ردپاي به جا مانده از تاريخ
گرمه، روستای کویری چند هزار ساله
شبنم اعماري آبادي کوچکي در ميان کوير مرکزي و مرکز ايران، خودنمايي مي کند که به دليل ويژگي هاي خاص تاريخي که در خود نهفته دارد، در ميان گردشگران نامش بر سر زبان ها افتاده و حالا ديگر به قدري معروف و محبوب است که هيچ گردشگري نمي تواند از جاذبه هاي بي شمارش براحتي بگذرد. گرمه، اين روستاي زيباي کويري که به دليل قرارگيري اش بر سر راه جاده ابريشم، هميشه مورد توجه بوده و نامش هم در متون تاريخي زيادي آمده، در شرق استان اصفهان و در کوير مرکزي ايران جا خوش کرده است. ارتفاع اين روستا از سطح آب هاي آزاد 750 متر است و به دليل مجاورت با کوير، آب وهوايي گرم وخشک دارد. همانطور که گفتيم، گرمه آثار تاريخي ارزشمندي دارد که وجود آنها باعث شده سالانه ميزبان جهانگردان و گردشگران زيادي باشد.
خانه هاي روستا
به محض ورود به اين روستاي چندهزار ساله، اولين چيزي که به چشمتان مي آيد، ردپاي تاريخي است که از روزگاران قديم به جا مانده و آن چيزي نيست جز معماري خانه هاي اين روستا. خانه هايي ساده که در يک رديف روي تپه هاي خاره بنا شده اند و مشرف به نخلستان هستند. علاوه بر اين گرمه کوچه هاي قديمي و رمزآلودي دارد که هر گردشگري را مجذوب خود مي کند.
طبيعت پرمهر
طبيعت گرمه، دستان پرمهرش را به روي مردمان اين ديار گشوده و نعمتي فراوان به فرزندانش در گرمه بخشيده است. رد اين مهرباني و بخشش را بايد در زلالي برکه هاي روستا در فصول مختلف سال جست و جو کرد. جايي که صداي پرندگانش آرامش بخش است و کمي آن سوتر، ديدن چشمه هاي آب معدني هزاران ساله اي که از دل کوه مي جوشند، هوش از سر هر مسافري مي برد و آنها را به فکر وامي دارد. از نخلستان روستاي گرمه نيز نبايد به آساني گذشت. نخل هاي انبوهي که يکي از مرغوب ترين خرماهاي منطقه را دارد. شگفت انگيزترين چيزي که در نخلستان پيچ در پيچ اين روستا مي بينيد، وجود درختان زردآلودست. در گرمه نبايد شب ها خوابيد که اگر خواب به چشمانتان بيايد، آسمان پرستاره و زيباي شب هاي کويري را از دست مي دهيد. در کنار اينها، کوهي در گرمه به چشم مي خورد که در نگاه اول چيزي شبيه به فيل برايتان به تصوير مي کشد. در دامنه اين کوه، خاکي نرم به رنگ سرخ ديده مي شود که اين خاک توجه زمين شناسان زيادي را به خود جلب کرده است.
ديگر جاذبه ها
ديدني هاي گرمه کم نيست؛ در اين روستا سابات هايي (معبري که با ايجاد سايه، از رهگذران در برابر شدت تابش نور خورشيد محافظت و مسيري خنک را ايجاد مي کنند) را مي بينيد که نمونه اي شگفت انگيز از معماري کويري هستند. استراحت زير سايه اين سابات ها آرامش دلچسبي دارد که نبايد در روستاگرديتان آن را فراموش کنيد. در اطراف گرمه، بيابان ها و مزارعي ديده مي شوند که در گوشه و کنارشان، دسته هاي کوچک و بزرگ شتر مشغول راهپيمايي هستند. ريگزارهاي وسيع اين روستا که شن هاي روانش زمان وزش باد، به رقص در مي آيند هم در نوع خود بسيار تماشايي هستند.
در اين روستاي تاريخي، ديدني هاي ديگري هم وجود دارد که از جمله آنها مي توان به قلعه(دوره ساسانيان)، قبرستان کشته ها، استودان گبرها و... اشاره کرد. قدمت قلعه و مسجدي که در اين روستا مي بينيد، به هزاران سال پيش برمي گردد و دو امامزاده آن نيز بسيار ديدني است. در گرمه غارهاي زيادي هم جا خوش کرده اند که گفته مي شود در برخي از آنها گنج پيدا شده است.
چشمه ماهي
يکي ديگر از جاذبه هاي گرمه، چشمه ماهي است. اين چشمه کوچک، اما معروف پر از ماهي هاي کوچکي است که درمانگرند. اين ماهي هاي بي دندان با جويدن پوست باعث از بين رفتن برخي بيماري هاي پوستي مي شوند.
اقامتگاه آتشوني
آنهايي که به گرمه سفر کرده اند، مي دانند که اين روستا با نام مازيار خو گرفته است؛ اما مازيار که صاحب اين اقامتگاه زيباست، همراه پدر و مادر و البته همسر فرانسوي اش زندگي شهري را رها مي کنند و تصميم مي گيرند، خانه اجدادي شان را به اقامتگاهي زيبا براي کويردوستان تبديل کنند. مازيار نام اين اقامتگاه را که قدمتي 400 ساله دارد، آتشوني(شب نشيني دور آتش) مي گذارد.
گويش گرمه اي ها
اهالي مهمان نواز گرمه به زبان پهلوي (به زبان محلي هسب) صحبت مي کنند که يکي از زبان هاي اصيل و قديمي ايرانيان است. اين روستا که طبيعتي شگفت انگيز و معماري خاصي دارد، منطقه اي اديب پرور هم شناخته مي شود که از جمله اين افراد مي توان به يغما جندقي، شاعر و حبيب يغمايي، سراينده شعر روباه و زاغ اشاره کرد.
سوغات ایران اهواز
اين شهر با خرماهاي خوشمزه اش معروف است، اما سوغاتي و صنايع دستي زيادي هم دارد که نبايد از آنها غافل شد.
خرما و فراورده هاي آن: يکي از محبوب ترين سوغاتي هاي اهواز است. در اين شهر مي توان انواع مختلف خرما و فراورده هاي آن از جمله قند خرما، قهوه خرما، شيره خرما و... را ديد.
رنگينک: نوعي دسر و شيريني خشک جنوبي است که شباهت زيادي به حلوا دارد.
گليم بافي: يکي از باارزشمندترين صنايع دستي اهواز است که به دست زنان و دختران روستايي و عشاير بافته مي شود.
خراطي: در اين هنر که روي چوب انجام مي شود، از ابزاري مخصوص استفاده و طرح هايي را ايجاد مي کنند. در خوزستان اين هنر بيشتر در شهرهاي دزفول و بهبهان انجام مي شود و آثار زيباي توليدي را در اهواز هم مي توان ديد.
قلم زني: با استفاده از اين هنر که در شهرهاي مختلف ايران رواج دارد، ظروف تزييني زيادي خلق مي شود که برخي از آنها در نوع خود بي نظير هستند.
بوريابافي: نوعي حصير زيرانداز است که از ني هاي مردابي که در استان خوزستان به وفور يافت مي شود، درست مي شوند. بافت بوريا بسيار سخت است، از اين رو مردان آن را مي بافند.
عبابافي: اين هنر سنتي که قدمت آن بيش از 500 سال است، امروزه در شهر سوسنگرد و بهبهان انجام مي شود.
م‍ي‍ن‍‍اک‍‍ار ي رو ي طلا: يکي از هنر ها ي خاص استان خوزستان، بويژه اهواز است . ت‍‍ع‍د اد ي از ه‍ن‍رمن‍د ان اين رش‍ت‍ه در استان ، آو ازه جهاني د ارن‍د و آث‍‍ارش‍‍ان بسيار خاص است.
خراطي چوب
به هنر تراش و شکل بخشيدن به چوب در اثر حرکت دوراني ماشين تراشکاري، خراطي مي گويند. اين هنر از وقتي که انسان به استفاده از ابزار روي آورد، شکل گرفت و مردمان آن روزگار با دست به تراش و شکل دادن به چوب مشغول بودند. 1300 سال قبل از ميلاد، مصريان دستگاه هاي تراشي ساختند که به کمک دو نفر کار مي کرد، يعني يک نفر چوب را مي چرخاند و نفر بعدي با ابزار تيز خود به چوب شکل مي داد. رومي ها اما اين دستگاه را گسترش و رفته رفته حالتي مکانيکي به آن دادند. در قرون وسطي يک پدال به اين ماشين اضافه شد تا کار دستي آن کم شود و خراط آزادي عمل بيشتري داشته باشد.
خراطي، يکي از زيرشاخه هاي هنر کار با چوب است. هنرمندي را که به اين کار مشغول است «خراط» مي گويند. از چوب هايي که خراط ها در کار خود استفاده مي کنند، مي توان به چوب درختان گردو، بيد، نارون، توسکا، زبان گنجشک، چنار، گلابي، کنار، گز و جغ (ششم) اشاره کرد.
اولين مرحله در خراطي، پيدا کردن و برش دادن چوب مورد نظر به اندازه دلخواه است. در اين مرحله چوب برش داده شده بايد به صورت کامل خشک شود تا آماده کار باشد.
امروزه دستگاه هاي خراطي به يک دينام مجهزند تا کار چرخش کاملا الکترونيکي انجام شود و خراط با در دست گرفتن ابزار مناسب فرم مورد نظرش را به چوب مي دهد. مغار، سوهان، چاقو، تيشه، مته دستي و... از ديگر ابزار مورد نياز در خراطي هستند.عصا، ني و بدنه قليان، مهره هاي شطرنج، قنددان، شانه چوبي، پايه آباژور، چوب رختي، وردنه، پايه مبل و صندلي و پيپ و برخي وسايلي که در اطرافمان مي بينيم، محصول هنر خراطي است. از مراکز مهم توليد محصولات خراطي چوب مي توان به رشت، اروميه، سقز، دزفول، چالوس، ساري، سنندج، اردبيل، تبريز و تهران اشاره کرد.
هتل های سنتی ایران
زنجان
هتل سنتي ددمان: اولين و تنها هتل سنتي اين استان است که پس از مرمت و بازسازي، فعاليت خود را از سال 97 آغاز کرد. اين عمارت که قدمتي 200 ساله دارد، در مرکزي ترين و قديمي ترين محله زنجان قرار گرفته است. در اين هتل يک حياط دروني ديده مي شود که حوض گردي در ميان آن خودنمايي مي کند. به محض ورود به اين هتل از معماري خاص ددمان شگفت زده خواهيد شد. اتاق هاي اين هتل که شکلي کاملا سنتي دارند و هر اتاق معرف يک جاذبه و مسير گردشگري استان زنجان است، داراي سقف هاي چوبي، پنجره هاي رنگي و طاقچه هستند که مي توانند زندگي به سبک سنتي را براي هر مسافري تداعي کنند. اين هتل با چشم اندازي بسيار زيبا، متفاوت و محيطي آرام، نزديک به مراکز تجاري و تفريحي زنجان از جمله بازار سرپوشيده، موزه مردان نمکي و رختشويخانه قرار گرفته است.نکته اي که درباره اين هتل بايد بگوييم، اينکه ورودي اتاق هاي ددمان تعدادي پله دارند که ممکن است براي سالمندان و کودکان مشکل ايجاد کنند.
مرند
هتل کاروانسراي يام :اين هتل که در زميني به مساحت 3500 هکتار وزيربناي 1400 متر در يک طبقه ساخته شده، يادگار زمان ايلخانان است. هتل کاروانسراي يام، در منطقه اي خوش آب و هوا و ييلاقي واقع شده که نه تنها از معماري اصيل و زيباي ايراني برخوردار است، بلکه چشم اندازي بي نظير هم دارد. قدمت يام به 500 سال مي رسد و از نوع کاروانسرا هاي چهار ايواني است که حياط در مرکز و اتاق ها و ايوان هاي آن نيز دور تا دور حياط چيده شده اند. بناي کاروانسرا يک طبقه است و 21 واحد اقامتي دارد. از نکات جالب توجه هتل کاروانسراي يام که به شاه عباسي نيز معروف است، اينکه هر اتاق يک نام مجزا براي خود دارد، مانند شمس تبريزي، شهريار و... . کاروانسراي يام يکي از ديدني هاي تاريخي و بزرگ ترين کاروانسراي شمال غرب کشور است که در گذشته در مسير جاده ابريشم قرار گرفته بود. هتل يام که در 45 کيلومتري جاده تبريز- مرند قرار گرفته، به پيست اسکي يام نيز نزديک است. علاوه بر اين با اقامت در هتل کاروانسراي يام مي توانيد از جاذبه هايي چون آبشار آسياب خرابه، غار دوگيجان و آق سو، آبشار داران داش، مسجد جامع، کليساي سنت استپانوس و قلعه بابک نيز ديدن کنيد.