افزایش خوردگی، نمکی شدن و کمبود نیرو
سرپرست واحد بهره برداری مارون 2 افزایش خوردگی، نمکی شدن بیشتر نفت، افزایش میزان خوردگی و آسیب های ناشی از آن و در نهایت کمبود نیرو در این مجموعه به ویژه در واحد تعمیرات را از مهم ترین مشکلات این واحد بر می شمرد و می افزاید: بسیاری از نیروها در حال بازنشسته شدن یا جا به جایی هستند؛ از این رو ما با مسئله جدی جایگزینی وکمبود نیرو مواجه هستیم. در همین واحد در اوج زمان کار که همه بخش ها فعالیت می کردند و نفت هم شیرین بود، حدود 7 نفر کار می کردند، اما حالا که شرایط سخت و کار زیادتر شده، تنها 4 نفر در هر شیفت حاضر هستند.
خسروانی به سابقه تامین نیرو از طریق آموزشگاه حرفه ای نفت و دانشگاه صنعت نفت که سال هاست تعطیل شده اند یا روند جذب از آنها متوقف شده است، اشاره می کند و می گوید: قبلا تامین نیرو در مناطق نفت خیز جنوب از طریق آموزشگاه حرفه ای انجام می شد یعنی نیروهای بومی منطقه در آزمون شرکت می کردند و از میان آنها صدها نفر که رتبه عالی هم می گرفتند، برگزیده و پس از مصاحبه های فنی سخت، غربال و در نهایت بهترین ها از جهات علمی و تخصصی به کار گرفته می شدند.
او می افزاید: این نیروها با نظم خاصی تربیت می شدند و از همان سن کم، قانون نفت را جذب می کردند و نیروی انسانی متخصص نفت تربیت می شدند. هنوز هم بسیاری از سرکارگرها و کارکنان قدیمی که در حال بازنشسته شدن هستند، حاصل همان آموزشگاه حرفه ای نفت هستند.
سرپرست واحد بهره برداری مارون 2 با بیان این که از یک سو این آموزشگاه تعطیل شد و از سوی دیگر نیز نیروی کارشناسی که در دانشگاه صنعت نفت آموزش می دید، از این مسیر جذب نشد، ادامه می دهد: امروز ما باکمبود نیروی انسانی رو به رو هستیم. در دوره ای، از شدت استیصال و کمبود نیرو، مدیران مجبور شدند تعدادی نیرو از دیگر بخش ها مثل حراست را کار بگیرند.
خسروانی گفت: درهر شیفت کاری یک نفر نیروی با تجربه باچند نفر نیرویی که تخصص و تجربه کافی ندارند، حضور دارند و فشار کاری زیادی روی آن نفر اصلی شیفت وجود دارد. اگر این نفرات هم تا چند سال دیگر بازنشسته و از گردونه کار خارج شوند، کمبود واقعی نیروی انسانی متخصص احساس خواهد شد؛ لازم است مدیران به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند.
رضایتمندی کارکنان از شیفت 12 ساعته
این نیروی با سابقه صنعت نفت در واحد بهره برداری مارون 2 در ادامه به مشکلاتی که شیفت های کاری دارند، اشاره می کند و می گوید: یک برنامه شیفت کاری داریم که موافقان و مخالفان خود را دارد. قبلا 9 روز کار و 3 روز استراحت داشتیم، اما اکنون 4 روز کار و 4 روز استراحت داریم. اگرچه کارکنان 12ساعت مداوم کار می کنند، اما کسانی که به ویژه در منطقه ساکن نیستند، از این برنامه بیشتر راضی هستند. وی اظهار می کند: این طرح برای کارکنان مفید، اما برای سیستم کارخانه غیرمفید است؛ این طرح برای مناطقی مفید است که اقماری باشند و محل استراحت و سایت کاری نزدیک هم باشند و کارکنان پس از ساعت کار طولانی 12 ساعته استراحت کنند نه اینکه بعد از کار، اوقات زیادی را هم در راه خانه باشد و صبح دوباره در راه رسیدن به محل کار؛ و در این میان استراحت کافی را نداشته باشند. در عین حال این طرح برای منطقه ای مناسب است که کمبود نیرو نداشته باشد؛ در حالی که در هر شیفت، سه نفر هستیم یک نفر متخصص و قوی تر است؛ از این رو تعادل برقرار نمی شود و اگر یک نفر مرخصی بخواهد، نفر جایگزین قوی نداریم و مشکل و نارضایتی ایجاد می شود. در این شرایط من هم به عنوان سرپرست با نیروی ناراضی مواجه هستم و هر مشکلی پیش بیاید، مسئولیتش با من است. خسروانی همچنین درباره شرایط سخت شیفت شب و تفاوت های آن با شرایط معمول کاری می گوید: من 12 سال شیفت شب داشته ام؛ بعضی وقت ها که فشار کار سرپرستی اینجا زیاد می شود، به سرم می زند که به کار قبلی خود بازگردم، اما وقتی فقط فکر شیفت شب را می کنم، به خود می گویم این سختی را قبول دارم.
ناراحتی معده و کاهش بینایی برای کارکنان شب کار
خسروانی افزود: عموم کارکنانی که شیفت شب می مانند، ناراحتی معده و کاهش بینایی چشم دارند. در بیشتر موارد برنامه غذایی و خواب افراد به هم می خورد و این کمترین آسیب به آنهاست. در دوره ای، برای نیروهای شیفت شب، یک وعده سبک غذا یا تنقلات و میوه در نیمه شب قرار می دادند و این موضوع روی روحیه وحس و حال کارکنان شیفت شب تاثیر زیادی داشت.
در بسیاری از مناطق وقتی نفرات شیفت زیاد هستند، در شرایط معمولی اگر نیروی شیفت خسته یابیمار باشد، می تواند زمانی محدود را به استراحت بپردازد و کار را به نفر دیگری بسپارد، اما در شرایط سخت نمی توانیم پلک بزنیم ویک اشتباه، آخرین اشتباه است.
سرپرست واحد بهره برداری مارون 2 در ادامه اظهار می کند: یکی از مهم ترین تفاوت های شیفت شب و روز، این است که در زمان بیولوژیک استراحت بدن باید کار کنیم. در سال های قبل، نیروی عملیاتی در شب باید به تنهایی و با یک خودرو فرسوده، در تاریکی و تنهایی کیلومترها مسیر را پایش می کرد. مواقع زیادی هم باحیوانات وجانوران رو به رو می شد. این استرس ها که به نیروی عملیاتی وارد می شود، زیاد است. البته در این سال ها نیروی عملیاتی و سرکشی، دیگر تنها نمی روند، اما سختی کار، همچنان همان اندازه است.
او با تاکید بر اینکه نیروی عملیاتی در ساعت شیفت شب و در وسط بیابان، استرس و فشار کاری زیادی را تجربه می کند، می افزاید: در همه مراحل حضور چند ساعته سر چاه و تصمیم گیری در مورد شرایط پیش آمده، نیروهای عملیاتی فشار کاری زیادی را تحمل می کنند. نیروهای عملیاتی زیادی را دیده ام که مشکل قلبی داشته اند.
لزوم به کارگیری خودروهای استاندارد
خسروانی می گوید: از ابتدای دهه 80 اولین سری خودروهای پیکاپ که درحال حاضر هم موجود است، خریداری شد. این خودروها هم اکنون هم استفاده می شوند؛ درحالی که دیگر استانداردهای لازم را ندارند. امکانات خودرویی کافی نیست و برخی از آنها با عمری 20 ساله هنوز به کار گرفته می شوند. این چاه ها و مناطق عملیاتی بیشترین میزان سرمایه را برای کشور تولید می کنند و بهره مندی از امکانات اولیه برای فعالیت در این مناطق، خواسته زیادی نیست.
او می گوید: نیروهای قدیمی تر نفت برای ما تعریف می کنند که مدت زمان استفاده خودروهای عملیاتی در گذشته حداکثر سه سال بوده است و پس از آن حتما خودرو تعویض می شود، اما پس از جنگ و شرایط بعد از آن، وضعیت تغییر جدی کرده است. ما به همان خودروهای داخلی هم راضی هستیم.
سرپرست واحد بهره برداری مارون 2 با شرایط سخت جاده های مناطق عملیاتی و یا لزوم خارج شدن از جاده و تردد در محدوده های خاکی اشاره کرد و گفت: تردد در این مناطق نیاز به خودروهایی دارد که اتاق بزرگی داشته باشد. اما خودروهایی که در منطقه استفاده می شود، تکان های زیادی دارند وکابین خودرو به ویژه در صندلی پشتی آن، انقدر کوچک است که باید زانوها را جمع کنیم و ساعت های درهمان وضعیت بمانیم.
او با تاکید بر اینکه من و بسیاری از همکارانم کمردرد داریم، گفت: خودرهای خریداری شده برای این مناطق عملیاتی، مناسب نیستند؛ کمترین مسافت بین واحد بهره برداری تا چاه ها و تاسیسات عملیاتی دو یا سه ساعت است و نیرو باید چند ساعت تردد و در نتیجه کمردرد و زانودرد را تحمل کنند. ترابری، حکم اسکلتی را دارد که این سال ها به روز نشده و به شدت فرسوده است.
نبود تلفن همراه، مشکل آفرین برای نیروهای عملیاتی
خسروانی افزود: وقتی نیروهای عملیاتی برای گشت می روند تا وقتی برگردند، کل ارتباط ما قطع می شود؛ چون همه جا آنتن تلفن همراه نداریم و بی سیم هم جوابگو نیست. اخیرا هم استفاده از تلفن همراه در داخل تاسیسات ممنوع شده است. با این شرایط همان ارتباط کم ما با نفراتی که برای گشت رفته اند و با موبایل ارتباط دارند، صفر می شود. در شرایطی که مشکلی وجود داشته باشد، نیروی ما بالاخره یک جایی آنتن پیدا می کند و تماس می گیرند، اما وقتی تلفن همراه هم نباشد، دسترسی محدود و ارتباط اپراتور با نیروهای اعزام شده قطع می شود. این موارد برای کارکنان و روند عملیات اهمیت زیادی دارد.
سرپرست واحد بهره برداری مارون 2 تصریح کرد: جاده های پر پیچ و خم را در زمستان و بارندگی و شب تصور کنید که آنتن تلفن هم ندارد و تا نزدیکترین جایی که کسی پیدا شود هم کیلومترها فاصله است. این شرایط کاری هر روز و شب نیروهای عملیاتی است که رفتن شان با خودشان و برگشتشان با خداست!
نیروهای غیربومی نیامده دنبال انتقالی هستند
سرپرست واحد بهره برداری مارون 2 در عین حال یکی از مشکلات مهم دیگر را جذب نیرو از استان های دیگر مطرح کرد و گفت: بیشتر این نیروهای غیر بومی از همان ابتدا که وارد منطقه و کار می شوند، به فکر برگشت و انتقالی هستند افراد غیر بومی با اولین تابستان و تجربه گرمای بیش از 50 درجه امیدیه، به فکر رفتن می افتند. این نیرو، به لحاظ رسمی مربوط به منطقه است و برای کار در اینجا استخدام شده است، اما پس از مدتی با ارائه درخواست انتقالی، جا به جا می شوند و ما باز با کمبود رو به می شویم.
تاخیر در روندتامین تجهیزات
خسروانی نبود یا کمبود تجهیزات جایگزین در حوزه تعمیرات را هم مورد مهم دیگری بر می شمارد که این واحد بهره برداری با آن رو به روست و ادامه می دهد: در بخش تعمیرات با مشکل جدی برای تامین قطعه رو به رو هستیم.
وقتی مشکلی برای یکی از قطعات رخ می دهد، نفر تعمیرات نمی تواند همان زمان آن قطعه را از انبار تهیه کند، چون قطعه جایگزین نیست و باید از دیگر مناطق یا کارگاه ها تامین شود.
درخواست مجوز خرید تجهیز از معضلات بزرگ است، زیرا بودجه برای آن به حد کافی نیست و باید منتظر بمانند تا همه سفارش ها تجمیع وسپس خریداری شوند. قبلا شرایط به گونه ای بود که هر مورد خرید همان زمان ثبت و درباره آن اقدام می شد، اما از چند سال قبل روال به این شکل شده است که نیازها باید تجمیع، سپس به خرید آن اقدام شود. این روند در نظارت بیشتر تاثیر دارد، اما فعالیت های بخش تعمیراتی را تا حد زیادی کند می کند.