در ادامه تلاش های وزارت نفت برای رفع دغدغه های معیشتی انجام شد
طرحی ماندگار برای مسکن کارکنان
مشعل موضوع مطالبات به حق نیروی انسانی و رسیدگی به مسائل رفاهی کارکنان و به خصوص بازنشستگان صنعت نفت در دوره اخیر و دولت سیزدهم، یکی از اصلی ترین برنامه های در دستور کار بوده است. صنعت نفت با بیش از 60 هزار نيروي رسمي، 4 هزار نيروي قرارداد مدت معين، 34 تا 35 هزار نيروي قرارداد مدت موقت و 105 هزار نفر نيروي ارکان ثالث، یکی از بزرگ ترین جوامع شغلی کشورمان را تشکیل می دهد که نیازها و خواسته هایی را از گذشته تاکنون داشته و یکی از مهم ترین این خواسته ها مسکن است. در این روزها و با شرایط اقتصادی که مردم با آن مواجه هستند، مسکن یکی از دغدغه های اصلی مردم است و کارکنان صنعت نفت تلاش می کنند سقفی امن و مناسب را برای خود و خانواده تامین کنند.
وزارت نفت در دولت سیزدهم با اولویت قرار دادن مسئله تامین مسکن از مسیرهای مختلف تلاش کرده است مسیرهای جدیدی را برای خانه دار شدن کارکنان و به خصوص بازنشستگان فراهم کند که یکی از این راه ها توافقاتی جدید با بانک های مختلف برای ارائه تسهیلات ارزان قیمت بوده است؛ از این رو پیش تر طرح دیگری به نام" طرح پس انداز مسکن کارکنان صنعت نفت" اجرایی شد که با اجرای آن کلیه کارکنان عضو صندوق های بازنشستگی از مهر ماه عضو صندوق پس انداز مسکن شده اند.
پشتوانه ای برای بازنشستگان
طرح پس انداز مسکن کارکنان صنعت نفت با حمایت های وزیر و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت، مدیران عامل شرکت های اصلی و صندوق های بازنشستگی در شورای اداری و استخدامی صنعت نفت تصویب شد. بر اساس این طرح، با مساعدت هیئت مدیره شرکت های اصلی، کسور سهم کارفرما مصوب و سبب اجرایی شدن طرح یادشده از مهرماه شد. با اجرایی شدن این طرح، ماهانه حداقل 500 هزار تومان به عنوان حق عضویت کارکنان کسر و به همین میزان و به اضافه 6 درصد از سوی کارفرما به آن اضافه می شود؛ از این رو در آذرماه کسور مربوط برای ماه های مهر، آبان و آذر از کارکنان شاغل کسر و به سر جمع مبالغ یادشده از سوی صندوق های بازنشستگی صنعت نفت نیز سودی همانند طرح پس انداز کارکنان افزوده می شود.
در مقررات اجرایی این طرح، کارمند این اختیار را دارد که سهم خود را در بازه های زمانی مشخص تا سقف سه میلیون و 500 هزار تومان افزایش یا به طورکلی انصراف دهد وکاهش حق عضویت امکان پذیر نیست، ضمن آنکه انصراف دهندگان از طرح، امکان بازگشت دوباره را نخواهند داشت. نحوه ثبت نام، انصراف و افزایش سهم کارمند نیز، از طریق اتوماسیون داخلی در اختیار کارکنان قرار خواهد گرفت.
مشمولان این طرح کلیه کارکنان عضو صندوق بازنشستگی صنعت نفت خواهند بود و برای نحوه اعمال کسور بازنشستگان و یک بازمانده و جزئیات بیشتر آن نیز طبق دستورالعملی که از سوی صندوق های بازنشستگی تدوین و اعلام خواهد شد، اقدام می شود.
جزئیات طرح
پیش نویس مفاد شیوه نامه اجرایی«طرح پس انداز مسکن کارکنان عضو صندوق های بازنشستگی صنعت نفت» برای کارکنان، در صندوق های بازنشستگی تدوین شد. طرح یادشده دارای ابعاد حمایتی و رفاهی است و شامل کلیه کارکنان صنعت نفت می شود که مشمول عضویت در صندوق های بازنشستگی صنعت نفت هستند. کلیات اجرایی این طرح به این صورت خواهد بود که کارکنان شاغل، مبلغی را به عنوان سهم (کسور قانونی) فرد پرداخت خواهند کرد. در این مرحله متقاضی از میان چهار مبلغ پیشنهادی در سازوکار ثبت نامی(پیوستی)، یکی از پیشنهادها را انتخاب می کند. سقف مبلغ پیشنهادی در پیش نویس طرح مذکور در سال جاری سه میلیون و 500 هزار تومان و کف آن 500 هزار تومان است. کارفرما نیز سهم (کسور قانونی) خود را به میزان مبلغ پرداختی کارکنان به اضافه 6 درصد به صندوق های بازنشستگی پرداخت خواهد کرد.
صندوق های بازنشستگی با به کارگیری این منابع، مبلغی (سود) معادل نرخ صندوق پس انداز، به منابع این طرح اضافه می کند؛ به این ترتیب در صندوق های بازنشستگی به مبلغ انتخابی فرد به همراه مبلغ کارفرما که معادل مبلغ پرداختی کارمند به اضافه درصد یاد شده است، 16 درصد نیز سود اضافه خواهد کرد. افراد مشمول این طرح، هر سال یک مرتبه امکان افزایش میزان سهم پرداختی خود را خواهند داشت که زمان تغییر آن در شیوه نامه اجرایی پیش بینی خواهد شد. در طول مدت اجرای طرح افراد مشمول می توانند یک بار انصراف خود را از طرح اعلام کنند. انصراف دهندگان در این مرحله که همچنان در صنعت نفت خدمت می کنند، ذخیره ایجادشده خود را که معادل سهم پرداختی به اضافه سهم کارفرما به همراه سود متعلقه صندوق های بازنشستگی می شود، به طور کامل دریافت خواهند کرد. در صورت ترک صنعت نفت فقط سهم کارمند و سود آن مسترد می شود.
اجرای طرح حمایتی مسکن در وزارت نفت دولت سیزدهم
از اوایل دهه 80 یعنی حدود بیست سال پیش که آخرین منازل ساخته و به کارکنان مشمول واگذار شد، این موضوع مهم به دلایلی تاکنون متوقف ماند و دیگر مورد توجه قرار نگرفت، اما در دولت سیزدهم، وزارت نفت توجه به تسهیلات رفاهی از جمله مسکن و کالاهای اساسی مورد نیاز خانواده در قالب تعاونی را برای حفظ قدرت خرید آنها در اولویت قرار داد. در شرایط حاضر در صنعت نفت که همه عوامل در قالب فیش حقوقی پرداخت می شود و تورم بالایی هم وجود دارد، اساساً هر نوع افزایش حقوق در چرخه تورم خنثی می شود.
بر همین اساس توجه به تسهیلات رفاهی با حمایت و تأکید وزیر نفت از سال گذشته در دستور کار قرار گرفت. در نتیجه ابتدا از انحلال سازمان خدمات پشتیبانی صنعت نفت که پیش تر در قالب تعاونی کالای مصرفی خانوار به کارکنان صنعت نفت خدماتی ارائه می کرد، جلوگیری شد تا اموال غیرمنقول این سازمان از جمله املاک در اختیار صنعت نفت باقی بماند، سپس با بررسی های انجام شده مشخص شد که اموال غیرمنقول شرکت های تابعه صنعت نفت در سراسر کشور شامل اراضی تحت تملک آنها براساس قانون جهش مسکن می باید تحت بهره برداری قرار گیرد؛ در غیر این صورت می باید این املاک به وزارت مسکن شهرسازی منتقل شود؛ از این رو طرح صندوق پس انداز مسکن در دستور کار قرار گرفت که در مراحل تصویب خواهی به "طرح پس انداز مسکن" تغییر نام یافت.
مزیت های طرح مسکن
این طرح مشابه طرح پس انداز کارکنان صندوق های بازنشستگی صنعت نفت است که به عنوان یکی از طرح های کمک رفاهی موفق عمل کرده است؛ برپایه طرح مزبور مقرر شد از طریق صندوق های بازنشستگی، اقدام های لازم برای کنترل و نگهداری حساب وجوه طرح پس انداز مسکن شامل حق عضویت کارمند و کارفرما، انجام شود وطبق مصوبه، این اقدام از طریق بازرس و حسابرس مستقل قانونی انجام می شود. مزیت صندوق های بازنشستگی در این طرح به دلیل سابقه موفق صندوق در ساخت منازل مسکونی بوده و مهم تر اینکه صندوق ها به عنوان امین اموال، سیستم مالی و حسابداری قوی در نگهداری وجوه طرح های مشابه از جمله بازنشستگی، تأمین آتیه و پس انداز کارکنان را برخوردار است.
یکی از نکات مهم این طرح که در هیئت مدیره چهار شرکت اصلی تصویب شد، حق عضویت کارفرماست که مقرر شد به هر میزانی که کارمند در هر ماه حق عضویت انتخاب کند، به همان میزان کارفرما حق عضویت به علاوه 6 درصد اضافه تر پرداخت کند که در حساب انفرادی هر کارمند در صندوق های بازنشستگی نگهداری و به عنوان امتیاز منظور می شود تا در زمان واگذاری مسکن های ساخته شده تخصیص یابد. مزیت دیگر اینکه به کل وجوه حق عضویت کارمند و کارفرما معادل سود طرح پس انداز که درحال حاضر 16 درصد است، ماهانه تعلق می گیرد.
طبق مصوبه اگر کارمند در هر زمان از طرح انصراف دهد، اما ترک خدمت در صنعت نفت را انجام ندهد، کل وجوه با سود آن به وی یکجا مسترد می شود و اگر رابطه استخدامی فرد با صنعت نفت قطع و خاتمه خدمت شود، سهم کارمند با سود آن به وی مسترد می شود. حتی کارمندانی که در مرخصی بدون حقوق یا تحصیلی یا انفصال موقت هستند، می توانند حق عضویت را پرداخت کنند. چنانچه صورتحساب حقوق در مدت وقفه خدمتی برای آنها صادر نمی شود، بعد از شروع به کار و صدور صورتحساب، حقوق حق عضویت آنها به همراه حق عضویت کارفرما یکجا قابلیت واریز شدن به حساب فرد را دارد تا بتوانند از امتیاز واگذاری مسکن استفاده کنند.
ضمانت اجرایی این طرح منوط به همکاری شرکت های تابعه است. شرکت های تابعه در سراسرکشور دارای اراضی مازاد هستند و براساس اساسنامه، معاملات اموال غیرمنقول آنها با تصویب هیئت
مدیره امکان پذیر است و می توانند با قیمت مناسب و حتی اقساطی این زمین ها را جهت ساخت مسکن در اختیار صندوق های بازنشستگی قرار دهند. صندوق ها نیز می توانند با شرکت ها یا سازمان های مطرح در ساخت مسکن براساس قرارداد فیمابین اقدام اجرایی را براساس شیوه نامه مندرج در مصوبه تحت اقدام قرار دهند. اجرای این طرح به دلیل کمبود نقدینگی صندوق های بازنشستگی نبوده است و صندوق های بازنشستگی همسو با نیازهای کارکنان وکارفرما حمایت هایی را درچارچوب مفاد اساسنامه صندوق انجام داده اند تا کارکنان بازنشسته هم دغدغه خاطر امور رفاهی نداشته باشند، ضمن اینکه طبق تبصره بند (2) مصوبه ابلاغی، سرمایه «طرح پس انداز مسکن » متعلق به اعضا بوده و هیچ گونه وجهی از سرمایه مذکور به صندوق های بازنشستگی تعلق ندارد و حتی منافع حاصل از به کار انداختن سرمایه طرح پس انداز مسکن، صرفاً برای طرح مسکن قابل استفاده است و به هیچ عنوان به سایر موارد قابل انتقال نخواهد بود.