رئیس جمهوری در نشست هیأت دولت:

صرفه جویی در مصرف گاز برای پایداری شبکه ضروری است

رئیس جمهوری با تأکید بر ضرورت صرفه جویی در مصرف گاز گفت: با توجه به برودت هوا، رعایت الگوهای صرفه جویی در مصرف گاز برای حفظ پایداری شبکه و جلوگیری از قطع گاز بسیار اهمیت دارد. سیدابراهیم رئیسی در نشست هیأت دولت گفت: اقدام های متعددی برای مهار قیمت ها و نظارت بر بازار انجام شده؛ اما وضع کنونی بازار به ما می گوید که باید بسرعت برای مدیریت قیمت ها چاره اندیشی شود.

وی با تأکید بر ضرورت صرفه جویی در مصرف گاز اظهار کرد: با توجه به برودت هوا، رعایت الگوهای صرفه جویی در مصرف گاز برای حفظ پایداری شبکه و جلوگیری از قطع گاز بسیار اهمیت دارد و رسانه ها، بویژه صداوسیما باید مردم را بیش از گذشته به صرفه جویی در مصرف گاز تشویق کنند.

رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به برنامه دولت برای ایجاد تحول در سازمان اداری کشور تصریح کرد: برای ایجاد این تحول نباید حتی یک روز را از دست بدهیم و تغییرات ضروری در سازمان اداری دولت باید به کارآمدی نظام اداری بینجامد. رئیسی ادامه داد: همچنین همه دستگاه های اداری باید در کنار تلاش برای مقابله با فساد، روابط ناسالم و رشوه، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه حجاب و عفاف را نیز اجرا کنند.

وی با بیان اینکه بر اساس آمار، صادرات محصولات غیرنفتی کشور در دوره مورد بررسی امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته حدود ۴۰ درصد افزایش داشته است، افزود: وقتی دولت تمرکز خود را بر توسعه همکاری های اقتصادی با کشورهای همسایه قرار داده و در این مسیر نیز موفق بوده، طبیعی است که بدخواهان به دنبال خرابکاری در روابط ایران با همسایگانش باشند که باید مراقبت کرد   آیا واقعاً مشکل در کالاهای صادراتی بوده یا مسأله ای سیاسی وجود دارد؟

 

سخنگوی دولت:

برنامه ای برای تغییر قیمت بنزین وجود ندارد

سخنگوی دولت با بیان اینکه دولت سیزدهم، اهل تصمیم های یک شبه یا اخبار تلخ صبح جمعه ای نیست، گفت: در دولت، هیچ برنامه ای برای تغییر قیمت بنزین وجود ندارد.

علی بهادری جهرمی، درباره طرح بنزینی که قرار است در دو جزیره کیش و قشم عملیاتی شود، گفت: هم اکنون به کسانی که چند خودرو دارند، چند برابر کسانی که یک خودرو دارند یا حتی خودرو ندارند، یارانه بنزین داده می شود که این نظام توزیع، ناعادلانه است.

وی افزود: دولت سیزدهم، اهل تصمیم های یک شبه و خبرهای تلخ صبح جمعه ای نیست. این دولت مردمی است، نه امنیتی. این میراث تلخ، به دولت جدید نسبت داده نشود؛ چون دولت هیچ برنامه ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد.

سخنگوی دولت تصریح کرد: این طرح برای عادلانه تر شدن نظام توزیع است، از این رو طرح آزمایشی عرضه بنزین با همین نرخ در دو جزیره (کیش و قشم) اجرا خواهد شد و سپس اجرای آن در سطح ملی با استفاده از تجارب دوره آزمایشی پیش خواهد رفت.

بهادری جهرمی در ادامه با اشاره به اینکه بنای دولت بر تغییر مدیران نبوده و نیست، گفت: بنای دولت به شایسته سالاری، داشتن کارآمدی لازم برای حل مشکلات و داشتن اعتقاد به حرکت تحولی دولت است. از مدیران موجود اگر کسی با این نگاه باشد، وضعیتش باید تثبیت شود.

وی درباره وضع منابع ارزی کشور نیز افزود: طبیعتا کشور در شرایط تحریمی است و شرایط تحریمی را نمی توان با شرایط عادی مقایسه کرد؛ البته در بحث فروش نفت و بازگشت منابع حاصل از آن، شاهد ثبات در بازار ارزی هستیم و مشکلی در تأمین منابع ارزی نداریم.

سخنگوی دولت گفت: عرضه ارز نیمایی در روزهای اخیر بیش از قبل است و با توجه به فروش نفت و منابع حاصل از آن، شاهد اتفاق های خوب در گشایش های ارزی خواهیم بود.

 

در نشست ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مطرح شد:

افزایش درآمدهای نفتی و غیرنفتی کشور در ماه های اخیر

براساس گزارش رئیس کل بانک مرکزی، همزمان با افزایش درآمدهای نفتی و غیرنفتی کشور در ماه های اخیر، مقدار عرضه ارز به بازار در مقایسه با سال ۹۹ رشد مناسبی داشته است.

نشست ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به ریاست سیدابراهیم رئیسی برگزار شد که در این نشست علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی، گزارشی از درآمدهای نفتی و غیرنفتی کشور در ماه های اخیر ارائه کرد.

براساس گزارش رئیس کل بانک مرکزی، در ۹ ماه گذشته ۴۰ میلیارد دلار به بازار عرضه شده، این در حالی است که طی سال ۱۳۹۹ این رقم در مجموع ۳۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بوده است.

در این نشست، همچنین مرکز آمار ایران در مورد نرخ تورم آبان ماه گزارشی ارائه و اعلام کرد که رشد نرخ تورم ماهانه در ماه های اخیر با ادامه سیر نزولی ۱.۷ درصد کاهش یافته است.

 

تسلیت مجمع نمایندگان خوزستان  برای درگذشت چند تن از کارکنان نفت

اعضای مجمع نمایندگان استان خوزستان طی پیامی، درگذشت چند تن از کارکنان شاغل در منطقه غرب کارون را تسلیت گفتند.

علی نیکزاد در نشست علنی مجلس شورای اسلامی گفت: مجمع نمایندگان استان خوزستان کشته و زخمی شدن ۱۶ تن از هموطنان در جاده اهواز - خرمشهر را که این افراد از کارگران شریف و زحمتکش صنعت نفت بودند، تسلیت گفت و خواستار برخورد با متخلفان این حادثه هستند.

 

موافقت مجلس با تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نفت دولت دوازدهم

نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۱۶۲ رأی موافق، با انجام تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نفت در دولت دوازدهم موافقت کردند.

مصطفی نخعی، گزارش کمیسیون انرژی مجلس در خصوص تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نفت را تشریح کرد.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، محورهای تحقیق و تفحص از وزارت نفت دولت گذشته را به شرح زیر قرائت کرد:

۱. علت اهمال، قصور و ترک فعل در توسعه ندادن برخی میدان های مشترک با عدم النفع و خسارت فراوان چند ده میلیارد دلاری (چندصد هزار میلیارد تومانی) چیست؟

۲. دلایل نبود توفیق در دیپلماسی انرژی، پیگیری و امضا نکردن قراردادهای نفت و گاز در عرصه بین الملل و منطقه با توجه به خسارات فراوان مالی و پولی برای کشور چه بوده است؟

۳. علت شتاب زدگی در واگذاری بلاوجه بسته های نفتی EPD و EPC و رعایت نکردن اولویت توسعه میدان های مشترک نفت و گاز و لحاظ صلاح و صرفه کشور با توجه به تکلیف قوانین بالادستی چیست؟

۴. اجرای طرح های پتروشیمی فاقد زنجیره لازم و تخصیص خوراک به طرح های غیراولویت دار در مناطق فاقد سند توسعه و آمایش سرزمین با چه توجیهی انجام شده است؟

۵. علت حذف سهمیه بندی سوخت، حذف کارت سوخت و وارد آوردن خسارات فراوان مالی و پولی به نظام اقتصادی کشور چه بوده است؟

۶. علت پافشاری بر شیوه نامه دستوری O&M و التزام نداشتن به شرایط آن و فلج سازی تولید بر چه مبنایی چه بوده است؟

۷. دستاوردهای طرح های پژوهشی با هزینه های گزاف چه بوده و تشکیل شتاب زده پارک های نوآوری و شکوفایی و تعجیل در واگذاری ها به روش BOO با چه هدفی دنبال شده است؟

۸. دلایل اهمال و اهتمام نداشتن در صدور خدمات فنی و مهندسی در عرصه بین الملل و منطقه چه بوده است؟

۹. علت تغییرات ساختاری در سازمان وزارت نفت بدون مطالعه و پشتوانه علمی چه توجیهی دارد؟

۱۰. به کارگیری و استخدام نیرو در وزارتخانه بر چه مبنایی رخ داده است؟

۱۱. علت حذف شتاب زده و غیرکارشناسی و بدون مطالعه چند هزار سمت در وزارت نفت با توجه به آینده روشن صنعت نفت و گاز در تولید صیانتی حداکثری و نیاز مبرم به وجود نیروهای متخصص و تکنیسین چه بوده است؟

۱۲. با وجود گذشت 8 سال از وزارت جناب زنگنه و برای کاهش خام فروشی، چرا هیچ گونه ظرفیت پالایشی جدید احداث نشده است؟

۱۳. با توجه به سپری شدن روزهای پایانی عمر دولت تدبیر و امید، علت امضای شتاب زده قراردادهای نفت و گاز چیست؟

۱۴. با توجه به فرسوده بودن تأسیسات نفتی و گازی، علت متوقف شدن پروژه های مربوطه در مناطق نفت خیز جنوب و نفت فلات قاره چه بوده است؟

۱۵. بررسی نحوه و چگونگی عملکرد در صندوق بازنشستگی صنعت نفت.

نمایندگان با طرح تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت نفت در دولت گذشته، با ۱۶۲ رأی موافق، موافقت کردند.

 

روند افزایشی شمار دکل های نفت و گاز آمریکا

شرکت خدمات حفاری بیکرهیوز اعلام کرد که شرکت های حفاری، تعداد دکل های نفت و گاز آمریکا را برای سومین هفته پیاپی افزایش دادند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت خدمات حفاری بیکرهیوز اعلام کرد که شرکت های حفاری ایالات متحده، این هفته برای سومین هفته پیاپی، شمار دکل های حفاری نفت و گاز را افزایش دادند؛ زیرا شرایط تقاضای انرژی پس از شیوع ویروس همه گیر کرونا در سال گذشته میلادی، همچنان در حال بهبود است. بیکرهیوز در گزارش روز چهارشنبه (یکم دی ماه) خود آورده است که مجموع دکل های حفاری آمریکا در این هفته نسبت به هفته پیش از آن، با هفت دستگاه افزایش، به ۵۸۶ دستگاه رسید. بر اساس این گزارش، مجموع دکل های آمریکا، نسبت به مدت مشابه پارسال، ۲۳۸ دستگاه، یعنی ۶۸ درصد بیشتر بود. مجموع دکل های نفتی آمریکا در هفته منتهی به ۲۳ دسامبر (چهارشنبه، یکم دی ماه) نسبت به هفته پیش از آن 5 دستگاه افزایش یافت و به ۴۸۰ دستگاه رسید، در حالی که شمار دکل های گازی با دو دستگاه افزایش، به ۱۰۶ دستگاه (بالاترین تعداد از ماه مارس ۲۰۲۰) رسید. شمار دکل های حفاری نفت در آمریکا، شاخصی برای پیش بینی تولید نفت این کشور در آینده مورد توجه فعالان بازار نفت است.

 

 قیمت گاز در سال ۲۰۲۲ همچنان بالا خواهد بود

معاون نخست وزیر روسیه گفت: به احتمال زیاد، قیمت گاز در سال ۲۰۲۲ همچنان در سطوحی بالا باقی می ماند.

به گزارش خبرگزاری تاس، الکساندر نواک، روز جمعه (سوم آذرماه) در گفت وگو با شبکه تلویزیونی روسیا - ۲۴ اعلام کرد که ممکن است قیمت گاز در سال ۲۰۲۲ همچنان در سطوحی بالا باقی بماند. وی گفت: توازن عرضه و تقاضا به گونه ای است که قیمت گاز تا حدودی بالاست. فکر می کنم سال آینده میلادی نیز همچنان بالا باشد. معاون نخست وزیر روسیه در ادامه افزود: روسیه همیشه طرفدار قراردادهای بلندمدت گاز بوده است. وقتی واردات در اروپا حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد مترمکعب گاز است، باید بدانید که از کجا می آید و بتوانید بر عرضه و پیش از هر چیز بر قراردادی بلندمدت تکیه کنید. بازار جهانی گاز، امسال به دلیل افزایش شدید تقاضای آسیا و کمبود ظرفیت تولید گاز طبیعی مایع شده (ال ان جی)، با بحران عرضه روبه رو شد. افزایش تقاضای گاز سبب افزایش قیمت ها و کاهش عرضه اصلی ال ان جی شد که به تشدید بحران انرژی در اروپا نیز کمک کرد. سطح پایین ذخیره سازی گاز در تأسیسات هم سبب تشدید این شرایط شد.

 

روسیه امسال گاز بیشتری از ترکمنستان خرید

روسیه در سال جاری میلادی، خرید گاز از ترکمنستان را 2 برابر کرد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، الکساندر بلاخین، سفیر روسیه در عشق آباد روز جمعه (سوم دی ماه) اعلام کرد که مسکو تاکنون در سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب (۳۵۳ میلیارد فوت مکعب) گاز از ترکمنستان وارد کرده که این رقم، حدود دو برابر مقدار وارد شده در سال ۲۰۲۰ است.

گاز وارد شده در سال جاری میلادی، برابر با دوره قبل از ۲۰۱۶ بود. روسیه در آن سال، واردات گاز از این کشور آسیای مرکزی را در بحبوحه اختلاف بر سر قیمت و سقوط قیمت جهانی گاز متوقف کرده بود.

مسکو خرید گاز از ترکمنستان را در سال ۲۰۱۹ با امضای یک قرارداد پنج ساله از سر گرفت و بر اساس این قرارداد، روسیه سالانه ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب (۱۹۴ میلیارد فوت مکعب) گاز از این کشور وارد می کند.

ترکمنستان، بشدت به صادرات ذخایر گاز طبیعی خود وابسته است و توقف واردات گاز روسیه از این کشور در سال ۲۰۱۶ ضربه شدیدی به اقتصاد ترکمنستان وارد کرد.

چین به عنوان برترین مقصد صادرات گاز ترکمنستان، جایگزین روسیه شده است.

قربانقلی بردی محمداف، رئیس جمهوری ترکمنستان اعلام کرد که کشورش سالانه ۴۰ میلیارد مترمکعب (یک تریلیون و ۴۰۰ میلیارد فوت مکعب) گاز به چین صادر می کند.

معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت خبر داد:

به کارگیری نیروهای طرح نظام/ امریه در صنعت نفت از سال ۱۴۰۱

معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت، با اشاره به مکاتبه ها بین صنعت نفت و ستاد کل نیروهای مسلح گفت: درصدد هستیم موضوع به کارگیری نیروهای طرح نظام/ امریه را دوباره در سال ۱۴۰۱ برقرار کنیم. مهدی علی مددی درباره اجرای دوباره طرح نظام/ امریه گفت: براساس قوانین و مقررات ستاد کل نیروهای مسلح، اعزام کارکنان وظیفه به سازمان ها و نهادهای دولتی به طور صرف، به منظور به کارگیری در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته و عملیاتی است و بهره مندی از خدمات آنان در واحدهای ستادی وزارت نفت، میسر نیست. وی درباره نحوه پذیرش این نیروها در وزارت نفت تصریح کرد: در صورت برقراری سهمیه از سوی ستاد کل نیروهای مسلح، ضمن اطلاع رسانی آغاز پذیرش برای ثبت نام نیروهای متقاضی طرح نظام/ امریه در صنعت نفت از طریق خبرگزاری «شانا» و سایر نشریات وزارت نفت از جمله نشریه الکترونیکی «مشعل»، فعالیت سامانه ثبت نام طرح نظام/ امریه به آدرس http://pmhr.mop.ir دوباره آغاز می شود و متقاضیان می توانند در صورت داشتن شرایط پذیرش داوطلبان انجام خدمت سربازی در صـنعت نفت (معدل، مقطع تحصـیلی، رشته تحصیلی و...) از اول تا دهم ماه های زوج در سامانه مذکور ثبت نام کنند.

 علاقه مندان به کار در صنعت نفت منتظر برگزاری آزمون استخدامی باشند

معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزیر نفت، درباره تصمیم این معاونت برای برگزاری آزمون سراسری برای جذب نیرو در صنعت نفت در سال های آینده توضیح داد و گفت: برای نیازهای سازمانی و همسو با تعهدهای اشتغالزایی، آزمون برگزار می کنیم. مهدی علی مددی درباره برگزاری آزمون به منظور استخدام افراد خارج از نفت گفت: تصمیم داریم در 4 سال دولت سیزدهم، به تناسب نیازهای سازمانی، آزمون های استخدامی برگزار و افراد خارج از نفت را پذیرش کنیم. وی درباره شرایط شرکت کنندگان در این آزمون ها تصریح کرد: فارغ التحصیلان، نخبگان و دیگر افراد واجد شرایط تعیین شده در آگهی های استخدامی، می توانند در این آزمون ها شرکت کنند.

معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت در پایان، درباره علت چنین تصمیمی توضیح داد: به هر صورت، وزارت نفت برای اشتغالزایی در کشور تعهدهایی دارد؛ اما این افراد قرار است از محل بازنشستگی کارکنان تا سال ۱۴۰۴، در یک فضای رقابتی، پس از پذیرش در آزمون و انجام موفقیت آمیز مراحل استخدامی، جذب صنعت نفت شوند.

 

پیام تسلیت وزیر نفت برای درگذشت چند تن از کارکنان شاغل در میدان یادآوران

وزیر نفت طی پیامی، درگذشت چند تن از کارکنان شاغل در میدان نفتی یادآوران را تسلیت گفت.

متن پیام جواد اوجی به شرح زیر است:

«إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ

خبر ناگوار درگذشت تنی چند از همکاران عزیز صنعت نفت شاغل در میدان نفتی یادآوران در سانحه تصادف زنجیره ای جاده اهواز - خرمشهر موجب اندوه و تأثر فراوان اینجانب و همکاران صنعت نفت شد. اینجانب ضمن عرض تسلیت به خانواده های داغدار و همکاران تلاشگر آن عزیزان، از درگاه خداوند بزرگ برای آن عزیزان سفرکرده، آمرزش و رحمت و برای بازماندگان، شکیبایی و اجر مسألت دارم. لازم است مدیران ذی ربط، ضمن رسیدگی و همدردی با خانواده های عزادار و  پیگیری دقیق علت این حادثه از سوی ارگان های ذی ربط، تدابیری به کار بگیرند تا از بروز این قبیل حوادث دردناک جلوگیری شود.»

 

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران:

توسعه میدان آزادگان  اوایل سال ۱۴۰۲ تکمیل می شود

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه اوایل سال ۱۴۰۲ توسعه میدان آزادگان تکمیل می شود، گفت: با تکمیل طرح توسعه این میدان، برداشت از آن به ۳۲۰ هزار بشکه در روز می رسد.

محسن خجسته مهر پس از آیین امضای 4 تفاهمنامه و قرارداد میان شرکت های تابع شرکت ملی نفت ایران و جهاد دانشگاهی در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای جهاد دانشگاهی در جمع خبرنگاران گفت: امروز قراردادها و تفاهمنامه هایی به ارزش ۲۷۵ میلیون دلار و ۱۶ میلیارد تومان امضا شد.

وی درباره تفاهمنامه ها و قراردادهای امضاشده توضیح داد: برای ساخت تجهیزات فراورشی سریع الاحداث یا واحد فراورش سیار (Skid Mounted)، قراردادی به ارزش حدودی ۷۰ میلیون دلار از سوی شرکت ملی نفت ایران با مجموعه جهاد دانشگاهی امضا شد و زمین مورد نظر برای ساخت این واحد در منطقه میدان مشترک آزادگان جنوبی در اختیار جهاد دانشگاهی قرار می گیرد تا کار ساخت آن را آغاز کند.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران درباره تفاهمنامه انجام خدمات مشاوره تصفیه پساب صنعتی واحد بهره برداری نفت قشم، گفت: تصفیه پساب های صنعتی، اهمیت زیست محیطی دارد و اجرای این تفاهمنامه، استفاده بهینه از آب های در گردش صنعتی را به دنبال دارد و می توان آب تصفیه شده را در بخش کشاورزی استفاده کرد. این قرارداد در جزیره هنگام و در منطقه عملیاتی قشم اجرا می شود و ارزش آن ۱۶ میلیارد تومان است.

خجسته مهر درباره قرارداد تولید و تأمین ۵۰ رول کلاف لوله مغزی سیار با جهاد دانشگاهی توضیح داد: سومین قراردادی که امضا کردیم، ساخت ۵۹ رول کلاف دستگاه های تفکیک گر سیار به ارزش این قرارداد ۵ میلیون یوروست.

نوسازی دکل ها اشتغال پایدار به دنبال دارد

وی درباره تفاهمنامه امضاشده بین شرکت ملی حفاری ایران و جهاد دانشگاهی نیز تصریح کرد: تفاهمنامه نوسازی و بازسازی حدود ۳۰ دستگاه دکل حفاری ۱۰۰ میلیون یورو ارزش دارد که اجرای آن پنج سال زمان می برد و سالانه ۶دکل حفاری بازسازی و نوسازی می شود. این تفاهمنامه می تواند به توان مهندسی تعمیرات در کشور کمک و اشتغال مناسب و پایداری در کنار این قرارداد ایجاد کند. معاون وزیر نفت با ابراز امیدواری به امضای قراردادهای جذاب در حوزه شرکت های فناور و نوآور گفت: بزودی از کل ظرفیت پژوهشی و فناور وزارت نفت، از پارک نوآوری شرکت ملی نفت ایران، پژوهشگاه و دانشگاه صنعت نفت برای حمایت از شرکت های نوآور و فناور استفاده می کنیم و شرکت های فناور می توانند با همکاری شرکت های خدمات چاه (Well Service)، در فعال کردن چاه های کم بازده و متوقف شده همکاری کنند. خجسته مهر افزود: در تناسب با بهره مندی اقتصادی و افزایش تولید از محل احیای چاه ها، طی یک الگوی قراردادی مناسب، خدمات شرکت های فناور را جبران می کنیم.

هلیوم بزودی از پارس جنوبی برداشت می شود

وی به استفاده از دانش شرکت های فناور برای برداشت گاز هلیوم از میدان گازی پارس جنوبی اشاره کرد و گفت: میدان گازی پارس جنوبی، از بزرگ ترین میدان های گازی دنیاست که درصد مناسبی از هلیوم را در خود جای داده و برای نخستین بار با کمک شرکت فناور، کار مهم و ارزشمند تولید هلیوم از پارس جنوبی کلید می خورد. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در پاسخ به پرسشی مبنی بر توقف صادرات بنزین توضیح داد: طی سال های گذشته، افزون بر تأمین مقدار بنزین مورد نیاز کشور، توانسته ایم صادرات بنزین را دنبال کنیم؛ اما لازمه ادامه این روند، صرفه جویی بنزین در داخل است. با این حال ابتدا تأمین بنزین مورد نیاز کشور در اولویت قرار دارد؛ اما اینکه گفته شود صادرات بنزین متوقف شده است، صحت ندارد. خجسته مهر در توضیح پرسشی درباره وضع توسعه میدان آزادگان تصریح کرد: برای میدان مشترک آزادگان در بخش شمالی در حال مذاکره با شرکت های خارجی هستیم تا فاز دوم میدان توسعه یابد. آزادگان جنوبی، قراردادی به ارزش ۵.۶ میلیارد دلار دارد و اکنون یکی از شرکت های داخلی در حال تکمیل و توسعه آن است و برنامه ما شتاب بخشی، تکمیل و توسعه کامل میدان آزدگان بوده و خوشبختانه اتفاق های مطلوبی در این زمینه رخ داده است. وی ادامه داد: تا پایان امسال ۱۷ حلقه چاه از چاه هایی که در این میدان تولیدی نبودند، تعمیر و تولیدی می شوند. اوایل سال ۱۴۰۲ توسعه کامل میدان انجام می شود و در مرحله نخست ۳۲۰ هزار بشکه تولید دارد.

رکوردی تازه در تاریخ پارس جنوبی

 مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، درباره افزایش تولید میدان مشترک پارس جنوبی که بتازگی محقق شده است نیز گفت: برای نخستین بار از زمان آغاز بهره برداری از میدان گازی پارس جنوبی، تولید به ۷۰۵ میلیون مترمکعب در روز رسید که رکوردی تازه در تاریخ پارس جنوبی به شمار می رود. خجسته مهر درباره دلایل افزایش تولید از پارس جنوبی گفت: این موضوع، نخست به دلیل تکمیل فازهای مختلف پارس جنوبی بوده که گاه ناقص بودند. دلیل دیگر به اجرای طرح های نگهداشت و افزایش توان تولید در این میدان برمی گردد و از منظر این طرح ها، نگاهی تازه به پارس جنوبی داشتیم. وی در پایان، درباره وضع برداشت از لایه نفتی میدان گازی پارس جنوبی گفت: این لایه، دارای طرح مصوب است و بزودی با تنفیذ قرارداد به پیمانکار، کار برداشت آن آغاز می شود و اکنون در مرحله تصویب خواهی است.

 

امضای ۴ تفاهمنامه و قرارداد میان وزارت نفت و جهاد دانشگاهی

وزارت نفت و جهاد دانشگاهی در حضور جواد اوجی، وزیر نفت؛ حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی و محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران دو تفاهمنامه همکاری و دو قرارداد امضا کردند. این تفاهمنامه های همکاری و قراردادها روز دوشنبه (6 دی ماه) در حاشیه نمایشگاه توانمندی ها و دستاوردهای جهاد دانشگاهی به امضای رئیس جهاد دانشگاهی و شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران رسید. بر این اساس، تفاهمنامه امکان سنجی و برنامه ریزی بازسازی و تعمیرات اساسی و تأمین تجهیزات بر اساس شرایط دستگاه های حفاری و اعلام نیاز شرکت ملی حفاری ایران بین شرکت ملی حفاری ایران و جهاد دانشگاهی و تفاهمنامه انجام خدمات مشاوره تصفیه پساب صنعتی واحد بهره برداری نفت قشم برای تخلیه به محیط پذیرنده، بر اساس استانداردهای ملی کشور با استفاده از روش های ترکیبی و بیولوژیکی بین شرکت نفت فلات قاره ایران و جهاد دانشگاهی امضا شد. در همین حال، قرارداد خرید خدمات فراورش نفت خام با استفاده از تجهیزات فراورش سریع احداث کارخانه ای به روش ساخت، مالکیت و بهره برداری بین شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) و جهاد دانشگاهی با مبلغ حدود ۷۱میلیون دلار و قرارداد تولید و تأمین ۵۹ رول کلاف لوله مغزی سیار میان مدیریت پشتیبانی ساخت و تأمین کالا و جهاد دانشگاهی با مبلغ حدود ۵ میلیون یورو امضا شد. مدت زمان قرارداد نخست ۴ سال و سه ماه و قرارداد دوم ۲ سال تعیین شده است.

 

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی:

سهمیه خانوارها در طرح پایلوت بنزینی کمتر از ۶۰ لیتر نخواهد بود

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی گفت: تمهیداتی  اندیشیده شده که سهمیه خانوارها در پایلوت طرح جدید توزیع بنزین، کمتر از ۶۰ لیتر نباشد. جلیل سالاری در گفت وگو با اخبار سراسری شبکه یک سیما، در این باره افزود: در اجرای مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، یک طرح آزمایشی جدید برای توزیع بنزین در سه جایگاه عرضه سوخت در جزیره کیش اجرا می شود. وی افزود: بر پایه این طرح که پایلوت آن در جزیره کیش اجرایی خواهد شد، سهمیه ذخیره شدن بنزین در کارت سوخت خودروها و موتورسیکلت ها حفظ می شود. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی با تأکید بر اینکه در طرح جدید، سهمیه خودروهای عمومی مطابق روال کنونی، اما به حساب بانکی واریز می شود، تأکید کرد: برای خودروهای شخصی روال این است که برای همه افراد ۱۵ لیتر بنزین به حساب سرپرستان خانوار و به صورت ماهانه واریز می کنیم که در این سهمیه واریزی، امکان خرید و فروش، جابه جایی، بازگرداندن و نقد کردن سهمیه کارت و مبادله سهمیه وجود دارد. سالاری تصریح کرد: تمهیداتی دیده ایم که سهمیه خانوارهایی که تعداد نفرات آنها کم است و سهمیه شان کمتر از ۶۰ لیتر می شود، سقف سهمیه ۶۰ لیتری آنها در طرح پایلوت حفظ شود. وی با تأکید بر اینکه امکان مبادله سهمیه خودروها در ساختار جدید وجود دارد، گفت: با سامانه مبادله ای که برای اجرای این طرح پیش بینی شده است، سهمیه افراد می تواند به صورت کارت به کارت به فروش برسد، نقد یا جابه جا شود، بنابراین اعتباری به کارت بانکی اشخاص واریز می شود که افراد می توانند این اعتبار را بفروشند یا جابه جا کنند.

وزیر نفت در آیین گرامیداشت روز صنعت پتروشیمی مطرح کرد:

اولویت گذاری برای تکمیل زنجیره ارزش پتروشیمی

 مشعل آیین گرامیداشت روز صنعت پتروشیمی با حضور و بازدید وزیر نفت و معاون وزیر در امور پتروشیمی و جمعی از مدیران صنعت پتروشیمی در   شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی برگزار شد. در این برنامه، جواد اوجی از دستاوردهای شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی بازدید کرد و همزمان دو قرارداد و یک تفاهمنامه نیز با حضور وزیر نفت به امضا رسید.

   در این مراسم جواد اوجی ، وزیر نفت با بیان اینکه جلوگیری از خام فروشی، راهی جز توسعه صنعت پتروشیمی ندارد، گفت: جایی بهتر از صنعت پتروشیمی برای سرمایه گذاری نیست و طرح های تکمیل زنجیره، ارزشمند است. او با تاکید بر اینکه امروز امید و دلگرمی بزرگی در بازدید از توانمندی های مجموعه شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در من ایجاد شد و صنایع پتروشیمی به پشتوانه همین مراکز علمی و پژوهشی فعالیت می کنند، تصریح کرد: مواد خام در مجتمع های پتروشیمی، به محصولات متنوع تبدیل می شوند که خود، نماد جلوگیری از خام فروشی است.

  جلوگیری از خام فروشی راهی جز توسعه صنعت پتروشیمی ندارد

وزیر نفت  با اشاره به تولید محصولات با ارزش در واحدهای پتروشیمی افزود: پتروشیمی ها از ابتدای سال تاکنون ۹ میلیارد دلار به سامانه نیما عرضه کردند و برآورد می شود تا پایان سال، این رقم به ۱۲ میلیارد دلار برسد.

وی با بیان اینکه تقاضای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی، روندی خیره کننده دارد و هرچه در این صنعت سرمایه گذاری کنیم، باز هم کم است، اظهار کرد: جایی بهتر از صنعت پتروشیمی برای سرمایه گذاری وجود ندارد و طرح های تکمیل زنجیره، ارزشمند است.

اوجی با یادآوری اینکه ۱۵ هزار واحد صنعتی در کشور از خوراک واحدهای پتروشیمی استفاده می کنند، ادامه داد: امروز حدود ۸۰ میلیون مترمکعب در صنعت پتروشیمی صرف سوخت و خوراک می شود که محصولات باارزش تولید می کنند و از سوی دیگر روزانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب در بخش خانگی مصرف می شود.

وی با بیان اینکه امسال در لایحه بودجه ۱۴۰۱ تدابیری اندیشیده شده که قیمت خوراک را بشود ثابت دید و سرمایه گذار آسوده خاطر باشد، تصریح کرد: محصولات پتروشیمی، کمتر دچار آسیب های تحریم شده است.

وزیر نفت با بیان اینکه امروز امید و دلگرمی بزرگی در بازدید از توانمندی های مجموعه شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در من ایجاد شد و دستاوردها و توانمندی های این مرکز و نخبگان آن مایه افتخار کشور است، اظهار کرد: صنعت پتروشیمی، امروز نه تنها در ایران؛ بلکه در جهان دارای اهمیت زیادی است.

اوجی با اشاره به اینکه بخش عمده صادرات در صنعت نفت اعم از نفت خام، میعانات گازی و بخشی از محصولات پتروشیمی به صورت خام انجام می شود، افزود: با وجود چنین مراکزی، بخشی از نفت و میعانات گازی در واحدهای پتروشیمی به محصول پتروشیمی تبدیل می شود که بیشتر واحدهای صنایع کشور به آن نیاز دارند و به نوعی جلوگیری از خام فروشی است.

وی ادامه داد: نفت و گازی که ما صادر می کنیم، در کشورهای دیگر در واحدهای پتروشیمی و زنجیره آن، به کالاهای ارزشمند تبدیل می شود و با چند برابر قیمت، آن را به خودمان می فروشند.

وزیر نفت به توسعه صنعت پتروشیمی در کشور اشاره کرد و با بیان اینکه ظرفیت کنونی سالانه محصولات پتروشیمی که بیش از ۹۰ میلیون تن است، بخش اعظم نیازهای کشور را برطرف می کند، تصریح کرد: صنایع پتروشیمی به پشتوانه همین مراکز علمی و پژوهشی در حال فعالیت هستند.

اوجی با یادآوری اینکه هم اکنون ۶۷ واحد پتروشیمی در کشور فعال است و محصولات با ارزش تولید می کنند و هدف اصلی هم همین است که جلوی خام فروشی در کشور را بگیریم، تأکید کرد: جلوگیری از خام فروشی راهی جز توسعه صنعت پتروشیمی ندارد.

وی با بیان اینکه تقاضای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی، روندی خیره کننده دارد و پیش بینی شده که این روند رشد تا سال ۲۰۴۰ میلادی به ۱۶۰ درصد هم برسد، اظهار کرد: تقاضا در دیگر بخش های هیدروکربوری (نفت خام و میعانات گازی) یک تا دو درصد پیش بینی شده، بنابراین هر اندازه در صنعت پتروشیمی سرمایه گذاری کنیم، کم است.

وزیر نفت با اشاره به اینکه سرمایه گذار به دنبال جای مطمئن، کم ریسک، سودآور و تأمین خوراک پایدار برای سرمایه گذاری است، تصریح کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته، مشخص شد که هیچ جا مناسبت تر از صنعت پتروشیمی برای سرمایه گذاری نیست؛ زیرا ارزش افزوده بالایی دارد.

اوجی بر ضرورت تکمیل زنجیره ارزش در پتروشیمی تأکید کرد و با بیان اینکه افزون بر صادرات پتروشیمی، باید محصولات میانی پتروشیمی به کالاهای تکمیلی تبدیل شوند، افزود: نزدیک به ۱۵ هزار واحد صنعتی، از خوراک پتروشیمی ها استفاده می کنند.

وی با اشاره به اینکه ایران ۳۴ هزار میلیارد مترمکعب ذخایر گازی قابل برداشت دارد، ادامه داد: خوراک بیش از ۵۰ درصد پتروشیمی ها گاز است و امروز پتروشیمی ها روزانه ۷۰ تا ۸۰ میلیون مترمکعب گاز مصرف می کنند که بخشی از آن به عنوان خوراک و بخشی هم برای تأمین سوخت استفاده می شود.

وزیر نفت تأکید کرد: تبدیل گاز به محصولات پتروشیمی، مصداق اجرای اقتصاد مقاومتی است و هرچقدر بتوانیم در این زمینه حرکت کنیم، به اشتغالزایی و درآمدزایی کمک خواهیم کرد، ضمن اینکه محصولات پتروشیمی، کمترین آسیب را از تحریم ها دیده است.

اوجی با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون شرکت های پتروشیمی با وجود شرایط سخت و تحریم، نزدیک ۹ میلیارد دلار به سامانه نیما عرضه کردند و برآورد می شود تا پایان سال، این رقم به ۱۲ میلیارد دلار برسد، اظهار کرد: به جرأت می گویم که این مقدار، تنه به تنه درآمدهای حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی حرکت می کند.

عرضه افزون بر 9 میلیارد دلار به سامانه نیما از سوی پتروشیمی ها

وی با اشاره به اینکه در فصل سرما روزانه نزدیک به ۶۰۰ میلیون مترمکعب گاز در بخش خانگی، تجاری و برای گرمایش اختصاص می یابد و تنها ۷۰ میلیون مترمکعب برای پتروشیمی که ارزآوری بالایی دارد، در نظر گرفته می شود، گفت: این در حالی است که در بخش خانگی، به دلیل بهینه مصرف نشدن هدر می رود.

وزیر نفت ادامه داد: نسل های آینده ما را نمی بخشند که گاز را از میدانی مانند پارس جنوبی که هدیه خداوند است، برداشت می کردیم و آن را به جای ایجاد ارزش افزوده، برای گرمایش می سوزاندیم، هیچ جای دنیا چنین اتفاقی نمی افتد.

اوجی با بیان اینکه باید با برنامه ریزی های انجام شده، گاز را به سمت صنایع و تبدیل به ارزش افزوده هدایت کنیم، تصریح کرد: یک پتروشیمی اوره و آمونیاکی با تولید یک میلیون و ۶۸۰ هزار تن در سال با یک خط لوله ۶ یا ۸ اینچ و روزانه ۴ میلیون مترمکعب گاز چقدر ارزش افزوده بالا ایجاد می کند؟ در صنایع تکمیلی و پایین دستی، اشتغال و درآمد بیشتر هم می شود.

وی گفت: به امید روزی که نمودار مصرف گاز نزولی باشد، هرچند در سال های اخیر رشد ۱۰ تا ۱۲ درصدی مصرف گاز داشتیم و مجبور شدیم در فصول سرد، گازرسانی صنایع را محدود و آن را به بخش خانگی تزریق کنیم.

وزیر نفت به لایحه بودجه ۱۴۰۱ اشاره کرد و گفت: دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۱ تدابیری اندیشیده که قیمت خوراک ثابت باشد تا سرمایه گذار اطمینان حاصل کند. امیدواریم لایحه به تصویب برسد و سرمایه گذارانی که در این حوزه سرمایه گذاری می کنند، آسوده خاطر باشند.

سرمایه گذاران، بخش پایین دست پتروشیمی را جدی بگیرند

اوجی با بیان اینکه سیاست دولت و وزارت نفت، حمایت همه جانبه از صنعت پتروشیمی و مراکز علمی و پژوهشی است، اظهار کرد: تأکید می کنم که به طور حتم در واگذاری طرح ها، زنجیره اش هم فعال شود و به علاقه مندان سرمایه گذاری در این صنعت اعلام می کنم که به طور حتم پس از فعال شدن در بخش مادر این صنعت، در بخش پایین دست هم حضور داشته باشند.

وی بر ضرورت تکمیل زنجیره تأکید کرد و گفت: تا پایان دولت سیزدهم، همه کاتالیست های صنعت پتروشیمی از سوی این شرکت یا از سوی شرکت های پژوهشی و دانش بنیان ایرانی، بومی سازی می شود.

وزیر نفت، ضمن قدردانی از تمام کارکنان و نخبگان شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی گفت: اگر قرار است در صنعت نفت تحولی رخ دهد باید به علم، دانش و فناوری روزآمد دنیا روی بیاوریم و تولید سنتی را کنار بگذاریم. ۱۰۰ سال از عمر صنعت نفت گذشته است، بسیاری از کشورها با ذخایر کمتر از ایران، تولید و درآمد ارزی بیشتری دارند و از دانش، تولید ثروت می کنند. امیدواریم روزی برسد که ایران نیز از دانش، تولید ثروت کند.

بر اساس این گزارش، اوجی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: صنعت پتروشیمی، امسال کمک شایانی به درآمد ارزی کشور داشته است، به طوری که از ابتدای امسال تاکنون ۹ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی به سامانه نیما واریز شده است.

وی با اشاره به اینکه شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ورود مطلوبی به موضوع تکمیل زنجیره ارزش داشته است، افزود: امروز به من قول داده شد که تا پایان دولت سیزدهم در تأمین کاتالیست های مورد نیاز صنعت پتروشیمی به همت شرکت های پژوهشی و دانش بنیان و شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی خودکفا شویم.

وزیر نفت با بیان اینکه سهم ایران از تجارت جهانی صنعت پتروشیمی به مقداری نیست که مورد رضایت ما باشد، ادامه داد: ان شاءالله با برنامه ریزی ها در دولت، وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای صنایع مادر و زنجیره صنایع تکمیلی، به طور حتم در کنار طرح های پتروشیمی در حال اجرا و نیز طرح های جدید، زنجیره صنایع تکمیلی نیز رقم خواهد خورد که این همان، اقتصاد مقاومتی مورد نظر است.  اوجی به ارزش افزوده بالا، سرمایه گذاری پایین و ریسک کم و فراهم بودن دانش فنی صنایع تکمیلی اشاره کرد و گفت: این نوع طرح ها را می توان در مناطق کم برخوردار اجرا کرد.

دستگاه های مختلف به یاری صنعت پتروشیمی بیایند

مرتضی شاه میرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم که در این مراسم حضور داشت، خطاب به ارگان ها و دستگاه های اجرایی مختلف تاکید کرد که از همه صنعتگران، فعالان و سرمایه گذاران تقاضا دارم به یاری صنعت پتروشیمی بیایند و تماماً وقت بگذارند تا برنامه های خوبی که در این صنعت تدوین شده است، به سرانجام برسد.

وی با بیان اینکه کشورهایی که گام های بلندی برای پیشرفت خود برداشته اند، همگی به وسیله نیروهای متخصص، عالم و دانشمند بوده است، گفت: به عنوان فرد کوچکی از صنعت پتروشیمی، در همین جا قول می دهم که با همه وجود در کنار شما صنعتگران پتروشیمی باشم.

وی پتروشیمی را صنعتی پیشران، ارزش آفرین و اشتغالزا دانست که به نوعی بخش های دیگر را یاری می کند و افزود: از همه دستگاه هایی که می توانند ما را یاری کنند، از جمله صنعتگران، فعالان و سرمایه گذاران تقاضا دارم وقت بگذارند و این بخش را یاری و کمک کنند تا برنامه های خوبی که در این صنعت تدوین شده است، به سرانجام برسد.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصریح کرد: حدود ۷۰ طرح در این صنعت در حال اجرا داریم که ارزش آنها حدود ٣٥  میلیارد دلار است و با کمک شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی و شرکت های دانش بنیان می توانیم این برنامه ها را به پیش ببریم.

شاه میرزایی با اشاره به اینکه قرار است ۵۰ میلیون تن به ظرفیت تولید پتروشیمی تا چند سال آینده افزوده شود، گفت: می توانیم حساب کنیم که از طریق بخش های بالادست و پایین دست و زنجیره ارزش و آخرین نقطه ای که بیشتر وزارت صمت (صنعت، تجارت و معدن) راهبری آنها را به عهده دارد،  اتفاقی شگرف را در کشور رقم بزنیم و این جهاد علمی، اقتصادی و اشتغال برای آیندگان اثربخش خواهد بود و در دنیا سربلند باشیم.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصریح کرد: از همه جوانانی که در این صنعت فعال هستند، بویژه دانشجویان، محققان و پژوهشگران درخواست می کنم با همه وجود به این صنعت کمک کنند و به یاری ما بیایند، همچنین همه افرادی را که در دور و نزدیک کشور برای این صنعت فعالیت کنند، دعوت می کنم وارد میدان شوند. از سرمایه گذاران و شرکت های دانش بنیان می خواهم به صورت عملیاتی وارد این صنعت شوند.

وی عنوان کرد: وزیر نفت، اشراف خوبی بر حوزه های عملیاتی و تخصصی دارد، بنابراین از ایشان می خواهم به صورت همه جانبه از صنعت پتروشیمی حمایت کنند.

شاه میرزایی با تشویق علاقه مندان به سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی اظهار کرد: سرمایه گذارانی که به دنبال مجوز هستند، یا موافقت های اصولی دریافت کرده اند، به جد بیایند و مجوزهایشان را به برنامه و طرح تبدیل کنند. شرکت ملی صنایع پتروشیمی آمادگی دارد در هر موردی که لازم باشد، سرمایه گذاران را حمایت کند.

وی با تأکید بر اینکه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ارباب نیست و باید این شرکت، همکاران و متخصصان آن خدمتگزار این صنعت باشند، افزود: همکاران بنده، کمک حال سرمایه گذاران، تولیدکنندگان، طراحان، واحدهای پژوهشی و همه فعالان این حوزه هستند و وظیفه دارند موانع را از پیش پای شما بردارند.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: این شرکت توقع دارد علاقه مندانی که تمایل به اجرای پروژه های بزرگ در این صنعت دارند، به توصیه های متخصصان شرکت ملی صنایع پتروشیمی توجه کنند. صنایع آب بر و انرژی بر باید در مناطقی احداث شوند که زیرساخت های آن فراهم باشد.

شاه میرزایی با تأکید بر اینکه همه کارگران، زحمتکشان و همه کسانی که تا  سطوح انتهایی صنعت پتروشیمی فعالیت می کنند، سرمایه های اصلی این صنعت هستند، گفت: مدیران، خدمتگزار شما هستند تا شما رسالت و وظیفه اصلی را در این صنعت انجام دهید.

وی با بیان اینکه بیشترین واگذاری ها پس از ابلاغ قانون اصل ۴۴ در بخش صنعت پتروشیمی انجام شده است، افزود: شرکت ملی صنعت پتروشیمی نیز از مأموریت اولیه خود برای اجرای طرح های پتروشیمی خارج شده و در دوره تنظیم گری، توسعه ای و راهبری کلان قرار دارد. بنابراین لازم است که سازوکارهای دوره کنونی، متناسب با مأموریت های کنونی اصلاح شود.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به اینکه نسخه اولیه اساسنامه جدید این شرکت آماده شده، گفت: لازم است مراحل تصویب خواهی را در وزارتخانه طی کند تا سرانجام در مجلس تصویب شود و بتوانیم جایگاه کنونی قانونی واقعی خود را در این صنعت تعریف کنیم.

شاه میرزایی بر پایبندی واحدهای پتروشیمی به تعهد تأمین خوراک صنایع پایین دست تأکید کرد و افزود: مجتمع های پتروشیمی  به توصیه ها و دستورعمل های شرکت ملی صنایع پتروشیمی پایبند باشند تا با یک نظم منطقی، همکاری بخش های خصوصی این صنعت بدرستی تعریف و انجام شود.

وی، ظرفیت سالانه صنعت پتروشیمی را اکنون ۹۰ میلیون تن اعلام کرد و ادامه داد: به طور میانگین حدود ۷۵ درصد از این ظرفیت، فعال است که باید تنظیم گری لازم از سوی همکاران بنده در شرکت ملی صنایع پتروشیمی صورت گیرد تا رفتار منطقی در این صنعت حاکم شود.

  بومی سازی 8 کاتالیست تا سال ۱۴۰۱

در این برنامه، ابتدا مجید دفتری، مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی درباره این مجموعه و اقدامات صورت گرفته توضیحاتی ارائه کرد و گفت: توجه به پژوهش و فناوری، سرمایه گذاری زیربنایی برای حال و آینده است و دانش فنی ایرانی می تواند موتور محرک توسعه صنعت پتروشیمی کشور باشد. بی تردید توجه به حوزه پژوهش و فناوری هزینه نخواهد بود؛ بلکه سرمایه گذاری زیربنایی برای حال و آینده کشور است.

مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی  با بیان اینکه ۳۲ فناوری صنعت در این شرکت بومی شده است، تصریح کرد: 8 فرایند اصلی و ۲۴ کاتالیست عمده صنعت از سوی این شرکت داخلی سازی شده است.

دفتری اظهار کرد: ۲۰ کاتالیست صنعت پتروشیمی در کشور داخلی سازی شده است و این شرکت تصمیم دارد 8 کاتالیست را تا سال ۱۴۰۱ و ۱۲ کاتالیست را تا سال ۱۴۰۳ داخلی سازی کند.

وی درباره قراردادهایی که در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی امضا شده است، گفت: این مجموعه ۳۰  قرارداد به ارزش ۵ میلیون یورو امضا کرده و با اجرای چنین قراردادهایی، لایسنس (دانش فنی) ایرانی می تواند موتور محرک توسعه صنعت پتروشیمی کشور باشد.

مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، ضمن قدردانی از همکاران خود گفت: با ظرفیت علمی و پژوهشی خوبی که در کشور وجود دارد، امید می رود با حمایت مسؤولان و لطف خدا، پتروشیمی منشـأ خیر برای کشور باشد.

دفتری در تشریح اهداف کلان شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی گفت: تدوین دانش فنی برای محصولات پتروشیمی، مواد شیمیایی راهبردی، مواد مورد نیاز صنایع تحقیقی و بهبود فعالیت واحدهای تولیدی را می توان از اهداف کلان این شرکت برشمرد.

وی با بیان اینکه ۲۷۰ اختراع تا سال ۱۳۹۹ در داخل و خارج از کشور از سوی این شرکت ثبت شده است، تصریح کرد: با توسعه فناوری بومی و لایسنس ها، به همراه شرکت های مهندسی و به صورت مشترک، این فناوری و دانش را به اقتصاد دانش بنیان تبدیل می کنیم.

مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، درباره جریان فناوری به دست آمده توضیح داد: ما تحقیقات خود را به صورت یکپارچه و در همه زمینه ها همزمان پیش می بریم و با همکاری دانشگاه ها و پژوهشگاه و شرکت های دانش بنیان، دانش فنی ایجاد می کنیم. تولیدکنندگان تجهیزات و شرکت های مهندسی با همراهی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، کار تهیه بسته طراحی فرایند و بسته طراحی اولیه را انجام می دهد و دانش تولید شده به عنوان فناوری به شرکت های پژوهشی واگذار می شود.

دفتری در تشریح بازار جهانی کاتالیست و وضع کشور در این بازار گفت: بازار کاتالیست پتروشیمی و پالایش در جهان، حدود ۲۱.۵ میلیارد دلار برآورد می شود که سهم ایران حدود ۴۰۰ میلیون دلار است؛ البته این رقم بدون در نظر گرفتن فلزهای گرانبها حساب می شود. در بازار کاتالیست ایران ۲۷۰ میلیون دلار سهم صنعت پتروشیمی است که ۴۰ نوع کاتالیست مورد استفاده را شامل می شود و ۲۰ مورد آنها داخلی سازی شده است.

وی با بیان اینکه کار تولید تجاری 8 نوع از کاتالیست ها در مراحل پایانی است، گفت: اوایل سال ۱۴۰۱ کارخانه های تولیدی کاتالیست های بومی شده، آغاز به کار می کنند و  قول داده ایم تا سال ۱۴۰۳ کارهای داخلی سازی ۱۲ نوع از کاتالیست ها را نهایی کنیم تا صنعت پتروشیمی از خارجی ها  بی نیاز شود.

مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، در تشریح قراردادهای این شرکت گفت: تاکنون ۳۰ قرارداد تجاری به ارزش ۵ میلیون یورو امضا شده است.

دفتری، خدمات قابل ارائه در این شرکت را اینگونه تشریح کرد:  شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در زمینه بهینه سازی، ارائه دانش فنی یا لایسنس، توسعه محصول و کاربرد، توسعه فناوری، تعیین مشخصات کاتالیست و تحلیل نتایج، می تواند به شرکت ها خدمات ارائه کند.

شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی ۳ قرارداد و تفاهمنامه امضا کرد

مشعل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی دو قرارداد با شرکت های پتروشیمی شهید تندگویان و پویا پژوهش باختر و یک تفاهمنامه نیز با شرکت پتروشیمی تبریز امضا کرد. سومین قرارداد توسعه محصولات پلی اتیلن ترفتالات با شرکت پتروشیمی شهیدتندگویان، قرارداد ارائه دانش فنی و تجاری سازی کاتالیست اتیلن اکساید با شرکت پویا پژوهش باختر و تفاهمنامه همکاری با شرکت پتروشیمی تبریز با هدف توسعه محصولات امضا شدند.

 تجلیل از حامیان دانش فنی ایرانی و پژوهشگران برتر

حامیان دانش فنی ایرانی، پژوهشگران برتر و پروژه های برتر صنعت پتروشیمی با حضور وزیر نفت تجلیل شدند.

به گزارش خبرنگار شانا، روز سه شنبه( 7 دی ماه) در آیین گرامیداشت روز صنعت پتروشیمی که با حضور جواد اوجی، وزیر نفت برگزار شد، از حامیان دانش فنی ایرانی، پژوهشگران برتر و پروژه های برتر صنعت پتروشیمی تجلیل شد.

 رونمایی از تازه ترین دستاوردهای پژوهشی حوزه پتروشیمی

آیین رونمایی از 3 دستاورد پژوهشی در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با حضور وزیر نفت در این شرکت برگزار شد.

جواد اوجی روز سه شنبه (7 دی ماه) در جریان بازدید از شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی از «دستگاه اندازه گیری طول عمر لوله های پلی اتیلنی در تماس با آب کلردار»، «دانش فنی ساخت کاتالیست سنتز آمونیاک در مقیاس صنعتی» و «پایه کاتالیست هیدروژناسیون انتخابی استیلن» رونمایی کرد. دستگاه اندازه گیری طول عمر لوله های پلی اتیلنی در تماس با آب کلردار به منظور شبیه سازی شرایط سرویس دهی لوله های انتقال آب آشامیدنی با دقت و صحت بالا، همچنین بررسی مقاومت گریدهای تولیدی و تخمین طول عمر لوله ها به کار می رود. این دستگاه از سوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به عنوان مجری و شرکت هوشمند زیست سپهر به عنوان توسعه دهنده، در سال ۱۴۰۰ ساخته شده است.  بر اساس این گزارش، از مزایای اجرای این طرح می توان به نخستین گام در حل بحران استفاده نکردن از لوله های پلی اتیلنی در سیستم آبرسانی شهری در کشور و فراهم آوردن شرایط ورود شرکت های پتروشیمی تولیدکننده گرید لوله به بازارهای رقابتی جهانی اشاره کرد. اکنون دستگاه اندازه گیری طول عمر لوله های پلی اتیلنی در تماس با آب کلردار در مرحله انجام آزمون روی گرید پتروشیمی جم بر اساس تفاهمنامه بین مجری و توسعه دهنده آن است. دستگاه اندازه گیری طول عمر لوله های پلی اتیلنی در تماس با آب کلردار برای نخستین بار در کشور ساخته شده است. همچنین در جریان این بازدید از کاتالیست سنتز آمونیاک که دانش فنی آن در مقیاس صنعتی از سوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به دست آمده است، رونمایی شد. شرکت اسمارت کاتالیست (اتم شیمی ایرانیان) به عنوان توسعه دهنده این تجهیز، سال ۱۴۰۰ کار بومی سازی دانش فنی آن را انجام داده است. رفع نیاز واحدهای آمونیاک صنایع پتروشیمی و جلوگیری از خروج ارز از کشور را می توان از مزایای اجرای این طرح برشمرد. این تجهیز در واحدهای تولیدی آمونیاک کشور (رازی، شیراز، پردیس، خراسان، کرمانشاه، مسجدسلیمان، لردگان، هنگام و ...) کاربرد دارد. بر این اساس، هم اکنون بسته مهندسی دانش فنی طرح تهیه و اجرا شده و این کاتالیست در مرحله تولید تجاری است. یکی دیگر از رونمایی های مهم و پرکاربرد در جریان بازدید وزیر نفت از شرکت پژوهش و فناوری «پایه کاتالیست هیدروژناسیون انتخابی استیلن» ساخت شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی بود. شرکت پویا پژوهش باختر، توسعه این طرح را به عهده داشت و این تجهیز در سال ۱۴۰۰ بومی سازی شده است. این تجهیز می تواند نیاز صنعت داخلی را رفع و از خروج سالانه بیش از ۱۰۰میلیارد تومان سرمایه از کشور جلوگیری کند. پایه کاتالیست هیدروژناسیون انتخابی استیلن می تواند استیلن را از خوراک ورودی واحدهای الفین پتروشیمی های شازند و بندرامام، امیرکبیر، ایلام، آریاساسول، جم و مارون حذف کند. هم اکنون تجهیز رونمایی شده در مرحله تولید تجاری قرار دارد و بسته مهندسی دانش فنی آن در حال تهیه است.

روزهای درخشان صنعت پتروشیمی در آستانه 57 سالگی بیشتر می شود؟

مراقب  موفقیت ها  باشیم

مشعل  صنعت پتروشیمی ایران 57 ساله شده و در مسیر این عمر نه چندان طولانی خود، فراز و فرودهایی تلخ و شیرین و سخت و پرالتهاب را تجربه کرده است؛ از تحولات انقلاب شکوهمند اسلامی و جنگ تحمیلی 8 ساله گرفته تا بازسازی و توسعه و در ادامه مسیر، جنگ اقتصادی و تحریمی که هنوز هم ادامه دارد. از دوران ورود شرکت های خارجی و تمایل به همکاری های همه جانبه تا بی وفایی و اجبارهای تحریمی پروژه ها و پتروشیمی ها که آن هم هنوز ادامه دارد.  صنعت پتروشیمی، اما در گردنه پرپیچ این حوادث نه تنها از پیچ مهم خصوصی سازی عبور کرده و امروز توان سرمایه گذاری داخلی و مستقل از دولت و خارجی ها را دارد؛ بلکه با پیش بینی جهش دوم و سوم، افق خود در بازار منطقه و سهم از بازار جهانی را هر روز بیشتر و بیشتر می بیند؛ اما یک نکته مهم در این میان وجود دارد؛ اینکه باید مراقب موفقیت های حاصل شده باشیم تا از ریل توسعه ای که در آن قرار گرفته ایم، خارج نشویم.

چند سالی است که پتروشیمی ها، به دلیل داشتن کارنامه درخشان در توسعه و تولید محصولات مورد نیاز داخلی و خارجی و تامین ارز مورد نیاز کشور، به عنوان یکی از شاگردهای اول صنایع معرفی می شوند و 8 دی ماه را «روز صنعت پتروشیمی» نامگذاری کرده اند؛ اما این تلاش ها و موفقیت های حاصل شده صنعت پتروشیمی، در سایه الزامات و اهدافی است که همچنان باید مورد توجه باشد. صنعت پتروشیمی هنوز هم دغدغه ها و نیازهایی دارد که خوب است در آستانه 57 سالگی، برخی از آنها را دوباره مرور کنیم.  یکی از دغدغه ها و نگرانی های این روزهای مدیران و کارکنان دیروز و امروز صنعت پتروشیمی، نبود سیستم جامع جانشین پروری در میان مدیران است؛ زیر ا همچنان ریشه هایی از سیاست های غیرکارشناسی مدیریتی در جریان خصوصی سازی برخی واحدها وجود دارد.

 پتروشیمی؛ صنعتی سرمایه ساز

صنعت پتروشیمی (بخش خصوصی) و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، امروزه به شکلی از تفاهم و همکاری رسیده اند، بنابراین تغییرات مدیریتی کلان در این صنعت، نباید روی روندهای اصلی و برنامه های بلندمدت این صنعت، اثرگذاری منفی داشته باشد. به عبارتی، این صنعت سرمایه ساز برای کشور نباید دچار تغییرات مدیریتی متعدد و تحت تاثیر تصمیمات کوتاه مدت باشد.

 توسعه و تنوع بیشتر در تولید محصولات

ناجی صنعت نفت از خام فروشی صنعت پتروشیمی، همان راه موثر و مفیدی است که می توانیم با توسعه آن و تکمیل زنجیره ارزش در آن از صادر کردن نفت و گاز و میعانات گازی جلوگیری کنیم و از این محصولات برای تبدیل به انواع محصولات متنوع و رنگارنگ پتروشیمی بهره ببریم. صنعت پتروشیمی، نشان داده که در شرایط سخت اقتصادی و تحریم زده هم می تواند تنوع محصول و بازار خود را حفظ کند و همزمان توسعه خود را ادامه دهد.

 ورود سرمایه های بخش خصوصی برای توسعه بیشتر

صنعت پتروشیمی، روزهایی را در دهه 70 به یاد دارد که برای هر کدام از پروژه ها، منتظر سرمایه گذاری های خارجی و وام های دولتی و ارزی بود؛ دورانی که اگر خارجی ها LC ها را باز نمی کردند، نمی توانستیم کاری را شروع کنیم؛ اما حالا این صنعت، با وجود هلدینگ های بزرگ سرمایه گذاری و سرمایه گذاری مشترک روی پروژه های جدید، تقریبا مستقل از دولت و شرکت های خارجی کارش را پیش می برد. این اتفاق خوب باید به عنوان نقطه قوت، بیش از قبل مورد حمایت قرار گیرد.

 جلوگیری از ورود پتروشیمی به بازارهای موازی

صنعت پتروشیمی، نباید اشتباهات و خسارت هایی را که «خصوصی سازی غیرکارشناسی» برایش رقم زد، فراموش کند؛ بلکه درس های آن سال ها باید مورد توجه مدیران امروز باشد. خصوصی شدن باید به سمت اهداف تجاری و بازتولید سرمایه برود و از ورود پتروشیمی ها به بازارهای موازی دیگر جلوگیری شود.

 عرضه کالا در بورس و افزایش شفافیت

صنعت پتروشیمی در این سال ها گام های قابل قبولی به سمت شفافیت و بازار سرمایه برداشته که از همان ابتدا برای خودش و برای مشتری ها سودآور بوده است. در حال حاضر، بخش قابل توجهی از شرکت های پتروشیمی در بازار سرمایه، حضوری فعال دارند و تعداد زیادی در نوبت عرضه سهام خود هستند. این حضور نه تنها برای اقتصاد کشور موثر است؛ بلکه این پیام را برای مخاطب خود در بازار تحولات اقتصادی دارد که این بنگاه ها کاملا شفاف عمل می کنند و اعتبار لازم را برای فرصت سرمایه گذاری دارند.

 ورود گازهای مشعل به سبد خوراک پتروشیمی ها

اگرچه موضوع خوراک پتروشیمی ها، یکی از چالش های پیش روی آنهاست؛ اما با برنامه ریزی و حرکت NPC به سمت تکمیل زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی و تنوع سبد محصولات، بخش قابل توجهی از نیازهای خوراک پتروشیمی ها، از زنجیره تولیدات مجتمع ها تامین می شود. به این ترتیب، بخش دیگری از نگرانی تامین خوراک با کاهش خام فروشی یا جلوگیری از سوختن گازهای مشعل تامین می شود. این همان روندی است که تازه شروع شده و باید بیش از پیش تقویت شود.

 بی نیازی از واردات با حمایت از شرکت های داخلی

صنعت پتروشیمی در چند دهه گذشته، یک تنه نقشی قابل توجه و بدون انکار در ایجاد اشتغال از یک سو و توسعه فناوری و تکنولوژی در صنایع از سوی دیگر داشته است. حضور و فعالیت یک مجتمع پتروشیمی، زمینه اشتغال تعداد قابل توجهی از نیروهای کارگر ماهر و نیروهای متخصص بومی را فراهم می کند که با توسعه صنایع پایین دستی آنها، این زمینه اشتغال و بازار کار بیشتر هم می شود. از سوی دیگر، پتروشیمی ها در خصوص سیاست های اقتصاد مقاومتی و حمایت از ساخت داخل، به سمت انواع فناوری های روز در تولید تجهیزات و محصولات مورد نیازشان حرکت کرده اند. یکی از مهم ترین این دستاوردها که تحولی اساسی را ایجاد کرده، حوزه کاتالیست هاست که نه تنها اشتغال چشمگیری را به همراه داشته؛ بلکه بخش زیادی از صنعت پتروشیمی را از نمونه های خارجی و وابستگی گذشته رها کرده است.

 تکمیل زنجیره ارزش و کاهش خام فروشی

موضوع تکمیل زنجیره ارزش، توسعه صنایع پایین دستی و کاهش خام فروشی در قالب پروژه هایی در جهش دوم و سوم و پروژه های پیشران پتروشیمی پیش بینی شده است. در حال حاضر، موضوع تولید پروپیلن و پلی پروپیلن از متانول، به عنوان یکی از پروژه های مهم صنعت پتروشیمی دنبال می شود و می تواند آینده این صنعت را در مسیری متفاوت نگه دارد. به همین دلیل لازم است، چنین طرح های پیشرانی در کنار پروژه های توسعه ای با قوت ادامه پیدا کند.

وزارت نفت در  کاهش آلودگی های زیست محیطی عزم جدی دارد

رونمایی از 3 پروژه جمع آوری گازهای همراه  در مناطق نفت خیز

مشعل     شتاب بخشی به طرح های جمع آوری گازهای همراه، از جمله سیاست های وزارت نفت دولت سیزدهم است. مسیر مهمی که افزون بر ایجاد ارزش افزوده ای مناسب، آلودگی های زیست محیطی را هم کاهش خواهد داد. وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در کشور بهره برداری و توسعه آنها را به عنوان ثروتی عظیم به امری انکارناپذیر بدل ساخته است؛ با این حال نمی توان موضوع محیط زیست را به عنوان یکی دیگر از متغیرهای اصلی توسعه از نظر دور داشت. اگرچه هیچ مسیر توسعه ای بدون راهکار نیست و بدون شک می توان با در اختیار داشتن فناوری هایی این راه را طی کرد تا ضمن توسعه از درآمدهای و مواهب انرژی هم بی بهره نماند. طبق ماده 48 قانون برنامه ششم توسعه دولت مکلف است تمامی طرح های جمع آوری، مهار، کنترل و بهره برداری از گازهای همراه تولید و مشعل در کلیه میادین نفتی و تأسیسات صنعت نفت را با تعیین نرخ عادلانه خوراک آنها ظرف مدت حداکثر سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون از طریق فراخوان به مردم و بخش غیردولتی واگذار کند؛ به گونه ای که تا پایان برنامه حداقل 90 درصد گازهای مشعل مهار و کنترل شده باشد.  بر اساس داده های ترازنامه هیدروکربوری کشور در سال ١٣٩١، در بازه زمانی سال های ١٣٨٦ تا پایان ١٣٩١ نزدیک به ٨١ میلیارد متر مکعب گاز تولیدی از میدان های نفتی ایران دود شده است. اجرای طرح های جمع آوری گازهای همراه افزون بر داشتن اثرات مثبت و مهم زیست محیطی، می تواند سبب ایجاد درآمد و ارزش افزوده شود و تامین کننده خوراک پایدار برای واحدهای پتروشیمی باشد.

جواد اوجی، وزیر نفت با اعتقاد به اینکه جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه نفت به عنوان سرمایه ای غنی  تلقی می شود، بنا دارد در این حوزه با توانمندی شرکت ها در چهار تا پنج سال آینده، طرح های جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه نفت و مشعل را به سرانجام برساند و از گازهای همراه به عنوان خوراک برای واحدهای صنعتی، به ویژه صنعت پتروشیمی بهره گرفته شود. او با اشاره به رتبه سوم ایران در زمینه سوزاندن گازهای همراه، این رتبه را  ضعفی بزرگ خوانده و گفته است که بی شک نسل های آینده ما را نخواهند بخشید.

به هر رو اگرچه در دوره های مختلف شاهد اجرای طرح های مختلف در زمینه جمع آوری گازهای همراه بوده ایم، اما به نظر می رسد هنوز در ابتدای راه هستیم و معطل ماندن برخی از طرح های مهم رتبه بندی مناسبی برای ایران رقم نزده است. کارشناسان در بیان موانع آن عوامل مختلفی را دخیل می دانند که از جمله آنها در کنار موضوع مهم پراکندگی جغرافیایی واحدهای بهره برداری صنعت نفت کشور، فرسودگی تاسیسات، مشکلات سیاست گذاری، لحاظ نشدن قوانین تنبیهی و تشویقی، عدم دست یابی به فناوری های مورد نیاز در این عرصه و مهم تر از همه منابع مالی مورد نیاز قابل ذکر است. با این حال در سال های اخیر شرکت های داخلی به این عرصه ورود کرده تا دوشادوش صنعت نفت سهمی قابل توجه در جمع آوری گازهای مشعل داشته باشند.

باید اشاره داشت که موضوع مهم جمع آوری گازهای همراه در برنامه جواد اوجی نیز مورد توجه قرار گرفته است و او در بخش چالش های پیش روی صنعت نفت ایران به عدم تعیین تکلیف گازهای مشعل به منظور کاهش گازسوزی نیز اشاره داشته و افزون بر آن مرور برنامه های او سرفصل تعیین تکلیف گازهای مشعل و کاهش و حذف گازسوزی با به کارگیری روش های جدید فنی، مالی و قراردادی گنجانده شده است.

آنگونه که در نظر گرفتن رقم سرمایه گذاری قابل توجه از سوی وزارت نفت برای پروژه های جمع آوری گازهای همراه نفت نمایانگر اهتمام و توجه وزارت نفت به مسائل محیط زیستی است.

در کنار این اقدام ها رویکرد دیگر وزارت نفت این است که با هدف حمایت از شرکت های دانش بنیان، بسته های پیشنهادی تازه برای کارهای نوآورانه و خلاقانه در نظر گیرد که مسیر مهمی در راه رویکرد مناسب زیست محیطی و در سطحی کلان تر توجه به مسؤولیت اجتماعی است که وزارت نفت در برابر آن مسئول بوده و نباید از محیط پیرامون خود غافل باشد.

 عزم مجلس برای ساماندهی گازهای مشعل

افزون بر وزارت نفت، مجلس شورای اسلامی نیز از مساله جمع آوری گازهای همراه غافل نمانده و کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی چندی قبل بررسی و ساماندهی گازهای مشعل در این کمیسیون با حضور مسؤولان وزارت نفت در برنامه داشت.

به گفته مصطفی نخعی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، حجم گازهای مشعل در کشور رقمی حدود ۶۱ میلیون مترمکعب و ارزش سالانه این گازها نزدیک به ۴ میلیارد دلار است که براساس برنامه ریزی شرکت ملی نفت ایران،  ۱۴ طرح با سرمایه گذاری ۵ میلیارد دلاری برای ساماندهی این موضوع اختصاص یافته است.

در کنار این موارد، طبق اعلام او، جمع آوری گازهای مشعل در بودجه سالانه کشور نیز مورد توجه قرار گرفته و برنامه ریزی های مطلوبی برای جمع آوری آن انجام شده است و اراده برای انجام کار نیز وجود دارد.

 راهی که آغاز شد

شرکت ملی نفت ایران از سال 1385 پس از تایید الحاق ایران به پروتکل کیوتو از سوی شورای نگهبان و تعیین مرجع صلاحیت دار ملی با برخورداری مجتمع های بزرگ صنعتی در بخش تولید نفت و گاز که قابلیت بسیار خوبی برای استفاده از مکانیزم توسعه پاک در طرح ها و پروژه های خود دارد، پروژه هایی همچون جمع آوری گازهای همراه نفت در مناطق مختلف عملیاتی و بهینه سازی مصرف انرژی و سوخت در صنایع تحت پوشش را با به کارگیری مکانیزم توسعه پاک پیگیری کرد که در آنها افزون بر ایجاد درآمدهای جدید و اقتصادی کردن این طرح ها، امکان تامین مالی این پروژه ها از مبادی بین المللی تسهیل می شد. میزان انتشار گازهای مشعل به تفکیک شرکت های تابع شرکت ملی نفت ایران در آن مقطع نشان داد که بیشترین سهم انتشار گازهای آلاینده ناشی از گازهای مشعل در کشور شامل استان های خوزستان، بوشهر و هرمزگان است. از ابتدای دهه 80 طرح های مختلفی از جمله احداث واحدهای ان جی ال برای جمع آوری گازهای مشعل در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار گرفت که به دلیل مشکلاتی از جمله عدم تامین مالی موانعی بر سر اجرای آن ایجاد شد.

از سال 1393 شرکت ملی نفت راهبردهایی همچون واگذاری واحدهای ان جی ال به سرمایه گذاران بخش خصوصی و فروش این گازها به سرمایه گذاران بخش خصوصی را برای جمع آوری گازهای مشعل مدنظر قرار داد.

در این زمینه باید از به ثمر نشستن پروژه های شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب به عنوان تازه ترین اقدام ها در زمینه جمع آوری گازهای همراه یاد کرد که با همکاری بخش خصوصی به ثمر نشسته است.

شركت ملی مناطق نفت خیز جنوب در همسویی با سیاست های وزارت نفت و شركت ملی نفت ایران مبنی بر عمل به الزامات دستورعمل های محیط زیست و كاهش آلاینده های زیستی، جمع آوری كامل گازهای مشعل را هدف گذاری كرده است. با آنکه جمع آوری گازهای مشعل و ارسال آنها به سمت مبادی مصرف از جمله پتروشیمی ها دارای ارزش افزوده اقتصادی فراوان است، اما این شركت این پروژه ها را نه تنها از منظر سود و صرفه اقتصادی، بلکه برای آسایش و حفظ سلامت ساكنان حوزه فعالیت خود اجرا می کند.

   پروژه های جدید جمع آوری گازهای مشعل

 ۳ پروژه جمع آوری گازهای مشعل مناطق نفت خیز جنوب که هفته گذشته در مراسمی مدیرکل اچ اس ای و پدافند غیرعامل وزارت نفت، مدیرکل محیط زیست خوزستان و مدیران ارشد مناطق نفت خیز جنوب رونمایی شد ، شامل واحدهای بهره برداری مارون ۶، منصوری و مارون-۳ است که با هدف جلوگیری از سوزاندن ۱۴.۳ میلیارد فوت مکعب گاز در سال اجرا شده است.

پروژه جمع آوری گازهای همراه مشعل واحد بهره برداری مارون ۶، طی قراردادی 5 ساله واگذار شده است تا یک شرکت خصوصی، روزانه ۱۴ میلیون فوت مکعب گاز مشعل را  از شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب خریداری کند و برای استفاده در دیگر فرآیندهای صنعتی، فرآورش کند و به استفاده برساند.

پروژه بازیابی گازهای ارسالی به مشعل واحد بهره برداری مارون ۳ نیز طی قراردادی 5 ساله واگذار شده است تا با سرمایه گذاری ۸ میلیون دلاری، روزانه ۱۲ میلیون فوت مکعب گازهای مشعل این واحد جمع آوری شود.

پروژه بازیابی گازهای ارسالی به مشعل واحد بهره برداری منصوری نیز که در آستانه بهره برداری است طی قراردادی 5 ساله اجرا شد که با سرمایه گذاری ۹ میلیون دلاری، جمع آوری روزانه ۷ میلیون فوت مکعب را هدف گذاری کرده است.

سرمایه گذاری ۵ میلیارد دلاری وزارت نفت

مظاهر انصاری، مدیرکل اچ اس ای و پدافند غیرعامل وزارت نفت در این آیین از سرمایه گذاری ۵ میلیارد دلاری این وزارتخانه برای پروژه های جمع آوری گازهای همراه نفت خبر داد و گفت: اختصاص این رقم اعتبار نشان از اهتمام و توجه وزارت نفت به مسائل محیط زیستی این منطقه دارد.

وی اظهار کرد: با اجرای این پروژه ها از سوزانده شدن سالانه ۹ میلیارد مترمکعب گازهای همراه نفت و رها شدن سالانه ۳۳ میلیون تن دی اکسید کربن جلوگیری می شود که این رقم معادل ۳ تا ۴ درصد کل تولید دی اکسید کربن کشور است که از این نظر کار بسیار بزرگی به شمار می آید.

مدیرکل اچ اس ای و پدافند غیرعامل وزارت نفت افزود: تعدادی از این پروژه ها کوتاه مدت و تعدادی بلندمدت هستند که امیدواریم همه آنها تا پایان سال ۱۴۰۴ تکمیل شوند و برگ زرین دیگری در کارنامه افتخارات وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران ثبت شود.

انصاری با اشاره به سیاست های جدید این وزارتخانه در زمینه محیط زیست گفت: وزارت نفت برای حمایت از شرکت های دانش بنیان بسته های پیشنهادی تازه برای کارهای نوآورانه و خلاقانه در نظر گرفته است.

وی افزود: پروژه های محیط زیست در زمینه مسؤولیت اجتماعی است و ما موظف و مسؤولیم در جایی که زندگی می کنیم به مسائل محیط زیستی توجه داشته باشیم.

مدیرکل اچ اس ای و پدافند غیرعامل وزارت نفت، رعایت اصل توسعه متوازن را در فعالیت های صنعت نفت یادآور شد و گفت: در طرح های توسعه باید برنامه ریزی داشت و بدون آن با مشکل روبه رو خواهیم شد و در صورتی که برنامه ریزی وجود داشته باشد، به توسعه پایدار خواهیم رسید و محیط زیست آسیب نخواهد دید.

 جمع آوری 80 درصد گازهای مشعل 

علیرضا دانشی، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب نیز در این آیین با بیان اینکه پروژه های محیط زیستی در این شرکت با هدف تکمیل زنجیره ارزش اجرا می شوند، اظهار کرد: پروژه ای که افتتاح شد، یکی از پروژه های با ارزش محیط زیستی است که انجام چنین پروژه هایی باید از دیرباز انجام می شد، هرچند شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب پروژه های پرشماری را در این بخش انجام داده است.

وی افزود: بیش از ۸۰ درصد گازهای مشعل جمع آوری شده و تلاش ما اکنون برای جمع آوری گازهای مشعل باقیمانده است.

مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب بیان کرد: در فصل جدید فعالیت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در حوزه های مختلف مالی، محیط زیستی و... تلاش ها معطوف به تکمیل زنجیره ارزش خواهد بود.

دانشی ادامه داد: با ویژگی هایی که صنعت نفت دارد، تحریم و نبود سرمایه نباید مانعی برای انجام چنین پروژه هایی باشند و می توان با ابتکار عمل و مدیریت صحیح وضع کنونی را بهبود بخشید.

وی با اشاره به ضرورت وجود مشعل گفت: وجود مشعل برای تأسیسات نفت و گاز اجتناب ناپذیر است و برای اطمینان از عملکرد یک سیستم فنی، به ویژه در زمان تعمیرات اساسی و قطع برق ضروری است، اما باید برای همین موارد هم فکر و ایده جدید داشت.

مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب به پروژه های دیگر برای جمع آوری گازهای همراه اشاره کرد و افزود: اکنون روزانه ۶۰۰ میلیون فوت مکعب گاز مناطق گچساران و آغاجاری با ارسال به پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس جمع آوری می شود و در مناطق کارون و بخشی هم از مارون نیز برای جمع آوری روزانه ۲۵۰ میلیون فوت مکعب گاز پروژه داریم.

دانشی گفت: مزیت مهم این طرح ها این است که افزون بر جمع آوری گازهای همراه، صرفه اقتصادی و سودآوری برای کشور نیز دارد و همکاران ما باید برای حلقه های تکمیلی برنامه ریزی کنند تا بتوانیم صنعت نفت پاکی را در آینده شاهد باشیم.

طرح های مهم در راه است

شركت ملی مناطق نفت خیز جنوب با هماهنگی شركت ملی نفت ایران اجرای برخی پروژه های جمع آوری گازهای همراه را در قالب  قراردادی به شركت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس واگذار کرده است. بر اساس این قرارداد، بخشی از پروژه های مربوط به جمع آوری گازهای همراه كه هم اکنون به مشعل ارسال می شود و همچنین پروژه های مربوط به خرید تجهیزات و كالای مورد نیاز، به شركت مذكور واگذار شده است.

 با تكمیل این پروژه ها بخش عمده ای از گازسوزی های میادین آغاجاری، رامشیر، پازنان، رگ سفید و مارون در استان های خوزستان، كهگیلویه و بویر احمد و بخشی از استان بوشهر مرتفع خواهد شد.

مطابق قرارداد با شركت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس حدود ۵۹۳ میلیون فوت مكعب در روز از گازهای مشعل با هزینه ای نزدیك به ۱۱۰۹  میلیون دلار و در مدت زمان ۴۲  ماه از مردادماه سال جاری جمع آوری خواهد شد.

در این طرح علاوه بر جمع آوری گازهای مشعل، حدود ۱۴۹۷ هزار تن در سال تركیبات سنگین تر از اتان به دست خواهد آمد كه ارزآوری قابل توجهی در پی خواهد داشت.

برای اجرای این قرارداد پروژه های  احداث ایستگاه جدید تزریق گاز گچساران، احداث ایستگاه های پیش تراكم کارخانه های گاز و گاز مایع، احداث پیش تراكم بازگردانی، برق رسانی به واحد پیش تراكم كارخانه گاز و گاز مایع ۹۰۰ و به واحدهای پیش تراكم كارخانه گاز و گاز مایع ۱۰۰۰ و بازگردانی پازنان، احداث ایستگاه جدید تزریق گاز بی بی حكیمه، جمع آوری گازهای مازاد مرحله ۹ واحد بهره برداری گچساران ۱ و ۲، جمع آوری گازهای خروجی مخزن بهره برداری واحد گچساران ۱ و ۲ و احداث ۳۰ كیلومتر خط لوله ۸ اینچ از ۱۲۰۰  به چند راهه ۹۰۰ تعریف شده است.

قرارداد جمع آوری گازهای همراه نفت

قرارداد دیگر که کارهای آن شروع شده است، به ارزش حدود ۲۰۰ میلیون دلار با شرکت پتروشیمی مارون به امضا رسیده است که در قالب آن گازهای منطقه مارون و اهواز یعنی مناطق مرکزی استان خوزستان به میزان بیش از ۲۰۰ میلیون فوت مکعب در روز جمع آوری می شود. این طرح دارای ۸ پروژه فرعی شامل تأمین چهار دستگاه توربین TB-4000 جهت کارخانه های گاز و گاز مایع ۷۰۰ و ۸۰۰، بهینه سازی ردیف های تراكم ایستگاه های تقویت فشار آماك، بهینه سازی توربین های رولزرویس شامل سیستم كنترل و سوخت، افزودن دو دستگاه توربو كمپرسورهای کارخانه های گاز و گاز مایع ۷۰۰ و ۸۰۰، تعویض كمپرسورهای اینگرسولند فرسوده به همراه گرداننده ها در ایستگاه های تقویت فشار اهواز/مارون، بهسازی مشعل ها در شركت بهره برداری نفت و گاز كارون، تعویض شبكه خطوط لوله انتقال شركت مارون  و تعویض ۳۵ كیلومتر خط لوله گاز همراه زیلایی به واحد اهواز-۲ است.

پیشتازی نفت در ارتقای مهارت آموزی معلمان

مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز سال گذشته همسو با سیاست مسؤولیت های اجتماعی خود در اقدامی جدید، طرح توانمندسازی دبیران و معلمان را در دستور کار قرار داد. این طرح در منطقه پارس جنوبی در شهرهای عسلویه، کنگان، دیر و جم و در استان خوزستان نیز با محوریت منطقه غرب کارون اجرایی شده است. برای اجرایی کردن طرح توانمندسازی معلمان و دبیران، اجرای همایش های جمع بندی و بسته آموزشی استان بوشهر حدود ۳۰ میلیارد ریال و برای استان خوزستان نیز افزون بر ۲۱ میلیارد ریال اعتبار برآورد شده است. این نهاد مدیریتی در حالی اقدام به اجرایی کردن طرح توانمندسازی دبیران و معلمان کرده که پیش از این، بیش از سه دوره کلاس های کنکور با عنوان طرح تقویت بنیه علمی دانش آموزان منطقه پارس جنوبی و غرب کارون برگزار کرده و در مجموع هزار و ۲۶۱ دانش آموز در آستانه کنکور را با هزینه ای افزون بر۱۰۰ میلیارد ریال تحت پوشش دوره های تقویت بنیه علمی قرار داده است.

شرکت ملی نفت ایران و اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر خردادماه سال گذشته به منظور پیاده سازی و اجرای این طرح توافق نامه همکاری منعقد کردند که بر اساس آن طرح ارتقای مهارت حرفه ای آموزگاران و دبیران منطقه پارس جنوبی، طرح برگزاری دوره توانمندسازی دبیران مستعد و علاقه مند به تدریس کنکور، طرح تهیه بسته های آموزشی و اجرای آزمون های جامع برای دانش آموزان تحت پوشش نهادهای حمایتی و طرح برگزاری همایش جمع بندی کنکور برای دانش آموزان پایه دوازدهم، از مهم ترین موضوعات مربوط به این توافق نامه بوده است. همچنین توانمندسازی معلمان ابتدایی و متوسطه، توانمندسازی مدرسان کنکور و دبیران علاقه مند به تدریس کنکور به منظور ظرفیت سازی برای سال های آتی، حمایت و پشتیبانی از دانش آموزان بی بضاعت برای تامین بخشی از نیازهای آموزشی و ایجاد آمادگی بیشتر در دانش آموزان پایه دوازدهم داوطلب کنکور از طریق برگزاری همایش های جمع بندی کنکور در دروس مختلف را می توان از اهداف اجرای این طرح برشمرد.

این دوره های آموزشی ویژه معلمان مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم و همچنین برای دبیران علاقه مند به تدریس کلاس های کنکور برگزار شده است. مدرس این دوره ها نیز استادان برجسته آموزشی کنکور هستند. تعداد آموزگاران مقطع ابتدایی شرکت کننده در دوره ها 894 نفر است، حال اگر بخواهیم بر اساس تعداد نفر، دوره و پایه در نظر بگیریم، این رقم به 1366 نفر افزایش می یابد. اما در خصوص سطح مهارت آموزی دبیران متوسطه اول تعداد شرکت کنندگان در دوره ها ۳۶۱ نفر بوده است و اگر بخواهیم بر اساس تعداد نفرات شرکت کننده در همه دوره ها در نظر بگیریم، این رقم بالغ بر 447 نفر بوده است. ارتقای مهارت حرفه ای دبیران مقاطع متوسطه دوم نیز از دیگر گروه های متقاضی دوره های مهارت آموزی هستند که تعداد دبیران شرکت کننده در این دوره ها بالغ بر 421 نفر است که باز اگر بخواهیم بر اساس کل تعداد نفرات شرکت کننده در این دوره ها را لحاظ کنیم، رقم 458 نفر خواهد بود که بر این اساس تعدادی از دبیران متوسطه دوم به علت اینکه چندین درس را تدريس می کنند، در بیش از یک دوره شرکت داشته اند.

در مسیر اجرای طرح ارتقای توان علمی آموزگاران و مدرسان منطقه پارس جنوبی (عسلویه، جم، دیر و کنگان) فعالیت ها و اقدام هایی انجام شده است که از جمله آنها می توان به این موارد اشاره کرد: بررسی نیازسنجی آموزشی با هماهنگی نماینده مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز، شناسایی و انتخاب مخاطبان و مشمولان طرح با هماهنگی طرفین، برگزاری جلسات توجیهی و تخصصی با ادارات آموزش و پرورش چهار شهرستان، آماده سازی و فراهم کردن امکانات و خدمات جانبی و مورد نیاز برای اجرای طرح، دعوت از مولفان کتب درسی ابتدایی و متوسطه برای تدریس در دوره ها و انجام هماهنگی با دفتر تالیف وزارت آموزش و پرورش، هماهنگی و رایزنی با موسسات برتر آموزشی کشور، شناسایی اساتید برجسته به منظور برگزاری دوره های تربیت مدرس کنکور و همایش های جمع بندی کنکور، تعیین عوامل اجرایی و پشتیبانی دوره ها و فعالیت ها در شهرستان های مختلف، شناسایی محتواهای مورد نیاز دانش آموزان کنکوری با کمک اساتید کنکور و مشاوران آموزشی به منظور تهیه بسته های آموزشی، فراهم کردن امکانات مورد نیاز به منظور رعایت شیوه نامه های بهداشتی با توجه به شیوع پاندومی کووید ۱۹ و حفظ و تامین سلامتی فراگیران و اساتید در طول اجرای دوره ها.

ارزیابی این دوره ها بر اساس نظرسنجی فراگیران و نیز بر اساس آزمون پیش و پس از اجرا انجام شده است که در نظرسنجی فراگیران عواملی از جمله تسلط علمی مدرس، رفع ابهام ها، تفهیم مطالب، تعامل با مخاطب، زمان برگزاری، مدت دوره، ایجاد شوق علمی، مدیریت دوره، امکانات و خدمات و درنهایت کیفیت و اثربخشی دوره برای هریک از دروس انتخابی مدنظر بوده است. بر اساس محاسبه مجموع امتیازات دوره توانمندسازی برای معلمان مقاطع ابتدایی، این دوره ها امتیاز 98 از 100 را به خود اختصاص داده اند و این در حالی است که امتیاز 60/98 از 100 به آموزگاران مقاطع متوسطه اول اختصاص یافته است. اما ارزشیابی های به عمل آمده درباره پیش و پس از اجرای طرح نشان می دهد در نتیجه اجرای این دوره ها میزان توانمندی دبیران شرکت کننده مقاطع متوسطه اول از 14/76 به 85/95 افزایش یافته است. به عبارت دیگر 71/19 درصد به توانایی این دبیران افزوده شده است. همچنین بر اساس محاسبه مجموع امتیازات دوره، دبیران مقاطع متوسطه دوم امتیاز 40/98 از 100 را به خود اختصاص دادند و ارزشیابی های به عمل آمده در زمان پیش و پس از اجرای طرح نشان می دهد در نتیجه اجرای این دوره ها میزان توانمندی دبیران شرکت کننده از 18/76 به 98/94 افزایش یافته است. به عبارت دیگر۱۸/۸۰ درصد به توانایی دبیران متوسطه دوم افزوده شده است.

پس از برگزاری کلاس های آمادگی کنکور برای دانش آموزان پایه دوازدهم طی دو سال متوالی، از سال 89 فعالیت های آینده نگرانه و اثربخش تر در دستور کار مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز قرار گرفت و محور اصلی همکاری آموزشی، توانمندسازی معلمان شهرستان های یاد شده به عنوان اصلی ترین هدف مورد توجه واقع شد. اقدام ها و همکاری های ستودنی آن مدیریت در بازه زمانی یاد شده، تاثیرات بسیار زیادی بر میزان و کیفیت عملکرد آموزش و پرورش داشته است که از جمله می توان به افزایش میزان قبولی دانش آموزان در کنکور سراسری و ارتقای جایگاه و رتبه استان، حمایت از خانواده های بی بضاعت و مستمند برای تامین نیازهای آموزشی فرزندان، افزایش توانمندی معلمان در تدریس بهتر و کیفی تر، افزایش دانش و مهارت معلمان و بازآموزی آنان، افزایش عملکرد دانش آموزان در امتحانات، افزایش رضایت شغلی، مهارت حرفه ای و کارایی معلمان و در نتیجه کارایی و اثربخشی بیشتر آموزش و پرورش اشاره کرد.

ایران در  میان 10 کشور نخست ذخیره کننده  گاز در جهان20

 مهناز محمدقلی     ذخیره سازی گاز طبیعی در مخازن زیرزمینی، امروزه به ذخایر استراتژیک کشورها تبدیل شده و نقشی مهم در برقراری توازن بین عرضه و تقاضا در فصول مختلف سال، تاثیرگذاری بیشتر بر بازارهای جهانی انرژی و اجرای به موقع تعهدات بین المللی صادرات گاز کشور ایفا می کند. در گزارش پیش رو، نگاهی به  وضعیت ذخیره سازی گاز طبیعی در ایران داشته ایم که در ادامه می خوانید. 21 درصد ذخایر گازی جهان، در خاورمیانه قرار دارد، از این رو این منطقه با احتساب 42.2 تریلیون مترمکعب ذخایر گازی، نقشی تعیین کننده در تراز هیدروکربوری جهان ایفا می کند. در میان کشورهای خاورمیانه، ایران با برخورداری از حدود 33.2 تریلیون مترمکعب ذخایر اثبات شده گاز جهان، رتبه چهارم در میان مصرف کنندگان گاز طبیعی در جهان را به خود اختصاص داده که موضوع، نشان از حجم بالای مصرف گاز طبیعی در این کشور دارد. در حال حاضر، بیش از 95 درصد مردم کشور ایران، از نعمت گاز برخوردار هستند. حال آنکه برنامه ریزی برای  افزایش برخورداری بخش های مختلف صنعتی،  نیروگاهی  و خانگی در دستور کار قرار دارد. به گفته کارشناسان، تولید گاز ایران در 15 سال گذشته، نزدیک به سه برابر شده و فعالیت های استخراج و تولید گاز در حوزه پارس جنوبی، نقش اصلی را در این تحول عمده ایفا کرده اند. انتخاب های ایران در زمینه گاز عبارت است از: مصرف داخلی، صادرات به صورت گاز، تبدیل گاز به محصولات ارزش افزوده از طریق پتروشیمی و فولاد، تزریق گاز به حوزه های نفتی با هدف ارتقای بهره وری و بالا بردن فشار حوزه های نفتی و ذخیره سازی گاز طبیعی است. کارشناسان اقتصادی انرژی بر این عقیده هستند که با برنامه ریزی صحیح و اصولی، ایران می تواند از گاز خود برای تمام مصارف فوق استفاده کند.  یکی از روش هایی که ایران توانسته به افزایش تقاضای گاز مصرف کنندگان خود پاسخ دهد، بهره گیری از ظرفیت ذخیره سازی گاز طبیعی در مخازن ذخیره سازی است. از سوی دیگر وجود ساختارهای طبیعی متنوع و عظیم هیدروکربوری در ایران که بندرت در کشورهای دیگر وجود دارد، می تواند با تبدیل و توسعه به مخازن ذخیره سازی گاز در مسیر ارتقای این صنعت و تضمین عرضه مداوم و پایدار گاز طبیعی از ایران در عرصه بین المللی اثرگذار باشد. صنعت ذخیره سازی گاز طبیعی، پدیده ای استراتژیک بوده که زمینه دستیابی به اهداف مهمی همچون افزایش سهم گاز طبیعی در سبد انرژی کشور، صادرات و تزریق گاز به مخازن نفتی کشور را مهیا کرده است. توسعه 2 پروژه عملیاتی و امکان سنجی ذخیره سازی در 4 ساختار دیگر در مدت کمتر از یک دهه، رکوردی بی نظیر در جهان محسوب می شود. هم اکنون دو مخزن سراجه و شوریجه در مرکز و شمال شرق  ایران، تنها مخازن ذخیره سازی گاز طبیعی هستند و قاعده ذخیره سازی گاز در مخازن، تزریق در هشت ماه ابتدایی و برداشت در چهار ماه پایانی هر سال است. در حال حاضر به گفته محمدرضا جولایی، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران، مخازن ذخیره سازی گاز طبیعی ایران، وارد دومین فاز برنامه از پیش تعیین شده آن شده است. هم اکنون ۴ میلیارد مترمکعب ذخیره سازی گاز در مخازن ذخیره سازی سراجه و شوریجه در مناطق شمال و شمال شرق کشور انجام شده که این موضوع، نقشی اثرگذار در تامین گاز مورد نیاز مصرف کنندگان گاز در ایران دارد.

ارزش ذاتی ذخیره سازی در صنعت گاز

صنعت گاز به واسطه وجود ذخیره سازی در قالب افزایش کارایی، افزایش اطمینان، میزان رضایت مندی و در نتیجه رشد بازار سود قابل ملاحظه ای داشته است. ذخیره سازی زیرزمینی، عنصری حیاتی در صنعت گاز طبیعی به شمار می رود. زمانی که در فصل زمستان، مصرف گاز به اوج خود می رسد، گاز ذخیره شده مازاد بر مصرف در فصول گرم پشتوانه قابل اطمینانی خواهد بود تا بتوان با آرامش خاطر با هرگونه نارسایی در امر تولید و حوادث غیرمنتظره که منجر به کاهش تولید گاز می شود، به خوبی مقابله کرد. به عبارت دیگر، ذخیره سازی باعث افزایش راندمان تولید و توزیع خواهد شد، به این شکل که به جای افزایش تعداد چاه ها و تاسیسات سطح الارضی در زمستان، با ذخیره سازی گاز در فصل تابستان و برداشت میزان مورد نیاز در زمستان، روند تقریباً ثابتی در تولید سالانه حاکم خواهد شد.

ذخیره سازی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز در شوریجه

بیشتر سوخت خانگی و تاسیسات صنعتی کشور از طریق شبکه سراسری گاز تامین می شد و همه ساله در فصل سرما که در مدت کوتاهی، مصرف سوخت به طور ناگهانی بالا می رود، شبکه انتقال و توزیع، توان جبران این میزان افزایش مصرف را نداشت. باید به این نکته هم توجه کرد که ساخت تاسیسات عظیم فراورش و خطوط انتقال چند هزار کیلومتری گاز، از میادین گازی جنوب کشور تا محل های مصرف نیز برای جبران کمبود چند روزه گاز، اقتصادی نبود، از این رو شرکت ذخیره سازی گاز طبیعی به منظور تامین بخشی از کمبود گاز کشور در فصل زمستان، پروژه ای را با عنوان «احداث تاسیسات فراورش، تزریق و ذخیره سازی گاز طبیعی در میدان شوریجه» به صورت EPC اجرا کرد.مخزن شوریجه در شمال شرق کشور واقع در استان خراسان رضوی در فاصله 5 کیلومتری پالایشگاه شهید هاشمی نژاد (160 کیلومتری جاده مشهد- سرخس) که یک مخزن گازی تخلیه شده محسوب می شود، به عنوان گزینه ای مناسب برای تبدیل به مخزن ذخیره سازی گاز مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است.گاز مورد نیاز برای تزریق در این مخزن زیرزمینی، از گاز خروجی پالایشگاه شهید هاشمی نژاد، گاز دریافتی از خط لوله سراسری (IGAT) و از گاز وارداتی از کشور ترکمنستان، از طریق خط لوله انتقال از سرخس- مشهد برداشت می شود و پس از فشارافزایی در تاسیساتی که در جوار پالایشگاه شهید هاشمی نژاد احداث شده، برای تزریق به مخزن در خروجی واحد، مورد استفاده قرار می گیرد. ميدان خانگيران با حفر چاه-1 در اوایل سال 1968 ميلادي (اواخر سال 1346 شمسي) کشف شد. حفاري چاه هاي توصيفي بعدي، وجود حجم متنابهی گاز شيرين و ترش را در سه سازند بهره ده ميدان خانگيران مشخص کرد. توليد گاز از ميدان خانگيران، برای اولين بار در تابستان سال 1353 و از شوريجه-B  که حاوي گاز شيرين بود، شروع و سپس در زمستان سال 1362 بهره برداري گاز ترش از مخزن مزدوران آغاز شد كه پس از شيرين سازي به مصارف صنعتي و خانگي مي رسد. افزايش مصرف گاز باعث شد كه سازند شوريجه-D نيز از زمستان سال 66 به توليد آورده شود. متوسط نسبت مايعات گازي به واحد گاز توليدي در طول تاریخچه، برابر با 56.4 مترمكعب بر ميليون مترمكعب گزارش شده است. در بررسی تاریخچه فشار چاه ها، اختلاف فشار قابل توجهی بین چاه ها وجود دارد که این موضوع، بیانگر ارتباط سطحی محدود به علت تراوایی کم سنگ مخزن است. تزریق گاز به مخزن شوریجه-D از اردیبهشت سال 1393در 5 حلقه چاه تزریقی آغاز شده است. دبی گاز تزریقی در آغاز تزریق به میدان، حدود3.6 میلیون مترمکعب در روز بود و این نرخ تزریق با اختصاص تعداد چاه های بیشتر به امر تزریق اختصاص خواهد یافت. فشار گاز تزریقی به میدان، مطابق آنچه در مطالعات به دست آمده، معادل 310 بار است . در حال حاضر به گفته کارشناسان، با احتساب حجم قابل ذخیره در میادین سراجه و شوریجه،  ایران در بین 10 کشور اول باشگاه ذخیره سازان گاز جهان قرارگرفته است. به گفته یحیی فیضی، سرپرست شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد، در روزهای گرم تابستان که شاهد مصرف کمتری از سوی مشترکان هستیم، روزانه به طور میانگین، حدود ۱۰ میلیون مترمکعب گاز به مخزن شوریجه تزریق می شود که این موضوع، حاکی از نقش کلیدی ذخیره سازی تابستانی در تأمین گاز فصل زمستان است.سرپرست شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد تصریح کرد: از ابتدای امسال تاکنون برای پایداری تولید، حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز به مخزن شوریجه تزریق شده که با برداشت گاز ذخیره شده و مقدار گاز فراورش شده در این پالایشگاه، آمادگی برای تولید پایدار و حداکثری گاز زمستانی به منظور تأمین گاز مورد نیاز مصرف کنندگان و پشتیبانی از صنایع در این منطقه از ایران  به طور کامل وجود دارد.

تاریخچه و اهمیت ذخیره سازی گاز طبیعی در جهان

   اولین تجربه موفق ذخیره سازی زیرزمینی گاز در جهان در سال 1915 میلادی در ایالت انتاریو کشور کانادا در بخش ویلندکانتی در یک مخزن گازی تخلیه شده صورت گرفت. رشد متعادل تعداد پروژه های ذخیره سازی تا سال 1950 همچنان ادامه یافت تا اینکه تعداد مخازن از 80 به 125 مخزن با ظرفیت 774 میلیارد فوت مکعب جهش داشت. امروزه بیش از 715 ساختار و تاسیسات ذخیره سازی در 38 کشور از جمله آمریکا، روسیه، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، فنلاند، اسلواکی، اتریش و... با حجم گاز عملیاتی 393 میلیارد مترمکعب وجود دارد. ایالات متحده آمریکا بالاترین حجم گاز عملیاتی را دارد و بعد از آن روسیه، اوکراین و آلمان قرار گرفته است. بر این مبنا سهم حجم گاز عملیاتی در اروپای شرقی 42 درصد آمریکای شمالی و جنوبی 35 درصد، اروپای غربی 19 درصد ، خاورمیانه و آسیا هر یک 2 درصد است.

 تزریق ۸۸۰ میلیون مترمکعب گاز به مخزن سراجه

رامین حاتمی، مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران نیز با بیان اینکه در چهار ماه پایانی سال، روزانه ۱۶ میلیون مترمکعب گاز از میدان سراجه قم بازتولید خواهد شد، افزود: امسال در مجموع ۸۸۰ میلیون مترمکعب گاز به مخزن سراجه قم تزریق شده که با مجموع گازهای باقیمانده در این مخزن، به یک میلیارد و ۲۲۰ میلیون مترمکعب می رسد.

نگاهی به پرونده تعمیرات اساسی  در منطقه 2 عملیات انتقال گاز ایران

12 هزار دستور کار تعمیراتی  در شاهراه انتقال انرژی

مشعل    منطقه 2 عملیات انتقال گاز ایران با عبور 6 خط لوله سراسري و ارتباط با چند منطقه عمليات انتقال گاز، يکي از تأثیرگذارترین مناطق عملياتي در کريدور (شاهراه انتقال انرژي) انتقال گاز از جنوب به شمال کشور به شمار مي آيد. سال 84 با تفکيک مديريت انتقال از بخش پالايش و پخش و تاسيس شرکت انتقال گاز ايران، منطقه 2 عمليات انتقال گاز ایران به عنوان يکي از مناطق راهبردي عملياتي، مسووليت خدمات انتقال گاز را در محدوده 7 استان کشور شامل سه استان اصفهان، يزد و چهارمحال و بختياري به طور کامل و بخش هايي از استان هاي کهگيلويه و بويراحمد، خوزستان، لرستان و مرکزي به عهده گرفت. منطقه 2 عمليات انتقال گاز ایران، گاز طبيعي خروجي پالايشگاه هاي فجرجم، بيدبلند، پارسيان و فازهاي پارس جنوبي را به وسيله 6 خط لوله سراسري، دريافت و با انجام فرايند تراکم و انتقال، آن را به مناطق 3 و 7 عمليات و ساير مصرف کنندگان صنعتي، تجاري و خانگي به محدوده حوزه استحفاظي خود تحويل مي دهد. در ادامه، گفت وگو با مجید مصدقی، سرپرست منطقه 2 عملیات انتقال گاز ایران را می خوانیم.

   چند کیلومتر خط لوله گاز، تاسیسات تقویت فشار و مرکز بهره برداری در منطقه فعال است؟

  حدود 5200 کیلومتر خط لوله به میزان046/160105 اینچ کیلومتر در حوزه 8 مرکز بهره برداری خطوط لوله اصلی و یک مرکز فرعی، همچنین  18 تاسیسات تقویت فشار با 74 توربوکمپرسور که تا سال 1402 به 22 تاسیسات و 90توربوکمپرسور افزایش خواهد یافت، در منطقه فعالیت دارند.

   سال گذشته در مجموع چند میلیارد مترمکعب گاز از منطقه منتقل شده است؟ همچنین گزارشی درباره حجم نشت یابی و پیگرانی در منطقه ارایه کنید؟

گاز خروجی از منطقه در سال گذشته با یک درصد افزایش نسبت به سال 98، 984/107 میلیارد مترمکعب بوده است، همچنین سال گذشته نشت یابی 7475 کیلومتر از خطوط لوله تحت پوشش منطقه انجام شده است.

عملیات پیگرانی هوشمند خط چهارم سراسری به طول 336 کیلومتر در 24 نوبت و 4 بخش(Section) از دیگر اقدام ها در سال 99 بوده است.

گاز ورودی به منطقه تا پایان آبان ماه امسال نیز 982/86 میلیارد مترمکعب بوده است، همچنین تا پایان آبان ماه امسال، 281/5115 کیلومتر از خطوط منطقه نشت یابی شده است.

    آیا در سال 1400 (8 ماه امسال) خطوط لوله جدید و تاسیسات تقویت فشار گاز (واحد یدک) به منطقه تحویل شده است؟ تا پایان سال چه برنامه ای در این حوزه تعریف شده است؟

خطوط لوله و تاسیسات جدید و واحد یدک به منطقه تحویل نشده است؛ مراحل ساخت و نصب و بهره برداری تاسیسات دوراهان 10 و پل کله  10، دهشیر 8 و اردستان 8 در حال انجام است و سال آینده به منطقه تحویل خواهد شد.

   تعمیرات اساسی سال 1400 منطقه از چه زمانی آغاز شده و براساس برنامه زمان بندی چه زمانی به پایان می رسد؟ در مجموع چند دستور کار تعریف شده است؟

برنامه تعمیرات در بازه زمانی فروردین ماه تا آبان ماه، همچنین موارد پیش بینی شده به پایان رسید. تعداد دستور کارهای صادر شده 12650 مورد (شامل 4180 مورد درخواست کار اصلاحی و 8470 مورد درخواست کار دوره ای و پیشگیرانه) بوده است.

   علاوه بر تعمیرات اساسی برنامه ریزی شده، اقدام های دیگری برای آمادگی فصل سرد سال اجرایی شده است؟

پایش وضعیت و انجام بازرسی های پیشگیرانه و پیش بینانه کلیه تجهیرات تاسیسات، نشت یابی خطوط لوله تحت پوشش منطقه، شناسایی نشتی و رفع نشتی نقاط پرخطر، رادیوگرافی، بازرسی و تعمیرات خط چهارم سراسری براساس نتایج پیگرانی هوشمند، پیگرانی هوشمند خطوط 10 و 12 اینچ و تعمیرات مورد نیاز بر اساس نتایج پیگرانی، بررسی وضعیت سیستم حفاظت کاتدیک در منطقه، تنظیم ترانس ها و رفع عیوب، بررسی وضعیت پوشش خطوط لوله و انجام پروژه های تعویض/ ترمیم پوشش، تهیه مواد مصرفی قطعات یدکی و تجهیزات پشتیبان جهت آمادگی عملیات، تست عملکرد و بررسی وضعیت شیرهای بین راهی از جمله برنامه ها و فعالیت های این منطقه برای آمادگی بیش از پیش عبور از زمستان به شمار می آید.

پیش بینی کارکرد خطوط و تاسیسات با حداکثر ظرفیت و بدون واحد پشتیبان و آماده سازی رابط ها و سایر تجهیزات، تجهیز مجتمع تاسیسات تقویت فشار گاز پاتاوه به برق پایدار شبکه، تعمیرات و بازسازی تمامی تجهیزات و ماشین آلات سبک و سنگین ساختمانی و عملیاتی منطقه، تسطیح مسیر، ایمن سازی مسیر خطوط لوله تحت پوشش، کنترل حریم خطوط لوله و رفع تجاوزات به حریم، ایجاد سیل بند، دیوارهای حایل، پاکسازی آبروها، تقویت ساپورت و تکیه گاه های خطوط لوله و تاسیسات تقویت فشار، از دیگر اقدام ها در این زمینه است.

   آیا علاوه بر تعمیرات اساسی امسال، برنامه مهم و کلان تعمیراتی در برنامه دارید؟

تعمیرات25000 ساعت 4 دستگاه توربین زاریا مدل DU80، احداث L/R و ایستگاه شیر بین راهی خط 40 اینچ نیروگاه شهید منتظری اصفهان؛ احداث شبکه انتقال برق پایدار تاسیسات ندوشن، بخشی از فعالیت های کلان تعمیراتی این منطقه به شمار می آید.

   با توجه به تداوم شیوع کرونا، چه اقدام هایی برای مدیریت فعالیت های عملیاتی تعریف شده است؟ واکسیناسیون کارکنان منطقه در چه مرحله ای قرار دارد؟

در این حوزه اقدام های قابل توجهی شامل برگزاری 27 جلسه کمیته راهبردی سلامت و کارشناسی تخصصی پیشگیری و کنترل Covid 19 در منطقه از ابتدای شیوع این ویروس، تدوین برنامه مدون برای گندزدایی سرویس های ایاب و ذهاب و خودروهای استیجاری سطوح ساختمان ها مطابق مقررات بهداشتی و با توجه به امکانات منطقه، آموزش رانندگان، کارکنان تنظیفات، آبدارخانه ها و رستوران ها در سطح منطقه در مورد بهداشت فردی، بهداشت عمومی، بهداشت محیط و روش های گندزدایی، تهیه اقلام بهداشتی شامل مواد گندزدا، ماسک، ترمومتر مادون قرمز و پالس اکسی متر و توزیع آن در سطح منطقه، مدیریت زمان حضور کارکنان و همچنین نظارت بر رعایت فاصله اجتماعی در سطح منطقه، ابلاغ، الزام های بهداشتی در مراکز سرو مواد غذایی و آشامیدنی در سطح منطقه و پیگیری و نظارت بر حسن انجام آن و مدیریت تردد کارکنان به منظور جلوگیری از ایجاد تجمعات و ماموریت های غیرضرور انجام شده است.

همچنین تریاژ همکاران اقماری قبل از اعزام به تاسیسات (در محل پایانه) و نیز قبل از ورود به تاسیسات، پیگیری سلامت همکاران مبتلا و یا مشکوک به علایم بیماری کووید19 (به همراه خانواده هایشان)، تهیه لیست کارکنان منطقه با بیماری زمینه ای (رسمی، قرارداد مدت معین، قرارداد مدت موقت، ارکان ثالث و پیمانکار) و اعلام به روسای مربوطه جهت ترخیص نامبردگان، اطلاع رسانی و ثبت نام کلیه کارکنان منطقه در سامانه پایش سلامت کارکنان صنعت نفت، هماهنگی با بهداشت و درمان صنعت نفت اصفهان و استان های همجوار به منظور پوشش واکسیناسیون کارکنان منطقه از دیگر اقدام ها به شمار می آید.

تاکنون 1712 نفر از کارکنان (99  درصد) دز اول و 1679 نفر (1/97 درصد) نیز دز دوم واکسن را دریافت کرده اند.

   تاکنون اقدام های متنوعی در حوزه بومی سازی تجهیزات منطقه انجام شده است. لطفا گزارشی از مهم ترین اقدام های منطقه در این حوزه ارایه کنید.

به منظور داخلی سازی قطعات و تجهیزات مورد نیاز منطقه، پس از نیازسنجی اولیه از واحدهای مختلف، موارد در کمیته راهبری خودکفایی بررسی و برنامه خودکفایی منطقه در سال ۱۴۰۰ به تصویب رسید. این برنامه مشتمل بر حدود ۵۰ ردیف برنامه بوده و ساخت بیش از ۷۰۰ قطعه را در دستور کار دارد. از مهم ترین موارد برنامه می توان به ساخت ۵۶۳ قطعه از قطعات مورد استفاده در اورهال توربین zorya DU80 و نیز ۶۷ مورد از قطعات کمپرسور sumy تیپ ۱و ۲، ساخت hp pump توربین زیمنس، مهندسی مجدد و ساخت oil mist fan توربین زیمنس، ساخت flame scanner محفظه احتراق توربین زیمنس اشاره کرد.

 یکی از مهم ترین و راهبردی ترین پروژه های خودکفایی منطقه، طراحی، لاجیک نویسی و اجرای سیستم کنترل توربین N P بوده که برای نخستین بار در سطح شرکت ملی گاز در حال اجراست.

   ساخت پمپ فشار قوی سیستم روغن کاری توربین تاسیسات تقویت فشار گاز از جمله برنامه های راهبردی منطقه به شمار می آید. لطفا در این خصوص توضیحاتی ارایه کنید.

این پمپ از تجهیزات بسیار حیاتی در سیستم روغن کاری توربین زیمنس بوده که علاوه بر وظیفه روانکاری، نقش بسیار مهمی نیز در خنک کاری بیرینگ شماره دو که نزدیک به محفظه احتراق است، ایفا می کند. پمپ های نوع پیچی (Screw) به دلیل فواصل بسیار کم میان قطعات ثابت و دوار و انطباقات میلیمتری، ساختار پیچیده ای دارند، ساخت این پمپ نشان از توانمندی شرکت های داخلی دارد.

   با توجه به گستردگی منطقه تحت پوشش، چگونه با ذی نفعان (گازهای استانی) ارتباط برقرار می کنید. آیا جلساتی برای هماهنگی بیش از پیش به صورت روتین برگزار می شود؟

با شرکت های گاز استانی تعاملات زیادی داریم که این روابط در قالب جلسات مشترک و همچنین جلسات بین معاونت ها و واحدهای متناظر هردو شرکت و منطقه صورت می گیرد و گاهی نیز تلفنی یا در قالب مکاتبات همچنین با سایر ذی نفعان نیز با شرکت در جلسات استانداری ها، فرمانداری ها، بخشداری ها، شهرداری ها، ادارات راه و مسکن و شهرسازی، بنیاد مسکن و غیره در سطح حوزه استحفاظی (محدوده عملیاتی) انجام می گیرد.

   با توجه به تجربه وقوع سیل در سال های گذشته چه اقدام هایی برای ایمن سازی و مقاوم سازی شبکه و تاسیسات انجام شده است؟

ایجاد سیل بند، دیوارهای حایل، پاکسازی آبروها، تقویت ساپورت و تکیه گاه های خطوط لوله و تاسیسات تقویت فشار، تحویل یک دستگاه پمپ لجن کش به روسای تعمیرات هریک از تاسیسات و استقرار یک دستگاه لودر در تاسیسات با پتانسیل ورود سیلاب از جمله اقدام های این منطقه برای ایمن سازی و مقاوم سازی شبکه و تاسیسات به شمار می آید.

در گفت وگوی «مشعل» با مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان مطرح شد:

 تولید 100 درصدی  گازوئیل یورو 5  در پالایشگاه اصفهان

سمیه راهپیما    هدف شرکت پالایش نفت اصفهان از دیرباز تاکنون، افزایش تولید کمی و کیفی محصولات خود بوده و در راه رسیدن به این مهم، گام هایی ارزشمند برداشته است، ضمن آنکه برای دستیابی به استانداردهای یورو 5 نیز تلاش زیادی داشته است، به گونه ای که 4 میلیون لیتر از 20 میلیون لیتر گازوییل مصرفی این پالایشگاه، مطابق با استانداردهای زیست محیطی و یورو 5 است. همچنین این شرکت توانسته است با بهره مندی از 500 تولیدکننده داخلی، بیش از 80 درصد محصولات موردنیاز خود را بومی سازی کند.  در ادامه و برای آگاهی بیشتر از روند فعالیت های شرکت پالایش نفت اصفهان، گفت وگویی با مرتضی ابراهیمی، مدیرعامل این شرکت انجام داده ایم که می خوانید:

 در زمینه تولید کمی و کیفی و افزایش ظرفیت چه برنامه هایی را اجرا کرده یا در دست اقدام دارید؟

پالايشگاه اصفهان که در ابتدای راه اندازی به دست متخصصان داخلي، به دلیل به روز بودن تجهيزاتش، به پالايشگاه طلايي ملقب شده بود، با ظرفيت اسمي  200 هزار بشكه نفت خام در روز  فعاليت می کرد. در طول 8 سال دفاع مقدس و با توجه به حملات پی درپی دشمن به صنايع و نياز كشور به سوخت، با انجام صدها پروژه خرد و كلان، ظرفيت عملياتي اين پالايشگاه تا مرز90 درصد طراحي اوليه افزايش يافت و به اين ترتيب، برگ زرين توان عملياتي روزانه بيش از 370 هزار بشكه، در تاريخ پرافتخار اين پالايشگاه و صنعت نفت ايران ثبت شد؛ البته تحقق افزايش ظرفيت عملياتي واحدهاي بهره برداري پالايشگاه اصفهان، منجر به تنگناهایي در بخش هاي مختلف اين واحد پالايشي نيز شد كه با هدف حل معضلات، پروژه هاي گوناگوني در قالب طرح تكميلي و بهبود به اجرا درآمد.  در خصوص افزايش خوراك بايد عرض كنم که پالايشگاه، هيچگونه برنامه ای براي افزايش ظرفيت خوراك ندارد؛ بلكه بيشتر به سمت ارتقای كيفيت محصولات حركت می کند و در اين مسير، با احداث واحدهاي جديد و به روز، به دنبال كاهش خوراك خود است. در بخش ارتقای كيفي محصولات، پروژه هاي زيادي تعريف شده كه به برخي از اهداف خود در اين زمينه دست يافته ­ايم. به عنوان مثال، براي نخستين بار در تاريخ صنعت پالايش نفت ايران و با حمايت از متخصصان ايراني موفق شديم به دانش فني و توليد استراتژيک ترين کاتاليست توليد بنزين دست پيدا كنيم كه نتيجه آن، بومي شدن کاتاليست بنزين واحد ايزومريزاسيون پالايشگاه اصفهان بود و در نهايت، موفق به  بهره برداری از مجتمع بنزين سازي شديم، به طوری که  در حال حاضر روزانه 12 ميليون ليتر بنزين براساس استاندارد بین المللی يورو 5 توليد و از طريق شركت پخش، نياز 16 استان تأمين می شود. گازویيل توليدي روزانه پالايشگاه، بیش از 20 ميليون ليتر است كه برای حفظ محیط زیست و كاهش آلايندگي ها، حدود 4 ميليون ليتر آن  مطابق با استاندارد بین المللی يورو 5  و ويژه اتوبوسراني  توليد مي­ شود. ان شاء الله  از سال آينده نيز با راه اندازی واحد تصفيه گازویيل، توليد اين محصول به طور كامل  يورو 5 خواهد شد.

  چه برنامه های توسعه ای   در دستور کار دارید؟

 بهینه سازی و توليد محصولات دوستدار محیط زیست، يكي از مهم ترين دغدغه هاي پالايشگاه است كه در اين مسير، طرح های زيادي برای صرفه جویی انرژي از جمله برق، آب و... اجرايي شده و می شود. احداث مجتمع بنزين سازي، با هدف توليد بنزين طبق استانداردهاي يورو 5، راه اندازی واحدهای تقطیر و گاز مايع شماره 3 با هدف كاهش تنگناهای عملياتي و کاهش بار ترافیکی خوراک نفت خام در واحدهای تقطير و احداث واحد گرانول (جامدسازي) گوگرد توليدي با هدف جامد سازي، انبارش و بسته بندي گوگرد طبق استانداردهاي زیست محیطی از پروژه هاي شركت در اين زمينه بوده است. اين شركت همچنين به منظور تأمين برق واحدهاي عملياتي خود و با هدف تأمين كمبود برق مورد نياز واحدهاي عملياتي پالايشگاه، بالا بردن قابليت اطمينان، پايداري و ايمني شبكه برق پالايشگاه، كاهش آب مصرفي پالايشگاه و صرفه جویی در مصرف انرژي، اقدام به خريدMW60 ديماند از شركت برق منطقه ای اصفهان كرده است. اجراي اين طرح در قالب دو پروژه، خط انتقال 230 كيلوولت هوایي دومداره از نيروگاه شهيد محمد منتظري به پالايشگاه اصفهان با طول تقريبي 5/5 كيلومتر و پست فشار قوي 33/230 کيلوولت اجرا شده است. در سال جاري نيز احداث پروژه تصفيه گازویيل را در دست اقدام داريم كه ان شاءالله سال آينده به بهره برداری می رسد. پروژه ارزشمند ديگري نيز با عنوان «گوگردزدایی از ته مانده برج های تقطير» در حال اجرا داريم كه پیش بینی می شود در سال 1403 به اتمام برسد. با توجه به بحران آب و به منظور مصرف بهينه اين مايع حيات نيز پروژه های زيادي را اجرا کرده ایم که از آن جمله می توان به این موارد اشاره کرد:  تصفيه و بازگرداني 320 مترمکعب در ساعت پساب ارسالي از واحدهاي عملياتي در تصفیه خانه صنعتي، تصفيه و بازگرداني 400 مترمکعب در ساعت پساب تصفیه خانه صنعتي، بويلرها و برج هاي خنک کننده در واحد اسمز معكوس(RO)، تصفيه 40 مترمکعب در ساعت فاضلاب بهداشتي و استفاده براي آبياري فضاي سبز غير مثمر، بهینه سازی واحد بازيافت آب از طریق نصب سیستم کلاریفایر، RO و UF، بهره برداری از واحد RO5 برای استفاده از پساب واحد RO، بهره برداری از پروژه تصفیه خانه پساب شهري(استفاده از آب خاكستري) با ظرفيت تقريبي 750 مترمکعب در ساعت به منظور استفاده در مصارف صنعتي، عقد قرارداد با شركت هاي معتمد سازمان حفاظت محیط زیست به منظور پايش آلاينده هاي آب، حذف روش آبياري غرقابي و جايگزين کردن آبياري تحت فشار و آبياري قطره ای، خريد دستگاه پايش آنلاين پارامترهاي فاضلاب بهداشتي (آنالايزر پساب) برای اندازه گيري و ارسال آنلاين اطلاعات به سازمان حفاظت محیط زیست.

همچنين پروژه های بهبود فرايند با هدف توليد سوخت بر اساس استانداردهاي روز دنيا، احداث مسير راه آهن و اتصال به شبكه ريلي سراسري كشور با هدف ارسال محصولات و كاهش تردد تانكرهاي حمل ونقل، اجراي پیش تصفیه پساب، احداث برج خنک کننده جديد هيبريدي، احداث واحدHERO  به منظور افزايش بازدهي و راندمان واحد بازيافت، احداث واحدZLD  برای بازيابي و استفاده كامل از آب های شور، مشاركت  در طرح  انتقال آب خلیج فارس به اصفهان و اصلاح برج های خنک کننده موجود نيز از دیگر طرح های در حال پيگيري است.

ضمن آنکه اين شركت از سال 86 تاكنون به بخش خصوصي واگذار شده و در كنار  عرضه فراورده های ويژه مانند آيزوريسايكل، وكيوم باتوم، لوبكات سنگين، گوگرد، انواع حلال ها در دو بخش بورس كالا و انرژي در حال حاضر محصولات خود را به 10 كشور صادر می کند و قصد افزايش گستره فعاليت خويش در اين زمينه را نیز دارد.

  در خصوص خودکفایی و حمایت از ساخت داخل تاکنون چه اقداماتی انجام شده و چه برنامه هایی در دست اقدام دارید؟

به منظور مقابله با انحصارطلبی و تحريم زدايي دشمنان ايران اسلامي، اين شركت به دست توانمند كارشناسان خود توانسته است تجهيزات مهم و ارزشمندي را به صورت بومي درآورد که هم اکنون، بيش از  80 درصد تجهيزات  اين شركت بومي شده و  اميد است در سال هاي آتي، تمام تجهيزات پالايشگاه اصفهان در داخل توليد شود تا ضمن كاهش مصارف ارزي ، وابستگي به خارج از كشور نیز  به صفر برسد.

با هدف حمايت از ساخت داخل نیز با بيش از  500  شركت سازنده داخلي ارتباط داريم که با اين روش، تاکنون قطعات بسيار مهم و ارزشمندي ساخته شده كه با نمونه های خارجي قابل رقابت است. به بياني ديگر با وجود تحریم های ظالمانه و جهت دار عليه كشورمان، شرايطی مطلوب فراهم آمده تا ما بيش از گذشته بر توانمندي هاي متخصصان و سازندگان داخلي تكيه كنيم. همچنین بسيج تمامي امكانات، تخصص و تجارب در كيفيت و ارتقای فعالیت ها سبب شده تا ساخت این قطعات خاص، نخستين بار در پالايشگاه اصفهان انجام شود، به طوری که امروز با قاطعيت مي توانیم بگوییم تحريم دشمن، به فرصتی برای خودكفایي و قطع وابستگي در تمامی امور و پيشرفت کار تبدیل شده است.

  شرکت پالایش نفت اصفهان تاکنون در بخش ­های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که زیرمجموعه مسؤولیت اجتماعی به شمار می روند، چه اقدام هایی انجام داده  است؟

مسؤوليت ­هاي اجتماعي شركت پالايش نفت اصفهان با فعاليت سازمان گره خورده و درهم آمیخته است. پالايشگاه اصفهان به عنوان يكي از بزرگترين و استراتژيك­ترين صنايع كشور، در كنار انجام وظيفه تأمين سوخت مورد نياز جامعه و مردم با کیفیت های استاندارد، ضمن آنکه برای كمک به اجراي پروژه های عمراني استان اصفهان از جمله اصفهان، شاهین شهر، خمینی شهر، اداره هاي بهزيستي استان، كمك به آزادي زندانيان جرایم غير عمد آزادي زندانيان (اصفهان)، كمك به هموطنان سیل زده سال های گذشته، بازسازی مدرسه در مناطق زلزله زده، كمك به فرهنگيان و دانش آموزان مستمند و... هزينه كرده است.

 اشتغالزايي­ در شركت پالايش نفت اصفهان، از ديگر فعاليت ­هاي این شركت است که همسو با اهداف مسؤوليت هاي اجتماعي انجام شده است. از آنجا كه مهم ترین سرمايه یک شرکت، منابع انسانی آن است و توجه ویژه به آن، نوعی سرمایه گذاری بلندمدت برای آینده سازمان محسوب می شود، اين شرکت فرايند جذب نيروي خود را به صورت علمی، نظام مند و  بر پايه  شایستگی و با هدف تناسب بیشتر شغل و شاغل طراحی کرده است. به عنوان مثال سال گذشته در بخش های مختلف عملياتي و بهره برداری 400 نفر از طريق آزمون كتبي، طي مراحل مصاحبه فني و تخصصي، ارزيابي روان شناختی و تست ورزش، به استخدام شركت درآمده اند.

 با توجه به شیوع ویروس کرونا، پالایشگاه اصفهان چه اقداماتی در خصوص پیشگیری و مقابله با این بیماری انجام داده است؟

از اواخر سال 98 و در پی شيوع ويروس كرونا، اين شركت در كنار توزيع ماسك و مواد ضدعفوني­كننده در بيمارستان ها و مراكز درماني 9 ميليارد تومان به شهرداري و دانشگاه علوم پزشكي اصفهان كمك مالي كرده است. همچنين زماني كه در كشور نیاز به مواد ضدعفونی کننده افزايش پيدا كرده بود، اين شركت مولتي اكسيدان توليدي را به سازمان ها وادارات متقاضي اصفهان ارائه می کرد. تهيه بسته ­هاي بهداشتي مانند ماسك، دستكش لاتكس و مواد ضدعفونی کننده به بيمارستان­ ها، اهدای 2 و 500 تبلت به دانش آموزان نيازمند، توزيع بيش از 2 هزار بسته معيشتي بين نيازمندان استان و... از جمله فعاليت­ هاي  شركت طی اين مدت بوده است.

خوشبختانه با وجود محدودیت های بازار انرژی در دوران کرونا، سودآوری پالایشگاه اصفهان در سال 99 بهتر از سال 98 بود.

  در پایان اگر نکته ای باقیمانده، بفرمایید.

شركت پالايش نفت اصفهان به عنوان يك شركت پالايشي بزرگ خصوصي در انجام پروژه های ارتقای كيفي و افزايش راندمان فعاليت خود، خدمات به همكاران و سهامداران برنامه هاي مدون و علمي را دنبال می کند. این شركت مصمم است، در راه خدمت به جامعه و توسعه و پيشرفت روزافزون، ضمن حفظ و ارتقاي ارزش هاي بنيادي شركت، به استراتژي هاي هدف گذاري شده همچون «تداوم و تسريع در امر اجراي طرح بهبود فرايند بهینه سازی پالايشگاه اصفهان، بهبود رضايتمندي مشتريان، كاركنان و ساير طرف هاي ذي نفع، كاهش يا حذف ريسك ها و مخاطرات ناشي از فعاليت ها تا حد قابل تحمل، ارتقای كمي و كيفي محصولات، بهينه سازي و اصلاح فرايندها، استفاده بهينه از منابع با هدف اصلاح الگوي مصرف، پيشگيري از آلودگي هاي زیست محیطی، مديريت و ارتقای دانش فني كاركنان، ترويج فرهنگ مشاركت و كارگروهي به منظور تحقق اهداف سازماني و افزايش بهره وري، پايش و اندازه گيري عملكرد، تجزيه و تحليل نتايج و بهبود مستمر معيارهاي اثربخشی فرايندها، ساماندهي قراردادها، مراودات مالي و تعامل اثرگذار با صنايع همجوار، اصلاح و تكميل نرخ هاي خدمات و عرضه های غيرخدماتي همسو با طرح هدفمندسازي یارانه ها» دست یابد.   

نگاهی به موضوع پدافند غیر عامل در کشور با تاکید بر صنایع حیاتی و نقاط حساس

چشمان کاملا باز در مقابله با تهدیدها

مشعل  پدافند غیرعامل ؛ حتما این عنوان را در شرایط مختلف و موقعیت هایی متفاوت بارها شنیده اید. پدافند غیرعامل به مجموعه ای اطلاق می شود که به منظور افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت های ضروری، تسهیل مدیریت بحران، ارتقای پایداری ملی در برابر انواع تهدید و خطرات طبیعی و جنگ پیش بینی می شود. پدافند غیرعامل، مجموعه ای الزامی برای همه کشورها در شرایط عادی و در دوران خطر است و همه کشورها متناسب با شرایطی که در آن قرار دارند ، نسبت به زمینه های پدافندی خود برنامه ریزی کرده و آماده می شوند. به عبارتی، پدافند غیر عامل به همان مرحله پیشگیری از هر نوع بحران و خطر برمی گردد و وظایفی که برای آن پیش بینی شده، در همین قالب قرار می گیرد.   پدافند غیرعامل نیز مانند بسیاری از موضوعات اخیر در ایران ، سابقه زیادی ندارد. مسأله اساسی این است که موضوع پدافند غیر عامل، بخصوص در صنایع اصلی و حیاتی و نقاط حساس کشور پذیرفته شده و فعال هستند؛ اما هنوز در مقابله با انواع تهدیدهای جدید، می توانند آسیب پذیر باشند، از این رو به روز رسانی و تجهیز بر اساس نیازها اهمیت زیادی دارد.

سابقه پدافند غیرعامل و زمینه های  شکل گیری

در سال 1977 میلادی، تمهیدات قانونی بین المللی در قالب پروتکل ژنو و چارچوب حقوقی لازم به منظور نحوه رفتار با غیرنظامیان در زمان جنگ و نیز وظایف دول جهان در زمینه ارائه و اجرای طرح ها و برنامه های دفاع غیرنظامی فراهم شد. این پروتکل، بر لزوم انجام اقدامات معین به منظور دفاع از غیرنظامیان و تضمین محافظت از آنان در زمان جنگ دلالت داشت. بر این اساس، کشورهای مختلف جهان به منظور تامین محافظت از شهروندان خود در برابر انواع بلایای طبیعی و انسان ساز، روش های مختلفی را به تناسب دیدگاه غالب در زمینه مقابله غیرعامل با بحران، نوع بحران و امکانات در دسترس به کار می گیرند.  این روش ها و الزامات پدافندی در دهه های گذشته، متناسب با نوع آسیب ها و خطرات احتمالی تغییرات زیادی داشته است؛ اما عموم روش های پدافندی شامل  پیشگیری، هشدار و اعلام خطر،  ایجاد پناهگاه ها، مواجهه مشتمل بر تخلیه یا استقرار در پناهگاه ها، امداد و نجات ، بازتوانی و شیوه های مختلف بهداشتی و درمانی در ابتدایی ترین زمان بعد از حوادث می شود.  در ایران هم سازمان پدافند غیرعامل از سال 1382 به عنوان یکی از زیرمجموعه های نیروهای مسلح تشکیل و  برای این مجموعه، اهداف ستادی و عملیاتی پیش بینی و تعیین شده است. سازماندهی، طرح ریزی، هدایت و راهبری عملیات پدافندی مقابله با تهدیدات نوین دشمن، هدایت و راهبری مقابله با تهدیدات نوین سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی و اقتصادی از جمله این اهداف عملیاتی سازمان پدافند غیر عامل در ایران است. سازماند پدافند غیر عامل، مجموعه ای است که در بسیاری از سازمان ها،  وزارتخانه ها و همه استان ها نمایندگی دارد و در ارتباط و همکاری با سازمان مدیریت بحران اقدام می کند.

 ویژگی استراتژیک پدافند غیرعامل        

پدافند عامل، به معنی رویارویی و مقابله مستقیم با دشمن و به کارگیری جنگ افزارهای مناسب و موجود به منظور دفع حمله و خنثی کردن اقدامات آفندی است. در مقابل، پدافند غیرعامل یا دفاع غیرعامل به مجموعه اقداماتی گفته می شود که لزوما به معنی به کارگیری جنگ افزار و تسلیحات نیست؛ اما با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری کرد. موضوع پدافند غیر عامل به عکس دفاع عامل که باید نیروهای نظامی دخالت داشته باشند، به همراهی تمام نهادها، نیروها، سازمان ها، صنایع و حتی مردم عادی نیاز دارد. پدافند غیرعامل در حال حاضر  به عنوان یک راهکار بسیار مهم در استراتژی دفاعی و سیاسی یک کشور مد نظر قرار دارد. داشتن پدافند غیرعامل قوی، نشان دهنده آمادگی برای دفاع عامل است و نشان می دهد که آن کشور، علاوه بر آمادگی در برابر  انواع حوادث طبیعی و رخداد های پیش بینی نشده طبیعی، در برابر انواع تحریکات و تهدیدهای نظامی هم آمادگی لازم را دارد. با این تعریف، کشورها موضوع پدافند غیر عامل را در همه تاسیسات و مناطق حساس خود جدی می گیرند و کلانشهرها و مناطق شهری پر جمعیت نیز برای هر نوع تهدیدی آماده می شوند که این آمادگی، همان برگ برنده استراتژیک در معادلات بین المللی است. در حالا حاضر کشورهای اروپایی و کشورهایی همچون روسیه، آمریکا و چین موضوع پدافند غیرعامل را به عنوان الزام غیر قابل تفکیک نیروی نظامی خود در اختیار دارند و برنامه های مفصلی در این حوزه، طراحی و به روز رسانی می کنند. این توجه ابرقدرت ها به موضوع پدافند غیر عامل، نشان می دهد که لازم است بیش از پیش، این حوزه مورد توجه و بازتوانی قرار گیرد.

پدافند غیرعامل صنعت نفت؛ مستقل و همیشه فعال

صنایع و بنگاه های اقتصادی مختلف در کشور، هر کدام موضوع پدافند غیر عامل را جدی گرفته و نمایندگی از این سازمان را در درون خود دارند یا در همکاری مستقیم با سازمان پدافند غیر عامل قرار می گیرند؛ اما صنعت نفت به عنوان یکی از صنایع اصلی و حیاتی در اقتصاد کشور که دامنه زیرمجموعه ها و تاسیسات آن در استان های مختلف گسترده شده، مجموعه مستقلی از پدافند غیر عامل را در درون خود پیش بینی کرده است.  در گستره وسيع فعاليت هاي زنجيره اي صنعت نفت، از مرحله اوليـه توليـد از ميـادين نفت و گاز تا مرحله نهايي تحويل محصولات نفتي، گازي و پتروشيميايي فعال بودن هر بخش از عمليات، منوط به فعال بودن بخش هاي ديگر بالادستي و پايين دستي آن بخش است؛ هر چند لزوم اجراي پروژه هاي پدافند غيرعامل هوايي به طور همزمان در مراكز عملياتي موجـود در صنعت نفت، به منظور حداكثر آمادگي و فراگيري براي پدافند غير عامل، به سـرمايه گذاري قابل ملاحظه ای نیاز دارد؛ اما  با اولویت بندی که صورت گرفته، موضوع پدافند غیر عامل در مناطق عملیاتی مورد توجه جدی قرار دارد. بنابراین می توان گفت که پدافند غیر عامل در صنعت نفت، ضامن کاهش و به صفر رسیدن حساسیت در عملیات جامع نفت و گاز کشور است.  در عین حال، بهره مندی از اصول و الگوهای اجرایی در پدافند غیرعامل در صنایع نفت و گاز، می تواند باعث حفاظت از سرمایه های کشور شود. در این زمینه، مکان یابی صحیح عملیات، مقاوم سازی و ایجاد استحکامات، می تواند به عنوان اصول راهبردی پدافند غیرعامل مطرح شود و از بروز خسارات در صنعت نفت جلوگیری کند. به عبارتی، دفاع غیر عامل در صنعت، در مقایسه با شیوه های مختلف مقابله با انواع تهاجم، می تواند منطقی تر و با هزینه کمتر باشد، ضمن اینکه از نظر امنیتی - سیاسی نیز با اصل استقلال و خودکفایی در کشور همسویی بیشتری دارد. صنعت نفت در استان های جنوبی، دارای مناطق عملیاتی و تاسیساتی حیاتی و استراتژیک است. مناطق نفت خیز جنوب ، عسلویه ، ماهشهر و سایر مناطق عملیاتی، دارای سیستم پدافند غیرعامل مستقل و فعال هستند تا هر گونه تهدید و آسیب احتمالی، کمترین احتمال و خسارت را به دنبال داشته باشد. نمونه های موفق عملکردی پدافند غیر عامل در صنعت نفت طی سال های گذشته زیاد بوده؛ اما یکی از این اتفاقات، واکنش ها و اقدام های به موقع پدافند غیر عامل صنعت نفت را می توان در موضوع «اختلال در سامانه هوشمند سوخت» که آبان امسال رخ داد، دید که در مدت زمان کوتاهی، اختلال برطرف شد. ابراهیم رئیسی،  رئیس جمهور در این مورد از عملکرد وزارت نفت قدردانی کرد و گفت:  « می خواستند فتنه بزرگی در کشور ایجاد کنند؛ اما آنچه سبب ایجاد آرامش شد، این بود که مردم احساس کردند دولت در کنار آنهاست و با همه توان تلاش می کند مشکل را حل کند.»چرا که وزارت نفت پس از به وجود آمدن اختلال در سامانه هوشمند سوخت، به موقع وارد عمل شد و گروه های کارشناسی و فنی آن بسرعت در جایگاه های سوخت حضور یافتند تا روند سوخت رسانی در کشور با مشکل روبه رو نشود. با این حال، اگرچه عملکرد وزارت نفت در چنین حادثه ای خوب ارزیابی شد؛ اما هنوز هم در حوزه سایبری و پدافند غیرعامل، به توجه بیشتری نیاز داریم و باید در این حوزه، به روزتر و مطابق با آخرین تکنولوژی ها پیش برویم و وزارت نفت با توجه به دامنه گسترده مسؤولیت ها و حوزه های کاری، باید در این زمینه پیشتاز باشد.

سهم پژوهشگاه صنعت نفت در برنامه ازدیاد برداشت از 3 میدان

سرمایه علمی زیرساخت سرمایه اقتصادی

مشعل  توسعه میادین نفت و گاز با شیوه های جدید، همواره یکی از سیاست های اصلی وزارت نفت بوده و حالا این وزارتخانه در دوره جدید، موضوع ازدیاد برداشت حداکثری از میادین، بویژه میادین مشترک را در دستور کار و اولویت خود قرار داده است. نکته قابل توجه اینکه در این مسیر پرچالش و حساس و در شرایطی که با تحریم های همه جانبه روبه روست، دست همکاری به سمت دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقاتی دراز کرده است. جواد اوجی، وزیر نفت، پیش از این با اشاره به بحث حداکثر برداشت نفت از میدان های کشور، بخصوص میدان های مشترک گفته بود «با بیش از ۱۵۳ میلیارد بشکه نفت قابل استحصال، ظرفیت خوبی برای برداشت از این مخازن و میدان های نفتی داریم.» او به راه های مختلف افزایش برداشت از میدان های نفت و گاز و حفظ و نگهداشت آنها اشاره کرده و گفته است: «این میادین هر کدام مخازن، پیچیدگی ها و میزان اشتراکات خاص خود را دارند و با هم متفاوت هستند و از نظر تخصصی برای هر کدام باید اقدامات مختلفی انجام شود و نمی توان یک نسخه درمانی واحد را برای همه میادین تجویز کرد.»

با این رویکرد، موضوع همکاری وزارت نفت با دانشگاه ها و مراکز علمی در حوزه ازدیاد برداشت از میادین نفت و گاز از سال ها قبل شروع شده و مراحل انجام شده نقاط پرامیدی را در این حوزه روشن نگه داشته است و وزیر نفت نسبت به آنها برنامه ریزی و آینده نگری دارد. تاکنون در حوزه مطالعات ازدیاد برداشت میدان های نفت و گاز، ۲۲ قرارداد کلان پژوهشی با مجموع ارزش ۱۰۰۹ میلیارد تومان و ۴۹ میلیون یورو میان شرکت ملی نفت ایران و ۱۳ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی کشور امضا شده و در حال پیگیری است. از میان دانشگاه ها و مراکز علمی مختلفی که امروز مطالعه ازدیاد برداشت از میادین نفت و گاز را به عهده دارند، پژوهشگاه صنعت نفت، به عنوان یکی از بازوهای پژوهشی نفت، چند پروژه را در دست دارد که اتفاقات خوبی در مسیر آن رخ داده است.

  آخرین تلاش ها در مطالعات ازدیاد برداشت 

پژوهشگاه صنعت نفت با توجه به امکانات و سطح علمی خود، یکی از مجموعه های اصلی بود که در میان دانشگاه ها و مراکز علمی، طرف قرارداد با وزارت نفت قرار گرفته و در حال حاضر روی مطالعات ازدیاد برداشت میدان های بی بی حکیمه و اهواز و رگ سفید کار می کند. باید گفت در کنار سابقه مطالعه میادین در پژوهشگاه صنعت نفت، یکی از دلایل واگذاری مطالعه میدان رگ سفید به پژوهشگاه، موفقیت های این سازمان در مطالعات میادین اهواز و بی بی حکیمه به عنوان میادین بسیار بزرگ و پیچیده بوده است.

در فاز اول مطالعه میدان محورها، ویژگی ها و رفتار میدان برای شناخت کامل آن مورد توجه قرار می گیرد که این اقدام با اطلاعات اولیه، داده های سطحی و زیرسطحی میدان آغاز شده است. همانگونه که تاکنون آشکار شده، طبیعت و سرشت میدان رگ سفید با میادین دیگر متفاوت است و به نظر می رسد که روش های بهبود برداشت، بیش از روش های ازدیاد برداشت جواب می دهد. به همین دلیل است که پژوهشگاه صنعت نفت در بسته های کاری این طرح، عملا روی بسته کاری IOR تمرکز زیادی داشته و این موضوع از طریق بررسی مباحثی مانند آسفالتین، مشکلات تاسیسات سطح الارضی، مشکلات چاه ها و موضوعاتی   از جنس IOR پیگیری می شوند.

پژوهشگاه صنعت نفت، این پروژه ها را فازبندی کرده و حالا در فاز دوم، عملا بحث به روزرسانی یا ساخت مدل استاتیک و دینامیک در دستور کار قرار دارد. در واقع در فاز دوم، متوجه یکسری نواقص اطلاعاتی، نظیر کمبود آزمایشگاه های لازم برای فرایندهای مختلف ازدیاد برداشت خواهند شد و از آنجا که رفتار مدل استاتیک و دینامیک یک میدان، عملا نمایانگر رفتار کل میدان است و در میدان واقعی همه تصمیمات هزینه بردار خواهد بود، تصمیم گیری فنی و اقتصادی در این بخش برای برخورداری از یک مدل مناسب دارای اهمیت بسیاری است.

در فاز سوم، طراحی پایلوت آزمایشگاهی و فرایندهای ازدیاد برداشت انجام می شود که در همه میادین مشترک است. در فاز چهارم هم براساس مدل های استاتیک و دینامیک، نهایی شده و با استفاده از اطلاعات و آزمایشگاه های جدید، تدقیق مدل زیرسطحی و توسعه میدانی با روش های مختلف ازدیاد برداشت انجام می شود. در فاز پنجم که همان فاز آخر است، حرکت به سمت عملیات اجرایی پایلوت آغاز می شود.

طبق آخرین اعلام پژوهشگاه صنعت نفت، در حال حاضر مراحل شناخت میدان بی بی حکیمه و مطالعات تطبیقی غربالگری روش های ازدیاد برداشت آن به پایان رسیده است. در فاز (یک) میدان بی بی حکیمه، علاوه بر گردآوری داده ها، پژوهشگاه تلاش کرده به عنوان پزشک میدان، با همکاری کارفرما ( مناطق نــفت خیز جنـوب و پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ) که همگی از ذینفعان پروژه بوده اند، بــــراســاس چالش های مختص میدان ، برای آنها RFP (شرح نیاز ) تهیه کند، ضمن اینکه پژوهشگران این مجموعه با مطالعه تطبیقی، روش های ازدیاد برداشت در میادین دنیا را مورد بررسی قرار داده اند تا دامنه تغییرات و ریسک های احتمالی را بررسی کنند.

پژوهشگاه با توجه به ویژگی ها و شرایط متفاوت میدان اهواز با بی بی حکیمه، رویکردی متفاوت را در دستور کار خود قرار داده است. میدان اهواز، بزرگترین میدان نفتی کشور است، بنابراین تعداد چاه ها بیشتر از بی بی حکیمه است و بر همین اساس، تیم بزرگتری برای میدان اهواز تشکیل شد.

علاوه بر همه این موارد، پژوهشگاه بانک اطلاعاتی این سه میدان را تهیه و مشخصه سازی خواص مخزنی و تکمیل الگوی استاتیک مخازن آسماری و بنگستان انجام شده و در ادامه، الگوی دینامیک و تطابق تاریخچه در برنامه قرار دارد. انجام این مطالعات، مزیت های زیادی دارد که از جمله آن می توان به برآورد و محاسبه دقیق نفت درجای اولیه، کنترل تولید سیالات ناخواسته، ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود تولید و ارائه سناریوهای برتر ازدیاد برداشت در مدتی کوتاه اشاره کرد.

 نتیجه محوری و ثروت آفرینی برای صنعت نفت

ازدیاد برداشت نفت، مجموعه ای از تکنیک ها و فرایندهایی است که طی آن سعی می شود با استفاده از انرژی یا موادی خارج از میدان نفتی، میزان نفت خامی را که استخراج آنها با روش های معمولی امکانپذیر یا مقرون به صرفه نیست، استحصال کنند. روش های مختلف ازدیاد برداشت نفت، شامل روش های آب روبی، گرمایی، شیمیایی و امتزاجی می شود که برای هر کدام از این روش ها در علوم و فناوری های جدید، شیوه هایی پیش بینی شده است. کارشناسان می گویند، اعتبارات قابل توجهی که شرکت ها در خصوص مطالعات مخازن هزینه می کنند، علاوه بر حل مشکلات جاری و آتی صنعت نفت و افزایش درآمدهای ارزی، زمینه ای برای پیشرفت در حوزه خدمات فنی و مهندسی مخازن خواهد بود.

با انجام پژوهش های ازدیاد برداشت با رویکرد «نتیجه محور» از سوی دانشگاه ها و مراکز علمی و دانشگاهی، پس از اخذ نتیجه قابل توجه در حوزه ازدیاد برداشت، این امکان فراهم می شود که دانشگاه ها، دانش فنــی و فناوری حاصل شده خود را تجاری کنند. به عبارتی لازم است که رویکرد کارآفرینی و اقتصاد دانش بنیان را با هدف ثروت آفرینی از دانش در دانشگاه های طرف قرارداد وزارت نفت نهادینه کنیم. در عین حال می توان امیدوار بود که در پایان قراردادهای پژوهشی مشترک دانشگاه ها و صنعت نفت برای ازدیاد برداشت، جامعه ای تخصصی از متخصصان و مشاوران مخازن نفتی در انستیتوهای تخصصی فعال باشند.

بر اساس مطالعات صورت گرفته، برآورد نفت درجای سه میدان اهواز، بی بی حکیمه و رگ سفید حدود ۱۰۰ میلیارد بشکه است و همین عدد، بخوبی بیانگر آن است که ازدیاد برداشت در این فیلدها، قابلیت ایجاد چه ظرفیت سرشاری برای کشور دارد و پژوهشگاه با موفقیت در این ماموریت مهم، نقش پژوهش و فناوری در صنعت را یک بار دیگر اثبات می کند.

   شرکت ملی حفاری ایران

معرفی برترین های1400 در بخش های عملیاتی، پشتیبانی و ستادی

هم زمان با چهل ودومین سالگرد تأسیس شرکت ملی حفاری ایران، برترین های این شرکت در سال 1400 در بخش های عملیاتی، پشتیبانی و ستادی معرفی و تقدیر شدند.

در آیین بزرگداشت سالروز تأسیس شرکت ملی حفاری ایران(اول دی ماه 1358) که با حضور حمیدرضا گلپایگانی مدیرعامل، اعضای هیات مدیره و مدیران ارشد شرکت در سالن اجتماعات ساختمان مرکزی در اهواز برگزار شد، پروژه های نمونه، دستگاه های نمونه، دستگاه نمونه HSE، اردوگاه نمونه، گروه جابه جایی، واحدهای نمونه معاونت فنی و مهندسی، واحدهای نمونه ستادی و تیم های ورزشی نمونه لوح تقدیر دریافت کردند.

بر این اساس لوح تقدیر پروژه های نمونه به غلامرضا آل محمود، مدیر پروژه حفاری میدان نفت شهر و مریدپور بابادی، مدیر پروژه حفاری منابع آب زیرزمینی در استان سیستان بلوچستان اهدا شد.

همچنین لوح سپاس دستگاه های نمونه نیز به دستگاه های حفاری 31 فتح (الماسیان، مدیریت عملیات حفاری خشکی2)، دستگاه حفاری 32 فتح (نعمت اکبری، مدیریت عملیات حفاری خشکی یک)، دستگاه حفاری 78 فتح (علی اصغر رحمانی، مدیریت عملیات حفاری خشکی3)، دستگاه حفاری دریایی مورب (جهانگیر فاضلی) اهدا شد.

واحد بازرسی فنی لوله ها و ابزارآلات حفاری، محمدرضا سیاحی، مدیریت نگهداری و تعمیرات،و احد تعمیرات اساسی و اصلاحی هیدرولیک، حسن گیتی و مدیریت سیالات، اداره مهندسی اجرایی سیال حفاری، محمدرضا ساکبی، نیز واحدهای نمونه بخش مزبور هستند که نمایندگان آنها لوح تقدیر دریافت کردند.

دستگاه حفاری 71 فتح (شریفی، رئیس دستگاه)و دستگاه حفاری 86 فتح (یزدانی و حافظی ،رئیس دستگاه)، دستگاه های نمونه اچ اس ای و دستگاه حفاری31 فتح،(حسن باوی)، دستگاه حفاری33فتح (حسین شعری) و دستگاه حفاری 92 فتح (رضا سلیمانی)، اردوگاه های نمونه ای هستند که لوح سپاس به نمایندگان آنها اهدا شد.

در بخش جابه جایی دکل نیز گروه جابه جایی فجر به نمایندگی علی صداقت پور و در بخش واحدهای نمونه معاونت فنی مهندسی،اداره عملیات ویژه حفاری (قربانعلی کاظمی)، اداره کل خدمات سیمان و انگیزش چاه، مدیریت خدمات فنی حفاری (فرخ حسن زاده)، اداره مهندسی و فناوری ساخت، مدیریت پژوهش فناوری و مهندسی ساخت (علیزاده عطار)، همچنین عبدالرحمن علی محمدی، مدیر امور مهندسی، رضا اسکندری نیا، مدیر فناوری اطلاعات و ارتباطات، واحد نمونه ستادی، اداره حراست (سیاوش سهرابی مقدم) و سازنده ماکت و تجهیزات حفاری (احمد حسن پور) لوح تقدیر دریافت کردند.

در بخش تیم های ورزشی نیز پاورلیفتینگ (قهرمان باشگاه های جهان)، پاورلیفتینگ (قهرمان مسابقات لیگ برتر کشور)، فوتبال امید (قهرمان لیگ دسته یک کشور و صعود به لیگ برتر)، وزنه برداری (نایب قهرمان لیگ برتر کشور)،کاراته (مقام سوم سوپرلیگ قهرمانی کاراته کشور)، گلف (قهرمان لیگ برتر کشور) به نمایندگی آقای سیدسالار محمدنیا، تیم هایی بودند که با اهدای لوح از آنها تقدیر شد.

در این آیین همچنین از خانواده های معزز شهدای مدافع حرم شهید محمود مراد اسکندری و شهید نادر حمید تجلیل شد.

 

    شرکت نفت و گاز پارس

تاکید بر تامین امکانات برای اجرای ماموریت ها

رئیس سازمان حراست صنعت نفت در بازدید از منطقه عملیاتی پارس جنوبی و طرح های در حال احداث شرکت نفت و گاز پارس، بر پشتیبانی این سازمان به منظور رفع گلوگاه های تولید و تأمین امکانات و ابزارهای لازم برای اجرای مأموریت ها تأکید کرد.عظیم شیراوند در سفر به منطقه پارس جنوبی و یک شب اقامت در سکوی عملیاتی1 SPQدر مرز آبی ایران و قطر با اشاره به نقش موثر شرکت نفت و گاز پارس درتامین 70 درصد انرژی مورد نیاز کشور، فعالیت های این شرکت را در تولید صیانتی و پایدار گاز از مخزن مشترک ایران و قطر مهم برشمرد.

وی همچنین در مدت یک شب اقامت خود در سکوی عملیاتی1 با کارکنان و کارگران عملیاتی حاضر در سکوهای دریایی پارس جنوبی نشست مشترک داشت و در جریان جزئیات مسائل و مشکلات از جمله حقوق، مزایا، امکانات رفاهی و... قرار گرفت. شیراوند وظیفه ذاتی سازمان حراست صنعت نفت را صیانت از نیروی انسانی و منافع ملی کشور خواند و گفت: دستیابی به حجم وسیعی از ذخایر گاز و به تبع آن رشد تولید ناخالص داخلی، نیازمند حمایت همه جانبه ارکان تصمیم گیر نظام جمهوری اسلامی است و سازمان حراست صنعت نفت خود را مکلف به انجام وظایف و مأموریت های محوله همسو با سیاست های دولت خدمتگزار و مطابق با دستورعمل های ابلاغی وزارت نفت می داند. رئیس سازمان حراست صنعت نفت در سفر سه روزه خود به پایتخت انرژی ایران(عسلویه) از طرح های در حال توسعه پارس جنوبی از جمله پالایشگاه فاز 14 نیز دیدن کرد.

 برداشت روزانه گاز از مرز700میلیون مترمکعب گذشت

 مدیر تولید و عملیات شرکت نفت و گاز پارس از ثبت برداشت روزانه 705میلیون مترمکعب هم زمان با سالروز تأسیس شرکت نفت و گاز پارس خبر داد.علیرضا عبادی با بیان اینکه برداشت گاز از سکوهای سی وهفت گانه تولیدی پارس جنوبی با برنامه ریزی دقیق و منسجم، شرایط مطلوبی دارد، افزود: با توجه به نقش گاز طبیعی در مدیریت کلان اقتصادی کشور و تعهد شرکت نفت و گاز پارس در تأمین 70درصد نیاز روزافزون مصرف گاز به ویژه در فصل سرما، توانسته ایم فراتر از برنامه مصوب شرکت ملی نفت ایران عمل کنیم.وی با قدردانی از تلاش حداکثری و شبانه روزی کارکنان عملیاتی شرکت در تولید پایدار و ایمن گاز و دستیابی به میزان تولید فراتر از برنامه، تداوم شرایط موجود به ویژه در سه ماه زمستان پیش رو را در گرو همکاری و پشتیبانی های مؤثر مدیریت های ستادی شرکت نفت و گاز پارس از جمله مدیریت تدارکات و امور کالا، مدیریت امور مالی و... عنوان کرد.عبادی تأکید کرد: خوشبختانه با حمایت ها و حضور مداوم مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در جلسات عملیات تولید و صدور دستورات راهگشا، کمک شایان توجهی به رفع تنگناها و چالش های پیش روی تولید حداکثری گاز از میدان پارس جنوبی شده است. مدیر تولید و عملیات شرکت نفت و گاز پارس، برداشت روزانه گاز از میدان مشترک پارس جنوبی در آذرماه امسال را به طور میانگین بیش از 682 میلیون مترمکعب اعلام و اظهار کرد: رکورد برداشت روزانه گاز از میدان مشترک گازی با قطر امسال با ثبت ۷۰۵ میلیون مترمکعب(30 آذرماه) همزمان با سالروز تاسیس شرکت نفت و گاز پارس رقم خورد.

 

فراخوان کمیته امداد برای مشارکت وزارت نفت در طرح اکرام

بنابه پیشنهاد کمیته امداد امام خمینی (ره)استان تهران کارکنان وزارت نفت می توانند به طورمستقیم در طرح اکرام این نهاد حمایتی مشارکت کنند.

در این طرح که به دوشیوه ایتام ومحسنین انجام می شود، کارکنان وزارت نفت می توانند باپرداخت ماهانه حداقل 100هزار ریال در طرح «هرکارمند، یک فرزند نیازمند» (ایتام ومحسنین) کمیته امداد امام خمینی (ره)مشارکت کنند.

طرح اکرام با هدف رسیدگی بیشتر به نیازهای مادی ومعنوی فرزندان خانواده های تحت حمایت کمیته امداد در دوبخش ایتام (فرزندان محروم از نعمت پدر) واکرام (فرزندان خانواده های نیازمند دارای پدر به دلیل از کارافتادگی، بیماری، کهولت سن و ...) ایجاد شده است.

مشارکت دراجرای طرح اکرام به روش های پیش گفته می تواند به صورت عضویت انفرادی(حامی حقیقی) یاعضویت گروهی(حامی حقوقی) انجام شود.

عضویت انفرادی، باثبت کد ملی وشماره تماس درسامانه اکرام کمیته امداد و تخصیص فرزند به آنان وعضویت گروهی برای حمایت از فرزندان ایتام ومحسنین نیزبا کسرمبلغ ماهانه 100هزاربرای حمایت ازهر فرزند انجام می شود.

مشارکت دراجرای طرح مفتاح الجنه؛ دیدارکارکنان ومسئولان وزارت نفت با خانواده های تحت حمایت امداد دارای شرایط حاد و استفاده ازظرفیت های وزارت نفت درجهت اهداف کمیته امداد با هدف محرومیت زدایی به ویژه جذب حامیان ازبین کارکنان ادارات وشرکت های زیرمجموعه، از دیگر موارد پیشنهادی کمیته امداد امام خمینی(ره) به وزارت نفت است.

علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر به منظور مشارکت در طرح اکرام کمیته امداد امام خمینی(ره) می توانند با محبوبه علی عسکری با شماره 09136618833 تماس بگیرند.

  نفت و گاز زاگرس جنوبی 

افزایش توان  برداشت 1.5 میلیون مترمکعبی گاز

مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی از افزایش روزانه 1.5میلیون مترمکعبی توان برداشت گاز این شرکت با راه اندازی دو حلقه چاه خبر داد.

سیدابوالحسن محمدی گفت: چاه شماره 17 دالان از جمله چاه های توسعه ای میدان گازی دالان است که عملیات حفاری آن از سوی اداره حفاری شرکت نفت مناطق مرکزی ایران طی حدود 6ماه و نیم به طور انجامید.

وی افزود: پس از اتمام عملیات حفاری و ترخیص دکل حفاری، مدیریت امور فنی زاگرس جنوبی با استفاده از چوک منی فولد (Choke Manifold) و نصب و اتصال موقت خط لوله جریانی گودال سوخت، اقدام های اصلاحی درون چاهی از جمله جریان چاه به گودال سوخت باهدف تمیزسازی و بررسی وضع سیال تولیدی،راندن نمودار نگار تولید، مسدودسازی ناحیه آبده، مشبک کاری سازند دالان بالایی و اسیدکاری گسترده انجام و این چاه  پس از نصب تسهیلات سرچاهی، در نیمه دوم آذرماه امسال با دبی یک میلیون مترمکعب در روز عملیاتی شد.

مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی درباره ادامه این روند گفت: نصب تسهیلات سرچاهی و خطوط لوله جریانی چاه از سوی اداره مهندسی و ساختمان شرکت نفت مناطق مرکزی ایران و راه اندازی آن نیز با همکاری گروه راه اندازی و منطقه عملیاتی آغار و دالان شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی، پس از انجام 20 هزار نفر- ساعت کار در شرایط کاملاً ایمن انجام شده است.

محمدی به راه اندازی چاه شماره یک تابناک اشاره و تصریح کرد: عملیات تعمیر و بازگردانی چاه شماره یک تابناک که به دلیل تولید آب مازاد و پارگی جداری دچار مشکل شده بود، از طریق دکل حفاری در سال های گذشته طی دو مرحله انجام، اما به دلیل مانده گذاری و عدم موفقیت، چاه به صورت معلق از مدار تولید خارج شد.

وی افزود: سال 99 با استقرار دکل حفاری، عملیات تعمیر این چاه به طور مجدد آغاز و این بار با انجام حفاری انحرافی، چاه در لایه دالان تکمیل شد و به تولید مجدد رسید.

مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی با اشاره به اینکه عملیات تعمیر این چاه از سوی اداره حفاری شرکت نفت مناطق مرکزی ایران ۶ ماه به طول انجامید، تصریح کرد: نصب تسهیلات سرچاهی این چاه از سوی اداره مهندسی و ساختمان زاگرس جنوبی و منطقه عملیاتی پارسیان انجام شد و عملیات راه اندازی آن نیز از سوی گروه راه اندازی و منطقه عملیاتی پارسیان پایان یافت و در مجموع با انجام ۱۸ هزار نفر- ساعت کار در شرایط کاملاً ایمن با تأیید اداره بازرسی فنی، این چاه به چرخه تولید بازگشت.محمدی با اشاره به اینکه عمده عملیات راه اندازی این چاه با استفاده از ظرفیت های داخلی زاگرس جنوبی اجرا شده است، ادامه داد: تنها در بخش سیویل از خدمات پیمانکار استفاده و بقیه اقدام ها با بهره گیری از توان متخصصان زاگرس جنوبی و با استفاده از کالاهای موجود در انبارها انجام شده است.

وی از همه دست درکاران راه اندازی این دو حلقه چاه تقدیر کرد و گفت: استمرار تولید زمستانی زاگرس جنوبی، نتیجه حمایت شرکت نفت مناطق مرکزی ایران و تلاش گروهی کارکنان در ستاد و مناطق عملیاتی است.

 

    نفت و گاز شرق

 ساخت «پمپ تست سیار» ادوات کنترل فشار چاه ها

 دستگاه «پمپ تست سیار» ادوات کنترل فشار چاه پیمایی و رشته های تکمیلی به همت متخصصان شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق طراحی و ساخته شد.بهروز راهداری، رئیس اداره خدمات فنی چاه های شرکت نفت و گاز شرق گفت: این تجهیز از سوی متخصصان شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق، با تکیه بر توان و دانش بومی و صرف کمترین هزینه طراحی و ساخته شده است. وی با اشاره به راه اندازی محوطه جدید آزمایش ادوات کنترل فشار تجهیزات رشته تکمیلی چاه ها و ضرورت استفاده از پمپ تست سیار به منظور افزایش ضریب ایمنی چاه گفت: با توجه به مبنای قیمتی سال 97 این تجهیز (10هزار و 500 دلار) طراحی و ساخت آن با همت و همفکری همکاران بخش عملیات و تعمیرات درون چاهی کلید خورد.رئیس خدمات فنی چاه های شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق تصریح کرد: این دستگاه با فشار کاری 10 هزار پام طراحی و آزمایش های مختلف کارگاهی نیز روی آن انجام شده است.راهداری با بیان اینکه پمپ تست سیار ساخته شده با تکیه بر توان و تخصص داخلی، هم اکنون آماده بهره برداری است، از همکاران خود واحد تعمیرات و ابزاردقیق و دیگر تلاشگران به ویژه واحد چاه پیمایی برای ساخت این تجهیز کاربردی قدردانی کرد.

 

 3 حکم؛ 3 انتصاب

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با صدور احکامی جداگانه علیرضا دامغانی را به عنوان رئیس حراست این شرکت و مراد کمالی را به عنوان مدیرعامل و عضو اصلی هیات مدیره شرکت نفت خزر منصوب کرد.

محسن خجسته مهر در حکم انتصاب دامغانی با توجه به نقش اساسی حراست در صیانت از حریم کارکنان، دارایی ها و تأسیسات، برمواردی همچون صیانت از حریم و شئونات نیروی انسانی با برخورد ارزشی و کریمانه در حین انجام مأموریت های حفاظتی و حراستی، افزایش ضریب حفاظتی و حراستی در نگهداری از اطلاعات، اسناد طبقه بندی شده، دارایی ها، تأسیسات، شبکه های ارتباطی و فناوری اطلاعات، جلوگیری از بروز هرگونه فضای ناسالم، ناامن و آسیب زا در محیط اداری شرکت و اهتمام جدی در تعامل با کارکنان و افزایش حساسیت امنیت برای بالا بردن بهره وری، همچنین شناسایی نقاط ضعف و آسیب حراستی و عارضه یابی از اتفاقات و رویه های نامعمول و ارائه روش های بهبود و به کارگیری نیروهای مؤمن، شایسته و بااستعداد و استفاده از مدیران انقلابی، توانمند، متخصص و فسادستیز، تاکید کرده است.

تقویت توانمندی های تخصصی، مدیریتی، مهارتی و اخلاق حرفه ای در تمام سطوح سازمان، تعامل و ارتباط تنگاتنگ با مدیران ستادی، شرکت های تابعه و سازمان های ذی ربط به ویژه سازمان حراست وزارت نفت، همچنین نظارت روشمند بر عملکرد واحدهای حراست شرکت های تابعه باهدف بهبود مستمر فرآیندها و عملکردها و اعمال نظم و آراستگی و توسعه اخلاق حرفه ای در حفاظت از اسرار و رازداری از اطلاعات پرسنل و سازمان، دیگر مواردی است که خسته مهر در حکم انتصاب دامغانی بر آنها تاکید کرده است.

در حکم مراد کمالی نیز آمده است: پیرو حکم شماره م ع 313867 تاریخ 12/8/1400 و با عنایت به مراتب تعهد، تخصص و تجربیات جنابعالی به موجب این حکم به عنوان مدیرعامل و عضو اصلی هیات مدیره شرکت نفت خزر منصوب می گردید.

مدیر بهینه سازی انرژی در امور حمل ونقل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، نماینده مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در کمیسیون معاملات و جانشین شورای فرهنگی شرکت بهینه سازی مصرف سوخت و عضو شورای پژوهش و فناوری شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، عضو کارشناس کمیسیون امور زیربنایی و انرژی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام،همچنین مدیرعامل شرکت خدمات ترابری و پشتیبانی نفت(مناطق نفت خیز جنوب) بخشی از کارنامه کاری مراد کمالی است.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در این احکام با تاکید بر همکاری این مجموعه ها با دامغانی و کمالی، برای آنها نیز در انجام وظایف محوله آرزوی توفیق کرده است.

 انتصاب مدیرکل منابع انسانی ستاد وزارت نفت

معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزیر نفت نیز طی حکمی جواد یزدیان را به عنوان مدیرکل منابع انسانی ستاد وزارت نفت منصوب کرد.

در حکم علی مددی خطاب به یزدیان آمده است:

«با عنایت به تعهد، تخصص و تجربیات ارزشمند جنابعالی و پیرو حکم شماره م ت م س ا/۳۳۸۶۶۳ مورخ ۲۶/۰۸/۱۴۰۰ بدینوسیله به عنوان «مدیرکل منابع انسانی ستاد» منصوب می گردید.

امیدوارم با توکل بر خداوند متعال و در ظل توجهات حضرت ولیعصر(عج) در انجام وظایف محوله موفق و موید باشید.»

   گاز استان خراسان رضوی   

ضرورت آگاهی از سیاست های توسعه شهری، روستایی و صنعتی

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی گفت: شرکت های خدماتی حوزه انرژی باید از سیاست های توسعه شهری، روستایی و صنعتی استان آگاه باشند.

مجید خدایی در نشست کارگروه نفت و گاز «کمیته سوخت» ستاد انرژی استان خراسان رضوی که با حضور مدیران شرکت های نفت و گاز استانی و منطقه ای در شرکت گاز این استان برگزار شد، افزود: این مهم کمک خواهد کرد که شرکت های خدماتی بتوانند موازی با این اقدام ها، خدمت رسانی کنند.

وی با بیان اینکه اثر این هم افزایی به وضوح در خدمت رسانی به بخش های مختلف استان دیده می شود، افزود: تقاضای ما از مدیران، تدوین برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت با رویکرد آمایش سرزمین است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی اظهار کرد: برنامه ها در هر بخش باید شفاف و قابل اندازه گیری باشد و به تصویب شورای برنامه ریزی و توسعه استان برسد.

در ابتدای این نشست، مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی و دبیر کمیته گزارشی از روند گازرسانی به بخش های مختلف استان ارائه و تصریح کرد:خراسان رضوی دارای 2 میلیون و 500 هزار مشترک در بخش های مختلف مصرفی است و هم اکنون 99.9 درصد از جمعیت شهری و 96 درصد جمعیت روستایی آن، زیرپوشش گاز طبیعی قرار دارند.

حسن افتخاری گفت: پیش بینی می شود با تکمیل و بهره برداری طرح های در دست اجرا، ضریب نفوذ گاز بخش روستایی استان  خراسان رضوی به بیش از 99 درصد برسد.

در ادامه این نشست دیگر مدیران شرکت های بهره برداری نفت گاز شرق، پخش فرآورده های نفتی منطقه خراسان رضوی، منطقه 4 عملیات انتقال گاز و پالایشگاه شهید هاشمی نژاد نیز گزارشی از حوزه های کاری خود و هماهنگی میان بخشی برای گذر از فصل سرما ارائه کردند.

 

    شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی

 مشکلات کارکنان حمل ونقل جاده ای با حساسیت پیگیری می شود

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی گفت: مشکلات کارکنان بخش حمل ونقل جاده ای با جدیت در مجموع پالایش و پخش فرآورده های نفتی و دولت در حال پیگیری است و تلاش می کنیم این مشکلات را به حداقل ممکن برسانیم.

کرامت ویس کرمی با اشاره به اهمیت بخش حمل ونقل در زنجیره تأمین سوخت کشور افزود: نقش ناوگان حمل مواد سوختی به عنوان واسط بین بخش ذخیره سازی یا تولید با بخش مصرف کننده نهایی در این زنجیره بی بدیل است و بر کسی پوشیده نیست.

وی با بیان اینکه کارکنان حمل ونقل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در سه بخش ریلی،جاده ای و دریایی به صورت شبانه روزی فعال هستند، اظهار کرد:این ناوگان که سوخت رسانی به مصرف کنندگان همه بخش ها(حمل ونقل سبک و سنگین، صنایع عمده و غیر عمده و دیگر مصرف کنندگان جزء در بخش های کشاورزی، صنعت، تجارت و...) را انجام می دهند، همیشه در کنار مجموعه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران بوده است؛ از این رو همیشه قدردان زحمات آنها هستیم.

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با اشاره به اینکه در یک تا دو سال گذشته مسائل زیادی در اقتصاد کارکنان این ناوگان حمل سوخت حادث شده است، اظهار کرد: با وجود این سوخت رسانی لحظه ای متوقف نشده است و وظیفه داریم مسائل و مشکلات این بخش را پیگیری کنیم. ویس کرمی افزود: در دولت نیز این پیگیری ها ادامه دارد تا بتوانیم مسائل و مشکلات حوزه حمل ونقل را به دلیل اهمیت و جایگاهی که در زنجیره تأمین و توزیع سوخت دارد، برطرف کنیم.

 

    خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه تهران

تست هیدرواستاتیک روی خط 8 اینچ مهرآباد

مهندس ارشد نت مکانیک شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه تهران گفت: از انجام تست هیدرواستاتیک روی خط 8 اینچ ری به فرودگاه مهرآباد خبر داد.

علی پیرزاده گفت: این عملیات باهدف اطمینان از سلامت و حفظ تداوم عملیات انتقال سوخت، همچنین جلوگيري از آسیب های احتمالی انجام شده است.

وی با بیان اینکه افت فشار از شاخص های اصلی انجام تست هیدرواستاتیک در خطوط لوله است، افزود: نشتی داخلی در ولوهای همجوار و پارگی خطوط ترانسفر می تواند از دلایل انجام این عملیات باشد.

پیرزاد یافتن پوسیدگی های موجود در خطوط را که منجر به افت فشار می شود، یکی از اهداف انجام این تست برشمرد و یادآور شد: افزون بر افزایش سطح کیفی خطوط برای ترانسفر مواد نفتی، شناسایی ولوهای دارای نشتی داخلی و نقاطی که بهره برداری غیرمجاز انجام می شود، از دیگر اهداف آزمایش تست هیدرواستاتیک روی خط 8 اینچ ری - فرودگاه مهرآباد بوده است.

وی تصریح کرد: در این عملیات، افزون براسپیدگذاری در فواصل معین و گیج گذاری مسیر خط، شرایط بهره برداری برای انجام محاسبات دقیق در زمان و مقدار ارسال نفتی از مبدا تا مقصد، زیر نظر قرار گرفت.

پیرزاد جلوگیری از آلودگی زیست محیطی، پیشگیری از امکان بهره برداری غیررسمی و ایجاد شرایط ایمن برای جابه جایی فرآورده های نفتی را سه مولفۀ بسیار مهم در اجرای هدفمند تست یاد شده برشمرد.

 

    شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران

افزایش ظرفیت ذخیره سازی شوریجه به روزانه 40 میلیون مترمکعب

مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران با اشاره به برون سپاری طرح ذخیره سازی مخزن شوریجه گفت: ظرفیت این مخزن به روزانه 40 میلیون مترمکعب می رسد.

رضا نوشادی در آیین تنفیذ قرارداد طرح ذخیره سازی گاز در میدان خانگیران (مخزن ذخیره شوریجهD) گفت: تولید گاز از ابتدای انقلاب تاکنون از 7 میلیون مترمکعب به روزانه 870میلیون مترمکعب رسیده است، طوری که بعضی تحلیلگران معتقدند نباید به بعضی شهرها و روستاها گازرسانی می کردیم و همین موضوع نقطه انتقاد از شرکت گاز ملی ایران و مدیریت مهندسی و توسعه گاز ایران بوده است.

وی با اشاره به اینکه هم اکنون هزار و 870 کیلومتر لوله با سایز بزرگ به طور هم زمان در دستور کار شرکت مهندسی و توسعه گازاست، ایستگاه های در حال ساخت به طور هم زمان را نیز دورقمی اعلام کرد و آن را یک رکورد خواند.مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران تصریح کرد: شرکت ملی گاز ایران امروز با این قرارداد برای نخستین بار مدیریت مخزن را در یکپارچگی زنجیره ارزش به عهده گرفته و مدیریت این مخزن را از طریق یک قرارداد برون سپاری انجام می دهد.نوشادی ادامه داد: قراراست میدان شوریجه که ظرفیت ذخیره سازی کنونی اش 20میلیون مترمکعب در روز است به 40میلیون مترمکعب در روز ارتقا یابد و از 2.25 میلیارد مترمکعب ذخیره سازی به 4.5میلیارد مترمکعب در سال برسد، اما حاصل کاربسیارفراتراست و به زودی سراجه قم را هم واگذار خواهیم کرد.مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران با بیان اینکه برای نخستین بار در شرکت ملی گاز ایران توسعه میدان های گازی مانند میدان مختار، بانکول، قزل تپه و... انجام می شود، تصریح کرد: روند مطالعاتی این میدان ها در حال انجام است.

 

     شرکت انتقال گاز ایران

تقویت ناوگان آتش نشانی در تاسیسات ذخیره سازی سراجه قم

سرپرست منطقه 3عملیات انتقال گاز از تقویت و آماده سازی یک دستگاه ماشین آتش نشانی در تأسیسات ذخیره سازی خبر داد.

رسول داودی نژاد گفت: این منطقه عملیاتی با هدف پیشبرد اهداف سازمانی در حوزه ایمنی و آتش نشانی مجتمع پالایشگاهی و ذخیره سازی سراجه قم و برحسب الزام های رتبه بندی ایستگاه های آتش نشانی اداره کل اچ اس ای وزارت نفت، با نظارت شرکت انتقال گاز ایران اقدام به تقویت ناوگان آتش نشانی این مجتمع کرده است.

وی با اشاره به اینکه برهمین اساس الزام های ایستگاه آتش نشانی سراجه در رده C قرار گرفته است و نیاز به سه دستگاه کامیون آتش نشانی دارد، تصریح کرد: با توجه به اهمیت واکنش مناسب در شرایط اضطراری و وقوع حوادث احتمالی، با دریافت مجوزهای اولیه، یک دستگاه کامیون اسکانیا P360، به عنوان خودرو آتش نشانی تجهیز شد.سرپرست منطقه 3عملیات انتقال گاز گفت: اقدام ها شامل ساخت کابین،مخازن آب و فوم، پمپ آب با ظرفیت 6500 لیتر در دقیقه و مانیتور 4500 لیتر در دقیقه به همراه تجهیزات مورد نیاز برای عملیات های مختلف آتش نشانی است.

 

    شرکت ملی نفت ایران

دعوت از شرکت های دانش بنیان برای احیای چاه های کم بازده

مدیریت سرمایه گذاری و کسب وکار شرکت ملی نفت ایران از شرکت های فناور و دانش بنیان برای اجرای طرح های احیای چاه های کم بازده نفت و استحصال گاز هلیوم دعوت به همکاری کرد.

بنار اعلام این مدیریت، پیرو سیاست های ابلاغی مقام عالی وزارت نفت در آیین بزرگداشت روز ملی پژوهش و حسب دستور مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، احیای بیش از 700حلقه از چاه های کم بازده کشور با استفاده از روش های نو و دانش محور در دستور کار قرار گرفته است.

اجرای طرح های احیای چاه های کم بازده در جهت اجرای بندهای 14 و 15سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی برافزایش ذخایر نفت و گاز، توسعه ظرفیت های تولید و برداشت صیانتی از منابع هیدروکربوری، همچنین تقویت درون زایی و تحقق اقتصاد دانش بنیان از طریق توسعه طرح های فناورانه، در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار گرفته است.

به منظور توسعه زنجیره ارزش گاز تولیدی پارس جنوبی و توسعه و تجاری سازی فناوری تولید هلیوم مایع از گاز طبیعی، طرح استحصال و جمع آوری گاز هلیوم نیز تدوین شده است.

به همین منظور به زودی چارچوب واگذاری و جزئیات این دو طرح از سوی مدیریت سرمایه گذاری و کسب وکار شرکت ملی نفت ایران به صورت عمومی اطلاع رسانی می شود.

بازسازی معابر 15 روستای خوزستان با 90 میلیارد ریال اعتبار

معابر 15روستا در خوزستان به همت مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز شرکت ملی نفت ایران بهسازی و بازسازی شد.

این مهم همسو با انجام تکالیف مسئولیت اجتماعی شرکت ملی نفت ایران با هدف خدمت به جامعه روستایی برای توسعه و محرومیت زدایی در مناطق نفت خیز با اختصاص 90 میلیارد ریال اعتبار در آذرماه امسال انجام شده است.

تل بردی، جولکی، بیدبلند، شهرک وحدت، کوتک محمد کریم، امیر چراغعلی، امیرعسکر، بنه قیطاس، بنه کریم، تغلی ال عباد، زیر زرد، همچنین سرچشمه سفلی، صباحی، عین حماد، قلعه شیخ، مجموعه روستاهایی هستند که معابر آنها به طول 7530 متر و سطح 52 هزار و 716 مترمربع با همکاری بنیاد مسکن استان خوزستان، زیرسازی و آسفالت شده است.

مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز همسو با ایفای نقش مسؤولیت اجتماعی شرکت ملی نفت ایران، اجرای پروژه های آموزشی، ورزشی، بهداشتی، راه، آب رسانی، برق رسانی، خدماتی و... را در مناطق نفت خیز و محروم کشور در دستور کار دارد.

 

    پخش فرآورده های نفتی منطقه خراسان شمالی

ارسال 200 میلیون لیتر سوخت دوم به نیروگاه شیروان

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه خراسان شمالی از ارسال 200 میلیون لیتر سوخت دوم به نیروگاه سیکل ترکیبی شیروان از ابتدای امسال تاکنون خبر داد.مجتبی شکوری در بازدید مشترک مدیران شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه خراسان شمالی، شرکت گاز استان و مدیرکل امنیتی استانداری از نیروگاه شیروان گفت: با توجه به افزایش مصرف گاز در استان و ضرورت تأمین گاز مصرفی خانواده ها، تمهیدات لازم برای تأمین و ذخیره سازی نفت گاز نیروگاه شیروان در فصل زمستان در نظر گرفته شده است.وی افزود: تأمین سوخت زمستانی به ویژه بخش خانگی و نیروگاهی، از جمله مأموریت های اصلی این شرکت است.مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه خراسان شمالی گفت: هم اکنون روزانه 2 میلیون لیترنفت گاز برای تأمین سوخت دوم نیروگاه شیروان به این واحد صنعتی حمل می شود.

 

   خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب

تعویض بخشی از خط لوله  نفت شهر- کرمانشاه 

تعویض 72 متر از خط لوله 8 اینچ انتقال نفت خام نفت شهر- کرمانشاه درتقاطع با بزرگراه کربلا  با تلاش های شبانه روزی تیم عملیاتی و تعمیراتی منطقه غرب با موفقیت انجام شد.

مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب گفت: این اقدام با هدف ایمن سازی و انجام عملیات انتقال پایدار مواد نفتی، همچنین جلوگیری از بروز حوادث زیست محیطی در اولویت قرار گرفت.

قدرت سربازی گفت: این عملیات در پی نتایج پیگرانی هوشمند خط لوله انتقال خام نفت شهر-کرمانشاه پس از انجام تعمیرات موقت آن آغاز و به دنبال آن نیز72 متر از این خط لوله تعویض شد.

وی افزود: عملیات انجام شده بخشی از پروژه تعویض 1250 متر از خط لوله نفت شهر– کرمانشاه بوده که با برنامه ریزی و هماهنگی های لازم انجام شده است.

رئیس نگهداری و تعمیرات خط شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب نیز این عملیات را با توجه به پرتردد بودن آزادراه کربلا که در تلاقی با خط  لوله انتقال نفت خام نفت شهر- کرمانشاه قرار دارد، دشوار خواند.

بهزاد خدادوست، حفاری زیر جاده و آماده سازی مقطع، لوله کشی، رادیوگرافی، تست هیدرواستاتیک مقطع، سند بلاست و پوشش لوله ها با رعایت دستورعمل های ایمنی  در عبور از غلاف را بخشی از فعالیت های انجام شده برای عملیات تعویض در خط لوله انتقال نفت خام نفت شهر- کرمانشاه عنوان کرد.

وی قطع و وصل جریان انتقال نفت خام با بستن شیرهای دروازه ای طرفین مقطع و تخلیه خط به میزان 27 هزار لیتر از طریق انشعاب 2 اینچ ایجاد شده با دستگاه هات تب در محل تعویض، همچنین تخلیه سیال با استفاده از 2 دستگاه آیخوف و بارگیری و تخلیه آن در مرکز انتقال نفت پایطاق را بخش دیگری از این عملیات برشمرد.

رئیس نگهداری و تعمیرات خط شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب افزود: مراحل آماده سازی لوله جدید با انجام جوشکاری، سند بلاست، اعمال پوشش، انجام تست های رادیوگرافی و هیدرواستاتیک برای یک مقطع از لوله به طول 72 متر انجام شده است.

وی تصریح کرد: این خط لوله با حصول اطمینان از سلامت سرجوش ها و پوشش لازم روی آن، پس ازپرکردن و هواگیری از شیر کیلومتر60 با انجام تست های لازم درمدار بهره برداری قرار گرفته است.

حضرت فاطمه(س)؛ الگوی حضور اجتماعی زن مسلمان

آدمی را از ابعاد گوناگونی می‏توان تحلیل کرد و زن و مرد را شناخت. یک وجهه تحلیل، وجهه و هویت انسانی یا «وجهه روان شناختی ـ انسان شناختی» اوست و وجهه دیگر، وجهه و هویت اجتماعی یا «وجهه جامعه شناختی» اوست. در «وجهه فردی، انسانی و روان شناختی»، به هویت انسانی، شخصیت فردی و جریان روان شناختی شخصیت و زندگانی فرد توجه می‏شود و ابعاد معرفتی، عقیدتی، اخلاقی و رفتاری، جنبه‏های به هم پیوسته قابل بررسی و تحلیل در برآورد وجهه فردی و انسانی هستند. در «وجهه اجتماعی و جامعه شناختی» هم به نقش، رسالت، جایگاه و مسؤولیت اجتماعی آدمی و جریان تغییر و تحول در ابعاد ساخت اجتماعی، ساخت سیاسی، ساخت اقتصادی و فرهنگی و نیز رفتار اجتماعی جامعه و سلوک اجتماعی آدمی نظر افکنده می‏شود. ابعاد فرهنگی، سیاسی و اقتصادی وجوه به هم پیوسته و قابل بررسی در برآورد وجهه اجتماعی آدمی‏اند. «زن» و «مرد» را نیز می‏توان از این دو وجهه تحلیل کرد و شناخت. در مطلب پیش رو کوشیده ایم تا به اجمال ابعاد شخصیت حضرت زهرا(س) را از منظر الگو بودن برای زنان و حضور اجتماعی شان بررسی کنیم.

الگو و   شناخت عمیق 

در معرفی الگو، آن نوع رفتارهای اجتماعی به عنوان «مدل» یا «راهنمای عملی» مدنظر قرار می‏گیرند که از دیدگاه اسلام، در قرآن و روایات (آموزه‏های دینی پیامبر(ص) و اهل بیت علیهم‏السلام) به عنوان نمونه و الگوی عملی معرفی شده‏اند. رمز ماندگاری الگوها «زنده بودن تفکر و اندیشه الگوهای مطرح شده»، «همسویی سیره و سخن آنان با فطرت انسان‏ها»، «یکسان‏بینی جهان‏بینی و آرمان‏ها» و «شناخت پیروان آنان» قابل توجه و حایز اهمیت است. هر قدر این شناخت وسیع‏تر و عمیق‏تر باشد، بهتر می‏توان محتوای پیام و گفتار و رفتار آنان را به دست آورد و از آنها در جهت رسیدن به سعادت و تکامل و تحقق ارزش‏های فطری و الهی بهره برد. «زن الگو»، در درون خویش به جریان فکری و روحی عمیقی دست یافته و به پایگاه شناختی، اعتقادی و روحی و رفتاری درست و راستی بر اساس تعالیم و آموزه‏های دین رسیده است. در اندرون تربیت شده است، خود، خداوند، هستی، جهان و جامعه و تاریخ و راه کمال و سعادت و نیکبختی و پیام‏آوران و راهبران الهی را شناخته است، آرمان های بلند انسانی و اجتماعی دین را دریافته است، دیانت حق را پذیرفته و نقش و رسالت خویش را در رابطه با خداوند و در برابر خود، دین، تمامی هستی، جامعه و تاریخ، به انجام می رساند. «زن الگو» بر پایه این شناخت های خودآگاهانه عمیق: «باور و ایمان به خداوند»، «راه تا کمال و سعادت»، «پیام آوران و راهبران انبیایی» و «آدمیت خویش» و «فرجام اخروی»، در اندرون روح و روان و قلب خود به بار نشسته است و زندگانی و سلوک خویش را بر پایه آن خودآگاهی‏ها و شناخت ها و این باورها و عقیده‏ها و این اخلاقیات و ایمان شکل بخشیده است. وجهه‏ انسانی «زن‏ الگو» اینگونه ‏و در این فرایند «شناختی»، «ایمانی» و «رفتاری» شکل‏ می‏گیرد. «زن» تربیت یافته در چارچوب این الگوی انسانی، بسان حضرت فاطمه(س) حضوری انسان‏ساز و جامعه‏ساز در عرصه جامعه و مدیریت اجتماعی دارد. حضرت زهرا(س) که در بطن مسائل سیاسی جامعه و بحران‏ها رشد کرده و تربیت یافته بود و بر اساس آموزه های نبوی، رسالت دفاع از حق و حقیقت را فراتر از قالب های جنسیتی بر دوش خویش احساس می کرد، با بصیرت و آگاهی عمیق نسبت به توطئه‏ای که هویت انسانی جامعه را هدف قرار داده بود، هوشیارانه وارد عرصه جامعه شد و به صورت یک سیاست‏مدار آگاه و مدافع حریم امامت، در صحنه جامعه حضور جدی و فعال یافت و رهبری دفاع از امامت به عنوان دژ مستحکم حافظ آموزه های ناب نبوی را بر عهده گرفت.

  بررسی سیره رفتاری فاطمه زهرا(س) و تلاش و مجاهدت آن بزرگوار در حفظ گوهر وجودی زن، به خوبی جایگاه واقعی زن را به نمایش می گذارد. شناخت و تحلیل مشی سیاسی-اجتماعی دخت گرامی پیامبر اسلام(ص) الگویی دربردارنده مجموعه‏ای از شاخصه‏های گزارشگر پدیده مورد شناخت، در ارتباطی وثیق و منسجم با یکدیگر، مدل یا طرح تحقیق و شناخت خاصی است که می تواند در مقام حفظ هویت در عرصه حضور مورد گرته برداری قرار گیرد؛ چه آنکه اگر الگوی شناختی مزبور بخواهد به قصد و غرض شناخت نقادانه وضعیت موجود و ارائه اصول و شیوه‏ها و کیفیت گذار و تحول و رشد از وضعیت موجود به مطلوب طراحی و تدوین ‏شود، دربردارنده شاخصه‏های وضعیت مطلوب پدیده مورد شناسایی نیز هست. گرایش به الگو و پیروی از مُد نیاز بشری است که در جهت کمال‏گرایی و تکامل‏طلبی به طور فطری در درون انسان‏ها نهاده شده است و علم امروز آن را «همانندسازی» می‏نامد. از این‏رو، مشاهده می‏کنیم که نیاز به الگو و الگودهی به نسل‏ها، در آموزه‏های دینی به طور آشکار مورد توجه قرار گرفته است و قرآن به صراحت، به معرفی الگوها و اسوه‏های «مثبت» و «منفی» می‏پردازد و اسوه‏های مثبت ثابتی را مطرح می‏کند که در تمام عصرها و برای همه نسل‏ها قابل اتّکا و پیروی در عمل هستند.

 هشدار رسول خدا(ص)

محیط پس از رحلت پیامبر(ص) به سمتی سیر کرده بود که نخستین نشانه های انحراف آن در خصوص زنان نمودار شد  و این در واقع برگشت به سنت‏های جاهلی محیط مکه مکرمه بود. بدین سان حضرت فاطمه زهرا(س) با حضور خویش ضمن به چالش گرفتن باورهای جاهلانه تفکیک جنسیتی عرصه عمومی از عرصه خصوصی، در جهت بازیابی هویت انسانی جامعه مسلمانان گام در مسیری بس سخت و دشوار نهاد. البته پیامبر(ص)، در این زمینه به حضرت زهرا(س) هشدار لازم را داده بودند؛ چنانکه هنگام رحلت خویش فرمودند: «دخترم، بعد از من مورد هجوم و ستم قرار خواهی گرفت. پاره تنم، هر کس تو را آزار دهد مرا آزرده و آنکه به تو بپیوندد، به من پیوسته ..؛ زیرا تو از منی و من از تو ... هر کس از مردم به تو ستم کند، نزد خدا از او شکایت می‏کنم». در حالی که پیامبر(ص) در بستر بیماری بودند و چیزی از عمر مبارکشان باقی نمانده بود، فدک غصب می شود. فدک به عنوان یک ثروت برای حضرت زهرا(س) ارزشی ندارد، ولی به عنوان یک حق ربوده شده و اینکه حق را باید احیا کرد، برای زهرای مرضیه(س) آنقدر ارزش دارد که با یک عده از زنان بنی‏هاشم و زنان علاقه‏مند به‏ ایشان، به مسجد مدینه می رود و در حضور خلیفه وقت، خطبه‏ای به آن غرایی را در آنجا ایراد می‏کند و در کمال شجاعت حق خود را می طلبد. ایشان زنی تربیت‏ شده الهی و پیامبر زمان خود است. پذیرش رهبری امام علی(ع) از سوی یک زن، با تفکر موجود جاهلی نسبت به زن تضاد داشت؛ اما از سوی دیگر، با پیش‏ذهنیت‏هایی که پیامبر گرامی(ص) درباره حضرت زهرا(س) در جامعه ایجاد کرده بودند، کاملاً همخوانی داشت و هنوز وجود گوهر گران‏قدری همچون فاطمه زهرا(س) به عنوان قوی‏ترین رکن سیاسی جامعه برای تشخیص و شناخت حق از باطل و مصداق رفتارسیاسی سالم مطرح بود. حضور سیاسی فاطمه زهرا(س) نشان داد که یک زن با آگاهی و اتخاذ شیوه‏های سیاسی مدبرانه می‏تواند در صحنه‏های گوناگون جامعه به مبارزه بپردازد. این حضور نه تنها تفکر «عدم حضور زن در اجتماع» را نفی می‏کند، بلکه انحصار حضور مردان در عرصه‏های سیاسی را به نقادی می‏کشاند و بر آن مهر ابطال می‏زند.

بخشی از وصیت نامه شهید سردار سلیمانی خطاب به برادران و خواهران ایرانی

در اصول اختلاف نکنید

 برادران و خواهران عزیز ایرانی من، مردم پرافتخار و سربلند که جان من و امثال من، هزاران بار فدای شما باد، کما اینکه شما صدها هزار جان را فدای اسلام و ایران کردید؛ از اصول مراقبت کنید. اصول یعنی ولی فقیه، خصوصا این حکیم، مظلوم، وارسته در دین، فقه، عرفان، معرفت؛آیت الله خامنه ای عزیز را عزیز جان خود بدانید. حرمت او را حرمت مقدسات بدانید.

برادران و خواهران، پدران و مادران، عزیزان من

جمهوری اسلامی، امروز سربلندترین دوره خود را طی می کند. بدانید مهم نیست که دشمن چه نگاهی به شما دارد. دشمن به پیامبر شما چه نگاهی داشت و [دشمنان] چگونه با پیامبر خدا و اولادش عمل کردند، چه اتهاماتی به او زدند، چگونه با فرزندان مطهر او عمل کردند؟ مذمت دشمنان و شماتت و فشار آنها، شما را دچار تفرقه نکند. بدانید که می دانید مهم ترین هنر امام خمینی(ره) عزیز این بود که اول اسلام را به پشتوانه ایران آورد و سپس ایران را در خدمت اسلام قرار داد. اگر اسلام نبود و اگر روح اسلامی بر این ملت حاکم نبود، صدام چون گرگ درنده ای این کشور را می درید؛ آمریکا چون سگ هاری همین عمل را می کرد، اما هنر امام این بود که اسلام را به پشتوانه آورد؛ عاشورا و محرم، صفر و فاطمیه را به پشتوانه این ملت آورد. انقلاب هایی در انقلاب ایجاد کرد. به این دلیل در هر دوره هزاران فداکار جان خود را سپر شما و ملت ایران و خاک ایران و اسلام نموده اند و بزرگترین قدرت های مادی را ذلیل خود نموده اند. عزیزانم، در اصول اختلاف نکنید. شهدا، محور عزت و کرامت همه ما هستند، نه برای امروز، بلکه همیشه این ها به دریای واسعه خداوند سبحان اتصال یافته اند. آنها را در چشم، دل و زبان خود بزرگ ببینید، همان گونه که هستند. فرزندانتان را با نام آن ها و تصاویر آنها آشنا کنید. به فرزندان شهدا که یتیمان همه شما هستند، به چشم ادب و احترام بنگرید. به همسران و پدران و مادران آنان احترام کنید، همانگونه که از فرزندان خود با اغماض می گذرید، آنها را در نبود پدران، مادران،همسران و فرزندان خود توجه خاص کنید. نیروهای مسلح خود را که امروز ولی فقیه فرمانده آنان است، برای دفاع از خودتان، مذهبتان، اسلام و کشور احترام کنید و نیروهای مسلح می بایست همانند دفاع از خانه خود، از ملت و نوامیس و ارضِ آن حفاظت و حمایت و ادب و احترام کنند و نسبت به ملت همانگونه که امیرالمؤمنین مولای متقیان(ع) فرمود، نیروهای مسلح می بایست منشا عزت ملت باشد و قلعه و پناهگاه مستضعفین و مردم باشد و زینت کشورش باشد.

نگاه تاریخی به نقش نفت در یک «معامله سرزمینی» میان آمریکا و روسیه

سیاهی نفت در سپیدی برف

مشعل  اگرچه خاورمیانه یکی از سرزمین های اصلی اکتشاف نفت و استخراج آن است اما نقاط مختلفی از جهان طلای سیاه را در دل خود جای داده و سیاست و اقتصاد و جامعه و فرهنگ آن مناطق را تحت الشعاع خود قرار داده است. آلاسکا، سرزمین برف و یخبندان هم از تاثیر نفت دور نمانده سیاهی نفت بر سپیدی های این سرزمین خودنمایی خاص خودش را دارد. در مطلب پیش رو نگاهی داریم به یک معامله عجیب میان آمریکا و روسیه، معامله ای که با باز شدن پای نفت به آن، ناگهان سود سرشاری را نصیب یکی از طرفین معامله کرد.

آلاسکا سرزمینی است محصور در اقیانوس ها که مرز زمینی بسیار طولانی با کانادا دارد. البته نزدیک ترین مرز دریایی اش هم با روسیه است. آلاسکا، از زمان های بسیار دوری با نام اسکیموها، آلئوت ها و سرخ پوستان بومی آن عجین بوده و پس از قرن ها سکونت این اقوام حدود سال های 1741 میلادی بخش هایی از آن توسط یک دنیانورد دانمارکی که به استخدام  پطرکبیر  روسیه درآمده بود کشف شد. با پیدا شدن طلا در این سرزمین آمریکایی ها به فکر آلاسکا افتادند و بالاخره بعد چند دهه تلاش در سال 1867 میلادی آن را به مبلغ 7/2 میلیون دلار از روسیه خریداری کردند و سال 1959 آن را رسما به خاک خود ضمیمه کرده و به عنوان چهل و نهمین ایالت ایالات متحده آمریکا شناختند، بدون اینکه حتی یک سانتیمتر، مرز مشترک آبی یا زمینی با آن داشته باشند. بعد از کشف و استخراج طلا  در آلاسکا، نوبت به مس رسید و آمریکایی ها نشان دادند پولشان را اصلا هدر نداده اند. وقتی پای نفت به آلاسکا باز شد و مشخص شد که این سرزمین پوشیده از برف و یخ هم از این سوخت فسیلی بی بهره نیست، بازی خرید آلاسکا از روسیه، برای آمریکایی ها نه دو سر برد بلکه ده سر برد شد.

توصیف یک روز ویژه

با اینکه بیش از 150 سال از فروش آلاسکا به آمریکایی ها می گذرد اما هنوز هم که هنوز است تحلیل ها، مقاله و برنامه های متعددی دراین باره در رسانه ها و فضای مطبوعاتی تولید و منتشر شده است. در یک روز فوق العاده سرد و ابری دو پرچم عوض شدند. الکساندر تومان در نشریه معتبر آلمانی اشپیگل در این باره توصیف بسیار جالبی دارد: «دو شلیک پی درپی به نشانه خوشامدگویی در روز ۱۸ اکتبر ۱۸۶۷، سکوت را در بندر سیتکا شکست. یکصد سرباز روس و ۲۵۰ سرباز آمریکایی شانه به شانه یکدیگر در برابر کاخ فرمانداری صف کشیده بودند. هنگامی که پرچم روسیه پایین کشیده می شد در میانه راه به میله پرچم گیر کرد. به همین خاطر یک سرباز روس برای آزاد کردن پرچم خود را از میله بالا کشید. سرباز پرچم را آزاد کرد، اما در همان لحظه باد شدیدی وزید و پرچم روسیه را مستقیما به سوی سرنیزه های سربازان روسیه انداخت. نفس در سینه حاضران حبس شد و پرنسس «ماریا ماکسوتووا»، همسر آخرین فرماندار روس آلاسکا تقریبا غش کرد؛ زیرا از نظر افراد حاضر، این مساله می توانست نشانه ای از یک طالع نحس باشد. بار دیگر دو شلیک پی درپی خوش آمد، اما این بار پرچم ایالات متحده آمریکا بدون هرگونه مشکلی بالا رفت و به اهتزاز درآمد. ناخدا آلکسی الکسیویچ با عجله تشریفات رسمی را بجا آورده و این جمله را خطاب به همتای آمریکایی خود گفت: «ژنرال روسو، با اجازه اعلی حضرت تزار روسیه، مالکیت قلمرو آلاسکا را به ایالات متحده انتقال می دهم.» ژنرال لاول روسو نیز متقابلا از وی تشکر کرد و به این ترتیب قلمرو پهناور آلاسکا به صورت رسمی به مالکیت ایالات متحده آمریکا درآمد. نزدیک به شش ماه پیش از آن روز، یعنی در ۳۰ مارس ۱۸۶۷ بود که نمایندگان دو کشور روسیه و آمریکا امضای خود را پای سندی گذاشتند که فروش آلاسکا از سوی روسیه به ایالات متحده آمریکا را تصدیق و تایید می کرد. آمریکایی ها در مجموع ۷.۲ میلیون دلار بابت ایالت ۱.۵ میلیون مترمربعی آلاسکا به روس ها پرداختند و به عبارت دیگر هر مترمربع از این ایالت برای آمریکا فقط و فقط ۴.۷۴ دلار آب خورد. با این حال حداقل در آن زمان کمتر آمریکایی فکر می کرد که این معامله ارزشش را داشته باشد؛ زیرا آنها به درستی می دانستند که آن «سکوت یخ زده» یا «کنام خرس ها» منطقه ای بسیار دورافتاده است که نمی توان به راحتی از قلمرو آن محافظت و دفاع کرد. افزون بر آن جمعیت این منطقه تنها از مردم بومی تشکیل می شد و آمریکایی ها از مردم بومی خاطره خوشی نداشتند».

اقتصاد پیشا نفتی آلاسکا

پیش از کشف و استخراج نفت در آلاسکا، تجارت پوست، دندان نهنگ و کمی بعدتر زغال سنگ رونق داشت و بالاخره آلاسکا هم سود بدی به روسیه نمی داد، همین نویسنده در اشپیگل در این  باره نوشته است: «در این منطقه علاوه بر استخوان و چربی و پوست نهنگ، پارچه های چینی و چای نیز خرید و فروش می شد و جالب آنکه یخ مصرفی ایالت های جنوبی و گرم آمریکا هم (تا قبل از اختراع یخچال) از همین منطقه تامین می شد. رفته رفته جمعیت این منطقه افزایش یافت و این افزایش به ویژه پس از کشف معادن زغال سنگ رو به فزونی گذاشت و بدین ترتیب بود که معادن و کارخانه ها روزبه روز بیشتر شد و کلونی روس - آمریکایی روزبه روز رونق بیشتری گرفت. کنترل اقتصاد آن منطقه در اختیار شرکت تجاری روسی - آمریکایی (RAC) به رهبری الکساندر بارانف بود و این شرکت بیش از هزار درصد سود را در سابقه خود ثبت کرد. پس از بازنشستگی بارانف جانشین وی یعنی لودویگ فون هاگه مایستر با کمک همکاران نزدیک و گروهی از نظامیان به توسعه شرکت پرداخت؛ اما چیزی نگذشت که دستمزد کارکنان این شرکت کاهش یافت و درآمدهای آن روند نزولی به خود گرفت. ظاهرا همکاری با افراد محلی چندان نتیجه خوبی نداشت و در نهایت به غارت منابع زمینی و حیوانی منطقه منجر شد  و هنگامی که تزار الکساندر دوم در سال ۱۸۶۶ ورشکست شد، همه می دانستند که آن کلونی نیز از نظر تجاری به پایان کار خود نزدیک می شود. افزون بر آن طولانی بودن مسیرهای صادراتی نیز همان سود اندک را می بلعید و شخص تزار هر لحظه بیم آن را داشت که نیروهای بریتانیا از خاک کشور همسایه یعنی کانادا به نیروهای روسیه حمله ببرند و در این حالت روس ها طعمه ای سهل الوصول برای بریتانیایی ها بودند. به همین خاطر روابط با همسایه جنوبی یعنی ایالات متحده بهبود یافت و مدتی بعد تزار سفیر خود یعنی ادوارد فون اشتوکل را برای مذاکرات در مورد فروش آلاسکا نزد ویلیام اچ. سوارد، وزیر خارجه وقت آمریکا اعزام کرد».

نفت و تغییر نگاه به سرزمین یخبندان

در نگاه آمریکایی ها خریدن آلاسکا از روس ها خطای فاحشی بود اما کم کم با پیدا شدن طلا و استخراج زغال سنگ شرایط در افکار عمومی آمریکا درباره خرید آلاسکا از روسیه تغییر کرد. الکساندر تومان در نشریه معتبر آلمانی اشپیگل در این باره آورده است:«مطبوعات و افکار عمومی آمریکا از به اصطلاح این معامله ای که توسط سوارد انجام گرفته بود چندان راضی نبودند. آنها بر این عقیده بودند که سوارد در قبال دلارهای باارزش آمریکا سرزمین پهناوری را خریده که به غیر از یخ چیز دیگری ندارد و نمی توان آن را اداره کرد. در آن زمان تجارت خز نیز از رونق افتاده بود. در همان حال شایعاتی مبنی بر وجود معادن طلا در آلاسکا دهان به دهان می چرخید، اما چه کسی می توانست باور کند که در آن سرزمین یخی طلا وجود دارد. روزنامه «نیویورک ورلد» در شماره روز اول آوریل ۱۸۶۷ خود تیتر زد: «روسیه یک پرتقال گندیده به ما فروخته است». از نظر آمریکایی ها، آلاسکا سرزمینی بسیار دورافتاده، یخ زده و کاملا لم یزرع بود و هیچ کس حاضر نبود که در این سرزمین اقامت کند؛ اما هنگامی که اولین طلاها در آلاسکا یافت شد، این وضعیت نیز کاملا تغییر کرد. شمار بالایی از آمریکایی های خسته از بحران اقتصادی در سال ۱۸۶۹ به اصطلاح بوی طلاهای کلوندایک را حس کرده و بلافاصله دچار تب طلا شده و از طریق شمال خود را به آلاسکا و کانادا رساندند تا شاید سهمی از طلای این سرزمین ها را از آن خود کنند و به این ترتیب سی سال پس از آن معامله پرحرف و حدیث بود که آلاسکا بیش از آن پولی که به روسیه پرداخته شد، نصیب آمریکایی ها کرد. پس از کشف و استخراج طلا بود که دپارتمان آلاسکا تاسیس شد و دولت محلی آن شکل گرفت و در سال ۱۹۱۲ یک کرسی از کنگره به نماینده این حوزه تعلق گرفت. در سال ۱۹۴۶ آلاسکا رسما به عنوان بخشی از خاک ایالات متحده آمریکا پذیرفته شد و تازه 13 سال بعد، یعنی در سوم ژانویه ۱۹۵۹ این بزرگترین درون بوم جهان به عنوان چهل و نهمین ایالت آمریکا به رسمیت شناخته شد. کوتاه زمانی پس از آن بود که این ایالت جدید بر ارزش خود بیش از پیش افزود. در روز ۱۸ فوریه ۱۹۶۸ تلاش ها نتیجه داد و بالاخره اولین چاه نفت آلاسکا در خلیج پرادهو به ثبت رسید. ذخایر نفت این ایالت ۲۵ میلیارد بشکه تخمین زده می شود و از این نظر بزرگترین حوزه نفتی در آمریکای شمالی و یکی از بزرگترین 20 حوزه نفتی جهان به شمار می آید. این طلای سیاه بود که موج جدید ماجراجویان را راهی آلاسکا و صد البته خزانه های آمریکا را نیز از طلا و پول لبریز کرد».

 

هنر ایران و ایرانیان را بشناسیم (بخش سوم)

زیبایی سخن می گوید

ایران از دیرباز کانون و مهد فرهنگ و هنر و تمدن بوده است. اگر نگاهی کوتاه به تاریخ بیاندازیم شاید سه تا چهار سرزمین را بیشتر نشناسیم که بیش از 7 هزار سال قدمت داشته باشند. به هر حال چنانچه در دو هفته گذشته هم گفته ایم، هنر فقط سینما نیست و ایران ما دریایی از هنرهای مختلف است. در این سری از مطالب کوشیده ایم تا تنها و تنها گوشه ای از هنرهای سرزمین مان را نشان دهیم. هنرهایی که هنوز هم زنده اند و حضور اجتماعی دارند و اگر ما به عنوان ایرانی بیشتر به آنها توجه کنیم و قدرشان را بدانیم زنده تر و پویا تر خواهند شد. کافیست به اطراف مان بیشتر دقت کنیم و سخن زیبایی ها را در عین دیدن، بشنویم. بخش سوم از این مطلب را دنبال کنید و در عین خواندن آن دقت کنید که چگونه می توانید از هنرهای کهن ایرانی در زندگی های جدید، بهره ببرید.

قلم کاری

 حتما نام سفره قلم کار را شنیده ای و در بسیاری از سریال ها و فیلم هایی که درباره تاریخ معاصر ایران ساخته شده اند، لباس ها و پوشش های مختلفی را دیده اید که با زمینه سفید، طرح های خاصی روی آنها نقش بسته است. این یک هنر خاص و اختصاصی ایرانی است که قلم کاری نام دارد. این هنر در حقیقت شیوه ای خاص و ایرانی از چاپ سنتی طرح روی پارچه است و در اصطلاح اهل فن به آن «هنر نقش زدن روی پارچه» می گویند. قلم کاری زمان صفویه در ایران پا گرفت و به اوج شهرت رسید، فلذا منبع و مرکز اصلی هنر قلم کاری شهر اصفهان است. از جمله طرح هایی که در قلم کاری استفاده می شوند، می توان به مواردی چون: مناظر تاریخی، مینیاتور، گل وبوته و اسلیمی، زنجیره و کتیبه اشاره کرد. همچنین اگرچه پارچه نخ پنبه، بهترین پارچه برای کار قلم کاری است، چاپ را به خوبی جذب و نگهداری می کند، اما قلم کاران از پارچه های دیگری چون پارچه های ابریشمی، کرباس، متقال، ململ حاجی علی اکبری، چلوار و کتان بافت خارجی هم استفاده می کنند. بد نیست کنار این همه سفره یک بارمصرف که هر کدام از آنها بالاترین و بیشترین آسیب را به محیط زیستمان می زند، از سفره های زیبای قلم کاری استفاده کنیم و شاید برای روتختی ها، روبالشی ها و برخی از لباس های تزیینی مان بتوانیم از این هنر ارجمند و فاخر ایرانی بهره بگیریم، نه اینکه نگاه و چشممان به جنس های ترکیه ای و چینی باشد.

کاشی کاری

 شاید ایران از نظر فرهنگی با هیچ هنری بیشتر از کاشی کاری و فرش بافی ایرانی به دنیا معرفی نشده باشد. کاشی سازی و کاشی کاری ایران، یکی از نمادهای بارز فرهنگ ایران و اسلام شده است. این هنر قدمتی بسیار دیرینه در فلات ایران دارد و ریشه اش به دوران عیلامی ها، هخامنشی ها و ساسانی ها بازمی گردد. کاشی کاری در دوران تاریخ ایران اسلامی دچار تحولات ویژه ای شد و نقش های تجریدی در آن گسترش پیدا کرد. نکته بسیار جالب توجه این است که کلمه «کاشی» از شهر کاشان اقتباس شده است، چراکه قدیمی ترین های کاشی در این شهر وجود داشته است. در مجموع بسیاری از محققان شروع کاشی کاری دوران جدید ایران را از قرن چهارم هجری قمری دانسته اند. شاید انواع کاشی ها را بتوان به این شکل نام برد: کاشی یکرنگ، کاشی معرق، کاشی هفت رنگ، کاشی زرنگار یا طلایی، تلفیق آجر و کاشی و کاشی های مکتوب یا کتیبه دار. عموما از هنر کاشی کاری در معماری بهره گرفته می شود و بناهایی چون: مساجد، مدارس، کاخ ها، حمام ها و پل ها را با آن تزیین می کنند. پیشنهاد می کنیم به هر کجای ایران که سفر می کنید، آثار تاریخی را که می بینید، بهتر دقت کنید و از دیدن کاشی ایرانی لذت بیشتری ببرید، ضمن اینکه این روزها با تغییراتی که در سبک زندگی ما به وجود آمده، هنوز هم می توانید از کاشی ایرانی بهره ببرید و از آن در خانه هایتان استفاده کنید. چه به عنوان یک قاب روی دیوار و چه به عنوان بخشی از تزیینات آشپزخانه یا ستون های خاص.

خاتم کاری

عموم ایرانیان جعبه یا وسیله ای خاتم کاری شده در منزلشان وجود دارد. جعبه ها یا ظروفی که یا قیمتی ترین اشیا را درون آنها می گذارند یا اینکه به عنوان ظروف زینتی در معرض دید قرار می دهند. در دایره المعارف هنر ایران درباره خاتم کاری آمده است: «هنر آراستن سطح اشیا به صورتی شبیه موزاییک، با مثلث های کوچک. طرح های گوناگون خاتم همواره به صورت اشکال منظم هندسی بوده است. این اشکال هندسی را با قرار دادن مثلث های کوچک در کنار هم، نقش بندی می کنند. مثلث ها را از انواع چوب، فلز و استخوان می سازند. هرچه مثلث ها ریزتر و ظریف تر باشند، خاتم مرغوب تر است. در یک طرح خاتم، برای ساختن کوچک ترین واحد هندسی، حداقل سه مثلث و برای بزرگ ترین آن، حداکثر چهارصد مثلث به کار می رود». بسیاری از محققان معتقدند که ریشه این هنر از دوران مغولان و تحت تاثیر هنر و تمدن ایران از چین قرار دارد، اما به هر حال هنر خاتم کاری در دوران صفویه به اوج خودش رسید و زیباترین خاتم کاری ها برای آن دوران است. برای نمونه از آثار خاتم کاری اعلای صفویه می توان به مواردی چون: صندوق مرقد امامزاده سیدعلاءالدین حسین، فرزند امام موسی بن جعفر(ع) در شیراز و در جفت خاتم آن بقعه که قدمت آنها 400 تا 450 سال است. قاب آینه خاتم که در تاریخ 1124 هـ. ق در کرمان ساخته شده و جزو مجموعه خصوصی مرحوم محمدحسین صنیع خاتم است. صندوق مرقد حضرت موسی بن جعفر(ع) و حضرت امام جواد(ع) در سامرا و نیز صندوق خاتم ضریح نرگس خاتون، مادر گرامی حضرت حجت(عج) در سامرا که در زمان شاه سلطان حسین صفوی به کمک استاد جعفر ساخته شده است، اشاره کرد.

ادای دین یکی از کارکنان صنعت نفت با انتشار داستان زندگی پدر

فراز و نشیب های 60 سالگی

 سیدشریف فرحناک فر  روزهای ابتدایی شیوع کرونا را به خاطر می آورید؛ قرنطینه های شدیدی که همه را خانه نشین کرد و انسانی که در همه قرون و اعصار به اجتماعی بودن خو گرفته بود، با وقوع همه گیری، به ناچار دوران دیگری از حیات را آغاز و دوری از جامعه و گوشه عزلت گزیدن را بیش از هر دوران دیگری در تاریخ بشر تجربه کرد؛ اما شیوه برخورد هوشمندانه برخی افراد با ایام قرنطینه و رویکرد تبدیل تهدید به فرصت، عنصری بود که سبب شد با برنامه ریزی و پشتکار، این روزهای عجیب را به دورانی پربار بدل کرده و در دوران خانه نشینی و قرنطینه، آثاری ماندگار خلق کنند. برای انسان های اهل تفکر، جایی برای رکود و توقف وجود ندارد، حتی اگر سد فرارویشان، قرنطینه و بزرگترین پاندمی دوران معاصر باشد. نهال مجدالدین، مهندس اجرای خط لوله گاز در خط لوله هفتم و یازدهم سراسری گاز که دانش آموخته دکترای شیمی کاربردی است و سوابق متعددی در تدریس و همکاری در انجام پروژه های تحقیقاتی - کاربردی صنعت گاز دارد، جنبه جدید از استعداد را در نگارش کتاب خاطرات پدرش آشکار ساخته و اثری به نام «لیمو شیشه» را منتشر کرده که با اقبال مخاطبان مواجه شده است. گفت وگوی ما را با نویسنده این کتاب می خوانید:

اهل کجا هستید و چه تحصیلاتی دارید؟ از چه زمانی وارد صنعت نفت شدید؟

اهل اهواز هستم و از سال ۷۴ ساکن تهران شدم. دکترای شیمی کاربردی دارم و سال ۱۳۹۲ به استخدام وزارت نفت درآمدم و کارم را در مدیریت مهندسی شرکت گاز استان تهران شروع کردم.

 ماجرای شکل گیری ایده تالیف کتاب «لیمو شیشه» از کجا آمد؟

پدرم زندگی پرفراز و نشیبی داشتند و همیشه خاطرات شنیدنی برای اطرافیان تعریف می کردندکه این خاطرات برای مخاطبان، شیرین و دوست داشتنی بود. در اوایل شیوع کرونا که قرنطینه های سخت، همه را خانه نشین کرده بود، با تشویق همسرم (که خود از علاقه مندان داستان های پدرم است) بر آن شدم تا با انتشار یک کتاب از خاطرات پدری، هم به ایشان ادای دین کرده و هم به نوعی ایام قرنطینه و خانه نشینی را برایشان قابل تحمل تر کنم. پدرم انسان زحمتکشی بودند و من وظیفه خود می دانستم که به نوعی نسبت به این زحمات ادای دین کنم. همانطور که در مقدمه کتاب آمده است: «تقدیم به پدرم و قلب مهربانش، تقدیم به پدرم و روح بزرگش و تقدیم به آنها که بزرگی کرده اند و خاطراتشان هیچ کجا ثبت نشد»، فکر می کنم همه ما در زندگی، انسان های بزرگی را دیده ایم که هیچگاه مجالی برای ذکر حقایق زندگی شان فراهم نشده  است، در حالی که زندگی هرکدام از این افراد، می تواند بهترین درونمایه برای نوشتن یک کتاب مفید و پرمخاطب باشد. 

 مضامین و درونمایه کتاب چه حال و هوایی دارد و چه فضایی را برای مخاطب به تصویر می کشد؟

این داستان، یک رئالیسم اجتماعی و بیان واقعیت هایی است که در بستر یک داستان اجتماعی بیان می شود. هدف من، روایت یک داستان غم انگیز که سبب جلب ترحم شود، نبود. شما اگر داستان را بخوانید، درمی یابید که همه مراحل تحصیل و بلافاصله وقوع جنگ و حتی دوران نداری، در قالب طنز به رشته تحریر درآمده تا مخاطب را جلب کند و برایش جذاب باشد. تاکید من بر این بوده که کتاب، ذره ای با واقعیت تفاوت نداشته باشد و فایل های صوتی که از زبان قهرمان داستان روایت می شود نیز گواه بر این موضوع است و من صرفا کار پیاده سازی و مکتوب کردن این داستان ها را انجام دادم.

  این کتاب چه دوره ای از زندگی پدر را روایت می کند؟

نقطه آغازین داستان، از زمان حال است و قهرمان داستان که یک مرد 60 ساله است، لیمو را در چای می ریزد و این کار، او را به گذشته های دور و دراز می برد. ماجرا از سال40 خورشیدی آغاز می شود و پس از همگام شدن با کودک دیروز و دوران تحصیل، جنگ و کار، سرانجام به دوران امروز و در عید سال 99 قصه به پایان می رسد.

  لطفا درباره عنوان کتاب توضیح دهید.

«لیمو شیشه»، اصطلاحی است که در خوزستان رواج دارد و به لیموهای سبز پررنگ گفته می شود. پدرم در دوران کودکی، مدتی دستفروش بود و این نوع لیمو را می فروخت. تصویر روی جلد هم تداعی کننده همین موضوع و پسربچه ای است که این نوع لیمو را می فروشد.

 روند تالیف کتاب به چه صورتی پیش رفته است؟

ابتدا فایل های صوتی از زبان قهرمان داستان ضبط و سپس پیاده سازی و تنظیم شده است. این کتاب، خاطره نویسی نیست؛ بلکه بیان زندگینامه ای در بستر یک داستان و رمان است. در این رمان، مخاطب خود را در داستان می بیند و با قهرمان قصه، همذات پنداری می کند.

 مشارکت پدر در روند تالیف کتاب به چه صورت بود؟

ایشان 8 ماه خاطره گویی می کردند که مشتمل بر ذکر 70 خاطره از زمان کودکی، مدرسه و جنگ بود. در کل، نگارش و شنیدن فایل های صوتی، 12 ماه زمان برد. 10 ماه نیز صرف ویراستاری، صفحه آرایی، اخذ مجوز و چاپ اول شد که روی هم رفته «لیمو شیشه» تقریبا یک پروژه دو ساله بود.  پدرم، گاهی 5، 6 ساعت با همسرم صحبت می کردند که ماحصل آن دو خاطره قابل بهره برداری و مکتوب می شد. طبیعتا استخراج این خاطرات و تبدیل آن به یک داستان با متن روان و زبان طنز، حال مخاطب را خوب می کند.

 واکنش پدر نسبت به فصول کتاب چگونه بود و به کدام فصل بیشتر علاقه داشت؟

پدرم، مانند دیگر خوزستانی ها، سال های زیادی از عمرش را در جنگ گذرانده است. اواسط کتاب و به اقتضای زمانه ای که در جوانی اش پشت سر گذاشته، گذار داستان، به جنگ می افتد. واقعیت این است که خیلی راغب نبودند حضورشان در جنگ برجسته شود و معتقدند که خوزستانی ها در خانه و کاشانه خود نشسته بودند که دشمن وارد کشور شد و آنها هم به صورت طبیعی، کاری را انجام داند که هر انسان دیگری در این موقعیت انجام می داد؛ اما من به ایشان قول دادم که این کتاب، جامع و دربرگیرنده تمام مراحل و ابعاد زندگی شان باشد و بر بخش خاصی از جمله جنگ تمرکز نداشته باشد.

 فکر می کنید این کتاب برای کدام گروه از مخاطبان بیشتر جذابیت داشته باشد؟

به نظرم افرادی که در آستانه 60 سالگی هستند، ارتباط بیشتری با کتاب برقرار می کنند و با قهرمان آن خیلی همذات پنداری خواهند داشت. اتفاقاتی که قهرمان این داستان از سر گذرانده و عبور پرماجرا از دوران کودکی، نوجوانی، دانشگاه، جنگ و محل کار خیلی از هم نسلان پدرم را به یاد زندگی خودشان می اندازد.

 بازخورد مخاطبان و خوانندگان چگونه بود؟

درباره بازخوردهای این کتاب باید به عبارت معروف «هر آنچه از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند» اشاره کنم. استقبال بسیار خوبی از این اثر شد، در حالی که «لیمو شیشه»، اولین کتابی است که تالیف کرده ام. در نمایشگاهی که بتازگی در خوزستان برگزار شد، چند ناشر به من مراجعه و درخواست کردند که سوژه های مورد نظرشان را به صورت کتاب دربیاورم. همچنین افراد زیادی هم به من اعلام کردند که آمادگی دارند خاطراتشان ثبت و ضبط شود.

 چه افرادی در خلق این اثر همکاری داشتند و همکاری آنها چقدر موثر بود؟

مدیریت انتشارات، همکاری خوبی در این زمینه با من داشتند. همچنین طرح روی جلد را خانم سعیدی از همکاران طراح با دستان هنرمند خود به تصویر کشیده اند که قدردان ذوق و سلیقه ایشان هستم. این اثر به گونه ای خلق شده که تداعی کننده بازار قدیم اهواز، بساط لیمو، نخل ها و پسرکی سوار بر دوچرخه است و حس نوستالژیک دلنشینی در مخاطب ایجاد می کند. ضمن آنکه همسرم، اولین فردی بود که پیشنهاد نگارش چنین کتابی را مطرح کرد و در مراحل تالیف نیز با من همکاری داشت. خیلی وقت ها ساعات 12-11 شب را به تکمیل مراحل کتاب اختصاص می دادم و پس از انجام کارهای روزمره، نگارش کتاب را به پیش می بردم که در دوره اوج همه گیری کرونا، این کار به تلاشی مضاعف نیاز داشت.

 این کتاب برای شما علاوه بر ادای دین به پدر و دریافت بازخوردهای مثبت، چه نکات جالب دیگری داشته است؟

شاید باور نکنید؛ اما من آنقدر با شخصیت های کتاب عجین شده ام که گاهی دلتنگ آنها می شوم. با اینکه بیشتر قصه های این کتاب، درباره نزدیکان و اقوام است و تنها اسامی شان تغییر یافته؛ اما ارتباط عجیبی بین من و آنها برقرار شده و کاملا در کوچه پس کوچه های کتاب غرق شده ام. در بخش هایی از کتاب به سنین کودکی پدر و عمویم سفر می کنم که قطعا در آن زمان ها نبوده ام؛ اما نسبت به همان دوران هم تعلق خاطر دارم و انگار در کنار قهرمان داستان، در تک تک داستان ها از نزدیک حضور داشته ام. نکته دیگر آنکه من متولد بعد از جنگ هستم؛ اما روایت به گونه ای است که انگار از نزدیک، دوران جنگ را لمس کرده ام. یکی از خوانندگان کتاب برایم گفت که پس از مطالعه صفحات مرتبط با جنگ، دقیقا صحنه های نفسگیر عملیات برایش تداعی شده و حتی احساس تیر خوردن و درد ناشی از آن را داشته است که دریافت چنین بازخوردهایی، امیدوارکننده و نشانه تاثیرگذار بودن این اثر است.

 اوقات فراغتتان را چطور می گذرانید و از میان نویسندگان، مطالعه آثار چه کسانی را به مخاطبان پیشنهاد می کنید؟

خیلی اهل معاشرت با دوستان و خانواده هستم. طبیعت گردی، ایران گردی و تهران گردی هم جزو برنامه های من است. همچنین ورزش تخصصی ام تنیس است. پیشنهاد می کنم به دلیل شرایط کنونی جامعه که به نظر می رسد اصالت و هویت افراد خیلی در معرض خطر قرار گرفته، هر فرد برای هویت یابی، به مطالعه فرهنگ بومی و ادبیات اقلیمی شهر محل تولد و زندگی خودش روی بیاورد. به مخاطبان پیشنهاد می کنم آثار نویسندگان خطه جنوب ایران و بزرگانی چون مرحوم احمد محمود، اسماعیل فصیح و صادق چوبک را مطالعه کنند.

 در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.

بازخوردهای افراد در محافل و رویدادهای گوناگون امیدوارکننده است. چاپ اول این کتاب با استقبال خوبی روبه رو شد و امیدوارم در آینده نزدیک به چاپ دوم برسد. هر کدام از ما ظرفیت های ارزشمندی از افراد خبره و صاحب علم، دانش و تجربه در پیرامون خود داریم که باید قبل از آنکه دیر شود، نسبت به جمع آوری این مخازن گرانبها اقدام کنیم. ثبت و ضبط این خاطرات، خیلی اوقات بیشتر از پژوهش برای مخاطبان مفید است و این گنجینه های دانش و اطلاعات که در اطراف ما هستند، در صورت روایت و نگارش درست، می توانند قهرمان یک داستان پرماجرا باشند. 

فراز کمالوند :

نفت مسجدسلیمان را  در نیم فصل دوم ارزیابی کنید 

مشعل   موتور تیم فوتبال نفت مسجدسلیمان، تازه روشن شده و این تیم در 3 بازی گذشته در لیگ برتر و جام حذفی 2 پیروزی و یک تساوی کسب کرده تا نوید روزهای خوب را بدهد.  نفتی های مسجدسلیمان، بعد از پیروزی در جام حذفی مقابل شاهین بوشهردر لیگ برتر هم موفق شدند تیم فجرسپاسی را شکست دهند تا به اوضاع خود در جدول سروسامان داده باشند.  فراز کمالوند، سرمربی تیم فوتبال نفت مسجدسلیمان می گوید: رفته رفته این تیم به شرایط مطلوب می رسد و هرچقدر جلوتر برویم، نفت هم در جدول صعود خواهد کرد. سرمربی نفت مسجدسلیمان اضافه می کند که بازی های ابتدایی در لیگ، برای آنها حکم بازی های تدارکاتی را داشته و حالا شاگردانش بخوبی می دانند که در زمین چه می خواهند و هواداران خونگرم نفت مسجدسلیمان، مطمئن باشند که این تیم باعث افتخار شهرشان و نام نفت خواهد بود.  با فراز کمالوند، سرمربی نفت مسجدسلیمان در خصوص وضعیت و برنامه هایی که برای بهتر شدن این تیم دارد، گفت وگویی انجام دادیم که باهم می خوانیم.

    از بازی با فجرسپاسی شروع کنیم. دومین برد فصل و نخستین پیروزی خانگی را جشن گرفتید؟

بازی خوبی بود؛ اما درعین حال در یک شرایط سخت توانستیم سه امتیاز را بگیریم. خدا را شکر در هفته ای که گذشت، دو برد خوب در جام حذفی و لیگ برتر به دست آوردیم. فکر می کنم برخلاف سایر بازی ها که شانس همراه ما نبود، به لطف خدا در نیمه اول دو گل به ثمر رساندیم و سوار بازی بودیم و در نهایت هم برنده شدیم. در مورد اولین برد خانگی هم ما باید در چند بازی قبل برنده می شدیم که این شانس را نداشتیم؛ اما خدا را شکر با این برد، دل هواداران را شاد کردیم.

    گویا موتور نفت مسجدسلیمان تازه روشن شده؛ یک برد و مساوی در لیگ و یک پیروزی در جام حذفی؟

از ابتدای فصل تا به الان هرچقدر جلوتر آمدیم، بهتر شدیم و به قول معروف پیشرفت کردیم. من قبلا هم گفته بودم و بازهم می گویم چون این تیم دیرتر از سایر تیم ها بسته شد، بازی های ابتدایی لیگ برای ما حکم بازی تدارکاتی داشت؛ البته باید این نکته را در نظر بگیرید که تیم ما به لحاظ فنی، پیشرفت خوبی داشته؛ اما نتایج دلخواه نبود و با کار فنی ما سازگاری نداشت. ما برابر پرسپولیس، تراکتور، آلومینیوم و مس رفسنجان خوب بازی کردیم؛ ولی در همه این بازی ها نتایج با کار فنی ما قابل قیاس نبود و نتیجه لازم را نگرفتیم؛ اما برابر تیم فجر، خدا را شکر موفق به کسب پیروزی شدیم. به این دلیل که شناخت خوبی از حریف داشتیم. فکر می کنم با این پیروزی، بچه ها اعتمادبه نفس بیشتری پیدا کردند.

    گفتید از تیم فجر شناخت خوبی داشتید، یعنی از سایر تیم ها شناختی نداشتید؟

ما سایر تیم ها را هم آنالیز می کنیم؛ اما برابر فجر به همان خودباوری که اشاره داشتم، رسیدیم. از سوی دیگر برخلاف سایر بازی ها که شانس همراه ما نبود، به لطف خدا دو گل در نیمه اول به ثمر رساندیم و سوار بازی بودیم. در طول بازی می دانستیم که چه می خواهیم و در نیمه دوم هم چون بچه ها نگران بودند و به این سه امتیاز احتیاج مبرم داشتیم، یک مقدار عقب نشستیم، بنابراین به دنبال دفاع و ضدحمله رفتیم. فجر، تیم خوبی است و بازیکنان دونده ای هم دارد؛ اما به هر شکل موفق شدیم که سه امتیاز این بازی را به دست آوریم.

    با این اوصاف، چشم انداز شما از آینده نفت مسجدسلیمان در لیگ برتر چیست؟

تیم ما هنوز به کار و زمان بیشتری نیاز دارد. به غیر از حمایت های مالی و معنوی، باید بیشتر تلاش کنیم. تیم ما نسبت به زمان شروع تمرین ها در این فصل، چه در بحث جذب بازیکن و چه در بحث آماده سازی، از سایر تیم ها عقب تر بود. برای همین فکر می کنم که نباید در نیم فصل اول ارزیابی شویم؛ بلکه ارزیابی کامل از تیم ما باید در نیم فصل دوم انجام شود. بالاخره این قانون فوتبال است که تیم های کم بضاعت، باید برای بقا در لیگ تلاش کنند و ما هم این را مدنظر داریم؛ اما فوتبالی که بازی می کنیم، چیز دیگری می گوید. امیدوارم زمان مناسبی به دست بیاوریم تا آماده سازی تیم را تکمیل کنیم؛ چون هیچ زمانی برای کار فنی ویژه نداریم و بیشتر روی آنالیز و ریکاوری در طول مسابقات وقت می گذاریم. فرق ما با تیم های دیگر این است که شرایط فیزیکی بهتری دارند و در انتخاب بازیکن هم، دستشان بازتر است؛ اما همانطور که گفتم، ما تیممان دیر بسته شد و آمادگی نداشتیم؛ اما احساس می کنم که از نظر فنی، پیشرفت زیادی داشته ایم.

     با توجه به صحبت های شما، نفت مسجدسلیمان در لیگ برتر باقی می ماند؟

شک نکنید که در لیگ برتر می مانیم و در نیم فصل دوم، به میانه های جدول می رسیم. بازیکنان و تیم خوبی داریم و با داشتن زمان کافی، نتایج بهتری می گیریم. کمتر از ۲۰ روز قبل از آغاز مسابقات، مسؤولیت تیم را پذیرفتم؛ اما به مسؤولان باشگاه قول دادم که تیم را حفظ کنم و روی قولم هم هستم و بازهم تأکید می کنم نه تنها تیم حفظ می شود؛ بلکه جایگاه خوبی کسب می کنیم.

    فراز کمالوند نسبت به فصل های قبل، کمی کم طاقت شده و مدام به داوری ها اعتراض دارد، این کار به ضرر تیم شما نیست؟

من کم طاقت نشدم. داوران با زدن یک سوت اشتباه با سرنوشت یک تیم و یک شهر بازی می کنند. در هفته های پیش، من از وضعیت داوری نگران بودم و به اتفاقات واکنش نشان دادم که همه آن را دیدند، بنابراین نمی خواهم درباره آن صحبت کنم؛ اما واقعا روی مربیان هم فشار هست. با شرایطی که داشتیم، می شد امتیازات بیشتری کسب کنیم. تیم هایی که در حال حاضر اعتراض می کنند، شاید به اندازه ما تحت فشار نباشند و وضعیتشان در لیگ خوب این موضوع برای تمام تیم ها وجود دارد.

فکر نمی کنید این جنجال ها زیاد خوب نیست؟

قبول دارم که جنجال روی مسائل داوری، زیبنده فوتبال نیست؛ اما همان زمانی که درباره داوری صحبت می کنیم، شاید از این هم ناراحت باشیم که به جای مسائل فنی، درباره چنین اتفاقاتی حرف می زنیم. همانطور که روی داوران فشار وجود دارد، مربیان و تیم ها هم با از دست دادان امتیاز استرس می گیرند. گاهی اگر مربیان حرفی می زنند، نباید آنها را گناهکار دانست؛ چون آنها هم سعی دارند حق تیمشان را بگیرند؛ البته این را هم باید بگویم که در بازی مقابل فجر، داور بسیار خوب قضاوت کرد و هم تیم برنده و هم تیم بازنده، هیچ اعتراضی به داوری نداشتند و این کار نشان دهنده تصمیمات خوب داوری بود. امیدوارم این روند ادامه داشته باشد و از داورانی استفاده شود که عادلانه و منصفانه قضاوت می کنند. همانطور که اشتباه داوری را می گوییم، باید خوب بودنشان را هم بگوییم.

     از نفت مسجدسلیمان که جدا نمی شوید؟

قول داده ام و سر قولم هستم و در نفت مسجدسلیمان می مانم؛ البته اگر باشگاه هم من را بخواهد. من به مدیران باشگاه قول دادم که نفت در این فصل نتایج خوبی خواهد گرفت. برای همین می مانم و مبارزه می کنم تا به هدفمان برسیم.

   در نیم فصل، بازیکن جدید جذب می کنید؟

همه چیز به شرایط بستگی دارد. اگر تیم به تقویت نیاز داشته باشد، حتما این کار را انجام می دهیم. برای همین تا نیم فصل باید صبر کرد.

   حرف پایانی؟

خدا را شاکرم که توانستیم در این شرایط سخت، به دو برد خوب در جام حذفی و لیگ برتر برسیم. همچنین از مدیریت باشگاه هم که خیلی مصمم و جدی از کادر فنی و بازیکنان خود حمایت دارد، تشکر و این برد و پیروزی در جام حذفی را به هواداران تقدیم می کنم. از هواداران هم می خواهم مثل همیشه از تیم حمایت کنند؛ البته امیدوارم شرایطی فراهم شود تا آنها بتوانند به ورزشگاه بیایند؛ چون همیشه حضور هوادار به تیم روحیه و انگیزه می دهد.

 

با تساوی در دربی غرب کشور

دختران پالایش گاز ایلام در میانه جدول باقی ماندند

تیم های فوتبال بانوان پالایش گاز ایلام و زارع باتری سنندج در دربی غرب، هفته ششم لیگ برتر فوتبال زنان باشگاه های کشور را با تقسیم امتیازات به پایان رساندند. تیم فوتبال پالایش گاز ایلام در هفته ششم لیگ برتر فوتبال بانوان باشگاه های ایران در ایلام و ورزشگاه عدالت این شهر، میزبان تیم زارع باتری سنندج بود که مقابل حریف خود به نتیجه تساوی یک - یک دست پیدا کرد.  روژین تمریان، دروازه تیم زارع باتری را برای ایلام گشود و فاطمه شبان، زننده تک گل زارع باتری در این بازی خارج از خانه بود. تیم فوتبال پالایش گاز ایلام با این تساوی 7 امتیازی شد تا در میانه جدول باقی بماند.  لیگ برتر فوتبال بانوان در فصل جدید (1401- 1400 ) با حضور ۱۲ تیم به صورت رفت و برگشت برگزار می شود. فصل گذشته، پالایش گاز ایلام در مرحله مقدماتی، در گروه دوم و جایگاه سوم قرار گرفت.

 

حفاری با پیروزی در دربی گلف بازها صدرنشین شد

لیگ برتر گلف باشگاه های کشور در هفته گذشته برگزار شد و تیم های نفتی حاضر در این رقابت ها که در یک گروه قرار دارند، در دیداری حساس به مصاف هم رفتند که ملی حفاری موفق شد برنده این دیدار باشد.

هفته چهارم از دور رفت لیگ برتر گلف کشور، هفته گذشته برگزار شد که در دیدارهای گروه اول، تیم پتروشیمی مسجدسلیمان با حساب ۵ بر صفر مقابل هیأت گلف شاهین شهر به برتری رسید و ۱۰ امتیازی شد و صدرنشین باقی ماند. اما در گروه دوم که دو تیم نفت و گاز مسجدسلیمان و ملی حفاری اهواز قرار دارند، شاهد حساس ترین بازی هفته بودیم. تیم های نفت و گاز مسجدسلیمان و ملی حفاری اهواز در مسجدسلیمان به مصاف هم رفتند که در نهایت تیم حفاری اهواز در دیداری سخت و نفسگیر با نتیجه ۴ بر ۲ به پیروزی رسید.  شاگردان گودرز مولایی در تیم ملی حفاری با این پیروزی ۹ امتیازی شدند و در صدر جدول گروه دوم باقی ماندند. نفت مسجدسلیمان نیز با ۴ امتیاز در رده سوم قرار دارد.

 

 

هدفگذاری پالایش نفت آبادان در تقویت رشته تکواندو

 استعدادیابی و بومی گرایی

تیم پالایش نفت آبادان، به عنوان تنها نماینده نفت در ادوار اخیر لیگ برتر تکواندو طی این سال ها، سعی در تغییر سیمای خود از وابستگی به بازیکنان غیربومی داشته و در دو فصل اخیر نیز تلاش کرده از بازیکنان بومی استفاده حداکثری کند. در کنار آن، وجود استعدادها و نخبگان ورزشی در سطح این شهرستان و استان خوزستان، این باشگاه را بر آن داشته تا با راه اندازی آکادمی و استفاده از بازیکنان بومی، فعلا خود را در کمرکش لیگ برتر تکواندو کشور حفظ کند تا در سال های آینده بتواند با استفاده از داشته های خود برابر رقبا صف آرایی کرده و با توان حداکثری بازیکنان بومی، در اندیشه کسب سکو در این آوردگاه باشد. در همین خصوص، سرمربی و مدیر فنی تیم تکواندو پالایش نفت آبادان، درباره شرایط این تیم و چگونگی تمرینات و اهداف این باشگاه در این رشته، صحبت کردند.

  گودرزی: سرمایه گذاری روی جوانان، آینده تیم را بیمه می کند

روح الله گودرزی، سرمربی تیم تکواندو پالایش نفت آبادان، درباره آخرین وضعیت این تیم گفت: «به دلیل اوج گیری پاندمی کرونا، در ماه های اخیر تمرینات خود را با یک وقفه طولانی آغاز کردیم که این موضوع، با انتظار باشگاه برای اخذ مجوز حضور در رقابت های فصل جدید از سوی فدراسیون تکواندو همزمان شد. به همین دلیل، در مـدت زمـان کـم تا آغـاز رقابت ها، تیم را آماده کردیم.»

وی در ادامـه در خصــوص بازیکنان تیم گفت: «در سال گذشته یک تیم خیلی جوان را در مسابقات شرکت دادیم که تجربه خوبی کسب کردند و حالا امسال ثمره آن را می بینیم. امیدواریم با برنامه بلندمدتی که دیده شـده، سـرمایه گذاری بلندمدت تـری روی این بچه ها داشته باشیـــم. مـــا به هـیچ عنـوان قصد خارج کردن این بازیکنان را از چرخه فعالیت نداریم.»

ســرمـربی پالایش نفت آبادان در پاسخ به سوالی مبنی بر حجم بومی گرایی در این تیم عنوان کرد: «سال گذشته ۵۰ تا ۶۰ درصد این تیم، بومی و متشکل از بازیکنان جوان آینده دار بود. اگر روی این بازیکنان سرمایه گذاری کنیم، بعد از 6-5 سال می توانند برای تکواندو آبادان بازی کنند، به شرط اینکه حفظ و روی آنها سرمایه گذاری شود.»

وی درباره دلیل برگزاری تمرینات و مسابقات این تیم در تهران و عدم فعالیت اصلی این تیم در آبادان گفت: «این حضور در لیگ برتر بی تأثیر نیست. قطعا روی باشگاه های آموزشی شهر و استان، تاثیر خود را می گذارد و برای مربیان، ایجاد انگیزه خواهد کرد. اگر بازیکنان در سطح لیگ برتر نتیجه بگیرند، باید زیرساخت هایی برای آنها ایجاد شود که این زیرساخت، نسل های دیگر و بازیکنان پایه را منتفع خواهد کرد.»

گودرزی در خصوص عدم میزبانی آبادان از رقبا در لیگ برتر گفت: «ما بارها با فدراسیون مکاتبه کردیم که میزبانی را به آبادان بدهند تا بتوانیم بازخورد آن را دریافت کنیم؛ اما متاسفانه بیشتر تیم های حاضر در لیگ برتر کشور، تهرانی هستند و همین موضوع باعث می شود تا فدراسیون مجاب شود بازی ها را به طور متمرکز در پایتخت برگزار کند.»

وی با اشاره به روند استعدادیابی و فعالیت سنین پایه در این رشته گفت: «تیم ما با بازیکنان بومی، همیشه در سطح استان، عنوان نخست را داشته و در مسابقات پالایشگاه های کشور، همواره قهرمان بوده است. بازیکنان بسیار خوبی داشتیم که از همین شهر و از بطن بازی های لیگ، به اردوی تیم ملی دعوت شدند.»

گودرزی درباره اهداف این تیم برای فصل جدید خاطرنشان کرد: «با توجه به اینکه در فصل پیش رو، قانون شامل تغییراتی شده و در پایان، دو تیم سقوط خواهند کرد، سعی داریم در میانه جدول قرار بگیریم. مقداری حساسیت کار در فصل پیش رو بیشتر شده، بنابراین تلاش می کنیم بااستعدادهایی که در اختیارداریم، تعادل را در رتبه نهایی خود حفظ کنیم؛ اما برای فصل های آینده، حتما به فکر قرار گرفتن روی سکو هستیم.»

  کرمی: هدفمان تقویت نیروهای بومی است

باشگاه پالایش نفت آبادان برای حضور هرچه قوی تر در لیگ و نیز پیشرفت در این رشته، یوسف کرمی، قهرمان ارزنده کشورمان در میادین جهانی را به عنوان مدیر فنی به خدمت گرفته است. کرمی درباره وضعیت تیم پالایش نفت و هدف گذاری و برنامه هایی که دارد، گفت: «خوشبختانه مدیرعامل باشگاه پالایش نفت آبادان، خود فردی ورزشی است و مشکلات را می داند.  در ورزش به سرعت نمـی توان از افکار ساختار سازان نتیجه گیری کرد و در آبادان، باید از سنین پایه کار شود و همزمان با آن، مربی پرورش داد، حتی اگر این کارها در این منطقه صورت گیرد، در شهرهای دیگر این اقدامات انجام نمی شود و متاسفانه این معضلات وجود دارد.»

وی افزود: «هدف اصلی این است که استعدادیابی خوبی صورت گیرد و آموزش خوبی به این استعدادها داده شود و به آنها انگیزه بدهیم تا بتوانند در آینده در تیم لیگ برتری شهر خود فعالیت کنند. دیگر هدف ما این است که نیروی بومی خود را تقویت کنیم و در فصـول پیش رو، ابتدا با اتکا به آنان در لیـگ بمانیــم، سپـــس در سال های آینده به فکر کسب جایـــگاه و  رفتن روی سـکو باشیم.

امیدواریـم با صحبت هایـی که می شــود، ایـــن برنامـه ها جنبه عملی بگیرد.»

مدیر فنی تیم تکواندو پالایـش نفت آبادان بیان کـــرد: «سعــی مــی کنیم ظرفیت های موجود را در استان گردهــم آورده و برای پیشرفت و اعتلای تکواندو در آبادان و ویترین آن که باشگاه لیگ برتری پالایش نفت باشد، استفاده کنیم.» 

 

صدرنشینی تکواندوکاران پالایش نفت آبادان در لیگ برتر

 تیم تکواندو پالایش نفت آبادان، صدر جدول رده بندی گروه دوم جام خلیج فارس را به خود اختصاص داد. با پایان هفته دوم مرحله اول رقابت های گروه دوم لیگ برتر تکواندو، پالایش نفت آبادان صدرنشین شد، لوازم خانگی کن در جایگاه دومی قرار گرفت و پاس، رده سوم را به خود اختصاص داد. بیستمین دوره رقابت های لیگ برتر تکواندو «جام خلیج فارس» یادواره شهید تکواندوکار مدافع حرم محسن حججی با حضور 11 تیم (دوشنبه 6 دی ماه) در فدراسیون تکواندو برگزار شد. شش تیم لوازم خانگی کن، صنعت مس کرمان، پالایش نفت آبادان، پاس، معتمد و پارسیان البرز در گروه دوم قرار داشتند که رقابت های هفته اول و دوم از مرحله نخست خود را پشت سر گذاشتند. در پایان دو هفته اول از رقابت های گروه اول، تیم پالایش نفت آبادان موفق شد در دو دیدار ابتدایی خود، با اقتدار حریفان خود را شکست دهد.  تکواندوکاران تیم پالایش نفت آبادان در هفته نخست و اولین دیدار خود به مصاف تیم پارسیان البرز رفتند که موفق شدند با نتیجه 7 بر یک این تیم را شکست دهند. سپس از هفته دوم در دومین دیدار به مصاف تیم معتمد رفتند که موفق شدند این تیم را هم با نتیجه 5 بر 3 شکست دهند و با 6 امتیاز در صدر جدول رده بندی قرار بگیرند. لوازم خانگی کن با 4 امتیاز (تفاضل 6) جایگاه دومی را به خود اختصاص داد و پاس با 4 امتیاز (تفاضل 4) سوم شد. شایان ذکر است، در پایان هفته اول  روح الله گودرزی، سرمربی تیم پالایش نفت آبادان در جمع بهترین ها عنوان بهترین سرمربی هفته را به خود اختصاص داد. در هفته دوم نیز مهدی یوسفی، عنوان فنی ترین بازیکن و بهروز بختیاری، عنوان بهترین سرپرست را از تیم پالایش نفت آبادان به خود اختصاص دادند تا در جمع بهترین های هفته باشند.

 

کاپیتان ملی حفاری بعد از ۱۹ سال کفش هایش را آویخت  

فرید نمازی، بازیکن باتجربه فوتسال ایران و خوزستان و کاپیتان تیم فوتسال ملی حفاری اهواز، پس از ۱۹ سال کفش های خود را آویخت و از دنیای حرفه ای ورزش خداحافظی کرد.

نمازی از سن ۲۰ سالگی و از سال ۱۳۸۱ فعالیت خود را در رشته فوتسال با تیم وحدت خرمشهر در لیگ برتر فوتسال خوزستان آغاز کرد. او سپس به تیم فوتسال نفت اهواز رفت و همراه با این تیم در مسابقات زیرگروه کشور و نیز لیگ های یک و 2 کشور نیز حضور داشت. نمازی پس از سه سال از نفت اهواز جدا شد و به تیم لیگ برتر ملی حفاری پیوست. او که بازی در تیم های دبیری تبریز و یک تیم عراقی را هم در کارنامه دارد، در مقطعی همراه با تیم ملی نیز توپ زده است.  کاپیتان باتجربه فوتسال حفاری درحالی که می توانست هنوز در این رشته فعالیت داشته باشد، امسال  پس از ۱۹ سال کفش های خود را آویخت تا جای خود را به جوان ترها بدهد. فرید نمازی در خصوص خداحافظی از دنیای فوتسال گفت:   «سلام بر همه هواداران و دوستداران عزیز فوتسال و تیم محبوبم ملی حفاری ایران؛ با افتخار تمام ۱۳سال پیراهن تیم ملی حفاری را به تن کردم؛ ۱۳سالی که به جرات می گویم بهترین سال های زندگی ورزشی ام بود و با فراز و نشیب زیادی سپری شد؛ اما آنچه من را در تمام این سال ها دلگرم و دلخوش می کرد، بودن در کنار هواداران غیور حفاری و بازیکنان بزرگ این تیم بود. روزهای تلخ و شیرین زیادی را تجربه کردم؛ اما تمام این روزها بخشی از تاریخ باشگاه بزرگ ملی حفاری است. پس از سال ها مسیر زندگی قهرمانی ورزشی من به پایان رسید و شرایط به صورتی رقم خورده که حالا به پایان دوران ورزش موردعلاقه ام، فوتسالم رسیده ام. خداحافظی برایم خیلی سخت است، مثل آن زمانی که امتیازی را در یک بازی از دست می دادیم و روزگار برای من تلخ می شد. همیشه با همه وجودم برای ملی حفاری تلاش کردم و جنگیدم و سعی داشتم با تمام  توان در خدمت تیم و هواداران باشم؛ اما از مردم خوزستان می خواهم که کم وکاست را بر فرزند کوچکشان ببخشند. از تمام کسانی که در این چند سال از من حمایت کردند، کمال تشکر رادارم؛ از باشگاه ملی حفاری، پدر، مادر، برادران و خواهرم و بویژه همسرم و دو فرزندم. از همه ممنونم.  اینک وقت آن رسیده که از فوتسال خداحافظی کنم و جای خود را به جوانان شایسته خوزستانی بدهم؛ جوانانی که حتما آینده استان و باشگاه ملی حفاری را می سازند.»

 

فرهان ملارد یک - پالایش نفت آبادان ۳

یکه تازی مدافع عنوان قهرمانی در صدر جدول

تیم فوتسال بانوان پالایش آبادان، مدافع عنوان قهرمانی در لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران، با قدرت مقابل حریفان خود ظاهر می شود و یکی پس از دیگری حریفان خود را شکست می دهد.

در شروع نیم فصل دوم تیم فوتسال پالایش نفت آبادان، با پیروزی کار خود را شروع کرد تا با خط ونشان کشیدن برای حریفان نشان دهد که باز هم مدعی نخست عنوان قهرمانی در لیگ برتر است.

تیم فوتسال بانوان پالایش نفت آبادان، باز هم به عادت خود ادامه داد و در آغاز دور برگشت لیگ برتر فوتسال بانوان باشگاه های ایران در مصاف با حریف خود، برنده بود. شاگردان نرگس علوانی، این بار فرسنگ ها دور از خانه، مهمان تیم فرهان ملارد بودند که موفق شدند مقابل این تیم تهرانی با ارائه یک بازی برتر با نتیجه 3 بر یک به پیروزی برسند تا به یکه تازی خود در صدر جدول ادامه دهند.  همزمان با آغاز نیم فصل دوم لیگ برتر فوتسال بانوان، برتری پالایش نفت در ملارد نشان داد که تیم نرگس علوانی، برای تکرار قهرمانی در لیگ باانگیزه و کم لرزش پیش می رود. آنها در بازی رفت هم فرهان ملارد را شکست داده بودند.

معصومه محمدگنجی (2 گل) و مریم نوری، گل های تیم پالایش نفت را در این دیدار به ثمر رساندند. به این ترتیب، پالایش نفت آبادان امتیاز خود را در جدول رده بندی به عدد ۱۹ رساند و در صدر باقی ماند. آبادانی ها جز تساوی خانگی برابر تیم رده دومی بوتا پارس ایرانیان در سایر بازی ها پیروز بوده اند.  شایان ذکر است، دیگر تیم نفتی حاضر در این مسابقات، یعنی تیم فوتسال ملی حفاری اهواز، در شروع دور برگشت در هفته نخست استراحت داشت و در هفته بعد، اولین بازی دور برگشت خود را مقابل تیم کیمیای اسفراین برگزار می کند.