وجه تمایز با دیگر سکوها
از جمله شرایط سختی که در صحبت کارکنان سکوی نصر مورد اشاره قرار می گیرد، اعزام روزانه به سکوهای اقماری اطراف است.
صادق توسلی، معاون سکو می گوید: فاصله بسیار زیاد سکوهای اقماری با سکوی مادر که محدوده عملیاتی 24 کیلومتر درغرب و حدود 14 کیلومتردر شرق را شامل می شود، وجه تمایز نصر با دیگر سکوهای خلیج فارس است. به ندرت می توان سکویی سراغ گرفت که این میزان با سکوی مادر فاصله داشته باشد. با توجه به آنمن (unman) بودن سکوهای اقماری در این حوزه، نفرات در بخش های مختلف هر روز سوار بر شناور به 11 سکوی اقماری می روند و شب برای اسکان باید به همین سکوی مادر بازگردند. مسئله شناور اهمیت زیادی دارد تا سرکشی و تعمیرات تحت شعاع قرار نگیرد.
موضوع دیگر که سکوی نصر را از دیگر سکوها متمایز می کند این است که تمام 64 حلقه چاه تولیدی نصر، پمپی است که با توجه به قدمت آن و افت فشار، برقی شده اند؛ بنابراین در این حوزه هیچ چاه طبیعی وجود ندارد. توسلی با اشاره به این ویژگی و اهمیت و نقش برق در سکوی نصر می گوید: باید برق با کیفیت و پایدار برای حفظ تولید داشته باشیم و از آنجا که در سکوی نصر نیروگاهی وجود ندارد، برق آن با دو رشته کابل33 هزار ولت از جزیره سیری تامین می شود. بعد از آن کابل های زیردریایی در این سکوها توزیع می شود و با ترانس به الکتروموتور درون چاهی می رود. براین اساس تولید در اینجا به برق وابسته است.
افزون بر برق، از جزیره سیری یک خط 20 اینچ آب تزریق وجود دارد که در میدان های دنا و سیوند برای ازدیاد برداشت و حفظ تولید تزریق آب به درون چاه انجام می شود. در ازای دریافت این انرژی دریافتی یک خط لوله 16 اینچی نفت به مسافت 33 کیلومتر و یک خط گاز 10 اینچ هم کار ارسال گاز به سمت جزیره را انجام می دهد.
فیلد فاتح مشترک با امارات 15 کیلومتر با مرز آبی این کشور فاصله دارد و سکوهای اماراتی زمانی که رطوبت هوا کم است، قابل مشاهده است. فیلد فاتح اکثر سکوها که آن مرزهای آبی تعیین شده، در سمت امارات قرار دارد تعدد سکوهای امارات بیش از 30 سکو است. هر اتفاقی رخ دهد، سریع اتاق کنترل مادر در جریان قرار می گیرد و مثل پروژه اسکادا است.
طرح افزایش تولید
میزان فعلی تولید نصر با طرح های توسعه ای قرار است در یک سال آینده افزایش یابد و به زودی در این موقعیت دکل حفاری مستقر خواهد شد. دکل DCI در سکوی DPH میدان الوند در حال حفاری است. سمت غرب سکو برنامه تعویض پمپ و موتور چهارحلقه چاه است که از خط خارج شده و قرار است با این دکل در سرویس قرار گیرد. ظرفیت اسمی نصر 90 هزار بشکه در روز است. دو تفکیک کننده در نصر وجود دارد که 45 هزار بشکه نفت را می تواند فرآورش کند. به دلیل افت فشار مخزن و دیگر مسایل این تولید افت داشته است. هر پمپ موتور که از مدار خارج شود، در تولید تاثیرگذار است.توسلی با اشاره به طرح های توسعه ای سکوی نصر می گوید: شرکت پتروایران تحت طرح نگهداشت و افزایش تولید، چاه های تولیدی و تزریقی را در میدان سیوند تکمیل کرد و روزانه حدود 10 هزار بشکه به تولید نفت اضافه شد. 4 چاه تزریقی اضافه شد. در نگهداشت ازدیاد برداشت شاهد نتایج خوبی بودیم و فکر می کنم یکی از پروژه های خوب شرکت نفت فلات قاره بود که توسط فلات قاره اجرا شد. چند ماه پیش آخرین چاه نهایی شد و به تولید رسید.
افزون بر آن، پروژه تعمیرات اساسی در نصر با توجه به قدمت 40 ساله آن چون عمر بالای 40 سال بود، در تمام بخش های سازه، ابزاردقیق، برق و... قرار بود سکوهای اقماری تعمیر اساسی شوند. این پروژه اکنون در اختیار قرارگاه خاتم الانبیاست. اکنون پروژه پس از یک سال و نیم تاخیر فعال شده و حدود 40 درصد پیشرفت دارد.
توسلی با اشاره به اینکه هزینه دریا 4 تا 5 برابر خشکی است و تا زمانی که این موضوع را نپذیریم، نمی توانیم نتیجه گیری درستی داشته باشیم. می گوید: معتقدم نباید در سکوی نصر با 11 سکوی اقماری که 14 کیلومتر از سمت شرق باید برویم تا برسیم به فیلد فاتح ( مخزن مشترک با امارات) و 25 کیلومتر برویم تا غرب به میدان دیگر برسیم، تنها یک شناور استندبای داشته باشیم. اوایل که به سکو آمدیم و شرایط مالی بهتر بود، سه شناور داشتیم. شما نمی توانید یک شناور در اختیار را رها کنید 25 کیلومتر آن طرف تر برود و 50 نفر در یک سکو تنها بمانند تا خدای ناکرده اگر مشکلی پیش بیاید و مجبور شویم سکو را ترک کنیم، شناور استندبای در این محوطه باشد. شناور جدید هم دو ساعت طول می کشد تا اینجا برسد. زمان طلایی را در این فاصله از دست می دهیم. فلات قاره برای این موضوع باید در این مسئله تجدیدنظر کند با این سبک و سیاق موجود تنها داریم انرژی می گذاریم که فقط موارد اضطراری سکوها را حل کنیم؛ از این رو می باید تمهیدات پیشگیری انجام دهیم تا به وضعیت حاد نرسیم.
کارکنان سکوی نصر برای اجرای برخی پروژه ها که بودجه آن مشکل داشت، کار را معطل نگذاشته و خودشان دست به کار شدند. به عنوان نمونه پروژه هایی مثل روشنایی را که در سطح سکو بسیار مهم است، از طریق تدارکات کالا انجام داده و بعد از خرید تنها اجرای را برون سپاری کردند. معاون سکو با اشاره به اینکه موضوع جرثقیل در دریا برایمان بسیار مهم است که مناقصه و قیمت های سرسام آور داده بودند؛ با توجه به اینکه در روند کار اخلال ایجاد می کرد، از طریق تدارکات کالا خرید را انجام دادیم، موارد برقی و الکتریکی نوسازی جرثقیل ها را انجام دادیم که صرفه اقتصادی زیادی به همراه داشت.
او پروژه مهم دیگر اجرا شده از سوی کارکنان را پروژه اسکادا (طرح یکپارچه سازی سیستم های کنترل و مانیتورینگ سکوی نفتی نصر هم زمان) می داند که در مدت یک سال و نیم با صرف زمان ۸ هزار نفر- ساعت انجام شده و بیش از ۷ هزار عدد سیگنال استخراج و کار مهندسی، برنامه نویسی و طراحی صفحات گرافیک HMI روی آنها انجام شد، تجهیزات مورد نیاز نیز از امکانات موجود منطقه یا از طریق سیستم تدارکات خریداری شده است.
او درباره اهمیت پروژه اسکادا (ارسال اطلاعات لحظه ای سکوهای اقماری به سکوی مادر) می گوید: از مهم ترین دلایل، تنوع و فراوانی تجهیزات نصب شده در سکوهای اقماری نصر است. این سکوها از نوع (DP Drilling Platform) هستند، بنابراین تنوع و تعدد تجهیزات نصب شده در آنها تقریباً مشابه یک سکوی بهره برداری است. از جمله تجهیزات مهم آنها می توان به پمپ های درون چاهی و تجهیزات برقی مرتبط، کمپرسورهای هوای ابزار دقیق، ظروف تفکیک و تست، اتاق های برق و کنترل مجزا و... اشاره کرد. فواصل زیاد سکوهای اقماری از سکوی بهره برداری مادر P.P نیز از دیگر دلایل راه اندازی این سیستم است. سکوهای DPG و DPH در میدان الوند در ۲۵ کیلومتری غرب سکوی مادر قرار دارد و سکوی نصرت نیز در ۱۵ کیلومتری شرق سکوی مادر قرار دارد و محدوده عملیاتی حوزه نصر ۴۰ کیلومتر است.
امیرمسعود جعفری، مسئول تعمیرات ابزار دقیق سکوی نصر هم درباره این پروژه می گوید: با توجه به سکوهای اقماری که با فاصله زیاد از ما قرار دارند، مانیتورینگ آنها موضوعی ضروری بود تا از راه دور کل شرایط را درنظر داشته باشیم تا اگر خدای ناکرده اتفاقی رخ دهد، به موقع وارد عمل شویم. در این سیستم هم می توانیم وضعیت چاه ها را از راه دورکنترل کنیم. شرایط را چک می کنیم و در صورت نیاز به رسیدگی، نسبت به اعزام نیرو اقدام می شود و تا زمان رسیدن نفرات به آن سکوها شرایط را کنترل می کنیم. سیستم های تحت کنترل از راه دور ما مختلف است. وضعیت چاه ها، وضعیت سیستم کنترل تهویه، سیستم ایمنی و ... از دور مانیتور می شود. من ادعا می کنم ابزار دقیق قلب تپنده سکو است.
هر سکوی دریایی 250 تا 300 میلیون دلاربا توجه به وسعت سکو برای ساخت و نصب هزینه دارد. نصر 11 سکوی اقماری دارد و ارزش آنها حدود دو نیم ومیلیارد دلار تخمین زده می شود؛ از این رو فارغ از تولید نگهداشت این سازه ها توجیه پذیر می شود که بودجه های مناسبی تخصیص یابد.
حسن ختام بازدید ما، عکس یادگاری با کارکنان و صرف بستنی در محوطه است و هلیکوپتری که می رسد تا ما را به جزیره برساند و دست هایی که به نشانه خداحافظی بدرقه مان می شود و این صدا که «بازهم اینجا بیایید.»