با امضای قرارداد8/1 میلیارد دلاری توسعه میدان گازی فرزاد (ب)
پرونده میدان های مشترک گازی مختومه شد
مشعل وزارت نفت به وعده خود عمل کرد و پرونده میدان های مشترک نفتی و گازی را به سرانجام رساند تا گامی مهم در احقاق حقوق ملت ایران با حفظ منابع مشترک برداشته شود. با امضای قرارداد میدان مشترک گازی فرزاد (ب)، پرونده میدان های مشترک نفت و گاز ایستگاه های پایانی را طی می کند تا یکی از سیاست های مهم وزارت نفت در مسیر اجرای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی با تمرکز بر توسعه میدان های مشترک به سرانجام برسد و با تلاش دولت برای حفظ منافع و حقوق مردم، شرایط در میدان های مشترک نفت و گاز به نفع کشورمان تغییر کند. تدبیر مهم وزارت نفت با تمرکز و اولویت بخشی به میدان های مشترک نفت و گاز از میدان گازی پارس جنوبی با سبقت گرفتن از قطر در برداشت از مخزن مشترک تا میدان های مشترک با عراق در غرب کارون و میدان آذر تا فرزاد (ب) بخشی از این راه مهم است که پیموده شد. با امضای قرارداد توسعه میدان فرزاد (ب)، پرونده میدان های مشترک گازی مختومه و با دریافت مجوز شورای اقتصاد برای دو میدان در آینده نزدیک، پرونده تعیین تکلیف میدان های مشترک نفتی نیز بزودی بسته می شود. میدان فرزاد (ب) با امضای قراردادی یک میلیارد و ۷۸۰ میلیون دلاری پس از تعلل هندی ها، سرنوشت تازه ای پیدا کرد و با اقدام توسعه ای از سوی پیمانکار ایرانی، زمینه ساز دستیابی به منابع جدید گازی برای ایران خواهد شد. اگر نیم نگاهی به ابتدای روی کارآمدن دولت تدبیر و امید داشته باشیم، در تمامی میدان های مشترک نفتی و گازی، این ایران بود با دلشوره های از دست رفتن منابع عظیم به سود کشورهای همسایه؛ اما با برنامه ریزی مهم دولت های یازدهم و دوازدهم و تلاش کارکنان صنعت نفت، حالا ورق به نفع کشورمان برگشته و از این پس، تمام نگرانی ها در این عرصه رخت بر بسته است.
از میدان فرزاد (ب) بیشتر بدانید
فرزاد (ب) در محدوده بلوک فارسی در نوار مرزی ایران و عربستان و در فاصله نزدیک ۲۰ کیلومتری جزیره فارسی واقع شده است. شرکت نفت و گاز پارس، میزان گاز درجای این میدان مشترک را حدود ۲۳ هزار میلیارد فوت مکعب و میعانات گازی آن را حدود ۵ هزار بشکه در ازای هر میلیارد فوت مکعب گاز تخمین زده است. میدان گازی فرزاد (ب) در فاصله ۸۵ کیلومتری شرق بوشهر و ۳۵ کیلومتری میدان فرزاد (الف) واقع شده و میدان پیچیده ای است. قرار است با امضای این قرارداد که به صورت بیع متقابل اجرا می شود، دستیابی به تولید روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز ترش طی پنج سال محقق شود. گاز تولیدی این میدان برای فراورش به تأسیسات خشکی منطقه پارس ۲ کنگان منتقل می شود، در تأسیسات خشکی ابتدا میعانات گازی از گاز ترش تفکیک و سپس به منظور تثبیت به پالایشگاه فازهای ۱۲ و ۱۹ پارس جنوبی منتقل خواهد شد. گاز خروجی از تأسیسات خشکی طرح فرزاد (ب) هم برای فراورش میان پنچ پالایشگاه موجود در منطقه پارس-۲ توزیع می شود. قرارداد توسعه میدان گازی فرزاد (ب) با حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت؛ مسعود کرباسیان، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و محمد مشکین فام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس به امضای رضا دهقان، معاون امور توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت، به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران و حمیدرضا مسعودی، مدیرعامل گروه پتروپارس رسید.
آنچه زنگنه اعلام کرد
بیژن زنگنه، وزیر نفت در مراسم امضای قرارداد توسعه میدان گازی فرزاد (ب) به نکات مهمی در زمینه میدان های مشترک نفت و گاز اشاره کرد، از جمله آنکه برداشت گاز و نفت از میدان های مشترک پارس جنوبی و غرب کارون به ترتیب ۲.۵ و ۶ برابر شده است. بدون شک از این اعداد و ارقام نباید ساده بگذریم و دستاورد بسیار مهمی به ثمر رسیده است، آنگونه که وزیر نفت یادآوری کرد: انجام این کارها کوچک نیست، بدانید چنین اتفاق هایی به دلیل ظرفیت های بزرگی که در کشور وجود داشت، قابل تکرار نیست. باب بزرگی که از دولت اصلاحات گشوده شد، بخش عمده آن در این دولت بسته شد. او با بیان اینکه مدت هاست به دنبال امضای قرارداد این میدان گازی بودم، گفت: از همه دوستان و همکاران در شرکت ملی نفت ایران، شرکت نفت و گاز پارس و پتروپارس برای به سرانجام رساندن این قرارداد قدردانی می کنم. وزیر نفت با اعلام اینکه قرار بود هندی ها این میدان را توسعه دهند و پس از تبدیل گاز به ال ان جی (گاز طبیعی مایع شده) آن را ببرند، گفت: شرکت ملی نفت ایران، سناریوهای زیادی را برای توسعه این میدان بررسی کرده، هزینه این میدان که اندازه اش با یک فاز پارس جنوبی برابری می کند، حدود ۲ میلیارد دلار و بسیار بالاست. میعانات گازی میدان فرزاد نیز یک هشتم پارس جنوبی است. در واقع بین دریافت و پرداخت تعادل وجود ندارد و بازپرداخت این طرح کار بسیار سختی است. برنامه هندی ها این بود که گاز میدان فرزاد را به ال ان جی تبدیل کنند؛ اما در تحریم نخست از توسعه این میدان کنار کشیدند و دوباره پس از لغو تحریم برگشتند. شخصاً دوبار با وزیر نفت و گاز و مقام های هندی برای توسعه این میدان صحبت کردم؛ اما حاضر نبودند بیایند. شرایط آنها از جمله تولید نکردن ال ان جی را هم پذیرفتیم، اما باز هم به دلیل تحریم و مسائل دیگر نیامدند. زنگنه در ادامه سخنان خود توضیح داد: وقت و هزینه زیادی برای توصیف میدان فرزاد صرف و سناریوهای مختلفی برای توسعه این میدان بررسی شد تا بتوانیم هزینه توسعه آن را کاهش دهیم. هزینه این طرح با وجود کاهش، اکنون نزدیک ۱.۸ میلیارد دلار است که پرسش اساسی اینجاست این منبع چگونه می خواهد تأمین شود؟ به طوری که بتوان بعداً آن را بازپرداخت کرد. اگر سراغ فروش اوراق مشارکت برویم، مردم اوراق را در قالب زمانی یکساله و دوساله و حداکثر سه ساله می خرند، در حالی که طرح توسعه این میدان، به حداقل پنج سال زمان نیاز دارد و پس از تکمیل نیز چند سال طول می کشد تا هزینه طرح برگردد. بنابراین شما می بینید که تأمین مالی این طرح، نیازمند روش های دقیقی در مدیریت مالی است. برای توسعه این میدان، نزدیک به ۳۰ سناریو بررسی شده و سرانجام با بررسی سناریوهای مختلف، این تصمیم گرفته شد که گاز تولیدی در این میدان به سایت ۲ پارس جنوبی انتقال یابد تا از امکانات و تأسیسات موجود در پارس جنوبی استفاده شود. اکنون پارس جنوبی ظرفیت بسیار بالایی برای دریافت گاز دارد. مطالعه ای با عنوان «استفاده از پالایشگاه های غرب خلیج فارس» انجام و در آن مشخص شده که چه گازهایی به این پالایشگاه ها منتقل شوند؟ گاز میدان بلال و کیش به این پالایشگاه ها می آیند. توسعه میدان فرزاد در قالب قرارداد بیع متقابل انجام می شود، با یادآوری اینکه در طول این مدت با مشکلات تحریم، فاینانس و صندوق توسعه ملی به دلیل اینکه پولی برای پرداخت ندارد، روبه رو بودیم. شیوه تأمین مالی این طرح (فرزاد) به صورت تلفیقی از منابع مالی صندوق توسعه ملی و اوراق مشارکت است.
آخرین کار در توسعه مشترک ها
وزیر نفت با بیان اینکه قرارداد توسعه میدان گازی فرزاد (ب) آخرین کار وزارت نفت در توسعه میدان های گازی مشترک است، ادامه داد: البته میدان گاز ی فرزاد (الف) نیز وجود دارد؛ اما تولید گاز از این میدان وابسته به توسعه میدان فرزاد (ب) است. برای توسعه میدان فرزاد (ب) هم لازم است پیچیدگی های این میدان به صورت دقیق شناخته شود. ابزار توسعه فقط هزینه کردن پول نیست، عاقلانه و با تدبیر فکر کردن مهم است. دفتر بخشی از میدان های مشترک بسته شده و طبق قولی که داده بودم، در این دولت تمامی میدان های مشترک تعیین تکلیف شدند. در پارس جنوبی ۹۵ درصد کارهای مربوط به فاز مخزنی انجام شده و بقیه اقدام ها مربوط به نگهداشت تولید و فشارافزایی است که حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار هزینه دارد و طرح آن تهیه شده و آماده است. در دولت آینده باید به آنها پرداخته شود. ظرفیت برداشت از میدان های غرب کارون با افزایش ۶ برابری از ۷۰ هزار بشکه در روز در سال ۹۲ به ۴۲۰ هزار بشکه افزایش یافته است. برداشت گاز از میدان پارس جنوبی نیز ۲.۵ برابر شده و هم اکنون روزانه ۷۰۰ هزار مترمکعب گاز از این میدان تولید می شود. انجام این کارها کوچک نیست، بدانید چنین اتفاق هایی به دلیل ظرفیت های بزرگی که در کشور وجود داشت، قابل تکرار نیست. باب بزرگی که از دولت اصلاحات گشوده شده بود، بخش عمده آن در این دولت بسته شد. وزیر نفت با تأکید بر ضرورت حفظ ۷۰۰ میلیون مترمکعب تولید از میدان مشترک پارس جنوبی افزود: حفظ این رقم تولید از ۲۷ فاز، هنر می خواهد و ظرفیت برداشت از پارس جنوبی تکمیل است. پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی هم تأثیری بر مقدار تولید پارس جنوبی ندارد. قرارداد میدان های مشترک نفتی هم در شرایط تحریم بسته شده و در این شرایط، قراردادهای نمایشی امضا نکردیم و برای همه آنها منابع مالی در نظر گرفته شده است. موافقتنامه توسعه میدان آزادگان نیز بزودی با شرکت های ایرانی امضا می شود. وی با اشاره به اینکه برای تقویت شرکت های ایرانی، تلاش زیادی در سال های اخیر انجام شده است، افزود: الحمدلله تقویت شدند و پتروپارس هم اکنون به افتخار ملی تبدیل شده و امیدواریم این افتخار کماکان برای کشور ادامه یابد. وزیر نفت با قدردانی از تمام کسانی که در سال های اخیر زحمت کشیدند، گفت: مهم این است که کشور ما سربلند و زنده باشد. همیشه آرزویم تحقق سند چشم انداز در افق ۱۴۰۴ بوده است. در چشم انداز گفتیم ایران از نظر اقتصادی، علمی و فناوری باید در جایگاه نخست منطقه باشد و «ایرانی» مفتخر به «ایرانی بودن» خود در افق چشم انداز باشد. ما خیلی فاصله داریم. ما نسبت به روزی که آغاز کردیم، از چشم انداز دورتریم، یعنی امروز از روزی که چشم انداز را تصویب کردیم، ازآن دورتر شده ایم. چرا؟ این پرسشی است که باید جواب دهیم. ما در این مدت در حد توانمان برای سربلندی کشورمان تلاش کردیم. چشم انداز را نباید فراموش کنیم و برای تحقق آن باید از تمام وجودمان، جانمان و هستی مان مایه بگذاریم. انشاالله مردم از برکات تلاش هایی که می شود، برخوردار شوند؛ البته مستلزم این است که همه بخش ها در کنار هم باشند، انشا الله با هم بتوانیم کشوری بسازیم که به ایرانی بودنمان افتخار کنیم.