نگاهی به مستندهایی جذاب و فیلم های سینمایی که به تازگی دیدنی شده اند
سینما رفتن در اینترنت
علي بهرامي اگر تا چند ماه پيش بي خبر بوديم که در وضعيت کرونايي چطور مي توان از محصولات فرهنگي و هنري استفاده کرد و خصوصا به تماشاي فيلم هاي مستند و بلند داستاني نشست، امروز ديگر اکثريت قريب به اتفاق متوجه شده ايم که عرضه اين محصولات در سايت هاي آنلاينِ ديدن فيلم و سريال به راحتي انجام شده و با خريد يک اشتراک ماهانه، به سادگي و با قيمت هايي بسيار ناچيز، مي توانيم به دنيايي از هنر تصويري وصل وارد شويم. اين هفته هم کوشيده ايم تا مستندهايي جذاب و ديدني را به شما معرفي کنيم و از اوضاع و احوال فيلم هاي جديد سينمايي خبرهاي جديدي بدهيم. با ما باشيد تا اوقات فراغت بهتر و مفيدتري را تجربه کنيد.
مادرم بلوط
بختياري ها در بخش هاي وسيعي از ميهن عزيزمان زندگي مي کنند. نه تنها استان چهارمحال و بختياري، بلکه استان هاي کهگيلويه و بويراحد، فارس، اصفهان، لرستان، بوشهر و ... البته استان خوزستان، از سکونت گاه هاي بسيار قديمي و باستاني اين قوم ايراني است. حتما خاطرتان هست که ساخت سد گتوند چه مخاطرات و مسائل زيست محيطي را پيش آورد و نشان داد که توسعه نياز به نگاه همه جانبه دارد. در همين زمينه مستند«مادرم بلوط» کوشيده است تاثيرات ساخت سد گتوند را در منطقه بختياري نشين استان خوزستان نشان دهد. عوامل اين مستند تحقيقي درباره آن نوشته اند: «مستد «مادرم بلوط» روايتي است شاعرانه از تاثيرات منفي سد سازي در منطقه ايذه، به بيان اين فيلم سد کارون 3 باعث به زير آب رفتن هزاران درخت بلوط، بيکاري و آوارگي صدها نفر و ويراني تعدادي از روستاهاي منطقه شده است...». اين مستند را محمود رحماني در سال 1388 کارگرداني کرده است.
فيلم من هستم
حدودا دو دهه پيش بود که در کشورما نيز صحبت از بيماري ويروسي بسيار خطرناکي شد که «اچ آي وي» يا همان «ايدز» ناميده مي شد. پاي اين بيماري کم کم از مطبوعات به آموزش هاي تلويزيوني و سريال هاي شبانه نيز کشيده شد و اندک اندک متوجه شديم که يکي از خطرناک ترين بيماري هاي تاريخ بشريت در کمين ايرانيان نيز هست و از همين بابت بود که آموزش مراقبت از ابتلاء به اين بيماري دهشتناک لازم و ضروري به نظر مي آمد. مستند «من هستم» دقيقا مي کوشد در قالب روايتي از زندگي و تلاش هاي زنان و کودکاني که دچار بيماري ايدز شده اند، دست به يک آموزش همگاني بزند. بيننده اين مستند مي تواند دريابد که اين بيماران با چه زندگي مشقت باري مواجه هستند و چه دنيايي را تجربه مي کنند. مستند «من هستم» زاويه اي از اين بيماري را نشان مي دهد که هم عبرت آموز است و هم بسيار انساني. اين مستند تحقيقي و روايي را امير زبان آور در سال 1390 کارگرداني کرده است.
ترخيص
خبرنگاران هر لحظه از زندگي شان در حال «مشاهده» هستند. «مشاهده» به معناي خبري آن، اندکي با ديدن عادي و روزمره تفاوت دارد. همين مفهوم و معنا «مشاهده»، ذهن يک خبرنگار اجتماعي را به خودش مشغول کرده و باعث ساخته شدن مستند«ترخيص» شده است. مستندي که کوشيده است تا لايه هاي مختلف و زواياي پنهان ساختار بهداشت و درمان را از ابعاد اجتماعي و فرهنگي آن مورد مطالعه و دقت قرار دهد. عوامل مستند درباره آن نوشته اند:«ترخيص» روايت يک خبرنگار به نام عليرضا وهاب زاده از دو سوژهِ بيمار در بخش زنان و زايمان است که با مشکلاتي در بيمارستان و روند پزشکي خود مواجه مي شوند. طبق بررسي هاي اين خبرنگار مشخص مي شود که روند دادرسي اين دو خانواده متفاوت است. همين موضوع باعث مي شود که او به دنبال سرنخ ماجرا برود و در نهايت متوجه مي شود که دليل اصلي اين رخداد، فقدان شفافيت در نظام بهداشت و درمان کشور است که مشکلاتي را براي بيماران و پزشکان به همراه دارد. مستند «ترخيص» به واکاوي فقدان شفافيت در نظام بهداشت و درمان ايران مي پردازد. علاوه بر اين، او به دنبال يک تجربه خارجي در کشور انگليس مي رود و متوجه مي شود که در آنجا نيز چنين اتفاقاتي رخ داده و آنان تنها راه حل رفع اين مشکل را شفافيت مي دانند». اين مستند را مهدي انصاري در سال 1396 کارگرداني کرده است.
بم 11 سال بعد
فاجعه زلزله بم را قطعا به ياد داريد. يکي از بزرگترين زلزله هايي که ايرانيان را در 5 دي ماه سال 1383 داغ دار کرد. سال 1394 يعني 5 سال پيش، يک تيم مستندساز به بم رفته است تا بدانند که از پس سال هاي گذشته بم و مردم خون گرم و با صفاي آن در چه حالي هستند. اين مستند از نظر اجتماعي و مطالعات توسعه اي يکي از بهترين آثاري است که به اندازه يک ترم دانشگاهي مي تواند ما را با واقعيت هاي کشورمان آشنا کند، نقاط ضعف را نشان دهد و بر نقاط قوت مان انگشت بگذارد. با ديدن اين مستند پي مي بريد که ريشه بسياري از عقب ماندگي هاي تاريخ ما کجاست و با تقويت و رفع چه مسائلي مي توانيم افق روشن تر و آينده اي اميدوارانه تر براي کشورمان ترسيم کنيم. مستند«بم 11 سال بعد» را محمد سعيد محصصي در سال 1394 کارگرداني کرده است.
ثانيه هاي سربي
بسياري از محققان و کارشناسان تاريخي فاجعه 17 شهريور 1357 را نقطه عطف وقوع انقلاب اسلامي و پيروزي آن مي دانند. آنها معتقدند که کشتار رژيم در اين روز موجب شد که عملا پهلوي دوم سقوط کرده باشد و آنچه بعد از 17 شهريور تا 22 بهمن رخ داد، صرفا عيان شدن اين سقوط تاريخي بود. بنا بر اهميت اين روز، مستندي با نام «ثانيه هاي سربي» ساخته شده که ماجرا را از زاويه اي بسيار بديع روايت کرده است. راوي ثانيه هاي سربي، آپاراتچي يک سينما در ميدان ژاله سابق است. عوامل اين مستند درباره آن نوشته اند:«در تظاهرات روز 17 شهريور 1357 آپاراتچي سينما ملت (سيلوانا) واقع در ميدان ژاله سابق (شهدا) که حالا تبديل به پرديس شکوفه شده، از پنجره کوچک آپاراتخانه مشرف به ميدان شهدا وقايع، در گيري ها و کشتار مردم توسط نيروها و ماموران شاه را مي بيند و در اين فيلم آن ها را بازگو مي کند». اين مستند تاريخي- سياسي را سيد رضا رضوي در سال 1391 کارگرداني کرده است.
سرزمين گمشده
تاريخ معاصر ايران، تاريخي سرشار از رشادت هاست که هر از چندگاهي با لکه هاي سياه خيانت، آلوده شده است. آذربايجان قهرمان و مهد دليران ايراني، عباس ميرزاها و شهريارها به خود ديده، اما لکه ننگ و خيانت بار فرقه دموکرات به رهبري پيشه وري از جمله سياهي ها و تباهي هايي است که طعم تلخ آن در تاريخ معاصر ايران مانده است. مستند«سرزمين گمشده» درباره اين فرقه سياسي ساخته شده و ماجراي آنها را از زاويه اي بسيار عبرت آموز و جالب توجه دنبال کرده است. عوامل اين فيلم درباره آن نوشته اند:«سال ها قبل مردان جواني، براي دفاع از «فرقه دموکرات آذربايجان»، به سربازي آن درآمدند اما عمر حکومت اين فرقه، تنها يک سال بود؛ خيلي زود سربازان و مهره هاي مؤثر فرقه، دستگير و به سيبري تبعيد شدند. حال بعد از شصت سال، هر کدام از آن ها در يکي از سرزمين هاي آزاد شده جماهير شوروي ساکن هستند و حسرت ديدار وطن دارند». اين مستند سياسي- تاريخي را وحيد موسائيان در سال 1385 کارگرداني کرده است.
فیلم های داستانی بلند
فيلم هاي قديمي تر
حتما ديگر مي دانيد که وضعيت سينماها چگونه شده و مي توانيد فيلم ها را در سايت هاي آنلاين پخش فيلم و سريال و در قالب اکران آنلاين ببينيد. کافي است سري به اينترنت بزنيد همه چيز دستتان مي آيد. اما قبل از اين که حرفي از فيلم هاي جديد اکران آنلاين بزنيم، خبردار باشيد که فيلم «سوءتفاهم» به صورت آنلاين قابل ديدن شده است. اين فيلم را احمد رضا معتمدي کارگرداني کرده و به نظر برخي از کارشناسان بهترين فيلم پرنده کاري اوست. اگر معتمدي را نمي شناسيد بايد بگوييم که او قبلا فيلم هايي چون «قاعده بازي»، «ديوانه اي از قفس پريد» و «آلزايمر» را کارگرداني کرده است. داستان فيلم سوءتفاهم کمي گيج کننده اما بسيار خاص است و بازيگراني چون، هانيه توسلي، اکبر عبدي، مريلا زارعي، کامبيز ديرباز و مهدي فخيم زاده از بازيگران اصلي فيلم هستند. فيلم هاي «تيغ و ترمه» به کارگرداني کيومرث پوراحمد، «سورنجان» به کارگرداني مهدي رسولي و «موش گير» به کارگرداني احسان صادقي جهاني را هم مثل «سوء تفاهم» مي توانيد ببنيد.
فيلم هاي جديدتر
هفته هاي پيش، از اکران آنلاين گفتيم و فيلم هاي اين نوع از اکران را که وابستگي تام و تمامي به وضعيت کرونايي اين روزها دارد را برايتان معرفي کرديم، برخي از آن فيلم ها هنوز هم در اکران آنلاين حضور دارند و اصطلاحا روي پرده سينما هستند. فيلم هايي مثل، «پسرکشي»، «حکايت دريا»، «جايي براي فرشته ها نيست»، «خوب، بد، جلف 2»، «خروج»، «کشتارگاه» و «بهت». اما اين روزها دو فيلم جديد به مجموعه فيلم هاي اکران آنلاين اضافه شده اند. فيلم اول«هفت و نيم» است. فيلمي که نظرهاي متناقض درباره آن زياد است. عوامل فيلم درباره آن نوشته اند:«هفت و نيم فيلمي در ژانر درام محصول مشترک کشور ايران و افغانستان است. اين فيلم در بيست و چهارمين جشنواره بين المللي فيلم بوسان به نمايش در آمد. هفت و نيم ماجراي زندگي هفت دختر افغاني و ايراني را در هفت اپيزود به صورت سکانس پلان روايت مي کند و قصه دختراني است که جمعه شب مراسم عروسي آنها برگزار شود اما هر کدام از آنها به نوعي درگير مسئله اي هستند». ندا جبرائيلي، هستي مهدوي فر، آناهيتا افشار، فرشته حسيني، شيدا خليق، افسانه کمالي، محمدرضا غفاري، عليرضا کماليف حسين مهري بازيگران اصلي فيلم «هفت و نيم» هستند. فيلم دومي که وارد اکران آنلاين شده، «حمال طلا» نام دارد. فيلمي که درون مايه به شدت اجتماعي دارد و تورج اصلاني آن را کارگرداني کرده است. عوامل اين فيلم درباره اش نوشته اند:«اين فيلم داستان کارگري به نام رضا را روايت مي کند که شغلش رساندن طلا از کارگاه به مغازه است. يک روز از رضا در مسير دزدي مي شود و اين شروع ماجراست....». سعيد آقاخاني، اميد روحاني و ژاله صامتي بازيگران اصلي فيلم«حمال طلا» هستند.