تکمیل مسیرسازی در سختگذرترین منطقه خط لوله گوره - جاسک
افزایش 2 برابری بهرهمندی خانوار روستایی از گاز
از بهار تا بهار با کارکنان نفت
حرکت پالایش نفت در مسیر خودکفایی
مهار کرونا با رعایت دستورعمل بهداشتی
اوپک پلاس بر موج افزایش قیمت نفت سوار است
تولید بیش از 8میلیارد مترمکعب گاز در پالایشگاه اول
رو سپیدی ملت در برابر طلای سیاه
از خنده های بلند تا جاسوس بازی
هفتمین قهرمانی پارس جنوبی در سواحل خلیجفارس
طرح سلامت و شناسنامه ورزشی کارکنان اجرایی می شود
نفت آبادان ترمز نایب قهرمان آسیا را کشید
دوچرخه در همه بخش های زندگیام نقش دارد
دشوارترین بخش از عملیات لوله گذاری طرح انتقال نفت گوره - جاسک در سخت گذرترین منطقه طی کوتاه ترین زمان ممکن و با بیشترین دقت، شامگاه چهارشنبه (۲۰ اسفندماه) تکمیل شد.
علی جعفرزاده، قائم مقام مجری طرح احداث خط لوله گوره_ جاسک گفت: عملیات دشوار نصب بخشی از خطوط لوله طرح گوره-جاسک در پیچیده ترین شرایط جغرافیایی و منطقه ای، شامگاه چهارشنبه با تلاش شبانه روزی مجموعه کارفرما و پیمانکار پایان یافت.
وی افزود: این منطقه سخت گذر در کیلومتر ۲۶۲ و در گستره ۲-۱ قرار دارد که از میان کوه های شمال بوشهر عبور کرده و به دلیل نداشتن جاده دسترسی، عملیات جابه جایی و نصب خطوط لوله سخت شده بود.
قائم مقام مجری طرح احداث خط لوله گوره - جاسک گفت: به دلیل موقعیت جغرافیایی این منطقه و عبور از کوه های سخت گذر و وجود شیب های تند و آبروهای پرشمار، هیچ جاده ای برای دسترسی و عبور تریلرهای حامل لوله و انتقال تجهیزات وجود نداشت و این منطقه به طول ۵۰ کیلومتر از میان کوه های بوشهر، سخت ترین محدوده ای بود که موفق شدیم آن را برای نصب خط لوله آماده کنیم.
جعفرزاده با اشاره به شرایط پیچیده انتقال تجهیزات مسیرسازی در این منطقه که از چند ماه پیش آغاز و تکمیل شده بود و نیز عملیاتی همچون ریسه کردن، حفاری کانال و جوشکاری تأکید کرد: در صورتی که انجام این عملیات مانند پروژه های دیگر در مدت زمان عرف و معمول انجام می شد، باید دست کم بیش از یک سال به طول می انجامید، اما اکنون با همت بی نظیر و مدیریت دقیق مجموعه دست درکاران در مدت زمانی کوتاه و به نحو احسن محقق شده است.
پیشرفت فاز نخست طرح عظیم و راهبردی گوره - جاسک تاکنون بیش از ٩٠ درصد بوده و پیش بینی می شود عملیات جوشکاری خطوط لوله این طرح امسال تکمیل شود.
طرح انتقال نفت خام گوره _ جاسک، طرحی ملی و راهبردی است که با حمایت دولت و راهبری شرکت ملی نفت ایران و با هدف ایجاد ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام، ذخیره سازی و صادرات آن از طریق پایانه تازه ساخت جاسک، تضمین استمرار صادرات نفت خام، تمرکززدایی از پایانه های صادراتی و متنوع سازی آن و توسعه پایدار و اشتغالزایی در سواحل مکران اجرا می شود.
پتروشیمی بندرامام در واحد الفین خود موفق شد، با استفاده بهینه از خوراک ورودی و تغییر آرایش کوره های واحد، شاخص تولید محصول این واحد را نسبت به خوراک دریافتی به بیش از ۹۰ درصد برساند و تولید با ظرفیت اسمی در الفین این مجتمع را برای نخستین بار ثبت کند.
در سال ۹۹ با وجود کاهش خوراک به مجتمع و موانع موجود در تولید، در واحد الفین (مدیریت فنی و تولید فرآورش یک) با ابتکارهای فنی مدیران و کارشناسان شرکت، هم مقدار شدت مصرف انرژی به ازای هر تن تولید محصول کاهش یافت و هم شاخص تولید محصول به خوراک مصرفی را به بیش از ۹۰ درصد رساند که این مقدار تولید، حداکثر تولید در سال های اخیر در این واحد تولیدی بوده است. خوراک اصلی پتروشیمی بندر امام، مایعات گازی (ان جی ال) دریافتی از شرکت مناطق نفت خیز جنوب است که این گاز پس از ورود به مجتمع و تفکیک در واحد NF محصولات مختلفی از جمله اتان و پنتان را که خوراک اصلی واحد الفین شرکت است، تأمین می کند.
کاهش خوراک دریافتی از مناطق نفت خیز جنوب و نوسانات شدید ارسال اتان در سال جاری، موجب عدم تعادل و ایجاد چالش هایی در تولید اتیلن و دیگر محصولات واحد الفین شده بود؛ اما با تلاش مدیران و کارشناسان شرکت و با توجه به قابلیت های واحد و استفاده از خوراک متنوع و جایگزین و قابل دسترس، مشکلات تولید اتیلن تا حد زیادی رفع شد.
از سوی دیگر، پتروشیمی بندرامام با اعزام نیروهای متخصص بهره برداری و اچ اس ای در راه اندازی پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس نقش آفرینی کرد و با احداث خطوط ارتباطی در زمان تعیین شده، اتان و +C3 تولیدی بیدبلند را به پتروشیمی بندر امام منتقل کرد تا ضمن تأمین خوراک مصرفی خود، تأمین کننده خوراک دیگر شرکت های منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی ماهشهر، از جمله شرکت پتروشیمی امیرکبیر باشد.
افزایش اتان ورودی به واحد الفین در یک اقدام به طور کامل عملی و بررسی شده، آرایش کوره های واحد الفین را از چهار کوره گازی و پنج کوره مایع به ۶ کوره گازی با اتان و سه کوره مایع تغییر داد که این اقدام با خلاقیت و تلاش مدیریت و متخصصان پتروشیمی بندرامام و همسو با رفع موانع تولید و تولید حداکثری انجام شد.
استفاده از این حجم خوراک اتان، روند تولید در بخش های تفکیک و کمپرسورها را تحت تأثیر قرار داد که این چالش هم با دانش و ابتکارات به کار برده شده از سوی مدیریت شرکت و کارشناسان بخش فنی و مهندسی واحد و همچنین با ایجاد شرایط بهینه عملیاتی رفع شد که در نتیجه سبب تولید با ظرفیت اسمی واحد با کمترین هزینه شد.
کتاب «سفر به سرزمین نفت: آشنایی با صنعت نفت و اوپک» با هدف افزایش سطح دانش نسل های نوجوان و جوان درباره پایه های اولیه صنعت نفت و فعالیت های اوپک، به کوشش انتشارات اداره کل روابط عمومی وزارت نفت چاپ شد.
کتاب «سفر به سرزمین نفت: آشنایی با صنعت نفت و اوپک»، ترجمه کتاب انگلیسی زبان «I need to know» از انتشارات دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، شامل اطلاعاتی درباره صنعت نفت از جمله چگونگی شکل گیری نفت خام در زمین، روش های اکتشاف و برداشت و صنایع پایین دستی و بالادستی است. کتاب «I need to know» نخستین بار به منظور معرفی صنعت نفت و فعالیت های اوپک برای نسل های نوجوان و جوان و به عنوان بخشی از برنامه های این نهاد بین المللی برای بزرگداشت پنجاهمین سالروز تاسیس اوپک به زبان انگلیسی منتشر شد. فصل های نخست تا سوم این کتاب به مباحثی مربوط به «مبانی نفت»، «اکتشاف نفت» و «پالایش نفت خام» می پردازند، فصل چهارم آن نیز به طور کامل به چگونگی تاسیس و تاریخچه شکل گیری اوپک اختصاص دارد، همچنین در فصل پایانی این کتاب با عنوان «آشنایی با صنعت نفت»، خوانندگان با تاریخچه ای کوتاه از چگونگی شکل گیری صنعت نفت ایران و بخش های مختلف آن آشنا می شوند.
مخاطبان اصلی این کتاب، دانش آموزان و خوانندگان نسل نوجوان و جوان هستند و اما بزرگسالان خواهان آشنایی با مفاهیم صنعت نفت و اوپک نیز می توانند به زبان غیرفنی در کنار تصاویر ساده و گویا از اطلاعات این کتاب بهره گیرند. کتاب «سفر به سرزمین نفت: آشنایی با صنعت نفت و اوپک» تمام رنگی و در قطع رقعی با ترجمه «امیر دشتی» و به کوشش انتشارات اداره کل روابط عمومی وزارت نفت چاپ شده است.
شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با اشاره به آغاز عملیات اجرایی در طرح توسعه میدان رامین اعلام کرد: هم اکنون کار در بخش زیرسطحی این طرح در حال انجام است.
با استقرار نخستین دکل طرح نگهداشت و افزایش تولید میدان رامین، عملیات بخش زیرسطحی این طرح به عنوان یکی از طرح های توسعه ۲۸ مخزن کلید خورده است. این عملیات شامل حفاری ۶ حلقه چاه جدید و تعمیر دو حلقه چاه موجود است و در بخش روسطحی نیز چهار پروژه شامل احداث بوستر - کلاستر رامین، احداث کارخانه تقویت فشار و نم زدایی گازهای همراه رامین، احداث خط لوله ۱۰ اینچ و افزایش ظرفیت تفکیک واحد بهره برداری اهواز ۲ هدفگذاری شده است. میدان نفتی رامین در شمال شرقی اهواز و در مجاورت میدان های کوپال، مارون و اهواز واقع شده و اجرای طرح نگهداشت و افزایش تولید این میدان طی قراردادی به شرکت نفت و گاز پرشیا واگذار شده است.
پیش از این، شرکت ملی حفاری ایران از اثبات و به کارگیری دکل حفاری ۳۵ فتح و آغاز حفاری نخستین حلقه چاه در میدان رامین خبر داده بود.
سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی گفت: درباره تخصیص سهمیه بنزین نوروزی مازاد بر سهمیه ماهانه، هیچ تصمیمی از سوی هیأت دولت به وزارت نفت ابلاغ نشده است. به گزارش شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، فاطمه کاهی گفت: با توجه به شرایط ادامه شیوع کرونا در کشور و مخاطره هایی که سفرهای نوروزی می تواند از نظر گسترش شیوع ویروس کرونا برای مردم داشته باشد، بعید به نظر می رسد شاهد تخصیص سهمیه نوروزی بنزین باشیم. وی اعلام کرد: تا این لحظه، هیچ تصمیم یا مصوبه ای درباره تغییر در سهمیه بندی بنزین برای سال ۱۴۰۰ ابلاغ نشده و اگر در ایام باقی مانده از سال نیز در این باره مصوبه ای تازه ابلاغ نشود، با آغاز سال نو سهمیه بنزین فروردین ماه، مطابق ماه های گذشته در کارت سوخت خودروها و موتورسیکلت ها شارژ می شود.
از ۲۴ آبان سال ۱۳۹۸ که سهمیه بندی بنزین با دو نرخی شدن آن به سیستم عرضه سوخت کشور بازگشت، تا امروز ۱۷ نوبت سهمیه ماهانه بنزین در کارت سوخت خودروها و موتورسیکلت ها شارژ شده است.
سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی گفت: درباره تخصیص سهمیه بنزین نوروزی مازاد بر سهمیه ماهانه، هیچ تصمیمی از سوی هیأت دولت به وزارت نفت ابلاغ نشده است. به گزارش شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، فاطمه کاهی گفت: با توجه به شرایط ادامه شیوع کرونا در کشور و مخاطره هایی که سفرهای نوروزی می تواند از نظر گسترش شیوع ویروس کرونا برای مردم داشته باشد، بعید به نظر می رسد شاهد تخصیص سهمیه نوروزی بنزین باشیم. وی اعلام کرد: تا این لحظه، هیچ تصمیم یا مصوبه ای درباره تغییر در سهمیه بندی بنزین برای سال ۱۴۰۰ ابلاغ نشده و اگر در ایام باقی مانده از سال نیز در این باره مصوبه ای تازه ابلاغ نشود، با آغاز سال نو سهمیه بنزین فروردین ماه، مطابق ماه های گذشته در کارت سوخت خودروها و موتورسیکلت ها شارژ می شود.
از ۲۴ آبان سال ۱۳۹۸ که سهمیه بندی بنزین با دو نرخی شدن آن به سیستم عرضه سوخت کشور بازگشت، تا امروز ۱۷ نوبت سهمیه ماهانه بنزین در کارت سوخت خودروها و موتورسیکلت ها شارژ شده است.
در گزارش وزیر نفت به رئیس جمهوری درباره توسعه گازرسانی در کشور اعلام شد
وزیر نفت در نامه ای به حسن روحانی، رئیس جمهوری درباره توسعه گازرسانی در دولت های یازدهم و دوازدهم و رسیدن پوشش گازرسانی کل کشور به ۹۵ درصد گزارشی ارائه کرد. متن گزارش بیژن زنگنه که به اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری؛ محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری؛ لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس جمهوری و محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس جمهوری هم ارسال شده، به شرح زیر است:
«در آستانه چهل وسومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، با افتخار به استحضار می رساند که در اجرای بند سوم سیاست های کلان کشور در بخش انرژی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری مبنی بر افزایش ظرفیت تولید گاز متناسب با حجم ذخایر کشور به منظور تأمین مصرف داخلی و حداکثر جایگزینی با فراورده های نفتی با اتکا به افزایش بیش از ۲.۵ برابری تولید گاز از میدان مشترک گازی پارس جنوبی و نیز با مجموعه اقدام های این وزارتخانه برای توسعه شبکه انتقال و توزیع گاز طبیعی از سال ۱۳۹۲ تاکنون میزان بهره مندی خانوارهای روستایی کشور از نعمت گاز طبیعی با افزایش بیش از ٢ برابری به ۸۴ درصد و پوشش گازرسانی کل کشور به ۹۵ درصد رسیده، این در حالی است که در زمان پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، بهره مندی جمعیت کشور از نعمت گاز طبیعی ناچیز بوده است.سند توسعه گازرسانی در دولت های یازدهم و دوازدهم که یک نسخه از آن به پیوست ایفاد می شود، شامل شرح تفصیلی مبانی توسعه گازرسانی مجموعه اقدام ها و دستاوردهای توسعه شبکه های توزیع و انتقال گاز است که اهم اقدام ها در این زمینه را به ترتیب زیر به استحضار می رساند:
در سال ۱۳۹۲ به منظور انتخاب روش بهینه برای تأمین انرژی مورد نیاز شهرها و روستاهای محروم از نعمت گاز از سوی یک مشاوره دانشگاهی گزینه های مختلفی همچون انرژی های تجدیدپذیر، برق، گازرسانی با خطوط لوله، گاز مایع (ال پی جی)، گاز طبیعی فشرده (سی ان جی)، سوخت مایع نفت سفید یا نفت گاز و ال ان جی (گاز طبیعی مایع شده) ارزیابی شد و مطابق خروجی این مطالعه گازرسانی با خطوط لوله به شهرها و روستاها تا سقف مشخص شده برای هزینه برقراری هر انشعاب به عنوان سناریوی بهینه در دستور کار قرار گرفت.
از سال ۱۳۹۲ تا بهمن ۱۳۹۹ به بیش از ۲۰ هزار روستا با قریب به یک میلیون و ۷۶۰ هزار خانوار گازرسانی شده و تعداد روستاهای گازرسانی شده از حدود ۱۴ هزار روستا به بیش از ۳۴ هزار روستا افزایش یافته است. در این بازه، قریب به ۱۹۳ شهر با بیش از ۶۴۱ هزار خانوار گازرسانی شده و هم اکنون بیش از ۹۸.۴ درصد جمعیت شهری کشور و ۸۴ درصد جمعیت روستایی کشور و در مجموع ۹۵ درصد از کل جمعیت کشور تحت پوشش شبکه گازرسانی قرار گرفته اند. این در حالی است که پوشش شبکه گازرسانی در ابتدای سال ۱۳۹۲ در جمعیت شهری ۹۵ درصد و در جمعیت روستایی ۵۴ درصد بوده است.
مجموعه این طرح ها با ابتکار وزارت نفت و استفاده از ظرفیت بند «ق» تبصره ۲ قانون بودجه سال ۱۳۹۳ و نیز ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر بدون تحمیل هیچ گونه بار مالی به دولت و تنها از محل ایجاد درآمد حاصل از جایگزینی سوخت های مایع با گاز طبیعی اجرا شده و به این منظور تاکنون ۷۰ هزار میلیارد تومان برای مجموعه طرح های یادشده هزینه شده است.
در کنار فعالیت های گسترده صورت گرفته برای احداث شبکه توزیع گاز شهری و روستایی از سال ۱۳۹۲ تاکنون اقدام های گسترده ای برای جلوگیری از حبس گاز در منطقه پارس جنوبی صورت گرفته که از جمله این موارد می توان به احداث ۳۱ ایستگاه تقویت فشار و بیش از ۵ هزار کیلومتر خطوط لوله انتقال گاز جدید اشاره کرد که به شبکه انتقال گاز کشور اضافه شده و هم اکنون در مجموع ۲۲۰۵ کیلومتر خطوط لوله انتقال گاز در شرکت های تابع شرکت ملی گاز ایران در حال ساخت است که ۱۰۴۲ کیلومتر آن لوله گذاری شده است.
با اجرای این طرح ها از ابتدای سال ۱۳۹۳ تاکنون بیش از ۵۸ میلیارد لیتر فراورده مایع به ارزش ۲۵ میلیارد دلار آزاد شده که نه تنها به رشد ۴ برابری صادرات فراورده های نفتی کشور در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۲ کمک شایانی کرده؛ بلکه با کاهش مصرف سوخت مایع در نیروگاه ها از ۴۳ درصد در سال ۱۳۹۲ به ۲۰ درصد در سال ۱۳۹۸ سبب کاهش انتشار آلاینده های هوا در کشور شده است. افزون بر این، توسعه گازرسانی زمینه ساز افزایش رفاه اجتماعی، حفاظت از محیط زیست به سبب جلوگیری از تعدی به مراتع و جنگل ها، اشتغالزایی قابل توجه، افزایش تقاضا برای کالاهای ساخت داخل، ایجاد زیرساخت لازم برای توسعه صنایع مختلف و توسعه طرح های عمرانی روستایی شده است.
در ادامه این اقدام ها، هم اکنون گازرسانی به ۲۶۳۲ روستا با ۱۸۴ هزار خانوار با اعتبار ٣ هزار میلیارد تومان در حال اجراست که با تکمیل آنها جمعیت روستایی زیر پوشش شبکه گاز کشور از ۸۷ درصد فراتر می رود.
بدون شک بهینه سازی مصرف گاز و نیز حفظ و افزایش ظرفیت تولید گاز از ملزومات استمرار آثار مثبت این اقدام ها برای گازرسانی است که مجموعه اقدام های انجام شده و برنامه ریزی شده برای این دو مهم در سندهای «تراز تولید و مصرف گاز طبیعی در ایران تا افق ۱۴۰۴» و نیز «نحوه بهره گیری حداکثری از ظرفیت پالایشگاه های گازی منطقه عمومی غرب خلیج فارس» به تفصیل آمده است.»
اسحاق جهانگیری در پاسخ به گزارش ارائه شده از سوی وزیر نفت نوشته است:
«جناب آقای مهندس زنگنه
با تشکر از اقدام های ارزنده جنابعالی و همکاران ارجمندتان در حوزه گازرسانی به روستاها، بخصوص بدون استفاده از بودجه دولتی؛ قطعا این اقدام های ارزنده که خدمت رسانی به محروم ترین مناطق کشور است، در تاریخ کشور ماندگار است، موفق باشید.»
صنعت نفت در سال سخت کرونا و تحریم های اقتصادی نمره قبولی گرفت
مشعل «صنعت نفت، کرونا را شکست داد.» شعاری که به راستی نه می توان آن را مبالغه آمیز تلقی کرد و نه دور از ذهن و واقعیت. مرور فعالیت های انجام شده در صنعت مهم و راهبردی نفت، فهرستی از بی سابقه ترین و مهم ترین اقدام ها و فعالیت ها در بخش های مختلف توسعه ای و تولیدی، اکتشافی، زیست محیطی، پژوهشی، مسئولیت اجتماعی و... در دوره شیوع ویروس کرونا را پیش رو قرار می دهد؛ به گونه ای که می توان آن را در تاریخ این صنعت یگانه خواند. کسب جایگاه نخست در بین شرکت های بزرگ نفتی دنیا اعم از شرکت های ملی نفت و بین المللی از نظر مجموع حجم اکتشافات نفت و گاز در سال ۲۰۱۹ با کشف ۴.۹۷۳ میلیارد بشکه معادل هیدروکربن مایع ذخیره قابل برداشت را تاکنون درهیچ دوره ای از عمر این صنعت سراغ نداشته ایم؛ رکوردی مهم و بی سابقه در برداشت از میدان های مشترک نفت و گاز را برای نخستین بار شاهد بودیم که در این میان نام میدان نفتی آذر به عنوان پیچیده ترین میدان نفتی مشترک با کشور عراق برای اولین بار به تولید موردنظرمان رسید. طرح احداث خط لوله راهبردی و ملی انتقال نفت خام از گوره به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران برای اولین بار در تاریخ صنعت نفت این فرآورده را از دریای عمان به مقاصد صادراتی منتقل می کند و بسیاری از فعالیت های دیگری که با مرور چهار فصل 99 به آن می پردازیم.
نوروز 99 با روزهای قرنطینه را که به خاطر دارید؛ بهاری متفاوت که حاصل حضور مهمانی ناخوانده کرونا از زمستان 98 بود. با این حال در همان ایام کارکنان عملیاتی صنعت نفت پای کار بودند تا چرخه تولید انرژی تداوم داشته باشد که نتیجه آن را در اخبار مختلف از جمله تولیدی شدن چاه شماره ۶ میدان کبود در مخزن بنگستان به عنوان نخستین حلقه چاه حفاری شده در طرح نگهداشت و افزایش توان تولید این شرکت موسوم به طرح توسعه ۲۸ مخزن و یا آغاز عملیات حفاری نخستین حلقه چاه اکتشافی – تحدیدی در سازندهای کنگان و دالان بخش شرقی میدان گازی پارس جنوبی (ساختمان یلدا) و افزایش تولید میدان یاران جنوبی با راه اندازی 6 حلقه چاه و نمونه های دیگری از این اخبار که در فروردین ماه شاهد آن بودیم.
با این حال با شیوع ویروس کرونا در کشور، نشست های کمیته مدیریت شرایط اضطراری سطح ۳ شرکت ملی نفت ایران در بالاترین سطح مدیریتی و با هدف ایجاد فرماندهی واحد و اتخاذ تصمیم های یکپارچه و هماهنگ برای مقابله با این بحران آغاز شد و شرکت های تابعه ملی نفت نیز راهبردهای اتخاذشده را متناسب با نوع مسئولیت ها و شرایط پیرامونی خود دنبال کردند.
وزیر نفت در ابلاغیه ای بر ضرورت حضور مدیران عملیاتی در محل کار خود تا زمان مهار بیماری ویروس کرونا تأکید و یادآوری کرد مردم از ما به عنوان کسانی که بار مسئولیت اداره امور خود را به ما سپرده اند، بحق انتظار دارند. وزیر نفت همچنین دستورعمل دورکاری در شرایط ویژه کارکنان را ابلاغ کرد.
کرونا باعث شد تا نشست اوپک و غیراوپک هم به شکل مجازی برگزار شود که نتیجه آن توافق کاهش تولید روزانه ۹.۷ میلیون بشکه ای برای ماه های مه و ژوئن بود و در این میان کشورهای ایران، لیبی و ونزوئلا از این توافق کاهش معاف شدند و ۲۰ کشور دیگر عضو این توافق متعهد شدند تولید خود را از یکم ماه مه سال ۲۰۲۰ میلادی (۱۲ اردیبهشت ماه) اجرایی کنند.
بهار 99 با خبری تلخ برای صنعت نفت همراه بود. حسین کاظم پور اردبیلی، دیپلمات ایرانی که از هفت سال پیش تاکنون نماینده ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) بود، در بیمارستان لاله تهران درگذشت.
حاج رضا طاهری، چهره نام آشنا و خوشنام روابط عمومی صنعت نفت هم که سال ها در روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب مشغول به فعالیت بود، در بهار 99 به دلیل ابتلا به کرونا درگذشت.
بهار که به نیمه رسید، خبر خوش آغاز عملیات نصب نخستین جکت آخرین فاز پارس جنوبی (فاز ۱۱) با پیام رئیس جمهوری حکایت از پویایی صنعت نفت با وجود روزهای سخت کرونا داشت. رئیس جمهوری در آیین آغاز عملیات اجرایی این جکت با قدردانی از کارکنان صنعت نفت گفت: آمریکا نمی تواند ملت ما را به زانو در بیاورد، دلیلش طرح هایی است که در سال ۹۹ پس از دو سال و چند ماه از تحریم شدید اجرا و پیاده می کنیم.
تابستان صنعت نفت با فعالیت های مختلف گرم و پرجنب و جوش همراه بود که مرور اقدام های انجام شده در این فصل ما را با اخبار متنوعی از جمله امضای قرارداد طرح توسعه میدان مشترک نفتی یاران به عنوان ششمین قرارداد IPC میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا، تکمیل پروژه احداث واحد فرآورش مرکزی (CPF) میدان مشترک آذر، آغازعملیات احداث خط لوله انتقال نفت گوره به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران به دستور رئیس جمهوری، امضای قرارداد توسعه میدان آزادگان جنوبی و قرارداد احداث کارخانه فرآورش مرکزی (CTEP)، میان شرکت مهندسی و توسعه نفت و شرکت پتروپارس همراه می سازد.
میانه های فصل نیز این راه ادامه داشت که در مرداد ماه شاهد امضای ۱۳ قرارداد طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت به ارزش بیش از ۱.۵ میلیارد یورو میان دو شرکت تابع شرکت ملی نفت ایران و ۱۴ شرکت ایرانی بودیم. در اهمیت این قراردادها این را به خاطر داشته باشید که به واسطه آن افزون بر حفظ جریان کار و اشتغال صنعت نفت، افزایش ۱۸۵ هزار بشکه ای ظرفیت تولید روزانه نفت کشور هدف گذاری شده است. این قراردادها مربوط به پروژه زیلایی و پروژه چلینگر و گرنگان، هر دو با شرکت گلوبال پتروتک کیش، پروژه رامین با شرکت توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا، پروژه منصورآباد با شرکت توسعه پتروایران، پروژه سیاه مکان با شرکت گسترش انرژی پاسارگاد، پروژه مارون ۲ و ۵ و پروژه مارون ۶ با شرکت تنکو، پروژه مارون ۱ و ۴ با شرکت حفاری شمال (هلدینگ انرژی گستر سینا)، پروژه مارون ۳ با شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران، پروژه بالارود با (مشارکت) ملی حفاری ایران و مهندسی و ساختمانی جهانپارس و پروژه اهواز ۱ و ۴ با (مشارکت) صنایع نفت و انرژی قشم و مارون کاران بود. قرارداد پروژه رسالت شرکت نفت فلات قاره ایران نیز با (مشارکت) شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران و راهبردهای هوشمند و پروژه فروزان نیز با (مشارکت) پتروپارس و مبین سازه گستر امضا شد.
رونمایی از سامانه مدیریت پروژه شرکت ملی نفت ایران، بهره برداری از نیروگاه غرب کارون با دستور رئیس جمهوری، راه اندازی سکوی S۱ میدان مشترک سلمان به همت کارکنان شرکت نفت فلات قاره ایران در آب های خلیج فارس، نصب دکل چاه پیمایی سکوی D-۱۶ با تلاش کارکنان منطقه عملیاتی خارک شرکت نفت فلات قاره ایران، از دیگر رویدادهای مهم در این ایام بود. به این موارد باید امضای ۱۳ قرارداد کلان پژوهشی ازدیاد برداشت نفت و گاز به ارزش ۳۵ میلیون یورو و ۷۱۶ میلیارد تومان، میان شرکت ملی نفت ایران و ۱۳ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی کشور را هم اضافه کنیم.
در آخرین ماه تابستان برابر با ۱۴ سپتامبر (۲۴ شهریورماه 99) اوپک 60 ساله شد.
شرکت ملی نفت ایران از نظر مجموع حجم اکتشافات نفت و گاز در سال ۲۰۱۹، با کشف ۴.۹۷۳ میلیارد بشکه معادل هیدروکربن مایع ذخیره قابل برداشت، جایگاه نخست را در بین شرکت های بزرگ نفتی دنیا اعم از شرکت های نفت ملی و بین المللی به خود اختصاص داد.
بیست ودومین نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق تولیدکنندگان عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) موسوم به JMMC هم برگزار شد که امارات هم به جمع متخلفان توافق کاهش تولید پیوست، در این نشست بر پایبندی کامل به سهمیه های تولید و ثبات بازار نفت تأکید شد. قیمت نفت با این تصمیم روند صعودی در پیش گرفت و قیمت نفت خام برنت از ۴۳ دلار بالاتر رفت.
در حالی به پاییز 99 رسیدیم که جولان ویروس کرونا در کشور تداوم داشت، ویروسی که حریف صنعت نفت کشور نشده و کارکنان این مجموعه بزرگ با قدرت به تلاش خود ادامه دادند. افزون بر آن مجموعه نفت ۱۴۱ دستگاه کمک تنفسی (ونتیلاتور) با ۲۲ میلیارد تومان اعتبار برای بیمارستان های مناطق نفت خیز کشور تهیه و در سطح ۸۲ شهرستان توزیع کرد. البته نمی توان از تعویق در برگزاری نمایشگاه نفت غافل بود، بیست وپنجمین دوره نمایشگاه بین المللی صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی قرار بود ۲۱ تا ۲۴ مهرماه ۱۳۹۹ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شود که خبر تعویق آن را وزیر نفت در توئیتی اعلام کرد «تصمیم گرفتیم برگزاری نمایشگاه نفت امسال را تا بهبود نسبی وضع عقب بیندازیم. قرار بود نمایشگاه نفت امسال ویژه متخصصین برگزار شود، مجوز لازم هم از وزارت بهداشت گرفته شده بود، ولی با توجه به شرایط فعلی شهر تهران، تصمیم گرفتیم برگزاری را تا بهبود نسبی وضعیت عقب بیندازیم.»
در این فصل در حالی که از افتخارهای وزارت نفت و دولت، توفیق های بی سابقه در پارس جنوبی مخزن مشترک با کشور قطر بود که برخی از نمایندگان مجلس، وزیر نفت را برای پاسخ به پرسشی درباره توسعه پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی احضار کردند که زنگنه دلیل تأخیر در توسعه پالایشگاه این فاز را تعدد پیمانکاران و تحریم عنوان کرد و در عین حال یادآور شد: در هفت سال اخیر هزاران میلیارد دلار از پارس جنوبی برای کشور درآمد حاصل شده است؛ پارس جنوبی افتخار نظام جمهوری اسلامی است و کسی نمی تواند آن را به نام خود تمام کند.
زنگنه این را هم گفت: «بدانید ما برخی اوقات در پارس جنوبی برای اینکه یک قطعه را راه اندازی کنیم سه بار خرید کرده ایم تا به دستمان برسد، بنابراین همکاران ما با سختی کار و جهاد کردند.» آنچه زنگنه از آن به عنوان جهاد یاد می کند، در بخش های مختلف صنعت نفت می توان نظاره کرد. به عنوان نمونه در دوره سخت کرونا و تحریم، شاهد امضای قرارداد اجاره ۱۶ دکل حفاری خشکی مربوط به طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت، تکمیل لوله گذاری دومین گوی شناور فازهای منطقه ۲ پارس جنوبی، ارسال ۶۵۰ کیلومتر لوله طرح گوره - جاسک به کارگاه، بهره برداری نخستین اسکله بندر صادراتی تنبک در سال جاری، افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، ارائه گزارش اقدام های وزارت نفت درباره سرمایه انسانی به کمیسیون انرژی مجلس، افزایش ظرفیت فرآورش گاز مجتمع گاز پارس جنوبی، ثبت رکورد ذخیره سازی در مخزن سراجه قم طی ۶ ماه نخست سال، تولیدی شدن چاه شماره ۱۳ میدان نرگسی و میسر شدن برداشت نفت از مخزن بنگستان این میدان، آغاز عملیات حفاری فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی، نصب سکوی مسکونی جدید میدان مشترک فروزان به وزن ۶۸۰ تن در آب های خلیج فارس، بهره برداری واحد ۵۰ هزار بشکه ای فرآورش نفت خام در غرب کارون و مخازن متمرکز ذخیره سازی میعانات گازی پارس جنوبی به عنوان سه طرح ملی نفت بودیم. شاید همین از پا ننشستن ها بود که باعث تحریم وزیر نفت و برخی مدیران ارشد صنعت از سوی وزارت خزانه داری آمریکا شد. بیژن زنگنه وزیر نفت دقایقی پس از این تحریم در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: تحریم من و همکارانم واکنش منفعلانه به شکست سیاست واشنگتن برای به صفر رساندن صادرات نفت است. دوران یکجانبه گرایی در جهان به پایان رسیده است.
صنعت نفت ایران از پا نخواهد نشست. هیچ دارایی هم در خارج از ایران ندارم که شامل تحریم شود. در همین فصل بود که حسن روحانی، رئیس جمهوری و اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری در واکنش به دو گزارش وزیر نفت درباره توسعه میدان گازی مشترک پارس جنوبی و قرار گرفتن ایران در رتبه سوم تولید گاز جهان و فعالیت ها و اولویت های اکتشافی صنعت نفت و کسب رتبه نخست اکتشاف نفت و گاز جهان در سال ۲۰۱۹ با بیان این جمله ها «از همه مدیران، مهندسان و کارگران که چنین افتخاری را برای ایران عزیز خلق کرده اند، قدردانی و تشکر شود» و «جناب آقای مهندس زنگنه، با تشکر از اقدام های ارزشمند جنابعالی و مدیران ریسک پذیر صنعت نفت، خصوصاً بخش اکتشاف، قطعاً این اقدام های ارزشمند در تاریخ کشور ماندگار خواهد بود» قدردانی کردند. پاییز بیست وسومین نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق تولیدکنندگان عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) موسوم به JMMC برگزار شد. اعضای این کمیته با استقبال از تعهد ۱۰۲ درصدی اعضا به توافق کاهش تولید بر تعهد همه کشورهای شرکت کننده برای دستیابی به پایبندی کامل و جبران تخلف ها در برنامه های جبرانی ارائه شده به این کمیته برای مدت تمدیدشده تا ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ تأکید کردند. عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان هم با تاکید بر اینکه اوپک و متحدانش به توافق کاهش تولید نفت پایبند هستند، عنوان کرد: هیچ کس نباید به تعهد ائتلاف اوپک پلاس برای ایجاد ثبات در بازارهای نفت شک کند. همچنین بیست و دومین نشست سالانه وزیران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی ئی سی اف) با محور بررسی ویروس کرونا بر بازار گاز در میان مدت و بلندمدت برگزار شد. وزیر نفت در این نشست با ناعادلانه خواندن تحریم های آمریکا که مانع دسترسی ایران به میلیاردها دلار از درآمدهای از محل صادرات منابع هیدروکربوری شده است، گفت: با وجود همه چالش های ژئوراهبردی، ما به پیشرفت های قابل ملاحظه ای در بخش انرژی دست یافته ایم. یوری سنتورین، دبیرکل جی ئی سی اف نیز اعلام کرد: گاز طبیعی نسبت به دیگر سوخت های فسیلی آینده روشنی دارد. در کنار این رویدادها، یکصدوهشتادمین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و دوازدهمین نشست اوپک پلاس برگزار شد. پس از دو روز مذاکره فشرده شامگاه پنجشنبه بر سر افزایش تولید روزانه ۵۰۰ هزار بشکه ای برای ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی به اجماع رسیدند و تصمیم گرفتند برای تعیین مقدار تسهیل کاهش تولید (افزایش تولید) در ماه های آینده، هر ماه بر اساس شرایط بازارهای جهانی نفت نشست برگزار کنند.
بر اساس این تصمیم، کاهش تولید روزانه تولیدکنندگان عضو ائتلاف اوپک پلاس از رقم ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در ماه ژانویه ۲۰۲۱ به ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسید. بیژن زنگنه، وزیر نفت پس از نشست اوپک و پیش از نشست اوپک پلاس گفت: کار جهان را باید بر مبنای مذاکره و حوصله پیش برد.
پاییز به انتها رسید و کرونا همچنان می تازد، با گسترش شیوع ویروس کرونا، بهداشت و درمان صنعت نفت تهران ضمن اعلام شرایط اضطراری تأکید کرد که شرایط استفاده از خدمات درمانی غیرمستقیم بیمارستان های طرف قرارداد با بهداشت و درمان صنعت نفت تهران و سازمان بازنشستگی نفت برای مبتلایان کووید- ۱۹ تسهیل می شود. همچنین اعلام شد پوشش هزینه های درمان بیماران کرونا و سقف تعهدات بیمه درمان تکمیلی کارکنان قراردادی مدت موقت و مدت معین صنعت نفت افزایش می یابد. اداره کل تدوین و هماهنگی مقررات اداری و استخدامی وزارت نفت هم طرح جامع مدیریت هوشمند محدودیت ها متناسب با وضع و روند بیماری کووید- ۱۹ را ابلاغ کرد. در همین روزها وزیر نفت اصلاحیه دستورعمل نحوه محاسبه تعدیل پیمان های صنعت نفت و دستور کاهش حداکثری حضور کارکنان صنعت نفت در محل کار را ابلاغ کرد.
زمستان 99 هم برای صنعت نفت با توجه به رویدادهای مهم، فصل دیگری از تلاش و مجاهدت به تصویر کشید. در این ایام با روی کار آمدن رییس جمهور جدید آمریکا امیدها برای تغییر فضا در ایران با رفع تحریم ها افزایش یافت و زمزمه محافل مختلف هم تحلیل و تفسیر و حتی برنامه ریزی برای دوره ای تازه در فضای بین المللی بود. صنعت نفت هم براساس دستور دولت برنامه افزایش ظرفیت تولید نفت را در دستور کار قرار داد و مدیران شرکت های مختلف بهره برداری نفت از آمادگی کامل برای بازگشت به میزان تولید پیش از تحریمها سخن گفتند. موضوعی که به محور مهم بیست وپنجمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی هم تبدیل شد. نمایشگاهی که بالاخره طلسم آن در زمستان شکسته شد و شاهد این دوره از نمایشگاه با شعار «نفت ملی، کالا و خدمات ایرانی» بودیم. زنگنه در نمایشگاه گفت که جنگ تمام نشده است و در عین حال از افزایش صادرات نفت خام ایران خبر داد.
افزون بر برگزاری نمایشگاه نفت، کنگره نفت و نیرو هم به صورت مجازی در قالب ۱۰ نشست تخصصی شامل آینده تولید و مصرف گاز، افق های پیش روی تجارت، ارزش آفرینی و مصرف گاز، تقویت شرکت های E&P برای دستیابی به ظرفیت ۸ میلیون بشکه تولید نفت، روش های نوین تأمین مالی با نگاه به بازار سرمایه، تاثیر شرایط روز جهان بر آینده نفت و نیروی ایران، رگولاتوری نفت و نیرو، چالش های سرمایه گذاری بخش غیردولتی در صنعت برق و انرژی های تجدیدپذیر ایران، تولید در بالادست با هدف پتروشیمی و مرز نقش آفرینی این صنعت، مازاد متانول، آثار قیمتی و تکمیل زنجیره ارزش، پالایشگاه یا پتروپالایش، نقش دولت و بخش خصوصی و آینده بازارهای صادراتی نفت، فرآورده و پتروشیمی و نقش همکاری های بین المللی در دوران پساکرونا برگزار شد.
وزارت نفت از برگزاری پنجمین همایش مسئولیت اجتماعی در صنعت نفت هم در سال کرونایی غافل نماند تا نشان دهد جامعه پیرامونی صنعت نفت از اولویت های این صنعت است. در همین ایام وزیر نفت به اهواز رفت و از واحد بهره برداری و نمک زدایی شماره یک اهواز به عنوان پایلوت طرح بازسازی و نوسازی تأسیسات روسطحی مناطق نفت خیز جنوب، بازدید کرد. بهره برداری از چهار پروژه انتقال گاز مجتمع دریایی فروزان به خارک، راه اندازی اتاق کنترل مرکزی جدید کارخانه های خشکی، ساخت، تکمیل و تجهیز کمپ زیتون و تفکیک گازهای فلر در کارخانه های خشکی شرکت نفت فلات قاره ایران در منطقه عملیاتی خارک، برگزاری سیزدهمین نشست وزارتی اوپک پلاس، اجرای 2 حلقه چاه میدان سلمان با فرازآوری مصنوعی، نصب دومین گوی شناور بارگیری میعانات گازی سایت 2 پارس جنوبی، بهره برداری از نخستین اسکله بارگیری و صادرات گاز مایع بندر خدماتی و صادراتی تمبک در پارس جنوبی، از اقدام های مهم این فصل بود.
همچنین در زمستان شاهد امضای قراردادهای مرحله سوم طرح نگهداشت و افزایش توان تولید، با امضای هشت قرارداد به ارزش 2/1میلیارد دلار، میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت های پیمانکار ایرانی همراه بودیم که طبق اعلام وزیر نفت اگر این قرارداد ۱۰۰ هزار بشکه در روز به تولید نفت اضافه کند، این عدد در یک سال به ۳۶ میلیون بشکه می رسد که با محاسبه قیمت ۴۰ دلاری برای نفت، درآمدی معادل یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار در سال ایجاد خواهد کرد.
در همین فصل، آیین اعطای گواهینامه های مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت به منتخبان چهار حرفه برگزار شد و منتخبان چهار گروه مدیران پروژه، رؤسا و سرپرستان ایمنی، بهداشت و محیط زیست، مدیران عمومی و اعضای کمیسیون های مناقصه ها و کمیته های فنی – بازرگانی در پایان این آیین گواهینامه های صلاحیت حرفه ای خود را از مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت دریافت کردند.
در کنار تمامی این فعالیت ها، بهره برداری از طرح های ملی وزارت نفت به صورت ویدئو کنفرانس با حضور رئیس جمهور و وزیر نفت انجام شد و 2 طرح ملی صنعت نفت شامل توسعه میدان آذر و واحد بازیابی اتان پتروپالایش کنگان به بهره برداری رسید و کلید طرح مهم جدید پتروشیمی کیان هم زده شد.
با توجه به اهمیت میدان نفتی آذر باید این موارد را یادآوری کنیم که میدان آذر از پیچیده ترین میدان های هیدروکربوری کشور از نظر ساختار زمین شناسی است که توالی لایه های پرفشار و کم فشار، حفاری در این میدان را بسیار سخت و پرچالش کرده است، به نحوی که طول دوره حفاری چاه های این میدان چند برابر طول دوره حفاری در دیگر میدان های حوزه خشکی کشور زمان برده است. افزون بر صعوبت عملیات حفاری و پیچیدگی های ساختار زمین شناسی این میدان، سیال تولیدی آذر نیز حاوی ترکیبات به شدت خورنده ای است که این امر، به کارگیری مواد و آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی را در هر دو بخش زیرسطحی و روسطحی اجتناب ناپذیر ساخته بود که به رغم وجود شرایط تحریمی، تأمین این اقلام با موفقیت انجام و این اقلام در میدان به کارگیری شدند. اجرای این عملیات در چند حلقه از چاه های میدان آذر، فعالیتی بود که برای نخستین بار در کشور در ابعاد میدانی به اجرا درآمد، ضمن آنکه دیگر چاه های این میدان نیز تحت اسیدزنی انتخابی با حجم بالا قرار گرفت و به این ترتیب امکان مشارکت حداکثری لایه های تولیدی و در نتیجه افزایش قابل ملاحظه شاخص بهره دهی تولید از چاه های این میدان مشترک فراهم شد.
در حوزه مسائل فنی مشارکت بیش از ۷۵ درصدی سهم ایرانی با تکیه بر توان و قابلیت های پیمانکاران و سازندگان داخلی و در قالب واگذاری بالغ بر ۱۵۰ قرارداد کوچک و بزرگ به دست آمد و از دیگر نکات برجسته این طرح، می توان به ثبت رکورد افزون بر ۷۳ میلیون نفرساعت کارکرد مستمر بدون حادثه منجر به فوت یا از کارافتادگی جدی اشاره کرد.
میزان نفت درجای میدان آذر حدود ۴.۳ میلیارد بشکه است و برآورد می شود در یک دوره بهره برداری ۴۰ ساله، افزون بر ۴۰۰ میلیون بشکه نفت خام از این میدان برداشت شود. چهاردهمین نشست اوپک پلاس هم در میانه اسفند ماه برگزار شد و وزیران نفت و انرژی این ائتلاف ضمن اجماع بر سر تداوم روند کنونی کاهش تولید، با مجموع افزایش تولید روزانه ۱۵۰ هزار بشکه ای روسیه و قزاقستان در ماه آوریل موافقت کردند.
سال 99 را در حالی به پایان می رسانیم که یک سال دیگر با شما کارکنان صنعت نفت بودیم و سعی کردیم نشریه ویژه شما همراهان همیشگی باشیم و از شما بنویسیم و در کنار شما به هزارمین شماره رسیدیم. در حالی با گذر از 1399 به 1400 می رسیم که با وجود ویروس های جهش یافته، صنعت نفت همچنان فعال و پویاست. خدا قوت؛ عیدتان سلامت...
پایان چشم انتظاری؛ گرمابخشی به همه اهالی ایران زمین
سال 99 نیز با وجود همه فراز و فرودهایش به پایان رسید و در میان اخبار منفی مربوط به همه گیری کرونا، برخی رویدادها مردم را دلگرم کرد. پایان چشم انتظاری برای بهره مندی از گاز در روستاهای دورافتاده و سخت گذر، جایگزینی گاز با فرآورده های نفتی در بخش های نیروگاهی و صنعتی، رایگان شدن گازبها و ... از جمله رویدادهایی بود که موجب دلگرمی اهالی ایران زمین شد.
نقطه عطف فعالیت های صنعت گاز، همچون هرسال در پاییز و زمستان بود. امسال سرما کمی زودتر از سال های پیش مهمان برخی استان ها شد و صنعت گاز با پیش بینی ها و برنامه ریزی های انجام شده، با آمادگی 100 درصدی به استقبال فصل سرد رفت که ماحصلش عدم قطع گاز مشترکان خانگی حتی در دورافتاده ترین منطقه نسبت به مرکز شهرها بود.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به رویدادهایی که از سوی زنان و مردان صنعت گاز رقم خورد و رفاه و آسایش را میهمان خانه ها و تولید و رونق اقتصادی را مهمان شرکت ها و کارخانه ها کرد.
برنامه ریزی و آمادگی برای عبور بدون دغدغه از فصل سرد هر سال از سال پیش از آن کلید می خورد. تعمیرات اساسی در بخش های پالایشگاهی، شبکه و تاسیسات تقویت فشار گاز و زیرساخت های گازرسانی، از جمله اقداماتی است که فصل تابستان هر سال برای آمادگی ورود به فصل سال بعد انجام می شود.
بهره برداری از پروژه های جدید، تغییر مانور شبکه، انجام اقدامات اصلاحی، افزایش ظرفیت تولید، انتقال و توزیع، ذخیره سازی گاز و ... از دیگر مواردی است که زیرساخت های گازرسانی را برای خدمات رسانی پایدار به همه بخش ها فراهم می کند؛ مجموعه اقداماتی که با وجود شیوع کرونا و محدودیت های مرتبط با آن با چالش هایی همراه بود با این حال با تلاش و از خودگذشتگی شبانه روزی؛ کارکنان همچون چالش های تحریم، از سد این چالش نیز عبور کردند.
افزایش مصرف برق با ورود به فصل گرم سال، تامین سوخت بخش نیروگاهی را بار دیگر مورد توجه قرار داد. اوایل خردادماه بود که شرکت گاز از افزایش 20 درصدی حجم گازرسانی به نیروگاه ها نسبت به مدت مشابه 98 خبر داد. بر پایه گزارش مدیریت دیسپچینگ شرکت گاز، اوایل خردادماه 99، روزانه 240 میلیون مترمکعب گاز به بخش نیروگاهی تحویل شد و این شرکت آمادگی خود را برای تامین 100 درصدی گاز نیروگاه ها در روزهای اوج مصرف برق تا بیش از 310 میلیون مترمکعب در روز اعلام کرد.
تیرماه، با خبرهای خوش در حوزه پژوهش و فناوری نیز همراه بود. بر این اساس، نیازهای فناورانه، راهبردی و اقلام ۲۰ گانه مورد نیاز شرکت گاز شناسایی و از طریق مکاتبه با بخش های مختلف ازجمله پالایش، انتقال، گازرسانی و توزیع، تجمیع و ۳۵ قلم پرمصرف و پرتقاضای صنعت گاز که هم از لحاظ تعداد و هم از لحاظ ارزبری، منابع قابل توجهی را به خود اختصاص داده بودند، احصا شدند.
مردادماه 99 با آغاز پویش سبز گازرسانی همراه بود و خراسان رضوی نخستین میزبان این طرح بود. آنچنان که بیژن زنگنه، وزیر نفت در مراسم آغاز این طرح به آن اشاره کرد و گفت: ملاک سبز بودن یک استان، برخورداری ۹۵ درصدی از نعمت گاز است. به گفته زنگنه، اکنون ۸۸ درصد از جمعیت روستایی و ۹۵ درصد مجموع جمعیت کل کشور تحت پوشش شبکه گاز قرار دارند. جمعیت روستایی تحت پوشش گازرسانی در سال ۹۲، ۱۴ هزار روستا بودند و اکنون از مرز ۳۰ هزار روستا عبور کرده و تا پایان سال به بیش از ۳۲ هزار روستا می رسد. در حاشیه این مراسم که با حضور وزیر نفت، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، نمایندگان مجلس و مدیران استانی به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد، عملیات گازرسانی به 116 روستا و 167 واحدتولیدی و صنعتی در استان خراسان رضوی کلنگ زنی شد و به بهره برداری رسید. همچنین عملیات فاز یک و دو خط تغذیه رینگ جنوبی مشهد همراه با خط انتقال منشعب از خط پارچین- سنگ بست کلنگ زنی شد. هزینه پروژه های یادشده در مجموع حدود 600 میلیارد تومان بود.
شهریورماه و برگزاری مراسم هفته دولت به یاد شهیدان رجایی و باهنر همواره همراه با افتتاح از پروژه های کلان در سطح کشور بوده است. همچون هرسال، صنعت گاز در هفته دولت سال 99 نیز دست پر به استقبال این هفته رفت. این طرح ها با حضور حسن روحانی، رییس جمهوری، بیژن زنگنه، وزیر نفت، حسن منتظر تربتی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران و مدیران ارشد صنعت نفت و گاز افتتاح شد. بهره برداری از خطوط انتقال گاز نهم و ششم سراسری، طرح توسعه مرکز دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران و 5 ایستگاه تقویت فشار گاز در مسیر عسلویه تا میاندوآب، ضمن تقویت پایداری جریان گاز، ظرفیت انتقال گاز کشور را 110 میلیون مترمکعب در روز افزایش داد. طول این دو خط سراسری ۱۸۵۰ کیلومتر است و در طول این مسیر، ۵ ایستگاه تقویت فشار گاز در شهرستان های دیلم، بیدبلند، اهواز، حسینیه و کوهدشت نیز احداث شد که وظیفه تقویت فشار گاز طبیعی در این مسیر را بر عهده داشته، ضمن آن که ۷ ایستگاه لانچر- ریسیور برای پیگرانی نیز در مسیر این پروژه، احداث شده است. اجرای بخشی از پروژه خط انتقال ششم سراسری گاز از طریق سرمایه گذاری بخش خصوصی به روش BOT بوده و در این مسیر، ایستگاه های شلمچه و نفت شهر نیز با ظرفیت انتقال ۵۰ و ۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز جهت اندازه گیری صادرات گاز در این پروژه احداث شده است. حسن روحانی، رئیس جمهوری، در این مراسم گفت: ما اکنون در صنعت گاز کاملاً خودکفا شده و دستاوردها و طرح های گاز، یادگار بزرگی است که برای دولت آینده به جا گذاشته ایم. به گفته روحانی، امروز در غرب کشور هم گاز را به ترکیه و هم به عراق صادر می کنیم و هم قادر هستیم گاز را به کشورهای شرقی صادر کنیم، ما خط لوله گاز را تا مرز پاکستان هم بردیم که کار عظیمی است که در دولت یازدهم و دوازدهم انجام گرفت، ضمن آن که امروز یک انرژی پاک در اختیار همه خانواده ها قرار گرفته است. در ادامه افتتاح پروژه های گازرسانی در سطح کشور، کرمانشاه دومین ایستگاه پویش سبز گازرسانی بود. بر این اساس بهره برداری و آغاز عملیات اجرایی گازرسانی به 151 روستا و واحد صنعتی در استان کرمانشاه نیز با حضور وزیر نفت، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، نمایندگان مجلس و مدیران استانی برگزار شد.
مهرماه با ورود به فصل سرد سال، فعالیت صنعت گاز رنگ و بویی دیگر به خود می گیرد. افزون بر تداوم اجرای پروژه ها، حساسیت برای تامین پایدار و ایمن گاز همه بخش ها به ویژه واحدهای خانگی با اولویت بیشتری از سوی صنعت گاز پیگیری می شود. در همین حال و در روزهای پایانی تابستان، رکورد تزریق گاز در مخزن ذخیره سازی سراجه قم شکست. افزون بر آن، طرح افزايش راندمان توربين هاي گازی تأسيسات ذخیره سازی مخزن سراجه به بهره برداری رسید. بهره برداری از طرح رفع گلوگاه های تزریق در تاسیسات ذخیره سازی سراجه قم، توان ذخیره سازی گاز کشور را افزایش داد. برای افتتاح سیستم خنک کن تبخیری هوای ورودی توربوکمپرسور تاسیسات ذخیره سازی گاز سراجه قم، حدود 140 میلیارد ریال سرمایه گذاری شد. از سوی دیگر، در نخستین ماه فصل پاییز، طرح پویش سبز گازرسانی به استان کرمان رسید. در قالب این طرح، بهره برداری 301 پروژه گازرسانی در استان کرمان به صورت ویدئو کنفرانس کلید خورد و عملیات اجرایی 361 پروژه گازرسانی دیگر نیز آغاز شد. افزايش حدود 10 درصدی فرآورش گاز با تحویل دو پالايشگاه جديد به پارس جنوبی از دیگر اخبار مهرماه 99 بود. با ورود این پالایشگاه ها به مدار، حجم فرآورش گاز به 1 میلیارد مترمکعب رسید.
قطار توسعه گاز به استان فارس رسید. آبان ماه 99 نیز همچون دیگر ماه های سال با افتتاح و بهره برداری از پروژه های گازرسانی همراه بود. بر این اساس، 181 پروژه گازرسانی به بهره برداری رسید. این طرح ها شامل تکمیل عملیات گازرسانی به یک شهر، 55 روستا و 125 طرح صنعتی بوده تا گام بلند شرکت گاز برای حرکت به سمت توسعه اقتصادی، افزایش رفاه، ایجاد اشتغال و حفظ محیط زیست در استان فارس باشد.
گازرسانی را می توان از جمله مهم ترین اقدام های صنعت گاز در حوزه عمل به مسئولیت های اجتماعی برشمرد با این حال در هر مقطعی که مردم به واسطه بلایای طبیعی دچار مشکل شده اند، کارکنان شرکت گاز علاوه بر اجرای فعالیت های سازمانی در مسیر کمک رسانی گام برداشته اند. آذرماه و همزمان با وقوع سیل در استان بوشهر، ماشین آلات مکانیکی و تجهیزات لجستیک پیمانکاران شرکت گاز در حوزه جغرافیایی محل پروژه در استان بوشهر در راستای مسئولیت اجتماعی به مناطق سیل زده یاری رساندند. ماشین آلات بیل مکانیکی، لودر و تجهیزات پیمانکاران مستقر در اجرای پروژه های شرکت گاز در استان بوشهر (عسلویه) به مناطق آب گرفته کمک کرده و تا رفع آبگرفتگی ها یاری رسان دستگاه های اجرایی هستند. از سوی دیگر، مصرف گاز کشور در بخش های خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده، در نخستین روزهای آذرماه، از مرز ۵۰۰ میلیون مترمکعب گذشت و نخستین رکورد سال 99 خود را ثبت کرد. در همین بازه زمانی، مصرف گاز کشور به 810 میلیون مترمکعب رسید که میزان مصرف صنایع عمده 124.6 و نیروگاه ها 126.2 میلیون مترمکعب در روز بود.
دی ماه 99 پر است از خبرهایی در حوزه افزایش فرآورش گاز، ثبت رکورد جدید مصرف گاز، بهره برداری از پروژه های جدید و ایجاد شرایط جدید برای تخفیف 100 درصدی در پرداخت گازبهای مشترکان بخش خانگی. 17 دی ماه بود که رکورد فرآورش گاز کشور با رسیدن به مرز ۸۴۰ میلیون مترمکعب در روز شکست. در همین راستا، انتقال بیش از 818 میلیون مترمکعب گاز در یک روز، علاوه بر ثبت یک رکورد تاریخی در بخش انتقال گاز، نشان از افزایش بی رویه مصرف گاز در کشور داشت. بر پایه گزارش ها، سال گذشته در همین بازه زمانی، ۱۹۳ میلیارد مترمکعب گاز تولید شده بود که این رقم دی ماه امسال به ۲۰۳ میلیارد مترمکعب افزایش یافته است. در مجموع تولید گاز کشور حدود 10 میلیارد مترمکعب افزایش داشت که 7 میلیارد مترمکعب آن به بخش خانگی اختصاص یافت. در همین ماه، چند پروژه نیز مورد بهره برداری قرار گرفت. با نصب و راه اندازی کمپرسور یدک تاسیسات تقویت فشار صفاشهر؛ اطمینان و پایداری انتقال گاز در خط لوله هشتم سراسری افزایش یافت. تأسيسات تقويت فشار گاز صفاشهر با ظرفیت انتقال 107 میلیون متر مکعب گاز در روز بر روی خط لوله سراسری هشتم در استان فارس طراحی و اجرا شده است . همچنین فاز اول پروژه خط انتقال گاز صنایع زرند در دی ماه مورد بهره برداری قرار گرفت. اهداف اصلی پروژه شامل گازرسانی به صنایع فولاد و نیروگاه برق، همچنین تقویت خطوط لوله 12 اینچ گازدار موجود کرمان - زرند و در ادامه پروژه گازرسانی به نیروگاه 484 مگاواتی زرند و کارخانه فولاد و صنایع منطقه زرند است. برخورداری از تخفیف ۱۰۰ درصدی گاز بها، از جمله دیگر اخبار مهم این ماه بود. بر این اساس، مشترکان کم مصرف گاز خانگی در مناطق مختلف شهری، روستایی و عشایری، از تخفیف ۱۰۰ درصدی در قبوض گاز بهره مند می شوند. بر این اساس، در ایام سرد سال، مشترکان در اقلیم های ۱، ۲ و ۳ اگر در هر ماه کمتر از ۲۰۰ متر مکعب گاز مصرف کنند، از تخفیف ۱۰۰ درصدی بهره مند خواهند شد. بر اساس این مصوبه، میزان مصرف مجاز برای اقلیم ۴ در ایام سرد سال، ۱۵۰ مترمکعب در ماه و برای اقلیم ۵ نیز، ۱۰۰ مترمکعب در هر ماه تعیین شده است.
نمایشگاه بین المللی صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، با تاخیر چندماهه به دلیل شیوع کرونا، بالاخره بهمن ماه 99 برگزار شد و کلید واژه اصلی همه مصاحبه ها، حمایت از ساخت داخل بود.اگرچه به دلیل محدودیت های کرونایی امکان حضور گسترده در این دوره از نمایشگاه وجود نداشت با این حال با بهره گیری از ظرفیت های فضای مجازی و وب، اطلاع رسانی گسترده ای از اقدامات و دستاوردهای صنعت گاز صورت گرفت. در ادامه و همزمان با دهه فجر، بار دیگر شاهد بهره برداری از پروژه های کلان گاز در صنعت کشور بودیم.
افزون بر پروژه های گازرسانی به بخش های خانگی، تجاری، صنایع، عملیات اجرایی 2 پروژه مهم و کلیدی خط انتقال گاز محمدیه قم - پارچین و میناب – سیریک نیز آغاز شد. همچنین واحدهای تکمیلی تأسیسات تقویت فشار گاز صفاشهر، بیدبلند، حسینیه و فراشبند و سه طرح مخابراتی، 6 پروژه زیربنایی و ساختمانی و خط لوله باغین - فولاد بوتیا به بهره برداری رسمی رسیدند. اسفندماه نیز به پایان رسید و با افزایش نسبی دما در برخی استان ها، شرایط گازرسانی از وضعیت ویژه و هشدار خارج شد. دفتر سال 99 صنعت گاز بسته شد ولی آنچه پایان ندارد، از خودگذشتگی و تلاش بی نظیر کارکنان این صنعت است که تنها برای مردم از سد همه چالش ها و محدودیت ها عبور کردند و با حضور در مناطق برف گیر و سخت گذر، منازل اهالی ایران زمین را گرما بخشیدند.
نگاهی گذرا به فعالیت های پالایش نفت کشور در سال 1399
سالی که پشت سر گذاشته شد، با افت و خیزهایی همراه بود و شیوع ویروس کرونا یکی از دلایل عمده آن به شمار می رود و همواره ادامه دارد. در این میان غیور مردانی هستند که برای سرافرازی کشورمان از هیچ کوششی دریغ نمی کنند و با وجود این ویروس، پر قدرت تر از گذشته به فعالیت های خود ادامه می دهند. شرکت های پالایش نفت یکی از صنایعی به شمار می روند که فعالیت آنها تعطیلی ندارد و حتی در ایام شیوع کرونا و نوروز نیز استوار و پابر جا به کشورشان خدمت می کنند. گزارش پیش رو بخشی از فعالیت های شرکت های پالایش نفت در سال 1399 است که در ادامه می خوانید.
شرکت نفت ستاره خلیج فارس به سبب مقیاس تولید و تنوع فرآورده، نقشی تعیین کننده در بازار دارد و پاییز امسال تنها در یک عرضه، 140 هزار متریک-تن نفتای سبک عرضه شد و روزی تاریخی را در بورس کشور رقم زد. تابه حال این حجم از فرآورده در رینگ داخلی به فروش نرسیده بود و امیدواریم همچنان با تلاش کارکنان خدوم و زحمتکش این پالایشگاه، شاهد درخشش های بیشتر ستاره خلیج فارس در آسمان صنعت پالایشی کشور باشیم. از دیگر دستاورهای یک ساله این شرکت می توان به بومی سازی قطعات حساس الکترونیکی پالایشگاه از جمله شیر برقی (Solenoid Valve)، ترانسمیتر دما، شیر با عملگر موتوری، تغییر کاربری برخی از مخازن در راستای بهبود فرآیند ذخیره سازی، اصلاح سیستم های کنترلی و بهینه سازی و افزایش ظرفیت در روند تولید با صرف کمترین هزینه اشاره کرد. هم اکنون نیز اجرای پروژه های مختلف در راستای بهبود فرآیندها در پالایشگاه ستاره خلیج فارس در جریان است که پروژه ایستگاه گاز شمالی، ایستگاه کال، گیت ورودی پالایشگاه، ﺳﺎﺧﺖ دو دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺨﺰن ذخیره سازی یک میلیون بشکه ای و پروژه انبار مرکزی از جمله آنهاست. ضمن آنکه نرخ ریسک پالایشگاه ستاره خلیج فارس از 1.35 به 1.2 در روندی دوساله کاهش داشته است و با ادامه این روند تا سال 1401 شاهد نرخ ریسک 1.1 خواهیم بود.
پالایشگاه اصفهان در دوران کرونا، ثبات خوراک داشته و با ظرفیت کامل خود کارکرده است، ضمن آنکه حدود ۲۵ درصد سوخت مایع کشور را باوجود محدودیت ها تأمین می کند و آمار و فرایند تولید در این شرکت رو به بهبود است، دو محصول جدید این شرکت «نرمال هگزان» و «پنتان» مصداق این امر است. رشد سودآوری در پالایشگاه اصفهان در سال جاری با وجود محدودیت های بازار انرژی در دوران کرونا، بهتر از سال گذشته بوده است. رویکرد و چشم انداز شرکت پالایش نفت اصفهان تبدیل شدن به پترو پالایش و هلدینگ بزرگ در این بخش است. برای دستیابی به این هدف پالایشگاه اصفهان گام نخست خود در این رویکرد را با خریدن سهام پتروشیمی اصفهان برداشته، زیرا می تواند با تعامل و هم افزایی زنجیره تولید را اقتصادی تر کند. از پروژه های پیش روی پالایشگاه اصفهان می توان به پروژه تصفیه گازوئیل شرکت پالایش نفت اصفهان اشاره کرد که در حال انجام است و سال ۱۴۰۰ به بهره برداری می رسد. با پایان یافتن این پروژه، تمام ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل تولیدی شپنا، مطابق با استاندارد بین المللی یورو ۵ خواهد شد. پروژه گوگردزدایی از ته ماند برج های تقطیر (RHU) از دیگر طرح هایی است که باهدف گوگردزدایی از ته ماند برج های تقطیر شرکت پالایش نفت اصفهان در حال انجام است و سال ۱۴۰۳ به پایان می رسد. آنچه برای شرکت پالایش نفت اصفهان اهمیت دارد، نداشتن حادثه در شرکت است که خوشبختانه در سال ۹۸ و ۹۹ هیچ گونه حادثه ناتوان کننده ای نداشته است و یکی از مزیت های بزرگ این شرکت به شمار می رود.
سال 1399، تندیس طلایی مسئولیت های اجتماعی وزارت نفت در دستان شرکت پالایش نفت تهران قرار گرفت. شرکت پالایش نفت تهران با تدوین و ارائه اولین گزارش پایداری و مسئولیت اجتماعی بر اساس استاندارد GRI توانست تندیس طلایی برترین گزارش پایداری به عنوان عالی ترین نشان (CSR) صنعت نفت را از بین 97 شرکت ارائه دهنده گزارش، از آن خود کند. صیانت از محیط زیست با مدیریت اصولی پسماندها، کاهش انتشار آلاینده ها با بهینه سازی مصرف انرژی و پایش های لحظه ای آنلاین و دوره ای تجهیزات (تحت نظارت مستقیم سازمان حفاظت از محیط زیست)، استفاده از سوخت پاک در بویلرها و کوره ها، تداوم تولید محصولات سبز (نظیر گازوئیل یورو ۴ به میزان ۱۳ میلیون لیتر در روز، نفت سفید کم گوگرد به میزان ۵ میلیون لیتر در روز، بنزین پاک به میزان ۷ میلیون لیتر در روز و گوگرد گرانوله به میزان ۷۲۰ تن در روز) که باعث جلوگیری از انتشار سالانه ۴۵ هزار تن گوگرد به هوا شده و همچنین حمایت از همزیستی بهینه، به کارگیری فاضلاب شهری در مصارف صنعتی و کمک به پیشگیری از شیوع ویروس کرونا از جمله طرح ها و برنامه هایی است که شرکت پالایش نفت تهران در مقوله مسئولیت های اجتماعی، خود را ملزم به رعایت و اجرای آن کرده است. پالایشگاه تهران، مدل اجرایی مسئولیت اجتماعی خود را پس از ابلاغ نظام نامه صنعت نفت به روزرسانی کرده و اقدامات مسئولانه خود را به صورت علمی و فرآیندی دنبال می کند و جهت پاسخگویی به ذی نفعان، آنها را در قالب گزارش دهی استاندارد، گزارش کرده است.
افتتاح ایستگاه سنجش آلاینده های هوای محیطی و هواشناسی جنوب تهران، از دیگر طرح های در دست اجرای پالایشگاه تهران در سال 1399 است. اندازه گیری پارامترهای CO، SO2، NO2،O3،BTEX، PM2.5 و PM10 در کنار سنجش سرعت و جهت باد، فشار و دمای هوا و همچنین رطوبت نسبی را می توان از مهم ترین اهداف این پروژه برشمرد.
از سوی شرکت پالایش نفت بندرعباس ساخت 6 مخزن جدید ذخیره سازی بنزین و نفت گاز را با هدف افزایش ظرفیت ذخیره سازی فرآورده های نفتی در سال 1399 آغاز کرده و سال 1400 به اتمام می رساند. این مخازن شامل 2 دستگاه مخزن برای فرآورده بنزین از نوع سقف شناور و 4 دستگاه مخزن از نوع سقف ثابت برای فرآورده نفت گاز است که هر یک ظرفیت ذخیره سازی 250 هزار بشکه را دارند. با ساخت مخازن جدید، در مجموع ظرفیت ذخیره سازی فرآورده ها در پالایشگاه نفت بندرعباس به میزان یک میلیون و 500 هزار بشکه افزایش می یابد و علاوه بر اینکه حجم ذخیره سازی را به مدت 10 روز افزایش می دهد، موجب کاهش ریسک و استمرار فرآیند تولید نیز می شود. تمامی اقدامات فنی مهندسی در این طرح توسط مهندسان و کارشناسان شرکت انجام شده است و اجرای آن اشتغالزایی 300 نفر نیروی بومی را به همراه دارد. از دیگر اقدامات پالایشگاه بندرعباس می توان به پیاده سازی مسئولیت های اجتماعی بر اساس استاندارد بین المللی گزارش دهی پایداری (GRI) در سال 1399 اشاره کرد. در این مدل از گزارش دهی اطلاعاتی در رابطه با اثرات مثبت و منفی عملکرد حول سه محور تشکیل دهنده مفهوم توسعه پایدار، یعنی اقتصاد، محیط زیست و جامعه ارائه شده است که موجب تقویت گفت وگو بین سازمان و ذی نفعان درونی و بیرونی و تاثیرگذاری بر ادراک آنها از سازمان می شود.
تولید نرمال هگزان نیز امسال در دست شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند قرار گرفت. این واحد تولیدی ظرفیت تولید ۵۰ هزار تن «نرمال هگزان» یا «نرمال پنتان» به صورت جداگانه دارد و سالانه حدود ۵۵ میلیون دلار برای این شرکت سودآوری به همراه دارد. در این پروژه حدود ۴ هزار بشکه در شبانه روز خوراک این واحد افزایش یافته که این مهم سبب افزایش سالانه ۵۰۰ هزار لیتر بنزین در این شرکت شده است. افزون بر این، تولید این محصول راهبردی در افزایش کیفیت بنزین تولیدی کل پالایشگاه هم تأثیری بسزا داشته از آن جهت که مقدار الفین این محصول را کاهش داده و به استانداردهای یورو ۴ و یورو ۵ نزدیک شده است. ضمن آنکه مطالعات اولیه درباره واحد تولید کک سوزنی انجام و با پژوهشگاه صنعت نفت قرارداد امضا شده و فازهای نخست و دوم یعنی مطالعات آزمایشگاهی و مطالعات آزمون پایلوت این کک اتمام یافته و نتایج آن مثبت بوده است. کک سوزنی به نسبت کک اسفنجی، دارای ارزش افزوده بالاتری است و مورد نیاز صنایع فولاد است که برنامه احداث این واحد با ظرفیت تولید کک سوزنی کلسین شده به میزان ۹۰ هزار تن در سال در دستور کار شرکت پالایش نفت شازند قرار دارد. با نهایی شدن مطالعات طراحی پایه این واحد تا پایان سال ۱۴۰۰ اسناد مناقصه آماده و پیمانکار معتبر اجرایی انتخاب خواهد شد.
یکی از دغدغه های منطقه جنوب کشور مربوط به پالایشگاه آبادان است که گفته می شد غیر اقتصادی و زیان ده است؛ از این رو اعتباری بزرگ و چند میلیاردی برای نوسازی پالایشگاه آبادان اختصاص یافته است و این پالایشگاه به پالایشگاهی مدرن تبدیل خواهد شد که محصولاتش در دنیا مشتری خواهد داشت و قطعا فعالیت آن قدرت اقتصادی در منطقه را افزایش خواهد داد.
مروری بر فعالیت های تلاشگران عرصه تامین و توزیع فرآورده های نفتی
مشعل همه ساله با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال،جنب وجوشی وصف ناپذیر بر کل کشور حاکم می شد؛ خیابان ها برای خرید شب عید مملو از جمعیت می شد و مردم خود را برای مسافرت های نوروزی آماده می کردند.سازمان ها و دستگاه های اجرایی و خدمات رسان نیز برای اینکه در چنین ایامی خدمات ویژه تری به مردم ارائه شود، خود را مهیا می کردند تا اوقات خوشی برای مسافران نوروزی رقم بخورد. اما امسال،همچون سال گذشته به دلیل ویروس کرونا و تلفات ناشی از آن، جنب و جوش خاصی در میان نیست و با توجه به محدودیت های اعمال شده از سوی ستاد مقابله با کرونا، خبری هم از سفرهای نوروزی به شکل مرسوم آن نیست. به همین خاطر سازمان های خدمات رسانی مانند شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی که مسئولیت تامین و توزیع سوخت را به عهده دارند، اگرچه ماموریت ویژه ای برای استقبال از نوروز ندارند، اما کماکان سوخت رسانی مستمر را در دستور کار قرار داده اند.
نوشته پیش رو بازنگری است بر فعالیت های این شرکت دریک سال گذشته؛ سالی که با وجود جولان کرونا درهمه جای کشور، سوخت رسانی همانند بسیاری از امور متوقف نشد و با رعایت شیوه نامه های بهداشتی، به گونه ای مستمر انجام شد. شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران یکی از زیرمجموعه های شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده های نفتی ایران است و با تامین و توزیع مقادیر قابل توجه انواع فرآورده نفتی، نقش کلیدی را درمجموعه وزارت نفت ایفا می کند.
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران یکی از زیرمجموعه های شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده های نفتی ایران است و با تامین و توزیع مقادیر قابل توجه انواع فرآورده نفتی، نقش کلیدی را درمجموعه وزارت نفت ایفا می کند. شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با بهره گیری از ناوگان جاده ای خود روزانه بیش از200 میلیون لیتر فرآورده نفتی اعم از بنزین، نفت گاز، نفت کوره و نفت سفید را با گذر از جاده های پرپیچ وخم و گاه خطرناک، ازمبادی تولید به مبادی مصرف انتقال می دهد. در سالی که روزهای پایانی آن را می گذرانیم، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران افزون بر فعالیت های معمول و روتین خود، همچون سنوات گذشته، پرونده ای درخشان را به واسطه تلاش کارکنان خود رقم زد؛ فعالیتی هایی که برخی ریشه در سال های قبل دارند، اما ثمره آنها به زمان اکنون رسیده است.
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در طول سال ها فعالیت، طرح های ماندگاری را خلق و اجرا کرده که مگاپروژه 25میلیون مشترکی سامانه هوشمند سوخت به عنوان طرح و اثری ماندگار درجهت سامان دادن به مصرف متعارف بنزین از آن جمله است.
- راه اندازی و توسعه صنعت سی ان جی نیز طرحی دیگر است که سابقه ظهور و حضور آن در کشور به حدود دو دهه قبل برمی گردد. امروز این صنعت نوپا در ایران زمین با احداث و فعالیت بیش از 2499باب جایگاه عرضه و توزیع، مسیری روشن را در رونق دهی به صنعت سی ان جی می پیماید. این صنعت با هدف ایجاد امنیت درسبد سوخت مصرفی، جایگرین مناسبی برای بنزین و گازوئیل شده به گونه ای که هم اکنون مصرف آن در کل کشور به بیش از22 میلیون مترمکعب در روز رسیده است.
عرضه این سوخت پاک موجب شده است افزون برایجاد امنیت درسبد سوخت مصرفی کشور، معادل با مصرف آن (بیش از22میلیون مترمکعب در روز) درمصرف بنزین صرفه جویی شود و باجلوگیری از خروج ارز از کشور(برای تامین بنزین)، گامی مهم در سبد اقتصادی کشور،همچنین سالم سازی بهبود محیط زیست برداشته شود.
- اختصاص سهم19درصدی سی ان جی در سبد سوخت خودروها با تبدیل کارگاهی و کارخانه ای 4 میلیون خودرو.
- اجراي طرح رايگان دوگانه سوز كردن خودروهاي عمومي؛ براساس این طرح تاکنون بیش از71هزارو458 خودروگازسوز شده اند. دوگانه سوز شدن خودروهای مسافربر شخصی نیز در دستور کار قرارگرفته است که بدون تردید توجه جدی به آن موجد تحولی شگرف در خودروهای گازسوز خواهد بود.
- پایه گذاری و اجرای طرح بزرگ زیست محیطی کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارات بنزین) باهدف جمع آوری بخارهای بنزین درجایگاه ها، نفتکش ها و انبارهای نفت و بازگشت روزانه حدود 360هزار لیتر بنزین به چرخه سوخت. بر این اساس، تاکنون بيش از97 درصد مجاري عرضه كشور(حدود3700جايگاه) به تجهيزات و ادوات مورد نياز كنترل بخار بنزين مجهز شده اند.
- توزیع سراسری بنزین و گازوئیل باکیفیت یورو 4 و5 در جایگاه های عرضه سوخت کلانشهرها و محورهای مواصلاتی کشور با هدف کاهش آلاینده های زیست محیطی(اجرای 100 درصدی برنامه توزیع بنزین یورو 4 و 80 درصدی گازوئیل یورو 4 درکشور)
- ایجاد مدیریت ارتباط با مشتریان شامل سامانه تلفنی09627برای ثبت شکایت های مردمی و ميز خدمت الكترونيك.
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران همسو با دیگردستگاه های نظارتی، نظارت و کنترل عرضه و توزیع سوخت را با هدف سلامت این چرخه در دستور کار دارد و با توجه به همین رویکرد طرح هایی با اهداف بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت را تعریف و اجرا کرده است که ذکر چند مورد آن خالی از لطف نیست:
- به کارگیری همه ظرفیت های سازمانی در سطح کشور برای مبارزه باقاچاق سوخت و اجرای طرح كدينگ وسایل نقليه بنزين سوز استان سيستان و بلوچستان به منظور پيشگيري از ورود كارت هاي سوخت مهاجر.
- اجرای طرح دیسپچینگ و تبدیل نظارت دستی توزیع فرآورده های نفتی به نظارت سیستمی.
- توسعه و به روزرساني سامانه هاي نظارتي واجرایي در حوزه پيشگيري از قاچاق از جمله سامانه فروش مرزي، سامانه سدف، ارسال و رسيد نيروگاهي، سامانه هوشمند سوخت، سامانه اطلاعات مكشوفه(سام) و...
توسعه طرح های فروش مرزی به منظور جلوگیری ازعرضه خارج از شبکه سوخت (پایش سوخت در باک خودروهای خروجی، تخصیص سهمیه سوخت به ناوگان ایرانی، فروش سوخت به سرپرستان خانوارهای مرزنشین و توسعه طرح خرده فروشي سوخت در بازارچه هاي مرزي).
- به کارگیری فناوری های نوین در صنعت توزیع فرآورده کشور و ارائه خدمات مدرن عرضه فرآورده از جمله راه اندازی سامانه های توزیع سوخت به مشتریان عمده و خرد در کشور.
- توزيع الكترونيك گاز مايع در سراسر كشور در سال 99 (اجرای طرح ساماندهي و شناسایي مصرف كنندگان واقعي گازمايع و واگذاري آن براساس كارت اعتباري بانكي، از طريق شركت هاي موزع در سامانه سدف.)
- پايش مصرف كنندگان بخش كشاورزي و واگذاري سوخت براساس تعيين سهميه جديد با همكاري وزارت جهاد كشاورزي
- به کارگیری نسل جدید کارتخوان های سوخت
- طرح تخصیص سوخت به ناوگان حمل و نقل عمومی براساس پیمایش
به کارگیری فناوری های نوین در صنعت توزیع فرآورده کشور وارائه خدمات مدرن عرضه فرآورده از جمله راه اندازی سامانه های توزیع سوخت به مشتریان عمده وخرد در کشور.
موضوع شرکت های زنجیره ای توزیع سوخت یاهمان برندینگ، باهدف کاهش تصدیگری شرکت ملی پخش در دستور کار قرار گرفته است. این طرح ملی، پایه گذاری و برنامه ریزی است برای سازماندهی شرکت های زنجیره ای سوخت با هدف ساماندهی وضعیت جایگاه ها، ارائه خدمات بهتر به مشتریان، ایجاد شرایط ایمن عرضه و کنترل، همچنین نظارت دقیق تر بر روند توزیع سوخت و درنهایت کاهش تصدی گری شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی. طرح برندینگ یا شرکت های زنجیره ای صاحب نام، ازسال 94 کلید خورد وهم اکنون بیش از 70 شرکت بدین شکل فعال شده اند و 1352 جایگاه عرضه سوخت را زیر پوشش خود دارند.
خدمات رسانی بدون وقفه و شبانه روزی در هر شرایطی، ازجمله وظایف ذاتی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران است؛ تامين و توزیع سوخت زمستانی، به ویژه در زمستان های سرد نظیر زمستان سال 86، سوخت رسانی مطلوب و بی وقفه در ایام شلوغ و پرتردد سال به مسافران و زائران (نوروز، تعطیلات تابستان، اربعین...)همچنین تامین جهادی، مناسب و مطلوب سوخت مورد نیازهموطنان در زلزله های مهم شهرهای رودبار و منجیل، بم، ورزقان و سرپل ذهاب، بخش کوچکی از خدمات شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران به شمار می رود که این شرکت عهده دار انجام آنهاست. درسال 99شیوع ویروس کرونا موجب شد محدودیت هایی در مناسبت های مزبور ایجاد شود و با «پویش در خانه بمانیم» سفرهای نوروزی، سفر رفتن در تعطیلات تابستان به شیوه مرسوم و راهیپمایی اربعین انجام نگیرد؛ اما هیچ یک مانع از آن نشد که خدمات معمول شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران لحظه ای متوقف شود. همچنین در اواخر امسال نیز زلزله ای «سی سخت» و روستاهای اطراف این شهرستان در استان کهگیلویه و بویراحمد را لرزاند و شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با بهره گیری از تجریبات پیشین خود در زلزله های استان های کرمانشاه و گلستان، به نحوی مطلوب سوخت رسانی به مناطق زلزله زده را مدیریت و راهبری کرد؛ به گونه ای که در کوتاهترین زمان ممکن سوخت مورد نیاز هموطنان زلزله زده تامین و توزیع شد. این شرکت همچنین در ایام کرونا که به سال و سالگرد رسید، خوش درخشید؛ به گونه ای که افزون بر فعالیت های ذاتی خود در جهت تامین و توزیع اقلام بهداشتی کمک های مومنانه گام برداشت و با همکاری دستگاه های متولی برای ضدعفونی کردن محیط های شهری اقدام کرد. درمیان این دست فعالیت ها، احداث و راه اندازی جایگاه های کوچک و سیار، افزایش نرخ کارمزد جایگاهداران سی ان جی، افتتاح پروژه هاي بزرگ عمراني مانند انبار نفت اروميه، انبار نفت ملاير و توسعه بارگيري ريلي هرمزگان،همچنین توسعه بازار انرژی با عرضه فرآورده های نفتی دراین بازار(بورس انرژی) و اقدام های حمایتی از توزیع کنندگان سوخت و کامیون داران ازجمله پرداخت خسارت تانکرهای حمل سوخت راهم اضافه کنیم. بیان این فعالیت ها، تنها اشاره ای است فهرست وار به بی شمار فعالیت شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و بی تردید نمی تواند بیانگر دریای تلاش کارکنان خدوم این شرکت باشد، اما خداقوت و دست مریزادی است به این تلاش وصف ناپذیر در آستانه سال نو که انتظار می رود در آن جولان کرونا متوقف شود.
مروری کوتاه بر افتتاح سه طرح مهم شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران درسال 99
شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران را درکنارشرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران می توان بازویی دیگربرای شرکت ملی پالایش وپخش فراورده های نفتی ایران دانست. این شرکت خدمت رسانی به مردم را درقالب انتقال فراورده های نفتی ازطریق خطوط لوله انجام می دهد و روزانه مقادیر قابل توجهی انواع فراورده را با بهره گیری از15هزارکیلومترخط لوله احداث شده درسراسرکشور، به مبادی مصرف انتقال می دهد. سالانه حدود128میلیاردلیترانواع فراورده نفتی معادل60 میلیاردتن-کیلومترازطریق خطوط لوله به مبادی مصرف انتقال می یابد تا چرخ های عظیم صنعت انتقال نفت کشور به گردش درآیند و با پشتیبانی از پیشرفته ترین شبکه مخابرات صنعتی منطقه، انتقال کلان، پایدار و ایمن نفت خام و فراورده های نفتی را تداوم بخشد. درسالی که روزهای پایانی آن را می گذرانیم، شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران همچون دیگر بخش های صنعت نفت، فعالیت های معمول و مهم خود را با وجود محدودیت های ناشی از ویروس کرونا، بی درنگ و بدون توقف انجام داد. فعالیت های این بخش ازشرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی همچون دیگر بازوی این شرکت یعنی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، به دلیل مدفون بودن خطوط انتقال نفت، چندان هویدا و آشکار نیست؛ به همین دلیل شاید بتوان آنها را «گمنامان بی ادعا» نامید. این مجموعه ازصنعت نفت کشورکه به عنوان بهره بردار عمل می کند در واپسین ماه امسال شاهد بهره برداری ازسه طرح مهم وملی درعرصه انتقال نفت خام وفراورده های نفتی بود؛ طرح هایی ماندگار درحوزه انتقال سیالات نفتی که آثارشان منحصر به زمان حال نیست و در آینده نیزنقش آفرینی خواهند کرد.
این خط انتقال 20 اینچی که درمسیری به طول 420 کیلومتراحداث شده است، ظرفیت انتقال فراورده های نفتی ازجنوب کشور به مبادی مصرف را 204 هزاربشکه در روز افزایش داده است. انتقال بخشی ازگازوئیل، نفت سفید وبنزین تولیدی پالایشگاه های ستاره خلیج فارس، بندرعباس وپالایشگاه آتی هرمز به نائین، کاشان وازآنجا به تهران، ازجمله اهداف مورد نظر احداث خط لوله نائین - کاشان - ری است.
احداث 10 مخزن سقف ثابت و متحرک جمعاً به ظرفیت 300هزار مترمکعب در نائین از جمله طرح های جانبی این پروژه به شمار می رود، افزون بر آن در قالب این پروژه تلمبه خانه جدید کاشان احداث شد و تلمبه خانه موجود نائین نیز توسعه یافته است.
در قالب این پروژه افزون براحداث 420 کیلومترخط لوله 20اینچ مجهز به سیستم نشت یاب درحد فاصل نائین، کاشان و ری، توسعه و ارتقای پست برق موجود، ایجاد 6 کیلومتر خط انتقال برق 63کیلوولت از کاشان به تلمبه خانه کاشان و توسعه پست برق 63 کیلوولت کاشان و توسعه پایانه ری مورد توجه گرفته است.
درقالب این پروژه 8800 تن عملیات ساخت ونصب مخازن، 2867 مترمربع ساختمان اداری، احداث ابنیه و سازه های صنعتی به مساحت 5330 مترمربع، نصب 30دستگاه تجهیزات دواراجرایی شده است. نوع قرارداد این پروژه EPC وپیمانکار آن شرکت مشارکت نصر بوده است. پروژه خط لوله نائین - کاشان - ری 5هزار و 40 میلیارد ریال و 84. 5 میلیون یورو هزینه داشته است.
خط لوله انتقال فرآودره های نفتی شازند- قم - ری به طول 293 کیلومترباظرفیت انتقال روزانه 300 هزاربشکه فراورده، طرح مهم دیگری است که اسفندماه امسال بهره برداری رسمی از طریق ویدئو کنفرانس و با حضور مهندس بیژن زنگنه، وزیر نفت، آغاز شد.
سرمایه گذاری انجام شده در پروژه خط لوله شازند - قم -ری 2500 میلیارد ریال بوده است.
افزایش ظرفیت انتقال فراورده به میزان ۳۰۰ هزار بشکه در روز در مسیر شازند تا ری و ۴. ۳ میلیون مترمکعب خاکبرداری از جمله اقدام ها در پروژه خط لوله شازند - قم - ری است. پیمانکار این پروژه که قرارداد آن به صورت EPC بوده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) و مشاور آن مهندسین مشاور طرح اندیشان بوده است.
خط لوله تبریز- خوی – ارومیه، دیگر طرح مهمی است که شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران به عنوان بهره بردار آن را در کارنامه کاری سال 99 ثبت کرده است.
تهیه ونصب سه دستگاه الکتروپمپ، ساخت یک دستگاه مخزن رلیف 240مترمکعبی، احداث ساختمان های اداری وصنعتی پایانه خوی و ارومیه، اجرای لوله کشی پایانه 8اینچ خط قدیم ارومیه، ساخت 24کیلومترخط لوله 10اینچ سلماس-خوی وتأسیسات میان مسیری، همچنین اجرای260 کیلومترکابل فیبرنوری، احداث تأسیسات تکمیلی خط لوله تبریز-خوی -ارومیه ازجمله اقدام های انجام شده دراجرای پروژه خط لوله تبریز -خوی - ارومیه است.
افتتاح این طرح موجب می شود500 دستگاه نفتکش جاده پیما درجاده های کشور تردد نکنند ومزیتی مهم را برای بهبود محیط زیست وصرفه های اقتصادی ناشی از آن رقم بزند.
پروژه مهم خط انتقال تبریز-خوی- ارومیه با2100 میلیاردریال سرمایه گذاری نیز همزمان با دو طرح پیش گفته، در واپسین ماه زمستان امسال باحضور وزیر نفت، از طریق ویدئوکنفرانس افتتاح شد.
ساختمان جديدكنترل مركزي، سامانه اسكاداوسالن ديتاسنتر درشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه تهران، طرح های دیگری هستند که همزمان با دهه فجر بهره برداری از آنها آغاز شد. با بهره برداری ازسامانه اسكادا، عمليات مانيتورينگ وارائه آمار وارقام ازحالت سنتي و كاغذي خارج می شود و به سمت نرم افزاري سوق می یابد که جهش و تحولی در حوزه مخابرات به شمار می آید.
صنعت پتروشیمی در آستانه 1400 در آماده ترین شرایط است
مشعل صنعت پتروشيمي سال هاست که به عنوان صنعتي پيشرو سهم قابل توجهي در پیشبرد اهداف صنعت نفت و کشور داشته است. این صنعت توانسته در اوج محدودیت ها و محرومیت های داخلی و تحریم های همه جانبه بین المللی تولید و توسعه همه جانبه خود را ادامه دهد و همزمان عاملی مهم برای ارزآوری دولت باشد. آنچه امروز به عنوان صنعت پتروشیمی کشورمان معرفی می شود و در رقابت با بازارهای جهانی قرار دارد و محصولاتش را به بيش از 60 کشور دنيا صادر مي کند، صنعتی است که جنگ تحمیلی، تغییرات مخرب خصوصی سازی در دهه 70، تغییرات مدیریتی بسیار و از همه مهمتر محدودیت های بیشمار مالی – سرمایه ای و علمی و تکنولوژی را پشت سر گذاشته است.
این صنعت در دهه 70 و سال های پس از جنگ تحمیلی توسعه خود را با احداث پتروشیمی های بزرگ در کنار فازهای پارس جنوبی شروع کرد؛ به نحوی که در دهه های 70 و 80 نزدیک به 40 پروژه اجرا شد که در ادامه به «جهش اول» صنعت پتروشیمی نام گذاری شد. این تحولات با وجود تغییرات در صنعت پتروشیمی و محدودیت های اقتصادی و تحریمی ادامه پیدا کرد و در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 وارد جهش دوم شد و با روزهایی سخت تر اما پرکارتر همراه شد و توانست تبدیل به صنعتی با ارزش افزوده بسیار بیشتر شود. در جريان جهش دوم صنعت پتروشيمي که تا سال 1400 ادامه می یابد، قرار است 27 طرح پتروشيمي به بهره برداری برسد و ظرفيت توليد صنايع پتروشيمي از 66 ميليون تن کنوني به 100 ميليون تن در سال 1400 ارتقا يابد. مسئله گفتنی این است که بخش قابل توجهی از این تعهدات هم تاکنون اجرایی شده و مابقی برای نیمه نخست سال 1400 آماده افتتاح و بهره برداری رسمی می شوند. نکته قابل توجه درباره افتتاح طرح های صنعت پتروشیمی در یکی دو سال اخیر این است که در این مدت تحریم های اختصاصی و جداگانه ای به قصد فلج کردن صنعت پتروشیمی ایران از سوی ایالات متحده امریکا وضع و اجرا شده و کرونا هم به آن اضافه شد، اما صنعت پتروشیمی دقیقا در همین دوران بیشترین فعالیت را داشت. بیشترین تعداد افتتاح، بیشترین میزان تولید و صادرات و بیشترین درآمد ارزی برای صنعت پتروشیمی و دولت در همین دوران نتایجی بود که بسیار قابل قبول بود.
صنعت پتروشيمي توانسته علاوه بر اجرايي کردن اهداف جهش دوم و در آستانه بهره برداری بودن طرح هاي اجرايي، زيرساخت ها و برنامه ريزي هاي لازم براي شروع جهش سوم را هم شروع کند و از 1400 و بلافاصله پس از اتمام پروژه های جهش دوم، جهش سوم را تا 1404 شروع می کند. در برنامه پیش بینی شده برای جهش سوم نیز حداقل 26 پروژه تعريف شده و قرار است ظرفيت اين صنعت ارزآور به 133 ميليون تن برسد.
در سال 99 که رکورد افتتاح ها شکسته و به سال طلایی افتتاح ها معروف شد، با وجود کرونا و شرایط محدود کننده، نه تنها هیچ واحد تولیدی متوقف نماند، بلکه هیچ یک از پروژه های توسعه ای نیز از ادامه باز نماند و در موعد مقرر خود آماده افتتاح و بهره برداری رسمی شدند. در سال 99 پتروشیمی میاندوآب، پتروشیمی کیمیا پارس خاورمیانه، متانول کاوه، کاتالیست لرستان، پتروشیمی هگمتانه، سولفات پتاسیم ارومیه، پتروشیمی ایلام، پتروشیمی بوشهر، پتروشیمی لردگان و مگاپروژه بید بلند خلیج فارس، پتروپالایش کنگان با دستور آنلاین و همزمان رئیس جمهور افتتاح رسمی و عملیات اجرایی پتروشیمی کیان و اسلام آباد غرب نیز آغاز شد. به این ترتیب از تعهدات سال 99 که افتتاح 17 پروژه بوده 6 پروژه دیگر باقی می ماند در حالی که قرار است در روزهای پایانی سال و شروع سال جدید هم شاهد افتتاح و کلنگ زنی چند پروژه جدید باشیم. پروژه های در آستانه افتتاح هم از میان پتروشیمی ابن سینا، پتروشیمی مسجد سلیمان، پتروشیمی سبلان، پتروشیمی آرتا انرژی، پتروپالایش پارسیان سپهر، اکسیر حلال عسلویه و دی پلیمر آریا خواهد بود که مراحل پایانی پروژه خود را می گذرانند و در نوبت افتتاح صنعت پتروشیمی هستند.
آنچه این عملکرد صنعت پتروشیمی را چشمگیر و قابل ستایش کرده این است که مدیران و کارکنان این صنعت توانسته اند در شرایطی رو به توسعه حرکت کنند که همه شرکت ها و کشورهای خارجی پشتشان را به ما کردند و زیر همه تعهدات و قراردادهای مشترک زدند. پس از مذاکرات هسته ای و توافق برجام بسیاری از شرکت های خارجی پس از سال ها دوباره فرصتی برای حضور در ایران و صنعت پتروشیمی پیدا کردند و بلافاصله مذاکرات و تفاهم نامه ها وقراردادها شروع شدند و در فاصله یکی دو سال توافقات خوبی صورت گرفت. در همین دوران کوتاه و پنجره باز، بسیاری از خریدها و مبادلات تجاری صورت گرفت، اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ – رئیس جمهور امریکا، ایالات متحده و خروج یکجانبه او از توافق برجام همه توافقات متوقف و شرکت های مختلف با فشار امریکا مجبور به عقب نشینی از توافقات شدند. در این دوران بسیاری از پروژه ها و توافقات توسعه ای، پژوهشی و تکنولوژی نیمه کاره باقی ماند، اما سربازان جنگ اقتصادی در صنعت پتروشیمی به قول رئیس جمهور این پرچم را زمین نگذاشتند و پروژه ها متوقف نماند. در واقع صنعت پتروشیمی یک بار در دهه 70 و 80 و با جای خالی دادن شرکت های خارجی در دور اول تحریم ها و یک بار دیگر در این چند سال اخیر با شرایط تحریمی شدید رو به رو بود، اما دقیقا در همین دوران توانست توان و شجاعت خود را به اثبات برساند. در این سال ها بارها درباره خلاقیت و توانمندی و تلاش همه جانبه شرکت های مختلف در حوزه دانش فنی، تولید انواع کاتالیست ها و بخش های فنی و اجرایی گزارش نوشتیم تا این توانمندی ها ناگفته باقی نمانند. در این دوران سخت تحریمی مدیران صنعت پتروشیمی توانستند راه ها و شیوه هایی متفاوت را در تهیه اقلام صنعتی مورد نیاز، ساخت تجهیزات و توان فنی و پژوهشی و به خصوص راه های متفاوت و خلاقانه برای فروش محصولات خود پیدا کنند. تلاش ها و خلاقیت هایی که به دلیل شرایط تحریمی و چشم و گوش های نامحرم امکان بازگویی آنها نیست، اما نتیجه این تلاش ها که همان افتتاح های پشت سر هم و موفقیت در ارزآوری است، گویاست. در این سال ها شرکت های استارت آپ و دانش بنیان زیادی در صنعت پتروشیمی شکل گرفته و توانسته اند در بخش هایی قفل و ممنوع که در انحصار چند شرکت خارجی بود، وارد شوند. آنچه امروز توسط متخصصان و جوانان و حمایت بخش خصوصی داخلی اجرایی می شود، اقداماتی قابل تقدیر و گمنام است که بسیاری از آنها به دلیل شرایط تحریمی بیان نمی شود، اما اثرات آن را در نهایت در پیشبرد اهداف و پروژه ها می توان دید.
در کنار تحولات و اثرگذاری شگرفت صنعت پتروشیمی در صنعت نفت، باید به اثرگذاری که دراشتغال زایی داشته است هم اشاره کرد. در دورانی که همه دنیا منتظر توقف و خوابیدن این صنعت زیر فشار تحریم بودند و در یک سال کرونایی که بسیاری از صنایع دنیا به خصوص در صنعت پتروشیمی تعطیل یا نیمه تعطیل شدند، صنعت پتروشیمی ایران یک روز توقف و تعطیلی و یا تعدیل نیرو نداشت. مجتمع های پتروشیمی علاوه بر چند استان جنوبی، در سایر استان ها هم پراکنده شده و به واسطه این صنعت اقتصادی و پر سود جوانان بومی و غیر بومی و تحصیلکرده و کارگران ساده از همان منطقه مشغول به کار می شوند. به عبارتی مجتمع های پتروشیمی در هر نقطه ای که قرار گرفته اند، زمینه اشتغال و رشد اقتصادی در آن منطقه و تحولات زیرساختی بوده اند.
یکی دیگر از حوزه هایی که شرکت های پتروشیمی حضوری فعال و پرثمر برای مردم و کشور داشته اند، حوزه های مسئولیت اجتماعی بوده است. شرکت های پتروشیمی به عنوان واحدهای خصوصی مسئولیت خودشان را در قبال جوامع محلی و همسایگان خود نه تنها فراموش نکردند بلکه بیشترین اثرگذاری و میدان داری را داشته اند و در بسیاری از بحران ها و حوادث طبیعی جزو اولین گروه های امدادی و گروه های حمایتی برای مردم بوده اند. در پنجمین همایش مسئولیت اجتماعی که دی ماه امسال برگزار شد، تقدیر قابل توجهی از شرکت های پتروشیمی صورت گرفت و بر این اساس اعلام شد که تنها در سال گذشته (98) شورای راهبردی صنعت پتروشیمی ۲۳۳ میلیارد تومان در حوزه اجتماعی هزینه کرده است. صنعت پتروشیمی 57 ساله ما، صنعتی جهش یافته است که توانسته موقعیتی تثبیت شده را در بازارهای جهانی و داخلی داشته باشد و همزمان برنامه های امروز و آینده خود را پایه ریزی کرده است و می تواند در تامین ارز مورد نیاز دولت و حمایت های دیگر برای صنعت نفت راهگشا باشد. صنعت پتروشیمی حالا یک رویکرد روشن دارد و آن این است که دیگر منتظر رفع تحریم نیست؛ مسئله مهم ادامه راه در شرایط پسا تحریم است، اما قرار نیست منتظر تغییرات از سوی کشورهای خارجی و همراهی آنها ماند. در شرایطی که نشان داده ایم می توانیم بسیاری از مشکلات و محدودیت ها را با اتکا به توان داخلی حل کنیم، دیگر نباید منتظر توافقات خارجی باشیم
مرحله نخست واکسیناسیون کادر درمان بهداشت و درمان صنعت نفت آغاز شد
از آغاز شیوع ویروس کرونا در سطح جهان، دانشمندان علوم آزمایشگاهی به دنبال راه حلی برای ریشه کن کردن این ویروس منحوس از سطح کره خاکی بودند و هرگاه خبری از نزدیک شدن آنها و بازگشت به زندگی عادی را می شنیدیم، لبخند برلبانمان نقش می بست تا اینکه با پشت سر گذاشتن سه دوره از اپیدمی شیوع کرونا در سطح جهان و کشور با ورود به مرحله چهارم، خبر دستیابی دانشمندان به واکسن کرونا به گوش رسید. این واکسن مراحل مختلفی را طی کرد تا این که وارد فاز انسانی شد و کشورهای سازنده آن علاوه بر واکسینه کردن شهروندان خود در صدد صادر کردن آن برآمدند تا دیگر کشورها نیز از این موهبت برخوردار شوند. البته دانشمندان ایرانی نیز اقدام های موثری برای دستیابی به تولید واکسن کرونا انجام داده اند. با وارد کردن واکسن کرونا در کشور نخست کادر درمان بخش های کرونایی در اولویت تزریق قرار گرفتند تا با سلامتی و ثبات قدم بیشتر به همنوعان خود کمک کنند تا بتوانند این دوران سخت را پشت سر بگذراند. کادر درمان بهداشت و درمان صنعت نفت کشور نیز بر اساس رده بندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در اولویت دریافت واکسن کرونا قرار گرفته اند و در مرحله نخست این تزریق به کادر درمان بخش کرونای برخی مناطق تحت پوشش سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت انجام می شود.
برنامه واکسیناسیون بهداشت و درمان صنعت نفت به این صورت است که در مرحله نخست کادر درمان، مرحله دوم، گروه های پر خطر و افراد سن بالا و بعد هم به ترتیب، این واکسن به تمام افراد تزریق می شود و اینکه واکسیناسیون برای همه انجام شود، بسیار اهمیت دارد، زیرا موجب کنترل بیماری می شود.
به گفته رضا شهرامی، مشاور اجرایی مدیرعامل سازمان بهداشت ودرمان صنعت نفت، «صحبت های مختلف درباره کشور سازنده واکسن ، بحث های حاشیه ای است که نباید به آنها اهمیت داد و این مسائل نباید واکسیناسیون را در کشور به تعویق بیندازد. نکته ای که وجود دارد این است که ریسک واکسن، بیشتر از ریسک مصرف داروهای کرونا و ابتلا به این بیماری نیست، ضمن اینکه هر واکسنی که تولید شده است، حتما امتحان شده و مراحل تست را گذرانده است». مرحله نخست واکسیناسیون کادر درمان بیمارستان نفت تهران آغاز شده است و در این مرحله 30 نفر از کارکنان بخش کرونا و اورژانس کرونا (خاکستری) اعم از پزشک، پرستارو نیروهای خدماتی که بیش از دیگران در مواجهه با بیماری قرار دارند، واکسینه می شوند.
به گفته شهرامی، «در این مرحله کارکنانی که تا کنون مبتلا به کرونا نشده اند، واکسینه می شوند، اما با توجه به الزام وزارت بهداشت، در مرحله بعد به دیگر کارکنان نیز واکسن می زنند. این واکسن عوارضی شبیه سرماخوردگی درفرد ایجاد می کند و برای عده ای نیز ممکن است تب و لرزایجاد کند، اما عارضه دیگری ندارد.»
واکسنی که در ایران توزیع می شود، در چند کشور دنیا نیز تایید شده است و سازمان غذا و دارو کشور نیز آن را تایید کرده است . ناگفته نماند هریک از واکسن ها که وارد شود و در کشور ساخته شود، حتما از نظر کارایی های پزشکی تست شده است و بعد به مرحله واکسیناسیون عمومی می رسد. با هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور واکسیناسیون کادر درمان در بخش کرونا آغاز شده است. در این زمینه بهرام دهقان، رییس بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز می گوید: «برنامه واکسیناسیون براساس دستورعمل های ابلاغی وزارت بهداشت، در مرحله اول پزشکان و پرستاران و دیگر پرسنل بخش های کووید از جمله اورژانس ، کووید1 و 2 ، ICU کووید 1و 2 که بیش از همه در معرض بیماری کرونا و در تماس نزدیک با این بیماران قرار داشته اند، واکسینه می شوند. به دلیل محدودیت تعداد دوز واکسن نیز پزشکان و پرستاران بخش های دیگر که کمتر در معرض ویروس کرونا قرار دارند، در مراحل بعد و با اولویت بندی واکسینه می شوند. در مراحل بعدی نیز گروه های پرخطر و افراد با سنین بالا واکسینه شده و به تدریج نیز همه افراد جامعه واکسینه می شوند.»
کادر درمان بهداشت و درمان صنعت نفت آغاجاری نیز مرحله نخست تزریق واکسن کرونا را پشت سر گذاشته است و متخصصان داخلی، پرستاران و کارگران بخش کرونای بیمارستان امیدیه آغاجاری نیز این واکسن را دریافت کرده اند.
بیمارستان توحید جم نیز در بحث واکسیناسیون جلوتر از دیگر مناطق کادر درمان بهداشت و درمان صنعت نفت قرار دارد و مرحله دوم آن را نیز پشت سر گذاشته است. در این مرحله برای ۲۵ نفر از پرسنل بخش اورژانس بیمارستان توحید جم، واکسن اسپوتنیک روسیه تزریق شد. در مرحله اول نیز برای 15 نفر از پرسنل بخش ایزوله تنفسی بیمارستان توحید جم واکسیناسیون انجام شد.
کادر درمان به عنوان مدافعان سلامت در خط مقدم مهار ویروس کرونا قرار دارند و همانند ایام گذشته رشادت های زیادی انجام داده اند؛ به گونه ای که برخی از آنها طی یک سال گذشته کنار خانواده های خود نبوده اند و کنار دلتنگی هایی که برای عزیزان خود دارند، عاشقانه به ارائه خدمات بهداشتی پرداخته اند و ترس و نگرانی میان آنها رنگ باخته است. به گفته عبدالحسن آذریار، مسئول بخش ایزوله تنفسی بیمارستان توحید جم، «هیچ کدام از همکارانم در بخش ایزوله تنفسی برای خود نگران نبودند بلکه نگرانی آنها به دلیل عزیزانی بود که در خانه داشتند. ترس و اضطراب وجود دارد و همکاران این بخش به صورت داوطلب برای خدمت آمده اند و ترس آنها فقط ناشی از درگیری احتمالی خانواده هایشان به واسطه حضورشان در این بخش است. وقتی با مردم مواجه می شوم تا می دانند پرستار بخش ایزوله تنفسی بیمارستان هستم، دو قدم عقب تر می روند من واقعا شغلم را دوست دارم و از خدمت به مردم خوشحالم، اما دوست دارم مردم هم با رعایت توصیه ها ما را دلگرم کنند.»
به گفته حسین حیدر نژاد، پرستار درمانگاه منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس«ما به علت استرس و خطر سرایت بیماری از نزدیکترین دوستان به خودمان یا خانواده، تماس با آنها را به حداقل رسانده ایم. درمانگاه منطقه ویژه و کادردرمانی، بار طاقت فرسای جدال با این دشمن نامرئی را به جان خریده است تا سلامت هموطنان و رضایت وجدان خود را فراهم کند.». همچنین محمد پارسا مطلق،کارشناس پرستاری مرکز سلامت پتروشیمی ابن سینا می گوید: «تا قبل از ویروس کرونا، لحظه شماری می کردم شیفتم تمام شود و پیش خانواده برگردم، ولی حالا اتمام شیفت مصادف میشه با هجوم دلشوره و استرس و افکار منفی : اگه ناقل باشم چی می شه ؟ همسر و فرزندم، پدر و مادرم ...؟»
سمانه دهقان پور، پرستار بخش سی سی یو بیمارستان توحید جم نیز می گوید: «شرایط بسیار سختی می گذرانیم، مهد کودک ها و مدارس تعطیل شده اند، دوری از خانواده شرایط را سخت تر کرده و فرزندانمان تنها در خانه، ما هم اینجا در خدمت بیماران هستیم ، نگرانی فرزند یک طرف و آرزوی در آغوش گرفتنش یک طرف، اینکه بعد از اتمام شیفت کاری نتوانی حتی کودکت را بغل کنی تا خستگیت بیرون برود، واقعا دردآوراست، کودکی که کل روز رو منتظر آغوش گرم مادرش است. اما شرایط سخت جسمی و روحی ما در این شرایط باعث نشده است که حتی ذره ای از علاقه ما نسبت به کارمان کم بشود و هر روز مشتاق تر به محل کارمان میآییم؛ ایثارگری به معنای واقعی یعنی این.»
سعید رمضانی، کارشناس پرستاری مرکز سلامت کار شرکت پالایش گاز فجر جم نیز می گوید: «ضمن داشتن بیماری زمینه ای فشار خون بالا و تپش قلب و گرفتگی یکی از رگهای قلبم از ابتدای پاندومی کرونا جزو تیمERT بهداشت درمان صنعت نفت بوشهر هستم که بیماران مشکوک و محتمل و قطعی کرونا از ابتدای شروع علایم بالینی تا بهبود کامل و بازگشت به کار را پایش می کنم و این روند ادامه دارد و همزمان رابط آموزشی مراکز سلامت کار فجر جم و نار و کنگان و سیراف نیز هستم. شخصا با همکاری روزانه و مستمر با اچ اس ای شرکت پالایش گاز فجر، پیگیر بیماران کرونایی این شرکت نیز هستم و جهت آگاهی عموم نیز گروهی در فضای مجازی تشکیل داده ام با عنوان «پیشگیری از کرونا» و به اعضا علائم بیماری کرونا و و راههای پیشگیری و اصول قرنطینه را آموزش می دهم.»
«در شرایطی که همه از ابتلا به کرونا در منزل و قرنطینه به سر می برند، دل به دریا زدیم و با روحیه همدلی، از همه تعلقات، وابستگی ها و خانواده دل کندیم، جانمان را کف دستمان گرفتیم و فداکارانه برای نجات جان دیگری مبارزه می کنیم. بر بالین بیماران می نشینیم، با آنها همدل می شویم،با آنها می خندیم وحتی گریه می کنیم،چرا که ملاقات بیماران کرونایی ممنوع است. تاریخ این مرز و بوم نشان داده که هرگاه مردم با دل وجان پای کار آمده اند، حماسه افریدند. اکنون هم حماسه ای تاریخی در حال رقم خوردن است....» این بخشی از صحبت های مهسا هرمزی، پرستار بخش ایزوله تنفسی بیمارستان توحید جم است.
کرونا برای هر کسی معنا و مفهوم خاصی دارد. برای یکی یادآور تب، درد، سرفه و برای یکی یادآور قرنطینه است. اما برای کبری صادقی، پرستار بخش بستری 2، یادآور دوری از خانواده است، خانواده ای که برحسب شرایط کاری مجبور است از آنها دور باشد و تنها دلخوشی او سرزدن به آنها هر ۶ ماه یک بار استکه حالا به خاطر کرونا همان دلخوشی را هم ندارد.
صمد شجاعی مطلق، پرستار درمانگاه فازهای 6 و 7 و 8 پارس جنوبی می گوید: «پرستاران اولین افرادی بودند که با مراجعه کننده در ارتباط بودند و احساس خطر بیشتری می کردند. خطر این بود که خودشان مبتلا بشوند و در دوران کمون نیز باعث انتقال به مشتریان دیگری نیز باشند. دوستان و آشنایان به علت اینکه ما پرستار بودیم و در مراکز درمانی مشغول هستیم، از ما دوری می کردند.»
پالایشگاه چهارم پارس جنوبی از بزرگترین پالایشگاه های منطقه عسلویه است که شامل سه فاز ۶ ،۷،۸ است. در کلینیک پالایشگاه ۲ پزشک ، ۴ پرستار و ۶ راننده آمبولانس در حال خدمت رسانی هستند.
به گفته او، «تاکنون بیماران زیادی با علایم کرونا توسط پزشکان و پرستاران این درمانگاه شناسایی شده اند، این بیماران جهت تست به مراکز درمانی دیگر معرفی می شدند که متاسفانه به علت مواجهه مستقیم تعدادی از پرسنل بهداری به کووید ۱۹ مبتلا شدند.»
در پایان این گزارش باید گفت خبرهای خوبی از واکسیناسیون از گوشه و کنار جهان به گوش می رسد و امید رهایی از شر این ویروس منحوس در دل همه زنده شده است. امیدواریم خیلی زود بتوانیم بدون ترس و نگرانی دور هم جمع شویم و عزیزانمون را در آغوش بگیریم.
مروری بر فعالیت بهداشت و درمان در سال 99
سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت با طراحي و تدوين بيش از 50 دستورعمل، تامين حداکثري وسايل حفاظت فردي، ايجاد سامانه جامع غربالگري، راه اندازي اورژانس خاکستري و اتخاذ تمهيدات ويژه براي بستري و پايش مستمر وضع جسمي مبتلايان به کوويد 19 در مقابله با شيوع ويروس کرونا در سطح صنعت نفت اقدام هاي گسترده اي انجام داده است. اين سازمان با در اختيار داشتن 9 بيمارستان، 35 پلي کلينيک تخصصي، 70 مرکز سلامت خانواده و 180 مرکز طب صنعتي و بهداشت مستقر در مناطق عملياتي صنعت نفت، وظيفه مديريت شرايط اضطراري اپيدمي کوويد 19 را در جامعه شاغلان، بازنشستگان و خانواده هاي آنان در سطح کشور با جمعيت زير پوشش حدود 500 هزار نفر به عهده دارد که بايد جمعيت 500 هزار نفري مشتمل بر کارکنان قراردادي، پيمانکار و ساکنان بومي مناطق عملياتي نفت را نيز به اين ميزان اضافه کرد.
بيمارستان هاي صنعت نفت آمادگي مقابله با ويروس کرونا را دارد؛ چرا که نزديک به يک هزار تخت بيمارستاني در 9 بيمارستان نفت کشور فعال است که از اين تعداد 150 تخت براي بيماران کرونا در بخش هايي کاملا مجزا در نظر گرفته شده است.
در بيمارستان نفت تهران، ساختمان بيماري هاي داخلي کاملا مجزاست؛ اين ساختمان به مبتلايان به ويروس کرونا اختصاص پيدا کرده و 70 تخت را براي بيماران کرونايي در نظر گرفته که از اين تعداد 60 تخت براي بخش هاي بستري زنان و مردان و 10 تخت نيز براي بخش آي سي يو است. در ديگر بيمارستان هاي نفت نيز بخش هاي مجزايي را در قسمت بستري و اورژانس به نام اورژانس خاکستري با يک لاين کاملا مجزا شاهد هستیم، ضمن آنکه 150 تخت بستري و 30 تخت آي سي يو در کل مناطق مختلف براي کرونا در نظر گرفته شده است. در ساير مراکز بهداشتي و درماني نيز خدمات ويژه اي براي کرونا در نظر گرفته شده است و حدود 35 پلي کلينيک و 40 تا 50 مرکز بهداشت و درمان خانواده و 60 تا 70 مرکز سلامت خانواده و کار و در نهايت مراکز پزشکياري، آمادگي کافي را براي پذيرش بيماران مشکوک، محتمل و مبتلا داشتند. از ديگر اقدامهاي مناطق عملياتي می توان به ايجاد فضاي قرنطينه براي افراد مشکوک و مبتلا اشاره کرد. کارکنان مناطق عملياتي در خوابگاه هاي مشترک و نزديک به هم سکونت دارند و امکان انتقال بيماري از موارد مشکوک وجود داشت که با کمک اچ اس اي و مديران عامل مناطق عملياتي، فضايي به قرنطينه افراد مشکوک اختصاص يافت.
تامين دارو و تجهيزات پزشکي سرمايه اي و مصرفي، اقدام ديگري بود که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت انجام داده است. در طول مدت اپيدمي ويروس کرونا، ابتداي اسفند تاکنون هيچ کمبودي به لحاظ دارو در سطح بيمارستان هاي صنعت نفت نداشتيم. همچنين در زمينه تجهيزات پزشکي و مصرفي که شامل ماسک هاي ساده، جراحي، ان 95 و گان، شيلد محافظ و لباس هاي ايزوله و يکسره اي که در بخش هاي ويژه استفاده می شود نيز کمبود نداشته ايم. در خصوص تجهيزات سرمايه اي نيز 6 ونتيلاتور براي سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت خريداري شده است و براي دانشگاه علوم پزشکي اهواز نيز 20 ونتيلاتور خريداري و تحويل داده شده است.
سامانه 1519 که سامانه پذيرش پلي کلينيک تخصصي است، از ابتداي شيوع ويروس کرونا تغيير کاربري داد و به سامانه پاسخگويي به بيماران کرونا تبديل شد. پزشک و پرستار نيز در اين مرکز حضور داشتند و از همه جاي تهران و سطح کشور می توانستند تماس بگيرند و اطلاعات لازم را در ارتباط با اين بيماري از همکاران کسب کنند. از ديگر اقدامات اين سازمان می توان به خريد 100 دستگاه تب سنج و بيش از 100 دستگاه کالسوسي متري اشاره کرد که در مبادي ورودي ساختمان هاي ستادي و عملياتي تب سنجي کارکنان را انجام داديم و اگر فردي مشکوک بود، به مراکز درماني هدايت می شد.
بر اساس پروتکل هاي ابلاغي معاونت سلامت سازمان بهداشت و درمان و معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکي جندي شاپور اهواز، اولويت بندي بيماران از بدو ورود در تمامي مراکز درماني بهداشت و درمان اهواز را انجام داده و در دو مرکز درماني بيمارستان بزرگ نفت اهواز و مجتمع تخصصي سلامت خانواده شهداي نفت، تریاژ (اولويت بندي) به طور ويژه انجام می شود، ضمن آنکه در بيمارستان بزرگ نفت اهواز از ابتداي شيوع ويروس کرونا يک بخش مجزا براي مواجهه با شرايط اضطراري آماده و تجهيز شده و در روزهاي اخير نيز، اقدام هاي ديگري از جمله فراهم کردن تعدادي دستگاه ونتيلاتور (تهويه مکانيکي) و توسعه تخت هاي ICU در دستور کار قرار گرفته است.
از ابتدای شیوع کرونا در کشور تا کنون غربالگري مسافران قبل از سالن هاي ورودي فرودگاه و اسکله مرواريد توسط پرستاران آموزش ديده بيمارستان صنعت نفت خارک و کارشناس قرنطينه با استفاده از تب سنج و انجام مصاحبه و تکميل فرم مربوطه انجام می شود. اين مسافران از نظر علائم بيماري از جمله تب، سرفه، تنگي نفس، کوفتگي و درد عضلاني ارزيابي شدند. در صورت مشاهده علائم و يا مسافرت به شهرهاي داراي موارد مثبت، فرد از بقيه جداسازي و براي ويزيت پزشک به بيمارستان ارجاع می شود تا ادامه فرآيند بر اساس پروتکل هاي مربوطه اجرا شود.
بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران نيز با هدف اطلاع رساني و مقابله موثر با ويروس کرونا کميته اضطراري سلامت برگزار کرده است. مصوبات اين کميته عبارتند از:
تامين کيت حفاظت شخصي با ماسک هاي N95، N99 و ساير تجهيزات براي ويزيت مراجعان اين بيماري به صورت سرپايي و بستري بسته به نوع کاربر مطابق با جدول دستورعمل به کارگيري تجهيزات حفاظت شخصي ارسالي از ستاد پدافندغيرعامل.
دريافت کيت تشخيصي آزمايشگاهي کرونا از مرکز قطب همجوار، يعني استان فارس و شهرستان شيراز و تحويل به آزمايشگاه بيمارستان بعثت صنعت نفت گچساران براي تست هاي موارد مشکوک. کاهش حجم مراجعات غيرضروري به بيمارستان با پاسخگويي تلفني به بيماران و آموزش هاي غيرحضوري براي ارباب رجوع و تهيه نسخه داروهاي روتين با احتساب يک ماه آينده.
آموزش همگاني به کارکنان و خانواده هاي بهداشت و درمان صنعت نفت و شرکت بهره برداري نفت و گاز پيرامون نحوه مقابله با اشاعه، تشخيص و پيشگيري از ويروس کرونا.
-تدارک و تجهيز بخش ويژه براي ترياژ، بستري و درمان بيماران کرونا به نحوي که تمامي بيماران مشکوک با راهنمايي و علائم هدايت کننده نخست به اين بخش مراجعه کرده و تمامي اقدام هاي لازم در همان بخش انجام شود.
تخصيص يک دستگاه آمبولانس براي سرويس دهي و اعزام بيماران مشکوک به ويروس کرونا به بيمارستان هاي سطوح بالاتر.
تعيين تيم ارزياب و مسوول EOC و ارسال اسامي به ستاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت.
- رعايت دقيق حفاظت فردي و جداسازي بيماران مشکوک در کمپ ها، سالن هاي غذاخوري، تلمبه خانه ها و مراکز خطوط لوله با آموزش اعضاي اين واحدها و ضدعفوني دقيق اين مراکز.
بيشترين دغدغه فکري سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت به مناطق اقماري و مناطقي بازمي گردد که زندگي تجمعي دارند. از اين رو دستورعمل هايي براي اين مناطق تهيه و ابلاغ شده است. تاکيد وزير نفت و اچ اس اي روي کنترل شيوع ويروس کروناست؛ به همين دليل، بخشي از تمرکز این سازمان روي اين مناطق گذاشته شده است تا فرايندهاي کليدي صنعت نفت دچار اختلال نشود. در بخش خانواده ها نيز سعي شده با حداکثر امکانات سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، سيستم پزشک خانواده و همکاراني که در مراکز سلامت خانواده فعال هستند، برنامه هاي آموزشي خود را براي پيشگيري از ويروس کرونا افزايش دهند. فرايند تعریف شده براي مناطق عملياتي شامل سه مرحله می شود. مرحله نخست اينکه کارکنان قبل از ورود به مناطق عملياتي بايد اظهارنامه اي پر کرده و در آن ذکر کنند که طي چند روز گذشته علايمي مشکوک به کوويد 19 نداشته اند، ضمن آنکه با فرد مبتلا تماس نداشته اند، همزمان با اين اظهارنامه، پزشک نيز آنها را معاينه می کند و بعد از تاييد، اجازه ورود به مناطق عملياتي داده می شود. اين روند می تواند علاوه بر مناطق عملياتي در شهر محل سکونت کارکنان هم انجام شود. مرحله دوم اين است که در 14 روزي که کارکنان در منطقه فعاليت دارند، روزانه کنترل علايم شبه آنفلوآنزا از سوي تيم آموزش ديده که شامل همکاران اچ اس اي، بهداشت و درمان يا حراست می شود، از تمام افرادي که در سکو هستند يا در مناطق اقماري خشکي و دريا حضور دارند، صورت می گيرد. در صورت بروز علايم شبه آنفلوآنزا که شروع آن می تواند کوويد 19 باشد، افراد شناسايي و به قرنطينه فرستاده می شوند تا اگر نياز شد به محل سکونت خود باز گردند يا اينکه به بيمارستان فرستاده شوند. مرحله سوم، بعد از اينکه 14 روز کنترل شدند و مشکلي نبود و خواستند به خانه باز گردند، يکسري آموزش می بينند و متعهد می شوند 14 روزي که استراحت هستند، از فعاليت هاي پر خطر که باعث بروز اين بيماري می شود، جلوگيري کنند و به خانواده خود آموزش دهند. از اين رو چهار شرکت اصلي و تابعه صنعت نفت بايد اين سه مرحله را انجام دهند.
در مناطقي مانند خارک، توحيد جم، عسلويه، گچساران، آغاجاري و... که تنها مرکز درماني منطقه است، بيش از 80 درصد ظرفيت بيمارستاني به بوميان منطقه اختصاص یافته است، انتشار ويروس بومي يا نفتي نمي شناسد، بر اين اساس وظيفه سازمان بهداشت و درمان، خدمات رساني به بوميان مناطق دور افتاده است و اکنون با توجه به کوويد 19 بيش از گذشته به اين مساله پرداخته مي شود، اما در شهرهاي بزرگي مانند تهران، اصفهان و... که مراکز درماني متعددي دارند، پذيرش بيماران غيررسمي انجام نمي شود.
تصمیم تولیدکنندگان عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) موسوم به ائتلاف اوپک پلاس، در چهاردهمین نشست وزارتی روز 14 اسفندماه 99 مبنی بر تثبیت سهمیه های کاهش تولید اعضا به استثنای اعطای مجوز افزایش اندک برای روسیه و قزاقستان در ماه آوریل، می تواند افزایش شدید قیمت نفت و بی ثباتی بیشتر در آینده را رقم بزند.
اعضای اوپک پلاس با پیش بینی بیشتر تحلیلگران و معامله گران که می گویند با افزایش تولید جلوی افزایش قیمت نفت و تشدید شرایط پیش بهین (Backwardation) در بازارهای آتی گرفته می شود، مخالفند. با این حال نباید تصمیم اخیر اعضای این گروه را بسیار غافلگیرانه برشمرد، زیرا اقدام آنها با رفتارشان در یک دهه اخیر و حتی تصمیم های کشورهای عضو اوپک به تنهایی در یک دهه پیش مطابقت دارد. ائتلاف اوپک پلاس به طورمعمول در تصمیم گیری هایش زمانی که قیمت ها در حال کاهش و حتی به ویژه در دوره افزایش، یک گام از شرایط بازار عقب است. باوجود همه تعهدهای کلامی ائتلاف اوپک پلاس برای حفظ ثبات در بازار نفت، تصمیم های پیشین اعضا در زمینه تولید از دنبال کردن هدف دستیابی به بالاترین قیمت ممکن در کوتاه مدت حکایت دارد. در شرایط افزایشی قیمت نفت، ائتلاف اوپک پلاس برای بهره بردن از روند کوتاه مدت بالا رفتن قیمت ها، سهمیه های کاهش تولید را ثابت نگه می دارد. اوپک پلاس در زمینه افزایش تولید پیشگیرانه برای مهار سریع افزایش قیمت نفت و جلوگیری از تشدید شرایط پیش بهین (Backwardation) سابقه ای ندارد. بیشتر افزایش عرضه اوپک پلاس از محل کاهش پایبندی برخی اعضا به سهمیه های کاهش تولید و رشد سریع تولید نفت شیل ایالات متحده آمریکا پدید می آید. مادامی که شتاب گرفتن تولید نفت شیل آمریکا و کاهش تقاضا، یا هر دو مورد، توازن بین عرضه و تقاضا را به خطر بیندازد، اوپک پلاس در قالب یک گروه، به طور معمول سبب افزایش شدید قیمت نفت شده است.
پیش از تصمیم اخیر اوپک پلاس، قیمت نفت در معاملات آتی به سطوح پیش از آغاز موج نخست شیوع ویروس همه گیر کووید-19 (کرونا) بازگشته بود و در محدوده ای بود که سبب شد تولید نفت شیل آمریکا به بالاترین سطح در یک دهه اخیر برسد. بخش عمده ذخیره سازی های انباشته شده در سه ماه دوم سال 2020 میلادی، در نتیجه آثار منفی شیوع ویروس کرونا بر تقاضا و جنگ قیمتی عربستان و روسیه در بازارهای نفت، هم اکنون جذب بازار شده اند. طبق برآوردهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا که در ماه فوریه آماده شده است، ذخیره سازی های تجاری نفت خام کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی (اوای سی دی) در حال بازگشت به سطح میانگین پنج ساله (2015-2019) پیش از آغاز شیوع ویروس عالم گیر کروناست. به دنبال رقم خوردن این اتفاق ها، قیمت نفت خام برنت در معاملات آتی (Futures) بازار نفت در 6 قرارداد نخست یادشده، به سمت وضع پیش بهین با اختلاف چهار دلار برای هر بشکه (اختلاف قیمت بین زمان های تحویل) گام برداشته است، به طوری که این وضع با شرایط محدودیت عرضه که در آن ذخیره سازی ها پایین تر از سطح مورد نظر معامله گران و پالایشگران است، سازگاری دارد. ساختار پیش بهین به طور معمول زمانی رخ می دهد که معامله گران پیش بینی کنند عرضه از مصرف کم تر می شود و در این شرایط ذخیره سازی های نفت خام در سطح پایینی قرار می گیرد و با افت بیشتری هم روبه رو می شود. اختلاف قیمت های نفت برنت در شرایط قراردادی 6 ماهه به نود و پنجمین صدک برای همه روزهای معاملاتی در سه دهه اخیر رسیده است و این نشان می دهد که تولید از مصرف پایین تر است و انتظار می رود سطح ذخیره سازی ها کاهش یابد. در معاملات فیزیکی یا کاغذی بازار نفت، اختلاف های قیمت برنت موعد دار (Dated Brent) برای پنج هفته نخست با وضع پیش بهین 32 سنت برای هر بشکه، شصت و پنجمین صدک برای همه روزهای معاملاتی از سال 2010 موید عرضه محدود در بازارهای جهانی نفت خام است. اوپک پلاس ترجیح داد شاخص های کنونی مربوط به محدودیت عرضه در بازار نفت را نادیده بگیرد و در مقابل روی شرایط نامطمئن بازار و نیاز به هوشیاری و انعطاف پذیری تمرکز کند. اوپک پلاس در بیانیه پایانی چهارهیمن نشست وزارتی وزیران نفت و انرژی این ائتلاف آورده است: این نشست، تاثیر اجرای برنامه های واکسیناسیون مقابله با ویروس همه گیر جهانی کووید-۱۹ (کرونا) و ارائه بسته های محرک در اقتصادهای کلیدی را بر تحولات و بهبود اخیر بازار نفت، به رسمیت شناخت، اما به همه کشورهای مشارکت کننده هشدار داد با توجه به شرایط نامطمئن بازار، هوشیار و انعطاف پذیر باشند و در مسیری که داوطلبانه در آن گام گذاشتند و از عواید آن بهره مند شدند، باقی بمانند.
به نظر می رسد چرخه قیمت نفت در حال تکرار است، اوپک پلاس تصمیم دارد به جای واکنش به کاهش سطح ذخیره سازی ها، افزایش قیمت ها و تشدید وضع پیش بهین، محدودیت عرضه را ادامه دهد. آخرین باری که قیمت ها در سطوح حدود 70 دلار برای هر بشکه معامله و روند افزایشی را طی می شد و بازار نیز شرایط مشابه وضع پیش بهین کنونی را تجربه می کرد، به ماه مه سال 2019 میلادی و پیش از آن در ماه آوریل سال 2018 میلادی باز می گردد. تصمیم گیرندگان اصلی ائتلاف اوپک پلاس در هر دو مورد استدلال های مشابهی ارائه دادند. خالد الفالح، وزیر وقت انرژی عربستان در 19 مه 2019 گفته بود: بسیار حائز اهمیت است که با توجه به داده های متناقض، پیچیدگی های موجود و شرایط در حال تغییر، از گرفتن تصمیم های عجولانه پرهیز کنیم. وی یک روز پیش از طرح پرسشی مبنی بر اینکه آیا افزایش تولید به دلیل نگرانی از کمبود عرضه وجود دارد، تصریح کرده بود: من درباره کمبود عرضه مطمئن نیستم، اما به تجزیه و تحلیل بازار ادامه می دهیم و بی شک واکنش لازم را خواهیم داشت و نفت کافی هم به بازار عرضه می شود. یک سال پیش از این تاریخ هم الفالح به همین نکته اشاره کرده بود که اگر مجبور شویم در تعادل بیش از حد بازار اندکی دچار اشتباه شویم، همینطور خواهد بود. وزیر وقت انرژی عربستان در 14 فوریه سال 2018 میلادی گفته بود: به جای اینکه سریع دست از کار بکشید و متوجه شوید که با اطلاعات نامطمئنی روبه رو هستید، مسیر کنونی را ادامه دهید و اطمینان حاصل کنید که ذخیره سازی ها در سطحی است که صنعت نفت به آن نیاز دارد.
به نظر می رسد اوپک پلاس بر این باور است که این بار شرایط متفاوت خواهد بود، زیرا تولیدکنندگان نفت شیل پس از تجربه دو رکود در مدت زمانی کمتر از نصف یک دهه از شرایط درس گرفته اند و دیگر منابع مالی لازم را برای افزایش خیره کننده تولید در اختیار ندارند. عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی روز چهاردهم اسفندماه پس از چهاردهمین نشست وزارتی اوپک پلاس گفت: افزایش حفاری های نفت شیل برای همیشه از بین رفته است، شرکت های فعال در این صنعت اکنون بر سود بیشتر تمرکز کرده اند. به نظر می رسد با قمار اوپک پلاس، تولیدکنندگان شیل حداقل برای چند ماه در حاشیه می مانند و این زمینه را برای بهره جویی از یک دوره طولانی تر قیمت های بالای نفت خام برای اعضای این ائتلاف بدون وقوع خطری دیگر فراهم می کند. مدیران صنعت شیل ایالات متحده آمریکا به تازگی در همایش های نفتی بر شعار پیشبرد راهبرد حفظ تولید تاکید می کنند. با این حال، تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا و اعضای ائتلاف اوپک پلاس در سال های 2017 و 2018، پس از ثبت آخرین رکود قیمت نفت، موارد مشابهی را مطرح کردند، به طوری که وعده محدود کردن حفاری ها دوام نیاورد. شمار سکوهای حفاری نفت در ایالات متحده آمریکا هم اکنون به 309 دستگاه رسیده است، در حالی که در ماه اوت سال گذشته میلادی تنها 172 دستگاه بود، اگرچه هنوز پایین تر از سطح 678 دستگاه در دوره مشابه پارسال است. مهمتر از همه اینکه پیش از وقوع سرمای شدید قطبی ایالت تگزاس، تعداد دکل ها در مسیری مشابه با روند افزایشی پس از پایان دو رکود در سال های 2009 و 2016 پیش می رفت. این زمان می تواند برای شرکت های شیل ایالات متحده آمریکا از نظر محدود کردن تولید با وجود افزایش قیمت ها متفاوت باشد، همچنین اوپک پلاس از نظر عرضه اضافی پیش از گرم شدن هوا در حال تجربه شرایطی متفاوت است. اما رفتار شرکت های شیل و اوپک پلاس ریشه دار است و عاقلانه نیست که در برابر تکرار چرخه، شرط بندی کنیم.
منبع: رویترز
نویسنده: جان کمپ
مترجم : امیر دشتی
شرکت نفت مناطق مرکزی ایران
هم زمان با هفته منابع طبیعی و گرامیداشت روز درختکاری، یکصد اصله نهال با هدف توسعه فضای سبز در منطقه عملیاتی سراجه قم کاشته شد.
سیدحسن سلیمانی، رئیس منطقه عملیاتی سراجه قم گفت: هم زمان باهفته منابع طبیعی، یکصد اصله نهال از گونه های مقاوم و سازگار با شرایط اقلیمی این منطقه در زمین نشانده شد. به گفته سلیمانی، طرح درختکاری و ایجای فضای سبزاطراف تأسیسات عملیاتی درهمسویی با سیاست های زیست محیطی صنعت نفت، با هدف ارتقای استانداردهای زیست محیطی، مبارزه با خشکسالی و بهسازی محیط ، با کاشت بیش ازهفت هزار اصله درخت مثمر در وسعتی به مساحت هفت هزارمترمربع درمدت سه سال اجرا شده است. رئیس منطقه عملیاتی سراجه قم بااشاره به چالش های کاشت درخت دراین منطقه اظهار کرد: باجایگزین کردن خاک شیرین در این منطقه وتوسعه فضای سبزاطراف تأسیسات اداری وعملیاتی منطقه سراجه قم، چشم اندازی زیبا و ماندگار رقم خورده است. سلیمانی درباره تأمین آب موردنیاز برای آبیاری فضای سبز این منطقه اظهار کرد: با توجه به اقلیم گرم وخشک استان قم، همچنین دشواری ومحدودیت تأمین آب، افزون بربررسی موقعیت جغرافیایی حوزه عملیات شرکت نفت مناطق مرکزی ایران در این منطقه برای کنترل سیلاب و ذخیره آب حاصل از بارندگی در زمستان سال گذشته، سدخاکی به صورت آبخیزداری احداث و ازآب باران جمع شده درآن برای آبیاری فضای سبز ومصارف غیرشرب استفاده شده است. منطقه عملیاتی سراجه قم ازمناطق عملیاتی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، به منظور ذخیره سازی گاز درفصول گرم سال به میزان بیش ازیک میلیارد مترمکعب و بازتولید آن در چهار ماه پایانی سال و تأمین پایدار شبکه گاز خط سراسری هشتم کشور برنامه ریزی شده است.
پالایشگاه بندرعباس
طرح تولید اسیدکلریدریک گازی شرکت پالایش نفت بندرعباس درپنجمین جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی،با دریافت لوح زرین این جشنواره،به عنوان محصول برتر ایرانی در سال 1399 معرفی شد. پنجمین جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی باهدف جهش تولید و حمایت از نوآوری های داخلی دردانشگاه صنعتی شریف تهران برگزارشد وطرح تولید اسید کلریدریک گازی پالایشگاه بندرعباس، لوح زرین این جشنواره را به خود اختصاص داد. هاشم نامور گفت: اسید کلریدریک پالایشگاهی ازجمله ملزومات مهم در راه اندازی بخش ایزومریزاسیون پروژه افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت بنزین و نفت گاز این شرکت است که درگذشته ازخارج تامین می شد. وی افزود: طرح تولید اسید کلریدریک گازی درپالایشگاه نفت بندرعباس به عنوان طرحی منحصربه فرد، افزون برقطع وابستگی،موجب صرفه جویی اقتصادی و تسریع در اجرای فرآیندهای پالایشگاهی شده وباتوجه به همین ویژگی ها،عنوان طرح برترسال 1399 در جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی را به خود اختصاص داده است. دراین جشنواره شرکت های بزرگ صنعتی وخدماتی کشورمحصولات نوآورانه خود را معرفی کردند که از سوی کمیته ارزیابی جشنواره متشکل از استادان دانشگاه و متخصصان حوزه نوآوری بررسی شدند. مدیرعامل شرکت پالایش نفت بندرعباس گفت: به منظورحمایت از ساخت و توان داخلی و همچنین استفاده از امکانات و ظرفیت های پالایشگاه، تاکنون بیش از پنج هزار قلم کالا برای نخستین بار وبدون نقشه اولیه وبا تکیه بر دانش وتوان متخصصان پالایشگاه نفت بندرعباس و تولیدکنندگان داخلی ساخته و استفاده شده است.
شرکت ملی نفت ایران
9 پروژه مسئولیت اجتماعی به همت مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز شرکت ملی نفت ایران،بهمن ماه امسال در حوزه ورزش استان هرمزگان تکمیل و تحویل شد. مدیریت نظارت برطرح های عمرانی مناطق نفت خیز این شرکت، بهمن ماه امسال، 9پروژه ورزشی با اعتباری افزون بر 43 میلیارد و 570 میلیون ریال تکمیل کرده وبه دستگاه های بهره بردار در استان هرمزگان تحویل داده است. این پروژه ها شامل کمک به احداث 9 زمین چمن مصنوعی در روستاهای استان هرمزگان (لاورفین، چاه بنارد، گچویه، بلعسکر، بندرلنگه، گارستانه، گنایی و غورزه) می شود که با توجه به فقدان سرانه فضای ورزشی در روستاها و کمک به فعال شدن و سلامت جوانان و نوجوانان عملیاتی شده است. مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز همسو با ایفای نقش مسئولیت اجتماعی شرکت ملی نفت ایران، اجرای پروژه های آموزشی، ورزشی، بهداشتی، راه، آبرسانی، برق رسانی، خدماتی و... را در مناطق نفت خیز و محروم کشور در دستور کار دارد.
وزارت نفت
دبیرهیئت مرکزی گزینش وزارت نفت دراحکامی سرپرست هسته گزینش شرکت ملی پالایش وپخش فرآورده های نفتی ایران و سرپرست هسته گزینش شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب را منصوب کرد.
دراحکام جداگانه فرزین مینو،مجتبی احمدی به سرپرستی هسته گزینش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی و عبدالله شیرعلی پور نیز به سرپرستی هسته گزینش شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب منصوب شده اند.
درمتن احکام یادشده، به مصوبه و صورتجلسه هیئت مرکزی گزینش به شماره 10. ده.99.100.12 مورخ دهم اسفندماه امسال و ماده 10 قانون گزینش استناد شده است.
شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران
مدیر طرح سی ان جی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران با اعلام تبدیل رایگان ۸۳ هزار و ۸۰۲ خودروی عمومی گفت: طرح تبدیل خودروهای مسافربر اینترنتی و آژانس ها از چند هفته گذشته آغاز شده است.
محمدحسین باقری با بیان اینکه مسافربرهای اینترنتی و آژانس ها برای استفاده از تسهیلات بلاعوض دولتی به منظور گازسوزکردن خودروها باید منتظر پیامکی از سوی وزارت کشور باشند، اظهار کرد: از آنجا که شناسایی خودروهای مسافربر اینترنتی و آژانس ها ازسوی وزارت کشور انجام می شود، بنابراین وزارت کشور پیامک دعوت به تبدیل این دسته از خودروها را ارسال می کند.
وی افزود: ثبت نام این دسته از خودروها آغاز شده و قرار است دولت حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد از منابع مالی مورد نیاز برای گازسوزکردن مسافربرهای اینترنتی و آژانس ها را در قالب وام بلاعوض تأمین کند و مالکان خودرو تنها ۲۰ تا ۲۵ درصد هزینه را پرداخت می کنند.
مدیر طرح سی ان جی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران تأکید کرد: خودروهای مسافربر اینترنتی و آژانس ها بر اساس پیمایش اولویت بندی شده اند.
وی ادامه داد: فهرست خودروهای مسافربر شخصی و آژانس های مورد تأیید وزارت کشور، روی سایت ثبت نام قرار دارد و خودروهایی مشمول این طرح می شوند که پلاک آنها در فهرست وزارت کشور موجود باشد.
باقری با اشاره به اینکه کل خودروهای ثبت نامی برای تبدیل رایگان در سامانه ۲۶۴ هزار و ۴۲۳ خودرو بوده است، گفت: از این تعداد ۱۱۶ هزار و ۶۶ خودرو واجد شرایط استفاده از طرح تبدیل رایگان خودروهای عمومی بوده اند.
وی اظهار کرد: تاکنون ۸۳ هزار و ۸۰۳ خودرو در این طرح به صورت رایگان گازسوز شده اند و ۱۸ هزار و ۱۶۷ خودرو نیز نوبت گرفته اند.
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور:
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور عملکرد صنعت گاز را در اجرای برنامه های پدافندی و سایبری مطلوب ارزیابی کرد.
سیدابوالحسن فیروزآبادی، روز سه شنبه (۱۹ اسفندماه) در آیین رزمایش ارزیابی مدیریت پایداری جریان گاز که با حضور معاون انرژی سازمان پدافند غیرعامل کشور و جمعی از مدیران ارشد شرکت ملی گاز ایران و مسئولان استانی در منطقه ۲ عملیات انتقال گاز ایران برگزار شد، گفت: در این رزمایش کارهای بسیار خوبی هم از لحاظ پدافند غی رعامل و هم امنیت سایبری انجام شده است و همه تجهیزات و سیستم هایی که در آن به کار رفته، از تجهیزات داخلی بوده که نشان از بی تأثیر بودن تحریم ها دارد.
وی ادامه داد: سیستم شبکه گاز کشور یکپارچه است و به این موضوع از این لحاظ باید توجه شود که دشمنان هر لحظه در فکر ضربه زدن به زیرساخت های حیاتی و اقتصادی ما هستند و گاز نیز از این موارد مستثنا نیست، از این رو باید به مسائل پدافند غیرعامل در این حوزه بیش از پیش توجه شود.
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور تصریح کرد: ما باید قدرت بازدارندگی را در حوزه سایبری بالا ببریم و زیرساخت ها را در این حوزه افزایش دهیم، زیرا هرگونه اخلال در هر حوزه ای، ضربه به کل جامعه است.
شرکت ملی حفاری ایران
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران گفت: این شرکت باحفرهشت حلقه چاه اکتشافی و توسعه ای، نقش محوری درتولید وبهره برداری ازمیدان نفتی آذردراستان ایلام ایفا کرده است. سیدعبدالله موسوی با تبریک آغازبهره برداری رسمی ازمیدان نفتی آذر به عنوان پیچیده ترین میدان مشترک نفتی کشوربه کارکنان صنعت نفت افزود: این میدان نفتی یکی از نادرترین میدان های نفتی جهان ازنظر تنوع وپیچیدگی سازندی است. وی بااشاره به این که شرکت ملی حفاری ایران با ثبت چهارهزار و 486 روزعملیات حفاری چاه های اکتشافی و توسعه ای، نقش محوری در تولید و بهره برداری ازاین میدان نفتی ایفا کرده است،اظهارکرد:متخصصان و کارکنان این شرکت بابسیج تجهیزات واختصاص دستگاه های حفاری سنگین وفوق سنگین 35، 37، 48 و 60 فتح،حفر وتکمیل هشت حلقه چاه اعم ازاکتشافی و توسعه ای درمیدان آذر، برگ زرینی از تلاش، تخصص و تجربه را در کارنامه صنعت نفت کشور ثبت کرده اند.وی بابیان این که درعملیات حفاری میدان نفتی آذربیش از700نفرازمتخصصان، کارشناسان وکارکنان این شرکت حضوری فعال داشته اند، به دومقطع زمانی عملیات حفاری دراین میدان نفتی (سال 82 تا 84 چاه اکتشافی و 91 تا 97، چاه های توسعه ای) اشاره و تصریح کرد: افتخار شرکت ملی حفاری ایران این است که عملیات حفاری چاه اکتشافی این میدان را با به کارگیری دستگاه حفاری 48 فتح در مدت 783روز درکارنامه خود دارد. موسوی تصریح کرد: اجرای حفاری هفت حلقه چاه توسعه ای به صورت کلید در دست به صورت(ئی.پی.دی.سی) به مدت سه هزارو 703 روزکاردرشرایط ایمن، بیانگرتوجه شرکت ملی حفاری ایران به انجام کار برمبنای مقررات و ضوابط اچ اس ای بوده است. مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران استفاده حداکثری ازظرفیت های ساخت داخل، راندن لوله جداری 20 اینچ درعمق دو هزارمتری که در نوع خود در صنعت حفاری کم نظیر است و به کارگیری تجهیزات سرچاهی 20 هزار پوند بر اینچ مربع (پام) مربوط به چاه های پرفشار را از نکات قابل توجه فنی در تحقق عملیات حفاری در چاه های توسعه ای این میدان عنوان کرد.
عملیات حفاری نخستین حلقه چاه قرارداد نگهداشت وافزایش تولید اهواز 1 و 4 با به کارگیری دکل 38فتح شرکت ملی حفاری ایران آغاز شد. دراجرای قرارداد میان شرکت ملی حفاری ایران وشرکت توسعه صنایع نفت وانرژی، عملیات حفاری نخستین حلقه چاه با کاربست دستگاه حفاری 38 فتح روی چاه 172طرح توسعه میدان اهواز 1و4 درقالب طرح توسعه 28 مخزن مناطق نفت خیز جنوب کلید خورد. جهانگیر شجاعی، مدیر پروژه های حفاری شرکت ملی حفاری گفت: برای اجرای این پروژه با توافق شرکت توسعه صنایع نفت وانرژی، چهاردستگاه حفاری اختصاص خواهد یافت و تلاش می شود این پروژه که مشتمل بر12حلقه چاه توسعه ای و تعمیری است، درهم افزایی با شرکت طرف قرارداد، به نحومطلوب اجرا شود.
شرکت نفت فلات قاره ایران
رئیس تعمیرات تاسیسات دریایی شرکت نفت فلات قاره ایران از استقرار نظام مدیریت یکپارچه دارایی ها دراین شرکت خبر داد.
علی خواص فردرباره مهندسی شدن همه موضوعات مربوط به تعمیرات ونگهداشت سازه های دریایی روی آب، زیرآب وخطوط لوله گفت: شرکت نفت فلات قاره ایران بیش ازچهارهزار کیلومتر خطوط لوله دریایی و210 سازه شامل سکوهای مسکونی، سرچاهی، بهره برداری و... دارد که درحوزه خلیج فارس ازنظرتکثر، تعدد وقدمت بی نظیر است.
وی افزود: بیش از210 سازه دریایی، دوپایانه شناورذخیره ساز»خلیج فارس» و»اف.پی.اس. او» کوروش، همچنین دو گوی شناورصادراتی(اس پی ام) به عنوان آخرین حلقه های زنجیره تولید وصادرات مخازن مستقر دردریا و هفت اسکله صادراتی و تدارکاتی در حوزه تاسیسات دریایی شرکت نفت فلات قاره ایران قرار دارد.
خواص فر با توضیح این که با توجه به اهمیت و ارزش تاسیسات، سازه های دریایی و خطوط لوله دریایی، برای سازه های دریایی، استقرارنظام مدیریت یکپارچه دارایی ها وبرای خطوط دریایی، نظام پی آی ام اس، هدف گذاری شده است، گفت: ازسه سال پیش این اقدام ها با تکیه بر تخصص واحدهای تعمیرات تاسیسات دریایی، کمیته های مدیریت یکپارچه دارایی ها ومدیریت یکپارچه خطوط درامورتولید، برنامه ریزی و هماهنگی تعمیرات شرکت نفت فلات قاره تشکیل شده است.
وی افزود: برای پنج خط لوله گازی دراین شرکت، پروژه مدیریت یکپارچه دارایی ها، شامل مطالعات و پلتفرم نرم افزاری مربوط، تعریف و اجرا شده است. در نتیجه اکنون، تغذیه اطلاعات خطوط لوله، ثبت سوابق، اطلاعات مکانی وتوصیفی،همچنین برنامه های نگهداری، تعمیرات، بازرسی و…از طریق این سامانه جامع قابل انجام است.
رئیس تعمیرات تاسیسات دریایی شرکت نفت فلات قاره ایران بابیان این که درحوزه سازه های دریایی نیزروند به همین شکل است، تاکید کرد: این نظام ها، اقدام های یکپارچه ای است که خروجی شان به تولید مستمر وایمن به عنوان رسالت شرکت نفت فلات قاره منتج خواهد شد.
پروژه ساماندهی شبکه برق ساکنان جزیره لاوان همسو با عمل به مسئولیت های اجتماعی شرکت نفت فلات قاره ایران و با تلاش متخصصان این شرکت با موفقیت اجرا شد.
پس ازبررسی، بازدیدهای میدانی ومطالعات کارشناسان واحد تعمیرات برق مشخص شد طراحی و اجرای شبکه توزیع برق مردم دهکده لاوان دریک دهه گذشته براساس نیاز و مصرف آن برهه از زمان تأمین شده واکنون به واسطه آبادانی و رونق این جزیره، همچنین افزایش جمعیت وتوسعه فیزیکی ابنیه های مسکونی وتجاری، انشعاب های برق افزایش خیره کننده ای داشته است.
مجتمع گاز پارس جنوبی
مدیرپالایشگاه اول مجتمع گاز پارس جنوبی گفت: از ابتدای سال تاکنون بیش از8.7میلیارد مترمکعب گاز تولید و فرآورش کرده است.
مهرداد عبدی گفت:پالایشگاه اول به عنوان یکی از پالایشگاه های راهبردی ومهم مجتمع گاز پارس جنوبی،با تکیه بردانش فنی و بومی،حدود پنج درصد ازکل سبدتولید مجتمع گاز پارس جنوبی را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: این مجموعه به عنوان یکی از پالایشگاه های پیشرو در اقتصاد کشور و فعال در این حوزه، تلاش می کند باارائه وبه اشتراک گذاشتن موفقیت های خود به ویژه در حوزه فرآیندهای تولید،مدیریت انرژی وحمایت ازساخت داخل،بتواند سهم خود را باپشتوانه دانش ایرانی و همت ومسئولیت پذیری کارکنان و متخصصان خود درشکوفایی ایران اسلامی ادا کند.
مدیرپالایشگاه اول مجتمع گازپارس جنوبی تولیدماده بودارکننده راازاقدام های مهم و راهبردی این پالایشگاه که با نگاه ملی وبرای نخستین بار درکشورانجام شده است، عنوان کرد.
عبدی ادامه داد:امسال باافزایش ظرفیت تولید ماده بودارکننده،با طراحی داخلی و ایجاد تغییردرفرآیند، باهمت متخصصان وکارکنان داخلی این پالایشگاه، درخشش دیگری در رشد وشکوفایی محقق و بیش از 517 هزار تن از این محصول (ماده بودارکننده) تولید شده که درمقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۱۵۳ درصد افزایش را نشان می دهد. وی تاکید کرد: با تولید این محصول بسیار مهم برای نخستین بار در کشور به طور کامل از واردات آن بی نیاز شده ایم.
مدیر پالایشگاه اول مجتمع گاز پارس جنوبی به دیگر اقدام های مهم امسال دراین مجموعه اشاره وتصریح کرد: تعویض کاتالیست واحد بازیافت گوگرد، تعویض مولکولارسیون بسترهای واحد مرکاپتان زدایی ردیف اول گازی،انجام تعمیرات اساسی بدون حادثه ناتوان کننده، همچنین انجام تعمیرات پیشگیرانه دوره ای و روزآمد کردن سامانه کنترل کمپرسور صادرات گاز،از جمله اقدام های مهم و اساسی امسال است.
پخش فرآورده های نفتی منطقه کرمانشاه
مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه کرمانشاه از افتتاح یکصدوشصتمین جایگاه عرضه فرآورده های نفتی در این استان خبر داد.
فریدون یاسمی گفت افزود: جایگاه دو منظوره بنزین و نفت گاز «آسمان» در زمینی به گستردگی 10هزارمترمربع وبا سرمایه گذاری بخش خصوصی در منطقه زلزله زده کوزران واقع در کرمانشاه احداث شده است. به گفته وی، این جایگاه عرضه سوخت، با چهار نازل بنزین و چهار نازل نفت گاز، برای 10نفر به صورت مستقیم اشتغال زایی ایجاد کرده است. مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه کرمانشاه اظهار کرد:جایگاه عرضه سوخت آسمان در طول شبانه روز به بیش ازیک هزار خودرو وکامیون سوخت رسانی می کند. منطقه کرمانشاه یکی ازمناطق سی وهفت گانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران است که با 6 ناحیه درشهرهای مرکزی (کرمانشاه)،قصرشیرین، اسلام آباد، سنقر، پاوه و کنگاور وظیفه تأمین سوخت مردم این استان را به عهده دارد.
شرکت بهینه سازی مصرف سوخت
واحد اندازه گیری و صحه گذاری (M&V) طرح های انرژی با همکاری واحد آموزش مدیریت منابع انسانی شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، موفق به دریافت کد تخصصی شرکت ملی نفت برای دوره آموزشی «راهبردهای نوین بهینه سازی انرژی» شد.
مطابق ماده 21 قانون اصلاح الگوی مصرف،همه دستگاه های اجرایی ملزم به انجام ممیزی انرژی و آموزش کارکنان خود در حوزه مدیریت انرژی هستند. شرکت بهینه سازی مصرف سوخت به عنوان مشاور، ناظر وهماهنگ کننده مدیریت انرژی در وزارت نفت با بررسی و نیازسنجی های لازم اقدام به تهیه سرفصل دوره آموزشی مورد نیاز درحوزه مدیریت وبهینه سازی انرژی می کند وبا ابلاغ آن به صورت رسمی، شرکت های اصلی و تابع وزارت نفت، ملزم به برگزاری دوره های آموزشی مرتبط با بهینه سازی انرژی خواهند بود.
پخش فرآورده های نفتی منطقه قم
چهل ویکمین جایگاه عرضه سی ان جی استان قم با نام «پارسیان ۲» به بهره برداری رسید.
این جایگاه به منظورارائه خدمات مطلوب تر به شهروندان،کاهش ترافیک درون شهری، بهبود کیفیت هوا وترویج و توسعه متوازن نقاط عرضه سوخت پاک در ابتدای جاده جعفریه – ساوه، بلوار حضرت معصومه (س)، افتتاح و راه اندازی شده است.
سیدمحمود طاهری، مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه قم با بیان این که احداث جایگاه های جدید باهدف خدمت رسانی مطلوب تربه هم استانی های گرامی وهموطنان انجام می شود،تصریح کرد:انتظارمی رودباراه اندازی جایگاه پارسیان2 این هدف محقق وخدمت رسانی به مردم درحوزه تامین و توزیع سوخت به نحوی مطلوب تر انجام شود.
وی اظهار کرد:این جایگاه با ظرفیت چهارهزارمترمکعب برساعت، با بهره گیری از6 دیسپنسرو12نازل،امکان سوخت گیری برای5500 خودرورادرشبانه روزفراهم کرده است.
مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه قم افزود: جایگاه پارسیان 2با مالکیت بخش خصوصی در زمینی به مساحت سه هزارمترمربع و ۲۵۰ میلیارد ریال اعتبارساخته شده است.
رستوران و سوپر مارکت بخش های جانبی این جایگاه عرضه سی ان جی به شمار می آیند که زمینه اشتغال زایی را ایجاد کرده است.
به گفته طاهری، امسال باراه اندازی دو جایگاه دراستان قم،6 هزارمترمکعب برساعت گاز طبیعی فشرده به ظرفیت جایگاه ها اضافه شده که نسبت به پارسال نزدیک به 12درصد رشد داشته است.
شرکت انتقال گاز
مدیرعامل شرکت انتقال گازایران طرح ابتکاری بازیافت رسوب درخطوط لوله گاز را تشریح کرد.
مهدی جمشیدی دانا گفت: با تلاش و ابتکار کارکنان امور بهداشت، ایمنی و محیط زیست (اچ اس ای) منطقه 10شرکت انتقال گاز ایران، ظروف مناسبی برای جمع آوری رسوب ها طراحی و ساخته شده است.
وی افزود: برای نخستین بار درشرکت انتقال گازایران بیش از 49هزارکیلوگرم پسماند برای استفاده درخوراک کوره های حرارت تولید سیمان،باهماهنگی اداره کل سازمان محیط زیست استان بوشهربه کارخانه سیمان کنگان انتقال یافت که افزون بر دومیلیارد و 214میلیون ریال صرفه جویی داشته است.
مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران باتأکید بر اهمیت نابودسازی پسماندهای صنعتی، تصریح کرد: با توجه به ارزش حرارتی موادی که در رسوب خطوط لوله وجود دارد، نه تنها برای پذیرنده این رسوب ها صرفه اقتصادی دارد، بلکه درحفاظت و صیانت از محیط زیست و به انجام رساندن مسئولیت های اجتماعی هم بسیار مؤثر است. جمشیدی دانا گفت:جمع آوری پسماندها درعملیات پیگرانی همواره ازمعضل های بهره برداری است وازآنجاکه طراحی مناسبی درمحل جمع آوری پسماندها انجام نشده بود، این مهم افزون بر آلودگی محیط زیست، شکل نامناسبی به محل انجام کار داده بود.
وی اظهارکرد: با طراحی وساخت ظروف مناسب برای جمع آوری، آثارمطلوبی درجنبه های کاری مختلف در حوزه های بهداشت، ایمنی و محیط زیست نیز فراهم شده است.
وی با بیان این که فرآیند امحا مواد، دربرگیرنده هزینه قابل توجهی برای شرکت انتقال گاز ایران است، ادامه داد: رسوب ها از جمله پسماندهایی است که در ظاهر فاقد ارزش اقتصادی است و باید پس از جمع آوری ازسوی شرکت های تأییدشده سازمان حفاظت محیط زیست امحا شود.
مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران، پسماندها را شامل رسوب های فلزی لوله و ته ماند های مخازن تأسیسات انتقال گاز دانست که به طور معمول پس از هربار انجام عملیات تمیزکاری خطوط لوله (پیگرانی) و تعمیرات اساسی جمع آوری می شود.
جمشیدی دانا با بیان این که این طرح باید دردیگر مناطق عملیاتی نیزاجرایی شود، اظهار کرد: با در نظر گرفتن حجم پیگرانی های سالانه، استفاده از پسماندها نقش مهمی در دستیابی به وظیفه و مأموریت شرکت انتقال گاز ایران دارد که انتقال پاک، ایمن، پایدار و بهره ور گاز طبیعی است.
شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی
بومی سازی 16دستگاه ترانس مربوط به یوپی اس های برق چاه ها و دیگر مراکز عملیاتی صنعت نفت، 20 میلیارد ریال صرفه جویی اقتصادی درشرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی به همراه داشته است.
سیدمحمود طیبی،رئیس اداره تدارکات کالای شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی با اشاره به ساخت خارج بودن این UPSها افزود: ازآنجا که تامین این ترانس ها به دلیل تحریم ها، سخت، زمان بر وهزینه بر(بیش از22میلیاردریال)بود، بومی سازی آنها در دستور کار شرکت قرار گرفت.
وی بااشاره به این که این تجهیزات به دلیل تأمین پایدار برق چاه ها ودیگر تجهیزات فرآورشی اهمیت بسزایی دارند، اظهار کرد: ولتاژاین دستگاه ها از59 تا400ولت است و برق مورد نیاز چاه های نفتی، چندراهه ها، مراکز جمع آوری و تفکیک نفت و گاز راتأمین می کنند. رئیس اداره تدارکات کالای شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی گفت: به منظور بومی سازی این تجهیز،اطمینان ازپشتیبانی آنها و کاهش هزینه ها پس از بررسی های فنی و تخصصی، یکی از شرکت های توانمند داخلی در زمینه تولید تجهیزات الکترونیکی شناسایی و نخستین نمونه آن اسفندماه سال پیش ساخته و به صورت آزمایشی عملیاتی شد. طیبی تصریح کرد: پس از آزمایش موفق نمونه اولیه، ساخت ترانس های بعدی در دستور کارقرارگرفت وهمه UPSهای منطقه عملیاتی سروستان وسعادت آباد به این ترانس ها مجهز شدند؛ به طوری که با گذشت یک سال همچنان بی وقفه درچرخه تولید قرار دارند. وی هزینه تمام شده ساخت این تجهیز درداخل کشور رادو میلیارد ریال اعلام و اظهار کرد: بااین اقدام افزون برتوانمندسازی و تقویت تولیدکنندگان داخلی ودر دسترس بودن خدمات پس از فروش، حدود 20میلیارد ریال صرفه جویی اقتصادی نیز رقم خورده است. رئیس اداره تدارکات کالای شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی عنوان کرد: این پروژه باهمکاری واحد برق منطقه عملیاتی سروستان وسعادت آباد و اداره مهندسی تعمیرات شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی انجام شده است. شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی ازشرکت های تابع شرکت نفت مناطق مرکزی ایران است که با مرکزیت شهر شیراز درسه استان فارس، بوشهر و هرمزگان فعالیت می کند.
کمک های غیرنقدی شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی با استفاده از سه دستگاه خودرو به شهر سی سخت ارسال و میان زلزله زدگان این شهر توزیع شد.
سیدمحمود میرباقری، فرمانده پایگاه مقاومت بسیج شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی گفت: کمک های غیرنقدی این شرکت شامل 225 تخته پتو بود که ازشیراز به شهرستان سی سخت ارسال ومیان زلزله زدگان توزیع شد.
با نوشدن طبیعت در ایام بهار و آمدن نوروز، روحمان نیز می تواند با طراوت و شاداب شود. دین مبین اسلام برای این نو شدن معنوی و روحی توصیه هایی دارد. به بیان دیگر در ایام عید وظایفی داریم که رعایت آنها سبب رشد و تعالی ما می شود که در این مجال مختصر به برخی از آن وظایف اشاره می کنیم.
خواندن نیایش تحویل سال: با نو شدن طبیعت، از صمیم دل این ندا را برآوریم که: یا مقلب القلوب و الابصار یا مدبر اللیل و النهار یا محوّل الحول و الاحوال حوّل حالنا الی احسن الحال ای قلب کننده قلب ها و چشم ها؛ ای تدبیرکننده شب و روز؛ ای متحول کننده حالات، حال ما را به بهترین حالات متحول کن.
پوشیدن لباس تمیز: امام صادق(ع) فرمودند: هنگامی که نوروز آمد، غسل کن و پاکیزه ترین لباس های خود را بپوش و با خوش بوترین عطرها خود را معطر ساز.
گشایش در زندگی خانواده: برخی سخنان اهل بیت (علیهم السلام) سرپرست خانواده را به سخاوت و گشایش در زندگی در ایام عید فرا خوانده تا خاطره ای شیرین و به یاد ماندنی برای اهل خانه به جای ماند و حالت جشن و شادی پیدا کند. روزی یکی از یاران به امام صادق(ع) عرض کرد: حق زن بر شوهرش چیست؟ حضرت فرمودند: هر میوه ای که مردم از آن می خورند، باید به اهل خانه خود بخوراند و خوراکی را که مخصوص ایام عید است و در غیر ایام به آنها نمی رساند، در ایام عید برای آنان تهیه کند.
روزه گرفتن و برپایی نماز: امام کاظم(ع) فرمودند: چه خوب است که در این روز روزه دار باشیم. دستور چهار رکعت نماز، سجده شکر و دعای مخصوص این روز هم مورد سفارش قرار گرفته است.
درس عبرت گرفتن: توجه کنیم که وارد بهار شده ایم و باید از این دگرگونی طبیعت درس عبرت بگیریم و به یاد قیامت و دگرگونی های اخروی باشیم.
دید و بازدید: از دیگر آداب عید نوروز، دیدار برادران و خواهران مسلمان و آگاهی از شادی ها و اندوه های آنان است. دیدار با خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان عزیز و شادباش گفتن سال نو به آنها، دارای اهمیت فوق العاده ای است.
بررسی اعمال گذشته: بررسی کنیم که یک سال را چگونه سپری کردیم و محاسبه ای انجام دهیم که چقدر گناه کرده ایم، آبروی چند نفر را بردیم و چقدر کار خیر انجام داده ایم؟ اگر اوصاف زشتی در ما هست، در رفع آنها بکوشیم و اگر کارهای خیری انجام داده ایم، کوشش کنیم که در آینده مداومت داشته باشد.
کینه ها را از دل برکنیم: با آمدن بهار، باغ دلمان را پر شکوفه کنیم و همراه با باران بهاری زنگار کینه های گذشته را از دل برکنیم و سعی کنیم این قدرت روحی را در برابر افردی که با آنها دشمنی داریم، بیشتر کنیم و محبت آنها را در قلب خود ایجاد کنیم، اگر چه ممکن است آنها به ما بدی کرده باشند.
با کسانی که کدورت داریم آشتی کنیم: مؤمن باید سعی کند جلوی کدورت ها را بگیرد و این ایام فرصت خوبی برای زدودن کدورت هاست، لذا آشتی با آنها خدا را خشنود و پشت شیطان را به خاک مالیده و بنده خدا را خوشحال می کند.
رسیدگی به فقرا: از سفارش های موکد اسلامی کمک به فقرا و مساکین است پس بسیار مناسب است در ایام نوروز با کمک به فقرا، آنان را در شادی خودمان شریک کنیم. دلهای کودکان فقیر را با دادن هدیه و عیدی خوشحال کنیم.
دوری از اسراف: از جمله اموری که در ایام نوروز توجه به آن لازم و ضروری است، این است که در مهمانی دادن و پذیرایی، از اسراف جلوگیری کنیم و بدانیم کمال ما در ولخرجی و سفره های رنگین آن چنانی نیست.
روز ولادت قمر بنی هاشم حضرت ابوالفضل العباس(ع) را که تا ابد مفتخر به پرچمداری کربلاست به جانبازان عزیز کشور که نامشان مفتخر به تقارن با این روز است، تبریک عرض می کنم. شما جانبازان، مجاهدان فداکار و شهیدان زنده اید. چشم و دل شما با پاداش الهی روشن خواهد شد ان شاءالله. از خداوند متعال برای شما و خانواده های صبورتان که خدماتشان در شمار برترین حسنات است، سلامت، عزت، ثبات قدم و عافیت نیکو مسالت می کنم.
پیام رهبر فرزانه انقلاب به مناسبت روز جانباز، 9 فروردین 1399
من اصرار دارم که شما عزیزان پاسدار در هر جا هستید، روح و حقیقت مساله پاسداری و سپاه پاسداران را مورد توجه قرار دهید. در ایجاد سپاه پاسداران، فقط این نبود که نظام می خواهد از نو یک نیروی مسلح درست کند - مساله تنها به اینجا ختم نمی شد - مساله از این هم بالاتر بود. مساله این بود که در یک تشکیلات نظامی که به وسیله انقلاب به وجود می آمد، فکر و عقیده و ایمان - یعنی عامل معنوی قدرت - در تمام اجزا رعایت و لحاظ شود و تا آنجا که ممکن بود، این کار شد. اساس قضیه این بود، والا سپاه پاسداران بعد از آن که به وجود آمد، کسانی که آن را نمی خواستند، بارها تا مرز انحلالش بردند و به انزوایش انداختند؛ نسبت به آن بی اعتنایی کردند و به آن امکانات ندادند؛ بارها از آن بدگویی کردند؛ اما سپاه ماند و می ماند. این گونه پایه مستحکمی می ماند؛ چرا؟ چون عامل معنوی قدرت در درون این سازمان به طور وافر وجود داشته است و امروز هم وجود دارد. آن عامل معنوی قدرت چیست؟ اعتقاد، ایمان، اخلاص، مجاهدت برای ادای تکلیف، مجاهدت برای خدا، مجاهدت منهای درآمد مادی آن مجاهدت و تلاش. اینها مهم است؛ اینهاست که یک مجموعه و یک نظام را حفظ می کند. در اصل انقلاب هم همین معنا بود و امروز هم هست. نباید به بعضی از ظواهری که مخالفان اصل نظام سعی می کنند، آنها را درشت و پررنگ و رنگ آمیزی کنند و نسبت به آنها مبالغه کنند، فریب خورد. حقیقت قضیه، وجود ایمان است.
بخشی از بیانات در دیدار فرماندهان و گروه کثیری از پاسداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مناسبت «روز پاسدار» 22 آبان 1378
برادری و دوستی جایگاه ویژه ای در مناسبات اجتماعی دارد. نیل به زندگی دلخواه در سایه همزیستی مسالمت آمیز با دیگر افراد جامعه سامان می یابد. یکی از نیازهای انسان، احساس امنیت و آرامش است. داشتن دوست می تواند با ایجاد رابطه صمیمی و عاطفی این نیاز را تامین کند. رابطه دوستی قادر است دل ها را مأنوس کرده و به یکدیگر گره بزند. رفاقت، امنیت را گسترش داده و تنش ها و اضطراب ها را کاهش می دهد. در مطلب پیش رو کوشیده ایم تا دوستی را در نگام و کلام هل بیت (علیهم السلام) دنبال کنیم و درس های بیاموزیم. امام صادق(ع) فرمودند: «برای هر چیزی وسیله ای است که بدان آسایش می یابد و مؤمن با برادر ایمانی اش آرامش می یابد.». اسلام بر آیین دوستی و برادری تأکید زیادی دارد. دین خدا چیزی جز صمیمیت و رفاقت را پیش نمی کشد. امام صادق(ع) طرفدار دوستان زیاد هستند و بر آن منافع زیر را برمی شمرند: «دوستان زیادی در دنیا برای خود انتخاب کن که دوستان زیاد در دنیا و آخرت سودمندند، اما منفعت آنها در دنیا به آن جهت است که کارهایی وجود دارد که به دست آنها انجام می شود و سود آنها در آخرت بدان جهت است که اهل جهنم گفته اند: [افسوس که امروز] شفاعت کنندگانی برای ما وجود ندارد و نه دوست گرم و پرمحبتی».
دوست، همدم تنهایی ها و شریک غم ها و شادی هاست. رفیق بی توقع، تکیه گاه انسان در گرفتاری ها و سختی ها است. او می تواند مشاوری خیرخواه و شریکی یاری رسان باشد. دوست یابی، هنر است و نگه داشتن آن هنری بالاتر. مولای متقیان(ع) فرمودند: «ناتوان ترین مردم کسی است که از دوست یابی ناتوان باشد. ناتوان تر از او کسی است که دوستان یافته را از دست بدهد و قدرت حفظ آنها را نداشته باشد.»
امام رضا(ع) درباره اهمیت و جایگاه دوست یابی و نقش دوست در آینده انسان در بیانی هشدار دهنده فرمودند: «انسان بر دین دوست خویش است. پس بنگرد که چه کسی را به عنوان دوست برمی گزیند.». انتخاب دوست یک انتخاب و انتخاب نیازمند معیار است. ملاک ها و معیارهای متعددی برای انتخاب دوست بیان شده که به کار بستن آنها می تواند آدمی را در نیل به زندگی دلخواه یاری دهد.
انسان ها شرایط مختلفی دارند؛ گاهی عصبانی و زمانی خوشحالند. فردی می تواند دوست واقعی باشد که هنگام عصبانیت، سخن زشت بر زبان جاری نکند و در زمان خوشحالی، از شوخی های نابجا پرهیز کند. امام رضا(ع) فرمودند: « کسی که سه بار بر تو خشم کرد امّا سخن زشتی بر زبان جاری نکرد، با او دوست شو.»
انسان ها در انتخاب هایشان از شیوه آزمون و خطا کمک می گیرند. اگر در آزمون های مختلف چیزی مطابق میل آنان بود، انتخاب می شود وگرنه در حوزه انتخاب ما قرار نمی گیرد. این روش در باب دوست یابی هم به کار می رود. براساس آموزه های دینی اگر در فردی خصلت نیکوکاری و گره گشایی دیدیم، وی را به عنوان دوست برگزینیم. امام صادق(ع) فرمودند: «دوستانتان را آزمایش کنید. اگر در آنها این ویژگی بود، رابطه داشته باشید وگرنه از آنها دوری گزینید. آن خصلت این است: نیکوکاری و گره گشایی به همنوعان در سختی و راحت.»
انسانی که طرفدار حق و گوینده حق باشد، شایسته رفاقت است، زیرا درصورتی که حقیقت علیه شخص باشد، از اظهارش ناتوان نیست و با جرات و جسارت آن را برملا می کند. فرد حق گرا، حق مدار بوده و مسیری جز حق نمی شناسد، چه به نفع وی باشد چه به زیانش.حضرت امام علی(ع) خطاب به کمیل فرمودند: «ای کمیل در هر حال حق را بگو و با پرهیزکاران دوستی کن.»
دوست خوب کسی است که در مسیر طاعت و بندگی خدا باشد. انسان می تواند به فردی با این ویژگی تکیه کند و با آنها طرح رفاقت بریزد. حضرت امام رضا(ع) فرمود: «کسی که در مسیر اطاعت خداوند برادری برای خود انتخاب کند، خانه ای در بهشت برای خود فراهم کرده است».
«رساله الحقوق» عنوان حدیثی طولانی از امام سجاد(ع) است. این رساله که حاوی بیش از ۵۰ وظیفه برای فرد نسبت به دیگران است، در حقیقت درسنامه ای اخلاقی است که بیان کننده رفتار انسان در حوزه روابط فردی و اجتماعی است. حقوق مطرح شده در این رساله دربرگیرنده بسیاری از روابط اجتماعی هر فرد است. مثل وظایفی نسبت به پدر، مادر، همسر، فرزند، همسایه، استاد، شاگرد، مؤدن، امام جماعت، حکومت و... به دلیل جایگاه خاص و محتوای جامع این رساله، ترجمه ها و شرح های متعددی بر این رساله نوشته و منتشر شده است. امام سجاد(ع) در این منشور، ۵۱ حق الهی را در هفت دسته برمی شمرد: حق خداوند، حق نفس و اعضای بدن، حق افعال عبادی، حق حاکم و مردم، حقوق خویشاوندان، حقوق برخی اصناف اجتماعی، حقوق مالی. برخی از شرح هایی که از رساله حقوق امام سجاد(ع) منتشر شده است عبارتند از: «آیینه حقوق، حقوق از دیدگاه امام سجاد(ع)، شرح رساله الحقوق امام سجاد(ع)، تالیف قدرت الله مشایخی و ترجمه نثاراحمد زین پوری»، «رساله حقوق امام سجاد(ع)، شرح از علی محمد حیدری نراقی»، «ترجمه و شرح رساله الحقوق امام سجاد(ع)، محمد سپهری»، «حقوق اخلاقی بر اساس رساله الحقوق امام سجاد(ع) و صد و پنجاه نکته آموزنده و سازنده، علی مشفقی پورطالقانی و با همکاری و کوشش محمدرضا مشفقی پور»، «راه و رسم زندگی از نظر امام سجاد(ع)، ترجمه و تنظیم علی غفوری» و «حقوق اسلامی شامل وظایف فردی و اجتماعی بر اساس رساله الحقوق امام زین العابدین(ع)، نوشته علی اکبر ناصری».
تربیت شایسته امام حسین (ع) سبب شد که حضرت علی اکبر(ع) به بهترین صفات کمال آراسته شود. عواملی همچون: اصالت خانوادگی، تربیت و وراثت، کسب علم و فضایل که از عناصر تشکیل دهنده شخصیت هر کس است، در وجود و زندگی او فراهم بود. خلق و خوی او و رفتار و حرکات و ادب و متانتش در حدّ اعلای برجستگی و درخشندگی بود. آن گونه که گفته و نوشته اند، رفتارش یادآور حرکات و رفتار پیامبر خدا(ص) بود و همین سبب مسئله سبب می شد تا در چهره او، شخصیت پیامبر(ص) را مشاهده کنند. حضرت علی اکبر(ع)، از جوانی مجموعه ای از خوبی ها و فضیلت ها و نمونه ای روشن از فضایل عترت پاک پیامبر بود. حتی کسی چون معاویه هم که دشمن خاندان عصمت بود، به فضایل او اقرار داشت. رابطه سرشار از ادب و احترام حضرت علی اکبر(ع) به پدر و علاقه و محبت پدر به فرزند، در همه مراحل زندگی این دو الگوی فضیلت وجود داشت و نهایت و اوج آن، در صحنه عاشورا دیده می شود. تربیت ولایی و تأدیب شایسته، سبب شده بود علی اکبر همواره در خدمت و اطاعت پدر بزرگوارش باشد و در نهایت ادب، گوش به فرمان و آماده جان نثاری شود. امام حسین(ع) حضرت علی اکبر(ع) را عصارة بنی هاشم و شبیه ترین مردم به پیامبر اکرم(ص) دانسته، فرمود: «هر وقت دلمان برای رسول الله تنگ می شد، مشتاق زیارت علی اکبر می شدیم و زیارت و ملاقات علی اکبر بود که دلمان را در فراق پیامبر خدا(ص) تسلی می بخشید».
نگاهی به رخداد بزرگ ملی شدن صنعت نفت در ایران
علی بهرامی بیست و نهم اسفند ماه 1329 به همت ملت ایران در تاریخ ماندگار شد. طلای سیاه خاورمیانه که سهم بسیار بالایی از آن در خاک زرخیز ایرانیان یافت شده بود، از آن ملت شد و با تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت ایران، یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین جنبش های ایران که در ابعاد منطقه و بین المللی، بازتاب و نمود داشت، رقم خورد و ملت ایران در برابر ثروت سیاه خود روسپید شد. در مطلب پیش رو نگاهی داریم به این رویداد بزرگ و می کوشیم آن را از چند زاویه بررسی کنیم.
دارسی و یارانش هیچگاه به مخیله شان هم خطور نمی کرد که حدودا 40 سال بعد از کشف نفت در حوالی مسجد سلیمان و ذوق زدگی رینولدز و همراهانش، در میان ملت ایران زمزمه های نفت ملی و قطع ید دست اجنبی از ثروت ملی مطرح شود. واقعیت این است که بعد از شهریور 1320 و اشغال ایران و تبعید پهلوی اول، ادامه فضای بسته سیاسی سابق، امکان پذیر نبود. مطبوعات، جان گرفته بودند و روشنفکران ملی و مذهبی پایشان در میدان سیاست ورزی و تاثیرگذاری های اجتماعی خیلی بازتر شده بود. بسیاری از تحلیل گران و تاریخ پژوهان بر این باورند که آنچه در اسفند 1329 رخ داد، مقدماتی چند ساله و پیشینه ای در دهه 20 خورشیدی دارد. آیت الله کاشانی به ایران آمده بود. مجلس دیگر نمی توانست آن چنان که در دوران پهلوی اول فرمایشی و گزینشی تشکیل می شد، برپا شود. ملت هم انتظاراتی داشتند و نمی خواستند شرایط پهلوی اول تکرار شود. در چنین وضعی پهلوی دوم نیز در موضع ضعف روی کار آمده بود و حکومتی بسیار شکننده داشت. همه این عوامل به همراه اراده پولادین مردانی چون دکتر محمد مصدق، یکی از بزرگترین نهضت های تاریخ ایران معاصر و خاورمیانه را رقم زد.
چند اتفاق مهم داخلی و بین المللی، زمینه را برای ایجاد یک خواست و اراده عمومی درباره نفت در ایران ایجاد کرد. این عوامل را می توان به دو بخش داخلی و بین المللی تقسیم کرد. از جمله عوامل داخلی یکی نو پا بودن و شکننده بودن اقتدار و سلطه سیاسی پهلوی دوم بود. او در سایه نارضایتی های شدید مردمی از شیوه حکمرانی پدر به سلطنت رسید و چیزی نمانده بود در سایه اشغال ایران توسط متفقین، سلسله پهلوی تنها یک شاه داشته باشد و محمدرضا به عنوان ولیعهد بیست و دو ساله، رنگ پادشاهی را نبیند. در چنین وضعیتی، فضای باز سیاسی و اجتماعی به وجود آمد. مطبوعات به صورت پرشمار و متنوع منتشر شدند و خواسته های نخبگان و عموم ملت ایران در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بیان شد. با متراکم شدن این خواسته ها، کم کم هسته های عمل سیاسی به شکل گروه ها و دسته جات مختلف، شکل گرفت. در همین اثنا این بحث مطرح بود که بر اساس قوانین مشروطه «شاه باید سلطنت کند و نه حکومت»؛ بنابراین شرایط برای آزادی عمل مجلس و دولت در تصمیم گیری های مهم داخلی و بین المللی هر لحظه بازتر می شد. در ابعاد بین المللی نیز دو اتفاق مهم رخ داده بود؛ نخست اینکه جنگ جهانی دوم با میلیون ها نفر کشته، هزاران میلیارد دلار هزینه اقتصادی و فروپاشی مشروعیت قدرت های بزرگ جهانی موجب شده بود نفوذ استعماری و قدرت استثماری کشورهای پیروز جنگ نیز تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کند. دوم اینکه کشورهای بی طرف در جنگ جهانی دوم و آنهایی که سال های سال توسط قدرت هایی چون انگلستان مورد استثمار قرار گرفته بودند، توانستند مطالباتی داشته باشند و در این میان سرزمین های نفت خیز دنیا که عموما توسط قدرت هایی چون انگلستان، فرانسه، ایتالیا و ... مورد چپاول قرار می گرفتند، سهم بیشتری از نفت کشورهایشان را طلب کردند. درآن سالها مسئله قراردادهای (50-50) در برخی کشورها داشت عملیاتی می شد و اخبار آن از ونزوئلا تا عربستان سعودی به گوش ملت ایران می رسید. قرمزی آتش غیرت ملی برای نفت ایرانی، کم کم از زیر خاکسترهای قراردادهای دارسی و 1933 میلادی به چشم می آمد.
مجلس شانزدهم در بهمن ماه 1328 خورشیدی بازگشایی شد. تقریبا از هر طیفی و جریانی در این مجلس حضور داشتند حتی توده ای ها که چند سالی بود جان گرفته بودند. ماجرای قوام – سادچیکف و زیاده خواهی شوروی ها در امتیازخواهی نفتی در شمال ایران نیز در مجلس پانزدهم، به پایان رسیده و غائله آذربایجان ختم شده بود. در چنین فضایی مجلس شانزدهم یعنی همان مجلسی که قانون ملی شدن صنعت نفت را تصویب کرد، کار خود را آغاز کرده بود. البته پیش از آن که این مجلس تشکیل شود، در آخرین روزهای عمر مجلس پانزدهم، دولتِ وقت، لایحه «گس – گلشائیان» را به مجلس پانزدهم ارائه داد. این قرارداد بین نویل گس از مدیران شرکت نفت انگلیس- ایران و عباسقلی گلشائیان، وزیر دارایی دولت محمد ساعد بسته شده و برای تصویب به مجلس ارسال شده بود. اگر چه طی این قرارداد، اندکی دیگر از حقوق ایرانیان استیفا می شد، اما در برابر قراردادهای 50 – 50 بسیار ناچیز بود. اسماعیل اقبال در کتاب «نقش انگلیس در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲» این رخداد را به درستی بیان و تحلیل کرده است: «به دلیل رقابت قدرت های استعماری بر سر نفت ایران و صدماتی که ایران از این رقابت ها دید، مجلس در مهر ۱۳۲۶ قانونی تصویب کرد که بر اساس آن ، اعطای هر گونه امتیاز به دولت های خارجی ممنوع شد. دولت برای اجرای قانون مزبور با شرکت نفت ایران و انگلیس، مذاکره کرد. مذاکرات بین نمایندگان شرکت نفت و ایران، حدود ۲۱ ماه طول کشید و روز یکشنبه ۲۶ تیر ۱۳۲۸ش. قرارداد موسوم به «قرارداد الحاقی» یا «گس- گلشائیان» به عنوان ضمیمه قرارداد اصلی یعنی قرارداد۱۹۳۳، به امضای گلشائیان، نماینده ایران و گس، نماینده شرکت نفت رسید». مجلس پانزدهم که مخالف تصویب قرارداد بود، کار را به مجلس شانزدهم کشاند و در مجلس شانزدهم با مخالفت جدی روبه رو شد و به تصویب نرسید. اسماعیل اقبال در کتاب «نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد 1332» می نویسد: «با اینکه برخی از مواد قرارداد به نفع ایران بود، اما در واقع، این دولت بریتانیا بود که طبق قراردادِ الحاقی توانست به اعتبار قانونی قرارداد دارسی بیفزاید، زیرا آن قرارداد به تصویب مجلس نرسیده بود. همچنین آنها توانستند تمدید ۳۳ ساله آن را تایید و تقویت کنند. بر اساس ماده ۱۰ قرارداد الحاقی، مقررات قرارداد ۱۹۳۳ در کمال قوت و اعتبار خود باقی بود و دولت ایران به راحتی نمی توانست آن را لغو کند. بر خلاف تصور انگلیس و با وجود دسیسه های برخی نمایندگان مزدور انگلیس در مجلس، مجلس این لایحه را تصویب نکرد و تصمیم در این باره را به مجلس شانزدهم موکول کرد». تصویب نشدن قرارداد «گس- گلشائیان» در مجلس های پانزدهم و شانزدهم، سرآغاز یک چالش بسیار جدی میان دولت وابسته به دربار و مجلس شورای ملی شد و موجب شد دولت های زیادی بروند و بیایند تا بلکه منافع انگلستان تامین شود. بنجامین شوادران در کتاب «خاورمیانه، نفت و قدرت های بزرگ» درباره این کشمکش ها می نویسد: «پس از برگزاری انتخابات، مجلس شانزدهم، افتتاح و جلسه نخست آن در ۲۰ بهمن ۱۳۲۸ش. برگزار شد. اهمیت این دوره مجلس به سبب حضور عده ای از نمایندگان جبهه ملی، از جمله مصدق بود که جنبش مقاومت ملی کوچکی را در مقابل انگلستان تشکیل دادند. مجلس شورای ملی به «ساعد» رای اعتماد نداد و «علی منصور» نخست وزیر شد. منصور پیشنهاد کرد که قبل از طرح لایحه در مجلس، کمیسیون مخصوصی برای بررسی قرارداد الحاقی تشکیل شود. به همین منظور در ۳۰ خرداد ۱۳۲۹ش. کمیسیونی مرکب از ۱۸ نفر به ریاست مصدق تشکیل شد و برای مطالعه درباره قرارداد الحاقی ماموریت یافت، تا نتیجه را به مجلس شورای ملی تقدیم کند. دولت انگلیس که منصور را در به تصویب رساندن لایحه الحاقی ناتوان دید، با کمک عوامل خود در ایران، «رزم آرا» را که از هواداران سیاست انگلیس بود، در ۵ تیر ۱۳۲۹ش. به نخست وزیری رساند. رزم آرا در ظاهر درباره لایحه الحاقی اظهار نظر نمی کرد، اما محرمانه با نمایندگان شرکت نفت مشغول مذاکره بود».
فردای حذف رزم آرا، یعنی در هفدهم اسفندماه 1329 کمیسیون نفت آن زمان پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت را تصویب کرد. روز بیست و چهارم اسفندماه این پیشنهاد در صحن علنی نیز تصویب شد و با تصویب آن در روز 29 اسفندماه در مجلس موسسان، نهضت ملی شدن صنعت نفت در آخرین روز از دهه بیستم خورشیدی به طور رسمی و قانونی پیروز شد. متن پیشنهاد تصویب شده به نقل از متون تاریخی چنین است: «به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضاکنندگان ذیل پیشنهاد می نماییم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهره برداری در دست دولت قرارگیرد».
نخستین قرارداد نفتی ایران که در بدترین شرایط ملی و در اوج ضعف اقتصادی ایران بسته شد، قرارداد دارسی بود. محمد قلی مجد در کتاب «رضاشاه و بریتانیا بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا» درباره این قرارداد می نویسد: «قرارداد دارسی امتیازی بود که در دوره مظفرالدین شاه، امتیاز بهره برداری از نفت ایران به مدت شصت سال به شخصی به نام ویلیام ناکس دارسی واگذار شد. «در عوض، صاحب امتیاز موافقت نمود که مبلغی معادل بیست هزار لیره را نقدا و سهام پرداخت شده ای معادل 10 درصد مالکیت شرکت اول بهره برداری را به ایران تأدیه کند. علاوه بر این، صاحب امتیاز موافقت نمود که حق الامتیازی برابر با 16 درصد کل سود به ایران بپردازد. پس از انقضای مدت این امتیاز، کل دارایی های شرکت، چه در ایران و چه در خارج از ایران، در اختیار دولت ایران قرار خواهد گرفت». انگلستان خیلی از قرارداد دارسی راضی نبود، مخصوصا اینکه این قرارداد به پایان زمان خودش نزدیک می شد تا اینکه در دور پهلوی اول، قرارداد 1933 به میدان اقتصاد ایران پای گذاشت. بر اساس این قرارداد، سی و دو سال دیگر به چپاول نفتی انگلستان در ایران افزوده شد و امتیازات جانبی دیگری نیز از دولت ایران گرفته شد؛ در حالی که تنها مبلغ ناچیزی توسط انگلیسی ها علاوه بر آنچه در قرارداد دارسی به ایرانی ها داده می شد، اضافه شد. به هر حال از سال 1312 وضع به همان منوال گذشته تا تاریخ صنعت نفت به نیمه دوم دهه بیستم خورشیدی رسید.
با قانونی شدن و رسمیت یافتن ملی شدن صنعت نفت ایران، شرایط و جو سیاسی اجتماعی ایران و منطقه خاورمیانه به کلی تفاوت کرد. گام بعدی مجلس در ابتدای اردیبهشت برداشته شد که طبق آن انگلیسی ها دیگر نمی توانستند در صنعت نفت ایران جولان دهند. شاید یکی از درخشان ترین و به یادماندنی ترین صحنه های تاریخ معاصر نفت ایران، خلع ید باشد. درباره مواد قانونی این خلع ید در کتاب «پنجاه سال نفت ایران» نوشته مصطفی فاتح، این چنین آمده است: «قانون ۹ اردیبهشت ماه که عنوان رسمی آن «طرح قانونی دایر به طرز اجرای اصل ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور» بود، به طور مختصر به عنوان «قانون خلع ید» شناخته می شد. مواد قانون خلع ید عبارت بودند از:
1. به منظور ترتیب اجرای قانون مورخ ۲۴ و ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ راجع به ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور، هیئت مختلطی از پنج نفر از نمایندگان مجلس سنا، پنج نفر از از نمایندگان مجلس شورای ملی با انتخاب هر یک از مجلسین و وزیر دارایی وقت یا قائم مقام او تشکیل می شود.
۲.دولت مکلف است با نظارت هیئت مختلط بلافاصله از شرکت سابق نفت انگلیس و ایران خلع ید کند و چنانچه شرکت برای تحویل فوری به عذر وجود ادعایی بر دولت معذور شود، دولت می تواند تا میزان ۲۵ درصد از عایدات جاری نفت را پس از وضع مخارج بهره برداری برای تأمین مدعای احتمالی شرکت، در بانک ملی ایران یا بانک مورد رضایت طرفین ودیعه گذاشته شود.
۳.دولت مکلف است با نظارت هیئت مختلط به مطالبات و دعاوی حقه دولت و همچنین دعاوی شرکت رسیدگی نموده و نظریات خود را به مجلسین گزارش دهد که پس از تصویب مجلسین به موقع به اجرا گذاشته شود.
۴. از تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ که ملی شدن نفت به تصویب مجلس سنا نیز رسیده است، کلیه درآمد نفت و محصولات نفتی حق مسلم ملت ایران است.
5.هیئت مختلط باید هر چه زودتر اساسنامه شرکت ملی نفت را که در آن هیئت عامله و هیئت نظارتی از متخصصان پیش بینی شده باشد، تهیه و برای تصویب مجلسین پیشنهاد کند.
۶. برای تبدیل تدریجی متخصصان خارجی به متخصصان ایرانی، هیئت مختلط مکلف است آیین نامه فرستادن عده ای محصل به طریق مسابقه در هر سال برای فراگرفتن رشته های مختلف معلومات و تجربیات مربوط به صنایع نفت به کشورهای خارج را تدوین و پس از تصویب هیئت وزیران به وسیله وزارت فرهنگ به موقع اجرا گذارد.
۷. خریداران محصولات از شرکت سابق نفت انگلیس و ایران هر مقدار نفتی را که از اول سال مسیحی ۱۹۴8 تا تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ (۲۰ مارس ۱۹۵۱) از آن شرکت سالیانه خریداری کرده اند می توانند از این به بعد هم به نرخ عادلانه بین المللی همان مقدار را سالیانه خریداری نمایند.
۸. کلیه پیشنهادهای هیئت مختلط که برای تصویب مجلس شورای ملی تهیه و تقدیم مجلس خواهد شد، به کمیسیون نفت ارجاع می گردد.
۹. هیئت مختلط باید ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون به کار خود خاتمه دهد و گزارش عملیات خود را طبق ماده هشت به مجلس تقدیم کند».
برای خلع ید از انگلیس، هیئتی تعیین شد و ساز و کاری در نظر گرفتند. محمد مصدق با پافشاری و سماجت بر روی خواست و اراده ملت ایران، هر لحظه کینه انگلیسی ها را به جان می خرید، اما آنچه ملت می خواست باید رقم می خورد و ایرانیان را به خواسته شان می رساند. احمد راسخی لنگرودی بیان مختصر و روایت یک دستی از این ماجرا را در کتاب «موج نفت: تاریخ نفت ایران، از امتیاز تا قرار داد» ارائه داده است: «اولین قدم با شکل گیری هیئت مختلط آغازشد. مجلس شورای ملی و سنا پس از شکل گیری ماده یک قانون ۹ ماده ای ملی کردن صنعت نفت، نمایندگان خود را برای تشکیل هیئت مختلط انتخاب کردند. هیئت مختلط طبق قانون، پنج نفر از مجلس شورا، پنج نفر از مجلس سنا و نیز وزیر دارایی و یکی از کارشناسان نفت را شامل می شد. اعضای هیئت عبارت بودند از: متین دفتری، محمد سروری، حسین مکی، اللهیار صالح، نجم الملک، دکتر شفق، سهام السلطان بیات، دکتر شایگان، دکتر معظمی، وارسته وزیر دارایی و مهندس حبیبی کارشناس نفتی. در قدم دوم به دستور مصدق، انحلال شرکت نفت ایران و انگلیس اعلام شد و وی دستور تغییر نام از شرکت نفت ایران و انگلیس به «شرکت نفت سابق» را صادر کرد. با اجرای عملیاتی قانون خلع ید، اعتراض و نفرت انگلستان نسبت به مصدق بیشتر می شد. آنها برای جلوگیری از زیان بیشتر، مجبور به انجام دو کار شدند: اول وارد کردن آمریکا به این مناقشه و دوم اعزام جکسون به تهران جهت مذاکره با مصدق و ارائه پیشنهاد، اما پس از طرح آنها، پیشنهادهای مطرح شده از سوی مصدق رد شد. در ادامه کارشکنی انگلستان، شرکت نفت ایران و انگلیس از پرداخت دیون گذشته بسیاری از کارگران امتناع کرد. در میان تنش های موجود، مصدق دستور ادامه اجرای قانون خلع ید را صادر کرد. هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران در ۱۹ خردادماه به منظور اجرای قانون خلع ید عازم آبادان شد و ابلاغیه ای را صادر کرد که در آن متصدیان شرکت را به قبول دستور از این هیئت فرا می خواند؛ همچنین یک روز پس از عزیمت به آبادان، پرچم ایران بر فراز ساختمان اداره مرکزی شرکت نفت در خرمشهر نصب شد».
رزم آرا آخرین تیر و امید دربار و انگلستان برای رسیدن به تصویب قنونی قرارداد «گس- گلشائیان» بود، اما این تیر در تاریکی هم قطعا نمی توانست به هدف بنشیند. نمایندگان مجلس، نیروهای مذهبی و ملی حامی آن و افکار عمومی، همه و همه با رزم آرا مخالف بودند. خصوصا که رزم آرا در سخنرانی مجلس، ایرانیان را ناتوان در مدیریت یک لولهنگ(نوعی آفتابه گلی) دانست و غیرت و غرور ملی را جریحه دار کرد. علی رهنما در کتاب «نیروهای مذهبی بر بستر حرکت نهضت ملی» درباره تحولات نفتی پس از نخست وزیری رزم آرا می نویسد: «با کناره گیری دولت علی منصور، در 5 تیر 1329، فرمان نخست وزیری رزم آرا که قبلا رییس ستاد کل ارتش ایران بود، صادر شد و در 6 تیرماه هیئت دولت خود را معرفی کرد ... محمد مصدق به عنوان لیدر جناح اقلیت، به رزم آرا چون دیکتاتوری بالقوه می نگریست و شایعه حمایت انگلیس و آمریکا از رزم آرا نیز، این ظن را قوی تر می کرد که شاه و رزم آرا بر سر اهداف سیاسی خود با یکدیگر به توافق رسیده بودند. احتمال انحلال مجلس و پذیرش آن چیزی که منافع ایران را لحاظ نمی کرد، وجود داشت. مخالفت ها نسبت به رزم آرا تنها با مصدق به پایان نرسید بلکه آیت الله کاشانی نیز در مخالفت با نخست وزیری رزم آرا اعلامیه صادر کرد. کاشانی هشدار می داد حکومت رزم آرا به کمک بیگانگان و تحریک آنان می خواهد زمام امور را در دست بگیرد. کاشانی از عموم مردم دعوت کرد تا در مقابل این بلای عظیم که جامعه اسلامیت و ایرانیت را به نابودی تهدید می کند، مقاومت کنند». شرایط طوری پیش رفت که رزم آرا به آخر خط رسید. چرا که نیرویی به نام فدائیان اسلام سرسختانه حامی ملی شدن صنعت نفت بود. کار به جایی رسید که با ترور رزم آرا، ایرانیان گام بزرگی برای رسیدن به نفت ملی برداشتند. احمد گل محمدی، نویسنده کتاب «جمعیت فدائیان اسلام به روایت اسناد» درباره ماجرای ترور رزم آرا می نویسد: «جمعیت فدائیان اسلام به خوبی می دانستند که تنها نباید به نظر اکتفا کرد و نیاز به یک حرکت عملی، اجتناب ناپذیر است. آنها موانع زیادی را از سر راه خود برداشتند که یکی از این موانع، رزم آرا بود. او که ایرانیان را قادر به ساختن «لولهنگ» نمی دانست، وضعی را پیش آورده بود که نه دولت از نظر خود عدول می کرد و نه مخالفین قصد عقب نشینی داشتند. در چنین شرایطی، در نیمه بهمن ماه 1329، نواب از وکلای جبهه ملی دعوت کرد تا گردهم آیند. روز موعود دکتر فاطمی، نریمان، آزاد، دکتر بقایی، حائری زاده و مکی در اجتماعی که در خانه حاج محمود آقایی برقرار شده بود، حضور یافتند و مفصلا جهت قتل رزم آرا صحبت کردند... فدائیان، برای آخرین اتمام حجت نسبت به رزم آرا، اعلامیه ای منتشر کردند و مردم را برای ساعت 3 بعدازظهر 11 اسفند به مسجد سلطانی (شاه) فراخواندند. در این اجتماع گفته شد اگر کشورهای انگلیس و شوروی و آمریکا دست از نفت ایران برندارند و نفت را به ملت ایران پس ندهند، با همان نفت، ژرژ و اتلی و کلیه ملت انگلیس و حتی استالین را آتش خواهند زد. سیدعبدالحسین واحدی ضمن ارج گذاشتن بر سیدحسین امامی، مجلس را تهدید کرد که اگر به ملی شدن صنعت نفت نظر موافق ندهند، نابود خواهند شد... نخست وزیر این تهدیدها را جدی نگرفت، تا اینکه، در ساعت 11 و ربع 16 اسفند 1329، در حال ورود به مسجد توسط خلیل طهماسبی به ضرب گلوله از پای درآمد و یکی از موانع اصلی از سر راه برداشته شد».
نیم نگاهی به موزه «نفت سوزها» پنجمین موزه ای که صنعت نفت تاسیس کرد
علی بهرامی در آخرین روزهای سال 1399 خورشیدی، جایی در میان کوه های کویری در گوشه ای دنج و زیبا از شهر کرمان، صنعت نفتی ها بعد از سه سال کوشش مداوم، یکی از خاص ترین موزه های صنعتی جهان، با نام موزه «نفت سوزها» را بازگشایی کردند. احتمال زیادی دارد همین حالا که گزارش این موزه پر ماجرا را بخوانید، پای عموم مردم فرهنگ دوست و کهن دیار کرمان به این موزه باز شده باشد و در هوای دلچسب بهاری از دیدن زیبایی های این موزه هر چند با ماسک و مراقبت های کرونایی لذت ببرند. می خواهیم با خواندن مطلب پیش رو شما را هم تا حدودی از لذت دیدن این موزه بهره مند کنیم. از قدیم گفته اند که «وصف العیش، نصف العیش». پس با ما همراه باشید تا با زیر و بم موزه خاص «نفت سوزها» که نه تنها در ایران بلکه در خاورمیانه و جهان نیز نمونه ای ندارد.
شهر زیبای کرمان، با آرامش مثال زدنی و مردمان شریف و میهن دوستش را اگر نگین فلات ایران نگوییم، جفا کرده ایم. نگینی درخشان در دل فلات پهناور و بزرگ ایران که کهن است و پر از دیدنی های شکوه آفرین و غرورآمیز. شهر کرمان محله های قدیمی بسیار زیادی دارد که هر کدام داستان ها و روایت های خاص خودشان را دارند. از جمله محله های کرمان که از قضا از مناطق خوش آب و هوای این شهر نیز محسوب می شود، محله «زریسف» نام دارد. محله ای که در اواخر دوران زندیه و اوایل دوران قاجاریه، به دستور شخصی به نام ابوالحسن خان بیگلربیگی محلاتی درون آن عمارتی به نام «باغ آقا» ساخته شد.
کرمان آن زمان از ایالت های بسیار پهناور ایران محسوب می شد و به نوعی دروازه تمدنی ایران به سوی هندوستان بود. این یعنی کرمان، مورد توجه انگلیسی ها بود.
سال 1273 خورشیدی در دهه آخر حکومت ناصرالدین شاه، ژنرال«سرپرسی سایکس» مامور تاسیس کنسولگری انگلستان در این ایالت پهناور ایرانی و تشکیل پلیس جنوب بود.
سایکس که خواهر خود را نیز همراهش برده بود، جایی دلگشاتر و بهتر از این باغ پیدا نکرد. اول با اجاره در آن سکونت کرد کم کم آن را تصاحب کرد و علاوه بر فعالیت های سیاسی، فعالیت های نظامی، اقتصادی و تبلیغی دولت متبوع خود را در این باغ انجام می داد.
کار باغ به جایی رسید که شرکت نفت انگلیس و ایران منطقه کرمان نیز در این باغ مستقر شد تا اینکه با ملی شدن صنعت نفت این باغ از انگلیسی ها تحویل گرفته شد و ابتدا در اختیار شرکت ملی نفت قرار گرفت. در سال های بعد و با شکل گیری شرکت ملی پخش فراورده های نفتی، این باغ به عنوان مکانی برای اقامت مدیران ارشد و انجام برخی امور اداری و استخدامی مورد بهره برداری قرار گرفت و تعدادی ساختمان مسکونی دیگر نیز در آن احداث شد.
تا اینکه از سال 1394 خورشیدی، مدیریت موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت پس از بررسی ها و دریافت ارزش تاریخی این عمارت با همکاری شرکت پخش منطقه کرمان، تصمیم گرفت که برای تاسیس موزه ای با نام موزه «نفت سوزها» در آن اقدام کند.
عمارتی که 70 درصد آن تخریب شده بود، مرمت و بازسازی شد و مطالعات روی تاسیس موزه «نفت سوزها» که نمونه ایرانی، منطقه ای و بین المللی نداشت، آغاز شد.
باورش کمی سخت است، امابا دیدن عکس های قبلی عمارت و آنچه جلوی چشم مان در منطقه «زریسف» کرمان قرار دارد به عمق و اهمیت یک تلاش چند ساله می توان پی برد. سردرعمارت زیباست و نام و نشان صنعت نفت بر آن خودنمایی می کند. همه چیز نو و تمیز شده، وارد باغ که می شوی، انگار در یکی از خیابان های رویایی کارت پستال های قدیمی قدم می زنی. هوای صاف، نسیم خنک و صدای لطیف و گوش نواز انواع پرندگان، مدهوش کننده است
ویترین ها با مخاطب سخن می گویند. یک ویترین می گوید که زریسف چه تاریخی دارد و چگونه «باغ آقا» را در خود جای داده است. یکی دیگر می گوید که اندازه و مساحت کرمان چگونه و چقدر بوده است، یک ویترین دیگر خاندان سایکس را به ما می شناساند و ... ماکِتِ باغ هم در وسط اتاق قراردارد
باورش کمی سخت است اما با دیدن عکس های قبلی عمارت و آنچه جلوی چشم مان در منطقه «زریسف» کرمان قرار دارد، به عمق و اهمیت یک تلاش چند ساله می توان پی برد. سردر عمارت زیباست و نام و نشان صنعت نفت بر آن خودنمایی می کند. همه چیز نو و تمیز شده، وارد باغ که می شوی، انگار در یکی از خیابان های رویایی کارت پستال های قدیمی قدم می زنی. هوای صاف، نسیم خنک و صدای لطیف و گوش نواز انواع پرندگان، مدهوش کننده است. به خودت که می آیی به انتهای یک راه 300 متری رسیده ای و تازه این اول ماجراست. چشمت به عمارت زیبایی می افتد که بر تابلوی راهنمای آن نوشته «موزه نفت سوزها؛ عمارت باغ آقا». موزه «نفت سوزها» در همین عمارت قرار دارد. عمارتی که پس از مرمت و بازسازی این موزه را میزبانی می کند. در عمارت که قدم می زنی و بخش به بخش آن را می بینی، سه واژه در ذهن قدم رو می روند. «نفت»، «مردم»، «زندگی».
موزه «نفت سوزها» سه بخش اصلی دارد که موضوعات هر کدام به ترتیب شامل: «نفت سوزها»، «تاریخچه باغ»، «ساختمان و استقرار کنسولگری» و همچنین «شرکت پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان» می شود. اما بخش «نفت سوزها» پنج اتاق تو در تو است. به ترتیب که وارد می شوی، اتاق اول مخصوص گرمایشی هاست. محمدرضا جواهری، مشاور مدیر موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت و مجری طرح این موزه به مشعل می گوید: «نفت سوزها ماجرای بسیار طولانی دارند و طبقه بندی اشیای این موزه کار راحتی نبود. چون هیچ مرجع و منبع و یا کتابی در این باره وجود نداشت... این اشیا از 18 استان جمع آوری و طبقه بندی شده اند... چیدمان موزه نفت سوزها بیش از هر چیزی جنبه علمی دارد... یکی از اهداف تاسیس موزه، آموزش است و ما نیز کوشش کردیم تا این بعد در موزه نفت سوزها پر رنگ باشد... نیاز داریم تا به تعریف دقیقی از موزه در ایران برسیم اما به هر حال تقریبا می توان گفت که تعریف ایکوم (شورای جهانی موزه ها) در ایران پذیرفته شده است... از شهر و استان کرمان اشیایی به موزه نفت سوزها رسید و برخی عتیقه فروشان کرمانی اشیای ارزشمندی را به موزه اهدا کردند... البته ما در این موزه نفت سوزهایی داریم که سازندگان آنها کرمانی هستند و برخی اشیا مثل خوراک پزی کابینتی چهار شعله را فقط در شهرکرمان دیدیم و در هیچ جای کشور نمونه آن پیدا نشده است... سوخت در تاریخ معاصر ایران نقش عمده ای در زندگی و معیشت روزمره شان داشته است. در این موزه ابزار و اشیای بسیار زیادی وجود دارد که در ابعاد مختلفی زندگی مردم را تامین و آسوده تر می کرده است. در میان این اشیای نفت سوز حتی خوراک پزی های چند شعله کابینتی و یا «اسلاید شو» های نفتی نیز دیده می شود که با ترکیب پیچیده شان کاربردهای بسیار مهمی داشته اند».
اگر دهه شصت و یا هفتاد را درک کرده باشید، کافی است تا دنیایی از وسایل گرمایشی- حرارتی را ببینید که مادرانمان در کودکی از آنها برای خوراک پختن، یا گرم کردن خانه و یا هر دو، استفاده می کردند. اگر دهه های پنجاه و یا چهل و سی را هم درک کرده باشید که قطعا یک دنیا خاطره پیش رویتان می آید. اما اگر سن نوجوانی و جوانی را می گذرانید، بدانید که حیرت خواهید کرد. در این اتاق چیزهایی می بینید که باور نمی کنید که با نفت کار می کرده اند و روزگاری دور و البته شاید نه چندان دور، زندگی مردم ایران با این وسایل سپری می شده است. در این اتاق انواع و اقسام خوراک پزی ها، بخاری ها و علاءالدین ها، مولدهای آبگرم و ... را در معرض دید گذاشته اند. هر کدام به یک رنگ، هر کدام به یک شکل. جواهری درباره این اتاق به مشعل می گوید: «این اتاق به نفت سوزهای حرارتی و گرمایشی اختصاص دارد. برخی از این اشیا، خوراک پزی ها هستند و برخی دیگر فقط برای گرمایش محیط استفاده می شوند. مثلا پریموسی هایی که فتیله ندارند... اما نفت سوزهای فتیله ای و خوراک پزی ها از تک فتیله ای شروع می شوند تا دوازده فتیله ای ادامه دارند... همچنین برخی دیگر از این اشیا اختصاص به گرم کردن آب داشتند، مانند انواع سماورها... بخاری ها هم که گرمادهنده به محیط بوده اند چند دسته هستند، تلمه ای، کاربراتی، دستی و ... در کنار هم این اشیا نفت سوزهای سفری- گرمایشی را می بینید که کوچکتر هستند و برای زمان هایی چون ماهیگیری، جنگ، گردشگری و استفاده می شده اند». چشم از اشیا نمی توان برداشت و اگر یک لحظه حواست از توضیحات محمدرضا جواهری پرت شود، کلی مطلب جالب را از دست داده ای. ظرافت و هنر به کار رفته در اشیای مربوط به اتاق حرارتی- گرمایشی ها تعجب برانگیز است. خصوصا اشیای سفری.
به اتاق نفت سوزهای روشنایی بخش می رویم. آقای جواهری همچنان با روی باز و به طرز خستگی ناپذیری همه اجزا را توضیح می دهد: «در این اتاق روشنایی بخش هایی را می بینید که برخی از آنها در خانه ها، برخی دیگر در وسایل نقلیه و برخی دیگر در معابر استفاده می شده اند. برای نمونه این مردنگی هاست (نوعی محافظ شعله نفت سوز روشنایی بخش) که روشنایی را حفظ می کرده و ما از این مردنگی ها برای طراحی موزه و این اتاق بهره گرفتیم... البته هر کدام از نفت سوزها منبع الهامی برای طراحی های موزه در بخش های مختلف آن بوده اند چرا که سعی شده است هر آنچه با نفت سوزها مرتبط است با طراحی اینجا ارتباط پیدا کند... در نفت سوزهای روشنایی بخش، با پهن شدن فتیله ها و طراحی هایی که برای رسیدن اکسیژن بیشتر به شعله انجام می شده، نور بیشتری تولید می کردند... در طول زمان، رشد نفت سوزهای روشنایی بخش به حدی می رسد که کم کم به نفت سوزهای کوکی و توریدار می رسیم که در نوع خود خیلی پیشرفته تر و با روشنایی بیشتری بوده اند». جزئیات دقیقی که توسط مجری طرح موزه «نفت سوزها» ارائه می شود، لذت بازدید از این موزه را بیشتر می کند. هر بخش از موزه طوری طراحی و طبقه بندی شده که روند پیشرفت علمی و تکنیکی زمان خودشان را نشان می دهند. چراغ های دیوار کوب نفتی، چراغ هایی که آئینه و لنز دارند و چراغ های نفتی که روی خودرو ها نصب می شده اند با اشکال عجیب و غریب شان به قدری چشم نوازند و کنجکاوتان می کنند که بعید است فقط یک بار از این موزه دیدن کنید.
موزه نفت سوزها به همین جا ختم نمی شود بلکه بعد از اتاق روشنایی بخش ها، وارد اتاقی می شویم که اجزای نفت سوزها را به نمایش گذاشته اند و جنبه آموزشی و تحقیقی بسیار بالایی دارد. اینجا برای دانش آموزان و نونهالان کشور می تواند یک کلاس درس عملی و پر محتوا باشد. اتاق بعدی یا اتاق چهارم مربوط به سازندگان ایرانی است. محصولات و یاد و نام کسانی در این اتاق قرار دارد که در قالب های فردی، کارگاهی یا کارخانه ای به تولید نفت سوزها مشغول بوده اند که از جمله مهمترین آنها نیز مرحوم «عالی نسب» است. کسی که در دوران مصدق و ملی شدن صنعت نفت ایران با ساخت نفت سوزهای ایرانی و انجام مهندسی های معکوس بر روی نمونه های خارجی این اشیا که ملزومات زندگی ایرانیان آن زمان محسوب می شدند، یک تنه جلوی تحریم ها ایستاد. اما اتاق پنجم هم حکایت زیبایی دارد و فضای مردم شناسانه اش خیلی پر رنگ تر است. این اتاق را «اتاق کرمانی» نامیده اند. یک زندگی کرمانی قدیمی در این اتاق طراحی شده که البته مهمترین شاخصه های این اتاق، وجود یخچال نفتی، پنکه نفتی و اتوی نفتی است. خیلی تعجب برانگیز است. حتی وسایل یک خانه مدرن در قرن بیستم هم زمانی نفت سوز بوده اند. در چهره اکثر بازدیدکنندگان اتاق کرمانی تعجب موج می زد. خیلی ها دوست داشتند در کنار این وسایل نفت سوز، عکس یادگاری بگیرند. شاید این روزها حتی کرمانی های میانسال هم چنین وسایلی را ندیده باشند و آنها را به یاد نیاورند. محمدرضا جواهری درباره ویژگی های مردم شناختی این اتاق نیز به مشعل می گوید: «علاوه بر اشیای نفت سوز بسیار خاص، در این اتاق از نشانه ها و صنایع دستی کرمانی مانند قالی کرمان، پته دوزی، متکای کرمانی و ... استفاده کرده ایم... این اتاق فضای مردم شناسانه پر رنگی دارد و به همین دلیل نام اتاق کرمانی را روی آن گذاشته ایم».
اگر فکر کرده اید که موزه نفت سوزها به همین جا ختم می شود، سخت در اشتباهید چرا که یکی از جذابترین و شیرین ترین بخش های این موزه برای بازدید کننده باقی مانده است. پیشنهاد خیلی جدی داریم این بخش که «اتاق منفصل» نام دارد را اول از همه ببینید. اتاقی که جدا از عمارت باغ آقا نیست اما در نوع معماری و طراحی انجام شده در این عمارت از بخش اصلی موزه اندکی جدا افتاده است. این اتاق به تاریخ کنسولگری، شهر کرمان، ساخت و طراحی موزه نفت سوزها و ... اختصاص یافته است. اسناد و اشیا و نقشه های موجود در این اتاق نشان می دهد که کنسولگری انگلستان در اوایل دوران قاجار در شهر و ایالت کرمان چه کارهایی می کرد. سر پرسی کاکس و خواهرش که بودند. باغ آقا چگونه بود و چرا ساخته شد، منطقه زریسف کرمان چه پیشینه ای دارد و اساسا ایالت کرمان دارای چه ویژگی های اقتصادی، سیاسی و راهبردی در زمان قاجار بوده است. گوشه به گوشه این اتاق روایت گری می کند. ویترین ها با مخاطب سخن می گویند. یک ویترین می گوید که زریسف چه تاریخی دارد و چگونه «باغ آقا» را در خود جای داده است. یکی دیگر می گوید که اندازه و مساحت کرمان چگونه و چقدر بوده است، یک ویترین دیگر خاندان سایکس را به ما می شناساند و ... . ماکِتِ باغ هم در وسط اتاق قراردارد. نقشه های روی دیوار حکایت گر مرزها و تقسیمات کشوری ایران در دوره ناصری است... سکه های قدیمی در یک ویترین دیگر خود نمایی می کنند و ... نمی توان از این اتاق زیبایی که مخاطب را به سفری دور و دراز و شاید پر حسرت و آه می برد، دل کند. اصلا دل کندن از «باغ آقا» و هنرنمایی و فرهنگ پروری صنعت نفتی ها در قالب مرمت و بازسازی و تاسیس موزه ای منحصر به فرد، سخت است. بیخود نبود که مدیران شهر و استان کرمان به صنعت نفتی ها دست مریزاد گفتند. کار بسیار مشکل و ماندگاری در شهر کرمان انجام شده است. حدود ساعت پنج و نیم عصر روز سه شنبه دوازدهم اسفند، روبان بریده می شود و شیرینیِ کیک تولد نخستین موزه صنعت نفت در استان کرمان و پنجمین موزه نفتی کشور کام ها را شیرین می کند اما در آستانه عید نوروز و تعطیلی های بهاری قطعا شیرینی دیدن این باغ دلگشا و موزه چشم نوازش کام خیلی از کرمانی ها و هر ایرانی را نیز شیرین خواهد کرد و طعم فرهنگ با همت اهالی صنعت نفت دوباره به ملت ایران چشانده خواهد شد.
نگاهی به سریال های شبکه نمایش خانگی و برنامه های دنباله داری که در روزهای کرونایی دیدن دارند
علی بهرامی سال گذشته گمان داشتیم کرونا چند ماه بیشتر دوام نمی آورد، اما متاسفانه دوازده ماه ایستادگی کرده و ایران و جهان را به زحمت بی اندازه ای کشانده است. حالا که کرونا دست بردار نیست، ما هم مثل سال گذشته در ویژه نامه نوروزی می کوشیم تا خیلی مختصر و مفید کمکتان کنیم تا در خانه بمانید. ما سریال ها و برنامه های دنباله داری را به شما معرفی می کنیم که این روزها یا پخش شان تازه شروع شده یا اینکه چند قسمت از آنها گذشته است. سریال ها را دست چین کرده ایم و به احتمال زیاد و تقریبا هر نوع سلیقه و ذوقی را در بر خواهد گرفت. با دیدن این سریال ها که همگی در شبکه نمایش خانگی منتشر شده اند، بسیاری از اوقات فراغت تان را در تعطیلات پیش رو می توانید پر کنید و از همنشینی با فرهنگ و هنر لذت ببرید. یک راه خیلی ساده هم برای دیدنشان وجود دارد، استفاده از پلتفرم های آنلاین و دیجیتالی پخش فیلم و سریال های ایرانی. پس اصلا لازم نیست حتی برای تهیه دی وی دی های این سریال ها به مراکز فروش و سوپرمارکت های محل زندگی تان مراجعه کنید. با ما باشید:
یکی از مشهورترین انیمیشن های خیلی کوتاهِ طنز در چهار سال اخیر، مجموعه ای بود به نام «دیرین دیرین». این انیمیشن کوتاه هر بار یک موضوع خاص اجتماعی، فرهنگی یا اقتصادی را دستمایه طنازی خودش قرار می داد و مخاطبان چشمگیری داشت. حالا چند مدت است که سریال «دیرین دیرین» هم آمده و مطمئن هستیم که دیدن قسمت های مختلف آن لبخندهای زیادی بر لبانتان خواهد نشاند. در هر قسمت یک ماجرا دنبال شده و شخصیت های بامزه این انیمیشن درگیر داستان ها و ماجراهای خاصی می شوند. علی درخشی طراح و کارگردان «دیرین دیرین» است و محمدرضا علیمردانی، بازیگر و طراح طنز که چندی پیش با برنامه «چهل تیکه» از شبکه نسیم، مهمان خانواده های ایرانی بود، گویندگی همه قسمت ها و شخصیت های «دیرین دیرین» را به عهده دارد. مطمئن باشید در تعطیلات با دیدن قسمت های مختلف این سریال انیمیشنی، حتی در تلفن های همراهتان، اوقات خوشی را خواهید داشت.
سریال «سیاوش»، یک درام اجتماعی به تمام معناست. داستان در کف جامعه و در لایه های زیرین آن می گذرد. «سیاوش» با بازی میلاد کی مرام به عنوان شخصیت اصلی، با انبوهی از مشکلات روبه رو می شود و چنان در دنیای اجتماعی خودش غرق است که بسیاری از اتفاقات موازی زندگی اش را نمی بیند. بازی های سریال قابل قبول است و البته کارگردان آن کوشیده است تا با عموم مخاطبان ایرانی ارتباط جدی برقرار کند. ارتباطی که هم موجب تاثیرگذاری «سیاوش» است و هم منجر به فروش بیشتر و دیده شدنش می شود. در نهایت باید گفت که اگر چه «سیاوش» نخستین تجربه کارگردانی سروش محمدزاده در حوزه سریال سازی است اما دیدنی تر از فیلم های سینمایی اش(چارشنبه، ایکس ری) از آب درآمده است. درباره داستان این سریال آمده: «سیاوش ساقی یک کشتی گیر قهرمان جهان است که متوجه می شود نامزدش مرجان، نیازمند عمل پیوند کبد است. سیاوش به دلیل ناتوانی مالی در پرداخت هزینه های عمل پیش نصرت که یکی از میلیاردرها محسوب می شود، می رود اما نصرت در ازای دادن پول از سیاوش می خواهد تا با مارال دخترش عقد کند و...». دو نکته جالب دیگر هم درباره سریال «سیاوش» وجود دارد. اول اینکه بازی مجید صالحی در نقش «صابر» بسیار دیدنی و متفاوت است و دوم اینکه پرواز همای خواننده و آهنگساز پر طرفدار و پر مخاطب موسیقی ایرانی، موسیقی سریال سیاوش را ساخته است. مجید صالحی، میلاد کی مرام، رضا کیانیان، ترلان پروانه، سوگل خلیق و علیرضا جعفری بازیگران اصلی سریال هستند.
بعد از سر و صداهای زیاد، بالاخره سریال «قورباغه» هم آمد. سریالی متفاوت با بازی های بسیار درخشان که هر چه از قسمت اول پیش می رود، قوی تر و درخشان تر می شود. انگار قرار است این قاعده که سریال های ایرانی خوب شروع می شوند و پایان بندی بسیار بدی دارند را بشکند و عوض کند. هومن سیدی در چند فیلم اخیرش، خصوصا در «مغزهای کوچک زنگ زده» نشان داد که هم خلاق است و هم توان آن را دارد که کارگردانی های ماندگاری در فیلم و سریال سازی ایرانی به یادگار بگذارد. به نظر می رسد هومن سیدی در «قورباغه» تازه کشف شده است. توانایی و قدرت خلاقانه و ایده پردازی های جدید در سریال سازی نشان می دهد که این کارگردان و بازیگر جوان، فصل جدیدی از کار هنری را پیش روی خودش باز کرده است و البته که مخاطبان آثار او بعد از سریال «قورباغه» انتظار بسیار بیشتری از او خواهند داشت. بازی های «قورباغه» تماشایی است خصوصا «مهران غفوریان»، «کاوه رهبر»، «هوم سیدی» و «سحر دولتشاهی» تقریبا بهترین بازی های تمام دوران فعالیت شان را به نمایش گذاشته اند. در خلاصه داستان این سریال آمده است: «روز چهارشنبه سوری سه دوست به نام های رامین (صابر ابر)، فرید (اشکان حسن پور) و جواد (شهروز دل افکار) بعد از ربودن اسلحه یک مأمور زخمی، دست به سرقت از نوری (نوید محمدزاده)، همکلاسی دوران کودکی رامین که به فردی پولدار و مرموز تبدیل شده است می زنند، اما ...». تا الان که این گزارش نوشته می شود، دوازده قسمت از این سریال منتشر شده و نوید ساخت و انتشار یکی از تواناترین سریال های سال 1399 را می دهد. امیدواریم که تا پایان این سریال همین نظر را داشته باشیم.
اگر چه عنوان شده که سریال «گیسو» ادامه ای است بر سریال «عاشقانه» اما اگر آن را هم که ساخته منوچهر هادی است، ندیده باشید، مشکلی ایجاد نمی شود. پس با خیال راحت «گیسو» را ببینید. منوچهر هادی در پنج سال گذشته با خلق آثار سینمایی و خصوصا با ساخت سریال «دل» و پرداخت دو شخصیت به نام های «رستا» و «آوا» در آن نشان داد که نبض بیننده ایرانی را گرفته و دقیقا می داند چطور فیلم سازی و سریال سازی کند تا فروش های عجیب و غریب داشته باشد. «گیسو» هم مانند «دل» پر از ستاره است. ستاره هایی که انصافا برخی از آنها خیلی خوب بازی کرده اند و از عهده نقش هایشان برآمده اند. در خلاصه داستان سریال «گیسو» آمده است: «رضا (حسین یاری) در مخمصه ای افتاده که برای بیرون آمدن از آن به کمک سهیل (محمدرضا گلزار) و پیمان (هومن سیدی) نیاز دارد. اما نقشه آن ها آن طور که باید پیش نمی رود و اتفاقاتی رخ می دهد که کنترل اوضاع را از دست همه خارج می کند و...». اگر با شیوه سریال سازی و تصویرپردازی های منوچهر هادی آشنایید و از آن خوشتان می آید، پس حتما «گیسو» را ببینید چون چند سر و گردن از «دل» بالاتر است. اما اگر از سبک کاری این کارگردان خوشتان نمی آید، باز به شما می گوییم که بازی های متفاوت حسین یازی، محمدرضا گلزار و هومن سیدی ارزش آن را دارد. چند قسمت سریال را ببینید، اگر دوست داشتید، به دیدن آن ادامه دهید. هانیه توسلی، بهاره رهنما، مسعود رایگان، بیژن امکانیان و ساره بیات، از دیگر بازیگران اصلی سریال «گیسو» هستند.
«ملکه گدایان» را حسین سهیلی زاده کارگردانی کرده است. کسی که در کارنامه اش بیش از هر چیز فیلم های سینمایی در حوزه کودک و نوجوان دیده می شود. سهیلی زاده «ملکه گدایان» را خیلی خوب پیش می برد. سریال از جذابیت های بصری و تکنیکی خوبی برخوردار است و می تواند مخاطب را به دنبال خود بکشاند. داستان فراموش شدگی و بی وطنی، باورپذیر و دلنشین است.
شخصیت اصلی داستان دنبال خاک و تبار خود می گردد و می رود. انگار سریال می خواهد بگوید بدون تبار و خاک، انسان سرگردان و سرگشته است حتی اگر در بهترین نقاط کره زمین باشد. بازی های سریال قابل قبول و بعضا بسیار دیدنی است. تنوع در لوکیشن ها، جنس خاص فیلمبرداری، موسیقی بسیار جذاب و سیر منطقی داستان اصلی و خرده روایت ها، از مهمترین عوامل و شاخصه هایی است که «ملکه گدایان» را می توان به خاطر آنها دید.
در خلاصه داستان این سریال آمده است: «البرز، شیمی دانی ساکن آلمان است. پدرش «خسرو» و مادرش «خورشید» در ایران زندگی می کنند.
البرز با دختری به نام سارا که در ایران زندگی می کند و برای درمان بیماری پدرش به آلمان آمده، آشنا می شود و با او نامزد می کند. او قرار است در ترکیه با سارا ازدواج کند.
همه چیز برای یک مراسم به یادماندنی مهیاست که خبر می رسد پدرش به کما رفته است. البرز با گذشته ای مبهم، از بازگشت به ایران هراس دارد اما برای آخرین ملاقات با پدر، راهی جز بازگشت به ایران ندارد، ولی بنابر مشکلاتی او مجبور است که به صورت قاچاقی به ایران بیاید.
با وجود اصرار فراوان مادر البرز برای بازنگشتن او به ایران، البرز تصمیم خود را گرفته است. وقتی او باز می گردد، هیچ کس او را نمی شناسد و او را فرهاد بابایی خطاب می کنند و کسی جز قاچاقچی او را به خاطر ندارد ....». باران کوثری، پانته آ بهرام، رویا نونهالی، فرزاد فرزین، الهام کردا، علی اوجی و رضا بهبودی از بازیگران اصلی سریال «ملکه گدایان» هستند.
شاید نخستین بار نام مستند مسابقه را به عنوان یک برنامه دنباله دار در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی، با مستند مسابقه «خانه ما» شنیده ایم. مستندی جذاب و دیدنی که هر بار در یک شهر و با سه خانواده مختلف برگزار می شود. خانواده ها باید با یک مبلغ مشخص و با قوانین خاصی که برگزارکنندگان تعیین کرده اند، زندگی شان را بگذرانند. در این بین اتفاقات تلخ و شیرین و بسیار خلاقانه و بامزه ای برای خانواده ها رخ می دهد. این مستند تا حالا در شهرهای تهران، رشت، تبریز، اهواز، اصفهان، شیراز، مشهد مقدس و قزوین ضبط و برگزار شده است. آشنایی با فرهنگ قومیت های مختلف ایرانی، روحیات مردم مناطق مختلف ایران و ایده های نوین برای زندگی اقتصادی تر از برجسته ترین ویژگی های این برنامه دنباله دار است. به نظر ما دیدن این برنامه در ایام عید می تواند شما را خیلی سرگرم کند. در توضیح این مستند- مسابقه آمده است: «برنامه «خانه ما» در هر شهر ایران با شرکت سه خانواده واقعی برگزار می شود. این خانواده ها باید یک ماه را با بودجه ای مشخص جلوی دوربین های خانه ما زندگی کنند و در چالش ها و مأموریت های مسابقه با یکدیگر رقابت کنند. مهم ترین مأموریت آنها راه اندازی یک کسب و کار خانگی و خانوادگی است. جایزه خانواده برنده، 100 برابر پولی است که از هزینه-درآمدهای این یک ماه برایشان باقی می ماند».
فیلم سینمایی «خوب، بد، جلف» به کارگردانی پیمان قاسمخانی، سال 1394 اکران شد و حسابی گل کرد و دیده شد. فیلمی با درون مایه طنز که موقعیت زوج کمدین، پژمان جمشیدی و سام درخشانی را حسابی تثبیت کرد. این زوج هنری راهشان را ادامه دادند و فیلم های کمدی زیادی بازی کردند که بدون استثناء در گیشه موفق بودند. کار تا آنجا پیش رفت که قسمت دوم فیلم سینمایی «خوب، بد، جلف» با نام «خوب، بد، جلف 2؛ ارتش سری»، نیز ساخته شد. حالا و در روزهای پایانی سال 1399 محسن چگنی تهیه کننده آن دو فیلم، خودش فرمان کارگردانی را دست گرفته و سریالی با نام «خوب، بد، جلف؛ رادیواکتیو» را به عنوان دنباله فیلم سینمایی «خوب، بد، جلف 2؛ ارتش سری» ساخته است. سریالی سراسر خنده که محال است آن را ببینید و بتوانید جلوی خنده تان را بگیرید. ترکیب جالب توجه درخشانی و جمشیدی و همچنین اضافه شدن حامد کمیلی، شیرین تر از فیلم های قبلی از آب درآمده است. با دیدن این سریال قطعا در ساعت هایی، کرونا را فراموش خواهید کرد. اما قبل از دیدن این سریال، خلاصه داستان آن را بخوانید:« این داستان ادامه فیلم «خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری» است و ماجراجویی های سام و پژمان پس از دزدیده شدن توسط چچن ها را روایت می کند. پژمان و سام به عنوان گروگان به همراه کیک زرد توسط آصف، رئیس گروه جانف دایان داغستان آزاد دزدیده شده اند و قرار است از مرز شمالی غربی کشور به چچن بروند و از طرفی جاسوسان ارتش سری در جست وجوی ردی از آنها هستند. جاسوسان ارتش سری متوجه شده اند که پژمان و سام در یک قطار در حال حرکت به تبریز هستند، آنها در حال تلاش برای رسیدن به قطار و ایستگاهی که قرار است قطار در آن توقف داشته باشد. جنگ قدرت در میان چچن ها و برخورد پژمان و سام در قطار با یک آشنای غیرمنتظره روزنه امیدی به آنها می دهد که از دست گروه تروریستی نجات یابند. گرجی که فرماندهی چچن ها را بدست گرفته همچنان بدنبال انتقام از پژمان است. پژمان و سام با مکافات از چنگ او و از قطار فرار می کنند. اما در انتهای مسیر دردسر بزرگی در انتظار آنهاست.». سام درخشانی، پژمان جمشیدی، مارال فرجاد، محمد بحرانی، حامد کمیلی، گوهر خیراندیش، فرهاد آئیش و امیرمهدی ژوله بازیگران اصلی این سریال هستند.
محال است یک قسمت از سریال «می خواهم زنده بمانم» را ببینید و نخواهید آن را تا پایان دنبال کنید. «می خواهم زنده بمانم» سریال خیلی خوش ساختی شده و بازی های آن را در کمتر سریال ایرانی می توان دید. از شهرام شاه حسینی که کارگردانی «می خواهم زنده بمانم» را بر عهده داشته، سابقه سنگین و پربار اجتماعی سازی داریم. او فیلم هایی چون: «خانه دختر»، «کلاف»، «کمین»، «آقای هفت رنگ» و سریال های تلویزیونی چون: «پیدا و پنهان»، «هشت و نیم دقیقه»، «همه چیز آنجاست»، «پرستاران» و «پرگار» را در کارنامه خود دارد، اما به جرات می توان گفت که «می خواهم زنده بمانم» که تا الان سه قسمت از آن را دیده ایم، بهترین اثر اوست. سریالی کاملا اجتماعی با شخصیت هایی بسیار باورپذیر. هر کدام از بازیگران آن بیشترین توانشان را برای به بار نشستن نقش ها به کار برده اند. فضای فیلم در دهه شصت خورشیدی می گذرد و همه چیز رنگ و بوی نوستالوژیک دارد. عشق، تعلل روحی و روانی، بی فکری و اقتدار اجتماعی شاید چهار واژه ای باشند که مانند یک مربع مفهومی سریال را در بر گرفته اند. در خلاصه داستان این سریال آمده است: «هما حقی (سحر دولتشاهی) و نامزدش (پدرام شریفی) به همراه خانواده حقی آماده می شوند تا برای شب تولد همایون حقی، پدر خانواده (بابک کریمی) او را غافلگیر کنند. اما با رسیدن پدر، همه خانواده غافلگیر می شوند...». اگر خواستید سریال را ببینید، خودتان را برای دو چیز آماده کنید، اول: دیدن یک فضای خاص ایرانی، دوم: شنیدن صدای زیبای همایون شجریان و موسیقی بسیار دلچسب سریال که مسعود سخاوت دوست آن را ساخته است. سحردولتشاهی، پدرام شریفی، حامد بهداد، علی شادمان، مهران احمدی، بهاره کیان افشار، آزاده صمدی، بیژن بنفشه خواه، مائده طهماسبی و عزت الله مهرآوران بازیگران اصلی سریال هستند.
سریال«آقازاده» به کارگردانی بهرنگ توفیقی اگر چه به تازگی به پایان رسیده است، اما از آنجایی که یکی از بهترین سریال های سال 1398 خورشیدی بود و بینندگان زیادی داشت، توصیه می کنیم آن را ببینید. سریال درون مایه ای پلیسی- اجتماعی دارد و چنانکه از نام آن پیداست، ماجرایِ آشنای مفسدان اقتصادی است که در چند سال گذشته، فضای رسانه ای و اجتماعی ما را حسابی به خود مشغول کرده اند. «آقازاده» یک شاخصه خیلی مهم دارد که آن را دیدنی می کند و آن هم بازی های بسیار خوب و روانِ بازیگران آن است. بازیگران «آقازاده» با توانایی های منحصر به فردی توانسته اند نقش ها را از آب و گل درآورند. البته مجموعه ای مستند- اجتماعی با نام «بوی خون» نیز به تازگی منتشر شده و می کوشد تا با دعوت از کارشناسان حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی سریال و حواشی و مسائل آن را در قالب گفت وگوهایی دنبال کند. پیشنهاد می کنیم اگر «آقازاده» را دیدید، «بوی خون» آن را هم دنبال کنید. بحث ها جذاب و دقیق همراه با تحلیل های اجتماعی و فرهنگی روز هستند. در خلاصه داستان سریال «آقازاده» آمده است: سریال «آقازاده» در ژانر درام اجتماعی و سیاسی داستان یک آقازاده به نام نیما بحری (امیر آقایی) است که تخلفات اقتصادی مرتکب شده و یک مأمور به نام حامد تهرانی (سینا مهراد) که او هم یک آقازاده است، البته با خصوصیاتی کاملاً مخالف او، تلاش می کند تا دست نیما را رو کند... امیر آقایی، امین تارخ، لعیا زنگنه، امین حیایی، ثریا قاسمی، مهدی سلطانی، کامبیز درباز، نیکی کریمی، مهدی کوشکی و مسعود فروتن از بازیگران اصلی سریال هستند.
شاید شما هم اهل بازی «مافیا» باشید، بازی پیچیده و دلچسب که اگر کمی به آن دل بدهید و آن را یاد بگیرید، حسابی از آن لذت می برید. اتفاقا می خواهیم بگوییم که در روزهای کرونایی می توانید آن را بازی کنید. به هر حال برنامه دنباله دار«شب های مافیا» هم چند مدت است که به طور منظم منتشر می شود. این بازی مهیج قواعد و قوانین خاص خود را دارد: «در بازی شب های مافیا بازیکن ها به دو دسته اکثریت شهروند و اقلیت مافیا تقسیم می شوند. نقش هایی که از ابتدا جز صاحب نقش و گرداننده کسی از آن مطلع نیست، گرچه گروه مافیا در شب اول یکدیگر را می شناسند. هدف شهروندان در دست گرفتن شهر و پاکسازی از مافیاست و پیروزی مافیا در گروی برابری با تعداد شهروندان است. بازی در ۲ بخش شب ها و روزهای متوالی انجام می شود، و اعضای هر گروه تلاش می کنند با اتهام زدن نفرات گروه رقیب را از جریان بازی خارج کنند. در پایان هر روز و با رأی گیری طی دو مرحله و شنیدن دفاعیه متهمان، یک نفر از بازی خارج می شود. بازیکن خارج شده می تواند از بین ۶ کارت با انتخاب تصادفی، وضعیتی را برای خودش یا بازی تعیین کند و همچنین بدون اشاره مستقیم به هر نقشی کلام آخر را بگوید. در بخش شب به فرمان گرداننده گروه مافیا از خواب بیدار شده و به صورت پنهانی لحظاتی را به مشورت می نشینند که کدام شهروند را مورد هدف قرار دهند. پس از آن گرداننده برخی شهروندان را نیز برای اجرای نقش های شب خود بیدار می کند. بازیکن کشته شده در شب، حق انتخاب کارت و کلام آخر ندارد...». این برنامه تا حالا در چندین قسمت و با شرکت کنندگان بسیاری که همه آنها از بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون ایران بوده اند، برگزار و اجرا شده است. مجری برنامه شب های مافیا، محمدرضا علیمردانی و کارگردانی آن را سعید ابوطالب بر عهده دارد. برای دیدن این برنامه جالب توجه و سرگرم کننده حتما سری به سایت های آنلاین پخش فیلم و سریال ایرانی بزنید.
در میان برنامه های گفت وگو محور، چه در تلویزیون، چه در اینترنت و چه در برنامه های منتشر شده در شبکه نمایش خانگی، خیلی تلاش شد تا عنصر جذابیت که اصلی ترین عنصر این گفت وگوهاست، پررنگ و پررنگ تر شود. اگر چه تلویزیون در این زمینه در شبکه های مختلفی چون «نسیم» و «سه» کوشید تا به خلاقیت هایی برسد، اما برخی ملاحظات رسانه ملی اجازه نداد فضاهای متفاوت تر دنبال شود. برنامه دنباله دار «هم رفیق» دقیقا تلاش کرده است تا بدون ملاحظات خاص تلویزیونی، گفت وگوهایش را پیش ببرد. برنامه ای که تاکنون چندین قسمت از آن منتشر شده و تا کنون نیز ادامه دارد و هر هفته با میهمانانی کارش را دنبال می کند. «هم رفیق» چند ویژگی خیلی مهم دارد. اول: یکی از مشهورترین ستاره های سینما و تلویزیون ایرانی یعنی شهاب حسینی مسئولیت اجرای آن را بر عهده دارد. دوم: در برنامه موسیقی زنده سنتی و پاپ اجرا می شود و البته همه سازها به طور کامل نشان داده می شوند. سوم: مهمانان در بیان طنزها و شوخی های کلامی و گفتاری شان ملاحظات کمتری دارند. همین سه عامل و دعوت از میهمانان غیرتکراری به همراه بیان خاطرات جذاب آنها باعث شده تا «هم رفیق» از طرف مخاطبان با استقبال روبرو شود. نباید این را هم فراموش کنیم که بگوییم بعضی از بخش های این برنامه به اندازه ده فیلم طنز، خنده دار است. تا الان دوازدهمین قسمت از هم رفیق منتشر شده و اگر چه دیدن همه قسمت های آن خالی از لطف نیست اما پیشنهاد می کنیم قسمت هایی را دنبال کنید که بازیگران طنز در آن دعوت شده باشند.
نگاهی به سریال های نوروزی شبکه های مختلف سیما
علی بهرامی بیش از یک دهه است که تلویزیون را در تعطیلات نوروزی با سریال های طنزش می شناسیم. مهران مدیری بود که سریال نوروزی را باب کرد و با سریال «مرد هزار چهره» رونقی اساسی به این نوع سریال های طنز داد. از اواخر دهه 80، رقابت بین سریال های نوروزی بالا گرفت و با ورود به دهه 90 و پاگذاشتن مجموعه «پایتخت» به این رقابت سخت، تکاپوی شبکه های مختلف برای جلب، جذب و رضایت مخاطبان بیشتر شد. این رقابت سخت در نهایت به نفع بینندگان بود و موجب شد در چند سال گذشته، شاهد ارتقای کیفیت و تنوع سریال های طنز پخش شده از شبکه های مختلف سیما باشیم. امسال هم سریال های تلویزیونی نوروزی، حضوری پر رنگ در تعطیلات نوروزی ایرانیان دارند. در مطلب پیش رو کوشیده ایم مروری کوتاه بر سریال های نوروزی داشته باشیم و شما را تا حدی برای انتخاب در دیدن هر کدام از آنها کمک کنیم. دقت کنید که برخی از سریال طنز نیستند؛ اما قطعا برتری هایی داشته اند که در برنامه پخش نوروزی تلویزیون قرار گرفته اند.
نون . خ 3
وقتی سریال «نون. خ» برای نخستین بار در نوروز 1398 از تلویزیون پخش شد، کسی فکرش را نمی کرد سعید آقاخانی در مقام بازیگرِ نقش اول و کارگردان این سریال، تا این حد گل کاشته باشد و مردم را بخنداند. رقابت «نون . خ» با «پایتخت 5» رقابتی سخت بود و اگر چه در آن سال «پایتخت» باز هم بیننده بیشتری داشت؛ اما «نون. خ» هم توانست با تصاویر بدیع، لوکیشن های جذاب و استفاده از بازیگران غیر حرفه ای، اما بسیار با نمک و بامزه، رقابتی جدی با پایتختی ها داشته باشد. نوروز 1399 هم «پایتخت6» و «نون . خ2» با یکدیگر رقیب شدند. این بار بر اساس نظر بسیاری از کارشناسان «نون . خ 2» چیزی از پایتخت کم که نداشت هیچ، یک سر و گردن هم بالاتر بود. کرونا اجازه نداد «پایتخت6» تمام شود و البته پایان بندی «نون . خ 2» نیز ضربه اساسی خورد. امسال «پایتخت 6» تنها دو قسمت آخرش را که به مردم و طرفدارانش بدهکار است، پخش می کند و فعلا به پایان می رسد تا ببینیم خبری از فصل 7 آن خواهد شد یا نه؟ اما «نوخ . خ 3» در غیاب پایتختی ها، یکه تاز نوروز امسال است. حضور دوباره علی صادقی، داماد نورالدین خانزاده و ایفای نقش اکبر عبدی در این سریال، خبرهای جدیدی از ترکیب بازیگران «نون. خ 3» است. آنچه تا الان از تیزرها، عکس ها و خبرهای اطراف «نون. خ 3» پخش شده، نویدبخش یک طنز بی تکرار در یک دهه گذشته تلویزیون است. این سریال از شبکه یک پخش می شود.
هشت آباد
علی مسعودی، معروف به «علی مشهدی»، نویسنده، کارگردان و بازیگری است که در چند سال گذشته توانسته توجه مخاطبان و علاقه مندان به سریال ها و برنامه های طنز تلویزیون را به خود جلب کند. او با حضور در برنامه خندوانه در قالب «استندآپ کمدی» به بیان خاطره های دوران جوانی و نوجوانی اش پرداخت و تا مدت ها توانست در یادها بماند. هنوز هم زیرشلواری راه راهی که می پوشید و همه را می خنداند، در یاد بینندگان شبکه نسیم مانده است. مسعودی، نخستین سریالش به نام «آخر خط» را سال 1399 ساخت و توانست مدیران تلویزیون را قانع کند که علاوه بر نویسندگی و بازیگری در کارگردانی هم می تواند فعالیتی جدی داشته باشد. علی مسعودی(علی مشهدی) نوروز 1400 «هشت آباد» را آماده پخش کرده است؛ سریال طنزی که پیش از آن «نوروز رنگی» نام داشت. آنچه از داستان و فضای سریال بر می آید، او کوشیده به صورتی طنازانه، نوجوانی خودش را در مشهد دهه 60 روایت کند؛ روایتی که یک بخش از آن در قالب آموزش رانندگی در مشهد خیلی ها را خنداند. علی مسعودی اگر چه طنز را خیلی خوب می شناسد و نشان داده که توانایی بالایی در خنداندن و شادکردن مردم دارد؛ اما با وجود «نون . خ 3» رقابت سختی در پیش دارد. باید ببینیم و بعدا قضاوت کنیم. نکته جالب درباره این سریال، آن است که بیشتر بازیگران آن شناخته شده نیستند و از لهجه مشهدی و فضای بومی آن شهر در تمام فضای سریال استفاده شده است. رابعه اسکویی، یوسف تیموری و شهرام قاعدی بازیگران اصلی سریال «هشت آباد» هستند. این سریال از شبکه 5 سیما پخش می شود.
همبازی
«همبازی»، سریال شبکه 2 سیماست و آن را سروش محمدزاده کارگردانی کرده است. کارگردانی که اگر چه اندکی کم سابقه است؛ اما فیلم های بسیار خوبی دارد. در میان آثار سینمایی او «چهارشنبه» با محتوا و مضمون بسیار قوی اجتماعی از همه دیدنی تر است. «همبازی» می کوشد علاوه بر دورنمایه طنزی که دارد، نگاهی به وضعیت اجتماعی و هویت جوانان داشته باشد. « همبازی» قطعا در حوزه بازیگری فضای درخشانی خواهد داشت و البته چنانکه از سابقه محمدزاده بر می آید، احتمال زیادی دارد که داستان «همبازی» جذاب باشد. در جمع بندی می توان گفت که اگر بازی ها خوب از آب درآمده باشد و داستان بدرستی روایت شده باشد، با سریال خوبی رو به رو خواهیم بود؛ البته که قضاوت نهایی را به شما بینندگان می سپاریم. فعلا بیشتر از این چیزی درباره «همبازی» نمی توان گفت. بازیگران اصلی این سریال عبارتند از: دیبا زاهدی، حسین مهری، کامران تفتی، نیلوفرکوخانی، مریم مؤمن، امیر کاظمی، ایمان صفا، پادینا کیانی، آتیلا پسیانی، همایون ارشادی، بهنام تشکر، کمند امیر سلیمانی و علیرضا اوسیوند.
کلبه عمو پورنگ
سریال های نوروزی فقط مختص به بزرگسالان نیست. بچه ها هم در تعطیلات، به شادی و نشاط نیاز دارند. یکی از برنامه های جالب توجه کودکان در چند سال گذشته، برنامه های شاد و آموزشی عموپورنگ است. داریوش فرضیایی با نام هنری «عموپورنگ» امسال سریالی دارد به نام «کلبه عمو پورنگ» که هر روز از شبکه 2پخش می شود. کارگردانی این سریال را احمد درویش علیپور به عهده دارد و در خلاصه داستان آن آمده است:«عموپورنگ که در هر برنامه لباس محلی یکی از اقوام ایرانی را به تن دارد، برای فرار از شلوغی و آلودگی هوای شهر از محل سکونت خود، به مزرعه یکی از دوستانش به نام مرد کهن نقل مکان کرده تا در آنجا به آرامش روحی و ذهنی برسد. از طرف دیگر، مدیران تلویزیون او را مجاب کرده اند که برای سال نو و ایام نوروز برای آنها برنامه اجرا کند. او که عاشق مردم، بخصوص بچه هاست، تصمیم گرفته از همان مزرعه، برنامه اش را روی آنتن ببرد.» به نظر می رسد کودکان با دیدن این سریال طنز، با قومیت ها و فرهنگ های متنوع و رنگارنگ ایرانی بیشتر آشنا شوند.
لوتی (گاندو 2)
سریال «لوتی» که فصل دوم سریال «گاندو» محسوب می شود را باز هم جواد افشار کارگردانی کرده و داریوش فرهنگ و وحید رهبانی، دو بازیگر اصلی «گاندو» در آن ایفای نقش دارند. قبل از «لوتی» قرار بود سریال «بوتیمار» در برنامه نوروزی شبکه 3 قرار گیرد؛ اما در آخرین لحظات «لوتی» رو آمد؛ سریالی که دقیقا مانند محتوای مرموزش، در سکوت کامل خبری تولید شد. تا این لحظه غیر از خبری که چند روز پیش درباره قرار گرفتن «لوتی» میان سریال های نوروزی سیما منتشر شد، هیچ خبری دیگری از آن نیست. به نظر می رسد با توجه به استقبال بسیار زیاد مخاطبان از «گاندو» و بتازگی سریال «خانه امن»، «لوتی» هم خیلی پربیننده باشد. بینندگان نشان داده اند که از سریال هایی با محتوا و درونمایه جاسوسی - امنیتی استقبال می کنند و این گونه سریال ها را دوست دارند. شاید همین مسأله بوده که مدیران سیما را بر آن داشته تا «لوتی» را که هیچ ارتباطی با طنز ندارد، در برنامه نوروزی خود قرار دهد. به هر حال باید بر بازی های درخشان و حرفه ای وحید رهبانی، پیام دهکردی و داریوش فرهنگ «گاندو» تاکید داشت و امیدوار بود که «لوتی» هم بازی های خوبی داشته باشد. امیر یل ارجمند و بهمن دان نیز از بازیگران سریال «لوتی» هستند. چیز بیشتری درباره این سریال امنیتی- جاسوسی نمی دانیم، جز اینکه در یک جمله درباره «لوتی» آمده است: «لوتی، تقلای یکی از سرویس های جاسوسی بیگانه برای ضربه زدن به ایران و مقابله نیروهای داخلی با این توطئه را به تصویر خواهد کشید.» قضاوت درباره توانایی یا ناتوانی این سریال را به شما می سپاریم.
«وجدان درد» و «دست انداز»
چنانچه بهتر از ما می دانید، آن روزگاری که تلویزیون ایران تنها 6 شبکه داشت و ششمین آنها فقط خبر پخش می کرد، خیلی وقت است که سپری شده، حالا ما بیش از 20 شبکه تلویزیونی داریم که در حوزه های تخصصی و عمومی بسیار زیادی فعالیت دارند. شبکه نسیم، یکی از آنهاست که اتفاقا در چند سال گذشته، با برنامه های طنزی چون: خندوانه، دورهمی و ... مخاطبان بسیار بالایی دارد. این شبکه برای نوروز یک سریال آیتمی به نام «دست انداز» پخش می کند. این سریال را شهاب عباسی کارگردانی کرده و بسیاری از بازیگران و عوامل آن، اهالی «خنده بازار» هستند. «دست انداز» قرار است با همه، از جمله مسؤولان کشور، شوخی کند و اینطور که گفته شده، بناست هر روز از شبکه نسیم راس ساعت 20 پخش شود. به نظر می رسد کار «دست انداز» مانند «خنده بازار» بگیرد و بیننده خوبی جذب کند. شبکه سلامت سیما هم دست به کار شده و سریال «وجدان درد» را برای ایام نوروز پخش می کند. این شبکه، بخصوص با ماجرای شیوع بیماری کرونا، پربیننده تر از هر زمان دیگری شده و مخاطبان آن تنوع بسیار زیادی پیدا کرده است. به نظر می رسد، «وجدان درد» فضایی روانشناسانه داشته باشد؛ البته بازیگران خوبی در آن حضور دارند و مجید پرکار، کارگردان این سریال خبر داده که هنوز فیلمبرداری شان در منطقه سعادت آباد تهران ادامه دارد. بهنوش بختیاری و مهدی سلوکی، سامان گوران، بهراد خرازی، وحید اسمی خانی، رامین راستاد، مهدی امینی خواه و وحید شیخ زاده، بازیگران اصلی این سریال هستند. در خلاصه داستان «وجدان درد» آمده است: «این سریال روایتی فانتزی دارد که در آن آدم های مختلف به واسطه اشتباهات به ظاهر ساده ای که دارند، به محکمه ذهنی خود آورده می شوند و این تازه آغاز ماجراست...»
آیینی کهن که به ثبت جهانی رسیده است
اسفند كه از راه مي رسد، بوي نوروز را هم با خود مي آورد. نوروز باستانی، این جشن كهن ايراني كه هر سال با آمدنش طراوت و سرسبزي را نويد مي دهد و دل ها را شاد و قلب ها را به هم نزدیک می کند. به نيمه هاي اسفند كه مي رسيم، تكاپوي مردم بيشتر از هر زمان ديگري به چشم مي آيد. تلاشي كه نشان مي دهد مردم در تدارك رقم زدن تعطيلات نوروزي دلچسبي هستند تا بتوانند لحظاتي شاد را براي خود و خانواده هايشان رقم بزنند. نوروز، همواره يادآور روزهاي خوب و شیرین بوده، اما يك سالي مي شود كه به دليل شيوه ويروس كرونا، نتوانسته ايم مانند گذشته عيد نوروز را آن طور كه بايد و شايد برگزار كنيم، با این حال کرونا هم نتوانسته از شور و نشاط آمادگي مان براي عید نوروز كم كند. با اين مقدمه قصد داريم به نكات جالب توجهی كه درباره نوروز باستاني وجود دارد، بپردازيم.
نوروز، نخستین روز سال خورشیدی ایرانی، برابر با یکم فروردین است يا بهتر است بگوييم آغاز سال نو ایرانی و یکی از کهن ترین جشن های به يادگار مانده از دوران ایران باستان. همان طور كه مي دانيد، خاستگاه نوروز، سرزمین ایران است. مردم ايران زمين هر سال با آمدن فصل بهار، نوروز را جشن می گیرند.
جشن نوروز
مردم کشورهای زیادی هستند كه مانند ايرانيان، نوروز را جشن مي گيرند. البته آيين آنها كمي متفاوت از مردم ايران است. افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، سودان، قفقاز، هندوستان، پاکستان، بنگلادش و... از جمله مناطقي هستند كه با فرا رسيدن نوروز خود را مهياي جشن و پايكوبي مي كنند.
آداب و رسوم جشن باستانی ایران از ديدگاه مردم شناسی بسیار قابل توجه است كه مي توان كنكاش زيادي روي آن انجام داد. ايراني ها عقیده داشتند که سرنوشت انسان و جهان ما در سالی که در پیش است، در نوروز تعیین می شود. نياكان بر اين عقيده بودند كه در این روز، نیکبختی ها تقسیم مي شود، شايد به همين دليل بود که گذشتگان نوروز را روز امید نيز مي خواندند.
گذشتگان بر اين باور بودند كه در ایام نوروز روح درگذشتگان به زمين مي آيند و به خانه های خودشان مي روند، از اين رو بازماندگان برای پذیرایی از آنها سفره ای رنگین مي چينند تا روح درگذشتگانشان از اين پذيرايي و صفا به آرامش برسد و به آنها برکت عطا كند. رسمي كه باعث گستراندن سفره هفت سين شد.
يكي ديگر از آيين هاي نوروزي ايران باستان، مراسمي به نام آب پاشي بود. در اين مراسم شست و شو، آب پاشیدن به یکدیگر و ... رسم بود، به اين ترتيب كه مردم در آن زمان در سپیده دم نوروز، به شست وشوي خود مي پرداختند يا در روز نوروز به یکدیگر آب می پاشیدند، چراكه آب را تبرك مي دانستند.
نوروز با ریشه ایرانی، در تقویم مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان ميراث معنوي جهاني به ثبت رسیده است. جشنی كه بيش از ۳ هزار سال قدمت دارد و امروز بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در كشورهاي مختلف آن را جشن مي گيرند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه ای، روز ۲۱ مارس برابر با اول فروردین را تحت عنوان فرهنگ صلح به عنوان «روز جهانی نوروز» به تصویب رساند و در تقویم خود جا داد. براساس اين اقدام که برای اولين بار در تاریخ این سازمان اتفاق افتاد، نوروز ایرانی به عنوان يك مناسبت بین المللی به رسمیت شناخته شد و جالب اينكه نخستين بار در سال 91، اين جشن باستاني ايراني در صحن عمومی سازمان ملل و یونسکو به میزبانی ایران برگزار شد.
آیین سبز كردن سبزه پیش از نوروز هم يكي ديگر از كارهايي است كه از گذشته تاكنون رواج داشته و دارد. پیشینان ما سبزه را نماد برکت و باروری می دانستند، از اين رو قبل از عید گندم، جو و ارزن را که جزو مهم ترین خوراک آنها بود، می کاشتند. اگر دانه ها رشد خوبی داشت، آن سال را سالی پربرکت می دانستند و دانه هايي را كه بهتر رشد كرده بودند، به عنوان محصول آن سال مي كاشتند.
از ديگر آيين هاي نوروز، انتخاب میر نوروزی بود. در حقيقت رسم بود كه در ایام نوروز براي تفريح فردي عامي از بين مردم به عنوان پادشاه یا امیر انتخاب شود و برای یک یا چند روز زمام امور را به دست گيرد. پس از پايان ایام جشن، سلطنت مير نوروزي هم پايان مي يافت که اين كار يكي از تفريحات دوران گذشته در نوروز باستاني بود.
رسم سکه عيدی دادن از دوران ساسانی رواج يافت. براساس کتب تاریخی، داریوش دوم به مناسبت عید نوروز، در سال 416 پیش از میلاد، سکه زرین ویژه ای ضرب کرد که یک طرف آن شکل سربازی را در حال تیراندازی با کمان نشان می داد که این رسم به دلیل افزایش مشکلات اقتصادی مردم، آرام آرام جای خود را به هدایای سنتی و کشاورزی داد.
سمنو، یکی از خوراکی های خوشمزه و پرطرفداری است که مردم ایران به مناسبت نوروز و قبل از آغاز سال جدید آن را می پزند. این خوردنی خوشمزه نوروزی با استفاده از جوانه گندم تهیه می شود و جالب است بدانید در برخی از کشورها پختن آن با آیین های خاصی همراه است. در برخی مناطق مختلف ایران، سمنو را به صورت دسته جمعی و در طول شب می پزند و موقع پختن و سرو آن، سرودهای مخصوصی می خوانند که در نوع خود بسیار جالب توجه است.
در گذشته هاي دور بیشتر خانواده ها فقط سالی يك بار این امکان را داشتند که پلو بخورند. آن يك بار هم شب عيد نوروز بود. شبي كه همه مردم این پلوی نوروزی را به فقرا، روحانیون، کدخدا و... پیشکش می کردند، امروز اما برخلاف گذشته پختن سبزی پلو با ماهی بسیار متداول است و این غذا را نه تنها در شب عید، بلکه در اعیاد دیگر هم می پزند.
رعایت کنیم تا هفت سین سلامت بچینیم
شبنم اعماری بار دیگر به روزهاي پاياني سال و آغاز فصل بهار نزدیک می شویم؛ بهاری که نوروزش مانند سال 1399 تفاوت های زیادی با سال های قبل تر دارد؛ سال های قبل از کرونا که شهر حال و هوایی دیگر داشت. به هر طرف رو برمی گرداندی، مردمی پرشور را می دیدی که خود را از هفته ها قبل از آمدن عید، آماده استقبال از نوروز می کردند. حالا اما یک سالی از حضور کرونا، این مهمان ناخوانده منحوس در ایران می گذرد. ویروسی که با وجود ساخت واکسن و واکیسناسیون افراد آسیب پذیر و دیگر اقشار جامعه، باز هم خطر ابتلا به آن را بیخ گوش خود احساس می کنیم. سال گذشته وقتی ویروس کرونا وارد ایران شد، تصورمان بر این بود که خیلی زود از شرش خلاص می شویم و زندگی به حالت عادی بازمی گردد؛ اما امروز با گذشت ماه ها از همه گیری این ویروس، نوع جدیدی از آن انتشار یافته که خطرناک تر و کشنده تر است.
امروز اگرچه حال و هوای شهر، حال و هوای استقبال از فصل بهار است؛ اما فراموش نکنیم که کرونا در کمین نشسته تا از کوچک ترین فرصت برای از پا درآوردنمان استفاده کند.
امروز شاید طبق عادت در روزهای پایانی سال، ثانیه ها را برای تحویل سال جدید بشماریم؛ اما نباید فراموش کنیم که نوروز 1400 هم مانند 1399، مهمانی ناخوانده و البته کشنده تر از سال قبل داریم، از این رو باید همچون سالی که گذشت، برای حفظ سلامت خودمان، خانواده مان و اطرافیانمان در خانه بمانیم، از پشت پنجره ها رویش و سبز شدن درختان و گیاهان را به تماشا بنشینیم و دید و بازدیدهایمان را از طریق فضای مجازی انجام دهیم تا شاید از این طریق بتوانیم زنجیره انتشار و انتقال کرونا را قطع کنیم.
روزها، هفته ها و ماه های سال 1399 شباهتی به گذشته نداشت و سلامت بیش از هر چیز دیگری برایمان اهمیت داشت. در این یک سال که کرونا امان ما را بریده و نفس مان را تنگ کرده، بیشتر از قبل قدر داشته هایمان را دانستیم.
امسال برای همه مردم دنیا، بخصوص ما ایرانی ها سال سختی بود؛ ما ایرانی های خونگرم و مهمان نوازی که بجا آوردن صله رحم و گشت و گذار، جزئی از آداب و رسوم دیرینه مان محسوب می شود؛ اما يك سالي است كه نتوانسته ايم اين رسم ديرينه زيبا را آنطور كه بايد و شايد بجا آوريم، چراكه به دنبال حفظ سلامت و قطع زنجيره كرونا بوده و هستيم.
به گفته متخصصان، تعداد بیماران جدید کرونای انگلیسی برابر است با بیماران فعلی، ضربدر میزان مسری بودن بیماری، ضربدر تعداد تماس بیماران با افراد سالم. همچنین باید توجه کنید که بیمار، فقط فرد مبتلا و دارای علائم کرونای جدید نیست، بلکه هر کسی می تواند ناقل بی علامت این بیماری باشد. بنابراین در تعطیلات نوروز به این نکات بیش از گذشته توجه کنید:
* ویروس کرونا درکی از احساسات ما ندارد، پس عید را در خانه بمانید
* خریدها و کارهای غیرضروری را بی خیال شوید
* از دست دادن و روبوسی، حتی با نزدیکان و عزیزانتان پرهیز کنید
* فاصله اجتماعی و زدن ماسک را همچنان رعایت کنید.
* بچه ها را تا جایی که می توانید در خانه نگه دارید
* بیش از گذشته مراقب پدرها و مادرهای سالخورده باشید
با رعایت این راهکارهای ساده می توانیم سهم زیادی در کاهش همه گیری کرونا در تعطیلات نوروز داشته باشیم.
هنوز از شر كروناي چيني خلاص نشده بوديم كه بحران همه گيري ویروس کروناي انگلیسی هم به ديگر مشكلاتمان اضافه شد. كرونايي كه حالا جان كودكان و جوانان را بيش از پيش تهديد مي كند. پس قبل و بعد از سال جديد هم مانند سال 1399 بايد ضمن رعايت پروتكل هاي بهداشتي بيش از هر چيز به فكر حفظ سلامت خود باشيم تا شايد از اين طريق بتوانيم زنجيره انتقال و انتشار اين ويروس منحوس را قطع كنيم. سال 1400 هم سال مبارزه با كروناست. سالي كه باز هم نمي توان مثل گذشته در تعطيلات نوروز، راهي خانه بزرگ ترها شد و به ديد و بازديد عيد پرداخت. امسال هم بايد مانند سال گذشته، متفاوت زندگی و رفتار کنیم تا خدای نکرده به خاطر ويروس جديد كرونا يا همان كروناي انگليسي، جان خودمان و عزیزانمان را به خطر نيندازيم.
انسان همواره به اميد زنده است؛ اميدي كه مي تواند نويد روزهاي خوشی را بدهد كه گاهي تصورش را هم نمي كنيم. روزهايي كه ديگر نياز نيست براي در امان ماندن از ابتلا به كرونا دائما در حال شستن دست ها باشيم، ماسك بزنيم، دستكش دستمان كنيم و هر بار كه چيزي را لمس مي كنيم، دست ها را با ضدعفوني كننده ها شست وشو دهيم. تعطيلات نوروزي امسال هم بي شك مانند سال 1399 تعطيلات متفاوتي نسبت به سال های قبل تر است، تعطيلاتي كه باز هم پويش آن، در خانه ماندن و تحمل دوري از عزيزانمان است. شايد از اين طريق بتوانيم عيد باشكوه تري را جشن بگيريم و هفت سين سلامتمان را بعد از گذر از بحران كرونا و نابودي كامل اين ويروس بچينيم. در اين صورت است كه مي توانيم بار ديگر جشن بگيريم و دورهمي هايمان را در كنار بزرگ ترها، آشنايان و عزيزانمان، آن هم در كمال آرامش و سلامت برگزار كنيم؛ جشني به نام جشن نابودي كرونا كه مطمئنا همه مردم ايران و البته مردم دنيا براي برپايي اش ثانيه شماري مي كنند و هر لحظه نيز منتظر شنيدن اين خبر هستند: «كرونا براي هميشه شرش را كم كرد و رفت، ماسك ها را برداريد و از هواي بهاري لذت ببريد.»
غذای سنتی و پرطرفدار شب عید
مهسا محمودی
سبزی پلو با ماهی یکی از غذاهای محبوب و سنتی ما ایرانی هاست که بیشتر مواقع در مناسبت های خاص پخته می شود که یکی از این مناسبت ها شب عید است. هر چیزی در این دنیا زوایای پنهان خود را دارد، زوایایی که باعث می شود پرسش هایی درباره فلسفه وجودی آنها مطرح شود. یکی از این پرسش ها خوردن سبزی پلو با ماهی در شب عید و چرایی آن است. یکی از سنت های عید نوروز در ایران، خوردن سبزی پلو با ماهی در شب عید است. این غذا که حالا دیگر جزئی از فرهنگ تعطیلات نوروزی مان شده، از باورهای قدیمی ایرانیان نشات گرفته است. گفته می شود، ماهی داستان حضرت سلیمان را روایت می کند که انگشتر خود را در شکم ماهی پیدا کرد؛ بنابراین فلسفه خوردن ماهی برمی گردد به امید داشتن در زندگی؛ علاوه بر این، خوردن این غذا در آستانه سال نو، بهانه خوبی است تا سال جدید را با انرژی و انگیزه بیشتری آغاز کنیم. قدیمی ها عقیده داشتند که هنگام تحویل سال باید اجاق خانه روشن باشد و دود از دودکش بیرون بیاید. خوردن برنج به دلیل داشتن برکت در کنار ماهی که نشانه حیات است و سبزی که نشان از زایش دارد، در بسیاری از خانواده های ایرانی رایج و مرسوم بوده است.
مواد لازم
برنج: 4 پیمانه
ماهی: 5/1 کیلو
سبزی معطر (تره، جعفری، گشنیز، شوید و برگ سیر): 400 گرم
کره یا روغن مایع: ۱۰۰ گرم
آب لیمو: به میزان لازم
پیاز پوست کنده و حلقه شده: 2 عدد
فلفل دلمه ای حلقه شده: 2 عدد
پودر سیر، نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
زعفران دم کرده غلیظ: به میزان لازم
روغن زیتون: به میزان لازم
گلپر و زنجبیل: به دلخواه
فلفل دلمه و پیاز حلقه شده: از هر کدام 2 عدد
ابتدا ماهي را با نمك، فلفل، پودرسير، گلپر و زنجبيل مزه دار مي كنیم. روی آن روغن زيتون و آبليمو می ریزیم و با پياز حلقه شده، سير تازه حلقه شده، فلفل دلمه اي خرد شده و كمي جعفري می پوشانیم. سپس زعفران دم کرده را داخل و روی ماهی می ریزیم. چند ساعت صبر می کنیم تا ماهی ها کاملا مزه دار شوند. داخل ظرف مورد نظرمان را با فويل مي پوشانیم و ماهي ها را با تمام موادي كه مزه دار كرده ایم، به جز جعفري داخل ظرف قرار می دهیم و با دماي ٢٢٠ درجه به مدت ٢٠ تا ٣٠ دقيقه بسته به اندازه ماهی ها بدون كشيدن فويل روی آنها می گذاریم تا پخته و رویشان طلایی رنگ شود. اينكه می گوییم روی آنها فويل نكشيد، به اين خاطر است كه ماهي آب مي اندازد، به طوری که گویا بخارپز شده است.
طرز تهیه سبزی پلو
* اگر برای طبخ ماهی تمایلی به استفاده از فر نداشتید، می توانید آن را به روشی که دوست دارید، سرخ کنید.حالا نوبت پختن پلو است. برنج را از چند ساعت قبل خیس می کنیم. سپس آن را داخل آبجوش می ریزیم و آبکش می کنیم. قابلمه را شسته و خشک می کنیم. یک قاشق غذاخوری کره، دو قاشق غذاخوری آب و یک قاشق غذاخوری زعفران دم کرده را در داخل قابلمه ریخته و اجازه می دهیم روی حرارت داغ شود. ته دیگ دلخواهمان را انتخاب می کنیم. حالا یک لایه دو تا سه سانتی متری از برنج را روی ته دیگ می ریزیم روی آن را با یک لایه سبزی پر می کنیم تا روی برنج کاملا پوشانده شود. برنج و سبزی را با چنگال کمی هم می زنیم. لایه های برنج و سبزی را تا تمام شدن موادمان ادامه می دهیم. کمی آب و روغن درست می کنیم و به همراه یک قاشق غذاخوری زعفران دم کرده روی برنج می ریزیم(از کره هم می توانیم استفاده کنیم). در قابلمه را می گذاریم و صبر می کنیم تا سبزی پلو کاملا دم بکشد و پخته شود.
فاطمه عباسی
مواد لازم
خمیر یوفکا: یک بسته
مغز گردو و پسته خرد شده: 150 گرم
روغن مایع: به میزان لازم
دارچین: به میزان لازم
گلاب: یک پیمانه
شکر: 600 گرم
آب: 2 پیمانه
هل: 2 تا 3 عدد
طرز تهيه
خمیر یوفکای منجمد را 12 ساعت قبل داخل یخچال می گذاریم تا به آرامی از حالت انجماد خارج شود. این کار باعث می شود سطح خمیرهای داخل بسته کمتر خیس شود و خمیر راحت تر به صورت لایه لایه درآید. وقتی خمیر یوفکا از حالت انجماد درآمد، قالب را با روغن چرب می کنیم و داخلش را با یک لایه از خمیر یوفکا می پوشانیم. سطح خمیر را هم با روغن کمی چرب کرده، مقداری آب می پاشیم وکمی گلاب می ریزیم تا خمیر مرطوب شود. سپس خمیر دوم را روی خمیر اول می گذاریم و سطح آن را مانند لایه اول مرطوب می کنیم. این کار را برای لایه سوم هم انجام می دهیم. مقداری از گردوی آسیاب شده و دارچین را روی سطح خمیر سوم می پاشیم. سه لایه دیگر از خمیر یوفکا را مطابق دستور داده شده، مرطوب می کنیم و روی مواد قرار می دهیم. شیرینی را به صورت لوزی های کوچک برش می زنیم و داخل فری که از قبل گرم کرده ایم (180 درجه سانتی گراد ) به مدت 25 دقیقه قرار می دهیم.
طرز تهیه شربت باقلوا
شکر را با گلاب، هل و آب (در صورت تمایل برای خوش رنگ شدن شهد می توان از کمی زعفران هم استفاده کرد) روی گاز می گذاریم تا کمی غلیظ شود. زیر گاز را خاموش می کنیم تا شربتمان خنک شود. بعد از خارج کردن شیرینی از داخل فر، روی آن شربت سرد شده می ریزیم و با پودر پسته تزیین می کنیم.
مریم نظری
مواد لازم
رشته شعریه: یک بسته
شیر عسلى: یک قوطی
کره: 50 گرم
گردو: 200 گرم
گلاب: 2 قاشق غذاخوری(دلخواه)
طرز تهیه
گردوها را کمی خرد می کنیم (طوری که خیلی ریز نشود و هنگام خوردن زیر دندان حس شود)، در ظرفی دیگر رشته ها را با دست به اندازه نيم سانت خرد مي كنيم. سپس تفت می دهیم تا کمی رنگش عوض شود. کره را اضافه می کنیم و تفت می دهیم (حدود 10 دقيقه). گردو و شیر عسلی را می افزاییم و خوب هم می زنیم تا رشته ها کاملا به شيرعسلى آغشته شوند. دو، سه دقيقه بعد از روى شعله برمي داريم و بلافاصله داخل ظرف مورد نظر مى ريزيم و با پشت قاشق فشرده مى كنيم. روى آن را با كنجد و پودر نارگيل، بادام و هر چیز دیگری که دوست داریم، تزيين مى كنيم.
نکته:
اين حلوا بافت كرانچى دارد، پس اگر دوست داشتید كه نرم باشد، مي توانيد بعد از اينكه رشته ها را تفت داديد، كمى شير (یک دوم پيمانه) به مواد اضافه كنيد، سپس گردو و شيرعسلى را بیفزایید. اگر دوست داشتید مي توانيد حلوا را برش بزنيد يا داخل قالب هاى كوچك بريزيد و بعد از فشرده شدن برگردانيد.
داریوش اعماری
مطمئنا خیلی ها برای اولین بار است که نام شاک شوکا را می شنوند. غذایی ساده، اما خاص و خوشمزه که جزو غذاهای ملل محسوب می شود و نام های مختلفی دارد. برخی آن را املت تونسی و برخی دیگر هم به نام املت شاک شوکای ترکیه می شناسند. طرز تهیه شاک شوکا بسیار ساده است و مواد مورد استفاده در آن نیز در تمام خانه ها پیدا می شود. این غذای سالم و مقوی را می توان در کمترین زمان ممکن تهیه و برای وعده صبحانه یا دیگر وعده های غذایی میل کرد. پس در تعطیلات نوروز بیکار ننشینید، دست به کار شوید و این خوراکی خوش عطر و طعم را درست کنید و در کنار خانواده و در صحت و سلامت از خوردن آن لذت ببرید.
مواد لازم
ﺳﯿﺐزﻣﯿﻨﯽ: 4 ﻋﺪد
ﺑﺎدﻣﺠﺎن: 4 ﻋﺪد
ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﯽ: 6 ﻋﺪد
ﺳﯿﺮ: 5 ﺣﺒﻪ
زردﭼﻮﺑﻪ، نمک و ﻓﻠﻔﻞ: ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻻزم
گوجه فرنگی رنده شده: 2 عدد
طرز تهیه
اﺑﺘﺪا ﺑﺎدﻣﺠﺎ ن ها را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮑﯽ در ﻣﯿﺎن ﭘﻮﺳﺖ کنده و ﺑﻪ ﺷﮑﻞ مکعب های ﮐﻮﭼﮏ ﺧرد می کنیم. ﺳﭙﺲ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﻤﮏ می زنیم و کمی صبر می کنیم (زمان دادن باعث می شود هنگام ﺳﺮخ کردن روﻏﻦ ﮐﻤﺘﺮي ﺟﺬب ﮐﻨﺪ)، ﺳﯿﺐ زﻣﯿﻨﯽﻫﺎ را ﭘﻮﺳﺖ کنده و آنها را ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﮑﻌﺐﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﯾﺎ ﻧﮕﯿﻨﯽ ﺧرد و داﺧﻞ روﻏﻦ ﺳﺮخ می کنیم. ﺑﻌﺪ از آﻧﻬﺎ، سراغ ﺑﺎدﻣﺠان ها می رویم و آنها را هم سرخ می کنیم.( ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ برای سرخ کردن بادمجان ها از روغن زیتون استفاده کنید). حالا ﺳﯿﺮﻫﺎي رﯾﺰ ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻣﺪت 2 دﻗﯿﻘﻪ در ﻇﺮﻓﯽ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺗﻔﺖ می دهیم و ﻧﻤﮏ، ﻓﻠﻔﻞ و زردﭼﻮﺑﻪ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﮔﻮﺟﻪ فرنگی های رﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺿﺎﻓﻪ می کنیم و آﻧﻘﺪر ﺣﺮارت می دهیم ﺗﺎ آب ﮔﻮﺟﻪ ها ﮐﺎﻣﻼ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﻮد و ﻣﺨﻠﻮطمان ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺲ درآﯾﺪ. در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﺲ به دست آمده را روي ﺑﺎدﻣﺠﺎن ها و ﺳﯿﺐ زﻣﯿﻨﯽﻫﺎ می ریزیم و 5 دﻗﯿﻘﻪ ﺣﺮارت می دهیم. شاک شوکا آماده سرو است.
فاطیما بهجویان- کارشناس آشپزی صداوسیما
مواد لازم
چانه خمیر نان بربری: یک عدد
شیر: یک پیمانه
شکر: یک پیمانه
آرد: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
طرز تهيه
در یک قابلمه مناسب شیر و شکر را ریخته و با هم مخلوط می کنیم. قابلمه را روی حرارت قرار می دهیم تا شکر حل شود. باید حواسمان باشد که شیر به نقطه جوش نرسد. سپس قابلمه را از روی حرارت برمی داریم و صبر می کنیم تا شیر خنک شود. وقتی کاملا خنک شد، آن را روی چانه نان بربری می ریزیم و به آرامی ورز می دهیم. حالا آرد را کم کم اضافه کرده و به ورز دادن ادامه می دهیم. تا جایی آرد را اضافه می کنیم که خمیر به دست نچسبد. خمیر را جای گرمی قرار می دهیم تا استراحت کند و حجمش دو برابر شود. بعد از استراحت دادن، از خمیر آماده شده به اندازه یک نارنگی برمی داریم و به کمک وردنه آن را باز کرده و با چنگال چند سوراخ روی آن ایجاد می کنیم. در یک تابه مناسب مقداری روغن می ریزیم و آن را روی حرارت قرار می دهیم تا داغ شود. دو طرف خمیرها را داخل آن سرخ می کنیم. بعد از اینکه نان ها را از تابه خارج کردیم، می توانیم مقداری شکر روی آنها بپاشیم و سرو کنیم.
آتینا عالی
مواد لازم
کنجد (پودر شده): 60گرم
کره: 50 گرم
شکر: 110گرم
خامه: 2 قاشق غذاخوری
آرد: 2 قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده: به مقدار لازم
طرز تهیه
کره را روی حرارت ملایم قرار می دهیم تا آب شود، سپس شکر را می افزاییم و هم می زنیم تا خوب حل شود. زعفران را اضافه کرده و خامه را می افزاییم، حالا خوب هم می زنیم تا موادمان یکدست شود. از روی حرارت برمی داریم و پودر کنجد و آرد را اضافه می کنیم و خوب هم می زنیم. روی سینی فر کاغذ روغنی می اندازیم و روی کاغذ را خیلی خوب چرب می کنیم. سپس از مواد به اندازه یک قاشق چایخوری برمی داریم و روی کاغذ می ریزیم. سینی سوهان ها را در فر با حرارت 200 درجه و به مدت 10 دقیقه قرار می دهیم. بعد از 5 دقیقه چک می کنیم که سوهان ها نسوزند و بد طعم نشوند(خام هم نباید باشند). هنگام پخت بخاطر قل زدن، سوراخ های ریزی ایجاد می شود که باید بعد از خارج کردن از فر صبر کنیم تا کاملا خنک شوند، بعد از کاغذ روغنی به آرامی سوهان ها را جدا می کنیم.
* به جای پودر کنجد می توانیم از پودر گردو یا پودر بادام هم استفاده کنیم.
نگاهی به عملکرد ورزش نفت در سال 99
سال 99 سال پرفرازونشیبی براي ورزش نفت بود. در سالي که از یک سو به خاطر ویروس منحوس کرونا و از سوی دیگر به خاطر تحریم های ظالمانه و به منظور کمک به اقتصاد کشور، تیم های ورزشي نفت در رشته های مختلف با کمترين هزينه وارد مسابقات شدند، اما بازهم مانند سال های قبل شاهد موفقيت آن ها در ميادين مختلف داخلي بوديم. سال 99 با مقام سوم وزنه بردار نفتی ها در لیگ برتر شروع شد و با نایب قهرمانی در وزنه برداری تمام شد تا بگوييم سال، سال وزنه برداران نفتي بود و پرچم نفت را بالا نگاه داشتند، چراکه در تمامي مسابقات، داخلي خوش درخشيدند و مايه افتخار ورزش ايران هم بودند. به همين منظور گذري بر موفقيت تیم های نفتي در مسابقات داخلي درسالی که گذشت داشتيم که باهم مرور می کنیم.
تیم های وزنه برداري ملي حفاري و مناطق نفت خیز جنوب در پايان ليگ برتر وزنه برداري باشگاه های ايران به ترتيب به عنوان های سوم و پنجم دست پيدا کردند.
به این ترتیب تیم های وزنه برداري ملي حفاري اهواز با 2203 امتياز به کسب مقام سومي ليگ دست پيدا کرد و نیز همین طور تيم وزنه برداري مناطق نفت خیز جنوب که با 1848 امتياز در رتبه پنجم قرار گرفت.
تیم های کاراته مناطق نفت خیز جنوب و ملي حفاري اهواز مقام سوم مشترک سوپر لیگ سبک آزاد باشگاه های کشور را کسب کردند. جلسه هيات رئيسه سازمان ليگ و مسابقات براي تعيين تکليف تیم های حاضر در لیگ های کاراته کشور با حضور سید حسن طباطبايي، رئيس فدراسيون و ديگر مسئولان فدراسيون و سازمان ليگ در محل فدراسيون برگزار شد و تیم های کاراته مناطق نفت خیز جنوب و ملي حفاري اهواز مقام سوم مشترک سوپر لیگ سبک آزاد باشگاه های کشور را کسب کردند.
به دليل موج جديد شيوع ويروس کرونا، مرحله پلی آف ليگ برتر تنيس روي ميز برگزار نشد تا تيم تنيس روي ميز پتروشيمي بندر امام به عنوان قهرمان معرفي شود.پس از بررسی های به عمل آمده از سوي فدراسيون تنيس روي ميز در خصوص برگزاري يا عدم برگزاري مرحله پلی آف بيست و هشتمين دوره ليگ برتر مردان، اين فدراسيون تصميم گرفت مرحله پلی آف برگزار نشود و نتايج نهايي طبق رده بندی مرحله مقدماتي ليگ برتر آقايان باشگاه های کشور اعلام شود. تيم تنيس روي ميز پتروشيمي بندر امام که رکورددار قهرماني در ليگ برتر تنيس روي ميز باشگاه های ايران است، با قهرماني در بيست و هشتمين دوره اين رقابت ها موفق شد پنجمين قهرماني متوالي خود را جشن بگيرد. تيم تنيس روي ميز پالايش نفت آبادان، ديگر تيم نفتي حاضر در اين رقابت ها در رتبه پنجم قرار گرفت.
تيم جودو نفت مسجدسليمان مقام سوم ليگ برتر مسابقات جودو باشگاه های ايران را کسب کرد. سوپر ليگ و ليگ جودو از رده اميد تا بزرگ سالان به دليل شيوع کرونا ويروس به صورت کامل برگزار نشد تا ناتمام باقي بماند؛ به همين دليل درنهایت بعد از برگزاري جلسه کميته فني فدراسيون، تیم ها بر اساس امتيازاتي که در دور مقدماتي مسابقات کسب کرده بودند مقام های اول تا سوم را کسب کردند. به این ترتیب معيار رده بندی تیم ها مورد تائید ساير باشگاه ها قرار گرفت.
تيم واترپلو نفت اميديه در بيست و نهمين دوره ليگ برتر واترپلو باشگاه های ايران به عنوان سومي ليگ برتر واترپلو کشور دست پيدا کرد. عملکرد خوب تيم نفت اميديه در مرحله دوم رقابت های ليگ برتر واترپلو کشور، اين تيم ریشه دار را در صفوف مدعيان اين فصل رقابت ها قرارداد اما شيوع ويروس کرونا ترمز اين تيم را کشيد تا کار قهرماني به جلسه کميته فني فدراسيون کشيده شود.همانطورکه اشاره کرديم پس از نیمه تمام ماندن ليگ برتر واترپلو باشگاه های ايران در سال گذشته به دليل شيوع کرونا، جلسه کميته فني واترپلو براي تعيين تکليف ليگ برتر برگزار شد و درنهایت اعضاي تصميم گرفتند قهرمان و تیم های دوم و سوم ليگ برتر را بر اساس امتيازات دور مقدماتي بشناسند.بر اساس رتبه بندی نهايي بيست و نهمين دوره رقابت های ليگ برتر واترپلو باشگاه های ايران، تيم واترپلو نفت اميديه همراه با تيم سايپا مشترک مقام سوم را به دست آورد.
مسابقات ليگ برتر وزنه برداري رده سني نوجوانان استان خوزستان با قهرماني زودهنگام تيم نفت مسجدسليمان خاتمه يافت. تيم وزنه برداري نفت مسجدسليمان با 1506 امتياز و با اختلاف زياد نسبت به تيم دوم که مناطق نفت خیز جنوب با 1416 امتياز بود ، صدرنشين و قهرمان شد.
پس از ماه ها بلاتکليفي ليگ برتر فوتبال بانوان، بالاخره مسئولان فدراسيون فوتبال در مورد سرنوشت مسابقات تصميم قطعي گرفتند و پايان ليگ را اعلام کردند. تيم فوتبال بانوان پالايش گاز ايلام هم که در اين رقابت ها حضور داشت، موفق شد با کسب 35 امتياز، در رتبه پنجم قرار بگيرد؛ البته شاگردان «ايناس آراسته نژاد» از اين شانس برخوردار بودند که با توجه به فاصله کمي که با تيم چهارم داشتند، در چند هفته باقيمانده، حتي به رتبه چهارم برسند. ليگ برتر فوتبال بانوان با شيوع ويروس کرونا در کشور به تعويق افتاد و در ادامه نيز با توجه به اوج گیری اين بيماري و ايجاد وقفه طولاني در مسابقات، تیم ها خواستار اعلام پايان ليگ شدند.
تیم های وزنه برداری نوجوانان و جوانان مناطق نفت خیز جنوب اهواز، قهرمان مسابقات لیگ برتر وزنه برداری خوزستان شدند.با توجه به شیوع ویروس کرونا و فراگیر شدن آن، هیات وزنه برداری استان خوزستان، تیم های نوجوانان و جوانان مناطق نفت خیز جنوب اهواز را به عنوان قهرمان مسابقات لیگ برتر وزنه برداری استان خوزستان معرفی کرد.مسابقات فصل ۹۹-۹۸ لیگ برتر وزنه برداری جوانان استان خوزستان با حضور هفت تیم شروع شده بود؛ اما پس از آغاز چندهفته ای مسابقات، ادامه لیگ به دلیل شیوع بیماری کرونا و تعطیلی اجباری مسابقات ورزشی از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا میسر نشد.
تیم فوتبال ساحلی پارس جنوبی موفق شد با قهرمانی در سیزدهمین دوره لیگ برتر فوتبال ساحلی باشگاه های ایران، هفتمین قهرمانی خود در این رقابت ها را جشن بگیرد.
تیم فوتبال ساحلی پارس جنوبی بااقتدار و 9 پیروزی پی درپی به مرحله نهایی این رقابت ها رسیده بود. شاگردان میهن دوست در بازی پایانی که در زمین فوتبال ساحلی دهکده گردشگری بوشهر برگزار شد، در دیداری سخت و نفس گیر و درعین حال پرگل از سد مهمان یزدی خود گلساپوش گذشتند و با نتیجه 5 بر 4 به پیروزی رسیدند و قهرمان شدند.
در پایان این رقابت ها علی میرشکاری، بازیکن تیم فوتبال ساحلی پارس جنوبی با ۱۶ گل به عنوان آقای گل این مسابقات معرفی شد.
سنگ نورد باشگاه نفت امیدیه موفق شد در مسابقات قهرمانی کشور به مقام قهرمانی برسد.
سید رضا چاوشی، سنگ نورد باشگاه نفت امیدیه که از فرزندان نفتی است، در مسابقات سنگ نوردی كشوري نقش جهان که با حضور 99 سنگ نورد در اصفهان برگزار شد، توانست در قسمت صعود روی ديواره بولدرينگ كه ارتفاعش تا ٤ متر است، به قهرمانی برسد. وی بیش از 10 سال است که سنگ نوردی می کند و از ملی پوشان این رشته به شمار می رود. او افتخارات زیادی را با باشگاه نفت امیدیه کسب کرده و درعین حال مدرک مربیگری درجه 3 سنگ نوردی را هم دارد و در کنار مسابقات به مربیگری نیز می پردازد.
وزنه برداران جوان تیم شرکت ملی حفاری اهواز در رقابتی سخت باهمتیان نفتی خود توانستند، قهرمان رقابت های وزنه برداری استان خوزستان شوند.در این رقابت ها دو تیم نفتی، مناطق نفت خیز جنوب- اهواز و ملی حفاری اهواز، رقابتی سخت و شانه به شانه با یکدیگر برای قهرمانی داشتند که درنهایت پولادمردان جوان ملی حفاری اهواز موفق شدند با کسب 778 امتیاز، قهرمان شوند. تیم وزنه برداری جوانان مناطق نفت خیز جنوب هم با729 امتیاز توانست عنوان نایب قهرمانی این دوره از مسابقات را به دست آورد. تیم نفت وگازآغاجاری نیز به مقام چهارم دست پیدا کرد.
مرحله پایانی و فینال لیگ برتر وزنه برداری باشگاه های ایران در سال ۹۹ به مدت چهار روز در اهواز برگزار شد. در این دوره رقابت سه تیم گهرزمین سیرجان، ملی حفاری اهواز و فولاد خوزستان رقابت سختی برای قهرمانی داشتند که درنهایت تیم گهرزمین سیرجان توانست عنوان نخست را به دست آورد و تیم ملی حفاری اهواز نیز به نایب قهرمانی بسنده کرد. فولاد خوزستان هم سوم شد. گهرزمین سیرجان ۱۵۳۲ امتیاز کسب کرد تا به قهرمانی برسد و تیم وزنه برداری ملی حفاری با ۱۴۹۲ امتیاز دوم شد. تیم مناطق نفت خیز جنوب هم با 1217 امتیاز هفتم شد. هم زمان با این رقابت ها نیز مسابقات لیگ برتر وزنه برداری جوانان باشگاه های ایران برگزار شد که تیم جوانان نفت خیز جنوب به نایب قهرمانی رسید و بر سکوی دوم تکیه زد. مرحله دوم لیگ برتر جوانان باشگاه های کشور، 28 بهمن ماه تا یک اسفندماه به میزبانی باشگاه شرکت ملی حفاری در اهواز برگزار شد که تیم عقاب با 1503 امتیاز قهرمان شد و مناطق نفت خیز جنوب با 1462 امتیاز به مقام دوم رسید.
تیم فوتبال بانوان پالایش گاز ایلام در آخرین بازی خود موفق شد یک پیروزی پرگل را ثبت کند تا لیگ برتر فوتبال بانوان باشگاه های ایران را با پیروزی به پایان رسانده باشد. تیم فوتبال بانوان پالایش گاز ایلام که در هفته آخر از مرحله گروهی این رقابت ها به شیراز رفته بود موفق شد، با ارائه یک بازی برتر در ورزشگاه حافظیه، تیم قشقایی شیراز را با نتیجه پر گل 4 بر صفر شکست دهد. تیم فوتبال بانوان پالایش گاز ایلام با 18 امتیاز در رده سوم جدول قرار گرفت و این آخرین بازی این تیم در این دوره لیگ برتر بود.
در سال جاری که به پایان آن نزدیک می شویم به دلیل شيوع بيماري كوويد 19 و لزوم رعايت دستورالعملهاي بهداشتي، شاهد محدوديتهاي زيادي در ابعاد مختلف زندگي بودیم كه بالطبع، ورزش و تربیت بدنی نيز از اين قاعده مستثني نبود. ليكن ازآنجاکه هر تهديدي به خودی خود ميتواند يك فرصت را پیش روي متوليان امر قرار دهد، اداره کل سلامت و تربیت بدنی با برخورداری از حمایت بی دریغ معاون محترم توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت از ورزش همگانی، همراهي و همکاری دلسوزانه رؤساي امور ورزش شركتهاي اصلي و كارشناسان متعهد این حوزه ، عليرغم وجود محدودیت ها و غيرفعال بودن اماكن ورزشي، با نگرشی جدید و بهرهمندي از فضاي مجازي توانستند، آموزش رشتههاي مختلف ورزشی را براي كاركنان و خانواده شريف صنعت نفت در دستور كار قرار داده و با فراهم کردن مقدمات برگزاری مسابقات ورزشي از طريق فضاي مجازي در آينده نزديك، رویکرد جدیدی را در اجرای برنامههاي ورزشي سلامت محور براي آنان فراهم آورند. امیدوارم در سال آتی با برچیده شدن این بیماری منحوس، شاهد تحقق اهداف و رویکردهای صنعت نفت در ورزش و اقبال هرچه بیشتر کارکنان و خانواده به ورزش همچون گذشته باشیم. شايسته است شروع سال جديد را كه به ولادت باسعادت يگانه منجی عالم بشريت (عج)، مزین است به عموم هم وطنان و بخصوص جامعه شريف و صديق صنعت نفت تبريك عرض نمايم. انشا اله در پرتو خداوند منان و در ظل توجهات حضرت ولی عصر (عج)، شاهد صحت و سلامتي همه عزيزان باشیم .
مسئول ورزش بانوان شركت خطوط لوله ومخابرات نفت در گفت وگو با مشعل:
شهره جعفرزاده- بانوان شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران را می توان يكي از پيشتازان عرصه ورزش در صنعت نفت ناميد، چراکه همواره در سال های گذشته در سطوح مختلف مقام آور بوده و بر سكوي قهرماني می ایستادند. ورزش بانوان در سال های گذشته در مجموعه ستاد و مناطق دوازده گانه به جديت پيگيري می شود كه نشان از اهميت و حمايت ويژه مسئولان شركت از اين واحد دارد. در همین راستا با مهيا حاج محمدحسين، مسئول ورزش بانوان شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران كه خود فرزند نفتي و از ورزشكاران حرفه ای است، گفت وگویی داشتیم که باهم می خوانیم.
مهيا حاج محمدحسين هستم. در رشته مهندسي برق الكترونيك در مقطع كارشناسي و در رشته مديريت MBA در مقطع کارشناسی ارشد تحصيل كردم. از سال 89 وارد شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران شدم و از سال 91 در امور ورزش مشغول فعاليت هستم.
پدرم بازنشسته شركت خطوط لوله و مخابرات نفت هستند 37 سال سابقه خدمت دارند که 16 سال آن را در اين شركت به عنوان مدير مناطق شمال شرق و تهران سپري کرده اند. از همان بچگي با شركت آشنا بودم و همراه پدر به مناطق مختلف سفر کردم. از همان زمان به دليل علاقه به ورزش های گروهي در برنامه های كوهنوردي اداره شركت می کردم و تجربه کوهنوردی در مناطق مختلف ایران را در کنار تیم خطوط لوله ستاد و مناطق دارم.
در سال 91 از طريق آقاي قورچيان (رئیس اسبق امور ورزش) كه به علاقه و سابقه زياد من در ورزش آگاه بودند، به عنوان اولين مسئول ورزش بانوان شرکت مشغول به کار در این واحد شدم و بعدازآن با حمایت های آقای میرزائی، رئیس امور ورزش و تربیت بدنی فعلی شرکت در این واحد ادامه فعالیت دادم و از همان بدو ورود براي سرپرستي مسابقات متعدد داخلي شركت اعم از كاركنان، همسران و فرزندان اناث به مناطق دوازده گانه سفر كردم. وظیفه بررسی و انتخاب باشگاه های ورزشی متعدد جهت تمرینات بانوان ورزشکار و علاقه مند شرکت و نیز مصاحبه با مربیان ورزشی رشته های مختلف و گزینش ایشان برای مربیگری جهت برگزاری کلاس های ورزشی و نیز اعزام ورزشکاران مستعد جهت حضور در مسابقات داخلی که در مناطق برگزار می شد و المپیادهای سراسری پالایش و پخش و وزارت نفت نیز به عهده اینجانب گذاشته شد. همچنین با روسای ورزش مناطق دوازده گانه شرکت به صورت مداوم همکاری دارم.
مسابقات در سطح شركت در سه رده سني زير 18 سال، 18 تا 26 سال و بالاتر از 26 سال و در رشته های شنا، واليبال، بسكتبال، تنيس روي ميز، تيراندازي، دارت، آمادگي جسماني، بدمينتون و شطرنج برگزار می شد كه پس از انتخاب، نفرات برتر به المپياد بانوان پالايش و پخش و منتخبين این المپیاد به المپياد وزارت نفت راه پيدا می کردند. به جرات می توانم بگويم كه در تمامي اين المپيادها همواره تیم های منتخب خطوط لوله حرف اول را می زدند و اغلب مقام های اول تا سوم را به خود اختصاص می دادند. بانوان شرکت در لیگ های کشوری نیز بسیار صاحب نام هستند و مقام های زیادی را به خود اختصاص داده اند.
تا پیش از شروع کرونا در شرکت کوهپیمایی های خانوادگی و نیز کوهنوردی های داخلی و سراسری در ستاد و مناطق را برگزار می کردیم. طرح اوقات فراغت فرزندان را داشتیم که شامل کلاس های آموزشی و ورزشی در تابستان و نیز اردوی علمی- فرهنگی در اتمام دوره برگزار کردیم. مسابقات ورزشی تا قبل از شرایط اقتصادی و نیز کرونا برگزار می شد، اما در حال حاضر كه به دليل شيوع كرونا فعالیت های همگاني متوقف شده، برنامه زنگ ورزش راداریم كه با همكاري روابط عمومي رأس ساعت 10 موزيك ورزشی پخش می شود تا كاركنان بتوانند سر جاي خود چند حركت ورزشي را انجام دهند و عوارض ناشی از پشت میزنشینی طولانی مدت را به حداقل برسانیم. ضمن اينكه حركات ورزشي استاندارد هم توسط رئیس امور ورزش از طريق فضاي مجازي آموزش داده می شود تا كاركنان و خانواده ها بتوانند علاوه بر محیط کار از منزل هم اين ورزش ها را دنبال كنند. علاوه بر آن به مناسبت های مختلف ازجمله دهه مبارک فجر، هفته دفاع مقدس و... به صورت مشترک با روابط عمومی و بسیج مسابقات ورزشی با حفظ پروتکل ها انجام می گیرد.
طي سال های اخير با حمایت های اعضاي محترم شوراي ورزش و رئیس محترم امور ورزش کارهای خوبي در ستاد و مناطق انجام شده از آن جمله می توانم به موارد ذیل اشاره کنم.
انتخاب رابطین ورزش بانوان مناطق جهت تسهیل در کارها که ایشان پل ارتباطی اینجانب با ورزشکاران مناطق هستند. همچنین پروژه های تغییر کاربری فضای بلااستفاده به مکان ورزشی، تعمیرات و بازسازی اماکن ورزشی در کل کشور که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: تغییر کاربری سالن ورزشی چندمنظوره شیراز، تغییر کاربری سوله مرکز انتقال نفت شهید حسنی به سالن ورزشی، تجهیز دو سالن ورزشی مراکز انتقال نفت مهرآران و نیز قطب آباد به میز بیلیارد جهت استفاده کارکنان اقماری، احداث زمین چمن مصنوعی مهرآران، احداث استخر سرپوشیده مرکز منطقه لرستان، راه اندازی و تغییر کاربری سالن ورزشی چندمنظوره مرکز انتقال نفت قزوین، تجهیز منازل سازمانی مرکز مناطق اصفهان و لرستان جهت اسکان ورزشکاران و برگزاری مسابقات جهت صرفه جویی در هزینه های اسکان در هتل، خرید لوازم و تجهیزات ورزشی جهت ستاد و مناطق از محل صرفه جویی در هزینه ها، طرح توسعه سالن بدن سازی و آمادگی جسمانی ستاد و نیز راه اندازی سالن تيراندازي با خطوط الکترونیکی در ستاد شركت.
چه برنامه هایی براي سال آينده داريد؟
برنامه ریزی هایی برای افزایش و توسعه ورزش همگانی انجام و مراحل اولیه آنها نیز طی شده که برخی از آن ها عبارتند از: افزایش خطوط سالن تیراندازی ستاد، احداث زمین چمن مصنوعی قطب آباد، زیرسازی زمین چمن قزوین، راه اندازی سالن ورزشی چندمنظوره مرکز منطقه خوزستان، راه اندازی استخر سرپوشیده مرکز منطقه خوزستان، طرح توسعه سالن ورزشی مرکز انتقال نفت شهر.
به منظور ارتقای سلامت کارکنان طرحی برنامه ریزی و بررسی شده و قرار است اجرا شود. طرح سلامت و شناسنامه ورزشی کارکنان که در قالب سنجش آمادگی جسمانی و پایش و نیز مشاوره پزشکی ورزشی کارکنان صورت می گیرد. امیدواریم با بهبود شرایط بتوانیم برنامه های بیشتری در جهت سلامت و نشاط کارکنان و خانواده ایشان داشته باشیم.
عدم برگزاری مسابقات، انگیزه ورزشکاران را تا حدود زیادی کم کرده است. به علت شرایط ناشی از ویروس کرونا اکثر خانواده ها خانه نشین شده اند تا به مراقبت از خانواده و فرزندان خود بپردازند چون امکان فرستادن بچه ها به مهدکودک نیست و مدارس نیز غیرحضوری شده اند و متأسفانه این امر سبب کم تحرکی خانواده ها شده است. بانوان شاغل در زمان حضور در اداره درگیر فعالیت های کاری هستند و بعدازآن نیز به منزل می روند تا به کارهای منزل و خانواده بپردازند و فرصتی برای فعالیت های ورزشی نمی ماند. اگر بشود در تایم اداری (مثلا ساعت استراحت ظهر) برایشان فعالیتی در نظر بگیریم در جهت سلامت ایشان و جلوگیری از عوارض ناشی از کم تحرکی، قدم بزرگی برداشته ایم.
پدر و مادر عزیزم همیشه من و خواهرانم را به ورزش تشویق کرده اند و این باعث شد که از کودکی در رشته های مختلفی ازجمله والیبال، شنا، تنيس روي ميز، بدمینتون و كوهنوردي فعالیت کنم. در اینجا جا دارد که از این دو عزیز تشکر ویژه داشته باشم. ورزش اختصاصي من اسكي است كه از 12 سال پيش تاكنون به صورت حرفه ای دنبال می کنم و مقام هایی هم در اين رشته كسب کرده ام.
خیر به هیچ وجه. جالب است برای شما بگویم همسر من ورزشکار و مثل من فرزند نفتي هستند و ورزش را به صورت حرفه ای دنبال می کنند. داراي مدرك كارشناسي تربیت بدنی و مربيگري تنيس روي ميز هستند و همین طور مقام های زيادي را هم در رشته های تنيس روي ميز و مسابقات اسكي صنعت نفت كسب کرده اند. در زمان ماموریت های شبانه روزی من و نیز دوران دانشجویی ام زحمت کارهای منزل و نیز نگهداری از فرزند خردسالم را برعهده گرفت و همواره مشوق و همراه من در تمام مراحل زندگی، کار و تحصیلم است.
سرمربی تیم فوتسال بانوان ملی حفاری:
مینا بارانی، سرمربی تیم فوتسال بانوان ملی حفاری در خصوص شروع خوب این تیم در نیم فصل دوم گفت: در بازی اول دور برگشت با تیم نامی نویی بازی کردیم که یک تیم خیلی خوب و قوی است؛ آنها به اهواز آمده بودند که از ما امتیاز بگیرند، چراکه نیم نگاهی به صعود در جدول نیز داشتند. برای این بازی برنامه ریزی کرده بودیم تا بتوانیم نامی نو را شکست دهیم. سرمربی تیم ملی حفاری در خصوص حادثه ای که برای مربی این تیم پیش آمده بود، گفت: متاسفانه قبل از بازی به ما گفتند که همکارمان خانم جدیدی زاده در جاده تصادف کرده و نمی تواند ما را همراهی کند. برای ایشان آرزوی سلامتی داریم و امیدواریم هرچه زودتر بهبود پیدا کنند و به تیم برگردند. متأسفانه این خبر در نیمه اول روی تمرکز ما تاثیرگذار بود، اما در نیمه دوم توانستیم خودمان را جمع وجور کنیم و از حریف امتیاز بگیریم و بازی را با برد به پایان برسانیم. سرمربی تیم فوتسال بانوان ملی حفاری درباره سطح کیفی لیگ نیز گفت: در شروع نیم فصل اول به دلیل ورود تیم هایی از لیگ یک به لیگ برتر، کمی سطح مسابقات از کیفیت فصل قبل خارج شده بود ولی با ادامه برگزاری مسابقات و از شروع هفته سوم و چهارم، تیم ها خودشان را پیدا کردند و از سطح پایین بودن و کم کیفیتی خارج شدند. قطعاً با شروع نیم فصل دوم نیز تیم ها هماهنگ تر خواهند شد و شرایط برای همه تیم ها بهتر و هماهنگ تر خواهد بود. بارانی درباره برگزاری مسابقات در شرایط کرونایی گفت: برگزار کردن مسابقات بهتر از برگزار نکردن آن است. شاید یک مقدار کیفیت آن به نسبت دوران قبل از کرونا پایین باشد، ولی آنقدر سطح مسابقات پایین نیامده است که بگوییم لیگ ما کارآمد نیست. همین که تیم ها بازی های خوبی ارائه می دهند و گلزنی می کنند، خوب است. لیگ فوتسال ما هرچقدر پویاتر باشد و برگزاری آن بهتر انجام شود، به تیم ملی کمک بیشتری خواهد شد و اگر قرار باشد تیم ملی به مسابقاتی اعزام شود، برگزاری لیگ خوب می تواند به این امر کمک کند. بارانی درباره وضعیت داوری در لیگ برتر نیز عنوان کرد: داوری و قوانین آن، تغییرات زیادی را در خود دیده و اجرای قوانین جدید برای داوران سخت است. هرچقدر بیشتر داوری کنند، تجربه آنها در اجرای قوانین جدید بیشتر خواهد شد. موضوع دیگر البته شیوع ویروس کرونا است که ازجمله داورها، ناظرها و نماینده ها را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. قطعا سلامت داوران، ناظران و سایر متصدیان بسیار مهم است، زیرا آنها با بازیکنان وارد زمین می شوند. یک خواهشی که دارم این است که همانطور که بازیکنان فوتسال هر هفته تست PCR می دهند، این موضوع برای داورها و سایر دست درکاران برگزاری مسابقات نیز اتفاق بیفتد، زیرا سلامت آنها نیز مهم و حائز اهمیت است. سرمربی تیم فوتسال بانوان ملی حفاری گفت: خواهشی که دارم این است که همان طور که بازیکنان فوتسال هر هفته تست PCR می دهند، این موضوع برای داورها و سایر دست اندرکاران برگزاری مسابقات نیز اتفاق بیفتد، زیرا سلامت آنها نیز مهم و حائز اهمیت است. سرمربی حفاری در مورد قهرمانی نیم فصل گفت: درست است که در نیم فصل اول قهرمان شدیم، اما هنوز اول راه هستیم و به آن بخش پایانی واصلی مسابقات نرسیده ایم.
در شروع دور برگشت
دور برگشت لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران خیلی زود شروع شد و تیم های نفتی که با قهرمانی دور رفت را پشت سر گذاشته بودند، دور برگشت را هم بسیار قدرتمندانه شروع کردند. در گروه اول تیم ملی حفاری اهواز مقابل نامی نو اصفهان به میدان رفت و با دو گل به پیروزی رسید. شاگردان مینا بارانی که با 18 امتیاز قهرمان نیم فصل شده بودند، در خانه و با ارائه یک بازی برتر حریف اصفهانی خود را شکست دادند. ملی حفاری با این پیروزی 21 امتیازی شد تا مقتدرانه در صدر جایگاه خود را مستحکم تر کند. در گروه دوم پالایش نفت آبادان که با صدرنشینی دور رفت را به پایان رسانده بود، در نخستین بازی از دور برگشت ، مقابل پارس آرا شیراز قرار گرفت.شاگردان مریم علوانی در خانه و در روزی که حاکم توپ و میدان بودند، موفق شدند حریف خود را با نتیجه پرگل 5 بر یک شکست دهند تا با قدرت صدرنشینی خود را ادامه دهند. تیم فوتسال بانوان پالایش نفت آبادان با این پیروزی 19 امتیازی شد تا مدعی نخست صعود و قهرمانی در این گروه باشد.
تیم فوتبال صنعت نفت آبادان در هفته دوم از لیگ برتر فوتبال باشگاه های ایران موفق شد نوار پیروزی های پرسپولیس را پاره کند تا به اوضاع خود در جدول سروسامان دهد.
شاگردان سیروس پورموسوی در هفته هفدهم لیگ برتر فوتبال باشگاه های ایران در خانه و ورزشگاه تختی آبادان میزبان تیم فوتبال پرسپولیس بودند که موفق شدند در برابر این تیم به تساوی دست پیدا کنند.
پرسپولیس در 6 بازی قبل خود به پیروزی رسیده بود و در نیم فصل اول هم صنعت نفت آبادان را شکست داده بود؛ برای همین نفتی ها بازی سختی مقابل نایب قهرمان آسیا داشتند.
نفتی ها بازی را از حریف خود بهتر شروع کردند و چند موقعیت هم برای گلزنی داشتند که یک بار آن را مدافعان پرسپولیس از روی خط بیرون کشیدند. در نیمه دوم هم این صنعت نفت آبادان بود که بهتر بازی کرد ولی از موقعیت ها استفاده نکرد تا در روزی که برتر از حریف نامدار خود بود به تساوی قناعت کند. صنعت نفت آبادان موفق شد ترمز نایب قهرمان آسیا را بکشد تا دوباره به جدول و جمع مدعیان برگردد.
صنعت نفت آبادان با این تساوی 24 امتیازی شد و در رتبه ششم قرار گرفت.
سیروس پور موسوی پس از تساوی بدون گل صنعت نفت آبادان مقابل پرسپولیس گفت: به خاطر داشتن چنین بازیکنانی به مردم آبادان تبریک می گویم. اصلاً به مشکلات فکر نکردند باوجود قول هایی که داده شده بود. مقابل نایب قهرمان آسیا بازی کردیم و مساوی کردیم. کار سختی مقابل آنها داشتیم. صدر جدول لیاقت آنهاست و عملکرد خوبی داشته اند. می توانستیم برنده باشیم. در این نوع بازی ها تک موقعیت ها برنده را رقم می زند. پرسپولیس در هر پست جزو بهترین هاست و بچه های ما کار سختی را داشتند و از پس آن برآمدند. آنها روی پرتاب اوت و ضربات آزاد برنامه داشتند و موقعیتی نداشتند.
سرمربی صنعت نفت آبادان در مورد اینکه باد روی کیفیت بازی تأثیر گذاشت و با این شرایط بازی مساوی شد، گفت: در مورد باد موافقم، اما در مورد کیفیت بازی باید بگویم ما به خاطر مردم آبادان با تمام وجود مشکلات بازی می کنیم و امیدوارم از بازی با پرسپولیس جرقه خوبی زده شود تا دوباره به کورس قهرمانی برگردیم.
سرمربی تیم فوتبال صنعت نفت آبادان در مورد اینکه در این بازی احتیاط را در دستور کار داشتند، گفت: احتیاط همیشه شرط عقل است. ما به خاطر نوع فوتبال پرسپولیس می خواستیم آنها را محک بزنیم، اما در نیمه دوم به دنبال کسب سه امتیاز بودیم.
پورموسوی با اشاره به فشارها روی خط دفاعی این تیم گفت: فشاری که روی خط دفاع ما آمد، به خاطر اوت دستی و بازی مستقیم پرسپولیسی ها بود. ما از عمق آنها حمله کردیم و 2 بار هم موقعیت داشتیم، اما آنها نتوانستند از عمق دفاع ما نفوذ کنند و فقط روی اوت دستی و ضربات ایستگاهی خطرساز بودند.
پورموسوی در خصوص اینکه آیا دوباره به کورس قهرمانی و کسب سهمیه برمی گردند، گفت: رقابت های لیگ نیم فصل دوم سخت می شود تمام هدف و سعی ما این است که روند خوب خود را دوباره شروع کنیم و به جمع مدعیان برگردیم. تمام هدف ما این است که حداقل سهمیه آسیایی را کسب کنیم.
تیم فوتبال نفت مسجد سلیمان بعد از متوقف کردن تیم متمول تراکتور در هفته نخست موفق شد تیم سایپا را هم در هفته دوم از دور برگشت لیگ برتر فوتبال باشگاه های ایران در تهران متوقف کند تا مانند دور رفت بازی ها را با دو تساوی پی درپی شروع کرده باشد. تیم فوتبال نفت مسجد سلیمان در هفته هفدهم لیگ برتر فوتبال باشگاه های ایران در تهران میهمان تیم فوتبال سایپا بود که موفق شد با ارائه یک بازی منطقی مقابل این تیم خودروساز یک امتیاز باارزش خارج از خانه کسب کند. شاگردان داریوش یزدی در این دیدار بر توپ و میدان تسلط کافی داشتند و اگر کمی دقت می کردند می توانستند با پیروزی بازی را به پایان برسانند. تیم فوتبال نفت مسجد سلیمان با این تساوی بیرون از خانه و کسب یک امتیاز با ارزش ، 20 امتیازی شد و در رده دوازدهم جدول قرار گرفت.
سرمربی تیم نفت مسجدسلیمان گفت: چندین موقعیت مقابل سایپا به وجود آوردیم که اگر مهاجمین ما هوشیارتر عمل می کردند، چندین گل به سایپا می زدیم. داریوش یزدی که موفق به کسب دو امتیاز در دو بازی اخیر شده است، پس از تساوی تیمش مقابل سایپا گفت: بچه های ما توانستند با توانی که ما انتظارش را داشتیم، کیفیت موردنیاز این بازی را ارائه کنند. برای همین من به تیم خودم تبریک می گویم که توانست چیزهایی را که نیاز بازی بود، اجرا کند و یک خدا قوت هم به تیم خوب و باکیفیت تیم سایپا می گویم. من فکر می کنم جایگاه این تیم در جدول جایگاه واقعی نیست و این تیم، تیم خوبی است که می تواند جایگاه بهتری در جدول داشته باشد.
یزدی در خصوص وضعیت نفت مسجدسلیمان گفت: ما سعی کردیم همان کاری را که در نیم فصل اول انجام دادیم، با یکسری تقویت ها و با یکسری کارهایی که نیاز بازی است، اجرا کنیم و همگان دیدند با وجود کار دفاعی که به خوبی از پس آن برآمدیم، در بخش حمله هم توانستیم چندین موقعیت اجرا کنیم و اگر مهاجمین ما هوشیارتر عمل می کردند، ما می توانستیم چند گل به سایپا بزنیم.
سرمربی نفت مسجدسلیمان در خصوص نقل و انتقالات تیمش گفت: ما امیدوار هستیم به تیممان و مدیریتمان که بتواند به سرعت پنجره نقل و انتقالات ما را باز کنند. در این صورت می توانیم بازیکنانی را اضافه کنیم که بتوانند پاسخگوی نیاز ما باشند. من لیست اولیه ام را به باشگاه ارائه دادم و دوستان تلاش می کنند ابتدا بسته بودن پنجره را حل کنند و اگر این اتفاق رخ دهد، تیم ما حرف های زیادتری برای گفتن خواهد داشت.
یزدی در خصوص ادامه راه نفت مسجدسلیمان در لیگ گفت : تمام هدف ما این است که با بازی های خوب بتوانیم هم دل هواداران را شاد کنیم و هم اینکه در پایان فصل مثل سال گذشته رتبه یک رقمی کسب کنیم.
بعد از پایان کار مهدی محمد نبی در سمت دبیر کلی فدراسیون فوتبال، منصور قنبر زاده به عنوان جانشین او معرفی شد.
بعد از انتخابات فدراسیون فوتبال و انتخاب شهاب الدین عزیزی خادم به عنوان رئیس جدیدی فدراسیون فوتبال ، محمد نبی دبیر کل فدراسیون فوتبال از سمت خود استعفا داد و از سمت خود کنار رفت که استعفایش نیز موردقبول واقع شد.
بعد از نبی منصور قنبر زاده، از همکار نفتی در اداره کل امور سلامت ، تربیت بدنی و مسئولیت اجتماعی و مدیرعامل سابق باشگاه نفت تهران به عنوان سرپرست دبیر کلی فدراسیون فوتبال انتخاب و معرفی شد .قنبر زاده کار خود را در کنار شهاب الدین عزیزی خادم شروع کرد. گفتنی است شهاب عزیزی خادم قبل از انتخابات، منصور قنبر زاده، را به عنوان نایب رئیس دوم خود معرفی کرده بود، اما منصور قنبر زاده قبل از انتخابات انصراف داد.قنبر زاده پیش ازاین و در فدراسیون قبلی به عنوان عضو هیات رئیسه فعالیت می کرد.
امور ورزش و تربیت بدنی شرکت ملی نفت ایران با توجه به تعطيلي اماكن ورزشي و در راستاي اجراي پروتکل های بهداشتي به منظور جلوگيري از شيوع ويروس كرونا (كوويد19) با هماهنگي واحد همگاني اين امور، براي اولين بار اقدام به برگزاري يك دوره مسابقات مجازي شطرنج در سطح شركت ملي نفت ايران و واحدهاي ستادي وزارت نفت در رده كاركنان و فرزندان، ويژه بانوان و آقايان کرد.
در اين مسابقات 32 نفر شطرنج باز در چهار رده كاركنان (زن و مرد) و فرزندان (دختر و پسر) به روش سوئیسی با ثبت نام در سايت اختصاصي شطرنج (Lichess)، در روزهاي هفتم و هشتم اسفندماه سال جاري با يكديگر به رقابت پرداختند و در پايان نفرات برتر در رده های مختلف به شرح ذيل مشخص شد.
تیم بسکتبال نفت آبادان با درخشش سعید داور پناه و محمد حسن زاده، مقابل نیروی زمینی تهران به برتری دست یافت.
در رقابت های مرحله پلی آف لیگ برتر بسکتبال مردان باشگاه های ایران، تیم بسکتبال پالایش نفت آبادان موفق شد در یک بازی راحت نیروی زمینی تهران را ۸۷ - ۴۸ شکست دهد. شاگردان حماد سامری موفق شدند در چهار کواتر متوالی با نتایج ۲۵-۹، ۲۲-۸، ۲۳-۱۶ و ۱۷-۱۵ شاگردان عباس آقا کوچکی را شکست دهند. با این برد نفتی ها جواز حضور در مرحله بعد پلی آف را کسب کردند.
سعید داور پناه گارد ملی پوش و کاپیتان تیم نفت آبادان با کسب ۲۹ امتیاز، ۵ ریباند و ۷ پاس گل، تأثیرگذاری ۳۴ را از خود بر جای گذاشته و بهترین بازیکن زمین شد.
محمد حسن زاده بازیکن پست چهار و ملی پوش نفت نیز در این بازی عملکرد خوبی داشت و با کسب ۲۱ امتیاز، ۱۷ ریباند و ۲ پاس گل، دبل دبل کرد. حسن زاده با تأثیرگذاری ۳۱، دیگر ستاره نفت در این بازی بود.
مهم ترین رویدادهای 99
روزهای ابتدایی خردادماه جنگل های خائیز در شهرستان دهدشت، استان کهگیلویه و بویراحمد در آتش می سوخت. آتش سوزی بزرگ و دامنه داری که روزها ادامه داشت و بخش زیادی از جنگلهای با ارزش بلوط این منطقه از دست رفت.
تیرماه بود که دو انفجار بزرگ در کلینیک سینا اطهر رخ داد و تعداد ۱۹ نفر از کارکنان و مراجعه کنندگان به این مرکز پزشکی جان خود را از دست دادند و تعداد دیگری نیز مصدوم شدند.
ماجرای وقف بخشی از مراتع نزدیک کوه دماوند یکی از موضوعات رسانه ای در سال 99 بود. موضوع این وقف هم مربوط به پلاک های ثبتی ۶۸ و ۶۹ و مکانی غیر از کوهپایه و در محدوده ملار بود که در سال 73 صادر شده است و هنوز این پرونده باز است.
برگزاری کنکور سراسری سال 99 با حواشی زیادی همراه بود و بسیاری معتقد بودند در شرایط بحرانی شیوع کرونا برگزاری و حضور داوطلبان می تواند زمینه یک موج جدید کرونایی را فراهم کند. البته درنهایت کنکور برگزار شد.
17 مهر ماه بود که محمدرضا شجریان پس از چندین سال مبارزه با بیماری دار فانی را وداع گفت. خبر فوت و مراسم تششیع او در طوس چند روزی فضای خبری کشور را تحت تاثیر قرار داد.
رقابت پایانی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۲۰ هم در مهرماه برگزار شد و باشگاه فوتبال پرسپولیس ایران به عنوان نخستین فینالیست در ۱۲ مهر ۱۳۹۹ به مرحله فینال راه پیدا کرد و در بازی پایانی با نتیجه ۲–۱ مغلوب اولسان هیوندای شد اما این بازی هیجان زیادی برای مردم و طرفدارن پرسپولیسی داشت.
در پی بارش شدید باران، معابر و خیابان های شهر اهواز دچار آبگرفتگی وسیع و در بعضی مناطق آب وارد منازل مسکونی شد و برخی از اهالی مجبور به ترک خانه های خود شدند. این وضعیت آبگرفتگی روزها ادامه داشت و موج اعتراضی و خبری را به همراه داشت.
فاز نخست تست انسانی نخستین واکسن ایرانی کرونا، تولید شده توسط ستاد اجرایی فرمان امام هم ۹ دی روی طیبه مخبر، فرزند رئیس ستاد اجرایی فرمان امام و سپس روی دو تن از مدیران ارشد ستاد اجرایی فرمان امام انجام شد.
واکسیناسیون با اسپوتنیک وی
واکسیناسیون کرونا با استفاده از واکسن «اسپوتنیک وی» روسی ۲۱ بهمن ماه با فرمان رییس جمهور و با تست انسانی روی تن پارسا نمکی ، فرزند وزیر بهداشت ، آغاز شد.
انتخابات امریکا در 13 آبان برگزار شد و همزمان با اعلام نتایج انتخابات و شکست ترامپ ، عده ای از معترضان و طرفداران ترامپ به کاخ کنگره آمریکا هجوم بردند که این موضوع با موج خبری زیادی در دنیا رو به رو شد.
حمله تروریستی به دانشگاه کابل در ۱۲ آبان ماه ۹۹ نیز یکی از حوادث تلخ بود که ۲۲ نفر در آن کشته شدند. پدر یکی از دانشجویانی که در این حادثه «تروریستی» جان خود را از دست داد، پس از ۱۴۲ بار تماس بی پاسخ این پیامک را ارسال کرده: «جان پدر کجاستی؟» این حادثه و این جمله در فضای خبری موجی را ایجاد کرد .
راهپیمایی یوم الله 22 بهمن ماه نیز به دلیل شرایط کرونایی و جهت جلوگیری از شیوع و بحرانی شدن این بیماری برای رعایت فاصله های اجتماعی ، به صورت موتوری و ماشینی با استقبال زیاد برگزار شد و حال و هوایی متفاوت داشت.
پنجم آذرماه هم یک خبر کام ها را تلخ کرد و مارادونا یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال و اسطوره فوتبال نوستالژیک بسیاری از نسلهای در کل دنیا پس از یک عمل جراحی ، بر اثر حمله قلبی درگذشت.
مهرداد میناوند و علی انصاریان ، دو بازیکن با سابقه و ارزشمند تیمهای ملی پرسپولیس پس از دوره ای بستری در بیمارستان ، بر اثر ابتلا به کرونا جانشان را از دست دادند. غم از دست دادن این دو بازیکن برای بسیاری از مردم ایران و ورزشکاران و طرفداران فوتبالی سنگین بود.
امسال هم همانند سال گذشته هزاران قطعه از پرندگان و فلامینگوها در تالاب میانکاله تلف شدند و هنوز اقدامی برای جلوگیری از این روند و کاهش تلفات صورت نگرفته است. بسیاری از کارشناسان وجود سم بوتولیسم در کف تالاب که موجب اخلال در سیستم عصبی و سپس مرگ پرنده میشود را عامل اصلی تلفات پرندگان نام میبرند.
دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی از ۷ خرداد ۱۳۹۹ با غلبه اصولگرایان آغاز شد. محمد باقر قالیباف شهردار اسبق تهران در این دوره به عنوان رئیس مجلس انتخاب شده است.
حضور تاریخی پاپ فرانسیس در عراق و دیدار با آیت الله سیستانی از خبرهای پر بازدید و حاشیه دار در اسفند ماه بود.
ترور دانشمند هسته ای ، محسن فخری زاده در آذرماه سال جاری هم از خبرهای تکان دهنده سال 99 بود. فخری زاده که به همراه خانواده در مسیر دماوند به تهران بود هدف برنامه ریزی قبلی تروریستها قرار گرفت و به دلیل شدت جراحات در بیمارستان شهید شد.
فوت تعداد زیادی از هنرمندان برجسته کشورمان درحوزه های مختلف سینمایی و موسیقی و ... نیز از خبرهای تلخ بود. محمد علی کشاورز ، پرویز پور حسینی ، چنگیز جلیلوند و ... از جمله هنرمندانی بودند که در سال 99 به لیل بیماری و یا کرونا ، از میان ما رفتند.
ابتدای بهمن ماه و با آغاز بارشهای زمستانی وقوع بهمن و باد شدید در ارتفاعات تهران جان 11 نفر از کوهنوردان را گرفت. غافلگیری با بهمن و بی توجهی به مسیرهای انتخابی و عدم توجه به هشدارهای هواشناسی از دلایل این حادثه تلخ بوده است.
درگذشت آیت الله مصباح یزدی، آیت الله محمد یزدی، آیت الله یوسف صانعی نیز از خبرهای تلخ بود که تحت تاثیر اخبار مختلف کرونایی قرار گرفت.
زمین لرزه ای به بزرگی ۵.۶ ریشتر، ۲۹ بهمن ماه شهر سی سخت مرکز شهرستان دنا را در استان کهگیلویه و بویراحمد لرزاند. این زلزله خسارت جانی نداشت اما خانه های بسیاری را ویران و مردم را آواره کرد. روند خدمات رسانی بسیار محدود بود و مردم زیر برف و باران شرایط سختی را گذراندند و در این مدت گروه های مردمی زیادی به کمک آمدند.
تیرماه 99 شاهد آخرین کسوف قرن چهاردهم از نوع حلقوی بودیم که در مناطقی از ایران قابل رویت بود.
بازار بورس اوراق بهادار تهران در سال 99 مورد اقبال عمومی بسیاری از مردم که به دنبال سرمایه گذاری منابع مالی خود بودند، قرار گرفت اما پس از مدت کوتاهی شرایط ریزشی پیدا کرد و بسیاری از سهامداران متضرر شدند.
مرداد ماه انفجار بندر بیروت در لبنان خبرساز شد. این انفجار که بازتابهای گسترده ای داشت ساختمان هایی را تخریب کرد و باعث کشته شدن ۲۲۰ نفر و زخمی شدن حدود ۷۰۰۰ نفر و مفقود شدن بیش از ۱۱۰ نفر شد.
پیشنهادهای شادی آور برای خانواده ها در تعطیلات نوروز
مشعل وارد سال دوم کرونایی شده ایم. چه بخواهیم و چه نخواهیم زندگی با تغییرات و محدودیت هایی کرونایی ادامه دارد و یک بهار دیگر با شرایط جدید دارد می آید و بهتر است به جای زانوی غم بغل گرفتن و بی تفاوتی، تلاش کنیم از این بهار و تعطیلات پیش روی نوروزی بیشترین استفاده را داشته باشیم. ازآنجا که شرایط کرونایی با حساسیت و احتمال «ویروس انگلیسی» تهدیدمان می کند، لازم است در این تعطیلات هم در خانه بمانیم و فاصله اجتماعی را رعایت کنیم و از سفر کردن و بیرون از خانه ماندن پرهیز کنیم. البته از آنجا که بهار است و هوا دل انگیز و تعطیلات باعث می شود اعضای خانواده زمان بیشتری کنار یکدیگر باشند، فرصت خوبی برای سرگرمی و بازی های دورهمی و مشترک است تا هم اعضا به خصوص کودکان سرگرم شوند و هم حال و هوای منفی کرونایی و محدودیت بیرون رفتن کم شود. برای همین فکر کردیم برخی سرگرمی ها و بازی های دورهمی در خانه را مرور کنیم تا در ایام نوروز به کمک اعضای خانواده بیاید.
یکی از دم دست ترین و بهترین سرگرمی ها فقط ماندن در وضعیت تخت – پای تلویزیون – آشپزخانه و تکرار آن برای کسانی است که یک سال پرکار و شلوغ داشته اند و حالا دلشان می خواهد فقط در خانه بمانند و بخوابند. گروهی از کارمندان افراد شاغل در کل سال روزهای پرمشغله دارند و حتی آخر هفته ها هم نمی توانند صبح زمان بیشتری در خواب بمانند یا شب ها دیرتر بخوابند، برای همین در آرزوی تعطیلات نوروزی و این وضعیت ماندن در خانه هستند.
در ایام نوروز تلویزیون برنامه های متنوع و شادی را پیش بینی می کند، اما اگر از برنامه های تلویزیونی هم خوشتان نیامد، بهتر است فیلم های انیمیشن و اکشن و خانوادگی را دانلود و آماده نگه دارید تا بتوانید انفرادی یا گروهی با اعضای خانواده و بچه ها ببینید و سرگرم شوید. دورهمی فیلم دیدن حداقل دو بار در روز می تواند به خصوص کودکان را سرگرم کند و راهکار خوبی برای آرام ماندن در خانه است. حتی می توانید با فیلم های مرد علاقه مسابقه هم بگذارید و اسم کارگردان یا بازیگران معروف یا قسمت های مختلف داستان را از هم بپرسید و رقابت و هیجان ایجاد کنید.
بستگی به این دارد که چه روحیه ای دارید و بیشتر با فضای مجازی و لوازم الکترونیک سرتان گرم می شود یا با کتاب هم رابطه خوبی دارید. اگر اینطور است، می توانید لیستی از کتاب هایی که هنوز نخوانده اید، آماده کنید یا در روزهای باقی مانده تا عید که بسیاری کتابفروشی ها تخفیف نوروزی دارند، کتاب مورد علاقه را بخرید و سرگرم شوید، ضمن اینکه در حال حاضر پلتفرم های زیادی برای کتاب صوتی و یا کتاب الکترونیکی هم وجود دارد.
متناسب با اینکه شرایط خانه و دسترسی به حیاط ، بالکن و هر فضایی که امکان کاشت گل و گیاه و نگهداری از آنها را داشته باشد، می توانید از فرصت سروکله زدن با گیاهان و گل ها و حال و هوای خوش بهاری لذت ببرید. گیاهان و رسیدگی به آنها زمان زیادی را نمی گیرد، اما حال و هوا نشاط زیادی را به اعضای خانواده و فردی که درگیر این کار می شود، منتقل می کند. بهتر است نهال و گلدان های کوچک گل دار را بخرید و در جایی نزدیک دید بگذارید.
درست است که خانه تکانی در میان خانواده های ایرانی یک سنت است، اما لزومی ندارد این کار را یک باره و فشرده تا قبل از سال انجام دهید. می توان بخشی از کارهای خانه و جابه جایی لوازم خانه یا رنگ کردن و تعمیرات را به ایام عید منتقل کرد تا سرگرمی برای اعضا به خصوص آقایان باشد که عادت زیادی به ماندن در خانه ندارند.
متناسب با شرایط خانه و محله می توانید مکانی را برای بازی با کودکان یا پیاده روی در حیاط، پشت بام و یا پارک و فضای باز نزدیک خانه انتخاب کنید. هرچقدر هم که در خانه بازی و سرگرمی وجود داشته باشد، باز هم کودکان و بزرگسالان نیاز به هوای تازه و ورزش کردن و بازی در فضای باز دارند؛ به همین دلیل لازم است هر روز یا یک روز در میان در فضای باز با هوای تازه بهاری قرار بگیرید.
بعضی بازی های گروهی هم نتیجه بخش هستند. پانتومیم، اسم و فامیل، مافیا، شاه - دزد و وزیر و چشم گذاشتن و... متناسب با سن افراد خانواده می تواند راهکار خوبی برای سرگرمی باشد. این بازی ها هم مهارت و ارتباط جمعی و گروهی را افزایش می دهد هم جنب وجوش دارد و هم ساعت یا ساعاتی همه اعضا را درگیر و سرگرم می کند. درعین حال این بازی ها تکراری هم نمی شود و در هر بار بازی می تواند با رویکردی متفاوت اجرا شود.
خمیربازی، قایم باشک، رنگ بازی با دست و انگشت، بازی سایه ها، پوشیدن لباس های عجیب و متفاوت و به قول بچه ها خاله بازی و یا زدن یک چادر و کمپ وسط خانه و شبیه سازی یک جنگل و دریاچه و... برای بچه ها تا بتوانند در شرایطی که نمی توانند به سفر و محیط طبیعی بروند، تجربه هایی را با کمک والدین مرور کنند.
والدین متناسب با روحیه و علایق بچه ها می توانند از فرصت تعطیلات و در خانه ماندن استفاده کنند و یکی از مهارت هایی را که خودشان می دانند، به فرزندشان بیاموزند. این مهارت می تواند دوختن یک پیش بند یا ماسک صورت یا ساخت یک جعبه ابزار چوبی، آموزش یکی از سازهای موسیقی و یا پخت یک کیک باشد. بچه ها با نگاه کردن به والدین و مشاهده توانمندی و علاقه آنها بیشتر جذب می شوند و به این ترتیب ساعت ها سرشان گرم است.
بازی ها و سرگرمی های فکری هم یکی دیگر از گزینه های بازی های دو نفره و چند نفره است. این بازی های فکری هم تنوع زیادی دارند و متناسب با سن و سال کودکان می توانید آنها را از فروشگاه های مخصوص بازی های کودکان و بزرگسالان خریداری کنید و حتی می توانید به عنوان عیدی به آنها هدیه بدهید تا هیجان بیشتری هم برای بازی با آنها داشته باشند.
بوی باران، بوی سبزه، بوی خاک
شاخه های شسته، باران خورده، پاک
آسمان آبی و ابری سپید
برگ های سبز بید
عطر نرگس رقص باد
نغمه شوق پرستوهای شاد
نرم نرمک می رسد اینک بهار
خوش به حال روزگار
خوش به حال چشمه ها و دشت ها
خوش به حال دانه ها و سبزه ها
خوش به حال غنچه های نیمه باز
خوش به حال دختر میخک که می خندد به ناز
خوش به حال آفتاب
*بیدل دهلوی
بابک افرا یکی از خوانندگان کمتر شناخته شده موسیقی پاپ است که با چند تک آهنگ معروف شد. آهنگ معروف «هیچی نمیشه» تک آهنگی است که خیلی ها بابک افرا را با آن می شناسند. او در این آهنگ با چند جمله انگیزشی تلاش می کند یادآوری کند که باید بیشتر به خودمان توجه کنیم و با فکر و خیال بیهوده خودمان را آزار ندهیم چون در نهایت هیچ کدام از این فکرها اتفاق نمی افتد و به قول او «هیچی نمیشه»! او تاکنون در تعدادی از برنامه های زنده و ضبط شده تلویزیونی این آهنگ را با توجه به ریتم شاد آن اجرا کرده و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته است.
کتاب آدمی با عنوان فرعی یک تاریخ نویدبخش، اثری خواندنی و بحث برانگیز از «روتخر برخمان» است. کتابی که در آن ایده ای رادیکال مطرح می شود. مفهومی که برای سال ها نفی شده و رسانه های خبری درباره آن صحبتی نمی کنند. اما این ایده رادیکال تقریبا توسط تمامی شاخه های علمی تایید شده است. ایده رادیکال نویسنده کتاب این است: «اغلب افراد، در باطن، نسبتاً نیک هستند». روتخر برخمان، هلندی است و در دانشگاه اوترخت این کشور و یوسی ا ل ای امریکا تاریخ خوانده است. مطالعاتش بیشتر بر شهرها و حکومت ها و مباحث شهروندی متمرکز است. روزنامه انگلیسی گاردین او را «نابغه جوان هلندی با عقاید بدیع» خوانده است و در کتاب آدمی یک تاریخ نویدبخش به دفاع از باطن نیک انسان می پردازد. مفهومی که تکامل شاهدی بر آن است و به عقیده نویسنده زندگی روزمره و سرشت بشر هم آن را تایید می کند. برخمان در کتابش برخی از برجسته ترین وقایع و پژوهش های جهان را با دیدی کاملا بدیع می شکافد و پرتوی نو بر تاریخ بشر در ۲۰۰۰۰۰ سال اخیر می افکند. از همین جهت بهتر است در نظر داشته باشیم که با کتابی تاریخی، فلسفی در زمینه انسان و انسان شناسی روبه رو هستیم. این کتاب را مزدا موحد، ترجمه و انتشارات نو نیز منتشر کرده است.
در قسمتی از متن پشت جلد کتاب نیز آمده است:
«از بمباران های جنگ جهانی گرفته تا جهانی واقعی که شاید تنها در رمان سالار مگس ها بتوان نمونه اش را یافت، از مزرعه پرورش روباه در سیبری گرفته تا جنایتی ننگین در نیویورک، از دستگاه شوک در دانشگاه ییل گرفته تا آزمایش زندان در دانشگاه استنفورد… روتخر برخمان به ما نشان می دهد که باور انسان به مهر و نیک خواهی قادر است تفکر نوینی را بیافریند و مبنایی باشد برای تغییرات راستین در جامعه. زمان آن فرارسیده است تا نگاهی نو به سرشت بشر بیفکنیم.»
«چپ، راست» تازه ترین فیلم چهار کارگردان کمدی یعنی رامبد جوان، پیمان قاسمخانی، سروش صحت و حامد محمدی است که در این پروژه سینمایی همکار شده اند. در «چپ، راست» رامبد جوان، پیمان قاسم خانی، ویشکا آسایش، سارا بهرامی، سروش صحت، ستاره اسکندری، مونا فرجاد، تینو صالحی و محمدرضا مالکی ایفای نقش می کنند. اگرچه هنوز داستان این فیلم مشخص نیست اما با توجه به انتخاب بازیگران و نگاه کارگردانان فضای این فیلم طنز است و قرار است در نوروز 1400 در نوبت اکران باشد.
گفت و گو با کارمند اداره نگهداری و تعمیرات ابزار دقیق پالایشگاه نفت تهران
مشعل رفتن به سراغ علاقه مندی ها در کنار پیگیری موقعیت مناسب شغلی، یکی از بهترین اتفاقاتی است که هر فردی می تواند در زندگی خود تجربه کند. اینکه در کنار کار و تحصیل و موضوعات شخصی زندگی بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که به ورزش، تفریحات سالم، هنر و موضوعات مورد علاقه دیگر هم بپردازیم، انتخاب خود ماست و برخی از افرادی که در اطراف همه ما حضور دارند، این انتخاب را داشته اند و شاهد موفقیتشان هستیم.
علیرضا امامی، کارمند اداره نگهداری و تعمیرات ابزار دقیق پالایشگاه نفت تهران است که از سال ۸۶ جهت فرهنگ سازی حفظ محیط زیست و ترویج دوچرخه سواری شهری فعالیتهای خود همراه با یار و همراهش که دوچرخه اش است، شروع کرده است. او از آن دست شهروندان است که ترددهای داخل شهری خود برای انجام کارهای اداری - درمانی و شخصی را هم با دوچرخه انجام می دهد.
او در این سالها به واسطه این علاقه و توجه و برنامه های خاص مرتبط با دوچرخه بسیاری از دوستان و همکاران خود را به دوچرخه سواری ترغیب کرده است و می گوید: پس از تولد پسرم به دلیل شرایطی که داشت، لازم بود زمانی را در بیمارستان بستری باشد و در این دوران من و همسرم هر روز با دوچرخه به بیمارستان می رفتیم و دکتر ادراکی، رئیس بخش کودکان بیمارستان شرکت نفت با دیدن ما مشتاق به استفاده از دوچــرخه شد و با خرید دوچرخـه بـه کمپــین سـفر عشق (طی کردن مسافت بیش از ۹۶۰ کیلومتر فاصله تهران تا کربلا از روز عاشورا تا اربعین) پیوست و در این مدت از دوچرخه استفاده می کند. علاوه بر این تعداد زیادی از پزشکان و پرستاران بیمارستان نفت هم به استفاده از دوچرخه برای ترددهای شهری علاقه مند شدند.
این عضو ورزشکار خانواده بزرگ نفت می گوید تا قبل از به دنیا آمدن فرزندمان به همراه همسرم که در پالایشگاه نفت تهران با او همکار هستم، از دوچرخه برای تردد از خانه به محل کار و امورات دیگر داخل شهر استفاده می کردیم، اما حالا به دلیل حضور فرزندمان در همه مسیرها امکان استفاده از دوچرخه وجود ندارد و سفرها و مسیرهای طولانی را هم نمی توانم بروم و باید بیشتر در کنار خانواده ام باشم.
او که پدر و عمویش هم بازنشسته پالایشگاه نفت هستند و از خانواده ای نفتی است، سال 86 در آزمون استخدامی نفت شرکت کرده و وارد پالایشگاه نفت تهران شده است و تقریبا از همان زمان با دوچرخه آشنا شده و ترددهای شهری خود را با دوچرخه انجام داده است. او می گوید: در ابتدا دوچرخه تنها یک وسیله و سرگرمی بود، اما به مرور با افراد فعال و گروه های تخصصی در این حوزه آشنا شدم و به جایی رسیدم که دیگر همه امور زندگی را با دوچرخه انجام می دهم.
امامی می گوید که در اتحادیه دوچرخه ایران عضو است و هر ساله جهت کمک به مجتمع کهریزک جهت کمک به معلولان رکاب می زند و دوچرخه سواری را به معلولان انجمن معلولان کم توانان ذهنی و نابینایان انجمن یاران آموزش می دهد.
شرکت در کمپین دختران فردا جهت تامین هزینه ساخت مدرسه برای دختران راهنمایی و دبیرستان مناطق محروم جنوب کشور، آماده سازی دوچرخه های کمپین نو چرخ (۷۰۰ عدد دوچرخه) برای کودکان زلزله زده کرمانشاه و سیل زده جنوب کشور، کمک به فعالیت های خیریه سید محمد حسین رضوی مربوط به جوانان مبتلا به سرطان ۱۶ تا ۳۰ سال از جمله کارهایی عام المنفعه ای بوده که با علاقه و با کمک دوچرخه انجام داده است.
او در اولین رکاب زنی گروهی در روز عاشورا از میدان امام حسین تهران تا امامزاده صالح در سال ۹۹ شرکت داشته و در برنامه های مختلفی که به مناسبت روز ملی هوای پاک یا سه شنبه های بدون خودرو اجرا می شود، شرکت دارد و به علاقه مندانی که تمایل به خرید و آموزش دوچرخه سواری دارند، کمک می کند و از هر فرصتی برای تبلیغ دوچرخه سواری استفاده می کند.
او می گوید اگرچه در سال کرونایی که گذشته، فعالیت های عمومی زیادی داشته، اما محدودیت های کاری و مرخصی گرفتن و به دنیا آمدن فرزندشان باعث شده برنامه های طولانی و با مسافت بیشتر در داخل و خارج کشور را فعلا نتواند اجرا کند. او افزود: در این مدت دوچرخه و تجهیزات لازم برای سفرهای با مسافت بیشتر در داخل و خارج کشور را آماده کرده ام و به محض فراهم شدن شرایط، برنامه های خوبی اجرا خواهم کرد.
امامی در حال حاضر یک برنامه تلوزیونی به نام ایرانگرد را در حال پخش از شبکه پنج سیما دارد و می گوید در آینده برنامه های از این دست بیشتر خواهد شد تا برای دوچرخه سواری شهری و اهمیت آن تبلیغات بیشتری صورت گیرد.
او می گوید در این سال ها نسبت به ده سال قبل توجه و علاقه به دوچرخه سواری شهری افزایش خوبی داشته است و ارگانهای مختلف از جمله شهرداری ها هم پای کار آمده اند تا امکان تردد دوچرخه ها در شهر فراهم شود و این شرایط به گسترش فرهنگ دوچرخه سواری کمک زیادی کرده است.
بهار 1400 نزدیک است و مثل هر سال از چند هفته قبل با تغییرات دمای هوا و کمی گرم شدن مناظر دل انگیز بهاری را در کوچه و خیابان و باغهای شهری می بینیم. شکوفه های بهاری رنگارنگ حال و هوای محلات و خانه ها را شاد کرده است.
تقویم آسمان هم یکی دیگر از برنامه های تقویم شمسی (فارسی) برتر موجود برای سیستم عامل اندروید است که کیفیت مطلوبی داشته و خوشبختانه به صورت رایگان عرضه شده است، اما شامل خرید های درون برنامه ای خواهد بود. مواردی مثل رابط کاربری زیبا، امکان نوشتن یادداشت، ثبت رویداد و ثبت تسک (Task) از اصلی ترین ویژگی های آن محسوب می شوند. شما در نسخه رایگان برنامه تقویم آسمان فقط می توانید سه یادداشت، سه رویداد و سه وظیفه یا تسک را ثبت کنید، اما با خرید اشتراک آن دیگر محدودیتی برای ثبت این موارد نخواهید داشت.
برنامه تقویم فارسی بدون تردید می تواند به عنوان بهترین برنامه تقویم شمسی (فارسی) فعلی موجود برای اندروید انتخاب شود. این برنامه مدت هاست که برای اندروید عرضه شده و مجموعه ای از قابلیت های مختلف را در اختیار کاربران قرار می دهد. این تقویت فقط از ماه های شمسی پشتیبانی نمی کند، بلکه ماه های قمری، میلادی و حتی دری را هم تحت پوشش قرار داده است. این اپلیکیشن حجم بسیار پایینی دارد و از امکاناتی مثل نمایش نوتیفیکیشن، مبدل تاریخ، قطب نما، قبله نما، نمایش اوقات شرعی و غیره هم پشتیبانی می کند.
به دنبال بهترین برنامه تقویم شمسی (فارسی) برای نصب در گوشی اندرویدی خود هستید؟ برنامه تقویم باد صبا بدون تردید می تواند بهترین گزینه پیش رویتان باشد. این برنامه به دلیل رابط کاربری عالی و کیفیت عملکردش توانسته به شدت در بین کاربران محبوب شود. تقویم باد صبا علاوه بر نمایش تاریخ شمسی از نمایش تاریخ قمری و میلادی هم پشتیبانی می کند و مواردی مثل قابلیت پخش اذان، انتخاب موذن، نمایش قبله، نمایش مناسبت ها و نمایش اوقات شرعی هم توسط این اپلیکیشن پشتیبانی می شوند. نکته جالب تر آن است که برنامه تقویم باد صبا به صورت کاملا رایگان عرضه شده و برای دانلود و استفاده از قابلیت های آن نیازی به پرداخت هیچ هزینه ای نخواهید داشت.
راهنمای استفاده از صفحات نشریه مشعل
- بزرگنمایی یا کوچک نمایی تصاویر : Scroll (غلطک) ماوس
با امکان جابجایی پس از بزرگنمایی صفحات
- دسترسی به متن خبر: دابل کلیک روی تصاویر صفحات