با توجه به در پيش بودن فصل سرما لطفا از ميزان آمادگي شركت انتقال گاز ايران براي پايدارسازي شبكه انتقال گاز در زمستان و تمهيدات انجام شده در اين زمينه نظير تغيير آرايش خطوط و تعميرات اساسي بگوييد؟
شركت انتقال گاز ايران امسال نيز همچون سال هاي گذشته در سايه تعميرات اساسي و ديگر اقدام هاي تعميراتي با آمادگي كامل قدم به فصل سرما مي گذارد. ما علاوه بر انجام تعميراتي كه از سال گذشته تعريف شده بود، برخي اقدام هاي تعميراتي ديگر را كه بنا به دلايل پيش بيني نشده بود (وقوع سيل در ابتداي سال 98)، به صورت اضطراري به انجام رسانديم. سرانجام با همت، تلاش و پيگيري تمامي دست دركاران به ويژه همكاران خوبم در مناطق عمليات انتقال گاز، همه برنامه ها به موقع انجام شد و اكنون آمادگي كامل براي ورود به زمستان حاصل شده است. افزون بر 305 توربوكمپرسور، 84 ايستگاه تقويت فشارگاز و37 هزار و 169 كيلومتر خط لوله در بهترين شكل ممكن مهيا شده اند تا ظرفيت تعريف شده را انتقال داده و زمستاني آرام و بدون دغدغه را براي هموطنان در گوشه و كنار كشور فراهم كنند. افزايش قابل توجه حجم تعميرات اساسي به لحاظ كميت و كيفيت با سال هاي گذشته قابل قياس نيست. امسال نه تنها تمامي تاثيرات ناشي از تشديد تحريم ها با تكيه بر توان متخصصان مستعد داخلي، شركت هاي دانش بنيان و بخش خصوصي خنثي شدو برنامه هاي تعميراتي به ثمر نشست، بلكه حتي تعميراتي كه در برنامه درازمدت شركت بود، نيز به اتمام رسيد و ناوگان انتقال گاز براي ورود به فصل زمستان مهيا و تجهيز شده است.
در سال هاي گذشته ايجاد برخي تغييرات در آرايش خطوط و برنامه ريزي توربين ها بنا به اقتضائات و محدوديت هاي فصل زمستان اعمال شده بود. آيا امسال هم شاهد انجام چنين تغييراتي خواهيم بود؟
همچون سال هاي گذشته پس از اتمام فصل زمستان، مديريت ديسپچينگ و مديريت برنامه ريزي شركت ملي گاز ايران بررسي هاي جامعي را با تكيه بر اطلاعات و وضعيت موجود شبكه انجام مي دهند و نتيجه اين ارزيابي ها مشخص خواهد كرد كه كدام نقاط شبكه (خطوط لوله و يا ايستگاه هاي تقويت فشار) ممكن است در سال هاي آتي دچار مشكل شوند. امسال نيز برنامه هاي تعريف شده از سوي مبادي ذيربط در دستور كار شركت انتقال گاز ايران قرار گرفت و ارتباطات مدنظر و تغييرات لازم در در شبكه گاز و خطوط لوله كشور اعمال شد. انجام برخي تغييرات در مناطق 10 و 1 و مناطق بالا و ميان دست همه ماجرا نبود. در خطوط در حال بهره برداري در غرب كشور و خطوطي كه به تازگي گاز در آنها تزريق شده است نيز، ارتباطات معناداري برقرار شد كه تاثيرات موثري در پايداري كل شبكه گاز كشور خواهد داشت.
فصل جديد خودكفايي در شركت انتقال گاز ايران آغاز شده است كه رهاوردهايش يكي پس از ديگري به ثمر مي نشيند و همگان را به آينده اين صنعت راهبردي اميدوار مي كند. چشم انداز و نقشه راهي كه براي خودكفايي ترسيم كرده ايد و دستاوردهاي حاصل از آن را چگونه مي بينيد؟
واقعيت آن است كه تحقق خودكفايي، نيازمند برنامه بلندمدت، كلان نگر و راهبردي است. آشنايي با ظرفيت هاي گوناگون محيط صنعت، آگاهي از توانمندي هاي داخلي، همچنين شناسايي تاسيسات و تجهيزاتي كه امكان تامين آنها از طريق بخش خصوصي ميسر است، سبب مي شود خودكفايي را در مسيري روشن به پيش ببريم و از اقدام هاي نمايشي و غيرپايدار اجتناب كنيم. با همين راهبرد، شركت انتقال گاز ايران از 2 سال پيش برنامه اي مدون را تدوين كرد و بر اساس آن كارگروه هاي خوداتكايي شكل گرفت كه با شناسايي تجهيزات، اقلام و قطعات راهبردي و بررسي توانمندي هاي شركت هاي سازنده، دستاوردهاي ارزشمندي را در مسير تحقق هدف رونق توليد عملياتي كرد؛ به گونه اي كه اكنون درصد زيادي از كالاهاي مورد نياز شركت، قابليت توليد و ساخت در داخل كشور را دارد.
به طرح ريزي و اجراي برنامه راهبردي براي داخلي سازي كالاها اشاره كرديد. آيا قطب بندي مناطق مختلف براساس توانايي شان در اين برنامه لحاظ شده است تا هر منطقه بتواند روي موضوع هاي تخصصي كار و تمركز كند و داخلي سازي را هدفمندتر به پيش ببرد؟
به يقين خوداتكايي نيازمند طرح آمايش سرزمين است و مناطقي كه در موضوع هاي خاصي همچون ابزاردقيق، شيرهاي خودكار، مكانيك، برق و ديگر كالاها تخصص، تجربه و مهارت دارند، به عنوان قطب داخلي سازي آن تجهيز انتخاب مي شوند تا فرايند موردنظر آسان تر، تخصصي تر و متناسب با شرايط اقليمي، آمايشي و ظرفيت هاي صنعتي هر منطقه دنبال شود.هم اكنون 10 منطقه عملياتي انتقال گاز در حال داخلي سازي و خلق دستاوردهاي جديد با همكاران مستعد بخش خصوصي هستند كه اين مهم سبب ايجاد اشتغال، رونق توليد و تقويت ظرفيت هاي صنعتي در گستره كشور شده است. برپايي نمايشگاه دائمي خوداتكايي و خودكفايي در مناطق ده گانه، يكي ديگر از اقدام هاي است كه در زمينه حمايت از داخلي سازي تجهيزات انجام شد. اولين نمايشگاه در منطقه 2 عمليات برگزار شده و سپس در مناطق 3، 4 عمليات و ديگر مناطق ادامه يافته است. اين نمايشگاه در دو بخش شكل گرفته است. بخش اول اقلام، تجهيزات و قطعات ساخته شده شركت هاي داخلي را به معرض نمايش مي گذارد و بخش دوم نيز، نيازمندي هاي صنعت انتقال گاز به صورت دقيق و همراه با شناسنامه هاي فني را به همكاران بخش خصوصي ارائه مي كند تا آنان با درك و تصويري بهتر از نيازهاي مورد نظر ما براي دستيابي به دانش فني مورد نياز تلاش كنند.
در زمينه مديريت دانش نيز، برنامه هاي متعددي را در دست اجرا داريد. دراين خصوص توضيح دهيد؟
دانش غير صريح يا ضمني كه در فكر، انديشه و ذهن و اصطلاحا «سينه كاركنان سازمان ها انباشته مي شود، امروزه يكي از گرانبهاترين دارايي هاي غيرملموس هر مجموعه اي به شمار مي آيد و شركت ها براي استخراج و بهره برداري از اين گنجينه ارزشمند و غيرقابل جايگزيني، برنامه هاي متعددي را اجرا مي كنند. با توجه به ماهيت شركت انتقال گاز ايران كه مجموعه اي بهره بردار به شمار مي آيد، لازم است اين دانش ناب كه طي سال هاي طولاني در ذهن همكاران رسوخ يافته، مستند و گردآوري کند و همراه با جدايي افراد از سازمان خارج نشود. رويكرد مديريت دانش از ابتداي سال 98 سرلوحه برنامه ها قرار گرفته و در حال عملياتي شدن است. لازم است عنوان كنم كه مديريت دانش يك فرايند مستمر است و همگام با جريان هميشگي خلق و آفرينندگي دانش، تخصص و مهارت هاي نو تداوم خواهد داشت. هم اكنون ماحصل تجارب و ريزه كاري هاي فني همكاران درباره توربين هاي زيمنس در قالب يك كتاب گردآوري شده كه آماده انتشار است.با فراگير شدن دانش هاي ضمني به تصريحي همكاران، شرايطي در مناطق ده گانه فراهم مي شود كه اين سرمايه هاي فكري بين همكاران به اشتراك گذاشته شود و به خوبي مورد استفاده قرار گيرد.
چندي پيش يك هيئت عراقي از برخي تاسيسات شركت انتقال بازديد کرد و آموزش هاي لازم نيز براي اعضاي آن ارائه شد. آيا برنامه اي مدون براي صدور خدمات فني، مهندسي، بهره برداري و آموزشي به كشورهاي منطقه در نظر داريد؟
با توجه ضوابط و مقررات بالادستي حاكم بر مجموعه هاي دولتي، در حال حاضر امكان ارايه خدمات برون مرزي فراهم نيست مگر اينكه اصلاحاتي در قوانين ياد شده انجام شود. با وجود اين، مانعي براي تبادل اطلاعات و تسهيم دانش با كشورهاي همسايه نيست، از اين رو گروهي از كارشناسان نفت و گاز عراق پس از طي مراحل قانوني در اصفهان حضور يافتند و علاوه بر فراگيري تئوري مباحث، به صورت عملي نيز از سوي همكاران تاسيسات دهق، انجام تعميرات اساسي توربين را نيز آموختند.
برپايه گزارش ديسپچينگ شركت ملي گاز ايران، شركت انتقال گاز ايران به قابليت اطمينان 100درصدي دست يافته است. لطفا توضيح دهيد كه دستيابي به اين موفقيت چگونه محقق شده است؟
اطمينان 100 درصد به شرايطي اطلاق مي شود كه تجهيز به پايداري واقعي رسيده باشد و از آغاز تا پايان فرايند را بدون بروز وقفه كار كند تا هدف غايي محقق شود. همچنان كه برخي خودروها قادرند از مبدا تا مقصد را بدون بروز كوچك ترين مشكل طي كنند، دستيابي به اطمينان 100 در صدي از اين نظر ارزشمند است كه تجهيزات شبكه انتقال، گوناگوني و تعدد بسيار بالايي دارند و مهم تر آنكه اين مهم در زمان پيك مصرف و در دي ماه حاصل شده است. كسب اين دستاورد نشان از آمادگي، تخصص و دانش همكاران ما است كه در طول برنامه تعميراتي به نحوي كار را پيش مي برند كه تجهيزات در مواقع موردنياز، پاسخگويي نيازهاي صنعت باشند.
برون سپاري از جمله برنامه هاي كلان وزارت نفت است و تاكنون راهبري چند ايستگاه تقويت فشار در قالب قرارداد BOT به بخش خصوصي واگذار شده است. لطفا درباره برنامه هاي شركت در اين زمينه و به ويژه فعاليت هاي آموزشي و نظارتي توضيح دهيد؟
شركت انتقال گاز ايران با نگاهي راهبردي، يك برنامه 10 ساله را براي برون سپاري فعاليت هاي شركت تدوين كرده است. در اين برنامه، متناسب با خروج نيروي انساني و افزايش تجهيزات و تاسيسات در شبكه، برون سپاري نيز به تدريج تحقق مي يابد. بحث واگذاري راهبري تجهيزات شركت به بخش خصوصي موضوعي بسيار حساس و نيازمند بررسي هاي هاي جامع نگر است كه بايد تاثيرات آن بر منابع انساني و شرايط اجتماعي به دقت ارزيابي شود تا برون سپاري با موفقيت كامل اجرا شود.بر همين مبنا شركت انتقال گاز ايران اولين پروژه برون سپاري خود را در قالب O&M كه مورد تاكيد وزيرنفت است در تاسيسات صفاشهر 4 كليد زد و از مرداد 98 راهبري اين مجموعه بر عهده پيمانكار قرار گرفته است.بحث تحويل و تحول تجهيز در ابتدا و انتهاي فرايند برون سپاري بسيار حائز اهميت است چرا كه مالك پس از واگذاري بهره برداري و تعميرات به پيمانكار، بايد هنگام تحويل مجدد از آمادگي و سلامت آن اطمينان حاصل كند. به اين منظور ضروري است كه مالك در بهره برداري ، نظارت عاليه داشته باشد كه براي رسيدن به اين مهم اين مكانيزم نظارتي تعريف شده و نيازمند تمرين و پيگيري هاي بيشتر است.
شركت انتقال گاز ايران افزون بر موضوع بهره برداري، در حوزه احداث تاسيسات هم ورود مي كند؟
ماموريت اصلي شركت انتقال گاز ايران خود به مثابه اجراي يك پروژه بسيار عظيم است. اين پروژه در واقع فرايند نگهداري و تعمير 37 هزار و 169 كيلومتر خط لوله، 84 ايستگاه تقويت فشار، 304 توربوكمپرسور و همه تجهيزات جانبي است؛ از اين رو شركت انتقال گاز ايران براي ايفاي رسالت خود كه همان انتقال پاك، پايدار، ايمن و بهره ور گاز است، بهتر است روي ماموريت اصلي اش تمركز كند و از تجهيزاتي كه از جمله سرمايه هاي ملي ايران به شمار مي آيد، به بهترين نحو بهره برداري كند.
در ابتداي سال جاري شاهد وقوع سيل در برخي استان ها بوديم كه برخي مناطق و شبكه انتقال را نيز تحت تاثير قرار داد. عملكرد شركت انتقال گاز ايران را در مديريت تاثيرات مخرب اين رخداد طبيعي چگونه ارزيابي مي كنيد؟
به اعتقاد بنده، رهبري هر شركت بايد به هر نوع بحران يا تهديدي كه خارج از كنترل و اراده سازمان است، به چشم فرصت نگاه كنند. معتقدم كه شركت ملي گاز ايران از اين حادثه سربلند بيرون آمد و دليل آن را مديريت يكپارچه، همدلي و هم افزايي موجود در اين شركت مي دانم. همه ديديم كه همكاران خوب، متعهد، متخصص و دلسوز سازمان در گوشه و كنار كشور اجازه ندادند كه شريان حياتي انرژي گاز متوقف و زندگي مردم در ايام نوروز با مشكل مواجه شود. با اينكه كل كشور در حال و هواي تعطيلات نوروزي بود، اما همكاران شركت انتقال گاز ايران كه به راستي سربازان گمنام صنعت گاز هستند، شبانه روزي تلاش كردند و چابكي و پاسخگويي خود را در شرايط اضطراري به بهترين نحو ممكن به نمايش گذاشتند. با اينكه در اثر سيل، برخي لوله ها نمايان شده بود و تخريب برخي ابنيه ها به مرحله بحراني رسيده بود، همكاران شركت بلافاصله در جبهه هاي كاري متعدد حضور يافتند و اجازه ندادند حتي يك مورد آتش سوزي نيز در شبكه اتفاق بيفتد. فراموش نكنيم كه هنگام وقوع سيل و آب گرفتگي شديد در محوطه برخي تاسيسات، امكان دسترسي به تجهيزات بسيار محدود شده بود كه همكاران ما با تلاش مضاعف و انجام بررسي هاي فني موفق به حفظ پايداري شبكه شدند.
به نظر مي رسد سيل نوروز 98 سبب هوشيارتر شدن شركت انتقال گاز ايران نسبت به ترميم برخي نقاط آسيب پذير و پايدار شدن حداكثري شبكه شده است. در اين خصوص توضيح دهيد؟
به اعتقاد بنده آسيب هاي وارد شده به شبكه، سبب ايجاد بهبود از دو منظر شد. نخست آنكه بررسي مجدد كل شبكه و نقاط حادثه خيز آن در دستور كار قرار گرفت و دوم آنكه تجربيات و نقطه نظرات همكاران دست دركار در مهار آسيب هاي سيل در قالب كتاب منتشر و فرصت هاي بهبود بسياري در بخش هاي مختلف شناسايي و اجرا شد. افزون بر اين موارد، تعمير، ترميم و بازسازي بخش هايي كه در جريان سيل دچار مشكل شده بودند نيز، تا قبل از آبان ماه به اتمام رسيد و شبكه به صورت كاملا مطمئن و پايدار مهياي ورود به فصل سرد سال شد.
پيش بيني ها از افزايش توليد از ميدان گازي پارس جنوبي حكايت دارد.شبكه تا چه اندازه آمادگي هاي لازم را براي افزايش ظرفيت انتقال گاز كسب كرده است؟
انعطاف لازم براي پاسخگويي به نيازهاي آتي شبكه در تجهيزات شركت انتقال گاز ايران ايجاد و پيش بيني شده است.در سايه انجام بررسي هاي دقيق فني، تخصصي و با نگاهي منطقي به ريسك هاي موجود، در برخي ايستگاه هاي تقويت فشار و كمپرسورها از ظرفيت اسمي عبور و شرايط را براي استفاده بهينه تر از تجهيزات موجود مهيا كرده ايم.لازم است عنوان كنم كه امسال افزون بر همه اقدام هاي تعميراتي، بخش زيادي از خطوطي كه به تازگي تزريق گاز شده اند نيز به پايداري شبكه كمك مي كنند و ما نيز اميدواريم در زمستان ركوردي جديد برجاي بگذاريم. در نگاه شركت انتقال گاز ايران هيچ ركوردي بالاتر از اين نيست كه همه گاز توليدي به صورت مويرگي در كل شبكه توزيع شود و به نقاط دورافتاده كشور انتقال پيدا كند.
تحويل و تحول پروژه هاي خطوط لوله و تاسيسات تقويت فشار چه وضعيتي دارد؟
رويكرد جديد شركت انتقال گاز ايران در زمينه تحويل و تحول پروژه ها براساس دستورعملي است كه سال گذشته از سوي هيئت مديره شركت ملي گاز ايران به تصويب رسيد و ابلاغ شد. اخيرا در نشستي مشترك با همكاران شركت مهندسي و توسعه گاز ايران، موضوع هاي مورد نظر بررسي شد كه اميدواريم بحث و تبادل نظر بين مجري و بهره بردار به تسهيل فرايندها و بهره وري بيشتر پروژه ها منجر شود.
به جز ديسپچينگ ملي گاز كه با بررسي شبكه، نقاط ضعف و قوت را گزارش مي دهد، آيا شركت انتقال گاز ايران نيز برنامه اي براي آناليز وضعيت شبكه دارد؟
شركت انتقال گاز ايران در مناطق مختلف، وضعيت شبكه را رصد و پايش مي كند. در همه مناطق عملياتي، وضعيت شبكه خطوط و مصرف كنندگان از سوي IOC و مناطق بررسي و پس از شناسايي نقاط داراي مشكل در مناطق ده گانه و اخذ تاييديه از سوي ديسپچينگ، نسبت به برنامه ريزي ملزومات اقدام و برخي مشكلات از طريق تغييرات آرايشي مقطعي برطرف مي شود.
در پايان اگر نکته اي باقي مانده بيان بفرماييد؟
شركت انتقال گاز ايران در مقايسه با سال گذشته، عملكرد بسيار موفق تري از خود برجاي گذاشت، به اين دليل كه علاوه بر برنامه هاي تعميراتي روزمره، بخش بزرگي از انرژي و وقت نيروي انساني در 6 ماه نخست صرف بازسازي صدمات برجاي مانده از سيل بهاري شد. من به عملكرد شركت در اين مدت نمره بسيار خوب مي دهم و مي دانم كه هنوز تا دستيابي به وضعيت ايده آل راهي طولاني در پيش داريم.