سفر به موزه نفتی لوک اویل
موزه PJSC LUKOIL درسال 2005 در مسکو تأسیس شده است. نمایشگاه این موزه منعکس کننده حوزه های اصلی تمرکز شرکت و جنبه های مختلف تاریخی صنعت نفت داخل است. این مجموعه شامل تجهیزات صحرایی و ابزارعلمی، بخاری و وسایل روشنایی خانگی، آدمک ها و مدل های مدرن تأسیسات صنعتی، نمونه های نفت خام و فرآورده های نفتی، مجموعه کارت پستال، مدال، نشان، تابلو، اوراق بهادار، کتاب ها، آلبوم های عکس علمی و علمی تخیلی، همچنین یادگاری های متخصصان برجسته صنعت نفت روسیه مانند برادران نوبل، مندلیف، بایباکوف و دیگران است.
موزه لوک اویل در زمینه های متفاوت ازجمله نمایشگاهی، فرهنگی، آموزشی همچنین برگزاری تورهای همراه با راهنما، سخنرانی ها، نشست های موضوعی و رویدادهای مختلف فعالیت می کند.
این موزه از سال 2008 با هدف حمایت از سطح بالای تخصص و حرفه ای بودن در فعالیت های موزه های شرکتی دارای یک شورای فعال شد که نمایندگان موزه های برجسته روسیه، موسسات آموزش عالی تخصصی و علوم دانشگاهی، اعضای آن هستند. نشست های این شورا به صورت دوره ای و برای بحث درباره مسائل و چشم انداز شبکه های موزه های شرکتی، برنامه ریزی پروژه های مشترک، اشتراک گذاری تجربیات مثبت در زمینه های مرتبط با فعالیت های جامعه موزه ها برگزار می شود.
به گفته بسیاری از متخصصان، مورخان و علاقه مندان، مجموعه موزه لوک اویل یکی از بهترین ها در کشور در زمینه صنعت نفت است، این موزه نه تنها فعالیت های شرکت، بلکه تاریخ صنعت نفت را به طور کلی مستند می کند.
مجموعه ای از خانواده نوبل در موزه
موزه لوک اویل، بزرگ ترین مجموعه خانواده نوبل را درخود جای داده است. شرکت تولید نفت برادران نوبل(برانوبل) تولیدکننده نفت در روسیه است که درسال 1876 ازسوی لودویگ نوبل و بارون پیترفون بیلدرلینگ تأسیس شد. این شرکت که ریشه در یک کارخانه تقطیر داشت، درسال ۱۸۷۹ به یک شرکت سهامی تبدیل شد و شبکه تدارکات و بازاریابی خود را با خطوط لوله، تانکرها، واگن های مخزن و مزارع شامل اسکله ها و خطوط راه آهن شعبه در سراسر بخش اروپایی امپراتوری روسیه ایجاد کرد. مقر این شرکت در سن پترزبورگ بود. برانوبل به طور رسمی درسال ۱۹۵۹منحل شد و آخرین رئیس آن نیلز نوبل اولینیکوف، پسر مارتا نوبل اولینیکوف و نوه لودویگ نوبل بود.
دنیای نفت سفید
رشد سریع تولید نفت که در نیمه دوم قرن نوزدهم آغاز شد، با توسعه فناوری تولید نفت سفید همراه بود. روشنایی نفت سفید در مناطق شهری و روستایی، در خانه و تأسیسات تولیدی مورد استفاده قرارگرفت. افزون بر این، نفت سفید به عنوان سوخت در انواع لوازم خانگی استفاده می شد. مجموعه جهان نفت سفید در موزه لوک اویل به داشتن کلکسیونی از اقلام اصیل قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم شامل لامپ ها و فانوس هایی با طرح ها و مصارف مختلف، اجاق گاز، لحیم کاری، سماور نفتی، اجاق گاز نفتی و پرژکتور نوری نفت سفید به نام «فانوس جادویی» و همچنین لوازم تجارت نفت سفید به خود می بالد.
مجموعه کارت پستال
در اواخر قرن نوزدهم - اوایل قرن بیستم، علاقه عمومی به صنعت نفت به حدی رسید که کارت پستال های ویژه با موضوع «نفت» منتشر شد.
کارت پستال هایی که در موزه لوک اویل نگهداری می شود، جغرافیای نسبتا گسترده ای از صنعت نفت را نشان می دهد؛ مناطق باکو و گروزنی، آسیای مرکزی و منطقه پچورا، منطقه کوبان و ولگا.
این مجموعه شامل کارت پستال های سکوهای نفتی و پالایشگاه ها، تصاویر لنج های نفتی و مخازن ذخیره نفت و فرآورده های نفتی و همچنین آتش سوزی در میدان های نفتی است.
ابزارهای مهندسی و علمی
با توسعه پالایش نفت داخلی، مطالعات آزمایشگاهی نفت خام و فرآورده های نفتی ضروری و آزمایشگاه های ویژه درشرکت تولید نفت برادران نوبل، میدان های نفتی تلفیقی باکو و... افتتاح شد.
دراواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم درمجموعه موزه لوک اویل، تجهیزات و ابزار آزمایشگاهی اصیل، مانند یک میکروسکوپ، یک پمپ نمونه روغن، یک مجموعه هیدرومتر برای تعیین چگالی نفت و فرآورده های نفتی و دستگاهی برای تعیین نقطه اشتعال نفت سفید در معرض نمایش قرارگرفت.
از لوک اویل چه می دانیم؟
لوک اویل شرکت نفت وگاز روسی چندملیتی و دومین شرکت بزرگ نفتی، در کشور روسیه است. ظرفیت تولید نفت خام این شرکت در سال ۲۰۱۲ به طور متوسط حدود 2 میلیون بشکه در روز بوده است.
بنابر اعلام انجمن مهندسی نفت، مجموع نفت درجای شرکت لوک اویل اکنون بالغ بر ۱۹ میلیارد بشکه برآورد می شود، که از نظر مالکیت ذخایر اثبات شده نفت و گاز در میان شرکت های غیردولتی، پس از اکسان موبیل، دومین شرکت بزرگ نفتی جهان، محسوب می شود.
دفترمرکزی لوک اویل، در شهرمسکو قرار دارد. اکثریت سهام این شرکت دراختیار واحد علی اکبروف است. شرکت لوک اویل فعالیت های نفت وگاز گسترده ای در بیش از ۴۰ کشور جهان دارد.
کوپن
استفاده از کالابرگ و یا کوپن (به عنوان یارانه) ازسال های متمادی در شرایط سخت اقتصادی از سوی کشورهای مختلف مدنظر قرار می گرفته، اما بهره برداری علمی از آن پدیده به سال های بعد از جنگ جهانی اول برمی گردد.
توزیع کوپن در ایران نیز به دنبال جنگ جهانی دوم و قحطی ناشی از آن (آذرماه 1321) همراه با انجام سرشماری آغاز و کوپن های نان، قند، شکر، چای و پارچه میان مردم پخش شد.
پس از انقلاب اسلامی نیز تشکیل ستاد اقتصادی در مهرماه 1359 به تصویب رسید که بخشی از کار این ستاد، توزیع کالا و چگونگی کنترل فشار مالی روی مردم متأثر از جنگ تحمیلی بود. بنابراین بهره گیری از کوپن به عنوان یکی از راهکارهای این موضوع در نظر گرفته شد. انواع کوپن هایی که پس از جنگ تهیه و توزیع شد شامل 10نوع از جمله «بنزین سهمیه ای موتور سیکلت»، «بنزین خودرو با باک های بزرگ و کوچک»، «بنزین خودروهای شخصی و دولتی»، «کپسول گاز مایع»، «گازوییل»، «نفت سفید» و. . . بوده است.
نمونه ای از کالابرگ های نفت سفید در موزه ی بنزین خانه آبادان نگهداری می شود.
موفقیت با دست های خالی
قسمت 18
نشست اوپک پس از سخنان من به روال اصلی خود بازگشت و به مسائل عمومی نفت، قیمت و موارد تخصصی خود پرداخت. اما در این زمینه نیز دو موفقیت نصیب ما شد. در این نشست نخستین بار در تاریخ اوپک قرار شد که به دلیل بالا بودن ذخایر نفت در جهان و بالاتر بودن عرضه نسبت به تقاضا، اعضای اوپک (به غیر از دو کشور ایران و عراق که در جنگ بودند و به درآمدهای نفتی خود برای بازسازی ها نیاز داشتند) تولید خود را (10 درصد) کاهش دهند.
تا این زمان، عربستان مخالف مطرح شدن مقدار تولید در اوپک و فقط حاضر بود در مورد قیمت نفت مذاکره کند. دلیل آن نیز واضح بود؛ عربستان قدرت تولید بالایی داشته و دارد؛ زکی یمانی و دولت عربستان نمی خواستند که قدرت مانور آنها محدود شود.
در حقیقت، سیاست فروش حجم بالا با قیمت پایین تر، سیاست بلندمدت عربستان بود. برای توجیه آن نیز زکی یمانی می گفت: «چنانچه این گونه نشود و قیمت های نفت بالا برود، تولید و کاربرد انرژی های جایگزین توجیه اقتصادی پیدا می کند».
ما نیز قیمت های مثلا یک پالایشگاه را در قیاس با قیمت یک پالایشگاه در گذشته مثال زده و بیان می کردیم که توان و قدرت خرید کشورهای عضو اوپک کاهش یافته و تضعیف شده است و باید قیمت نفت بالا برود.
به عبارت دیگر، تنظیم بازار با ابزار تولید، تصمیمی تاریخی بود که نخستین بار در تاریخ اوپک به دست می آمد. البته چون کاهش تولید خواست ایران و مغایر نظر عربستان بود، همین توافق برای ایران پیروزی مهمی به شمار می آمد. در این زمینه شیخ علی خلیفه، وزیر نفت کویت نیز فعال بود. دلیل این فعالیت آن بود که دولت کویت درآمدهای نفتی خود را سرمایه گذاری کرده بود و منافع حاصل از سرمایه گذاری های کویتی ها - مثلا در فروش مستقیم نفت در آمازون- آنها را به منافعی رسانیده بود که از وابستگی 100درصد به نفت رها می شدند، بنابراین تصمیم کاهش تولید نفت در همسویی با منافع آنان نیز بود.
از دیگر تصمیم های این اجلاس آن بود که اوپک بخشی از درآمدهای خود را برای کمک به کشورهای ضعیف اختصاص دهد. گرچه این، تصمیمی عمومی بود، اما تبلیغات کلی آن به نفع ایران تمام شد، زیرا به تازگی در ایران انقلاب شده بود و این تصمیم با شعارهای انقلاب ایران همخوانی داشت؛ استنباط عمومی آن بود که این دستاورد و موفقیت ایران در دفاع از مستضعفان جهان است.
موافقت با افزایش قیمت نفت نیز دستاوردی بود که در کل به وضع ایران کمک می کرد. در یک بررسی اجمالی و در حالی که عراقی ها پیش از اجلاس اعلام کرده بودند که نخواهند گذاشت موضوع شهید تندگویان مطرح شود و برخی کشورها نیز تلویحا عراقی ها را تأیید کرده بودند، دستاوردهای اجلاس برای ایران نه تنها موفقیت که فوق موفقیت و فراتر از پیروزی بود، زیرا نه تنها طرح و بیانیه با پیشنهادهای کوبنده و بی پاسخ قرائت شد، بلکه عکس شهید تندگویان بر صندلی خالی چنان در جهان انعکاس یافت که این خبر در آن روز از همه اخبار جهان پر سروصداتر و پر اثرتر بود.
تاریخ شفاهی وزرای نفت ایران؛ سیدحسن سادات