طرح انتقال گاز به جزیره کیش به بهرهبرداری رسمی رسید
بازارهایی جدید برای فروش نفت پیدا کردیم
تحقق برنامههای توسعهای بـــا خنثی سازی تحریمها
توسعه ظرفیت های پالایشی؛ افزایش کیفیت تولیدات
گامهای بلند در مسیر توسعه و کارآمدی
تحولات تازه به سمت سود و سرمایه گذاری
نفت در آیینه مناسبات مسئولانه اجتماعی
پرسش از ما پاسخ از امام محمد باقر(ع)
دوست دارم در باشگاههای اروپا بازی کنم
نگاه ویژه وزارت نفت به ورزش شرکت ملی حفاری
با حضور وزیر نفت
طرح انتقال گاز به کیش به منظور تأمین سوخت نیروگاه های این جزیره، روز دوشنبه (۳۱ مردادماه) با حضور جواد اوجی، وزیر نفت به طور رسمی افتتاح شد.
به گزارش خبرنگار شانا، طرح انتقال گاز به جزیره کیش با سرمایه گذاری ۳۵۰ میلیون دلار و به صورت بیع متقابل اجرا و سرمایه گذاری انجام شده از محل صرفه جویی حاصل از جایگزینی گاز با سوخت های مایع بازپرداخت می شود. وزیر نفت با اشاره به تعریف طرح های پتروپالایشی شهید سلیمانی و پالایشی مروارید مکران در هرمزگان گفت: در سال های آینده این استان به قطب پالایشی کشور تبدیل می شود، طی یک سالی که از عمر دولت سیزدهم می گذرد، حدود ۲۴ تا ۲۵ میلیارد دلار پروژه جدید در این استان تعریف و آغاز شده است. جواد اوجی در حاشیه آیین بهره برداری رسمی از خط لوله انتقال گاز به جزیره کیش در جمع خبرنگاران ضمن تبریک فرا رسیدن هفته دولت اظهار کرد: در هفته پیش رو عملیات اجرایی پروژه های زیادی در بخش های بالادستی و پایین دستی آغاز می شود و به بهره برداری خواهند رسید. وی با اشاره به افتتاح رسمی پروژه گازرسانی به جزیره کیش و صرفه جویی ارزی سالانه حدود ۴۰۰ میلیون دلاری از محل صرفه جویی در مصرف فرآورده های نفت و گاز مایع در این جزیره گفت: مدت زمان بازگشت سرمایه در این طرح کمتر از یک سال خواهد بود، همچنین طرح انتقال گاز میدان گازی کیش به مجتمع های پالایشی پارس جنوبی نیز که از اولویت های شرکت ملی نفت ایران به شمار می آید، به زودی به کمک شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی آغاز خواهد شد. وزیر نفت با اشاره به تعریف طرح های پتروپالایشی شهید سلیمانی و پالایشی مروارید مکران در استان هرمزگان گفت: در سال های آینده این استان به قطب پالایشی کشور تبدیل خواهد شد. در یک سالی که از عمر دولت سیزدهم می گذرد، حدود ۲۴ میلیارد دلار پروژه جدید در این استان تعریف و آغاز شده است. اوجی با بیان اینکه در طول عمر دولت سیزدهم حدود ۸۰ میلیارد دلار در بخش های بالادستی و پایین دستی صنعت نفت تفاهم نامه و قرارداد امضا شده است، اظهار کرد: در آینده نزدیک اخبار مربوط به امضای قراردادهای جدید در بخش تکمیل زنجیره ارزش افزوده پتروشیمی به سمع و نظر مردم خواهد رسید.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از منافع ارزی سالانه ۴۰۰ میلیون دلاری طرح انتقال گاز به جزیره کیش خبر داد و گفت: با بهره برداری از این طرح، همچنین امکان صرفه جویی و آزادسازی سالانه ۷ هزار تن ال پی جی برای کشور فراهم شده است. به گزارش خبرنگار شانا، محسن خجسته مهر در این مراسم اظهار کرد: منافع ارزی و بازگشت سرمایه این طرح به منزله یک درآمد صادراتی برای کشور است. وی در تشریح مزایای این طرح با اشاره به ابعاد محیط زیستی آن گفت: گازرسانی به دو نیروگاه در جزیره کیش، رونق کسب وکار، رفاه اجتماعی و شاخص های مهم مسئولیت اجتماعی، از جمله دستاوردهای این طرح مهم ملی است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران همچنین تأکید کرد: این طرح با صرفه جویی روزانه حدود یک میلیون لیتر نفت گاز و استفاده غیربهینه سالانه حدود ۷ هزار تن ال پی جی در جزیره کیش می تواند برای کشور دستاوردهای صادراتی داشته باشد، ظرفیت تولید برق و تولید آب شیرین نیز با بهره برداری از این خط افزایش خواهد یافت.
خجسته مهر هزینه سرمایه گذاری این طرح را ۳۵۰ میلیون دلار اعلام کرد و گفت: ظرفیت انتقال روزانه طرح انتقال گاز به جزیزه کیش هم اکنون ۲۸ میلیون مترمکعب است که در ابتدای مسیر متناسب با مصارف جزیره کیش، بهره برداری خواهد شد.
وی با اشاره به گازرسانی به سراسر جزیره کیش با برنامه های شرکت ملی گاز ایران افزود: با بهره برداری از این طرح و دسترسی به منافع و دستاوردهای آن، آرزوی دیرینه مردم جزیره کیش و فعالان اقتصادی و صنعتگران برای استفاده از سوخت پاک محقق شد.مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران منافع ارزی سالانه حاصل از افتتاح و بهره برداری از طرح خط لوله انتقال گاز به جزیره کیش را ۴۰۰ میلیون دلار اعلام کرد و گفت: کمتر از یک سال همه سرمایه این طرح بازخواهد گشت که به منزله درآمد صادراتی برای کشور است، جلوگیری از قاچاق سوخت نیز، یکی از مهم ترین مزیت های این طرح خواهد بود.
مسئول طرح توسعه میدان کیش در شرکت نفت و گاز پارس از بهره مندی ۸۰ درصدی از تجهیزات داخلی شرکت های دانش بنیان در طرح انتقال گاز به جزیره کیش خبر داد.عبدالله مهرابی در آیین بهره برداری رسمی از طرح انتقال گاز به جزیره کیش گفت: فعالیت های اجرایی خطوط انتقال گاز طبیعی در سه بخش خط لوله ۵۶ اینچ، خط لوله ۳۲ اینچ دریایی و خشکی و خط لوله ۲۰ اینچ خشکی عملیاتی شد. وی ادامه داد: خط لوله ۱۲۷ کیلومتری که امروز آماده بهره برداری رسمی است، از خط لوله هفتم سراسری گاز به قطر ۵۶ اینچ در منطقه بستک هرمزگان منشعب شده و با احداث ۹۴ کیلومتر خط لوله ۵۶ اینچ و عبور از مناطق کوهستانی مرتفع، حجیم ترین عملیات خاکی و انفجاری در مسیر خط لوله انجام شده و تا بندر آفتاب امتداد یافته است.
مسئول طرح توسعه میدان کیش در شرکت نفت و گاز پارس تصریح کرد: در بخش دوم ۱۸ کیلومتر خط لوله ۳۲ اینچ در بستر دریا و ۶ کیلومتر در خشکی از سوی شرکت تأسیسات دریایی ایران حدفاصل بندر آفتاب تا جزیره کیش اجرا و سرانجام گاز طبیعی از ایستگاه تقلیل فشار جزیره تا نیروگاه های کیش با اجرای ۹ کیلومتر خط لوله ۲۰ اینچ ارسال شد.وی با بیان اینکه در بخش تأمین تجهیزات نیز با استفاده حداکثری از تولید سازندگان داخلی و شرکت های دانش بنیان، بیش از ۸۰ درصد اقلام از منابع داخلی تأمین و بومی سازی شده است، گفت: بهره برداری آزمایشی این نیروگاه نیز از اول تیرماه امسال با مصرف روزانه یک تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار مترمکعب گاز آغاز شده بود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران:
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه ایران آمادگی سوآپ حداکثری گاز را دارد، گفت: تا پایان امسال ظرفیت تولید نفت به روزانه بیش از ۴ میلیون بشکه می رسد.
به گزارش خبرنگار شانا، محسن خجسته مهر در حاشیه آیین آیین بهره برداری رسمی از طرح انتقال گاز به جزیره کیش در آغاز هفته دولت در جمع خبرنگاران با اشاره به طرح هایی که قرار است در این هفته به بهره برداری برسد، گفت: در این هفته عملیات اجرایی توسعه تعدادی از میدان های مشترک نفت و گاز را در استان خوزستان و خلیج فارس خواهیم داشت.
وی در تشریح این طرح ها گفت: آغاز عملیات اجرایی چهار طرح توسعه میدان های مشترک نفت و گاز در هفته دولت شامل یاران شمالی، یاران جنوبی، بلال و سهراب و افتتاح واحد شیرین سازی فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی به مقدار ۶۰ هزار بشکه در روز، همچنین آغاز احداث خط لوله جدید گاز ترش ۳۲ اینچ فاز ۱۶ پارس جنوبی در این هفته انجام می شود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در پاسخ به پرسشی درباره تصمیم برای توسعه میدان آرش گفت: شرکت ملی نفت ایران برای آغاز حفاری در میدان آرش آمادگی کامل دارد و به محض مشخص شدن شرایط و آغاز تشریفات کار، عملیات حفاری آغاز می شود و این شرکت برای توسعه بخش نفت و گاز این میدان برنامه کاملی دارد که به تصویب هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران نیز رسیده است. خجسته مهربه پرسشی درباره تصمیم برای واردات گاز از روسیه پاسخ داد: به طور کلی موضع ایران درباره این موضوع، تجارت گاز است و جمهوری اسلامی به دلیل موقعیت جغرافیایی، آمادگی دارد سوآپ گاز را به مقاصدی که مدنظر تحویل دهنده گاز است، انجام دهد. وی درباره مقدار تولید کنونی و برنامه برای افزایش ظرفیت تولید در صورت به نتیجه رسیدن برجام گفت: همان طور که پیش تر اعلام شد، ظرفیت تولید نفت شرکت ملی نفت ایران تا پایان سال ۱۴۰۰ برابر ۳ میلیون و ۸۳۸ هزار بشکه در روز بود و بر اساس برنامه ریزی، ظرفیت تولید نفت خام ایران تا پایان سال ۱۴۰۱ به بیش از ۴ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
وزیر نفت در رونمایی از تجهیز سرچاهی:
وزیر نفت در رونمایی از تجهیز سرچاهی:
سازندگان داخلی افزون بر تأمین نیازهای داخل باید نگاه صادراتی داشته باشند
وزیر نفت از تجهیزات سرچاهی (Well Head) با فشار کاری ۱۵ هزار پام به عنوان یک تجهیز مهم و تأثیرگذار نام برد و گفت: نگاه سازندگان داخلی افزون بر تأمین نیازهای داخلی، صادرات هم باشد.
به گزارش خبرنگار شانا، جواد اوجی روز سه شنبه (یکم شهریور) در آیین رونمایی از تجهیز جدید سرچاهی با فشار کاری ۱۵ هزار پام (پوند بر اینچ مربع) با بیان اینکه خدا را شاکرم که امروز شاهد افتتاح و بهره برداری یکی از تجهیزات های تک (فناوری بالا) و پیچیده صنعت نفت در بخش سرچاهی با فشار ۱۵ هزار پام هستیم، اظهار کرد: این تجهیز در بحث تأسیسات سرچاهی بسیار مهم و تأثیرگذار است.
وی با اشاره به اینکه تعداد معدودی از کشورهای دنیا توانایی ساخت این تجهیز را دارند و ما پیش از این مجبور بودیم این تجهیز را وارد کشور کنیم، افزود: خوشبختانه با حمایت آقای بیات (رئیس هیئت رئیسه صندوق های بازنشستگی صنعت نفت) از مجموعه وتکو و سفارش شرکت ملی نفت ایران برای نیاز پنج سال این شرکت، شاهد ساخت این تجهیز کلیدی از سوی یک شرکت دانش بنیان هستیم.
وزیر نفت با بیان اینکه دوستان قول دادند نگاهشان برای ساخت این گونه تجهیزات صنعت نفت افزون بر تأمین نیازهای داخلی، صادراتی باشد، تصریح کرد: کشورهای همسایه ما به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس که نفت خیز و گاز خیز هستند، به این گونه تجهیزات نیاز دارند و فرصت خوبی است که سازندگان ما وارد این بازارها شوند.
اوجی اظهار امیدواری کرد چند قلم تجهیز مورد نیاز در بحث حفاری هم از سوی شرکت های دانش بنیان در کشور و در همین دولت ساخته و کشور در این زمینه خودکفا شود.
بر اساس این گزارش، طراحی، تولید، آزمون و مونتاژ تجهیزات سرچاهی (Well Head) همواره یکی از دغدغه های صنعت نفت ایران بود که خوشبختانه با تلاش متخصصان داخلی کشور و حمایت شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و گروه اقتصادی صندوق های بازنشستگی صنعت نفت این مهم تحقق یافت. تجهیزات سرچاهی با فشار کاری ۱۵ هزار پام جزو اقلام ضروری پروژه ده گانه وزارت نفت بوده که بر اساس تولید دانش بنیان برای نخستین بار در کشور و منطقه ساخته شده است، این تجهیز برای تأمین نیاز چاه های خامی میدان مارون مناطق نفت خیز جنوب و دیگر طرح های مرتبط مورد بهره برداری و آزمون قرار گرفته است. تاکنون این تجهیز برای تأمین نیاز چاه های خامی فیلد مارون مناطق نفت خیز جنوب و دیگر طرح های مرتبط مورد بهره برداری و تست قرار گرفته است.
طراحی و تهیه نقشه های ساخت تجهیزات سرچاهی از سوی شرکت «وتکو» بدون مهندسی معکوس و با استفاده از سیستم Dual Stem برای آسان سازی در عملکرد زیر فشار و استفاده از آب بندهای قابل تزریق با طراحی شاخک های نگهدارنده لوله مغزی انجام شده است. خرید مواد اولیه ساخت تجهیزات سرچاهی از منابع سازنده داخلی بوده و تهیه همه نقشه ها و طراحی و ساخت به طور کامل بومی انجام شده است. تاکنون نمونه سازی یک دست کامل آن انجام و آزمایش های موفقیت آمیز منطبق با استاندارد جهانی بوده است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از توسعه میدان های گروه خامی با سرمایه گذاری ۵.۵ میلیارد دلار برای نخستین بار خبر داد.
محسن خجسته مهرروز سه شنبه (یکم شهریور) در آیین رونمایی از تجهیز جدید سرچاهی با فشار کاری ۱۵ هزار پام (پوند بر اینچ مربع) در جمع خبرنگاران گفت: براساس برنامه ای که مربوط به تولید و توسعه در شرکت ملی نفت ایران است، ما به نسل جدید توسعه از میدان های نفت و گاز ورود کردیم و برنامه جدی شرکت ملی نفت ایران در دولت سیزدهم این است که نسبت به تولید و توسعه از مخازن عمیق موسوم به فهلیانی ها و خامی ها اقدام کند.
وی ادامه داد: به همین دلیل نخستین برنامه شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب به شرکت ملی نفت ایرن ارائه شده که توسعه تعدادی از میدان های گروه خامی و فهلیان از جمله مارون خامی، اهواز خامی و آغاجاری و تعدادی دیگر به شرکت ملی نفت ایران با سرمایه گذاری ۵.۵ میلیارد دلار انجام شود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تاکید کرد: این اقدام در مذاکره با پتروشیمی ها و سرمایه گذاری و تامین مالی آنها انجام می شود که هم تامین خوراک پتروشیمی، هم تامین گاز سبک و هم تولید نفت را در پی دارد. خجسته مهر افزود: این میدان ها ویژگی های خاص و فشار و دمای بالایی نسبت به دیگر سازندهای زمین شناسی دارند و متاسفانه انحصار ساخت این کالا و تجهیزات در اختیار چند شرکت آمریکایی است که از فروش آن به کشور ما ممانعت می کنند، اما یکی از شرکت های ایرانی با سفارش شرکت ملی نفت ایران اقدام به ساخت محصولی دانش بنیان و فناورانه کرده که مصداق تولید بار اول است و با رونمایی از این تجهیز چهار نمونه سفارش دادیم که دو نمونه آن ساخته شده است.
به گفته وی، از جمله ویژگی های آن، این است که اگر چه کلاس آن ۱۵ هزار است، اما آزمون ۲۲psi را قبول شده و این اقدامی ارزشمند در سطح بین المللی است و باید به دنبال صادرات آن باشیم.
همسو با مسئولیت اجتماعی وزارت نفت محقق می شود
سرپرست تأسیسات مشترک ۲ پالایشگاه هفتم مجتمع گاز پارس جنوبی گفت: ارسال آب شیرین به شهر عسلویه در چارچوب مسئولیت های اجتماعی مجتمع گاز پارس جنوبی افزون بر خط کوثر برای بهره وری مردم این بندر از دیگر مأموریت های مهم و اساسی این مجموعه صنعتی است.
به گزارش خبرنگار شانا، حسین ابراهیمی گفت: تأسیسات مشترک ۲ پالایشگاه هفتم با مأموریت دریافت آب شور از دریا و ارسال به پالایشگاه های ششم، هفتم، هشتم، نیروگاه سیکل ترکیبی و تولید آب شیرین و ارسال به پالایشگاه های یادشده و شهر عسلویه از تأثیرگذارترین مجموعه های صنعتی در مجتمع گازی پارس جنوبی است. وی تصریح کرد: این واحد شامل چهار دستگاه آب شیرین کن و هرکدام به ظرفیت ۱۶۷ مترمکعب بر ساعت (معادل ۴۰۰۰ متر مکعب در روز) است و با توجه به زمان کارکرد تجهیزات به دلیل نشست رسوب در دستگاه در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ شاهد آن بودیم که ظرفیت هر دستگاه به طور متوسط ۵۰ درصد کاهش یافته است.
سرپرست تأسیسات مشترک ۲ پالایشگاه هفتم پارس جنوبی ادامه داد: همسو با افزایش ظرفیت تولید واحد آب شیرین کن ، برنامه های اجرایی در دو فاز مجزا که نخست رسوب برداری پکیج های آب شیرین کن، سپس افزایش ظرفیت بویلرها و تعویض تیوب های بویلرهای معیوب برنامه ریزی شد و با تشکیل کارگروهی از همکاران پالایشگاه هفتم و پس از نشست های مکرر و بررسی های لازم کارگروه، روی محلول های مورد نظر و در نتیجه انتخاب محلول میتره سرد برای رفع نقص گزینش شد.
ابراهیمی بیان کرد: عملیات رسوب برداری پکیج ها در بهمن ماه ۱۳۹۹، پکیج دوم در آبان ماه ۱۴۰۰، پکیج سوم در دی ماه ۱۴۰۰ و پکیج چهارم در اسفندماه ۱۴۰۰ انجام شد و پس از گذراندن آزمون ظرفیت به صورت مجزا و بر اساس نتایج به دست آمده، مقدار افزایش ظرفیت هر پکیج به طور میانگین از تولید ۷۰ مترمکعب بر ساعت با ۴۵ درصد طراحی تولید پیش از رسوب برداری، به تولید ۱۴۰ مترمکعب در ساعت با ۸۴ درصد طراحی تولید پس از رسوب برداری دست یافتیم. وی یادآور شد: افزون بر افزایش توان تولید هر دستگاه، می توان از کاهش هزینه های تعمیر، نگهداری و استهلاک تجهیزات به دلیل استفاده از تجهیزات کمتر برای حجم مشخصی از تولید یاد کرد.
سرپرست تأسیسات مشترک ۲ پالایشگاه هفتم پارس جنوبی گفت: برای افزایش توان تولید کلی واحد آبگیر، فاز دوم افزایش ظرفیت که متعلق به تعویض تیوب بویلرهای معیوب است، در دستور کار و به صورت جدی در حال پیگیری است که امیدواریم پس از انجام و تکمیل فاز دوم، نتایج متصور برای واحد آبگیر ۲ همسو با افزایش توان کلی تولید واحد و تولید پایدار آب شیرین قابل دستیابی باشد.
ابراهیمی اظهار کرد: هدف این واحد صنعتی تولید پایدار است، اما افزون بر ارسال حداکثری برای ذی نفعان پالایشگاهی، ارسال حداکثری آب شیرین به شبکه آب شهرستان عسلویه همسو با توافق نامه این شرکت با اداره آبفای استان بوشهر در چارچوب انجام مسئولیت اجتماعی این شرکت نسبت به شهرستان عسلویه است.
وزیر نفت در برنامه تلویزیونی جهان آرا :
وزیر نفت گفت: ما شرایط فروش نفت را تغییر دادیم، من و همکارانم پشت میزمان ننشستیم؛ همه دنیا را دور زدیم و بازارهای جدیدی پیدا کردیم.
به گزارش خبرنگار شانا، جواد اوجی شامگاه دوشنبه (۳۱ مردادماه) در آستانه هفته دولت در برنامه زنده تلویزیونی جهان آرا از شبکه افق سیما با یادآوری اینکه در روزهای نخست آغاز به کار دولت سیزدهم شرایط سختی به لحاظ کاری در وزارت نفت حاکم بود، گفت: در آن ایام ایران بیش از ۸۷ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب ذخیره داشت و تصور بر این بود که ما باید تعداد کشتی بیشتری برای استمرار در تولید گاز کشور به منظور ذخیره سازی میعانات گازی خریداری کنیم.
وی افزود: بر اساس آمارهای موجود وزارت نفت در دولت دوازدهم در اردیبهشت ماه پارسال متأسفانه روزانه تنها ۷ هزار بشکه میعانات گازی صادر می شد، همچنین در هر دو بخش خشکی و دریا میعانات گازی زیادی ذخیره سازی شده بود. به یاد دارم روزی که وزارت نفت را از آقای زنگنه تحویل گرفتم، ایشان برای حل مشکل ذخیره سازی میعانات گازی به بنده پیشنهاد خرید ۱۲ نفتکش غول پیکر را دادند و حتی مکاتبات این خرید را با دولت کرده بودند.
وزیر نفت ادامه داد: چالش دیگر در روزهای نخست آغاز به کار دولت سیزدهم، کسری گاز ۲۵۰ میلیون مترمکعبی در کشور وجود داشت، این موضوع به دلیل نبود سرمایه گذاری در میدان های گازی در بخش های مختلف خشکی و دریایی بود، ضمن آنکه تا پایان برنامه ششم توسعه باید روزانه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب گاز تولید می شد، در حالی که این رقم تنها روزانه ۸۲۰ تا ۸۳۰ میلیون مترمکعب بود.
اوجی با اشاره به اینکه حجم ذخیره سازی سوخت مایع در نیروگاه های کشور در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال پیش از آن ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر بود، گفت: کمبود سوخت مایع اهمیت گازرسانی به نیروگاه ها را دوچندان کرده بود.
وی کاهش ۲۰۰ هزار بشکه ای خرید نفت از سوی چین و افزایش تعرفه مالیاتی واردات نفت سنگین از کشور را دیگر چالش پیش روی دولت سیزدهم در وزارت نفت دانست و تصریح کرد: هم زمان با این موضوع، دولت پیش بینی کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیارد تومانی را کرده و از سوی دیگر صنعت نفت به بانک ها و صندوق توسعه ملی به شدت بدهکار بود.
وزیر نفت پرداخت ماهانه ۱۲ هزار میلیارد تومان بدهی ارث مانده از دولت قبل، تأمین ارز ترجیحی برای خرید کالاهای اساسی، ظرفیت پایین تولید نفت خام، تأخیر در تعمیرات اساسی پالایشگاه های گازی و ایستگاه های تقویت فشار و تأمین منابع ارزی کشور و افزون بر آن حمله سایبری به جایگاه های عرضه سوخت در آبان ماه پارسال را از دیگر چالش های اساسی روزها و ماه های نخست آغاز به کار دولت سیزدهم برشمرد و گفت: با لطف خداوند و اقدام های جهادی مدیران و کارکنان صنعت نفت بر این مشکلات غلبه کردیم. برای نمونه هم زمان با سفارش خرید ۱۲ نفتکش غول پیکر، مصرف میعانات گازی در مینی پالایشگاه های داخل و نیز مجتمع های پتروشیمی و پالایشگاه ستاره خلیج فارس را به شدت افزایش دادیم.
اوجی با اشاره به اینکه پارسال در اوضاع کسری گاز، تعهدهای قراردادهای صادرات گاز به ترکیه، عراق، ارمنستان و آذربایجان به طور کامل انجام شد، گفت: درآمد حاصل از صادرات گاز از رقم یک میلیارد دلار در سال ۹۹ به ۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ رسید که البته نزدیک یک میلیارد دلار آن مربوط به معوقات پیگیری نشده سال های گذشته بود که سرانجام آن را گرفتیم. در همان شرایط از نظر حجمی نیز یک میلیارد مترمکعب بیشتر از مدت مشابه پارسال گاز فروختیم. در واقع خوشبختانه تعهدهای خود را طبق قراردادهای امضاشده محقق کردیم.
وی ضمن اشاره به موضوع کمبود و نبود سرمایه گذاری در صنعت نفت طی سال های گذشته تصریح کرد: در سال های اخیر با وجود برجام در حالی که صنعت نفت سرمایه گذاری فوق سنگین می طلبید، این موضوع محقق نشد. اگر اکنون می گوییم کسری گاز یا کمبود ظرفیت پالایشی در کشور داریم، موضوع بحث نبود سرمایه گذاری در این حوزه هاست.
وزیر نفت در تشریح سرمایه گذاری کلان گفت: برای نمونه در میدان مشترک آزادگان برای برداشت حداکثری از این میدان مشترک نفتی با ارقام یک تا دو میلیارد نمی توان توسعه را محقق کرد، بلکه حداقل به ۷ میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم و هر روزی که در توسعه میدان مشترک تأخیر داشته باشیم، همسایه نفع آن را می برد، همین طور برای ایجاد یک پتروپالایشگاه به حداقل ۱۰ تا ۱۱ میلیارد دلار سرمایه نیاز است.
اوجی در تشریح راهکار دولت سیزدهم برای تأمین سرمایه پروژه های صنعت نفت بیان کرد: در ماه های نخست فعالیت دولت، پروژه های کلیدی و اولویت دار را که در بحث تأمین امنیت انرژی کشور نقش داشتند، شناسایی و مشاهده کردیم که طی هشت سال به ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در هر دو بخش بالادست و پایین دست نیاز داریم. با این رقم سرمایه گذاری به تولید مطلوب در بخش نفت، گاز، فرآورده های نفتی (ظرفیت پالایشی و پتروپالایشی)، محصولات پتروشیمی و ... می رسیم که در تأمین امنیت انرژی کشور مهم است.
وی افزود: می توانستیم همان ابتدا اعلام کنیم که وزارت نفت با درآمدی که دارد تنها قادر است سالانه یک تا ۲ میلیارد دلار تأمین کند و باقی طرح ها را تعطیل کنیم.
وزیر نفت در تشریح برنامه دولت سیزدهم در تأمین مالی پروژه های صنعت نفت گفت: ما ابتکار به خرج دادیم و از همه ظرفیت تأمین منابع مالی کشور بهره گرفتیم. در ایران هلدینگ های بزرگی داریم، ضمن آنکه هیچ کجا مانند سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز نه تنها در ایران بلکه در جهان سودده نیست، بنابراین اگر سرمایه ها به خوبی هدایت و برنامه ریزی شوند می توان از توان موجود در کشور استفاده کرد.
اوجی ادامه داد: بر همین اساس، هلدینگ های بزرگ و بانک های توانمند را شناسایی کردیم و دنبال تسهیلات بانکی نرفتیم.
وزیر نفت از سرمایه گذاران میدان مشترک آزادگان یاد کرد و گفت: ما ۶ بانک و ۶ هلدینگ بزرگ اقتصادی را در این طرح مشارکت دادیم. برای نمونه یکی از آنها هلدینگ خلیج فارس بود، در مجموع ۱۲ سرمایه گذار شریک شدند و یک شرکت هم به عنوان مجری برگزیده شد و هرکدام بر اساس توانشان مشارکت کردند.
اوجی با بیان اینکه برای یک پروژه با ۷ میلیارد دلار سرمایه مورد نیاز در طول ۶ تا ۷ سال باید اقدام های بسیاری انجام شود، تصریح کرد: پروژه ای که تولیدش ۱۹۰ هزار بشکه در روز است، بزرگ ترین اقدامش حفاری خواهد بود و چنین پروژه ای به ۱۳۰ تا ۴۰ حلقه چاه تولیدی و تزریقی، حداقل ۲ هزار کیلومتر خطوط لوله و ۴ تا ۵ منیفولد و مرکز جمع آوری و... نیاز دارد. برای تأمین این حجم تأسیسات درون چاهی، سرچاهی، منیفولد و... اگر وزارت نفت بخواهد به توان خود تکیه کند با این روندی که پیش از این طی می شد، ۱۵ تا ۲۰ سال دیگر هم به جایی نمی رسیدیم، اما زمانی که شریکان با توانمندی بالا پای کار آمدند، طرح جلو افتاد.
وی افزود: زمانی که چنین طرحی به چند بخش تقسیم شود، برای نمونه در سرمایه گذاری سالانه یک میلیارد دلاری مورد نیاز، سهم هریک در این سال ها کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار می شود. این شرکت ها هلدینگ ها و مؤسسه های قدری مثل هلدینگ خلیج فارس با ۲۰ درصد و وضع مالی مطلوب هستند، دیگر هلدینگ ها یا بانک ها از جمله بانک ملت، بانک تجارت و بانک ملی نیز همگی توان بالایی دارند.
اوجی در پاسخ به پرسشی درباره بازگشت پول نفت به کشور گفت: با مشتریانی که پیدا کردیم، نوع قراردادها و بازارهای جدید، هر مقدار نفتی که فروخته ایم، یک تاریخ سررسید دارد و ما سر تاریخ پول محموله های صادراتی نفت خام را گرفته ایم و افزون بر آن معوقه ها را نیز دریافت کرده ایم. وی تأکید کرد: در بحث صادرات گاز نیز از کشور عراق ۲.۶ میلیارد دلار طلب از سال های ۹۶ تا ۹۸ داشتیم که بخشی از آن را سال گذشته و بخشی را نیز تیرماه امسال دریافت کردیم و طلب ما در بحث گاز نیز به روز است. وزیر نفت تصریح کرد: خوشبختانه بالاترین رقم صادرات گاز و نیز سوآپ را به کشورهایی نظیر ترکیه، عراق، آذربایجان و ارمنستان داشته ایم.اوجی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره برخی شایعات مطرح شده درباره ارزان فروشی نفت، گفت: امیدواریم روزی بتوانیم همه موارد را شفاف به مردم نشان دهیم. اتفاقاً در بحث فروش نفت همکاران ما در شرکت ملی نفت و امور بین الملل این شرکت ابتکارهای خوبی انجام دادند که حتی هزینه های انتقال هم کمتر شد، یعنی ما با شیوه ای کار می کنیم که در بعضی از بازارها و برخی مشتریان، هزینه انتقال پول و کارمزد کمتر است و خبر دارم که بعضی از مشتریان ما حتی کارمزد هم دریافت نمی کنند.
وی در ادامه درباره اقدام های انجام شده برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در دولت سیزدهم گفت: اکنون ۷۰۵ میلیون مترمکعب از میدان گازی پارس جنوبی برداشت می شود که رکورد این برداشت پارسال جابه جا شد و تنها فاز بلاتکلیف همین فاز ۱۱ است که ۲۰ سال است طلسم شده و در این سال ها بین شرکت های خارجی دست به دست شده و هیچ اتفاقی هم برای آن نیفتاده است.وزیر نفت افزود: در این دولت اما کاری جهادی و انقلابی به همت شرکت ملی نفت ایران، شرکت نفت و گاز پارس و به پیمانکاری پتروپارس اتفاق افتاد در حالی که پیش از آن هیچ اقدامی انجام نشده بود، اما با ابتکار متخصصان داخلی، سکوی ۱۲c از طرح توسعه فاز ۱۲ که افزایش بهره وری نداشت، جمع شد و در ۱۱b نصب شد. سکوی دیگر آن هم به مناقصه رفت و چند سالی طول می کشد تا ساخته شود. خط لوله دریا به خشکی آن هم اجرایی شد و چاه های فاز نخست هم تا یک ماه آینده تکمیل می شود.
مسئولیت اجتماعی بر محور آب متمرکز می شود
اجرای طرح های آبفا از سوی مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز شرکت ملی نفت ایران برای کمک به رفع تنش های آبی در نقاط مختلف کشور در آستانه هفته دولت تشریح شد.
مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز شرکت ملی نفت ایران، به عنوان متولی سیاست های مسئولیت اجتماعی وزارت نفت، رفع دغدغه مردم مناطق محروم و کم برخوردار به ویژه ساکنان همجوار تأسیسات وزارت نفت را وظیفه و دغدغه اصلی خود می داند. در چند سال اخیر با رخداد تغییرات اقلیمی در منطقه، برخی مناطق کشور دچار تنش های آبی شدند که از همین رو وزارت نفت نیز وظیفه خود می داند برای عمل به مسئولیت های اجتماعی برای رفع این معضل، در کنار مردم باشد.
از جمله اقدام هایی که در اولویت مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز در نقاط مختلف کشور قرار گرفت، می توان به کمک به رفع مشکل آب آشامیدنی، توسعه شبکه فاضلاب، احداث مخزن و شبکه آب رسانی، حفر چاه های دستی و برق رسانی به آنها، نصب و تجهیز ایستگاه پمپاژ، خرید دستگاه های کلرزنی، بازسازی و اصلاح شبکه آب رسانی و کمک به ایجاد شبکه تأمین و توزیع آب اشاره کرد.
در استان خوزستان که بیشترین تکالیف در حوزه آبفا در کل کشور را به خود اختصاص داده است، در سه روستای ایذه، مناطق باغلمک، کنجیگان، شله زار ۱ و ۲، خرمشهر، رگ تراز، مسجدسلیمان، ۴۰ روستای هفتکل، بیدروبه دودانگه، ثارالله، شاه غالب، مشهد، اسلام آباد، بخش مرکزی امامزاده شیرعلی، قالندها، حضرت علی، آسیاب و کوی یاسر قرار است با اعتباری بالغ بر ۴۸۸ میلیارد و ۹۳ میلیون ریال، طرح های مختلفی از جمله احداث مجتمع آبرسانی ، خرید دستگاه کلرزنی گازی، کمک به آب رسانی و بازسازی، نوسازی، اصلاح شبکه آب رسانی طرح های آبفا اجرا شود. در استان بوشهر در مناطق خارک، چاهه، علی آباد و باغ شیخ در مجموع با اعتبار ۹۸ میلیارد ریال طرح های آبفا شامل کمک به احداث مخزن و خط انتقال آب در دستور کار این مدیریت قرار گرفت. بر همین اساس در استان ایلام در مناطق پاکل، چنار، زیفل، دولگل و چم آب در مجموع با اعتبار ۶۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال طرح های آبفا برای کمک به رفع مشکل آب آشامیدنی اجرا می شود.
در استان خراسان رضوی در منطقه نفتی و گازی سرخس شامل مناطق بالندر، استاج، کروج، تکروک سفلی، کج النگ، بریلی، درخت بید و لردولوک در مجموع با اعتبار ۴۰ میلیارد ریال طرح های احداث مخزن، حفر چاه دستی، برق رسانی، احداث اتاقک کلریناتور، لوله گذاری، نصب انشعاب ها، نصب و تجهیزات پمپاژ و اجرای هیدروکلریناتور تکلیف شده است.
در استان خراسان جنوبی، در شهرستان بیرجند یک طرح تکمیل شبکه فاضلاب با اعتبار ۵۰ میلیارد ریال قرار است از سوی مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز اجرا شود.
در استان سیستان و بلوچستان نیز قرار است در مناطق کم برخوردار پادیک، جکیگور، بندینی و پسکوه، با اعتباری بالغ بر ۲۰۰ میلیارد ریال طرح هایی با موضوع اجرای تأسیسات آب آشامیدنی و تکمیل تأسیسات آب آشامیدنی اجرا شود.
پرونده «مشعل» از عملکرد صنعت نفت در یک سالگی دولت سیزدهم
نفت در دولت مردم
صنعت نفت از زمان آغاز به کار «دولت مردم»، شاهد گشایش فصل های نوین در این صنعت راهبردی بوده و پیام آور این است که صنعت نفت «با تحریم» و «بدون تحریم»، انسدادناپذیر است. جایگاه ویژه صنعت نفت در توسعه اقتصاد كشور از جمله پيشبرد ديپلماسي اقتصادي و انرژي جمهوري اسلامي ايران و كمك به تضمين امنيت ملي كشور از طريق توسعه همكاري ها و تعاملات منطقه اي و بين المللي، سهم مهم در توليد ناخالص داخلي و در آمدهاي ارزي و نيز سهم بيش از 95 در صد در تامين انرژي اوليه موردنياز كشور، مردم را هم بهره مند خواهد ساخت.
با نگاهی به عملکرد يک ساله در بخش هاي مختلف نفت، گاز، پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي و پتروشيمي، می توان جهت گیری مناسب در مسیر توسعه را انتظار داشت که از یک سو با رشد ظرفیت تولید، رونق را به چاه های خاموش نفتی بازگرداند و از دیگر سو ضمن مقابله با تحریم های یک جانبه، شاخص های فروش و صادرات نفت، میعانات گازی، پتروشیمی و ... را بهبود بخشید و در سطحی مهم تر در حوزه دیپلماسی انرژی هم خوش درخشید و فصلی تازه از تحولات در یک سال اخیر گشوده شد که نقطه آغاز آن در حوزه دیپلماسی انرژی با تنوع مشتریان و بازارهای نفتی و از سرگیری سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران آغاز و با توسعه همکاری با همسایگان ودیگر کشورها دنبال شد و رونق و ترافیک همسایگی در این یک سال به راه بود؛ به گونه ای که هم اکنون ۸۰ درصد از فروش نفت خام ایران به صورت نقدی و با ارزهای خارجی انجام می شود و این روند همچنان ادامه دارد.
مطابق آمار با روی کار آمدن دولت سیزدهم، ایران بیش از ۸۷ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب ذخیره داشت و فروش میعانات گازی ایران ۷ هزار بشکه در روز بود که در روزهای نخست دولت سیزدهم این رقم به رکورد روزانه ۲۳۰ هزار تا ۲۴۰ هزار بشکه در سال ۱۴۰۱ رسید.
به موازات آن صنعت نفت در دولت مردم با توسعه میادین نفتی با اولویت بخشی به میدان های مشترک، تحرک و پویایی را به این دسته از میادین از دریا تا خشکی از مرزهای عربستان تا عراق و .... بازگرداند تا در مسیر حفظ منافع ملی گام بردارد.
صنعت پتروشيمي کشور نیز که در این مقطع یک ساله بار دیگر در تيررس تحريم هاي آمريکا قرار گرفت، از توسعه بازنماند و روند رو به رشد توليد و صادرات را تداوم بخشید و با عبور از جهش اول و در بخش های پایانی جهش دوم در مسیر دستیابی به ظرفیت بيش از 100 ميليون تن محصولات متنوع قرار گرفت. افزون بر آن پتروشیمی ها در شرایط اقتصادی سخت داخلی و تحریم های مستقیم و ناجوانمردانه و تنها گذاشتن شرکت های خارجی، وظیفه مهم تامین ارز را به عهده داشته و توانسته اند بخش زیادی از ارز مورد نیاز دولت را تامین کنند و در فصلی تازه منابع آنها به کمک توسعه طرح های نفتی آمد.
حوزه پالایش و پخش فرآورده های نفتی در دولت سیزدهم در مسیر توسعه ظرفیت های پالایشی؛ افزایش کیفیت تولیدات، ارتقای کمی و کیفی پالایشگاه های کنونی و ایجاد ظرفیت پالایشی به وسیله ساخت پالایشگاه های نو یا همان پتروپالایشگاه ها قرار گرفت. صنعت مهمی که هم اکنون استحصال و پالایش روزانه 2 میلیون و 200 هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی، تولید 105 میلیون لیتر گازوئیل، 100 میلیون لیتر بنزین با کیفیت و استانداردهای یورو، تثبیت و افزایش ذخایر راهبردی سوخت کشور به میزان 13 میلیارد لیتر در سال، تامین خوراک نیروگاه های تولید برق و انرژی در جهت جلوگیری از خاموشی های گسترده در کشور به میزان 18 میلیارد و 600 میلیون لیتر را در کارنامه دارد.
در صنعت گاز ایران نیز، نهضت گازرسانی تداوم یافت وعملیات اجرایی فاز دوم ذخیره سازی گاز شوریجه D و گشایش دو کارخانه در مجتمع گوگردی سردار شهید سلیمانی آغاز شد و شکوفایی و توسعه این صنعت ادامه دار بود.
در حوزه مهم منابع انسانی نیز، صنعت نفت با اقدام های درخشان، امید و انگیزه را به کارکنان این صنعت بازگرداند و همپاي تمامي اين اقدام ها با عمل به مسئوليت اجتماعي در یک سال به ویژه در سفرهای استانی افزون بر بهره برداری از پروژه های صنعت نفت، پروژه های مسئولیت اجتماعی را هم پیش برد و تا امروز نزدیک به ۱۴ هزار میلیارد تومان از منابع وزارت نفت به پروژه های عام المنفعه اختصاص داده شده است.
اينها همه حاصل جمع تلاش خستگي ناپذير کارکنان صنعت نفت است که با اميد به آينده، از توقف بازنمي مانند که در ادامه و به تفکيک، در هر بخش مرور خواهد شد.
کارنامه یکساله وزارت نفت در دولت سیزدهم
مشعل روی کار آمدن دولت سیزدهم با حضور جواد اوجی به عنوان دهمین وزیر نفت کشور همراه بود که پس از دریافت رای اعتماد از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، کرسی وزارت طبقه پانزدهم ساختمان طالقانی را در اختیار گرفت؛ دانش آموخته ای از جنس نفتی ها که می توان گفت اقبال بالای طیف های مختلف را با خود به همراه داشت.
فارغ التحصیل رشته مهندسی نفت از دانشگاه صنعت نفت که فعالیت خود در این صنعت را از سال ۱۳۶۹ آغاز کرد و در سابقه کاری او معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، عضو هیأت امنای دانشگاه صنعت نفت و مدیرعامل و نایب رئیس هیأت مدیره شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی دیده می شود.
مرور برنامه پیشنهادی او به مجلس و سخنانش در صحن پیش از تصدی این سمت، تاکید اوجی بر محورهایی همچون احیای سهم و جایگاه ایران در اوپک و بازارهای نفت، تعیین تکلیف توسعه و تولید حداکثری در میدان های مشترک، برنامه ریزی برای واردات گاز طبیعی از ترکمنستان، حرکت برای کاهش خام فروشی، تلاش برای جذب سرمایه گذار، استفاده از توان توافق جامع راهبردی با کشورهای دوست، توجه جدی به ایثارگران و مواردی از این دست را نشان می دهد. وزیر همچنین در این برنامه محورهایی مثل فروش نفت خام و میعانات گازی و محدودیت های حاصل از تحریم، نداشتن توجه جدی به ظرفیت سازی و پروژه های حفظ و نگهداشت توان تولید، اکتشاف، افت طبیعی تولید میادین، نبود جذابیت مدل های قراردادی موجود برای جلب سرمایه گذاران داخلی و خارجی، بدهی انباشته و کمبود شدید منابع مالی، یارانه پنهان، مستهلک شدن زیرساخت ها و تجهیزات، تعیین تکلیف نشدن توسعه و تولید میادین مشترک نفت و گاز و پایین بودن ضریب بازیافت میادین نفتی را از جمله چالش های پیش روی صنعت نفت اعلام کرد و در بخشی مجزا به بیان راهکارهای آن پرداخت. حال سوال این است که او در قامت وزیر نفت 56 ساله که از 4 شهریور 1400 به شکل رسمی کار خود را آغاز کرد، چه میزان به این وعده ها و برنامه ها عمل کرده است؟
آنچه در ماه های ابتدایی فعالیت اوجی بیش از همه نمایان شد، سفرهای استانی متعدد به نقاط مختلف عسلویه، پایتخت انرژی کشور، پالایشگاه تهران در شهرری تا اهواز، پایتخت نفتی ایران، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد بود که طی آن، ضمن حل و فصل مسائل نفت، تاکید بر وظایف مسؤولیت اجتماعی نفت و مردم در آن برجسته شد. همچنین در آن ایام، سخنان او به نفع نیروی انسانی با صدور بخشنامه ها و ابلاغیه هایی همراه بود که کارکنان از آن منتفع شدند. رفع چالش ناترازی گاز و سوخت زمستانی، تعیین تکلیف میدان های مشترک نفت و گاز، حمایت از ساخت داخل، دیپلماسی قوی انرژی و همکاری همه جانبه با کشورهای همسایه در حوزه نفت و گاز از دیگر موضوعاتی بود که او از ابتدا بر آنها تاکید داشت. هفته نامه «مشعل» در یکسالگی وزارت جواد اوجی و همزمان با هفته دولت به ارزیابی و مقایسه تطبیقی بخشی از این برنامه ها و بررسی عملکرد او پرداخته که در ادامه می آید:
حضور اوجی در وزارت نفت، مصادف با نارضایتی و اعتراض کارکنان در بخش های مختلف بود. آنچه در برنامه ها و بیان اولویت های وزیر نفت بر آن تاکید شد، ساماندهی و رسیدگی به مطالبات کارکنان صنعت نفت بود؛ موضوعی که در همان ماه های ابتدایی، آن را مورد توجه قرار داد و در همان آغاز هفته های فعالیت خود با صدور ابلاغیه ای، خواستار توقف اقدام های اجرایی و لغو بعضی ابلاغیه های مربوط به حوزه منابع انسانی شد. همچنین دستور بررسی و اصلاح ابلاغیه ها و شیوه نامه های مربوط به منابع انسانی را در ۹ بخش به معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت ابلاغ کرد. افزون بر آن، نظام هوشمند جبران خدمات، جذب نیروهای قراردادی مشمول بند «و»، اجرای بند «د» تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور در مورد نیروهای پیمانکاری، پیگیری طبقه بندی مشاغل برای کارکنان پیمانکاری، احیای شورای حیاتی مدیران، طرح نظام و برگزاری آزمون سراسری، بخشی از فعالیت های انجام شده در مسیر توجه به نیروی انسانی به شمار می رود که پس از آن با تبدیل وضعیت ۳۰ هزار نفر از ایثارگران صنعت نفت طبق مصوبه مجلس، به کارگیری فارغ التحصیلان در صنعت نفت و اصلاح نظام دستمزد کارکنان قراردادی و بازنشستگان همراه بود.
موضوع مهمی که از سنوات پیش و از سال ۱۳۹۳ مورد درخواست کارکنان رسمی بوده و این روزها جدی تر پیگیر این مطالبه هستند، اجرای جدول حقوق موسوم به ماده (۱۰) است که وزیر نفت درباره آن گفته است: نیروهای صنعت نفت در سال های اخیر به نوعی بی انگیزه شده بودند و ما اقدام های خوبی را در برنامه قرار دادیم و ماده ۱۰ را به طور جدی پیگیری می کنیم و من به همه همکاران به ویژه نیروهای تازه استخدام قول می دهم که ماده ۱۰ اجرایی شود.
روی کار آمدن دولت، یک ماه مانده به پاییز و در ایامی بود که بخش های مختلف باید برای تامین پایدار سوخت زمستانی از آمادگی کافی برخوردار می شدند. در آن ایام اگر چه زمزمه دغدغه تامین گاز فصل سرما قبل از شروع زمستان 1400 شنیده می شد و براساس بررسی های وزارت نفت در ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم، آمار ذخیره سازی های سوخت مایع در نیروگاه ها و صنایع نسبت به پارسال ۲۵ تا ۳۰ درصد پایین تر بود و پیش بینی می شد زمستان امسال با کسری گاز ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون مترمکعبی مواجه باشیم؛ اما در دستور کار قرار گرفتن اقدام های کوتاه مدت برای گذراندن فصل سرمای ۱۴۰۰ و اقدام های میان مدت و بلندمدت برای رفع مشکل کسری گاز و محدود کردن سوخت نیروگاه ها باعث شد زمستان 1400 بدون قطع گاز خانگی سپری شود و در این مقطع، جلسات تامین گاز که طی سال های گذشته به صورت هفتگی برگزار می شد، در این مقطع حساس روزانه صورت می گرفت و فصل سرما، گرم گذشت که می توان آن را از توفیقات وزارت نفت دولت سیزدهم در یک سال اخیر قلمداد کرد.
اعتقاد و باور اوجی به موضوع سرمایه گذاری در صنعت نفت این بود که آن را از نان شب واجب تر می دانست و در فواصل مختلف اعلام می شد که این موضوع با روش های مختلف در حال پیگیری است. براساس گزارش ارائه شده از سوی وزیر نفت در 6 ماه نخست دولت، وزارت نفت بالغ بر 45 قرارداد و تفاهمنامه با سرمایه گذاری 6/15 میلیارد دلار در زمینه توسعه میادین نفت و گاز، جمع آوری گازهای مشعل، احداث خطوط لوله انتقال فراورده های نفتی، بهسازی پالایشگاه ها و ذخیره سازی زیرزمینی گاز منعقد کرده است.
وزیر نفت با بیان اینکه در بررسی انجام شده برای طرح های توسعه ای وزارت نفت به ۱۶۰ میلیارد دلار طی هشت سال نیاز داریم، گفته است: برای تأمین این سرمایه، برنامه ریزی انجام شده که با این روند، مشکلی در تأمین آن وجود نخواهد داشت. به گفته اوجی از ابتدای دولت سیزدهم ۸۰ میلیارد دلار تفاهمنامه و قرارداد در حوزه میدان های نفتی و گازی و پتروپالایشگاه ها امضا کرده ایم. ۴۰ میلیارد دلار تفاهمنامه نیز با گازپروم روسیه در بخش های مختلف امضا شده و مانعی برای آن وجود ندارد. این تفاهمنامه ها و قراردادها، موضوعات متنوعی از توسعه میادین نفت و گاز، جمع آوری گازهای مشعل، احداث خطوط لوله انتقال فراورده های نفتی، بهسازی پالایشگاه ها و ذخیره سازی زیرزمینی گاز و... را در برمی گیرد. از سویی با توجه به اینکه حجم قابل توجهی از منابع و ذخایر نفت و گاز ایران با کشورهای همسایه مشترک است و هم اکنون این کشورها عمدتا با بهره گیری از تکنولوژی و خدمات شرکت های بین المللی در حال توسعه و برداشت از این میدان های مشترک هستند، وزارت نفت، توسعه میادین نفت و گاز را با اولویت بخشی میدان های مشترک در برنامه ریزی خود قرار داده است. آغاز اجرای بیش از ۳۰ میلیارد دلار پروژه جدید در سطح چهار شرکت اصلی وزارت نفت طی یک سال گذشته از دیگر مواردی است که وزیر نفت به آن اشاره کرده است. بخشی از تفاهمنامه ها و قراردادها در ادامه می آید:
امضای تفاهمنامه ای به ارزش 40 میلیارد دلار با گازپروم روسیه از اقدام های مهمی بود که به ثمر رسید. تفاهمنامه شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم شامل ۶ محور است که عبارتند از: سرمایه گذاری در توسعه میدان های نفتی و گازی، سرمایه گذاری برای تکمیل پروژه نیمه تمام ایران-ال ان جی، تعریف پروژه های جدید ال ان جی شناور (FLNG) و ال ان جی کوچک مقیاس (MiniLNG)، سوآپ گاز، سوآپ فراورده نفتی، احداث خطوط فشار قوی صادراتی و انتقال فناوری مربوط به نفت و گاز. در همین زمینه، خجسته مهر روس ها را مصمم در فرایند تبدیل به قرارداد این تفاهمنامه دانسته و از برنامه شرکت ملی نفت ایران برای سرمایه گذاری ۱۶۰ میلیارد دلاری در صنعت نفت خبر داده است.
امضای تفاهمنامه 7 میلیارد دلاری آزادگان به عنوان بزرگ ترین میدان نفتی ایران با عراق را می توان از اقدام های مثبت وزارت نفت دولت سیزدهم برشمرد. در این طرح، سرمایه گذاری ۷ میلیارد دلاری برای توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان با هدف رسیدن به تولید ۵۷۰ هزار بشکه نفت در روز پیش بینی شده و بانک های مهم کشور و شرکت های اکتشاف و تولید در این طرح سهامدار می شوند و بخشی از سهام این طرح نیز به مردم واگذار خواهد شد.
تفاهمنامه های مشارکت و تأمین مالی ساخت پالایشگاه «مروارید مکران» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین و فوق سنگین در جاسک و پتروپالایشگاه «شهید قاسم سلیمانی» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین در بندرعباس، همسو با اجرای قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی روز دوشنبه، ۱۰ مرداد با حضور سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری و جواد اوجی، وزیر نفت امضا شد. تفاهمنامه مشارکت و تأمین مالی احداث پالایشگاه «مروارید مکران» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین و فوق سنگین در جاسک با برآورد ۷ میلیارد دلار سرمایه گذاری میان گروه اقتصادی مفید و بانک های ملت، تجارت و پارسیان امضا شد.
استفاده حداکثری از تجهیزات ساخت داخل و بهره مندی از قانون تنفس خوراک از ویژگی های طرح ساخت پالایشگاه نفت مروارید مکران است. تفاهمنامه مشارکت و تأمین مالی احداث پتروپالایشگاه «شهید قاسم سلیمانی» با ظرفیت پالایش روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین نیز با برآورد ۱۱ میلیارد دلار سرمایه گذاری میان بانک های ملی، رفاه کارگران، ملت و تجارت و گروه تدبیر انرژی، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکت سرمایه گذاری اهداف و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران امضا شد.
«پشت میز ننشستیم»؛ این جمله اوجی، آیینه تمام نمای عملکرد در حوزه دیپلماسی است. بهبود روابط با همسایگان را باید از رویکردهای اصلی وزارت نفت در حوزه دیپلماسی انرژی تلقی کرد، به گونه ای که توسعه دیپلماسی انرژی و همکاری های ایران با کشورهای همسایه، به عنوان یکی از مهم ترین محورهای کاری در دستور کار قرار گرفت و حاصل جمع این سیاست، دستاوردهای مختلف با کشورهای همسایه از روسیه تا قطر، عمان، ترکمنستان و حتی آمریکای لاتین بوده و باید گفت که با رویکرد همگرایی منطقه ای دولت سیزدهم، الگویی مهم و متفاوت از همکاری ها در حوزه دیپلماسی انرژی محقق شده که خلاصه ای از آن در ادامه می آید:
نقطه عطف و گشایش فصل تازه روابط میان دو کشور از منظر دیپلماسی انرژی، امضای قرارداد سوآپ گاز بوده که کارشناسان آن را گامی مهم و استراتژیک در این عرصه اعلام کردند. می توان گفت که روابط ترکمنستان- آذربایجان و ایران پس از دیدار روسای جمهوری در حاشیه اجلاس سازمان همکاری های اقتصادی در عشق آباد، شتاب جدیدی گرفت و پس از آن بود که تصمیم برای فعال سازی گفت وگوهای اقتصادی اخذ شد و در سفر اخیر اوجی به باکو، ایران و جمهوری آذربایجان تفاهمنامه افزایش دو برابری سوآپ گاز ترکمنستان از خاک ایران به مقصد آذربایجان را امضا کردند و براساس این تفاهمنامه، دو طرف توافق کردند حجم گاز انتقالی سالانه ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از طریق خطوط ایران را دو برابر کنند. این قرارداد به صورت حجمی است و ایران به عنوان هزینه سوآپ (Swap Fee) بخشی از گاز انتقالی را برمی دارد.
گام نخست این اقدام مهم، آذر پارسال در حاشیه سران اکو سه کشور ایران، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان رقم خورد و با حضور رؤسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان در ترکمنستان و در حاشیه نشست سران سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) امضا شد و طرفین توافق کردند سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان سوآپ کنند. این قرارداد که پس از پنج سال توقف مبادلات گازی ایران و ترکمنستان امضا شد، به افزایش پایداری شبکه گاز در شمال شرق ایران منجر می شود و مسیر ایران را برای تبدیل شدن به قطب انرژی منطقه هموارتر می کند. امکان افزایش حجم این قرارداد در آینده نیز وجود خواهد داشت. قرارداد سوآپ ۱۱ دی ماه (۱۴۰۰) عملیاتی شد که دستاوردهای ممتازی برای ایران به همراه داشت و وزارت نفت در دولت سیزدهم توانست با فعال کردن ظرفیت های دیپلماسی انرژی، تنها سه ماه پس از استقرار دولت، نخستین گام مهم را در باز کردن مسیرهای مسدود شده بردارد و قرارداد سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از مسیر ایران را که پنج سال پیش مسدود شده بود، احیا کند. پس از آن، جواد اوجی ۱۸ دی ماه در سفرهیأت ترکمنی به ریاست رشید مردوف، معاون رئیس کابینه وزرا و وزیر امور خارجه ترکمنستان اعلام کرد: «زیرساخت کافی برای واردات و سوآپ گاز وجود دارد و ایران برای انتقال ۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز یا ۱۰ تا ۱۵ میلیارد مترمکعب در سال آمادگی دارد.» اقدامی مهم که در سفر اوجی به ثمر نشست و نمایاگر نقش آفرینی مهم ایران در بازار فعلی انرژی خواهد بود.
وزارت نفت با توجه به عنایت ويژه دولت سيزدهم در خصوص بهبود روابط با همسايگان، بويژه كشور تركمنستان و پيگيري شورای عالی امنیت ملی، قرارداد سوآپ گازي سه جانبه بين ايران، تركمنستان و آذربایجان (با رقم سالانه 1. 5 تا 2 میلیارد مترمکعب گاز) را در تاريخ 7 آذر1400 منعقد کرد که این قرارداد از ابتدای سال جدید میلادی (11 دی 1400) اجرایی شد و پس از آن در سفر دیگر وزير نفت به جمهوري آذربايجان، تفاهمنامه افزايش دو برابري سوآپ گاز از تركمنستان به آذربايجان به امضا رسید.
گر چه روابط ایران و روسیه در ادوار مختلف تاریخ، همواره دارای فراز و فرودهایی بوده است؛ اما با نگاه به روابط انرژی ایران و روسیه از بدو روی کار آمدن دولت سیزدهم، تقویت و توسعه مناسبات و همکاری های دوجانبه با روسیه با همان رویکرد همسایگی دنبال شده و این کشور به عنوان شریک دیرینه ایران از مقاصد مهم کشورمان در مسیر تحقق هدف گذاری های دیپلماسی انرژی بوده است. گام نخست در این راه با سفر جواد اوجی، وزیر نفت به مسکو در دی سال ۱۴۰۰ آغاز شد. جواد اوجی ۲۸ دی پارسال، به عنوان رئیس ایرانی کمیسیون مشترک ایران و روسیه عازم مسکو شد؛ سفری که به امضای اسناد مهمی برای توسعه میدان های نفت و گاز، پتروپالایشگاه و انتقال فناوری انجامید و وزیر نفت پس از دیدارهای فشرده در مسکو اعلام کرد: «به جرأت می گویم که یکی از پربارترین سفرها بود و بسیار بیشتر از آنچه انتظار داشتیم، حاصل شد.»
طی سفر رئیس جمهوری و وزیر نفت به روسیه در مسیر توسعه همکاری های صنعت نفت از جمله انتقال فناوری، افزایش برداشت و ساخت برخی قطعات مورد نیاز صنعت نفت و... با این کشور تفاهمنامه همکاری امضا شد. ایران با توجه به زیرساخت های موجود آمادگی خود را برای تجارت و سوآپ گاز از روسیه به ایران و دیگر کشورهای همسایه اعلام کرد. همچنین پیشنهادهایی در زمینه تبدیل گاز به ال ان جی و صادرات در قالب آن ارائه و مقرر شد، از توان شرکت های روسی در ساخت تجهیزات و انتقال فناوری استفاده شود. از سویی پیشنهاد شد، شرکت های دو کشور با تأسیس کارخانه مشترک در ایران و تولید تجهیزات، افزون بر استفاده در ایران، آن را صادر کنند. سپس این روند با تداوم سفرها ادامه داشت که نقطه عطف آن با امضای تفاهمنامه ای میان ایران و روسیه، فصل جدیدی از مناسبات دو کشور در حوزه دیپلماسی انرژی رقم خورد؛ تفاهمنامه ای 40 میلیارد دلاری میان ایران و روسیه که از آن به عنوان بزرگ ترین سرمایه گذاری خارجی در تاریخ صنعت نفت ایران یاد می شود که زمینه های استراتژیک و توسعه میدان های نفت و گاز با اولویت میدان های مشترک میان شرکت ملی نفت ایران و گازپروم روسیه را دربرمی گیرد. طبق اعلام وزیر نفت و با توجه به مذاکرات و تفاهم با شرکت دولتی گازپروم روسیه، قرار است در زمینه تأمین گاز و اجرای پروژه صادرات گاز به کشورهای عمان و پاکستان به صورت مشترک پیگیری شود.
سفر هیأت ایرانی به قطر پس از 10 سال به منظور تقویت مناسبات اقتصادی و سیاسی و در عین حال حضور در ششمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی ای سی اف) را می توان تصویرتمام نمای «دیپلماسی فعال انرژی ایران» تلقی کرد؛ سیاستی مهم که از بدو روی کارآمدن دولت سیزدهم، وزارت نفت با قدرت آن را دنبال کرده است. ایران اعلام آمادگی کرد که با همه کشورهای عضو جی ای سی اف در انواع روش های موجود در تجارت گاز طبیعی و ال ان جی اعم از سوآپ مشارکت داشته باشد. راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران نیز در طول این اجلاس، مبتنی بر افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی و دسترسی هرچه بیشتر ملت های منطقه به این سوخت پاک اعلام شد که با توجه به شبکه توزیع گسترده گاز طبیعی در کشور ایران و با در نظر گرفتن ظرفیت ها و نیازهای موجود در منطقه، جمهوری اسلامی ایران اعلام می کند آمادگی تبدیل شدن به مسیری امن برای ترانزیت گاز بین تولیدکنندگان و بازارهای مصرف را دارد. تاکید بر ارتقای امنیت تقاضای گاز طبیعی، با پیگیری اهداف و رسالت مجمع کشورهای صادرکننده گاز و نقش ایران در تأمین بلندمدت انرژی از دیگر موارد مطرح شده از سوی اوجی در طول این سفر بودکه امضای ۱۴ سند همکاری، مشارکت فعال در «مجمع کشورهای صادرکننده گاز» (GECF) و غافل نبودن از اولویت بخشی به همکاری با کشورهای همسایه و تقویت سیاست همسایگی» از دستاوردهای آن محسوب می شود.
وزیر نفت 9 اردیبهشت در رأس هیاتی، به چند کشور آمریکای لاتین از جمله ونزوئلا و نیکاراگوئه سفر و طی ملاقات با مقام های بلندپایه این کشورها بر توسعه روابط دوجانبه، بویژه در حوزه انرژی تأکید کرد. در جریان این سفرها چند تفاهمنامه و قرارداد نیز امضا شد که با توجه به اهمیت آن، به سرخط اخبار آمد.
مقصد نخست وزیر نفت، ونزوئلا بود که در سال های گذشته همواره از مقاصد اصلی دریافت فراورده های نفتی ایران بوده است. بدون شک بحران بنزین در این کشور و کمک ایران و حل این بحران هنوز در ذهن ها باقیمانده است. دولت سیزدهم نیز در تلاش برای تحکیم روابط با این شریک تجاری و گشودن مرزهای جدید همکاری با آن است. رضایت دیدار طرفین در توییت نیکولاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا بازتاب یافت که نوشت: «از جناب جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران پذیرایی کردم. نشستی سازنده برای تعمیق پیوندهای برادری و همکاری در زمینه انرژی. همچنین بار دیگر بر قدردانی و محبت خود نسبت به مردم ایران تأکید کردم.»
اوجی نیز در پاسخ توییتی به آن نوشت: «امروز دیدارهایی با رئیس جمهوری محترم ونزوئلا، جناب آقای مادورو و دیگر مقام های عالی ونزوئلا داشتیم. روابط ایران و ونزوئلا سابقه تاریخی دارد و ما می خواهیم از تمامی ظرفیت ها برای توسعه روابط و همکاری های مشترک بهره گیری کنیم.»
هاوانا و ماناگو از دیگر مقاصد سفر وزیر نفت کشور بود. او در کوبا با مقام های ارشد این کشور از جمله میگل دیاز کانِل، رئیس جمهوری کوبا، ریکاردوکابریساس روس، معاون اقتصادی رئیس جمهوری کوبا، وزیران نفت و انرژی این کشور گفت وگو و راه های همکاری دو کشور در بخش انرژی را بررسی کرد و در نیکاراگوئه افزون بر دیدار و گفت وگو با دانیل اورتگا، رئیس جمهوری و گوستاوو پورراس کورتس، رئیس مجلس ملی نیکاراگوئه، در کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور با حضور شش وزیر کابینه نیکاراگوئه نیز حضور یافت و درباره همکاری های دوجانبه رایزنی کردند.
اوجی در دیدار با اورتگا تأکید کرد: ایران، یاور کشورهای آمریکای لاتین، بویژه نیکاراگوئه در روزهای سخت تحریم آمریکا بوده و است. سیاست جمهوری اسلامی ایران حمایت از حفظ استقلال، آزادی و حق تعیین سرنوشت ملت ها و مداخله نکردن در دیگر کشورهاست، از این رو مداخله بعضی از کشورها در امور داخلی نیکاراگوئه را بشدت محکوم می کنیم.
8 قرارداد و تفاهمنامه با سه کشور آمریکای لاتین در بخش های توسعه و تولید در میدان های نفت و گاز، ارتقا و نوسازی پالایشگاه ها و بهره گیری از ظرفیت های پالایشگاهی، آموزش نیروی انسانی و کارشناسی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صدور خدمات فنی_ مهندسی و انتقال فناوری و توسعه بازارهای صادراتی نفت خام، میعانات گازی و فراورده های نفتی از جمله دستاوردهای سفر جواد اوجی، وزیر نفت و هیأت همراه به سه کشور آمریکای لاتین بود.
آنچه مسلم است، جهت گیری دیپلماسی انرژی ایران می تواند کسب سهم هرچه بیشتر در ﺗﺄمین تقاضای جهانی انرژی همراه با سهم هرچه بیشتر در ﺗﺄمین امنیت انرژی باشد؛ هدفی که به تحکیم جایگاه راهبردی برای ایران از نظر تولید، عرضه و ﺗﺄمین امنیت جریان جهانی انرژی می انجامد.
در جریان سفر اوجی به عمان براساس مذاکرات انجام شده با مقام های عمان درباره همکاری در زمینه موضوعات مختلف اقتصادی، بخصوص همکاری در بخش انرژی توافق هایی انجام شد. به عنوان محور اول توافق شد برای توسعه فازهای بعدی میدان نفتی هنگام که تنها میدان مشترک دو کشور است، کمیته فنی مشترک تشکیل شود تا در قالب کارگروهی مشترک و تیم مشترک، این میدان به صورت یکپارچه توسعه داده شود. با توجه به منابع نفتی و گازی عمان و همین طور توانمندی پیمانکاران و سازندگان ایرانی زمینه و ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات خدمات فنی_ مهندسی ایران در بخش نفت و گاز به این کشور وجود دارد و توافق شد در بخش بالادست و پایین دست صنعت نفت، گاز، پالایشگاه ها، پتروپالایشگاه ها و تأسیسات گازی از توانمندی شرکت های ایرانی استفاده شود.
دریافت مطالبات معوقه از عراق را هم باید از عملکرد موفقیت آمیز در این دوره ارزیابی کرد که با برگزاری نشست های فشرده با وزیران نفت و برق عراق و همکاری خوب وزارت امور خارجه ایران، به امضای یک تفاهمنامه با طرف عراقی انجامید که بر اساس آن، عراق ضمن پرداخت هزینه های جاری واردات گاز از کشورمان، متعهد به پرداخت صورت حساب سال های گذشته نیز شد.
طبق اعلام وزیر نفت، طلب ۱. ۶ میلیارد دلاری گازی از کشور عراق مربوط به سال های گذشته و دولت قبل بوده که با شروع دولت مردمی سیزدهم از همان ابتدا، پول صادرات گاز به کشور عراق به صورت ماهانه و جاری دریافت شده است.
براین اساس، طبق اعلام وزیر نفت هم اکنون ایران هیچ گونه طلب گازی قدیمی از کشور عراق ندارد.
خروج از انفعال در برابر تحریم ها و رشد صادرات از دیگر مواردی بود که اوجی همواره بر آن تاکید داشت؛ موضوعی که با دستور او در برنامه قرار گرفت و سعی شد تا با تمركز ويژه بر شيوه هاي نوين بازاریابی، سهم ايران در سبد صادرات نفتي جهان را افزايش دهد.
برای دستيابي به اين هدف تلاش شد تا ضمن احیای برخی بازارهای از دست رفته طی دوران تحریم، از تمام ظرفیت ها، از جمله ظرفيت بخش خصوصی در اين زمينه استفاده شود تا به دور از حصار تعاملات محدود، فروش نفت ايران افزايش يابد.
نتیجه اين تلاش ها به موفقيت هاي قابل توجهي در زمينه فروش نفت منجرشد، به عبارت دیگر با ایجاد تنوع در قراردادهای فروش نفت و بازاریابی های بسیار دقیق توانستیم فروش نفت را افزایش دهیم. من و همکارانم از آن زمان تاکنون برای فروش نفت خام پشت میز ننشسته ایم و همواره شبانه روز در تلاش برای یافتن راهکارهای مختلف برای دور زدن تحریم و افزایش فروش بوده ایم.
وی با تأکید بر اینکه مشتریانی خوب در آمریکای لاتین، آسیا و حتی اروپا برای نفت و میعانات گازی ایران پیدا کردیم، افزود: ما برای فروش نفت دنیا را دور زدیم و مشتریان جدید خوبی پیدا کردیم که نفت ما با تأسیسات پالایشگاهی آنها سازگاری داشت؛ همچنین تهاتر نفت با کالاهای اساسی یکی دیگر از روش های ما برای فروش نفت خام بوده و هست.
وزیر نفت شناسایی پالایشگاه های فراسرزمینی و استفاده از ظرفیت خالی آنها برای پالایش نفت خام ایران را از دیگر روش های فروش نفت خام و میعانات گازی دانست و گفت: هم اکنون ۸۰ درصد از فروش نفت خام ایران به صورت نقدی و با ارزهای خارجی انجام می شود و پول نفت را تمام و کمال گرفته ایم و این روند ادامه دارد.
رویکرد مهم وزیر نفت در نشست های مختلف اوپک و اوپک پلاس همواره با تاکید بر بازپس گیری سهم ایران در اوپک و احیای سهم در بازارهای جهانی نفت خام همراه بوده است. این روزها نیز با رسیدن مذاکرات وین به مقصد نهایی، مهم ترین حوزه ای که از این شرایط تأثیر خواهد پذیرفت، بازار جهانی نفت است. جواد اوجی اعلام کرده است: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در سریع ترین زمان ممکن، مقدار عرضه نفت خود به بازارهای جهانی را افزایش دهد و با توجه به برنامه ریزی ها و اقدام های انجام شده در سطح وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران، قادر هستیم بسرعت تولید نفت را افزایش دهیم و نیاز مشتریان خود را تأمین کنیم.
عملکرد یک ساله معاونت منابع انسانی وزارت نفت در دولت سیزدهم
مشعل به یقین این نکته که «صدای نیروی انسانی در صنعت نفت در یک سال اخیر دولت سیزدهم شنیده شد.» نه شعار است و نه اغراق، بلکه واقعیتی است که کارکنان نفت هم به آن اذعان دارند. روی کار آمدن جواد اوجی در قامت وزیر نفت همزمان با ایامی بود که صدای گلایه و اعتراض کارکنان از مناطق عملیاتی مختلف شنیده می شد و اعتصاب ها و اعتراض هایی به راه افتاده بود و وزیر نفت نیز از همان ابتدا، رسیدگی به مطالبات و مساله نیروی انسانی را از اولویت های اساسی وزارت نفت اعلام کرد. اوجي در تاريخ 21 شهريورماه با صدور حکمي، مهدي علي مددي را به عنوان سرپرست معاونت وزير در توسعه مديريت و سرمايه انساني منصوب کرد و در پيامی نوشت: «اميد است با اتکال به الطاف خداوند متعال در انجام امور محوله براي ساماندهي نيروي انساني و پيگيري جدي و مؤثر ابلاغيه هاي اخير در اين حوزه تا حصول نتيجه موفق و مؤيد باشيد.» همچنین مهدی علی مددی در تاریخ 20 آبان با حکم وزیر نفت به عنوان معاون وزیر در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی منصوب شد. با اين انتصاب، نشست کارگروه منابع انساني وزارت نفت با حضور مهدي علي مددي( 28 شهريورماه) برگزار شد. گزارش زیر به شرح عملکرد معاونت توسعه و مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت در یک سال دولت سیزدهم پرداخته است:
معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت، از ابتداي فعاليت دولت سيزدهم همسو با منويات مقام معظم رهبري درزمینه تحقق شعار سال 1401، بيانيه گام دوم انقلاب، ابلاغي از سوي معظم له و وعده ها و دستورات رئیس جمهور محترم، با اتکا به حمايت ها و رهنمودهاي ارزشمند وزير محترم و همچنين همت و تلاش مجدانه مديريت هاي توسعه منابع انساني در چهار شركت اصلي وادارات كل اين معاونت، براساس الگوي جهادي و انقلابي، اقدامات و برنامه هاي متعدد و متنوعي را در بخش منابع انساني، برنامه ريزي، اجرا و پيگيري کرده است، با وجود بازه زماني كوتاه سپری شده، برخي از مهم ترین نتايج و دستاوردهاي كسب شده تاكنون شامل اقدام های زیر است:
در يك اقدام جهادي و براساس برنامه ريزي و هماهنگي هاي انجام شده با حرفه سازماندهي شركت هاي تابعه وزارت نفت، سازوكارهاي لازم به منظور ايجاد ظرفيت جديد سازماني جهت تبديل وضعيت ايثارگران صنعت نفت مشمول بند (د) تبصره (20) قانون بودجه سال 1400 كل كشور كه منجر به تبديل وضعيت بالغ بر 26.500 ايثارگر معزز در اقصي نقاط كشور شده است، در كالبد ساختاري صنعت نفت تعبيه شد.
به منظور ساماندهي، نظارت و حسابرسي فعاليت هاي مستمر پيمان سپاري شده (غيرپروژه اي) بويژه از نظر نيروي انساني شاغل در شركت هاي پيمانكاري طرف قرارداد صنعت نفت (اركان ثالث) و همچنين استفاده بهينه از ظرفيت نيروي انساني مازاد پيمان هاي موجود جهت تامين نيروي انساني موردنياز در فرآيند سازماندهي فعاليت هاي جديد و يا افزايش يافته، نظام يكپارچه و مدوني در قالب «دستورالعمل اجرايي ساماندهي قراردادهاي مستمر (غيرپروژه اي)» تدوين شده و هم اكنون در مرحله بهره برداری و پياده سازي است.
با هدف اجراي يكپارچه و هماهنگ نظامات سازماندهي و منابع انساني و با هدف بهينه سازي مسيرهاي رشد و توسعه نيروي انساني «بازطراحي نظام گروه بندي مشاغل صنعت نفت (خانواده هاي شغلي)» در سطح مشاغل حرفه اي و مديريتي صنعت نفت از سال 1399 تا كنون در دست اقدام است. پروژه ياد شده در كارگروه تخصصي و با محوريت اداره كل تشكيلات، روش ها و تعالي سازماني در مرحله نهايي سازي، جهت پياده سازي كامل در سطح صنعت نفت است که اين پروژه تاثير بسزايي در بهبود مستمر فرآيندها، سرعت بخشي به بررسي و مطالعات تخصصي، كاهش هزينه ها و ارتقاء زيرسيستم هاي دو حوزه مذكور خواهد داشت.
«استقرار چرخه مديريت بهره وري صنعت نفت» به منظور دستيابي به اهداف مندرج در ماده (3) قانون برنامه ششم توسعه كشور و در نهايت حصول به اهداف رشد اقتصادي كشور، وفق راهنماي اجرايي بند (الف) ماده (5) قانون برنامه ششم مشتمل بر سه فاز و 10گام در صنعت نفت، آغاز شد. متعاقب ابلاغ برنامه هاي ارتقاي بهره وري صنعت نفت در پايان خردادماه سال 1400 در سه بخش اقتصادي مشتمل بر: بخش «نفت» شامل شركت هاي ملي نفت و پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران، بخش «آب و برق و گاز» شامل شركت ملي گاز ايران و بخش «صنعت» شامل شركت ملي صنايع پتروشيمي، اجرا، پايش نتايج، بازنگري و تثبيت برنامه ها در بخش هاي مورد اشاره در دستور كار قرار گرفته است. به اين ترتيب با اتمام اقدام های مذكور در اسفند 1400، وزارت نفت موفق شد براي نخستين بار نسبت به استقرار چرخه مديريت بهره وري اقدام کند.
با هدف اجرايي کردن سياست هاي كلي نظام اداري ابلاغي مقام معظم رهبري و نقشه راه اصلاح نظام اداري باعنايت به دستاوردهاي ارزشمند صنعت نفت درحوزه هاي مديريتي و اداری ضمن برگزاري جلسات شوراي راهبري توسعه مديريت، چارچوب گروه بندي اقدام های برنامه هاي جامع اصلاح نظام اداري با رويكرد فرآيندي در قالب كارگروه هاي تخصصي سازماندهي و ابلاغ شد.
از ابتدای استقرار دولت سیزدهم، با توجه به رویکرد وزیر نفت مبني بر حضور مدیران ستادی در مناطق عملیاتی و بررسی میدانی مسائل و مباحث مطرح شده درخصوص اجرایی کردن این مهم، سفرهای استاني از سازمان های مستقر در مناطق عملیاتی صنعت نفت (از قبيل سازمان های عملیاتی مستقر در استان بوشهر«منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس» و «جزیره خارگ»، استان خوزستان، استان فارس، استان خراسان رضوی، استان کرمانشاه، استان ایلام و استان هرمزگان) با حضور معاون توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت و مشاركت فعال، مديران توسعه منابع انساني چهار شركت اصلي و مديران كل اين معاونت انجام شد. افزون بر آن با تعيين دبيران كارگروه هاي هماهنگي در تمام استان هاي كشور، با هدف تعامل با كليه اركان صنعت نفت در هر استان، نسبت به پايش و احصاء چالش هاي منابع انساني اقدام شده است.
موضوع «ساماندهي مشاغل نيروهاي قراردادي مدت موقت و نظام جبران خدمات مرتبط با آن» با استناد به آيين نامه نظام هاي اداري و استخدامي و در راستاي تبصره (3) ماده (29) قانون برنامه ششم توسعه كشور، بعد از آسيب شناسي وضعيت موجود و با رويكرد رعايت عدالت در پرداخت و بهبود معيشت همكاران قرارداد مدت موقت بررسي و طرح پيشنهادي در جلسه شوراي اداري استخدامي تصويب و از تاريخ 01/11/1400 اجرايي مي شود.
اجراي كامل قانون تفسير بند «و» ماده (44) قانون برنامه پنجم توسعه كشور
با عنايت به اجراي قانون تفسير بند «و» ماده (44) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه كشور
افراد (ايثارگران) مشمول ماده (21) قانون جامع خدمات رساني به ايثارگران و اصلاحات و الحاقات بعدي آن كه در زمان حاكميت قانون برنامه پنجم توسعه كشور به صورتي غير از استخدام رسمي توسط شركت هاي اصلي و تابعه وزارت نفت و به صورت مستقيم به كارگيري شده و در حال حاضر با شركت رابطه استخدامي / به كارگيري داشته باشند (قرارداد پيماني، مدت موقت، مدت معين) با رعايت ساير مقررات اداري و استخدامي صنعت نفت به كارگر/كارمند رسمي تبديل وضعيت شده / مي شوند كه موضوع تبديل وضعيت به استخدام رسمي اجرايي شده است. با توجه به قانون مزبور تعداد 5 هزار و 300 نفر تاكنون به عنوان مشمولین واجد شرايط تبديل وضعيت شده اند.
در ارتباط با اجرايي شدن مفاد بند«د» تبصره (20) قانون بودجه سال 1400 در سطح وزارت نفت و شركت هاي تابعه، بخشنامه از سوی وزير نفت ابلاغ شد. در همين راستا سامانه(ايثار) به توليت اداره كل آموزش، برنامه ريزي نيروي انساني و تحول اداري، جهت ثبت اطلاعات و بارگذاري مدارك ايثارگري فعال و مراتب به شركت ها اطلاع رساني شد. پس از تهيه مشخصات كامل پرسنلي و شغلي نيروهاي ايثارگر مشمول شاغل در شركت هاي پيمانكاري، به طورهمزمان اقدامات لازم براي انجام فرآيندهاي مقرراتي تبديل وضع/استخدام (حسب مورد) براي مشمولان، مشتمل بر تعيين / ايجاد سمت متناسب براي آنان طي فرآيندهاي گزينش، طب صنعتي صورت خواهد گرفت. با توجه به قانون مزبور و همچنين تمديد آن طي بند (و) تبصره (20) قانون بودجه سال 1401 تعداد 26.517 نفر تاكنون به عنوان واجد شرايط تبديل وضعيت و استخدام، شناسايي شده اند.
با هدف پاسخگویی قانع کننده و عمل به بخشي از مطالبات کارکنان رسمی صنعت نفت که از سال ۱۳۹۳ بلا اقدام مانده و بخشی از مطالبات در سال ۱۳۹۹ بطور ناقص اجرایی شده بود، از ابتداي سال جاري، اجرای کامل جدول حقوق، موضوع آیین نامه ماده 10 قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت از زمان تصويب آن در دستور كار اين معاونت قرار گرفت و هم اكنون در مرحله ابلاغ دستورالعمل اجرایی، مستند به آيين نامه مذكور است.
به روز رسانی جدول حقوق بدو استخدام کارکنان صنعت نفت به منظور تحقق مفاد ماده 10 قانون وظایف واختیارات مبنی بر حفظ نیروی انسانی متخصص شاغل صنعت نفت، اجرای تکلیف بند (2) ماده ۱۸ آیین نامه نظام های اداری واستخدامی کارکنان صنعت نفت مبنی بر تنظیم گری همه ساله جدول حقوق بر اساس «رویکرد تقویت رقابت پذیری و نرخ بازار کار سرمایه انسانی» در سال جاري در اولويت كار قرار گرفت و هم اكنون نيز در مرحله نهایی و منتظر ابلاغیه اصلاح جدید دولت برای افزایش حقوق است.
با توجه به لزوم بررسي و پاسخگویی اصولي به مطالبات کارکنان شاغل صنعت نفت در خصوص پرداخت مالیات متناسب با میزان افزایش حقوق۱۴۰۱ بویژه کارکنان شاغل در مناطق عملیاتی جنوب کشور و سکو ها وجزایر دریایی که از فوق العاده های متعدد محیط کار، محل خدمت، نوع برنامه کار اقماری برخوردار هستند، بررسي و ايجاد سازوكارهاي لازم جهت پرداخت مالیات عادلانه براساس میزان افزایش حقوق مورد مداقه قرار گرفت كه در مرحله هماهنگی بر اساس کاهش نرخ های مالیات تبصره ۱۲ قانون بودجه است.
با هدف بهره مندی کارکنان رسمی و قراردادی صنعت نفت از مبالغ جدید با توجه به افزایش نرخ غذا، سرانه ورزش و کالاهای اساسی (برنج، روغن، حبوبات و گوشت مرغ)، اعمال نرخ های جدید گروه مواد غذایی و ورزش درمبالغ تسهیلات رفاهی، بر اساس ماده ۱۱ضوابط اجرایی بودجه و همزمان با ابلاغ آن مورد بررسي و اقدام قرار گرفت و در شهريور ماه امسال ابلاغ خواهد شد.
معاونت منابع انسانی وزارت نفت به منظور جذب نخبگان و دانش آموختگان دانشگاه صنعت نفت، نسبت به برگزاري فرآيند مصاحبه فني - تخصصي و روان شناختی براي جذب و استخدام تعداد 1.572 نفر از فارغ التحصيلان گروه (الف) دانشگاه صنعت نفت اقدام کرد. براساس نتایج مصاحبه، نفرات پذیرفته شده نهايي (تعداد 1.225 نفر) به شركت هاي اصلي تخصيص و پس از اجرای فرآيند مصاحبه فني - خصصي جذب صنعت نفت شده اند. متعاقباً نيز بر اساس موافقت وزیر نفت نسبت به معرفي 394 نفر دیگر از دانش آموختگان دانشگاه صنعت نفت كه اخيراً در بانك اطلاعاتي اداره كل آموزش، برنامه ريزي نيروي انساني و تحول اداري ثبت نام کرده، پس از انجام مصاحبه فني - تخصصي و روان شناختی، حسب نياز واقعي سازماني به شركت ها / محل هاي خدمتي معرفي خواهند شد.
صنعت نفت همزمان با مأموريت و تكليف محوله خود، بخش قابل توجهي از فعاليت هاي خود را از طريق شركت هاي پيمانكاري خصوصي طرف قرارداد به انجام مي رساند. اين دسته از شركت ها تابع قانون كار بوده و نيروهاي آنها مي بايست در چارچوب آن قانون، آموزش هاي لازم را براي انجام هر چه بهتر وظايف كاري خود دريافت کنند. به منظور رفع اين چالش، نظام آموزش نيروهاي پيمانكاري شركت هاي طرف قرارداد با صنعت نفت با رويكرد صلاحيت حرفه اي با همكاري اركان آموزشي صنعت نفت و سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور تدوين و جهت اجرا ابلاغ شده است. در چارچوب اين نظام شايستگي هاي مورد نياز مشاغل و همچنين استانداردهاي ارزشيابي آنها احصاء، مربيان و ارزيابان حرفه اي تربيت و كارگاه هاي تخصصي جهت اجراي دوره ها تجهيز مي شود. شركت كنندگان پس از معرفي شركت پيمانكار و گذراندن دوره هاي آموزشي، از سوی ارزيابان حرفه اي مورد ارزيابي قرار گرفته و در صورت موفقيت به كسب گواهينامه صلاحيت حرفه اي نائل مي آيند.
به منظور تكليف بند «د»تبصره 20 قانون بودجه كل كشور سال 1400 و تكليف بند «و»تبصره 20 قانون بودجه كل كشور سال 1401 مبني بر استخدام رسمي ايثارگران حائز شرايط شاغل در شركت هاي خصوصي پيمانكاري طرف قرارداد با دستگاه هاي اجرايي و همچنين تكليف قانون تفسیربند «و»ماده 44 قانون برنامه پنجم توسعه کشور مبني بر تبديل وضعيت نيروهاي قراردادي مدت موقت به رسمي و به منظور توانمندسازي نيروهاي پيمانكاري و نيروهاي قرارداد مدت موقت جهت انجام وظايف شغلي، مجموعه آموزش هاي بدواستخدام مشتمل بر دوره هاي آموزشي با امكان برگزاري به صورت حضوري و مجازي، دوره كارآموزي حين كار و بازديد از تأسيسات) طراحي شده و در حال انجام است.
همزمان با آغاز فعاليت دولت سيزدهم و دستور وزير مبني بر تعيين اعضاي كميسيون بررسي و تعيين سوابق وفق مقررات اداري و استخدامي صنعت نفت، برنامه زمانبندي جلسات شوراي مذكور تدوين و پس از ابلاغ به شركت ها، جلسات بدون وقفه و با جديت آغاز شد، همچنين با هدف برقراري عدالت و رفع تبعيض، بخش هايي از آخرين ابلاغيه تعديل مدرك مجدداً مورد بازنگري قرار گرفت و تبصره هايي به بخشنامه مذكور اضافه شد. بعد از تشكيل شوراي جديد بررسي و تعيين سوابق، بيش از 6 هزار پرونده مطرح و تعيين تكليف شده است.
با توجه به عدم جذب نيرو طي حدود9 سال اخير در صنعت نفت و متعاقب آن درخواست هاي مكرر شركت هاي زيرمجموعه مبني بر كمبود شديد نيروي انساني خصوصاً در بخش هاي عملياتي، به دستور وزير نفت، تأمين نيروي انساني از طريق برگزاري آزمون استخدامي در دستور كار معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني قرار گرفت. نيازمندي هاي استخدامي شركت هاي اصلي در حدود 6.408 نفر احصا و برای اخذ مجوزهاي مربوطه به سازمان اداري و استخدامي كشور منعكس شده و موضوع تا حصول نتيجه با جديت در دست پيگيري است.
به منظور ساماندهي نيروهاي پيمانكاري ضمن شناسایی و تغذیه اطلاعات تمامی کارکنان واجد شرایط در سامانه ساپنا، پروژه بازنگري طرح طبقه بندي مشاغل پيمانكاري صنعت نفت تعريف و مورد پیگیری قرار گرفته است که نتایج آن در حوزه های مختلف اعم از ماهیت و ارزش مشاغل، فوق العاده ها و نظاير آن ظرف ماه های آتی نهایی و عملیاتی خواهد شد.
پس از سال ها حذف سهمیه طرح نظام عادی وزارت نفت، با پیگیری های متعدد، این روش تامین نیروی انسانی سرانجام از تيرماه 1401 دوباره به مدت2 سال و به تعداد سالانه 350 نفر برقرار شد. سامانه صنعت نفت مجدداً از اسفندماه 1400 فعاليت خود را از سر گرفت و تاكنون در سه دوره (اسفند 1400 – ارديبهشت و تیرماه 1401) به جذب متقاضيان اقدام کرده که از ميان افراد شركت كننده جمعاً در اين 3 دوره تعداد 240 نفر انتخاب شده اند كه برای انجام اقدام های بعدي به شركت هاي زيرمجموعه صنعت نفت اختصاص يافته اند و از این تعداد، پس از طي مراحل كاريابي، مصاحبه تخصصي و گزينش، 42 نفر براي اعزام شهريور ماه 1401 به دفتر سياست گذاري و نظارت راهبردي حفاظت اطلاعات نيروهاي مسلح، براي صدور امريه آنان اقدام شده است. افزون بر آن، بر اساس سياست هاي ابلاغي مقام معظم رهبري به منظور بهره گيري از نخبگان وظيفه، هرساله حسب هماهنگي فيمابين بنياد نخبگان نيروهاي مسلح و وزرات نفت، نسبت به به كارگيري ايشان در قالب طرح مذكور در صنعت نفت اقدام شده است. در همین زمینه در يك سال گذشته تعداد 78 نفربه این روش جذب صنعت نفت شده اند.
براساس مصوبات شورای مرکزی ورزش وزارت نفت، کارکنان قراردادی موقت و خانواده های آنان همانند کارکنان رسمی می توانند از خدمات ارائه شده در ورزش استفاده و در مسابقات و المپیادهای ورزشی وزارت نفت شرکت کنند.
با توجه به مصوبات شورای مرکزی ورزش وزارت نفت مقرر شد در تمام شرکت های اصلی، فرعی و تابعه به بازنشستگان و خانواده های آنان همانند کارکنان شاغل خدمات ورزشی ارائه شود.
با توجه به اينكه آخرین المپیاد ورزشی برگزار شده در وزارت نفت مربوط به سال 1396 بوده و پس از آن به دلیل محدودیت های بودجه ای، برگزاری المپیادهای ورزشی در وزارت نفت ممنوع اعلام شده بود، با تغییر رویکرد در حوزه خدمات رسانی به کارکنان و خانواده های آنان و با هدف ایجاد انگیزه و نشاط در بین کارکنان و خانواده های آنان، پس از 6 سال المپیادهای ورزشی وزارت نفت در سال 1401 برگزار می شود.
کارنامه شرکت ملی نفت ایران در یک سالگی دولت سیزدهم
مشعل شرکت ملی نفت ایران با روی کار آمدن دولت سیزدهم، آزمون مهمی پیش رو داشت که شامل ماموریت های زیادی در فضای تحریمی کشور می شد؛ ماموریت هایی که در ادوار گذشته با انسدادهایی از جنس تحریم همراه بود. با این حال تمرکز بر خروج از انفعال، این انسدادها را شکست و مسیرهای زیادی را گشود که دربرگیرنده موارد متنوعی از رشد صادرات بازاریابی و فروش نفت، به جریان افتادن طرح های توسعه ای، جذب سرمایه و... است.
با روي كار آمدن دولت سيزدهم و تمركز مديريت صنعت نفت بر تعميق اولویت های ساختاری شركت ملی نفت ايران، برنامه ریزی هدفمندی برای برداشت حداكثری از منابع نفت و گاز، همپای صادرات انجام شد تا ضمن ايجاد بهره وری و رونق اقتصادی، تحقق چشم انداز برنامه های جامع توسعه در كشور را تضمين كند. بر همين اساس افزايش ظرفيت توليد نفت و گاز و تكميل توسعه ميادين مشترك همچون پارس جنوبي و غرب كارون، تنوع بخشی و افزايش فروش نفت از طريق بخش خصوصی و دانش بنیان كردن اقتصاد نفت در چارچوب خنثی سازی تحریم ها و توسعه کسب وکار با رويکرد صادرات محوری از مهم ترین اهداف تعريف شده براي فعاليت شركت ملی نفت كشورمان در دولت مردمی تعیین شد که این شرکت در گزارش زیر به شرح اقدام های انجام شده پرداخته است:
خبر قراردادها و تفاهم نامه های سرمایه گذاری و توسعه میادین را می توان اقدامی در مسیر رشد و شکوفایی این صنعت دانست. در مقطع مورد بررسی، شرکت ملی نفت ایران اقدام به انعقاد تفاهم نامه همکاری راهبردی با شرکت گازپروم روسیه به ارزش 40 میلیارد دلار در بخش های بالادستی صنعت نفت، انعقاد تفاهم نامه با بانک ها و شرکت های اكتشاف و توليد به منظور توسعه یکپارچه ميدان آزادگان به ارزش 7 ميليارد دلار و با هدف رساندن دبي توليدي به 570 هزار بشكه در روز، انعقاد قراردادهایی با شرکت های داخلی و خارجی با هدف توسعه میادین نفتی با ارزشی بالغ بر 8/ 3 میلیارد دلار و انعقاد تفاهم نامه برای افزایش استحصال اتان از 9 پالایشگاه پارس جنوبی و افزایش راندمان آن از 67 به 75 درصد به ارزش 500 میلیون دلار کرد.
شرکت ملی نفت در ماموریت محول شده از سوی وزارت نفت در مسیر بازاریابی، صادرات و فروش نفت خام دستاوردهای مناسبی داشته و در مقطع مورد بررسی یک ساله دولت سیزدهم، براساس گزارش ارائه شده از سوی این شرکت، شاهد افزایش 40 درصدی حجم صادرات نفت خام و 3/5 برابری میعانات گازی با شروع به کار دولت سیزدهم در شرایط تحریم مطلق نفتی و ارزآوری قابل توجه برای کشور و درنتیجه تقویت قدرت چانه زنی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات هسته ای بودیم. همچنین در این زمینه، افزایش 3 برابری وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی، گاز طبیعی، فراورده های نفتی و محصولات پتروشیمی و تعهدات وزارت نفت در قالب تبصره 14 لایحه بودجه سال 1400 محقق شد. به کارگیری روش های جدید صادرات نفت خام از قبیل بازارسازی، تهاتر نفت با كالا يا تهاتر نفت با سرمایه گذاری در كشور و تهاتر نفت خام و ميعانات گازي با مطالبات پيمانكاران، مذاکرات فشرده با شرکت های صاحب نام بین المللی از جمله شرکت های روسی گازپروم، گاز پروم نفت، لوک اویل، تات نفت و ژئوکام و اقدامات حقوقی و قانونی به منظور دفاع از منافع ملی در دعاوی بین المللی و داخلی و به روزرسانی و تطبیق متون قراردادهای فروش نفت خام و فراورده های نفتی با شرایط تحریم و ایجاد آمادگی برای شرایط پساتحریم از دستاوردهای این دوره به شمار می رود.
خبر خوشی که در طول یک ساله عمر دولت سیزدهم از وزارت نفت شنیده شد، افزایش ظرفیت تولید نفت و بازگشت به ظرفیت قبل از شروع تحریم ها به میزان 3 میلیون و 838 هزار بشکه در روز بود. این موضوع از بدو روی کار آمدن تیم جدید در وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران مورد تاکید قرار گرفت؛ آنگونه که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در جلسات خود، آن را به عنوان ماموریت شرکت های زیرمجموعه مورد اشاره قرار می داد. در همین زمینه شاهد اجرای موفقیت آمیز مانور افزایش تولید نفت به میزان 500 هزار بشکه در روز، ادامه تکمیل واحد فرآورش مرکزی، اتمام حفاري 13 حلقه چاه جديد، نصب و راه اندازی تاسیسات سرچاهی، خطوط لوله جریانی و شبکه انتقال نفت با هدف در مدار توليد قرار گرفتن 20 حلقه چاه و افزايش دبي توليدي ميدان مشترك آزادگان جنوبي از 80 به 110 هزار بشکه در روز، ثبت رکورد تولید روزانه 705 میلیون مترمکعب گاز از میدان مشترک پارس جنوبی برای اولین بار و افزایش تولید روزانه گاز از سوی شرکت ملی نفت ایران به میزان یک میلیارد و 36 میلیون مترمکعب و تحقق برنامه اعلام شده برای تأمین گاز بخش های خانگی، صنعتی و نیروگاهی به صورت پایدار در زمستان 1400، راه اندازی تأسیسات جانبی و ردیف اول پالایشگاه فاز 14 پارس جنوبی با اقدامات عملیاتی فشرده، اخذ مصوبه شوراي اقتصاد برای توسعه 12 ميدان گازي مناطق نفت مركزي، فاز دوم پالايشگاه فراشبند و احداث ايستگاه تقويت فشار سرخون و شانول با سرمایه گذاری 3.6 ميليارد دلاری و آغاز عملیات اجرايي پروژه احداث خط لوله جديد فاز 16پارس جنوبي بودیم.
افزون بر موارد ذکر شده، تكميل خط لوله 56 اينچ گازرساني به نيروگاه گازي کیش و تزريق گاز به آن، شروع بهره برداری از پروژه مرکاپتان زدایی از میعانات گازی پالایشگاه فازهای 2 و 3 پارس جنوبی به منظور افزایش صادرات میعانات گازی، بهره برداری از فاز نخست اسکله صادراتی گاز مایع با ظرفیت بارگیری 5 هزار مترمکعب بر ساعت در بندر خدماتی سیراف پارس، تحویل بیش از هزار مگاوات برق به شبکه سراسری با راه اندازی نیروگاه سیکل ترکیبی بعثت در پارس جنوبی و نیروگاه غرب کارون با توجه به شرایط خاص کمبود برق در کشور و اولویت بخشی به توسعه و بهره برداری از میدان های مشترک نفتی و گازی در مناطق خشکی و دریایی از دیگر اقدامات اجرایی مرتبط با افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز و طرح های توسعه ای است که در کارنامه شرکت ملی نفت ایران به چشم می خورد.
آنچه در برنامه ریزی شرکت ملی نفت ایران مشاهده می شود، تدوین برنامه جامع 8 ساله (1401 تا 1408) تولید نفت و گاز و توسعه و سرمایه گذاری در میادین نفت و گاز شامل چشم انداز سرمایه گذاری 160 میلیارد دلاری تولید و توسعه میادین نفت و گاز، برنامه ریزی برای حفاری چاه های درون میدانی جدید ( Infill ) در میدان گازی پارس جنوبی و برنامه ریزی برای توسعه میدان گازی پارس شمالی که معادل چهار فاز پارس جنوبی است. در این مسیر استفاده از توان مالی صنعت پتروشیمی به منظور سرمایه گذاری در بخش بالادستی و چشم انداز سرمایه گذاری160 میلیارد دلاری تدارک دیده شده است.
افزون بر موارد مورد اشاره، همزمان با هفته دولت، عملیات اجرایی طرح های مهم شرکت ملی نفت آغاز و طرح ها آماده بهره برداری می شود. از جمله واحد مرکاپتان زدایی از میعانات گازی فازهای 2 و 3 پارس جنوبی با سرمایه گذاری 77 میلیون یورو و با هدف کاهش مرکاپتان از میعانات گازی و تولید، راه اندازی واحد اول پروژه سیکل ترکیبی نیروگاه متمرکز پارس جنوبی با سرمایه گذاری 450 میلیون یورو و با هدف تامین کمبود انرژی الکتریکی مورد نیاز پالایشگاه های مستقر در منطقه کنگان، مجتمع پالایشگاهی سیراف و افزایش پایداری شبکه برق در منطقه عسلویه و کنگان، طرح انتقال گاز به نیروگاه کیش با سرمایه گذاری 215 میلیون یورو با هدف اتصال جزیره کیش به شبکه پایدار گاز سراسری و کاهش اثرات سوء زیست محیطی، آغاز عملیات اجرایی طرح توسعه میدان گازی بلال با سرمایه گذاری 440 میلیون دلاری و با هدف تولید روزانه 14 میلیون مترمکعب گاز غنی و 15 هزار بشکه میعانات گازی و ارسال به پالایشگاه های پارس جنوبی، پروژه احداث خط انتقال 32 اینچ میعانات گازی از سایت پارس 2 به سایت پارس یک با سرمایه گذاری 19 میلیون یورو به اضافه 1900 میلیارد ريال و با هدف تقویت شبکه صادرات نفتی، استمرار تولید بنزین در پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس، پشتیبانی مداوم از تولید گاز در سکوهای دریایی پارس جنوبی، حذف احتمال قطع گاز مشترکان به علت توقف بخشی از ظرفیت تولید و فراورش پالایشگاه ها، آغاز عملیات اجرایی طرح توسعه میدان نفتی سهراب با سرمایه گذاری 840 میلیون دلاری با هدف تولید در دوران 20 ساله قرارداد به میزان حدود 162 میلیون بشکه نفت خام، پروژه نگهداشت و افزایش تولید میدان نفتی نرگسی با هدف افزایش تولید نفت میدان نرگسی به میزان 6 هزار بشکه نفت خام در روز، رسیدن پتانسیل چاه ها و تاسیسات به PGC مخزن ( فاز اول شامل ساخت موقعیت و جاده دسترسی، حفاری و تکمیل 3 حلقه چاه تولیدی، احداث خطوط لوله جریانی و تسهیلات سرچاهی مربوطه) با سرمایه گذاری 1/60 میلیون یورو، طرح توسعه ميدان نفتي ياران (تنفیذ قرارداد) با هدف توليد روزانه 36 هزار بشكه نفت خام در روز، اتمام مرحله توسعه ميادين ياران شمالي و جنوبي (در حال حاضر ميانگين توليد روزانه ميدان ياران شمالي 15 هزار بشكه و ياران جنوبي 6 هزار بشكه است)، نهايي سازي و تاييد مدل اقتصادي توسعه یکپارچه در قالب قرارداد IPC از طرف شوراي اقتصاد با سرمایه گذاری360 میلیون دلار، پروژه ساخت داخل تجهیزات سرچاهی 15 هزار پام با هدف بی نیازی از واردات این تجهیز و فراهم شدن زمینه تولیدی کردن چاه های پرفشار با دبی بالا بویژه چاه های میادین مشترک با استفاده از تجهیزات ساخت داخل با صرفه جویی ارزی 500 هزار یورو به ازای هر دستگاه، برخی از این طرح ها به شمار می رود. طراحی زنجیره ارزش مدیریت تولید شرکت ملی نفت ایران و پیاده سازی آن در زیر سیستم WIMS، به روزرساني راهبرد پژوهش و فناوري شركت ملي نفت ايران، دسته بندی رخساره ای و چينه نگاري سكانسي لرزه ای در مخازن كربناته، توسعه فرایند ارائه مدل های تخمین خصوصیات ژنومکانیکی با رویکرد مطالعات آزمایشگاهی ژنومکانیک و فیزیک سنگ، بخش دیگری از فعالیت ها، همزمان با هفته دولت است.
وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در کشور، بهره برداری و توسعه آنها را به عنوان ثروتی عظیم به امری انکارناپذیر بدل ساخته است. با این حال نمی توان موضوع محیط زیست را به عنوان یکی دیگر از متغیرهای اصلی توسعه از نظر دور داشت؛ اگرچه هیچ مسیر توسعه ای بدون راهکار نیست و بدون شک می توان با در اختیار داشتن فناوری هایی، این راه را طی کرد تا ضمن توسعه از درآمدها و مواهب انرژی هم بی بهره نماند. از این رو آنچه به عنوان اصلی مهم در حوزه صنعت نفت به شمار می رود، غافل نبودن از موضوع حفاظت از محیط زیست است. شتاب بخشی به طرح های جمع آوری گازهای همراه از جمله سیاست های وزارت نفت دولت سیزدهم است؛ مسیری مهم که افزون بر ایجاد ارزش افزوده ای مناسب، آلودگی های زیست محیطی را هم کاهش خواهد داد. در مرور اقدام ها و برنامه ریزی شرکت ملی نفت ایران، مواردی همچون جلوگیری از سوزانده شدن گاز مشعل به ظرفیت 92 میلیون فوت مکعب در روز با تکمیل 3 واحد فرآورش منصوری، مارون 6- و چشمه خوش، انعقاد 8 قرارداد جمع آوری گازهای مشعل با شرکت های EPC داخلی به ارزش 545 میلیون دلار، امضای تفاهم نامه انجام خدمات مشاوره تصفیه پساب صنعتی واحد بهره برداری نفت قشم با جهاد دانشگاهی، بهبود وضعیت و ارتقای واحدهای تصفیه پساب پالایشگاه پارس جنوبی و تزریق 400 میلیون فوت مکعب در روز به میادین نفتی یا تامین سوخت کشور با اجرای طرح های محیط زیستی وجود دارد.
دستاوردهای یک ساله شرکت ملی پالایش و پخش دولت سیزدهم در گفت وگو با «مشعل» تشریح شد:
مشعل دولت سیزدهم از آغاز به کار خود، برنامه هایی را برای صنعت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در مسیر توسعه در نظر گرفته است؛ ارتقای کمی و کیفی پالایشگاه های کنونی و ایجاد ظرفیت پالایشی به وسیله ساخت پالایشگاه های نو یا همان پتروپالایشگاه ها از جمله این برنامه هاست، البته این دو محور همواره مورد توجه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران بوده و به ویژه در یک سال گذشته، گام های مثبت و قابل توجهی در مسیر توسعه شرکت های پالایش و پخش برداشته شده است که مشروح آن را می خوانید.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با بهره گیری از 30 هزار نیروی انسانی متخصص و کارآزموده و بهره مندی از 10 ابر پالایشگاه نفتی و میعانات گازی، 37 منطقه توزیع و پخش فرآورده های نفتی و بیش از 14 هزار کیلومتر خط لوله انتقال نفت و فرآورده های نفتی، تامین سوخت ایمن و پایدار، همچنین توسعه زیرساخت های توسعه ای را به عهده دارد. شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اجرای طرح های راهبردی و تغییر مسیر از سوخت محوری به سود محوری با برنامه ریزی مدون و بهره گیری از ظرفیت های داخلی و توان علمی و فنی شرکت های دانش بنیان کشور، گام های بلند خود را در مسیر توسعه و ارائه خدمت به مردم استوارتر کرده است، استحصال و پالایش روزانه 2 میلیون و 200 هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی، تولید 105 میلیون لیتر گازوئیل، 100 میلیون لیتر بنزین با کیفیت و استانداردهای یورو، تثبیت و افزایش ذخایر راهبردی سوخت کشور به میزان 13 میلیارد لیتر در سال، تامین خوراک نیروگاه های تولید برق و انرژی در جهت جلوگیری از خاموشی های گسترده در کشور به میزان 18 میلیارد و 600 میلیون لیتر، ارسال سوخت به صنایع به میزان پنج میلیارد و 300 میلیون لیتر، تامین و توزیع 54 میلیارد لیتر سوخت به چهار هزار و 500 جایگاه سوخت در کشور و 50 مرکز سوخت گیری هواپیمایی، ممیزی انرژی تاسیسات پالایشگاه ها و صرفه جویی 460 میلیون دلاری، راه اندازی نظام الکترونیک منسجم برای توزیع عادلانه و یکپارچه ال پی جی و برنامه ریزی بلندمدت برای توسعه سوخت سبز(سی ان جی) در سبد مصرف خودروهای عمومی، یک میلیون و 206 هزار تاکسی و وانت و ارسال خوراک های مجتمع های پتروشیمی، بخشی از اقدام های این شرکت برای امنیت و پایداری عرضه سوخت در بازار مصرف داخل است.
جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به راه اندازی و ایجاد بستر مناسب و شفاف ثبت الکترونیک احداث جایگاه سوخت مایع و بهنگام سازی فروش در بخش هوشمند سازی سی ان جی در مسیر عدالت و تسهیل در عرضه سوخت در دولت سیزدهم می گوید: امضای دو تفاهم نامه احداث خط لوله فرآورده های نفتی تابش با ظرفیت انتقال روزانه 150 هزار بشکه فرآورده نفتی و تامین 50 درصد سوخت مصرفی در نیمه شمالی کشور و خط لوله پارس با ظرفیت انتقال روزانه 73 هزار بشکه فرآورده نفتی و با هدف انتقال ایمن و پایدار این فرآورده ها از جنوب کشور به نقاط مرکزی، شرق و شمال شرق کشور به موازات احداث واحد جدید تقطیر در خلا پالایشگاه لاوان، احداث پالایشگاه 180 هزار بشکه ای خوزستان، امضای تفاهم نامه ساخت پتروپالایشگاه 300 هزار بشکه ای شهید سلیمانی با رویکرد زنجیره ارزش بیشتر برای نخستین بار و تاسیس مرکز انتقال و ذخیره فرآورده های نفتی شهید مهدوی به میزان 600 میلیون لیتر فرآورده به منظور جلوگیری از انباشت و حبس فرآورده های تولیدی نفتی در مبادی استان هرمزگان، همچنین خودکفایی در تولید کاتالیست های پرمصرف پالایشگاه آبادان و امام خمینی شازند در واحدهای RFCC و RCD و جلوگیری از خروج سالانه 35 میلیون دلار ارز از کشور، از دیگر فعالیت های شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در دولت سیزدهم به شمار می آید.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران درباره دیگر دستاوردهای دولت سیزدهم می گوید: رفع و مهار سریع و به موقع حملات سایبری با اعزام چهار هزار نیروی متخصص در سراسرکشور و خنثی سازی هک سامانه هوشمند سوخت در بیش از 4500 جایگاه و 54 هزار نازل سوخت در سراسر کشور، تداوم صادرات فرآورده های نفتی به کشورهای همجوار با وجود مصرف بالای خودروها و استمرار تامین و توزیع سوخت به سراسر کشور برای سفرهای نوروزی و تابستانی مردم، برنامه ریزی برای افزایش و ارتقای کیفی فرآورده های پالایشی و کاهش نفت کوره در شرکت های پالایشی آبادان و اصفهان، امضای تفاهم نامه با بانک ملت جهت نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده ای کشور به میزان 500 نفتکش جاده پیما با شرکت های خودروسازی با هدف افزایش ضریب ایمنی و استانداردهای زیست محیطی، تسهیل و به روزرسانی فرآیندهای عملیات انتقال سوخت در کشور، امدادرسانی فوری نیروهای متخصص و ارسال ادوات سنگین عملیاتی به حادثه متروپل آبادان و ثبت رکورد انتقال 128 میلیارد لیتر نفت خام و فرآورده های نفتی، تحویل 1433 هزار تن وکیوم باتوم تهاتری، ساماندهی سوخت ادوات و ماشین آلات کشاورزی در کشور، بهره برداری از اسکله حاج قاسم سلیمانی در بندر صادراتی ماهشهری و آغاز صادرات ال پی جی شرکت بید بلند خلیج فارس، انتقال دانش فنی توسعه و تولید کک اسفنجی مورد نیاز صنایع آلومینیوم سازی باری نخستین بار برای جلوگیری از تحریم های ظالمانه زیرساخت های صنایع کشور، از جمله دستاوردهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در طول یک سال فعالیت دولت سیزدهم بوده است.
اکنون برای واردات محصولات مورد نیاز صنایع پالایشی در کشور ارز قابل توجهی از کشور خارج می شود که با همکاری شرکت های دانش بنیان، شاهد کاهش خروج ارز در کشور خواهیم بود. به گفته مقام ارشد شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، این شرکت با رویکرد حمایت از توسعه زیرساخت های کشور، تفاهم نامه هایی با پنج شرکت دانش بنیان برای هوشمند سازی جایگاه های عرضه سوخت، ساخت رباط های آتش نشان و تجهیزات سامانه هوشمند سوخت، همچنین حمایت از تولید برج نور و پروژکتورهای کم مصرف امضا کرده است. افزون بر این مشارکت در پروژه های پالایشی برون مرزی و صدور خدمات فنی و مهندسی در پتروپالایشگاه های فراسرزمینی با هدف جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده با تاکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری، افتخار دیگری برای شرکت ملی پالایش و پخش فرآوده های نفتی ایران رقم زده است. مصداق این امر ساخت دو پتروپالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکه ای در کشور با نام های شهیدسلیمانی و جاسک، با مشارکت بانک ها و هلدینگ های اقتصادی است که در دستور کار این شرکت قرار گرفته است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران اخیرا گفته، در آغاز به کار دولت سیزدهم، عملکرد شرکت برمبنای آسیب شناسی، مورد بررسی دقیق قرار گرفت و به فراخور آن هم در بخش اجرا و هم در بحث قانون بودجه و تامین منابع مالی، اصلاحات و اقدام های متعددی صورت گرفت. 57 درصد از مسیر حمل و نقل (با شعاع 500 کیلومتر) از طریق نفتکش ها صورت می گرفت، به همین دلیل این روند، ساماندهی شده و افزایش تعداد ناوگان در صدر برنامه های شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران قرار گرفته است. جلیل سالاری گفت: پالایشگاه ها مکلف هستند 30 درصد از سود عملیاتی خود را به طرح های کیفی سازی تخصیص دهند.
یکی دیگر از عملکردهای مثبت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، پیوستن به فهرست سازمان های توسعه ای است، سالاری می گوید: باتوجه به زیرساخت ها و بسترهای متوازن توسعه در شرکت ملی پالایش و پخش، هیئت دولت طی تصویب نامه ای در مورخ 1/5/1401، شرکت ملی پالایش و پخش را به فهرست سازمان های توسعه ای کشور اضافه کرد؛ از این رو بعد از این، مجمع شرکت های زیرمجموعه که تاکنون متشکل از وزرای امور اقتصاد و دارایی، دادگستری و نفت بود، به هیئت مدیره پالایش و پخش تغییر پیدا کرد که گام بلندی در مسیر توسعه شرکت قلمداد می شود.
در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز، اقدام های مهمی از جمله تعمیرات اساسی در برخی پالایشگاه های کشورهایی مانند ونزوئلا، سوریه و ... انجام شده است. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران بر این نکته نیز تاکید می کند که اخذ مجوز نوسازی 5 هزار ناوگان در دستور کار قرار گرفته است. هفته آخر مردادماه محموله گازوییل به مقصد افغانستان صادر شد که هر تن معادل 1100 دلار به فروش رسیده است، ضمن آنکه تولید گازوییل در دولت سیزدهم ۳ درصد بیشتر شده و از روزانه ۱۰۸ میلیون لیتر به روزانه ۱۱۲ میلیون لیتر رسیده است. به گفته وی، تولید بنزین نیز در سال جاری به ۹۸ میلیون لیتر در روز رسیده و این در حالیست که میزان تولید بنزین در سال گذشته حدود ۹۶.۹ میلیون لیتر بود. ضمن آنکه در بخش نیروگاهی مصرف گازوییل ۸۰ درصد رشد داشته و حدود ۲ میلیارد لیتر مصرف سوخت مایع بیشتر شده است.
توسعه مسیر ناوگان دریایی نیز از دیگر اقدامات توسعه ای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در دولت سیزدهم است. این شرکت در نظر دارد با ایجاد هاب انرژی، اسکله های اختصاصی داشته باشد و سوآپ و ترانزیت فرآورده را گسترش دهد. سالاری در بخش دیگر از صحبت های خود گفته، سالانه با افزایش ۸۰ هزار خودرو به چرخه حمل و نقل، یک میلیارد لیتر سوخت بیشتری مصرف می شود، این میزان مصرف، معادل یک پالایشگاه ۱۵۰ هزار بشکه ای است.
در خصوص کنترل قاچاق، طرح هایی از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های ملی نفت ایران اجرا شده و به شدت پایش می شود تا ضمن اعمال نظارت و کنترل های لازم، عرضه خارج از شبکه و قاچاق فرآورده های نفتی متوقف شود. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در این باره می گوید: انضباط مالی خوبی در مجموعه پالایش و پخش شکل گرفته است که امیدواریم با اعمال مدیریت همه جانبه، پروژه ها و طرح ها در زمان خودشان به بهره برداری برسند. مطالعات و طرح های اولیه پروژه ها انجام شده و به دنبال مجوزهای شورای اقتصاد هستیم تا هزینه كرد پروژه ها از منابع بانکی پیش بینی شده تامین شود. شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران عزم خود را جزم کرده است تا در مسیر توسعه این صنعت راهبردی، گام های مهمی را بردارد، پیوستن به فهرست سازمان های توسعه ای کشور، اقدام به ساخت دو پتروپالایشگاه و صادرات خدمات فنی مهندسی، از جمله این اقدام هاست. در کنار این فرآیند ها شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران از حوزه مسئولیت اجتماعی نیز دور نمانده است و افزون بر ارائه خدمات عمرانی، کوشیده است از نیروهای متخصص بومی در خود مناطق استفاده کند.
نگاهی به فعالیت شرکت های پالایشی در یک سالگی دولت سیزدهم
مشعل گرامیداشت هفته دولت در شهریور هر سال، فرصتی است تا نمایندگان دولت در دستگاه های اجرایی، با بازنگری عملکرد خود و ارتقای سطح خدمات به مردم شریف، زمینه اعتماد نسبت به نظام را افزایش دهند. اکنون بیش از پیش همه باید دست در دست هم دهیم تا در سایه همدلی و مودت و استفاده از ظرفیت های موجود، موانع را برطرف و فضای شور و نشاط اجتماعی را جامعه در ایجاد کنیم. شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران نیز از این موضوع مستثنا نیست و تمام تلاش خود را برای توسعه و آبادانی کشور به کار گرفته است. گزارش پیش رو عملکرد برخی شرکت های پالایشی نفت را شرح می دهد که در ادامه می خوانید:
صنایع کشور، شعار سال با عنوان «سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» را سر لوحه کار خود قرار داده اند و همواره سعی بر آن داشته و دارند تا از توانمندی متخصصان داخلی کشور بهره مند شوند که در این مسیر موفق هم عمل کرده اند.
پالایشگاه آبادان، نخستین پالایشگاه کشور است که توانسته از سال های گذشته تا کنون، در رأس فعالیت های خود، بهره مندی از شرکت های دانش بنیان و متخصصان داخلی را قرار دهد که نمونه بارز آن، نصب و راه اندازی دستگاه 5000 Analytic jean muli EA در آزمایشگاه مرکزی این پالایشگاه است. این دستگاه، طی یک سال اخیر به دست توانمند مهندسان ایرانی ساخته شده است. راه اندازی دستگاه 5000 Analytic jean muli EA به سبب دقت بالا در اندازه گیری، برای واحدهایی مانند واحدهای تبدیل کاتالیستی اهمیت بسیار دارد. ساخت پروژه پارک محله ای در محوطه دریاچه منطقه فیه نیز از دیگر دستاوردهای این پالایشگاه از آغاز به کار دولت سیزدهم تاکنون است. این پروژه، پس از بررسی، برنامه ریزی ها و جلسات متعدد کارشناسی از سوی بخش های مختلف و با استفاده از ظرفیت های موجود پالایشگاه به مرحله عملیاتی رسیده است. از دیگر دستاوردهای پالایشگاه آبادان، صدور مجوز خرید خودروهای مورد نیاز با امضای معاون اول رئیس جمهوری بود. هیأت وزیران در جلسه مورخ اول تیر ۱۴۰۱، با پیشنهاد وزارت نفت مبنی بر صدور مجوز برای خرید ۷۰ خودروی وانت دو دیفرانسیل تولید داخل از سوی شرکت پالایش نفت آبادان از محل اعتبارات مصوب مربوط و با رعایت سایر قوانین و مقررات موافقت کرد. شرکت پالایش نفت آبادان در محدوده تاسیسات آبادان و بندر صادراتی ماهشهر با تنظیم و اجرای یک برنامه دقیق و منسجم و با استفاده از توانمندی و تجربه کارکنان کوشا و ساعی خود در رده های مختلف سازمانی، طی اقدامی شایسته، موفق به تجدید اعتبار گواهینامه های بین المللی سیستم های مدیریتی جاری خود شد. از دیگر دستاوردهای این پالایشگاه می توان به دریافت تندیس اهتمام مسؤولیت اجتماعی در میان بنگاه های اقتصادی ایران اشاره کرد.
پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند نیز در مسیر توسعه و آبادانی خود طی یک سال گذشته گام های موثری برداشته و با وجود مشکلات در حوزه ابزار دقیق، واحد پشتیبانی ساخت داخل این شرکت از طریق شرکت های دانش بنیان موفق به ساخت قطعات D.C.S برند یوکوگاوا، بریرهای برند اشتال آلمان، کارت های اطفای حریق، دتیکتور، طراحی و ساخت سیستم کنترل سرعت توربین مدل VIKING 25، انواع ترموکوپل، ترموول، فن پوزیشنر، کنترل ولو، لول سنج مخازن و … نیز شده که این فرایند ادامه دارد. از دیگر اقدام های شرکت پالایش نفت شازند می توان به طراحی و ساخت یک دستگاه ساده کاهش مدت زمان راه اندازی مجدد کاک ولو از چهار روز به نیم ساعت اشاره کرد. پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند از سال ۱۳۸۶ تا پایان سال ۱۴۰۰، با بومی سازی ۱۳ هزار و ۵۹۵ قطعه مورد نیاز پالایشگاه، موفق به جلوگیری از خروج ۵۳ میلیون یورو و ارز از کشور شده است. این بومی سازی ضمن ایجاد اشتغالزایی در سطح استان و کشور، موجب توانمندی تولیدکنندگان داخلی و ایجاد دانش فنی در رابطه با تولید قطعات مختلف مورد نیاز شده و هم اکنون با بیش از ۲۰۰ شرکت سازنده داخلی به منظور تأمین قطعات در ارتباط است.
پالایشگاه اصفهان از دیگر شرکت های پالایش نفت کشور است که برای نخستین بار در کشور موفق به طراحی و بازسازی دو دستگاه آزمایشگاهی پالایشگاه اصفهان شده است، ضمن آنکه از آغاز به کار دولت سیزدهم تا کنون، مدل اقتصادی تولید با هدف افزایش سودآوری و تنوع سبد محصولات، مطابق با استانداردهای روز، در شرکت پالایش نفت اصفهان تکمیل و عملیاتی شده است. این شرکت در مسیر بهینه سازی نیز اقدامات قابل توجهی انجام داده که به این منظور از نرم افزار بهینه سازی اقتصادی با عنوان ASPEN PIMS که در مجموعه های فرایندی مانند صنایع پالایشی و پتروشیمی بسیار معتبر بوده، استفاده کرده است. در این نرم افزار، بعد از ورود اطلاعات، مدل اقتصادی اجرا و نتیجه به صورت یک گزارش ارائه می شود و در نهایت گزارش موصوف پس از تجزیه و تحلیل مبنای برنامه ریزی و اجرا قرار می گیرد. در آینده نزدیک با به کارگیری این مدل اقتصادی در پروژه پالایشگاه جنوبی، شاهد نتایج مطلوبی در پالایشگاه اصفهان خواهیم بود. همچنین این پالایشگاه رکورد سودآوری ۱۳ هزار میلیارد تومانی در بهار امسال را از آن خود کرده است. سود دوره سه ماهه نخست سال جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته که میزان ۲/۵ همت بوده، بیش از ۵ برابر گزارش شده است. رابطه قیمت نفت خام و محصولات نفتی، یکی از دلایل این اتفاق ارزشمند بوده که البته این مهم، رشد خالص آماری شرکت های دیگر پالایشی را در پی داشته است. در این مسیر اهدافی همچون افزایش فراورده های با ارزش افزوده بالا و دستیابی به رکوردهای جدید در اهداف مالی و راهبردی شرکت به ثمر نشسته، همچنین زمینه حرکت رو به رشد و تأمین متوازن ذینفعان فراهم شده است. در سال ۱۴۰۱ و در پی بازنگری ساختار سازمانی و دستور مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان مبنی بر ایجاد اداره کنترل بر مبادلات مواد نفتی، دقت اندازه گیری فراورده های نفتی و پایش سامانه های اندازه گیری بسیار افزایش یافته است. همچنین این پالایشگاه در مسیر پتروپالایشی گام های موثری برداشته و توانسته رتبه دوم پتروپالایش را بعد از تبریز از آن خود کند.
همچنین شرکت پالایش نفت بندرعباس در اجلاس جامع مدیریت برتر توسعه کسب و کار، موفق به کسب رتبه برتر و تندیس سه ستاره مدیریت توسعه کسب و کار شده است. با توجه به اقدامات صورت گرفته در شرکت پالایش نفت بندرعباس، این شرکت کسب جایزه جهانی پروژه سبز از انجمن مدیریت سبز اروپا برای پروژه افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت بنزین و نفت گاز، کسب عنوان شرکت پیشرو و رتبه اول شاخص فروش در گروه فراورده های نفتی میان ۱۰۰ شرکت برتر و تندیس محصول برتر کشور برای تولید اسیدکلریدریک گازی را از آن خود کرده است. شرکت پالایش نفت بندرعباس در راستای منویات مقام معظم رهبری و با تکیه بر دانش مهندسان داخلی، یکی از پیچیده ترین و تخصصی ترین طرح های توسعه ای برای ارتقای محصولات سنگین با محوریت تولید کک اسفنجی را در دست اجرا دارد که علاوه بر کک و فراورده های با ارزش افزوده بیشتر، تولید محصولات نفتا و پروپیلن به عنوان خوراک صنایع پتروشیمی را موجب خواهد شد. دستاوردهای پروژه ارتقای کیفیت محصولات سنگین، کاهش میزان نفت کوره و استمرار تولید، تأمین کک اسفنجی مورد نیاز صنایع آلومینیوم سازی کشور، قطع وابستگی به خارج از کشور، بومی سازی دانش فنی لازم که تا پیش از این تنها در اختیار آمریکا و فرانسه بود، جلوگیری از خروج ارز، بی اثر سازی تحریم ها و حفاظت و صیانت از محیط زیست، حمایت از سازندگان داخلی و ایجاد اشتغال از نتایج اجرای این پروژه ملی است. در همجواری پالایشگاه بندرعباس، پتروپالایش شهید قاسم سلیمانی به ظرفیت 300 هزار بشکه در روز ایجاد خواهد شد. از دیگر دستاوردهای پالایشگاه بندرعباس می توان به مسؤولیت اجتماعی و ساخت بیمارستان 90 تخت خوابی کودکان اشاره کرد.
شرکت پالایش نفت تهران که در پایتخت کشورمان قرار دارد، به لحاظ استراتژیک از جایگاه خاصی برخوردار است. این پالایشگاه اقدام به تدوین سند راهبردی کرده که در این سند به گزارش ها و پیش بینی های سازمان ها و شرکت های بین المللی مانند سازمان جهانی انرژی (IEA)، موسسه OCED، موسسه فیچ، گزارش BMI، گزارش BP Energy Outlook و همچنین همسویی با اسناد بالا دستی مانند چشم انداز کشور، برنامه ششم توسعه و برنامه های وزارت نفت توجه شده است. متنوع سازی در سبد کسب و کارهای شرکت و ایجاد یک هلدینگ سرمایه گذاری در بخش انرژی، از مهم ترین تغییرات راهبردی این سند است. پالایشگاه موجود با رویکرد تولید فراورده های جدید با بیشترین میزان سود در زنجیره ارزش توسعه خواهد یافت. ارزش افزایی برای ذینفعان با تولید پایدار فراورده های نفتی و سرمایه گذاری در بخش انرژی کشور به عنوان مأموریت اصلی شرکت پالایش نفت تهران تا افق 1410 تبیین شده است. از دیگر دستاوردهای این پالایشگاه می توان به استفاده از ربات ضخامت سنج دیواره مخازن با سودآوری بیش از 50 میلیارد ریال اشاره کرد. در سال های قبل و تقریباً در تمام مدت زمان انجام تعمیرات اساسی و در سرویس قرار گرفتن واحد پالایشی، سنجش ضخامت دیواره مخازن با روش های سنتی انجام می شد. برای این منظور باید در اطراف مخزن مورد بازرسی، داربست بندی اجرا می شد و سپس بازرس از سوی دستگاه مخصوص، ضخامت دیواره مخزن را در چند نقطه محدود می سنجید. پالایشگاه تهران همانند دیگر پالایشگاه های کشور، مباحث زیست محیطی را مورد توجه قرار داده و اکنون ۷۰ درصد مساحت پالایشگاه نفت تهران، جنگل و فضای سبز است و ۹ آنالایزر بر کوره های پالایشگاه نصب و راه اندازی می شود که بیش از ۱۹ میلیارد تومان برای بهره برداری از آن هزینه داشته است. پالایشگاه تهران، پرتوان در حال فعالیت است و در ممیزی پالایشگاه های کشور که به صورت سالانه انجام می شود، موفق شده در قسمت های مختلف زیست محیطی مانند آب، خاک، هوا، سرب و فرایندها رتبه اول را در میان 10 شرکت پالایشگاهی کسب کند.
این پالایشگاه، نخستین شرکت پتروپالایشی در کشور است که توانسته خوراک مورد نیاز صنایع پتروشیمی را تامین کند. مجموعه شرکت پالایش نفت تبریز با محور قراردادن مفهوم توسعه پایدار به عنوان اصل اساسی برای ایجاد توازن بین توسعه اقتصادی کشور و حفاظت محیط زیست، نسبت به کنترل اثرات نامطلوب زیست محیطی فعالیت های خود را برنامه ریزی کرده است، به گونه ای که با احداث واحدهای کیفی سازی، در مسیر انطباق محصولات تولیدی خود با استانداردهای روز زیست محیطی و تکمیل زنجیره صنعت سبز گام برداشته و ابزارهای کنترلی پایش آنلاین را برای کنترل خروجی های محیطی در حدود استانداردهای ابلاغی سازمان محیط زیست اجرایی کرده است. مدیران و بدنه شرکت باور دارند که کیفیت محیط زیست به عنوان بستر پذیرنده توسعه و امانت نسل های آتی باید حفظ شود. این پالایشگاه همسو با سیاست های ابلاغی وزارت نفت مبنی بر کیفی سازی فراورده های نفتی برای حفاظت از محیط زیست، متعهد به تولید بنزین با استاندارد یورو 4 شد و پروژه ای به منظور احداث واحد بنزین سازی جدید تعریف کرد. این واحد با هدف افزایش درجه آرام سوزی بنزین تولیدی و بالا بردن اکتان بنزین ایجاد شده است. در این واحد کاتالیست به طور مداوم احیا می شود. پالایشگاه تبریز همچنین شناسنامه بزرگ ترین طرح زیست محیطی صنعت نفت در شمال غرب کشور را از آن خود کرده و این طرح زیست محیطی، با سرمایه گذاری 170 میلیون دلاری در شرکت پالایش نفت تبریز تعریف شده و در مرحله اجرا قرار دارد.
شرکت پالایش نفت لاوان نیز به منظور ارتقای کیفیت و کمیت فراورده های نفتی، تغییر الگوی تولید و همچنین صیانت از محیط زیست، طرح بهبود فرایند و بهینه سازی ظرفیت، طرح کیفیت فراورده های تولیدی شرکت پالایش نفت لاوان بر اسـاس استاندارد سال ۲۰۰۵ اروپا را از سال های گذشته در دستور کار قرار داده است. این شرکت همچنین در طول سالیان گذشته از محیط زیست غافل نشده و پروژه های فرایندی محیط زیستی را در دستور کار دارد که از جمله پروژه های زیست محیطی می توان به کاهش آلودگی هوا، خاک و آب از طریق کاهش ۹۸.۳ درصدی میزان گوگرد سوخت جت و ۹۹.۵ درصدی گوگرد در نفت گاز، بازیافت گوگرد از گازهای اسیدی، به میزان ۹۹.۵ درصد و جلوگیری از انتشار آلاینده ها در محیط زیست، کاهش میزان گازهای اسیدی در OFF GAS های خروجی از واحدهای فرایندی به میزان ۹۹.۹۹ درصد، تصفیه فاضلاب ترش واحدهای بالادستی به میزان ۹۹.۷ درصد و جلوگیری از انتشار آلاینده ها در محیط زیست اشاره کرد. از دیگر فعالیت های پالایشگاه لاوان می توان به موفقیت تیم امداد و نجات شرکت پالایش نفت لاوان در آزمون سطح ۲ اتحادیه بین المللی تجاری-صنعتی دسترسی با طناب (IRATA) اشاره کرد. راه اندازی واحد نمک زدایی نفتا برای نخستین بار در کشور با تکیه بر توان داخل، از دیگر دستاوردهای شرکت پالایش نفت لاوان از آغاز به کار دولت سیزدهم تا کنون به شمار می رود. در تشریح دستاوردهای پالایشگاه نفت لاوان در حوزه ساخت و توانمندی های داخلی باید گفت که ۲ هزار و ۲۰۰ ردیف کالا با ۲۵ هزار قلم جنس به دست متخصصان داخلی ساخته و از خروج ارز از کشور به میزان ۲۹ میلیون یورو جلوگیری شده است. دو طرح احداث اسکله مسافری شهید سلیمانی و گلزار شهدای گمنام جزیره لاوان نیز از سوی شرکت پالایش نفت لاوان در راستای ایفای مسؤولیت های اجتماعی انجام شده است. همچنین این پالایشگاه، طرح احداث پتروپالایش 150 هزار تنی را در دستور کار دارد.
از دستاوردهای پالایشگاه کرمانشاه در دولت سیزدهم می توان به آغاز عملیات اجرایی افزایش تولید و کیفی سازی فراورده های تولیدی این پالایشگاه اشاره کرد. با اجرای پروژه توسعه ای پالایشگاه کرمانشاه، افزون بر افزایش ظرفیت، کیفیت محصولات تولیدی پالایشگاه از جمله بنزین، گازوییل و نفت سفید به نحو قابل ملاحظه ای افزایش می یابد و به سطح یورو ۵ اروپا می رسد. علاوه بر این مقدار تولید نفت کوره از ۵۰ درصد به ۲۲ درصد کاهش می یابد. همچنین در پالایشگاه کرمانشاه طرح هایی از جمله راه اندازی بخش تقطیر در خلأ، تصفیه هیدروژنی، حذف بنزن از بنزین، تصفیه نفتای سبک و ایزومریزاسیون، تولید هیدروژن، تأمین آمین، تصفیه آب های ترش، بازیافت گوگرد و تصفیه گازهای اسیدی اجرا خواهد شد که همه آنها برای ارتقای کیفیت محصولات لازم و ضروری است.
شرکت نفت ستاره خلیج فارس در شرایط پیچیده بازارهای نفتی با استفاده از سیستم هوشمند back calculate ابداعی در این شرکت و الگوریتم Arima و شبکه های عصبی توانسته نسبت به پیش بینی روند قیمت های جهانی آگاه باشد و بتواند با تحلیل های روزانه بازارهای مختلف در سراسر جهان، دو اصل اساسی جذب مشتریان جدید و حفظ آنها را به معنای واقعی اجرا و کسب رضایت آنان را همواره دنبال کند. ضمن آنکه شرکت نفت ستاره خلیج فارس با گسترش نقش مشتریان بین المللی خود در ایفای مسؤولیت های اجتماعی همواره بر توسعه جوامع محلی تاکید دارد و ساخت بیمارستان 264 تخت خوابی را در مجتمع آموزشی، درمانی و پژوهشی پیامبر اعظم اجرایی کرده است. این بیمارستان 2800 مترمربع زیربنا دارد و در 7 طبقه به اجرا در آمده است. اکنون مصوبات لازم برای ادامه روند ساخت بیمارستان نفت ستاره خلیج فارس که به کندی پیش می رفت، به تصویب رسیده و مناقصات آن در شرف برگزاری است تا ساخت این مجموعه عظیم درمانی تسریع یابد.
فعالیت شرکت های زیرمجموعه پالایش و پخش در یک سال گذشته تشریح شد
مشعل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران و شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران، 3 شرکت زیرمجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران هستند که هر کدام به تنهایی وظایف و نقش کلیدی در پیشبرد اهداف این شرکت دارند. رسالت اصلی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، صیانت از فرآورده و توزیع مناسب آن در کشور است، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، ماموریت انتقال کلان مواد نفتی، ایفای نقشی موثر در تامین انرژی بخش های مختلف صنعتی و بهینه سازی اقتصاد ملی را به عهده دارد و شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با سابقه 50 سال فعالیت در احداث پالایشگاه ها، مخازن ذخیره سازی، احداث خطوط لوله انتقال نفت خام و فرآورده های نفتی، بازوی اجرایی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی به شمار می آید.
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی انواع فرآورده عادی و ویژه را به مجاری عرضه و انبارهای ذخیره سازی منتقل می کند؛ همچنین بخش عظیمی از کار زنجیره تأمین و توزیع در کشور به برنامه ریزی برای انتقال و توزیع فرآورده در کشور بازمی گردد که وسعت آن همه کشور در بخش های خشکی، هوایی و دریایی را دربر می گیرد. شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم، اقدام های ارزشمندی را همسو با مأموریت های اصلی خود یعنی تأمین و توزیع سوخت و فرآورده های نفتی کشور به سرانجام رسانده است، اما در کنار این رویکرد و فارغ از محقق ساختن برنامه های در حال اجرا، دو رسالت و مأموریت خطیر به عهده این شرکت نهاده شده تا در همان ابتدای کار با بررسی مواضع اقتصادی کشور شیوه راهبردی مناسبی را با توجه به شرایط موجود در تأمین نیاز بازار سوخت، اتخاذ کند. شرکت ملی پخش در دولت سیزدهم در حالی سررشته امور را در دست گرفت که از یک سو باید برای چالش های از پیش مانده راهکار ارائه دهد و از سوی دیگر با برقراری توازن در بازارهای مصرف، طرح های جدیدی را تعریف کند. به همین منظور هفته دولت بهانه ای شد تا از آخرین اقدام ها و دستاوردهای شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران مطلع شویم که شرح آن از نظرتان می گذرد.
با توجه به شیوع ویروس کرونا که از دو سال گذشته تاکنون دنیا را درگیر خود کرده است، شیوع آن منجر به تغییر رفتار در بازار مصرف شد و با نوسان های ایجادشده، بازار سوخت را نیز متحول کرد. بر این اساس در ایران، فرصت صادرات فرآورده هایی مانند بنزین با توجه به سرریز شدن مخازن و انبارهای اقسام فرآورده ها و نفت خام از نگهداری این فرآورده، به سمت بازارهای صادراتی ایجاد و شرایط برای ارزآوری در این بخش مهیا شد. اما رفته رفته و با ایمنی ایجاد شده در کشور، مجدد عقربه مصرف نه تنها به زمان پیش از کرونا بازگشت، بلکه با تحقق یک پیش بینی زودهنگام، دامنه سوزاندن بنزین افرایش پیدا کرد و به رقم روزانه بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر در روز رسید. موضوعی که می تواند گمانه زنی برای واردات بنزین را شدیدتر کند. با این اوصاف نخستین گام مدیران و عوامل دست اندرکار در دولت سیزدهم برنامه ریزی بر مبنای افزایش ذخیره سازی های راهبردی سوخت قرار گرفت که تا پیش از این در حاشیه قرار گرفته بود.
با تغییر کنش بازار مصرف، همچنین نوسازی و بازسازی نشدن تأسیسات پالایشگاهی در سال های گذشته، این موضوع محرز شد که ظرفیت کنونی پالایش نفت خام و میعانات گازی معادل ۲.۲ میلیون بشکه از عهده شیب تند مصرف بر نخواهد آمد. شاهد این مدعا برآوردی از الگوی مصرف بنزین است که جهشی قابل توجه را در مصرف بنزین نشان می دهد و در سال ۱۴۰۵ به ۱۱۷ میلیون لیتر در روز، در سال ۱۴۱۰ به ۱۳۴ میلیون لیتر در روز و در افق سال ۱۴۲۰ به بیش از ۱۵۳ میلیون لیتر در روز خواهد رسید؛ از این رو مدیریت بهینه مصرف سوخت برای جلوگیری از بحران احتمالی به جد در صدر برنامه های اجرایی قرار گرفت؛ توسعه فرصت مغفول مانده در سبد سوخت خودروها از کانال سی ان جی، از جمله راهبردهایی است که تمرکز بالایی به آن معطوف شده است تا از یک سو با دسترس قرار دادن یک سوخت پاک و ارزان، توان اقتصادی خانوارها را در نظر بگیرد و از سوی دیگر با کاهش مصرف بنزین بتواند شرایط تثبیت شده صادرات را نیز نگه دارد. در این زمینه از ابتدای سال گذشته ۸۴ هزار خودرو بنزینی به دوگانه سوز تبدیل شد، همچنین فارغ از فعالیت های انجام شده در بخش تبدیل کارگاهی، یک قرارداد با گروه صنعتی ایران خودرو به منظور تولید ۴۵ هزار خودرو دوگانه سوز اعم از تاکسی و وانت نیز در آذرماه پارسال امضا شد تا ضمن مدیریت مصرف بنزین صرفه جویی ارزی قابل توجهی را رقم بزند.
سال ۱۴۰۰ یکی از سخت ترین سال ها به لحاظ تأمین سوخت زمستانی در چند سال گذشته برای زنجیره تأمین و توزیع فرآورده در کشور بود. برنامه ریزی و هماهنگی منسجم تر زیرمجموعه های وزارت نفت سبب شد تا این وزارتخانه از این آزمون با موفقیت و سربلندی بیرون آید و خوشبختانه تامین سوخت مصرف کنندگان و نیروگاه ها به بهترین نحو ممکن تأمین شده و هیچ کمبودی در این زمینه ایجاد نشد. همچنین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی هر ساله و در فصل زمستان، افزون بر سوخت رسانی به بخش های صنعتی و نیروگاهی، سوخت رسانی غیر نیروگاهی را نیز به عهده دارد که تأمین سوخت گرمایشی و نیز پخت و پز روستاییانی که در مناطق سخت گذر و بی بهره از شبکه گاز طبیعی ساکن هستند، از آن جمله است که البته در شرایط برف و باران های شدید و سیل آسا شرایط ویژه ای پیدا می کند و حجم آن افزایش می یابد. با بارش برف شدید در زمستان سال گذشته در شمال و شمال غرب کشور و نیز باران های سیل آسا در جنوب کشور، دمای هوا در بسیاری از نقاط کشور به کمتر از ۲۰ درجه زیر صفر و حتی در برخی نقاط به ۲۲ درجه سانتی گراد زیر صفر رسید که با ذخیره سازی مناسب سوخت در ایام گرم، با وجود شرایط بحرانی و همه مشکلاتی که در حوزه تردد و رفت وآمد و بسته شدن راه های ارتباطی وجود داشت، کوچک ترین مشکل و کمبودی در حوزه تأمین سوخت گرمایشی و پخت وپز روستاییان و مصرف کنندگانی که در این مناطق حضور دارند، وجود نداشت و به همت کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، مشترکان مناطق روستایی که نیاز به نفت سفید و گاز مایع داشتند، سوخت موردنیازشان را دریافت کردند و هیچ گزارشی مبنی بر کمبود سوخت در هیچ نقطه ای از کشور دریافت نشد.
طرح ارتقای سامانه هوشمند سوخت در حقیقت روزآمدسازی امنیتی، سخت افزاری و نرم افزاری تجهیزات در مرکز سامانه، سطح جایگاه ها و دیگر بخش های مرتبط با سامانه هوشمند سوخت است که بر اساس آن، نسل جدید سامانه هوشمند سوخت جایگزین می شود. با توجه به اظهارات متولیان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، تجهیزات کنونی سامانه هوشمند سوخت کشور مربوط به ۱۶ سال گذشته است و در عمل دیگر تولید نمی شود و با اجرایی شدن این طرح، خدمت رسانی به مردم تسهیل خواهد شد. سامانه هوشمند سوخت کشور هم اکنون با بیش از ۲۷ میلیون مشترک، اطلاعات سوخت گیری وسائل نقلیه را در بیش از ۴ هزار باب جایگاه عرضه فرآورده های نفتی از تمام نقاط کشور به صورت مکانیزه جمع آوری و به منظور پردازش و تهیه گزارش های تحلیلی و آماری به مرکز داده منتقل می کند. اجرای سامانه هوشمند سوخت افزون بر کنترل رشد مصرف فرآورده های نفتی، کاهش مصرف بنزین و نفت گاز را در کشور در پی داشته است، به نحوی که طبق برآوردهای آماری تاکنون میلیاردها دلار از بابت کاهش واردات بنزین و نفت گاز در کشور صرفه جویی ارزی شده است.
طرح بهنگام سازی فروش (بهنوش) در هوشمندسازی عرضه سی ان جی در جایگاه های عرضه گاز طبیعی در خردادماه امسال رونمایی شد. از جمله اهداف و مزایای اجرای این طرح را می توان عدالت در توزیع یارانه های بخش حمل ونقل، زیرساخت کارآمد، انعطاف پذیری، سیاست پذیری، کاهش چشمگیر هزینه ها، افزایش شفافیت و فسادستیزی، افزایش درآمد دولت از محل تحدید قاچاق و انحراف فرآورده ها، چابک سازی و کوچک سازی دولت همسو با سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی، مدیریت توزیع و اعمال سیاست های تشویقی و امکان توسعه طرح های ملی پالایشی در کشور برشمرد.
بی شک شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در دولت سیزدهم یکی از فعال ترین و پرکارترین مجموعه های وزارت نفت به شمار می رود که همزمان افزون بر انجام ماموریت های خود به ویژه در بحث تامین سوخت مورد نیاز کشور، پروژه های توسعه ای متعددی را از طریق امضای تفاهم نامه و قرارداد راهبری می کند. از مهم ترین آنها می توان به تفاهم نامه خط لوله انتقال فرآورده های نفتی مسیر رفسنجان، بیرجند، تربت حیدریه و مشهد(خط لوله تابش) و تفاهم نامه تامین منابع مالی احداث خط لوله مهرآران- فسا- شیراز(خط لوله پارس) اشاره کرد. در ادامه نگاهی گذرا به این تفاهم نامه ها خواهیم داشت.
تأمین پایدار سوخت مورد نیاز شرق و شمال شرق کشور، کوتاه شدن مسیر انتقال فرآورده، کاهش مصرف سوخت و کاهش هزینه های حمل، تسهیل صادرات فرآورده به کشورهای همسایه، استفاده از خط لوله به عنوان جایگزین حمل ونقل جاده ای و ایجاد کریدور انتقال شمال - شمال شرق و جنوب - شمال شرق از جمله مهم ترین اهداف احداث پروژه خط لوله تابش (تأمین انرژی بازار شرق) است که تفاهم نامه تأمین منابع مالی موردنیاز آن در دی ماه سال گذشته به امضا رسید. پروژه خط لوله تابش به ظرفیت انتقال روزانه ۲۴ میلیون لیتر فرآورده نفتی به طول ۹۴۸ کیلومتر در مسیر رفسنجان - بیرجند - تربت حیدریه - مشهد احداث خواهد شد. برآورد سرمایه گذاری اولیه پروژه خط لوله تابش ۳۷۲ میلیون یورو است که ظرف چهار سال اجرا و تحویل بهره بردار می شود. ظرفیت انتقال فرآورده های نفتی با خط لوله یادشده ۱۵۰ هزار بشکه در روز خواهد بود که در طول مسیر پرپیچ وخم خود از سه استان کرمان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی گذر می کند. ۸۹۶ کیلومتر از این خط لوله ۲۲ اینچ و ۵۲ کیلومتر از آن ۱۸ اینچ خواهد بود (در مجموع با ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه)، در مسیر این پروژه ۲ مرکز انتقال نفت (تلمبه خانه) و ۳ پایانه ساخته می شود.
تفاهم نامه تامین منابع مالی احداث خط لوله مهرآران- فسا- شیراز(پارس) نیز در روزهای پایانی سال 1400 امضا شد. خط لوله جدید و راهبردی پارس به طول 400 کیلومتر و با قطر 14 اینچ ، روزانه 12 میلیون لیتر انواع فرآورده نفتی را از مهرآران به شیراز منتقل خواهد کرد. این خط لوله در مسیر شهرستان های مهرآران و فسا ساخته می شود و سپس به شیراز می رسد. در طول مسیر این خط لوله 2 تلمبه خانه، یک پایانه و یک انبار نفت جدید به ظرفیت 80 میلیون لیتر در فسا ساخته خواهد شد. در قالب این پروژه که منابع مالی آن از طریق اعتبارات بانکی(بانک تجارت) و نیز منابع داخلی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی تامین خواهد شد، توسعه انبار نفت شیراز در دستور کار قرار گرفته است. ظرفیت انتقال خط لوله پارس73 هزار بشکه در روز(حدود 12 میلیون لیتر فرآورده در روز) خواهد بود و عملیات اجرایی آن چهارساله بوده و از امسال آغاز خواهد شد. خط لوله جدید پارس در مسیر شهرهای مهرآران- فسا و شیراز با هدف تامین کسری و توزیع بهینه سوخت مورد نیاز استان فارس احداث می شود. استفاده از خط لوله به عنوان جایگزین حمل و نقل جاده ای و افزایش سهم انتقال فرآورده از طریق خط لوله و کاهش تردد جاده ای، از دیگر مزایای احداث این خط لوله جدید است.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران همسو با اهداف راهبردی کشور در ذخیره سازی فرآورده های نفتی از جمله بنزین و گازوئیل، احداث انبارهای جدید نفت و مخازن ذخیره سازی فرآورده های نفتی را نیز به عنوان مأموریت های جدید شرکت در دستور کار قرار داده است. به همین منظور در قالب امضای تفاهم نامه ای با بانک ملی ایران، طرح ذخیره سازی فرآورده های نفتی در مجاورت پالایشگاه بندرعباس، مزین به نام پرآوازه شهید نادر مهدوی کلید زد. طرح احداث مخزنگاه شهید نادر مهدوی به مدت سه سال به همراه سرمایه گذاری بانک ملی ایران به روش BOT تکمیل، نهایی و اجرا می شود. حجم کلی پروژه با احداث 18 مخزن به ظرفیت 600 میلیون لیتر، شامل 8 مخزن 40 میلیون لیتری سقف شناور بنزین(موتور) جمعا به ظرفیت 320 میلیون لیتر، 2 مخزن 20 میلیون لیتری سقف شناور بنزین(موتور) جمعا به ظرفیت 40 میلیون لیتر، 4 مخزن 40 میلیون لیتری سقف ثابت نفت گاز(گازوئیل) جمعا به ظرفیت 160 میلیون لیتر و 4 مخزن 20 میلیون لیتری سقف ثابت نفت گاز(گازوئیل) جمعا به ظرفیت 80 میلیون لیتر است.
امضای تفاهم نامه سه جانبه نوسازی و تقویت ناوگان سوخت رسان جاده ای با حضور معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش از دیگر اقدام های این شرکت با هدف کاهش مصرف سوخت است. این تفاهم نامه سه جانبه با حضور جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، کرامت ویس کرمی، مدیرعامل وقت شرکت پخش فرآورده های نفتی و رضا دولت آبادی، مدیرعامل بانک ملت میان شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، بانک ملت و شرکت های رخش خودرو دیزل و شرکت گروه صنعتی ماموت امضا شد. بر پایه این تفاهم نامه به ارزش 17 هزار و 500 میلیارد ریال، منابع مالی مورد نیاز نوسازی 500 دستگاه نفتکش جاده پیما از طریق بانک ملت تامین خواهد شد.
تقویت اقتصاد نفت با محوریت دانش محور و فناور شدن به طور جدی در دولت سیزدهم کلید خورد. اقدام های گسترده وزارت نفت برای تقویت بخش دانشی و فناورانه صنعت نفت از این نظر که نیاز به فناوری های نوین و استفاده از ظرفیت های دانش بنیان رفته رفته پررنگ تر می شود، کاملا آشکار و ملموس است. ابتکار عمل و تلاش های وزارت نفت در جهت دانش بنیان کردن این صنعت، تهدیدهای یکجانبه غربی ها را به فرصت مبدل ساخت و هجمه ها علیه این صنعت مخاطره آمیز را خنثی کرد. فعالیت شرکت های دانش بنیان به منظور هم افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور و تحقق اهداف علمی و اقتصادی است که نه تنها به عنوان موتور رشد و توسعه هر کشور شناخته می شود، بلکه تلاش ها، پشتکار عمل و ایده های فناورانه این دست از شرکت هاست که می تواند سرمنشا رونق، شکوفایی، بالندگی و پیشرفت علم و دانش در کشور باشد. به همین منظور و به تازگی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و پنج شرکت دانش بنیان تفاهم نامه امضا کردند. بی شک امضای این تفاهم نامه پنج جانبه با هدف استمرار و گسترش استفاده از فناوری های نوین شکل گرفته است و همسو با رهنمودهای مقام معظم رهبری و شعار سال، قدم های موثری در ارتقا و بهبود کیفیت کسب وکار این دست از شرکت ها برداشته است.
شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران یکی از شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران است که با ماموریت انتقال کلان مواد نفتی ایفای نقشی موثر در تامین انرژی بخش های مختلف صنعتی و بهینه سازی اقتصاد ملی را به عهده دارد. چشم انداز شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران دستیابی به جایگاه برترین شرکت در زمینه انتقال کلان، پایدار و ایمن نفت خام و فرآورده های نفتی و ارائه خدمات مخابرات صنعتی در خاورمیانه است. همچنین این شرکت با اجرای طرح های توسعه ای در صنعت انتقال نفت از جمله طرح های جدید احداث خطوط لوله، توانسته است به ثبت رکورد انتقال ۱۲۸ میلیارد لیتر نفت خام و فرآورده در کشور دست یابد که این خود تحولی چشمگیر در صنعت انتقال نفت و فرآورده محسوب خواهد شد. سال ۱۴۰۰، حدود ۶۰ میلیارد لیتر فرآورده در کشور منتقل شده که این عدد نسبت به سال قبل با ۵۳.۴ میلیارد لیتر، ۱۲ درصد رشد نشان می دهد. نگاهی اجمالی به عملکرد شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت در سال های اخیر حاکی از آن است که بیشترین انتقال فرآورده در سال ۹۸ با ۵۹.۹ میلیارد لیتر انجام شده است. این مقدار در سال ۱۴۰۰ با ۹۰۰ میلیون لیتر افزایش، رکورد انتقال ۶۰ میلیارد و ۹۰۰ میلیون لیتر فرآورده را ثبت کرد که بالاترین رقم انتقال فرآورده های نفتی در طول عمر خطوط لوله به شمار می آید. از میزان عنوان شده بنزین و نفت گاز حدود ۹۰ درصد فرآورده انتقالی را به خود اختصاص می دهد و باقی نیز دیگر فرآورده های نفتی است. همچنین مقدار انتقال نفت خام در سال ۱۴۰۰، حدود ۶۸ میلیارد لیتر بوده است که این مقدار در سال ماقبل از آن بیش از ۶۴ میلیارد لیتر بوده و به مقدار حدود ۶ درصد افزایش داشته است. بنابراین با انتقال ۶۷.۹ میلیارد لیتر در سال ۱۴۰۰، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت در زمینه انتقال نفت خام نیز رکوردی تازه را ثبت کرده است.
شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با داشتن ۱۹۴ مرکز انتقال نفت، فشارشکن و تأسیسات و ۲۹۶ ایستگاه مخابراتی وظیفه انتقال نفت خام و فرآورده های نفتی را به عهده دارد که این مهم با تلاش شبانه روزی کارکنان خطوط لوله و مخابرات نفت ایران انجام می شود؛ برخی از این خطوط از جمله خط ۲۶ اینچ بندرعباس - رفسنجان بسیار مهم و حیاتی اند که در مجموع ۳۱۵ هزار بشکه فرآورده در روز توسط این خط انتقال داده می شود. داخلی سازی ۱۰۰ درصدی تجهیزات موردنیاز صنعت انتقال نفت، توانمندی ساخت توربین های انتقال با توان بالا در داخل کشور، بهره برداری از پروژه جایگزینی خط لوله نظامیه اهواز - سبزآب در سال جاری، اجرای طرح پژوهشی با دانشگاه شریف در زمینه کشف سرقت غیرمجاز از خطوط لوله، پایش خطوط لوله نفت و فرآورده با استفاده از پهپاد، افزایش طول عمر خطوط لوله نفت و فرآورده کشور با انجام چند فاز پیگرانی های هوشمند، تعمیر اساسی 8 دستگاه توربین با قطعات داخلی و دریافت گواهینامه سیستم مدیریت انرژی در همه مناطق كشور نیز، از دیگر اقدام های مهم شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران در یک ساله گذشته به شمار می آید.
شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با سابقه 50 سال فعالیت در احداث پالایشگاه ها، مخازن ذخیره سازی، احداث خطوط لوله انتقال نفت خام و فرآورده های نفتی، بازوی اجرایی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی به شمار می آید. با روی کار آمدن دولت سیزدهم و تمرکز مدیران این شرکت بر تعمیق اولویت های ساختاری و نیز تکمیل پروژه های نیمه تمام سال های گذشته، برنامه ریزی هدفمندی برای بهره مندی حداکثری از منابع داخلی و استفاده از ظرفیت توان سازندگان داخلی انجام شده است تا گام های موثری در مسیر اجرای طرح های زیربنایی در بخش پایین دستی صنعت نفت برداشته شود. مجریان و دست درکاران اجرای پروژه های ثبت شده در این شرکت نیز اطمینان خاطر داده اند تا این طرح ها در کمترین زمان ممکن به ثمر برسد و برگ زرین دیگری در کارنامه شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران ثبت شود. طرح احداث خط لوله نایین- کاشان- ری، افتتاح بزرگ ترین واحد تقطیر کشور در پالایشگاه آبادان، احداث خط لوله ۲۶ اینچ بندرعباس-مهرآران، تکمیل خط لوله مهرآران- رفسنجان، احداث واحد گوگردزدایی از ته مانده ای برج تقطیر پالایشگاه اصفهان، راه اندازی پروژه برق رسانی به مراکز انتقال نفت بندرعباس، قطب آباد و مهرآران و احداث تلمبه خانه ها و پایانه های خط لوله بندرعباس- سیرجان از جمله مهم ترین طرح ها و پروژه های اولویت دار شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران به شمار می روند. قرار است اجرای این طرح ها با تامین منابع داخلی و با در نظر گرفتن توان اجرایی شرکت های دانش بنیان و فعالان داخلی تکمیل شود. همچنین تسریع در آماده سازی و پیگیری اجرای طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان، امضای تفاهم نامه با پژوهشگاه صنعت نفت در زمینه ارائه خدمات مشاوره و توسعه و تأمین دانش فنی واحدهای فرآیندی صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و دیگر صنایع داخلی و خارج از کشور و امضای تفاهم نامه با شرکت پالایش نفت لاوان به منظور انجام خدمات مطالعاتی و مهندسی پروژه احداث پتروپالایشگاه ۱۵۰ هزار بشکه ای را نیز می توان از اهم اقدام های مهم شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران در یک سال اخیر برشمرد.
رونمایی از کارنامه دولت سیزدهم در صنعت گاز
مشعلتامین پایدار انرژی به ویژه گاز همواره از دغدغه های دولت های مختلف بوده و در این مسیر، دولت سیزدهم در حالی فعالیت خود را آغاز کرد که در نخستین زمستان پیش رو با 150 میلیون مترمکعب ناترازی در تولید و مصرف گاز روبه رو بود. جواد اوجی، نفتی ترین وزیر نفت ایران (پس از شهید تندگویان) که سکانداری صنعت گاز را نیز در کارنامه داشت، در روزهای نخست آغاز به کار دولت با برگزاری نشست های کارشناسی و اجرای برنامه های کوتاه مدت تلاش کرد تا زمستان سال 1400 با کمترین محدودیت و تامین پایدار گاز مشترکان بخش خانگی از مرکز استان گرفته تا نقطه صفر مرزی سپری شود. با پای کار آمدن همه بخش ها و تلاش شبانه روزی کارکنان صنعت گاز، زمستان 1400 بدون قطع گاز مشترکان بخش خانگی در اقصی نقاط ایران اسلامی سپری شد؛ به طوری که جریان گاز در سردترین روزهای فصل زمستان و در مناطقی با دمای منفی ۳۰ درجه هم پایدار بود و این موضوع بارها از سوی مسئولان عالی رتبه کشور مورد تاکید و تقدیر قرار گرفت. در این میان، همسو با اجرای طرح های توسعه ای، احداث زیرساخت ها با هدف افزایش پایداری تامین گاز، برنامه ریزی برای افزایش ظرفیت تولید از بالادست و شتاب در اجرای طرح های بهینه سازی نیز در دستور کار قرار گرفت تا شاهد شکوفایی بیش از پیش صنعت گاز به عنوان پیشران اقتصاد کشور باشیم. دیپلماسی فعال انرژی نیز، از دیگر برنامه های وزارت نفت و صنعت گاز دولت سیزدهم بود که با هدف تحقق آن، افزایش حجم صادرات و سوآپ گاز طرح ریزی و با پیگیری مستمر اجرایی شد؛ برنامه ای که در عبور از زمستان 1400 و تامین بخشی از نیاز استان های شمالی کشور تاثیری بسزا داشت. بررسی کارشناسی و ارائه پیشنهادهای طرح های قابل طرح و تصویب در حوزه گازرسانی و مسئولیت های اجتماعی در سفر ریاست جمهوری به استان های کشور شامل 28 طرح در حوزه مسئولیت اجتماعی و 67 طرح در حوزه طرح های گازرسانی، انتقال و پالایش گاز، برخی دیگر از اقدام های حائز اهمیت مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران در یک سال گذشته بوده است.
افزون بر بهره برداری از توسعه مخزن شوریجه D، 2 کارخانه در مجتمع گوگردی سردار شهید سلیمانی نیز در این ایام گشایش یافت. این 2 کارخانه به منظور کاهش خام فروشی گوگرد و توسعه زنجیره آن در کشور با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و از محل گوگرد تولیدی پالایشگاه خانگیران ایجاد شده است. بر این اساس، سرمایه گذاری انجام شده برای آنها ۳۰۰ میلیارد تومان و ۲.۵ میلیون یوروست. محصولات و ارزش افزوده آن نیز گوگرد دانه بندی شده با ایجاد ارزش افزوده ۱۵ دلار به ازای هر تن، کود بنتونیتی با ایجاد ارزش افزوده 3 برابری نسبت به گوگرد کلوخه، گوگرد میکرونیزه با ایجاد ارزش افزوده هشت برابری نسبت به گوگرد کلوخه و کود اوره با پوشش گوگردی که هنوز در این مجتمع تولید نشده، است.
گازرسانی به روستاها را شاید بتوان یکی از مهم ترین برنامه های دولت در حوزه محرومیت زدایی، تحقق سیاست های عدالت اجتماعی و ایجاد رفاه و آرامش برای اهالی روستا برشمرد که زمینه ساز مهاجرت معکوس، رونق کسب وکار و حفظ محیط زیست شده است. هم اکنون حدود 35 هزار روستای کشور از نعمت گاز برخوردارند و بر اساس برنامه های تعریف شده تا 2 سال آینده، پرونده گازرسانی به روستاهای واجد شرایط بسته می شود. نکته حائز اهمیت، گازرسانی به روستاهای محروم و مرزی کشور است؛ موضوعی که با اقبال بسیار زیاد مردم روبه رو شده و افزون بر تامین انرژی، در حوزه های بهداشتی، اقتصادی و معیشتی نیز تاثیرگذار بوده است. با آغاز سفرهای استانی رئیس جمهور، مصوبات گازرسانی نیز افزون بر پروژه های دیگر با اولویت در دستور کار و مورد پیگیری قرار گرفت. بر این اساس، 291 روستای مصوبه سفر ریاست جمهوری که برای اجرای آن به 2 سال زمان نیاز بود، در کمتر از 6 ماه به بهره برداری رسید.
شرکت ملی گاز ایران برنامه های گوناگونی را به منظور تأمین امنیت انرژی در دستور کار قرار داده و مصمم است پروژه توسعه ذخیره سازی شوریجه D را در کوتاه ترین زمان ممکن عملیاتی کند. پروژه توسعه ذخیره سازی در مخزن شوریجه D با ۶۱۱ میلیون یورو سرمایه گذاری و طی سه سال انجام می شود. یکی از اهداف اصلی این پروژه دستیابی به جایگاه شایسته در زمینه ذخیره سازی گاز طبیعی است و با توجه به اینکه ذخیره سازی از اساسی ترین اولویت های دولت به منظور تثبیت توزیع گاز در فصول مختلف به شمار می آید، شرکت ملی گاز ایران با به کارگیری و بسیج ظرفیت های صنعتی و دانشی کشور و مدیریت مبتنی بر بهره وری، امنیت پایدار انرژی را به ساکنان شمال شرق کشور تقدیم خواهد کرد. در پروژه ذخیره سازی گاز در مخزن شوریجه D نخستین بار با طراحی ایرانی، کمپرسوری با فشار خروجی ۳۳۰ بار استفاده می شود که این توربوکمپرسور فراتر از نسل نو کمپرسورهای 1300 PSI است و فشار 5000 PSI را فراهم خواهد کرد. این پروژه به روش BOT (ساخت، بهره برداری و انتقال) اجرا می شود و پس از آنکه سرمایه گذار طی مدت سه سال پروژه را به بهره برداری رساند، راهبری و بهره برداری از تأسیسات ساخته شده به مدت ۲۰ سال در اختیارش خواهد بود که در این مدت هزینه های سرمایه گذاری مستهلک می شود و به پیمانکار بازمی گردد.
همسو با گازرسانی به بخش های مختلف، احداث خطوط انتقال گاز شهرها، تکمیل خطوط سراسری انتقال گاز، خط انتقال گاز دوم شمال و شمال شرق و احداث ایستگاه های تقویت فشار روی خطوط چهارم، ششم، هفتم، هشتم، نهم و یازدهم سراسری با بیش از 16 هزار میلیارد ریال اعتبار در دستور کار صنعت گاز قرار دارد. توسعه گازرسانی در استان هرمزگان، احداث تأسیسات زیربنایی و ساختمانی، بهینه سازی تأسیسات خطوط و ایستگاه های در حال بهره برداری، ارتقای تجهیزات اندازه گیری ایستگاه گاز صادراتی بازرگان، همچنین 5 طرح ذخیره سازی در مخازن شوریجه (فاز دوم) و سراجه (فاز دوم) از دیگر پروژه های کلان در حال اجرای شرکت ملی گاز ایران به شمار می آید. طرح کاهش فلرینگ/ کاهش انتشار SO2، احداث تصفیه خانه های پساب تولیدی در منطقه عسلویه، پروژه های تولید ساخت بار اول فناورانه، اجرای طرح افزایش بازده بازیافت اتان در ۹ پالایشگاه پارس جنوبی، هوشمندسازی شبکه توزیع گاز طبیعی، طرح ها و پروژه های مقاوم سازی تأسیسات و ساختمان ها در شرکت های تابع شرکت ملی گاز ایران، بخشی از پروژه های این شرکت را شامل می شوند.
اواخر سال گذشته بود که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور با حضور در شرکت ملی گاز ایران، افزون بر بازدید از مرکز دیسپچینگ و گفت وگو با مدیران ارشد این شرکت، پروژه هایی را در بخش های مختلف افتتاح کرد. بر این اساس، گازرسانی به ۱۴ شهر، 1 هزار و 459 روستا و 4 هزار و 114 واحد صنعتی با سرمایه گذاری ۵.۲ هزار میلیارد تومان افتتاح شد. همچنین عملیات گازرسانی به ۱۰ شهر، 1 هزار و 239 روستا و 1 هزار و 351 واحد صنعتی با محوریت مناطق کم برخوردار آغاز و 8 طرح انتقال گاز به ارزش ۲۰ هزار میلیارد تومان آغاز شد و در عین حال ۱۱ طرح انتقال گاز با سرمایه گذاری ۱۰ هزار میلیارد تومان به بهره برداری رسمی رسید.
بهره برداری و راه اندازی پروژه های مخابراتی در صنعت گاز نیز، از دیگر برنامه های دولت سیزدهم به شمار می آید. بر این اساس، راه اندازی و تحویل بخش اکتیو (فعال) پروژه مخابرات خط هفتم سراسری انتقال گاز کلید خورد و ساختمان های مخابراتی در طول مسیر خط هفتم سراسری انتقال گاز شامل ۳۴ ایستگاه مخابراتی در منطقه ۶ عملیات و ۱۱ ایستگاه در منطقه ۱۰ عملیات، همچنین کابل فیبر نوری از کیلومتر ۲۰۹ تا ۹۰۷ در منطقه ۶ عملیات انتقال گاز تحویل شد. با وجود همه مشکلات، با همکاری های کارشناسان منطقه ۶ عملیات، بخش اکتیو پروژه شامل SDH، سولار، پاور، باتری، شارژر و NMS تحویل شد. پوشش کامل ارتباطات VHF خط لوله هفتم سراسری برای استفاده در مواقع تعمیرات خط لوله و شرایط اضطرار و بحران، اتصال فیبر نوری و ارتباطات مخابراتی جنوب و جنوب شرق کشور به شبکه ارتباطات سراسری شرکت ملی گاز ایران طبق طرح جامع مخابراتی، از جمله دلایل راه اندازی ایستگاه های مخابراتی خط هفتم سراسری انتقال گاز است.
انتقال اطلاعات فشار و دما و دیگر اطلاعات ایستگاه های شیر بین راهی به دیسپچینگ ملی گاز و برقراری ارتباطات مخابرات صنعتی و پایدار (شامل صوت، تصویر، دیتا و متن) مناطق ۶ و ۱۰ با ستاد شرکت انتقال گاز ایران از دیگر اهداف عملیاتی این پروژه به شمار می آید. از سوی دیگر، طی یک سال گذشته، بخش کلیدی و راهبردی پروژه احداث مخابرات فیبر نوری و اسکادای خط لوله انتقال گاز «اهواز- دهگلان» به طول ۲۸۰ کیلومتر روی خط لوله ششم سراسری گاز با اتصال به خط سوم آذربایجان و مرکز دیسپچینگ منطقه ۷ عملیات انتقال گاز (مرکز IOC همدان)، طی یک سال گذشته به بهره برداری رسید. پروژه خط ششم سراسری گاز از مگاپروژه هایی است که از سوی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران به منظور گازرسانی به کریدور غرب کشور و کمک به صادرات گاز اجرا شد و اکنون بخش مهمی از مخابرات و اسکادای این خط عظیم گازی در گستره «اهواز- دهگلان» با هدف برقراری ارتباطات پرسرعت و ایمن میان سازمان های اصلی تولید، انتقال، توزیع و صادرات شبکه سراسری و ارسال اطلاعات مدیریت شبکه به دیسپچینگ شرکت ملی گاز راه اندازی شده است. این پروژه از چهار بخش تشکیل شده است که گستره های یکم تا چهارم آن، شامل «اهواز - دزفول»، «دزفول - کوهدشت»، «کوهدشت - بیستون» و «بیستون - دهگلان» است که در نهایت به بیجار و خط انتقال گاز سوم سراسری و از آنجا به مراکز اصلی دیسپچینگ همدان، تهران و اصفهان متصل می شود تا رینگ مخابراتی شرکت ملی گاز ایران در منطقه غرب کشور بیشتر تکمیل شود. همه این دستاوردها با تلاش شبانه روزی کارکنان شرکت ملی گاز ایران در همه بخش ها محقق و زمینه ساز سربلندی کشور در حوزه تجارت گاز و تامین پایدار انرژی در بخش های مختلف شده است. امید آنکه با اجرای طرح های بهینه سازی و بهره گیری از فناوری های نوین، گاز صرفه جویی شده در بخش خانگی به بخش های مولد و صادرات گاز اختصاص یابد و زمینه ساز رونق تولید، ایجاد ارزش افزوده و درآمدزایی ارزی برای کشور شود.
کارنامه یک ساله صنعت پتروشیمی در دولت سیزدهم
مشعل صنعت پتروشيمي ايران با عبور از جهش اول و در بخش های پایانی جهش دوم خود و رسيدن به ظرفیت بيش از 100 ميليون تن محصولات متنوع قرار دارد. این عملکرد در شرایطی محقق شده است که تحریم های مستقیم صنعت نفت و پتروشیمی از سوی قدرت های بزرگ اعمال شده و شرایط اقتصادی داخلی و کرونا فعالیت مجتمع های تولیدی و پروژه های در حال ساخت را تهدید می کرد. با این همه صنعت پتروشیمی در آستانه جهش سوم خود به دنبال تحولاتی بزرگ و زیرساختی است و در دولت سیزدهم در نتیجه توجه به این حوزه پرسود، این تلاش ها افزون تر و بیش از پیش شده اند.
طبق پیش بینی ها در صنعت پتروشیمی و در آستانه جهش سوم، حداقل ۵۰ طرح فعال در صنعت پتروشیمی وجود دارد که طبق برنامه تا پایان ۱۴۰۴ به بهره برداری می رسند و ظرفیت تولید سالانه محصولات پتروشیمی را به بیش از ۱۳۵ میلیون تن می رسانند. در حدود یک سال اخیر و در دولت سیزدهم اقدام های اساسی در جهت اجرای طرح های راهبردی صنعت پتروشیمی با هدف توسعه هوشمند صنعت و جهت توسعه زنجیره ارزش و تولید محصولات متنوع مورد نیاز صنایع داخلی در 3 گروه طرح های خوراک ترکیبی، طرح های تولید پروپیلن و طرح های پیشران برنامه ریزی شده است. همچنین برنامه ريزي طرح های پیشران صنعت پتروشیمی در شش زنجیره متانول، پروپیلن، اتیلن، بنزن، بوتیلن و اوره براساس بررسی تقاضای بازار داخلی و میزان واردات صورت گرفته است. این طرح ها موجب تحریک وتشویق سرمایه گذاری گسترده در زنجیره پائین دستی خود در سطح كشور می شوند و در حال حاضر اجراي بخشی از این طرح ها فعال شده اند.
از سوی دیگر در قالب طرح های جهشي توسعه صنعت پتروشیمی (تا افق 1404) که مشتمل بر 35 طرح پتروشیمی است، ظرفیت اسمی این صنعت (با احتساب طرح های پیشران) به حدود 140 میلیون تن در سال افزایش خواهد یافت. نکته قابل توجه، افزایش سهم محصولات میان دستی و پایین دستی با ارزش افزوده بالاتر در سبد محصولات پتروشیمیایی کشور است. چندی قبل هم از میان پروژه های باقی مانده از جهش دوم، پروژه پتروشیمی دی آریا پلیمر خمین با ظرفیت 175 هزارتن در سال به بهره برداری رسمی رسید. در این واحد پتروشیمی، 17 گرید هموپلیمر و 11 گرید کوپلیمر تولید خواهد شد که در حدود 17 درصد از پلی پروپیلن مورد نیاز صنایع پایین دستی کشور را تامین می کند. پیش بینی می شود با بهره برداری از این واحد پلی پروپیلن در شهرستان خمین 350 شغل مستقیم و 1200 شغل غیر مستقیم ایجاد شود.
پتروشیمی ها در شرایط اقتصادی سخت داخلی و تحریم های مستقیم و ناجوانمردانه و تنها گذاشتن شرکت های خارجی، وظیفه مهم تامین ارز را به عهده داشته و توانسته اند بخش زیادی از ارز مورد نیاز دولت را تامین کنند. مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی همواره بر این ارزآوری تاکید کرده و گفته است: «عرضه به موقع ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی به سامانه نیما باعث می شود ثبات بهتری بر اقتصاد کشور حاکم شود». بر این اساس در سال 1400 بیش از 40 میلیون تن تولیدات پتروشیمی داشتیم که 10 میلیون تن به داخل عرضه و 30 میلیون تن هم صادر شده که از محل این 30 میلیون تن صادرات محصولات پتروشیمی، تا پایان سال گذشته ۱۴ میلیارد دلار ارزآوری برای کشور حاصل شد. جواد اوجی، وزیر نفت هم اعلام کرد که صنعت پتروشیمی امسال کمک شایانی به درآمد ارزی کشور داشته است و به جرأت می گویم این مقدار تنه به تنه درآمدهای حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی می زند. وزیر نفت همچنین اعلام کرده است که پارسال از صادرات محصولات پتروشیمی ۱۲.۵ میلیارد دلار به سامانه نیما واریز شده است.
یکی دیگر از تحولات مهم صنعت پتروشیمی که در واقع رقم زدن آینده ای درخشان است، امضای تفاهم نامه ۷.۵ میلیارد دلاری هلدینگ های پتروشیمی به همراه کنسرسیومی از شرکت های داخلی با شرکت ملی نفت بود که سهم هلدینگ های پتروشیمی حدود 3 میلیارد دلار محاسبه شده است. بر اساس این پنج تفاهم نامه ، هلدینگ خلیج فارس مسئولیت مطالعه توسعه مخزن مارون، مارون خامی و جمع آوری گازهای همراه میدان های دارخوین و غرب کارون را به عهده دارد، همچنین مشارکت گروه باختر، پترو فرهنگ و پارس پترو زاگرس وظیفه مطالعه توسعه میدان های گازی گردان، خارتنگ و پازن را به عهده خواهند داشت، ضمن آنکه مشارکت مجموعه های اهداف و مهندسی و ساختمان نفت وظیفه مطالعه توسعه مخزن گازی قلعه نار و میدان نفتی آذر را به عهده دارند و افزون بر این شرکت پالایش پارسیان سپهر وظیفه استحصال اتان از ۹ پالایش پارس جنوبی را عهده دار می شود. صنعت پتروشیمی پیش از این هم با شروع پروژه بزرگ بید بلند خلیج فارس وعملیات اجرایی چند مگا پروژه دیگر، اهتمام خود را برای ورود به بخش بالادست نفت و سرمایه گذاری در بخش نفت اعلام کرده بود، اما با این تفاهم نامه که به زودی تبدیل به قرارداد می شود، این حضور و اثرگذاری در صنعت نفت را اثبات خواهد کرد.
یکی از مهم ترین دستاوردهای صنعت پتروشیمی که تبدیل به یکی از نقاط قوت آن در تولید داخل و صادرات محصولات شده، دستیابی به دانش فنی تولید انواع کاتالیست های مورد نیاز صنعت پتروشیمی بوده است. این مهم به خصوص در دولت سیزدهم مورد حمایت جدی قرار گرفته و جواد اوجی، وزیر نفت که در روز پتروشیمی در شرکت پژوهش و فناروی پتروشیمی حاضر شده بود، قول های جدی را برای این هدف مهم به فعالان این عرصه داد. مرتضی شاهمیرزایی هم در نشست مشترک جواد اوجی، وزیر نفت با اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که بر اساس برنامه ریزی ها تا چهار سال آینده ایران قصد دارد در صنعت کاتالیست های مورد نیاز مجتمع های پتروشیمی کشور به خودکفایی کامل برسد، ضمن اینکه یکی از بندهای مهم تفاهم نامه 40 میلیارد دلاری اخیر ایران و روسیه، انتقال تجربیات ساخت انواع کاتالیست های صنعت پتروشیمی بوده که قرار است با همکاری شرکت های دانش بنیان اجرا شود. در صورت اجرایی شدن این تفاهم نامه، بخش بازارقابل توجهی برای کاتالیست های تولیدی شرکت ها فراهم شده است و زمینه ساخت و همکاری بیشتر با شرکت های روسی فراهم می شود.
ورود صنعت پتروشیمی به حوزه پتروپالایشگاه ها نیز، یکی از تحولات این صنعت در دولت سیزدهم بوده است. این صنعت به طور مشخص با امضای تفاهم نامه 11 میلیارد دلاری پتروپالایشگاه شهید سلیمانی و پتروپالایشگاه جاسک با 7 میلیارد دلار سرمایه گذاری، وارد حوزه ای متفاوت و پر سود برای خود و کشور شده است. هلدینگ خلیج فارس به عنوان نماینده صنعت پتروشیمی در این پروژه ها حضور دارد و به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، بخشی از سهام دو پتروپالایشگاه که یکی در کنار پالایشگاه خلیج فارس و دیگری در منطقه جاسک قرار دارد، در بورس عرضه می شود و با این کار ضمن استفاده از مشارکت مردمی جلو افزایش بی رویه نقدینگی گرفته می شود. به گفته اوجی، این پتروپالایشگاه ها در کنار تولیدات معمول خود، خوراک لازم برای واحدهای پایین دست پتروشیمی های موجود در مجاور خود را نیز فراهم می کنند، از این رو از خام فروشی جلوگیری و نفت خام با ارزش افزوده بیشتری تولید می شود.
مروری بر دستاوردهای عام المنفعه وزارت نفت در دولت سیزدهم
مشعل وزارت نفت در مسیر پیشبرد اهداف توسعه ای خود، رویکردی مثبت و قابل توجه را به منظور توسعه و عمران مناطق محروم در پیش گرفته؛ به گونه ای که ضمن برنامه ریزی برای انجام پروژه های مختلف آموزشی، فرهنگی، بهداشتی، خدماتی، ورزشی و راهسازی، نقشی موثر در رونق و شكوفایی اجتماعی و فرهنگی مردم مناطق محروم داشته است. نوسازی مدارس، افزایش سرانه فضاهای آموزشی، ورزشی و درمانی، راهسازی، توانمندسازی نیروهای بومی، آب رسانی و اجرای پروژه های دفع فاضلاب شهری و توسعه منابع طبیعی، از جمله رویکردهای مسئولیت اجتماعی شرکت ملی نفت ایران در استان های نفت خیز و گازخیز به شمار می رود که به ویژه در یک سال اخیر با جدیت و تلاش بیشتری پیگیری و اجرایی شده است.
جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود، بر ایفای مسؤولیت های اجتماعی صنعت نفت تأکید بسیار داشته است، به نحوی که بتازگی هم اعلام کرده، در یک سال گذشته بالغ بر 14 هزار میلیارد تومان از منابع وزارت نفت، به طرح های عام المنفعه تخصیص داده شده است. آبرسانی به روستاهایی که با تنش آبی روبه رو هستند، احداث بیمارستان و تامین تجهیزات بیمارستانی، طرح های آموزشی و راهسازی و بهسازی معابر از اهم اقدام ها و امکانات وزارت نفت در بخش مسؤولیت های اجتماعی است. همچنین حمایت از کمیته امداد و سازمان بهزیستی کشور و متعاقب آن کمک به مددجویان تحت پوشش این سازمان ها هم از دیگر پشتیبانی های وزارت نفت در امر خطیر مسؤولیت اجتماعی بوده است. اوجی همچنین سیاست وزارت نفت دولت سیزدهم را اینگونه تبیین می کند که ما معتقدیم،مردم عزیز ما باید از قبل نفت بهره لازم را ببرند و منافع حاصل از آن را در سفره خود ببینند. این سیاست وزارت نفت و دولت است و از همه مهم تر آنکه این اقدام ها برکات بی شماری را به کارمان خواهد داد.
در این راستا مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران در چند سال گذشته در مسیر اولویت و ارجحیت مسئولیت های اجتماعی توانسته است در مناطق نفت خیز اقدام های ارزنده ای انجام دهد و می توان گفت طرح ها و برنامه های اجراشده، اثری خیره کننده بر توسعه پایدار این صنعت، همچنین رضایت مردم، جوامع محلی و پیرامونی در این منطقه گذاشته است. بر این اساس، از ابتدای شهریور 1400 تا نوزدهم مرداد امسال، تعداد 386 پروژه به تفکیک 20 طرح آموزشی، 121 پروژه ورزشی، 31 طرح بهداشتی و درمانی، 16 پروژه راه، 7 طرح آبرسانی و برق رسانی، 178 طرح هادی و 13 طرح خدماتی با اعتباری بالغ بر 4 هزار و 977 میلیارد ریال اجرایی شده است.
به این منظور مدیریت نظارت بر طرح های عمران مناطق نفت خیز شرکت ملی نفت ایران به مناسبت هفته دولت، گزارشی از عملکرد خود در حوزه مسئولیت های اجتماعی در استان های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، فارس و چهارمحال و بختیاری، استان هایی که فعالیت های نفت در آنها شاخص تر از دیگر استان ها بوده، ارائه داده است. خدمات عام المنفعه شرکت ملی نفت ایران محدود به این پنج استان نیست؛ همچنین عملکرد اعلام شده در این گزارش، فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت های تابع شرکت ملی نفت ایران را در برنمی گیرد و شرکت های تابع نیز هرکدام به نوبه خود اقدام های بسیاری را در حیطه فعالیت های CSR به ثمر رسانده اند یا در دست اقدام دارند که به طور مستمر در این زمینه نیز اطلاع رسانی می شود. آنچه در ادامه می آید، تنها بخشی از خدمات سوی شرکت ملی نفت ایران در حوزه مسئولیت های اجتماعی با محوریت مدیریت نظارت بر طرح های عمران مناطق نفت خیز است.
معابر روستاهای دشت آزادگان استان خوزستان به منظور توسعه و محرومیت زدایی و خدمت به جامعه روستایی در مناطق نفت خیز و بهره مندی بیشتر روستاییان از امکانات خدماتی و ارتقای کیفیت آسایش با توجه به علاقه مندی آنها به سکونت در روستاها و توسعه روستایی با صرف اعتباری افزون بر ۳۰ میلیارد ریال بهسازی و آسفالت شد. این معابر شامل روستاهای بریچیه سفلی، جرگه سیدعلی، جلالیه جنوبی، جلیزی عبدالرضا، سید عزیز و صگورفریح بود که خردادماه امسال پس از بهسازی و آسفالت، به مردم شریف این روستاها تحویل داده شد. همچنین بهسازی معابر روستاهای شهرستان سیروان استان ایلام به منظور توسعه، محرومیت زدایی، خدمت به جامعه روستایی و عمل به مسئولیت های اجتماعی با صرف اعتباری افزون بر ۲۰ میلیارد ریال انجام شد. این طرح بهسازی شامل آسفالت ۱۴ هزار متر مربع، قیرپاشی و احداث ۲۰۳ متر جوی و جدول در روستاهای سرتنگ، لرینی، اسلامیه و نثارمله ماران بوده که هم اکنون تکمیل و به مردم شریف این روستاها تحویل شده است.
همچنین مدیریت نظارت بر طرح های عمران مناطق نفت خیز در آذرماه سال گذشته با اختصاص ۹۰ میلیارد ریال اعتبار معابر ۱۵ روستای دیگر این استان را بهسازی و بازسازی کرد. این معابر در روستاهای تل بردی، جولکی، بیدبلند، شهرک وحدت، کوتک محمد کریم، امیر چراغعلی، امیرعسکر، بنه قیطاس، بنه کریم، تغلی ال عباد، زیر زرد، سرچشمه سفلی، صباحی، عین حماد، قلعه شیخ شامل زیرسازی و آسفالت به طول ۷۵۳۰ و به سطح ۵۲۷۱۶ مترمربع با همکاری بنیاد مسکن استان خوزستان تکمیل شد و به بهره برداری رسید.
با توجه به نبود سرانه فضای ورزشی در روستاها و کمک به فعال شدن جوانان و نوجوانان، همچنین توسعه زیرساخت های ورزشی، تأمین و ارتقای سلامت مردم، ایجاد و توسعه شور و نشاط اجتماعی، گسترش ورزش در سطوح مختلف جامعه و افزایش سرانه ورزشی در مناطق نفت خیز، ۶ پروژه زمین چمن مصنوعی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد و با صرف اعتباری افزون بر ۵۰ میلیارد ریال، ۱۱ زمین چمن مصنوعی در روستاهای استان هرمزگان با صرف اعتبار ۲۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال و 5 زمین در استان فارس با اعتباری بالغ بر 15 میلیارد و 500 میلیون ریال احداث و به سازمان ورزش و جوانان این استان ها به عنوان دستگاه بهره بردار تحویل داده شد. فضاهای ورزشی در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد درب کلات شهرستان دنا، روستاهای روشن آباد، سرپری، دره لبک، شهرستان کهگیلویه، روستای کلاغ نشین شهرستان گچساران و روستای اسلام آباد دهنو شهرستان چرام احداث شده و چمن های مصنوعی در روستاهای استان هرمزگان شامل سرسماد، هرمودر، گوران، شمیل، کهتک، خورلور، دهنو، سرخون، طاشکویه، میمند، برکه و سلطان بوده که تکمیل شده و به بهره برداری رسیده است. روستای ریگون در شهرستان سپیدان، آشنا در شهرستان خنج، درز در شهرستان لارستان، ده کهنه در شهرستان لامرد و جویجان در شهرستان ممسنی نیز، از جمله روستاهای استان فارس به شمار می روند که از سوی نفت به بهره برداری رسیده است.
خط انتقال و شبکه توزیع آب آشامیدنی دو روستای شهرستان قشم به منظور پایداری بیشتر و تأمین و توزیع آب آشامیدنی در روستاهایی که پیش از این فاقد شبکه آب رسانی بوده اند، با صرف اعتبار ۲۸ میلیارد ریالی (اعتبار در نظر گرفته شده برای این پروژه افزون بر ۸۵ میلیارد ریال بوده است)، ۱۸ کیلومتر خط انتقال و شبکه توزیع آب آشامیدنی به روستاهای معتمدآباد و نقاشه در شهرستان قشم استان هرمزگان تکمیل و به آبفای استان هرمزگان به عنوان دستگاه بهره بردار تحویل داده شد. با بهره برداری از این پروژه، ۵۰۰ نفر از مردم این روستاها از آب آشامیدنی سالم بهره مند می شوند.
دبستان ۶ کلاسه در روستای سواحل شهرستان عسلویه را با صرف اعتبار ۲۷ میلیارد ریالی ساخت و به آموزش و پرورش استان بوشهر تحویل داده شد. این مدرسه در ۷۱۵ متر مربع ساختمان اصلی، ۷۴ متر مربع سرایداری و هزار و 877 مترمربع محوطه سازی و با هدف آگاه سازی افراد جامعه، تأکید بر اهمیت آموزش و ایجاد محیط مناسب برای تحصیل دانش آموزان و توانمندسازی اقشار کم برخوردار و تربیت نسلی آگاه احداث شده است.
طرح هادی در دو روستای وحدت و پتک دیناروند شهرستان دهلران و ۸ روستا و شهر مورموری شهرستان آبدانان با اعتبار ۷۸.۵ میلیارد ریالی شرکت ملی نفت ایران اجرا شد و به بهره برداری رسید. طرح هادی در دو روستای وحدت و پتک با اعتباری معادل 20 میلیون و500 هزار ریال از محل اعتبارات شرکت ملی نفت ایران- قیر یارانه ای اجرا شده است؛ در روستای وحدت برای 5 هزار و 270 مترمربع و در روستای پتک برای 3 هزار و 900 مترمربع آسفالت استفاده شده است. طرح هادی در هشت روستا و شهر مورموری نیز با اعتباری بالغ بر ۵۸ میلیارد ریال از محل اعتبارات شرکت ملی نفت ایران انجام شده است. لایه اساس، آسفالت، جدول و دال استفاده شده در این پروژه شامل ۲۵۰۰ مترمربع در وچکبود سفلی، 4 هزار مترمربع در ژیور، ۳۵۰۰ مترمربع در سیاهگل، 3 هزار مترمربع در انجیره، ۲۵۰۰ مترمربع در چم کبود، ۲۵۰۰ مترمربع درگل کل سفلی، 4 هزار مترمربع در ماهوته، 3هزار مترمربع در شهر مور موری و ۵۵۰ متر جدول و ۳۰ متر دال در سرپله است. مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز در دی ماه سال گذشته با اختصاص ۷۶ میلیارد ریال اعتبار و با هدف خدمت به جامعه روستایی در مناطق نفت خیز، معابر هفت روستای استان خوزستان را بازسازی و بهسازی کرد. این معابر در روستاهای سرجولکی شهرستان آغاجاری، پیرآباد، تل بردی، شهرک مطهری، لنگر علیا در شهرستان بهبهان، دوکوهک و شهرک شهید رایگانی در شهرستان رامهرمز با همکاری بنیاد مسکن استان خوزستان تکمیل شد و به بهره برداری رسید.
فضیلت اهل بیت علی(ع) از زبان حضرت باقر(ع) نقل شده، آنگاه که جابر سلام رسول خدا(ص) را به او رساند که حضرت او را باقر العلم نامیده است، امام باقر(ع) فرمود: و اللّه یا جابر لقد اعطانى اللّه علم ماکان و ما هو کائن الى یوم القیامه اى جابر به خدا سوگند خداوند علم گذشته و آینده تا روز قیامت را به من عطا کرده است. سخنانى از میان احادیث حضرت باقر(ع) انتخاب شده و به صورت پرسش و پاسخ بیان مىشود.
این پرسش همیشه مطرح است که چرا در منابر و مجالس از قرآن و احادیث اهل بیت(ع) استفاده مىشود؟ آیا بهتر نیست به جاى این سخنان که مربوط به قرون گذشته است، از سخنان دانشمندان فعلى مخصوصا از نوع غربى آن استفاده کنیم که هم جدید است و هم روشنفکران بهتر مىپسندند و هم نشانه اطلاع منبرى از زمان است و هم پُز عالى دارد؟
قرآن کریم از طرف خود جواب داده است: «و ننزّل من القرآن ما هو شفاءٌ و رحمةٌ للمؤمنین؛ از قرآن چیزى نازل کردیم که شفادهنده و رحمت براى مؤمنان است.»
و اما پاسخ امام باقر(ع): «انّ حدیثنا یحیى القلوب؛ به راستى حدیث(سخن) ما دل های مردم را زنده مىکند.»
مراد از این قلوب، قلب های گوشتى نیست، بلکه مراد روح و روان انسان است که گاه بر اثر نرسیدن غذاهاى معنوى مىمیرد و یا بر اثر گناه قساوت پیدا مىکند.
على(ع) فرمود: و ما قست القلوب الّا لکثرة الذّنوب؛ و دل ها قساوت پیدا نمىکند، مگر به جهت زیاد گناه کردن
به بیان دیگر، بسیارند کسانى که ادعا مىکنند شیعیان شما هستند، خوب است بدانیم شما چه کسانى را شیعه واقعى خود مىدانید؟
پاسخ امام باقر(ع): «ما شیعتنا الّا من اتّقى اللّه و اطاعه؛ شیعه ما، تنها کسى است که تقواى الهى پیشه کند(خدا ترس باشد) و از خداوند اطاعت کند.»
و در ادامه فرمود: «و ما کانوا یعرفون الّا بالتّواضع و التّخشّع و اداء الامانة و کثرة ذکر اللّه و شناخته نمىشدند، مگر با تواضع و فروتنى، خشوع، اداى امانت و زیاد ذکر خدا گفتن.»
و ضمنا اضافه فرمود که شیعیان چند دستهاند و یک نوع آن طلاى ناب است:
«شیعتنا ثلاثة اصنافٍ صنف یأکلون النّاس بنا و صنفٌ کالزّجاج ینمّ و صنفٌ کالذّهب الاحمر کلّما ادخل النّار ازداد جودةً؛ شیعیان ما سه دستهاند: گروهى ما را وسیله درآمد از مردم قرار دادهاند و گروهى همچون شیشهاند (که هم زود مىشکنند و هم هرچه اسرار دارند، آشکار مىسازند) و گروهى چون طلاى(ناب) سرخ هستند که هر چه بیشتر داخل آتش شوند، بر خوبى آنها افزوده مىشود(و هرچه سختى و رنج در راه دین ببینند، آبدیدهتر و مقاومتر مىشوند)».
حضرت باقر(ع) فرمود: «مروا شیعتنا بزیارة قبرالحسین بن على(ع) فان اتیانه یزید فى الرّزق و یمدّ فى العمر و یدفع مدافع السوء؛ شیعیان ما را امر کنید به زیارت قبر حسین بن على(ع)، زیرا زیارت او باعث افزایش روزى و طولانى شدن عمر و دفع بدی ها مىشود.»
یزید رزّاز از حضرت صادق(ع) و ایشان از پدرش امام باقر(ع) نقل کرده که آن حضرت فرمود: «اعرف منازل الشّیعة على قدر روایاتهم و معرفتهم فانّ المعرفة هى الدّرایة للرّوایة و بالدّرایة للرّوایة یعلوالمؤمن الى اقصى درجات الایمان؛ بشناس مقام شیعیان را از طریق مقدار روایات آنها و معرفت و شناختشان، زیرا معرفت همان فهم روایت است و با فهم روایت مؤمن (و شیعه) به درجات بالاى ایمان مىرسد.»
حال که فهمیدیم سخنان شما دل ها را زنده مىکند و شیعه شما باید داراى قلوب زنده و داراى کمالات باشند، خوب است بدانیم برترین کمالات حقیقى انسانى از دیدگاه امام باقر(ع) چه چیز است؟
امام باقر(ع) مىفرماید: «الکمال کلّ الکمال التّفقّه فى الدّین و الصّبر على النّائبة و تقدیر المعیشة؛ همه کمال در شناخت عمیق و خوب فهمیدن دین و شکیبایى در پیشامدها و اندازه نگه داشتن در زندگى است.»
به بیان دیگر، مىدانیم کسى که راه کمال را نپیماید و در بیراهه و در مسیر گناه قدم بردارد، به بلاهایى در دنیا و آخرت گرفتار مىشود. خوب است از زبان حضرت باقر(ع) بدانیم بدترین مجازات الهی در دنیا چیست؟
پاسخ امام باقر(ع): «ما ضرب عبدٌ بعقوبةٍ اعظم من قسوة القلب؛ هیچ بندهاى به کیفرى بزرگتر از سنگدلى و سخت دلی کیفر نشد.»
راز این مسئله را حضرت باقر(ع) در سخن دیگرى آشکار کرد؛ آنجا که فرمود: «اعلم انّه لاعلم کطلب السّلامة و لاسلامة کسلامة القلب؛ بدان که هیچ علمى چون طلب سلامت نیست و هیچ سلامتى مانند سلامت قلب نیست.»
به یقین مىتوان گفت که مقصود حضرت فقط علم پزشکى و سلامتى جسم و جان و قلب گوشتى نیست، بلکه سلامتى قلب از گناهان و قساوت نیز مقصود است.
و از جمله گناهانى که سلامت قلب را به خطر مىاندازد و قساوت را در پى دارد، تکبر است.حضرت باقر(ع) فرمود: «ما دخل قلب امرءٍ شىءٌ من الکبر الّا نقص من عقله مثل ما دخله من ذلک قلّ ذلک او کثر؛ چیزى از کبر در قلب مرد داخل نمىشود، مگر آنکه به همان مقدار از عقلش کاسته مىشود، خواه کم باشد یا زیاد.»
آرى، متوجه شدیم که نافرمانى خدا، بدترین مجازات را که قساوت قلب باشد، در پى دارد، اکنون جا دارد از محضر حضرت باقر(ع) با زبان حال بپرسیم که برترین بندگى و طاعت خداوند چیست تا در کنار عبادات واجبه به انجام آن اقدام کنیم؟
حضرت باقر(ع) در پاسخ این سؤال مىفرماید: ما عبد اللّه بشىءٍ افضل من عفّة بطنٍ و فرجٍ؛ خداوند با چیزى برتر از عفت شکم و دامن پرستیده نشده است.از این روایت استفاده مىشود که عبادت، فقط عبادت های مرسومه واجب و مستحب نیست بلکه در معناى عام، عفت جستن و دورى از لقمه حرام نیز عبادت و بلکه عبادت برتر شمرده مىشود.
همچنین به فرموده حضرت باقر(ع)، در نجوایى که خداوند در کوه طور با موسى(ع) داشت، فرمود: ابلغ قومک انّه ما یتقرّب الىّ المتقرّبون بمثل البکاء من خشیتى و ما تعبّد لى المتعبدون بمثل الورع من محارمى؛(16) به قومت برسان که هیچ چیزى تقرب جویان به سوى من را مانند گریه از خوف من به من نزدیک نمىسازد و هیچ عبادتى از عبادتگران من مانند دورى از حرام هاى من ارزشمند نیست. راز این برترى آن است که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «عبادت (خداوند از طریق نماز و سایر عبادات) با خوردن لقمه حرام، مانند ساختن خانه بر روى ریگ یا بر آب است.»
حضرت رقیه فرزند امام حسین(ع) است . یکی از کتابهای کهن که در زمینه حضرت رقیه مطالبی نقل نموده، کتاب اللهوف از سیدبن طاووس است. وی می نویسد: «شب عاشورا که حضرت سیدالشهدا(ع) اشعاری در بی وفایی دنیا میخواند، حضرت زینب(س) سخنان ایشان را شنید و گریست. امام(ع) او را به صبر دعوت کرد و فرمود: «خواهرم، ام کلثوم و تو ای زینب! تو ای رقیه و فاطمه و رباب! سخنم را در نظر دارید [و به یاد داشته باشید] هنگامی که من کشته شدم، برای من گریبان چاک نزنید و صورت نخراشید و سخنی ناروا مگویید و خویشتن دار باشید. بعد از واقعه عاشورا دشمن تمام کسانی را که زنده مانده بودند ، اسیر کرد. میان این اسرا، یک دختر کوچک هم دیده می شد. این دختر کوچک رقیه بود. رقیه دختر امام حسین(ع) که حالا بعد از شهادت پدرش به همراه عمه اش زینب و اسرای دیگر به طرف شام می رفت.
از داخل خرابه های شام، صدای یک کودک به گوش می رسید. تمام کسانی که در میان اسرا بودند، می دانستند که این صدای رقیه دختر کوچک امام حسین است. رقیه از خواب بیدار شده بود و سراغ پدرش را می گرفت. گویا خواب پدرش را دیده بود. در این حال یزید، دستور داد سر امام حسین(ع) را به رقیه نشان بدهند. وقتی حضرت رقیه(س) سر بریده پدرش امام حسین(ع) را دید، با فریاد و ناله خودش را روی سر بریده پدرش انداخت و همان جا، از دنیا رفت. مرقد مطهر حضرت رقیه(س) در سوریه نزدیک به قبر حضرت زینب(س) است.
وجود حضرت رقیه بنت الحسین(س) یکی از پرنزاع ترین موضوع های در کربلاست و در خصوص حضور چنین شخصیتی، مصیبت هایی که بر او وارد شده و اتفاقاتی که برای وی افتاده است، در میان صاحب نظران اختلاف نظر فراوانی وجود دارد. در بین بعضی از مورخان شیعه وجود حضرت رقیه مورد شک قرار گرفته است. برای مثال، شیخ عباس قمی در کتاب نفس المهموم که پیرامون وقایع کربلاست و نیز در منتهی الامال که بخش مهمی از آن به وقایع کربلا اختصاص دارد، می گوید: من در هیچ سند معتبری راجع به حضرت رقیه چیزی ندیدم، ولی چون شیخ صدوق آن را نقل کرده است، از قول وی آن را نقل می کنم.
نام حضرت رقیه به این اسم، در هیچ یک از کتب مقتل قدیمی و معتبر تاریخی که از زمان شهادت امام حسین(ع) تا قرن ششم هجری نوشته شده است اعم از ارشاد، اعلام الوری، کشف الغمة و دلائل الامامه ذکر نشده است و برای نخستین بار شیخ عباس قمی با استناد به گفته های شیخ صدوق، نحوه شهادت حضرت رقیه را در کتاب منتهی الامال شرح می دهد.
سکوت مقتل نویسان تا قرن ششم و مدتی بعد از آن درباره حضرت رقیه(س) و یادداشت بر جای مانده از شهید مطهری درباره بود یا نبود حضرت رقیه(س) در کربلا باعث شده است که زمزمه های تشکیک درباره وجود حضرت رقیه در جریان کربلا در زمان معاصر هم به گوش برسد.
خیلی از نویسنده های قدیمی که گزارشی از شرح شهادت حضرت رقیه در کتاب هایشان نیامده است، بارها و بارها در حاشیه شرح اتفاقات کربلا نامی از رقیه(س) آورده اند؛ برای مثال در صفحه ۱۱۴ از کتاب لهوف می خوانیم که امام حسین(ع) خویشان را به صبر دعوت کرده و فرموده اند: « یا اُختَاه، یا اُم کُلثُوم وَ اَنتِ یا زَینَب وَ اَنتِ یا رُقَیّه وَ اَنتِ یا فاطِمَه و اَنتِ یا رُباب! اُنظُرنَ اِذا أنَا قُتِلتُ فَلا تَشقَقنَ عَلَیَّ جَیباً وَ لا تَخمُشنَ عَلَیَّ وَجهاً وَ لا تَقُلنَ عَلیَّ هِجراً : خواهرم، ام کلثوم و تو ای زینب! تو ای رقیه و فاطمه و رباب! سخنم را در نظر دارید [و به یاد داشته باشید] هنگامی که من کشته شدم، برای من گریبان چاک نزنید و صورت نخراشید و سخنی ناروا مگویید.» در هر دو متن نام حضرت رقیه(س) به عنوان یکی از مخدرات اهل بیت(ع) آمده است. احتمال قوی این است که ایشان همان رقیّه بنت الحسین(ع) است.
عطر ماندگار: از بیانات رهبر معظم انقلاب
یکی از مصادیق قوت را امروز دنیای اسلام دارد مشاهده می کند و آن، راهپیمایی اربعین است؛ وَ اَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّة. راهپیمایی اربعین قوت اسلام است، قوت حقیقت است، قوت جبهه مقاومت اسلامی است که این جور اجتماع عظیم میلیونی راه می افتند به سمت کربلا، به سمت حسین، به سمت قله و اوج افتخار فداکاری و شهادت که همه آزادگان عالم باید از او درس بگیرند. از روز اول هم که اربعینی به وجود آمد، اهمیت اولین اربعین به همین اندازه بود. اهمیت اربعین اول این بود که رسانه پرقدرت عاشورا است. از روز عاشورا تا روز اربعین - بنا بر یک روایت روزی است که اهل بیت برگشتند به کربلا- این 40 روز، 40 روز فرمانروایی منطق حق در میان دنیای ظلمانی حاکمیت بنی امیه و سفیانی ها بود. رسانه حقیقی [یعنی] فریاد زینب کبری، فریاد حضرت سجاد؛ در کجا؟ در کوفه، در شام، در آنجایی که ظلمات محض بود؛ اینها بزرگ ترین رسانه بود. همین ها بود که عاشورا را نگه داشت، همین ها بود که عاشورا را به امروز رساند. تاریخ و ریشه این روز اربعین و ماجرای اربعین این است. آن روز اهل بیت(ع) طوفانی به پا کردند با این حرکت 40 روزه؛ یک طوفان به پا شد در آن اختناق عجیب. در آن روزگار، اختناق این قدر است که دور و بر امام حسین، فرزند پیغمبر، نوه پیغمبر، جگرگوشه زهرای اطهر، ۷۲ نفر بیشتر باقی نمی مانند. در یک چنین روزگاری، ماجرای توابین را در کوفه به وجود آورد، مدینه را منقلب کرد، شام را منقلب کرد، به طوری که رژیم سفیانی برافتاد؛ این حرکت عظیم اربعینی زینب کبری و اهل بیت(ع) بود.
21/07/1398
پیشکسوت روابط عمومی صنعت گاز از دوران اسارت می گويد
مشعل مردی از دیار ادیبان، مشروطه خواهان، علامه ها و سرداران عاشورایی تبريز قهرمان پروراست. او بیشتر عمر خود را در حوزه روابط عمومی گذرانده و از پیشکسوتان اين عرصه به شمار می آيد. مهربان، مودب، متواضع و آيينه تمام نمای روابط عمومی است. محمدرضا بخشعلی زاده، رئيس روابط عمومی منطقه 8 عمليات انتقال گاز ایران از جمله آزادگان و جانبازان عزيز است كه سعی كرده در روزگار پس از جنگ و دوره ثبات كشور نيز در عرصه سازندگی فعال، كوشا و اثرگذار باشد. اين جانباز و آزاده سرافراز جنگ تحميلی می گويد: سال 1365 به خدمت سربازی رفتم. يك سال از خدمت خود را در ستاد مشترک واحد صداوسیمای ارتش جمهوری اسلامی ايران واقع در چهارراه قصر سپری کردم و سپس داوطلبانه به منطقه جنگی اعزام شدم. بعد از 27 ماه خدمت و در جريان عمليات غافلگيرانه به اسارت دشمن درآمدم كه اين دوران، سه سال به طول انجاميد. لازم است عنوان كنم كه در همان عمليات غافلگيرانه و در بحبوحه محاصره دشمن مورد اصابت تركش خمپاره قرار گرفتم و مجروح شدم.
وقتی تركش خوردم، به دلیل موج انفجار چند ساعتی بيهوش بودم. وقتی به خود آمدم، دیدم شلوارم كاملا قرمز شده است. فهميدم كه ران پای چپم تركش خورده و خونريزی می کند. خاك سوخته به سروصورتم چسبيده بود. ساعت ها زیر آفتاب سوزان، پای تركش خورده و خونريزی شديد را تحمل می كردم؛ اما تحمل شهادت دوستان و همرزمان كه از فرط تشنگی با دست های بسته، چشم فرو می بستند، از همه چیز دردناك تر بود.
روزها گذشت و بعد از چند ماه حضور در اردوگاه، اتاقی به عنوان كلينيك ايجاد شد و از اسرا، آنهایی كه پزشكی يا پرستاری بلد بودند، به كار طبابت مشغول شدند.
از آنجا که یک پاچه شلوارم را به خاطر خون آلود بودن، بریده بودند، روزی با كاردی كه از بچه های آشپزخانه مخفيانه و شبانه گرفتم، پاچه سالم آن را از زانو بريدم و با اضافه كردن جيب به پهلو، توانستم با نخ حاشيه پتو و توری پنجره به عنوان سوزن، شلواركی درست كنم كه این اقدام من، دوستانم را به تعجب واداشت و از آن روز اسم من شد: «محمد خياط!»
بعد از يك سال نمايندگان صليب سرخ چرخ خیاطی با خود به اردوگاه آوردند. اسرا كه در آن زمان، در فضای كوچك اردوگاه مشغول قدم زنی بودند، با ديدن چرخ خیاطی داد زدند: محمد خياط، محمد خياط...
عراقی ها فكر كردند که شورش شده، از این رو اقدام به شليك تير هوايی كردند؛ اما با حضور در بين اسرا متوجه شدند که دوستان با ديدن چرخ خیاطی اسم من را صدا می زدند و بعد از آن من شدم خياط اردوگاه!
پروردگار متعال، قدرت سازگاري با محيط و شرايط را در نهاد مخلوق خود قرار داده كه اگر غير از اين بود، تحمل سختی ها و تغييرات، غیرممکن به نظر می رسيد.
يقينا قطع رابطه با دوستان، جدا شدن از خانواده و دوری از تعلقات اجتماعی بسيار سخت است؛ اما ما در كوتاه ترين مدت به زندگی در شرايط جديد عادت كرديم. علاوه بر اين، ايمان و اعتقادات، همچنين خصوصيات روحی افراد در پذيرفتن شرايط موثر است. باید اذعان داشت که فضای معنوی و دوستانه ای بين اسرا حاكم بود؛ چراکه وقتی رقابتي در کار نيست، وقتی كسی به قدرت طلبی فكر نمی كند، وقتی برتری جویی، اولويت زیستن نيست يا كسی درصدد مال اندوزی نيست، می توان دوستی خالصانه و ایثارگونه را در خاک دشمن معنا کرد.
معتقدم که اسارت فکر و اندیشه، بدترین نوع اسارت است. رهایی افکار از بند، به آگاهی و همت خود انسان بستگی دارد. با توجه به فلسفه آفرینش، روزهای دربند، فرصت مغتنمی بود برای خودسازی، رهایی از خودخواهی و تقویت عزم و اراده.
رئیس روابط عمومی منطقه 8 عملیات انتقال گاز ایران، با پیوند اسارت و روابط عمومی، درباره وجه اشتراکشان می گوید: هر دو به ارتباط مداری، خویشتن داری، ایثار، فداکاری و سواد رسانه ای نیاز دارند.
بخشعلی زاده ادامه می دهد: فعالیت و فلسفه وجود هر دو، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی است و سنگ صبوری در طینت و مرام هر دو مورد موج می زند. می توان گفت که اسارت، موجب تقویت و افزایش روابط عمومی فرد می شود. اسارت همچون روابط عمومی، خود یک رسانه است؛ چراکه هدف آن، پیام رسانی و بیان واقعیت هاست. اسارت می آموزد که موفقیت و سربلندی سازمان را به امتیازات فردی ترجیح بدهید.
به گفته پیشکسوت روابط عمومی صنعت گاز، اسارت، همت و تعصب سازمانی را افزایش می دهد. به این دلیل که آیینه دورنمای اسارت، فلسفه هستی و معیشت را بیشتر نشان می دهد و انسان به این نقطه می رسد که هدف از آفرینش، نیکی، مهربانی و خدمت به خلق خداوند است.
اسارت نشان می دهد که دنیا رو به فناست و پایه سازمانی و سمت و مقام از دست رفتنی است. آنچه ماندنی و ماندگار است، دیگر یاری و ردپایی است که از خود به جا می گذاریم و مهم حرمت، شان و منزلت همکارانی است که برای تعالی سازمان قدم برداشته اند. اسارت می آموزد که قدرشناس باشیم و قدر داشته های خود را بدانیم. بهترین داشته هایی که خداوند متعال عنایت فرموده، همنوع و همکارانی است که در کنار ما فعالیت می کنند. اسارت می آموزد که میز سازمانی را به همکارمان ترجیح ندهیم و همه باید برای تعالی سازمان و سربلندی کشور عزیزمان تلاش کنیم. اسارت درس تحمل، بردباری، گذشت و چشم پوشی برای رسیدن به اهداف والا را تعلیم می دهد.
رئیس روابط عمومی منطقه 8 عملیات انتقال گاز ایران با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره آزادگان می گوید: رهبر معظم انقلاب، تعبیر بسیار زیبایی درباره آزادگان دارند. ایشان می فرمایند: «صبر و استقامت آزادگان به اسلام آبرو بخشید.»
فرزند ملی پوش هندبالیست نفتی:
مشعل توپ بازی در مدرسه، او را به سوی رشته پرتحرک هندبال کشاند، تا جایی که حالا بعد از قهرمانی در آسیا، در سن 17 سالگی در مسابقات جهانی به میدان می رود و افتخارآفرینی می کند.
مائده عشاقی، فرزند نفتی که به رویاهای کودکی خود جامه عمل پوشانده، حالا می خواهد در رشته هندبال بانوان، دیگر آرزوهای خود در این رشته را محقق کند.
پدرش در پالایشگاه نفت تهران کار می کند و برادرش هم هندبالیست است. مائده عشاقی ابتدا همراه تیم ملی نوجوانان هندبال ایران با قهرمانی در آسیا تاریخ ساز شد و سپس در اولین حضور در مسابقات جهانی موفق شد برای نخستین بار همراه با تیم هندبال، بعد از صعود از گروه خود در دور مقدماتی، به دور اصلی مسابقات صعود کند و درنهایت بعد از رقابت با بزرگان جهان در این رشته در مکان شانزدهم دنیا قرار بگیرند. این اولین تیم هندبال ایران است که در تاریخ این رشته و رشته های تیمی زنان ایران به دور اصلی صعود و با تیم های اروپایی بازی کرده است.
در همین خصوص، با مائده عشاقی، فرزند نفتی که در مسابقات جهانی هندبال حضور داشته، گفت وگویی داشتیم که با هم می خوانیم.
متولد تهران هستم.۹سال است که رشته هندبال را دنبال می کنم و از ۴سال گذشته تا کنون در لیگ برتربا تیم تأسیسات دریایی بازی می کنم. همچنین ۲سال است که عضو تیم ملی نوجوانان ایران شده ام و بعد از نخستین قهرمانی در آسیا به مسابقات جهانی اسکوپیه در کشور مقدونیه رفتیم.
من از سن نونهالی واز کلاس چهارم ابتدایی به هندبال علاقه مند شدم. در همان سال بود که از طریق مدرسه در مسابقات آموزشگاه های تهران شرکت کردم. سپس مربیان استعدادیابی، من را انتخاب کردند و از اینجا به بعد بود که به دنیای هندبال وارد شدم و با تمرین و مسابقات مستمر توانستم خودم را به تیم ملی برسانم.
علاقه زیادی به رشته هندبال داشتم. خانواده ام نیز از من حمایت کردند وتشویق های آنها برای دنبال کردن این رشته، به من دلگرمی داد. برادرم هم هندبال بازی می کند و در انتخاب این رشته و ادامه کار من تأثیر گذار بود. سرکار خانم دکتر سلوکی، نخستین مربی من در این رشته ورزشی بودند.
اولویت من، همیشه درس خواندن بوده و خانواده ام هم همیشه تاکید داشتند که ابتدا درس و بعد ورزش. برای همین در کنار درس، ورزش را ادامه دادم؛ البته اولویت اول من ورزش و هندبال بود (با خنده)؛ اما با توجه به خواسته پدر و مادرم به درس هم اهمیت دادم و ورزش باعث نشد که به مشکل بخورم. امسال دیپلم گرفتم و در کنکور هم شرکت کردم و باید بگویم در درس هم مثل ورزش، خیلی موفق هستم.
ابتدا در مدرسه و در بازی های آموزشگاهی شرکت می کردم که حس و حال خوبی داشت؛ اما نخستین مسابقه مهم من بعد از مسابقات استانی، مسابقات کشوری بود که در بالاترین سطح برگزار می شد. حضور در این مسابقات واقعاً برای من بهترین حسی بود که تا آن زمان تجربه می کردم. در آن سن و در مسابقات، بهترین شوتیست تیم شدم.
۴سال است که در لیگ برتر با تیم تهرانی تأسیسات دریایی کار می کنم و مقام دوم و سوم لیگ برتر را همراه با تأسیسات دریایی کسب کردم. از 2 سال پیش تاکنون عضو تیم ملی هستم که در آسیا موفق شدیم قهرمان شویم و سپس در مسابقات جهانی شرکت کردیم و مقام ۱۶جهان را به دست آوردیم.
مسابقات، از سطح بالایی برخوردار بود؛ چرا که بهترین های دنیا در آن شرکت داشتند. ما هم واقعاً پر از انگیزه بودیم. تک تک بازیکن ها به دنبال این بودند که بهترین بازی خود را به نمایش بگذارند.
شرکت در این رقابت ها برای ما خیلی خوب بود؛ چون برای نخستین بار هندبال دنیا را از نزدیک دیدیم و تجربه زیادی کسب کردیم که نمی توانستیم در بازی های داخلی و حتی آسیایی این تجربه ها را به دست بیاوریم.
ما توانستیم در رقابت با بهترین تیم های دنیا در جایگاه شانزدهم قرار بگیریم. برای نخستین بار یک تیم بانوان ایرانی در رشته های توپی توانست از گروه خود صعود کند که این دستاورد بزرگی بود.
از سوی دیگر باید بگویم ما تیم یک دستی بودیم و تمام توان خود را به کار گرفتیم. از نظر تجربه از بازیکن های اروپایی کمی عقب بودیم؛ اما تمام تلاش خود را در مسابقات به کار گرفتیم و توانستیم مربی ها را راضی نگه داریم.
در تمام بازی ها حضور داشتم و باید بگویم بازی با تیم های اروپایی تجربه بسیار خوبی بود که به دست آوردم.
شیرین ترین خاطره ورزشی ام قهرمانی آسیا و سپس حضور در مسابقات جهانی است و خدا را شکر هیچ خاطره تلخی از هندبال ندارم.
مثل همه ورزشکاران دوست دارم در المپیک شرکت کنم و در مسابقات جهانی و حتی المپیک مقام خوبی به دست بیاورم؛ اما مهم ترین هدفم لژیونر شدن و بازی در بهترین تیم اروپاست.
از پدر و مادرم تشکر می کنم که در این راه من را حمایت کردند. همچنین از تمام مربیانم که باعث پیشرفت من شدند. امیدوارم با تیم ملی ایران، به عناوین بهتری برسم و این راه ادامه داشته باشد.
از مسؤولان می خواهم که به ورزش بانوان بیشتر اهمیت بدهند؛ چون استعدادهای خوبی در تمام رشته ها، بخصوص هندبال داریم و معتقدم که اگر دختران ایرانی حمایت شوند و زمینه ورزش حرفه ای برای آنها فراهم شود، می توانند در مسابقات جهانی بهترین نتایج را بگیرند.
کارکنان حراست شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران_ منطقه فارس اردوی یکروزه دره نوردی و آب نوردی ویژه در تنگ تامرادی استان کهگیلویه و بویراحمد برگزار کردند.علی حسینی، مسؤول امور ورزش منطقه با اعلام این خبر گفت: به درخواست رئیس حراست منطقه، اردوی یکروزه دره نوردی و آب نوردی فنی ویژه کارکنان حراست با هدف آمادگی جسمانی و ایجاد شورونشاط در دستور کار این واحد قرار گرفت. وی افزود: این اردو، با در نظر گرفتن تمامی موارد ایمنی، اخذ بیمه های ورزشی، جاده، مسؤولیت مدنی و با استفاده از تجهیزات و وسایل مناسب، زیر نظر مربیان و راهبران آموزش دیده و دارای صلاحیت از باشگاه کوهنوردی ردپا انجام شد. حسینی، یکی از ویژگی های این اردو را عملیات کار با طناب، انواع گره، فرود عمودی با طناب، ایجاد زیپ لاین و فرود مورب نام برد.
مدیرعامل باشگاه فرهنگی- ورزشی مناطق نفت خیز جنوب مربیان تیم های نوجوان و جوانان نفت اهواز را انتخاب و معرفی کرد. طی حکمی از سوی اسکندر فرهمند، مدیرعامل باشگاه فرهنگی- ورزشی مناطق نفت خیز جنوب، حسین بختیاری زاده، بازیکن اسبق فولاد خوزستان و تیم منتخب خوزستان به عنوان سرمربی تیم نوجوانان نفت اهواز انتخاب و معرفی شد.حسین بختیاری زاده، یکی از مربیان بازیکن ساز و با اخلاق فوتبال خوزستان است که تاکنون چند عنوان قهرمانی در سطح کشوری و استانی با تیم های پایه نفت اهواز کسب کرده است.همچنین در حکمی دیگر، مهراز مرادی به عنوان سرمربی تیم جوانان نفت اهواز برای رهبری این تیم در رقابت های لیگ دسته یک جوانان کشور انتخاب و معرفی شد.مهراز مرادی، سرمربی فصل گذشته تیم فوتبال جوانان نفت اهواز که از مدرسان دانشگاه و بازیکن اسبق تیم بزرگسالان نفت اهواز است که دوباره به عنوان سرمربی تیم جوانان نفت اهواز معرفی شد.
در نشست مدیرکل سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت با مدیرعامل حفاری مطرح شد:
نشست هم اندیشی، بررسی ظرفیت ها، چالش ها، مشکلات، راهکارها، زیرساخت ها و برنامه های امور ورزش شرکت ملی حفاری ایران با حضور حمیدرضا گلپایگانی، مدیرعامل و رئیس هیأت مدیره شرکت ملی حفاری ایران؛ منصور قنبرزاده، مدیرکل سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت؛ افشار، رئیس امور ورزش و تربیت بدنی شرکت ملی نفت ایران و کبوتران، معاون اداره سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت و مدیر باشگاه فرهنگی- ورزشی ملی حفاری و روابط عمومی شرکت ملی حفاری در اهواز برگزار شد.
در این جلسه، ابتدا حمیدرضا گلپایگانی، مدیرعامل و رئیس هیأت مدیره شرکت ملی حفاری ایران با اشاره به اینکه باشگاه فرهنگی- ورزشی این شرکت در ردیف قدیمی ترین باشگاه های صنعت نفت است، خواهان اهتمام ویژه وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران به توسعه زیرساخت ها، روزآمدی و تامین نیازهای ورزشی این شرکت شد.
حمیدرضا گلپایگانی در نشست با مدیرکل سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت و رئیس امور ورزش و تربیت بدنی شرکت ملی نفت ایران، معاونت اداره تربیت بدنی وزارت نفت گفت: امور ورزش و تربیت بدنی و باشگاه فرهنگی- ورزشی این شرکت از نظر فضای ورزشی امکانات خوبی دارد؛ اما نیازمند به روزرسانی تجهیزات و ملزومات مربوط به رشته های مختلف ورزشی است.
وی در ادامه افزود: این شرکت به موازات کار و تلاش در حیطه وظایف سازمانی و پاسخگویی به نیازهای صنعت نفت، از زمان شکل گیری شرکت، توجه به ورزش های همگانی و قهرمانی را با هدف سلامت کارکنان به عنوان سرمایه های اصلی سازمان و خانواده های آنان در سرفصل برنامه های خود دانسته و بر توسعه این مهم تاکید دارد.
گلپایگانی در ادامه اظهار کرد: امور ورزش و تربیت بدنی شرکت در سال های اخیر تعمیم ورزش های همگانی را با جدیت دنبال می کند و باشگاه فرهنگی- ورزشی نیز در موضوع ورزش قهرمانی در چند رشته نسبت به ایجاد تیم ها و پرورش نیروهای مستعد از میان کارکنان و خانواده های آنان اقدام کرده که شاهد حضور فعال در رقابت های لیگ استانی، باشگاه های کشور و مسابقات بین المللی در قالب اعزام تیم ها و ورزشکاران از طریق فدراسیون های ورزشی کشور بوده و هستیم. مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در ادامه، گسترش ورزش در مناطق عملیاتی و اردوگاه های دستگاه های حفاری را مورد تاکید قرار داد و تصریح کرد: برنامه ریزی و توجه جدی به این امر و تامین نیازها و تجهیزات لازم، موجب سلامت جسمانی و روانی و شادابی در میان کارکنان اقماری و عملیاتی که در شرایط خاص اقلیمی و دور از خانواده مشغول انجام وظیفه هستند، شده و در نتیجه افزایش بهره وری و بالا رفتن بازده و ارائه کار ایمن و با کیفیت را به دنبال خواهد داشت.
شایان ذکر است، این نشست باهدف هم اندیشی، بررسی ظرفیت ها، چالش ها، مشکلات، راهکارها، زیرساخت ها و برنامه های امور ورزش شرکت ملی حفاری ایران و نحوه استفاده بهینه و نگهداری استخر قهرمانی شرکت که دارای کاربری برای مسابقات ملی و بین المللی است، برگزار شد.
منصور قنبرزاده، مدیرکل سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت در این نشست گفت: با توجه به تاکید وزیر نفت، سیاست های این وزارتخانه توسعه و تعمیم ورزش در میان کارکنان و خانواده های آنان است. وی در ادامه افزود: موضوع سلامت کارکنان، از نکات مهمی است که در شورای سلامت صنعت نفت پیگیری می شود و در همین ارتباط برنامه ریزی، پی جویی و تامین نیازهای ورزشی مجموعه شرکت ها با هدف حفظ و ارتقای سلامت کارکنان و ایجاد نشاط و شادابی در میان آنان بسیار با اهمیت است. قنبرزاده با بیان اینکه با هدف فراگیر شدن و توسعه ورزش در این صنعت، به دنبال استانداردسازی و متناسب سازی فضاها و امکانات موجود شرکت ها و توسعه آنها بنا به ضرورت هستیم، اظهار کرد: شرکت ملی حفاری ایران، امکانات ورزشی خوبی مانند استخر قهرمانی تازه ساخت دارد که لازم است در مورد نحوه نگهداری و استفاده بهینه از آن، برنامه ریزی مدونی انجام شود. مدیرکل سلامت و تربیت بدنی وزارت نفت با این توضیح که برنامه ریزی در مورد مسائل و موضوعات ورزشی در شورای عالی ورزش صنعت نفت پیگیری می شود، گفت: توسعه و گسترش ورزش های همگانی با توجه به تعدد رشته ها و برگزاری المپیادهای ورزشی از جمله مواردی است که در دستور کار، تعریف و پی جویی می شود. در این نشست هادی افشار، رئیس امور ورزش و تربیت بدنی شرکت ملی نفت ایران نیز درباره سیاستگذاری و برنامه های این شرکت با هدف حمایت از ورزشکاران و توسعه فضاهای ورزشی و تامین نیازها توضیحاتی ارائه کرد.
همکاران دوچرخه سوار شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، منطقه جنوب شرق، در مرکز انتقال نفت یزد با هدف توسعه ورزش همگانی، جاده موسوم به سلامت را رکاب زدند.
یاسر دهقانی، مسؤول امور ورزش منطقه با اشاره به اینکه ورزش موجب ارتقای آمادگی جسمانی و نشاط روحی می شود، گفت: به همین منظور، کارکنان مرکز انتقال نفت یزد در یک حرکت دسته جمعی، مسیر رفت وبرگشت جاده یزد به شهر تفت را به مسافت 40 کیلومتر و طی مدت 2 ساعت و نیم با شعار «ورزش دوست سلامتی» رکاب زدند.
گفتنی است، شهر تفت در جنوب غربی استان یزد و در دامنه رشته کوه های شیرکوه واقع شده است.
اعضای تیم کوهنوردی و صعودهای ورزشی شرکت نفت ستاره خلیج فارس، قله 5137 متری آرارات در کشور ترکیه را فتح کردند.
تیم کوهنوردی و صعودهای ورزشی شرکت نفت ستاره خلیج فارس در نخستین صعود بین المللی خود، موفق به فتح قله 5137 متری آرارات شد.
اعضای تیم کوهنوردی و صعودهای ورزشی شرکت نفت ستاره خلیج فارس را در این صعود، محمد صدیقی، سید محمود موسوی و غلامرضا رحیمی تشکیل می دادند.
این تیم صبح سه شنبه 18 مرداد، حرکت به سمت قله آرارات (کمپ یک)، صبح چهارشنبه 19 مرداد حرکت به سمت قله (کمپ دو) و بامداد پنج شنبه 20 مرداد ساعت یک بامداد حرکت به سمت قله آرارات ترکیه را شروع کردند و ساعت ۶:۳۰ دقیقه صبح بعد از 6 ساعت کوهپیمایی در هوایی سرد، موفق به فتح این قله شدند.
مراسم معارفه رئیس و دبیر هیأت بدنسازی مناطق نفت خیز جنوب اهواز، با حضور مدیرعامل باشگاه فرهنگی- ورزشی مناطق نفت خیز جنوب برگزار شد.
در این معارفه، صادق قربانی به عنوان رئیس و رمضان نعماوی به عنوان دبیر هیأت بدنسازی انتخاب شدند.
صادق قربانی از قهرمانان اسبق وزنه برداری جهان و سرپرست کلینیک طبی ورزشی مجموعه ورزشی امام رضا(ع) شهرک نفت اهواز و رمضان نعماوی از مربیان برجسته این رشته ورزشی هستند.
در ادامه اسکندر فرهمند، مدیرعامل باشگاه فرهنگی- ورزشی مناطق نفت خیز جنوب، نگاه برنامه محور در مسیر توسعه این رشته ورزشی پرطرفدار، حمایت از نخبگان ورزشی، ایجاد فضایی سالم، نظارت بر کار مربیان را از انتظارات مورد نظر خود اعلام کرد.
کشتی گیر عضو آکادمی ملی حفاری ایران با درخشش خود در رقابت های استعدادهای خوزستان، جواز حضور در مسابقات کشوری را کسب کرد.
فراز رستمی از فرزندان کارکنان شرکت ملی حفاری ایران و محصول آکادمی باشگاه فرهنگی- ورزشی شرکت ملی حفاری ایران، ضمن قهرمانی در رقابت های دسته ۷۵ کیلوگرم رقابت های نونهالان استعدادهای برتر استان خوزستان، مجوز حضور در رقابت های کشوری و انتخابی تیم ملی را به دست آورد.
راهنمای استفاده از صفحات نشریه مشعل
- بزرگنمایی یا کوچک نمایی تصاویر : Scroll (غلطک) ماوس
با امکان جابجایی پس از بزرگنمایی صفحات
- دسترسی به متن خبر: دابل کلیک روی تصاویر صفحات