شرحی بر فعالیت های مرکز انتقال نفت کرمانشاه (منطقه غرب)
اراده ای از جنس خط لوله
مشعل هريک از مناطق 12 گانه شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، در گستره اي از ايران، مسئوليت انتقال نفت خام و فرآورده هاي آن را به عهده دارند. فعاليتي بی وقفه و توقف ناپذیر. شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب، يکي ازهمين مناطق است. منطقه اي که کارکنان آن همه هم وغم خود را مي گذارند تا سيالات درون خطوط به مبادي مصرف برسند تا اين چرخه در پهنه غربي کشور معطل نماند. اين منطقه عملياتي با مرکزيت کرمانشاه، شامل چهار مرکزانتقال نفت شهر، کرمانشاه، پايطاق و برداسپي است. تامين خوراك نيروگاه سيكل تركيبي سنندج، تامين خوراك نفت خام پالايشگاه كرمانشاه، تامين بخش اعظم فرآورده هاي سوختي استان هاي كرمانشاه و كردستان، تامين خوراك نفت سفيد پتروشيمي، تامين و نگهداري سيستم هاي مخابراتي حوزه استحفاظي و... از اهم وظایف شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب است. در گزارش پیش رو با جلال حیاتی، رئیس مرکز انتقال نفت و تاسیسات انتهایی کرمانشاه و علیرضا عزیزی، مسئول عملیات این مرکز هم صحبت شدیم و آنها از فعالیت های مرکز انتقال نفت کرمانشاه در حوزه های مسئولیتی خود سخن گفتند.
دقيقا درضلع جنوبي پالايشگاه كرمانشاه، مركز انتقال نفت و تاسيسات انتهايي كرمانشاه واقع شده است. این مرکز در زميني به مساحت 2. 5 هكتار قرار گرفته است که از سطح دريا هزار و 300 متر ارتفاع دارد. مركز انتقال نفت و تاسیات انتهای کرمانشاه در سال 85 و بهمنظور ارسال فرآورده هاي نفتي (نفت سفيد، نفت گاز و بنزين) به وسیله خط 10 اینچ به تاسيسات سنندج افتتاح شد. اين مركز نفت خام را از خط 8 و 16 اينچ دريافت مي كند و به پالايشگاه کرمانشاه تحويل مي دهد. اینها اطلاعاتی هستند که جلال حیاتی، رئیس مرکز انتقال نفت و تاسیسات انتهایی کرمانشاه در ابتدای صحبت های خود به آن اشاره می کند. وی از فارغ التحصیلان رشته مهندسی مکانیک دانشگاه صنعت نفت است و 28 سال سابقه فعالیت در صنعت نفت را در کارنامه کاری خود دارد. تکنیسین تعمیرات مکانیک، مهندس تعمیرات مکانیک، رئیس واحد نگهداری و تعمیرات مکانیک، معاونت فنی منطقه غرب و در اداره مرکز انتقال نفت و تاسیسات انتهایی کرمانشاه، مسئولیت هایی هستند که وی در28 سال گذشته به عهده داشته است.
احداث نخستین خط لوله در نفت شهر
حیاتی، رئیس مرکز انتقال نفت و تاسیسات انتهایی کرمانشاه درباره پیشینه تاریخی این مرکز می گوید: با پیدایش نفت در نفت شهر، نخستین خط لوله در سال 1314 به طول 230 کیلومتر و با قطر 3 اینچ از نفت شهر تا کرمانشاه احداث و راه اندازی شد. این خط لوله که به عنوان چهارمین خط لوله انتقال نفت و فرآورده های نفتی در کشور محسوب می شد، وظیفه تامین خوراک پالایشگاه کرمانشاه را عهده دار شد. با گسترش پالایشگاه این شهر و به دنبال آن افزایش ظرفیت، خط 3 اینچ به 4 اینچ تغییر پیدا کرد که سرانجام در فاصله سال های 1348 تا 1350 و با احداث پالایشگاه جدید کرمانشاه و نیاز به تامین خوراک آن که امری اجتناب ناپذیر می نمود، خط لوله 8 اینچ جایگزین خط 4 اینچ شد. در آن زمان فقط تاسیسات انتهایی وجود داشت که نفت خام سبک را از نفت شهر دریافت می کرد و به پالایشگاه تحویل می داد. وی در ادامه به نقش بارز و تاثیرگذار مرکز انتقال نفت کرمانشاه به دلیل تامین سوخت مورد نیاز مناطق غرب کشور در زمان جنگ تحمیلی اشاره و عنوان می کند: در سال 59 و همزمان با آغاز جنگ تحمیلی و با به اشغال درآمدن نفت شهر ازسوی رژیم بعث عراق، بهره برداری از خط 8 اینچ متوقف شد. پالایشگاه کرمانشاه به دلیل شرایط و اهمیت راهبردی، نیاز به خوراک داشت؛ به همین دلیل احداث خط لوله افرینه- کرمانشاه به قطر 16 اینچ و به طول 172 کیلومتر در فروردین ماه سال 61 آغاز شد و در آبان ماه سال 62 مورد بهره برداری قرار گرفت که افزون بر نفت خام سنگین جنوب، انتقال فرآورده را نیز به شهر کرمانشاه برعهده داشت. این روند کماکان ادامه داشت تا اینکه پس از پایان جنگ و بیرون راندن دشمنان از نفت شهر و بازسازی مراکز آسیب دیده، خط 8 اینچ نیز مجددا با تلاش کارکنان غیور، زحمت کش و ایثارگر که هیچگاه یاس به دل راه نداده اند، با همتی راسخ و در کوتاه ترین زمان ممکن، راه اندازی و به بهره برداری رسید. رئیس مرکز انتقال نفت و تاسیسات انتهایی کرمانشاه با بیان این که در سال 85 خط لوله 10 اینچ انتقال فرآورده کرمانشاه- سنندج به طول 126 کیلومتر به منظور تامین سوخت مورد نیاز ساکنان این شهر راه اندازی و با این اقدام مرکز انتقال نفت کرمانشاه نیز به تاسیسات انتهایی این شهر افزوده و احداث شد، نقش حیاتی این مرکز و تاسیسات جانبی آن در تامین سوخت استان های کرمانشاه، کردستان و بخشی از استان ایلام را کلیدی ارزیابی می کند و می افزاید: وظیفه این مرکز تامین خوراک پالایشگاه کرمانشاه به وسیله خطوط لوله 8 و 16اینچ، تامین خوراک پتروشیمی بیستون (LAB)، تامین نفت گاز به عنوان سوخت مورد نیاز نیروگاه سیکل ترکیبی سنندج از طریق خط لوله 10 اینچ و همچنین تامین بنزین موتور، نفت سفید و نفت گاز مورد نیاز شرکت پخش فرآورده های نفتی مناطق کرمانشاه و سنندج است.