گفت و گوی اختصاصی مشعل با مشاور وزیر نفت در امور زنان و خانواده:
اطلس جامع زنان وزارت نفت تدوین می شود
سمیه راهپیما نقش سازنده زنان ایرانی در تمام عرصه های توسعه از جمله علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، بی بدیل و لایق تحسین است، از این رو باید کوشید تا از یک سو با رفع موانع و کشف توانمندی های عظیم آنان، زمینه حضور چشمگیر و تاثیرگذار این بخش از سرمایه انسانی جامعه را در توسعه کشور فراهم کرد و از سوی دیگر، نقش بی بدیل آنان در مدیریت کانون خانواده را مورد توجه قرار داده و ارج نهاد. در صنعت نفت کشور با توجه به توانمندی و شایستگی بارز زنان شاغل از سوی وزارت نفت، اهتمام و تلاشی بسیار در خصوص حضور جدی آنان در بخش های کارشناسی، تصمیم سازی و مدیریتی انجام شده و خوشبختانه تعدادی از این زنان فرهیخته و توانا در بخش های مختلف صنعت حضوری مؤثر دارند. به دلیل اهمیت و جایگاه بانوان این صنعت و به مناسبت ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) و روز زن با زینب قیصری، مشاور وزیر نفت در امور زنان و خانواده گفت وگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:
به عنوان یکی از زنان متخصص صنعت نفت، از سوابق و تجارب خود در این حوزه بفرمایید؟
تحصیلات دانشگاهی ام را در رشته مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف و دوران کارشناسی ارشد را در دانشگاه صنعتی مالک اشتر به پایان رساندم و اکنون در اواسط دهه دوم خدمت خود، از کارمندان رسمی وزارت نفت هستم. شروع خدمتم با کار در پتروشیمی آبادان رقم خورد، سپس در شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، به عنوان رئیس سبد کسب و کار فعالیت خود را ادامه دادم و افتخار می کنم که مطالعات اقتصادی درباره ده ها پروژه و طرح بزرگ صنعت پتروشیمی کشور را که هم اکنون در فاز اجراست، در کارنامه کاری خود دارم. البته در تمام این سال ها در کنار فعالیت های تخصصی خود، در خصوص مباحث زنان، چه در جایگاه خانواده و چه در جایگاه تعلیم و تربیت فرزندان، دغدغه و مطالعه داشته ام و فعالیت های اجتماعی متعدی را در این حوزه دنبال می کنم.
برای استحکام جایگاه زنان در سطح وزارت نفت چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟
برای نخستین بار در سطح وزارت نفت به دنبال تدوین اطلس جامع زنان نفت هستیم که نتیجه آن تغییرات سند راهبردی زنان و خانواده صنعت نفت را به همراه خواهد داشت. در این اطلس به روزرسانی نیازسنجی خانواده نفت را مطابق با نیازهای مناطق ستادی و عملیاتی در دستور کار داریم، ضمن آنکه با تکیه بر رویکرد دولت سیزدهم، جوان سازی جمعیت را نیز در اطلس جامع زنان نفت لحاظ خواهیم کرد و طرح حمایت از خانواده ها را نیز در برنامه داریم. همچنین برای این کار، اولویت نخست را ارزیابی وضع موجود و شناسایی و احصای مشکلات قرار دادیم و مقرر شد، علاوه بر سیاستگذاری، برنامه های عملیاتی و خروجی محور را نیز دنبال کنیم. برای تحقق این امر در گام اول، بازدیدهایی از مجموعه های مختلف وزارت نفت و مناطق عملیاتی خواهیم داشت و به تناسب هر منطقه، تصمیماتی را برای حل مشکلات آنها اتخاذ خواهیم کرد؛ البته به منظور تحقق این مهم، ضرورت دارد که مباحث زنان با رویکردی جدید مورد ارزیابی قرار گیرد که در این خصوص، موضوع توان افزایی زنان، افزایش مهارت بانوان و تاکید بر عدالت جنسیتی را در دستور کار داریم. متاسفانه با وجود ذکر شدن عدالت جنسیتی در ماده 101 قانون برنامه ششم توسعه تاکنون به نتایج دلخواه نرسیده ایم ، از این رو علاوه بر جبران عقب افتادن از برنامه ششم توسعه باید در برنامه هفتم نیز حضور فعال تری داشته باشیم . «سقف شیشه ای»، عمده مشکلات زنان در بخش اداری است و موانع نانوشته ای بر سر راه ارتقای زنان کشور قرار دارد که باید مرتفع شود، در عین حال که زنان نیز باید به خودباوری برسند که این امر مستلزم مهارت افزایی است. همچنین گاه تنزل شایستگی ها را در دوران بارداری و زایمان داریم که با رویکرد دولت سیزدهم مبنی بر جوان سازی جمعیت، کاملا در تناقض است و امیدواریم تمام سدهای این چنینی از سر راه برداشته شود. خوشبختانه نگاه وزیر نفت به حوزه زنان، نگاهی حمایتی و تعاملی و نه تشریفاتی است. وزیر نفت، اشرافی قابل توجه به این حوزه دارد که در همین جا از حمایت های ایشان در زمینه برنامه های مشاوره زنان و خانواده تشکر و قدردانی می کنم.
به طور کلی در سطح وزارت نفت، چه تعداد خانم فعالیت می کنند؟
17 هزار زن در سطح صنعت نفت مشغول به کار هستند و از این تعداد 7 هزار نفر استخدام رسمی و 10 هزار نفر نیز قراردادی و پیمانکاری هستند.
با توجه به اینکه روز زن را در پیش داریم، بفرمایید چه برنامه هایی برای این روز در نظر گرفته اید؟
ضمن بزرگداشت ایام ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) و مقام زن و روز مادر و تبریک این روز به همه زنان شاغل در صنعت نفت، باید بگویم محدودیت های بیماری کرونا همچنان ادامه دارد و برگزاری مراسم، نیازمند اخذ مجوز از اچ اس ای است. معاونت ها با هدف تکریم مقام زن و همچنین ایجاد امید و نشاط سازمانی، جشن هایی را برنامه ریزی و براساس دستورعمل ها برگزار می کنند .
شاهد نقش فعال شما در شورای هماهنگی ورزش وزارت نفت در اولین روزهای حضورتان هستیم. در این خصوص بفرمایید که چه برنامه هایی در دستور کار دارید؟
از زمان شروع به کار خود، ورزش را در اولویت قرار داده ام؛ اما با توجه به شرایط حاکم در زمان شیوع ویروس کرونا، سبک زندگی ها تغییر و زنان فعالیت های ورزشی خود را محدود کردند. زنان اصل و اساس خانواده هستند و بحث ورزش باید حتما مورد توجه قرار گیرد. مدیرکل سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت نیز اعلام کرده که مراکز ورزشی صنعت نفت باز شده و زیرساخت های خوبی در این زمینه فراهم است که طي رایزنی های صورت گرفته در المپیاد ورزشی 1401 نیز زنان حضور خواهند داشت و ما در سه مقطع پایه، همگانی و قهرمانی، بانوان علاقه مند را همیاری می کنیم. تمرکز ما روی ورزش های پایه و همگانی بیشتر است و برای ورزش قهرمانی نیز هرگونه حمایتی که لازم باشد، انجام خواهیم داد.
برخی زنان شاغل به دریافت خدمات در حوزه مددکاری نیاز دارند. در این خصوص چه راهکارهایی اندیشیده اید؟
زناني هستند که مشکل مددکاری، خدمات درمانی و فریز شدن گرید دارند؛ اما با توجه به اینکه فعالیت این دفتر در زمینه سیاستگذاری است، خیلی در حوزه مددکاری و خدمات نمی توانیم ورود کنیم. بنابراین بهترین کار این است که نماینده هایی در مددکاری، حراست و شورای ورزشی داشته باشیم تا مشکلات را منتقل کنند و درصدد حل آن برآیند. نقش حاکمیتی و سیاستگذاری به ما اجازه ورود نمی دهد؛ اما این وظیفه را به معاونت های امور زنان و خانواده شرکت های زیرمجموعه نفت منتقل کرده ایم تا روی این موارد تمرکز بیشتری داشته باشند.
ارتباط با معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری به چه شکل است و چه تعاملی با هم دارید؟
با توجه به اینکه ریل گذاری حرکت ما براساس اسناد و قوانین فرادستی و همچنین توجه به سیاست های کلی خانواده است که از سوی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) ابلاغ شده، ضروری است که همکاری خوبی با معاونت زنان ریاست جمهوری داشته باشیم. در این زمینه نشست هایی نیز با سرکار خانم خزعلی داشته ایم که انصافا در حوزه زنان و خانواده دغدغه مند و متخصص هستند. با ایشان مشکلات زنان شاغل را بیان کرده ایم که البته سازوکار مناسبی در خصوص حل مشکلات آنها در حال شکل گیری است.
چند کارگروه در دفتر امور زنان و خانواده وزارت نفت تشکیل شده و چه کارهایی انجام می دهند؟
کارگروه هایی چون سلامت، آموزش، انرژی و محیط زیست، فرهنگی، ورزش و اصلاح قانون و مقررات را تشکیل داده ایم و فراخوانی نیز در خصوص مراجعه همکاران علاقه مند و متخصص(اعم از خانم يا آقا) به عنوان عضو ثابت یا مهمان این کارگروه ها منتشر و از نظرات آنها در این زمینه استفاده خواهیم کرد. با توجه به محدودیت های کشور در حوزه استخراج گاز، بشدت پیگیر آن هستیم تا از ظرفیت و توانایی زنان در خصوص فرهنگ سازی و اصلاح الگوی مصرف و صرفه جویی استفاده شود که همسو با آن، کارگروه انرژی را به صورت کاملا تخصصی پیش خواهیم برد.
در پایان اگر صحبتی باقیمانده که به آن اشاره نشده، بفرمایید.
نسبت به افزایش کرسی های مدیریتی زنان در این صنعت دغدغه داریم. به همین منظور و برای توان افزایی زنان قصد داریم دوره هایی را برگزار کنیم تا از این طریق زنان توانمند صنعت شناسایی شده و در مسیر درست آموزش قرار گیرند و به مدیران مجموعه معرفی شوند، ضمن اینکه از شما و همه دست درکاران نشریه وزین «مشعل» تشکر و قدردانی می کنم.