مهم ترین دستاوردهای زیرمجموعه های پالایش و پخش در دولت سیزدهم
قطار سوخت رسانی توقف ندارد
مشعل هر سال مقارن با هفته دولت گوشه ای از دستاوردهای شرکت ملی پخش فراورده های نفتی کشورمان به نمایش گذاشته می شود تا تجلی گر تلاش خستگی ناپذیر کارکنانی باشد که با تلاشی ستودنی، زمینه های دستیابی به قله های ترقی و پیشرفت را فراهم می کنند. این شرکت یکی از پرکارترین و فعال ترین مجموعه های صنعت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی است که افزون بر پیشبرد برنامه های اصلی خود در حوزه توزیع فراورده نفتی، در ابتدای کار دولت سیزدهم با چالش های بزرگ و حساسی روبه رو شد؛ چالش هایی همچون حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت، رویارویی با سرمای کم سابقه در زمستان1401 و تامین سوخت مایع صنایع و نیروگاه ها، همچنین توزیع کم نظیر بنزین در پی افزایش مصرف آن به دلیل فروکش کردن بیماری کرونا که با تلاش شبانه روزی کارکنان خستگی ناپذیر خود توانست بر همه آنها فائق آید و به خوبی از آنها گذر کند.
افزون برشرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران و شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران به عنوان بازوهای کمک کننده، نقش آفرینی کردند و در همسویی با سیاست ها و اهداف کلان شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران، گام برداشتند. درگزارش پیش رو تلاش شده است به مهم ترین اقدام ها ودستاوردهای این شرکت ها به عنوان بخشی از صنعت نفت، به ویژه در دوسال فعالیت شبانه روزی دولت سیزدهم پرداخته شود.
در این گزارش تلاش شده است با نگاهی به برنامه ها و دستاوردهای شرکت ملی پخش فراورده های نفتی، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران و شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت، افق فراروی این صنایع پراهمیت کشورمان را از دریچه ای واضح تر و شفاف تر بنگریم.
آغاز صادرات دریایی گاز مایع
طرح صادرات دریایی گاز مایع شهریورماه 1401همزمان با آغاز هفته دولت به بهره برداری رسید. مدت زمان اجرای این طرح از ایده تا اجرا تنها دو ماه بوده و بدون کمترین بودجه و با ۴۳ هزار نفر- ساعت کار جهادی، تاسیسات متروک بندرعباس از مرکز ذخیره سازی به مبدا صادرات دریایی گاز مایع (ال پی جی) تبدیل شد. با اجرایی شدن این طرح برای ۲۰۰ نفر اشتغال زایی شده است و از محل صرفه جویی در محصولی که در مشعل پالایشگاه های بندرعباس می سوخت، سالانه تا ۳۶۰ میلیون دلار نصیب کشور می شود.
اجرای این طرح، استان هرمزگان را که به عنوان یکی از قطب های انرژی کشور مطرح است، به یکی از قطب های صادرات در حوزه انرژی نیز تبدیل خواهد کرد.
این طرح که با هدف تقویت جایگاه استان هرمزگان به عنوان قطب تولید و صادرات انرژی راه اندازی شده است، در کنار پتروپالایشگاه شهید سلیمانی به ارزش 12.5 میلیارد دلار و انبار نفت شهید مهدوی که در آینده با ظرفیت ۶۰۰ میلیون تن به بهره برداری می رسد، از جمله طرح هایی است که امنیت انرژی در منطقه هرمزگان را بهبود می بخشد. تأسیسات گاز مایع بندرعباس با داشتن ۹ سکوی تخلیه و ۲ موتورخانه، امکان تخلیه همزمان ۹ دستگاه گازکش و پمپاژ فراورده های آن با خط لوله انتقال ۱۶ اینچ به اسکله نفتی شهید باهنر بندرعباس را دارد.
موتورخانه یادشده از ۱۷ دستگاه پمپ و ۷ دستگاه کمپرسور برای تامین فشار عملیاتی لازم برای انتقال گاز مایع بهره می برند. در این پروژه متخصصان شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با بازنگری و عملیات فرآیندی ضمن رعایت همه دستورعمل های بهداشت، ایمنی و محیط زیست (اچ اس ای) و رعایت مقررات ایمنی در صنعت نفت برای نخستین بار در کشور بدون بهره برداری از مخازن ذخیره سازی گاز مایع فرآیند انتقال از گازکش به کشتی را به طور مستقیم به اجرا درآورده اند. با بهره برداری از این تاسیسات و تخلیه همزمان ۹ دستگاه گازکش و بهره مندی از توان پمپ ها و کمپرسورها، اکنون امکان بارگیری دریایی به طور میانگین ۶ هزار تن گاز مایع در شبانه روز میسر می شود.
رونمایی از 5 طرح ملی زیرساختی
شهریورماه 1401 از پنج طرح ملی زیرساخت های ایجادشده همسو با اهداف دولت الکترونیک و تکالیف قانونی ابلاغی به شرکت ملی پخش فراورده های نفتی با حضور جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران، علی اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، همچنین مدیران عامل بانک های ملت و تجارت رونمایی شد. این پنج طرح زیرساختی شامل صدور مجوز احداث جایگاه ها از طریق درگاه ملی مجوزهای کشور، سامانه تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانه سوز، اتصال درگاه های کسب وکار شرکت ملی پخش فراورده های نفتی به پنجره واحد دولت الکترونیک، تمرکز حساب های شرکت ملی پخش فراورده های نفتی نزد بانک مرکزی و هوشمندسازی جایگاه های گاز فشرده (سی ان جی) است.
پلکانی شدن حق العمل جایگاه ها
شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران از ابتدای مردادماه 1401 و برای نخستین بار در کشور حق العمل جایگاه های عرضه نفتگاز در کشور را پلکانی کرد که این اقدام مهم، رضایتمندی مجموعه مالکان مجاری عرضه و جایگاهداران را به دنبال داشت. این شرکت در اردیبهشت ماه 1400 با همکاری معاونت برنامه ریزی وزارت نفت و برگزاری نشست های پرشمار با سازمان برنامه وبودجه و سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و مشارکت جایگاهداران کشور، انجمن صنفی جایگاهداران و کانون انجمن های صنفی به نتیجه مطلوبی رسید و در پی آن، هیئت وزیران افزایش ۴۵ درصدی حق العمل جایگاهداران را تصویب کرد. با صدور این مجوز و برنامه ریزی های انجام شده، حق العمل جایگاه ها به صورت پلکانی در نظر گرفته شد. به این صورت که با فروش ۶۵۰ هزار لیتر در ماه، یک مبلغ و برای فروش بیش از ۶۵۰ هزار لیتر نیز، مبلغ دیگری در نظر گرفته شد، ضمن این که سقف بودجه ای که تعیین شده بود نیز رعایت شد.
ارائه تسهیلات در طرح کهاب
طرحی با عنوان کهاب (كاهش، هدايت، انتقال و بازيافت بخار بنزين) با هدف مقابله با آلودگی هوا در محدوده انبارهای نفت و جایگاه های عرضه سوخت بنزین و جلوگیری از انتشار بخار و هدرروی بنزین در سال 87 و با اخذ مصوبه هیئت دولت در دستور کار نهادهایی چون وزارت نفت، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفت. طرحی که قرار بود روزانه از تبخیر ۳۰۰ هزار لیتر بنزین جلوگیری کند، اما سایه سنگین رخوت و رکود بر آن چیره شد و دیگر امکان اینکه بتوان برای آن دورنمای روشنی را متصور شد، بعید و دور از ذهن می نمود. ظاهرا سرنوشت این طرح هم به مانند بسیاری از طرح ها با تشدید تحریم ها در سالیان اخیر و نوسان های شدید نرخ ارز پیوند عمیقی خورد، اما تلاش های بسیاری شد تا از این سد گذر شود و کهاب به انجامی که باید برسد. اینک شرکت ملی پخش فراورده های نفتی عزم خود را برای اجرای هرچه سریع تر این طرح جزم کرده و قرار است با ارائه تسهیلات بانکی به جایگاهداران این طرح در آینده ای نه چندان دور در تمام جایگاه های کشورعملیاتی شود.
تخلیه نفتگاز با مخزندار ریلی
تخلیه نفتگاز با مخزندار ریلی با هدف تخلیه روزانه ۳ میلیون لیتر نفتگاز و صفر شدن تردد نفتکش ها از بندرعباس به یزد در انبار نفت شهید صدوقی یزد به عنوان کریدور شمال و شمال شرق نقشه سوخت کشور، پروژه مهم دیگری است که در وزارت نفت دولت سیزدهم کلید خورده است. با تجهیز، تکمیل و راه اندازی طرح مخزندار ریلی، افزون بر آزادسازی شمار زیادی نفتکش جاده پیما و فعالیت دوباره آنها در بخش های دیگر، پرداخت کرایه حمل با مسافت روزانه بیش از ۷۰۰ کیلومتر حذف و در مصرف نفتگاز برای تردد نفتکش ها نیز جلوگیری به عمل خواهد آمد.
مقدار مصرف سوخت ریلی نسبت به نفتکش ها بسیار ناچیز و اجرای این پروژه افزون بر امنیت و ایمنی برای رانندگان در جاده ها، به لحاظ محیط زیستی نیز بسیار مؤثر است. از آبان ماه 1401، در نشست هایی مشترک با حضور مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی و مدیرعامل و مدیران ستادی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی مصوب شد تا در کمترین زمان ممکن پروژه تخلیه نفتگاز از طریق مخزندار ریلی در انبار نفت شهید صدوقی یزد که کریدور شمال و شمال شرقی کشور است، به مرحله اجرا درآید. پس از بازدیدهای میدانی از محل پروژه و ارائه گزارش به مدیران بالادستی، پیشنهادهایی برای انجام کار، سه روش ارائه شد که روش پیمانی امانی، با توجه به تسریع در اجرا و کاهش هزینه و استفاده از نیروهای زبده و متخصص مناطق تصویب شد. در اجرای این پروژه الکتروپمپ ها از هرمزگان، لوله و اتصالات از شرکت های ملی مهندسی و خطوط لوله و مخابرات با تأییدیه های لازم از مدیریت بازرگانی ارسال شده است.