پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند و پژوهشگاه صنعت نفت تفاهم نامه همکاری امضا کردند
بی نیازی کشور از واردات کک سوزنی
مشعل آیین امضای قرارداد دانش فنی و مهندسی پروژه تولید کک سوزنی میان پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند و پژوهشگاه صنعت نفت، 13 تیرماه برگزار شد. هدف اصلی از این پروژه (کک سوزنی)، ساخت الکترودهای گرافیتی برای تداوم تولید در صنایع فولاد کشور به روش کوره قوس الکتریکی است که سالانه 90 هزار تن کک سوزنی از سوی پالایشگاه شازند تولید خواهد شد. از دیگر اهداف این پروژه می توان به کاهش مازوت تولیدی و ایجاد حاشیه سود بیشتر برای پالایشگاه اشاره کرد.
بانگاهی گذرا به تولید کک اسفنجی و سوزنی در صنعت نفت کشور می توان گفت که بهمن سال 1398 تفاهم نامه تولید کک اسفنجی و سوزنی در پالایشگاه های بندرعباس و امام خمینی (ره) شازند با حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت و رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت بین شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی و سازمـان توسعـه و نوسـازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) از طرف وزارت صمت امضا شد. پایلوت این واحد در پژوهشگاه صنعت نفت ساخته شده و با امضای این تفاهم نامه، زمینه ساخت این واحدها در دو پالایشگاه (بندرعباس و شازند) کشور فراهم و کک مورد نیاز صنایع فولاد در مقیاس صنعتی تولید می شود که با توجه به شرایط تحریم ها، نقش مهمی در خودکفایی ایران در صنایع فولاد، داخلی سازی و نیز تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی دارد. کک سوزنی از جمله محصولاتی است که از سوی آمریکا تحریم شده، این محصول شکلی خاص از کک نفتی است که با فناوری پیچیده ای تولید می شود.
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت در آیین امضای قراداد دانش فنی و مهندسی پروژه تولید کک سوزنی که یکشنبه 13 تیرماه برگزار شد، گفت: این پروژه با ۲۹۰ میلیون یورو سرمایه گذاری برای تولید سالانه ۹۰ هزار تن محصول اجرا خواهد شد. این پروژه در واقع یک پروژه دوجانبه است که هم پالایشگاه و هم فولاد از آن بهره خواهند برد و برای آینده پژوهشگاه دستاورد ارزشمندی خواهد داشت. این پروژه جدا از ابعاد اقتصادی، علمی و فنی، برای پژوهشگاه صنعت نفت به دلیل اعتماد مدیران به توانمندی نیروهای داخلی بسیار با اهمیت است که امیدواریم این قبیل رویکردهای مدیریتی که در صنعت نفت و گاز کشور راهبردی است، توسعه یابد.»
به گفته او، «نظارت بر تعمیر رآکتور واحد آیزوماکس اراک و بازسازی پالایشگاه شازند از آن دست پروژه هایی است که این پالایشگاه با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت انجام می دهد.»
توفیقی ادامه داد: «تولید کک سوزنی، پروژه ای کلیدی برای صنعت فولاد کشور به شمار می آید؛ زیرا با توجه به تحریم این محصول از سوی رئیس جمهوری پیشین آمریکا، تولید آن می تواند صنعت فولاد کشور را از یک بحران نجات دهد که همه همکاران من در پژوهشگاه، تلاش خود را به کار خواهند گرفت تا صنعت فولاد هر چه سریع تر از این محدودیت عبور کند.» رئیس پژوهشگاه صنعت نفت با بیان اینکه اجرای چنین پروژه های فناورانه ای، دستاوردهای ارزشمندی برای آینده پژوهشگاه صنعت نفت ایجاد خواهد کرد، افزود: «انجام چنین پروژه های پیچیده ای از نظر فنی و دانشی، سبب تقویت زیرساخت های علمی و فناوری و نیز تقویت امکانات آزمایشگاهی و نیروهای پژوهشگر و فناور پژوهشگاه صنعت نفت می شود و ما را ملزم به ارائه خدمات باکیفیت تر خواهد کرد که از این نظر نیز باید به مدیرانی که شرایط ریسک پذیری و خطرپذیری این قبیل از پروژه ها را با اعتماد به توانمندی داخلی به عهده می گیرند، تبریک گفت.»
سال 1404؛ بهره برداری از تولید کک سوزنی
مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند نیز در آیین امضای قراداد دانش فنی و مهندسی پروژه تولید کک سوزنی در پژوهشگاه صنعت نفت گفت: «با آماده شدن اسناد مناقصه و انتخاب پیمانکار اجرایی پروژه تا نیمه نخست سال آینده، پیش بینی می شود پروژه تولید کک سوزنی پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند تا ابتدای سال ۱۴۰۴ به بهره برداری برسد.»
غلامحسین رمضان پور با بیان اینکه هم اکنون صنایع فولاد، سالانه به ۵۴ هزار تن کک سوزنی نیاز دارد که این رقم به منظور تولید سالانه ۵۰ میلیون تن فولاد در کشور براساس طرح های مطالعاتی انجام شده، در سال های آینده به ۹۴ هزار تن می رسد، افزود:« طراحی واحد تولید کک سوزنی در این پالایشگاه با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت انجام می شود و ظرفیت سالانه کک تولیدی در این واحد ۹۰ هزار تن خواهد بود که نیاز صنایع فولاد برای تولید الکترود گرافیتی را برطرف می کند.»به گفته او، کک سوزنی تولیدی پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند در کارخانه اردکان یزد به الکترود گرافیتی مورد نیاز صنایع فولاد تبدیل می شود. این پروژه افزون بر تولید محصول با ارزش کک سوزنی، مازوت تولیدی در پالایشگاه را به عنوان یکی از محصولات کم ارزش پالایشگاهی به صفر می رساند؛ هر چند که مقدار تولید این محصول در پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند کمتر از ۱۰ درصد بوده و کمترین مقدار درصد وزنی را در پالایشگاه های کشور به خود اختصاص داده است.مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند ادامه داد:« با اجرایی شدن این پروژه، کل مازوت تولیدی پالایشگاه در پروژه کک سوزنی استفاده می شود و افزون بر آن، در واحدهای جانبی که برای این پروژه طراحی شده است، به مواد با ارزش افزوده بیشتر از جمله بنزین و نفت گاز یورو ۴ و ۵ تبدیل می شود.»مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند در بخش دیگری از صحبت های خود گفت:« همکاران ما از همین پروژه، تولید نرمال پنتان را نیز کلید زدند و بعد از گذشت ۵ ماه، محصول نرمال پنتان هم تولید شد که در حال حاضر تولید نرمال هگزان و نرمال پنتان پالایشگاه شازند در مجموع بیش از ۵۰ هزار تن است که مواد بسیار با ارزش و گرانقیمت و مورد نیاز صنایع پتروشیمی است. در حال حاضر تنها تولید کننده این محصول در کشور هستیم که از خروج ارز و واردات آن جلوگیری شده است.»