زنگ هشدار به صدا درآمده است
پیامدهای زیانبار تولید زباله
زباله يا همان پسماند به مواد جامد، مايع و گازي گفته مي شود که به طور مستقيم و غيرمستقيم حاصل فعاليت انسان بوده و از نظر توليدکننده زائد تلقي مي شود.شايد برايتان جالب باشد که بدانيد، انسان منابع را سريع تر از زماني که زمين براي جايگزين کردن آنها نياز دارد، مصرف مي کند. اين مسئله خود هشداري جدي درباره آسيب هايي است که ما انسان ها به زمين وارد مي کنيم، هشدارهايي که اگر جدي گرفته شوند، محيط زيستمان از گزند تخريب در امان خواهد ماند.
زباله اي که توليد مي کنيم
اعداد و ارقامي که از سوي کارشناسان حوزه محيط زيست درباره توليد زباله انسان ها ارائه شده، بسيار تامل انگيز است. اين آمار زنگ هشدار را در تمام نقاط زمين به صدا درآورده و در صورت عدم توجه به فاجعه اي غيرقابل جبران تبديل خواهد شد. شايد ندانيد، اما هر فرد در طول عمر خود 64 تن زباله به محل دفن زباله ها مي فرستد. جالب تر اينکه کشورهايي هستند که توليد زباله شان بسيار زياد است، مثل آمريکا که سالانه 246 ميليون تن زباله جامد توليد مي کند و مردمان اين کشور سالانه 11 ميليون تن بطري شيشه اي دور مي اندازند که گفته مي شود 440 برابر وزن کشتي تايتانيک است. 694 بطري پلاستيکي نيز در هر ثانيه دور ريخته مي شود که معادل 60 ميليون بطري در روز است. همچنين هر روز 100 ميليون قوطي فلزي دور ريخته مي شود که اين مقدار براي ساخت يک شهر کافي است. از تمام اينها عجيب تر اينکه کشور هاي توسعه يافته بيش از 50 درصد زباله جهان را توليد مي کنند که اين مسئله بسيار قابل تامل است. با وجود اعداد و ارقام موجود، اما هيچ آمار دقيقي درباره زباله کل جهان وجود ندارد.
مدت زمان تجزيه زباله ها
همان طور که مي دانيد، بيشتر زباله هاي توليد شده به محل هاي دفن زباله فرستاده مي شوند و دومين منبع بزرگ توليد گاز متان جهان هستند، اما نکته تاسف بار اينکه، مقدار گاز متان منتشر شده از اين زباله ها به مرور زمان بيشتر و براي محيط زيست خطرناک تر مي شود، چراکه متان 25 برابر دي اکسيد کربن گرما در اتمسفر ايجاد مي کند. با اين تفاسير پرسش هاي زيادي در خصوص زباله هاي توليدي و مدت زمان تجزيه آنها به ذهن خطور مي کند که در ادامه به برخي از آنها پرداخته ايم.
زباله هاي پلاستيکي
پلاستيک، محصولي است که روزانه از آن استفاده هاي زيادي مي شود، در حالي که مصرف زباله هاي پلاستيکي و دور انداختن آنها خطر بزرگي براي محيط زيست به حساب مي آيد. حدود 1.6 ميليون بشکه نفت هر ساله تنها براي توليد بطري هاي پلاستيکي مورد استفاده قرار مي گيرد. علاوه بر اينکه بخش اعظمي از طلاي سياهمان صرف توليد زباله هاي پلاستيکي مي شود، بايد گفت از آن جهت که اين زباله ها، زمان زيادي براي تجزيه نياز دارند، بدترين نوع زباله نيز محسوب مي شوند. به طور کلي مي توان گفت هزار سال طول مي کشد تا کيسه هاي پلاستيک تجزيه شود و بطري هاي پلاستيکي هم براي تجزيه به 500 سال زمان نياز دارند. قوطي هاي پلاستيکي فيلم بين 20 تا 30 سال طول مي کشد تا تجزيه شوند. فوم هاي پلاستيکي هم براي تجزيه بين 80 تا 90 سال زمان نياز دارند.
پوشک هاي يکبار مصرف بچه
سالانه حدود 20 ميليارد پوشک يکبار مصرف دورريخته مي شود. تجزيه اين پوشک ها حدود 250 تا 500 سال طول مي کشد. علاوه بر اين، پوشک هاي يک بار مصرف، 2درصد زباله جامد اروپا را تشکيل مي دهند. در کشورهاي مختلف بحث بازيافت پوشک مطرح شده تا جلوي آسيب هاي زيست محيطي گرفته شود.
قوطي هاي آلومينيومي
روزانه حدود 120 هزار قوطي آلومينيومي در امريکا بازيافت مي شود. با اين زباله هاي فلزي که توليد آنها در يک دوره سه ماهه انجام مي شود، مي توان يک شهر ساخت. براي تجزيه قوطي هاي آلومينيومي هم 80 تا 200 سال زمان نياز است.
شيشه
بازيافت شيشه امري رايج است که بيشتر کشورها آن را انجام مي دهند، چراکه استفاده از شيشه هاي بازيافتي مقرون به صرفه تر است. نکته قابل اشاره در خصوص شيشه اينکه بازيافت آن بسيار ساده است و با شکستن شيشه و ذوب کردن آنها، شيشه هاي جديدي توليد مي شوند. با اين حال زباله هاي شيشه اي دفن شده اي هم وجود دارند که چندين ميليون ها سال طول مي کشد تا تجزيه شوند. شيشه هاي بازيافتي اين قابليت را دارند که بار استفاده شوند و در اين فرآيند زباله کمتري توليد مي شود.
زباله کاغذي
از نظر حجم، محصولات کاغذي بيشترين فضاي محل دفن زباله ها را اشغال مي کنند. تجزيه آنها 2 تا 6 هفته طول مي کشد، بر همين اساس مي توان گفت که نسبت به ساير زباله هاي توليدي انسان سريع تر از ديگر مواد تجزيه مي شود.
مواد غذايي
سنگين ترين زباله هاي توليد شده مواد غذايي هستند که مدت زمان تجزيه آنها به نوع ماده غذايي بستگي دارد. مثلا تجزيه پوست ليمو 6 ماه و تجزيه پوست موز 4 هفته طول مي کشد. ضمن اينکه براي بازيافت مواد غذايي به فضا و دسته بندي مناسبي براساس زمان تجزيه نياز است.
از رايج ترين زباله هايي که در مقادير بالا توليد مي شوند، مي توان به موارد زير اشاره کرد، زباله هايي که زمان تجزيه متفاوتي دارند:
* پشم: يک تا 5 سال
* ته سيگار: 10 تا 12 سال
* کفي پلاستيکي کفش: 50 تا 80 سال
* ليوان پلاستيکي: 50 سال
* کفش چرمي: 30 تا 40 سال
* پاکت شير: 5 سال
* قوطي حلبي: 50 سال
* باتري: 100 سال
اينها تنها چند نمونه از زباله هايي است که خواسته يا ناخواسته توليد مي کنيم، زباله هايي که گاهي با رها کردن آنها در طبيعت هم بر شتاب گيري روند نابودي محيط زيستمان مي افزاييم.