وقتی نفت و ادبیات با هم پیوند می خورند
مشعل پیوند نفت با هنر و ادبیات از آن دست خلاقیت هایی است که آسان به دست نمی آید. وقتی پای صنعتی از جنس آهن و فولاد و طلای سیاه در میان باشد و کار و زندگی خود را هم با آن عجین ببینید و از دل آن داستان و شعر خلق کنید، حتما چیزی فراتر از ذوق در میان است. وقتی از دل حادثه ای همچون آتش سوزی رگ سفید که عنوان یکی از دشوارترین فوران های چاه های نفت و گاز در خشکی را یدک می کشد، یک کتاب رمان متولد شود، باید آن را به حساب عشق و تعصب به نفت تلقی کرد. سعید سپهری کیان، از کارشناسان روابط عمومی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون به عنوان یکی از شاهدان که در اکثر روزهای مهار این حادثه در این منطقه حضور داشت، اقدام به انتشار رمان با حال و هوای رگ سفید تحت عنوان « چاه اندر چاه شد» کرده است. سپهری کیان که کارشناس ادبیات انگلیسی است و در حال حاضر به عنوان خبرنگار صنعتی و مترجم شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون مشغول فعالیت است، افزون بر نویسندگی، دستی هم بر شعر سرایندگی آن دارد. گفت وگوی «مشعل» با وی مجالی شد تا آثار این نویسنده و شاعر نفتی بهتر و بیشتر شناخته شود.
یکی از دشوارترین فوران های چاه های نفت و گاز در خشکی، حادثه رگ سفید پنجم بود که دی ماه ۱۳۹۶ رخ داد و پس از ۵۸ روز تلاش بی وقفه، به دست متخصصان ایرانی مهار شد.
چاه اندر چاه شد
نویسنده کتاب «چاه اندر چاه شد» این رمان را یک داستان رئال جادویی از واقعه چاه رگ سفید می نامد و توضیح می دهد: زمانی که چاه رگ سفید فوران کرد من هم به عنوان خبرنگار حضور داشته و در 58 روز حادثه بخش زیادی در آنجا از نزدیک شاهد تمام وقایع بودم. همین بهانه ای برای چاپ کتابی با این موضوع شد.
سپهری کیان می گوید: این کتاب از این نظر مثبت است که از دو طرف مورد تایید قرار گرفت: یکی از سوی بخش های فنی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب که توصیف های ادبی و خیال انگیز را مورد تایید قرار داده و بر شرح و توصیف مسائل فرایندی عملیاتی این کتاب صحه گذاشتند و از دیگر سو، صاحبان و کارشناسان ادبیات هم آن را تایید کردند.
وی توضیح می دهد: این داستان بلند را که با حمایت روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب به چاپ رسیده است، می توان از معدود رمان هایی دانست که از یک عملیات نفتی به نگارش درآمده است. امیدوارم با این رمان توانسته باشم دین خود را به تمام تلاشگران که در رگ سفید شبانه روزی فعالیت کردند ادا نموده باشم و شاید بعدها بتوان از این کتاب به عنوان یک مستند استفاده کرد.
داستان نویسی و شعرسرائی
وقتی از او درباره سابقه فعالیت در عرصه نویسندگی سوال می کنم، اشاره می کند که در حوزه هنر و ادبیات در چند حوزه مشغول فعالیت است که مهم ترین آنها نویسندگی، فیلمنامه نویسی، شعر و در سال های اخیر فیلمسازی بوده است.
فعالیت او در حوزه نویسندگی مشتمل بر داستان کوتاه و همچنین رمان است که در حوزه اول، در سال های گذشته داستان او با عنوان سفیدک در یک جشنواره حائز مقام و کسب جایزه شد.
از او درباره شعرهایش و حال و هوای اشعارش می پرسم که سبک آنها را شامل شعرهای پست مدرن و سایفایکو می داند و در این باره توضیح می دهد: سایفایکو در واقع هایکو علمی تخیلی است؛ در هایکو ژاپنی طبیعت و فصول مدنظر است، اما در سایفایکو مسایل و واقعیت های علمی مورد خیال پردازی قرار می گیرد.
بخش دیگری از شعرهای او در سبک پست مدرن با ویژگی های ساختارشکنانه، ذهن گرا و ایهامی است که سپهری کیان آن را وابسته به جریان سیال ذهن می داند. بخش دیگری از فعالیت او که در نوع خود بی نظیر است و نظرم را جلب کرد، سرودن اشعاری به زبان انگلیسی است. او در این باره توضیح می دهد: با توجه به تحصیلاتم که کارشناس زبان و ادبیات انگلیسی است؛ شعر انگلیسی هم دارم و در کتاب منتشر شده از اینجانب به عنوان سیاهچاله دو قسمت از راست شعرهای فارسی و از سمت چپ کتاب شعرهای انگلیسی است.
او البته غزل هایی هم سروده که هنوز آنها را منتشر نکرده است. پس از حوزه شعر از سابقه فعالیت او در عرصه فیلمسازی سوال می کنم که در این باره می گوید: در حوزه فیلمسازی چند سناریو مستند با موضوع هایی همچون قصه صنعت نفت، فرایند تولید نفت را در 5 قسمت نوشتم که شبکه خوزستان و شبکه شما پخش شد.
افزون بر آن سه سال پیش، قبل از شیوع ویروس کرونا، سناریویی نوشتم که تهیه کننده گفت نباید دکوپاژ بنویسی؛ آن کار کارگردان است؛ همین ایده باعث شد که یک فیلم کوتاه 5 دقیقه ای ساختم با اسم آقای امینی که در جشنواره تصویر سال 99 به عنوان برگزیده در بخش مسابقه شرکت داشت که خدا را شکر استقبال خوبی شد.
سپهری کیان این روزها در حال آماده شدن برای انتشار کتاب شعر دوم خود است و در حال گردآوری اشعارش است اما هنوز با انتشارات خاصی وارد مذاکره نشده است.
او در حوزه فیلمسازی هم در حال آماده سازی یک فیلم کوتاه به اسم خروجی است که در مرحله مقدمات تولید است.
از او درباره نامتناجس بودن نفت و ادبیات که می پرسم، می گوید: موافق این نظر نیستم؛ با توجه به فعالیت چندین ساله خود در صنعت نفت که برای تهیه گزارش با رفت وآمد به مناطق عملیاتی مختلف در خوزستان همراه است؛ باید بگویم که صنعت نفت یک صنعت بسیار جذاب برای حضور هنرمندان عرصه های مختلف نقاشی، عکاسی، نویسندگی و... است. به عنوان نمونه، یکی از زیباترین تجربیاتی که من در حوزه ادبیات داشتم، ایجاد ارتباط میان خودم و آتش عملیات آتش سوزی رگ سفید بود؛ از این رو معتقد هستم که زیبایی های منحصر در صنعت نفت وجود دارد و فقط باید بستر حضور هنرمندان بخش های مختلف در آن فراهم شود و از هر بخش آن می توان یک اثر ادبی بزرگ خلق کرد.
از او درباره رمز موفقیتش می پرسم، اشاره می کند: واقعا می توانم بگویم فعالیت در صنعت نفت که در داستان نویسی بسیار به من کمک کرد رمز این موفقیت است. باید بگویم بسیار خوشحال هستم برای صنعتی که در آن مشغول فعالیت هستم و محل ارتزاق من است و به آن مدیون بوده و عاشق آن هستم و با آن زندگی می کنم. خوشحالم توانستم یک اثر در این زمینه داشته باشم.