نگاهی به عملکرد 6 ماهه معاونت توسعه و مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت
نیروی انسانی در صدر اولویت ها
مشعل رسیدگی به مطالبات و مساله نیروی انسانی، از اولویت های اساسی وزارت نفت دولت سیزدهم است که در مسیر تحقق آن شاهد عملکردی مناسب هم بوده ایم. آنچه وزیر نفت، جواد اوجی پیش از دریافت رای اعتماد مجلس شورای اسلامی بر آن تاکید داشت این بود که «موفقيت و لازمه انجام مأموريت ملي صنعت نفت را در گرو توانمند کردن و ارتقاي سرمايه انساني می دانم و آن را به عنوان يکي از امور زيربنايي و اولويت هاي اساسي در برنامه هاي ارائه شده خود به مجلس شوراي اسلامي تثبيت کرده ام. بر هيچ کس پوشيده نيست که صنعت نفت، پيشران اقتصاد کشور است و کارکنان خدوم آن با درک واقعي از شرايط حساس امروز و با مسؤوليت شناسي و ايثار بي نظير، وظيفه خطير خود را از بدو پيروزي انقلاب شکوهمند اسلامي تاکنون براي گسترش و تثبيت ارکان اقتصادي و صنعتي ميهن اسلامي که مرکز ثقلش اين صنعت است، انجام داده اند.» طبق اعلام وزارت نفت، این صنعت هم اکنون داراي 61 هزار نيروي رسمي، 4 هزار نيروي قراردادی مدت معين، 34 تا 35 هزار نيروي قراردادی مدت موقت و 105 هزار نفر نيروي ارکان ثالث است که این جمعیت شاغل با روی کار آمدن وزیر نفت جدید امیدوار به پیگیری این موضوع بوده و در همین زمینه وزير نفت و معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی به کارکنان صنعت نفت اطمينان خاطر داده اند که به مسائل کاري و قراردادي آنان رسيدگي مي شود.
هفته نامه «مشعل» در این گزارش به ارزیابی عملکرد معاونت توسعه و مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت در مقطع زمانی 6 ماهه پرداخته است.
انتصاب نماینده ای جدید برای کارکنان
جواد اوجي در تاريخ 21 شهريورماه با صدور حکمي، مهدي علي مددي را به عنوان سرپرست معاونت وزير در توسعه مديريت و سرمايه انساني منصوب کرد و در پيام خود نوشت: «اميد است با اتکال به الطاف خداوند متعال در انجام امور محوله براي ساماندهي نيروي انساني و پيگيري جدي و مؤثر ابلاغيه هاي اخير در اين حوزه تا حصول نتيجه موفق و مؤيد باشيد.» همچنین مهدی علی مددی در تاریخ 20 آبان با حکم وزیر نفت به عنوان معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی منصوب شد.
با اين انتصاب، نشست کارگروه منابع انساني وزارت نفت با حضور مهدي علي مددي( 28 شهريورماه) برگزار شد. معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت در سخنان خود اشاره کرد که در چارچوب برنامه ساماندهي وضع پرداخت فوق العاده هاي کارمندان قرارداد مدت موقت، در سال 99 مصوبه شوراي اداري و استخدامي صنعت نفت مبني بر پرداخت بعضي از فوق العاده ها به نيروهاي قراردادي مدت موقت تصويب شد که حسب شرايط همسان نوع برنامه کاري، شرح فعاليت، وظيفه محوله، محيط کار و خدمت، مواردي از آنها در شماري از شرکت هاي اصلي اجرايي نشده بود. با پيگيري هاي معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني، موضوع به صورت مکانيزه و سيستمي به مرحله اجرا رسيد و اصلاحات اعمال شده که از اول شهريور سال 1399 قابل اجرا و پرداخت است.
شورایی برای کارکنان صنعت نفت
شورای مدیران توسعه منابع انسانی صنعت نفت با هدف ایجاد هماهنگی و وحدت رویه در اتخاذ شیوه های اجرایی متناسب با مقررات، بخش نامه های وزیر نفت و تبیین سیاست ها و راهبردهای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی در رابطه با موضوعات مختلف نیروی انسانی و ساختار و همچنین بررسی مشکلات و چالش ها و پیشنهادها پیرامون ایجاد انگیزه، تعالی و ارتقا بهره وری و حل مشکلات در حوزه شرکت ها با ابلاغیه وزیر نفت در تاریخ 17 شهریور سال 1400 تشکیل شد. این شورا از ابتدای تشکیل در دوره شش ماهه بالغ بر 22 جلسه طی 78 ساعت برگزار کرد. موضوع های این جلسات به 52 مورد رسیده است که از این میان 26 موضوع به دلیل اهمیت و پیچیدگی در بیش از یک جلسه مطرح شدند و تاکنون 26 موضوع به نتیجه رسیده است.
سمت هاي سازماني احیا شد
معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی در تاريخ 11مهر، از برنامه ريزي براي احياي 10 هزار سمت سازماني حذف شده در سطح صنعت نفت خبر داد و گفت: عمده اقدام هاي زيربنايي به اين منظور انجام شده و احياي اين سمت ها در شرف نهايي شدن است. علي مددي به رويکرد وزير نفت درباره به کارگيري نيروهاي بومي در چارچوب قوانين و مقررات موضوعه در صنعت نفت نيز اشاره و عنوان کرد: معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت، همه تلاش و تمهيدات لازم را به کار خواهد بست تا استفاده حداکثري صنعت نفت از نيروهاي بومي در سطح استان ها با دريافت مجوزهاي لازم محقق شود. براساس آخرین گزارش عملکرد این معاونت، احیای 10 هزار سمت حذف شده، تخصیص کامل سمت به مشمولین بند و ماده 44 قانون برنامه پنجم توسعه کشور، تخصیص ظرفیت برای سازماندهی طرح های توسعه ای و... محقق شده است.
اصلاح شيوه نامه هاي حوزه منابع انساني
نتايج بررسي و اصلاح ابلاغيه ها و شيوه نامه هاي حوزه منابع انساني که به دستور وزير نفت در دستور کار قرار گرفته بود، از سوي مديرکل تدوين و هماهنگي مقررات اداري و استخدامي به مديران منابع انساني شرکت هاي اصلي و ستاد، همچنين رؤساي دانشگاه صنعت نفت، پژوهشگاه صنعت نفت، مؤسسه مطالعات بين المللي انرژي و صندوق هاي بازنشستگي، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت ابلاغ شد. از جمله بندهاي اين ابلاغيه مي توان به برآورد و پيشنهاد نيازهاي نيروي انساني، برآورد نيروي انساني از سوي شرکت ها با توجه به پيش بيني تعداد بازنشستگان در سال هاي آتي، ممنوعيت استخدام و به کارگيري و جذب نيروي انساني (رسمي، پيماني، مدت معين و مدت موقت) ممنوعيت مأموريت و جابه جايي نيروهاي قرارداد مدت معين/ موقت 1-3- برآورد نيروي انساني مورد نياز و اقدام براي اخذ مجوز جذب نيروي انساني جديد در چارچوب ماده (9) آيين نامه نظام هاي اداري و استخدامي کارکنان صنعت نفت و از طريق آزمون سراسري جذب انبوه (پيماني/ رسمي) اشاره کرد. موضوع مهمي که اين ابلاغيه تصريح کرده بود، اينکه فارغ التحصيلان گروه (الف) دانشگاه صنعت نفت که در آزمون ارزيابي مرکز توسعه مديريت صنعت نفت شرايط لازم را احراز نکرده و مردود شده اند، مي توانند در آزمون هاي سراسري جذب انبوه شرکت کنند. همچنين عدم افزايش نيروهاي پيمانکاري با راهکارهاي کنترل کميت نيروي انساني شرکت هاي پيمانکاري، با همکاري واحدهاي امور سازماني/ مديريت هاي مالي و توسعه منابع انساني شرکت ها مورد بررسي و اقدام قرار گيرد و ممنوعيت ايجاد سمت هاي اقماري (به استثناي موارد اضطراري با مجوز وزير)/ ممنوعيت پرداخت فوق العاده و حق مأموريت شاغلان اقماري، ايجاد سمت اقماري در جزاير، سکوها و مناطق اقماري فعلي و ساير مناطق عملياتي اقماري پذير با رعايت سقف سازمان مربوطه و طي فرايند تصويب خواهي سازمان اقماري بلامانع است. افزون بر آن این ابلاغیه تصریح کرد که پرداخت فوق العاده مأموريت به شاغلان برنامه طرح اقماري براساس مجموعه مقررات اداري و استخدامي کارمندان صنعت نفت در اين خصوص بلامانع است.
حمايت از بازماندگان متوفيان غيررسمي حوادث ناشي از کار در صنعت نفت
معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت 14 مهر از موافقت وزير نفت با پيشنهاد حمايت و تقويت بنيه مالي بازماندگان متوفيان غيررسمي حوادث ناشي از کار در صنعت نفت خبر داد و گفت: به اين منظور، ماهانه مبلغي با عنوان کمک هزينه معيشت به بازماندگان واجد شرايط کارگران غيررسمي فوت شده پرداخت مي شود.
ساماندهي پرداخت فوق العاده هاي کارکنان قراردادي مدت موقت
وضع پرداخت فوق العاده هاي کارکنان قراردادي مدت موقت وزارت نفت با ابلاغ اداره کل تدوين و هماهنگي مقررات اداري و استخدامي و پيگيري معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت، ساماندهي شد. مهدي علي مددي، معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزير نفت در اين زمينه توضيح داد: در چارچوب برنامه ساماندهي وضع پرداخت فوق العاده هاي کارمندان قراردادي مدت موقت در سال 99 مصوبه شوراي اداري و استخدامي صنعت نفت مبني بر پرداخت بعضي از فوق العاده ها به نيروهاي قراردادي مدت موقت تصويب شد که حسب شرايط همسان نوع برنامه کاري، شرح فعاليت، وظيفه محوله، محيط کار و خدمت، مواردي از آنها در شماري از شرکت هاي اصلي اجرايي نشده بود. با پيگيري هاي معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني، موضوع به صورت مکانيزه و سيستمي به مرحله اجرا رسيد و اصلاحات اعمال شده از اول شهريور سال 1399 قابل اجرا و پرداخت است.
تکميل فرايند جذب مشمولان ايثارگر
تعداد مشمولان بند «و» ماده 44 قانون برنامه پنجم توسعه در وزارت نفت حدود 5 هزار نفر هستند که با وجود محدوديت هاي بودجه اي، با نگاهي مثبت، تبديل وضعيت تمام مشمولان لازم الاجرا خوانده شد و این بند قانونی در فاز عملیاتی قرار گرفت.
برنامه ريزي براي جذب فارغ التحصيلان دانشگاهي
با توجه به بازنشستگي بخش قابل توجهي از کارکنان صنعت نفت طي چهار تا پنج سال آينده، برنامه هاي مناسب ديگري نيز در خصوص جذب تدارک ديده شد که در اين زمينه، برگزاري آزمون استخدامي نيز دوباره در دستور کار قرار مي گيرد تا با ايجاد انگيزه در فارغ التحصيلان دانشگاهي اميدوار به کار در صنعت نفت، از ظرفيت بازار کار جامعه علمي کشور در مسير اعتلاي اين صنعت به نحو بهينه تري بهره مند شوند. برنامه هاي مناسب ديگري نيز در خصوص جذب تدارک ديده شده که در اين زمينه، برگزاري آزمون استخدامي نيز دوباره در دستور کار قرار مي گيرد تا با ايجاد انگيزه در فارغ التحصيلان دانشگاهي اميدوار به کار در صنعت نفت، از ظرفيت بازار کار جامعه علمي کشور در مسير اعتلاي اين صنعت به نحو بهينه تري بهره مند شوند.
ثبت اطلاعات در سامانه ثبت حقوق و مزایای کارکنان سامانه کارمند ایران
در مسیر تحقق ثبت اطلاعات در سامانه کارمند ایران تاکنون 95 درصد اطلاعات شرکت ملی گاز، 80 درصد اطلاعات شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی و پتروشیمی، دانشگاه پژوهشگاه صنعت نفت و اطلاعات ستاد شرکت ملی نفت ایران در این سامانه ثبت شده است.
تشکیل کارگروه هماهنگی سرمایه انسانی در مناطق عملیاتی
در این دوره توجه به کارکنان صنعت نفت در مناطق مختلف عملیاتی که پیش از روی کار آمدن دولت سیزدهم با مطالبات انباشت شده مواجه بودند، در دستور کار قرار گرفت و در همین زمینه چارچوب نحوه تشکیل و فعالیت کارگروه های هماهنگی سرمایه انسانی در استان ها به شرح زیر نهایی شد:
-دبیرکارگروه هماهنگی سرمایه انسانی استان بوشهر با توجه به جایگاه سازمان منطقه اقتصادی انرژی پارس در منطقه، آن سازمان باشد.
-دبیر کارگروه هماهنگی نیروی انسانی استان هرمزگان، شرکت پالایش سرخون و قشم است.
- کارگروهی برای جزایر نفتی خلیج فارس ذیل استان هرمزگان (سیری، لاوان، قشم و کیش) به دبیری شرکت نفت فلات قاره تشکیل شود.
-کارگروهی برای جزایر نفتی خلیج فارس ذیل استان بوشهر(خارگ و بهرگان) تشکیل شود.
اجرای طرح طبقه بندی مشاغل برای کارکنان پیمانکاری
هم اکنون بیش از ۱۲۰ هزار نیروی پیمانکاری در صنعت نفت فعال هستند که از جمله برنامه های معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت، سامان دهی و رسیدگی به مطالبات این دسته از کارکنان بوده است. اجرای بند «د» تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور در مورد نیروهای پیمانکاری را شاید بتوان یکی از مهم ترین موضوع هایی دانست که معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت در دوره جدید دنبال کرده است؛ 17 اسفند ماه نیز معاون وزیر نفت در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی گفت: دستورعمل اجرایی تبدیل وضعیت ایثارگران مشمول بند «د» تبصره ٢٠ بودجه ۱۴۰۰ هم زمان با روز جانباز از سوی وزیر نفت ابلاغ شده است. افزون بر آن طبقه بندی مشاغل برای کارکنان پیمانکاری نیز با توجه به جامعه این کارکنان در صنعت نفت، یکی از بزرگ ترین پروژه های منابع انسانی به شمار می رود، بر همین اساس معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت با دقت و حساسیت این پروژه را دنبال می کند و در این زمینه هم اکنون بخش عمده ای از اطلاعات کارکنان پیمانکاری در سامانه ساپنا تغذیه شده است و با تکمیل این اطلاعات انتظار می رود در آینده نزدیک شاهد اجرا کامل طرح طبقه بندی مشاغل کارکنان پیمانکاری باشیم که بهبود معیشت این نیروها را به دنبال دارد. تکمیل و روزآمدسازی طرح طبقه بندی مشاغل پیمانکاری، کاهش تنوع و شفاف سازی قراردادهای مختلف به کارگیری نیروی انسانی، تعدیل/افزایش دستمزد روزانه و مبالغ مربوط به کمک هزینه های عائله مندی، مسکن، غذا، ایاب ذهاب و سایر حق الزحمه ها، تغییر فرمول و مکانیزم محاسبه و پرداخت پاداش حق الزحمه بهره وری نیروهای پیمانکاری از جمله برنامه ریزی های در حال انجام مرتبط با کارکنان پیمانکاری به شمار می رود.
بهبود معیشت نیروهای قرارداد مدت موقت و پیمانکار
از دیگر اقدام های مرتبط با نیروی انسانی افزایش حق الزحمه بهره وری نیروهای قرارداد مدت موقت و نیروهای پیمانکاری بوده است که بر اساس مصوبه شورای اداری و استخدامی صنعت نفت ۳۰ برابر حداقل دستمزد شورای عالی کار به علاوه کمک هزینه های مسکن، عائله مندی و اولاد، بن اقلام مصرفی خانوار و فوق العاده نوبت کاری است.
پاداش یادشده در دوره وزارت گذشته به صورت حداقل و رقم ثابت پرداخت می شد، اما هم اکنون با طرح جدید منابع انسانی وزارت نفت با فرمول و احتساب شرایط مربوطه همانند کارگران رسمی و نیروهای قرارداد مدت معین و بر اساس ۳۰ برابر حداقل دستمزد شورای عالی کار به علاوه کمک هزینه های مسکن، عائله مندی و اولاد، بن اقلام مصرفی خانوار و فوق العاده نوبتکاری پرداخت می شود.
پیگیری مطالبات نیروهای قراردادی
نیروهای قراردادی وزارت در طول سال های متمادی همواره دغدغه تبدیل وضعیت و معیشت داشتند. این دغدغه بارها و بارها با وعده های تحقق نیافته، اسباب تنش و نارضایتی را در بین کارکنان قراردادی به همراه داشت. اواخر سال ۱۳۹۹ بود که آزمونی برای افزایش طول مدت قرارداد و یا تبدیل آنها برگزار شد که خود اعتراض های زیادی نسبت به نحوه برگزاری و ارزشیابی به همراه داشت. با روی کار آمدن وزارت نفت دولت سیزدهم، نشست های پرشماری برای بررسی این موضوع برگزار شد و شورای مدیران احیا شده در دوره تازه به بررسی ابعاد مختلف و تبعات آن پرداختند.
بر اساس تصمیم دولت قبل بنا بود پذیرفته شدگان این آزمون به صورت قرارداد مدت معین نوین تبدیل وضعیت شوند، اما این نوع قرارداد می توانست به موضوع تکثر قراردادهای وزارت نفت و چالش های آن دامن بزند؛ بر همین اساس این الگوی قراردادی مورد پذیرش قرار نگرفت.
سرانجام با تصمیم معاونت توسعه منابع انسانی و موافقت وزیر نفت مقرر شد بر اساس تعهدی که وزارت نفت در دوره پیشین ایجاد کرده بود، مصاحبه با ۱۶۷۵ نفر پذیرفته شده این آزمون ها (منهای ۲۷۹ نفر که مشمول بند «و» می شدند) انجام شود و در صورت کسب حدنصاب لازم، به صورت قرارداد مدت معین تبدیل وضعیت شوند.
سایر اقدام ها
تسهیل فرایند بازنشستگی پیش از موعد با حذف بوروکراسی و واگذاری اختیارات به مدیران عامل شرکت های اصلی، متناسب سازی بودجه سالیانه ورزش قهرمانی منطبق با تعهدات صنعت نفت در حوزه مسئولیت اجتماعی با رعایت صرفه جویی، بازگشایی مرحله ای با اجرای پروتکل های بهداشتی و با استفاده از نصف ظرفیت موجود و بازنگری مستمر براساس مصوبات ستاد ملی کرونا، بررسی طرح توانمندسازی بانوان در مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت، بلامانع شدن تعدیل مدرک تحصیلی بالاتر از شرایط احراز سمت، اجرای آرا کمیسیون ماده 16 رسیدگی به شکایت ایثارگران، ساماندهی وضعیت پرداخت به کارکنان قراردادی مدت معین، بررسی برنامه کاری اقماری نیروهای پیمانکاری در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، ساماندهی وضعیت رانندگان پیمان های حمل و نقل، بررسی درخواست های بازگشت به کار کارکنان قراردادی مدت موقت، بازنگری ابلاغیه ساماندهی جبران خدمات نیروهای پیمانکاری پیمان های مستمر غیرپروژه ای بخش دیگری از اقدام هایی است که در مدت 6 ماه پس از روی کار آمدن دولت به ثمر رسیده است.