تلمبه خانه شماره 4، هاب منطقه اصفهان
پيمودن مسافت طولاني ازاصفهان تا خوزستان و ساعت ها راندن ودر ماشين نشستن، آثار خستگي را در چهره ها نشانده، اما هنوز بخش ديگري از برنامه امروزباقي مانده و آن گفت وگو با عبدالجليل غلامي، رئيس تلمبه خانه شماره 4 است.
غلامي45ساله، اصالتا بوشهري وبزرگ شده شيراز است. 19سالي مي شود که درشرکت خطوط لوله ومخابرات نفت فعاليت مي کند. مويي سفيد کرده است که دليل آن بيشتر استرس و فشار کاري است تا گذرعمر.
اتاق کارش مملو از گل هاي زينتي وخوشبوست که رايحه شان فضا را پرکرده است. گل هايي که شايد بخشي ازاسترس کاردرچنين محيطي را کاهش دهند واين فضاي صنعتي را قابل تحمل تر کنند.
غلامي درمعرفي تلمبه خانه شماره4يا شهيد مرزبان که درکيلومتر174 قرارگرفته است، مي گويد: اين تلمبه خانه نفت خام که يکي از تلمبه خانه هاي خط انتقال نفت خام 435 کيلومتري مارون است وبه دلايلي همچون قرارگرفتن در کمرکش خط لوله مارون، بيشترين ظرفيت پذيرش ميهمان در مقايسه با ديگرتلمبه خانه هاي مسيراين خط لوله، همچنين برخورداري تجهيزات و ماشين آلات بيشتربه خاطر ضرورت دسترسي به ابتدا و انتهاي خط، به نوعي «هاب» شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه اصفهان محسوب مي شود.
وي نيزهمچون همتايش شفيعي (رئيس تلمبه خانه شماره 5) همکاران خود را کيفي معرفي مي کند وادامه مي دهد:اگرچه ميانگين سني نيروهاي اين تلمبه خانه بالاست اما تجربه اي که درطي سال ها کاردرمحيط هاي عملياتي کسب کرده اند، مثال زدني است.
رئيس تلمبه خانه شماره 4 قرارگرفتن اين تلمبه خانه درجوارسد کاورن 4 راموقيعتي راهبردي برمي شمارد و مي گويد: دراين حوزه عملياتي، مسير هاي کوهستاني وسخت گذري وجود دارد که خط لوله انتقال نفت خام مارون از آنها عبورکرده وبراي دسترسي به مسيرنيازبه ماشين آلات خاصي است.
وي با بيان اين که انتقال نفت خام ازجنوب به سمت اصفهان و ازآنجا به ري وتبريز انجام مي شود، تصريح کرد:از آنجا که در انجام اين مسؤوليت مهم نبايد خللي وارد شود، صيانت ازخطوط انتقال به عنوان بخشي تکليفي، مورد توجه قراردارد.
غلامي درادامه موضوع صيانت ازخطوط لوله انتقال نفت، ازحضور نيروهاي پيمانکاربراي مقاوم سازي خط لوله انتقال نفت مارون دربرخي از قسمت هاي اين خط خبرداد وگفت: اين پيمانکاران باانجام عملياتي همچون گابيون بندي، آبروسازي براي هدايت آب هاي سطحي، مسيرخط لوله مارون رابراي مقابله بارانش هاي احتمالي زمين، ريزش کوه وسيلاب احتمالي ناشي از بارندگي، ايمن مي کنند تا انتقال نفت خام از طريق آن، بدون هيچ وققه اي انجام شود.
رئيس تلمبه خانه شهيدمرزبان، همچنين وجود يک مخزن بزرگ ذخيره سازي را وجه تمايزي ديگر براي اين تلمبه خانه با ديگر تلمبه خانه هاي مسيرخط لوله مارون بر مي شمارد.
غلامي همچنين بابيان اين که عمرتوربو پمپ هاي اين تلمبه خانه بالاست و به طوردائم پايش مي شوند، تصريح کرد: قراراست توربوپمپ هاي جديدي دراين تلمبه خانه نصب شوند.
وي درباره تعمير و نگهداشت تاسيسات و تجهيزات تلمبه خانه شماره4 نيز مي گويد: حضور نيروهاي باتجربه دراين تلمبه خانه، انجام بموقع تعميرات، همچنين بهسازي توربوپمپ ها، موجب شده است مشکلي دراين زمينه نداشته باشيم وتلمبه خانه فعاليت خود را با شرايط خوبي ادامه دهد.
رئيس تلمبه خانه شماره4، خط بان وحضور وي درمسيرهاي سخت و کوهستاني را عاملي مهم درصيانت ازخطوط لوله مي داند و اضافه مي کند: اين نيروها، هر روز با در اختيار داشتن امکاناتي مانند موتورسيکلت، تلفن همراه و دوربين، مسيرخط را پايش و مراقبت مي کنند.
وي به پروژه تغييرمسيرخط لوله جديد مارون و جمع آوري خط لوله قديم اشاره و تصريح مي کند: باساخت سد کارون 3 و زيرآب رفتن خط لوله قديم، خط لوله جديد بابيش از18کيلومتر تغيير مسيرکه ازمنطقه اي بسيار سخت گذر وکوهستاني عبورکرده است، احداث شد. دراصل آنچه خط لوله مارون را از ديگر خطوط لوله متمايز مي سازد، سختي مسير آن است. اين خط لوله از نظر سخت گذر بودن مسير، شبيه به خط لوله نفتي در سرزمين آلاسکاست.
مسؤوليت اجتماعي
عمل به مسؤوليت اجتماعي، موضوع ديگري است که غلامي به آن اشاره و تصريح مي کند: کارکنان اين تلمبه خانه با توجه به تکليف اخلاقي و سازماني، فعاليت هايي را در حوزه مسؤوليت اجتماعي انجام مي دهند.
وي ادامه مي دهد: علاوه برحفاظت از محيط زيست منطقه که به واسطه تغيير مسيرانجام شده است، استفاده مردم ازبرخي امکانات مانند درمانگاه و ارائه خدمات درماني سرپايي، تامين آب آشاميدني مردم روستاهاي همجوار تلمبه خانه، انتقال کانکس دانش آموزان به «تنگ لير» و «پاموله» که از مناطق کوهستاني وسخت گذرايذه استان خوزستان به شمارمي آيند، توزيع نوشت افزار بين دانش آموزان، همچنين ايجادمسيرهاي دسترسي، بازگشايي جاده و تسطيح زمين براي انجام فعاليت هاي ورزشي، ازجمله فعاليت هاي انجام شده درحوزه مسؤوليت اجتماعي است.
غلامي درباره ارتباط باسازمان هاي خارج از مجموعه نفت نيزگفت: تعامل خوبي با دستگاه ها وسازمان هاي بيروني داريم. جاذبه هاي طبيعي منطقه، ظرفيت خوبي براي فعال کردن صنعت گردشگري وبوم گردي است که مي تواند از منظرمسؤوليت اجتماعي مورد توجه متوليان آن قرارگيرد و به رونق منطقه ومردم آن کمک کند.
ساعت ازهشت شب گذشته است. غلامي نيزبه مطالب زيادومتنوعي اشاره وتلاش کرد درباره فعاليت تلمبه خانه شماره 4 و کارکنان آن، حق مطلب را ادا کند.
جاذبه هايي در پيچ و خم ماورن
چندساعت خواب دراتاقکي کانکس گونه وصرف صبحانه، انرژي رابراي ادامه کاردوچندان کرده است. مسيرسختي پيش روست، «تنگ لير»، «پاموله» و «اوند» مناطق سخت گذر و کوهستاني در ايذه خوزستان. ساعت هشت صبح است وهمه خوب استراحت کرده اند؛ حتي خودروها نيز سرحال تر به نظر مي رسند.
همه چيز مهياي يک سفر نيمروزي است و غلامي به عنوان رئيس تلمبه خانه شماره 4 پيش ازحرکت توضيحات ابتدايي مي دهد.
خيلي زود با طي مسيري کمترازيک کيلومتر، جاده اي سنگلاخي باشيبي تند پيش رويمان قرارمي گيرد. درابتداي مسير، درختان بلوط که ثروتي است براي منطقه خودنمايي مي کنند. نسيم آرامي مي وزد و برگ ها تکان مي خورند؛ انگارسلامت مي کنند وخوش امد مي گويند.
آسمان آبي، مارپيچ کوهستان ودرياچه سدکارون، نقاشي زيبايي رابه تصويرکشيده است. تصويري ازعظمت پروردگار.
هرچه پيش ترمي رويم، مسيرسخت تر و تکان ها بيشترمي شود. دراين مسيرسخت، رودخانه فصلي«اوند» جاذبه اي ديگر در اين طبيعت است. رودخانه اي که دراين موقع ازسال، هنوز خشک است و انتظار باران رحمت الهي را مي کشد.
پيچ وخم مسير وشيب آن رفته رفته زياد و زيادتر مي شود تا جايي که دنده هاي کمک خودروها را مي طلبند تابتواني ازسينه کوه بالا روي. مارکت هاي زرد نصب شده دربرخي نقاط در دو سوي مسير، به تويادآوري مي کنند که لوله اي دردل زمين اين جاده پرفرازوفرود، جاي گرفته است؛لوله اي که نفت خام را از جنوب کشوربه مرکز و ازآنجا به شمال غرب انتقال مي دهد.
پل قوسي کارون3 و چشم انداز زيباي آن جاذبه اي ديگردرمسير کوهستاني است. پلي که نماد توانمندي ايراني درباور «خواستن وتوانستن است».
دنيايي سرشار از عشق و محروميت
«تنگ لير»و «پاموله»روستاهايي هستند که درمسيرخط لوله انتقال نفت خام ماورن قرارگرفته اند. روستاهايي باتعدادخانواري کمتر از انگشتان يک دست.
درروستاي لير به معناي «گل ولاي» (به گويش لري) کانکس سفيدرنگ و کوچکي است که حکم مدرسه را دارد؛ مدرسه اي با چهاردانش آموز و يک معلم عاشق.
حمل اين دبستان کانکسي به روستاي سخت و کوهستاني تنگ ليرازهمان جنس فعاليت هاي حوزه مسؤوليت اجتماعي است که رئيس تلمبه خانه شماره 4 غلامي ازآن سخن گفته بود.
علي، فاطمه، مهناز و رضا، دوخواهر و برادر و دانش آموزان اين دبستان هستند. دانش آموزاني که هريک درپايه اي ازمقطع ابتدايي تحصيل مي کنند و قرار است با راهنمايي کياوش مرادي، باکمترين امکانات براي تدريس، آينده اين کشور را بسازند. آن هم دريک مدرسه فلزي کوچک و سرد بدون برق.
مرادي، مدير، معلم وهمه کاره اين دبستان بابيان اين که محروميت در روستاي کوهستاني وسخت گذر تنگ لير ومشابه آن خيلي زياد است، مي گويد: هرزمان که به شهر و به ديدار اقوام مي روم، از آنها درتهيه برخي اقلام مانند لباس و نوشت افزار وخوراکي، کمک مي گيرم.
معلم دبستان لير ادامه مي دهد: در مسيرکوهستاني اين روستا که تنها سه خانوار دارد، رفت و آمد به ندرت انجام مي شود؛ بنابراين هرکس با هر چيزي مي تواند بچه ها را خوشحال کند؛ حتي با يک مداد، عروسک و يا يک توپ.
دبستان کانکسي پاموله که درآن سو تر از تنگ ليرواقع شده است، معلم ندارند و تعطيل هستند. دانش آموزان اين مدرسه چوب چوپاني به دست گرفته اند در بلنداي کوهستان و درکنار چراي گله، به بازي کودکانه مشغولند.
مقاوم سازي مارون در دل کوهستان
رئيس تلبمه خانه شماره 4 مي گويد: در مسيري که بخشي ازخط لوله جديد مارون درآن احداث شده، امکان ريزش کوه به واسطه بارش هاي فصلي، آب بردگي، طغيان رودخانه هاي فصلي و... وجود دارد، بنابراين لازم است پيش بيني هايي براي ايمن سازي مسير انجام شود.
وي ادامه مي دهد: اين پروژه هاي مقاوم سازي درحوزه عملياتي اين تلمبه خانه، درمسير تنگ لير، پاموله وجلوتر ازآن اجرا مي شود.
مقاوم سازي با ايجاد شيب ملايم درکيلومتر 250+10رايک پيمانکار انجام مي دهد و در مواردي، راه آنقدرسخت است که ازچهار پا براي حمل مصالح استفاده مي شود.
درکيلومترهشت طرح تغيير مسير خط لوله انتقال نفت مارون، طرحي ديگر براي مقاوم سازي و ايمن سازي اجرا مي شود. اين طرح ساخت ديواره سنگي براي جلوگيري از ريزش کوه است که پيمانکاري ديگر انجام مي دهد.
پروژه ديگر که پيمانکاري ديگر عهده دار انجام آن است، درکيلومتر 25+ 157اجرا مي شود. اين طرح نيزباهدف هدايت آب هاي فصلي و پيشگيري از آب بردگي، همچنين احداث جاده دسترسي انجام مي شود.
اجراي طرح هاي ايمن سازي، آن هم در دل اين کوهستان، سخت است اما پيمانکاران متعهد شده اند کارخود را باکيفيت و در زمان مقرربه پايان برسانند.
حکايت همچنان باقي است
روز به نيمه رسيده و تنها بخشي ازاين مسيرسخت گذر435 کيلومتري پيموده شده است. قدرمسلم، حضور چندساعته در کوهستان وحرکت باپيچ و خم مارون دردل کوهستان هاي ايذه خوزستان، نمي تواند زبان ناطقي براي بيان عظمت اين پروژه وسختي کارتلاشگران درتلمبه خانه هاي واقع دراين مسير باشد. اين دفتر ناپايان و حکايت همچنان باقي است.