برای نیروهای پیمانکاری مدل قراردادی مرسوم با پیمانکاران تداوم می یابد؟
در زمینه قراردادهای پیمانکاری باید ببینیم چه مدلی مناسب تر است. سناریوهای مختلفی در این زمینه مدنظر است که باید با تیم های تخصصی در این زمینه به جمع بندی برسیم. نگاه ما این است که نیروهای پیمانکاری امنیت شغلی داشته باشند؛ مساله ای که دغدغه این عزیزان است و نمی توانند برای آن برنامه ریزی کنند. اولا نظام جبران خدمات آنها باید مدون و مناسب باشد که بتوانند زندگی شان را روی آن استوار کرده و برای آینده زندگی خود برنامه ریزی کنند. اینها دغدغه هایی است که عزیزان ما در حوزه پیمانکاری دارند. بنده اعتقاد دارم نیازهای اولیه کارکنان میان رسمی، غیررسمی، قراردادی، پیمانکاری هیچ فرقی ندارد. احساس ناآرامی و بی قراری در ذهن افراد وجود دارد. سیاست ما در حوزه نیروهای پیمانکاری این بود که ابتدا آنها را به رسمیت بشناسیم؛ کاری که در خارگ انجام دادم. نیروی پیمانکاری یا رسمی، قراردادی همه باید از رفاه یکسان برخوردار باشند. ما تمامی این موارد را با رویکرد و نگاه انسانی دنبال می کنیم که اگر چنین چیزی حاکم شود، خدا هم کمک می کند. ما شیعه هستیم و اعتقاد داریم اگر نگاه انسانی و درست داشته باشیم که کرامت انسان ها حفظ شود، خدا هم کمک می کند و راهکار آن را پیش روی ما می گذارد. نمونه آن یکسان سازی در پاداش بهره وری بود. در این زمینه بسیار دغدغه داشتم. زمانی که رئیس امور اداری بودم، نیروهای پیمانکاری با مراجعه به بنده، از این موضوع گلایه داشتند و من همواره در نظر داشتم که اگر روزی دستم برسد، این کارها را انجام می دهم؛ چون معتقدم که باید تناسب وجود داشته باشد. نیروهای رسمی، قراردادی و پیمانکاری باید از یک سطح زندگی مناسب در قاب صنعت نفت قرار بگیرند.
روزی یکی از کارکنان نیروی انتظامی خارگ، به من می گفت که من رئیس نیروی انتظامی هستم و 4 میلیون حقوق می گیرم؛ اما شما دریافتی بیشتری دارید؟ و من پاسخ می دادم که در صنعت نفت، همه زندگی ما کار است. در صنعت نفت، کسی کار دوم ندارد و تمام دغدغه کارکنان نفت، کار است. چون علاقه و تعصب زیاد است. صنعت نفت، صنعتی استراتژیک در کشور ماست. خداوند متعال به ما ایرانیان لطف داشته و این نفت و گاز، یک موهبت الهی است؛ بنابراین این ظرفیت در ما دیده شده که این موهبت و این نعمت را دریافت کنیم. مطمئن هستم که صنعت نفت، قداستی دارد و می تواند برای کشور ارزآوری داشته باشد و آن را نجات دهد، کمااینکه نجات هم داده است.
با توجه به اتمام قرارداد نیروهای پیمانکاری، قرار است قراردادهای جدید با شیوه های جدید که اشاره داشتید، منعقد شود؟
تمامی شرکت ها موظف هستند قرارداد نیروهای پیمانکاری را در مناقصات انجام دهند و هنوز مدل نوینی ارائه نکرده ایم. ابتدا باید دیتا کامل شود، بعد مشاوره بگیریم که کدام سازوکار مناسب است و با توجه به چارچوب و قوانین مجلس، امکان پیاده سازی کدام مدل وجود دارد. فکر می کنم این موضوع، به یک سال کار مداوم نیاز دارد؛ اما تاکید مقام عالی وزارت این است که در قراردادهای فعلی، به رفاهیات کارکنان پیمانکاری توجه شود و با همان مدلی که برای نیروهای رسمی و قراردادی پیش می رود، برای نیروهای پیمانکاری هم اعمال شود. این نگاه ماست و امیدوارم بتوانیم مشکلات را کنیم. از دیگر موضوعاتی که در بخش پیمانکاری در منطقه عسلویه با آن مواجه هستیم، کار به صورت 3-1 یا 2-1 است که این از نظر ما قابل قبول نبوده و برنامه ما تا حد امکان یکسان سازی است. فعالیت اقمای، باید 2-2 باشد؛ یعنی دو هفته استراحت و دو هفته کار. این مدلی است که ما در صنعت نفت آن را تجربه کردیم. در شرکت نفت فلات قاره ایران، این مدل پیاده می شود و عزیزان ما با آن مشکل ندارند؛ اما مدل سه هفته کار یک هفته استراحت یا دو هفته کار یک هفته استراحت، بسیار به خانواده آسیب می زند.
یکی از موضوعات چالش برانگیز دیگر در عسلویه، اسکان کارکنان بود. این رویه در این دوره تداوم می یابد؟
برای حل مساله اسکان کارکنان تلاش می کنیم. اعتقاد ما بر این است که باید به همان شکل اقماری بازگردند. نیروی کار نمی تواند خانواده خود را به جایی ببرد که از زیرساخت لازم برخوردار نیست. خانواده چه گناهی کرده اند؟ وقتی ما هنوز نتوانسته ایم در عسلویه بیمارستان بسازیم، این چه فشاری است که خانواده باید در این دوران متحمل شود. هر زمان زیرساخت های مورد نیاز آماده شد، از سناریوی اسکان استفاده می کنیم؛ اما فعلا که زیرساخت مهیا نیست. تاکید ما این است که شرکت ها به شیوه مدل اقماری استفاده کنند تا خانواده های آنها درگیر کار نشود.
به موضوع ایثارگران بپردازیم. جمعیت کثیری از نیروهای پیمانکاری و قراردادی مشمول بندهای قانونی مرتبط با ایثارگران بودند که اجرایی نشده بود.
در مسیر اجرایی این دسته از قوانین، ابتدا 25 آذر ماه مقام عالی وزارت، بخشنامه اولیه مرتبط با بند (د) را صادر کردند. ما سایت ایثار را طراحی و راه اندازی کردیم که از آن زمان تاکنون، ثبت اطلاعات و تعریف 600 کاربر( در سطح صنعت نفت اقدامی بی سابقه بود.) به ثمر رسیده است. تمام متقاضیان که خود را واجد شرایط اولیه می دانستند، اطلاعات را آپلود کردند و پرونده های 23 هزار و 469 نفر تغذیه شد و از این تعداد 6 هزار و 843 نفر به دلیل شرایط سنی غیر واجد اعلام شدند. این منع قانونی با توجه به شرایط سنی، مطابق قانون مجلس بود که ما نمی توانستیم از آن تخطی کنیم؛ البته این مساله را به سازمان اداری- استخدامی منعکس کردیم که به محض اصلاح این قانون به ما اعلام کنند تا برای این تعداد برنامه ریزی کنیم. اکنون 16 هزار و 626 نفر واجد شرایط هستند که از این تعداد هزار و 45 نفر خانواده شهدا، 5 هزار و 574 نفر خانواده جانبازان، 4 نفر خانواده آزادگان و 10 هزار نفر فرزندان رزمنده هستند که استعلام مدارک ایثارگری خانواده شهدا و جانبازان از بنیاد شهید و امورایثارگران اخذ شده و 10 هزار نفر را از ستادهای کل نیروهای مسلح استعلام اخذ کردیم؛ نکته ای که باید به آن اشاره کنم، آنکه استعلام تمامی 23 هزار و 469 نفر( حتی غیر واجدین) را دریافت کردیم که اگر مشکل محدودیت سنی رفع شد، این عزیزان هم بتوانند تبدیل وضعیت شوند.
تبدیل وضعیت نفرات قطعی شده با اولویت بندی خاصی انجام می شود؟
تمام 16 هزار و 626 نفر قطعی شده و به صورت یکجا به گزینش معرفی شدند و گزینش هر کدام از آنها بیاید، حکمشان زده می شود. کار مهمی که در این زمینه انجام دادیم، تدوین شیوه نامه ایجاد سمت سازمانی بود. طبیعتا این تعداد سمت سازمانی در صنعت نفت وجود نداشت، به سازمان اداری- استخدامی شد که اگر بخواهم این بند قانونی را اجرا کنم، باید به من مجوز ایجاد سمت قانونی بدهید که موافقت کردند. جلسات مکرری در شورای مدیران منابع انسانی برگزار کردیم و ابتدا مدارک تحصیلی اخذ شده این تعداد احصا و شرایط و عناوین شغلی آنها را در دوره پیمانکاری مورد بررسی قرار دادیم که آمار مناسبی احصا شد. از آقای اوجی خواستیم مجدد شرط سنی را از سازمان اداری_ استخدامی استفسار کنند که مقام عالی وزارت نامه ای زدند؛ اما گفتند معطل پاسخ نامه نمانید و کار باقی مشمولان را انجام دهید. بیشتر این افراد 15 تا 20 سال سابقه کار پیمانکاری دارند و برای لحاظ شدن مدارک تحصیلی و سوخت نشدن این سابقه در شورای تعیین سوابق شیوه نامه تشکیل دادیم. زیر دیپلمه ها حدود 4 هزار نفر هستند که به صورت کارگر رسمی می شوند. در بخش نیروهای با مدرک تحصیلی دیپلم به بالا براساس دستورعمل اجرایی ابلاغ شده از سوی آقای وزیر عمل می شود و به این مساله اشاره کردیم که براساس شیوه نامه سمت سازمانی لحاظ شود.
چشم انداز زمانی برای نهایی شدن کامل این بند قانونی وجود دارد؟
کد مجوز استخدامی را به شرکت های اصلی اعلام کرده و گفتم که از این 16 هزار و 626 نفر، تعداد 7 هزار و 418 نفر از شرکت ملی نفت ایران، 6 هزار و 682 نفر از شرکت ملی گاز ایران، 2 هزار و 252 نفر مشمولان از شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران، 167 نفر از شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و 87 نفر از واحدهای مستقل ستاد وزارت نفت هستند. برای تمامی اینها تخصیص کد مجوز داده شده و به شرکتها اعلام کردیم که کارهای استخدامی آنها انجام شود.
شما از کارکنان اقماری بودید. با توجه به مشکلات مختلفی که این دسته از کارکنان صنعت نفت با آن مواجه هستند، برنامه خاصی برای آنها درنظر گرفته اید؟
در زمینه نیروهای اقماری باید به این سمت برویم که بسته های حمایتی برای خانواده این عزیزان طراحی شود. همانطور که می دانید در خصوص سقف حقوق این دسته از عزیزان، واقعا با مشکل مواجه شدیم. لایحه بودجه، به ما اجازه نمی دهد که حقوق و دریافتی پرسنل را افزایش دهیم، از طرفی با محدودیت های لایحه بودجه در سال 1401 هم مواجهیم که این بزرگترین چالش ما محسوب می شود. امیدوارم آن را پشت سر بگذاریم. در حال حاضر 18 هزار نفر از نیروهای رسمی ما به سقف حقوق می خورند که این مشکل بزرگ امسال بوده و سال دیگر هم ادامه دارد.
برای حل آن رایزنی و برنامه خاصی در دست ندارید؟
در تلاش هستیم که کار مطالعاتی انجام و دقیقا مشخص شود که چه افرادی به سقف حقوق می خورند. در لایحه بودجه، صرفا نیروهای سکوها برای ما مستثنا شدند که 1500 نفر هستند. 10 هزار و 600 نفر از پرسنل ما در مناطق عملیاتی کار می کنند که با سقف حقوق با مشکل مواجه می شوند. بودجه تصویب شده و امیدواریم شورای نگهبان در این زمینه با وزارت نفت همراهی لازم را داشته باشد. نامه ای برای آیت الله جنتی (رئیس شورای نگهبان) و آقای دکتر میرکاظمی(ئیس سازمان برنامه و بودجه کشور) تنظیم و ارسال شده، ضمن اینکه رئیس جمهور هم نامه زده اند که امیدواریم این مشکل حل شود و برای آن راه حلی بیابیم و همانند سایر مشکلات، مرتفع شود.
یکی از موضوعات و دغدغه ها در صنعت نفت، بازنشستگی نیروهای رسمی متخصص و خالی شدن بدنه صنعت از این دسته از نیروهاست. آیا برای مرتفع کردن این مساله تمهیدی دارید؟
انشاءالله در سال آینده برنامه آزمون استخدامی را پیش رو خواهیم داشت. نیازها را از شرکت های اصلی جمع آوری می کنیم تا در سال 1404 که 10 هزارنفر از پرسنل ما بازنشسته می شوند، بتوانیم جایگزینی برای آنها داشته باشیم. امیدواریم در چهار ساله عمر دولت سیزدهم، بتوانیم حداقل دو آزمون استخدامی برگزار و این نیازهای پرسنلی را حذف کنیم. از طرفی هم با تبدیل وضعیت نیروهای بند (و) و بند (د) نیروهای ایثارگری حدود 30 هزار نفر به مجموعه صنعت نفت اضافه می شوند. در حال حاضر در بند (و) 5 هزار و 600 نفر قطعی شده که به نیروهای رسمی اضافه می شوند. در بند (د) 16 هزار و 626 نفر و با حل شدن شرط سنی 6 هزار نفر دیگر، حدود 24 هزار نفر به مجموعه صنعت نفت اضافه می شوند که در کل 30 هزار نفر بیش از نیمی از نیروی انسانی موجود، به بدنه رسمی صنعت نفت افزوده خواهد شد.
اکنون چند نفر در صنعت نفت مشغول فعالیت هستند؟
حدود 62 هزار نفر نیروی رسمی، 33 هزار نفر نیروی قرارداد مدت موقت، 1500 نفر قرارداد مدت معین و 5 هزارنفر از نیروهای قراردادی در حال تبدیل وضعیت به رسمی هستند؛ 112 هزار نفر نیروی پیمانکاری در ساپنا وجود دارد که پیش بینی می کنیم حدود 20 هزار نفر در این سامانه تغذیه نشده اند که باید رصد شود اگر قرارداد آنها مستمر است و پروژه ای نیستند، بتوانند در سامانه ساپنا تغدیه شده و طرح طبقه بندی مشاغل برای آنها اجرایی شود.
با این اوصاف می توان گفت 6 ماه شلوغ و پرترافیکی را پشت سر گذاشته اید؟
انتظارات از بنده بسیار زیاد بود. من خادمی جزء در این حوزه هستم. خدا را شاکرم که این توفیق نصیب بنده شده تا بتوانم با همکاری و همدلی عزیزان در حوزه منابع انسانی در این مسیر حرکت کنم. لازم می دانم از تمامی کسانی که به بنده بذل محبت داشته و سال ها در حوزه منابع انسانی شاگرد آنها بوده ام و اکنون بازنشسته شده اند؛ اما ما را همراهی کرده و ایده و راه حل دادند و توانستیم آن را در شورای مدیران منابع انسانی مطرح کرده و به تصمیم برسانیم، تشکر کنم. می توانم بگویم تاکنون در این مقطع بسیاری از مشکلات حل و درباره آنها تصمیم گیری شده و به سمت اجرا می رویم.
سال 1400 رو به پایان است. با توجه به اینکه حوزه فعالیت شما مشخصا با نیروی انسانی مرتبط است. چه پیامی برای کارکنان دارید؟
به یکایک کارکنان اعم از کسانی که در سکوهای دریا یا خشکی، در دکل های حفاری و در شرایط سخت آب و هوایی مشغول فعالیت هستند و کسانی که در بیابان ها کار اکتشاف انجام می دهند، دستمریزاد و خسته نباشید می گویم. صنعت نفت، صنعتی سخت و گران است و هزینه های آن هم بالاست امیدواریم این عزیزان، تندرست و خانواده تمامی کارکنان سلامت باشند و هیچ گاه دغدغه ای نداشته باشند و ما هم بتوانیم در حوزه معیشت و زندگی شان دغدغه و مشکلاتشان را مرتفع کنیم.
کارکنان بدانند که رویکرد ما این است که صدای آنها را بشنویم؛ چه بسا کارکنان، راهکارهایی دارند که شاید از راهکار ما بهتر باشد. انشالله بتوانیم آن صدا را بشنویم. سال آینده با برگزاری نشست تخصصی حوزه منابع انسانی و با حضور کارکنان تلاش می کنیم ایده را از خود پرسنل دریافت کنیم؛ چراکه آنها بهتر از ما مشکلات را می شناسند، بنابراین تلاش می کنیم در مسیر مصوبات، دستورعمل و بخشنامه ها، از آنها ایده بگیریم و مورد رضایت پرسنل باشیم.
امیدوارم سال 1401 سال پر خیر و برکتی برای ملت شریف ایران باشد؛ سالی که دولت آقای رئیسی بتواند موفق باشد و شعارها و قول هایی که به ملت داده، محقق شود و صنعت نفت هم تحریم ها را پشت سر بگذارد و روزهای خوبی برای صنعت نفت رقم بخورد و بتوانیم تولید و فروش خوبی داشته باشیم و کارهایی را که به دلیل تحریم ابتر مانده، توسعه بدهیم، پتروپالایشگاه ها و پتروشیمی ها را توسعه بدهیم و از حالت خام فروشی خارج شویم، ارزش افزوده برای صنعت نفت و گاز ایجاد کنیم و خانواده عظیم صنعت نفت دوباره منسجم و مستحکم ظهور کند.
صنعت نفت، همانند یک خانواده و مصداق این بیت است که «چو عضوی به درد آورد روزگار/ دگر عضوها را نماند قرار». بنابراین امیدواریم با وفاق ملی و تعصب نفتی، همه کارکنان دل به دل هم دهیم تا اهداف جمهوری اسلامی را در حوزه صنعت نفت و گاز محقق سازیم؛ اعتقاد دارم صنعت نفت می تواند کشور را رو به جلو حرکت دهد و امیدواریم ما در صنعت نفت، نماینده خوبی برای مردم کشورمان باشیم.