گزارشي از عملکرد شرکت هاي پالايشي در دولت سيزدهم
حرکت با رويکرد توسعه دروني
مشعل مجموعه پالايشي کشور به عنوان يکي از ارکان مهم در صنعت نفت، نقشي راهبردي دارد و اين مهم در توليد انواع فراورده هاي نفتي، محسوس و قابل مشاهده است. با آغاز فعاليت دولت سيزدهم، صنعت پالايش و پخش فراورده هاي نفتي نيز رويکردي جديد را نقشه راه خود قرار داد و با هدف تکميل زنجيره ارزش رونق توليد درصنايع پايين دست، از سوخت محوري صرف به سمت سود محوري تغيير رويکرد داد. در دوسال اخير همسو با اين تغيير رويکرد، بي آن که پالايشگاه جديدي ساخته شود، درون افزايي يا توسعه در درون نيز فراروي برنامه هاي صنعت پالايش کشور قرارگرفت و با نگاه ضروري به اين موضوع، برخي پالايشگاه ها مثل پالايشگاه نفت اصفهان، به سوي پتروپالايشي شدن نيزگام برداشتند.
گزارش پيش رو با ررويکرد توسعه دروني در مجموعه پالايشي کشور نگاه اجمالي دارد به فعاليت پالايشگاه هاي نفت در دو سالي که از عمر دولت سيزدهم مي گذرد.
تکميل زنجيره ارزش با هدف رونق توليد و ارزش افزوده بيشتر، برنامه راهبردي است که صنعت پالايش کشور آن را فصل الخطاب قرار داده است تا از اين رهگذر با توليد انواع فراورده هاي نفتي، هم پاسخگوي نيازهاي داخلي باشد و هم حضور خود را در بازارهاي بين المللي تقويت کند. در اين ميان مجموعه پالايشي کشور( اصفهان، تهران، آبادان، تبريز و ....) نيز بنابر ظرفيت و توان و تخصص متخصصان خود، تلاش کرده اند با هموارسازي مسير، اين مهم را محقق سازند.
پالايشگاه اصفهان
صرفه جويي 19.5 هزار ميليارد توماني
پتروپالايش اصفهان از آغاز به کار دولت سيزدهم تاکنون، گام هاي مهمي در مسير توسعه برداشته و توانسته با راه اندازي شش شرکت جديد سهروردي صفاهان، اکسير ايرانيان، ملاصدرا صفاهان، مشعل پويا، راهبر ترابر و ميرداماد صفه، از آنها به عنوان بازوي اجرايي برنامه هايش استفاده کند و با چابک سازي به راهش ادامه دهد.
اين پالايشگاه پروژه تصفيه گازوبيل را 14 ماه زودتر به بهره برداري رسانده و توانسته 19.5 هزار ميليارد تومان صرفه جويي داشته باشد. همچنين قصد دارد تا سال 1405، 11 درصد مصرف سوخت پالايشگاه را کاهش دهد.
محسن قديري، مديرعامل هلدينگ پتروپالايش اصفهان در اين باره مي گويد: با توجه به پروژه هاي توسعه اي، درآمد اين شرکت در سال 1402 به 16 ميليون يورو، در سال 1403 به 51 ميليون يورو، در سال 1404 به 134 ميليون يورو، در سال 1405 به 665 ميليون يورو، در سال 1406 به 977 ميليون يورو و در سال 1407به يک ميليارد و 427 ميليون يورو خواهد رسيد.
به گفته قديري، هم اکنون 450 پروژه در اين پالايشگاه با 43 درصد پيشرفت فيزيکي در حال اجراست که 70 درصد آنها، در شرکت اصلي و 30 درصد در زيرمجموعه ها تعريف شده است.
اکنون پروژه هاي کيفي سازي اين پالايشگاه 97 درصد پيشرفت داشته است، ضمن آنکه واحد تصفيه گازوييل اين پالايشگاه با راه اندازي پيش از موعد، يعني16 ماه زودتر از برنامه در مدار قرار گرفته و روزانه 26 ميليون ليتر گازوييل با کيفيت يورو 5 در اين پالايشگاه توليد مي شود. سودآوري اين واحد براي پالايشگاه اصفهان، حدود 19.5 هزار ميليارد تومان برآورد شده است.
9.4 ميليون يورو صرفه جويي انرژي
ابتداي دولت سيزدهم، پتروپالايش اصفهان در رده بندي انرژي، رتبه هفتم را داشت؛ اما با اجراي پروژه هاي بهينه سازي توانسته است به نخستين شرکت در حوزه مصرف انرژي تبديل شود و در اين حوزه به 9.4 ميليون يورو صرفه جويي دست يابد. ميزان کاهش مصرف انرژي پالايشگاه در سال 1405 به 11.78 درصد خواهد رسيد.
در زمينه دستاوردهاي اين پالايشگاه در حوزه زنجيره ارزش بايد گفت؛ 70 ميليارد تومان در ماه هزينه گاز طبيعي اين پالايشگاه است که با اجراي کامل پروژه هاي توسعه اي، اين عدد به 35 ميليارد تومان در ماه کاهش خواهد يافت.
با راه اندازي واحدهاي پتروشيمي اين پالايشگاه، روزانه 523 هزار تن پلي اتر پلي ارتان، 760 هزار تن مکمل بنزين MTE و 396 هزار تن سوخت کشتي با نيم درصد گوگرد در اين مجتمع توليد خواهد شد که علاوه بر حذف آلايندگي هاي زيست محيطي، سود خالص سالانه 2 ميليارد يورو را نصيب اين شرکت خواهد کرد. اکنون يک انقلاب و تحول اساسي توسعه اي در پالايشگاه اصفهان در حال رخ دادن است که اين پالايشگاه را به بزرگ ترين هلدينگ پتروپالايشي منطقه تبديل خواهد کرد.
دستيابي به درآمد 1.5 ميليارد يورو تا سال 1407
چشم انداز اين مجتمع پتروپالايشي، دستيابي به درآمد سالانه 1.5 ميليارد يورو تا سال 1407 است که با راه اندازي واحد RFCC اين مجتمع پالايشي، توليد بنزين يورو 5 اين پالايشگاه روزانه 8.5 ميليون ليتر افزايش خواهد يافت.
به گفته مديرعامل پتروپالايش اصفهان، روزانه 14 ميليون ليتر بنزين در اين پالايشگاه توليد مي شود و شاهد افزايش 2 ميليون ليتري توليد بنزين اين پالايشگاه از ابتداي دولت سيزدهم هستيم. واحد بنزين سازي 14 سال معطل بود که با استقرار دولت سيزدهم و از بهمن سال 1401 عمليات اجرايي آن از سرگرفته شد و تا پايان سال 1404 به بهره برداري خواهد رسيد.
با راه اندازي واحد بنزين سازي، ميزان توليد بنزين يورو 5 اين پالايشگاه 7.9 ميليون ليتر افزايش خواهد يافت، ضمن آنکه در بخش پتروشيمي اين پالايشگاه 67 صدم ميليون ليتر بنزين در روز توليد مي شود که با احتساب اين عدد، مجموع افزايش بنزين توليدي اين پالايشگاه روزانه 8.5 ميليون ليتر خواهد بود.
دستيابي به توليد گازوييل يورو 5
از ديگر برنامه هاي آينده پتروپالايش اصفهان، مي توان به راه اندازي نخستين فاز واحد طرح بهبود فرايند و بهينه سازي پالايشگاه اصفهان (واحد RHU) تا پايان سال 1403 اشاره کرد.
هم اکنون اين واحد 36 درصد پيشرفت فيزيکي دارد، ضمن آنکه واحد تصفيه هيدروژني نفت سفيد (KHT) از 21 درصد پيشرفت فيزيکي برخوردار بوده، به طوري که ميزان پيشرفت واحد بنزين سازي (RFCC) به 9.2 درصد رسيده است. پيش بيني مي شود، سال آينده 50 درصد پيشرفت فيزيکي در واحد RFCC حاصل شود.
گفتني است؛ با راه اندازي واحد KHT پتروپالايش اصفهان تا پايان امسال، تمام محصولات توليدي گازوييل اين پالايشگاه يورو 5 خواهد شد.
استفاده 100 درصدي از تجهيزات ايراني
پترو پالايش اصفهان سال آينده 100 هزار تن الکل هاي چرب توليد خواهد کرد که اين محصولات، به عنوان محصول پايه توليد شوينده در صنايع بهداشتي استفاده مي شود.
شرکت مشعل پويا که يکي از شرکت هاي زير مجموعه پترو پالايش اصفهان است، به منظور توسعه و رشد صنايع داخلي در زيرمجموعه هلدينگ پتروپالايش اصفهان تشکيل شده است.
اين شرکت با همکاري شرکت هاي دانش بنيان فعال در صنايع نفت، بويژه در استان اصفهان، نزديک به 100 درصد تجهيزات خود را ايراني مي کند، همچنين نخستين سيستم کنترل ايراني به همت اين شرکت تا چند ماه آينده در واحد KHT پالايشگاه نصب خواهد شد. شرکت هاي دانش بنيان فعال در صنعت نفت، در قالب شرکت مشعل پويا در حوزه توليد تجهيزات پالايشي فعاليت خواهند کرد، به همين منظور نزديک به يکهزار ميليارد تومان پروژه پالايشي در اين شرکت در حال اجراست، ضمن اينکه همه کارگاه هاي قديمي پالايشگاه نفت اصفهان به اين شرکت منتقل و تعميرات اساسي نيز زير نظر اين مجموعه انجام خواهد شد.
ايجاد خط لوله صادراتي 78 کيلومتري
پالايشگاه نفت اصفهان، با هدف وابستگي نداشتن به خطوط لوله، طرح ايجاد 78 کيلومتر راه آهن را در برنامه داردکه به اين طريق، صادرات ريلي سالانه 10 ميليون تن از محصولات توليدي خود را خواهد داشت.
از ديگر برنامه هاي در دست اجراي اين پالايشگاه مي توان به ايجاد ذخيره راهبردي 300 هزار مترمکعب آب در قالب 6 مخزن 50 هزار مترمکعبي اشاره کرد. با بهره برداري از اين پروژه، ذخيره آب پالايشگاه نفت اصفهان 15 روزه خواهد شد که اين موضوع در صورت بروز حادثه احتمالي، بسيار حياتي خواهد بود.
همچنين اين پالايشگاه تا سال 1405، از ظرفيت 200 مدير توانمند بهره خواهد برد که با اتخاذ تصميم هاي سخت و جهادي براساس برنامه پنجساله، ثبات اقتصادي را به منظور حداکثر سوددهي ايجاد خواهد کرد.
تجميع 31 انبار قديمي
ايجاد تحول در بخش بهداشت و درمان، ايجاد صندوق بهداشت و درمان در اين پالايشگاه، توسعه شاخص هاي محيط زيستي با اجراي سيستم آبياري زيرسطحي درختان و کاشت 200 هزار اصله درخت در سال 1401 از ديگر دستاوردهاي اين مجموعه پالايشي در دو سال گذشته است، ضمن آنکه 31 انبار قديمي موجود در اين پالايشگاه، تجميع و به يک انبار بزرگ تبديل خواهد شد.
پالایشگاه تهران
افزايش ظرفيت واحد بازيافت به بيش از 11 هزار متر مکعب در روز
علاوه بر پتروپالايش اصفهان، ديگر پالايشگاه هاي کشور نيز طي دو سال حضور دولت سيزدهم، در مسير توسعه قرار گرفته اند و مي خواهند طرح هاي در دست اقدام خود را نهايي کنند. از جمله اين شرکت هاي پالايشي مي توان به پالايشگاه تهران اشاره کرد.
اين پالايشگاه توانسته برخي پروژه هاي خود را در بازه زماني دوساله( 1400 -1402) تکميل و راه اندازي کند که افزايش ظرفيت واحد بازيافت از روزانه 7 هزار و 600 متر مکعب به روزانه 11 هزار و 400 متر مکعب از جمله آنهاست. هدف از اجراي اين طرح، افزايش ظرفيت واحد بازيافت آب با توجه به اضافه شدن واحد عملياتي جديد، کمک به مديريت بحران آب است.