حکمت های رضوی همسر خوب
امام رضا (ع) فرموده اند: ما اَفادَ عَبدُ فائِدةً خَیراً مِن زَوجهٍ صالِحهٍ، اِذا رَآها سَرَّتهُ، وَ إذا غابَ عَنها حَفِظَتهُ فی نَفسِها وَ مَالِهِ: بنده مؤمن، هیچ بهره ای نبرده است؛ بهتر از اینکه همسر خوب و شایسته ای داشته باشد که هنگام حضور شوهر، مایۀ خوشحالی و در غیاب شوهر، نگهدار ناموس و مال او باشد.
(مسند الامام الرضا علیه السلام، ج ۲، ص ۲۵۶)
شرح حدیث
از نعمت های بزرگ خدا، داشتن همسر خوب، موافق، همدل، همراه، صبور و مددکار است.در روایات، از «همسر صالح» بسیار ستایش شده است.
سعدی گوید:
زن خوب فرمانبر پارسا
کند مرد درویش را پادشا
که را خانه آباد و همخوابه اوست
خدا را به رحمت نظر سوی اوست
این حدیث، شیوه رفتار مناسب و مطلوب زن را در خانه با شوهرش بیان می کند. برخورد خوب و شادی آور، رعایت عفاف و پاکدامنی و امانت، حفظ مال و دارایی شوهر و پرهیز از اتلاف و اسراف، از جمله این اوصاف است.
الگوی مکتبی مسلمانان در این باره «خانه علی و فاطمه» و رفتار متقابل این زن و شوهر با یکدیگر است.
امیر مؤمنان (ع) فرموده اند:
«وقتی به خانه می آمدم و به زهرا نگاه می کردم، همه غم و اندوهم برطرف می شد. هرگز کاری نکردم که فاطمه از من خشمناک شود، فاطمه نیز هرگز مرا خشمناک نساخت.»
حضرت فاطمه (س) آیین خانه داری و همسرداری را بخوبی مراعات می کرد و در زندگی، شریک و همراه و همراز همسرش امیرمؤمنان (ع) بود.
مراعات قدرت مالی شوهر را داشت و از درخواست هایی که احتمال می داد علی (ع) نتواند تأمین کند و شرمنده شود، پرهیز می کرد.
فرزندآوری در کلام امام رضا(ع)
امروزه در کشورهای سکولار و غربی، فرزندآوری به عنوان یک انتخاب شخصی مطرح است و افزایش روش های کنترل بارداری این امکان را فراهم می آورد که زن و شوهر از صاحب فرزند شدن دوری کنند.
دراسلام نگاهی متفاوت به این مسأله شده است. اسلام ضمن اینکه این حق را برای زنان و مردان محفوظ می داند؛ اما فرزندآوری را به عنوان یک مسؤولیت و وظیفه دینی بیان می کند و نگاهی تقدس گونه به موضوع پدری و مادری دارد، ازاین رو در آموزه های دینی، ترسیمی بسیار زیبا از فرزندان شده است. آخرین فرستاده الهی (ص)، فرزند را گلی از گل های بهشت توصیف کرده اند:
إِنَّ الْوَلَدَ الصَّالِحَ رَيْحَانَةٌ مِنْ رَيَاحِينِ الْجَنَّةِ: فرزند صالح، گلی از گل های بهشت است.
در روایت دیگری حضرت صادق (ع) از زبان رسول خدا(ص)روایت کرده اند:
الْوَلَدُ الصَّالِحُ رَيْحَانَةٌ مِنَ اللَّهِ قَسَمَهَا بَيْنَ عِبَادِهِ: فرزند صالح، گلی از جانب خداوند است که بین بندگانش تقسیم شده است.
در روایت دیگری تلاش برای پرورش فرزند شایسته، به منزله میراثی است که انسان برای خداوند بلندمرتبه به جا می گذارد:
مِيرَاثُ اللَّهِ مِنْ عَبْدِهِ الْمُؤْمِنِ وَلَدٌ صَالِحٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُ: میراث خدا از بنده مؤمنش، فرزند صالحی است که برای او درخواست آمرزش کند.
در روایت دیگری نزدیک به همین مضمون، امام صادق(ع) از قول پیامبر اسلام(ص) می فرمایند: میراث خداوند بلند مرتبه از بنده مؤمنش، فرزندی است که پس از مرگ او، خدا را عبادت کند. سپس حضرت صادق(ع) آیه زکریا را تلاوت فرمودند:
فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ: پس از جانب خود ولی (و جانشینی) به من ببخش که از من ارث برد و از خاندان یعقوب [نیز] ارث برد.
در روایتی، آخرین سفیر الهی(ص)، یکی از فلسفه های ازدواج را زیاد شدن نسل بشر عنوان کرده و در خطابی امر گونه می فرمایند: ازدواج کنید تا نسلتان زیاد شود؛ چراکه در روز قیامت به زیادی تعداد شما مباهات می کنم.
تَزَوَّجُوا فَإِنِّي مُكَاثِرٌ بِكُمُ الْأُمَمَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ: ازدواج کنید [تا نسلتان زیاد شود] زیرا من به کثرت شما در روز قیامت بر سایر امم افتخار و مباهات می کنم.
حضرت رضا(ع) برای همسر شایسته شرایطی را بیان می کنند. یکی از این شرایط، برخورداری از قابلیت فرزندآوری است. ایشان در مقام مقایسه میان ملاک زیبایی زن یا زایا بودن او، قابلیت فرزندآوری را بر زیبایی ترجیح می دهند و می فرمایند:
رسول خدا(ص) به مردی فرمود: اگر با زنی سیاه پوست و زایا ازدواج کنی، بهتر از آن است که با زنی زیبا ولی نازا ازدواج کنی. من در روز قیامت در برابر دیگر امت ها به کثرت تعداد شما مباهات می کنم. مگر شما نمی دانید که فرزندان در زیر عرش خداوند برای پدر و مادران خود استغفار می کنند و در دامن ابراهیم و ساره در کوهی از مشک و عنبر و زعفران تربیت می شوند.
بنابراین در تفکر اسلامی، بر اساس مطالب پیش گفته، فرزند، نعمت و هدیه ای الهی است که از جانب خداوند به انسان ها ارزانی شده است.
پیروان این آیین متعالی باید فرزندآوری را به عنوان وظیفه ای شرعی و دینی تلقی کرده و انتخاب همسر خود را به گونه ای انجام دهند که یکی از نتایج و ثمرات آن تداوم نسل ایشان باشد؛ چنانکه در روایتی آمده است: مردی از امام رضا(ع) پرسید: مردی به این شرط با زنی ازدواج می کند که از او درخواست فرزند نداشته باشد. حضرت در جواب فرمود: این شرط پسندیده ای نیست:
عَنْ سَعِيدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: سَأَلْتُ الرِّضَا (ع) عَنْ رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً بِشَرْطِ أَنْ لَا يَتَوَارَثَا وَ أَنْ لَا يَطْلُبَ مِنْهَا وَلَداً قَالَ لَا أُحِبُّ: سعید بن اسماعیل از پدرش نقل می کند که گفت: از امام رضا(ع) در مورد مردی پرسیدم که با زنی ازدواج می کند به شرط اینکه به او ارث ندهد و از او طلب فرزند نکند. امام(ع) فرمود: من نمی پسندم.
عطر ماندگار:
هفته دفاع مقدس و روز تجلیل از شهدا و ایثارگران
هر روز که بر نظام جمهوری اسلامی ایران می گذرد و افق های تازه آشکار می گردد و فرازونشیب های این راه پُرافتخار نمایان تر می شود، ارزش جانبازی شهیدان جلوه بیشتر می یابد. آنان با خون خود بنیان این سازه عظیم و پُرشکوه را مستحکم و نهال نورسی را به درخت ستبر و ریشه داری تبدیل کردند. میدان مجاهدت در عرصه های گوناگون همچنان گشوده است و قلّه جهاد، شهادت است؛ فَمِنهُم مَن قَضی نَحبَه وَ مِنهُم مَن یَنتَظِر.
تکریم شهیدان و تعظیم در برابر خانواده های صبور آنان، واجب بزرگ امروز و همیشه ماست.
بیانات مقام معظم رهبری
۵ مهرماه ۱۳۹۷