رئیس جمهوری:

قرارداد سه جانبه سوآپ گاز ایران را به عنوان قطب ترانزیت منطقه ای مطرح   می کند

رئیس جمهوری با بیان اینکه با سفر به کشور ترکمنستان، هم ارتباط دو کشور مدنظر قرار گرفت و هم مسأله ترانزیتی ایران و هم موضوع سوآپ گازی بین ایران، ترکمنستان و آذربایجان برقرار شد، گفت: این قرارداد می تواند ایران را به عنوان قطب منطقه ای و ترانزیت منطقه ای مطرح کند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، سیدابراهیم رئیسی، شامگاه یکشنبه (۱۴ آذرماه) در گفت وگوی تلویزیونی با مردم در آستانه یکصدمین روز فعالیت دولت سیزدهم در پاسخ به این سؤال که خود شما به عنوان شهروند جمهوری اسلامی ایران به عملکرد100  روزه دولت چه نمره ای می دهید؟ گفت: نمره را باید مردم عزیزمان بدهند. داوری و قضاوت مردم در این رابطه منصفانه و عادلانه است.

وی در پاسخ به این پرسش که دولت برای هدفمندکردن یارانه، بویژه مدیریت صحیح یارانه های مشترکان پرمصرف چه برنامه ای دارد؟ افزود: نسبت به اصلاح تعرفه مشترکان پرمصرف، دولت موظف بوده از اول فروردین ماه این کار را انجام دهد که نشده است. به این معنا که باید مسأله اجرای عدالت را در این رابطه کاملاً براساس قانون عملیاتی می کرد؛ اما این کار انجام نشد.

 

عدالت باید نسبت به مشترکان پرمصرف و کم مصرف انرژی اجرا شود

رئیس جمهوری با اشاره به اینکه هم وزارت نفت و هم وزارت نیرو را مأمور کردیم بسرعتً آیین نامه های لازم را تهیه و کاری کنند که عدالت اجرا شود، تصریح کرد: از وزارت نیرو و نفت خواستیم به گونه ای عمل کنند که عدالت نسبت به مشترکان پرمصرف و کم مصرف اجرا شود.

رئیسی در ادامه با اشاره به تقویت دیپلماسی منطقه ای دولت و حضور در دو اجلاس مهم و دستاورد عضویت در نشست سران کشورهای عضو پیمان شانگهای و بهره مندی فعالان اقتصادی از این موضوع بیان کرد: سیاست ما با کشورهای جهان سیاست فعال و حداکثری است، آن هم با اولویت همسایگان و کشورهای منطقه. در این رابطه بنده در این مدت ۱۰۰ روزه ارتباط حضوری و تلفنی با این کشورها داشتم، یعنی پیرو دیدار با هیأت های کشورهای مختلف یا ارتباط های تلفنی با آنها، محور این بوده که اراده جمهوری اسلامی ایران بر گسترش ارتباط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با جهان است.

وی با اشاره به حجم تجارت خارجی ایران و تاجیکستان گفت: در این بخش، بنده آماری از وزارت امور خارجه گرفتم و مشاهده کردم تا امروز که زمان زیادی از آن سپری نشده، سه برابر افزایش پیدا کرده است.

قرارداد سه جانبه سوآپ گاز می تواند ایران را به عنوان ترانزیت منطقه ای مطرح کند

رئیس جمهوری با اشاره به سفر اخیر خود به ترکمنستان افزود: ما با ترکمنستان در پنج سال مشکل داشتیم، از این رو پیرو این سفر هم ارتباط دو کشور مدنظر قرار گرفت و هم مسأله ترانزیتی ایران و هم موضوع سوآپ گازی بین ایران، ترکمنستان و آذربایجان برقرار شد که این موضوع می تواند ایران را به عنوان هاب منطقه ای و ترانزیت منطقه ای مطرح کند.

رئیسی تأکید کرد: برای مثال ما در ترکمنستان با فعالان اقتصادی که در آنجا کار می کنند و دو سال است فریادشان بلند شده، نشستی داشتیم. این فعالان اقتصادی به ما گفتند که باید فکری به حالشان شود؛ زیرا زمینه های زیادی برای فعالیت وجود دارد، بنابراین بنده به آنها قول دادم احیای قرارداد گازی را دنبال کنم که کارشان به جریان بیفتد که تا آخر وقتی که آنجا بودیم، با حسن نیتی که بین دو کشور به وجود آمد، بسیاری از گره ها باز شد. این مسأله در آذربایجان و کشورهای دیگر هم همین طور بود. وی ادامه داد: ما قراردادهایی را امضا کردیم، اما اعلام نکردیم. فقط به طور کلی عرض کنم که این موضوع ها با کشورهای مختلف ظرف چند وقت اخیر اعلام می شود که البته مبالغش، مبالغ سنگینی است.

حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت بخوبی مدیریت شد

رئیس جمهوری درباره حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت کشور نیز گفت: دشمن با فتنه خود می خواست کشور را به هم بریزد که به مدد الهی این مسأله رخ نداد، از این رو با اعتمادی که مردم به دولت داشتند، این موضوع ظرف یکی دو روز مدیریت شد و مردم هم دیدند که چگونه حل شد. در این زمینه ابتدا شایعه هایی پخش کردند که دولت می خواهد قیمت ها را جابه جا کند، اما مردم دیدند که این طور نیست.

 

عضو مجمع نمایندگان تهران:

پیشرفت صنعت نفت در گرو حرکت جهادی و مدیریت انقلابی است

عضو مجمع نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه پیشرفت صنعت نفت کشور در گرو حرکت جهادی و مدیریت انقلابی است، خواستار ارائه راهکاری برای بهبود وضع اقتصادی مردم خوزستان با استفاده از نفت به عنوان یک ثروت ملی شد.

زهره الهیان در دیدار با علیرضا دانشی، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، با بیان اینکه پیشرفت صنعت نفت کشور در گرو یک حرکت جهادی و مدیریت انقلابی است، گفت: چالشی  که در دو دولت گذشته گریبانگیر کشور شد، ناشی از نبود مدیران جهادی و انقلابی بود.

وی افزود: هم اکنون خام فروشی، یک معضل جدی در کشور به شمار می رود، در حالی که هزاران محصول در کشورهای دیگر از این نفت تولید می شود. متأسفانه نمی دانم به چه دلیل دولت گذشته، توجهی به تولید فراورده های نفتی نداشت و خام فروشی را در اولویت خود قرار داده بود، در حالی که این موضوع، آفتی برای کشور است.

نماینده تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: لازم است درصد تولید فراورده های نفتی را بالا ببریم تا شاهد رونق چشمگیری در صنعت نفت باشیم و این موضوعی است که در شرایط تحریم اهمیت بسیاری داد.

الهیان با بیان اینکه دولت، مجلس و بخش خصوصی یا سازمان های مردمی در کنار هم می توانند مشکلات صنعت نفت را حل و از موانع پرشمار عبور کنند، بیان کرد: ما در خدمت مردم هستیم  و باید دِین خود را به خطه عزیز خوزستان ادا کنیم؛ خوزستانی که مردمش در دوران دفاع مقدس ایستادگی و مقاومت کردند.

 

رئیس دفتر رئیس جمهوری:

قرارداد سه جانبه گازی نتیجه فعال شدن دیپلماسی اقتصادی آسیامحور است

رئیس دفتر رئیس جمهوری، قرارداد سه جانبه گازی را یکی از نتایج فعال شدن دیپلماسی اقتصادی آسیامحور دانست و گفت: متأسفانه ما در سال های اخیر، کشورهای همسایه را به فراموشی سپرده بودیم؛ اما امروز مشاهده می کنیم که مسؤولان ترکمنستان برای رفع مشکلات گازی تهران-عشق آباد استقبال خوبی نشان می دهند.

غلامحسین اسماعیلی، با حضور در برنامه نگاه یک شبکه یک سیما، یکی از سیاست های کلی دولت سیزدهم را برقراری ارتباط با دیگر کشورها، فعال کردن دیپلماسی و توجه به همسایگان دانست و گفت: انتخاب رابطه آسیامحور در عرصه های تجاری، انرژی، محیط زیست و استفاده از اقتصاد دیجیتال و پلتفرم های گوناگون آن و ارتباط فیبر نوری میان کشورهای عضو سازمان و کشورهای همسایه با یکدیگر از رویکردها و اهداف رئیس جمهوری در نشست سران اکو بود.

وی افزود: افزون بر اهداف و برنامه هایی که در دستور کار نشست بود، دیدگاه های رئیس جمهوری سبب شد در حاشیه نشست با رؤسای جمهوری کشورهای شرکت کننده، ملاقات های دوجانبه ای انجام دهیم که کشورهای پاکستان، ترکمنستان، آذربایجان، ترکیه، ازبکستان از آن جمله هستند.

رئیس دفتر رئیس جمهوری ادامه داد: در این نشست های دوجانبه مسائلی از قبیل توسعه روابط حمل ونقل انتقال انرژی به ویژه گاز بررسی و نیز دستاوردهای خوبی در حوزه امنیت حاصل شد.

اسماعیلی تصریح کرد: متأسفانه ما در سال های اخیر کشورهای همسایه را به فراموشی سپرده بودیم. اعضای حاضر در این نشست، جایگاه خوبی برای ایران قائل بودند و توافق های مناسبی حاصل شد. برای مثال مسؤولان ترکمنستان برای رفع مشکلات گازی میان ایران و ترکمنستان، استقبال خوبی نشان دادند. وی بیان کرد: جمهوری آذربایجان هم به توافق هایی برای خرید گاز از ترکمنستان و سوآپ از خاک ایران دست یافت و ایران هم سهم خودش از گاز را برداشت خواهد کرد، یعنی تهران در این قرارداد، پولی برای سوآپ نمی گیرد. رئیس دفتر رئیس جمهوری گفت: به لحاظ سهمی که از گاز مورد معامله بین آذربایجان و ترکمنستان خواهیم داشت، از این پس می توانیم گاز خود را در مناطق و استان های شمالی کشور که در فصول سرما با افت فشار گاز روبه رو بودند، صرف کنیم و به واسطه این اتفاق، بخشی از مشکل گاز حل خواهد شد.

 

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس:

طرح جمع آوری گازهای مشعل بررسی شد

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از بررسی و ساماندهی گازهای مشعل در این کمیسیون با حضور مسؤولان وزارت نفت خبر داد.

مصطفی نخعی به نشست روزهای اخیر کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی که با حضور مسؤولان وزارت نفت برگزار شد، اشاره کرد و گفت: در نشست این کمیسیون، ابتدا موضوع گازهای مشعل، ساماندهی و جمع آوری آنها مورد بررسی قرار گرفت.

وی حجم گازهای مشعل در کشور را رقمی حدود ۶۱ میلیون مترمکعب در روز دانست و افزود: ارزش سالانه این گازها نزدیک به ۴ میلیارد دلار است؛ اما طبق برنامه ریزی که شرکت ملی نفت ایران در این باره انجام داده، ۱۴ طرح با سرمایه گذاری ۵ میلیارد دلار برای ساماندهی این موضوع اختصاص یافته است. سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: جمع آوری گازهای مشعل، موضوع مهمی به شمار می آید و در بودجه سالانه کشور نیز به آن اشاره، برنامه ریزی های مطلوبی برای جمع آوری آن انجام شده و اراده برای انجام کار نیز وجود دارد؛ اما بعضی از موانع نیز در این مسیر وجود دارد که باید برطرف شود.

نخعی بیان کرد: مقرر شد کمیته مشترکی با حضور مسؤولان وزارت نفت و کمیسیون انرژی مجلس تشکیل و ظرف دو هفته برای برنامه ریزی اقدام های آینده جمع بندی شود.

وی گفت: موضوع دومی که در این کمیسیون مورد بررسی  قرار گرفت، امکان سنجی صدور خدمات فنی و مهندسی برای نیروگاه ها و پالایشگاه های خارجی بود. در این موضوع نیز نشستی با حضور مدیران امور بین الملل و  امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت، بازرگانی وزارت صمت (صنعت، تجارت و معدن) و بخش انرژی وزارت خارجه برگزار و مقرر شد، نشست های بعدی در این باره ادامه یابد.

 

تعدیل عرضه نفت اوپک ادامه دارد

دبیرکل اوپک اعلام کرد که این سازمان، برای کمک به توازن بازار نفت به تعدیل عرضه خود ادامه می دهد.

به گزارش خبرگزاری رویترز از میلان، محمد سانوسی بارکیندو در وبیناری در ایتالیا اعلام کرد که سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با ادامه تعدیل عرضه نفت خود به توازن بازار نفت کمک می کند.وی گفت: به انجام آنچه اعتقاد داریم، ادامه می دهیم تا مطمئن شویم بر مبنایی پایدار به ثبات بازار نفت دست خواهیم یافت.قیمت های نفت روز پنجشنبه (۱۱ آذرماه) و پس از تصمیم اوپک و متحدانش (اوپک پلاس) مبنی بر ادامه برنامه افزایش ماهانه تولید - با وجود نگرانی ها از آزادسازی ذخیره سازی راهبردی نفت آمریکا و شیوع سویه اومیکرون ویروس کرونا - کاهش یافت.دبیرکل اوپک افزود: بر اساس برآورد کنونی رشد تقاضا در سال ۲۰۲۱، ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز است و در سال ۲۰۲۲، ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز به این رقم اضافه می شود.بارکیندو تصریح کرد: ابهام و نوسان بازارهای نفت به دلیل عوامل بیرونی مانند شیوع ویروس کروناست و لزوماً دلیل آن بنیان های بازار نفت و گاز نیست.وی اظهار کرد: اکنون در مسیر بازگشت به سطح مصرف پیش از شیوع کرونا در سال ۲۰۲۲ هستیم.دبیرکل اوپک گفت: پیش بینی شده است که بیش از ۵۰ درصد سبد انرژی جهان در سال ۲۰۴۵ یا حتی تا اواسط قرن، به نفت و گاز اختصاص یابد.بارکیندو با اشاره به نشست آب و هوایی سازمان ملل متحد در گلاسکو گفت: در همه تعهدهایی که در گلاسکو شنیدیم، هنوز نقشه راه عینی یا برنامه ای برای نحوه جایگزینی این ۵۰ درصد - بدون ایجاد آشفتگی در بازارهای انرژی - مشاهده نکرده ایم.وی تأکید کرد: برای داشتن آینده ای قابل پیش بینی، به نفت و گاز نیاز داریم.

 

 

تأکید مدیران صنعت نفت جهان بر نیاز به سوخت های فسیلی

مدیران صنعت نفت جهان بر نیاز به سوخت های فسیلی با وجود تلاش برای حرکت به سوی انرژی پاک تر تأکید دارند.

به گزارش خبرگزاری رویترز از هیوستون، کنفرانس جهانی انرژی (The World Petroleum Conference) که به فناوری های آینده و راهبردهای کم کربن اختصاص دارد، روز دوشنبه (۱۵ آذرماه) با تأکید مدیران ارشد شرکت های انرژی دنیا بر نیاز به نفت بیشتر در دهه های آینده در هیوستون آغاز به کار کرد.این نشست چهار روزه نفت با حضور مدیران ارشد شرکت های بزرگ نفت جهان از جمله اکسون موبیل، سعودی آرامکو و هالیبرتون آغاز شد که همگی بر نیاز جهانی به نفت و گاز در حال گذار جهان به سوی سوخت های پاک تر تأکید کردند.تقاضای جهانی سوخت فسیلی در سال ۲۰۲۱ بشدت افزایش یافته، به طوری که مصرف گاز طبیعی اکنون به سطح پیش از شیوع ویروس همه گیر کرونا بازگشته و مقدار مصرف نفت هم به سطح سال ۲۰۱۹ نزدیک شده است. با افزایش تقاضا، اقتصادهای اروپا و آسیا با کمبود عرضه برق و گرمایش روبه رو شده اند که آنها را به تلاش برای واردات سوخت یا محدود کردن تقاضا مجبور کرده و قیمت ها افزایش یافته است. با این حال، تعداد زیادی از کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت نتوانستند به اهداف تولید خود پایبند باشند.

این کنفرانس از همان ابتدا به دلیل محدودیت های مسافرتی مرتبط با ویروس کرونا با کیفیت گذشته آغاز نشد؛ زیرا دبیرکل اوپک و وزیران انرژی کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت مانند عربستان، قزاقستان و قطر و مدیران بی پی، سوناطراک و قطر انرژی در این نشست شرکت نکردند.

معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت:

اطلاعات حقوقی کارکنان نفت برای تغذیه در سامانه «کارمندایران» آماده است

معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت با اعلام این نکته که اطلاعات حقوق و دستمزد کارکنان صنعت نفت آماده است، گفت: سازمان اداری و استخدامی باید شرایط لازم برای ورود این اطلاعات به سامانه را براساس ضوابط و مقررات صنعت نفت ایجاد کند.

مهدی علی مددی در گفت وگوی تلفنی با بخش خبر شبکه یک سیما با اشاره به اینکه وزارت نفت آمادگی کامل برای تغذیه اطلاعات حقوق و دستمزد کارکنان خود را در سامانه «کارمندایران» دارد، اظهار کرد: پیش از این نیز وزارت نفت، اطلاعات خود را در سامانه پاکنا (پایگاه اطلاعات کارکنان نظام اداری) که ماژول دیگری از این سامانه است، تغذیه می کرد. وی افزود: به منظور انجام این امر، سازمان اداری و استخدامی باید امکاناتی را برای صنعت نفت در این سامانه فراهم کند که بتوانیم اطلاعات حقوق و دستمزد کارکنان وزارت نفت را در این سامانه بارگذاری کنیم.

معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت گفت: امیدوارم با هماهنگی که سازمان اداری و استخدامی به منظور تعریف مقررات و ضوابط صنعت نفت همچون فوق العاده های عملیاتی در این سامانه دارد، وزارت نفت نیز مانند دیگر سازمان ها حقوق و مزایای کارکنان وزارت نفت را بتواند پرداخت کند.

علی مددی تصریح کرد : این موضوع از یک ماه پیش طی نامه ای به سازمان اداری و استخدامی اعلام شد و قرار بود این شرایط برای وزارت نفت فراهم شود تا این موضوع را انجام دهیم.

 

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی:

طرح های زیادی برای افزایش کیفیت نفت گاز به بهره برداری می رسند

معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش بیان کرد: برای تأمین سوخت بخش حمل ونقل سنگین، سال آینده طرح های زیادی برای افزایش کیفیت نفت گاز تولیدی به بهره برداری می رسند.

جلیل سالاری بعدازظهر یکشنبه (۱۴ آذرماه) در آیین امضای قرارداد تولید ۴۵ هزار خودرو پایه گازسوز بین شرکت ملی پخش فراورده های نفتی و گروه صنعتی ایران خودرو با حضور مهدی صادقی نیارکی، معاون امور صنایع وزیر صنعت، تجارت و معدن (صمت)؛ کرامت ویس کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران و فرشاد مقیمی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو گفت: خوشبختانه در بخش خودروسازی، تعهدهای خوبی ایجاد شده است که امیدواریم با حمایت وزارت نفت از بخش خودروسازی، شاهد اتفاق های مثبتی در این بخش باشیم.

وی افزود: تأمین سوخت ناوگان حمل ونقل به لحاظ کیفی و کمّی از وظایف وزارت نفت است و در این زمینه، طرح های زیادی به ارزش ۱۴ میلیارد دلار اجرا شده و نتیجه آن توزیع حجم بالایی از سوخت با استانداردهای یوروست. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران تصریح کرد: برای تأمین سوخت بخش حمل ونقل سنگین، سال آینده طرح های زیادی برای افزایش کیفیت نفت گاز تولیدی به بهره برداری می رسند.

سالاری گفت: شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران در بخش های دانش فنی و تأمین تجهیزات به بومی سازی ۷۵ درصدی دست یافته است.

وی افزود: ما برنامه پژوهش محصول محور داریم. در سال های گذشته هم از خودروی پایه گازوییلی حمایت کردیم و درخواست این بود که این خودرو در خط تولید قرار گیرد که متأسفانه این اتفاق نیفتاد.

معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش ادامه داد: در وزارت نفت برای دنبال کردن هدف جایگزینی سی ان جی (گاز طبیعی فشرده) با بنزین، موفق به گازسوز کردن حدود ۱۵۰ هزار خودروی عمومی از طریق مصوبه شورای اقتصاد شدیم و امروز هم ۶ پیمانکار در حال اجرای کار تبدیل این خودروهای گازسوز هستند و ۳۰۰ کارگاه فعال است.

سالاری اعلام کرد: در مرحله نخست، تبدیل ۶۵۰ هزار دستگاه خودروی عمومی را در برنامه داریم و از محل این اقدام ها در مجموع در مصرف بنزین ۱۸۰ میلیون لیتر صرفه جویی شده و ۷۰ تا ۸۰ میلیون دلار هم صرفه جویی ارزی رقم خورده است.

وی گفت: از طریق احداث جایگاه های عرضه سی ان جی تاکنون، ظرفیت توزیع روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب از این سوخت در کشور فراهم شده که روزانه ۲۰ میلیون مترمکعب آن مصرف می شود. 

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران تصریح کرد: وزارت نفت به لحاظ مسؤولیت اجتماعی در زمینه توزیع سوخت به تعهدهای خود عمل کرده، در بخش مدیریت مصرف هم نگاه مان سودمحوری است و کاهش مصرف و توجه به محیط زیست نیز از دیگر اهداف ما در این بخش به شمار می آید.

سالاری گفت: تلاش خودروسازان هم باید مضاعف شود، بنابراین ضرورت دارد که به بخش تبدیل ناوگان توجه کنیم. پیش از این نیز گامی ۶۰۰ هزار خودرویی در زمینه تبدیل کارگاهی برداشته شده و امروز هم با همکاری گروه صنعتی ایران خودرو، قرارداد تولید ۴۵ هزار خودروی گازسوز در کارخانه محقق می شود که امیدواریم این تعداد باز هم افزایش یابد تا افزون بر مزایای محیط زیستی، ارزش افزوده ای هم در این بخش اتفاق بیفتد. 

وی با بیان اینکه برای افزایش تعداد جایگاه های عرضه برنامه ریزی داریم، گفت: از این تعداد ۴۰ هزار خودرو تولیدی تاکسی و ۵ هزار خودرو نیز وانت خواهد بود.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران تصریح کرد: معادل پرداختی وزارت نفت به شرکت خودروساز ۵۰۵ دلار به ازای تولید هر وانت دوگانه سوز و ۴۲۵ دلار به ازای تولید هر تاکسی دوگانه سوز خواهد بود که شرایط تولید هم بر اساس نسل های ۴ و ۵ است.

 

مدیر کل روابط عمومی وزارت نفت تاکید کرد

افزایش مصرف گاز و محدودیت های واقعی در تولید

مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت درباره افزایش مصرف گاز و محدودیت های واقعی در تولید هشدار داد. علی فروزنده در سی وپنجمین نشست رؤسای روابط عمومی صنعت گاز که به صورت ویدیوکنفرانس برگزار شد، گفت: ما با افزایش افسارگسیخته مصرف و محدودیت های واقعی در تولید روبه رو هستیم و سرمایه گذاری فقط برای نگهداشت تولید در سطح کنونی گاز، سرمایه گذاری بسیار زیاد و قابل توجهی خواهد بود؛ این واقعیت هایی است که باید به صورت شفاف برای مردم توضیح داده شود. وی ادامه داد: آماده شدن برای چنین شرایطی که شرایط دشواری هم خواهد بود، به الزام هایی نیاز دارد که بخش مهمی از آن، الزام های درون سازمانی و از مهم ترین نکات آن، حرف زدن با مردم به صورت شفاف است و همان طور که گفتم، این از هنرهای ویژه روابط عمومی هاست. مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت افزود: اکنون ما با بحران انرژی در سراسر دنیا روبه رو هستیم و تصور نکنید این بحران انرژی، تنها گریبان نسل آینده و فرزندان ما را می گیرد؛ بلکه هیچ دور نیست که گریبان نسل کنونی را هم بگیرد. پس اگر این واقعیت را بپذیریم، باید با همه قوا برای رویارویی با این چالش آماده شویم و خط مقدم این رویارویی نیز همکارانمان در روابط عمومی ها هستند. فروزنده با بیان اینکه باید بکوشیم همه را درگیر بحث فرهنگی بهینه سازی کنیم تا نتیجه بهتری دریافت کنیم، گفت: از هیچ ظرفیت قابل استفاده ای نباید بگذریم و همزمان باید به بهینه ترین راه ها نیز فکر کنیم. منابع ما همیشه محدود بوده و اکنون محدودتر از گذشته است؛ اما همین منابع محدود را نیز باید به بهینه ترین شکل ممکن استفاده کنیم. وی تأکید کرد: باید تلاش کنیم که همه اقدام ها، تلاش ها و کارها را سنجش پذیر انجام دهیم و بعد سازوکاری برای سنجش این فعالیت ها طراحی کنیم تا سنجش پذیری این امکان را فراهم کندکه هم خودمان بدانیم کاری که انجام دادیم، به واقع چقدر مؤثر بوده و هم بتوانیم پاسخگوی دیگران در این زمینه باشیم. مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت، طراحی نقشه راه آینده صنعت نفت را که بخش بزرگی از آن، از این پس در فضای بهینه سازی و اقتصاد بهینه سازی تعریف می شود، نکته ای کلیدی خواند و تصریح کرد: در همه بخش ها، چه پروژه های تعویض بخاری ها و اصلاح موتورخانه ها و چه کارهایی مانند فرهنگ سازی و تبلیغات، نکته کلیدی، بحث اندازه گیری است؛ زیرا اگر توان اندازه گیری نداشته باشیم، در واقع کار را با چشم بسته انجام می دهیم و کار با چشم بسته هم نتیجه مشخصی ندارد. فروزنده در پایان با بیان اینکه از خلاقیت ها، ایده ها و ظرفیت های داخل سازمان ها نیز برای مسائل مختلف نباید غفلت کرد، افزود: امیدوارم بتوانیم فصلی نو را با ایده های نو، انگیزه جدید و تلاش بیشتر در کاری که به ما سپرده شده، رقم بزنیم.

 حوزه روابط عمومی نیازمند علم، تجربه و تخصص است

ولی الله دینی، مدیر مهندسی ساختار شرکت ملی گاز ایران نیز در این نشست درباره ساختار روابط عمومی ها سخن گفت و اظهار کرد: حوزه روابط عمومی نیازمند علم، تجربه، تخصص و بهره مندی از رویکردهای نوین است، از این رو روابط عمومی شرکت ها وظایف سنگینی به عهده دارند. وی ادامه داد: توقع اصلی در روابط عمومی، ایجاد ارتباط درست، منطقی و به موقع با مخاطبان است که امیدوارم در این زمینه موفق عمل کرده باشیم.

مدیر مهندسی ساختار شرکت ملی گاز ایران، همچنین با اشاره به اقدام های مثبت گذشته، تأکید کرد که برنامه های جایگاه یابی، رشد و ارتقای عملکرد همچنان ادامه دارد.

ضرورت تبلیغات برای  تداوم صرفه جویی مصرف گاز در کشور

سیدجلال نورموسوی، سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران نیز با بیان اینکه در شرایط کنونی، تدابیری برای عبور از بازه زمانی دو ماه آینده وجود دارد، اظهار کرد: یکی از تدابیری که می تواند دنبال شود، انجام تبلیغات برای تداوم صرفه جویی مصرف گاز در کشور است. افزون بر این با سردتر شدن هوا، نیاز به صرفه جویی بیشتری است و تبلیغات هم تأثیر زیادی دارد. وی ادامه داد: با طرح موضوع هدفمندی یارانه های انرژی از سال ۸۹، محتواهای مناسبی نیز برای ترغیب به صرفه جویی تهیه شده است. این تبلیغات سبب کاهش سرانه مصرف انرژی گاز شده که امیدواریم این روند تداوم داشته باشد. سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران تصریح کرد: مصرف گاز خانگی و صنایع امروز، ۵۳۰ میلیون مترمکعب بود که نسبت به روزهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است. بنابراین اقدام دیگر، مدیریت فضای روانی جامعه است تا بتوان از افزایش ناگهانی مصرف انرژی پیشگیری کرد. نورموسوی یادآور شد: افزون بر آن، مدیریت فضای روانی جامعه در شرایط افزایش مصرف گاز نیز اهمیت دارد؛ زیرا باید به کاهش مصرف گاز منجر شود، ضمن آن که به طور کلی با ترویج اصول مصرف بهینه انرژی گاز از یک سو و کنترل های لازم از سوی دیگر، مشکلی در گازرسانی به مردم وجود نخواهد داشت.

 

همراهی حراست نفت  در تحقق هدف برداشت حداکثری از میدان های مشترک

رئیس سازمان حراست صنعت نفت اظهار کرد: این سازمان همسو با تحقق هدف برداشت حداکثری از میدان های مشترک از همه ظرفیت و توان اطلاعاتی و عملیاتی خود با همکاری و هماهنگی نهادهای نظامی و انتظامی مستقر در این مناطق استفاده می کند.

عظیم شیراوند در نشست بررسی چالش های پیش روی حراست در مناطق عملیاتی غرب کشور، با حضور رؤسای حراست شرکت ملی نفت ایران، شرکت نفت مناطق مرکزی ایران و جمعی از کارشناسان سازمان حراست صنعت نفت، رفع مشکلات و مسائل پیش روی حراست شرکت های تابع را از اهداف این نشست برشمرد و گفت: سازمان حراست صنعت نفت، خود را مکلف به انجام وظایف و مأموریت های محوله همسو با سیاست دولت خدمتگزار با رویکردی نوین می داند و در این زمینه، مطابق با دستورعمل های ابلاغی وزارت نفت گام برمی دارد.

وی با اشاره به اولویت صنعت نفت در توسعه میدان های مشترک نفت و گاز و برداشت حداکثری اظهار کرد: سازمان حراست همسو با تحقق هدف حداکثری تولید از میدان های مشترک که بیشتر در دوران هشت سال دفاع مقدس نیز آلوده به انواع مین و مهمات شده اند، از همه ظرفیت و توان اطلاعاتی و عملیاتی خود با همکاری و هماهنگی ارگان های نظامی و انتظامی مستقر در این مناطق استفاده می کند.

رئیس سازمان حراست صنعت نفت، مجاهدت های شبانه روزی تلاشگران عرصه تولید نفت و گاز شرکت های نفت مناطق مرکزی ایران و بهره برداری نفت و گاز غرب در شرایط ویژه تحریم های ظالمانه و تداوم شیوع ویروس کرونا را ستود و افزود: دریافت واقع بینانه از حساسیت های منطقه و شرایط پیش رو و برنامه ریزی جامع سازمانی در این باره، موضوعی ضروری است و نقش و وظایف ذاتی حراست برای صیانت از نیروی انسانی و تأمین امنیت میدان ها و تأسیسات نفتی، افزایش ضریب امنیتی و اتخاذ تدابیر لازم در این رابطه، بسیار حائز اهمیت است.

علیرضا دامغانی، سرپرست حراست شرکت ملی نفت ایران، در این نشست با اشاره به مأموریت سنگین حراست ها، بر لزوم توسعه امکانات و ابزارهای لازم برای اجرای مأموریت ها از منظر علمی و تخصصی تأکید کرد و افزود: حراست ها، افزون بر نقش و کارکرد تخصصی آنها، بر مبانی اخلاق حرفه ای و اسلامی، پشتیبانی از کارکنان، مردم داری و خوش خلقی اهتمام بیشتری به کار گیرند.

از افزایش صادرات و نمایش دیپلماسی انرژی تا توجه به مسوولیت اجتماعی در کارنامه دولت سیزدهم

صنعت نفت در 100 روز

مشعل  اگر سوم شهریور را زمان آغاز به کار کابینه دولت سیزدهم بدانیم که وزرای آن به محض دریافت رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی فعالیت خود را در وزارتخانه های مربوطه آغاز کردند، اکنون بیش از 100 روز از آن تاریخ زمان مناسبی برای بررسی عملکرد و فعالیت های انجام شده است.   این گزارش، نگاهی به اقدامات و عملکرد وزارت نفت دولت سیزدهم در100 روز عمر دولت دارد. در یک نگاه گذرا می توان فعالیت شاخص دولت را در افزایش صادرات نفت و فراورده های نفت، مسؤولیت اجتماعی، توجه به نیروی انسانی و همچنین دیپلماسی انرژی قابل توجه خواند.  این گزارش، نگاهی دقیق تر به شاخص های موفقیت وزارت نفت دولت سیزدهم در این 100 روز دارد که در ادامه می آید:

توجه به مسؤولیت اجتماعی از موضوعاتی است که دولت سیزدهم، خود را معتقد به آن دانسته و بنا دارد با حرکت در این مسیر، مسؤولیت پذیری خود را نسبت به اجتماع متاثر از صنعت نفت نمایان سازد. آنچه برآیند فعالیت چند ماهه دولت سیزدهم در وزارت نفت بوده، توجه به این مساله در حاشیه سفرهای استانی وزیر نفت و همچنین فعالیت هایی در این حوزه  است.  خروجی مصوبات و اظهارات وزیر نفت در هفت سفر او به استان های مختلف کشور، گواهی بر این مساله است.

دستور تخصیص بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان اعتبار در حوزه مسؤولیت اجتماعی برای استان خوزستان، یکهزار و ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح های مسؤولیت اجتماعی  فارس از جمله ۲۵۰ پروژه رفاهی، آموزشی و فرهنگی استان فارس، اختصاص ۵۷ میلیارد تومان اعتبار برای ساخت و تکمیل بیمارستان حضرت زینب(س) شیراز، اختصاص 10 میلیارد تومان برای تکمیل برج فناوری پارک علم و فناوری استان فارس، اختصاص ۱۵ میلیارد تومان از اعتبارات وزارت نفت در حوزه مسؤولیت اجتماعی برای افراد زیر پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد،  360 پروژه 700 میلیاردی برای استان بوشهر، ۳۶۰ پروژه در بخش های مختلف آموزشی، رفاهی، فرهنگی، راه و طرح های هادی  و  اختصاص اعتبار  114 میلیارد تومانی به مردم کهگیلویه و بویراحمد برای  بیش از ۶۲ پروژه عام المنفعه (در حوزه های ورزشی، آموزشی، راهسازی، آب و...)  از جمله این موارد به شمار می رود. افزون بر آن، وزارت نفت بالاترین اعتبار اجرای پروژه های مسؤولیت های اجتماعی را به استان بوشهر اختصاص داده است. ۳۰۳ پروژه مسؤولیت اجتماعی که ۱۱۱ مورد آن تکمیل و اعتبار آن تخصیص داده شده در خصوص منطقه پارس، شهرستان های عسلویه، جم، کنگان و دیر است . در بحث اشتغال و بیکاری نیز پروژه های جدیدی در بخش فشارافزایی حوزه پارس جنوبی و توسعه میدان های مستقل گازی و نفتی استان (بالغ بر ۱۲ میدان) در حال تعریف است که با رونق گرفتن و شروع این پروژه ها به طور قطع، تحولی در اشتغال این منطقه ایجاد خواهد شد.

همچنین در استان ایلام  پروژه مسؤولیت اجتماعی با ارزش حدود ۲۰۰ میلیارد تومان تعریف شده که در این میان، حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای بهسازی جاده های حادثه خیز در نظر گرفته شده و بخشی از آن نیز در شهرستان مهران صرف خواهد شد

. افزون بر این موارد، هزینه لوله کشی منازل ۴۵۰ خانوار که بنیه مالی ضعیفی دارند نیز از سوی وزارت نفت تأمین خواهد شد. علاوه بر این موارد، به گفته اوجی در بحث اشتغال براساس انعقاد قرارداد  با مجموعه سازمان فنی و حرفه ای استان و شهرستان،  توانمندی جوانان خوش فکر و توانمند استان با هزینه وزارت نفت ارتقا می یابد تا  تخصص نداشتن، بهانه ای برای استفاده از نیروهای غیربومی نباشد.

ضمن اینکه حمایت عملی وزارت نفت از واکسیناسیون مردم، احداث مرکز آموزشی ایذه، اجرای پروژه های آموزشی و فرهنگی، اهدای ۲ میلیون سرنگ به دانشگاه علوم پزشکی اهواز، خدمت رسانی به زائران اربعین حسینی، گازرسانی به موکب های مستقر در مهران، همراهی در تأمین هزینه های فرودگاه جم، تلاش برای افزایش اشتغالزایی، کمک رسانی به زلزله زدگان اندیکا و... بخشی دیگر از  دستورات وزیر نفت و فعالیت های انجام شده دراین حوزه است.

 قطب انرژی ایران؛ مقصد اولین سفر استانی

حضور و ورود جواد اوجی تنها یک روز پس از آغاز به کار او در وزارت نفت با سفر به قطب انرژی ایران، یعنی عسلویه همراه شد. وزیر نفت در نخستین سفر عملیاتی خود، وارد عسلویه شد و از طرح های گازی و پتروشیمی مستقر در این منطقه، سکوی گازی فاز یک پارس جنوبی ۱ (SPQ)، فازهای ۱۲، ۱۴، بندر پارس ۲ (تنبک)، پتروشیمی دماوند و برزویه (نوری) بازدید کرد و  پس از حاضر شدن بر مزار شهدای گمنام عسلویه، بررسی طرح های گازی و پتروشیمی مستقر در عسلویه را در نشستی با حضور مدیران مربوطه در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در دستور کار قرار داد. او در این سفر اعلام کرد که دوستان قول دادند نخستین ردیف شیرین سازی پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی زمستان، امسال به بهره برداری برسد و به کمک شبکه گازی کشور بیاید.

وزیر نفت با قدردانی از تلاش دست درکاران توسعه این فاز، استاندار و نمایندگان مجلس اظهار کرد: دولت سیزدهم، دولتی مردمی است و تمام دغدغه آن رفع مشکل حقوقی و معیشتی است.موضوع دیگر او درباره اشتغال نیروهای بومی در منطقه بود که گفت: تلاش این است که توانمندی نیروهای بومی افزایش یابد.

 مقصد دوم؛ پالایشگاه تهران

دومین مقصد جواد اوجی پس از حضور در وزارت نفت، پالایشگاه تهران بود که طی آن نقشه راه پالایشی کشور را اعلام کرد و گفت: ان شاءالله طبق برنامه زمان بندی تعریف شده برای توسعه کمّی و کیفی پالایشگاه های موجود و برنامه ریزی برای ساخت پالایشگاه های جدید  طی 5-4 سال آینده، ظرفیت پالایش روزانه کشور با افزایش یک ونیم برابری به ۳میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه می رسد.

وزارت نفت در دولت سیزدهم دو دستور کار در بحث پالایشگاه ها دارد؛ مورد نخست ارتقای کمّی و کیفی پالایشگاه های کنونی و دوم ایجاد ظرفیت پالایشی از طریق ساخت پالایشگاه های نو یا همان پتروپالایشگاه ها خواهد بود.

 اوجی گفت: خوشبختانه سرمایه گذاران در بحث ایجاد و توسعه ظرفیت پالایشی مشخص شده اند و توافق هایی هم با وزارت نفت شده و طبق برنامه زمان بندی، مسیر توسعه کمّی و کیفی پالایشگاه ها طی خواهد شد. برای پالایشگاه های جدید هم مطابق برنامه ای که سرمایه گذاران متعهد شده اند، دولت بحث مجوز تنفس خوراک را برای آنها در نظر گرفته است. وزیر نفت تأکید کرد: موضوع بهبود کیفیت فراورده های نفتی و افزایش کیفیت بنزین و گازوییل را که در حوزه محیط زیستی برای ما بسیار مهم است، دنبال می کنیم. بحث طرح های توسعه کمّی و کیفی پالایشگاه ها به طور جدی در دستور کار دولت سیزدهم است.

 مقصد سوم؛ قطب نفت خیز ایران

جواد اوجی ۲۶ شهریورماه در سفر به استان خوزستان از دکل حفاری ۲۵ فتح اهواز و برخی میدان های مشترک، بازدید داشت و طی آن اعلام کرد:  خدا را شاکرم که توفیق داد سومین سفر استانی و کاری را در خوزستان داشته باشم؛ استانی که ۷۴ درصد نفت کشور از میدان های آن تولید می شود.

وی با اشاره به اهمیت حفظ و نگهداشت تولید در میدان های مشترک نفت و گاز کشور افزود: ما به آقای رئیسی قول دادیم که توسعه میدان های مشترک نفتی و گازی در این دولت تعیین تکلیف شود که بخشی از این میدان های مشترک هم در استان خوزستان و کشور عراق است. در این سفر نیز روند پروژه ها و قراردادهایی که در بحث حفظ و نگهداشت امضا شده و پیشرفت آنها همچنین توسعه میدان های جدید را بررسی می کنیم، ضمن اینکه از روند پروژه های میدان های مشترک غرب کارون بازدید می کنیم که بخشی از آنها توسعه یافته اند؛ اما کامل نیست و نیاز دارد که دیگر بخش های آن تکمیل شود و هرچه سریع تر فاز دوم یا سوم توسعه آنها را آغاز کنیم. اوجی ادامه داد: بحث حداکثر برداشت نفت از میدان های مشترک را در برنامه قرار داده ایم و با بیش از ۱۵۳ میلیارد بشکه نفت قابل استحصال، ظرفیت خوبی برای برداشت از این مخازن و میدان های نفتی داریم.

 مقصد چهارم؛ ایلام

جواد اوجی، 2 مهر امسال در سفری یک روزه به همراه رئیس جمهور و هیأت دولت  به ایلام رفت که اخبار خوشی، خروجی این سفر بود. از جمله آنکه از پیگیری سرمایه گذاری ۴میلیارد دلاری در صنعت نفت ایلام و برنامه ریزی وزارت نفت برای ساخت نخستین پارک زنجیره صنایع تکمیلی پ پ (پلی پروپیلن) در استان ایلام خبر داد.

او همچنین از  طرح توسعه میدان نفتی آذر در نقطه صفر مرزی بازدید و از نزدیک در جریان روند فعالیت های این طرح قرار گرفت و  با کارکنان درباره وضع حقوق و مزایای آنها گفت وگو کرد. اوجی همچنین از  پالایشگاه گاز و پتروشیمی ایلام بازدید داشت. حضور در میان مردم و برگزاری نشستی مردمی در فرمانداری مهران، از دیگر برنامه های او بود.

اوجی در این سفر خبر داد که به غیر از میدان چنگوله، بالغ بر ۲ میلیارد دلار در بخش توسعه میدان های نفتی، چه مشترک و چه غیرمشترک سرمایه گذاری خواهد شد که بخشی از این فرایند آغاز شده و بخش های دیگر هم بزودی کلید خواهند خورد. او همچنین با اشاره به برنامه ریزی برای ۲ میلیارد دلار سرمایه گذاری در بخش پایین دست ادامه داد: در همین مسیر، نخستین پارک پلی پروپیلن در مجاورت پالایشگاه گاز ایلام احداث خواهد شد، بنابراین در مجموع باید ۴ میلیارد دلار ظرف حداکثر 5 سال آینده در صنعت نفت استان ایلام سرمایه گذاری شود. چنین رقمی به طور حتم می تواند تحولی اساسی در این استان و در بیشتر شهرستان های آن ایجاد کند.

مقصد پنجم؛ کهگیلویه و بویراحمد

وزیر نفت در پنجمین سفر کاری و استانی به همراه رئیس جمهوری و هیأت دولت به کهگیلویه و بویراحمد، از سرمایه گذاری ۲۶۰ میلیون یورویی در میدان های نفتی کهگیلویه و بویراحمد، تخصیص ۱۱۴ میلیارد تومان به پروژه های مسؤولیت اجتماعی این استان و بهره برداری پتروشیمی گچساران در سال ۱۴۰۱ خبر داد.  او در نشست هایی با مسؤولان و مردم این منطقه، اعلام کرد که ۲۶۰ میلیون یورو در میدان های نفتی استان سرمایه گذاری می شود و پتروشیمی گچساران در سال ۱۴۰۱ به بهره برداری می رسد. بازدید هوایی از طرح های پتروشیمی گچساران و ان جی ال همچنین بازدید از پتروشیمی گچساران، برنامه های بعدی وزیر نفت بود. او با ارزیابی مثبت از روند تکمیل مجتمع پتروشیمی گچساران، اظهار کرد: ساخت این پروژه، حدود ۸۷ درصد پیشرفت داشته و یکی از امتیازهای آن، این است که ۷۸ درصد کالاها ساخت داخل است و خوراک این مجتمع نیز از خط اتان که از پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس می آید، تأمین می شود.

 مقصد ششم؛ بوشهر

وزیر نفت برای دومین بار پس از کسب کرسی وزارت نفت، عازم بوشهر شد و طی این سفر از نیاز ۲۲ میلیارد دلاری میدان های گازی به سرمایه گذاری برای حفظ و نگهداشت تولید گفت و تأکید کرد: هر جا فعالیت هایی در صنعت نفت داریم، مردم هم باید از قِبَل آن بهره مند شوند. اوجی همچنین از یکی از برنامه های اصلی وزارت نفت دولت سیزدهم هم رونمایی کرد و افزود: تکمیل پروژه های نیمه کاره و سنواتی، از برنامه های اصلی وزارت نفت است؛ طرح هایی که از سال ۱۳۹۰ آغاز شده و ممکن است بعضی از آنها اکنون صرفه اقتصادی یا ضرورت نداشته باشند، از این رو باید غربالگری شوند و اولویت و نیاز را بررسی می کنیم و در کنار آن، پروژه های جدیدی را هم با مطالعات کارشناسی دقیق و تأمین منابع مالی آنها آغاز می کنیم. وزیر نفت، از بهره برداری پتروشیمی گچساران در سال ۱۴۰۱ خبر داد.

  مقصد هفتم؛ استان فارس

هفتمین مقصد سفر کاری و استانی وزیر نفت، استان فارس بود که طی آن  از اختصاص ۴.۵ میلیارد دلار سرمایه به توسعه بخش بالادست گاز این استان خبر داد. وی از پالایشگاه گازی فراشبند هم بازدید داشت و با حضور در جمع مدیران این پالایشگاه از نزدیک در جریان روند عملیات این پالایشگاه قرار گرفت. او گفت:  استان فارس پس از استان بوشهر، دومین دارنده ذخایر گازی کشور به شمار می آید و ظرفیت تولید روزانه گاز در این استان ۱۱۴ میلیون مترمکعب است. با فشارافزایی و توسعه میدان های گازی از ظرفیت خالی پالایشگاه های گاز کشور استفاده می کنیم و با توسعه میدان های گازی، روزانه ۱۱۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید گاز استان فارس اضافه می شود. او همچنین نسبت به پیگیری مشکلات رانندگان شرکت زاگرس جنوبی قول مساعد داد. وزیر نفت در این بازدید از سرمایه گذاری ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلاری دولت سیزدهم برای فشارافزایی میدان های گازی کنونی و توسعه میدان های گازی جدید در استان فارس، افزایش ۱۱۰ میلیون مترمکعبی ظرفیت تولید گاز در این استان، تخصیص اعتبار ۱۱۵۰ میلیارد تومانی نفت به طرح های رفاهی و اتصال ۱۰۰ روستا و ۴۶۰ واحد صنعتی فارس به شبکه گاز تا پایان سال ۱۴۰۰ خبر داد و افزود: وزارت نفت برنامه دارد با سرمایه گذاری در بخش بالادست گاز شامل طرح توسعه فاز ۱۱ میدان گازی مشترک پارس جنوبی، میدان های آغار و دالان، شانول، تابناک، هما و وراوی، فشارافزایی و توسعه میدان های گازی جدید، از ظرفیت خالی روزانه ۱۴۰ میلیون مترمکعبی پالایشگاه های گازی، بویژه در استان های فارس و بوشهر استفاده کند.

اوجی تأکید کرد: اعتقاد ما بر این است که متناسب با توسعه میدان ها و ذخایر گازی و نفتی، مردم نیز باید از مواهب طرح های صنعتی همجوار خود بهره مند شوند، بنابراین در این سفر وزارت نفت ۱۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده است.

 نیروی انسانی را فراموش نمی کنیم

ساماندهي و توجه به سرمايه انساني از اولویت های وزارت نفت دولت سيزدهم عنوان شده است. در این خصوص، جواد اوجي در تاريخ 21 شهریور با صدور حکمي، مهدي علي مددي را به عنوان سرپرست معاونت وزير در توسعه مديريت و سرمايه انساني منصوب کرد تا انتصاب سريع او، کارکنان را براي روزهايي بهتر اميدوار کند.

افزون بر آن، مرور بخشنامه ها و دستورعمل ها حاکی از توجه به این رویکرد مهم در وزارت نفت دولت سیزدهم است.  وزير نفت در تاريخ 17 شهریور نیز  با صدور ابلاغیه ای، خواستار توقف اقدام های اجرايي و لغو بعضي ابلاغیه های مربوط به حوزه منابع انساني شد و طي آن نوشت: «شايسته است که در اسرع وقت، نسبت به لغو و توقف اقدام های اجرايي مربوط به ابلاغیه های مشروحه ذيل با نظر داشتن ملاحظات مرقوم حسب مورد اقدام لازم معمول شود.» احياي سمت های سازماني، رفع موانع پيش روي جذب نيروي انساني، اصلاح شیوه نامه های حوزه منابع انساني با دستور وزير نفت، برنامه ریزی برای احیای ۱۰ هزار سمت سازمانی حذف شده در سطح صنعت نفت، حمايت از بازماندگان متوفيان غيررسمي حوادث ناشي از کار در صنعت نفت، ساماندهي پرداخت فوق العاده های کارکنان قراردادي مدت موقت، تکميل فرايند جذب مشمولان ايثارگر تا پايان سال، برنامه ریزی براي جذب فارغ التحصیلان دانشگاهي، تلاش برای حل و رفع مشکلات کارکنان، ساماندهی وضع پرداخت فوق العاده های کارکنان قراردادی مدت موقت وزارت نفت، افزایش حق الزحمه بهره وری کارکنان قرارداد مدت موقت و پیمانکار، همچنین پرداخت بهره وری نیمه نخست سال به نیروهای پیمانکاری و قرارداد مدت موقت صنعت نفت در ماه جاری با فرمول جدید از دیگر مواردی است که در این ایام مورد توجه قرار گرفته است.  افزون بر آن، اوجی در هفته های اخیر با انتشار مطلبی در حساب کاربری توییتر خود، از تغییرات مطلوب فرایند تبدیل وضعیت مشمولان ایثارگری پیمانکاری در صنعت نفت خبر داد.

 سربلندی در حل اختلال سامانه هوشمند سوخت

بدون شک 100 روز فعالیت وزارت نفت سیزدهم در زمره روزهای پرچالش عمر این وزارتخانه است که با اختلال سامانه هوشمند سوخت کشور همراه بود. چالشی که می رفت کل کشور را در تامین سوخت از سامانه هوشمند با مشکل مواجه کند؛ اما تدبیر مناسب در مواجهه با آن، این مشکل را مرتفع ساخت و کارکنان صنعت نفت، طی عملیاتی یک هفته ای برای رفع اختلال این سامانه و اتصال جایگاه های عرضه به آن، با بهره گیری ۱۰۰ درصدی فنی و عملیاتی نیروها باز هم از آزمونی دیگر در عرصه خدمت رسانی حرفه ای و تخصصی، دلسوزانه و متعهدانه، صادقانه و شفاف به مردم و کشور، سربلند بیرون آمدند و توطئه دشمنان برای دسیسه سازی در این حوزه حساس را خنثی کرد. مسؤولان شرکت پخش و فراورده های نفتی  از اتصال تمامی ۴ هزار و ۶۰ جایگاه عرضه سوخت موجود در کشور به سامانه هوشمند سوخت و عرضه بنزین و نفت گاز سهمیه ای در کل جایگاه ها و پایان این عملیات بزرگ، پیچیده و زمانبر خبر دادند.

 نمایش دیپلماسی انرژی با  قرارداد  سوآپ گاز

دیپلماسی انرژی را می توان از مهم ترین رویکردهای وزارت نفت دولت سیزدهم از ابتدای آغاز به کار برشمرد؛ موضوعی که در همین 100 روز نخست فعالیت دولت با امضای قررداد سه جانبه سوآپ گاز تبلور یافت که همسو با توسعه روابط با همسایگان و تقویت دیپلماسی انرژی انجام شده است.

براساس قرارداد سه جانبه سوآپ گاز از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از خاک جمهوری اسلامی ایران که در روز 7 آذرماه با حضور رؤسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان در حاشیه پانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) امضا شد، ایران از ابتدای زمستان، سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز را از ترکمنستان به آذربایجان تحویل می دهد. کارشناسان معتقدند که قدرت دیپلماسی ایران با امضای این قرارداد افزایش یافته، قابلیت تحریم پذیری ایران کاهش و نقش ایران در مبادلات گازی منطقه افزایش می یابد.

برخی کارشناسان، این قرارداد را اصلی ترین موفقیت راهبردی 4 ماه دولت سیزدهم خواندند و از آن به عنوان شکسته شدن بن بست دیپلماسی ایران پس از5سال یاد کرده اند.

 افزایش صادرات نفت خام و فراورده های نفتی

دور زدن تحریم ها و حرکت در مسیر افزایش صادرات نفت و فراورده های نفتی، از جمله وعده های وزارت نفت دولت سیزدهم بوده است؛ وعده ای که جواد اوجی در کمتر از 100 روز از تحقق آن خبر داد و در حاشیه نشست با کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، از بهبود وضع فروش نفت گفت و ضمن آن اعلام کرد با برنامه هایی که وزارت نفت و دولت سیزدهم در خصوص افزایش ظرفیت پالایشگاهی مدنظر دارند، ان شاءالله طی ۴ تا ۵ سال آینده، ظرفیت پالایشی کشور ۱.۴ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت.  در همین زمینه محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران  در نشستی مطبوعاتی در تاریخ 6 آذر با بیان اینکه بحمدالله و با لطف خدای متعال، صادرات نفت خام و میعانات گازی، به نسبت گذشته و پیش از تحویل گرفتن دولت سیزدهم، افزایش یافته و از ظرفیت های مختلف برای به حداکثر رساندن فروش نفت خام و صادرات میعانات گازی استفاده می کنیم،اعلام کرد: ایمن سازی، بازارسازی و پایداری صادرات نفت و میعانات گازی، راهبرد شرکت ملی نفت به شمار می آید و این مجموعه به دنبال آن است که بازارهای جدید پایدار و ایمن را برای فروش نفت، مطابق سیاست های اقتصاد مقاومتی و ادامه صادرات گسترش دهد. شرکت ملی نفت ایران آمادگی دارد برای فروش نفت خام، میعانات گازی و صادرات گاز و فراورده های آن، حتی قراردادهای بلندمدت امضا کند. سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری نیز در این باره گفته است: موضوع فروش نفت و افزایش درآمدهای نفتی با موفقیت انجام شده و دنبال می شود، همین طور افزایش منابع مالی،  ارزی و ریالی انجام می شود و اینها پشتوانه هایی هستند که می تواند گام های بلندی برای مسائل اقتصادی کشور باشد.

 

بررسی قرارداد گازی سه جانبه  ایران، ترکمنستان و آذربایجان در گفت و گو با کارشناسان و نمایندگان مجلس  

سوآپ گاز برگ برنده ایران در تجارت انرژی

مشعل    آذرماه 1400 را می توان سرآغاز فصلی نوین از تعاملات منطقه ای برای وزارت نفت ایران دانست. همین یک ماه پیش بود که در بسیاری از محافل کارشناسی و رسانه ای، صحبت از غفلت در بازار صادرات گاز و نادیده گرفتن فرصت هایی بود که سرمنشا آن در دولت گذشته رقم خورد، اما شاهد بودیم که یکباره ورق برگشت و بازار معادلات گازی منطقه با قرارداد سوآپ گازی سه جانبه میان ایران، ترکمنستان و آذربایجان رنگی دیگر به خود گرفت. اکنون با رویکردی تازه که دولت سیزدهم در کارنامه 100 روزه کاری خود به ثمر رسانده، بارقه های امید را بار دیگر در بدنه صنعت سرنوشت ساز نفت زنده کرده است. فارغ از مزایای اقتصادی و سیاسی قرارداد سوآپ، بزرگترین دستاورد آن را می توان احیای روابط میان ترکمنستان و ایران بعد از توقفی 5 ساله دانست. موضوعی که در سایه دیپلماسی فعال و گسترش سطح تعاملات منطقه ای نشان داد که حتی با وجود اعمال تحریم های همه جانبه از سوی آمریکا، توسعه تجارت با سایر کشورها چندان دور از انتظار نبوده و راه های زیای برای خروج از بن بست و قرارگرفتن در مسیر توسعه پایدار و تعالی وجود خواهد داشت.

شامگاه یکشنبه (هفتم آذرماه 1400) در حافظه روزنگار تاریخی صنعت نفت ایران به یادگار خواهد ماند. در این روز قرارداد سوآپ گازی سه جانبه بین ایران، ترکمنستان و آذربایجان در حاشیه پانزدهمین اجلاس سازمان همکاری های اقتصادی (اکو)، پس از پایان دیدار دوجانبه آیت الله ابراهیم رئیسی و الهام علی اف، رؤسای جمهوری ایران و آذربایجان از سوی وزیران نفت دو کشور به امضا رسید.

بر اساس این قرارداد، سالانه 5/1 تا 2 میلیارد مترمکعب گاز ترکمنستان از خاک جمهوری اسلامی ایران به جمهوری آذربایجان انتقال می یابد و در این مسیر ایران گاز مصرفی مورد نیاز خود در 5 استان شمالی کشور را به عنوان حق انتقال این گاز برداشت خواهد کرد.

      از جزئیات قرارداد سوآپ چه می دانیم؟

جواد اوجی، وزیر نفت، درباره جزئیات این قرارداد عنوان می کند: طی یک ماه گذشته مذاکرات تنگاتنگی با طرف آذربایجانی و کشور ترکمنستان در بحث انتقال گاز از ترکمنستان به آذربایجان که در حقیقت سوآپ گازی محسوب می شود، داشتیم که خوشبختانه امروز به این قرارداد سه جانبه منجر شد. در قالب این قرارداد سالانه نزدیک به 5/1 تا 2 میلیارد مترمکعب گاز از طرف ترکمنستان و منطقه سرخس دریافت خواهیم کرد و از آستارا تحویل آذربایجان می دهیم. این قرارداد در حقیقت مناسبات انرژی خوبی است که خوشبخانه امروز این گام برداشته شده و قرارداد بین ایران، ترکمنستان و آذربایجان به امضا رسید. وزیر نفت همچنین به تسویه بدهی ایران به ترکمنستان اشاره کرده و خبر می دهد: با راهکارهای خوب وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران، به زودی نخستین قسط ما بابت تسویه بدهی به طرف ترکمنستانی پرداخت می شود.

اوجی ضمن ابراز امیدواری به تأمین سوخت زمستانی استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، گلستان و سمنان، عنوان می کند: این قرارداد از ابتدای دی ماه امسال اجرایی خواهد شد. همچنین بنا به اظهارات وزیر نفت، هم اکنون سهم ایران از تجارت گاز در منطقه کمتر از ۲ درصد است. خوشبختانه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و گشایش های سیاسی و اقتصادی، بار دیگر زمزمه از سرگیری سوآپ گاز با کشورهای همسایه مطرح شده و اراده وزارت نفت بر استفاده دوباره از ظرفیت ژئوپولیتیک کشور برای انتقال و ترانزیت نفت و گاز قرار دارد.

       5 سال ناکامی در توافق گازی با ترکمن ها  

بسیاری از ناظران و کارشناسان اقتصاد انرژی بر این باورند که مهم ترین و ارزنده ترین دستاورد توافق سه جانبه گازی میان ایران، ترکمنستان و آذربایجان، احیای مجدد روابط ایران و ترکمنستان است که با هوشمندی و درایت سیاستمداران دولت سیزدهم به بار نشست. صنعت نفت روزهای پرفراز و نشیبی را از قبل از امضای قرارداد 25 ساله واردات گاز از ترکمنستان پشت سر گذاشت. ایران با این قرارداد به راحتی می توانست از ظرفیت های ترکمنستان در زمینه تجارت گاز و تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه بهره برداری کامل کند و از این منظر، فصل تازه ای در سیاست های گازی با جهان گشوده شود که متاسفانه این قرارداد با اعمال تحریم های نفتی و محدودیت ایران در انجام تراکنش های بانکی با چالش های عدیده ای روبه رو شد. سیاست تهاتر گاز با کالاها، به عنوان یکی از سناریوهای مطرح برای مراودات کشورها، ابتکار هوشمندانه ای بود که جواد اوجی، مدیرعامل وقت شرکت ملی گاز ایران در دولت دهم برای برون رفت از این چالش به کار گرفت. اما بعدها با روی کار آمدن دولت جدید، این قرارداد وارد فاز جدیدی شد و ایران هم نتوانست به اهداف خود آنگونه که شایسته است، دست پیدا کند.

همچنین بسیاری از کارشناسان بر این امر صحه می گذارند که حتی با وجود گازرسانی 100 درصدی داخلی، واردات گاز از ترکمنستان نباید قطع شود؛ چراکه گاز دریافتی از این کشور، ارزان است و برای ما توجیه اقتصادی دارد که می توان این گاز را در شمال کشور مصرف و گاز معادل خودمان را با قیمت بالاتر به کشورهای همسایه صادر کنیم یا حتی می توانیم گاز این کشور را در شمال کشور دریافت و مصرف و در جنوب کشور، گاز خودمان را سوآپ کنیم؛ بنابراین به عقیده آنان، هر یک از همسایگان ایران ویژگی و مزیت هایی دارند که باید در سبد روابط بین الملل لحاظ کنیم، بخصوص ترکمنستان که همسایه استراتژیک ماست، از این رو تداوم تعامل گازی با این کشور، مزیت های بی شماری برایمان خواهد داشت.

خوشبختانه امروز دولتمردان توانستند در تلاشی ستودنی و با دستیابی به سرمایه خودباوری بار دیگر زمینه های اعتلای صنعت نفت و گاز کشور را رقم بزنند و 5 سال ناکامی در توافق گازی با ترکمن ها را به فرصتی بهینه مبدل سازند.

       قدرت نمایی ایران در بازار گاز اروپا  

ایران و آذربایجان به لحاظ تاریخی، فرهنگی و اقتصادی قرابت و پیوستگی های زیادی با یکدیگر دارند و این مسئله خود به تنهایی گواهی بر حفظ و گسترش سطح تعاملات منطقه ای میان دو کشور خواهد بود، ضمن آنکه نخجوان بر اساس یک توافق سوآپ گازی که در سال 2004 بین تهران و باکو امضا شد، گاز خود را از ایران وارد می کند. بر اساس این توافق آذربایجان گاز مورد نیاز منطقه آستارا در ایران را تامین کرده و ایران هم در عوض به نخجوان گاز صادر می کند. برای این توافق سوآپ گازی، ایران 15 درصد گاز صادراتی آذربایجان را به عنوان کارمزد انتقال برمی دارد. این قرارداد تا 5 سال دیگر اعتبار دارد. در این میان آنچه مسلم است، ترکیه در سال های اخیر برنامه ریزی کرده تا با متنوع سازی منابع واردات گازی خود ضمن تبدیل شدن به هاب گازی در منطقه، جای ایران را در سوآپ گاز به نخجوان بگیرد.

به این منظور ایده انتقال گاز آذربایجان به اروپا از مسیر ترکیه برای نخستین بار در سال 2011 مطرح می شود که بر این اساس گاز استحصال شده از میدان شاه دنیز آذربایجان به اروپا منتقل می شود. آذربایجان در مرحله نخست قرار است از خط 56 اینچی، 16 میلیارد مترمکعب گاز به سمت ترکیه و اروپا ترانزیت کند و در مرحله دوم تا سال 2026 حجم آن را به 23 میلیارد مترمکعب برساند؛ بنابراین بسیاری از تحلیلگران معتقدند توافق سه جانبه اخیر فرصتی را برای ایران فراهم خواهد کرد تا باکو از ظرفیت های موجود ایران برای بازار گاز اروپا بهره برداری کند.  هرچند اتصال به بازار گاز اروپا، پروژه‎ای است که در ایران نیز در دولت‎های مختلف پیگیری شده است، اما هیچ کدام از آنها نتوانستند به این هدف دست یابند. نکته قابل توجه این است که حجم صادرات گاز آذربایجان به اروپا با میزان تولید گاز در ایران به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست. تولید گاز در کشور به روزانه یک میلیارد مترمکعب رسیده است که بیش از 600 میلیون مترمکعب تنها در شبکه خانگی به مصرف می‎رسد. بنابراین سرمایه گذاری در بخش تولید گاز، بهره برداری کامل از ذخایر گازی و مهم تر از آن صرفه جویی مصرف در بخش خانگی از الزام های دستیابی به سهم صادرات بازار گاز اروپاست که نباید از آن غافل ماند. 

 ارتقای جایگاه با تقویت دیپلماسی  

کمتر از 5/1 درصد بازار جهانی صادرات گاز به ایران تعلق دارد و این در حالی است که در اسناد بالادستی چون سند چشم انداز 1404 کسب سهم 8 تا 10 درصدی از بازار تجارت گاز به عنوان یک ضرورت مطرح شده است. حال سوال اساسی این است که ایران چگونه می تواند سهم خود را از این بازار پرنوسان توام با تنش های سیاسی پس بگیرد؟

مبرهن است که یکی از فرصت های ایران برای افزایش سهم خود از بازار جهانی گاز و تبدیل شدن به هاب گازی منطقه، آذربایجان است که چنین به نظر می رسد گام نخست را ایران با امضای قرارداد سوآپ سه جانبه، هوشمندانه برداشته است و برای تقویت و توسعه روابط در آینده از طریق دیپلماسی سازنده و فعال می تواند به این مهم دست یابد. از دیگر سو موقعیت استراتژیک ایران در نزدیکی دارندگان بزرگ ذخایر گازی موجب می شود که برای تصاحب سهم 10 درصدی از تجارت جهانی گاز به منابع سایر کشورهای همسایه نیز اندیشید، تا بتوان با استفاده از منابع این کشورها تجارت گاز در منطقه با محوریت ایران را شکل داد. با همه این اوصاف، بسیاری از ناظران داخلی و خارجی اقتصاد می گویند برگ برنده ایران، استفاده از فرصت های ترانزیتی است که گویا راهبرد آمریکا برای منزوی کردن ایران از این مسیر به بن بست رسیده است. سوآپ باعث وابسته شدن کشورهای حوزه مرز شمالی به کشورمان می شود که این موضوع تحکیم و تقویت روابط سیاسی و ثبات سیاسی در منطقه را نیز در پی خواهد داشت.

 

آثار قرارداد سوآپ گاز از دیدگاه کارشناسان

توسعه مناسبات منطقه ای   

مسعود سامی وند، مدیرعامل پیشین شرکت ذخیره سازی گاز طبیعی در گفت وگو با مشعل معتقد است که مزایای متعددی را می توان برای این توافق سه جانبه برشمرد، اما به زعم بنده توسعه مناسبات و وابستگی های منطقه ای که بر اثر این قرارداد میان کشورها حاصل می شود، می تواند نویدبخش تحولات بزرگ تری در عرصه تجارت انرژی در آینده باشد.    او عنوان کرد: سوآپ گازی حق کشور ما بود که متاسفانه در دولت گذشته بر اثر بی توجهی و نبود احساس مسئولیت نسبت به این موضوع، باعث شد بسیاری از فرصت ها از دستمان خارج شود.

 مدیرعامل پیشین شرکت ذخیره سازی گاز طبیعی این توافق سه جانبه را اقدام خوب و مبارکی دانست که ماحصل آن در آینده برای همگان روشن خواهد شد.  وی افزود: البته باید از دولتمردان نهایت تشکر و قدردانی را داشت که از هیچ کوششی برای سربلندی ایران عزیز دریغ ندارند، اما این دست از قراردادها چون دارای سود و صرفه اقتصادی فراوانی است، باید پیش تر مورد توجه قرار می گرفت تا نه تنها در سایه این تعاملات ارتباط و دوستی ها بیشتر می شد بلکه امروز دستمان برای پیشبرد اهداف کشور در بسیاری از مذاکرات منطقه ای و بین المللی بازتر بود.

 سامی وند یادآوری کرد: کم کاری دولت اسبق در مورد موضوع سوآپ و نحوه رویارویی آنها در مورد ترکمنستان نمونه بارزی از بی توجهی است. اگر کمی دلسوزی و سیاست به خرج می دادیم، می توانستیم از ظرفیت های این کشور در سال های گذشته به نحو مطلوبی استفاده کنیم و هم اکنون شرایط به گونه ای دیگر بود. 

مدیرعامل پیشین شرکت ذخیره سازی گاز طبیعی تصریح کرد: ذخیره سازی گاز طبیعی هم از آن دست مواردی بود که در دولت گذشته نادیده انگاشته شد.

 ما در موضوع ذخیره سازی از رتبه 37 جهان به رتبه پنجم دست پیدا اما شرکت ذخیره سازی منحل و فعالیت ها متوقف شد اما خوشبختانه وزیر جدید نفت توجه ویژه ای به امر ذخیره سازی گاز طبیعی دارد. این ذخیره سازی برای کشور ما امری مهم و حیاتی است که نباید از آن غافل ماند چراکه این مسئله باعث می شود ما همیشه یک ضریب اطمینانی برای خودمان ایجاد کنیم تا در مواقع ضروری از بروز بحران جلوگیری کرده و بتوانیم نیازهایمان را جامه عمل بپوشانیم.

در حال حاضر زیرساخت های لازم برای تولید بیشتر باید فراهم شود. نیازمندی کشورها به سوخت های فسیلی هم اکنون در مسیر کاهشی است و اقبال آنان به سوخت هایی از قبیل گاز بیشتر شده است؛ بنابراین باید شرایطی را برای افزایش تولید گاز فراهم کنیم تا در آینده با بحران و کمبود گاز مواجه نشویم.

تنش زدایی و همگرایی در منطقه  

سلبعلی کریمی، مدیرعامل پیشین شرکت نفت مناطق مرکزی ایران نیز درباره توافق سه جانبه سوآپ گازی، تنش زدایی و همگرایی در منطقه برای دور زدن تحریم های ظالمانه آمریکا و کشورهای غربی را جانمایه استراتژی های سیاسی و اقتصادی دولتمردان برشمرد. او از عناوینی چون منافع ملی، تنش زدایی و خنثی کردن تحریم های ظالمانه به عنوان اولویت های اصلی در روابط دیپلماتیک و منطقه ای یاد کرد و با بیان اینکه شکل گیری همگرایی های منطقه ای از مولفه های کلیدی در دسترس مقابله با هژمونی آمریکا و سایر کشورهای تمامیت خواه و سلطه طلب است، گفت: حوزه انرژی و دیپلماسی نفت و سیاست خارجی پیوستگی خاصی با یکدیگر دارند و جدا از هم نیستند. کشورهایی می توانند در سطح بین الملل موفق باشند که بتوانند ارتباطات قوی منطقه ای بالاخص با همسایگان داشته باشند. این سیاست در دولت جدید پررنگ تر و با اهمیت تر نمایان شده است. دستاورد اصلی این قبیل از قراردادها جدای از منافع اقتصادی تعامل و همگرایی منطقه ای و تنش زدایی است که این مسئله در میان کشورهای عضو اکو ملموس تر و عینی تر است چون این کشورها یک قرابت و نزدیکی تاریخی و فرهنگی قابل توجهی دارند. مدیرعامل پیشین شرکت نفت مناطق مرکزی ایران عنوان کرد: امروز روز تعارض و جدایی نیست بلکه تعامل و توافق باید در راس همه امور باشد. تبادلات منطقه ای را می توان جایگزین مشکلات کرد. آینده گاز در سبد انرژی جهان به وضوح قابل مشاهده است؛ از این رو تدابیر هوشمندانه برای تصاحب بازارهای منطقه ای ضرورتی اجتناب ناپذیر است. این توافق می تواند فصل جدیدی برای توسعه سطح تبادلات بیشتر در آینده باشد که ما بسیار به آن امیدواریم. کریمی تصریح کرد: سوآپ گازی چراغ سبزی است که از سوی دولتمردان سیزدهم روشن شد و حال باید این دستاورد مثبت و سازنده را تعمیق بخشید. فرصت ها درگذرند و زمان کوتاه، بنابراین باید با دوراندیشی و نگاه به جلو گام برداشت تا بتوان شاهد پیشرفت های روزافزون در عرصه تجارت انرژی کشور بود.

سوآپ؛ معامله برد-برد  

سعید پاک سرشت، مدیر پیشین پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران نیز ورود به معاهدات بین المللی و منطقه ای را یک امتیاز مهم و برجسته دانست و عنوان کرد: قطع به یقین ورود به چنین معاهداتی مسیر را برای قراردادهای بزرگ تر و مهم تر هموار خواهد کرد و یک معامله برد-برد محسوب خواهد شد.

او افزود: ترکمنستان کشوری است با ذخایر غنی نفت و گاز و سالیان متمادی است که در پی یافتن روش های مختلف برای رساندن گاز خود به دیگر کشورهاست؛ بنابراین قراردادهای سوآپ از این حیث برای ترکمنستان دارای مزیت های بی شماری است و برای ما هم به عنوان یک کشور واسط که بتوانیم این نقش را به درستی ایفا کنیم، حائز اهمیت است. مدیر پیشین پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران اظهار کرد: هرچند ما باید پیش از اینها از فرصت های سوآپ به خصوص در بخش گاز بهره مند می شدیم تا علاوه بر تامین بخشی از کمبود گاز مناطق شمال شرق کشور در فصول سرد سال هرچند به میزان کم، از امتیازات تبادلات منطقه ای و تحکیم روابط سیاسی با کشورهای همسایه برخوردار باشیم.  پاک سرشت یادآوری کرد: ترکمنستان دسترسی به آب های آزاد برای ورود به بازارهای صادراتی را در سر می پروراند و در این میان ایران گزینه مهمی محسوب می شود، چون به راحتی می تواند به آب های جنوبی دسترسی پیدا کرده و گاز خود را صادر کند و در صورت تحقق این امر در آینده ما نیز از آن منتفع خواهیم شد. قطعا توافق سوآپ گازی پایان ماجرا نخواهد بود. اگر این قرارداد به مرور زمان به صورت هوشمندانه مدیریت شود، دستاوردهای باارزشی در آینده نصیب کشور خواهد کرد. برقراری این کانال ارتباطی ما با ترکمنستان در شرایطی که ایران با تحریم های خصمانه روبه رو است، می تواند نقطه عطفی برای پایان بسیاری از تنش ها در منطقه و باز شدن مسیرهای ارتباطی باشد.  او ادامه داد: در حال حاضر نگهداشتن بازار ترکیه و تمایل این کشور برای تمدید قرارداد گازی برای ما مهم و حیاتی است. این کشور به مانند ترکمنستان برای ما دارای مزیت های قابل توجهی است. باید سعی کرد شرایط را برای حضور دوباره در این بازار محیا کنیم.مدیر پیشین پژوهش و فناوری شرکت ملی گاز ایران در ادامه به احداث واحدهای مینی ال ان جی اشاره و یادآوری کرد: داشتن راهبرد بلندمدت برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه ضروری است. این قرارداد می تواند مسیر ایران برای دستیابی به کریدور انرژی منطقه ای را هموار کند. با سوآپ گاز ترکمن ها و ورود آن به عمان می توان واحدهای کوچک ال ان جی احداث کرد و از این فرصت نیز به نحو بهینه بهره مند شد. ما به عنوان یک کشور دارای ذخایر غنی گازی باید نقشمان را در منطقه به درستی ایفا و از توانمان به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم در این میان ابزار دیپلماسی انرژی به عنوان یکی از مهم ترین شاخه های ارتباطی بین کشورها راهگشاست که متاسفانه ما تاکنون چندان از آن استفاده نکردیم اما خوشبختانه اقبال دولت سیزدهم به این نوع از دیپلماسی آنگونه که تا به امروز نشان داده است، بسیار زیاد بوده و دورنما و چشم انداز روشنی را می توان برای آینده متصور شد.

نمایندگان مجلس درباره سوآپ گازی  چه گفتند؟

رهایی از بند تحریم  

حسین حسین زاده، عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی رهایی از بند تحریم را نقطه قوت قرارداد سوآپ گازی سه جانبه عنوان کرد و گفت: دستیابی به سهم بالای بازار صادرات گاز نه تنها از منظر ایجاد درآمد پایدار حائز اهمیت است بلکه به عنوان یک عامل بازدارنده و ابزار قدرت نیز قلمداد می شود. برنامه ریزی ها و رویکرد کلی باید به سمت تعاملات سازنده و توسعه دادن بازارهای صادراتی باشد و در این مسیر تحریم ناپذیری بازار انرژی ایران برای همگان محتمل خواهد بود. عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، قرارداد سه جانبه سوآپ گازی را فتح البابی برای ایجاد فرصت های جدید صادراتی عنوان کرد و ضمن امیدواری نسبت به رویکرد دولت سیزدهم در افزایش سطح تعاملات انرژی با کشورهای همسایه یادآور شد: امیدواریم با تداوم این سطح از تبادلات در منطقه شاهد احیای مجدد روابط میان ایران و ترکمنستان باشیم، ضمن اینکه ایجاد پیوندهای راهبردی با کشورهای منطقه افزایش قدرت سیاسی را نیز به دنبال خواهد داشت. او در ادامه اظهارات خود گذری هم به ناترازی گاز در تولید و مصرف کشور زد و با بیان اینکه در صورت عدم راهکارهای صحیح و منطقی قطعا با چالش های عدیده ای در سال های آتی روبه رو خواهیم شد، اظهار کرد: با تداوم روند موجود قطعا به واردات کننده گاز تبدیل خواهیم شد. اینگونه به نظر می رسد، بهره مندی از ابزارهای گوناگون دیپلماسی و انعقاد قراردادهایی با پشتوانه اجرایی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است که قدرت مانور ایران را در منطقه افزایش خواهد داد.

هاب انرژی؛ راه برون رفت از تنگنا  

عبدالعلی رحیمی مظفری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از منظر دیگری ماجرای قرارداد سوآپ گازی میان ایران و ترکمنستان و آذربایجان را مورد ارزیابی و واکاوی قرارداد. او با این دیدگاه که این قرارداد بستر لازم برای حضور ایران در هاب انرژی منطقه را فراهم خواهد ساخت، گفت: وقتی منافع کشوری در گرو تبدیل شدن آن به کریدور انرژی منطقه باشد، قطعا تحکیم روابط برای تحقق چنین مسیری الزامی است. در سال های اخیر فرصت های بی شماری از قبل دیدگاه عدم توجه به کشورهای منطقه از دستمان خارج شد. می توانستیم با تدابیر هوشمندانه تری راه های هموار را مرتفع سازیم و مسیر رو به پیشرفتی را در عرصه انرژی کشور رقم بزنیم که خوب متاسفانه اینگونه نشد. اما جای بسی امیدواری است که این قرارداد اخیر فرصت های جدیدی را پیش رویمان باز کرد. عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، دیپلماسی انفعالی را تنها عامل ضعف دولت گذشته عنوان کرد و یادآور شد: اگر خودمان را در مقابل حریف ضعیف در نظر بگیریم قطعا جز شکست چیز دیگری نصیبمان نخواهد شد.  رحیمی مظفری تصریح کرد: موفقیت در عرصه سیاسی و اقتصادی منوط به تحکیم روابط با کشورهای همسایه است مادامی که بتوانیم جایگاهمان را در بین کشورهای منطقه تقویت کنیم و از یک مصرف کننده و یا تولیدکننده صرف خارج شده و به عرصه رقابت با کشورهای دیگر بکشانیم، قطع به یقین دستمان در مقابل قدرت های اول منطقه باز خواهد بود و دیگر تحریم ها مانعی جدی برای منافع کشور نخواهد بود. او افزود: سیاست هایی که دشمن علیه ما اعمال می کند، تماما در جهت توقف کردن ماست اما این دست از قراردادها نقشه های دشمن را نقش بر آب کرده و اجازه عرض اندامی به آنها را در منطقه نخواهد داد. توافق 25 ساله با کشور چین، عضویت ایران در پیمان شانگهای و توافق اخیر سوآپ گازی تماما قدرت دیپلماسی و چانه زنی ما را در منطقه افزایش خواهد داد و این در حالی است که نقش وزارت امور خارجه برای پیشبرد اهداف حائز اهمیت است.

    سوآپ؛ راهبردی کارآمد  

علیرضا ورناصری قندعلی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از قراردادهای سوآپ به عنوان راهبردی کارآمد برای دستیابی به اهداف کشور در عرصه انرژی یاد کرد و آن را یک گام رو به جلو برای تغییر معادلات بازار گاز منطقه ای به نفع ایران دانست. او در توضیح مطلب فوق افزود: قراردادهای سوآپ علاوه بر تاثیر در مناسبات انرژی، سبب افزایش تعاملات منطقه ای هم می شوند. به این منظور می توان از آن به عنوان راهبردی کارآمد جهت تحقق سیاست ایران در توسعه همکاری با دیگر کشورها در حوزه انرژی یاد کرد. دولت سیزدهم با فعال کردن دیپلماسی انرژی ضمن رفع موانع همکاری های گازی ایران و ترکمنستان بعد از قریب به 5 سال، افزایش پایداری انتقال گاز در مناطق شمال و شمال شرق کشور نیز در سایه این قرارداد محقق خواهد شد. البته معتقدم این سوآپ گازی، صرفا انتقال چند میلیارد مترمکعب گاز نیست بلکه این قرارداد یک گام رو به جلو برای تغییر معادلات بازار گاز منطقه به نفع ایران است. عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ابعاد مختلف اقتصادی، امنیتی، ژئوپولیتیک و فرهنگیِ قراردادهای سوآپ برای همکاری های بین المللی کشورمان به ویژه در حوزه انرژی و تجارت جهانی گاز متمایز است، گفت: این قرارداد سه جانبه سوآپ گاز در مسیر همکاری با کشورها جهت ارتقای دیپلماسی انرژی صورت گرفت. برخلاف نفت، صادرات گاز از حسن همجواری همسایگان بسیار متاثر است؛ از این رو موقعیت جغرافیایی ایران و امکان ترانزیت گاز از کشور در قالب قراردادهای سوآپ، از ظرفیت های بی بدیل ما جهت تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه است. نکته ای که به اعتقاد من جزو شاخص های استراتژیک این قرارداد به شمار می آید این است که انعقاد سوآپ در اوج تحریم های ظالمانه نظام سلطه، علاوه بر شکست سیاست انزوای ایران، دلیلی است بر اهمیت ایران در مبادلات انرژی منطقه، باید بگویم این سوآپ در تحکیم روابط منطقه ای از اهمیت اقتصادی و ژئوپولیتیک برخوردار است و باید در نظر داشت این مهم که گاز در حال تبدیل شدن به سوخت نخست دنیا تا سال ۲۰۵۰ میلادی است، نقش راهبردی ایران در تامین امنیت انرژی در منطقه را بسیار حیاتی می سازد. ورناصری یادآور شد: این قرارداد علاوه بر اهمیت اقتصادی و سایر مواردی که مطرح کردم، به پایداری شبکه گازی در شمال و شمال شرق کشورمان کمک می کند، ایران ضمن انتقال گاز از ترکمنستان به آذربایجان، بخشی از گاز مصرفی مورد نیاز ۵ استان شمالی کشور را به عنوان حق انتقال، برداشت خواهد کرد که این امر جهت پایداری شبکه گاز ایران مفید است. او در ادامه اظهارات خود خاطرنشان کرد: گاز به عنوان انرژی آینده به یکی از مهم ترین کالاهای استراتژیک جهان تبدیل شده است، تحریم پذیری تجارت گاز نسبت به صادرات نفت کمتر است، آورده های سیاسی - امنیتی تجارت گاز به سرعت در حال افزایش است. دارندگان این منبع انرژی از این پتانسیل برای تأثیرگذاری بر معادلات جهانی به نفع خود استفاده می کنند. اسناد بالادستی کشورمان بر صادرات گاز تاکید صریح دارند، مثلا در بند 13سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی اشاره شده، یکی از استراتژی‎هایی که به منظور مقابله با ضربه پذیری از درآمدهای حاصل از صادرات نفت باید پیگیری شود، افزایش صادرات گاز و برق است. لزوم تمرکز بر صادرات گاز به منظور کسب امنیت و درآمد پایدار از مهم ترین اولویت های کشور جهت توسعه اقتصادی است، در این خصوص ما نیاز به راهبردهای جدید در حوزه تجارت انرژی داریم. تقریبا 18 درصد ذخایر متعارف گاز جهان در کشور ماست؛ از این رو ایران استعداد نقش آفرینی در این بازار را دارد، دولت سیزدهم باید با تحکیم رویکرد گسترش مراودات تجاری با همسایگان و توسعه میدان های مشترک نفتی و گازی با حداکثر برداشت، منطبق با اسناد بالادستی ایران از جمله سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در بخش نفت و گاز، با به روزرسانی فناوری و توسعه سرمایه گذاری و همکاری شرکت های خارجی، بازپس گیری سهم ایران از صادرات گاز را محقق سازد. 

امید به چشم انداز روشن بازار گاز   

جعفر قادری، یکی دیگر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه عنوان کرد: به زعم بنده شاید بتوان گفت مهم ترین و در عین حال تاثیرگذارترین فایده قرارداد سوآپ گازی سه جانبه، افزون بر افزایش سطح روابط دیپلماتیک در منطقه، امنیت شبکه پایدار گاز مناطق شمالی را به همراه خواهد داشت. ما در فصول سرد سال به شدت نسبت به تامین گاز مورد نیاز این مناطق با چالش جدی مواجه بودیم که خوب این توافقات می تواند خیال ما را از این بابت راحت کند. اما نباید از این نکته نیز غافل ماند، عزم دولت سیزدهم برای افزایش سطح روابط و تعاملات منطقه ای که حالا در عرصه انرژی رقم خورده، در جای خود قابل توجه است و می توان به آینده روبه جلو و چشم انداز روشن بازار صادراتی گاز امیدوار بود. او با این استدلال که نگاه و دیدگاه انفعالی دولت گذشته نسبت به روابط ایران با کشورهای همجوار که نتیجه ای جز فرورفتن در لاک انزوا را در پی نداشت، اظهار کرد: مدیران نفتی دولت گذشته بر این اعتقاد بودند که عدم ورود ایران به ترانزیت منطقه می تواند شرایط اجباری برای خرید گاز ایران از سوی کشورهایی مانند آذربایجان را فراهم کند. دیدگاه اشتباهی که متاسفانه تبعات جبران ناپذیری را نیز به همراه داشت. ما هم اکنون در شرایط تحریمی به سر می بریم و طبیعتا در یک چنین شرایطی اقبال کشورها برای ارتباط با ایران بسیار محدود و اندک خواهد بود؛ بنابراین می طلبد تا با گام هایی حساب شده و اصولی قدم برداریم. با لج ولجبازی نمی توان کارها را به سامان رساند که نمونه بارز آن را در قرارداد با ترکمنستان شاهد بودیم چراکه با این رویکرد منفعلانه ای که دولت در پیش گرفته بود، عملا راه به جایی نبرده و فقط خسارات چند میلیاردی را عاید کشور کرد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه قرارداد سواپ گازی سه جانبه دست برتر ایران در مذاکرات و مناسبات آتی را نشان خواهد داد، تصریح کرد: توسعه ظرفیت های صادراتی به ویژه در عرصه انرژی به طور قطع کاهش فشارهای کشورهای غربی و آمریکا را نشان خواهد داد که امیدواریم در سایه این دست از تعاملات منطقه ای بتوانیم روابط خود را با دیگر کشورها اعم از ترکمنستان و پاکستان را نیز احیا کنیم و یک آینده نگری جامع و کامل برای حضور در بازارهای این کشورها هم داشته باشیم.

نگاهی کوتاه به دو دهه فعالیت بازار سرمایه و افزایش میزان عرضه انواع محصولات پتروشیمیایی

بورس  انرژی بازاری که هر روز  داغ تر  می شود

مشعل حدود 20 سال از سابقه تلاش برای تشکیل و راه اندازی بورس انرژی به عنوان یکی از راه های عرضه نفت، محصولات و فراورده های نفتی می گذرد و بورس انرژی هنوز به نقطه اصلی و مورد نظر و واقعی پتانسیل های خود نرسیده است. ایده تأسیس بورسی برای انجام معاملات نفتی و فراورده ها با هدف ایجاد فضایی شفاف و با قیمت گذاری واقعی از ابتدای دهه 80 مطرح شد و در نهایت در سال 86 با عرضه چند محصول به طور رسمی فعالیت خود را در بازار سرمایه آغاز کرد. از آن سال تاکنون، محصولات مختلفی متناسب با شرایط گوناگون موجود در این بازار عرضه شده اند و پس از عرضه گاز و محصولات پالایشی، حالا بازار عرضه محصولات پتروشیمیایی گرم شده است.  بر این اساس، بورس انرژی هفته گذشته اعلام کرده که رینگ داخلی این بورس، از ۲۴ شهریورماه شاهد عرضه پنتان پلاس پتروشیمی پارس است و گاز مایع صنعتی و MTBE شرکت پتروشیمی بندر امام، ته مانده برج تقطیر پالایش نفت کرمانشاه و گاز مایع پتروشیمی پارس در رینگ بین الملل این بورس عرضه می شوند. همچنین یک روز قبل (۲۳ شهریورماه) کالاهای ریفورمیت پتروشیمی بوعلی سینا، اکسیژن مایع شرکت متانول کاوه، حلال ۴۰۲ پالایش نفت تبریز و گاز مایع صنعتی و گاز بوتان صنعتی پتروشیمی بندر امام در رینگ داخلی و گاز مایع شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران و هیدروکربن سنگین پتروشیمی بوعلی سینا در رینگ بین الملل بورس انرژی ایران دادوستد شد. این خبر در کنار افزایش قدرت بورس انرژی ایران می تواند دامنه عرضه محصولات پتروشیمی را از آنچه تا به حال بوده، بیشتر و بیشتر کند.

راه درازی که بورس انرژی تاکنون آمده است

بورس انرژی، یک بورس کالایی است که در آن امکان انجام معاملات حامل‏های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور وجود دارد. حامل های انرژی هم می توانند شامل نفت، گاز، برق و محصولات پالایشی و پتروشیمیایی و میعانات گازی و ... شوند. این بورس با هدف ایجاد بازاری شفاف و کارآمد با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شده است. بورس انرژی ویژگی ها و مزایایی دارد که می توان به برخی از مهم ترین مزایای آن اشاره کرد. بورس انرژی، بازار معاملات حامل های انرژی را سامان دهی می کند و با نظارت دقیق، انجام معاملات را تسهیل می بخشد و برای همه اعضا، شرکت ها، سازمان ها و نهادهای متقاضی، دسترسی غیر تبعیض آمیز و منصفانه را فراهم می آورد. از جمله مزایای پذیرش و معامله در بازار بورس انرژی، می توان به معافیت مالیاتی اشاره کرد. بر اساس قانون، کالاهایی که در بورس پذیرفته می شوند و به فروش می رسند، به میزان ۱۰ درصد از بخشودگی مالیات بر درآمد برخوردارند. از دیگر مزایای بورس انرژی، می توان به امکان پوشش ریسک و تامین کالاهای مورد نیاز مصرف کنندگان، کاهش ریسک های معاملاتی از جمله ریسک عدم ایفای تعهدات طرفین، امکان تامین کالاهای مورد نیاز از طریق سازوکاری شفاف و منصفانه، وجود قراردادهای استاندارد و مشخص و تضمین استاندارد بودن و کیفیت کالاهای مورد معامله اشاره کرد.

پیشتازی صنعت پتروشیمی برای ورود به بورس

حالا که شرایط فعالیت و حضور شرکت های پتروشیمیایی در بورس انرژی فراهم شده و استقبال هم قابل توجه است، باید ببینیم که کدام شرکت ها پیشتاز این حضور هستند. در حال حاضر در محصولات پالایشی و پتروشیمیایی مثل آیزوفید و نفتای سنگین، متانول و پنتان پلاس، نیتروژن مایع، بلندینگ نفتا، نیتروژن مایع، سی اس او، اکسیژن مایع، سی او، برش سنگین و سوخت کوره سبک، برش هیدروکربن های ۵ کربنه و بالاتر (C ۷-C ۹) و نرمال بوتان در رینگ بین الملل بورس انرژی ایران عرضه می شود.  بر این اساس، مجموعه هایی همچون برخی شرکت های هلدینگ خلیج فارس، پتروشیمی های فناوران، رازی، جم، زاگرس، تبریز، شیراز و شازند، غدیر، مبین، کرمانشاه و بندر امام خمینی (ره) و ... عرضه های منظم در بورس انرژی دارند و این سهم و توجه برای حضور در بورس انرژی به شکل فزاینده ای در حال افزایش است. بورس انرژی، محلی مناسب و مطمئن برای معامله محصولات پتروشیمی و فراورده های نفتی است و افزایش ٢٠ برابری معاملات بورس انرژی در 5 ماه نخست امسال (1400) نسبت به دوره مشابه سال قبل، خبر خوبی برای فعالان بازار سرمایه است و از سوی دیگر، قابلیت و اثرگذاری قابل توجه محصولات پتروشیمی را هم نشان می دهد.  حالا با ورود گسترده و قابل توجه محصولات پتروشیمیایی، بورس انرژی همانند بورس کالا حال و هوای متفاوتی به خود گرفته و بسیاری از کارشناسان، ورود محصولات پتروشیمیایی را زمینه و فرصتی مساعد برای بورس انرژی می دانند که پس از سال ها در حاشیه بودن به میدان تحولات اقتصادی و انرژی وارد می شود.  به عنوان نمونه می توان به شروع این روند و برخی عرضه های موفق اشاره کرد. خرداد 1400 نیتروژن مایع پتروشیمی غدیر، برش سنگین و گاز مایع صنعتی پتروشیمی بندر امام خمینی (ره)، برش سنگین، سوخت کوره و نیتروژن مایع پتروشیمی تبریز، برش سنگین پتروشیمی جم، برش سنگین شرکت پتروشیمی امیرکبیر، متانول پتروشیمی زاگرس، متانول پتروشیمی شیراز، متانول و نیتروژن مایع شرکت متانول کاوه، نیتروژن مایع پتروشیمی غدیر، نیتروژن مایع شرکت فجر انرژی خلیج فارس در رینگ داخلی عرضه شدند.

 پیشتازان عرضه محصولات پتروشیمی   کدام شرکت ها     هستند؟

حدود ۸ سال از ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی در کشور می گذرد، بخشی از اجرای بند ۱۳ و ۱۴ این سیاست مربوط به بورس انرژی می شود. ایجاد تنوع در روش های فروش، مشارکت دادن بخش خصوصی در فروش و افزایش صادرات نفت، گاز و فراورده های پالایشی و پتروشیمیایی، نمود اجرای همین سیاست ها بوده است. در واقع بورس انرژی ایران، یکی از ابزارهای مهم برای تحقق موارد بیان شده در اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی است و انتظار می رود که بورس انرژی بتواند با کمک وزارت نفت و نیرو در اجرای هرچه بهتر فرامین مقام معظم رهبری حرکت کند.  موضوع قابل توجه درباره محصولات پالایشی و پتروشیمیایی در بورس انرژی آن است که بخش قابل توجهی از محصولات عرضه شده در واقع خوراک مجتمع ها و واحدهای تولیدی و صنعتی در صنایع دیگر هستند و به این ترتیب، بخش زیادی از تصدی گری ها و دخالت های دولتی یا موازی کاری های میانه کار حذف می شوند و تولیدکننده و مصرف کننده این منابع هیدروکربوری به طور مستقیم با هم در ارتباط هستند و در روندی شفاف این مبادلات صورت می گیرد. به عنوان نمونه می توان گفت که بورس انرژی در حوزه معاملات برق، میعانات گازی، فراورده های اصلی نفتی شامل نفت کوره، نفت گاز (گازوییل)، گاز مایع، نفت سفید، بنزین اکتان ۹۰، سوخت هوایی، رافینت، نیتروژن مایع، قطران و بنزول، انواع حلال ها، نفتای سبک و سنگین، آیزوریسایکل، آیزوفید و محصولات پتروشیمی مانند متانول، برش سنگین و انواع گازها، پذیرش ۳۹ نیروگاه تولید نیروی برق و همچنین قراردادهای سلف موازی استاندارد برای تأمین مالی فعالان حوزه انرژی از جمله وزارت نفت، پالایشگاه ستاره نفت خلیج فارس، مپنا و سایر نیروگاه های خصوصی تولید کننده برق، جریان تأمین مالی حوزه انرژی کشور را تسهیل کرده است.  حضور شرکت های پتروشیمیایی و محصولات متنوع آنها با سرگروهی متانول تقریبا از سال 95 شروع شده و حالا با گذشت بیش از 5 سال از این حضور، تعداد شرکت ها و میزان عرضه محصولات افزایش قابل توجهی داشته و به نقطه قابل قبولی رسیده است. فضای به وجود آمده در بورس انرژی همانند بورس کالا و اوراق بهادار این شرایط را فراهم می کند تا سرمایه گذاران بسیاری، فرصت سرمایه گذاری های خرد و کلان را داشته باشند و در این میان، شرکت های پتروشیمیایی در این بازار هم رونق دهنده خوبی هستند که می توانند نگاه و جریان سرمایه را به سمت خودشان جلب کنند. حالا و در بورس انرژی هم با افزایش در تعداد و میزان عرضه محصولات شرکت های پتروشیمیایی، فرصتی قابل توجه و متقابل بین بورس انرژی و صنعت پتروشیمی فراهم شده و بدون شک، حذف محدودیت ها و ایجاد زمینه برای سرمایه گذاری و حضور بیشتر شرکت ها، این منفعت مشترک را چند برابر می کند.

گپ و گفتی با پرستاران مناطق بهداشت و درمان صنعت نفت به مناسبت روز پرستار

فرشتگان روی زمین

 مشعل   این روزها وقتی نام پرستار را می شنویم، بی اختیار به یاد رشادت های آنان در کمک رسانی به هم نوعان خود در شرایط سخت کرونا می افتیم، پرستارانی از جنس آرامش که درد بیماران را به جان می خرند و برای آنها محیطی امن و بدون استرس ایجاد می کنند، فرشتگانی سفیدپوش که در پشت سنگر جنگ با کرونا بی دریغ و بدون ترس از این ویروس منحوس به بیماران و مراجعه کنندگان خدمات ارائه می دهند.  پرستاران فرشته هایی هستند که تمام قد سفیدپوش شده اند تا دیگر هموطنان خود سیاه پوش نباشند. طی دوسال گذشته تا کنون دوران سخت و متفاوتی را تجربه کرده ایم که تا پیش از این، در موقعیتی این چنینی قرار نگرفته ایم و شاید به همین خاطر باشد که عده ای هنوز شدت و اندازه این خطر بزرگ را درک نکرده اند و رفتارهای عادی و روزانه خود را همانند گذشته انجام می دهند. اگر رعایت دستورعمل ها با جدیت گذشته دنبال نشود، احتمال شیوع و اوج دوباره این ویروس منحوس وجود دارد. روز پرستار را که مصادف است با ولادت بانو حضرت زینب (س) ارج می نهیم و به آنان دست مریزاد می گوییم. در گزارش پیش رو با برخی پرستاران در مناطق بهداشت و درمان صنعت نفت گفت و گو کرده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

در ادامه گفت و گو با برخی پرستاران بیمارستان نفت تهران هم صحبت می شوم، یکی از آنها سیمین هاشمیون، سرپرستار بخش اورژانس بیمارستان نفت تهران است که 27 سال از عمر خود را صرف خدمت به بیماران کرده است. او اورژانس را این گونه توصیف می کند: اورژانس همانند فصل بهار است، زیرا زمانی آرام و زمانی دیگر پرتلاطم است و در تمام رده های سنی از نوزادان تا سالمندان در این بخش بستری می شوند، از این رو باید پرستاران این بخش خویشتندار باشند. آنها با بیمارانی که احیا می شوند و گاه فوت می کنند، در ارتباط هستند و این باعث تضعیف روحیه شان می شود، اما باید در این شرایط هم کارشان را به درستی انجام دهند و هم به همراه بیمار آرامش بدهند. او با اشاره به سختی کار خود ادامه می دهد: نوبت کاری، بخصوص در شیفت شب، فرسایشی است و باید 24 ساعته خدمات ارائه کنیم. به همین دلیل پس ازگذشت چند سال، بیشتر پرستاران درخواست کار در نوبت صبح دارند، اما وقتی نیروی جوانی نداریم که جایگزین آنها کنیم، نمی توانیم به درخواستشان پاسخ مثبت دهیم. از زمان شیوع کرونا نیز سختی کار پرستاران این بخش بیشتر شده است که امیدواریم با رعایت دستورعمل های بهداشتی از سوی شهروندان، روز به روز شاهد کاهش این بیماری و ریشه کن شدن آن در سطح کشورمان و جهان باشیم.

 پرستاری، عشق  است و علاقه

 گفت و گو با کامران زیاری، پرستار بخش آی سی یو جراحی بیمارستان نفت تهران، رنگ و بوی دیگری دارد. او سال 1364 در رشته پرستاری فارغ التحصیل شده و دو سال قبل از پایان درس، در یکی از بیمارستان های تهران کار خود را شروع کرده است. زیاری درباره سختی های پرستاری در دوران جنگ تحمیلی می گوید: در دوران جنگ تحمیلی با کمبود پرستار رو به رو بودیم، به همین دلیل هر بیمارستانی، دانشکده پرستاری داشت تا دانشجویان بعد از فارغ التحصیلی در پشت خاکریزهای جنگ تحمیلی و بیمارستان ها، حرفه پرستاری را پیش گیرند، اما بعد از سال 1366 این رشته متمرکز شد و دانشگاه های علوم پزشکی و شهید بهشتی در این رشته جذب دانشجو داشتند. او معتقد است که شغل پرستاری باید با عشق و علاقه همراه باشد، اما متاسفانه مشغله کاری باعث کاهش آن شده و وضعیت اقتصادی نیز مزید بر علت است. زیاری در ادامه به سختی های کار بخش آی سی یو جراحی می پردازد و می گوید: بیمارانی در این بخش بستری هستند که به مراقبت های ویژه بعد از عمل نیاز دارند. سن آنها بالاست یا بیماری  های زمینه ای دارند که باید 24 تا 48 ساعت تحت نظر باشند. به همین دلیل، دیدن درد و رنج یک انسان، در روحیه ما تأثیر می گذارد. او ادامه می دهد: وقتی یک بیمار بعد از مراقبت های ویژه، سلامت خود را به دست می آورد و مرخص می شود، بسیار خوشحال می شویم؛ اما گاهی اوقات شرایطی پیش می آید و نتیجه عکس می گیریم و بیمار از دنیا می رود که این موضوع، روحیه ما را تضعیف می کند.

بیماری زمینه ای جلودارم نبود

حمیدبازدار، پرستار بخش کرونای بیمارستان نفت توحید جم می گوید: زمان کرونا بیشتر بخش های بیمارستان به بیماران کرونایی اختصاص داشت، اما اکنون با فروکش کردن بیشتر بخش ها به فعالیت های روتین خود باز گشته اند و تنها بخش تزریقات به بیماری کرونا اختصاص دارد. به گفته او، از زمان شیوع کرونا در کشور تا کنون اعتماد به نفسمان در مهار این بیماری افزایش یافته است. زمانی که یک بیماری مانند کرونا بیشتر می ماند، راه های درمان آن نیز مانند چگونگی مراقبت از خودمان و ارائه خدمات با کیفیت به مراجعه کنندگان را پیدا می کنیم. مهسا هرمزی، پرستار بخش زنان بیمارستان توحید جم نیز می گوید: بخش زنان از ابتدای بیماری کرونا فعالیت های خود را لغو کرد  و به درمان بیماران مبتلا به کووید 19 اختصاص داشت، با پشت سر گذاشتن پیک های مختلف این بخش به حالت عادی خود باز گشته است . افسانه دهباشی که 12 سال است در بخش سی سی یو فعالیت می کند و اکنون سرپرستار این بخش است، می گوید: اوایل کرونا مردم به دلیل ترس از مراجعه و درگیر شدن به بیماری کرونا زمانی که سرما خورده بودند، به بیمارستان نیامدند و بعد از آن شرایط بحرانی شد به گونه ای که بخش آی سی یو در اختیار بخش کووید 19 قرار گرفت.

 جدال  بادشمن نامرئی

پرستاران؛ فرشتگان سپید پوشی که در شرایط سخت شیوع ویروس کرونا هرچند خسته اما مصمم به تحمل سختی ها و با فداکاری برای نجات بیماران، خندان و امیدوار ایستاده اند. حسین حیدر نژاد، پرستار درمانگاه منطقه ویژه اقتصادی پارس می گوید: ما به علت استرس و خطر سرایت بیماری از نزدیکترین دوستان به خودمان یا خانواده، تماس با آنها را به حداقل رسانده ایم. درمانگاه منطقه ویژه و کادردرمانی، بار طاقت فرسای جدال با این دشمن نامرئی را به جان خریده است تا سلامت هموطنان و رضایت وجدان خود را فراهم کند.

نگران خانواده هایمان هستیم

خط اول مقابله با همه گیری های خاص، کارکنان بهداشتی بیمارستان ها هستند که جان خود را برای انجام وظایف محوله در معرض خطر قرار می دهند. در این میان، پرستاران نقش مهمی در ارائه مراقبت های بهداشتی دارند؛ چرا که بزرگ ترین نیروی انسانی فعال سازمان های مراقبتی بهداشتی محسوب می شوند. پرستاران به دلیل تماس نزدیک با بیماران کووید-19 در برابر عفونت آسیب پذیر بوده و می توانند ویروس را در بین همکاران و اعضای خانواده گسترش دهند. در این باره محمد پارسا مطلق،کارشناس پرستاری مرکز سلامت پتروشیمی ابن سینای عسلویه نیز  می گوید: تا قبل از ویروس کرونا، لحظه شماری می کردم شیفتم تمام شود و پیش خانواده برگردم، ولی زمان اوج کرونا اتمام شیفت مصادف می شد با هجوم دلشوره و استرس و افکار منفی که اگر ناقل باشم چه می شود؟ همسر و فرزندم، پدر و مادرم و ...؟ صمد شجاعی مطلق، پرستار درمانگاه فازهای 6 و 7 و 8 پارس جنوبی نیز می گوید: پرستاران اولین افرادی بودند که با مراجعه کننده در ارتباط بودند و احساس خطر بیشتری می کردند. خطر این بود که خودشان مبتلا بشوند و در دوران کمون نیز باعث انتقال به مشتریان دیگری نیز باشند. دوستان و آشنایان به علت اینکه ما پرستار بودیم و در مراکز درمانی مشغول هستیم، از ما دوری می کردند.

تضعیف  روحیه پرستاران

در میان پرستاران بخش کرونا، کسانی هستند که با وجود داشتن بیماری زمینه ای برای تحقق آرمان هایشان دل به دریا زده اند و برای مرهم نهادن بر دردهای همنوعان خون در جنگ با کرونا لباس رزم بر تن کرده اند، یکی از آنها سعید رمضانی، کارشناس پرستاری مرکز سلامت کار شرکت پالایش گاز فجر جم می گوید: با وجود داشتن بیماری زمینه ای فشار خون بالا و تپش قلب و گرفتگی یکی از رگهای قلبم از ابتدای پاندومی کرونا جزو تیمERT بهداشت درمان صنعت نفت بوشهر هستم که بیماران مشکوک و محتمل و قطعی کرونا از ابتدای شروع علایم بالینی تا بهبود کامل و بازگشت به کار را پایش می کنم و این روند ادامه دارد و همزمان رابط آموزشی مراکز سلامت کار فجر جم و نار و کنگان و سیراف نیز هستم. با همکاری روزانه و مستمر با اچ اس ای شرکت پالایش گاز فجر، پیگیر بیماران کرونایی این شرکت نیز هستم و جهت آگاهی عموم نیز گروهی در فضای مجازی تشکیل داده ام با عنوان «پیشگیری از کرونا» و علائم بیماری کرونا و و راه های پیشگیری و اصول قرنطینه را به اعضا آموزش می دهم.

نگاهی به پدیده خوردگی در صنعت نفت و تلاش ها برای کاهش پیامدهای ناشی از آن

نگران  تخریب  خاموش  باشیم !

مشعل   پژوهش و فناوری و استفاده از آخرین فناوری های روزآمد دنیای علم، در ابعادی مختلف با دنیای امروز ما عجین شده و صنعت و بخش های تولیدی، بیش از هر حوزه ای، به استفاده از فناوری و پژوهش های جدید نیاز دارند. در دنیای امروز با استفاده از همین فناوری های جدید، بسیاری از مشکلات و محدودیت هایی که در گذشته وجود داشته، برطرف می شود و می توان مرزهای بیشتری از علوم و حوزه های کاری را درنوردید. علوم و پژوهش های جدید در تلاش هستند تا با بررسی اقدام ها و فعالیت هایی که از گذشته تا امروز وجود داشته، مسیرهای دسترسی و تحقق اهداف را در پروژه های بزرگ صنعتی، بیشتر و با ریسکی کمتر همراه کنند، بخصوص وقتی صحبت از حوزه مهم و حساسی همچون صنعت نفت می شود، موضوع پژوهش ها و فناوری های جدید و به روز اهمیت بیشتری پیدا می کنند.  پژوهش و فناوری های جدید، از مهم ترین نیازهای مهم، ضروری و راهگشای مرزهای جدید در صنعت نفت هستند. بخش های مختلفی از صنعت نفت از گذشته تا امروز، موضوع پژوهش و همراهی با آخرین فناوری های روزآمد دنیا را به عهده داشته اند تا نیازهای صنعت نفت را بخصوص در بخش هایی که بیشترین فراگیری را دارند، تامین کنند. یکی از موضوع های مهم و با پراکندگی بسیار در صنعت نفت، بحث خوردگی است. شرکت های مختلف زیرمجموعه صنعت نفت، به شکل مجزا و زیرمجموعه های پژوهشی و فناورانه صنعت نفت به شکل تخصصی، بارها روی این موضوع و همه حوزه های مرتبط با آن ورود جدی داشته اند که نتایج قابل توجهی هم به دست آمده است. پژوهشگاه ها و دانشگاه های مختلفی، روی موضوع خوردگی در صنعت نفت بررسی و پژوهش های کاربردی داشته اند که در میان آنها گروه پژوهش خوردگی فلزات پژوهشگاه صنعت نفت با بیش از 35 سال تجربه تحقیقاتی، یکی از باسابقه ها در این حوزه است.  هدف و رسالت اصلی این گروه، ارائه روش های پیشگیری از بروز معضلات ناشی از خوردگی و ارائه راه حل مشکلات به وجود آمده در تمامی صنایع، بخصوص نفت، گاز و پتروشیمی است. این گروه شامل واحدهای پژوهش متالورژی و انتخاب مواد و نيز پژوهش خوردگی الكتروشیمیايی بوده و با انجام پروژه های تحقیقاتی در زمینه انتخاب مواد مناسب برای واحدهای صنعتی کشور، روش های نوین پایش و کنترل خوردگی، ارزیابی بازدارنده ها و پوشش ها، مدیریت خوردگی و تدوین دستورعمل بازرسی بر پایه ریسک (RBI) براي صنایع موجود و آتی و نیز تجزیه و تحلیل علل شکست قطعات و عمر باقیمانده آنها فعالیت گسترده ای دارد. این مجموعه در زمینه انتخاب مواد ، تخمين عمر باقيمانده قطعات فلزي و راكتورها، تخمين عمر باقيمانده خزشي آلياژها، تدوين دستورعمل عمر باقيمانده تيوب كوره ها، ديگ هاي بخار و پوسته توربين هاي بخار و گاز، بررسي تغييرات متالورژيك به‏وجود آمده در قطعات فلزي در شرايط عملياتي، تجزيه و تحليل علل شكست قطعات (Failure Analysis)، طراحي روش هاي پايش خوردگي در مناطق عملياتي، بازرسي بر پايه ريسك (RBI) و ارزيابي قابليت سرويس دهي (FFS) دسترسی ها و قابلیت های خوبی دارد.  به همین دلیل است که بسیاری از شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت، به ویژه در حوزه های عملیاتی، پروژه های مشترک زیادی را در زمینه هایی همچون طراحي سامانه پايش خوردگي براي مناطق عملياتي، پايش عملکرد سامانه حفاظت کاتدي یا بررسي رفتار گازهاي خورنده همراه با هيدروژن و تجزيه و تحليل شكست تيوب ها در كولرهاي هوايي واحد آيزوماكس پالايشگاهي داشته اند.

خوردگی؛ موضوعی همیشگی از گذشته تا امروز

خوردگی، یک فرایند طبیعی است که فلزات خالص شده را به اشکال پایدارتر شیمیایی مانند اکسید، هیدروکسید یا سولفید تبدیل می کند، اما در شکل ظاهری، واکنشی شیمیایی است که شکل و جنس فلزات را تغییر می دهد و در بسیاری از موارد، کارکردها را دچار مشکل می کند. خوردگی در صنعت نفت هر ساله باعث از بین رفتن میلیاردها دلار می شود. موارد زیادی از خوردگی گسترده در لوله های تولید، شیرها و در خطوط جریان از چاه به تجهیزات پردازش رخ داده است. دلیل این امر، آن است که نفت و گاز حاصل از چاه، حاوی مقادیر مختلفی از آب است که می تواند به عنوان یک مرحله جداگانه در تماس با سطح ماده، رسوب شود و این آب، حاوی گازهایی مانند CO2 و احتمالاً H2S و همچنین نمک است. در بیشتر موارد خوردگی شدید، CO2 نقش عمده ای دارد.  موقعیت هایی را که معمولا خوردگی در آن رخ می دهد،  می توان در چند حوزه خوردگی در تولید، چاه های نفت شیرین و ترش، خوردگی در ذخیره سازی و انتقال و خطوط لوله، واحدهای پالایشگاهی و پتروشیمیایی و زیرعایق ها و... تقسیم بندی کرد. به عبارتی می توان گفت که گاه نفت و مشتقات آن، خودشان می توانند عامل خوردگی باشند و گاه عوامل بیرونی دیگری همچون آب می تواند دلیل خوردگی در تاسیسات نفتی به شمار رود.

مدیریت خوردگی در جهت کاهش اثرات مخرب

اگرچه خوردگی در صنعت نفت همواره خسارت هایی را به همراه داشته، اما این موضوع در نظام بهره برداری صنعت نفت، به عنوان یک واقعیت پذیرفته شده است. اگرچه پدیده خوردگی اجتناب ناپذیر است، اما تلاش برای کاهش دادن اثرات آن اهمیت زیادی دارد و همواره تلاش شده هزینه های هدررفت سالانه از درآمد ملی کشور و اثرات مخرب خوردگی به حداقل ممکن برسد. این موضوع آنقدر اهمیت دارد که وزارت نفت «سند راهبردی مدیریت خوردگی صنعت نفت» را تهیه کرده تا به عنوان یک دستورعمل راهبردی در صنعت نفت مورد استفاده قرار گیرد. خوردگی، پدیده ای مستمر است که در طول زمان ایجاد می شود و مانند زلزله یک باره رخ نمی دهد تا نتوان برای آن تدبیری اندیشید، بنابراین به همین دلیل است که اگر در مرحله پیشگیری، هزینه های اندکی متحمل شویم، از هزینه های سنگین بعدی جلوگیری خواهد شد.  موضوع مهم در مورد خوردگی، تطبیق راه حل ها با شرایط آب و هوایی و جغرافیایی هر منطقه در ایران و همراهی با آخرین فناوری ها و مطالعات روزآمد دنیاست، زیرا ممکن است بسیاری از راه حل های کشورهای دیگر در مورد صنعت نفت ایران چندان اثربخش نباشند. موضوع مهم دیگر آن است که درست به دلیل حرکت مرموزانه و آرام خوردگی در تاسیسات و کمتر دیده شدن اثرات مخرب آن، بسیاری ممکن است در دوران مدیریتی خود، توجه قابل توجهی به موضوع خوردگی نداشته باشند و از کنار آن بسادگی بگذرند. به همین دلیل است که طبق سند راهبردی مدیریت خوردگی در صنعت نفت، سه مسأله  فرهنگ سازی، آموزش و ارزیابی دوره ای مورد تاکید جدی قرار گرفته است.  همچنین باید اذعان داشت که اقدام های کنترل خوردگی، محدود به یک اداره یا چند اداره ذیربط تولید نیست و به عنوان موضوعی فراگیر برای کل سازمان  محسوب می شود. ادارات بازرسی فنی، به عنوان پایش و تحلیل موضوع های خوردگی، تنها می توانند عارضه های مستقیم را شناسایی و رفع عیب کنند و نمی توانند برای هزینه های غیرمستقیم پنهان، فعالیت های بیرونی خارج از حیطه و اختیارات سازمانی اقدامی انجام دهند. همه موارد مهمی همچون مباحث پشتیبانی و تدارکات، مهندسی و انتخاب مواد، روش های نوین و هوشمند پایش وضعیت، ابزارهای تخصصی جدید و از همه مهم تر تغییر استراتژی های مقابله با خوردگی متناسب با تغییر فرایند و شرایط محیطی و استفاده از فناوری های جدید، موضوع هایی است که مدیریت مجموعه های صنعت نفت باید در سطوح عالی به آن توجه داشته و در دستور کار قرار دهند.  اقدام های مدیریت خوردگی در قالب برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت قابل اجراست و تعیین و تشخیص نقاط بحرانی و تخمین تبعات ناشی از ریسک های خوردگی، عامل تعیین کننده دامنه و عمق برنامه های مذکور است. به نظر می رسد اقدام های مدیریت خوردگی با درک درست از شرایط کاری و تجهیزات در بستر هزینه قابل اجراست، اما استفاده از تجربه شرکت های پیشرو بین المللی و مشاوران زبده ذیربط برای تعیین ریسک ها و میزان خسارات احتمالی و برنامه های پیشگیرانه بسیار ضروری به شمار می رود. باید تاکید کرد که مخاطب مدیریت خوردگی، در واقع مدیران ارشد شرکت های زیرمجموعه صنعت نفت هستند و عامل انگیزشی استقرار سند راهبردی مدیریت خوردگی صنعت نفت، مباحث خطر و هزینه است و با همین 2 پارامتر تحریک کننده مهم می توان فرآیند برنامه ریزی، بودجه گذاری و استقرار آن را سرعت بخشید و سپس نتایج را ارزش گذاری کرد.

آتش سوزی در  برج جداسازی واحد آیزوماکس  پالایشگاه

صنعت نفت از صنايع پيچيده و با ريسک بالاست که بروز حوادث در آن می تواند خسارت های جاني و مالي جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. در طول تاريخ، حوادث زيادي در اين صنعت رخ داده که پيامدهاي فراواني دربر داشته است؛ از این رو اهميت درس آموزی از حوادث و سوانح در اين صنعت، براي شناسايي مناطق پرريسک چند برابر می شود. همان طور که می دانید، دانش به دست آمده در مورد علل حادثه، می تواند اجازه استقرار اقدام های پيشگيرانه و کاهش دهنده حوادث در محل را صادر کند، ضمن آنکه بازخورد ناشي از آن نیز باعث بهبود رفتار ايمني در افراد مستقر در فضاي صنعت نفت خواهد شد. با بهره مندی از نکات «درس آموزی از حوادث» می توان از نوع وقايع ناخواسته تشديدکننده و بازدارنده آن، عواقب احتمالي وقايع ناخواسته و... به اقدام های کنترلي که می تواند عواقب ناشي از حوادث را محدود کند، دست يافت. به دليل اهميت اين موضوع، «مشعل» قصد دارد با چاپ برخي «درس آموزی از حوادث صنعت نفت ايران و جهان»، گامي در مسير کاهش حوادث بردارد. در ادامه، درس آموزی از حادثه «آتش سوزی برج جداسازي واحد آیزوماکس پالایشگاه» در يکي از مناطق عملياتي را می خوانید.

شرح حادثه

يكی از برج های جداکننده بخش تقطیر براي جدا کردن خوراک برگشتی سنگین از محصولات واکنشی و تفكیك به برش هاي با نقطه جوش مطلوب استفاده می شود. در اين واحد خوراک از برج یادشده از طريق پمپ ها پس از عبور از کوره از طريق خط 14 اينچ وارد سینی 3 برج می شود .

به دلیل مشكل در کمپرسور گردشی، واحد از سرويس خارج شده و در اين فرصت به دلیل عدم انطباق کیفی محصول ناشی از بالا بودن گوگرد به دلیل مشكل فنی احتمالی در برج،  بازرسی برج در دستور کار قرار می گیرد. واحد آيزوماکس از  سرويس خارج  می شود. پس از بستن  واحد، به منظور  فراهم  کردن  شرايط  ورود  و  بازرسی  داخل  برج، اقدام به شست و شوي  پاس هاي  کوره با بخار زنی شده و سپس مجوز کار  سرد با عنوان «مسدود کردن فلنج هاي برج» صادر و بازرسی ها و تعمیرات روي برج یادشده انجام  می شود. به منظور جلوگیري از ايجاد مشكل در کويل کوره ها در مدت تعمیرات برج، ضمن روشن نگهداشتن مشعل کوره در  وضعیت شعله کوتاه، دماي دودکش کوره در حدود 277 درجه فارنهايت نگه داشته می شود.

پس از انجام تعمیرات، پروانه کار سرد با شرح کار برداشتن مسدودکننده ها (De-blank) صادر می شود. به این منظور تیم تعمیراتی 7 نفره به همراه يك نفر از بهره برداري، اقدام به برداشتن مسدودکننده هاي ورودي ها و خروجی هاي برج در قالب 2 گروه  کاري می کنند. در حین برداشتن مسدودکننده خط 14 اينچ خروجی کوره و  ورودي برج، پس از باز کردن  پیچ هاي  نیمه بالايی  فلنج، حدود  سه و  نیم  دقیقه  قبل  از  وقوع  آتش سوزی،  ابتدا  ريزش  مايع از فلنج یادشده مشاهده می شود؛ به گونه ای که مايع خارج شده تا فاصله حدود 3 متري در سطح زمین پخش شده و در ادامه بر اساس مشاهدات شهود حادثه، بخارات خاکستری رنگ نیز از محل فلنج به بیرون نشت پیدا می کند و با رسیدن اين بخارات به عامل جرقه، آتش سوزي از قسمت  پايین  برج، آغاز  می شود. پروفايل آتش ابتدا به صورت آتش توپی(Ball fire) گسترده بوده و بعد از مدت کوتاهی به صورت آتش فورانی (Jet fire) ادامه می يابد. 4 دقیقه پس از وقوع حريق، تیم آتش نشانی در محل حاضر و اقدام به اطفای حريق می کند و درنهایت پس از مدت حدود 17 دقیقه آتش خاتمه می یابد.

شما چه کاری می توا نید انجام دهید؟

   تخلیه کامل هیدروکربن موجود در کويل هاي کوره و مسیرهاي منتهی به برج

  خاموش کردن کوره: در اين حادثه به منظور جلوگیري از ايجاد مشكل در تیوب کوره ها،  به جاي انجام Caustic wash روي کوره، مشعل هاي کوره در حالت شعله کوتاه  و تنظیم دماي دودکش در حدود 277 درجه فارنهايت (حدود 157 درجه سانتی گراد) در سرويس نگه داشته می شود.

  صدور پروانه کار مجزا براي برداشتن هر مسدودکننده: در اين حادثه يك مجوز براي چند مسدودکننده صادر شده است.

آیا می دانستید

بر اساس ضوابط لازم است براي برداشتن هر مسدودکننده پروانه کار مجزا صادر شده و به طور کامل  محیط ايمن شده و کنترل هاي محیطی به طور دقیق انجام شود.

  از سابقه صنعت لوله سازی تا نجات یک پروژه با کمک شرکت های داخلی

وقتی اعتماد به توان داخلی برگ برنده می شود

مشعل لوله، قطعه یا تجهیزی است که سابقه ای بسیار طولانی و متنوع در به کارگیری آن میان اقوام و گروه های انسانی باستانی وجود دارد. بشر از همان ابتدای شناخت منابع نیازهای خود، به دنبال انتقال سالم و پاکیزه منابع آب برای زندگی بوده و بسیاری از لوله هایی که در ابتدای زندگی بشر ساخته شده، سفالی یا از جنسی شکننده بوده است؛ اما به مرور با توسعه تکنولوژی، لوله به عنوان یکی از ابزارهای ساخت بشر، ارتقای کمی و کیفی پیدا کرد و امروز یکی از مهم ترین تجهیزها در توسعه شهرها و پروژه های زیرساختی و عمرانی محسوب می شود. صنعت لوله سازی از انواع مختلفی تشکیل شده که دنیایی از جنس، تنوع و کیفیت دارد و برای هر نوع ماده ای متفاوت استفاده می شود. لوله هایی که در صنایع مختلف از جمله صنعت نفت به کار گرفته می شوند، باید خصوصیات خاصی داشته باشند تا موارد انتقال داده شده کیفیتشان حفظ شود یا آسیبی به مسیر انتقال یا خود لوله وارد نشود. بسیاری از این لوله ها در حال حاضر در داخل کشور تولید می شوند و برخی دیگر هم تا همین چندی قبل وارد کشور می شد و تکنولوژی آن را نداشتیم؛ اما با اتکا به توانمندی داخلی توانستیم سدی دیگر را از جلوی پای صنعت برداریم. نمونه آن را می توان در لوله های به کار گرفته شده در خط لوله انتقال نفت گوره به جاسک دید که در مدتی کوتاه داخلی سازی شد.

طی هزاران سال، تکنولوژی به انسان ها کمک کرده که فواصل انتقال آب در شهرها را افزایش داده است. به مرور، درباره موضوع تصفیه آب آشامیدنی و تصفیه فاضلاب و کیفیت این انتقال و لوله های به کار گرفته شده هم اقدامات مفیدی انجام شد. لوله کشی به طور کلی به نصب لوله های سفالی ، سیمانی یا فلزی برای انتقال مایعات یا گازها گفته می شود؛ اگرچه بسیاری از شهرهای باستانی برای تامین نیاز آب از چاه ها استفاده می کردند؛ اما همه شهرها نزدیک به آب نبودند یا دسترسی به منابع آبی و چاه ها نداشتند و لازم بود آب را از جایی دیگر به شهر برسانند. کیفیت و جنس لوله ها و شیوه انتقال که در مسیرهایی با پستی و بلندی چطور قراربگیرد، یکی از چالش های مهم حکومت های باستانی بوده است.  امپراتوری روم به دلیل لوله کشی داخلی در شهر معروف بوده که از لوله های سربی استفاده می کردند و تمدن یونان باستان از لوله های سفالی زیرزمینی برای دفع فاضلاب و تامین آب استفاده می کرد. در ایران باستان هم از لوله های سفالی برای لوله کشی استفاده می شد و بعدها لوله های فلزی را به کار گرفتند. سرآغاز لوله کشی فنی در ایران، در دوره ساسانی با لوله های سفالی است. ایرانیان از گذشته های دور از آب آشامیدنی برخوردار بودند و این آب آشامیدنی، از طریق سيستم لوله کشي، به درون خانه ها آورده مي شد. لوله کشي آب در دوران ساسانيان شامل لوله کشی آب شهری و کشاورزی بود که بر پايه يافته هاي بسيار پيشرفته دانش آن روز بوده است. لوله های فلزی از سال ۱۳۰۲ در بیرجند از طریق بنگاه آب لوله بیرجند وارد فضای صنعتی ایران شد. در صنعت نفت نیز از همان ابتدای اکتشاف نفت در ایران، امکان انتقال نفت از طریق خط لوله وجود نداشت و با فناوری آن روز کار بسیار مشکلی بود.  پس از كشف نفت در سال 1287 در ميدان نفتون، نوبت اين بود كه طلاي سياه به ساحل آبادان برسد. به این شکل که احداث اولين خط لوله خاورميانه بين مسجدسليمان و جزیره آبادان، آن هم در نبود فناوري جوش و با اتصال لوله های بزرگ به صورت پيچشي و با کمک کارگران محلی انجام می شد. برای احداث خط لوله اولیه در ایران، لوله ها را به یکدیگر پیچ می کردند و آنها را در گودالی که در زمین حفر شده بود، گذاشته و برای اینکه زنگ به لوله تأثیر نکند، اطراف لوله را با پارچه یا نمد یا چیز دیگری که آلوده به قیر باشد و از سرایت آب و نم جلوگیری کند، می پوشاندند و بعد با خاک، روی گودال را پر می کردند. این فناوری ها طی سال ها بعد و در پروژه های دیگری که با حضور شرکت های خارجی و بخصوص انگلیسی ها انجام می شد، بیشتر و بیشتر شدند و حالا در کشورمان کارخانه ها و واحدهای صنعتی بزرگ لوله سازی و فولاد داریم که لوله های مورد نیاز صنعت نفت و سایر بخش ها را با کیفیت مورد نیازشان تامین می کند.

کاربردهای متفاوت لوله ها و اهمیت فناوری های روز دنیا

لوله از مواد مختلفی مانند سرامیک، شیشه، فایبرگلاس، بسیاری از فلزات، بتن و پلاستیک ساخته می شود. لوله های فلزی به طور معمول از فولاد یا آلیاژهای آهن مانند فولاد کربنی، فولاد زنگ نزن، فولاد گالوانیزه و چدن نشکن ساخته می شوند و موارد مصرف مختلفی مثل صنعتی، خانگی، فاضلابی، کشاورزی، ساختمانی و... دارند؛ اما پرکاربردترین لوله، لوله های فولادی هستند. این لوله ها در انواع درز دارجوشی یا بدون درز ساخته می شود. اغلب لوله های فولادی را با پوشش های مختلفی در برابر زنگ زدگی و فرسایش عایق می کنند که مهم ترین این محافظ ها گالوانیزاسیون و قیراندود کردن سطح خارجی لوله های فولادی است. گروه دیگر لوله های پرکاربرد، لوله های پلی اتیلن هستند که بیشتر برای انتقال آب آشامیدنی، فاضلاب و همچنین آبیاری مورد استفاده قرار می گیرند. لوله های فولادی یا پلی اتیلن موارد مصرف زیادی در صنایع مختلف، بخصوص صنعت نفت دارند و با توجه به نوع مواد انتقالی، حساسیت های زیادی در مورد جنس، عمر مفید و کیفیت مواد انتقالی و ... مطرح می شود. این جزییات در مورد مواد انتقال داده شده و کیفیت لوله ها و مشخصات آنها، تفاوت هایی را بین تولیدکننده و فناوری هایی که در اختیار دارد، ایجاد می کند. این گونه است که یک شرکت لوله سازی در کشوری دیگر فناوری ساخت لوله های انتقال گاز ترش از دریا به خشکی را دارد و شرکتی در ایران ندارد؛ اما داستان فناوری های روز دنیا که در بسیاری از موارد بخصوص در شرایط تحریم فشار زیادی را به صنایع بخصوص صنعت نفت ایجاد کرده، از یک جایی به بعد تبدیل به نقطه قوت و خبرهای خوش هم شد و در بسیاری از موارد، شرکت های لوله سازی داخلی توانسته اند نیازهای صنعت را داخلی سازی کنند. نمونه این اتفاق را بخوبی می توان در عملکرد اجرایی پروژه خط لوله گوره به جاسک دید.

چگونه اعتماد به شرکت های داخلی ، خط لوله گوره به جاسک را نجات داد

در حال حاضر شرکت های مختلف لوله سازی در کشور فعال هستند، مانند لوله سازی اهواز، ماهشهر، فولاد اکسین و ... که در پروژه های بزرگ نفت و گاز هم فعال بوده اند و با تولید لوله های جدید، خونی تازه در رگ های این واحدهای تولیدی دمیده شده است. تولیدات لوله سازی اهواز، کلاف های ورق گرم، لوله سیاه، لوله گالوانیزه و پروفیل بوده و محصولاتی همچون لوله های سیاه درزدار و بدون درز ، لوله گالوانیزه ، لوله های گازی  و... را تولید می کند. در جریان پروژه خط لوله گوره به جاسک، قرار بود لوله های مورد نیاز این پروژه از شرکتی خارجی تامین شود که با توجه به شرایط تحریمی با مشکل مواجه شد، بنابراین مسؤولان وقت تصمیم گرفتند به نیروها و تولیدکنندگان داخلی مانند شرکت های لوله سازی اهواز، فولاد اکسین و فولاد مبارکه اعتماد کنند.  ساخت خط لوله ای که به ورق و اسلب گاز ترش نیاز دارد،  برای نخستین بار در کشور غیرممکن بود؛ اما در نهایت محقق شد. تا پیش از این طرح، ورق های لوله ترش وارد کشور می شد و شرکت های فولاد مبارکه و اکسین، فکرش را هم نمی کردند که روزی بتوانند ورق ها و اسلب های ترش تولید کنند. به عبارتی می توان گفت که تولیدکنندگان انواع لوله در کشورمان با این پروژه، گام دیگری در  مسیر توانمندی سازندگان داخلی برداشته اند و به بیان دیگر  سازندگان، پیمانکاران و صنعتگران ایرانی با بومی سازی ساخت انواع ورق، لوله، پمپ، شیر های سرراهی و کالا و تجهیزات مرتبط، دستاوردی همه جانبه را برای کشور، استان و شهرهای مختلف مسیر خط لوله به ارمغان آورده اند.  به نظر می رسد، صنعت فولاد و صنعت نفت در تعامل با یکدیگر می توانند اتفاقات بزرگی را رقم بزنند و گاه این تعامل در جریان یک پروژه بزرگ و ملی اتفاق می افتد و خود را نشان می دهد. از این رو لازم است چنین هماهنگی و تعاملی بین صنعت نفت و فولاد بیش از قبل وجود داشته باشد تا نیاز صنعت نفت به انواع لوله های مورد نیاز، در داخل کشور تامین شود.

تجربه ای  که به داد  آمریکایی ها  نرسید

قیمت های جهانی نفت خام با وجود اعلام خبر آزادسازی ذخیره سازی های راهبردی نفت خام چند کشور طی هماهنگی ایالات متحده آمریکا در ساعات اولیه معاملات بازارهای جهانی افزایش یافت؛ زیرا حجم نفت عرضه شده به بازار کمتر از برآوردهای معامله گران بود. ایالات متحده آمریکا 50 میلیون بشکه از ذخیره سازی های راهبردی نفت خام (SPR) را وارد بازار می کند که تحویل آن از اواسط دسامبر سال 2021 میلادی آغاز می شود و این روند تا پایان آوریل 2022 ادامه خواهد داشت. آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام آمریکا که شامل 18 میلیون بشکه فروش قطعی است و پیش تر از سوی کنگره به عنوان بخشی از بودجه تعیین شده بود، روند آزادسازی آن شتاب می گیرد. 32 میلیون بشکه نیز از مبادلات تازه خواهد بود که باید حداکثر تا سپتامبر 2024 میلادی جایگزین شود. کاخ سفید در بیانیه ای اعلام کرد که آزادسازی ذخیره سازی ها با هماهنگی کشورهای مصرف کننده انرژی از جمله چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و انگلیس انجام می شود. هند اعلام کرده است، 5 میلیون بشکه نفت از ذخیره سازی ها برداشت می کند و انگلیس نیز به پالایشگاه ها و واردکنندگان اجازه می دهد تا یک میلیون و 500 هزار بشکه به صورت داوطلبانه از مقدار ذخیره سازی های خود برداشت کنند. ژاپن هم بدون اشاره به رقمی مشخص، از آزادسازی چند میلیون بشکه نفت خام خبر داده و کره جنوبی نیز در حال مذاکره درباره جزییات مشارکت خود با ایالات متحده آمریکا در این اقدام هماهنگ است. اما چین تاکنون متعهد نبوده و وزارت امور خارجه این کشور تنها اعلام کرده که بر اساس نیازهای واقعی کشورش، از ذخیره سازی های دولتی خود برداشت می کند. در صورتی که چین با دیگر کشورها در این مسیر همراه شود، مجموع ذخیره سازی های آزادشده 60 تا 75 میلیون بشکه خواهد بود که با 100 میلیون بشکه یا ارقام بیشتری که برخی تحلیلگران در بازار انتظار داشتند، فاصله دارد. در نتیجه، قیمت های تک محموله و معاملات آتی، پس از اعلام خبر آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام افزایش یافتند و بخشی از روند کاهشی خود را از ابتدای ماه معکوس کردند. قیمت شاخص نفت خام برنت در معاملات آتی روز سه شنبه (دوم آذرماه) همزمان با اعلام خبر آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام معاملات بیش از 2 دلار و 60 سنت برای هر بشکه افزایش یافت که بزرگترین افزایش یکروزه در سه ماه اخیر بوده است، در حالی که رقم آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام کمتر از حد انتظار بود.

اسپرد تقویمی شاخص نفت خام برنت برای بازه زمانی 6ماهه ژانویه تا ژوییه 2022 ، بیش از 40 سنت به ازای هر بشکه افزایش یافت که این شرایط نشان می دهد، معامله گران انتظار دارند عرضه نفت در سال آینده محدود بماند.

 انتظارها از ذخیره سازی های نفت خام

قیمت های معاملات بازار تک محموله، بویژه اختلاف قیمت گذاری نفت و فراورده های نفتی از ابتدای ماه نوامبر سال جاری میلادی، پیش از اعلام رسمی آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام، کاهش یافته بود که بخشی از این شرایط، ممکن است در پاسخ به تشدید گمانه زنی ها درباره فروش آینده باشد. تفکیک تأثیر گمانه زنی درباره آزادسازی ذخیره سازی ها از دیگر عوامل مؤثر بر تحولات قیمت نفت، بسیار دشوار است. در آغاز ماه اکتبر، مدیران سبد پروژه، موقعیت افزایشی فوق العاده ای را در قراردادهای معاملات آتی بازارنفت و اختیار معامله، بویژه در شاخص دبلیو تی آی بازار بورس نیویورک به دست آوردند.

پیش از موضع گیری های نامتقارن، امکان برعکس شدن روند قیمت ها وجود دارد؛ زیرا صندوق های پوشش ریسک و دیگر مدیران مالی، سودهایی به دست می آورند که به نظر می رسد در این باره هم این اتفاق رخ داده است.

بازارهای جهانی نفت خام، ماه گذشته میلادی همچنین شاهد افزایش شیوع ویروس کرونا در آمریکای شمالی و اروپا بودند. دور تازه قرنطینه ها و دیگر محدودیت ها در بعضی از مناطق می تواند روند افزایشی مصرف نفت را کند کند.

افزایش تورم انتظارها را افزایش داده که بانک های مرکزی بزرگ، باید زودتر از آنچه پیش تر پیش بینی می شد، افزایش نرخ بهره را آغاز کنند. این موضوع می تواند روی رشد مصرف نفت در سال آینده میلادی اثر منفی بگذارد.

در عین حال، اظهارنظرهای زیادی درباره روند افزایشی تولید نفت شیل ایالات متحده آمریکا که ممکن است عرضه جهانی نفت خام را در سال 2022 افزایش دهد، وجود دارد. حتی پیش از اعلام خبر آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام، صندوق های پوشش ریسک و دیگر مدیران بازارهای پولی، توانستند معادل 134 میلیون بشکه قراردادهای آتی نفت و اختیار معامله را طی 6 هفته ( از 5 اکتبر تا 16 نوامبر) بفروشند. نمی توان تعیین کرد که چه تعداد از این فروش ها در انتظار اعلام آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام و چه تعداد دیگر مربوط به تحولات در  بخش مصرف و چشم انداز تولید بوده است.

با این حال، محتمل ترین پاسخ این است که انگیزه فروش صندوق های پوشش ریسک، پیش بینی آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام، برداشت سود، چشم انداز مبهم مصرف نفت و انتظارها برای شتاب گرفتن روند افزایش تولید نفت شیل بر روند قیمت ها، به صورت ترکیبی تأثیرگذار بوده است.

تجارب برگرفته از آزادسازی ذخیره سازی های نفت در سال 2011

آخرین بار آزادسازی هماهنگ ذخیره سازی های نفت خام در ژوئن سال 2011 میلادی اعلام شد؛ زمانی که اعضای آژانس بین المللی انرژی با آزادسازی 60 میلیون بشکه در واکنش به اختلال در صادرات نفت لیبی به دلیل جنگ داخلی، موافقت کردند. آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام در آن زمان، سبب کاهش فوری؛ اما متوسط ​​قیمت های جهانی این کالای راهبردی و کاهش بیشتر اختلاف قیمت نفت خام و فراورده های نفتی شد؛ اگرچه هر دو پیش از اعلام با کاهش روبه رو شده بودند و در عین حال روند کاهش های بیشتر در عرض چند هفته به طور کامل معکوس شد. تجزیه و تحلیل رویدادهای پس از واکنش بازار به آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام در سال 2011 میلادی، چند درس و تجربه را به همراه داشت که اکنون پس از گذشت یک دهه قابل اجرا هستند: (1) آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام، تنها تأثیر محدود و کوتاه مدتی بر قیمت ها و اختلاف قیمتی بین نفت خام و فراورده های نفتی دارد. ممکن است مسیر بازار را در مقایسه با سناریویی که در آن از هیچ ذخیره سازی برداشت نمی شود، تغییر دهند؛ اما این رویه نامشخص است. (2) سازماندهی آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام آنقدر زمانبر است که در زمان اعلام آنها، قیمت ها اغلب در حال کاهش هستند؛ زیرا بدترین حالت بحران پیش تر پشت سر گذاشته شده بود. (3) معامله گران بازار نفت به طور غریزی درباره اثربخشی مداخله دولت، بویژه استفاده از ذخیره سازی های محدود برای تأثیرگذاری بر قیمت ها بر اساس جریان مداوم تولید و مصرف، تردید دارند.

(4) سیاستگذاران باید پیش از اعلامیه، کل جزییات آزادسازی ذخیره سازی ها را مورد بررسی قرار دهند تا روایتی قانع کننده درباره مداخله بیان کنند و تأثیر روانی آزادسازی ذخیره سازی های نفت خام را به حداکثر برسانند.

به نظر می رسد، کاخ سفید بعضی از این درس آموخته ها را پیش روی خود دارد؛ اما نه همه آنها را. مقام های ایالات متحده آمریکا آماده بودند تا سازوکار دقیق فروش ذخیره سازی های نفت خام را بلافاصله در روز 2 آذرماه اعلام کنند. اما نبود تعهدهای قاطع از سوی کشورهای ژاپن، کره جنوبی و بویژه چین در 24 ساعت نخست پس از اعلام این خبر، تأثیر روانی را که قرار بود هماهنگی بین المللی ایجاد کند، تضعیف کرد.

سرانجام، خبر تأیید شده آزادسازی کمتر از 60 میلیون بشکه با وعده ای مبهم و تأیید نشده برای رقمی بیشتر که احتمال دارد در مجموع کمتر از 75 میلیون بشکه و کمتر از برآورد معامله گران باشد، سبب افزایش دوباره قیمت های جهانی نفت خام شد.

   پتروشیمی بوعلی سینا

بلندترین برج صنعت پتروشیمی ایران با موفقیت نصب شد

پنجمین قطعه از بلندترین برج صنعت پتروشیمی ایران با موفقیت در پتروشیمی بوعلی سینا نصب شد.

با نصب پنجمین قطعه از بلندترین برج پتروشیمی ایران به عنوان یکی از مهم ترین بخش ها، نصب کامل آخرین قطعه این برج نیز به زودی به پایان خواهد رسید. این برج که 1200 تن وزن و یکصد متر ارتفاع دارد، به طور کامل به دست متخصصان داخلی ساخته شده است و نشانه ای از شکست تحریم های ظالمانه و یکجانبه علیه صنعت پتروشیمی کشورمان شناخته می شود. واحد پارازایلین شرکت پتروشیمی بوعلی سینا تا پایان امسال به مرحله پیش راه اندازی خواهد رسید و محصولات پارازایلین و ارتوزایلین تولیدی این واحد به دیگر مجتمع های پتروشیمی کشور ارسال می شود. همچنین با راه اندازی این واحد، سودآوری شرکت پتروشیمی بوعلی سینا با تولید محصولات پارازایلین و ارتوزایلین سالانه بیش از 50 میلیون دلار افزایش خواهد یافت و افزون بر آن با تولید پارازایلین وتکمیل چرخه اصلی تولید PET درمنطقه ویژه اقتصادی ماهشهر، هزینه لجستیک کاهش خواهد یافت.

  منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی

ارائه خدمات تخصصی درمانی رایگان در بندر ماهشهر

طرح ویزیت و درمان رایگان در شهرستان بندر ماهشهر همسو با عمل به مسؤولیت اجتماعی به همت شورای راهبردی شرکت های منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی اجرا شد.

این طرح ازسوی پایگاه مقاومت بسیج سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی و گروه جهادی درمانی رایه العباس(ع) سپاه محمد رسول الله(ص) و حمایت و پشتیبانی شورای راهبردی شرکت ها اجرا و با رضایتمندی و استقبال بالای شهروندان روبه رو شد.

سیدامید شهیدی نیا، مدیرعامل سازمان و رئیس شورای راهبردی منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی درحاشیه بازدید ازاین خدمات گفت: مجموعه بسیج صنایع پتروشیمی با همکاری ناحیه مقاومت بسیج سپاه شهرستان بندر ماهشهر و گروه های جهادی به اجرای این طرح اقدام کرده اند.

وی با اشاره به وجود مناطق حاشیه نشین در بندر ماهشهر، هدف از اجرای این طرح را پشتیبانی از گروه های جهادی درمانی در این مناطق عنوان و اظهار کرد: این طرح در سه منطقه ازشهرهای بندرماهشهر، بندرامام و چمران با ویزیت تخصصی و داروی رایگان انجام شد و استقبال بی نظیر مردم گواه این است که باید با برنامه ریزی در آینده به اجرای این گونه طرح ها توجه بیشتری شود.

مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی از حضور متخصصان مختلف از جمله قلب و عروق، داخلی، گوش و حلق و بینی، کودکان، زنان و زایمان، چشم پزشکی، دندان پزشکی و پوست و مو در کنار طب سنتی و اسلامی و مشاوره خانواده در اجرای این طرح خبر داد و یادآور شد: خدمات خوبی به شهروندان ارائه خواهد شد.

واکسیناسیون کووید 19 نیز از سوی پیام آوران سلامت در شهرک های مدنی و چمران و بندر امام خمینی(ره) انجام شد. همچنین در اجرای این طرح در مجموع به بیش از 2200 نفر خدمات درمانی ارائه شد که بسیج جامعه پزشکی، ناحیه مقاومت بسیج سپاه و رده های تابع همکاری مؤثری داشتند.

 

   شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران

امضای قرارداد تولید 45 هزار خودرو دوگانه سوز

قرارداد تولید 45 هزار دستگاه خودرو دوگانه سوز بین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی و گروه صنعتی ایران خودرو امضا شد.

این قرارداد به ارزش حدود20 میلیون دلار با هدف تولید خودروهای دوگانه سوز، با حضور جلیل سالاری، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش وپخش فرآورده های نفتی، محسن صالحی نیا، معاون وزیر صنعت، تجارت و معدن (صمت) و همچنین کرامت ویس کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و فرشاد مقیمی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو امضا شد.

امضای قرارداد دوگانه سوز کردن 45 هزار دستگاه خودرو براساس مصوبه شورای اقتصاد مبنی بر طرح حمایت از تولید و تبدیل کارخانه ای و کارگاهی خودروهای عمومی، تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به سی ان جی سوز و به منظور افزایش درآمدهای حاصل از فروش بنزین، رعایت حقوق شهروندی و الزام های محیط زیستی بین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و شرکت ایران خودر امضا شده است. 

بر پایه این قرارداد همکاری، 45 هزارخودرو پایه گازسوز در شرکت ایران خودرو تولید می شود که 40 هزاردستگاه آن تاکسی و 5 هزار دستگاه دیگر نیز وانت خواهد بود.

معادل پرداختی وزارت نفت به شرکت خودروساز 505 دلار به ازای تولید هر وانت دوگانه سوز و 425 دلار به ازای تولید هر تاکسی دوگانه سوز خواهد بود که شرایط تولید نیز بر اساس نسل های 4 و 5 است.

در حاشیه برگزاری مراسم امضای قرارداد دوگانه سوز کردن 45 هزار دستگاه خودرو، جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران گفت: در بخش خودروسازی تعهدهای خوبی ایجاد شده است و امیدواریم باحمایت وزارت نفت شاهد اتفاق های مثبتی در این بخش باشیم.

وی همچنین از بهره برداری طرح های متعددی در حوزه افزایش کیفی نفت گاز به منظور تامین سوخت در بخش حمل و نقل سنگین در سال آینده خبر داد.

سالاری اظهار کرد: تأمین سوخت ناوگان حمل ونقل به لحاظ کیفی و کمی از وظایف وزارت نفت به شمار می رود و در این زمینه طرح های زیادی به ارزش 14 میلیارد دلار اجرا شده و نتیجه آن توزیع حجم بالایی از سوخت با استانداردهای یوروست.

وی گفت: شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در بخش های دانش فنی و تأمین تجهیزات گام های خوبی برداشته و به بومی سازی 75 درصدی دست یافته است.

 

   پخش فرآورده های نفتی منطقه چالوس

80 میلیون لیتر صرفه جویی  در مصرف بنزین با جایگزینی سی ان جی

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه چالوس گفت: درهشت ماه امسال با جایگزینی گاز طبیعی فشرده(سی ان جی)، درمصرف نزدیک به 80 میلیون لیتر بنزین صرفه جویی شده است.

تورج امانی گفت: این میزان صرفه جویی در بازه زمانی یاد شده، با مصرف بیش از49 میلیون کیلوگرم سی ان جی محقق شده است.

وی با بیان اینکه در آبان ماه امسال مصرف سی ان جی در این حوزه عملیاتی 6میلیون و 526 هزار و 668 کیلوگرم بوده است، صرفه جویی در مصرف بنزین از این جایگزینی را 10میلیون و 500 هزار لیتر اعلام کرد.

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه چالوس با اشاره به اینکه در این حوزه عملیاتی 200 نازل عرضه سی ان جی فعال است، یادآور شد: براساس تازه ترین آمار، 100درصد جایگاه های عرضه سی ان جی منطقه، گواهینامه استاندارد دریافت کرده اند.

امانی به طرح دوگانه سوز کردن رایگان خودروها اشاره و تصریح کرد: تاکنون 10هزار و 320 دستگاه خودرو به صورت رایگان دوگانه سوز شده اند و 188دستگاه خودرو دیگر در نوبت گازسوز شدن قرار دارند.

وی با اشاره به بازدید ازتاسیسات و تجهیزات نواحی پنج گانه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه چالوس توسط تیم های بازرسی، از انجام نخستین مرحله بازدید گروه معین منطقه از تأسیسات و نواحی پنج گانه خبر داد.

 

  مجتمع گاز پارس جنوبی

تحقق 90 درصدی فرآورش گاز درپالایشگاه پنجم پارس جنوبی

 مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی از تحقق فرآورش 90 درصدی گاز طبیعی(متان) در پالایشگاه پنجم پارس جنوبی در هشت ماه امسال خبر داد.

هادی هاشم زاده فرهنگ با بیان اینکه حاصل پویندگی جمعی مدیران و کارکنان در سال 1400 همانند سال های گذشته نتایج ارزشمندی به بار آورده است، گفت: تعهد 90درصدی فرآورش گاز طبیعی(متان) به میزان 12هزار میلیون مترمکعب استاندارد در بازه زمانی یاد شده که 7.4 درصد از کل مصرف گاز سالانه کشور را به خود اختصاص داده، از مهم ترین دستاوردهای پالایشگاه پنجم مجتمع گاز پارس جنوبی است.

وی نقش جوانان شایسته و کارآمد پالایشگاه پنجم را در خلق دستاوردهای بزرگ صنعت گاز مهم برشمرد و افزود: با همت و اقدام های نوآورانه متخصصان جوان، از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه، 333 هزار تن اتان تولید شده است.

مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی ادامه داد: درهمین بازه زمانی به تولید 83هزارتن پروپان و 144هزار تن بوتان دست یافته ایم.

هاشم زاده فرهنگ گفت: درهشت ماه سپری شده از سال 1400، بیش از15میلیون بشکه میعانات گازی در پالایشگاه پنجم مجتمع گاز پارس جنوبی تولید شده و این مهم موجبات شکوفایی اقتصاد کشور را فراهم آورده است.

مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی تولید 29 هزار تن گوگرد دانه بندی شده مرغوب را یکی دیگر از دستاوردهای این مجتمع در هشت ماه امسال عنوان کرد.

 

  پژوهشگاه صنعت نفت

تعمیر راکتور واحد آیزوماکس پالایشگاه نفت امام خمینی(ره)

پروژه «تدوین دستورعمل و نظارت بر تعمیر راکتور V-632 واحد آیزوماکس شرکت پالایش نفت امام خمینی(ره) شازند» با دانش فنی پژوهشگاه صنعت نفت با موفقیت پایان یافت.

محمدرمضان یارندی، مسؤول پروژه این تعمیر راکتور با اشاره به خروج این راکتور در سال 1395 به دلیل شکستگی یکی از پخش کننده های گاز سرد هیدروژن و ایجاد چهار ترک در بخش نازل ورودی گفت: راکتور V-632دارای پیچیدگی های ویژه ای هستند و با توجه به دما و فشار بالای کاری و حضور عوامل خطرناک مانند گاز هیدروژن، سولفید هیدروژن و عوامل خورنده مانند اسیدهای آلی و معدنی، یکی از پرخطرترین تجهیزات پالایشگاه به شمار می آیند.

مسئول پروژه تعمیر راکتور V-632 واحد آیزوماکس پالایشگاه شازند با اشاره به اقدام های مؤثر پژوهشگاه صنعت نفت گفت: با توجه به دو تجربه موفق پژوهشگاه صنعت نفت در تعمیر ترک مبدل حرارتی TE-601مرتبط با راکتور آیزوماکس پالایشگاه تبریز در سال 1379 و تعمیر Top Flange راکتور پالایشگاه اصفهان، این پروژه به پژوهشگاه صنعت نفت واگذار شد.

یارندی با بیان اینکه شرکت پالایش نفت شازند در این زمینه مکاتباتی با شرکت ژاپنی سازنده راکتور انجام داد، گفت: شرکت سازنده بیش از 5 میلیون دلار برای تعمیر این راکتور از شرکت پالایش نفت شازند مطالبه کرد؛ بنابراین با توجه به مشکلات عملیاتی خارج کردن راکتور ازمحل نصب ولزوم انتقال آن به کارگاه، همچنین قیمت بالای پیشنهادی شرکت ژاپنی، مقرر شد تعمیر این راکتور با نظارت و دستورعمل تعمیراتی پژوهشگاه صنعت نفت، از سوی یک شرکت داخلی انجام شود.

وی ادامه داد: به این منظور پروژه ای با عنوان «تدوین دستورعمل و نظارت بر تعمیر راکتور V-632 واحد آیزوماکس شرکت پالایش نفت امام خمینی(ره) شازند» در سال ۱۳۹۸ تعریف و فعالیت های پروژه آغاز شد.

 

شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب

بومی سازی بخشی از دستگاه لوله مغزی سیار

مدیر تعمیر، تکمیل و خدمات فنی چاه های شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از بومی سازی بخش مهمی از دستگاه لوله مغزی سیار برای نخستین بار در مناطق نفت خیز جنوب و راه اندازی دستگاه لوله مغزی سیار 118 خبر داد.

یونس عباسی لرکی با اشاره به اینکه دستگاه مزبور به علت بروز اشکال در سیستم زنجیر اصلی انجکتورهد و خرابی قطعه خاص یدکی Carrierاز مدار عملیات خارج شده بود، اظهار کرد: با توجه به مشکلات ناشی از تحریم های ظالمانه و میسر نبودن امکان تأمین این دستگاه در کوتاه مدت، کارشناسان واحد مدیریت تعمیر، تکمیل و خدمات فنی چاه های شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، بومی سازی قطعه یادشده را از طریق شرکت های سازنده داخلی در دستور کار قرار دادند.

وی با بیان اینکه این تجهیز از اهمیت زیادی در دستگاه لوله مغزی سیار برخوردار است، افزود: با مطالعات انجام شده از سوی مرکز متالوژی و مشخص شدن آلیاژ خاص آن، ساخت قطعه مزبور به شرکت سازنده داخلی  واگذار شد.

لرکی تصریح کرد: با توجه به در اختیار داشتن نقشه های ساخت و آنالیز مواد،در مرحله نخست به ساخت نمونه سفارش و پس از تأیید مرکز پژوهش متالوژی نیز سفارش ساخت 60 عدد داده شد.

مدیر تعمیر، تکمیل و خدمات فنی چاه های شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با بیان اینکه این اقدام صرفه جویی قابل توجهی به دنبال داشته است، هزینه خرید یک دستگاه انجکتورهد را بیش از 80میلیارد ریال اعلام کرد.

عباسی لرکی اظهار کرد: دستگاه لوله مغزی سیار118تاکنون 616مورد عملیات مختلف شامل اسیدکاری، مجرابند سیمانی، احیای چاه با نیتروژن، نمودارگیری با E-Line،کشتن چاه، همچنین رفع مانع، نصب پلاگ های ارتجاعی قابل بازیافت، نصب و بازیافت پلاگ های Wire Line، مشبک کاری را در گستره جغرافیایی مناطق نفت خیز جنوب انجام داده است.

به گفته وی،حجم اسید و نیتروژن پمپ شده با دستگاه مذکور بیش از 4میلیون و350 هزار گالن است که از جایگاه و نقش مؤثر دستگاه لوله مغزی سیار در نگهداشت و افزایش تولید حکایت دارد.

   انجام موفق آزمایش میدانی سامانه ایمنی مشبک کاری

برای نخستین بار آزمایش میدانی ابزار سامانه ایمنی مشبک کاری چاه با همکاری یک شرکت دانش بنیان در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب انجام شد.

رامین روغنیان، معاون مهندسی نفت مدیریت امور فنی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب گفت: این سامانه با کنترل ولتاژ ناشی از امواج مغناطیسی، رادیویی، الکترومغناطیسی و... روی چاشنی، از انفجارهای ناخواسته و خسارت های مالی ناشی از آن هنگام عملیات مشبک کاری چاه های نفت و گاز جلوگیری می کند و ضریب ایمنی را بالا می برد.

   شرکت ملی نفت ایران

بازگشایی مراکز رفاهی نفت با رعایت دستورعمل های بهداشتی

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران درباره رویکرد و سیاست جدید این شرکت گفت: شرکت ملی نفت ایران باید خانواده محور باشد و برای ایجاد انگیزه بیشتر در کارکنان و ایجاد فضای شور و نشاط در خانواده ها، برنامه ها و خدمات فرهنگی و اجتماعی در نفت احیا می شود.

محسن خجسته مهر با بیان اینکه یکی از رسالت های این شرکت برای حصول اطمینان از انجام درست فعالیت ها و مأموریت ها، حفظ کرامت کارکنان و تکریم آنهاست، افزود: برای ایجاد انگیزه کافی و جلوگیری از خستگی های مفرط شغلی در مجموعه فعالیت های شرکت ملی نفت ایران باید امکانات رفاهی مناسب و در خور شأن برای کارکنان فراهم شود و در این زمینه برای بالا بردن شاخص های رفاهی در حال برنامه ریزی هستیم.

وی افزود: برنامه ریزی لازم برای ارتقای سطح خدمات اجتماعی و فرهنگی برای همه کارکنان خدوم و پرتلاش در مجموعه شرکت ملی نفت به ویژه کارکنان مناطق عملیاتی در حال انجام است.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه طی دو سال گذشته با توجه به شرایط کرونا و شرایط متغیری که وجود داشت، خدمات رسانی در مراکز رفاهی و تفریحی میسر نبود، تصریح کرد:با کاهش آمار کرونا و افزایش واکسیناسیون عمومی، تصمیم گرفته شد با حفظ دستورعمل های بهداشتی و دریافت مجوزهای لازم از مراجع ذی ربط و با نظارت کمیته شرایط اضطراری نفت، همه مراکز اقامتی و رفاهی مانند مرکز اقامتی محمودآباد در شمال کشور، مرکز تفریحی آبعلی و دیگر مراکز استان ها و نقاط مختلف به مرور، مدیریت شده و به تدریج با یک ظرفیت مشخص برای خدمات رسانی به کارکنان و خانواده ها بازگشایی شود تا کارکنان بتوانند در کنار فعالیت های سختی که  در ستاد و عملیات به عهده دارند، از امکانات رفاهی نیز بهره مند شوند.

 خجسته مهر افزود: بر همین اساس لازم می دانم از وزیر نفت که با پیشنهاد شرکت ملی نفت در این باره موافقت کردند، تشکر کنم.

وی همچنین تصریح کرد: اگر در شرکت ملی نفت به موفقیتی برسیم، نشأت گرفته از یک خانواده غنی و سرشار از فرهنگ ایرانی اسلامی و حاصل قوام بخشیدن به کانون خانواده است و اگر کانون خانواده به لحاظ مسائل اجتماعی و فرهنگی قوام یافت، مطمئن هستم یک صنعت نفت خوب در تراز بین المللی نیز خواهیم داشت.

 

    شرکت نفت و گاز پارس

بهره برداری از آخرین کمپرسور گاز فازهای 22 تا 24 پارس جنوبی

مجری طرح توسعه فازهای 22 تا 24پارس جنوبی از به بهره برداری رسیدن آخرین توربوکمپرسور گاز پالایشگاه فازهای 22 تا 24 پارس جنوبی خبرداد.

علی اصغرصادقی اظهارکرد: به منظور کسب آمادگی لازم برای تأمین پایدارسوخت زمستا نی، آخرین توربوکمپرسور پالایشگاه فازهای ۲۲ تا ۲۴ در مدار قرار گرفت.

وی با بیان اینکه واحد ارسال گاز پالایشگاه فازهای 22 تا 24 شامل 6 توربوکمپرسور ارسال گازمتان به خط سراسری است، گفت: پیش از این پنج دستگاه توربوکمپرسور به بهره برداری رسیده بود که با تلاش کارکنان شرکت نفت و گاز پارس، پتروسینا آریا و نیرپارس (گروه مپنا)، عملیات پیش راه اندازی و راه اندازی آخرین توربوکمپرسور انجام شد.

صادقی ظرفیت برداشت گاز این واحد را 56 میلیون مترمکعب در روز اعلام و اظهار کرد: با ورود گاز به ردیف های پالایشی و فرآوری گاز درپالایشگاه، افزون بر تولید محصولات هیدروکربوری مانند میعانات گازی، گاز مایع، اتان و گوگرد، روزانه با ظرفیت 50 میلیون مترمکعب گاز شیرین از طریق خط لوله 42 اینچ به شبکه سراسری انتقال گاز ارسال می شود.

 

   شرکت نفت و گاز پارس

شتاب گیری مسیرهای راه اندازی اولیه در پالایشگاه فاز 14

نشست بررسی وضع پیشرفت پالایشگاه فاز 14 پارس جنوبی با هدف شتاب در اجرای مسیرهای راه اندازی اولیه و تحقق تولید در پالایشگاه این طرح، با حضور مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس برگزار شد.

محمد مشکین فام در بازدید هفتگی از طرح های توسعه ای این شرکت، با حضور در پالایشگاه فاز 14پارس جنوبی، از مسیرهای راه اندازی اولیه و فعالیت های اجرایی در این بخش بازدید کرد.

وی در نشستی با رویکرد بررسی پیشرفت مسیرهای راه اندازی اولیه در پالایشگاه فاز 14 پارس جنوبی، با اشاره به رفع مسائل کارگران شاغل در پالایشگاه، بر ضرورت همکاری و اجرای تدابیر ویژه از سوی  پیمانکاران در جبهه های کاری به منظور شتاب در تحقق تولید و دستیابی به اولویت های تعیین شده تا پیش از زمستان امسال تأکید کرد.در این نشست ضمن ارائه گزارش اقدام های انجام شده و در حال پیگیری، راهکارهای مدیریتی لازم و مناسب، با هدف رفع موانع پیش روی فعالیت پیمانکاران از سوی کارفرما ارائه شد.

مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در نخستین روز برنامه بازدید هفتگی از طرح های در حال اجرای این شرکت در پارس جنوبی، از محل اتصال خط لوله انتقال میعانات گازی پالایشگاه های پارس 2به مخازن متمرکز و ایستگاه های اندازه گیری میعانات گازی پارس جنوبی در سایت یک عسلویه، همچنین ایستگاه پمپاژ میعانات گازی در محل پالایشگاه فازهای 22 تا 24 بازدید کرد.

وی درباره مراحل اجرای این پروژه گفت: عملیات احداث این خط لوله 32 اینچ به طول حدود 60کیلومتر، پیش تر تکمیل شده و فعالیت های اجرایی در نقطه پایانی اتصال خط لوله به مخازن متمرکز در عسلویه و ایستگاه پمپاژ میعانات گازی در پارس 2رو به پایان است.

مشکین فام تصریح کرد: با بهره برداری از این خط، قابلیت جدیدی در زمینه افزایش ظرفیت انتقال و ذخیره سازی میعانات گازی در پارس جنوبی ایجاد می شود.

 

    شرکت ملی گاز ایران

یکپارچه سازی در ارزیابی عملکردهای درون سازمانی

مدیر مهندسی ساختار و دبیر کمیسیون بهره وری شرکت ملی گاز ایران از پایان فرآیند ارزیابی عملکرد شرکت های تابع سال 1399مطابق با برنامه زمان بندی اعلام شده و از طریق سامانه یکپارچه «مدیریت ارزیابی عملکرد» در سطح شرکت ملی گاز ایران خبر داد.

ولی الله دینی، اساس طراحی الگوی ارزیابی عملکرد شرکت های تابع را تبعیت از الگویی یکپارچه به منظورارزیابی عملکرد شرکت ها همسو با اجرای اسناد، بخشنامه ها و دستورعمل های درون و برون سازمانی از جمله وزارت نفت، سازمان اداری و استخدامی کشور و دیگر نهادهای بالادستی دانست.

وی گفت: طراحی این الگوی ارزیابی با هماهنگی و همکاری واحدها و مدیریت های مختلف ستادی در دو سطح شاخص های عمومی و اختصاصی و در قالب هفت محور انجام شده است.مدیر مهندسی ساختار شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه هدف از اجرای این ارزیابی را یکپارچه سازی همه ارزیابی عملکردهای درون سازمانی است، تصریح کرد: این مهم موجبات ارتقای بهره وری را با طراحی و اجرای اقدام ها و پروژه های بهبود فراهم خواهد کرد.

دینی با بیان اینکه این الگو از ارزیابی عملکرد برای نخستین بار در سطح شرکت به صورت کاملاً مکانیزه در بستر اینترانت انجام شده است، گفت: نظام نامه این فرآیند پس از دریافت بازخورد از ذی نفعان، بازنگری و مبنای ارزیابی عملکرد سال 1400شرکت های تابع قرار خواهد گرفت.

وی همچنین با اشاره به اینکه براساس نتایج این ارزیابی، اقدام ها و پروژه های بهبود احصا شده پس از تصویب در کمیسیون مدیریت بهره وری شرکت ملی گاز ایران برای اجرا به ذی نفعان ابلاغ می شود، تصریح کرد: امید است پس از اجرای اقدام های یاد شده، شاهد ارتقای شاخص های بهره وری در سطح شرکت ملی گاز ایران باشیم.

 

    پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت

برگزاری همایش های بین المللی و ملی مدیریت فناوری و نوآوری در آذرماه

یازدهمین همایش بین المللی و پانزدهمین همایش ملی مدیریت فناوری و نوآوری روزهای 17و 18 آذرماه در محل پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت برگزار می شود.این کنفرانس با شعار «رشد اقتصادی دانش بنیان» با حضور جمعی از استادان و متخصصان حوزه مدیریت فناوری و نوآوری، مدیران ارشد دستگاه های اجرایی و صنعتی، توسعه دهندگان کسب وکار، سرمایه گذاران، شرکت های دانش بنیان و دانشگاهیان به مرور آخرین مسائل و دستاوردها می پردازد. در این کنفرانس با توجه به رویکرد صنعت نفت در توسعه فناوری و نقش آفرینی زیست بوم نوآوری کشور، نشست تخصصی با موضوع «توسعه فناوری در صنعت نفت» نیز برگزار خواهد شد. جزئیات سخنرانی های کلیدی، نشست های تخصصی، کارگاه ها و دیگر برنامه های این رویداد معتبر بین المللی در سایت کنفرانس به نشانی WWW.CONFERENCE.IRAMT.IR اطلاع رسانی شده است. به دلیل شرایط ناشی از شیوع ویروس همه گیر کرونا برنامه ای جانبی با عنوان GAPMIT تدارک دیده شده که در آن شرکت کنندگان همایش می توانند با هماهنگی قبلی از فرصت دیدار، مشاوره مجازی با خبرگان و استادان جامعه مدیریت فناوری و نوآوری و متخصصان بهره مند شوند. این گزینه به صورت آنلاین در سایت کنفرانس بارگذاری شده است.

 

  پالایشگاه شهید هاشمی نژاد

امضای تفاهم نامه همکاری با دانشگاه آزاد خراسان رضوی

شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد و دانشگاه آزاد خراسان رضوی همسو با تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه و استفاده از ظرفیت کسب وکارها و استارتاپ های دانش بنیان پیشگام درعرصه های نوآورانه فناوری، تفاهم نامه همکاری پژوهشی و توسعه فناوری امضا کردند.

رئیس پژوهش و فناوری شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد گفت: این تفاهم نامه با عنوان طرح پویش به منظور افزایش همکاری های فنی و پژوهشی صنعت گاز با دانشگاه و استفاده از امکانات دو طرف و بهره گیری از توانمندی های دو جانبه فنی، علمی و تحقیقاتی امضا شد تا فصل نوینی از همکاری های مشترک آغاز شود.

سعید ضرابی با بیان اینکه دانشگاه و صنعت به عنوان دو بخش پویا و محوری جامعه، نیازمند همکاری متقابل و مؤثر هستند، تصریح کرد: امروزه برقراری ارتباط منسجم و سازمان یافته میان صنایع و دانشگاه ها از نیازهای اساسی کشور به شمار می آید. رئیس پژوهش و فناوری شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد ادامه داد: پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد در تلاش است با گسترش و ارتقای همکاری های دوجانبه با دانشگاه ها و مراکز علمی، فعالیت های حوزه فناوری خود را در قالب این تفاهم نامه ها گسترش دهد.

ضرابی همچنین بابیان اینکه شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد به عنوان یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان گوگرد کشور به شمار می رود، تأکید کرد: یکی از فعالیت های جدی صنعت گاز در استفاده بهینه از این محصول، جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده بالاتر است.

وی با اشاره به رویکرد شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد در سال های گذشته در حوزه های پژوهشی یادآور شد: کارشناسان و متخصصان این پالایشگاه افزون بر اجرای موفق پروژه های عملیاتی، در حوزه پژوهش و فناوری نیز، کارنامه درخشانی از خود بر جای گذاشته اند.

 

  سازمان حراست وزارت نفت

سارقان دکل معراج متواری شدند

سارقان دکل معراج واقع در منطقه مارون 4 با حضور سرزده عظیم شیراوند، رئیس سازمان حراست وزارت نفت متواری شدند.

رئیس سازمان حراست وزارت نفت ساعت یک و 30 دقیقه بامداد شنبه(13 آذرماه) به صورت سرزده از دکل معراج واقع در منطقه مارون 4بازدید کرد که با سارقان روبه رو شد.

یکی از سارقان حین فرار زخمی شده و خودرو و ابزار سرقت نیز در محل برجامانده است.

بررسی اسناد مالکیت خودرو نشان می دهد خودرو متعلق به خانواده ای است که پیش از این نیز سابقه سرقت از همین دکل را داشته اند و یکی از اعضای این خانواده پیش از این به همین جرم بازداشت شده و در زندان به سر می برد.

 

   صندوق های بازنشستگی صنعت نفت

تأمین مستمری بازنشستگان مشروط به اجرای طرح های اقتصادی است

رئیس هیئت رئیسه صندوق های بازنشستگی صنعت نفت گفت: همه شرکت های صندوق های بازنشستگی صنعت نفت باید حرکت به سمت تبدیل شدن به بنگاه اقتصادی را آغاز کنند، زیرا تأمین منابع پرداخت مستمری و مقرری بازنشستگان در سال های آینده در گرو اجرای همین طرح هاست.

عبدالحسین بیات در اجرای «برنامه پایش طرح های سرمایه گذاری صندوق ها» در نشست با مدیران شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (اویک) اظهار کرد: یکی از دارایی های ارزشمند گروه صندوق ها، نشان های تجاری و اقتصادی است که به مرور ایجاد شده است؛  مانند شرکت های مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی، نفت سپاهان و اویک که سرمایه هایی ناملموس و ارزشمند هستند.

وی با بیان اینکه هویت برند اویک، هم زمان تجربه و نفت را تداعی می کند، تصریح کرد: نشان اویک، ابزاری برای کسب برتری در میان رقباست.

رئیس هیئت رئیسه صندوق های بازنشستگی صنعت نفت اظهار کرد: برخی طرح ها که برای نخستین مرتبه انجام می شوند، خط شکن هستند، بنابراین چالش در اجرای این گونه طرح ها طبیعی است.شرکت اویک به عنوان برندی نفتی و صنعتی، با خط شکنی و به دست آوردن تجربه و دانش بومی، جایگزین شرکت های خارجی شده است.

بیات با اشاره به گزارش مدیران پروژه ها با بیان اینکه منابع مالی هر یک از طرح ها باید برای همان پروژه هزینه شود، تصریح کرد: اویک، بنگاه اقتصادی است و موفقیت آن و دیگر شرکت های صندوق های بازنشستگی در سودآوری آن است؛ بنابراین زمان و منابع باید صرف فعالیت های سودآور شود و از اجرای طرح های غیراقتصادی دوری کرد. وی خطاب به مدیران عامل شرکت های مرتبط با صندوق ها بیان کرد: همه مطالبات، به صورت شفاف مشخص شوند و اقدام های لازم برای وصول آنها صورت گیرد. نباید مطالبه شناسایی نشده ای وجود داشته باشد. رئیس هیات رئیسه صندوق های بازنشستگی صنعت نفت با بیان اینکه کارهای انجام شده از سوی شرکت اویک و دیگر شرکت های صندوق،رقابتی یا انحصاری هستند، افزود: تجربه های حاصل از اجرای قراردادهای گذشته باید در انعقاد قراردادهای جدید لحاظ شود. بیات تصریح کرد: اویک در سال های پیش رو به یقین تغییر خواهد کرد و در چارچوب رویکرد بنگاه اقتصادی، سازمانی فعال تر و کارآمدتر خواهد شد.

وی با اشاره به برخی چالش های فنی پیش روی طرح های گذشته گفت: کم رنگ بودن رویکرد بنگاه اقتصادی، بستر بعضی از چالش های کنونی است، از این رو دیدگاه شرکت ها باید با راهبرد بنگاه اقتصادی همسو شود. رئیس هیات رئیسه صندوق های بازنشستگی صنعت نفت تصریح کرد: همه شرکت های صندوق های بازنشستگی صنعت نفت باید حرکت به سمت تبدیل شدن به بنگاه اقتصادی را آغاز کنند،زیرا تأمین منابع پرداخت مستمری و مقرری بازنشستگان در سال های آینده در گرو اجرای همین طرح هاست؛ بنابراین لازم است ازهم اکنون پیش بینی لازم و کافی انجام شود.

شرایط قبولی نماز در درگاه الهی

.نقش و اهمیت نماز در دین، نشان دهنده عظمت و استحکام این حبل متین و ریسمان استوار میان زمین و آسمان است، مسئله اساسی و مهم معرفتی این است که در ادبیات عرفانی و عبادی بین دو مفهوم «مقبول» و «صحیح» تفاوت بسیاری وجود دارد و هر کدام از این مفاهیم دارای مراتبی است .

نماز از جمله عباداتی است که در اسلام بارها به آن اشاره شده است، اما ادای صحیح و شروط قبولی آن در پیشگاه خداوند، باعث تقرب بنده به خالق خود می شود. در مطلب پیش رو کوشیده ایم تا به شرایط قبولی نماز در درگاه احدیت نگاهی بیندازیم و برخی از آنها را بازگو کنیم.

یک تفاوت معرفتی

«نماز مقبول» آن است که با خضوع و خشوع به جا آورده شود و آداب ظاهری و باطنی در آن مراعات شود. این نماز موجب تزکیه نفس و پاکی روح و روان می شود و تاثیر تربیتی و اخلاقی فراوانی دارد؛ از این رو چنین نمازی را نماز اخلاقی نیز می گویند؛ نمازی که فرشتگان آن را با درخشندگی خاصی به پیشگاه خداوند متعال می برند و پروردگار عالم این نماز را می پذیرد، اما نماز صحیح صرفا موجب رفع تکلیف می شود و به سبب آن انسان در جهان آخرت مورد بازخواست قرار نمی گیرد، چنین نمازی را نماز فقهی نیز می گویند. نمازی که فرشتگان آن را در حالی که نورانیت و درخششی ندارد، به محضر ربوبی می برند.

پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) در این باره فرموده اند: «بعضی از نمازها نیمی از آن پذیرفته می شود، بعضی، یک سوم آن، برخی یک چهارم و بعضی یک پنجم تا آنجا که برخی یک دهم آن قبول می شود و بعضی از نمازها همچون جامه کهنه پیچیده و بر صورت صاحبش زده می شود و نمازگزار بهره ای از نمازهایش نمی برد، مگر به اندازه ای که هنگام خواندن آنها به خداوند توجه داشته است».

 راز تعقیبات نماز

در میان تعقیبات نماز، تسبیح حضرت زهرا(س) خیلی فضیلت دارد. امام صادق(ع) می فرمایند: تسبیح جده ام حضرت زهرا(س) بعد از نمازهای روزانه، نزد من از هزار رکعت نماز در هر روز برتر و محبوب تر است. نمازی که با حضور قلب خوانده شود، ارزشمند و بسیار با اهمیت است.

ممکن است در بعضی از نمازها شخص نتواند خشوع در آن را مراعات کند. در چنین مواقعی نمازگزار با رعایت خضوع ظاهری و بجا آوردن مستحبات، نظیر گفتن اذان و اقامه و خواندن ذکرهای اضافه بر ذکر اصلی در رکوع و سجده ها که در رساله های عملیه و کتب ادعیه آمده است، می تواند قبولی نماز خود را فراهم آورد.

نمازگزار می تواند بعد از نماز با ذکر صلوات بر پیامبر اکرم(ص) و خواندن تعقیبات؛ یعنی دعاهایی که بعد از نمازهای یومیه وارد شده است، بخشی از کاستی های نماز خود را جبران کند. آنگاه آن نماز را به خداوند متعال عرضه نکند تا پروردگار با فضل و کرم خود آن را بپذیرد.

 در مورد تعقیبات نماز، از آیت الله حصه ای(ره) یکی از علمای اصفهان تشبیه زیبایی نقل شده است. ایشان نماز را به بادباک کاغذی تشبیه می کردند و می گفتند:  تعقیبات نماز همانند دنباله های این بادبادک است

 شرایط قبولی نماز

به طور کلی قبولی عبادات به خصوص نماز مراحل بلکه شرایطی دارد، زیرا گاهی عبادت صحیح است، ولی رشدآور نیست مثل دارویی که شفابخش نیست. در آیات و روایات شرایط و مراحل قبولی عبادات شش شرط ذکر شده که عبارتند از:

1- اعــتقادی، ۲ – ولایــی، ۳ – اخــلاقی،

۴–  اقتصادی، ۵–  اجتماعی ۶ –  بهداشتی.

 شرط اعتقادی

نمازگزار باید به خدا ایمان داشته باشد. قرآن کریم در سوره نحل آیه ۹۷ می‏فرماید: «عمل صالح از زن و مرد با ایمان است که موجب زندگی پاک می‏شود». همچنین در سوره مائده آیه  ۹۳می‏فرماید: «نداشتن ایمان مایه بی ثباتی اعمال است».

 شرط ولایی

شرط ولایی یعنی برخورداری از ولایت و رهبری صحیح و آسمانی همچون امام علی(ع) و فرزندان آن حضرت که همه بندگان خدا و بندگی ها، نماز، حج و جهاد را در مسیر الهی قرار می‏دهد و به آنها جهت شایسته می‏بخشد.

حضرت امام باقر(ع) فرمود: «کسی که به خدا ایمان دارد و عبادت‏های طاقت فرسا انجام می‏دهد،اما امام لایقی از سوی خدا ندارد، تلاشش بی‏فایده است».

 شرط اخلاقی

خدا تنها از اهل تقوا نماز را می پذیرد. در داستان فرزندان حضرت آدم(ع) آمده است که هر دو قربانی کردند، ولی قربانی یکی پذیرفته شده و دیگری نه.

 شرط اقتصادی

ادای حقوق محرومان در درجه‏ای از اهمیت است که گاهی قبولی عبادت بستگی به آن دارد. پرداختن زکات با داشتن درآمد مشروع از این نمونه هاست. امام رضا(ع) فرمودند: «هر کسی نماز بخواند، ولی زکات نپردازد، نمازش قبول نمی‏شود».

 شرط اجتماعی

خیرخواهی نسبت به دیگران، حفظ پیوندهای اجتماعی و اخوت میان مسلمانان و روابط شایسته و نیکو میان پیروان اسلام حایز اهمیت است. این مسئله دارای چنان جایگاهی است که قبول نماز به درگاه الهی منوط به آن شده است.

 شرط خانوادگی

خوش رفتاری در امور خانوادگی و رعایت حقوق متقابل زن و شوهر، فرزند و پدر و نیز همسایگان را چنان مهم دانسته که بی توجهی به آنها گاهی باعث بطلان عبادات می‏شود.

در این زمینه امام صادق(ع) فرمود: «نماز فرزندانی که با خشم به پدر و مادر خود نگاه می کنند، قبول نمی شود گرچه والدین، نسبت به آنان کوتاهی و ظلمی کرده باشند».

همچنین پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: «هر کس زن بدرفتار و اذیت کننده‏ای داشته باشد، خداوند نماز و کارهای نیک آن زن را نمی پذیرد، مرد نیز چنین است».

 نشان قبولی

در حدیث است که امام صادق(ع) فرمود: «هر کس دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی بازداشته یا نه، پس هر قدر که نمازش او را از گناه بازداشته، به همان اندازه نمازش قبول شده است».

 وقتی ما از نردبان نماز به معراج می‏رویم که پایه های آن روی زمین محکم باشد؛ ولی اگر روی یخ لغزنده یا زمین سست قرار داده شود، بالا رفتن را مشکل یا غیرممکن می سازد. پس قبولی عبادات به خصوص نماز با شرایط و مراحل ذکر شده امکان پذیر است.

 

بیانات رهبر معظم انقلاب خطاب به دانشجویان  و نسل جوان

توطئه های دشمن را خنثی کنید

آنچه ما از بچه های دانشجو، از شما جوان های عــزیز که من خیــلی به شماها واقعا علاقه مندم، انتظار داریــم این است که شماها باید خودجوش باشید، بایــد خودکار باشید، باید منتظر این نباشید که شما را به کار وادار کنند؛ به خصوص جــوان هایی که مثلا مربــوط به تشکل های گوناگــون دانشجویی هستند.

 باید خودکار حرکت کنید، باید بچه هایی که اهل اندیشه هستند؛ بعضی ها هستند در اندیــشه ورزی پیشرو هستند، بعضی ها در حرکــت های اجرایی پیشــرو هستند؛ هر کدام در هر قسمتی که توانایــی اش را دارید، بایســتی خودجوش و خودکار باشید؛ مثل مبارزات مبارزین زمان طاغوت.

خب، اگـــر باور می کنید ما هـــم یک وقتی هم ســـن  شما بودیم، یک زمانی در همیــن دوره [بودیم]. اتفاقاً در این سنین دوران مبارزات بود.

واقعاً آن روز ماها خودجـــوش حرکت می کردیم. نمی خواهم حالا مـــن راجع به خودمان حرف بزنم، اما یک واقعیتی است. آن روز -در آن سال های مبارزه- کسی بالای سر ما نبود؛ نه حزبی بود، نه سازمانی بـود، نه جمعیتی بود؛ [تنها] امام بزرگوار بود [آن هم] در نجف یا در ترکیه. گاهی اوقات یک پیامی از امام می آمد، یک اعلامیه ای می آمد، خـــونی در رگ های ما بــه جریان می انــداخت و ما را هدایت می کرد.

خب موانع هم زیاد بود؛ هم کتک بود، هم زنــدان بود، هم موانع پولی بود، هم گرسنگی کشــیدن بود، از این چیزها هم بود اما در عین حال حرکت می کردیم، پیش می رفتیم.

جوان ها امروز باید این جوری حرکت کنند؛ مثل مبارزات مبارزین دوران طاغوت. و اگر از این قبیل کارها که من گفتم و این فهرست ها انجام بگیرد، توطئه های دشمن خنثی می شود؛ آن توطئه های نرمی که همه از آن حرف می زنند و می گویند -که در درجه اول، فلج کردن نسل جوان است [یعنی] یکی از مهـــم ترین توطئه هایی که امروز علیه کشور ما و انقلاب ما دارد انجام می گیرد، توطئه فلج کردن نسل جوان است و سرگرم کردنش به شهوات، سرگرم کــردنش به کارهای بیهوده [مثل] بازی های کامپیوتری و کارهای گوناگونی که وجـــود دارد، مبتلا کردنش به مواد مخدر و کارهای گوناگون از این قبیل؛ اینها فلج کردن نسل جوان است- با این شیوه ای که من عرض کردم، خنثی می شود. توطئه نومیـــد کردن نســل جوان با همین حــرکت هــا کــــه نشـــــاط آفــرین و امیدآفرین است، از بین می رود؛ بنابر این اگر چنانچه ان شاءالله شما جوان ها با این حرکت ها پیش بروید و زمینه را برای روی کار آوردن یک دولت جوان و حزب اللهی آماده کنید، بنـــده معتقــدم که بســـیاری از ایــن نگرانی های شما و دغدغــه های شما و غصه های شما پایان خواهد پذیرفت.

 *  بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از دانشجویان در تاریخ 1/03/ 1398

روایتی از نخستین اختلاف ایران و انگلستان پس از قرارداد دارسی

شکرآب در نفت

مشعل پس از کشمکش های بسیار میان قدرت های استعماری در اواخر دوران قاجار، بالاخره نفت ایران سهم انگلستان شد و عوامل دارسی در بحبوحه زد و خوردهای مشروطه خواهان و طرفداران محمدعلی شاه در 5 خرداد 1287 به نفت رسیدند. انگلستان پس از این تاریخ بر سر نفت، چندین بار با دولت مرکزی ایران درگیر شد و هر بار تاثیرات بسیار بالایی بر تاریخ معاصر کشورمان گذاشت. در مطلب پیش رو کوشیده ایم تا به بررسی این درگیری ها بپردازیم؛ درگیری ای که میان نفت انگلیسی ایران و حکومت وقت را شکرآب کرد.

نفت   در  کنار زغال سنگ  

انگلستان کشوری نبود که به این سادگی ها دست از سر نفت ایران و البته ثروت های عجیب و غریب کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا بردارد. پس از انقلاب صنعتی رخ داده در این کشور که از حدود ابتدای نیمه دوم قرن هجدهم میلادی رخ داده بود، نیاز به مواد اولیه و انرژی بیشتر شد. اگر انگلیسی ها سراسر خاک بریتانیا را هم شخم می زدند، نمی توانستند امکانات عظیم و لازم برای توسعه صنعتی شان را به دست آورند. با چنین نگاه و نیازی بود که انرژی و خصوصا از نوع «نفت»، در کنار زغال سنگ، حکم طلا پیدا کرد و چشم های آبی و سبزرنگ انگلیسی ها روی فوران نفت در مسجدسلیمان خیره ماند. آنها به هر نحوی از آنچه به ثمن بخس به دست آورده بودند، بهره می بردند و با هر ترفندی می کوشیدند تا در استخراج و انتقال نفت ایران، آب از آب تکان نخورد و همه چیز بی حاشیه و بی دردسر برایشان پیش برود. با این همه احتیاط اما نخستین اختلاف انگلیسی ها با دولت وقت مرکزی در سال 1915 میلادی درست هشت سال پس از کشف نفت در مسجدسلیمان ایران رخ داد.

دو ماجرای پردردسر

با ترور ولیعهد امپراتوری اتریش- مجارستان در سال 1914 در بالکان توسط یک ملی گرای صرب، آتش جنگی برافروخته شد که بعدها آن را «جنگ جهانی اول» نام نهادند. این جنگ را نه شمشیرهای تیر و نه کمانداران ماهر و نه شوالیه های دلیر و خون ریز، بلکه تجهیزات و تکنولوژی های نوین نظامی پیش می برد و البته آنها نیز یک چیز لازم داشتند و آن هم انرژی بود. علاوه بر مساله انقلاب صنعتی و توسعه روزافزون کشورهای غربی که ارزش نفت را چند صد برابر می کرد، با آغاز آتش جنگ اول جهانی، حالا حمله کردن، برنده شدن و دفاع کردن یک کشور، بستگی تام و تمامی به نفت پیدا کرده بود.

 همین جا بود که نفت خاورمیانه و خصوصا نفت ایران، حکم گوهر گرانبهای وقت و کلید و رمز پیروزی در جنگ جهانی اول شد. با چنین وضعیتی آلمانی ها و عثمانی ها که در جبهه مخالف انگلیسی ها می جنگیدند، به سراغ منبع اصلی نفت آنها، یعنی جنوب ایران آمدند.

 ایرج ذوقی در کتاب «مسائل سیاسی- اقتصادی نفت ایران» در این باره می نویسد: «در فوریه سال 1915 میلادی عمال آلمانی و عثمانی با تحریک مردم منطقه جنوب، قسمتی از خطوط لوله نفت خوزستان را قطع کرده و خساراتی به بار آوردند. دولت انگلستان برای جلوگیری از اتفاقات آینده به اعزام نیروی نظامی برای محافظت از لوله ها و تاسیسات نفتی مبادرت کرد و البته تا پایان جنگ نیز هیچ حادثه مشابهی رخ نداد».

بر اساس ماده چهاردهم امتیازنامه دارسی این دولت ایران بود که حفاظت از تاسیسات، اموال و امنیت کارمندان نفت را به عهده داشت اما شرایط خاص کشور و درگیری های داخلی و ضعف مفرط دولت مرکزی به سبب سال ها بی کفایتی حاکمان قاجاری، موجب می شد که ایرانیان نتوانند به تعهدات خود عمل کنند و لذا میدان برای تاخت وتاز انگلیسی ها هر لحظه فراهم تر می شد. اما همزمان یک دردسر دیگر برای انگلیسی ها پیش می آید و آن درباره تفسیر درباره سهم 16 درصدی ایران از نفت خودش بود. ایرج ذوقی درباره این اختلاف در کتاب «مسائل سیاسی-اقتصادی نفت ایران» می نویسد: «نظر دولت ایران این بود که همه شرکت ها و حتی شرکت هایی که خارج از خاک ایران تاسیس شده و در صنعت نفت ایران فعالیت می کنند می بایست 16 درصد از منافع خالص خود را به ایران بپردازند، اما شرکت نفت ایران و انگلیس با رد این نظر مدعی بود که منظور از ماده دهم امتیاز دارسی تنها شرکت هایی است که در ایران و تحت اداره مستقیم امتیاز دارسی قرار دارد».

زرنگی انگلیسی

حقیقت ماجرا این بود که انگلیسی ها برای تفسیر خاص خودشان از 16 درصد سهم ایران، یک سلسله شرکت های تابعه در خارج از ایران تاسیس کرده بودند و یک در میان، سهم 16 درصدی نفت یغما شده ایران را نیز نمی پرداختند. یکی از معروف ترین این شرکت ها یک شرکت حمل و نقل نفت به نام «تانکر انگلیس» بود و الی آخر. انگلیسی ها به دنبال تفسیرشان از ماده 10 امتیاز دارسی، سال های سال سهم 16 درصدی ایران را به درستی پرداخت نکردند. آنها تا پایان جنگ جهانی اول این رویه را در پیش گرفتند تا اینکه در سال 1919 میلادی و در زمان نخست وزیری وثوق الدوله این اختلاف به سمت و سویی دیگر رفت. ایرج ذوقی در این باره در کتاب «مسائل سیاسی -  اقتصادی نفت ایران» آورده است: «در زمان حکومت وثوق الدوله، وزیر امور خارجه ایران، نصرت الدوله فیروز میرزا که برای همراهی احمدشاه در سفر اروپایی وی به لندن رفته بود به یک رشته مذاکرات با اولیای کمپانی نفت در لندن پرداخت. او برای رسیدگی به اختلاف های مالی بین کمپانی و دولت ایران از وجود سیدنی آرمیتاژ اسمیت به عنوان مستشار مالی و یک حسابدار خبره به نام مکلین تاک و بر اساس قرارداد 1919 استفاده کرد». اما قرارداد 1919 چه بود؟ منابع معتبر تاریخی بیان می کنند که «قرارداد ۱۹۱۹ قراردادی است که در سال ۱۲۹۸ خورشیدی (۱۹۱۹ میلادی) میان دولت های وقت بریتانیا و ایران پس از هفت ماه مذاکره پنهانی دولت بریتانیا با وثوق الدوله و پرداخت 400 هزار تومان رشوه بسته شد. بر اساس این قرارداد تمامی امور کشوری و لشکری ایران، زیر نظر مستشاران انگلیسی و با مجوز آنان صورت می گرفت». کار توافق در سال 1920 اندکی رو به بهبود رفت و قرار شد ایران دست از ادعای 16 درصد از شرکت های تابعه حمل و نقل نفت بردارد و در عوض کمپانی پانصد هزار لیره به ایران پرداخت کند. نکته مهم این بود که قرار شد انگلستان از درخواست و ادعای غرامت حمله به خطوط لوله نفت در خوزستان و جنوب که در سال 1915 انجام شده بود نیز کوتاه بیاید.  وقتی نسبت به قرارداد 1919 از طرف مردم و علما و مشروطه خواهان به طور یک صدا مخالف شکل گرفت این قرارداد لغو شد و کابینه وثوق الدوله نیز سقوط کرد و کار توافق به پایان رسید. البته باید گفت توافق مذکور هم هیچگاه عملیاتی نشده بود. پس از این سقوط وثوق الدوله، قرارداد آرمیتاژ اسمیت شکل گرفت. ایرج ذوقی در کتاب «مسائل سیاسی - اقتصادی نفت ایران» در این باره آورده است: «نخست وزیر جدید ایران، آرمیتاژ اسمیت را مامور رسیدگی به حل اختلافات کرده و او را روانه لندن کرد. او پس از چهار ماه در 22 دسامبر 1920 قراردادی را به نمایندگی از دولت ایران با کمپانی نفت ایران و انگلیس منعقد کرد که قرارداد «آرمیتاژ اسمیت» نام گرفت. اگرچه این قرارداد بخشی از اختلافات را برطرف کرد اما دارای مضرات زیادی بود. این قرارداد به امتیازنامه دارسی اعتبار بسیار زیادی بخشید و آن را از اهمیت بسیار بالایی برخوردار کرد». این نخستین برخورد و اختلاف نفتی میان ایران و انگلستان بود. اختلافی که تماما در دوران جنگ جهانی اول گذشت و سایه شوم آن دست از سر سرمایه ملی ایرانیان برنداشت. البته قرارداد آرمیتاژ اسمیت مانند یک مهره که پیچی را محکم تر کند، دارسی را تا پایان عمرش در 1933 به صنعت نفت ایران، محکم تر کرد.

منبع:  کتاب «مسائل سیاسی - اقتصادی نفت ایران» نوشته ایرج ذوقی.

 

 

نگاهی به آثار ژول ورن، مردی که 2 قرن پس از خودش را می دید

خط  به  خط  هیجان و خیال انگیزی

دنیای داستان و رمان، دنیای بسیار وسیعی است و سبک ها و دسته بندی های بسیار زیادی دارد. رمان ها صرفا برای وقت گذرانی نوشته نمی شوند و فقط برای پر کردن اوقات فراغت ها نیز خوانده نمی شوند. آنها روح زمانه خویشند و اگر خوب بنگریم و درست بخوانیم و تامل کنیم، رمان ها و داستان ها را تبلور، جامعه، اقتصاد، فرهنگ و سیاست می بینیم. در میان سبک های داستان نویسی، رمان ها و داستان های علمی – تخیلی زیبایی های خاصی دارد و طیف متنوع مخاطبان آن نیز جالب توجهند. ژول ورن، نویسنده فرانسوی که به جز پنج سال آخر عمر، تمام سال های زندگی اش در قرن نوزدهم سپری شده، یکی از بهترین، برترین و به قول بسیاری از متخصصان و کارشناسان ادبیات داستانی، پدر ژانر علمی – تخیلی در داستان نویسی محسوب می شود. این نویسنده فرانسوی آثار بسیار زیادی دارد، اما این هفته می خواهیم بهترین آثار او را به شما معرفی کنیم. رده سنی هم ندارد، راستش را بخواهید از 10 ساله ها تا 90 ساله ها می توانند از خواندن داستان های مهیج ژول ورن لذت ببرند.

دور دنیا در هشتاد روز 

نگویید فیلم یا کارتون این اثر را دیده ایم پس دیگر نمی خواهیم کتابش را بخوانیم. قطعا می گوییم که اشتباه می کنید. این اثر شگفت آور ژول ورن را از دست ندهید. «فردی منظم و دقیق انگلیسی به نام فیلئاس فوگ با رفقای خود در باشگاه شرط 20 هزار پوند می بندد که دور دنیا را در ۸۰ روز بپیماید و به همراهی خدمتکار وفادارش به نام ژان، معروف به پاسپارتو، عازم سفر می شود، اما چون مظنون به سرقت از یکی از بانک های انگلیس است، زیر نظر یک پلیس قرار دارد که او را طی سیر و سیاحت هایش لجوجانه تعقیب می کند. فوگ از هند و چین عبور می کند، سرزمین سرخپوستان را درمی نوردد و در هر سرزمین و هر فرهنگ و تمدنی، داستانی عجیب دارد».

صاحب جهان

ژول ورن در اواخر عمرش توجه زیادی به گسترش پلیدی ها در جهان و غلبه تکنولوژی بر زندگی انسان ها داشت. محصول این نگاه 10 سال پایانی این نویسنده چند رمان متفاوت بود و رمان خواندنی«صاحب جهان» یکی از مهمترین آنهاست. «تابستان ۱۹۰۳، در کل ایالات متحده وقایع ناشناخته ای به وقوع می پیوندد. عاملین این وقایع آنچنان با سرعت زیادی حرکت می کنند که تقریبا نامرئی هستند. یکی از شاهدان وقایع، سربازرس اداره پلیس فدرال واشینگتن دی سی، جان استروک، برای دریافت علت این وقایع به شمال کالیفرنیا سفر می کند. در آنجا متوجه می شود که شرایط بسیار عجیبی پیش آمده است و همه این اتفاقات عجیب و غریب، به دلیل کارهای مخترعی نابغه به نام «روبر» به وقوع پیوسته اند. روبر، دستگاه جدیدی را اختراع کرده و اسمش را «وحشت» گذاشته است. این دستگاه، حدود ده متر طول دارد و می تواند به عنوان قایق تندرو، زیردریایی، خودرو یا هواپیما مورد استفاده قرار گیرد، اما هدف اصلی روبر از ساخت چنین دستگاهی چیست؟».

بیست هزار فرسنگ زیر دریا

این داستان یکی از زیباترین و خاص ترین داستان های ژول ورن و دستمایه ساخت فیلم ها و سریال های مختلفی نیز شده است. «در طول سال ۱۸۶۶کشتی هایی از ملیت های مختلف متوجه موجود ناشناسی می شوند که در اعماق آب ها زندگی می کند. عده ای گمان می کنند یک کوسه بزرگ است، اما عده دیگری معتقدند نوعی هیولای دریایی ناشناخته است. کمتر کسی می تواند تصور کند که آن موجود، وسیله ای است ساخته دست بشر. پروفسور «آروناکس» به همراه «ندلند» که صیاد نهنگ است و یک دوست دیگر، با یک کشتی تحقیقاتی به جست وجوی این هیولای زیر آب می روند، اما کشتی در اثر برخورد با آن موجود، آسیب می بیند و پروفسور «آروناکس» و همراهانش، از یک زیردریایی سر درمی آورند. چیزی که تاکنون مانندش را ندیده و حتی تصورش را هم نکرده اند و این تازه آغاز ماجراست».

پنج هفته   در    بالن

وقتی این اثر را می خوانید، انگار که همراه شخصیت های اصلی داستان از بالا به حوادث نگاه می کنید و انگار که خودتان در بالن نشسته اید. «پروفسور فرگوسن تصمیم می گیرد برای سفر اکتشافی به آفریقا برود، اما به علت وجود خطر قبایل نامتمدن و حیوانات وحشی و هزار و یک دلیل دیگر سفر خود را هوایی در نظر می گیرد. او برای این کار بالن را برمی گزیند و از دوست خود کندی هم دعوت به همکاری می کند، همچنین تصمیم می گیرد خدمتکار خود جو را نیز که فردی باهوش و زرنگ است با خود همسفر کند، آنها برای پرواز دادن بالن، آن را با کشتی به جزیره ای در نزدیکی آفریقا می برند و با خشم مردم نامتمدن آفریقا روبه رو می شوند، اما سرانجام مسافرت آنها آغاز می شود و تقریبا نیمه از جهان را می گردند، ولی مگر سفر با بالن به این سادگی هاست؟».

 سفر به اعماق زمین

با خواندن این اثر ژول ورن، با وجود اینکه علم این همه پیشرفت کرده، هنوز هم از اوج تخیل او متعجب خواهید شد. «پروفسور آلمانی به نام «اوتو لیدن براک» یک کتاب عجیب و ارزشمند با بیش از 700 سال قدمت را پیدا می کند. این کتاب به زبان رومی قدیم نوشته شده است و پروفسور همراه برادرزاده اش «اکسل» شروع به رمزگشایی این کتاب می کنند. آنها سرانجام رمز جمله ناشناخته را کشف می کنند. عبارتی که می گوید: «از دهانه آتشفشان پایین بروید از «اوتو لیدانبراک» از آن سو که سایه «اسکارتاریس» پایین می افتد، پیش از آنکه اول جولای فرارسد. ای مسافر بی باک به تو می گویم که از آن راه به مرکز زمین خواهی رسید، بدان یک ماجرای عجیب آغاز می شود».

اسرار قطب جنوب  

رمان «اسرار قطب جنوب» دو جلدی است و یکی از هیجان انگیزترین آثار ژول ورن است. وقتی این کتاب را می خوانید، از اوج پیشگویی علمی و آینده نگری های این داستان نویس به وجد خواهید آمد. «یک فرد ثروتمند آمریکایی خودش را با تحقیق و ماجراجویی در جزایر ناشناخته سرگرم کرده است. او و کاپیتانش در حین یکی از سفرهایشان با کوهی یخی در دریا برخورد می کنند که جسد و نامه ای روی آن است. این نامه آنها را به سفری دور و دراز می کشاند و برخورد اصلی با «ابوالهول یخی» است. کوهی که خواص مغناطیسی بسیار عجیبی دارد و به نوعی زمین را شارژ می کند». «اسرار قطب جنوب»دنیایی از یخ ها و جزایر ناشناخته است که هر چه درباره آنها می خوانیم، خستگی و پایانی ندارند.

میشل استروگف

نگاه یک فرانسویِ ماجراجو به فرهنگ و تمدن روسیه در قالب رمان «میشل استروگف» بسیار خواندنی از آب درآمده است. «میشل استروگف، قهرمان رمان که فرمانده ارتباطات تزار است، مأمور می شود پیام مهمی را به شهر دورافتاده ایرکوتسک در سیبری شرقی برساند که برادر تزار برای بازرسی به آنجا رفته است. بر اثر تحریکات شخصی به نام ایوان اوگارف، افسر سابق گارد امپراتور که خلع درجه شده و درصدد انتقامجویی است، قبایل تاتار شورش کرده و پادگان ایرکوتسک را در معرض تهدید قرار داده اند. حوادث غیرعادی و فراز و نشیب هایی که میشل استروگف طی این سفر از میان دشت های پهناور سیبری و در راه مبارزه با اوگارف با آنها مواجه می شود، موضوع صحنه های هیجان انگیز قرار می گیرد».

گپ و گفتی با همسر یکی از کارکنان صنعت نفت که دستی در هنرهای مختلف دارد

شوق  زندگی  در میان رنگ ها و حجم ها               

مشعل     نقاشی، منبت کاری، معرق کاری، خوشنویسی، عکاسی، کارگردانی و بسیاری از هنرهای دیگر در وجود همسر یکی از کارکنان صنعت نفت یکجا جمع شده است. او سختکوشی و شوق به زندگی را از کودکی آموخته و با همیاری و همکاری خانواده و همسر خود توانسته است راه طول و درازی را در هنر بخوبی بپیماید و از پس بسیاری از مشکلات برآید. با خانم معصومه خان محمدی، همسر محمد اکبری، کارمند شاغل در واحد عملیات مرکز انتقال نفت رفسنجان هم سخن شده ایم. شاید باورش سخت باشد؛ اما خانم محمدی نشان داده که واقعا «خواستن، توانستن است». با ما همراه باشید و نگاه هنری، تجربه زندگی و توصیه های فردی و اجتماعی ایشان را بخوانید که کمتر پیش می آید همه آنها در وجود یک فرد جمع شده باشد.

 کجا متولد شدید و چه تحصیلاتی دارید؟ همسرتان در چه بخشی از صنعت نفت مشغول به کار است؟

معصومه خان محمدی، همسر مهندس محمد اکبری، کارمند واحد عملیات مرکز انتقال نفت رفسنجان هستم. مدرک کارشناسی ارشد ارتباط تصویری را از دانشگاه تهران گرفته ام و دوره دکترای پژوهش هنر را در دانشگاه الزهرا تهران می گذرانم و به عنوان مدرس دانشگاه و طراح گرافیک فعالیت می کنم. در خانواده اراکی و در محله ای واقع در مرکز این شهر متولد شدم. پدرم کارمند آموزش و پرورش بود و مادرم آموزشگاه خیاطی داشت. در حال حاضر با همسرم و تنها فرزندم ساکن شهرک نفت رفسنجان هستیم.

  از کودکی تان بگویید، در چه حال و هوا و فضایی بزرگ شدید؟

بیشتر دوران کودکی ام با برادر بزرگترم که بسیار خلاق است، گذشت. پدرم کارگاهی را در طبقه پایین خانه مجهز کرده و در اختیار من و برادرم گذاشته بود و اجازه داشتیم به شرط رعایت موارد ایمنی، نظافت و نظم کارگاه، از وسایل آن استفاده کنیم. در آن کارگاه، آزادی عمل داشتیم تا با چیزی که دوست داریم، خودمان را سرگرم کنیم، حتی پدرم هر وسیله ای که می خرید، نحوه کار با آن و کاربردش را به ما توضیح می داد. تقریباً تمام طول روز در حال اختراع و اکتشاف در این کارگاه بودیم و چیزهای مختلف می ساختیم؛ البته برخی مواقع خرابکاری هم می کردیم، به طوری که گاه کنجکاوی های کودکانه ما در مورد وسایل برقی موجب می شد برق محله برود یا بعضی مواقع لباسمان را به اشتباه با میخ به تخته ها وصل می کردیم، یا بر اثر بی تجربگی گاه چسب به موهایمان می چسبید و... همه این تجربه ها و شیطنت ها، موجب شد در همان دوران، کار با لحیم و دستگاه جوش، دریل کاری و... را یاد بگیریم که همه اینها بعدها در ساخت ایده هایم بسیار به من کمک کرد.

  کار هنر را از کجا آغاز کردید و چه کسی شما را تشویق کرد؟

با حمایت همیشگی پدر و مادرم، در تمام دوران نوجوانی تا زمان کنکور هر تابستان به سراغ یک هنر رفتم و انواع و اقسام کلاس های هنری را تجربه کردم و تقریباً در کنار درس و مدرسه، اوقات فراغتم در آموزشگاه های هنری مختلف سپری شد. از کودکی شب ها والدینم، قصه های قرآنی و کتاب «قصه های خوب برای بچه های خوب» و داستان هایی از کتاب «داستان و راستان» و بُهلول برایمان تعریف می کردند. همیشه در منزلمان موسیقی سنتی پخش می شد. رادیو، کتاب و موسیقی همراه همیشگی ما بود. پدرم توجه ویژه ای به ما داشت، او شاعر بود و حدود 40 جلد دفتر شعرش را برای ما به یادگار گذاشته است. شعرهایش واقعاً دلنشین بود و گلچین اشعار ایشان را یادداشت می کردم. همیشه حامی و مشوقم بود و به من پیشنهاد رفتن به کلاس خط را داد تا بتوانم اشعار را خوشنویسی کنم. از 12 سالگی دوره های خط و خوشنویسی را گذراندم و در همان جا بود که تابلوهای رنگ روغن زیبای روی دیوارهای مؤسسه خوشنویسی، موجب شد به نقاشی رنگ روغن علاقه مند شوم.

  نقاشی را از چه سنی آغاز کردید و طرح های خود را چگونه الهام می گرفتید؟ آیا نمایشگاهی در این زمینه برگزار کرده اید؟

 از حدود 14 سالگی در کلاس های طراحی و نقاشی رنگ روغن شرکت کردم و بتدریج تابلوهایم مورد استقبال قرار گرفت و مهمان دیوارهای خانه های خانواده و فامیل شد و چند نمایشگاه گروهی و انفرادی هم برگزار کردم. اوایل از روی الگو کار می کردم و سفارش هایی که می گرفتم، بیشتر طبیعت بی جان و نقاشی های رئال(واقعی) بود؛ تصاویری از منظره، گل و... که عامه پسند بودند. تا جایی در نقاشی پیش رفتم که در دوران دبیرستان، 15 تابلو از مرکز هلال احمر شهر اراک برای تزیین دیوارهای داخلی اداره سفارش گرفتم و بعدها حدود 60 تابلو کشیدم که بیشتر آنها را در نمایشگاهی که برپا کردم، به فروش رساندم و درآمد بسیار خوبی برای یک دختر دبیرستانی بود.

  در کنار مادر چه هنرهایی آموختید؟

بزرگترین درسی که مادرم به من داد، صبوری، پرانرژی و پرانگیزه بودن در زندگی بود. خیاطی را هم در کنار مادرم آموختم، بیشتر لباس های دوران کودکی ام هنر دستان مادرم بود؛ لباس هایی تابستانی و بافت های زمستانی. معمولاً مادرم را همراهی می کردم و با حوصله مِتدهای برش، دوخت و بافت را برایم توضیح می داد. دوره های خیاطی را به طور کامل آموزش دیدم و مدرک آن را گرفتم؛ البته باید اعتراف کنم که استعدادی در بافتنی نداشتم و شال گردن هایی که می بافتم، بیشتر شبیه گلابی می شد(با خنده). حالا سال هاست که بیشتر لباس های اداری، مجلسی و لباس های داخل منزل خودم و پسرم، یا پرده و تزیینات منزل را می دوزم و از این کار لذت می برم.

  می دانیم که در زمینه هنر منبت کاری و معرق کاری نیز دستی دارید. در مورد این دو هنر و خلق آثاری که داشتید، توضیحاتی بفرمایید؟

از طریق یک آموزشگاه هنری با هنر منبت کاری، معرق چوب، میناکاری و سفالگری آشنا شدم و مدتی به آموختن این هنرها پرداختم و زیر نظر برخی استادان، شاگردی کردم و آثاری هم در زمینه منبت و معرق داشتیم که بیشتر در کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس به فروش رسیدند. بیشتر کارهای دست ساز، منبت کاری آیات و احادیث روی چوب بود که به صورت افقی و کشیده به عنوان سردر، کاربرد داشت.

  چه شد که به عکاسی روی آوردید و آیا در این زمینه نمایشگاهی برگزار کرده اید و در جشنواره ای هم شرکت داشته اید که مقام آورده باشید؟

یکی از زیرشاخه های گرافیک، عکاسی است.  من این هنر را از واحد درسی دوران دانشجویی آغاز کردم. همیشه سعی کردم زاویه دید و نگاهم به موضوعات را متفاوت کنم و چند نمایشگاه دانشجویی عکاسی با دانشجویان برگزار کردیم که چند مقام کشوری، استانی و دانشجویی در این زمینه دارم؛ البته بعد از اینکه مدرک عکاسی را از سازمان فنی وحرفه ای گرفتم، به فکر تأسیس آتلیه افتادم؛ اما به این دلیل که آن زمان دانشجوی تهران بودم و آتلیه در اراک واقع بود، ناگزیر حضور دائمی در آتلیه نداشتم. به همین دلیل به صورت شراکتی آتلیه عکاسی تأسیس کردم. همکارم کارهای عکاسی را انجام می داد و کار طراحی آلبوم و چاپ آنها با من بود و تابستان ها تمام وقت در آتلیه مشغول بودم.

  گویا به عنوان استعداد برتر هنری استان مرکزی شناخته شده اید و در هنر هفتم هم ورود کرده اید؟

در اوایل دهه 80 صداوسیمای اراک فراخوانی برای جذب استعدادهای هنری داد. پس از قبولی در آزمون اولیه و گذراندن دوره های مقدماتی، پیشرفته و تکمیلی، موفق به اخذ مدرک کارگردانی شدم و در چند پروژه اجرا و نمایش همکاری داشتم و به ایفای نقش پرداختم و همچنین دوره های گویندگی و فن بیان را سپری کردم. در چند مورد طراحی صحنه تئاتر هم کار کردم. همچنین تعدادی اثر تذهیب داشتم و سال های قبل هم سنتور می نواختم. چند سالی است که به دَف علاقه مند شده ام؛ اما به دلیل مشغله های کاری، فرصت تمرین و پیشرفت چندانی نداشتم.

  اهل ورزش هم هستید؟ چه رشته ای را دنبال می کنید؟

برای شادابی و سلامت، روزانه حداقل نیم ساعت نرمش و یوگا انجام می دهم. در نوجوانی هم در رشته تنیس و کاراته کار می کردم.

  در رشته تخصصی تان تدریس هم می کنید؟ در چه دانشگاه و مقطعی؟

از سال 89 تدریس را آغاز کردم و اولین تجربه ام در دانشگاه دولتی اراک و دانشگاه صنایع دستی اراک رقم خورد؛ البته سال های قبل از آن در آموزشگاه های آزاد، نرم افزارهای گرافیکی را آموزش می دادم. یادم می آید در سال های اول تدریس، شب ها تا صبح به مطالعه می پرداختم تا در برابر سؤالات دانشجویان بازنمانم. از همان سال اول، دانشجویان استقبال خوبی از نحوه تدریسم داشتند و نام من در بین مدرسان خوش درخشید و همین موضوع سبب شد از سوی سایر دانشگاه ها و مراکز آموزشی دعوت به همکاری شوم. پس از آن در دانشگاه واحد فرهنگ وهنر اراک به عنوان مدرس تمام وقت دعوت به همکاری شدم و چند بار لوح سپاس مدرس نمونه را از دانشگاه دریافت کردم.  در تمام این سال ها، تدریس در دانشگاه های دولتی و آزاد، علمی وکاربردی و غیرانتفاعی در مقطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد را در شهرهای تهران، اراک، خمین و رفسنجان تجربه کردم و استاد راهنمای بیش از 300 عنوان پایان نامه مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد بودم که مقالات برگرفته از برخی این پایان نامه ها در بسیاری از نشریات داخلی به چاپ رسیدند. از زمانی که ساکن شهر رفسنجان شوم، کارم را با تدریس در دانشگاه علامه جعفری آغاز کردم و در حال حاضر مدیریت گروه گرافیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان را به عهده دارم.

  اگر نمی توانستید در این رشته تحصیلات عالی  داشته باشید، باز هم شرایط موفقیت در این رشته فراهم بود؟

حتی اگر فرصت تحصیل هم فراهم نمی شد، زمینه کاری فراوانی در این رشته دارم که می توانستم از آن کسب درآمد کنم.

   گرافیک را به عنوان زمینه کاری اصلی فعالیتتان از چه سنی و در کجا آغاز کردید؟

رشته تحصیلی ام در دبیرستان ریاضی وفیزیک بود و همیشه جزو دانش آموزان برتر کلاس بودم و با اصرار خانواده، کنکور ریاضی شرکت و حتی رتبه دوم کشوری را کسب کردم و در دانشگاه تهران، رشته کامپیوتر پذیرفته شدم؛ اما این رشته با حس کنجکاوانه من و روحیه هنری ام سازگار نبود. با وجود مخالفت های خانواده، از دانشگاه انصراف دادم و دوباره در کنکور هنر شرکت کردم و با رتبه تک رقمی در رشته گرافیک پذیرفته شدم. خانواده، بویژه پدرم همیشه در وادی هنر از من حمایت کرد؛ اما جَو حاکم بر آن زمان، پیشرفت را فقط در رشته های پزشکی و مهندسی می دید و تحصیل در هنر را معمولاً موفقیت آمیز نمی دانست. در حالی که یاد گرفته بودم علاقه، جزو شروط اولیه موفقیت است و اینکه هرکسی برای رسیدن به خواسته اش باید تلاش کند و حتی گاهی باید بجنگد. اکنون از انتخابم بسیار راضی هستم. شاید اگر رشته ریاضی را ادامه می دادم، چندان موفقیتی به دست نمی آوردم و این روحیه ریسک پذیری ام به دوران کودکی و آزادی عملی که داشتم، بازمی گردد. از زمان ورودم به دانشگاه و آشنایی ام با گرافیک، سراغ هر کسب تجربه ای در این زمینه رفتم. از شاگردی در آتلیه عکاسی گرفته تا تدریس پاره وقت در آموزشگاه های فنی و حرفه ای و شرکت در انواع سمینارها و کارگاه های هنری. در تمام 4 سال دوره کارشناسی و در کنار کلاس های دانشگاه، به کسب مهارت های گرافیکی جدا از دانشگاه پرداختم و این موجب شد رتبه اول گروه دانشگاهی باشم و سهمیه ورود به مقطع کارشناسی ارشد را بدون کنکور بگیرم.

علاوه بر آن در المپیاد فنی سراسری هم، رتبه اول کشوری رشته گرافیک را کسب کردم که مجوز سهمیه ورودم به مقطع بالاتر را به همراه داشت. همزمان با مقطع کارشناسی ارشد، تدریس دانشگاهی را آغاز و آتلیه هنری و مؤسسه نقاشی کودکان را تأسیس کردم.

   در رشته گرافیک چه فعالیت های دیگری داشته اید؟

در بیشتر زیرشاخه های گرافیک تدریس داشته ام و زمینه فعالیتم بوده است. برای افراد و شرکت های خصوصی داخل و خارج از کشور طراحی لوگو و پوستر و همچنین برای شرکت های داخلی و خارجی از قبیل محصولات غذایی و سلولزی، کار طراحی بسته بندی انجام داده ام. تصویرسازی هم که جزو زیرشاخه های این رشته محسوب می شود، مثل تصویرسازی کتاب، نشریات، روزنامه و مجلات از دیگر کارهای من به شمار می رود. همچنین در زمینه طراحی صفحات وب با شرکت های معروفی کار کرده ام. به عنوان مثال برای شرکت APK که یک شرکت امنیت سایبری است، کار طراحی کاتالوگ، بیلبوردها و پوسترهای سمینار و وبینارها را عهده دار بوده ام.

    می دانیم با شهرداری اراک و رفسنجان در زمینه اجرای طرح های زیباسازی همکاری داشته اید. در این مورد توضیح دهید؟

در دانشگاه فرهنگ و هنر اراک، با تعدادی از دانشجویان و استادان، کارگروه هنری داشتیم که طرح ها و پیشنهادات را به همکارانی که ضمن تدریس، کارمند شهرداری هم بودند، می سپردیم و این پل ارتباطی موجب به ثمر رسیدن برخی طرح ها در شهرداری اراک شد. در دانشگاه علامه جعفری رفسنجان، مسابقه دیوارنگاری برگزار شد و استقبال شهردار این شهر از طرح بنده، فرصت مذاکره و ارائه طرح های بعدی را فراهم کرد. در حال حاضر حدود 5 سال از آغاز همکاری ام با شهرداری رفسنجان برای اجرای پروژه های زیباسازی می گذرد.

   چند مورد از پروژه هایتان در رفسنجان را نام ببرید؟

بیشتر نقاشی های دیواری و اِلِمان های میدانی بوده است. به عنوان مثال نقاشی های دیواری خیابان شهدا، نقاشی دیواری ابتدای بلوار امام رضا(ع)، نقاشی دیواری بوستان پونه، نقاشی دیواری ابتدای خیابان شهید مقیمی و... و المان هایی مانند پسته های ورودی رفسنجان از سمت کرمان، سروهای میدان هجرت، المان «به رفسنجان خوش آمدید» ورودی شهر رفسنجان از سمت یزد، المان های ثارالله خیابان امام، المان اسب میدان امیرکبیر، المان حضرت عباس(ع) خیابان شهریار، المان های مناسبتی مانند المان امام حسین(ع) به مناسبت محرم، المان یلدا، المان های نوروزی و... از کارهایی بوده که در شهر رفسنجان اجرا کرده ام.

    تا حالا شده طرحی اجرا کنید و از آن راضی نباشید؟

در مواردی که ایده تا اجرا را عهده دار بودم، همه را دوست دارم؛ اما در برخی موارد در زمان اجرا آن چیزی که مدنظرم بوده را سازنده نتوانسته اجرا کند یا طرح اگر سفارشی باشد، سفارش دهنده سلیقه های خود را در آن اعمال می کند که در نهایت طرح دلخواه من از آب درنیامده است.

   پس بهتر است ایده ها را خودتان اجرا کنید؟

بله دقیقاً. به ثمر رسیدن یک ایده، نظارت کامل تا زمان اجرای نهایی طرح را می طلبد.

   از کدام طرحی که در رفسنجان اجرا کردید، خیلی خوشتان آمده و ایده آن را از کجا گرفته اید؟

سروهایی که برای میدان هجرت طراحی کردم، از طرح های مورد علاقه خودم است که ایده آن را از گچبری های «خانه حاج آقا علی» (یکی از آثار تاریخی و دیدنی شهر رفسنجان) گرفتم؛ چون می دانستم این سروها در مسیر خانه حاج آقاعلی نصب می شوند، سعی کردم مورد پسند گردشگران واقع شود و به اصالت این خانه هم نزدیک بوده و ضمن همخوانی، جنبه کاربردی و روشنایی نیز داشته باشد.

  ایده های ذهنی تان از کجا نشأت می گیرد؟

پیشینه علمی، مطالعات قبلی، شناخت مواد و مصالح، رؤیت آثار مشابه، آثار بزرگان و پیشکسوتان و خلاقیت فردی در ایده یابی بسیار مهم است. با توجه به موضوع و هزینه ای که سفارش دهنده برای آن پرداخت می کند، پیش طرح های اولیه شکل می گیرد. در بحث گرافیک محیطی، طرح علاوه بر جنبه زیبایی می تواند جنبه کاربردی هم داشته باشد و با توجه به محل نصب اثر، شرایط محیطی و مخاطبان و ... ایده ها می تواند متفاوت باشد.

   چه شد که به فکر تأسیس مؤسسه خلاقیت افتادید و با چه دغدغه ای این کار را آغاز کردید؟

در راه اندازی این مؤسسه، این دغدغه را داشتم که اصول درست آموزش هنر به کودکان را اجرا کنم. از این رو، مدتی آموزشگاه نقاشی کودک یا مؤسسه خلاقیت کودکان برپا کردم. هنر را باید حین کار و تجربه به کودکان آموخت و تا زیر 7 سال به آنها نباید آموزش مستقیم دهیم، این کار مانع خلاقیت فرزندان می شود؛ چون در این سن نیم کره راست مغز مربوط به خلاقیت فعال است و آموزش مستقیم، فعالیت این نیمکره را محدود می کند. یعنی در نقاشی نباید به کودکان و خردسالان الگو داد. ذهن کودک آزاد است و حدومرزی ندارد و نباید با دادن الگو خیال پردازی اش را محدود کرد؛ زیرا با این کار عدم توانمندی به او القا می شود که بعدها او نه مدیر می شود و نه خلاق. توان و تجربه کودک خردسال در حدی نیست که بتواند مطابق الگو رسم کند، پس در وجود خودش سرخورده می شود و می پندارد که ناتوان است و دچار عدم اعتماد به نفس می شود. با همین دغدغه در مؤسسه خلاقیت سعی کردم روش های ژاپنی و «مونتِه سوری» (آزادیِ حرکت و کشف محیط با خلاقیت) را با کودکان کار کنم که با استقبال خوب والدین  روبه رو شد.

    چه توصیه ای به دانشجویان رشته گرافیک دارید؟

همیشه به دانشجویانم می گویم که در رشته گرافیک هر اثر خوبی، کار جدید به دنبال خود دارد و تبلیغ کار شما، اثر هنری و گرافیکی شماست. در این رشته شاید داشتن رابطه و پارتی، کارایی چندانی نداشته باشد؛ چون وقتی خروجی کار شما خوب نباشد، سفارش های بعدی را دریافت نمی کنید.

    آیا از کارهای هنری می توان درآمد خوبی داشت؟

من سال هاست که از هنر کسب درآمد دارم؛ هرچند حقوق ثابت، ماهانه و به میزان مشخصی نبوده؛ اما مثل سایر مشاغل آزاد، گاهی پررونق و گاهی کم فروغ بوده است.

    چه برنامه ای برای آینده شغلی و تحقق آرزوهایتان دارید؟

همیشه کارآفرینی، یکی از دغدغه های ذهنی ام بوده و سعی کرده ام اطلاعات مفیدی جمع آوری کنم. قصد دارم به یاری خدا یک کارگاه شخصی دایر کنم و خلق آثار هنری که در توان دارم را در ابعاد وسیع تری ارائه دهم و در خصوص پیاده سازی طرح ها، بتوانم نیروهای کاری مدنظر خودم را دعوت به کار کنم و به نوعی کارآفرین هم باشم و ساخت وسازهای شهری را در کارگاه خودم انجام دهم و این فرصت را برای کسانی که میل به یادگیری و همکاری دارند، فراهم بیاورم و تجربیاتم را در اختیارشان بگذارم.

     دوست دارید مسیر هنر را تا کجا ادامه بدهید؟

دوره ها و آموزش های هنری را از سنین پایین آغاز و سال ها برای کسب تجربه تلاش کردم؛ هرچند در هنر همواره باید آموخت؛ اما در واقع سال ها پیش بذری را کاشته ام، مدت ها برای رشد و شکوفایی اش تلاش کرده ا م، حالا دیگر وقت آن رسیده که از این تلاشم ثمر بگیرم و حاصل این همه سال را بتوانم به نتیجه برسانم و اگر بدانم در زمینه ای نیاز به آموختن دارم، حتماً آن را دنبال می کنم.

    فرزندتان چند سال دارد و نامش چیست؟ و آیا توانسته اید هنرهایی را که کار کرده اید، به او آموزش دهید؟

پسرم «هیراد» 5 سال دارد. هیراد، اسمی با ریشه فارسی و به معنی جوانمرد خوشرو است و واقعاً این اسم برازنده پسرم است. آموزش مستقیم هنر را با وی کار نکردم، چون همانطور که عرض کردم، موافق این شیوه نیستم. بیشتر سعی کرده ام آنچه را که باید بیاموزد، در قالب بازی، مهارت های دست ورزی و خلاقانه تجربه کند. ساخت کاردستی با وسایل دورریز خانه از سرگرمی های موردعلاقه پسرم است و سعی کردم تا حد امکان، در این زمینه او را محدود نکنم و همراهی اش کنم. گاهی با وسایل بازیافتی مانند قوطی های رُب و کنسرو، دِکوپاژ می کنیم و وسیله تزیینی برای منزل می سازیم و خودمان را سرگرم می کنیم. پسرم نیز با من همراهی می کند. در زمان هایی که کلاس آنلاین دارم، ساکت کنارم می نشیند. جالب اینکه همه صحبت هایی را که سر کلاس به دانشجویانم می گویم، در ذهن خود ضبط و بعد عیناً تکرار می کند و حتی اسم ابزار های طراحی و نرم افزارهایی را که با آنها کار می کنم، بلد است.

   از روحیات و همکاری همسرتان برای کارهایتان بگویید. او تا چه حد مشوق شماست؟

همسرم از نظر کمالات انسانی، کم نظیر و بشدت شریف، محترم و قابل اطمینان است و ساعت ها می توانم در وصف محسنات وی صحبت کنم. صادقانه بگویم 9 سال است که صمیمی ترین و همراه ترین دوست زندگی ام را در کنارم دارم. ایشان، مشوق و حامی ام در تمام این سال ها بوده و نه تنها مانعی برای رشد و پیشرفتم نیست؛ بلکه با همکاری و مشارکت در کارها، عبور از موانع را برایم آسان کرده است.

   تحصیلاتشان چیست و آیا ایشان هم دستی در هنر دارند؟ مشغولیت ایشان به غیر از کار در شرکت چیست؟

او کارشناس ارشد مهندسی مکانیک است. درست است که هنرمند نیست؛ اما کارهای هنری را دوست دارد و چون ساختار فکری اش منظم و منطقی است، به گفته خودش، اشتیاقی به کسب تجربه در زمینه های هنری ندارد؛ اما همانطور که گفتم، هیچ وقت مخالفتی هم با فعالیت های هنری من نداشته و حتی حامی من هم بوده است. همسرم طرز فکر کمال گرایی دارد و هر کاری باید به نحو احسن انجام شود. به همین دلیل انرژی و تمرکزش را تمام و کمال صرف مسؤولیت شغلی خود کرده و سراغ شغل و پیشه دیگری نرفته است. در ساعات غیرکاری، برای بازی و تربیت پسرم بسیار وقت می گذارد و در انجام امور خانه هم مشارکت دارد.

    از مزایا و معایب زندگی در شهرک بگویید؟

 آرامش شهرک برایم لذت بخش است و امنیت و سکوت اینجا را دوست دارم و ادب و احترام همسایه ها برایم خوشایند است، بخصوص اینکه همسرم به خاطر شیفت های کاری بیشتر شب ها سرکار است و از آنجا که شرایط کاری همسایه هایمان تقریباً مشابه است، همدیگر را درک می کنیم و این امنیت برای من ارزشمند است. کلاس های ورزشی که تا قبل از کرونا در شهرک برگزار می شد، فرصت خوبی برای تغییر روحیه ساکنان شهرک بود و به شخصه در مسابقات ورزشی هم که برگزار می شد، شرکت می کردم و امیدوارم که بزودی با اتمام این دوران، دوباره شاهد آغاز فعالیت های ورزشی باشیم. درست است که شهرک تا مراکز خرید شهر فاصله دارد؛ اما می توان با راه اندازی فروشگاه های مناسب برای خرید مایحتاج روزانه و همچنین رفع کمبود فضای سبز مناسب و ایمن برای بازی کودکان، اندکی از معایب شهرک را رفع کرد. این را هم باید بگویم که اساسا رفسنجانی ها بسیار خونگرم و مهمان نوازند؛ البته نگاه من به تمام انسان ها این است که همه خوب هستند، مگر خلافش ثابت شود (با خنده). جالب آنکه اوایل سکونتم در رفسنجان، به واسطه لهجه شیرین کرمانی، حتی بعضی از اصطلاحات رفسنجانی ها را هم متوجه نمی شدم و گاهی با دانشجوهایم درباره واژه ها و اصطلاحات قدیمی شهر گفت وگو و اوقات خوشی را سپری می کردیم.

   در پایان اگر سخنی باقیمانده، بفرمایید؟

من به اصل لذت بردن از زندگی معتقدم و اینکه این دنیا زودگذر و فانی است. برایم مهم آن است که در هر حالتی، از زندگی لذت ببرم. نمی خواهم کلیشه ای صحبت کنم؛ اما واقعاً باید قدر لحظه ها و ارزش دَم و حیات را بدانیم. وقتی از اراک به تهران رفتم، بسیاری از فرصت های شغلی قبلی را از دست دادم؛ اما با تلاش بیشتر، شرایط بهتری را برای خودم ایجاد کردم. مشکلات و موانع بسیاری سر راهم قرار داشت. زمانی که به خاطر شرایط کاری همسرم از تهران به رفسنجان منتقل شدیم، اطرافیانم گفتند که شرایط هیأت علمی و آتلیه را از دست می دهی و کارگاهت تعطیل می شود. اطرافم پر از این همهمه ها بود، به طوری که به دغدغه ذهنی ام تبدیل شد؛ اما اوایل ورودم به رفسنجان، چون پسرم نوزاد بود و خانه نشین شده بودم، توانستم هنر اصیل این استان، یعنی پته دوزی را بیاموزم. با آنکه در این شهر کسی را نمی شناختم؛ اما خودم را محدود نکردم و سعی کردم مسیر پیشرفت را برای خودم هموار کنم. در همه این سال ها همواره سعی کرده ام در بدترین شرایط هم، از زندگی ام لذت ببرم و در هر فرصتی، شرایط لذت روحی و کاری را برای خودم فراهم کنم. زندگی هر آدمی فرازونشیب های خاص خود را دارد. درست است که مشکلات فراوان اقتصادی، معیشتی و... زندگی را برای همه کمی سخت کرده؛ اما خودمان باید بیشتر از هرکسی، حالمان را خوب کنیم و همیشه به یاد داشته باشیم که «شکر نعمت، نعمتت افزون کند».

یکه تازی  آسمانخراش های  پالایش نفت آبادان

تیم بسکتبال بانوان پالایش نفت آبادان در شروع دوباره لیگ برتر بسکتبال باشگاه های ایران که به خاطر بازی های ملی تعطیل شده بود، با دو پیروزی پی درپی جایگاه خود در صدر جدول را تثبیت کرد تا به عنوان تیم اول گروه خود، بخت نخست صعود به مرحله پلی آف باشند.

شاگردان مدینه آلبوعلی در نخستین بازی خود از هفته پنجم لیگ برتر بسکتبال باشگاه های ایران به مصاف تیم اصفهانی سپاهان رفتند که موفق شدند با اقتدار از سد این تیم بگذرند.

تا پیش از این دیدار، هر دو تیم دو برد و ۵ امتیاز داشتند و همین حساسیت بازی را بالا برده بود. شاگردان مدینه آلبوعلی در نفت آبادان از همان ابتدای بازی پرقدرت ظاهر شدند و با  برتری ۱۵ امتیازی از حریف خود در کوارتر اول پیش افتادند.  پالایش نفت آبادان با نتیجه ۲۵ بر ۱۰ سپاهان را شکست داد.

آبادانی ها برتری خود در کوارتر دوم را هم حفظ کردند تا درنهایت با نتیجه ۱۹ بر ۷ به سود آنها به پایان برسد. 

در پایان نیمه اول، انیس مرادی، مهاجم پالایش نفت آبادان، با ۷ امتیاز، ۱۱ ریباند، ۳ پاس منجر به گل، ۴ توپ ربایی و کارایی ۱۸ بهترین بازیکن زمین بود. 

کوارتر سوم نیز با برتری پالایش نفت آبادان همراه بود و این تیم موفق شد با نتیجه ۲۲ بر ۱۷ سپاهان را شکست دهد.

در کوارتر چهارم  بازهم پالایش نفت آبادان تیم برتر میدان بود و موفق شد با نتیجه ۱۸ بر۱۶ به برتری برسد تا در نهایت با نتیجه ۸۴ بر ۵۰ مقابل سپاهان به پیروزی برسد و با کسب سومین برد فصل خود ۷ امتیازی شود. 

انیس مرادی، مهاجم پالایش نفت آبادان ستاره زمین بود؛ ۱۷ امتیاز، ۱۶ ریباند، ۴ پاس منجر به گل، ۷ توپ ربایی آمار درخشان این بازیکن بود.

در ادامه این بازی ها تیم بسکتبال پالایش نفت آبادان در هفته ششم به مصاف تیم پاز تهران رفت و موفق شد دومین پیروزی خود را طی یک هفته به دست آورد تا به تنهایی در صدر جدول به یکه تازی خود ادامه دهد. پالایش نفت آبادان کوارترهای اول، سوم و چهارم را با نتایج ۱۸–۱۲، ۱۷–۷ و ۲۵–۱۵ به سود خود به پایان رساند و پاز در کوارتر دوم با نتیجه ۱۶ بر ۱۲ پیروز شد. پالایش نفت درنهایت با نتیجه ۷۱ بر۵۰ پیروز شد تا با کسب چهارمین پیروزی در صدر جدول ۹ امتیازی شود.

انیس مرادی ستاره نفتی ها باز هم برای نفت آبادان دبل دبل کرد و با ۱۳ امتیاز، ۱۵ ریباند، ۲ پاس منجر به گل، ۲ توپ ربایی و کارایی ۲۳، بهترین بازیکن زمین لقب گرفت.

علاوه بر مرادی، ۳ بازیکن دیگر نفت آبادان نیز امتیازات خود را دو رقمی کردند؛ محدثه قسمی ۱۴، ناهیده اسدی ۱۴ و الناز سیاهی نیز ۱۲ امتیاز کسب کردند. مژگان خدادادی، کاپیتان آبادانی ها هم توانست ۸ امتیاز، ۴ ریباند، ۵ پاس منجر به گل و ۸ توپ ربایی را به ثبت رساند.

 

گپی با  معاون عملياتي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران  به بهانه سال ها حضور در ورزش حرفه ای

زندگی حرکت مستمر به سمت قله هاست

مشعل     جدال با سنگ و ذهن سرکشِ عاصی موجب آرامش می شود، موفقیت در زندگی نه تنها رسیدن به راحتی و آسایش است، بلکه استمرار حرکت به سمت قله هاست. سبک زندگی سالم و پرتحرک همواره یکی از الزامات زندگی بشر در همه اعصار و دوران ها بوده است. با وجود این امروزه به دلیل زندگی ماشینی و آپارتمان نشینی، بیش از هر زمان دیگر نیاز به آن داریم. اغلب افراد از این نقیصه، یعنی نبود برنامه مدون ورزشی در زندگی خود رنج می برند، افرادی هم هستند که با اراده و پشتکار اجازه نداده اند بی تحرکی به سراغشان بیاید.  علی احمدی پور، معاون عملياتي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران یکی از این افراد است که سابقه نسبتا زیادی در ورزش حرفه ای دارد. البته اولویت او برای ورزش، سلامت است. در جوانی به ورزش های رزمی روی آورد و تا دان 4 تکواندو پیش رفت و در ادامه مربیگری رزم آوران در مجموعه ورزشی انقلاب را بر عهده گرفت و در نهایت تا زمان تأسیس هیات رزم آوران زادگاهش، شهر ملایر پیش رفت، اما بعدها به دلیل آسیب مفاصل ورزش رزمی را رها کرد و تنها به کوهنوردی پرداخت. با همکار کوهنوردمان در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، گپ و گفتی در خصوص ورزش داشتیم که مشروح آن را با هم می خوانیم.

 ورزش را از چه زمانی شروع کردید؟

در ابتدا باید بگویم انسان ها فارغ از فضای کار و هیاهوی زندگی نیاز به ورزش دارند و این نیاز در هیچ سنی تمام شدنی نیست. از 14 سالگی شروع به ورزش کوهپیمایی در کوه های ملایر و سپس کوهنوردی در سایر نقاط کردم و در این مدت 40 ساله هیچگاه به صورت یک ورزش حرفه ای به موضوع نگاه نکردم. علم کوه، سبلان، شیرکوه، الوند، توچال، شیر باد و فلسکه مشهد و تقریبا به همه قلل ایران صعود کرده ام.

  گویا رزمی کار هم بوده اید؟

بله همین طور است. من از همان سنین جوانی در کنار کوهنوردی به دلیل علاقه ای که به ورزش های رزمی داشتم رشته تکواندو را انتخاب کردم و تا کمربند مشکی و دان 4 این رشته را ادامه دادم، اما در ادامه به خاطر مصدومیت از ناحیه زانو نتوانستم تکواندو را ادامه دهم. سپس به مربیگری روی آوردم تا تجربه خودم را به جوانان انتقال دهم. به همین منظور مربیگری را شروع کردم. سپس در ادامه، به مربیگری جوانان با نام  رزم آوران در مجموعه ورزشی انقلاب مشغول شدم و بعد هیات رزم آوران را در زادگاهم شهر ملایر تاسیس کردم. البته درد مفصل زانو دیگر اجازه نداد ورزش سنگین و حرفه ای انجام دهم و برای کوهنوردی را ادامه دادم.

 برای همین کوهنوردی را انتخاب کردید؟

یکی از علت ها همین بود، اما علت اصلی علاقه تمام نشدنی من به این رشته، شباهت زیاد بین کوهنوردی و زندگی انسان هاست که در هر دو مورد هیچگاه نباید متوقف شد و درجا زد. من عقیده دارم مسیر انسان را ترغیب می کند که ادامه دهد.   پستی و بلندی های زندگی، موجب آرامش می شود و اینکه باور می کنیم موفقیت در زندگی رسیدن به آسایش نیست، بلکه استمرار حرکت به سمت قله هاست.

 چه خاطراتی از کوهنوردی دارید؟

در این چهار دهه فعالیت ورزشی، خاطرات تلخ و شیرین زیادی از کوه و کوهنوردی دارم، هیچ وقت تنها به کوه نمی روم، زیرا اولا در صورت حادثه نیاز به کمک پیدا می کنیم و دوم اینکه شادابی و نشاط کوهنوردی با گروه کوهنوردی حاصل می شود. دو پسر دارم که هردو به کوهنوردی علاقه دارند و این ورزش را در خانواده خود نهادینه کرده ام.

 چه توصیه ای برای همکاران در ورزش کوهنوردی دارید؟

به علاقه مندان به ورزش های کوهستانی شامل کوه پیمایی و کوهنوردی توصیه می کنم اگر از نظر جسمانی  شامل عروق، مفاصل، قلب و زانو مشکلی ندارند، حتما وارد این ورزش شوند و آن را در برنامه زندگی خود قرار دهند. کوهنوردی باعث نشاط و سلامت در زندگی است.

 

لیگ برتر فوتسال بانوان :نفتی ها در آبادان و اهواز جشنواره گل راه انداختند

هت تریک های پی درپی بانوان فوتسال نفت آبادان باعث شد پرگل ترین بازی هفته در آبادان رقم بخورد.

البته این پایان کار فوتسال بانوان نفتی درهفته ششم نبود چون تیم فوتسال بانوان ملی حفاری  اهواز هم مانند دیگر تیم نفتی در دیداری پرگل حریف خود را دورقمی کردند تا بیش از پیش به صدر جدول نزدیک تر شوند. 

تیم فوتسال پالایش نفت آبادان در دیداری خانگی و در سالن شماره دو مجموعه 17 شهریور از هفته ششم دور رفت رقابت های لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران میزبان تیم فوتسال هیات فوتبال رودان بود که موفق شد در یک بازی یک طرفه جشنواره گل راه بیندازد و با نتیجه 13 بر2 حریف خود را شکست دهد. 

در این دیدار پرگل، کافیه هزاریان، فهیمه زارعی، سهیلا ملمولی هر کدام یک گل، پریوش خلیلی دو گل و مریم نوری و معصومه گنجی با هت تریک کردن برای پالایش نفت گلزنی کردند. دو گل اول نفتی ها هم با گل به خودی حریف به ثمر رسیدند.

تیم فوتسال بانوان پالایش نفت آبادان با پنج برد و یک تساوی و 16 امتیاز در صدر گروه یک این رقابت ها جای دارد.

اما تیم فوتسال پالایش ملی حفاری هم با کپی برداری از روی دست دیگر تیم نفتی موفق شد حریف خود را 10 گله کند تا به صدر جدول نزدیک تر از قبل شود.

تیم فوتسال ملی حفاری اهواز در ششمین هفته از لیگ برتر فوتسال بانوان در سالن امام رضا(ع) مجموعه نفت اهواز، میزبان تیم هیات اصفهان بود. شاگردان فروزان سلیمانی با ارائه یک بازی برتر موفق شدند در دیداری پرگل حریق اصفهانی خود را با نتیجه ۱۰ بر یک شکست دهند تا در رده سوم جدول گروه ۲ باقی ماند.

سحر پاپی بازیکن اهل اندیمشک حفاری یک تنه چهار گل به تیم  اصفهانی زد و مریم چرخاوی نیز دو گل به ثمر رساند. مهناز علیزاده، سارا افرازی و زینب میررضایی، دیگر گلزنان تیم حفاری در این بازی بودند.

این برتری برای آبی پوشان اهواز به معنای رسیدن امتیازات آنها به عدد ۹ از ۵ بازی است و حفاری را در رده سوم جدول گروه دوم حفظ می کند.

لیگ برتر فوتسال بانوان با حضور۱۴ تیم در دو گروه ۷ تیمی برگزار می شود.

گفت و گو با همکار نفتی و مربی تیم ملی جوانان کشتی فرنگی:

نگاه صنعت نفت به ورزش باید ملی باشد

آرش جعفری      متولد آذر سال 62 و در دنياي مربيگري، يك جوان به تمام معناست. مرد صبور و خوش خنده فريماني، هميشه لبخندی دلنشین بر لب دارد و با آرامش و صميميتي مثال زدني، از حاشيه و حاشيه سازي گريزان بوده و تمام تلاشش بر اين است که بتواند در راه موفقيت و اعتلاي كشتي فرنگي، نقشي مفيد و تأثيرگذار داشته باشد. حمید باوفا که به تازگی سرمربی تیم ملی جوانان کشتی فرنگی شده، معتقد است اگر به فكر اعتلاي كشتي هستيم، بايد دور انتقام از این وآن، منفعت خواهی، مصلحت انديشي يا فرصت طلبي را خط بكشيم. حمید باوفا، قهرمان کشتی فرنگی ایران که چند عنوان آسیایی و جهانی دارد، در امور ورزش و تربیت بدنی شرکت گاز استان خراسان مشغول به کار است. او می گوید: فرزند همکاران، پتانسیل بالایی در کشتی دارند و می توان از میان این استعدادها، کشتی گیران خوبی را به کشتی کشور و تیم ملی معرفی کرد.  این همکار قهرمان و خانواده دوست شرکت گاز که با كسب اولين عنوان  قهرماني جوانان در جهان، به تاريخ پيوسته و طرفدار رئال مادريد است، به محض اینکه اسم دختر 3 ساله اش نيكا می آید، قند در دلش آب می شود.  با این قهرمان جوانان جهان و داراي 2 مدال نقره بزرگسالان آسيا و همچنین دانش آموخته كارشناسي ارشد مديريت ورزشي که این روزها دانشجوی دکترای این رشته است، گفت وگویی داشتیم که باهم می خوانیم.

   با یک بیوگرافی از خودتان شروع کنید؟

سال 62 در شهر فریمان به دنیا آمدم. 9 خواهر و بردار هستیم. خانواده ای ورزشکار و ورزش دوست که در میان همه، فقط من ورزش حرفه ای را دنبال کردم. در حال حاضر دانشجوی دکترای مدیریت ورزشی هستم و در شرکت گاز استان خراسان رضوی هم مشغول به کارم. ازدواج کرده ام و یک دختر به نام نیکا دارم.

    چه شد که به کشتی علاقه مند شدید و از چه زمانی کشتی را شروع کردید؟

در سنین جوانی، مسابقات کشتی را می دیدم و به این رشته ورزشی علاقه مند شدم. برای همین  از سن 12 سالگی کشتی را شروع کردم و پله پله بالا آمدم والان هم به عنوان مربی در خدمت شما هستم.

    در چه وزنی کشتی می گرفتید و چه عناوینی دارید؟

در وزن 60 کیلوگرم کشتی می گرفتم. در مسابقات کشوری و در رده های مختلف عناوین زیادی به دست آورده ام؛ اما در سال 2003 قهرمان جوانان جهان شدم و نیز دو بار در مسابقات قهرمانی آسیا در سال 2003 در دهلی نو و 2007 در بیشکک نایب قهرمان شدم. در چند جام بین المللی مثل علی اف آذربایجان هم مقام کسب کرده ام.

    چه زمانی به نفت آمدید؟

 سال 1383به عنوان قهرمان ملی به استخدام وزارت نفت درآمدم. ابتدا در امور ورزش و تربیت بدنی شرکت ملی نفت مشغول به کار شدم؛ اما در ادامه انتقالی گرفتم و به شرکت گاز استان خراسان رضوی آمدم.

    در این شرکت مشغول به چه کاری هستید؟

من در امور ورزش و تربیت بدنی شرکت گاز استان خراسان رضوی و در شهر مشهد مشغول به کار هستم.

    تداخل کار و ورزش برای شما مشکلی ایجاد نمی کند؟

در ابتدا باید بگویم که نگاه مدیریتی به ورزش و کار چیست؟ اگر نگاه به ورزش ملی باشد، بین کار و ورزش مشکلی پیش نمی آید؛ اما اگر نگاه مدیریتی ملی نباشد، شرایط خیلی فرق می کند و شما به مشکل برمی خورید، مثل من که با تیم ملی قهرمان جهان شده بودم؛ اما نامه اخراج من را از وزارت نفت زده بودند!

     اخراج قهرمان ملی! بیشتر توضیح می دهید؟

 یکبار در سال 91 - 90 مربي تيم ملي جوانان بودم كه به دليل حضور در اردوهاي تيم ملي نزديك بود از وزارت نفت اخراجم كنند! سپس در مسابقات قهرمانی جوانان جهان با تیم ملی بودم که  با این تیم موفق شدیم قهرمان جهان شویم و بعد از برگشت، کمیسیون تخلفات اداری تشکیل شد و گفتند اخراج! متأسفانه آن موقع نگاه ها به ورزش ملی نبود. با اینکه باعث افتخار نام نفت و شرکت گاز شدم و نه تنها پرچم نفت؛ بلکه پرچم ایران را به اهتزاز درآوردم؛  چون نگاه ها به ورزش منفی بود، مسؤولان نمی خواستند این را ببینند؛ اما خدا را شکر شنیده ام که آقای اوجی، وزیر جدید نگاه خوبی به ورزش دارند، بخصوص اینکه قبلاً در گاز بوده اند و شرایط را بخوبی درک می کنند. مطمئن هستم با حضور ایشان، ورزش نفت دوباره به روزهای خوب برمی گردد.

    به عنوان یک کشتی گیر ملی و نیز مربی تیم ملی در این سال ها تجربه تان را در اختیار فرزندان نفتی گذاشته اید؟

ابتدا باید بگویم که در میان فرزند همکاران  نفت و همین طور گاز، ورزشکاران و کشتی گیران بااستعدادی هستند که به جرات می توان گفت نفت، پتانسیل بالایی در ورزش کشتی دارد. برای همین اگر شرایط کار فراهم شود، می توان از میان این فرزندان، کشتی گیرهای بزرگی را به کشتی ایران معرفی کرد، در خصوص اینکه من چقدر تجربه خودم را در اختیار این بچه ها قراردادم، باید بگویم با توجه به نگاه مثبتی که به ورزش در گاز خراسان وجود دارد، من در امور ورزش موفق شدم با برگزاری کلاس های کشتی و تمرین های خوب در باشگاه ها به فرزندان آموزش لازم را بدهم.

    با توجه به این پتانسیل، آیا شرکت های نفت یا گاز می توانند در لیگ، تیم کشتی داشته باشند؟

بله می شود تیم کشتی در لیگ داشته باشند. مهم این است که ابتدا بستر کار آماده و سپس از کشتی حمایت شود. معتقدم که می توان یک تیم خیلی خوب در لیگ کشتی داشته باشیم که قهرمان شود.

    از چه زمانی مربی شدید؟

 من سال 2012 تا 2014 مربي تيم ملي جوانان بودم. سال 2015 هم مربي تيم ملي بزرگسالان شدم. مدتي هم عضو شوراي فني تیم های ملي بودم. استفاده از همين تجربيات، خيلي كمك كرد تا در هدايت جوانان به عنوان سرمربي، دچار مشكل نشوم. سپس یک مدتی نبودم  و از سال 2017 تا 2019 دوباره سرمربی شدم و بعد دوباره رفتم و الان هم باز به عنوان سرمربی تیم ملی جوانان کشتی فرنگی در خدمت شما هستم.

    چرا مربی جوانان شدید؟ آیا کار با این رده سنی را دوست دارید؟

  من شناخت خوبي از جوانان داشتم. در اين رده، كشتي گرفته ام و ارتباط خوب با جوانان باعث شد براي هدايت آنها مشكلي نداشته باشم؛ البته باید این را هم بگویم  که نظم و انضباط، اولويت اول من است و همان ابتداي كار هم تكليف خودمان را با اين قضيه روشن كرديم. الان ديگر همه بچه ها می دانند که بايد چگونه رفتار كنند. با همه بچه ها دوست و رفيق هستيم؛ اما امكان ندارد کشتی گیری دير سر تمرين حاضر شود يا زود برود يا كار ديگري انجام دهد، اصلاً از اين حرف ها نداريم.

      چه عناوینی در مربیگری به دست آورده اید؟

 در مسابقات زیادی حضور داشته ام. اولین بار در سال ۲۰۱۷ با آن تیم قهرمان جهان شدیم که این نخستین قهرمانی جهان در تاریخ تیم های ملی کشتی فرنگی جوانان کشورمان بود. بعد از آن در سال ۲۰۱۸ قهرمانی مان را تکرار کردیم و در جهانی ۲۰۱۹ نیز نایب قهرمان جهان شدیم.در جام شاهد، قهرماني آسيا و قهرماني جهان، قهرمان شديم. در 2 تورنمنت برون مرزی گرجستان(جوانان) و صربستان(بزرگسالان) هم كه رده بندی تيمي نداشت، توانستیم 14 مدال کسب کنیم. اين در شرايطي بود كه مثلا در صربستان با 4 کشتی گیر شركت كرديم و دو نفر از همان نفرات اعزامي به صربستان، در جهاني جوانان فنلاند، طلا گرفتند.

  تورنمنت های خوبي انتخاب كرديم كه در نتايج جهاني ما خيلي تأثير داشت و بچه ها با تجربه حضور در این تورنمنت ها توانستند به قهرماني جهان برسند.

 کشتی گیری كه در جوانان جهان مدال می گیرد، براي كسب مدال در بزرگسالان، خيلي شانس دارد و ما الان بهترين پتانسيل را براي آينده كشتي فرنگي داريم.

     مربیگری سخت تر است یا زمانی که خودتان کشتی می گرفتید؟

مسلما مربیگری سخت تر است؛ چون شما مسؤولیت زیادی به عهده دارید. 12 سال كشتي گرفتم. چند سال هم به عنوان مربي با سرمربيان مختلف کار کردم. از مربيان كشتي آزاد و فرنگي الگوبرداري كرده و از نقاط قوت و ضعف آنها درس های زيادي گرفته ام. سعي می کنم نقاط ضعف آنها را تكرار نكنم و در مقابل از نقاط قوتشان بخوبی استفاده كنم. سرمربيان داخلي و خارجي زيادي دیده ام، اعتقاد و نگاه خودم هم اين است كه

 همكاران و دستياران می توانند به سرمربي خيلي كمك كنند؛ اما اگر يك مربي هماهنگ و همفكر نباشد، به جای اينكه کمک حال تيم و سرمربي باشد، بيشتر وقت و انرژي مجموعه را می گیرد و مانع پيشرفت و موفقيت می شود. بنابراین باید بگویم که مربیگری سخت تر است؛ چون شما مسؤولیت زیادی دارید، ضمن اینکه باید بادانش روز جلو بروید.

     گفتید از دوران جوانی به کشتی علاقه داشتید، برای همین کشتی گیر شدید. چطور به فوتبال علاقه نداشتید؟

اتفاقا به فوتبال و فوتسال علاقه زیادی دارم؛ اما نه به اندازه کشتی. جالب است برایتان بگویم که با فوتسالیست های زیادی دوست و رفيقم. با بعضي از آنها نيز همكار هستيم. منصور مولايي، احمد پري آذر، غلامي و...،  از دوستان فوتسالي من هستند.

    در فوتبال به تیم خاصی هم علاقه دارید؟

اول تیم ملی فوتبال ایران و بعد تیم رئال مادرید اسپانیا را دوست دارم و نتایج این دو تیم را دنبال می کنم.

    گفته می شود ستاره های امروز تیم ملی کشتی فرنگی، همان جوانانی هستند که شما آنها را قهرمان جهان کردید، یعنی همه آنها از شاگردان شما بوده اند؟

بله همین طور است. هادی ساروی، اکبر یوسفی، علی نجاتی، امین میرزازاده و میثم دلخانی. خیلی از آن ستاره ها، امروز قهرمانان جهان و المپیک هستند که با تیم ملی در نروژ و توکیو خوش درخشیدند.

    چه توصیه ای به همکاران دارید؟

از قدیم گفته اند که عقل سالم در بدن سالم است. بنابراین به همکاران و دوستان، به عنوان یک برادر کوچک تر توصیه می کنم که ورزش کنند تا همیشه سالم باشند. اگر سالم باشید، بهترین تصمیم ها را می گیرید و همیشه با نشاط و سلامت هستید.

    در پایان اگر حرفی ناگفته مانده ، بفرمایید.

امیدوارم در نفت، نگاه خوبی به ورزش داشته باشند. در واقع نگاه به ورزش در نفت، ملی باشد و از ورزش و ورزشکاران حمایت شود. ورزش نفت، پتانسیل بالایی دارد و می توانیم ورزشکاران زیادی را به ورزش کشور و حتی تیم های ملی معرفی کنیم تا پرچم ایران و نفت را به اهتزاز درآورند. از آقای اوجی، وزیر نفت هم درخواست می کنم با توجه به ظرفیت های ورزشی موجود در نفت، شرایط مناسبی را برای ورزش قهرمانی آماده کنند تا شاهد موفقیت همکاران و فرزندانشان باشیم.