در گفت و گو با مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران مطرح شد:
دانش بنیان ها، شتاب دهنده فعالیت های پژوهشی
سمیه راهپیما امروزه ضرورت و اهمیت پژوهش بر هیچ کس پوشیده نیست. تا چند دهه پیش، پژوهش و روش های آن به عنوان یک گرایش در رشته های تحصیلی گوناگون مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان بود و آنان که شیفته پژوهش به معنای کشف حقایق و ارائه دانش نو بودند، در دانشگاه های معتبر جهان این گرایش را فرا گرفتند. با پیشرفت روزافزون این علم در دهه های اخیر، روش های پژوهش پیشین، پاسخگوی نیازهای فرهیختگان نبود. بنابراین روش های پژوهش به یک رشته علمی با تعریف خاص خودنمایی کردند و دنیای پژوهش زیبایی های خود را هرچه بیشتر نمایان کرد. پژوهش می تواند جلوی بسیاری از دوباره کاری ها، اتلاف وقت و بودجه را بگیرد. هر قدر موضوعی بزرگ تر و بااهمیت تر باشد، نیاز به پژوهش برای تصمیم گیری درباره اجرای آن بیشتر است. این کار، ریسک تصمیم و اجرا را به حداقل می رساند. برای برنامه ریزی بلند مدت نیز نیاز به تحقیقات بیشتر است. در صورتی که برنامه ریزی فاقد پشتوانه تحقیقاتی باشد و به طور همه جانبه پیش از آغاز مورد بررسی قرار نگرفته باشد، به یقین در اجرا و عملیاتی شدن با مشکل روبه روخواهد شد. از این رو پژوهش بویژه در تصمیم گیری های کلان، نقش عمده ای دارد. اهمیت پژوهش و فناوری در صنعت نفت، بخصوص در بخش پالایش و پخش دو چندان می شود؛ زیرا قبل از هر طرح توسعه ای باید پژوهش های مرتبط با آن صورت گیرد. یکی از این پژوهش ها، مرتبط با شرکت های دانش بنیان است که با توجه به شعار «سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» این موضوع اهمیت دو چندانی پیدا کرده است. به دلیل اهمیت نقش و جایگاه پژوهش و فناوری با رضا کاظم نژاد، مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران گفت و گو کرده ایم که در ادامه می خوانید:
با توجه به شعار سال با عنوان تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین بفرمایید شرکت های دانش بنیان چه جایگاهی در شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران دارند؟
باید تمام فعالیت های صنعت نفت، دانش بنیان باشد. تعریفی که از این رویکرد داریم، به این معناست که انجام همه فعالیت های حوزه وزارت نفت، مبتنی بر دانش و فعالیت های روز بشری باشد. با این رویکرد هزینه انجام فعالیت ها کاهش می باید و با مقدار پایینی از هزینه می توانیم به اهدافمان برسیم. امر پژوهش فرایندهای پالایشی را با کمترین هزینه و کمترین اثرات تخریبی محیط زیستی انجام می دهد؛ بنابر این پایین آوردن هزینه مستلزم فراهم کردن زیر ساخت های دانش بنیان و استقبال از فعالیت های آنهاست و باید به این سمت حرکت کنیم. اگر جایی هزینه ها کاهش پیدا کند، بالندگی و ماندگاری در هر حوزه ای تضمین شده است و در صورت فاصله گرفتن قانون، خروج از بازار به آن تحمیل خواهد شد. با این توصیف باید گفت که حتما باید وارد فعالیت های دانش بنیان بشویم و گریزی از آن نیست. وقتی مقام معظم رهبری امسال را سال تولید دانش بنیان معرفی کرده اند، تلنگری به نفتی هاست که باید بسرعت وارد این مقوله بشویم و هیچ فرصتی را از دست ندهیم. شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران مجموعه ای از شرکت ها مانند ستاد مرکزی، شرکت های پالایشی، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی، شرکت ملی و مهندسی ساختمان نفت و شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران است. بنابراین می توان گفت که مجموعه بسیار بزرگی است و گردش مالی این شرکت ها بسیار بالاست و روزانه رقمی معادل 2 میلیون و 300 هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی را تولید، انتقال، پخش می شود. بنابراین برای دستیابی به بهره وری و سودآوری بالا حتما باید از فعالیت های دانش بنیان استفاده کنیم.
کدام یک از پالایشگاه های کشور در زمینه همکاری با شرکت های دانش بنیان پیشرو هستند؟
با توجه به گستردگی پالایشگاه ها و اندازه ظرفیت پالایشگاه ها نمی توان گفت که کدام یک بیشتر به سمت شرکت های دانش بنیان سوق پیدا کرده اند؛ اما با توجه به اینکه معمولا تجهیزات، لوازم و فرایند همه آنها از یک الگو تبعیت می کنند، اگر در شرایطی شرکت پالایشی، فعالیت شرکت های دانش بنیان را ارتقا دهد، این فعالیت ها در فاصله زمانی کوتاهی قابل تسری به پالایشگاه های دیگر است و تنها می توان تفاوت زمانی برای بهره مندی از شرکت های دانش بنیان در نظر گرفت.
شرکت های دانش بنیان برای بالا بردن سود خود، فعالیت هایشان را به صورت موازی پیش می برند و گاهی پس از حصول نتیجه از یک پروژه، آن را به پالایشگاه های دیگر منتقل می کنند.