ميراث علمي امام محمدتقي( ع)
از ماندگارترین و مفیدترین و هدایت گرترین گنجینه های معنوی تشیع وصیت ها و نصیحت هایی است که از امامان معصوم(ع) به یادگار مانده است، این وصیت ها، وصیت های اصطلاحی که درباره مال و اموال باشد، نیست، بلکه وصیت های معنوی و اخلاقی است که جنبه موعظه و هدایتگری دارد و این هدایتگری می تواند در طول تاریخ ادامه داشته باشد.
امام باقر(ع) وصیتی به جابربن یزیدبن الحرث الجعفی داشته اند که در آن به پنج نکته مهم سفارش می فرماید:
اوصیک بخمسٍ، (ای جابر!) تو را به پنج چیز وصیت و سفارش می کنم:
1ـ «ان ظلمت فلاتظلم، اگر مورد ظلم قرار گرفتی خود ظلم نکن.»
2ـ «و ان خانوک فلا تخن؛ و اگر به تو خیانت کردند، تو خیانت نکن.»
3ـ «و ان کذّبت فلا تغضب؛ و اگر تکذیب شدی، خشمناک مشو.»
4ـ «و ان مدحت فلا تفرح؛ و اگر مدح و ستایشت کردند، شاد مشو.»
5ـ «و ان ذممت فلا تجزع؛ و اگر نکوهش شدی، ناراحت مشو (و ناله ات بلند نشود)».
عطر ماندگار: از بیانات رهبر معظم انقلاب
تمرین مقابله با هوای نفس در حج
یکی از بلیات زندگی بشر است که وقتی چیزی در دسترس او قرار گرفت، اجتناب از آن و مقابله با هوای نفس در مورد آن برایش مشکل می شود... قرآن به ما یاد می دهد در حج: یا اَیُّهَا الَّذینَ ءامَنوا لَیَبلُوَنَّکُمُ اللّهُ بِشَیءٍ مِنَ الصَّیدِ تَنالُهُ اَیدیکُم وَ رِماحُکُم؛ در ایام حج، چون صیدِ بَرّی محرم است، حیوانات راحت می آیند در اختیار؛ می دانند شکار نمی شوند، می آیند در اختیار شما قرار می گیرند؛ این آهو را یا بز کوهی را اگر می خواستید در حال عادی شکار کنید، خیلی کار زحمت داری بود، اما حالا نه؛ حالا دست شما هم به او می رسد، نیزه شما هم به او می رسد، [اما] باید اجتناب بکنید. لَیَبلُوَنَّکُمُ اللّه؛ خدای متعال شما را آزمایش می کند، بِشَیءٍ مِنَ الصَّید؛ با یک جور صید کردن، شکار کردن. (دیدار کارگزاران حج 18/۰۳/1401)
چگونه از زندگی رضايت داشته باشیم؟
در شماره گذشته هفته نامه «مشعل» گفته شد؛ زندگي می تواند شيرين و رضایت بخش باشد، به شرط آنکه «روش» آن را بدانيد. زندگي کردن همانند هر کار ديگري، نيازمند «مهارت» است و علت بسياري از ناکامی های زندگي را بايد در نبود مهارت های آن جست وجو کرد.
در ادامه به برخی راهکارهای ایجاد رضایت از زندگی اشاره شد: تفکر واقع گرایانه داشتن، هماهنگ کردن انتظارات با واقعیت ها، اصلاح نگاه به دنیا و اینکه دنیا محل آسایش مطلق نیست، به عنوان بخشی از راهکارهای رضایت از زندگی ارائه شد. در این بخش ادامه راهکارها را بیان می کنیم.
معناي زندگي را دريابيد
شناخت هستي و معناي زندگي يکي از عوامل مؤثر در رضايت از زندگي است. نويسنده آمريکايي کتاب روان شناسی شادي آن گونه که خود نقل می کند، وقتي در 22 سالگي همه آنچه جامعه براي خوشبخت شدن به امثال او ديکته می کند، به دست می آورد، احساس پوچي و تیره روزی می کند و هيچ دليلي براي ادامه زندگي نمی یابد. او دچار بحران هويت و زندگي برايش بی معنا می شود و حتي تصميم به خودکشي می گیرد! سؤال اين است که اگر رفاه و آسودگي کامل، ستون فقرات خوشبختي است، پس چرا انسان با داشتن همه آنها احساس پوچي می کند؟ يکي از عوامل تنش و فشار رواني «بی معنا بودن زندگي» است، نه مرفه نبودن آن. علت احساس ناکامي در مال و ثروت نيست بلکه ناکامي در معنايابي است. اگر زندگي براي انسان بی معنا شود، همه چيز تيره و تار خواهد شد. مال و رفاه کم ارزش تر از آن است که معناي زندگي ما باشد. معناي زندگي را دريابيد تا احساس ارزش و آرامش کنيد. آلپوت می گوید: امروزه در اروپا روان شناسان و روان پزشکان، آشکارا از فرويد که ناکامي جنسي را علت ناراحتی های رواني می داند، روي برگردانده و به «هستي درماني» روي آورده اند که مکتب معنا درماني يکي از آنهاست.
به اين پرسش پاسخ دهيد «من از کجا آمده ام؟ چرا آمده ام؟ و به کجا خواهم رفت؟»
معناي زندگي يعني آن چيزي که به خاطر آن زندگي کرده و رفتار می کنید. پس «خدا» معناي زندگي انسان است. آيا می دانستید اینکه می گویند همه کارهايتان را براي خدا انجام دهيد، براي معنادار کردن زندگي است؟ آيا می دانید این که می گویند انسان «از خدا» است و «به سوي خدا» بازمی گردد، بيانگر معناي زندگي است؟ خدا عالی ترین معناي زندگي است که با رسيدن به آن هرگز احساس پوچي نخواهيم کرد و به همين جهت است که قرآن کريم می فرماید: آگاه باشيد که تنها ياد خدا آرامش دل هاست.
آرزوهايتان را کنترل کنيد
آرزو، همانند مواد مخدري است که در آغاز انسان را مست و سرخوش می کند و در پايان سیه روز و بدبخت. از یک سو تاريخ زندگي ما در اين دنيا محدود است و گنجايش اين دنيا براي خواسته ها و آرزوهاي ما محدود و از سوي ديگر آرزوهاي ما نامحدود است و رو به گسترش. اين همان چيزي است که از آن به عنوان آرزوهاي دورودر از ياد می شود. وقتي دامنه آرزوها فراتر از ظرفيت عمر شما و گنجايش دنيا باشد، بسياري از آنها برآورده نمی شود، زیرا امکان آن وجود ندارد و اين يکي از عوامل مهم در افزايش فشارهاي رواني شما است. امام علي(ع) می فرماید: کسي که آرزو کند چيزي را که ناممکن است، انتظاري بی پایان خواهد داشت و خواسته خود را ضايع کرده است. آرزو مثل سراب است که هر کس به او نگاه کند، می فریبد و هر که را به آن اميد بندد، ناامید می سازد. بدون شک کسي که در پي سراب روان شود، زحمت او طولاني و تشنگی اش افزون می شود. کسي که بر آرزوهای خود تکيه می کند، قرباني خواسته های خود خواهد شد و نتیجه ای جز آه و افسوس در پي نخواهد داشت. کسي که آرزوهايش زياد شود، رضايت او از زندگي کاهش می یابد. چنين کساني بايد بدانند که به آرزوي خود نخواهند رسيد و بيش از عمر خود زندگي نخواهند کرد. پس براي این که زندگي بهتري داشته باشيد، آرزوهاي خود را محدود و معقول سازيد.
به دنيا دل نبندید تا راحت زندگي کنيد
يکي از راه های آرامش اين است که زندگی تان را به چيزي پايدار و تغییرناپذیر پيوند زنيد. دلبستگي يعني پيوند زدن. شما به چه چيزي دلبستگي داريد؟ پيش از آنکه به چيزي دلبسته شويد، ببينيد پايدار يا ناپايدار؟ به ياد داشته باشيد «آنچه را نپايد، دلبستگي را نشايد». يکي از واقعیت های دنيا، ناپايداري آن است. دنيا به شدت متغير و دگرگون شونده است؛ از این رو دلبستگي به آن عامل تنش های فراوان خواهد شد. کسي که به دنيا دل ببندد، نگران فرداي خود و اندوهگين امروز خود و در حسرت ديروز خود خواهد بود. رسول خدا (ص)می فرماید: دلبستگي به دنيا، اندوه و حزن را می افزاید. من سه چيز را براي کسي که به دنيا دلبسته است، تضمين می کنم: فقري که بی نیازی ندارد، گرفتاري که آسودگي ندارد و اندوهي که پايان ندارد.
ما به خيال رسيدن به آسايش، دلبسته دنيا می شویم اما برعکس، نتیجه ای جز افزايش غم و اندوه نصيب ما نمی شود. پس براي آرام زيستن، دلبستگي تان را به دنيا کاهش دهيد.
رسول خدا(ص) می فرماید: دلبسته نبودن به دنيا، مايه آسودگي قلب و بدن انسان است.
از آنچه داريد، لذت ببريد
اگر آنچه را داريد، ناديده بگيريد و خوشبختي را در آن چيزي ببينيد که نداريد، هیچ گاه به رضايت نخواهيد رسيد؛ چون شما به آنچه داريد، نمی اندیشید، بلکه به آنچه نداريد، می اندیشید. ممکن است از خيلي چيزها محروم باشيد، اما بدون شک، چيزهاي بسياري داريد که می توانید با توجه کردن به آنها، لذت ببريد و خوشبختي را احساس کنيد. مشکل اينجاست که شما آنچه را داريد، نمی بینید. يکي از علل چنين حالتي داشتن آرزوهاي دورودراز است که پيش از اين درباره آن سخن گفتيم. امام علي(ع) می فرماید: آرزوهاي طولاني، نشاط نعمت هایی را که داريد از ميان می برد و آنها را نزد شما کوچک می سازد و شما را به کم سپاسي وا مي دارد.
علت ديگر مقايسه کردن زندگي خود با زندگي کساني است که در وضعيت بهتري قرار دارند. اگر زندگي خود را با زندگي بهتر ديگران مقايسه کنيد، آنچه را داريد، نمی بینید و آنچه را نداريد، بزرگ می شمارید. آن کوچک سازی و اين بزرگ نمایی همانند لبه های قیچی اند که براي تکه تکه کردن زندگي شما به حرکت درمی آیند. به همين جهت امام صادق(ع) می فرماید: کسي که به آنچه در دست فرزندان دنياست بنگرد، اندوه او طولاني می شود و خشمش آرام نمی گیرد و نعمت های خدادادي را ناچيز می شمرد و در نتيجه ناسپاس می شود.
به همين جهت خداوند متعال راهکاري را نشان داده و فرموده است: به آنچه ما به گروه هایی از آنان داديم، چشم مدوز و غمگين مباش. وقتي اين آيه نازل شد، رسول خدا(ص) به مردم فرمود: اگر چنين نکنيد، از شدت حسرت بر دنيا، نفس شما به شماره می افتد. به جهت تأثير ويرانگري که مقايسه کردن دارد، امام صادق(ع) می فرماید: به آنچه خداوند براي شما قرار داده است، قانع باشيد و به آنچه نزد ديگران است نگاه نکنيد و آنچه را ممکن نيست به دست آوريد، آرزو نکنيد، زيرا کسي که قانع شود، سير شود و آنکه قانع نشود، سير نشود. طبيعي است که چنين حالتي بر شدت فشار رواني می افزاید. پس راه راحت زيستن اين است که به زندگی های پایین تر نگاه کنيد. اين کار شما را از لذت آنچه داريد، بهره مند می سازد. به همين جهت رسول خدا (ص) می فرماید: نگاه کنيد به کسي که پایین تر از شما است و به آنکه بالاتر از شما است نگاه نکنيد که اين کار براي آنکه نعمت های خدا را ناچيز نشمريد، بهتر است.بياييد آنچه داريم را بشناسيم و از آن لذت ببريم.
زندگي را راحت بگيريد
بخش زيادي از سخت بودن زندگي مربوط به سخت گیری ماست. زندگي آنقدر که می پندارید، سخت و دشوار نيست. هميشه واقعيت، تحمل پذیر است؛ اين ما هستيم که نسبت به سختی های آن اغراق می کنیم و درجه دشواري آن را بالاتر می بریم. وقتي زندگي دنيا را بيش از حد مهم دانستيم، زندگي را هم سخت می گیریم و اين بر ميزان فشار رواني ما می افزاید. به همين جهت امام کاظم(ع) می فرماید: دنيا را ناچيز بشماريد و زندگي را راحت بگيريد بدون شک هيچ مردمي آن را راحت نگرفتند مگر آنکه خداوند زندگي را برايشان گوارا ساخت. پس با زندگي خود مدارا کنيد و آن را راحت بگيريد تا آسوده زندگي کنيد.
دیدار مدیران دانشگاه صنعت نفت با رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت
رئیس دانشگاه صنعت نفت به همراه جمعی از مدیران این دانشگاه با رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت، دیدار و گفت وگو کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی معراج، در این نشست که در دفتر حجت الاسلام امیر حاجی کمالی، مشاور وزیر و رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت برگزار شد، کریم سلحشور، رئیس دانشگاه صنعت نفت با طرح مواردی در حوزه مسائل فرهنگی دانشگاه صنعت نفت با حجت الاسلام علی جولایی مفرد به بحث و تبادل نظر پرداختند.
سلحشور همچنین با اشاره به تاریخچه این دانشگاه و ارائه برنامه راهبردی پنج ساله آن، همچنین شرح خدمات ارزنده دانشگاه صنعت نفت به صنعت نفت، بر آمادگی این دانشگاه برای همکاری هرچه بیشتر با متولیان فرهنگی وزارت نفت تاکید کرد.
در این نشست که سیدمهدی میررکنی، معاون آموزش حرفه ای دانشگاه صنعت نفت و منصور خدایاری، رئیس حوزه ریاست دانشگاه در آن حضور داشتند، حجت الاسلام حاجی کمالی، مشاور وزیر و رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت ضمن اظهار خرسندی از این نشست و گزارش های ارائه شده، ارتباط بین کشورهای اسلامی و استفاده از ظرفیت علمی، فنی و تخصصی را زمینه توسعه روابط دوستانه و گسترش همکاری های بین المللی خواند و برحمایت کامل از سیاست های دانشگاه صنعت نفت و فعالیت های علمی- فرهنگی تاکید کرد.
برگزاری دومین دوره مسابقات سراسری قرآن
ستاد وزارت نفت
آیین افتتاحیه دومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم ستاد وزارت نفت با حضور حجت الاسلام امیر حاجی کمالی، مشاور عالی وزیر نفت و رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت برگزار شد.
این دوره از مسابقات ویژه کارکنان، همسران و فرزندان ستاد وزارت نفت در مجتمع فرهنگی ـ تفریحی آبعلی صنعت نفت برگزار شد.
در آیین افتتاحیه دومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم ستاد وزارت نفت، حسین ربیعیان، مسئول دارالقرآن وزارت نفت، جواد یزدیان، مدیرکل منابع انسانی ستاد وزارت نفت و مسئول دارالقرآن ستاد وزارت نفت، محسن قاسمی از مسئولان دارالقرآن ستاد وزارت نفت و جمعی از استادان قرآنی حضور داشتند.