از سوی معاون اول رئیس جمهوری

آیین نامه اجرایی عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی ابلاغ شد

معاون اول رئیس جمهوری، آیین نامه اجرایی عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی را ابلاغ کرد.

هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت نفت (با همکاری وزارتخانه های نیرو و امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور) و به استناد بند (ک) تبصره (۱) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، آیین نامه اجرایی بند یادشده درخصوص عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی را تصویب کرد.

به موجب این آیین نامه، شرکت ملی گاز ایران مکلف است در سال ۱۴۰۰، با در نظر داشتن تراز تولید و مصرف گاز طبیعی، زیرساخت های فیزیکی و نرم افزاری لازم را برای عرضه و انجام معامله تا سقف حداکثر ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بورس ایجاد کند.

همچنین به منظور تجاری سازی و افزایش سهم بخش خصوصی در حوزه انرژی، دیگر عرضه کنندگان که صلاحیت آنها به تأیید شرکت گاز و بورس می رسد، در سال ۱۴۰۰ می توانند گاز طبیعی را از یکی از منابع گازهای بازیافتی از مشعل واحدهای عملیاتی، گاز صرفه جویی شده در قالب گواهی های صرفه جویی در بازار بهینه سازی مصرف انرژی و طرح های بهینه سازی مصرف انرژی ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، تأمین و در بورس انرژی عرضه کنند.

روش انجام معامله، مراحل و اقدام های لازم پیش از عرضه، حین عرضه و پس از عرضه، حدود وظایف و مسئولیت های کارگزاران، شرایط انجام معامله، امور مربوط به تسویه پایاپای و تحویل کالا، تسویه و تحویل با تأخیر و شکایت درباره کمیت و کیفیت کالاهای معامله شده و دیگر موارد مربوط به معاملات گاز طبیعی، مطابق با مقررات بازار سرمایه خواهد بود.

شرکت ملی گاز ایران و بورس انرژی ایران همچنین موظف اند در اجرای این آیین نامه، هر سه ماه یک بار گزارش عملکرد درباره معاملات گاز طبیعی را به وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه کنند.

 

سخنگوی دولت:

زیرساخت های عظیمی در بخش پتروشیمی و خودکفایی بنزین ایجاد شد

سخنگوی دولت گفت: توانستیم با استفاده از فضای تحریم شکنی اولیه، زیرساخت های عظیمی در بخش پتروشیمی و خودکفایی بنزین ایجاد کنیم.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، علی ربیعی، در نشست خبری که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، گفت: در حالی که کشور پس از چند سال طوفانی، با تدابیر دولت در مسیر ثبات و رونق قرار داشت، یک باره از نیمه دوم سال ۹۳، جهان با افت شدید و به نوعی بی سابقه قیمت جهانی نفت روبه رو شد. قیمت نفت که برای حدود یک دهه، در محدوده ۸۰ تا ۱۰۰ دلار در نوسان بود، به یک باره و در عرض چند ماه به ۳۰ دلار برای هر بشکه سقوط کرد. بسیاری از کشورهای نفتی نتوانستند در برابر این شوک مقاومت کنند و بسیاری دچار رکود اقتصادی و برخی دچار تورم شدید شدند.

وی افزود: سال ۹۴ برای دولت که در کوران مذاکرات هسته ای قرار داشت، سال بسیار سختی بود، با این حال، با تدابیری که اتخاذ شد، موفق شدیم با کمترین آثار رکودی و تورمی، از این بحران جدید نیز عبور کنیم و در عمل این فشار سنگین در سال ۹۴ را فقط دولت احساس کرد.

سخنگوی دولت تصریح کرد: میانگین صادرات غیرنفتی در دولت دهم ۲۶.۶۷۸ میلیارد دلار، دولت یازدهم ۳۱.۳۱۷ و دولت دوازدهم ۳۰.۱۸ میلیارد دلار بوده است. آیا این یک کارآمدی نیست که صادرات غیرنفتی ما متوسط چهار سال بیش از زمان بی هیچ مسئله و محدودیتی بوده، این یعنی افزایش تولید واقعی، چرا تحریف می کنید؟ در مرحله پساترامپی با اذعان به شکست دولت آمریکا این بار نیز دولت با نظریه تعامل عزتمندانه با جهان با استفاده از ظرفیت ها و بی نظیرترین افرادی که دانش و فهم جهانی بالایی دارند، تحریم ها را تا امروز به اندازه بسیار خوبی به عقب رانده ایم.

ربیعی گفت: در کنار تلاش دولت با استفاده از فضای تحریم شکنی اولیه و سرمایه گذاری های  صورت داده، زیرساخت های عظیمی در راه، تولیدات صنعتی از قبیل فولاد، پتروشیمی و خودکفایی بنزین و پروژه عظیم انتقال آب خلیج فارس و هزاران پروژه عظیم دیگر را سامان داده است. بدون تردید آثار این سرمایه گذاری ها در سال های آینده بر وضع اشتغال و بهبود اقتصاد ایران تأثیر خواهد گذاشت.

ارزیابی ۸ ساله دولت، بدون توجه به آثار جنگ اقتصادی مثل آن است که اداره کشور و مدیریت کشور در دهه ۶۰ را بدون آثار جنگ تحمیلی ارزیابی کنیم.

آغاز به کار دولت با رکود تورمی بی سابقه و انزوای مطلق در عرصه بین المللی همراه بود، به طوری که رشد اقتصادی در سال ۹۱ و ۹۲ به ترتیب ۷.۷ منفی و منفی ۰.۳ درصد و نرخ تورم به ترتیب به ۳۰.۶ و ۳۴.۷ درصد رسیده بود. تدابیر دولت یازدهم در همان شش ماه اول باعث شد تا سال ۱۳۹۳ ، سال خروج از رکود همراه با افت شدید نرخ تورم باشد؛ به طوری که در آن سال، نرخ تورم به ۱۵.۶ درصد و نرخ رشد اقتصادی به ۳.۲ رسید. این در حالی بود که مذاکرات هسته ای در جریان بود و هنوز توافق هسته ای به سامان نهایی نرسیده بود.

در حالی که کشور پس از چند سال طوفانی، با تدابیر دولت در مسیر ثبات و رونق قرار داشت ، یکباره از نیمه دوم سال ۹۳ ، جهان با افت شدید و به نوعی بی سابقه قیمت جهانی نفت روبرو شد. قیمت نفت که برای قریب به یک دهه ، در محدوده ۸۰ تا ۱۰۰ دلار در نوسان بود، به یک باره و در عرض چند ماه به ۳۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد. بسیاری از کشورهای نفتی نتوانستند در برابر این شوک مقاومت کنند و بسیاری دچار رکود اقتصادی و برخی دچار تورم شدید شدند.

 

وزیر نفت خواستار بررسی علل آتش سوزی پالایشگاه تهران شد

وزیر نفت با انتشار مطلبی در حساب کاربری توئیتر خود خواستار بررسی دلایل حادثه آتش سوزی مخازن پالایشگاه نفت تهران، مستندسازی و جلوگیری از تکرار این قبیل حوادث شد.

بیژن زنگنه، وزیر نفت، پس از خاموش شدن آتش مخازن پالایشگاه نفت تهران و ازسرگیری تولید در این مجموعه پالایشی در حساب کاربری توئیتر خود نوشت: «آتش سوزی در مخزن ضایعات نفتی ‎پالایشگاه تهران با موفقیت مهار شد و این پالایشگاه به مدار تولید بازگشت.

شغل آتش نشانی سراسر از خودگذشتگی، ایثار و فداکاریست از تلاش دست اندرکاران این عملیات به خصوص آتش نشان های فداکار تشکر می کنم.

جا دارد از نقش مؤثر مدیران شرکت پالایش و پخش و همکاران پالایشگاه تهران که در این حادثه به خوبی به انجام وظایف خود پرداختند و  نیز از همکاران انتظامی، امنیتی و قضایی که فضای مناسبی را در شرایط آتش سوزی برای مسئولان فراهم کردند نیز صمیمانه تشکر کنم.

‏باید در اسرع وقت علل این حادثه بررسی و مستندسازی و از تکرار این قبیل حوادث جلوگیری شود.»

 

پیام وزیر نفت برای درگذشت یکی از مدیران عرصه فرهنگ و هنر

 وزیر نفت در پیامی درگذشت علی مرادخانی را به خانواده وی و جامعه فرهنگی کشور تسلیت گفت.

متن پیام بیژن زنگنه به شرح زیر است:

 «بسمه تعالی

درگذشت مدیر توانمند عرصه فرهنگ و هنر جناب آقای علی مرادخانی موجب تأثر و تألم فراوان شد. از سال ۱۳۵۹ که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مرحوم مرادخانی آشنا و همکار شدم او را انسانی فرهیخته، اخلاق مدار و علاقه مند به فرهنگ و هنر ناب و اصیل ایرانی و اسلامی دیدم. حضور مستمر و مسئولانه در حوزه فرهنگی کشور در کنار حسن خلق، مردم داری و درایت از ویژگی های بارز و متمایزکننده مرحوم مرادخانی بود.

اینجانب به سهم خود ضایعه درگذشت این انسان فرهیخته را به خانواده ارجمند مرادخانی و جامعه فرهنگی کشور تسلیت عرض کرده و از درگاه خداوند بزرگ برای آن مرحوم آمرزش و علودرجات و برای بازماندگان شکیبایی و اجر مسئلت دارم.»

 

روند کاهشی ذخیره سازی های نفت خام ادامه دارد

دبیرکل اوپک در چشم اندازی خوش بینانه پیش بینی کرد ذخیره سازی های نفت خام همچنان روندی کاهشی خواهد داشت.

به گزارش خبرگزاری رویترز، محمد سانوسی بارکیندو در نشست بین المللی نفت نیجریه که به صورت مجازی برگزار شد، اعلام کرد ذخیره سازی های نفت خام کشورهای توسعه یافته در ماه آوریل ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه کاهش یافت و ۱۶۰ میلیون بشکه کمتر از مدت مشابه پارسال بود. وی افزود: انتظار داریم ذخیره سازی ها در ماه های آینده بیشتر کاهش یابند. دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تصریح کرد: بازار نفت واکنش مثبتی نسبت به تصمیم های ما، از جمله تسهیل کاهش تولید از ماه مه، نشان داده است. بارکیندو با اشاره به اینکه واکسیناسیون کرونا و محرک های مالی گسترده به چشم انداز خوش بینانه اقتصاد جهان کمک کرده است، گفت: دسترسی نابرابر به واکسن کرونا در جهان، تورم بالا و ادامه شیوع ویروس کرونا، همچنان تقاضای نفت را تهدید می کنند. وی تأکید کرد که پایبندی ائتلاف اوپک و متحدانش (اوپک پلاس) به توافق کاهش تولید در ماه آوریل ۱۱۴ درصد بوده است. دبیرکل اوپک با تأکید بر اینکه اوپک منکر تغییرات آب وهوایی نیست، افزود: اقتصاد جهان همچنان به نفت نیاز دارد. بارکیندو گفت: ما کشورهای عضو را به ادامه سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر و در کنار آن تأمین نیاز جهان به هیدروکربن ها تشویق می کنیم.

 

قیمت سبد نفتی اوپک

 بالاتر از ۷۰ دلار ایستاد

قیمت سبد نفتی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) دیروز (دوشنبه، ۱۷ خردادماه) بالاتر از ۷۰ دلار ایستاد. به گزارش دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی این سازمان دیروز ۷۰ دلار و ۱۴ ثبت شد، در حالی که جمعه (۱۷ خردادماه) ۷۰ دلار و ۲۱ سنت بود. سبد نفتی اوپک شامل ۱۳ نوع نفت خام اعضای این سازمان از جمله مخلوط الجزایر، گیراسول آنگولا، سبک رابی گابن، میناس اندونزی، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت، السدر لیبی، سبک بونی نیجریه، سبک عربی عربستان، موربان امارات، مری ونزوئلا و جنو کنگوست. قیمت نفت خام برنت و وست تگزاس اینترمدیت (WTI) نیز امروز (سه شنبه، ۱۸ خردادماه) و تا لحظه انتشار این خبر به ترتیب ۷۱ دلار و ۹ سنت و ۶۸ دلار و ۸۶ سنت به ازای هر بشکه بوده است.

 

عربستان به دنبال اجرای طرح های گاز و پتروشیمی در عراق

وزارت نفت عراق اعلام کرد که شرکت های عربستانی علاقه مند به اجرای پروژه های گازی و پتروشیمی در این کشور هستند. به گزارش خبرگزاری پلتس، وزارت نفت عراق اعلام کرد که شرکت های عربستانی برای افزایش همکاری ها بین این دو کشور بزرگ تولیدکننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، به دنبال اجرای پروژه های گاز، پتروشیمی و انرژی پاک هستند، زیرا بغداد در پی یافتن سرمایه گذار است. وزارت نفت عراق در بیانیه ای اظهار کرد: احسان عبدالجبار، وزیر نفت عراق و عبدالعزیز بن سلمان، همتای سعودی وی، در نشستی مجازی درباره علاقه شرکت های عربستانی به این پروژه ها گفت وگو کردند.

نمایندگان شرکت های عربستانی از جمله مقام های شرکت بزرگ پتروشیمی سابیک (SABIC)، شرکت دولتی سعودی آرامکو و شرکت آب و برق آکوا پاور در این نشست شرکت کردند. شرکت کنندگان عراقی حاضر در این نشست، وزیر برق و رئیس کمیسیون سرمایه گذاری ملی این کشور بودند.

شرکت های عربستانی علاقه ویژه ای به پروژه های مختلف از جمله توسعه میدان های گازی عکاظ و رطاوی و پروژه پتروشیمی نبراس دارند.

سخنگوی وزیر نفت عربستان از اظهارنظر در این باره خودداری کرد.

   وزیر نفت در صحن مجلس:

صادرات گاز در دولت تدبیر و امید ۲ برابر شده است

وزیر نفت با بیان اینکه صادرات گاز در دولت تدبیر و امید دو برابر شده است و اگر بخواهیم صادرات گاز اضافی داشته باشیم هیچ راهی جز بهینه سازی مصرف نداریم، تاکید کرد: برای نگهداشت تولید پارس جنوبی و دیگر میدان های گازی به حدود ۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز داریم.

بیژن زنگنه (سه شنبه، ۱۸ خردادماه) برای پاسخ به پرسش علیرضا ورناصری قندعلی، نماینده مسجدسلیمان و لالی و هفتگل و اندیکا درباره جمع آوری گازهای مشعل و جلال محمودزاده، نماینده مهاباد درباره گازرسانی و کمبود گاز مایع در صحن مجلس شورای اسلامی حاضر شد.

وی در پاسخ به نماینده مسجدسلیمان و لالی و هفتگل و اندیکا درباره جمع آوری گازهای ارسالی به مشعل توضیح داد: گازهای مشعل یا همان گازهایی که به مشعل می رود موضوعی است که بیش از ۶۰ سال مطرح بوده و اجرای آن مسئله ای پیچیده، دشوار و پرهزینه است. مجلس شورای اسلامی نیز به این مسئله توجه داشته و آخرین بار در ماده ۴۸ قانون برنامه ششم توسعه، دولت را موظف کرد تا گازهای مشعل به قیمت عادلانه واگذار شود.

وزیر نفت با اشاره به اینکه ما در اجرای این قانون یک مزایده برگزار کردیم و قیمت هر مترمکعب گاز برای پایه مزایده را نیم سنت تا دو سنت تعیین کردیم که تقریبا رایگان بود، اما تعداد مراجعه کنندگان اندک بودند، افزود: بر این اساس قراردادهایی به مقدار نیم میلیون مترمکعب برای ایستگاه جمع آوری گازهای مشعل میدان پارسی و مارون ۳ امضا و راه اندازی شد و تاسیسات جمع آوری چند مورد دیگر نیز به ظرفیت ۱.۷ میلیون مترمکعب انجام شد، اما مقادیر بسیار کم بود.

زنگنه در تبیین بیشتر این موضوع توضیح داد: برای جمع آوری گازهای مشعل باید واحدهایی به نام ان جی ال یا پالایشگاه گازی احداث شود، در این واحدها گازهای جمع آوری شده از چاه های مختلف، شیرین سازی و تفکیک و هرکدام برای هدفی مصرف می شوند، این موضوع به سرمایه گذاری زیادی نیاز دارد.

وی با اشاره به اینکه در دولت تدبیر و امید به بخش خصوصی اجازه داده شد واحدهای ان جی ال بسازند، تصریح کرد: با اقدام های انجام شده نه تنها تمام گازهای مشعل خوزستان، بلکه گازهای مشعل فلات قاره و نفت مرکزی تعیین تکلیف شدند و طرح ها به ترتیب در حال اجراست. ان شاء الله جمع آوری این گازها تا آخر سال ۱۴۰۱ بیش از ۹۰ درصد محقق می شود.

 گام بلند دولت در جمع آوری گازهای مشعل

وزیر نفت با بیان اینکه جمع آوری گازهای مشعل مسجدسلیمان به پتروپالایشگاه بختیاری واگذار شده است تا بهره آن به مردم منطقه برسد، ادامه داد: از مهم ترین اقدام هایی که در زمینه گازهای مشعل انجام دادیم احداث پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس در بهبهان با سرمایه گذاری ۳ میلیارد دلاری بود که ۵۶ میلیون مترمکعب ورودی آن است و ۳.۴ میلیون تن خوراک برای پتروشیمی ها تأمین می کند، این پروژه پارسال گشایش یافت.

زنگنه از طرح های جمع آوری گازهای مشعل در شرق کارون به عنوان دیگر طرح نام برد و با بیان اینکه گازهای این پروژه به پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس و پالایشگاه گاز مارون می رود، تصریح کرد: این طرح که قراردادش در سال ۹۷ امضا شد، در حال اجراست. به دنبال اجرای این طرح با سرمایه گذاری نزدیک ۲ میلیارد دلار ۱۷.۵ میلیون مترمکعب گاز در شرق کارون جمع آوری می شود و دیگر هیچ گازی نخواهیم داشت که بسوزد، جز مسجدسلیمان که توضیحات آن ارائه شد.

وی ادامه داد: همچنین ان جی ال ۳۲۰۰ در غرب کارون نیز در حال اجراست که سرمایه مورد نیاز برای تأسیس آن ۱.۴ میلیارد دلار است. فاز نخست آن امسال به بهره برداری می رسد و ۱.۸ میلیون تن خوراک واحدهای پتروشیمی بندرامام را تأمین و ۹.۶ میلیون مترمکعب گاز به شبکه سراسری تزریق می کند.

وزیر نفت تصریح کرد: ان جی ال ۳۱۰۰ در منطقه دهلران دیگر طرح جمع آوری گازهای مشعل و رقم سرمایه گذاری آن ۸۹۰ میلیون دلار است که از سوی صندوق بازنشستگی صنعت نفت تأمین می شود و درصد پیشرفت آن ۵۰ درصد است، این طرح سال ۱۴۰۱ به بهره برداری می رسد. در پایین دست این طرح نیز یک مجتمع پتروشیمی با ظرفیت ۹۰۰ هزار تن در حال احداث است.

زنگنه از جمع آوری گازهای مشعل در منطقه پارس جنوبی، ان جی ال خارک و جمع آوری گازهای منطقه خارک به عنوان دیگر طرح ها نام برد و گفت: پالایشگاه هنگام هم که گازهای منطقه قشم را جمع آوری می کند اجرا شده و در حال بهره برداری است.

وی تأکید کرد: دولت در موضوع جمع آوری گازهای مشعل گام بزرگی برداشته و کار بزرگی انجام شده است، همه قراردادهای جمع آوری گازهای مشعل تعیین تکلیف شده و در حال اجرا و فعال است و ان شاء الله حداکثر تا سال ۱۴۰۱ تکمیل می شود.

 صادرات گاز ابعاد مختلف سیاسی دارد

وزیر نفت درباره صادرات گاز به عنوان دیگر پرسش این نماینده مجلس هم توضیح داد: صادرات گاز در این دولت دو برابر شده است، اما اگر بخواهیم صادرات گاز بیشتری داشته باشیم هیچ راهی جز بهینه سازی مصرف نداریم، ما اکنون برای نگهداشت تولید گاز پارس جنوبی و دیگر میدان های گازی به حدود ۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز داریم، برای افزایش صادرات نیز به سرمایه بیشتری از این رقم (۵۰ میلیار دلار) نیاز است.

زنگنه با بیان اینکه صادرات گاز نیز نوعی خام فروشی است و ترجیح ما در مصرف گاز تخصیص آن به پتروشیمی ها و صنایع داخلی انرژی بر برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر است، تأکید کرد: صادرات گاز تنها به وزارت نفت مربوط نیست و ابعاد مختلف سیاسی دارد که همه این ابعاد را باید در کنار هم در نظر گرفت.

وزیر نفت با اشاره به اینکه بهینه‎سازی مصرف انرژی مسئله مهمی است، یادآور شد: مجلس شورای اسلامی در این زمینه در قالب ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور تصویب کرد بود که می توانست انقلابی در این حوزه باشد، اما متأسفانه در قالب تبصره ۱۴ بودجه سالانه تأثیر این قانون از بین رفت، در حالی که اجرای دقیق این قانون گام بزرگی برای بهینه سازی مصرف بود.

 پرداخت ۳۵ میلیارد دلار یارانه برای گاز

وزیر نفت با بیان اینکه ما اکنون نزدیک ۳۵ میلیارد دلار در سال یارانه گاز به مردم می دهیم که رقم بزرگی است و فعلاً هم نمی توانیم تغییری در آن ایجاد کنیم، تصریح کرد: ما دو سند برای بهینه سازی انرژی تدوین کردیم. یکی از آنها مربوط به تراز مصرف گاز تا سال ۱۴۲۰ و دیگری تراز سوخت حمل ونقل است و شورای عالی انرژی هر دو آنها را تصویب کرده و جزو ریل گذاری برای دولت آینده است.

زنگنه درباره پرداخت عوارض آلایندگی هم توضیح داد: در بحث پرداخت عوارض آلایندگی به شهرداری ها بدهی نداریم. اختلافی میان دستگاه ها وجود داشت که دستگاه مالیاتی معتقد بود بر مبنای ارزش تولید نفت باید درصد عوارض آلایندگی پرداخت شود که از بودجه شرکت های ما نیز بالاتر می رفت و سرانجام قرار شد مبنای پرداخت ارزش خدمات برای شرکت ها باشد که اکنون نیز پرداخت ها انجام شده است و بدهی نداریم.

وی درباره طرح طبقه بندی مشاغل هم گفت: این طرح را برای نخستین بار با زحمات زیاد و با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تصویب رساندیم و در حال اجراست و اگر مشکلی دارد آن را رفع خواهیم کرد.

علیرضا ورناصری قندعلی، نماینده مسجدسلیمان و لالی و هفتگل و اندیکا پس از شنیدن این پاسخ ها اعلام کرد که قانع شده است.

 ۹۵ درصد جمعیت ایران زیر پوشش شبکه های گازرسانی

زنگنه در ادامه حضور در صحن مجلس پاسخگوی پرسش های جلال محمودزاده نماینده مهاباد درباره گازرسانی و علت کمبود گاز مایع در سطح کشور بود.

وی با اشاره به اینکه تعداد روستاهای بهره مند از نعمت گاز در دولت های یازدهم و دوازدهم حدود ۲.۵ برابر شده و از ۱۴ هزار روستا به ۳۵ هزار روستا رسیده است، تصریح کرد: هم اکنون بیش از ۹۵ درصد جمعیت کشور زیر پوشش شبکه های گازرسانی قرار دارند.

وزیر نفت با بیان اینکه استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان به دلایل مختلف از میانگین عقب هستند، افزود: در این سال ها ۴۳ هزار میلیارد تومان برای گازرسانی روستایی و شهری هزینه شده و ۴۰ هزار میلیارد تومان اضافه هم برای خطوط انتقال خرج شده است.

زنگنه با اشاره به گازرسانی به استان آذربایجان غربی گفت: پوشش گازرسانی در شهرستان مهاباد از ۳۷ درصد در سال ۹۲ به ۸۰ درصد، در شهرستان سردشت از صفر به ۳۴ درصد (این منطقه از نظر گازرسانی از عقب افتاده ترین مناطق است)، در پیرانشهر نیز از ۳۱ درصد در ابتدای سال ۱۳۹۲ به ۷۴ درصد رسیده که امیدوارم با گازرسانی روستاهای این شهرستان به پوشش ۹۰ درصدی دست یابیم.

 گاز مایع کجا می رود که مردم در صف می ایستند؟!

وزیر نفت درباره دلیل کمبود گاز مایع در سطح کشور هم توضیح داد: اکنون روزانه پالایشگاه های نفتی کشور حدود ۷ هزار تن گاز مایع تولید می کنند که از این مقدار در سال های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به ترتیب ۵۳۰۰ و ۵۵۰۰ تن آن در داخل توزیع شد، اما توجه کنید در این شرایط کل گاز مایع مصرفی مردم با فرض اینکه به هر نفر در ماه دو کپسول ۱۱ کیلویی تخصیص داده شود حدود ۲۳۰۰ تن در روز است. با این حال دقت کنید ما ۵۵۰۰ هزار تن توزیع می کنیم، بقیه این مقدار کجا می رود که مردم دوباره در صف می ایستند؟!

زنگنه ادامه داد: با بررسی های انجام شده مشخص شده قاچاق نمی شود و پس از افزایش قیمت بنزین، مردم از گاز مایع در خودروهای بسیار فرسوده به روش غیرفنی و خطرناک استفاده می کنند.

وی با بیان اینکه برای بهره مندی خانوارها از گاز مایع سامانه ای ایجاد کردیم که برای اجرای آن دو روش سهمیه و رقم مالی وجود داشت، تصریح کرد: مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه امسال در این زمینه مکلف کرد به هر کیلو گاز مایع ۷۵۰ تومان یارانه نقدی تعلق گیرد و جایگاه هایی هم برای استفاده استاندارد خودروسازان از گاز مایع ساخته شود.

وزیر نفت در واکنش به سخن نماینده مجلس که اعلام کرد شما علاقه به صادرات گاز مایع دارید، اظهار کرد: بله علاقه داریم، اما عمده گاز تولیدی پالایشگاه ها برای داخل مصرف می شود و اگر رقمی برای صادرات باقی بماند درآمد آن به سازمان هدفمندی یارانه ها می رسد نه شرکت ملی نفت یا شرکت ملی گاز ایران. از سوی دیگر ما مخالف توزیع گاز مایع در داخل نیستیم و وظیفه ما تأمین نیاز داخل است.

وی در واکنش به روند کُند گازرسانی هم تصریح کرد: این گونه نیست، اگر این طور بود با پوشش ۹۵ درصد جمعیت کشور در شبکه گازرسانی روبه رو نبودیم، میانگین گازرسانی روستایی کشور هم اکنون ۸۴ درصد و بعضی از استان ها هم ۹۰ درصد است.

وزیر نفت گفت: از ابتدای امسال سقف سرانه برای گازرسانی با توجه به نرخ ارز تغییر کرده است و سقف سرانه برای روستاهای مرزی، سردسیر جنگی را تا بیش از ۲۰ میلیون تومان برای هر مشترک در نظر گرفتیم و طبق آن عمل می کنیم. ان شاء الله این کارهای ما رضایت مردم و نمایندگانشان را در پی داشته باشد.

جلال محمودزاده نماینده مهاباد پس از شنیدن سخنان وزیر نفت اعلام کرد از پاسخ قانع شده است.

 فعالیت های خوبی در بخش جمع آوری گازهای مشعل انجام شده است

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: انصافاً باید اعلام کنم که وزارت نفت فعالیت های خوبی در بحث جمع آوری گازهای مشعل انجام داده است.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در جریان بررسی پرسش علیرضا ورناصری قندعلی، نماینده مسجد سلیمان، لالی، هفتکل و اندیکا از وزیر نفت درباره جمع آوری گازهای مشعل در صحن مجلس، گفت: بنده خود در جریان این موضوع قرار دارم. انصافاً کارهای خوبی درباره جمع آوری گازهای مشعل انجام شده است.

«مشعل» از طرح نوین افزایش ضریب بازیافت نفت در یک میدان نفتی گزارش می دهد

بلال  میزبان فناوری نانو

 مشعل توسعه فناورانه از سیاست های مهم وزارت نفت در ازدیاد برداشت از مخازن نفتی کشور است که در سایه همکاری با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی در حال انجام است. راهی که منتفع اصلی آن با افزایش درآمد نفتی کشور و همچنین صیانت از این منابع، نسل های فعلی و آینده کشور خواهند بود. این رویکرد با توجه به اینکه میادین زیادی از کشور در حال ورود به نیمه دوم عمر خود هستند، اهمیت بسزایی دارد؛. مسیری که با تلاش دانشگاهیان در حال نتیجه دادن است. در همین زمینه، هم اکنون حدود ۴۰ طرح کلان پژوهشی در حوزه های بالادست و پایین دست صنعت نفت با همکاری دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی در حال اجراست که نخستین قراردادها از این مجموعه طرح ها، به اواخر سال ۹۳ بازمی گردد که مطالعات ازدیاد برداشت ۹ میدان نفتی در قالب ۹ قرارداد به دانشگاه ها واگذار شد. گام دوم هم سال ۹۵ با امضای ۱۲ قرارداد به منظور ایجاد انستیتوهای تحقیقاتی در پایین دست صنعت نفت میان سه شرکت تابع وزارت نفت (شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی) و دانشگاه های منتخب برداشته و سومین مرحله آن سال ۹۶ با امضای پنج قرارداد پژوهشی در حوزه اکتشاف دنبال شد و امسال نیز ۱۳ قرارداد پژوهشی دیگر در حوزه ازدیاد برداشت نفت تعیین تکلیف شدند. در مجموع، مطالعات فناورانه ۲۰ میدان نفتی و دو میدان گازی کشور به دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی سپرده شده است که ذخایر این میدان ها ۵۰ درصد از ذخایر درجای نفتی (۵۳ درصد از کل ذخایر قابل استحصال) کشور است که ارزش کل قراردادهای واگذار شده بیش از ۱۰۰۸ میلیارد تومان و حدود ۵۰ میلیون یوروست. مجموعه گام هایی که باید آنها را در مسیر برداشت حداکثری از مخازن نفتی قلمداد کرد. در این میان، طرح بررسی امکان تزریق پذیری نانوسیالات که به عنوان یکی از روش های نوین افزایش ضریب بازیافت نفت از سال 94 آغاز شده بود، با تزریق به یکی از مخازن سورمه میدان نفتی بلال وارد مرحله پایلوت شد. خوب است بدانید که این طرح مهم پژوهشی که اکنون دانش آن در اختیار چند کشور معدود جهان قراردارد، به سرپرستی خانم نصرت ایزدی در حال انجام است تا مشخص شود که زنان در نفت پیشتاز هستند و بدون هیاهو با دانش خود، مرزهای رقابت با دنیا را پشت سر می گذارند. میدان نفتی بلال از میدان های نفتی ایران است که در استان هرمزگان قرار دارد و در منطقه لاوان، در محدوده خلیج فارس مستقر است. نخستین چاه اکتشافی در میدان نفتی بلال، سال 1346 حفر و طرح توسعه آن از سال 1378 آغاز شده و در سال 1381 هم به بهره برداری رسیده است. دانش فنی تولید نانوساختارهای (نانوامولسیون ها) که به منظور سهولت ازدیاد برداشت نفت حاصل شده است، با راهبری مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران و کارفرمایی شرکت نفت فلات قاره ایران به ثمر رسیده است. طرح پایلوت تزریق پذیری نانوسیالات، با هدف تزریق ۱۸ هزار بشکه نانوسیال در چاه ۱۰ این میدان در دستور کار است؛ عملیاتی که با هدف ازدیاد برداشت نفت برای نخستین بار در کشور وارد مرحله پایلوت شده است. در این طرح پژوهشی، طیف وسیعی از نانوساختارها (اکسیدهای فلزی - کربنی و هیبریدی) مطالعه و با بررسی پایداری نانوساختارها در شرایط شوری، دما و فشار مخزن، دستیابی به دانش فنی پایدارسازی نانوساختارها برای تسهیل ازدیاد برداشت نفت محقق شده است.

4 فاز طرح

ابوالفضل فراهانی، رئیس پژوهش و فناوری شرکت نفت فلات قاره ایران، درباره روند و اهمیت این اقدام فناورانه در گفت وگو با «مشعل» به چهار فاز طی شده در این طرح اشاره می کند و توضیح می دهد: «فاز اول این طرح، به تهیه فرمولاسیون و دانش فنی استفاده از نانوذرات برای تهیه امولسیون های پایدار در ازدیاد برداشت در مقیاس آزمایشگاهی طراحی بود.

در فاز دوم، شبیه سازی تزریق نانوسیال منتخب به مخزن سورمه میدان بلال در دستور کار قرار گرفت و فاز سوم طرح نیز به تهیه نانوسیال منتخب در مقیاس نیمه صنعتی برای انجام تست های ازدیاد برداشت به منظور تزریق به این مخزن اختصاص یافت و در فاز چهارم، عملیات در مقیاس تک چاه در یکی از چاه های تزریقی میدان بلال آغاز شد.»

او می گوید که به نتیجه کار، خوشبین است و آن را حاصل نگاه مهم حاکمیت و در مسیر آن وزارت نفت می داند که برای برون رفت کشور از تحریم ها، باید به توان داخل تکیه کند و در سال های اخیر، این رویکرد بسیار پررنگ شده و در این راه، باید شرکت ملی نفت ایران را از پیشگامان توسعه بدانیم.» فراهانی در ادامه به انتخاب شرکت نفت فلات قاره ایران برای این طرح اشاره می کند و می گوید: «در این طرح، باید مناطقی انتخاب می شد که در آنها، تزریق آب صورت گیرد، از این رو باید یکی از مخازن شرکت نفت فلات قاره کاندیدا می شد.» او این را هم اضافه می کند که شرکت نفت فلات قاره، پیشران انتخاب شیوه های نوین است و بیشترین حمایت را از طرح های پژوهشی داشته و دو سال پیاپی، جایزه پژوهش برتر را از وزارت نفت دریافت کرده است.

سابقه طرح

رئیس پژوهش و فناوری شرکت نفت فلات قاره ایران، با اشاره به سابقه این طرح، به تلاش گروهی از پژوهشگران صنعت نفت اشاره می کند که در این زمینه فعالیت داشته و از طریق پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت، طرح را بین شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی نفت پیشنهاد می دهند و با پذیرفتن آن از سوی شرکت نفت فلات قاره ایران، امروز شاهد نتیجه این طرح هستیم.

فراهانی این اقدام را حاصل بیش از 5 هزار نفر- ساعت کار روی این طرح می داند و در زمینه همکاری و مشارکت شرکت نفت فلات قاره یادآوری می کند که عزم خود را جزم و تمام منطقه عملیاتی لاوان و همچنین سکوی نفتی بلال را برای این طرح بسیج کرده ایم.

به گفته او سابقه استفاده از تزریق نانوسیالات به عنوان یکی از روش های نوین افزایش ضریب بازیافت نفت در جهان، میان کشورهای محدودی همچون آمریکا و انگلیس کاربرد دارد.

رئیس پژوهش و فناوری شرکت نفت فلات قاره ایران می گوید که این تکنولوژی، لبه علم است و نکته مهم آن، این است که یک بانوی ایرانی ( خانم ایزدی) آن را به این مرحله رسانده است.

به باور او با رسیدن طرح تزریق پذیری نانوسیالات به میدان بلال، باید گفت که اعتماد دانشگاه و صنعت را می توان ترمیم کرد و باید در مسیر ارتقای آن گام برداشت.

فراهانی درباره زمان نتیجه این طرح یادآوری می کند که منتظر هستیم جواب بدهد و بعد از به نتیجه رسیدن تمام میدان های شرکت نفت فلات قاره، قابلیت استفاده از این روش را خواهند داشت و به عنوان نمونه می توان به میدان فروزان برای گزینه بعدی این طرح اشاره کرد.

براساس توضیحات او در صورت به نتیجه رسیدن این طرح پایلوت 2 تا 5 درصد ازدیاد برداشت ارتقا خواهد یافت و در مرحله بعد با تزریق۹۰ هزار بشکه نانوسیال در چند مرحله در مخزن سورمه بلال، نتیجه آن بررسی خواهد شد.

گام عملیاتی استفاده نانوسیالات در مخازن

طبق اعلام فراهانی، بررسی نتایج آزمایشگاهی و شبیه سازی تزریق نانوسیال منتخب در مقیاس میدانی از نظر فنی و اقتصادی نشان داده است که افزودن نانوافزایه ها به آب تزریقی کنونی به مخزن، می تواند سبب افزایش قابل توجه ضریب بازیافت مخزن نسبت به آب تزریقی خلیج فارس بدون نانوافزایه ها باشد.

با آغاز آزمایشی تزریق نانوسیال در چاه ۱۰ مخزن بلال، گام عملیاتی شرکت ملی نفت ایران در مسیر استفاده از نانوسیالات در اجرای روش های افزایش ضریب بازیافت (EOR) برداشته شد و در صورت موفقیت اجرای پایلوت این طرح، این روش می تواند در سطح گسترده تری به کار گرفته شود. شرکت ملی نفت ایران رویکرد ازدیاد برداشت نفت با تکیه بر توان علمی و پژوهشی دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی را از سال ۹۳ تاکنون، به طور جدی در دستور کار قرار داده است و به واسطه این رویکرد، مطالعات فناورانه روی حدود نیمی از ذخایر هیدروکربوری کشور در قالب همکاری های مشترک صنعت نفت با جامعه علمی و تحقیقاتی کشور در جریان است.

ابراهیم طالقانی، مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران، در این زمینه اعلام کرده است که تزریق نانوسیال در مخزن سورمه میدان بلال نه تنها از حیث فنی، حرکت به سمت بهره مندی از روش های ازدیاد برداشت (EOR) و به کارگیری نانو در بخش بالادستی صنعت نفت است؛ بلکه از لحاظ اثبات وجود ارتباطی محکم و کاربردی بین صنعت نفت و دانشگاه، تحقق دانش پایه کردن امور همسو با سیاست های اقتصاد مقاومتی و تقویت حس پژوهش باوری و خودباوری، طرحی بسیار حائز اهمیت به شمار می آید.این حرکت، نشأت گرفته از عزم صنعت نفت برای همکاری با جامعه علمی - تحقیقاتی کشور و همین طور پاسخ مطلوب دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی به این اعتماد است که با نهادینه شدن رویکرد پژوهش و فناوری در صنعت نفت، به سمتی حرکت می کنیم که توسعه پژوهش و فناوری دیگر به توسعه ساختار سازمانی این بخش منوط نیست و هرکدام از کارکنان صنعت نفت می توانند در حکم یک پژوهشگر به تحقق اهداف تعریف شده در این زمینه کمک کنند.طالقانی از مساعدت شرکت نفت فلات قاره ایران نیز در اجرای این طرح قدردانی کرد و با بیان اینکه اگر باور سازنده مدیران و همکاری متخصصان این شرکت نبود، این طرح به نتیجه نمی رسید، ادامه می دهد:« اگر مواد منتخب در بازه زمانی خاصی استفاده نمی شدند، چند میلیارد هزینه صرف شده برای تولید این مواد هدر می رفت؛ اما با همکاری ارکان مختلف شرکت نفت فلات قاره و با وجود مشکلات بسیار، این طرح عملیاتی شد.»طرح فناورانه ازدیاد برداشت میدان سروش نیز با گزینه تزریق پلیمر در حال بررسی است و به این ترتیب، شرکت نفت فلات قاره را می توان در اجرای پایلوت طرح های تزریق پلیمر و نانوسیالات در مسیر ازدیاد برداشت نفت پیشتاز دانست.

زنان در نفت پیشتاز هستند

حال که با این طرح پژوهشی آشنا شدید، بد نیست با اطلاعاتی از تیم تحقیقاتی که آن را تا این مرحله رسانده اند همراه شوید. اول آنکه این طرح که برای نخستین بار در کشور در حال اجراست، به سرپرستی خانم نصرت ایزدی به ثمر رسیده است. او به همراه گروه خود برای اولین بار طرح پژوهشی دستیابی به دانش فنی تولید نانوساختارهای مناسب برای سهولت ازدیاد برداشت از مخازن نفتی را رقم زده که در حال حاضر در اختیار معدود کشورهای جهان قرار دارد. ایزدی، دکترای مهندسی شیمی از دانشگاه پلی تکنیک تهران دارد وعضو هیأت علمی پژوهشگاه صنعت نفت است. سابقه کار 18 ساله در پژوهشگاه صنعت نفت و 15 سال فعالیت در مرکز تحقیقات نانو در کارنامه او به چشم می خورد.  او درباره کارنامه کاری خود به «مشعل» توضیح می دهد که مسؤولیت پروژه های متعدد تحقیقاتی و پایلوتی را به عهده داشته که تاییدیه و رضایت مندی کارفرما را در پی داشته است. ایزدی ادامه می دهد: «از جمله این تحقیقات می توان به پتروشیمی تند گویان، پتروشیمی بوعلی، مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران و سازمان انرژی های نو (سانا) اشاره کرد.»  او می گوید: «این طرح را با همراهی همکاران خود آزاده امراللهی و آقایان سلیمانی، طاهرنیا و زمانی در دست اجرا دارند.»

اعتمادی که بازگشت

از ایزدی درباره هدف از پیگیری طرح پژوهشی دستیابی به دانش فنی تولید نانوساختارهای مناسب برای سهولت ازدیاد برداشت از مخازن نفتی سوال می کنیم که اشاره می کند: «هدف از انجام این پروژه، ایجاد اعتماد بین تیم تحقیقاتی و عملیاتی پروژه های مورد نیاز صنعت و رساندن پروژه از فاز تحقیقاتی و آزمایشگاهی به فاز صنعتی بوده است؛ موضوعی که متاسفانه در سال های اخیر، بسیار دچار بحران بی اعتمادی شده بود؛ اما در اجرای این طرح، با صداقت و تلاش شبانه روزی تیم اجرایی پروژه و ارتباط تنگاتنگ با کارفرما این هدف به واقعیت نزدیک شده است.» او اظهار امیدواری می کند که با انجام چنین پروژه هایی هدفمند بتوانیم به موازات شرکت های بین المللی، دانش های فنی مورد نیاز صنعت را تولید و بومی سازی کنیم. ایزدی درباره چرایی انتخاب مخزن سورمه بلال برای این طرح پژوهشی می گوید:« مخزن سورمه میدان بلال، به این دلیل به عنوان میدان کاندیدا برای اجرای این پروژه در نظرگرفته شد که در این مخزن، تزریق آب به دلیل دسترسی آسان به منظور فشار افزایی در آبده مخزن و هم به عنوان سیلابزنی در لایه های نفتی از سال 2008 در حال انجام بوده و کاندیدای خوبی برای اجرای پروژه های آب محور است.»  او در معرفی بیشتر این طرح توضیح می دهد: «طرح پژوهشی «دستیابی به دانش فنی تولید نانو ساختارهای مناسب برای سهولت ازدیاد برداشت از مخازن نفتی» در سال 94 همزمان با تحقیقات روز دنیا و با محوریت استفاده از فناوری های نوین (علم نانو) در حوزه ازدیاد برداشت، در پژوهشگاه صنعت نفت (مرکز تحقیقات نانو) در 4 فاز مطالعاتی، آزمایشگاهی، شبیه سازی، اجرای فاز پایلوت تعریف شد.»

گام به گام با نانوسیال در بلال

به گفته ایزدی، موفقیت در 3 فاز مطالعاتی، آزمایشگاهی و شبیه سازی پروژه، منجر به فاز اجرای پایلوت نانو سیال روی میدان بلال در سه مرحله پشت سر هم شد که جزییات این مراحل به شرح زیر است:

مرحله اجرای فاز نخست پایلوت: تزریق 18 هزار بشکه نانو سیال به چاه تزریقی BL-10I میدان، با هدف بررسی تزریق پذیری و آسیب های احتمالی چاه و مخزن و بررسی عدم قطعیت های زمین شناسی و مخزنی و کاهش ریسک ها - که قبل از انجام پروژه های ازدیاد برداشت ضروری است- آغاز این مرحله 28 اردیبهشت 1400 بود و تا آخر خرداد ادامه دارد و نتایج آن مورد آنالیز قرار می گیرد. در صورت موفقیت آمیز بودن نتایج این مرحله، مرحله دوم تزریق انجام خواهد شد.مرحله دوم اجرای پایلوت: تزریق18 هزار بشکه نانو سیال به چاه تزریقی BL-7I میدان با هدف بررسی تزریق پذیری و آسیب های احتمالی چاه و مخزن و بررسی عدم قطعیت های زمین شناسی و مخزنی و کاهش ریسک ها - در صورت موفقیت آمیز بودن مرحله دوم پایلوت- با قطعیت کامل می توان گفت که نانو سیال تزریقی به میدان، هیچ گونه آسیبی به چاه ها و سنگ مخزن نمی رساند و مرحله سوم پایلوت اجرا خواهد شد.مرحله سوم اجرای پایلوت: تزریق 54 هزار بشکه نانو سیال به چاه تولیدی BL-1P میدان با روش huff&puff و با هدف بررسی عملکرد نانو سیال در خاصیت تغییر ترشوندگی سنگ و افزایش تولید.ایزدی با این توضیحات یادآور می شود که در صورت موفقیت آمیز بودن هر سه مرحله اجرای فاز پایلوت، شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت فلات قاره می توانند برای اجرای تزریق نانو سیال به صورت تک چاه یا تزریق به کل چاه های میدان، با هدف ازدیاد برداشت از میدان در دراز مدت، برنامه ریزی و تمهیدات لازم را بیندیشند.

ممکن است برخی در اجرای این طرح پژوهشی، نگران مسائل زیست محیطی آن باشند؛ اما ایزدی به دغدغه ها در این زمینه پایان داده و می گوید: «نانو سیال تزریقی، مجوز سازمان محیط زیست را اخذ کرده و مخاطرات زیست محیطی برای آبزیان دریایی ندارد. دو سال طول کشید تا مجوز اخذ شود که جا دارد از سازمان محیط زیست، دانشگاه علوم دریایی چابهار و شرکت راموز که در این زمینه با تیم اجرایی همکاری داشتند، تشکر و قدردانی می کنم. ایزدی در ادامه با اشاره به مرکز تحقیقات نانو در پردیس پایین دستی در پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان مجری پروژه یادآوری می کند، همکاری تیم اجرایی پروژه به صورت مشترک که باعث شد این پروژه از مرحله پژوهش به مرحله اجرا برسد، مشتمل بر پردیس بالادستی پژوهشگاه صنعت نفت (انجام آزمایشات سیلابزنی و بررسی مکانیسم های موثر در ازدیاد برداشت)، پردیس محیط زیست پژوهشگاه صنعت نفت (انجام آزمایشات زیست محیطی، خوردگی و سازگاری)، پژوهشکده توسعه و مهندسی پردیس پایین دستی پژوهشگاه صنعت نفت (طراحی سامانه نانو سیال)، واحد اچ اس ای پژوهشگاه صنعت نفت، واحد مهندسی و خدمات فنی پژوهشگاه صنعت نفت (ساخت سامانه تزریق نانو سیال)، شرکت پترو آزما (شبیه سازی پتانسیل بسیار خوبی برای شبیه سازی فرایندهای سیلابزنی در مقیاس مغزه و مقیاس میدانی دارد.) است. افزون بر آن همکاری بسیار خوب مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت فلات قاره ایران در همه ارکان ها ( مدیر عامل، پژوهش، مطالعات مخازن، امور تولید، بهره برداری، فراورش، منطقه لاوان، سکوی نفتی بلال و بازرسان فنی شرکت نفت فلات قاره ایران و اچ اس ای) در این طرح قابل قدردانی است. او به همکاران خود در پژوهشگاه صنعت نفت هم اشاره می کند و همراهی و حمایت رئیس پژوهشگاه صنعت نفت (دکتر توفیقی)، روابط فناوری (دکتر بزمی)، پردیس پایین دستی (دکتر زمانیان)، رئیس مرکز تحقیقات نانو (دکتر مهاجری)، پردیس بالادستی (دکتر کاظم زاده)، پردیس محیط زیست (دکتر نشاطی)، رئیس واحد مهندسی و خدمات فنی (دکتر غیاثی)، رئیس واحد اچ اس ای (مهندس جلیلی) و کنترل پروژه (دکتر ایرانشاهی) را قابل تشکر می داند.از او درباره خاطرات تلخ و شیرین در مسیر این طرح پژوهشی که همچنان در حال اجراست، سوال می کنیم که در پاسخ به آن می گوید::« مدیریت، مسؤولان و کارکنان منطقه لاوان، بخصوص سکوی بلال برخورد بسیار خوبی با تیم اجرایی پروژه داشتند و حضور در این منطقه عملیاتی، از خاطره انگیز ترین مراحل انجام این پروژه بود که از تمامی آنها تشکر و قدردانی می کنم. یکی از مواردی که در بدو ورود به سکو، بسیار ما را به کار دلگرم کرد، همکاری و استقبال گرم معاون سکو و کارکنان ایشان از تیم اجرایی پروژه بود.

 کارکنان سکو از هیچ کمک و حمایتی دریغ نکردند که لازم می دانم از مدیریت روابط عمومی منطقه لاوان، جناب آقای محسنی که دوشادوش تیم اجرایی، همه مراحل کار را مستند و تصویرسازی می کردند، تشکر و قدردانی ویژه داشته باشم.

بررسی اهمیت صنعت  پتروپالایشگاهی  در ایران و جهان

پیمان  دوستی  میان  پالایشگاه و پتروشیمی

مشعل    پترو پالایشگاه ها در مقایسه با پالایشگاه ها ،حاشيه سود بالاتری دارند. در ایران نيز با  هدف تكميل  زنجيره  نفت و گاز و  ارزش آفرینی  بيشتر، تعدادی  از مجتمع های پتروشيمی در مجاورت مجتمع های پالایشی ایجاد شدند؛ اما استراتژی تأمين سوخت در  پالایشگاه های  کشور سبب  شده  که  از  یك  طرف،  اقتصاد پالایشگاه های  کشور  در  وضعيت  مناسبی نباشد  و  از سوی  دیگر،  مجتمع های  پتروشيمی  با  مشكلات کمی و کيفی خوراك  مواجه  باشند.   در  حال حاضر رویكرد تلفيقی پتروپالایشی در کشور ضعيف است، همچنین تمرکز صنعت پتروشيمی کشور بر خوراك گاز و توليد محصولات بر پایه گاز نيز موجب توسعه نامتوازن این صنعت شده است. به  منظور  ایجاد  و  تقویت  رویكرد  تلفيقی پتروپالایشگاه ها، مواردی  از  جمله  یكپارچه  شدن  نظام سياستگذاری و تنظيم گری دو صنعت پالایش و پتروشيمی، تجدید ساختار نظام سهامداری مجتمع های پالایش و پتروشيمی موجود، تغيير رویكرد در تخصيص خوراك و تحویل ترکيبی از خوراك های مایع و گاز به صنعت پتروشيمی از سوی وزارت نفت پيشنهاد شده است.

تكميل زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز با هدف افزایش ارزش افزوده و جلوگيری از خام فروشی، یكی از اصولی است که برای سوق دادن درآمدهای نفتی به سمت توليد داخلی در سياست های کلی برنامه ششم توسعه مورد  تأکيد  قرار  گرفته  و توسعه  یكنواخت و پایدار  زنجيره ارزش نفت و گاز، مستلزم گره خوردن سياست های توسعه ای صنعت پالایش و پتروشيمی است.

با نگاهی گذرا به مزایای صنعت پتروپالایش، می توان گفت که افزایش  حاشيه  سود  فراوری  نفت،  کاهش  آلودگی،  کاهش  هزینه های  تأمين  خوراك،  مدیریت  یكپارچه  و هماهنگی ميان واحدها از مزایای ایجاد واحدهای پتروپالایشگاهی است. مدیریت یكپارچه و هماهنگی آسان تر نسبت به حالتی که پالایشگاه و  پتروشيمی،  مدیران  جداگانه  داشته  باشند و  همچنين  توان  استفاده  از هيدروکربن های سنگين به عنوان خوراك واحد پتروشيمی، از دیگر مزایای احداث پتروپالایشگاه است. در یك مجموعه پتروپالایشی با اشتراك گذاری جریان های مواد، نيروی انسانی و سرویس های مختلفی همچون خدمات زیست محيطی و حمل و نقل بين واحدهای مختلف، در نهایت بازدهی کل مجموعه افزایش پیدا می کند.  یك پتروپالایشگاه نسبت به واحدهای جداگانه پالایشی و پتروشيمی، چالش هایی را  نيز به همراه خواهد داشت. نياز به سرمایه گذاری بيشتر، پيچيده تر شدن فرایند و  به  دنبال  آن پيچيدگی کنترل فرایند از جمله این چالش هاست. برای مثال یكی از مواد پرمصرف در پالایشگاه ها، هيدروژن است، درحالی که یكی از محصولات جانبی پتروشيمی ها، هيدروژن است. یكی دیگر از محصولات جانبی واحدهای پتروشيمی، بنزین با اکتان بالاست که می توان آن را جداسازی کرده یا برای بالابردن عدد اکتان مخزن اختلاط بنزین در پالایشگاه اضافه کرد. بازیابی گاز خروجی از واحد کراکينگ بستر سيال(FCC) پالایشگاه نيز می تواند در واحدهای پتروشيمی برای توليد اتيلن استفاده شود. پروپيلن از دیگر محصولات FCC است که یكی از مهم ترین خوراك های  پتروشيمی  است. احداث و بهره برداری واحدهای FCC در تحقق  پتروپالایش و توسعه زنجيره ارزش محصولات پتروشيمی اثرگذارخواهد بود.  هم اکنون در کشور، پالایشگاه های امام خمينی(ره) شازند اراك، پالایشگاه آبادان و پالایشگاه اصفهان دارای واحدهای RFCC وFCC هستند و در رده پتروپالایشی قرار گرفته اند. در برخی موارد همچون اطمينان هميشگی از خوراك پایدار، عدم انقطاع در توليد به دليل عدم ورود کشتی خوراك(بسته به نحوه دریافت خوراك)، قدرت تحرك شرکت در بازار که می تواند با ذخيره سازی محصول ميانی یا انتهایی قيمت را تنظيم کند، از مزایای ایجاد پتروپالایشگاه ها به شمار می رود.

از آنجا که فناوری یكپارچه واحدهای پتروپالایشگاهی یك رویكرد جهانی است، کشورها سعی می کنند از ابتدا مجتمع های خود را به صورت یكپارچه تعریف کنند و سياست غالب، اخذ فناوری های جدید در قالب ساخت واحدهای پتروپالایشگاهی است. از مزایای اینگونه فناوری ها، بازیافت گرما در فرایند ایزومری پالایشگاه های نفتی است. از سوی دیگر، مدیریت هيدروژن ميان واحدهای پالایشگاهی و پتروشيمی فراهم است. با توجه به فراهم بودن خوراك واحدهای پتروشيمی، با کاهش هزینه ها و بهبود عملكرد در مجتمع های پتروپالایشگاهی روبه رو خواهيم بود.

      از صنعت جهانی پتروپالايش بیشتر بدانیم  

صنعت پالایش ژاپن، دارای 27پالایشگاه بوده که ظرفيت آنها بين 30 تا 270 هزار بشكه متغير است.

تقریبا تمامی واحدهای پالایشی این کشور در کنار فراورده های سوختی به توليد محصولات پایه صنعت مانند آروماتيك ها و الفين های سبك نيز اقدام می کنند. چهار شرکت بزرگ صنعت پالایش روسيه (روسنفت، باشنفت، لوك اویل و گازپروم نفت) برای افزایش حاشيه سود خود در کنار فعاليت های پالایشی به حوزه پتروشيمی نيز روی آورده اند. شرکت لوك اویل، دارای دو پتروپالایشگاه نتروخيم در بلغارستان و ایساب در ایتالياست. شرکت نفت و گاز مالزی، پتروناس، از سال 2014 پروژه احداث پتروپالایشگاهی در پنگرانگدر جنوب منطقه جوهور مالزی را در دست اقدام دارد .

شرکت پالایش و صنایع نفتی عمان، اُرپيك نیز دارای دو پالایشگاه به نام های ميناء الفَحَل و صُحار است. این مجموعه  پس  از راه اندازی به مجموعه های پتروشيمی موجود مرتبط می شوند.  پالایشگاه استار ترکيه یك ميليون تن در سال نفتا توليد می کند که تمامی آن به عنوان خوراك به مجمتع پتروشيمی پتكيم، توليد کننده محصولات پتروشيمی ارسال می شود.

 پترو پالایشگاه ژانجيانگ در چين با سرمایه گذاری حدود 9 ميليارد دلار در حال ساخت است که برای اجرای فاز نخست این پتروپالایشگاه 1/5 ميليارد دلار هزینه خواهد شد. این پروژه با سهام برابر بين شرکت ملی نفت کویت و سينوپك چين ساخته می شود. ظرفيت پالایشگاه این مجموعه 300 هزار تن در روز (15ميليون تن در سال) نفت خام است. سوخت های توليدی این مجموعه مانند گازویيل، استاندارد یورو خواهند داشت. انتظار می رود در بخش پتروشيمی این مجموعه، سالانه 460 هزار تن پلیاتيلن و 750هزار تن پلیپروپيلن توليد شود. فاز نخست این مجموعه پتروپالایشگاهی در سال 2020به بهره برداری رسید.

صنعت پتروپالايش در ايران

در ترمينولوژی صنعت نفت ایران، یكپارچه سازی پالایشگاه و پتروشيمی، پتروپالایشگاه ناميده می شود. این یكپارچگی در اصطلاح رایج دنيا، مجتمع پالایش و پتروشيمی نام دارد. باید توجه داشت که هدف از ساخت مجتمع های پتروشيمی در مجاورت پالایشگاه ها، تأمين خوراك واحد پتروشيمی و ایجاد زنجيره ارزش است. برای نمونه، مجتمع های پتروشيمی آبادان، تبریز، اصفهان، بيستون و اراك از این موارد هستند. مجتمع پتروشيمی آبادان، اولين و بزرگترین مجتمع در ایران و خاورميانه است که از گازهای سبك و خروجی پالایشگاه به عنوان خوراك استفاده می کند.

ذخایر عظيم نفتی و قيمت پایين نفت خام توليدی در داخل کشور می تواند یك فرصت بی نظير برای توسعه صنعت پالایش و پتروشيمی در ایران باشد . متأسفانه رویكرد تلفيقی پتروپالایشی در کشور ضعيف است، این در حالی است که صنعت پالایش به عنوان یك صنعت زیرساخت و بنيادی در کنار سایر صنایع تكميلی از جمله مجتمع های شيميایی، پليمری، روغن سازی، قيرسازی و سایر محصولات ویژه از اقتصاد مطلوب تری برخوردار خواهد بود. در شرایط فعلی ساخت و راه اندازی  پالایشگاه های  نفت  در  مقایسه  با  طرح های  پتروپالایشگاهی، سودآوری  اقتصادی  پایين تری دارند. به  منظور  افزایش  سودآوری،  بهره وری  و  کاهش  هزینه ها،  طرح یكپارچه سازی پالایشگاه های نفت و مجتمع های  پتروشيمی به عنوان یك  راه حل می تواند بسيار مفيد باشد.

 با توجه به خصوصی سازی مجتمع های پتروشيمی و پالایشگاه های نفت، باید ساخت و راه اندازی  طرح های  پتروپالایشگاهی  از  زمان  آغاز  هر  یك  از  این  واحدها  در  دستور  کار  قرارگيرد. پتروپالایشگاه نفت شازند با راه اندازی واحد RFCC در این پالایشگاه و کاهش ميزان توليد نفت کوره با ظرفيت متوسط روزانه حدود180هزار تن در سال (به عنوان یك محصول استراتژیك پتروشيميایی ) راه اندازی شده است. پروپيلن توليدی این واحد به مجتمع های پتروشيمی جم، مارون و نوید زرشيمی تحویل  داده  می شود.  هر  چند  نامگذاری  این  مجموعه  به  نام  پتروپالایشگاه  چندان  مناسب  نيست؛  اما می تواند یك گام مثبت در پيمودن مسير تبدیل این پالایشگاه به یك مجموعه پتروپالایشگاهی، با نصب و راه اندازی واحدهای جدید و تبدیل پروپيلن توليدی به محصولات پليمری و دیگر مواد مشتق از پروپيلن مانند هگزان و اکساليك اسيد که هم اکنون از طریق واردات تأمين می شوند، باشد. پتروپالایش کنگان نيز از طرح های پتروپالایشگاهی در کشور است که اسفند سال گذشته واحد بازیابی اتان آن به عنوان بزرگ ترین واحد تأمین خوراک پتروشیمی ها با ظرفیت تولید سالانه ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن محصول و درآمد یک میلیارد دلاری برای کشور به بهره برداری رسید.

 بررسي چند نمونه طرح فراگير پالايشي

پالایشگاه سیراف با ظرفيت 480 هزار بشكه در روز به عنوان بزرگترین پالایشگاه ميعانات گازی در دنيا  شناخته  می شود.  این  طرح  با  هدف  جلوگيری  از  خام فروشی  ميعانات  گازی،  ایجاد ارزش افزوده، اشتغالزایی، تضمين توليد حداکثری از ميدان  گازی پارس جنوبی در  قالب  هشت پالایشگاه ميعانات گازی مستقل هر یك به ظرفيت 60 هزار بشكه در روز با الگوی فرایندی مشابه در منطقه ویژه اقتصادی  انرژی  پارس  جنوبی در  حال احداث است. پالایشگاه های  ميعانات  گازی  سيراف  در  صورت راه اندازی حدود 22درصد به ظرفيت پالایشی کشور اضافه خواهند کرد. مجموع ميزان گاز مایع و نفتای سبك و سنگين تصفيه شده برابر 87 ميليون بشكه معادل نفت خام است که می تواند به عنوان خوراك مایع در اختيار صنعت پتروشيمی قرار گيرد.

با توجه با اینكه تقاضا برای محصولات لاستيكی و پلاستيكی در صنایع بسته بندی، خودروسازی و لوازم خانگی روندی افزایشی دارد،کشور  باید  به  سمتی  پيش  برود  که  به  جای  صادرات  این محصول کليدی، واحدهای پتروشيمی احداث کند تا بتواند با توليد محصولاتی مانند بنزن، زایلن، رفينيت، محصولات سبك و سنگين  و پس از آن، تحت فرایندهای تكميلی زنجيره ارزش، محصولات با ارزش افزوده بالاتری مانند دی متيل ترفتالات (DMT) و اسيدترفتاليك (PTA) برای  توليد  پلی استرها  و  الياف  مصنوعی، ویتامين ها، ترکيبات دارویی ، سموم دفع آفات، انيدریدفتالئيك PA، دی اکتيل فتالات(DOP،)رنگ ها ، اتيل  بنزن (برای  توليد  پلیاستایرن)،  الكيل  بنزن  خطی  و  دو  دسيل بنزن(برای  تهيه  شوینده ها)، سيكلوهگزان (برای تهيه نایلون)، فنل، نيتروبنزن،انيدرید مالئيك، حلال ها، آفت کش ها و علف کش ها و به دنبال این محصولات واحدهای بوتادین به عنوان ماده اوليه لاستيك، اتيلن به منظور توليد پلی اتيلن، محصول مهم و استراتژیك پروپيلن و... تولید کند.

از این رو انتظار می رود، برنامه ریزی ها برای احداث صنایع پتروشيمی در پایين دست پالایشگاه های سيراف با هدف توليد محصول نهایی که به دست مصرف کننده برسد، هرچه زودتر تکمیل و وارد مدار تولید شود. 

پالايشگاه و پتروشيمي شازند

خوراك پتروشيمی شازند، نفت است. این پتروشيمی با مصرف حدود 880 هزار تن نفتا در سال نسبت به سایر پتروشيمی ها، نفتای بيشتری مصرف می کنند و تغييرات قيمتی نفتا تأثير زیادی بر اقتصاد این شرکت دارد. طبق طراحی اوليه مقرر شده بود، خوراك این مجتمع از طریق خط لوله از دو پالایشگاه شازند و  اصفهان تأمين  شود؛ اما خرید خوراك از طریق این دو خط لوله، پس از تصميماتی که در خصوص بنزین سازی در کشور گرفته شد، کاهش یافت. در این شرایط ميزان 5 درصد تخفيف که به خوراك تعلق می گيرد، برای حمل مواد اوليه از طریق تانكرها هزینه می شود و اقتصاد پتروشيمی را تحت تأثير قرار داده و سوددهی شرکت را کاهش می دهد. از این رو به کارگيری سياست هایی به منظور از سرگيری تأمين خوراك این پتروشيمی از پالایشگاه شازند، باعث شكل گيری مجموعه ای به نام پتروپالایشگاه شازند می شود که اقتصاد بالاتری نسبت به شرایط حاضر برای پالایشگاه شازند و پتروشيمی شازند خواهد داشت.

 پالايشگاه و پتروشيمي تبريز

وضعيت مشابه با شازند در تبریز وجود دارد. خوراك اصلی پتروشيمی تبریز نيزمانند پتروشيمی شازند، نفتاست. سالانه 365 هزار تن نفتا در پتروشيمی تبریز به محصولات متفاوتی مانند انواع پلی اتيلن سبك و سنگين، پلی استایرن و انواع گریدهای ABS تبدیل می شود. در هنگام تأسيس پتروشيمی تبریز در جوار پالایشگاه این شهر، بنا بود که خوراك نفتای مورد نياز این شرکت از پالایشگاه تبریز و همچنين پالایشگاه تهران تأمين شود؛ اما به مرور زمان و با انجام طرح های توسعه ای که در پالایشگاه های تبریز و تهران با توجه به شرایط حاکم بر کشور انجام شد، نفتای توليد شده در این پالایشگاه ها نيز به سمت توليد بنزین پيش رفت.

از این رو تأمين خوراك در این پتروشيمی نيز هم اکنون با مشكلاتی مشابه پتروشيمی شازند مواجه است.

 سناريوهاي پيش رو

با توجه به مطالب گفته شده و آمارهای رسمی، با در نظر گرفتن ميزان توليد گاز مایع، بنزین، نفتا  و  نفت سفيد در پالایشگاه های  موجود  و  در  حال  ساخت  کشور  و  همچنين  مزایای  ساخت پتروپالایشگاه ها سه سناریو می تواند مطرح شود:

سناریوی اول: توليد حداکثری بنزین به منظور حفظ خودکفایی در زمينه این محصول

سناریوی دوم: ساخت پتروشيمی در کنار پالایشگاه های موجود

سناریوی سوم: ایجاد پترو پالایشگاه های جدید

 در  سناریوی  اول  که  هم اکنون  سياست  حاکميت  کشور  بر  این  مبناست،  نفتای  حاصل  از پالایشگاه های کشور، به طور مستقيم به بنزین تبدیل می شود. از طرفی نيز برخی دیگر از محصولات، حاشيه سود منفی دارند و این موضوع باعث می شود حاشيه سود نهایی پالایشگاه به 3 تا 4دلار به ازای هر بشكه برسد که از منظر اقتصادی، ممکن است این ميزان سود با توجه به سرمایه گذاری های لازم، عدد قابل توجهی نباشد. به علاوه اینكه بسياری از مسائل و مشكلات زیست محيطی را نيز به دنبال خواهد داشت.

در سناریوی دوم می توان به منظور افزایش ارزش افزوده و تكميل زنجيره ارزش نفت و  جلوگيری از خام فروشی با هدف سياست های اقتصاد مقاومتی، به احداث پتروشيمی هایی بر مبنای خوراك مایع نفتا اقدام کرد تا محصولات با ارزش تر که برخی از آنها در حال حاضر به کشور وارد می شود، توليد شوند. همانگونه که قبلاً نيز عنوان شد، حاشيه سود ناخالص پتروپالایشگاه ها نسبت به یك پالایشگاه، بيش از دو برابر است که جذابيت اقتصادی آن را افزایش می دهد. در این صورت به جای وارد کردن محصولات با ارزش افزوده بالای پتروشيمی، می توان بنزین مورد نياز کشور را وارد و در ازای آن محصولات پتروشيمی را صادر کرد. در بررسی سناریوی سوم باید توجه شود که صادرات نفت خام، به دليل نوسانات قيمت نفت حاشيه امنيت پایينی دارد؛ اما در صورتی که همين نفت خام به محصولات پالایشی و در ادامه به محصولات پتروشيمی تبدیل شوند، حاشيه سود و امنيت بالایی برای صادرات محصولات نفتی و پتروشيميایی حاصل خواهد شد؛ زیرا این محصولات با تأخير زمانی نسبت به نفت خام، دچار نوسان قيمت می شوند. بنابراین یكی از مهم ترین راهكارها برای تثبيت نسبی اقتصاد کشور و جلوگيری از تأثيرپذیری شدید اقتصاد از نوسانات قيمت نفت و همچنين دستيابی به حاشيه سود بسيار بالاتر و رونق اقتصادی، باید در کنار حفظ بازار فروش نفت خام در جهان، تمهيدات لازم برای احداث واحدهای پتروپالایشی در کشور اندیشيده شده و به صورت جدی به مرحله اجرا در بياید. در این صورت علاوه بر کاهش خام فروشی، شاهد رونق اقتصادی  نيز  در کشور خواهيم  بود.

توسعه صنعت پالایش، امروزه در دنيا با تغيير نگرش همراه است و علاوه بر توليد سوخت، پالایشگاه ها را مبتنی بر توليد محصولات پتروشيمی نيز احداث می کنند. نمونه هایی از این رویكرد در کشورهای مختلف مانند ژاپن، روسيه، عربستان، مالزی و  ... قابل بررسی هستند . روسيه، یكی از بزرگترین توليدکنندگان گاز دنياست؛ اما صنعت پتروشيمی خود را با رویكرد یكپارچه و مبتنی بر خوراك های مایع و گازی توسعه داده است. حتی کشورهایی که توليدکننده نفت نيز نيستند، این مسأله را در پيش گرفته اند. در ایران، بحث پتروپالایشگاه ها در زمينه برنامه ریزی و توجيه پذیری دچار مشكلات فراوان است . متأسفانه نظام برنامه ریزی و توسعه صنعت  پالایش، از  صنعت پتروشيمی در  کشورمان جدا بوده و همين موضوع نيز مسائلی را برای هر دو صنعت ایجاد کرده است. هنوز در داخل کشور نگاه به صنعت پالایش بر توليد سوخت استوار است، نبود یك نظام واحد سبب شده است که صنعت پالایش در ایران، غيراقتصادی تصور شود، در حالی که با اتصال صنعت پالایش و پتروشيمی و توليد فراورده های ویژه، صنعت پتروپالایش از اقتصاد مطلوب تر و جذاب تری برخوردار خواهد شد. رویكرد تلفيقی در مالكيت و مدیریت صنعت پالایش و پتروشيمی باید بيشتر مورد توجه قرار گيرد. در واقع مبتنی بر منطق اقتصادی، بنگاه های پالایشی سعی در یكپارچه شدن با مجتمع های پتروشيمی داشته باشند تا بتوانند محصولات ميانی کم ارزش خود مانند نفتا را به محصولات با ارزش افزوده بالاتر تبدیل کنند.

ایران، نفتای با کيفيت و رقابتی برای مصرف درصنعت پتروشيمی را دارد، بنابراین می توان به کمك فرایندهای  کراکر با  بخار و آروماتيك سازی،  اقدام  به  توسعه  سيستم های  پتروشيمی  بر پایه  نفتا  کرد. دیدگاه دیگر آن است که این تمایل وجود داشته باشد که در مجتمع های پالایشگاهی، واحدهای جدید پتروشيمی ایجاد و با این کار زنجيره توليدات تا حدی تكميل شود؛ اما در شرایط موجود، ساخت و  راه اندازی  مجتمع های  پتروشيمی  با  هزینه  مجدد  تهيه  ليسانس  همراه  بوده  که  این  موضوع  ضریب سودآوری  را  کاهش  داده و  در  نهایت،  ساخت  واحدهای  پتروشيمی در پالایشگاه های قدیمی به  لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نباشد. سابقه ساخت مجتمع های پتروشيمی در مجاورت واحدهای پالایشگاهی در ایران وجود دارد؛ اما این امر یك رویكرد بسيار ساده است که امروزه در جهان به دلایل اقتصادی، مرسوم نيست؛ هر چند به دليل در اختيار قرار دادن خوراك گاز ارزان از سوی دولت، اقتصاد مجتمع های خوراك  مایع  برای  توليد  آروماتيك ها  و  توليد  الفين های  سنگين  ضعيف تر  است؛  اما توسعه  یكپارچه زنجيره ارزش، نيازمند توليد متوازن محصولات پایه پتروشيمی است که این امر زمانی محقق خواهد شد که خوراك ترکيبی در اختيار پتروشيمی ها قرار گيرد.

منابع:

*دفتر: مطالعات انرژي، صنعت و معدن مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

*خبرگزاری ایرنا

گفت وگو با مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه

کسب رتبه نخست در گازسوز کردن خودروهای عمومی

مشعل براساس مصوبه شورای اقتصاد، دولت ازمحل صرفه جویی درمصرف بنزین،به وانت بارها، تاکسی ها، ون ها و مسافربرهای شخصی برای گازسوز کردن کمک بلاعوض ارائه می کند. شورای اقتصاد در نشست فوق العاده 11آذرماه سال 98 به پیشنهاد مشترک وزارت نفت و سازمان برنامه وبودجه با هدف حمایت وکاهش هزینه های حمل ونقل عمومی و بهبود هوای شهرها، به استناد ماده 12قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر تصویب کرد که برای تبدیل خودروهای عمومی ومسافربرشخصی بنزین سوزبه سی ان جی سوز(کارخانه ای و کارگاهی)، اصل وفرع تسهیلات مالی را که به مالکان خودروها یا کارخانه ها پرداخت می شود، تضمین و بازپرداخت کند. این مصوبه بیش ازیک میلیون و400هزارخودرو را در برمی گیرد وهمه خودروهای مسافربرعمومی (تاکسی، وانت، ون) و مسافربر شخصی کشورشامل این مصوبه می شوند. سقف تعهد دولت دراین مصوبه برای پرداخت کمک بلاعوض به مالکان خودروهای یادشده،بیش از6500 میلیاردتومان است که ازمحل صرفه جویی در مصرف بنزین سهمیه ای تامین و پرداخت خواهد شد. نماینده اجرای طرح گازسوزکردن خودورها در وزارت نفت،شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی است که ازسوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران،صفر تا صد این مسئولیت مهم را در37 منطقه زیرپوشش خود به عهده دارد. درمیان مناطق سی وهفت گانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، منطقه ارومیه توفیق آن را داشته است که درقیاس با دیگرمناطق با ارائه عملکردی شاخص، رتبه نخست کشوری را درحوزه گازسوز کردن رایگان خودروهای عمومی به خود اختصاص دهد.

آنچه می خوانید، گزارشی است ازکم وکیف اجرای طرح مزبوردرمنطقه ارومیه از زبان احمد مجرد،مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی این منطقه.

باوجودمیل باطنی برای سفربه ارومیه برای گفت وگوی مستقیم وچهره به چهره بامدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه، اما به دلیل وجود وچرخش ویروس منحوسی چون کرونا واقامت نسبتا طولانی آن درکشور، شرایط برای سفربه این منطقه مهیا نیست واستفاده از تلفن، بهترین،مطمئن ترین وآسان ترین راه برای انجام این مهم است.احمد مجرد،تیرماه سال95مدیریت منطقه ارومیه درحوزه توزیع فرآورده های نفتی رابه عهده گرفت؛پیش ازاین نیزهمین مسئولیت رادرمنطقه میاندوآب داشته ودرهمه سال های خدمت خود تلاش کرده است در زمره بهترین ها باشد. دربین مدیران مناطق به جوان ترین مدیر شهره است واین ویژگی، امتیازی است مهم برای مجموعه ای که او درآن خدمت می کند.هماهنگی ها برای گفت وگوی تلفنی با وی به وسیله ناصرمقدسی،رئیس روابط عمومی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه انجام ومدیرمنطقه نیزپیش تراز محور اصلی گفت وگو(روندگازسوزکردن خودروهای عمومی) آگاه شده است.

 ممکن است درباره طرح گازسوز کردن خودروهای عمومی، توضیح بدهید؟

براساس مصوبه شورای اقتصاد،به منظورصرفه جویی درمصرف سوخت مایع وکاهش آلاینده های زیست محیطی،استفاده ازسوخت پاک وارزان یعنی گازطبیعی فشرده(سی ان جی) برای گازسوزکردن بیش ازیک میلیون و460 هزاردستگاه خودرو به صورت رایگان در دستور کار وزارت نفت وبه تبع آن،شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران قرارگرفت وشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران نیز متولی صفرتا صد اجرای این طرح ملی شد.

  اجرای این طرح ازچه زمانی کلید خورد؟

طرح گازسوزکردن خودروهاباطی مراحل مقدماتی(تعامل باکاخانه های خودروساز و بانک عامل) ازخردادماه 99 درسراسرکشورآغازشد وشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه نیزهمزمان با این حرکت سراسری فعالیت خود در این زمینه را کلید زد.

  تصویر کلی از طرح رایگان گاز سوز کردن خودروهای عمومی دارید؟

بنابرآخرین داده های اطلاعاتی ستاد،306هزاردستگاه خودروعمومی برای گازسوزکردن در سامانه ای که به این منظور طراحی و راه اندازی شده است، ثبت نام کرده اند و از این تعداد نزدیک به132هزاردستگاه مشمول این طرح شناخته شده اندکه16هزار و 400 هزار دستگاه آن درنوبت تبدیل قرارگرفته اندو15 هزار و500 دستگاه خودرو دیگر نیز در حال انتخاب کارگاه برای گازسوزشدن قرار دارند.

  روند اجرای این طرح درمنطقه ارومیه چگونه است؟

دراستان آذربایجان غربی،شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه،گازسوز کردن خودروهای مشمول طرح رابه عهده داردوهمان طورکه پیش ترگفته شد، این منطقه نیز همزمان با دیگر مناطق سی وهفت گانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، طرح گازسوز کردن خودروهای عمومی را ازخردادماه سال گذشته آغازکرد. ازآن زمان تاکنون11 هزار دستگاه خودرومسافربرعمومی به صورت رایگان گازسوزشده اند وهم اکنون1200 دستگاه خودرو دیگر درنوبت تبدیل قرار دارند.

  به منظور پیشبردهرچه بهتر طرح گازسوزکردن رایگان خودروهای عمومی،دراین منطقه چندکارگاه مجاز تبدیل گاز فعالیت می کنند؟

برای اجرای هرچه بهتراین طرح تلاش شده است ازظرفیت های خوبی بهره گرفته شود؛به همین منظوردراین منطقه ازکشور22 کارگاه تبدیل فعال شده اند وبا تلاش جمعی آنها، پیشرفت خوبی حاصل شده است.

  فرایند گازسوز کردن خودروها از چقدر زمان می برد؟

باتوجه به اهمیت اجرای طرح،به منظور رسیدن به نقطه مطلوب تلاش های زیادی شده است که فرآیندگازسوزشدن خودروها (ثبت نام درسامانه، نوبت گیری وتبدیل)دربازه زمانی طولانی انجام نشود.هم اکنون این فرآیند در بازه زمانی بین دوهفته تایک ماه انجام می شود اگرچه باید تلاش شود تا این مدت زمان به کمترین حد خود برسد.

  پیش تراشاره شدکه 11هزاردستگاه خودرودراین حوزه عملیاتی گازسوزشده است؛منابع مالی این طرح چقدر بوده و از چه منبعی تامین شده است؟

براساس تفاهم نامه ای که آذرماه 1398بین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و بانک ملت امضاشد، این بانک تامین منابع مالی توسعه وتولید کارخانه ای وکارگاهی خودروهای دوگانه سوز به عهده گرفت.برپایه این تفاهم نامه،6500 میلیارد تومان منابع مالی موردنیاز اجرای مصوبه شورای اقتصاد مبنی برگازسوز کردن یک میلیون و 464هزار خودرو عمومی در کشور از طریق تسهیلات بانک ملت تامین خواهد شد. براساس مصوبه شورای اقتصاد دولت ازمحل صرفه جویی درمصرف بنزین،به وانت بارها، تاکسی ها، ون ها ومسافربرهای شخصی برای گازسوز کردن، کمک بلاعوض ارائه می دهد.با توجه به توضیحات اخیر،اعتبارمالی طرح مزبوربرای گازسوزکردن11هزاردستگاه خودروعمومی،ازمحل صرفه جویی بنزین به واسطه گازسوزشدن آنها تامین می شود واین شرکت تاکنون 110میلیارد تومان تامین اعتبار و پرداخت کرده است.

  درخبرها داشتیم که شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه موفق به  کسب رتبه نخست در اجرای طرح گازسوز کردن خودروهای عمومی را به خود اختصاص داده است؛ چه عواملی موجب شد تا منطقه چنین دستاوردی داشته باشد؟

اجرای هرطرح،افزون بربرنامه،به زیرساخت نیازدارد ومنطقه ارومیه به عنوان یکی از مناطق سی وهفت گانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، خوشبختانه از چنین این ویژگی ای برخوردار است.این حوزه عملیاتی واقع درشمال غرب ایران،شامل شهرهای ارومیه،اشنویه، سلماس، خوی، همچنین چالدران، قره ضیاء الدین، ماکو، شوط، پلدشت و بازرگان با شعاع عملیاتی 250 کیلومتر است.روزانه نزدیک به یک میلیون و 400 هزارمترمکعب گازطبیعی فشرده در استان آذربایجان غربی مصرف می شود وفعالیت 130باب جایگاه گازطبیعی فشرده(سی ان جی)بستر مناسبی را ایجاد کرده است تا برای سوخت گیری خودروهای گازسوز، صف تشکیل نشود. این میزان مصرف سی ان جی درحوزه عملیاتی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه موجب شده است تا روزانه درمصرف 800هزارلیتر بنزین صرفه جویی شود. توجه به این آمارها نشان می دهد باگازسوز شدن خودروها مصرف بنزین به میزان قابل توجهی کاهش می یابد که می تواند عاملی مهم درشتاب دهی به اجرای طرح گازسوزکردن خودروها به شمار آید.نکته مهم دیگر،تبلیغات گسترده با استفاده از ابزارهای تبلیغ(صدا وسیما، فضای مجازی، نصب بنرهای تبلیغاتی در میادین شهر، میادین میوه تره بار و ...) است.استقبال خوب ازطرح نیز نکته ای دیگراست که موجب شد طرح گازسوزکردن خودروهای عمومی با سرعت بیشتری انجام شود.نکته مهم دیگر،تلاش مجموعه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه و تعامل خوب گارگاه های تبدیل برای انجام هرچه مطلوب تر طرح مزبور است.به طور کل همه این موارد را که باید با هم دیده شوند، موجب شده است که این شرکت بتواند در اجرای طرح گازسوزکردن خودروهای عمومی،رتبه نخست  را به خود اختصاص دهد.

  طرح گازسوز کردن خودروها، فاز دومی هم در پی دارد؟

این طرح درفازنخست، گازسوز کردن خودروهای عمومی را شامل می شود که توضیح آن داده شد اما فاز دومی دارد که به گازسوزشدن خودروهای مسافربرشخصی مربوط می شود. در این مرحله ازطرح 75درصد هزینه گازسوزشدن خودروها با یارانه دولتی پرداخت می شود و مالک وسیله نقلیه مسافربرشخصی تنها 25 درصد هزینه ها را می پردازند. با توجه به شروع این بخش ازطرح وآغازثبت نام خودروهای مسافربرشخصی(آژانس، اسنپ،تبسی و...)از اسفندماه سال گذشته،بنابر آخرین آمارهای ستادی،بیش از220هزار دستگاه خودرومسافربرشخصی درسامانه gcr.niopdc.ir ثبت نام کرده اندکه نیمی از آنها واجد شرایط بوده اند ومنطقه ارومیه دراجرای این مرحله ازطرح نیز رتبه نخست را در اختیار دارد.

  آیا فاز سومی هم برای گاز سوز کردن خودروهای مسافربر شخصی پیش بینی شده است؟

احتمالا برای گازسوزکردن خودروهای مسافربرشخصی با اولویت پر مصرف،فاز سومی در نظرگرفته شده است که البته هزینه های آن تابع شرایط خاصی خواهد بود به عبارتی هزینه گازسوزکردن خودرو به عهده مالک خواهد بود.

  لطفا اشاره ای هم به آثار زیست محیطی و اقتصادی طرح داشته باشید؟

هرطرح باچند هدف اصلی وفرعی تعریف واجرایی می شود.طرح گازسوزکردن خودروها  اعم از عمومی و مسافر شخصی نیز از این قاعده مستثنی نیست.ازمنظر زیست محیطی، پر واضح است که با کاهش مصرف سوخت مایع(بنزین ونفت گاز) درچرخه ناوگان حمل ونقل عمومی،تاثیرقابل توجه وشگرفی رادرمحیط زیست رقم خواهد خورد و ریه تنفسی کلانشهرها بهتر نفس خواهند کشید. ازمنظراقتصادی نیز،همین بس که کاهش مصرف بنزین به واسطه استفاده ازسی ان جی (درقالب طرح گازسوزکردن خودروها)،افزون برایجاد ارزش افزوده بالا،کشور را در شرایط بهتر برای صادارت این فرآورده باارزش قرارمی دهد و می تواند درآمد قابل توجهی را به منظور طرح های زیربنایی وعمرانی نصیب کشور کند.

  فکرمی کنید باز هم می شود به اجرای طرح گاز سوز کردن خودروها سرعت بیشتری داده شود؟

به طور حتم تلاش همه مجموعه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران که منطقه ارومیه بخشی ازآن است،این جدیت رادارند که طرح به نحوی مطلوب وبا سرعت بیشتری انجام شود.این طرح هر قدر سریع ترپیش رود و خودروهای بیشتری گازسوزشوند، مالکان خودروها بیشتر از آن منتفع خواهند شد(کاهش هزینه سوخت)ازسوی دیگر این طرح، ملی است وآثارملی هم برجای خواهدگذاشت.(کاهش صادرات و بهبود محیط زیست انسانی)

 مالکان خودروها برای سرعت دهی به اجرای طرح، چه کمکی می توانند داشته باشند؟

سوی دیگر عامل پیشرفت در اجرای طرح گاز سوز کردن خودروها، مالکان هستند. هرچه قدر این تعامل از سوی آنها بیشتر باشد، روند اجرا نیزبهتر ومطلوب ترخواهد بود، انتظاری که از آنها می رود این است که حال که چنین بستری فراهم شده است باثبت نام درسامانه gcr.niopdc.ir به گازسوز کردن خودرو خود اقدام کنند وازمزایای آن بهره مند شوند.

 چشم انداز کلی طرح رایگان گازسوز کردن خودروها را چگونه ارزیابی می کنید؟

آمارهای منطقه ارومیه نشان می دهد بااجرای این طرح درهمان ابتدا،درمصرف سوخت مایع خودروهای عمومی،نزدیک به چهارمیلیون لیترصرفه جویی شده که معادل حدود 6 میلیاردتومان درماه است.ازمنظردیگر،اجرای طرح مزبور،برای جایگاه داران نیزبا افزایش کارمزد حاصل از فروش سی ان جی،سودآور خواهد بود و توسعه جایگاه های سی ان جی نیزمی تواند از تبعات آن به شمار آید.اجرای این طرح برای دولت نیزازاین جهت که برای گردش چرخ هادرحوزه حمل و نقل ازسی ان جی به جای سوخت مایع استفاده کند، سودآورخواهد بود ومی تواند بستر وفرصت بهتری را ایجاد کند که بیش از پیش به صادرات آن بپردازد.

 حرف ناگفته ای باقی مانده است که بخواهید بیان کنید؟

سالی که گذشت، از آن جهت که درخلال کار وفعالیت بی وقفه،درگیر کرونا نیز بودیم، بسیار ویژه بود به این خاطر که با رعایت شیوه نامه های بهداشتی در همه بخش ها(ستاد، انبارهای نفت، نواحی پنج گانه) تلاش شد هیچ فعالیتی از جمله طرح گازسوز کردن خودروهای عمومی ابتر نماند. نکته دیگر این که اجراوانجام یک طرح به ویژه درحد واندازه طرح گازسوزکردن رایگان خودروهای عمومی و در پی آن خودروهای مسافربرشخصی،نیازمند تعامل وهمکاری همه جانبه است.شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران دراین طرح به عنوان نماینده وزارت نفت تلاش زیادی کرده است که بتواند به نحوی مطلوب دراین زمینه ارائه خدمات بدهد؛ انتظاراین است که مالکان خودروها نیز در اجرای این مشارکت جدی تری داشته باشند تا ثمره آن زودتر به بار نشیند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

امضای 66 تفاهم نامه پتروشیمی ها با شرکت های تولیدی منطقه ماهشهر در راستای مسئولیت اجتماعی

حمایت دائمی از درون

از آنجایی که وزارت نفت در دولتهای یازدهم و دوازدهم هدفگیری مستقیمی در موضوع مسئولیت اجتماعی داشته و دارد، این موضوع پس از ارزیابی عملکرد و شرایط در شرکت های عملیاتی ، با نظر صاحب نظران این حوزه مورد اصلاحاتی قرار گرفت و در نتیجه در سال 98 «سیاست ها و نظام نامه نحوه ایفای مسئولیت های اجتماعی در صنعت نفت» از سوی وزیر نفت  ابلاغ شد. به این ترتیب بسیاری از اقدامات که در گذشته نتایج مناسبی نداشتند و یا در جای مناسبی اجرا و هزینه نمی شدند ، اصلاح شد و یا در مسیر اصلاح قرار گرفت. نکته قابل توجه دیگر اما در این مسیر توجه و اقدام مستقل شرکتهای زیرمجموعه و به خصوص شرکتهای خصوصی در صنعت پتروشیمی بود. شرکتهای پتروشیمی از دهه 80 به بعد روند خصوصی سازی را شروع کردند و خوشبختانه در مسیر توسعه خود پرسود و سرافراز هستند و تلاش می کنند تا برای کارکنان و در محیط پیرامونی خود مفید و اثرگذار باشند. البته در مورد اجرای تعهدات مسئولیت اجتماعی شرکتهای پتروشیمی هم در سالهای گذشته اشتباهات و خلاء هایی وجود داشته که در چند سال گذشته و در راستای همین نظام نامه جدید اصلاح شده اند. شرکتهای پتروشیمی خصوصی در قالب هلدینگ ها و یا مستقل تلاش کرده اند تا در بحران های طبیعی و آسیبهای اجتماعی و یا همین بحران جهانی اخیر یعنی ویروس کرونا درکنار مردم و کارکنان خود بمانند. اقداماتی که پتروشیمی ها در خشکسالی و کم آبی های اخیر ، سیل سال 98 و شیوع ویروس کرونا و پوشش اقلامی مثل ماسک و دستکش و آب ژاول و الکل داشتند جدای از برنامه های دائمی و همیشگی این مجموعه ها در جهت مسئولیت اجتماعی بوده است. آنچه هفته گذشته در قالب نخستین نمایشگاه توانمندسازی شرکت های منطقه ماهشهر و امضای 66 تفاهم نامه همکاری بین پتروشیمی ها و شرکتهای تولید در ماهشهر امضا شدند ، شروع تغییری مهم در جریان مسئولیت اجتماعی از درون جامعه محلی و مردم است.

 مسئولیت اجتماعی از قاعده هرم مشکلات

نکته قابل توجه دیگر در کنار رویکردهای جدید مسئولیت اجتماعی ، سهیم کردن ساکنان و مردم منطقه در توسعه و برنامه های اجرایی بوده است. اینکه شرکتها و مجموعه های عملیاتی تا جایی که امکان دارد و توان اجرایی و نیروی انسانی اجازه می دهد از نیروی کار و توان شرکتها و کارگاه های عملاتی و منابع همان شهر و استان نیازهایشان را تامین کنند. به این ترتیب تامین تجهیزات و نیازهای عملیاتی و خدماتی روزانه تا سالانه این مجتمع های بزرگ ، چرخه اقتصادی و جریان زندگی در شهرهای کوچک رابه گردش درمی آورد و جوامع محلی را توانمند و راضی نگه دارد. اتفاقی که اخیر با محوریت منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر و هلدینگ خلیج فارس در ماهشهر شروع شده در همین راستا است و تلاش می کند با شناسایی و ارتباط مستقیم و نزدیک ، مسئولیت اجتماعی را از سوی مردم و قاعده هرم مشکلات اجرا کند. نخستین نمایشگاه توانمندسازی شرکت های منطقه ماهشهر هفته گذشته برگزار شد و در کنار آن تفاهم نامه هایی ارزشمند به امضا رسید. در این نمایشگاه نهادها و سازمان ها و ادارات مرتبط با موضوع اشتغال و اشتغال زایی نظیر سازمان صمت، شرکت شهرک های صنعتی، کمیته امداد امام خمینی (ره) و همچنین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و انجمن حمایت از زندانیان با راهبری فرمانداری شهرستان حضور فعال داشتند. در این  نمایشگاه بیش از ۱۲۰ شرکت تولیدی، خدماتی و همچنین حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هحضور داشتند تا زمینه تعامل دوسویه فراهم شود. طبق گفته جواد گلی مدیر برند، مسئولیت اجتماعی و روابط عمومی گروه صنایع پتروشیمی خلیج فارس قرار است همانند آنچه در نمایشگاه «حمایت از ساخت داخل در صنعت پتروشیمی» شاهد بوده ایم، مشارکت، حضور و همکاری چهار بانک بزرگ و مهم کشور که از طریق سرپرستی های آنها در استان خوزستان در حال اقدام است را شاهد باشیم. همچنین قرار است فرصتی کم نظیر برای تأمین منابع مالی و تسهیلات مورد نیاز برای طرح های راه اندازی و توسعه واحدهای صنعتی و خدماتی شهرستان ماهشهر و بندر امام ایجاد شود. 

 66 تفاهم نامه و یک نکته مهم !

در جریان همین نمایشگاه در منطقه ماهشهر ، شرکت های زیرمجموعه هلدینگ خلیج فارس به منظور تأمین نیازهای خود ۶۶ تفاهم نامه همکاری با واحدهای تولیدی منطقه امضا کردند. این تفاهم نامه ها مربوط به شرکت های پتروشیمی بندر امام، کارون، اروند، شهید تندگویان، خوزستان، بوعلی سینا، فجر انرژی خلیج فارس و عملیات غیرصنعتی و خدمات صنایع پتروشیمی در زمینه طرح بومی سازی و تأمین نیازهای خود از واحدهای تولیدی مستقر بود. هدف از این  هم یجاد اشتغال در منطقه، بومی سازی و ممانعت از خروج ارز از کشور و اعتماد به توان و دانش فنی داخلی عنوان شده است.  به شکل جزئی می توان به برخی از این قرار دادها اشاره کرد. شرکت پتروشیمی بندرامام، به عنوان بزرگ ترین شرکت پتروشیمی منطقه، ۱۱ تفاهم نامه همکاری با واحدهای تولیدی بخش خصوصی در منطقه امضا کرد. این تفاهم نامه ها در موضوع های مختلفی مانند تهیه انواع مبدل حرارتی، تهیه رول شیرینگ، تهیه انواع گازهای صنعتی، تهیه کیسه های پلاستیکی است. مجموع ریالی این تفاهم نامه ها هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال است و در مجموع می تواند ۳۵۰ تا ۴۰۰ نفر را به طور مستقیم مشغول به کار کند. شرکت فجر انرژی خلیج فارس با امضای ۶ تفاهم نامه در زمینه های تأمین اسیدسولفوریک، صنایع دستی، لباس های ایمنی و کار و انواع دستمال کاغذی و لیوان کاغذی توانست ۶ گام بزرگ برای حمایت از اشتغال در شهرستان بندرماهشهر بردارد. شرکت عملیات غیرصنعتی و خدمات صنایع پتروشیمی با حضور در نمایشگاه توانمندسازی و حمایت از شرکت های پتروشیمی ماهشهر ۲۱ تفاهم نامه در زمینه های مختلف تولیدی، خدماتی، فرهنگی، هنری، صنایع دستی و… امضا کرد. شرکت پتروشیمی کارون هم در این نمایشگاه پنج تفاهم نامه همکاری با شرکت های شیمی سازان پاسارگاد، پترو کیمیای آروین، یکه سازان آب و خاک، صنایع کنترل دقیق پارت، قلعه فن آوری مهتران زاگرس در زمینه های اسید سولفوریک ۹۸٪، پروژه EPC مبدل تانتالوم، ساخت ۲۰ هزار پالت چوبی، تعمیر و بازسازی بردهای زیمنس، مهندسی معکوس و ساخت قطعات یدکی و پمپ های مولتی استیج امضا کرد. با امضای این تفاهم نامه ها ۷۳ نفر از نیروهای بومی به طور مستقیم و ۱۱۷ نفر به طور غیرمستقیم مشغول به کار می شوند. نکته ای که در کنار این اقدام مهم باید به آن توجه کرد، مسئله قدیمی و نگران کننده موازی کاری و عدم نظارت کافی در اجرای دائمی وظایف است و اینکه این تعاملات در جای مناسب خود قرار گرفته باشد و به عبارتی شناسایی ها درست انجام شده باشد.  جواد گلی مدیر برند، مسئولیت اجتماعی و روابط عمومی گروه صنایع پتروشیمی خلیج فارس در این مورد می گوید: تداخلی بین مأموریت ها ‏و اقدام های شورای راهبردی منطقه ماهشهر و کمیته مسئولیت های اجتماعی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس وجود ندارد. مأموریت شورای راهبردی در انجام پروژه های زیربنایی، عمرانی و بحران هایی مانند سیل و زلزله و توسعه فضای سبز شهری و ‏راه سازی است، اما کمیته مسئولیت های اجتماعی این شرکت، بر توسعه کارهایی مانند ورزش همگانی، بهبود شرایط خانواده، توسعه مراکز درمانی و توانمندسازی تمرکز کرده، البته تأمین ۶۰ درصد از هزینه های شورای راهبردی به عهده شرکت های تابع گروه صنایع ‏پتروشیمی خلیج فارس است.‏سیدرضا مرویان حسینی، مشاور مسئولیت های اجتماعی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس هم در توضیحی مرتبط گفت: پیش از برگزاری نمایشگاه به همکاری با شرکت های خدماتی و تولیدی منطقه پرداختیم تا بتوانیم نقطه عرضه و تقاضا ‏را پیدا کنیم. ۴۰۰ واحد تولیدی و خدماتی در بررسی های اولیه این رویداد در فهرست حضور داشتند که با آنها نشست هایی برگزار ‏کردیم، ۲۰۰ واحد از این تعداد مورد بازدید قرار گرفتند و سرانجام ۱۲۰ شرکت در نمایشگاه حاضر شدند.‏مرویان تأکید کرد: از سه سال پیش تاکنون، مطالعه و برنامه ریزی های ‏لازم برای مسیری که در آن همکاری و رفع نیازها انجام می شود، آغاز شده است.‏ کارآفرینان در حوزه تولید باید با کیفیت و قیمت های رقابتی مناسب، به نقطه ای برسند که مدیران ‏عامل شرکت ها خود برای تأمین نیازهایشان به این تولیدکنندگان مراجعه کنند و نیازهای شرکت های پتروشیمی به این ترتیب از ‏این شرکت های داخلی تأمین شود.‏سیدامیر طالبیان - مشاور اجتماعی وزیر نفت هم در توضیحاتی به سیاست های نظام نامه نحوه ایفای مسئولیت های اجتماعی در ‏صنعت نفت اشاره کرد و گفت: در این نظام نامه توصیه شده است که شرکت ها به دنبال اقدام های پایدار، ماندنی و نهادی در این زمینه باشند و از اقدام های موضعی، موقتی و واکنشی پرهیز شود.طالبیان، تسهیل گری اجتماعی و برطرف شدن موانع قانونی برای این دست از اقدام های مؤثر مسئولیت اجتماعی ‏را لازمه موفقیت و ماندگار شدن مسئولیت های اجتماعی دانست و استفاده از ظرفیت مجلس برای کاهش و رفع مقررات دست و ‏پاگیر را در این راه مهم عنوان کرد و افزود: برای نمونه، ما موظف هستیم برای خرید اقلام مورد نظر از سامانه ستاد (سامانه تدارکات الکترونیکی دولت) استفاده ‏کنیم و به این ترتیب از ظرفیت بسیاری از تولیدکنندگان و کارگاه های کوچک بومی محروم می شویم و خوشبختانه دست شرکت های ‏خصوصی در این راه بازتر است.‏وی با اشاره به اینکه در وزارت نفت معتقدیم مسئولیت اجتماعی، صدقه، کار امدادی و خیریه و تنها بشردوستانه نیست، تأکید کرد: مسئولیت ‏اجتماعی یک وظیفه است و نباید بر سر مردم برای انجام دادن آن منت گذاریم. در حقیقت یک برند است که دوستان در هلدینگ ‏خلیج فارس به این موضوع به خوبی دقت کردند. همچنین مسئولیت اجتماعی شرکتی است و نه دولتی صرف نظر از وظایفی که ‏دولت در قبال این منطقه و مردم دارد.‏سیدامید شهیدی نیا، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی نیز تاکید کرد که شیوه جدید حمایت از صنایع و شرکت های ‏محلی، دیدگاه تازه ای از مسئولیت اجتماعی را پایه گذاری کرد و با آنچه تاکنون به عنوان مسئولیت اجتماعی دنبال کرده ایم، متفاوت ‏است.‏ پیش از این بیشتر اقدام هایی که در حوزه مسئولیت اجتماعی از سوی پتروشیمی ها انجام می شد معطوف به تأمین نیازها و رفع کاستی های زیرساختی شهرستان بود و تاکنون به این شکل، بر تقویت زمینه های کسب وکار ‏محلی تأکید نشده بود.‏

چشم انداز توسعه صنعت گاز در عراق

شعیب بهمن عراق با وجود برخورداری از منابع گاز، یکی از واردکنندگان آن نیز محسوب می شود. به نحوی که این کشور در سال 2019 حدود  40 درصد از کل گاز صادراتی ایران را به خود اختصاص داده که این مزیت در سال 2020 به رقم 65 درصد رسید. در سال های اخیر هم فشارهای امریکا بر دولت عراق برای تحریم خرید گاز از ایران و هم برنامه های دولت های مختلف این کشور به نحوی بوده اند که بغداد تمایل زیادی برای توسعه میادین و زیرساخت های گازی خود انجام داده است. به نظر می رسد یکی از اهداف مهم عراق در حوزه انرژی، تامین گاز مورد نیاز خود در آینده و حتی تبدیل شدن به یک صادرکننده در این حوزه باشد.

چشم انداز

دولت عراق در سال های اخیر برای افزایش سرمایه گذاری در صنعت گار خود تلاش بسیار زیادی انجام داده است. دعوت از شرکت های بزرگ برای سرمایه گذاری و انتقال فن آوری به همراه حمایت از شرکت های داخلی، از جمله اقدامات بغداد بوده اند. بر این اساس دولت عراق انتظار دارد در آینده نزدیک توانایی تامین گاز داخلی خود را به دست آورد. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که مصرف گاز در عراق برای تولید برق نیز دارای کاربرد فراوان است. در واقع تامین گاز از داخل می تواند به تامین پایدار برق نیز در این کشور کمک قابل توجهی کند.

با آنکه دولت عراق انتظار دارد با سرمایه گذاری ۱۵ میلیارد دلاری و با سرعت گرفتن پروژه ها برای افزایش تولید داخلی گاز تا سال ۲۰۲۵  خود را از وابستگی به واردات بی نیاز کند، اما در این مسیر چالش های جدی نیز وجود دارند. فساد ساختاری در سطوح دولتی و نا امنی در شهرها و مناطق مختلف عراق می تواند پروژه های بزرگ را در معرض آسیب های جدی قرار دهد. البته به نظر می رسد منفعت افزایش تولید گاز به حدی برای عراقی ها زیاد باشد که آنها بر موانع موجود برای دستیابی به این هدف غلبه کنند.

 جذب سرمایه و فناوری

کمبود گاز در عراق مسئله جدیدی است  و سرآغاز آن به سال های دهه 19۹۰ قرن گذشته میلادی بازمی گردد. ایجاد جنگ های متعدد توسط رژیم بعثی صدام و بحران های سیاسی برخاسته از آن، باعث عدم رشد متناسب بخش انرژی با نرخ رشد جمعیت این کشور شد. به نحوی که عراق از همان زمان با کمبود انرژی گاز برای تامین نیازهای داخلی خود مواجه شد. این کمبود با توجه به آنکه بسیاری از نیروگاه های برق عراق گاز سوز هستند، عملا بر وضعیت جریان برق در این کشور نیز تاثیر به سزایی گذاشته است. به نحوی که عمدتا در فصل های گرم سال، کمبود گاز به کاهش تولید و قطعی برق منتهی می شود.

در حال حاضر عراق عمدتا به استحصال گازی متکی است که به همراه نفت تولید می شود. این در حالی است که تولید نفت این کشور نیز در سال های اخیر به دلیل مشارکت در توافق کاهش تولید اوپک پلاس محدود شده است. در نتیجه توانایی این کشور برای فراهم کردن خوراک برای تولید نیرو نیز کاهش پیدا کرده است. افزون بر آن، مشعل سوزی در عراق، عملا باعث از دست رفتن بخش قابل ملاحظه ای از گاز طبیعی این کشور شده است؛ از این رو  گازی که در میادین نفتی عراق تولید می شود، عمدتا می سوزد و هدر می رود. به همین دلیل دولت عراق در راستای افزایش تولید گاز، پروژه های مربوط به جمع آوری گاز در میادین نفتی را شتاب بخشیده است.

بر این اساس وزارت نفت عراق به طور رسمی اعلام کرده که به دنبال سرمایه گذاری برای تولید یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز طبیعی بیشتر است. مطابق با آمار وزارت نفت عراق، تولید کنونی نفت این کشور ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون فوت مکعب برآورد می شود.  دولت عراق به منظور افزایش تولید گاز خود در سال ۲۰۲۵ به چهار میلیارد فوت مکعب، سه طرح سرمایه گذاری برای تولید گاز در استان های بصره، میسان و ذی قار (جنوب) را دنبال می کند. همچنین این کشور  به دنبال سرمایه گذاری برای تولید گاز در میدان المنصوریه در استان دیاله در جنوب شرق عراق است.

عراق به منظور  توسعه میادین گازی خود در سال های اخیر اقدام به عقد قرارداد با شرکت های مختلف کرده است.  به عنوان مثال، وزارت نفت عراق تفاهم نامه ای با شرکت توتال به منظور توسعه پروژه های جمع آوری گاز همراه نفت با هزینه هفت میلیارد دلار امضا کرده است. این پروژه های گازی که شامل تولید ۶۰۰ میلیون فوت مکعب در روز می شوند، قرار است در دو مرحله توسعه پیدا کنند. همچنین وزارت نفت عراق با شرکت چینی سینوپک قراردادی را به منظور توسعه میدان گازی منصوریه در استان شرقی دیاله امضا کرد که حدود ۲.۱ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. بر اساس قرارداد ۲۵ ساله منعقد شده میان طرفین،  قرار است سینوپک ۴۹ درصد و شرکت میدلند اویل نیز ۵۱ درصد سهام آن را در اختیار داشته باشند. همچنین قرار است سینوپک به عراق در جمع آوری و فرآوری گاز از این میدان کمک کند و تولید آن را به ۳۰۰ میلیون فوت مکعب در روز برساند. گاز برداشتی از این میدان می تواند خوراک نیروگاه های برق بغداد و استان دیاله را تامین کند.

علاوه بر این وزارت نفت عراق مشغول مذاکره با شرکت های آمریکایی و سایر سرمایه گذاران به منظور توسعه میدان گازی عکاظ در نزدیکی مرز با سوریه است. اگر چه مذاکرات فنی در این خصوص با پیچدگی هایی مواجه بوده اما این پروژه سرمایه گذاری سه میلیارد دلاری به منظور تولید ۳۰۰ میلیون فوت مکعب گاز در روز در نظر گرفته شده است.از سوی دیگر بر اساس تصمیم های گرفته شده، قرار است شرکت گاز بصره که شرکت های شل، میتسوبیشی و شرکت دولتی  گاز جنوب عراق سهامداران آن هستند، با هزینه سه میلیارد دلار تولید خود را از یک میلیارد فوت مکعب به ۱.۴ میلیارد فوت مکعب در روز تا سال ۲۰۲۵ افزایش دهد. البته برنامه نهایی شرکت گاز بصره رسیدن به تولید ۲.۴ میلیارد فوت مکعب گاز است.

مترجم:  شعیب بهمن

گفت وگو با اکبر نعمت الهی، مدیرکل سابق روابط عمومی و مدیر موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت به بهانه بازنشستگی

مشعل  گنجينه صنعت  نفت  است

مدیران روابط عمومی باید به تمام علوم اشراف داشته باشند

مشعل     اکبر نعمت الهی، مدیر پیشین موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت و همچنین مدیرکل سابق روابط عمومی وزارت نفت، پس از 35 سال فعالیت حرفه ای و مدیریت در صنعت نفت و انرژي در اردیبهشت سال جاری به جرگه پیشکسوتان صنعت نفت پیوست. او در سال های پایانی و باقی مانده از فعالیت خود با راه اندازی، مدیریت و توسعه طرح موزه ها و اسناد نفت، اثری ماندگار از خود به جای گذاشت و فرهنگ حفظ و پاسداری از میراث گرانبهای این صنعت را جانی تازه بخشید.   او که باب تاریخ شفاهی در صنعت نفت را به واسطه راه اندازی مدیریت موزه ها و مرکز اسناد در این صنعت گشود تا یاد و رد پای اسطوره ها و نخبگان این صنعت برای همیشه ماندگار بماند، حال با ما به گفت و گو نشسته و بخش کوچکی از ناگفته هایش را از آغاز فعالیت های حرفه ای خود در طول این سال ها از حوزه رسانه و فعالیت در روابط عمومی گرفته تا  مدیریت موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت، با خوانندگان «مشعل» درمیان گذاشته است که در ادامه می خوانید.

بالقوه در کودکی، بالفعل در جوانی

اکبر نعمت الهی در ابتدای این گفت و گو درخصوص انگیزه و پیشینه ورود خود به عالم رسانه و ارتباطات از آغاز تا کنون می گوید: در تعریف مدیریت، از ویژگی های یک مدیر خوب، توانایی شناسایی و به کارگیری ظرفیت های درونی و بيروني افراد است. این ویژگی، خاصیتی نهفته و از کودکی با من همراه بود. از همان دوران به تشکیل جمع های دوستانه علاقه مند بودم و برایشان برنامه ریزی می کردم تا هدایتشان کنم. این خصوصیت به جمع خانه و خانواده هم کشیده شد. قدرت بیان خوبی داشتم و براحتی از پس موضوعات مختلف برمی آمدم. این علاقه و ظرفیت همیشه با من بود و دوست داشتم کارهای جدید انجام دهم. با ورود به دانشگاه، مسیر تازه ای پیش رویم قرار گرفت تا این ظرفیت بالقوه را بالفعل کنم.

تحصیل در رشته علوم ارتباطات با وجود مخالفت خانواده

 

در سال 1363 با رتبه خوبي در سه رشته مختلف (روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، جامعه شناسی دانشگاه تهران و علوم ارتباطات علامه طباطبایی) برگزیده شدم. برخلاف خواست خانواده که ادامه تحصیل در رشته روانشناسی بود، علوم ارتباطات را انتخاب کردم؛ زیرا این رشته را به روحیات خود نزدیک تر می دیدم. آن زمان، دانشکده علوم ارتباطات سابق یا همان مؤسسه عالی روزنامه نگاری از سوی مصباح زاده، نماینده مجلس و مدیرمسؤول روزنامه کیهان تاسیس و اداره می شد تا روزنامه نگار تربیت کند که البته رشته روابط عمومی هم جزئی از رشته های تحصیلی این مؤسسه به شمار می رفت؛ اما رشته علوم ارتباطات در اين دانشكده  تدریس می شد و من نیز در این مرکز، تحصیلات خود را آغاز کردم. مهدی فرقانی و مرحوم حسین قندی نیز در این مؤسسه تحصیل کرده و تربیت شدند. این رشته تحصیلی را تا مقطع دکترا ادامه دادم و حدود 40 سال است که در این زمینه فعالیت می کنم.

همکاری با بیژن زنگنه با یک شرط آغاز شد!

 نعمت الهی یادآور می شود: از سال 1364 به عنوان خبرنگار نشریه داخلی صدا و سیما وارد عرصه کار شدم. آن زمان 21 سال داشتم و از تحصیلاتم در دانشگاه، دو سال می گذشت. ذوق داشتم، بسیار فعالیت می کردم تا مورد توجه قرار بگیرم تا آنجا که سردبیر مجله شدم و بعد هم رئیس انتشارات روابط عمومی صدا و سیما. پله پله و با تلاش فراوان، راه خود را با جدیت ادامه دادم و چندی بعد به عنوان رئیس تشریفات منصوب شدم. نعمت الهی اوج مسؤولیت های کاری خود را از سال 70 و با شروع به کار در سمت رئیس روابط عمومی رادیو می داند و با نقبی به گذشته توضیح می دهد: در همان دوران مهندس زنگنه، بر مسند وزارت نیرو نشسته بود و محسن صفایی فراهانی، مدیرعامل شرکت توانیر بود. مهندس زنگنه از من خواست در حوزه روابط عمومی این وزارتخانه همکاری کنم. تا سال 72 همزمان در رادیو و وزارت نیرو مشغول به کار بودم. ایشان مدتی بعد، از من خواستند که از کار قبلی دست بکشم و به وزارتخانه بیایم و مسؤولیت روابط عمومی این مجموعه را به عهده بگیرم که قبول نکردم. خودم را کم تجربه می دانستم، می خواستم کار اجرایی بیشتری انجام دهم و بیشتر یاد بگیرم. به مهندس زنگنه گفتم شرط دارم. کارم را دوست داشتم و به ایشان گفتم که روابط عمومی باید زیرنظر مستقیم شما اداره شود. دستم را باز بگذارید تا تجربه کنم و در کنار این کار، فعالیت قبلی خود را نیز  ادامه دهم. مدتی گذشت و او موافقت کرد. تا سال 80 مدیریت اداره کل روابط عمومی وزارت نیرو و سرپرستی روابط عمومی شرکت توانیر را عهده دار بودم؛ حدود 10 سال در توانیر بودم و 8 سال در وزارتخانه.

چگونه به نفت آمدم؟

 نعمت الهی می گوید: در همین سال، مهندس زنگنه از وزارت نیرو رفت و حبیب اله بی طرف روی کار آمد. در وزارت نیرو سه شرکت اصلی وجود داشت؛ آب، برق و آب و فاضلاب. یادم می آید آن موقع آقای علی وکیلی که بعدها مسؤولیت پژوهشگاه صنعت نفت به او سپرده شد، مدیرعامل شرکت آب بود و غلامرضا منوچهری که در حال حاضر مدیرعامل شرکت اویک است، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب كشور بود. مهندس بی طرف از من خواست تا علاوه بر مدیریت اداره کل روابط عمومی وزارت نیرو، مسؤولیت روابط عمومی این سه شرکت را نیز به عهده بگیرم. در کنار این مسؤولیت ها در وزارت نیرو، در بیرون از این مجموعه نیز مشغول به کار بودم. بعد از ظهرها، بعد از کار در توانیر با شرکت مپنا که آقای صفایی فراهانی، رئیس هیات مدیره آن بود،  به عنوان مشاور در حوزه روابط عمومي در کنار ایشان بودم. زمانی هم که رياست فدراسیون فوتبال را عهده دار شد، باز هم در همان حوزه با ایشان همکاری می کردم. در سال 1380 كه آقای زنگنه، وزیر نفت بود، من هم به وزارت نفت رفتم. در سال 84  کار را با سمت مشاور مدیرعامل در شرکت ملی گاز ادامه دادم. با تغییر دولت، چند سالی بلاسمت بودم تا مهندس کشکولی به عنوان مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز منصوب شد. تا سال 90 مشاور ایشان در گازرسانی بودم و همان سال از رستم قاسمی ، وزیر نفت وقت ، درخواست بازنشستگی پیش از موعد کردم و ایشان به درخواست كارفرما پذیرفت؛ اما در طول فرایند بازنشستگی تا سال 92 اوضاع تغییر کرد. با روی کارآمدن دولت جدید به ریاست حسن روحانی، آقای زنگنه وزیر نفت شد. در این دوران، مدیریت امور اداری و مالی شرکت توزیع گاز ایران را که آن زمان آقای ابراهیم رئیسی، مدیرعامل آن بود، برعهده داشتم. مهندس زنگنه مدتی بعد از من خواست مسؤولیت روابط عمومی وزارت نفت را عهده دار شوم و تا سال 1395 در این سمت، همکاری خود را با صنعت نفت ادامه دادم.

شناخت؛ عنصر اصلی اعتماد

 نعمت الهی در پاسخ به سؤال ما در برشمردن ویژگی های خود و علت انتخاب وزیر نفت در انتصاب ایشان به عنوان مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت می گوید: یکی از مهم ترین دلایل ایشان، شناختی بود که از من داشتند، آقای زنگنه افرادی را که نمی شناسد، سخت می پذیرد. موضوع دیگر، پرکاری و شناخت من نسبت به حوزه فعالیت های روابط عمومی بود و همچنین اعتماد. وقتی می خواستم از مدیریت روابط عمومی کناره گیری کنم، ایشان به من گفت فردی را با ویژگی های خودت پیدا کن. در پاسخ گفتم این فردی که شما می خواهید، یعنی همان اکبر نعمت الهی! من چند نفری را می شناختم و معرفی کردم و از ایشان درخواست کردم به شناخت من نسبت به افراد اکتفا کنند. مهندس زنگنه برای انتخاب مدیر به این سه ویژگی یعنی شناخت، پرکار و معتمد بودن بسیار اعتقاد داشت، بویژه گزینه اول.

روابط عمومی شاه مهره است

 مدیرکل سابق روابط عمومی وزارت نفت در ادامه با برشمردن ویژگی های کلیدی یک مسؤول یا کارشناس حوزه روابط عمومی می گوید: رشته روابط عمومی، میان رشته ای و میان علمی است. ما در این رشته خیلی یاد می گیریم و باید یاد بگیریم، به دلیل اینکه یکی از ویژگی های اصلی این رشته است. کسی که در این حوزه فعالیت می کند، باید به تمام علوم - البته نه به طور کامل - اشراف داشته باشد. شما باید بدانید با یک مدیر چگونه صحبت کنید و با مردم عادی چگونه؟ در این رشته باید به موضوعات فرهنگی، خبری، عکس، تبلیغات، نشر، طراحی و... آگاه باشید تا بتوانید با متخصصان مربوط به این حوزه ها تعامل برقرار کنید. باید کار را بشناسید هرچند کم... روابط عمومی شاه مهره است.

من با اینکه در مدت کوتاهی رئیس امور اداری و پشتیبانی بودم و شاید ارتباطی با موضوع روابط عمومی نداشت؛ اما اعتقاد داشتم باتوجه به اشرافم در حوزه روابط عمومی، در این کار موفق تر از بقیه عمل می کردم، چون راه ارتباط با مردم را می شناختم. اما این را بدانید، انتهای روابط عمومی در سازمان ها بن بست است و بعد از آن چیزی نیست. به همین دلیل یک مدیر روابط عمومی خوب، باید توانایی های دیگری هم داشته باشد تا وقتی به بن بست رسید، مسیرش را براحتی و با تکیه بر توانایی هایش ادامه دهد؛ اما به طور کلی، افراد فعال این حوزه، در کارهایی که با علوم انسانی سروکار دارند، موفق ترند. 

موزه، اولینی دیگر در کارنامه کاری

 نعمت الهی یادآور می شود: فکر و ایده ایجاد موزه های صنعت نفت، به دوره قبلی وزارت مهندس زنگنه باز می گردد. آن دوره مهندس نعمت زاده، مدیرعامل وقت شرکت پتروشیمی و من به عنوان مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت، پیگیر راه اندازی این مجموعه بودیم.   مطالعات و بررسی های اولیه انجام شد. مشاور هم گرفتیم که در این زمینه به ما کمک کند که البته خیلی کارساز نبود؛ چرا که موضوع موزه صنعتی آن هم صنعت نفت، موضوعی بسیار جدید و فعالیتی نوپا بود؛ البته ناگفته نماند که در حال حاضر هم متاسفانه مشاوران و پیمانکاران کاربلد در این زمینه در ایران معدود هستند، چون اغلب کار کتابخانه ای می کنند و تجربه اجرایی چندانی ندارند. در دوره اول وزارت مهندس زنگنه، ما ساختمان پاسداران را به عنوان پایلوت موزه های نفت انتخاب کردیم. اشیا و اسناد بی شماری جمع آوری شد؛ اما کار به نتیجه نرسید؛ چرا که ساختمان کوشک را به عنوان محل استقرار موزه نفت در نظر گرفته بودیم و این موضوع در شورای معاونین مورد موافقت قرار نگرفت و چون این رویداد در اواخر سال های پایانی دولت اتفاق افتاد و دولت جدید به روی کار آمد، متوقف ماند تا سال 1392. در این سال، طرح راه اندازی موزه های نفت را دوباره در جلسات شورای معاونین مطرح كرديم. کاری که نیمه تمام رها شده بود و اعتقاد داشتم با تغییر فضا، بهتر می شد آن را دنبال کرد. موضوع مورد موافقت قرار گرفت و در جلسه شورا تصویب و حکم آن به من به عنوان مجری ابلاغ شد. قرار شد نه تنها در تهران؛ بلکه در شهرهای آبادان و مسجدسلیمان هم موزه داشته باشیم.   در ادامه مسیر، برای هر سه منطقه مشاور گرفتیم که جز منطقه تهران، مابقی طرح خوبی ارائه ندادند و با آنچه ما در ذهن داشتیم و انتظار می رفت، متفاوت بود. طرح مطالعاتی موزه تهران از سوی پیمانکار به صورت جدی، با دقت و با استناد به موقعیت و واقعیت های برگرفته از نفت در 8 جلد تهیه شد. آن موقع من در این زمینه کم تجربه بودم. وقتی وارد این عرصه شدم، نمی دانستم در چه وضعیتی قرار داریم؛ اما به مرور زمان و کارهای صورت گرفته متوجه شدم که خود نفتی ها از همه بهتر می توانند این کار را انجام دهند، چون نفت را بهتر می شناسند. مثلا موزه مسجدسلیمان را به آقای دکتر خدادادیان سپردم که خود مسجدسلیمانی است. او متوجه شد ما چه می خواهیم و کار را می دانست. 

با دست خالی شروع کردیم

مدیرکل سابق روابط عمومی وزارت نفت از اولین هایی می گوید که به واسطه نفت وارد کشور شده اند: در شروع کار با چالش های زیاد و متفاوتی دست به گریبان بودیم. با اینکه نفت در خیلی از موضوعات اولین بود و اولین ها به واسطه نفت وارد کشور شدند، اما کسی چیزی از آن نمی دانست؛ حتی خود نفتی ها! به عنوان مثال به خاطر دارم، به دنبال اسامي مسؤولان روابط عمومی از ابتدای راه اندازی صنعت نفت می گشتیم، هیچ فهرست و آماری از آنها در دسترس نبود. از اشیا و اسناد قدیمی نفت هم که دیگر چیزی باقی نمانده بود. اغلب آنها از بین رفته بودند. اگر عکس های قدیمی را نگاه کنید، می بینید که چه ابزار و تجهیزاتی در صنعت نفت مورد استفاده قرار می گرفته که در حال حاضر اثری از آنها باقی نمانده است. فکر می کردند بار اضافی است، انبارهای آنها را پر و جایشان را اشغال کرده و یا چون قدیمی هستند، به درد نمی خورد. همه را دور انداختند.   با راه اندازی مرکز اسناد، میلیون ها سند شناسایی، ضدعفونی، مرمت و نگهداری و بخشی از آنها مستندنگاری شد ه اند. سندهایی داشتیم که وقتی به آنها دست می زدید، به خاک تبدیل می شدند. اغلب آنها با دقت تمام مرمت شده اند. از دیگر اقدامات ما در کنار حفظ اشیا و اسناد، شناسایی و حفظ ابنیه های قدیمی صنعت نفت بود. خیلی از این بناها تخریب یا فروخته شده اند، هنوز هم این اتفاق می افتد. ما توانستیم تا جای ممکن جلوی این کار را بگیریم. میراث صنعتی ما یک بار به وجود آمده و دیگر تولید نخواهد شد. هرچه نگه داریم، ارزشمند است. من گام اول را در این مجموعه، گردآوری قرار دادم تا جلوی پیشروی و نابودی این میراث گرفته شود. به مرور زمان تشکیلات موزه شکل گرفت و بخش های مختلف از جمله پشتیبانی، مرکز اسناد و گنجینه اشیا را شامل شد. این سازمان در حوزه وزارتی ثبت شده و ردیف بودجه گرفت.

کارنامه 7 ساله موزه های نفت در یک نگاه

نعمت الهی می گوید: در طول راه اندازی مدیریت موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت، تاکنون حدود 11 هزار اثر و شی موزه را از سراسر کشور گردآوری کرده ایم. اشیای بسیار شاخصی که حتی کارخانه سازنده اش آن را ندارد. بيش از ٣٠ میلیون برگ سند را از واحدهای مختلف در صنعت نفت جمع آوری کردیم. حدود 130 بنای تاریخی مرتبط با صنعت نفت را شناسایی کردایم که از این تعداد ١٢٤ اثر در فهرست وزارت میراث فرهنگی ثبت ملی شده است. تاکنون هیچ سازمان و ارگانی چنین اقدامی انجام نداده است. برخی از این بناها همچون اسکله آبادان، چاه شماره (یک) مسجدسلیمان، راه آهن درخزینه در مسجدسلیمان و... قابلیت ثبت جهانی دارند.   در این مدت کوتاه به غیر از موزه نفت سبزوار که در سال 1384 به بهره برداری رسید، 4 موزه در شهرهای تهران، آبادان و کرمان راه اندازی شد. 7 موزه دیگر در فرایند برنامه ریزی برای شروع عملیات اجرایی قرار دارند، همچون موزه اکتشاف، حفاری و تولید در مسجدسلیمان، موزه پخش مشهد، موزه کارخانه حلب سازی و حلب پرکنی کرمانشاه و... که اگر شرایط فراهم شود و دولت بعدی همکاری کند، به بهره برداری خواهند رسید. 14 موزه دیگر نیز در مناطق مختلف شناسایی شده اند که در حال بررسی و انجام مطالعات اولیه هستند.

موزه، کانون اتصال گذشته و آینده صنعت نفت

 نعمت الهی تاکید می کند: کاری که انجام شد، کاری شاخص در صنعت نفت بود که به نفع کارکنان و نسل های بعدی این مرز و بوم است. تاریخ صنعت نفت و موزه ها یک کلاس آموزشی برای کسانی که تازه به صنعت نفت پیوسته یا می پیوندند، محسوب می شود. آنهایی که از گذشته نفت چیزی نمی دانند، با مراجعه به تاریخ و موزه های نفت، این صنعت را دوباره از نو خواهند شناخت، ایده خواهند گرفت، فکر تولید خواهند کرد. اگر موزه فناوری نفت در تهران راه اندازی و جای آن مشخص شد، گام بزرگی در این مسیر برداشته شده است.   بسیاری از کشورها حتی با اینکه نفت ندارند مثل آلمان، موزه صنعت نفت دارند. کشورهایی که سابقه طولانی در استخراج نفت ندارند، مثل نروژ، موزه نفت استاوينگر دارد که قدمت آن به قدمت استخراج نفت در این کشور می رسد یا موزه های نفت مالزی، باکو یا قطر؛ اما ما در ایران، موزه بزرگی که همه فعالیت های صنعت نفت را در خود داشته باشد، نداریم. موزه مسجدسلیمان با رویکرد اکتشاف، حفاری و تولید نفت، بخشی از فرایند صنعت نفت را به نمایش خواهد گذاشت. ما باید گذشته و آینده نفت را به هم متصل کنیم که بهترین مکان، موزه فناوری خواهد بود که امیدواریم در دولت بعدی به سرانجام برسد.

«مشعل»، گنجینه بزرگی است

 نعمت الهی در ادامه با اشاره به اهمیت و جایگاه نشریه کارکنان صنعت نفت (مشعل) می گوید: «مشعل»، به عنوان نشریه داخلی وزارت نفت، گنجینه بزرگی است که دستاوردهای صنعت نفت از گذشته تا کنون در آن نهفته است. «مشعل»، یکی از وسایل ارتباط با خانواده صنعت نفت است که باید به دست تمام اعضای این خانواده برسد. حذف نشریات در صنعت نفت صرفه جویی نیست. ما با این اقدام، کار فرهنگی را از بین می بریم. پروژه های بزرگی در نفت انجام می شود که بسیار هزینه دارد. امور فرهنگی در مقابل، بسیار کم هزینه است. این که شانا را محدود کنیم، فیلم نسازیم، نشریه نداشته باشیم، این به معنی صرفه جویی نیست. این نوع نگاه مسؤولان به امور فرهنگی، متاسفانه کیفیت کار را کاهش داده است.   نشریات و عکس ها منابع و مرجع صنعت نفت هستند. با رجوع به تصاویر، به گذشته نفت پی می بریم و اینکه در سال های گذشته در نفت چه گذشته است. منبع رجوع به گذشته، نشریه های نفتی هستند که موضوعات مختلفی را از اعم از اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، صنعتی و ... در بر می گیرند. هزینه برای روابط عمومی، اطلاع رسانی و انتشارات اسراف نیست، پس انداز است برای آینده. به واسطه آنها آیندگان پی می برند مثلا منطقه عملیاتی مسجدسلیمان در چند سال گذشته چگونه بوده، کارکنان یا مردم در آنجا چه می کردند، به طور کل کارنامه و عملکرد شما چیست. از جمله کارهایی که در مدیریت موزه ها، دستور انجامش را دادم، تهیه گزارش تصویری از موضوعات اجتماعی و صنعتی مناطق نفتی بود که سال ها بعد می توان به آنها مراجعه و با زمان حال مقایسه کرد که در این مناطق چه تغییراتی صورت گرفته است.

انتشار نشریه ایران پترولیوم هزینه نیست، پس انداز فرهنگی است

مدیرکل سابق روابط عمومی وزارت نفت با اشاره به اهمیت و جایگاه مطبوعات و نشریات داخلی صنعت نفت، درباره ضرورت و علت شکل گیری نشریه ایران پترولیوم (ماهنامه انگلیسی زبان وزارت نفت) اینگونه توضیح می دهد: در مجموعه ای همچون وزارت نفت که تعاملات بین المللی بی شماری دارد و شرکت های تراز اول دنیا فعالیت های آن را دنبال می کنند، لازم بود رسانه ای بین المللی داشته باشیم. هر سازمانی در دنیا نشریه و مجله دارد که حرف ها و مواضع رسمی خود را از طریق آن به مخاطبان می گوید. پس ضروری بود که برای صنعت پرکاری همچون صنعت نفت، نشریات داخلی و بین المللی در نظر بگیریم. نشریه انگلیسی زبان ایران پترولیوم، مجله ای تخصصی است که همچنان منتشر می شود. آن زمان که کاغذی بود، به تمامی سفارتخانه ها در داخل و خارج از کشور و شرکت های بین المللی فعال در حوزه نفت و گاز ارسال می شد؛ اما متاسفانه دیگر کاغذی نیست و به صورت مجازی منتشر می شود. مجله های خوب دنیا هنوز کاغذی چاپ می شوند. امیدوارم دوباره «مشعل» و ایران پترولیوم کاغذی شود.

شانا، نخستین پایگاه اطلاع رسانی در کشور

متولی راه اندازی پایگاه اطلاع رسانی نفت و انرژی (شانا)، در خصوص نحوه شکل گیری این مرکز اطلاع رسانی به عنوان بخشی از کارنامه کاری خود در صنعت نفت توضیح می دهد: در دوره اول وزارت مهندس زنگنه در حوزه صنعت نفت، باتوجه به تکثر نداشتن رسانه ها و مطبوعات، اطلاع رسانی در این حوزه بدرستی و بموقع انجام نمی شد. همان موقع بود که لازم دیدم رسانه ای در این خصوص راه اندازی شود تا اخبار مربوط به صنعت نفت را پوشش دهد. موضوع را با وزیر مطرح کردم تا خودمان محتوا تولید کنیم. در آن دوره جز خبرگزاری ها، رسانه ای تحت عنوان پایگاه اطلاع رسانی وجود نداشت. با موافقت مهندس زنگنه و با کمک اهالی قدیمی رسانه و تشکیل جلسات و بررسی های لازم، شانا را راه اندازی کردیم. شانا، اولین پایگاه اطلاع رسانی در کشور بود که راه اندازی شد آن هم در حوزه تخصصی نفت و انرژی. در آن دوره هیچ وزارتخانه و سازمانی چنین پایگاهی نداشت. با کمک افراد باتجربه ای همچون آقایان آرین خواه، اسلامی فرد، جعفری و خادم المله کار شروع و دبیری سرویس ها به قدیمی ها سپرده شد و خبرنگاران، جوانان تازه کار بودند. فعالیت خود را از دو اتاق کوچک شروع کردیم و بعد ساختمانی در خیابان آرش گرفتیم و بعد هم کار توسعه پیدا کرد تا به الان. فعالیت و اقدامات همکاران در این مرکز، آنقدر چشمگیر بود که خبرگزاری های بزرگ تلاش می کردند گوی سبقت را در حوزه نفت و انرژی از ما بربایند. توجهات را به موضوع نفت جلب کردیم تا جایی که نفت، جایگاه مهمی در بخش اقتصادی و انرژی در خبرگزاری ها پیدا کرد. در ادامه وارد مطبوعات شدیم. صفحه نفت و انرژی در مطبوعات شکل گرفت. شانا به مرور، به یک رسانه تخصصی تبدیل شد. هنوز هم رسانه ای را در کشور در حوزه نفت، همچون شانا سراغ ندارم. منبع و مرجع مهمی در این حوزه به شمار می رود و بهترین رسانه تخصصی در کشور است؛ اما متاسفانه عده ای نگذاشتند جایگاه واقعی خود را پیدا کند؛ زیرا قدرت و توان اداره آن را نداشتند که بتوانند حفظش کنند، برای همین می خواستند شانا نباشد.   البته مهندس زنگنه هم خیلی تمایلی به توسعه این رسانه نداشت؛ چرا که نگران بود به واسطه این رسانه، اخبار اشتباه منتشر شود. به او اطمینان دادم که اینگونه نخواهد شد. به او گفتم هیچ خبرگزاری و رسانه ای وجود ندارد که بی اشتباه باشد و با وجود شانا، رسانه ای خواهیم داشت که شما می توانید از طریق آن موضع خود را به آسانی مطرح کنید. شانا ماند... از برنامه های من برای این مجموعه، آن بود که رادیو و تلویزیون راه بیندازم تا مستقل از صدا و سیما، اخبار مربوط به خود را منتشر کند. رئیس اسبق شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین المللی صنعت نفت، در پایان از نمایشگاه نفت به عنوان یادگاری خود برای صنعت نفت یاد می کند و درخصوص این دستاورد در اداره کل روابط عمومی وزارت نفت می گوید: سابقه من در برگزاری نمایشگاه، پیش از نفت به وزارت نیرو و نمایشگاه آب و برق برمی گردد. در دوره قبلی مدیریت من در روابط عمومی وزارت نفت، نمایشگاه از سوی بخش خصوصی اداره می شد که با مشکلات بسیار همراه بود. ما مجوز گرفتیم که اداره کل روابط عمومی اقدام به برگزاری نمایشگاه کند. تا سال ٨١ نمایشگاه در انحصار بخش خصوصی بود و بعد از آن از انحصار درآمد. نمایشگاه را به چند بخش تقسیم کردیم و برای فعال شدن مناطق در کشور، به صورت موضوعی در هر منطقه، یک نمایشگاه برگزار کردیم. مثلا نمایشگاه مالی و بازرگانی در کیش برگزار می شد، تجهیزات و ساخت داخل در اهواز و پالایش در آبادان، این گونه کار سبک تر و با کیفیت بیشتری برگزار می شد. 

 

کوتاه از موزه های نفت

نیروگاه برق تمبی از سرویس عملیاتی خارج شد

موزه نیروگاه برق تمبی از مدار تقسیم شبکه برق خارج و به صورت کامل در اختیار مدیریت موزه های صنعت نفت قرار گرفت. همزمان با خجسته سالروز آزادسازی خرمشهر، نیروگاه گازی برق تمبی به صورت کامل از مدار توزیع شبکه برق رسانی خارج شد و ضمن آزادسازی عرصه و حریم، به صورت کامل در اختیار نماینده مدیریت موزه های صنعت نفت در مسجدسلیمان قرار گرفت. این بنای میراث صنعتی ایران پیش از این و در تاریخ هشتم خردادماه 68 با شماره 31721 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده بود، اما به دلیل توزیع برق در اتاق کنترل آن کارکنان اداره برق شرکت بهره برداری نفت و گاز مسجدسلیمان نیز در آن بصورت سه شیفت حضور و فعالیت داشتند. با خارج کردن این نیروگاه از سرویس عملیاتی و جمع آوری خطوط انتقال از دکل های هفت گانه و تاریخی آن، موزه میراث صنعتی نیروگاه برق تمبی از این پس بصورت کامل در اختیار مدیریت موزه های صنعت نفت خواهد بود. ساختمان و تاسیسات نیروگاه برق تمبی در واقع قسمت جدید نیروگاه مذکور است و در ساختمانی قرار دارد که از سال 1948 و زمانی که کمپانی نفت به فکر توسعه کارخانه قدیمی افتاد، ایجاد شد. درآن سال سفارش دو توربین گازی هریک به ظرفیت 4هزار کیلووات به کارخانه Brown Boveri سوئیس داده شد و این دو توربین در سال های 1955 و 1956 ميلادی نصب شد.  در سال 1959 کارخانه برق تمبی جمعا در حدود 66 هزار کیلووات ساعت برق تولید كرده است که از این مقدار 63500 کیلووات ساعت آن به مصرف کارهای صنعتی در روشنایی ناحیه مسجدسلیمان رسیده و مابقی برای مصرف خود کارخانه و محوطه اطراف آن و همچنین برای مصرف تلمبه خانه نفت که در نزدیک آن قرار دارد رسیده است. موزه نیروگاه برق تمبی، یکی از پایلوت های پنجگانه زنجیره موزه های نفت در مسجدسلیمان و یکی از قدیمی ترین نیروگاه های بخار و گازی تولید برق در ایران و خاورمیانه است.

کتاب «ارامنه ی ایران و صنعت نفت» به زودی منتشر می شود

کتاب «ارامنه ی ایران و صنعت نفت» تاریخ شفاهی هم زیستی مسالمت آمیز در شرکت-شهرهای نفتی ایران، تازه ترین تالیف «فرشید خدادادیان»، محقق و پژوهشگر تاریخ نفت ایران به زودی منتشر می شود. از متن کتاب: «ایرانیان ارمنی همچون دیگر ایرانیان و سایر کسانی که از مناطق مختلف جهان در شرکت-شهرهای نفتی ایران حضور و اشتغال داشتند، خاطرات و یادگارهای خود را از آن ایام به همراه داشته و خاطرات و یادگارهایی نیز برای دیگر همشهریان و هم وطنان خود ایجاد کرده اند که در چند واژه قابل تعریف است: همدلی، مهربانی، صداقت و حس خوب آنچه امروز «هم زیستی مسالمت آمیز» نامیده می شود...»

مجوز انتشار کتاب «ارامنه ی ایران و صنعت نفت» به تازگی صادر شده و توسط «نشر برسم» به بازار کتاب ارایه خواهد شد.

سند 113ساله نفتی منتشر می شود

همزمان با سالروز اکتشاف نفت در خاورمیانه سند تاریخی نفتی با قدمت بیش از یک قرن رونمایی می شود. همزمان با پنجم خرداد، سالروز اکتشاف نفت در ایران و خاورمیانه و روز مسجدسلیمان، سند تاریخی 113ساله نفتی در صفحه رسمی موزه نفت مسجدسلیمان منتشر می شود. این سند مهم تاریخی حاوی گزارش حفاری چاه شماره یک مسجدسلیمان در تاریخ پنج خرداد 1287 خورشیدی (BORING LOG OF WELL NO.1 26may,1908) است که در صفحه اینستاگرام موزه نفت مسجدسلیمان به نشانی: https://instagram.com/m.i.s_oil_museum به نمایش گذاشته می شود.

بانگ فیدوس در سرزمین نفت نواخته شد

به مناسبت یکصد و سیزدهمین سالروز اکتشاف نفت در ایران و خاورمیانه بانگ فیدوس در شهر مسجدسلیمان نواخته شد. همزمان با سالروز آغاز عصر نفت در ایران و خاورمیانه و روز مسجدسلیمان و به پاسداشت یکصد و سیزده سال تلاش و ایثارگری نسل های مختلف کارکنان خدوم صنعت نفت، آژیر یادمان این روز بزرگ و تاثیرگذار، روز چهارشنبه (پنجم خرداد) از محل موزه چاه شماره یک مسجدسلیمان و سایت میراث صنعتی گودگردسازی سابق بی بی یان و موزه نفت مسجدسلیمان به صدا درآمد. در نخستین ساعات روز پنجم خردادماه سال 1287 شمسی (۱۹۰۸ میلادی)، نفت برای نخستین بار در خاورمیانه از محله دره خرسان شهر مسجدسلیمان در استان خوزستان فوران کرد.  مته حفاری به لایه نفت دار چاه شماره ۱ مسجدسلیمان برخورد و نفت با فشار از چاه فوران کرد. عمق چاه 360 متر بود.  دومین چاه که 10 روز بعد به نفت رسید، 307 متر عمق داشت. وجود نفت فراوان در ایران اثبات شد و صنعت نفت ایران فعالیت خود را آغاز کرد. حفاری این چاه زیر نظر رینولدز در سال 1286 خورشیدی شروع شد.

از این چاه 360 متری (1179 پا) روزانه 36 هزار لیتر (8 هزار گالن) نفت به دست می آمد.

سوخت ماشین های استخراج نفت با سوزاندن زغال، چوب درخت و نفت های سطح الارضی زیر دیگ های آب تأمین می شد. از سال 1287 تا 1334 شمسی، حدود 300 چاه نفت دیگر در مسجدسلیمان حفر و بیش از 100 میلیون تن نفت از آنها استخراج شد.

چاه شماره 1 هم اکنون در مرکز شهر مسجدسلیمان به صورت موزه نگهداری می شود.

   شرکت نفت مناطق مرکزی ایران

قرارداد جمع آوری گازهای مشعل میدان خشت امضا شد

طرح های جمع آوری گازهای مشعل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران با امضای سومین قرارداد برای میدان خشت تعیین تکلیف شدند.

رامین حاتمی، مدیرعامل این شرکت گفت: براساس شیوه نامه نحوه دادوستد گازهای مشعل ابلاغی از سوی وزارت نفت و با هدف جلوگیری از سوزانده شدن گازهای مشعل و برنامه ریزی به عمل آمده در این شرکت در سال ۹۹، سه قرارداد با شرکت های داخلی امضا شده است که با واگذاری جمع آوری گازهای مشعل میدان خشت به میزان ۱۰ میلیون فوت مکعب، گام پایانی در تعیین تکلیف گازهای مشعل در سطح شرکت نفت مناطق مرکزی ایران برداشته شد.

وی افزود: این قراردادها برای جمع آوری گازهای مشعل میدان های سروستان/ سعادت آباد، میدان های چشمه خوش، نفت شهر و سومار و میدان خشت با حجم در مجموع حدود ۱۰۳ میلیون فوت مکعب گاز در روز با شرکت های ایرانی امضا شده است.

به گفته مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، اجرا و راه اندازی این قراردادها طی مدت زمان دو سال از آغاز قرارداد و پنج سال مرحله بهره برداری برنامه ریزی شده که با توجه به اهمیت این پروژه و لزوم پرهیز از اتلاف منابع کشور و حفظ محیط زیست با توافق طرفین این زمان قابل تمدید خواهد بود.

 حاتمی تصریح کرد: با جمع آوری و فروش گازهای مشعل این میدان ها، سالانه حدود ۱۱ میلیون دلار درآمد حاصل می شود.

وی درباره پیشرفت پروژه ها گفت: با توجه به آماده بودن کمپرسورهای گاز چشمه خوش، این طرح حدود ۲۰ درصد پیشرفت داشته و پیش بینی می شود تا پایان نیمه نخست امسال راه اندازی شود. در پروژه سروستان/ سعادت آباد هم که از کمپرسورهای موجود استفاده خواهد شد، پیش بینی می شود این پروژه نیمه نخست سال ۱۴۰۱ و دو پروژه خشت و نفت شهر/ سومار نیمه دوم سال ۱۴۰۱ به بهره برداری برسند.

مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران طرح ملی جمع آوری گازهای مشعل را بسیار مهم خواند و تصریح کرد: اجرای این طرح، ضمن جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی ناشی از سوزانده شدن گازهای مشعل و هدررفت گاز و ایجاد و تکمیل زنجیره ارزش در فرآیند تولید گاز، سبب کسب درآمد، رونق کسب وکار و ایجاد اشتغال به ویژه در مناطق محروم پیرامونی تأسیسات نفتی می شود.

 

    پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه

ثبت نام مشترکان برق در «سدف» برای دریافت سوخت  ژنراتور

مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه ارومیه گفت:مشترکان برق در بخش های اداری،اماکن عمومی وشخصی، برای دریافت سوخت ژنراتورمی توانند درسامانه درخوا ست فرآورده های نفتی(سدف) ثبت نام کنند.

احمد مجرد با تاکید براین که این مهم به منظورکمک به مدیریت پیک بارمصرف برق در بخش های مزبورانجام شده است، تصریح دستگاه های اجرایی بامعرفی نامه کتبی ازسوی بالاترین مقام دستگاه اجرایی ومعرفی نامه ازشرکت برق می توانند به صورت الکترونیکی در سامانه سدف به آدرس https://newtejaratasan.niopdc.ir  ثبت نام کنند.

وی افزود: آن دسته از ادارات،واحدهای تولیدی وصنعتی که دارای مولد برق ودیزل ژنراتورهستند با ارسال تصویر قرارداد باشرکت برق یامعرفی نامه می توانندبراساس آخرین میزان تولید برق و تایید شرکت توزیع نیروی برق استان نسبت به دریافت سوخت با ثبت نام در سامانه سدف اقدام کنند.

مجرد گفت:اماکن شخصی اعم ازمجتمع های مسکونی وآپارتمان های مجهزبه برق اضطرا  ری یادستگاه ژنراتورنیزمی توانند باثبت نام درسامانه مذکوروانتخاب نزدیکترین پیمکانکار یا فروشند گی سوخت،همچنین بازدید کارشناسان نواحی تابعه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، حواله الکترونیکی سوخت را دریافت کنند.

 

    پخش فرآورده های نفتی منطقه تهران

افتتاح نخستین جایگاه عرضه سوخت مایع در بزرگراه شهید حکیم

باافتتاح جایگاه شماره 286 در بزرگراه حکیم تهران، شمار جایگاه های سوخت مایع منطقه تهران به 336 باب رسید.

این جایگاه درباند شمالی بزرگراه شهید حکیم ،ضلع جنوبی پارکینگ بوستان نهج البلاغه احداث شده است.

این جایگاه دارای دوسکو، 12نازل بنزین معمولیو4 نازل بنزین سوپر است وظرفیت ذخیره سازی 90 هزار لیتر فرآورده را دارد .

جایگاه 286 در زمینی به مساحت 700 متر و با هزینه ای بالغ بر 25 میلیارد ریال راه اندازی شده و برای تعداد 8 نفر نیروی انسانی اشتغال زایی شده است. جایگاه احداث شده در بزرگراه حکیم،نخستین جایگاه عرضه سوخت مایع دراین بزرگراه و نخستین جایگاه سوخت باسکوی سه گانه طرح کهاب(جمع آوری بخارات فرآورده)در حوزه عملیاتی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه تهران است.

 

   شرکت بهینه سازی مصرف سوخت

بررسی برقدار کردن چاه های کشاورزی با صفحه های خورشیدی

استفاده از صفحه های خورشیدی به منظور برقدار کردن چاه های کشاورزی و با هدف کمک به کاهش مصرف برق در نشست مشترک شرکت های بهینه سازی مصرف سوخت و توانیر بررسی شد.

این نشست به منظور اجرای مفاد مصوبه شماره 166305 شورای اقتصاد درباره طرح برقدار کردن چاه های کشاورزی دیزلی بااستفاده ازصفحه های خورشیدی باحضور نمایندگان شرکت توانیر برگزار شد.

در این نشست، به پیشرفت فناوری سلول های خورشیدی در جهان و توسعه کسب وکارهای مبتنی بر زیست بوم فناوری خورشیدی اشاره وبرهمکاری دو طرف برای به کارگیری ظرفیت صفحه های خورشیدی به منظور برقدار کردن چاه های کشاورزی به عنوان طرحی ملی و مشترک تأکید شد.

با اجرای این طرح و گسترش احداث نیروگاه های خورشیدی در روستاهای کشور، چاه های کشاورزی با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برقدار خواهد شد و زمانی هم که هوا تاریک یا ابری است، تلمبه های چاه ها با استفاده از شبکه برق سراسری کار می کنند.

 

    شرکت نفت خزر

 انجام پروژه پژوهشی مستندسازی تجربیات کارکنان خبره

پروژه پژوهشی مستندسازی تجربیات کارکنان خبره شرکت نفت خزربه منظور ارتقای کارآیی و بهبود اثربخشی فرآیندهای سازمانی برای نسل های بعدی با پیشرفت مطلوب در حال انجام است.

محمدسعید حسین زاد، رئیس پژوهش و فناوری شرکت نفت خزرگفت: به منظور استفاده از تجارب کارکنان خبره این شرکت و به منظور مستندسازی تجارب آنها برای بهبود فرآیندها، رویه ها،سیستم های کاری و الگوهای سازمانی با برنامه ریزی های انجام شده، نشست هایی با حضور برخی کارکنان با سابقه در ستاد شرکت نفت خزر ازسوی دانشگاه شهید بهشتی به عنوان مجری طرح در حال انجام است. وی افزود: دراین نشست ها مصاحبه جامع وعمیقی ازکارکنان رده های میانی و ارشد شرکت مشتمل برمصاحبه حضوری و ویدیوکنفرانسی انجام شده که محورهای گفت وگو شامل سابقه کاری و نوع فعالیت، چالش ها، موفقیت ها، فراز و فرودها و حضور آنها در واحد مربوطه به شکل خاص و در شرکت نفت خزر به شکل عام است. رئیس پژوهش وفناوری شرکت نفت خزر درادامه با اشاره به انواع مدل ها و الگوهای متفاوت ومتنوع از مدیریت دانش درسازمان ها تصریح کرد: فرآیند مدیریت دانش در شرکت نفت خزر به دو بخش عمده تعریف شده که مدیریت دانش ضمنی یاپنهان باعنوان «مستند سازی تجربیات و انباشت دانش کارکنان ومدیران شرکت نفت خزر»نام گذاری شده، یکی از آنهاست. رئیس پژوهش وفناوری شرکت نفت خزراظهارکرد:مدیریت دانش فرآیندی است که به ساز مان ها کمک می کند اطلاعات ومهارت های مهم را که به عنوان حافظه سازمانی موضوع مدیریت سازمان هارا قادرمی سازدبرای حل مسائل،برنامه ریزی راهبردی وتصمیم گیری های مهم، به صورت کارا و موثر اقدام کنند. وی شناسایی، کسب، نگهداری، توسعه و به کارگیری دانش حاصل ازسال ها کار وتجربه کار کنان ومدیران شرکت در زمینه های خاص با توجه به زمینه کاری منحصربه فرد شرکت نفت خزر در آب های عمیق  را هدف مهم این طرح عنوان کرد.

حسین زاد تصریح کرد: به کمک این فرآیند از نابودی دانش منحصربه فرد و غیرقابل تکرار به وجودآمده در شرکت نفت خزرجلوگیری و زمینه لازم برای استفاده و انتقال این منبع ارزشمند و راهبردی برای افزایش کارایی و اثربخشی، فراهم شود.

 برگزاری نشست راهبردی ناوگان عملیاتی نفت خزر

نشست راهبردی ناوگان دریایی نفت خزر با حضور معاون تولید شرکت ملی نفت ایران و مدیران ارشد شرکت های نفت خزر و صدرا برگزار شد.

فرخ علیخانی دراین نشست با اشاره به دانش پیچیده حفاری در آب های عمیق گفت: با تمرکزمجموعه شرکت های نفتی همچون شرکت نفت خزر، پایانه های نفتی، حفاری شمال و شرکت صدرا به عنوان شرکت پشتیبان لجستیک درشمال کشور،همچنین بهره مندی از بودن زیرساخت های بالقوه و همکاری مناسب میان این شرکت ها،می توان در آینده نزدیک زنجیره فعالیت در حوزه  نفت و گاز شمال کشور را تکمیل کرد و توسعه داد.

وی افزود: درشمال کشور ساختارهای هیدروکربوری مناسبی به صورت مجزا و مشترک با کشورهای همسایه وجود دارد که امیدواری برای توسعه صنعت نفت را دوچندان کرده است.

علی اصولی،مدیرعامل شرکت نفت خزر نیزبا تأکید براقدام های شایسته ومؤثر شرکت صدرادرتوسعه زیرساخت های نفتی شمال کشورگفت: امیدوارم برای نوسازی ناوگان دریایی نفت خزر و توسعه فعالیت های مشترک در این زمینه تعامل با مجموعه صدرا افزایش یابد. وی تصریح کرد: شرکت صدرا به عنوان بزرگ ترین و باتجربه ترین شرکت در حوزه صنایع فراساحل هم اکنون مجهز به کامل ترین تجهیزات دریایی در مازندران است و حمایت از این مجموعه و دیگر شرکت های داخلی همسو با فرمایشات مقام معظم رهبری است.

اصولی تاکید کرد: باید اقتصاد مقاومتی رابا حمایت ازکارخانه ها و تولیدات داخلی پیش ببریم تا هم رونق اقتصادی هم رونق اشتغال ایجاد شود.

 

 

   شرکت ملی حفاری ایران

 استقرار دکل 27 فتح در میدان سپهر

عملیات جابه جایی و برپایی دستگاه حفاری 27 فتح شرکت ملی حفاری ایران در میدان سپهرهمسو با اجرای پروژه های شرکت ملی نفت ایران مرتبط با طرح توسعه میدان های نفتی غرب کارون آغاز شد.

سیدمجیدموسوی، مدیرپروژه حفاری 6حلقه چاه درمیدان های نفتی سپهر وجفیرگفت:تا کنون 20 درصد تجهیزات وادوات این دکل سنگین حفاری به این موقعیت انتقال یافته و روی موقعیت چاه شماره ۲ سپهر در حال نصب و برپایی است. وی با بیان اینکه شرکت ملی حفاری ایران درمشارکت با شرکت خدمات مهندسی پژواک انرژی،6حلقه چاه توسعه ای در این میدان ها حفر وتکمیل می کند،افزود: پس از آغاز عملیات حفاری نخستین چاه، درقالب این پروژه با به کارگیری دستگاه حفاری 94 فتح در میدان جفیر، با استقرار دستگاه حفاری 27 فتح، حفر دومین چاه در میدان سپهر وارد فاز عملیاتی می شود. مدیر پروژه حفاری 6 حلقه چاه در میدان های نفتی سپهر وجفیر با این توضیح که امکان استقرار دستگاه حفاری سوم نیزبرای سرعت بخشیدن به اجرای پروژه وجود دارد، اظهار کرد: درچارچوب اجرای این پروژه، شرکت ملی حفاری ایران، تأمین دستگاه حفاری و انجام خدمات فنی جانبی را به عهده دارد. موسوی گفت:حفاری این چاه ها درحوزه فعالیت شرکت مهندسی وتوسعه نفت (متن) به عنوان مجری طرح توسعه میدان های نفتی غرب کارون در استان خوزستان اجرا می شود.

 مدیریت پسماند از اولویت های زیست محیطی است

مدیر ایمنی، بهداشت ومحیط زیست، پدافند غیرعامل و مدیریت بحران  شرکت ملی حفاری اعلام گفت:اجرای اصول مدیریت پسماند والزام های استاندارد ISO 14001 از اولویت های برنامه های امسال این مدیریت است.  سعیدقربانی باگرامیداشت سالروز رحلت حضرت امام خمینی (ره) همچنین هفته محیط زیست است، افزود:با استقرار سیستم مدیریتی محیط زیست 14001 ISO از سال گذشته، مدیریت اچ اس ای شرکت ملی حفاری ایران باهمکاری دیگر اداره ها، برنامه ریزی مدون و هدفمندی درباره اجرای الزام های قانونی این استاندارد به منظور حفظ و صیانت از منابع، تجهیزات و سرمایه های شرکت در دستور کار خود قرار داده است. مدیر اچ اس ای شرکت ملی حفاری ایران با بیان اینکه این مدیریت همه تلاش خود را در پیشبرد اهداف واجرای دستورعمل های سازمان حفاظت محیط زیست به کارگرفته است، گفت: در این زمینه هم افزایی مؤثر و مستمری با اداره های کل حفاظت محیط زیست استان ها و شهرستان ها که این شرکت حضور عملیاتی دارد، انجام شده است. قربانی افزود:این شرکت اکنون بیش از70هزارمترمربع فضای سبز(14درصد) درمحوطه های اداری، عملیاتی، کارگاه های پشتیبانی، دستگاه ها، اردوگاه ها و شهرک های سازمانی مسکونی ایجاد کرده است که هرساله براساس  برنامه ریزی و حرکت خودجوش کارکنان به ویژه کارکنان طرح اقماری به این وسعت افزوده می شود. وی با تاکید برارتقای سطح فرهنگ زیست محیطی تصریح کرد: به این منظور از سال ها پیش اقدام های مؤثری درجهت گسترش فضای سبز،حفظ اکوسیستم آب، هوا و خاک، سرمایه گذاری برای توسعه فضای سبزبا کاشت درختان مقاوم در برابر شرایط اقلیمی و کم آبخواه و تهیه پاورپوینت آموزشی انجام شده است.

به گفته قربانی، برگزاری برنامه های پاکسازی محیط کار درکارگاه ها و به ویژه دستگاه ها و اردوگاه ها، اقدام های تبلیغی وتهیه شعارهای آموزشی نیز دیگراقدام های شرکت ملی حفاری ایران درجهت ارتقای فرهنگ زیست است.

مدیر اچ اس ای شرکت ملی حفاری ایران با بیان اینکه امسال مشابه پارسال مدیریت مصرف منابع انرژی دردستور کارقراردارد،برگزاری کلاس های آموزشی برخط،اصلاح میزان روشنایی درکارگاه ها وتأسیسات شرکت را از اقدام های مهم در این زمینه برشمرد.

وی نتیجه این اقدام مهم را خاموشی دوهزار و 239 لامپ اضافه وصرفه جویی درمصرف 94 کیلوات ساعت برق معادل(ماهیانه 67هزار و 680 کیلووات ساعت) عنوان کرد.

قربانی درباره روز محیط زیست نیزاظهارکرد: هدف از نامگذاری این روز، افزایش آگاهی مردم برای حفظ محیط زیست و ترغیب به اتخاذ تدابیری برای مقابله با تخریب محیط زیست و گونه های زیستی جانوری است و شعار امسال این مناسبت «احیای اکوسیستم ها» است.

   شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب

استقرار نظام مدیریت دارایی های فیزیکی

الزام های نظام مدیریت دارایی های فیزیکی درشرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب استقرار یافت وشرکت بهره برداری نفت و گاز مارون به عنوان پایلوت برای استقرار این نظام انتخاب شد.

ماشاءالله فتاحی نیا،نماینده شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب دراستقرار نظام مدیریت دارایی های فیزیکی گفت: نظام نامه مدیریت دارایی های فیزیکی صنعت نفت نخستین بار در سال 1393 بر مبنای الگوی قابلیت اطمینان جان کمبل به نام آپتایم (Uptime) از طرف معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری اداره کل نظام مدیریت دارایی های فیزیکی وزارت نفت به مناطق نفت خیز جنوب و شرکت های دیگر وزارت نفت ابلاغ شد.

وی با بیان این که مدیریت دارایی های فیزیکی بامحورنگهداشت برمبنای چرخه عمر تجهیزات استوار است، افزود:این نظام نامه مدیریتی، شیوه ها وفعالیت هایی منظم و هماهنگ رابرای سازمان ازطریق مدیریت دارایی ها،سیستم های دارایی ها وهزینه ها، همچنین تعیین ریسک ها وعملکردآنها درچرخه عمر دارایی ها،با هدف تحقق برنامه راهبردی سازمانی، به طور بهینه و پایدار مدیریت می کند. نماینده شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب دراستقرارنظام مدیریت دارایی های فیزیکی اظهار کرد: دارایی شامل کارخانه، تجهیزات، اموال، ساختمان ها، وسایل نقلیه نیروی انسانی، برنامه ها و حتی دارایی های نامشهود مانند اعتبار، روحیه، مالکیت معنوی و حسن شهرت می شود که ارزش مشخص در سازمان دارد. فتاحی نیا گفت: روش Uptime بیشتر برفعالیت های نگهداری وتعمیرات متمرکزاست از این رو بخش نگهداشت تجهیزات با تقویت نرم افزار نگهداری و تعمیرات CMMS ادامه یافت و با پیشرفت روش های نوین الزام های نظام مدیریت دارایی در جهان،ا لگوی دیگری از مدیریت دارایی های فیزیکی براساس استاندارد ایزو 55000 وهماهنگ با آن از سوی مؤسسه مدیریت دارایی (IAM) تبیین و ارائه شد. وی عنوان کرد: این موضوع که از طریق سازمان های نظارتی پایش می شد، بازنگری و سند سیاست های کلی و الزام های نظام مدیریت دارایی های فیزیکی به شماره MOP-AM-PAR-01 از طرف معاون مهندسی، پژوهش و فناوری تأیید و اسفند 98از طرف وزیر نفت تصویب و ابلاغ شد.  به گفته وی بر اساس این ابلاغیه، ماژول های مورد ارزیابی الگوی IAM به 39 ماژول رسید که گسترش قابل توجهی نسبت به الگوی Uptime داشت. نماینده شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در استقرار نظام مدیریت دارایی های فیزیکی با بیان اینکه به منظور هماهنگی واجرای این نظام نامه کمیته راهبری درمناطق نفت خیز جنوب تشکیل شد، تصریح کرد: استقرار نظام مدیریت دارایی های فیزیکی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با این وسعت نیاز به ساختار سازمانی و بودجه داشت، از این رو ابتدا برای کاهش دوباره کاری و به دست آوردن تجارب لازم شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون به عنوان پایلوت انتخاب شد. فتاحی نیا تصریح کرد: باهمکاری شرکت های مشاور،نمایندگان شرکت نفت وگازمارون و ستاد مناطق نفت خیز جنوب شرح کار استقرار نظام داراریی فیزیکی تهیه شد و در مرحله انتخاب مشاور است.

 رونمایی از 3 سند طرح تحول سازمانی

سندطرح تحول سازمانی شرکت ملی مناطق نفت خیزجنوب باهدف ارائه برنامه عملیاتی برای دستیابی به سهم این شرکت درچشم انداز سال 1404شرکت ملی نفت ایران،در آئینی با حضوراحمد محمدی،مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیزجنوب وجمعی از مدیران ارشد رونمایی شد.

براساس این سند،فرآیند اجرای تحول سازمانی درپنج مرحله شامل پیش تحول، عارضه یابی، تجسم آینده، هموارسازی و اجرای تحول و پایش وتداوم تحول سازمانی اجرا و در هر مرحله، فعالیت های مشخصی برنامه ریزی می شود.تاکنون مرحله نخست این سند انجام شده و مراحل دوم تا پنجم نیزدر حال انجام است. این سند با دستور مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، در قالب یک کتابچه بر اساس اهداف کوتاه مدت، میان مدت وبلندمدت همراه با برنامه های اجرایی وعملیاتی از تیرماه سال 1398 آغاز وبا برگزاری نشست های تخصصی و بهره گیری از نظرات مدیران و کارشناسان تدوین شده است.

 

  شرکت ملی گاز ایران

 تشریح پروژه های مهم مهندسی و توسعه گاز در سال 1400

مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران از بهره برداری چند پروژه مهم در زمینه ایستگاه های تقویت فشار گاز در نیمه نخست امسال خبر داد. بهرام صلواتی گفت: اکنون چند پروژه در زمینه تاسیسات تقویت فشار گاز به طور همزمان پیش می رود تا گازهای تولیدی در عسلویه با فشار مناسب در سراسر کشورجاری شده و به مبادی مصرف برسد. وی به بهره گیری از دانش ایرانی و استعداد مهندسان کشور در فرآیند طراحی، نصب و راه اندازی ایستگاه های تقویت فشار گاز در سال تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها اشاره و تصریح کرد:تازه ترین دستاورد شرکت مهندسی و توسعه گاز در زمینه ایستگاه ها دراستان فارس و شهرستان لامرد به ثمر نشسته  است وتاسیسات تقویت فشار گازخیرگو و ارسنجان روی خط لوله هشتم سراسری گاز به زودی به بهره برداری خواهند رسید.

مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران با بیان اینکه تأسیسات تقویت فشارگاز خیرگو روی خط لوله سراسری هشتم درشهرستان لامرد استان فارس است،اظهار کرد:این تأسیسات با ظرفیت 110 میلیون مترمکعب گاز در روز دارای سه دستگاه توربوکمپرسور است که فشار گاز ورودی به ایستگاه را افزایش می دهد. صلواتی گفت: تأسیسات تقویت فشار گاز ارسنجان نیز روی خط لوله سراسری هشتم در شهرستان ارسنجان استان فارس واقع شده است. به گفته وی این تأسیسات نیز با ظرفیت 110 میلیون مترمکعب گاز در روز دارای 3+1 دستگاه توربوکمپرسور است که فشار گاز ورودی به ایستگاه را افزایش می دهد.

 

    شرکت گاز استان خوزستان

مصرف بیش از 96درصدی گاز در بخش صنعتی

 

مدیرعامل شرکت گازاستان خوزستان از 96 درصد مصرف گاز این استان دربخش صنعتی خبر داد.

عبدالله ابول پور با بیان این که  استان خوزستان رتبه سوم کشور درمصرف گاز را دارد، افزود: درصورت راه اندازی پالایشگاه اندیمشک، این استان پس از تهران، رتبه دوم کشور در مصرف گاز خواهد داشت.

وی با اشاره به مقدار گازمصرفی دربخش خانگی افزود: خوزستان کمتر از چهار درصد در بخش خانگی گاز مصرف می کند و این موضوع نشان از بالا بودن ظرفیت های این استان در بخش صنعتی است.

مدیرعامل شرکت گاز استان خوزستان تصریح کرد: خوزستان بیش از یک میلیون و 200هزار مشترک خانگی دارد که از این تعداد حدود 80 درصد خانوار در شهرها و 20درصد خانوار در روستاها ساکن هستند.

ابول پوربا بیان اینکه بیشترین مقدار گازمصرفی درصنایع بزرگ است، اظهار کرد: فولاد، لوله سازی، نیروگاه ها، پالایشگاه ها و پتروشیمی،صنایعی هستند که بیشترین مقدارمصرف گاز را به خود اختصاص می دهند.

 

   منطقه ۴ عملیات انتقال گاز

افزایش پایداری انتقال گاز

مدیر منطقه 4عملیات انتقال گاز گفت: درحرکتی ابتکاری با تأمین گاز بخشی از گاز مشهد از گاز محبوس شده در خط لوله 16 اینچ نمزدایی و 16 اینچ کلات - درگز، گام بزرگی برای پایداری گاز در حوزه سرزمینی این منطقه برداشته شد.محمد کامل افزود:انتقال پایدار گاز به عنوان یکی از اولویت های اساسی فعالیت درمناطق عملیاتی مطرح است، از این رو این منطقه نیز با اجرای برنامه های مختلف و ابتکاری سعی در ایجاد محیطی امن و ایمن برای هموطنان در گستره سرزمینی خود دارد.وی ادامه داد: این منطقه به لحاظ قرارگرفتن در سر شاخه های تولید و دارا بودن حدود 3.5 میلیون مشترک در پنج استان خراسان شمالی، رضوی، جنوبی و بخش هایی از سمنان و گرگان، برای انتقال پایدار وقطع نشدن گازسناریوهای متفاوتی را برنامه ریزی ودر صورت نیاز اجرا می کند.

مدیر منطقه 4 عملیات انتقال گاز با بیان اینکه یکی از این سناریوهای پیشنهادی استفاده از گازمحبوس شده درخطوط لوله است، تصریح کرد: در سال های گذشته که فشارگاز شرکت پالایش گازشهید هاشمی نژاد درحال کاهش بود و ازگاز نم زدایی ایستگاه تقویت فشار گاز جمالی نیا برای تأمین بخشی ازگازشهرمشهد استفاده می شد، بخشی ازگاز خروجی پالایشگاه (گاز ارسالی به خطوط 36 اینچ پالایشگاه) به خط 16اینچ نم زدایی انتقال می یافت، به همین دلیل گازمحبوس شده در خط لوله 16اینچ نمزدایی و 16اینچ کلات در عمل قابل استفاده نبود.

 

    شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردهای نفتی ایران

 قدردانی معاون وزیر نفت از تلاشگران اطفای حریق پالایشگاه تهران

معاون وزیر نفت در امورپالایش و پخش با ارسال پیامی ازتلاش نیروهای آتش نشانی برای مهار وخاموش کردن آتش مخازن پالایشگاه تهران قدردانی کرد.

در متن پیام علیرضا صادق آبادی آمده است:

«با تلاش مستمر نیروهای عملیاتی مستقر در پالایشگاه تهران، حریق در مخازن پالایشگاه به طور کامل مهار و خاموش شد.

تلاش بی وقفه و ایثارگری آتش نشانان متعهد و خدوم که همواره برای نجات جان و مال هم نوعان خویش گام بر می دارند بر کسی پوشیده نیست.

این بار نیز این مهم توسط عوامل خدوم آتش نشانی و نیروهای عملیاتی پالایشگاه تهران، شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران وشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در حادثه آتش سوزی عصرچهارشنبه (12 خردادماه) پالایشگاه تهران به وقوع پیوست تا از وقوع حادثه ای بزرگ تر ممانعت کند.

شایسته است مراتب قدردانی و تشکر از اقدام های متهورانه و شجاعانه نیروهای آتش نشانی که با سرعت تمام، دقت و دلسوزی منجر به خاموشی کامل آتش و ممانعت از سرایت شعله های آتش به دیگر مخازن مجاور شد، به جای آورده شود.»

مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران نیز با قدردانی از تلاش گروه های امدادی شرکت کننده عملیات مهار حادثه پالایشگاه تهران،مهارت در کار گروهی، تعامل خلاقانه، هماهنگی و همکاری مناسب را رمز موفقیت گروه امداد و نجات و آتش نشانی در مهار آتش توصیف کرد.

حامد آرمان فر درباره نقش گروه های آتش نشانی در اجرای موفقیت آمیر عملیات اطفای حریق شرکت پالایش نفت تهران اظهار کرد: آتش سوزی گسترده محوطه سلاپس (ضایعات مواد نفتی) با همه سختی هایی که داشت سنگ محکی شد برای سنجش همدلی و وفاق میان آتش نشانی های شهری و صنعتی که به حق در مهار این حادثه، در قالب اقدام های گروهی جهادی توأم با فداکاری و ازخودگذشتگی، تجلی یافت.

وی افزود: این بحران نشان داد سرعت هماهنگی های عوامل امداد ونجات پالایشگاه با دستگاه های برون سازمانی از چند ساعت به چند دقیقه رسیده است، به گونه ای که ده ها خودرو و صدها آتش نشان از شهرداری تهران، شرکت های همجوار و شهرهای اطراف در چند دقیقه درمحل حاضر شدند و ضمن احساس مسئولیت با هماهنگی در مکان های مشخص شده صف آرایی کردند.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت تهران بابیان اینکه به لطف خداوند وتلاش بی وقفه و ایثارگرا نه نیروهای امداد و نجات و آتش نشانی،حریق در ساعات اولیه مهار و اطفای آتش در کمتر از 26ساعت انجام و پالایشگاه عملیاتی شد، تصریح کرد: مدیران ارشد آتش نشانی تهران با گروه های آتش نشانی حاضر درصحنه وعوامل امداد و نجات تاآخرین لحظه در میدان حاضر بودند و به طور دائم روند عملیات را با هماهنگی فرمانده عملیات رصد و برهمان اساس، تاکتیک های عملیاتی را طراحی می کردند و در صورت لزوم آنهارا تغییر می دادند وهمین هماهنگی و وفاق مدیران باعث شد تاازسرایت آتش به دیگرمخازن پیرامونی جلوگیری شود و آرامش و امنیت به ارمغان آید.

 

    پخش فرآورده های نفتی منطقه زنجان

برگزاری 8000 نفر

 - ساعت دوره آموزشی

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زنجان گفت: سال گذشته دراین حوزه عملیاتی، هشت هزارنفر– ساعت آموزش برای کارکنان این منطقه عملیاتی برگزار شد.

حمیدحبیبی هدف ازبرگزاری این دوره های آموزشی را آموزش موضوعات جدید،ارتقاء سطح دانش فنی ومعلومات کاربردی شرکت کنندگان،استقرارنظام مدیریت و بهره وری سبز، همچنین اصلاح الگو و اشاعه فرهنگ مدیریت مصرف بافرهنگ سازی پایدار در سازمان را از جمله اهداف  برگزاری این دوره های آموزشی عنوان کرد.

به گفته وی این دوره های آموزشی برای مسئولان واحدها و جمعی از کارشناسان منطقه به صورت غیرحضوری و از طریق وبینار یا انتشار فایل های آموزشی برگزارشده است.

 

   خطوط لوله و مخابرات نفت ایران منطقه خلیج فارس

 راه اندازی مرکز انتقال شماره 2 نفت خام گوره - جاسک

مرکز انتقال نفت شماره 2خط 42اینچ نفت خام گوره– جاسک با حضور قاسم یارمحمدی، مدیرعامل شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران راه اندازی شد.

 این مرکز انتقال نفت در مسیر طرح ملی گوره – جاسک درحوزه عملیاتی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه خلیج فارس (منطقه 12) احداث و عملیاتی شده است.

 پروژه راهبردی خط لوله هزارکیلومتری انتقال نفت گوره به جاسک که با ظرفیت نهایی انتقال یک میلیون بشکه نفت در روز، با تکیه بر توان داخلی مراحل ساخت خود را طی می کند، از پروژه های عظیم زیرساختی است که می تواند به یکی از ظرفیت های ژئوپلیتیکی کشور تبدیل شود.

انتقال نفت خام از گوره به جاسک زمینه تمرکززدایی و متنوع سازی پایانه های صادراتی و کاهش ریسک ازتنگه هرمز رافراهم می کند ودرکنار آن سبب ایجاد اشتغال درمنطقه مکران و توسعه پایدار می شود.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران،درجریان مرکزانتقال نفت شماره 2 طرح گوره –جاسک، به همراه سید جعفرعلیزاده ازبخش های مختلف این خط لوله راهبردی در این حوزه عملیاتی بازدید کردند.

برقراری ارتباط صوت و دیتا تاسیسات نفتی جاسک

معاون مخابرات شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه خلیج فارس از برقراری ارتباط صوت و دیتا تاسیسات نفتی جاسک خبرداد.

علیرضا تقوا منش گفت: ارتباط صوت،دیتا و تلفن های لاین بین ترمینال انتهایی خط گوره -جاسک بااتاق کنترل تأسیسات ساحلی به وسیله همکاران مخابرات منطقه خلیج فارس برقرار و آماده بهره برداری شده است.

وی اظهارکرد:با توجه به اهمیت برقراری ارتباط مخابراتی بین بهره برداران مناطق دوازده گانه خطوط لوله ومخابرات نفت ایران با تأسیسات ساحلی به منظور بهره برداری ایمن،همچنین تأکیدمدیرمخابرات شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ایران برتأمین ارتباطات مخابراتی،این مهم در کمترین زمان ممکن و با بهترین کیفیت نجام شد.

پیگ رانی در مركز انتقال نفت شماره 1 خط لوله گوره - جاسک

عملیات پیگ رانی درمركز انتقال نفت شماره يك خط انتقال نفت خام گوره -جاسک نیز توسط پیمانکار مربوط انجام شد.این عملیات بدنبال تزریق آب وباهدف پاکسازی مسیرخط لوله 42اینچ انتقال نفت خام از مركز انتقال نفت شماره 1 درابتدای مسیر خط گوره - جاسک انجام شده است.

آثار و آداب نماز از نگاه امام رضا(ع)

عبادت  الهی  پاکی  جسم و جان

 در دین اسلام، نماز اهمیت بسیار بالایی دارد و با تعابیری چون «ستون دین» و «نور چشم مومن» از آن یاد شده است. در قرآن کریم بر اقامه نماز تاکیدات بسیار زیادی شده و پیامبر گرامی اسلام(ص) اقامه نماز را بر هر چیز دیگری ترجیح داده اند. بهترین جایی که می توان جایگاه نماز را درک کرد، فرمایشات ائمه معصومین علیهم السلام است. در مطلب پیش رو کوشیده ایم تا شمه و گزیده ای از آثار و آداب نماز ر ادر بیان امام رضا(ع) بازگو کنیم.

سرآغاز خوبی ها

 نماز مؤثرترین ارتباط با خداست و اگر با شرایط صحیح انجام شود، دل را لبریز از عشق و محبت خدا می کند و در پرتو آن، زمینه پاکسازی درون از آلودگی ها را فراهم آورده، دل و جان آدمی را شست و شو می دهد. قرآن کریم در آیه 45 سوره عنکبوت به این حقیقت والا این گونه اشاره می کند: «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ؛ نماز از كار زشت و ناپسند باز مى‏دارد». «فحشا» اشاره به گناهان بزرگ پنهانی دارد که بر اثر غلبه قوای شهوانی در دام آن گرفتار شده و «منکر» بیانگر گناهان بزرگ و آشکاری است که بر اثر غلبه قوه خشم و غضب گریبان گیر آدمی شده است. خصوصیت نماز آن است که انسان را به یاد نیرومندترین عامل بازدارنده یعنی اعتقاد به مبداء و معاد می اندازد، از این رو دارای اثر بازدارندگی از فحشاء و منکر است. یاد خدا بودن مساوی با فراموش کردن غیر خداست. انسانی که در محراب عبادت قرار می گیرد و به راز و نیاز و نماز به درگاه او روی می آورد و او را به الله بودن، رب بودن، رحمان بودن، رحیم بودن، یگانه بودن، صمد بودن توصیف می کند، عالی ترین تأثیرها را در نفس او بر جای می گذارد و روح و زندگی او را براساس مکتب والای اسلام پرورش می دهد. نماز، سرود توحید و یکتاپرستی، فضیلت و پاکی است که فکر و روح را در برابر عوامل آلوده ای که از زندگی روزمره با آن سر و کار داریم، پاک نگه می دارد. اگر حضور نماز در زندگی کم رنگ شود، یاد خدا به فراموشی سپرده می شود و جولانگاه شیطان فراهم می شود. امام رضا(ع) از رسول خدا (ص) روایت کرد:«شیطان از مؤمن دلتنگ است مادامی که نمازهای پنج گانه را به جای آورد. هر گاه نماز خود را ترک کند، شیطان براو مسلط و گرفتار گناه و فساد می شود.»

رفع گرفتاری

زندگی همواره با فراز و فرودهای بسیاری همراه است. غم ها با شادی ها در آمیخته اند و سختی ها همراه با گشایش ها جلوه های مختلف زندگی بشرند. آنگاه که انسان با سختی ها و گرفتاری های زندگی دست و پنجه نرم می کند، بهترین راه پناه بردن به آفریننده جهان از درگاه نماز و عبادت است. مقاتل از یاران امام هشتم می گوید از امام رضا(ع) درخواست کردم که برای برطرف شدن گرفتاری ها و برآورده شدن حاجت هایم دعایی تعلیم دهد. حضرت این نسخه را تجویز فرمودند: «غسل کن، لباس تمیز بر تن کن، بوی خوش استعمال کن و زیر آسمان دو رکعت نماز بگذار، سپس دعا کن». شخصی در کار خود درمانده بود که برای مسافرت راه دریا پیش گیرد یا از خشکی برود چرا که در هر دو با خطرهای بسیاری مواجه بود. امام رضا(ع) به او فرمود: در غیر از وقت نماز وارد مسجد شو و دو رکعت نماز بخوان سپس صد بار از خدا طلب خیر کن سپس به قلبت رجوع کن و به آن عمل کن.

 

آراستگی و پاکیزگی

حضور در پیشگاه الهی آدابی دارد که برخی مربوط به باطن و بخشی در ارتباط با ظاهر انسان است. نمازگزار باید تمام فکر و ذهن خود را از وجود اغیار خالی و همه حواس و توجه خود را معطوف به جمال دوست کند. با گفتن تکبیرة الاحرام هر خیالی غیر از دوست را بر خود حرام کند و مانند فقیری نیازمند در درگاه قادری مطلق حضور یابد، از سر اخلاص سر بر خاک گذارد و با تمام وجود خود را در محضر او حاضر ببیند. حضور در پیشگاه دوست آداب دیگری نیز دارد که مربوط به ظاهر است. کسی که می خواهد با محبوبش سخن بگوید، باید ظاهر خود را نیز آراسته کند. خداوند در قرآن کریم و در آیه 31 سوره اعراف در آخرین نامه هدایت خود به تمام انسانها دستور می دهد که هنگام رفتن به مسجد زینت خود را به همراه داشته باشند: «يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ؛ اى فرزندان آدم، جامه خود را در هر نمازى برگيريد». این آیه می تواند هم به زینت های جسمانی اشاره داشته باشد که شامل پوشیدن لباس های مرتب و پاک و تمیز، شانه زدن موها و استفاده از بوی خوش می شود و هم شامل زینت های معنوی نظیر صفات انسانی، ملکات اخلاقی، پاکی نیت و اخلاص شود. آیه در حقیقت نکوهشی از عمل زشت جمعی از اعراب در زمان جاهلیت است که هنگام ورود به مسجدالحرام و طواف خانه خدا عریان و برهنه می شدند و هم اندرزی است به آنها که هنگام نماز و یا رفتن به مساجد لباس های کثیف و مندرس را بر تن می کنند. از این رو کسی که توفیق حضور در پیشگاه خدا پیدا می کند یا به همراه برادران دینی خود در یک صف به نماز می ایستد، باید ظاهر خود را آراسته داشته باشد. یکی از یاران امام رض(ع) می گوید: امام رضا(ع) را دیدم که در جامه خز ـ که لباسی آراسته و زیباست ـ نماز می خواند. یکی دیگر از آداب حضور در پیشگاه الهی طهارت و پاکی ظاهر است. امام رضا(ع) فلسفه وجوب وضو قبل از نماز را اینگونه بیان می فرماید: «برای اینکه بنده وقتی در مقابل پروردگار جبار به مناجات می ایستد، طاهر و پاکیزه باشد، علاوه بر آن که امر و فرمان او را که به منظور بر حذر ماندن از نجاسات صادر شده، اطاعت کرده و همچنین کسالت و چرت از او برطرف شود و قلب از ناپاکی های باطنی و معنوی نیز تزکیه می گردد؛ در نتیجه بنده با جسم و قلب طاهر در مقابل خدا می ایستد و با او مناجات می کند». هنگامی که پاکی جسم با قصد و نیت خدایی همراه باشد، پاکی قلب و درون را نیز در پی دارد؛ از این رو توجه به ظاهر و پاک کردن آن از آلودگی ها مورد توجه پیشوایان دین قرار گرفته است. امام رضا(ع) نسبت به پاکیزگی ظاهر از جمله بهداشت دهان و دندان در هنگام نماز توجه ویژه ای داشته اند. در روایتی آمده که حضرت امام رضا(ع) ظرفی داشت که در آن پنج مسواک بود و بر هر کدام از آنها اسم یکی از نمازهای پنج گانه نوشته بود که با هر یک از آنها در همان وقت، مسواک می زد. معمر بن خلاد می گوید در خراسان هنگامی که امام رضا(ع) نماز صبح را می خواند تا طلوع آفتاب بر جایگاه نماز خود می نشست، سپس ظرفی که در آن مسواک هایش بود می آورد و مسواک می زد.

 

پرگشیدن با عشق

برگی از زندگی و وصیت های شهید دکتر مصطفی چمران

نامش مصطفی چمران بود. نام پدرش حسن. سال 1311 در تهران متولد شده بود و 31 خرداد 1360 در جبهه سوسنگرد- دهلاویه، جانش از این عالم پرکشید. 49 سال از خدا عمر گرفت و در گلزار شهدای بهشت زهرای تهران آرمید. اما او فقط مرد جنگ نبود بلکه نوشته های بسیار دلنشینی نیز دارد که در ادامه گوشه کوچکی از وصیت نامه این شهید بزرگوار را می خوانید: «به خاطر عشق است كه فداكاری می كنم. به خاطر عشق است كه به دنیا با بی اعتنایی می نگرم و ابعاد دیگری را می یابم. به خاطر عشق است كه دنیا را زیبا می بینم و زیبایی را می پرستم. به خاطر عشق است كه خدا را حس می كنم، او را می پرستم و حیات و هستی خود را تقدیمش می كنم. عشق هدف حیات و محرك زندگی من است. زیباتر از عشق چیزی ندیده ام و بالاتر از عشق چیزی نخواسته ام. عشق است كه روح مرا به تموج وا می دارد، قلب مرا به جوش می آورد، استعدادهای نهفته مرا ظاهر می كند، مرا از خودخواهی و خودبینی می رهاند، دنیای دیگری حس می كنم، در عالم وجود محو می شوم، احساسی لطیف و قلبی حساس و دیده ای زیبابین پیدا می كنم. لرزش یك برگ، نور یك ستاره دور، موریانه كوچك، نسیم ملایم سحر، موج دریا، غروب آفتاب، احساس و روح مرا می ربایند و از این عالم به دنیای دیگری می برند... اینها همه و همه از تجلیات عشق است. برای مرگ آماده شده ام و این امری است طبیعی كه مدتهاست با آن آشنام. ولی برای اولین بار وصیت می كنم. خوشحالم كه در چنین راهی به شهادت می رسم. خوشحالم كه از عالم و ما فیها بریده ام. همه چیز را ترك گفته ام. علائق را زیر پا گذاشته ام. قید و بندها را پاره كرده ام. دنیا و ما فیها را سه طلاقه گفته ام و با آغوش باز به استقبال شهادت می روم».

 

نگاهی به چند کتاب کاربردی برای شناخت تاریخ نفت در ایران و جهان (بخش ششم)

از  بازار نفت  تا  تاریخ اوپک

علی بهرامی باور کنید اگر دوست دارید فرزندتان «دکتر» شود یک راه بیشتر ندارد. آن تلویزیون را خاموش کنید. کمتر فیلم دانلود کنید و کمتر و کمتر در شبکه های اجتماعی بگردید. این وجه سلبی اش بود و حالا وجه ایجابی اش این است که خیلی راحت کتاب دستتان بگیرید و بخوانید. فرزندان ما یک الگو بیشتر ندارند و آن هم ماییم. وقتی بچه ها ببینند که پدر و مادرشان اهل کتاب هستند، خواه ناخواه «دکتر» هم می شوند و اگر «دکتر» هم نشوند مطمئن باشید شخص موفقی خواهند بود. همه اینها را گفتیم تا تاکید کرده باشیم که همکار محترم و بزرگوار صنعت نفتی «کتاب» بخوانید و مطالعه کنید. در این مطلب قرار نیست حرف های تکراری به شما تحویل بدهیم. اگر «مشعل» را دنبال کرده باشید، می دانید که یکی از اصلی ترین تلاش های ما در نشریه خودتان، معرفی کتاب های خوب و ارزنده برای خواندن بوده است. موضوع اصلی بخشی از این کتاب ها، تاریخ صنعت نفت در ایران معاصر است؛ موضوعی به غایت چند وجهی، اثرگذار و بسیار مهم که مطالعه درباره آن می تواند شما را علاوه بر شناخت عمیق با تاریخ صنعت نفت ایران، با ابعاد مهمی از تاریخ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشورمان نیز آشنا سازد. این بار هم با ما باشید تا در صفحه تاریخ شما را با برخی کتاب های تاریخ نفت که بهترین نمونه های تاریخ نگاری درباره صنعت نفت ایران هستند، آشنا کنیم. بخش ششم این مطلب را دنبال کنید.

تاریخ جهانی نفت

شاید بد نباشد یک بار هم که شده تاریخ صنعت نفت را در جهان مرور کنیم. یک نگاه جامع کلی شاید خیلی از نگاه های جزئی و تخصصی ما را تکمیل کرده به آن جهت بخشی کند. واقعا تا به حال از خودمان پرسیده ایم صنعت نفت در جهان چگونه پا گرفت و چطور شد که حرف اول را در قرن بیستم و بیست و یکم زد؟ کتاب «تاریخ جهانی نفت» نوشته دانیل یرگین با ترجمه غلام حسین صالح یار می کوشد تا در بهترین روش ممکن عموم علاقمندان به صنعت نفت را با تاریخ آن در ابعاد جهانی آشنا کند. این کتاب با مرکب صنعت نفت شما را به هر کجای تاریخ معاصر جهان که فکرش را بکنید می برد. از جنگ جهانی اول تا جنگ خلیج فارس و از تحولات مدرن ژاپن تا انقلاب های سیاسی اجتماعی امریکای لاتین. همه درهای تاریخ و رخدادهای مهم تاریخی با کلید نفت گشوده می شود. خواننده این کتاب ارزشمند پا به پای نفت بسیاری از مباحث سیاسی، بین المللی، اقتصادی و اجتماعی را خواهد شناخت و خواهد دانست که چگونه نفت در قاب و قالب یک صنعت راهبردی باقی نماند و تمامی شئونات زندگی بشر قرن بیستم را تحت تاثیر خود قرار داد.

تاریخ جامع ملی شدن نفت 

به نظر می رسد بر هر ایرانی فرهیخته ای واجب است سه جنبش و نهضت اساسی ایران معاصر را خوب بشناسد و از تاریخ آن هر چند به طور اجمالی آگاهی داشته باشد. مشروطه، ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی سه جنبش و نهضتی هستند که تحولات تاریخی در ایران معاصر را دگرگون کرده اند و نه تنها بر ایران بلکه بر منطقه و تمامی جهان به تناسب و فراخور بزرگی شان، اثرهای جدی و ماندگاری گذاشته اند. کتاب «تاریخ جامع ملی شدن نفت» نوشته احمد خلیل الله مقدم یک روایت کلی و تا حدود زیادی اجمالی از نهضت بزرگ ملی شدن صنعت نفت ایران است. این اثر می تواند خواننده خود را به گونه ای مناسب و بدون اینکه درگیر جزئیات تخصصی کند، با کلیات این نهضت و البته تا حدودی با لایه های عمیق تر تحلیلی آن آشنا سازد. نثر روان و شیوه دقیق ساده نویسی نویسنده این اثر قابل توجه و ارج نهادن است. کتاب «تاریخ جامع ملی شدن نفت» را برای نوجوانان و جوانان تان نیز می توانید تهیه کنید چون هم مختصر است و هم می تواند کمک زیادی به یادگیری تاریخ مهم صنعت نفت ایران به فرزندان تان داشته باشد.

تاریخ بازار نفت

تاریخ اقتصادی صنعت نفت ایران و جهان در کمتر کتابی مورد توجه قرار گرفته است و به جرات می توان گفت چنین کتاب هایی که تاریخ تخصصی صنعت نفت را دنبال کرده باشند بسیار اندک اند. کتاب «تاریخ بازار نفت» نوشته احمد جزایری از جمله این آثار تخصصی است. این اثر تمرکز تاریخی خود را بر تحولات بازار نفت در سه دهه پایانی قرن بیستم و یک دهه نخست قرن بیست و یکم قرار داده است. از نکات برجسته این کتاب توجه نویسنده به روزشمار بازار نفت و دقت در تمامی جزئیات و تحولات اقتصاد نفت در دنیا و خاورمیانه است. مروری اجمالی به ظهور صنعت نفت در جهان، تاریخچه شکل گیری ابزارهای نفتی و بهره مندی از آمارهای دقیق اقتصادی در تهیه کتاب از مهمترین ویژگی های کتاب «تاریخ بازار نفت» محسوب می شود. اگر در رشته اقتصاد خصوصا گرایش اقتصاد انرژی تحصیل می کنید، خواندن این کتاب را از دست ندهید و صد البته کتاب طوری نوشته شده که عموم علاقمندان و خصوصا کارکنان و فعالان در صنعت نفت ایران نیز می توانند از آن استفاده کنند.

تاریخ مسجد سلیمان؛ تاریخ تحولات صنعت نفت

 وقتی نام مسجدسلیمان می آید مطمئن باشید پای نفت در میان است و هنگامی که بناست تاریخ منطقه مسجد سلیمان روایت شود قطعا بخش و حجم بزرگی از این روایت به نفت اختصاص دارد. اساسا به دلیل اینکه در مسجدسلیمان بود که صنعت نفت ایران و خاورمیانه پا گرفت، هر گونه ای از بررسی تاریخی این منطقه با نفت عجین شده است. کتاب« تاریخ مسجد سلیمان، تاریخ تحولات صنعت نفت» نوشته دانش عباسی شهنی نیز از این دست آثار است. این کتاب که با نثری بسیار شیوا و روان و بسیار ساده می خواهد تاریخی از مسجدسلیمان را روایت کند لاجرم به صنعت نفت پرداخته است. تاریخی شیرین و شیوا که به مخاطب خود می گوید، زادگاه نفت ایران چگونه جایی است و چه بر سر آن آمده و چه روزگارانی را پشت سرش گذاشته است. اگر می خواهید به عمیق تاریخی نفت در ایران بروید حتما این کتاب را دنبال کنید و البته قطعا بدانید که اطلاعات بسیار خوب، مردم شناسانه ای نیز از ایل بزرگ بختیاری و مردم شریف و مهمان دوست آن منطقه را نیز به دست خواهید آورد. اگر خودتان یا نزدیکان تان در رشته هایی چون تاریخ معاصر، ایرانشناسی، جامعه شناسی یا ارتباطات اجتماعی تحصیل می کنند، این کتاب را از دست ندهید.

چند کتاب داستان  دلچسب که می تواند  ما را به دنیایی دیگر ببرد

قدرت قصه ها را باور کنیم

علی بهرامی خواندن داستان و رمان، بخصوص از نویسندگان ایرانی، همیشه لذتبخش است. داستان را دست کم نگیریم. داستان ها دریچه ای هستند به دنیایی عمیق تر که خوانندگان را با مهارت های زیادی آشنا می کنند. داستان ها این قدرت را دارند که ما را توانا تر کنند و سرمایه های اجتماعی و فرهنگی مان را افزایش دهند. این روزهای کرونایی که فراغت ها برای کارکنان صنعت بزرگ نفت اندکی بیشتر شده، بد نیست خواندن چند داستان را تجربه کنیم. باور کنید اگر روزی بخواهید لذتبخش ترین لحظات زندگی تان را بشمارید، همین روزهای خواندن رمان ها و داستان ها را هم محاسبه خواهید کرد. در این شماره هفته نامه «مشعل» با شما هستیم تا چند رمان و داستان از نویسندگان ایرانی به شما معرفی کنیم. این کتاب ها چند ویژگی خاص دارند؛ اول اینکه نویسنده آنها، همگی نوقلم و بسیار بااستعداد هستند و دوم اینکه نوشته ها، اجتماعی بوده و از عمق و درون جامعه خودمان خلق شده اند:

تا پروانه شدن

رمان «تا پروانه شدن» را مرضیه قائمی زاده در 123 صفحه به رشته تحریر درآورده است؛ نویسنده ای توانا که بتازگی در بازار داستان و رمان مورد توجه منتقدان و خوانندگان قرار گرفته است. داستان این رمان، درباره زن جوانی است که عشق را در زندگی مشترک جست و جو می کند؛ زندگی مشترکی که آغاز نشده، به سمت پایان می رود. همه او را مقصر می دانند و همین بیشتر او را به دنیای خود فرو می برد... مهسا، در پی پیدا کردن راهی برای ادامه مسیر زندگی با همسرش، به هر جاده ای قدم می گذارد و در پیچ یکی از همین جاده هاست که متوجه موضوعی می شود که از چشم همه دور مانده و فاش شدنش او را به راهی می کشاند که راز زندگی در آن نهفته است. این داستان اجتماعی کوشیده است تا چالش های نخستین سال های زندگی مشترک را آسیب شناسی کند و در لایه های عمیق شخصیت ها به دنبال رازی باشد که ماندگار است. «تا پروانه شدن» جست و جوی هویت است؛ هویتی که ممکن است زمانی گم شده باشد؛ اما نه با چنگ زدن بر چهره زندگی؛ بلکه با تأمل و تفکر درباره درهای تو در توی زندگی یافت می شود.

شب پیر 

رمان «شب پیر» به قلم محمد سعید احمدزاده، درباره سروقامتی روستاییان است. نویسنده این کتاب، چهره زشت فقر و چهره متعالی غرور و اراده آدمی را به تصویر می کشد. از ظلم می گوید و از ایستادگی در برابر آن. شخصیت های داستان، برای مخاطب خیلی ملموس و آشنا هستند، گویی سال هاست که آنها را می شناسیم. داستان بسیار خواندنی است و نثر آن مانند شخصیت هایش، بی پیرایه و بی آلایش است. یکی از منتقدان ادبی درباره این رمان نوشته است: «کتاب شب پیر، فرصتی ایجاد می کند که خواننده، ساعاتی را به دور از دنیای ماشینی و صنعتی امروز به فراز و نشیب های زندگی روستایی دل بسپارد و از شهر و شهرنشینی فاصله بگیرد؛ جایی که دغدغه خاطر آدم هایش از جنسی دیگر است و دلخوشی هایشان هم چیزهایی دیگر. شاید بتوان رمان شب پیر را نه یک داستان بومی؛ بلکه رمانی اقلیمی به حساب آورد که علاوه بر لذّت، دنبال کردن یک داستان پرکشش و جذّاب، گستره ای از فرهنگ و آداب و اقلیم قومی خاص را پیش روی مخاطب خود قرار می دهد.» این کتاب 196 صفحه است.

 

شیر یا خط

مجموعه داستان «شیر یا خط» را پروانه قهساره زاده مهابادی نوشته است. این کتاب در واقع، مجموعه ای از ۴ داستان است که ۳ داستان نخست، هر کدام از ۲ نیمه جداگانه و در عین حال مرتبط تشکیل شده اند. داستان چهارم؛ اما پایانی است بی انتها که فضایی خاص دارد و از نوآوری های ویژه نویسنده محسوب می شود. درباره این کتاب نوشته اند:«آدم های قصه های شیر یا خط، درگیرودار حل مشکلاتشان دل به دریا می زنند و در جست و جوی بختشان، خود را در دل حوادث می افکنند. اگر نوشته هایی از جنس ترس و تردید، عشق و خیانت و یأس و امید با چاشنی شانس می پسندید، شیر یا خط را از دست ندهید.»  «غریب کشون»، «بهای خون»، «آخرین ایستگاه» و «پایان بی انتها»، نام چهار داستان این مجموعه است. در بخشی از داستان «آخرین ایستگاه» می خوانیم: «سکه را کمی بالا می اندازم، دوباره می گیرمش و می گذارم کف دست دیگرم. درحالی که ته دلم می خواهم خط بیاید تا حال سعید گرفته شود، آرام دستم را برمی دارم و نرم نرمک آرامگاه طلایی رنگ سعدی پیدا می شود. عجب شانسی.» مجموعه داستان «شیر یا خط» در 132 صفحه نوشته شده است.

 

صداهای «کهنه»ای که هنوز هم «نو» هستند را گوش کنیم

گشت صوتی در دهه های  30 و 40

بارها و بارها شنیده ایم و دیده ایم که خیلی ها برای شنیدن موسیقی، عموما به دنبال آخرین صداها و جدیدترین آهنگ ها می گردند. اگر شما هم جزو این دسته از علاقه مندان و مخاطبان هنر موسیقی هستید، این روحیه را حفظ و دنبال کنید؛ اما یادتان نرود که موسیقی های زیبا و شنیدنی، فقط در آخرین های آنها خلاصه نمی شوند. سال هایی نه چندان دور، در حدود دهه های 30 و 40 خورشیدی، خوانندگان و صداهایی به جامعه ایرانی معرفی شدند که بی نظیر بودند و اگر خودتان را از شنیدن موسیقی هایشان محروم کنید، قطعا یکی از بهترین تجربه های هنری زندگی تان را از دست داده اید. این هفته می خواهیم سه صدای عالی را به شما معرفی کنیم که زمانی چشم و چراغ خلوت ایرانیان بودند.

غلامحسین بنان

بنان، صدایی حیرت انگیز دارد و به قول بسیاری از کارشناسان موسیقی و آواز ایرانی، یکی از اصلی ترین نمایندگان مکتب آوازی تهران به شمار می رود. آثار مرحوم بنان بسیار زیادند و در برنامه مشهور «گل های رادیو» بیش از صدها مجموعه از او ضبط شده است. یک نکته خیلی مهم آن که محال است ایرانی باشید و صدای او را نشنیده باشید؛ چه با آهنگ «الهه ناز» و چه با سرود مشهور «ای ایران». آلبوم ها و مجموعه های بی نظیر او را در اینترنت، براحتی می توانید دانلود کنید و البته مجموعه منظم تر از ترانه ها و آواز های این خواننده نامی در آلبوم های «ایران صدا» بهتر قابل استفاده است. صدای ملکوتی بنان را از دست ندهید.

حسین قوامی

«تو ای پری کجایی» را شنیده اید؟ ترانه ای ساخته مرحوم همایون خرم. این ترانه را برای نخستین بار، حسین قوامی، خواننده مشهور دهه های30 و 40 خورشیدی خوانده و صدای دلنشین و پر طنین او را کمتر کسی در تاریخ معاصر ایران داشته است. لحن خاص در ادای کلمات و شیوه تصنیف خوانی منحصر به فرد، قوامی را یک خواننده تمام عیار در تاریخ موسیقی ایران کرده است. صدای قوامی هم که در موسیقی، لقب «فاخته ای» داشته را می توانید براحتی از طریق اینترنت و مجموعه های گل های رادیویی اش دنبال کنید؛ البته در سه دهه گذشته نیز گلچینی از اجراهای او تحت عناوینی چون «قول و غزل»، «نغمه فاخته» و «تو ای پری کجایی» منتشر شده اند که می توانید از آن طریق نیز صدای قوامی را دنبال کنید و بشنوید.

منوچهر همایون پور

این خواننده مشهور دهه 30 خورشیدی نیز از اسطوره های ترانه خوانی بود. ترانه هایی بسیار دلنشین و آیینی که شنیدنشان گوش هر ایرانی را نوازش می دهد. صدای بسیار آرام و دلنشین همایون پور واقعا آرامش بخش است. او نیز از خوانندگان مکتب تهران محسوب می شود؛ اما بیش از این که به آواز بپردازد، تصنیف خوانی کرده است. آثار این هنرمند را نیز می توانید براحتی در اینترنت پیدا کنید؛ البته گلچینی از تصنیف ها و ترانه های زیبایی که خوانده، چند سال پیش در آلبومی به نام «دیروزی ها» جمع آوری شد و هم اینک در دسترس علاقه مندان به موسیقی قرار دارد.

راه های پیشگیری از فراموشی

تغذیه مناسب به سلامت مغز کمک می کند

یکی از عوارض افزایش سن، فراموشی است. یک نوع اختلال عملکرد مغزی که به تدریج باعث تحلیل رفتن توانایی های ذهنی افراد می شود. بارزترین تظاهر زوال عقل اختلال حافظه است یا همان فراموشی است که کم کم ایجاد می شود و پس از آن پیشرفت می کند.

تحقیقات انجام شده نشان می دهد که روش های متعددی برای جلوگیری و پیشرفت فراموشی وجود دارد. روش هایی که انجام دادن آنها به راحتی امکان پذیر است و باعث تقویت حافظه و پیشگیری از فراموشی می شود. در ادامه به برخی از این روش ها اشاره کرده ایم.

 ورزش

یکی از راه های پیشگیری از فراموشی، فعالیت بدنی و ورزش کردن منظم است. محققان ثابت کرده اند که فعالیت فیزیکی منظم، نقش مهم و تاثیرگذاری در حفظ سلامت مغز و تقویت حافظه دارد، به طوری که ورزش می تواند موادی را که سلول های مغزی را تغذیه می کنند، افزایش و احتمال بروز سکته مغزی را تا حد زیادی کاهش دهد. ورزش کردن خطر ابتلا به بیماری هایی مثل فشارخون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سکته مغزی را که به از دست دادن حافظه منجر می شوند، کاهش می دهد. همچنین ورزش برای سلامت ریه مفید است و ثابت شده افراد مسنی که فعالیت های ذهنی منظمی را پیگیری می کنند، ریه های سالم و قدرتمندی دارند. یکی از روش های پیشگیری از فراموشی، ورزش کردن است. افرادی که پا به سن گذاشته اند، بهتر است در بین کارهای روزانه خود، ورزش را فراموش نکنند. البته شدت ورزش و فعالیت بدنی نباید زیاد باشد، اما باید به طور منظم انجام شود. پیاده روی، حضور در کلاس های ورزشی، شنا یا دوچرخه سواری منظم از فعالیت های فیزیکی مناسب محسوب می شوند که می توانند در پیشگیری از فراموشی مفید باشند.

ترک سیگار

احتمال ابتلای به بیماری هایی مانند سکته مغزی، فشارخون بالا و افسردگی در افراد سیگاری بسیار بالاست و این بیماری ها می توانند به از دست دادن حافظه منجرشوند. سیگار کشیدن به شش ها آسیب می رساند و سلامت ریه با حافظه قوی در سنین بالا ارتباط تنگاتنگی دارد. سیگار در اکسیژن رسانی به مغز اختلال ایجاد می کند، باعث تنگ شدن رگ های خونی می شود و به سلول های عصبی آسیب می رساند. تحقیقات نشان می دهد افراد غیرسیگاری نسبت به افراد سیگاری، حافظه قوی تری دارند؛ بنابراین سیگاری ها اگر می خواهند از فراموشی پیشگیری کنند و گرفتار آلزایمر نشوند، چاره ای جز ترک سیگار ندارند.

 تغذیه مناسب

داشتن یک رژیم غذایی مناسب که سرشار از مواد مغذی باشد هم یکی دیگر از عوامل مهم حفظ سلامت مغز است و می تواند راهی برای پیشگیری از فراموشی باشد. مصرف انواع میوه، سبزی و چربی های سالم بو گنجاندن غلات سبوس دار، ماهی و میوه در برنامه غذایی در پیشگیری از بیماری های مختلف و حفظ سلامت مغز مؤثر است.

داشتن وزن متعادل نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه باعث کاهش احتمال ابتلا به دیابت و فشارخون بالا می شود، بیماری هایی که ابتلا به آنها می تواند به حافظه آسیب برساند.

 فعالیت های جدید

براساس یک گزارش، سطح تحصیلات تنها خصوصیتی است که ارتباط نزدیکی با عملکرد قوی ذهن در افراد مسن دارد. برخی از متخصصان بر این باورند که افراد می توانند از طریق تحصیلات پیشرفته، ذهنی قوی داشته باشند، چراکه تحصیلات به فعال بودن ذهن کمک قابل توجهی می کند. با این حال، یادگیری های کوچک و محدود مانند یادگیری یک سرگرمی جدید یا انجام بازی های محرک ذهن هم تاثیر زیادی در پیشگیری از فراموشی دارد.

  ساعت خواب

محققان بر این باورند که ۶ تا ۸ ساعت خواب شبانه برای تقویت حافظه و سلامت عمومی بدن بسیار مناسب است. از نظر سلامت حافظه، کیفیت خواب نسبت به میزان خواب مهم تر است. برای بهبود عادت های خواب بهتر است چند نکته را رعایت کنید از جمله اینکه چند ساعت قبل از رفتن به رختخواب، ورزش نکنید، در ساعات پایانی روز از مصرف غذاهای کافئین دار بپرهیزید و در طول روز چرت نزنید.  هیچ وقت برای کاهش سرعت از دست دادن حافظه یا پیشگیری از آن، دیر نیست و انجام اقدام های پیشگیرانه، توجه به عادت های سالم و تغییر سبک زندگی می تواند از بروز این مشکل وحشتناک زمانی که شما پا به سن می گذارید، جلوگیری کند.

 مصرف مواد غذایی ضدفراموشی

 بررسی ها نشان داده که مصرف برخی مواد غذایی می تواند از بروز فراموشی جلوگیری کند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

 مواد غذایی سرشار از فولات یا اسیدفولیک:

کمبود فولات اختلالاتی در توانایی و قدرت درک انسان ها ایجاد می کند.

 مواد غذایی سرشار از ویتامین های C و E: مصرف مواد غذایی که منبع غنی از ویتامین های C و E هستند، مثل توت فرنگی و بادام می تواند خطر ابتلا به فراموشی را کاهش دهد.

  منابع غذایی دارای امگا 3:

ماهی های چرب، گردو و روغن زیتون به کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر کمک می کند.

  مواد غذایی یا نوشیدنی های سرشار از فلاوونوئیدها: 

سیب، گندم، زغال اخته و گریپ فروت منابع غنی فلاوونوئیدها هستند. سبزیجاتی مثل مارچوبه، پیاز، کلم بروکسل، سیر، لوبیا، پیاز، نخودفرنگی و اسفناج نیز منبع غنی از فلاوونوئیدها محسوب می شوند.

سرمربی تیم فوتسال بانوان پالایش نفت آبادان:

شاگردانم سزاوار قهرمانی بودند

تیم فوتسال بانوان پالایش نفت آبادان موفق شد، برای دومین بار قهرمان لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران در شانزدهمین دوره این رقابت ها شود.  سرمربی این تیم قهرمانی را حق شاگردانش می داند و عقیده دارد آن ها مزد تلاش و سختی هایی که در طول فصل را کشیدند، گرفتند.  نرگس علوانی می گوید به شاگردانش باور داشته و حتی بعد از باخت به سایپا می دانسته در هفته پایانی تیمش قهرمان می شود. علوانی سطح لیگ را در فصلی که گذشت بسیار باکیفیت ارزیابی کرد و گفت: وقتی کار قهرمانی به هفته آخر کشیده شد یعنی سطح لیگ بالا بوده و هیچ تیمی از پیش برنده و قهرمان نیست.  سرمربی پالایش نفت آبادان اظهار داشت: فعلاً صحبتی برای تمید قرارداد نداشته ولی اگر شرایط فراهم باشد دوست دارد که با نفتی ها برای فصل بعد هم به کارش ادامه دهد. علوانی به بازی شرافتمندانه ملی حفاری هم اشاره می کند و گفت: آن ها شرافت در فوتسال  را معنا کردند.

با سرمربی تیم پالایش نفت آبادان بعد از قهرمانی گفتگویی داشتیم که در ادامه می خوانید.

  از قهرمانی پالایش نفت آبادان بگویید ؟

خب من من قهرمانی در تمام رده های سنی را تجربه کرده بودم ولی تاکنون طعم قهرمانی در لیگ برتر را نچشیده بودم و به نظرم تجربه بسیار خوب و متفاوتی بود و خدا را شکر می کنم که بار دیگر لطف خدا شامل حال من شد و توانستیم در دیداری حساس با هیات خراسان رضوی در ثانیه های پایانی بازی را ببریم و قهرمان شویم. از ابتدای فصل، شاکله تیم ما و نوع بازی هایمان نشان می داد که توانایی و پتانسیل قهرمانی را داریم که باید از تک تک بازیکنانم و همکارانم در کادر فنی و مسئولان باشگاه، تشکر ویژه داشته باشم.

  گویا داوری این بازی مشکل داشت و حتی درباره پنالتی که برای شما در دقایق پایانی گرفته شد حرف زیاده بوده است ؟

به عقیده من اتفاقاً بازی بسیار خوب بود و ازنظر داوری هم هیچ مشکلی نداشت که حریف تیمش را بیرون بکشد. جالب است در دیدار رفت با هیات خراسان باوجود اینکه تیمم با حساب ۴ بر یک برنده شد، داور در نیمه نخست آن بازی واقعاً بد بود و هرچقدر بگویم کم گفته ام اما تلاش کردیم اعتراض بی مورد نداشته باشیم و حتی بعدازاینکه فیلم را برای خود داوران فرستادم، حق را به من دادند. بالاخره تیمی که بازنده باشد به داوری اعتراض دارد. به عقیده من باید شجاعت داور را ستود که در دقایق پایانی پنالتی گرفت و نگذاشت حقی از تیم من ضایع شود.

  کلاً همیشه درباره داوری ها این گونه صحبت می کنید ؟

بله من همیشه هر داوری که خوب کار کند، از او دفاع می کنم. البته امسال در امر قضاوت ها فراز و نشیب داشتیم اما داوری دیدار با خراسان رضوی در آبادان به صورتی نبود که در مورد آن گفته شد. حتی کارشناسان داوری هم درباره آن پنالتی که به سود تیم ما گرفته شود و خراسان در اعتراض به آن تیمش را بیرون کشاند، اعلام کردند که پنالتی به درستی گرفته شده بود. به نظرم داوری عالی بود و هیچ مشکلی نبود و داوری در بازی اصلاً تأثیرگذار نبود.

  تیم حریف به نشانه اعتراض زمین بازی را برای دقایقی ترک کرد ؟

بله متأسفانه همین طور بود . این شیوه اعتراض دیگر در فوتبال و فوتسال منسوخ شده است. تیم خراسان حدود ۳۰ دقیقه زمین را ترک کرد ولی نه من و نه بازیکنانم، حرفی نزدیم و حتی خود من هم سمت داور و خانم شریف سرمربی تیم خراسان نرفتم چون شرایط او به صورتی بود که گفتم فعلاً نزد او نروم بهتر است. تنها یک بار از داور پرسیدم که حریف چقدر زمان دارد که به بازی برگردد که به من گفتند، در حال صحبت با تیم خراسان برای بازگشت به زمین و ادامه بازی هستند. خانم فتحی داور این دیدار در آسیا و اروپا سوت می زند و نباید در کشور خودش به او بی احترامی شود و این برای شخص من قابل درک نیست و واقعاً ناراحت کننده است. باید از داوران و حتی آن هایی که تجربه کم دارند، حمایت کنیم. البته من همیشه به این موضوع تأکید داشته ام که باید برای بازی های حساس از داوران خوب استفاده شود تا خدای نکرده اشتباه سهوی هم پیش نیاید. به هرحال من قدردان داوران بازی با خراسان رضوی هستم و قضاوت خوبی داشتند. به نظرم درباره داوری تیم ما و خراسان رضوی بزرگ نمایی شد، درحالی که داوری مشکلی نداشت،   به نظرم با صحبت هایی که درباره داوری شد، می خواستند قهرمانی تیم پالایش نفت را زیر سؤال ببرند و تلاش بازیکنانم را نادیده بگیرند. به هرحال نباید قهرمانی تیمم را زیر سؤال ببرند و تمام قهرمانی ما دست خداوند بود.

  فکر می کردید بعد از باخت به سایپا قهرمان شوید ؟

شاید باورتان نشود، وقتی در بازی با سایپا باختیم به شدت ناراحت بودم اما حسی به من می گفت که قهرمان می شویم. تاکنون چنین حس و حالی را تجربه نکرده بودم اما مطمئن شدم که تیمم قهرمان می شود. همین هم شد و درحالی که بازی تا ثانیه های پایانی با نتیجه تساوی دنبال می شد، در همان ثانیه ها به گل پیروزی رسیدیم و قهرمان شدیم. این قهرمانی به من ثابت کرد که همه چیز دست خدا است و ما نباید ناامید شویم و باید تا لحظات پایانی برای به دست آوردن هر موفقیتی بجنگیم.

  ملی حفاری در قهرمانی شما سهم به سزایی دارد در مورد بازی این تیم با سایپا بگویید و اینکه فکر می کردید حفاری برنده شود ؟

 من باید با قدردانی از تیم ملی حفاری که در یک بازی حساس و سرنوشت ساز، جانانه و باشرافت بازی کرد، تشکر ویژه ای داشته باشم. از تمام بازیکنان تیم ملی حفاری، کادر فنی و خانم زیبا سرپرست این تیم واقعاً تشکر می کنم که در یک بازی تشریفاتی محکم بازی کردند. این تیم امسال با توجه به شرایطی که داشت، نتوانست برای قهرمانی بجنگند اما در بازی آخر شرافتمندانه کار کرد تا جام قهرمانی در نفت و خوزستان بماند.

  سطح لیگ را امسال چطور دیدید ؟

سطح لیگ برتر امسال بسیار بالا بود و به همین دلیل نیز سرنوشت تیم قهرمان به بازی پایانی کشیده شد. در مجموع لیگ پویا و باکیفیتی داشتیم و امیدوارم فصل به فصل شرایط فوتسال بانوان بهتر شود و مسابقات باکیفیت تر برگزار شود. در مجموع نیز داوری هم فراز و نشیب داشت اما داوران خوبی هم داشتیم که باید از آن ها تمجید کرد و قطعاً داوران کم تجربه می توانند در کنار داوران باتجربه، به شرایط بهتری در قضاوت برسند. از تمام داوران نیز تشکر می کنم.

  چه تفاوتی بین فوتسال بانوان و آقایان وجود دارد ؟

به لحاظ تکنیکی و فنی من هیچ تفاوتی نمی بینم شاید فقط به لحاظ فیزیک بدنی کمی متفاوت باشند اما درعین حال اعتقاددارم یک تفاوت مهم وجود دارد که به بازی کردن ربط ندارد و آن فرق دستمزد بازیکنان و کادر فنی بانوان و آقایان است. من عقیده دارم نسبت به دستمزد بازیکنان آقا و خانم در فوتسال تبعیض وجود دارد و این نسبت صفر به ۱۰۰ است. فوتبال هم که بماند.  من می گویم این تفاوت و تبعیض نباید باشد زیرا دختران هم به اندازه بازیکنان آقا تلاش می کنند و خیلی از دختران با همین دستمزدهایی که دریافت می کنند، خرج خانواده های خود را می دهند و منبع درآمدی شان است. واقعاً سطح درآمد یک بازیکن فوتسال خانم با آقا بسیار فرق دارد و من امیدوارم در آینده این موضوع و این همه فرق حل شود.

  فصل بعد هم در آبادان و نفت می مانید؟

  فعلاً صحبتی برای تمدید قرارداد نداشته ایم و باید دید در آینده چه چیزی رقم می خورد. امیدوارم اتفاقات خوبی رقم بخورد.

  پالایش نفت آبادان به جام باشگاه های آسیا می رود ؟

فصل قبل که  تیم سیرجان که قهرمان لیگ برتر فوتبال شد، قرار شد که در مسابقات آسیایی شرکت کند. امیدوارم برای فوتسال هم چنین اتفاقی بیافتد و پالایش نفت آبادان در رقابت های آسیایی حضور پیدا کند. قطعاً حضور در چنین مسابقاتی، انگیزه تیم های ایرانی را بیشتر می کند و طبیعتاً می توان در فصل های آینده، رقابت های باکیفیت تری را در لیگ برتر شاهد باشیم.

 

دختران پالایش نفت آبادان بربام فوتسال ایران

قهرمانی شانزدهمین دوره از رقابت های لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران به تیم فوتسال بانوان پالایش نفت آبادان رسید.

هفته پایانی رقابت های لیگ برتر فوتسال بانوان کشور ۱۲ خرداد ماه در خوزستان و در شهرهای اهواز و آبادان برگزار شد. دختران پالایش نفت آبادان در هفته پایانی در حالی در خانه میزبان تیم هیات خراسان رضوی بودند که برای قهرمانی به جزپیروزی در زمین خود چشم و گوششان به اهواز  دیار دو تیم ملی حفاری اهواز و سایپا بود.  شاگردان نرگس علوانی در دیدار سخت و پراسترس در ثانیه های پایانی موفق شدند به پیروزی برسند تا به لطف بازی شرافتمندانه تیم فوتسال ملی حفاری اهواز دیگر نماینده نفتی ها در این رقابت ها به قهرمانی برسند و برای دومین بار در طول حیات باشگاه جام قهرمانی لیگ برتر ایران را بالای سر ببرند. در آبادان، تیم های پالایش نفت و هیات خراسان رضوی رو در روی هم قرار گرفتند. دیداری که خالی از حاشیه نبود. این بازی با حساب ۴ بر ۴ رو به اتمام بود که داور یک پنالتی در ثانیه های پایانی به سود پالایش نفت آبادان اعلام کرد. همین تصمیم داور باعث شد که فاطمه شریف سرمربی خراسان به نشانه اعتراض تیم خود را از زمین بیرون بکشد. خراسانی ها پس از دقایقی به زمین برگشتند و تیم پالایش نفت آبادان هم ضربه پنالتی را توسط الهام عنافچه وارد دروازه حریف کرد. با این گل، پالایش نفتی ها موفق شدند ضمن پیروزی در این دیدار، جام قهرمانی را هم از آن خود کنند. سهیلا ملمولی(3 گل) الهام عنافچه و مدافع حریف گل های برتری پالایش نفت آبادان در این دیدار به ثمر رساندند. اما در دیداری که باعث شد پالایش نفت آبادان به قهرمانی برسد، ملی حفاری در اهواز پذیرای سایپا یکی از مدعیان قهرمانی بود که ملی حفاری با ارائه یک بازی شرافتمندانه  با برتری نسبی در این دیدار موفق شد با نتیجه ۳ بر ۲ به پیروزی برسد. پیروزی شاگردان فروزان سلیمانی در این دیدار باعث شد تا دیگر تیم نفتی بتواند جام ر بالای سر ببرد و به قول معروف جام از خوزستان و نفت بیرون نرود. سارا افرازی  دو گل و مهسا کمالی یک گل برای حفاری در این دیدار به ثمر رساندند و مارال ترکمان و مهسا علی مدد هم زننده گل های سایپا در این بازی بودند. شایان ذکر است، دختران آبادانی پس از کسب  دومین قهرمانی لیگ برتر سر از پا نمی شناختند و در خانه جشن قهرمانی برپا کردند.

60  روز موفق با محمود فکری

همدلی و انگیزه؛  برگ برنده فوتبال نفت مسجد سلیمان

تیم فوتبال نفت مسجدسلیمان پس از آن حواشی بسیار، اکنون با محمود فکری در حال طی کردن همان راه موفق سابق در لیگ دسته یک است.

60 روز از حضور محمود فکری به عنوان سرمربی جدید درتیم فوتبال نفت مسجدسلیمان می گذرد، روزهای موفقی که نشان می دهد نفت مسجد سلیمان مجددا در حال طی کردن راه موفق فصل گذشته و البته همان راه موفق در لیگ دسته یک با فکری است که به صعود نفتی های سلیمان  به لیگ برتر ختم شد.

تیم فوتبال نفت مسجدسلیمان لیگ بیستم را با مشکلات فراوان آغاز کرد، از نامشخص بودن تکلیف حضور در لیگ برتر، نبود بودجه مشخص و چگونگی تیم داری گرفته تا استعفای مجتبی حسینی تنها چند روز پس از پذیرفتن هدایت نفت که همه و همه باعث شد روزهای خوبی را برای این تیم نفتی در ادامه راه شاهد نباشیم.

البته مشکلات و حواشی نفت در لیگ بیستم به همین جا ختم نشد، تغییر و تحولات در کادر مدیریتی  و اعضای هیات مدیره باشگاه، رفتن مهران دوست و بازگشت دوباره نظری به عنوان مدیر عامل و در نهایت جدایی پر سر و صدای مجتبی حسینی، سرمربی تیم پس از ۱۹ هفته را هم باید به دیگر حواشی این تیم اضافه کرد. البته بازهم  پس از رفتن حسینی به ذوب آهن، حاشیه ها تمام نشد. مسئولان باشگاه نیز داریوش یزدی را به عنوان سرمربی جدید تیم فوتبال خود انتخاب کردند اما یزدی هم پس از حضوری کوتاه مدت و عملکردی ضعیف روی نیمکت نفت، از این تیم جدا شد تا اوضاع بحرانی تر از گذشته شود.  اما مسئولان باشگاه در بامداد ۱۷ فروردین ماه، با محمود فکری قرارداد همکاری به عنوان سرمربی جدید امضا کردند تا برگ جدیدی در دفتر باشگاه باز شود.

شروع کار محمود فکری در نفت مسجدسلیمان با تساوی خارج از خانه مقابل سپاهان بود. بازی با کیفیتی که از سوی نفت به نمایش گذاشته شد، مورد تمجید کارشناسان و پیشکسوتان فوتبال نیز قرار گرفت. اما آنچه بیشتر از این تک امتیاز به چشم آمد، تحول روحی روانی و افزایش انگیزه بازیکنان نفت بود که خود آنها هم با قرار دادن وضعیت مشترک اینستاگرامی با شعار« اتحاد – هوادار– نفت» و «همه برای یک قلب می تپیم، هستیم بر آن عهدی که بستیم» نشان دادند، همدلی و رفاقت که در این تیم به دلیل حواشی و مشکلات، کم رنگ شده بود، دوباره قوت گرفته است. همدلی و اتحادی که البته خود بازیکنان تیم آن را نشات گرفته از حضور فکری در نفت اعلام کردند.

 موفقیت دوباره تیم فوتبال نفت مسجد سلیمان که در مقطعی به دلیل حواشی بسیار تا آستانه فروپاشی نیز پیش رفته بود ، ادامه پیدا کرد و نفتی های سلیمان  توانستند با دو برد پی درپی مقابل مس رفسنجان و ماشین سازی، گام  بلندتری برای رسیدن به حاشیه امن و حتی قرار گرفتن در جایگاه تک رقمی بردارند.

پیروزی به موقع تیم فوتبال نفت مسجدسلیمان مقابل ماشین سازی که فکری و شاگردانش را یک قدم دیگر به سوی هدف شان نزدیک تر کرد، نشان می دهد در 60 روز گذشته از حضور فکری در نفت، نه تنها همدلی، اتحاد و تدابیر این مربی منجر به رقم خوردن این نتایج شده است، بلکه خود فکری هم که شاید ناخواسته از استقلال تهران جدا شد، با انگیزه تر از قبل به دنبال اثبات خود در عرصه مربیگری به فوتبال ایران با نتیجه گیری در نفت مسجد سلیمان است.

القای همدلی و انگیزه به بازیکنان نفت مسجدسلیمان، تاکنون برگ برنده محمود فکری بوده و به نظر می رسد اگر نفت با همین فرمانِ انگیزه، همدلی و تلاش مضاعف به کار خود ادامه دهد و مسئولان باشگاه نیز در فراهم کردن شرایط لازم برای تیم از هیچ تلاشی دریغ نکنند، این تیم در پایان لیگ بیستم می تواند به جایگاه مناسب و در خورشان فوتبال مسجدسلیمان و نفت دست پیدا کند؛ جایگاهی که البته تحقق آن به پای کار بودن مسئولان استانی و نیز مدیران نفتی، نیاز مبرم دارد.

 

مدیر تیم فوتبال صنعت نفت آبادان:

اردوی تهران به بهتر شدن تیم خیلی کمک می کند

 مدیر تیم فوتبال صنعت نفت آبادان با بیان اینکه امیدوار است در ادامه مسابقات لیگ برتر آسیب دیدگی دیگر گریبان گیر تیم نشود، گفت: هر سه بازیکنی که از لیست ما به دلیل پارگی رباط صلیبی خارج شدند، خوب و تاثیرگذار بودند که البته پیدا کردن جایگزین مطمئن مثل اهل شاخه در دفاع میانی خیلی سخت است.

علی فیروزی  درباره آخرین وضعیت صنعت نفت آبادان در اردوی تهران، گفت: شرایط تیم تاکنون خوب است و بازیکنان مان تمرینات خوبی را با برنامه ریزی کادرفنی انجام می دهند. همچنین تمام امکانات لازم در اختیار بازیکنان است تا بتوانند با شرایط بهتری تمرین کنند.

 مدیرتیم فوتبال صنعت نفت آبادان با اشاره به بهتر شدن شرایط روحی روانی بازیکنان نفت، افزود: امیدوارم در ادامه مسابقات مشکل گذشته یعنی آسیب دیدگی دیگر گریبان گیر تیم نشود. تا این جای کار سه بازیکن را به دلیل پارگی رباط صلیبی از دست داده ایم که شرایط تیم را سخت کرده است.

فیروزی در خصوص خط دفاع این تیم، گفت: وضعیت تیم در خط دفاعی با توجه به مصدومیت اهل شاخه که از بازیکنان تاثیرگذار ما بوده است نیاز به بهتر شدن دارد زیرا جایگزین او در بازی با استقلال تهران از زمین اخراج شد و طبیعتاً او را هم در بازی آینده نداریم و کادرفنی باید در اردوی تهران، بازیکنی را برای این پست آماده کند و به نظر من این اردو فرصت خوبی است تا بتوانیم یک بازیکن جدید را آماده کنیم.

مدیر تیم صنعت نفت آبادان با بیان این که هر سه بازیکنی که از لیست ما به دلیل پارگی رباط صلیبی خارج شدند، خوب و تاثیرگذار بودند، عنوان کرد: البته پیدا کردن جایگزین مطمئن مثل اهل شاخه در دفاع میانی خیلی سخت است. او و طیبی، ترکیب خوبی در خط دفاع تیم بودند و به خوبی همدیگر را درک می کردند. البته قطعاً پورموسوی از یک جوانِ جسور و باانگیزه استفاده خواهد کرد.

فیروزی با اشاره به شرایط خوب این تیم در اردوی تهران و در شرایط آب وهوایی مناسب، گفت: واقعاً شرایط تمرین کردن در آب وهوای خوزستان سخت است و کارایی بازیکنان را پایین می آورد و همین نیز می تواند در روند کاری تیم تأثیر بگذارد که برگزاری اردو در تهران در این مقطع زمانی می تواند کمک شایانی به بهتر شدن وضعیت جسمی و روحی بازیکنان کند.

 

بسکتبال پالایش نفت آبادان  بر سر دوراهی سامری یا هاشمی

باشگاه پالایش نفت آبادان از سرمربی فصل گذشته خود برای ادامه همکاری در فصل آینده لیگ برتر کشور برنامه خواسته است.

این درخواست در حالی مطرح شده  که یازدهم خردادماه حماد سامری سرمربی سه فصل اخیر تیم بسکتبال پالایش نفت آبادان با انتشار پستی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام خبر جدایی اش از جمع آبادانی ها را اعلام کرد، اما مدیرعامل این باشگاه نیز اعلام کرده که از این مربی برای فصل جدید رقابت های لیگ برتر برنامه خواسته اند.

البته بر اساس شنیده ها سامری تنها گزینه نفتی ها برای سرمربیگری تیم پالایش نفت آبادان نیست و این باشگاه گزینه های دیگری را هم مدنظر دارد. اگرچه پارو مدیرعامل این باشگاه می گوید که اولویت باشگاه پالایش نفت برای تیم داری، همیشه گزینه های بومی بوده است اما اخیراً از مصطفی هاشمی به عنوان اصلی ترین گزینه سرمربیگری این تیم در فصل جدید لیگ برتر بسکتبال کشور نام برده می شود. حالا باید دید سامری به کار خود در آبادان ادامه می دهد یا هاشمی رسماً به عنوان سرمربی معرفی خواهد شد. نفت دو فصل پیش موفق شد با سرمربیگری سامری به قهرمانی لیگ برتر دست پیدا کند. این تیم امسال نیز با هدایت همین مربی به عنوان چهارمی رسید.

 

 

سرمربی تیم فوتسال ملی حفاری اهواز:

بازیکنانم باشرافت بازی کردند

سرمربی تیم فوتسال بانوان ملی حفاری اهواز با تمجید از عملکرد تیمش مقابل سایپا، در آخرین بازی لیگ که منجر به قهرمانی پالایش نفت آبادان شد، گفت: بازیکنانم در آخرین بازی که حکم تشریفاتی برای آنان داشت باشرافت بازی کردند و تمام تلاش خود را کردند تا یک بازی خوب ارائه دهند و خود را ثابت کنند.

فروزان سلیمانی پس از پیروزی تیمش در هفته پایانی لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران مقابل حریف سنتی خود سایپا گفت: ابتدا باید به تمام تیم هایی که با وجود کرونا در این فصل از رقابت های لیگ برتر شرکت کردند و خطر را پذیرفتند و همچنین خانم نصیری و دیگر مسئولان فدراسیون و برگزارکننده لیگ، خسته نباشید می گویم. امیدوارم زودتر کرونا ریشه کن شود و مسابقات باکیفیت تری را نسبت به سال های گذشته ببینیم.

و اما در مورد بازی مقابل سایپا که به دنبال قهرمانی و پیروزی بود باید بگویم بازیکنانم باشرافت بازی کردند و تمام تلاش خود را کردند تا یک بازی خوب ارائه دهند و خود را ثابت کنند که به آن ها تبریک و خسته نباشید می گویم. به تیم خوب سایپا هم خسته نباشید می گویم. همچنین باید قدردانی ویژه از خانم زیبا سرپرست با تجربه تیم و مدیرعامل باشگاه حفاری داشته باشم. سرمربی تیم فوتسال بانوان ملی حفاری در مورد قهرمانی پالایش نفت آبادان گفت: قهرمانی مبارک تیم پالایش نفت آبادان باشد و به عنوان یک خوزستانی خوشحال هستم.

 سلیمانی درباره ادامه همکاری با ملی حفاری در فصل بعد گفت: هنوز برنامه ای در این زمینه نیست و همه چیز به سیاست های باشگاه بستگی دارد. ممکن است باشم یا نباشم. باید مدیران باشگاه تصمیم بگیرند. ما مربیان هم باید حرفه ای فکر کنیم، ممکن است امروز باشیم و دو روز دیگر در تیم دیگری باشیم.

از جاذبه های پرنده نگری غافل نشوید

مشعل   پرنده نگری یکی از شاخه های جذاب و پر طرفدار طبیعت گردی است که علاقه مندان زیادی در کشورمان دارد. بسیاری از افرادی که به طبیعت و گردشگری علاقه دارند ، به شکل تخصصی گونه های مختلف پرندگان را در آن منطقه  رصد می کنند. مسئله قابل توجه درباره پرندگان و پرنده نگری این است که چند الزام اصلی دارد؛ اول از همه باید گونه های پرندگان مناطق مختلف را بشناسید  بعد تجهیزات لازم را داشته باشید و در ادامه لازم است در فاصله مناسب با صبوری و سکوت منتظر بمانید. ممکن است تصور کنید که این کار کسل کننده باشد اما تجربه افرادی که در این عرصه وارد شده اند نشان می دهد که یکی از بهترین راه ها برای کاهش استرس و فشار شغلی و محیط شهری است و می تواند با کمترین هزینه کمی از حال و هوای شلوغ شهر و زندگی روزمره کم کند و به جایش تصاویر زیبا و صدای خواندن و آواز پرندگان را بگذارد. معمولا کسانی که تجربه و سابقه فعالیت های طبیعت گردی دارند در هر یک از شاخه های طبیعت گردی اطلاعات و تخصصی هم پیدا می کنند و ممکن است پس از مدتی یکی از شاخه های آن مثل طبیعت گردی را انتخاب کنند. این جاذبه گردشگری از آن موارد است که فصل خاصی هم ندارد و در هر آب و هوایی پرندگان آن فصل را می توان دید. اما با توجه به فضای شهرنشینی و شرایط آلودگی صوتی و آلودگی هوا و محیط و احساس امنیت و تامین غذا ، پرندگان در محیطهای بومی خود و در پوشش گیاهی مناسب، بیشتر حضور دارند و دیده می شوند. به همین دلیل است که برای دیدن پرندگان خاص لازم است از محیط زندگی خود بیرون برویم و با سکوت و پوشش لازم به مشاهده آنها بنشینیم.

پرنده ها را کجا ببینیم ؟

در بسیاری از شهرها و مناطق گردشگری سایت های مخصوص پرنده نگری ایجاد شده است و می توان بدون مزاحمت و با استتار مناسب ساعت ها به شاهده پرندگان و جریان زندگی عادی آنها پرداخت. در محیط شهری هم هنوز پارک های بزرگ و پارکهای ملی زنده و پایدار هستند و اگر فرصت خروج از شهر ندارید ، می توان برای دیدن پرنده ها به این پارک ها هم رفت. به عنوان مثال پارک های لویزان ، چیتگر ، سرخه حصار و برخی دیگر از پارک های بزرگ در تهران فرصت دیدن پرندگان بومی را دارند. البته برخی از پارک ها مثل پارک پرندگان و پارک شهر هم هستند که پرندگان در درون فضایی بسته نگه داشته شده اند و می توان آنها را از نزدیک دید. اما در بیشتر مناطق حفاظت شده امکان حضور و پرنده نگری با هماهنگی اداره محیط زیست آن منطقه وجود دارد. محدوده های طبیعی و حفاظت شده ای مثل تالاب میقان، آبیک قزوین، سایت پرنده نگری تالاب قره قشلاق، جزیره قشم، مرداب انزلی، تالاب زریوار در مریوان کردستان و دشت پرور در استان سمنان و … هم برای پرنده نگری مناسب هستند.

 برای پرنده نگری نیاز به چه چیزهایی داریم ؟

چند مورد اصلی یعنی کتاب راهنما، دوربین دوچشمی و لباس استتار را باید مد نظر داشته باشید. علت اینکه روی این موارد تاکید می کنیم این است که اگر یکی از این سه مورد را نداشته باشید ممکن است با یک پرنده بسیار زیبا و کمیاب از نزدیک مواجه شوید اما به دلیل عدم استتار، نشناختن و نداشتن دوربین ، نتوانید به اندازه کافی از دیدنش لذت ببرید.

به همین دلیل لازم است در ابتدای کار کتاب راهنمای پرندگان را خریداری کرده و بخوانید تا با گونه های مختلف پرندگان ، رنگ و اندازه و محل زندگیشان آشنا شوید. با آمدن تلفن هوشمند، برنامه های کاربردی زیادی در دسترس است و می توانید با کمک این برنامه ها و نام بومی و بین المللی ، تفاوت گونه نر و ماده ، نوع لانه سازی و ترانه و صدایی ای که دارد و ... را هم بدانید. گام مهم بعدی این است که برای دیدن پرندگان دوربین دو چشمی خریداری کنید. پرندگان حساسیت زیادی  به صدای محیط و به خصوص ما انسان ها دارند و با کوچکترین صدا و حرکتی پریده و فرار می کنند و فرصت دیدنشان از دست می رود. به همین دلیل لازم است از فاصله ای دورتر به نظاره آنها بنشینیم و برای این کار به دوربین دو چشمی نیاز داریم. دوربین دوچشمی ساختار ساده ای دارد و متناسب با کیفیت ، می تواند کار شما را ساده کند. البته این دوربین ها قیمت زیادی دارند و اگر یکی از آنها را دارید بهتر است خوب از آن مراقبت کنید.  نیاز مهم دیگر لباس مناسب برای قرار گرفتن در محیط طبیعی است تا هم دیده نشوید و هم در شرایط و راحتی کافی باشید. نکته قابل توجه این است که لباس مناسب برای پرنده نگری و به طور کلی حضور در طبیعت باید همرنگ با طبیعت باشد تا کمک کند بتوانیم  به بهترین شکل ممکن در طبیعت استتار کنیم.  رنگ های تند و غیر طبیعی با محیط طبیعی سازگار نیستند و می توانند بازتاب کننده نور و هر نوع حرکت باشند و در نتیجه پرندگان و جانداران از فاصله بسیار دور متوجه حضور ما شده و فرار کنند.  اما مسئله دیگر در انتخاب لباس این است که باید با توجه به محیط طبیعی که در آن قرار می گیریم راحتی خودمان را هم در نظر داشته باشیم؛ مثلا اگر در نور آفتاب و گرما هستیم لباسمان خنک باشد و اگر در آب و تلاب هستیم چکمه های بلند و کاور داشته باشیم. در همین راستا لازم است از انواع کلاه های نقاب دار هم استفاده کنید. کلاه جلوی آفتاب سوختگی را می گیرد و سایه مناسبی هم برای دید لازم در طبیعت به ما می دهد و در استتار هم اثرگذار است.

چند مورد دیگر هم برای طبیعت گردی و به خصوص  پرنده نگری لازم است که بهتر است به همراه داشته باشید؛ دفترچه یادداشت و دوربین عکاسی با قدرت زوم بالا. تجربه نشان داده که روزها ماندن در طبیعت و در فضایی بدون آنتن ، احتمال خاموش شدن و بدون شارژ ماندن تلفن همراه را زیاد می کند. پس از شیوه قدیمی یادداشت برداری کمک بگیرید تا خیالتان راحت باشد همه چیز را ثبت کرده اید. مسئله مهم دیگر ثبت زیبایی هایی است که با دوربین دو چشمی می بینیم. اگر بتوانیم با دوربین مناسبی که قابلیت زوم کردن بالا دارد از پرندگان عکاسی و تصاویرشان را ثبت کنیم ، لذت پرنده نگری چندین برابر می شود. البته این دوربین ها هم قیمت زیادی دارند و افراد حرفه ای در حوزه پرنده نگری و یا دانشجویان محیط زیست و برخی محیط بانان مجهز به این دوربینها هستند.

اگر علاقه مند به پرنده نگری هستید و یا فرزندتان این علاقه را دارد می توانید در کلاس های آموزشی مختلفی که موسسه های مربوطه برگزار می کنند شرکت کنید و پس از یادگیری مهارت های مورد نیاز در یک باشگاه پرنده نگری عضو شوید و پس از طی دوره های مختلف آنوقت به شکل انفرادی مشغول به پرنده نگری شوید. البته برای حضور در بسیاری از مناطق حفاظت شده نیاز به مجوز دارید و برای حضور در این محیط ها خوب است که با این موسسه ها و باشگاه های پرنده نگری در ارتباط باشید.

 

شعر

تا عشق تو دلرباست ما را

بیداد تو جانفزاست ما را

چون لاله دل به خون تپیده

با داغ تو، آشناست ما را

گستاخ به سنبلت وزیده

صد عربده با صباست ما را

صد میکده خون به ساغر دل

زان لعل کرشمه زاست ما را

صد شور به جیب داغ ناسور

زان طرّه مشکساست ما را

دل بی تو چو شیشه شکسته

در گریه های هاست ما را

گل گوش نمی دهد به بلبل

تا خامه سخن سراست ما را

جمشید جهان متاع فقریم

دل جام جهان نماست ما را

از کاوش غمزه، شکوه ای نیست

داد از دل بی وفاست ما را

بخروش حزین که ناله تو

با گوش، خوش آشناست ما را

* حزین لاهیجی

 

خانه به دوش

 مجید اخشابی خواننده موسیقی پاپ و سنتی، آهنگساز، تنظیم کننده، و نوازنده سنتور است. او در سال ۱۳۸۰ با خوانندگی در تیتراژ مجموعه تلویزیونی گم گشته شهرت یافت و در ادامه برای مجموعه های تلوزیونی زیادی قطعاتی را ساخت که مورد توجه قرار گرفت. او قطعاتی را برای سریالهایی همچون همراز، عروج، مهتاب، محله بنده نواز، مسافری از هند، یک وجب خاک، خانه به دوش، متهم گریخت و... ساخته است.  گمگشته ، همراز و پریزاد سه آلبوم او هستند که قطعاتی از میان آنها طرفدار زیادی دارد. قطعه خانه به دوش که برای سریالی به همین عنوان ساخته شده است از جمله قطعات معروف و پرتکرار اخشابی است.

 

 

کجا می روی؟

کجا می روی؟ رمانی تاریخی از نویسنده لهستانی، هنریک سینکیویچ است که به خاطر آن در سال ۱۹۰۵ موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شد. شخصیت مرکزی کتاب حاضر کلادیوس سزار دروسوس گرمانیکوس معروف به «نرون» است که سینکیویچ پس از سال ها تحقیق و پژوهش درباره اتفاقات تاریخی بخشی از زندگی او را روایت می کند؛ بخشی که باعث شده است نرون به نماد جنون و بی رحمی در غرب تبدیل شود. به گفته تاریخ نویسان نرون یکی از بی رحم ترین و ستمکارترین مردان روزگار است. گفته می شود در طول ۱۴ سال فرمانروایی او، روزی نبود که خون بی گناهی به خاک ریخته نشود. این کتاب را حسن شهباز ترجمه و انتشارات ماهی منتشر کرده است.

 

زخم کاری

سریال زخم کاری، سریالی نوآر و اجتماعی با داستانی پر فراز و نشیب و ملتهب است که اولین تجربه سریال سازی «محمدحسین مهدویان»، کارگردان سرشناس آثار محبوبی همچون «ایستاده در غبار»، «ماجرای نیمروز» و «لاتاری» در شبکه نمایش خانگی است. از بازیگران این سریال می توان به «جواد عزتی»، «رعنا آزادی ور»، «هانیه توسلی» اشاره کرد. سریال زخم کاری از خرداد ماه در شبکه نمایش خانگی پخش می شود و گفته شده که اقتباسی از رمان بیست زخم کاری نوشته محمود حسینی زاد است که نگاهی به تراژدی مکبث اثر ویلیام شکسپیر دارد.

همسر یکی از کارکنان انتقال گاز از شیرینی ها و سختی های زندگی می گوید

خانم  معلم  برای پرورش فرزندان ایران زمین درس هایی دارد

اگر چه در جوامع امروزی، فرایند پرورش کودکان از خانواده آغاز می شود؛ اما در دو سده اخیر، سازمانی اختصاصی، یعنی مدرسه، نقش برجسته ای پیدا کرده و مسؤولیت تربیت رسمی فرزندان را به عهده گرفته است. رشد و پرورش شخصیت دانش آموزان در ابعاد جسمانی، شناختی، عاطفی، اجتماعی، اخلاقی و… وظیفه اصلی این نهاد محسوب می شود. از قدیم هم گفته اند و در معارف دینی مان هم آمده است که معلمی، شغل انبیا و از شریف ترین کارهای روی زمین است. این هفته با عهدیه ابراهیمی شاه آبادی، از معلمان سختکوش و توانای سرزمین مان که همسر یکی از کارکنان شرکت انتقال گاز ایران است، صحبت کرده ایم. او در یکی از جشنواره های معتبر کشوری، رتبه نخست را به دست آورده است. خانم ابراهیمی شاه آبادی در کرمان زندگی می کند و از زندگی و دنیای معلمی حرف ها برای گفتن دارد. گفت وگوی مان را با این معلم ممتاز کشورمان درادامه می خوانید:

مدارس، دارای تجربه های فراوانی هستند كه می تواند جنبه های ارزشمند و مؤثر يا آسيب زا و غيركارآمدی داشته باشد. شناسايی و معرفی تجربه ها و ایده های موفق، موثر و نوآورانه از مهم ترين راهكارهای عملی برای مدارس است تا بتوانند با اطمينان بيشتری فعاليت های اجرايی خود را طراحی و اجرا کنند. با وجود همه تفاوت ها، كمبودها و چالش های مربوط به هر مدرسه، موقعيت ها، تجربه ها و ایده هایی وجود دارند که می توانند به ارتقا و بهبود کيفيت انجام فعاليت ها و به طور کلی بهبود عملکرد مدارس منجر شوند. با درک ضرورت های شناسایی و معرفی این ایده ها و تجربه ها، وزارت آموزش وپرورش با مشارکت دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و کارگروه علمی، نخستین جشنواره ملی تجربه های موفق مدارس جمهوری اسلامی ایران را برگزار کرد. در این جشنواره، در مجموع از ۲۰ استان، تعداد ۲۲۱۰ اثر به دبیرخانه کشوری ارسال شده بود که مورد داوری قرار گرفت و در نهایت ۴۵ اثر به عنوان آثار برگزیده کشوری انتخاب شدند که یک اثر آن مربوط به استان کرمان است. عهدیه ابراهیمی شاه آبادی، معلم کرمانی، در این جشنواره توانسته است موفق به کسب رتبه اول کشوری شود که به عنوان پژوهشگر برتر کشور در حیطه آموزشی جشنواره از ایشان تجلیل به عمل آمد. وی که همسر روح الله ابراهيمی شاه آبادی، مهندس تعمیرات در مركز بهره برداری خطوط لوله كرمان (منطقه 6 عملیات انتقال گاز ایران) است، در خصوص این موفقیت می گوید: «بیش از 14 سال است که به عنوان معلم در آموزش و پرورش مشغول به فعالیت هستم و امسال پایه سوم ابتدایی را تدریس می کردم. همچنین مدرس آموزش خانواده در آموزش و پرورش و استاد دانشگاه فرهنگیان نیز هستم.»

کسب رتبه اول در جشنواره ملی تجربه های موفق مدارس

خانم ابراهیمی شاه آبادی همچنین ادامه می دهد: «در جشنواره ملی تجربه های موفق مدارس که در حوزه های مختلف برگزار شد، در حیطه آموزشی شرکت کردم و توانستم حائز رتبه اول در بخش پژوهش شوم. برای این کار تحقیقاتی که به صورت میدانی صورت گرفت، یک تابستان و سال تحصیلی کامل صرف شد. این تحقیق و پژوهش، مختص شاگردان پایه اول دبستان بود که چگونه به یکباره از پیش دبستانی به صورت گسسته وارد آموزش می شوند و بسیاری از مهارت ها را برای ورود به مدرسه کسب نمی کنند. با همکاری اولیای دانش آموزان، مهارت ها را بررسی کردم و با تهیه پرسشنامه و یک بسته آموزشی، تحقیق روی بچه ها اجرا شد. این کار تحقیقاتی، رضایتمندی اولیای دانش آموزان و همکارانم در پایه اول را به همراه داشت و مشخص شد اگر گسسته بودن از بین برود و قبل از آموزش ابتدایی، با دانش آموزان ارتباط برقرار شود، این کار می تواند بسیار در یادگیری مهارت کودکان برای ورود به مدرسه کمک کننده باشد.»

 افتخارآفرینی در جشنواره تجارب انجمن اولیا و مربیان

وی که رتبه سوم کشوری جشنواره تجارب انجمن اولیا و مربیان را در سال های ۹۶ و ۹۷ کسب کرده و به عنوان معلم نمونه استان در سال 98 نیز انتخاب شده است، می افزاید:« در سال 98 کتاب «7 گام تا مدرسه» را به چاپ رساندم. همچنین در سال 97 تالیف دو جلد کتاب با عناوین «درسنامه آموزشی پایه اول» و ترجمه یک جلد کتاب با عنوان «قدرت پدر و مادر بودن» را نیز در کارنامه ام دارم.»

 نقش خانواده در کسب موفقیت های خانم معلم

عهديه ابراهيمی شاه آبادی از همسرش به عنوان یکی از دلایل موفقیتش نام می برد و می گوید: «همسرم علاوه بر کار عملیاتی که در شرکت انتقال گاز ایران دارد، بشدت در منزل همراه و حمایت گر من است؛ هرچند بخش آموزش فرزندان را به من سپرده اند؛ اما به فرزندانمان یاد داده است که به صورت خودکار به وظایف خود عمل کنند تا آرامش من برای انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی حفظ شود. مطمئنا اگر حضور ایشان نبود و یا کمرنگ بود، من موفقیتی کسب نمی کردم. این را نیز اضافه کنم، از آنجا که از ابتدا شاغل بودم، فرزندانم در محیط کتابخانه حضور داشتند و با این محیط بخوبی آشنا بوده و بسیارعلاقه مند به کتابخوانی و تحقیق و پژوهش هستند.»

این خانم معلم ادامه می دهد: «همین علاقه باعث شده دخترم (هدیه) بتواند عنواینی چون رتبه برتر شهرستان سیرجان جشنواره جابر (پایه دوم)، کسب رتبه سوم استان در جشنواره خوارزمی( پایه هفتم) و کسب رتبه دوم استان در جشنواره خوارزمی امسال(پایه هشتم) را به دست بیاورد و پسرم (محمد امین) نیز در حال تالیف یک کتاب با عنوان «ماجراهای آقای سبزک» است که در مرحله طراحی قرار دارد. همسرم نیز دو سال در جشنواره نظام پیشنهادات شرکت ملی گاز ایران، رتبه پیشنهاد دهنده برتر (ارائه بیشترین پیشنهادات) را کسب کرده است.»

 توصیه هایی برای کلاس های آنلاین مدارس

خانم ابراهیمی شاه آبادی در ادامه، با اشاره به برگزاری کلاس های آنلاین می گوید: «با توجه به شیوع بیماری کرونا و تشکیل نشدن کلاس های درس در مدارس، استرس والدین بسیار بالا رفته و احساس می کنند، فرزندانشان آن گونه که باید، مباحث و درس ها را یاد نمی گیرند؛ اما به عنوان معلم باید بگویم که بچه ها هوش چندگانه دارند. شاید در محیط مدرسه نبوده باشند؛ اما بخوبی درس ها و مباحث را یاد گرفته اند. اگر به بیماری کرونا با دید مثبت نگاه کنیم، باید بگوییم که درس های بزرگی به همراه داشت؛ نخست اینکه فناوری و رسانه را با خود به همراه آورد و به آموزش کمک کرد تا فرزندان از تحصیل باز نمانند؛ هرچند برخی همکاران من و اولیا از برگزاری کلاس های آنلاین رضایت ندارند؛ اما من همواره موافق چالش هستم و این بیماری به ما آموخت تا در شرایط بد هم بتوانیم به کمک فناوری، به کار و زندگی خود ادامه دهیم؛ هرچند که سختی هایی را نیز به همراه داشته و دارد.»

 وی در ادامه می گوید: «من به عنوان یک معلم، سعی کرده ام در کلاس درس چه به صورت فیزیکی و چه مجازی، تسهیلگر آموزش باشم، به گونه ای که بچه ها بیشتر فعالیت ها را خودشان انجام دهند و معلم در کلاس درس و اولیا در منزل نظارت کننده باشند. در جلساتی که به صورت مجازی با اولیا برگزار کردیم، از آنها خواستم که نماینده من در منزل باشند؛ چرا که وقتی اعتماد بین معلم و اولیا برقرار شود، دانش آموز رشد می کند. تجربه چند ساله من این است که ارتباط معلم اگر با اولیا کم یا ضعیف شود،دانش آموز رشد نمی کند. برخی اولیا فکر می کنند که معلم در آموزش مجازی نقشی ندارد و این اولیا هستند که کار معلم را انجام می دهند و کار معلم روی دوش آنهاست، در صورتی که این گونه نیست. برای بچه ها، حرف معلم وحی منزل است و کوچک ترین صحبت از سمت معلم، باعث حرف شنوی آنها می شود. وقتی اولیا از جانب معلم بگویند کار و تکالیفت را انجام بده، حتما دانش آموز انجام می دهد.

 آموختن مهارت زندگی به فرزندان

این معلم موفق ایرانی در ادامه می افزاید: «توصیه ام به خانواده ها این است که با اوقات تلخی و عصبانیت، مبحثی را به بچه آموزش ندهند، دیر یا زود بچه ها جدول ضرب، جمع و تفریق و .... را یاد می گیرند؛ اما چیزی که در این سن باید یاد بگیرند، مهارت زندگی کردن و لذت بردن از واقعیت آموزش است. شوق یادگیری را باید در کودکان زنده نگه داشت؛ چرا که بچه ها عاشق یادگیری و آموزش هستند. ما به عنوان معلم و والدین کودکانمان حق نداریم فرزندانمان را از لحاظ روحی و جسمی آزار بدهیم تا آنها چیزی را یاد بگیرند و حفظ کنند. باید در فرزندانمان شوق آموزش و یادگیری را ایجاد کنیم.»

 سختی های زندگی با همسر شاغل در انتقال گاز

وی در خصوص سختی های زندگی با یک فرد عملیاتی می گوید: «زمانی که ازدواج کردیم، 5 سال دور از هم بودیم، همسرم در سیرجان و من در کرمان زندگی می کردم. در این مدت، فرزندم را بدون حضور پدر بزرگ کردم، به گونه ای که هر 14 روز یکبار و یا هر 7 روز یکبار همدیگر را می دیدیم. بار مسؤولیت و تربیت فرزندانم به عهده من بود و من همواره از این که ایشان رشد فرزندانم را ندیدند، ناراحت بودم. بعد از 5 سال من درخواست انتقال به سیرجان دادم و پیش همسرم رفتم؛ البته در آنجا هم خیلی مواقع شیفت بودند و در منزل حضور نداشتند. زندگی همواره سرشار از خاطرات خوب و بد و سختی هاست و ما توانستیم آنها را پشت سر بگذاریم که حاصل آن، عشق و علاقه و اعتماد و حال خوب امروزمان است؛ هرچند همسر یک فرد عملیاتی بودن سخت است؛ اما همیشه سعی می کنم خودم را جای ایشان بگذارم. این را می دانم که اگر من با روح بچه ها سر و کار دارم، همسرم با جان آدم ها سر و کار دارد و سعی می کنم در خانه، شرایط به گونه ای باشد که آرامش روحی ایشان حفظ شود؛ البته این را هم اضافه کنم که همسرم، بشدت فردی آرام، صبور و نجیب است و با چنین شغلی، دارای روحیه ای ظریف و خاص هستند وهمواره خدا را بابت داشتن چنین خانواده ای، شاکر هستم.