فرزند همکار نفتی با اهدای اعضا جاودانه شد

یکی بود هنوز هم هست

بخششی از جنس زندگی

فاطمه دهقان نیری    واژه «تولد» یادآور صدای تپش های قلب جنین و به دنیاآمدن نوزاد در میان هلهله و شادی والدین و بستگان است، اما گاهی تولد از این معنا فراتر می رود، این بار شنیدن صدای تپش های قلب، یادآور ایثار است و بخشش. رضا احمدی، نوجوان چهارده ساله، از قهرمان هایی است که عروج و اهدای اعضای خود زندگانی دوباره و ایثار را معنا بخشید؛ او که ناجی جان چهار بیمارشد تا لبخند دوباره آنان را به زندگی جاری سازد .

زندگی گاهی آنچنان که باید پیش نمی رود و کوچک ترین تلنگر و اتفاقی، جهت آن را به سمت نبودن و نزیستن تغییر می دهد، در این هنگامه نبودن های ناخواسته است که انسان هایی با اهدای عضو، زندگی دیگران را از ورطه نیستی به اوج زیستن دوباره سوق می دهند.  رضا احمدی، دانش آموز ۱۴ساله و قهرمان شنای نفتی از امیدیه خوزستان، از جمله کسانی است که خانواده اش در اقدامی انسان دوستانه، پیش از خاموش شدن او، اهدای زندگی کردند؛ رضای شناگر، قهرمانانه سر به خاک نهاد و نشان داد که قهرمان بودن تنها به مدال نیست.  این نوجوان قهرمان، در یک حادثه تلخ و آسیب دیدگی شدید از ناحیه سر به کما رفت و چند روز در این وضعیت به سر برد. تیم پزشکی، همه راه ها را برای احیای رضا رفت، اما انگار قرارنبودکه اوچشم بگشاید و نزد دوستانش بازگردد. در این شرایط سخت، خانواده اش تصمیمی دشوار اماشجاعانه گرفتند و به اهدای اعضای او رضایت دادند تا جان چهار بیمار نیازمند به عضو را نجات دهند.

سکانس اول: تپش های نامنظم

اتاقی با نور مهتابی سفید، دیوارهای طوسی، تختی که رضا احمدی نوجوان ۱۴ساله باچشمانی بسته و دستگاه های وصل شده به بدنش، روی آن درازکشیده است و نبضی که دیگر آرام هم نمی زند. اینها سکانس یک فیلم سینمایی یا سریال خانگی نیست؛ بلکه امیدیک زندگی است که با یک حادثه رو به ناامیدی می رود.  یک هفته از وضعیت کما و آسیب دیدگی شدید رضا از ناحیه سر گذشته و هیچ علائم حیاتی مشاهده نشده است. رضا ضربه مغزی شده بود؛ دکترها دیگر قطع امید کرده اند و منتظر تصمیم پدر و مادر او مبنی بر اهدای قلب، دو کلیه و کبد هستند.

سکانس دوم: اشک ها و لبخندها

آدم ها در سرتاسر زندگی، بارها شده است که تصمیم های سخت و ناخواسته ای گرفته اند به امید اینکه روزی درجایی نتیجه آن را به بهترین شکل ببینند؛ به امید جبران بهتر، به امید بازگشت به اوج. اما تصور امضا دادن برای بستن پرونده زندگی فرزند دلبندشان نه تنها درهیچ مخیله ای نمی گنجد؛بلکه از فکرکردن به آن هم گریز دارند.  اما چیدمان زندگی رضا، والدین را در شرایط این تصمیم گیری سخت قرار داده است. مادر ۴۸ ساعت مهلت می خواهد، نذر ونیاز می کند، پدر را راهی کربلا می کند تا برای بازگشت به زندگی فرزندشان دعا کند؛ اما گویا سرنوشت قرار نیست تغییر کند.

خانم شیرعلی با صدایی گرفته وبغض آلود به خبرنگار مشعل می گوید: ۲۵ مهرماه میهمان داشتم و مشغول آشپزی بودم که رضا با ساک استخر وارد خانه شد وگفت که می رود تا دوش بگیرد. وسایلش را برداشت و رفت طبقه بالا. بیست دقیقه گذشت که دیدم خبری از او نشد. از پله ها بالا رفتم و پشت در حمام ایستادم صدایش کردم؛ اما جوابی نشنیدم. در را که باز کردم قلبم ایستاد. رضا کف حمام افتاده بود. فریاد می زدم. او را به بیمارستان رساندیم؛ اما دیگر دیر شده بود و رضا به دلیل آسیب شدیدی که به مغزش وارد شده بود، به کما رفت و دیگر برنگشت.

مادر که گریه امانش را بریده بود، نفسی کشید و ادامه داد: نمی دانید چه پسری بود، قهرمان شنا در صنعت نفت بود، خیلی مهربان بود و به همه کمک می کرد. من درکمیته امداد مشغول به کار هستم و تمام تلاشم کمک به دیگران بود. نمی دانم چرا این اتفاق برایمان افتاد. یک هفته از وضعیت رضا گذشت، اما هیچ نشانه ای از بازگشتش به زندگی و قطع دستگاه هایی که به او وصل بود، دیده نشد. پدرش را به کربلا فرستادم تا دست به دامان امامان شود. اما گویا تقدیر طور دیگری رقم خورده بود تا اینکه دکترها در جلسه ای اعلام کردند که رضا رفتنی است و باید هر چه سریع تر برای اهدای عضو تصمیم بگیریم. باز ۴۸ ساعت مهلت خواستم؛ بلکه فرجی شود اما نشد. برگه اهدای عضو را با اشک فراوان امضا کردیم تا لبخندی بر لبان نیازمندان و چشم انتظاران باشد.

سکانس آخر: جاودانگی یک قهرمان

محمد احمدی که پدر رضا و از کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری است، درادامه صحبت های همسرش، به خبرنگار مشعل می گوید: کربلا بودم که همسرم تماس گرفت و گفت: دکترها قطع امید کرده و اهدای عضو رضا را پیشنهاد داده اند.   نمی دانید چه حالی شدم و با چه وضعیت روحی برگشتم و به بیمارستان رفتم.

دکتر دوباره جلسه ای گذاشت و توضیح داد که به علت مرگ مغزی خون رسانی به مغز متوقف شده، اکسیژن رسانی انجام نمی گیرد، تمام کارکرد مغز از دست رفته و دچار تخریب غیرقابل برگشت شده، اما قلب، کبد، کلیه ها و دیگر اعضای بدن همچنان کارمی کنند و می توان با اهدای آنها به بیماران نیازمند، زندگی دوباره بخشید، اما اگر دیر شود، اعضای بدن از وضعیت اهدا خارج می شوند.   احمدی ادامه می دهد: لحظات سختی بود و تصمیم گیری درباره این که اعضای بدن فرزندت را اهدا کنی، سخت تر. با همسرم مشورت کردیم و چون رضا قهرمان بود، تصمیم گرفتیم با اهدای عضوش جاودانه شود. برگه رضایت اهدای اعضا را امضا کردیم و قلب، دو کلیه و کبد پسرمان، موجب شد تا جان چهار بیمار دیگر نجات یابد و خانواده های آنان را خوشحال کند. پیگیر این نشدیم که این اعضا به چه کسانی اهدا شده است، فقط می دانیم قلب پسرمان همواره در این سرزمین می تپد و صدای آن را همیشه خواهیم شنید.

اهدای عضو ازحرف تا عمل

تصمیمی   سخت  اما زندگی بخش 

مشعل    سقوط از ارتفاع، برخورد جسم سنگین به سر، تصادف رانندگی، خونریزی های داخلی مغز و مسمومیت های شدید از دلایل مهم مرگ مغزی به شمار می روند که فرد در وضعیتی قرار می گیرد که به هیچ یک از تحریکات خارجی پاسخ نمی دهد و بدون استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی، قادر به نفس کشیدن نیست. در این حالت، امکان بهبودی و بازگشت بیمار مرگ مغزی به زندگی به طور کامل از بین می رود و اینجاست که موضوع اهدای عضو مطرح می شود تا بیمار، نجات بخش جان دیگران شود. به دلیل وجود فرهنگ ایثار در جامعه و افزایش آگاهی خانواده ها از اهدای عضو بیمار مرگ مغزی، این اتفاق بارها در حال رخ دادن است؛ اما اینکه اهدای عضو و نحوه عملی کردن آن، چه شرایطی دارد، موضوعی است که خبرنگار «مشعل» درباره آن به گفت وگو با عالیه کریمی، مسئول اهدای عضو و سرپرستار بخش آی سی یو داخلی بیمارستان نفت تهران نشسته است.   مرگ مغزی فردی که دچار این عارضه شده، برای وابستگان آن فرد که آنها را در شرایطی سخت برای تصمیم گیری قرار می دهد، موضوعی است حائز اهمیت؛ چون از سویی با این تصمیم به واقعیت و باوری تلخ به نام مرگ درباره عزیز خود رسیده اند که برای همیشه، باید با او وداع کنند و از سوی دیگر با اهدای اعضا، زندگی بخش دیگران باشند.

شرایط اهدای عضو

مسئول اهدای عضو و سرپرستار بخش آی سی یو داخلی بیمارستان نفت تهران، درباره اعلام مرگ مغزی بیمار با این توضیح که مرگ مغزی با ایجاد اشکال درساقه مغز به وجود می آید و بیمار بدون اتصال به دستگاه تنفسی، قادر به نفس کشیدن نیست،گفت: بیمارانی را که با ضربه شدید به سر در بیمارستان صنعت نفت بستری شده و سطح هوشیاری آنان ۳ تا ۵ باشد، به تیم پیوند دانشکده علوم پزشکی شهید بهشتی معرفی می کنیم. در این وضعیت از بیمار، تست هایی نظیر نوار مغزی، تست آتروپین و تست آپنه گرفته می شود تا مسجل شود مرگ مغزی ایجاد شده است. در این صورت، تیم اعضای پیوند، بیمار را به مراکز خاص می برند.   کریمی با تأکید بر اینکه در این مرحله، اعضای بدن فرد دچار مرگ مغزی قابل پیوند به بیماران نیازمند می شود، اظهار کرد: اهدای قلب، کلیه وکبد از جمله جوارح برای اهداست؛ اما به طورکلی هر آنچه از بیمار مرگ مغزی که بتواند درمانی بر دردهای دیگری باشد، قابل اهداست. به عنوان مثال با اهدای قرنیه چشم، می توان بینایی را به فردی که دچار صدمه شدید به چشم شده، بازگرداند. تاندون و غضروف باعث بازسازی اعضای آسیب دیده مربوط می شود. پیوند استخوان می تواند مانع قطع عضو در سرطان استخوان شود. دریچه قلب برای کودکان با بیماری مادرزادی دریچه ای و بزرگسالان با دریچه آسیب دیده به کار می رود. پیوند پوست، نجات بخش بیماران با سوختگی شدید است. پیوند مغز استخوان، تنها درمان ممکن در بعضی از سرطان های خون است. برخلاف عضو، بافت می تواند تا ۲۴ یا حتی ۴۸ ساعت بعد از مرگ فرد اهدا شود و حتی می توان آن را برای مدتی طولانی ذخیره کرد.

رضایت خانواده، شرط اصلی اهدای عضو

وی با یادآوری این موضوع که سال گذشته در این بیمارستان، ۵ مورد اهدای عضو صورت گرفته است، تأکید کرد: اعضای تیم پیوند، تنهاگروهی هستند که حق دارند با خانواده بیمار برای اهدای عضو صحبت کنند که این کادر، شامل متخصص پزشک قانونی، روانپزشک و فوق تخصص مغز و اعصاب است.

مسئول اهدای عضو بیمارستان نفت تهران گفت: رضایت خانواده ها در این زمینه، شرط اصلی است و تنها داشتن کارت عضویت اهدای عضو از سوی شخص کافی نیست. خوشبختانه با ارتقای آگاهی و دانش خانواده ها، بیشتر شاهد این اقدام خداپسندانه هستیم و با اهدای عضو، جان چند نفر دیگر نجات می یابد و به آنها زندگی دوباره بخشیده می شود. کریمی درباره نحوه دریافت کارت عضویت اهدای اعضا در بیمارستان صنعت نفت توضیح داد: در مناسبت های مختلف، از جمله روز «اهدای عضو» که ۳۱ اردیبهشت است، همکاران اعضای پیوند، کارت های اهدای عضو را میان علاقه مندان توزیع می کنند و آنها می توانند با واردکردن کد ملی خود در سایت اهدا، عضو شوند؛ اما باید در نظر داشت که داشتن کارت عضویت، سند قانونی و تنها شرط اهدا نیست و رضایت خانواده در اولویت قرار دارد. مسئول اهدای عضو بیمارستان نفت تهران تأکید کرد: به دلیل احتمال بروز شرایط خاص و اتفاق هایی، به هیچ عنوان ارتباطی میان خانواده اهدا کننده و گیرنده عضو برقرار نمی شود. 

  تاریخچه اهدای عضو در ایران و جهان

در تقویم رسمی کشورمان، ۳۱ اردیبهشت به نام روز «اهدای عضو، اهدای زندگی» نامگذاری شده است. آغاز پیدایش اهدای عضو در دنیا، به قرن دوم پیش از میلاد بازمی گردد. آن زمان طبیب هندی به نام «ساشروتا» سعی کرد پوست بینی بیماری را به صورت اتوگراف ترمیم کند که البته از موفقیت این عمل اطلاعاتی در دست نیست. بعدها یک طبیب ایتالیایی موفق شد این نوع پیوند را انجام دهد. او در پیوندهای بعدی نیز سعی کرد این کار را به صورت آلو گراف انجام دهد که البته ناموفق بود. «ادوارد زیروم» نیز در سال ۱۹۰۵ در جمهوری چک، نخستین پیوند قرنیه را روی انسان با موفقیت انجام داد. در دهه ۳۰ میلادی، نخستین پیوند   به انسان به وسیله یک جراح اوکراینی صورت گرفت که البته ناکام ماند. در سال ۱۹۵۰ نیز نخستین پیوند کلیه موفقیت آمیز بود. در سال ۱۹۶۳ جیمز هاری، عمل پیوند ریه   به یک بیمار مبتلا به سرطان را بخوبی انجام داد و در همان سال نیز یک پیوند کبد موفقیت آمیز انجام شد. در سال ۱۹۶۳ هم نخستین پیوند قلب از سوی«جیمز هاری» صورت گرفت.

 تاریخچه اهدای عضو در ایران به سال ۱۳۱۴ بازمی گردد. در این سال، نخستین پیوند قرنیه چشم انجام شد. در ابتدا مردم هنوز با فرهنگ اهدای عضو ناآشنا بودند؛ اما به مرورزمان و به مدد تبلیغات فرهنگی و برگزاری جشن نفس که هر ساله با هدف تقدیر از خانواده اهداکنندگان اعضا برگزار می شود، تعداد بیشتری با عمل اهدای عضو آشنا شده و خواستار دریافت کارت اهدای عضو هستند. به این ترتیب، امروزه می توان از مرگ تعداد زیادی از هموطنان نیازمند پیوند عضو جلوگیری کرد.

در کشور ما، نخستین پیوند کلیه درسال ۱۳۴۷، پیوند مغز استخوان در سال ۱۳۷۰، اولین پیوند موفق روده باریک در سال ۱۳۷۱، همچنین نخستین پیوند موفق کبد و پیوند موفق قلب در سال ۱۳۷۲ و اولین پیوند پانکراس نیز در سال ۱۳۸۵ با اهدای عضو انجام شده است.

رئیس جمهوری:

کمبود گاز و برق را صادقانه با مردم در میان بگذارید

رئیس جمهوری در نشست با مدیران وزارت نفت و نیرو درباره سوخت نیروگاه های حرارتی کشور بر بیان صادقانه شرایط کشور در حوزه انرژی تأکید کرد.

مسعود پزشکیان در نشست با مدیران وزارت نیرو و نفت با شنیدن گزارش سوخت نیروگاه های حرارتی کشور گفت: شرایط ناترازی انرژی کشور را صادقانه با مردم مطرح کنیم و از آنها بخواهیم برای عبور از شرایط بحرانی فعلی، قدم اول صرفه جویی است و برای هر پروژه ای که برای کاهش مصرف طراحی می کنید، پیوست رسانه ای لازم را در نظر بگیرید.

 وی با اشاره به مصرف بالای انرژی در کشور افزود: این منطقی نیست که حدود سه برابر کشورهای اروپایی در کشور ما برق مصرف می شود. باید تمام مسیرهایی که می توان مصرف را کاهش داد، بررسی و کم هزینه ترین ها را اجرا کنیم. می توان با کاهش دمای هوای اداره های دولتی به صرفه جویی انرژی در کشور کمک کرد.

 

لزوم آغاز نهضت صرفه جویی

رئیس جمهوری با تأکید بر لزوم آغاز نهضت صرفه جویی در کشور اعلام کرد: خود من در خانه از لباس گرم استفاده می کنم. دیگران هم می توانند این کار را انجام دهند. می توان با کاهش دمای هوای اداره های دولتی از طریق کاهش فعالیت سیستم های گرمایشی در انرژی صرفه جویی کرد تا بتوانیم برق و گاز بیشتری به خانه های مردم برسانیم و خاموشی ها هم کمتر شود.

پزشکیان تأکید کرد: شرایط فعلی و ناترازی در حوزه انرژی را به مردم صادقانه بگوییم. معتقدم باید از تمام رسانه ها به خصوص رسانه ملی و از ظرفیت روحانیت و امامان جمعه برای توجیه مردم و کاهش مصرف انرژی در کشور بهره بگیریم.

وی تصریح کرد: توسعه شبکه های توزیع انرژی اعم از برق و گاز در کشور متناسب با زیرساخت های موجود نیست و چاره ای جز صرفه جویی در مصرف انرژی به خصوص گاز در شرایط فعلی و سرمای هوا نداریم. رئیس جمهوری با اشاره به اهمیت حفظ برق و گاز صنایع تولیدی گفت: تا حد ممکن برق و گاز صنایع تولیدی را قطع نکنید، چون فعالیت آنها به تولید بیشتر و بیکاری کمتر منجر خواهد شد.

افزایش گاز تحویلی به شبکه

محسن پاک نژاد، وزیر نفت نیز در این نشست از افزایش تولید نفت خام در ۳ ماه گذشته خبر داد و گفت: گاز تحویلی به شبکه نیز در این مدت افزایش داشته است، اما امسال سرما زودتر آغاز شده و شاهد افزایش مصرف هستیم.

 وی یکی از مشکلات کشور را ظرفیت پایین انتقال سوخت به مناطق سردسیر کشور برشمرد و افزود: با توجه به محدودیت شبکه های انتقال اعم از خط لوله، ناوگان ریلی و حمل ونقل جاده ای برای رساندن سوخت لازم به نیروگاه های شمال کشور که مناطق سردسیر هستند، در تنگنا هستیم و نشست های متعددی برای حل این مشکل برگزار کرده ایم.

آغاز سرمای زودرس

عباس علی آبادی، وزیر نیرو هم در این نشست با توصیفی از شرایط حاد تأمین انرژی در کشور گفت: امسال بر خلاف پارسال سرما یک ماه زودتر آغاز شده است و در صورتی که شاهد صرفه جویی در مصرف برق و گاز نباشیم، ممکن است فعالیت برخی نیروگاه های برق ما که از سوخت فسیلی استفاده می کنند، به دلیل تأمین نشدن سوخت مورد نیاز از مدار خارج شوند.

 

معاون اول رئیس جمهوری تاکید کرد:

اولویت بخشی به انرژی های تجدیدپذیر

معاون اول رئیس جمهوری گفت: ضرورت دارد سیاست های بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی و به ویژه بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر و نو در اولویت راهبردها و سیاست های بخش انرژی کشور قرار گیرد. محمدرضا عارف در نشست شورای عالی راهبری برنامه هفتم توسعه درباره راهکارهای بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی تعیین شده در برنامه هفتم توسعه اظهار کرد: با وجود سازمان های متعدد کشور در دهه های گذشته بهینه سازی انرژی به صورت جدی پیگیری نشد و شاهد هدررفت انرژی در بخش های مختلف از جمله در مصارف خانگی و صنعتی هستیم که ضرورت دارد سیاست های بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی و به ویژه بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر و نو در اولویت راهبردها و سیاست های بخش انرژی کشور قرار گیرد.

در این نشست پیشنهاد نحوه انتخاب ناظران مالی و اجرایی موضوع ماده ۱۱۸ قانون برنامه هفتم توسعه بررسی شد که بر این اساس از ۳۶ دستگاه دولتی و اجرایی در ۳۲ دستگاه و وزارتخانه ذی حسابان به عنوان ناظران مالی تعیین شدند و در چهار دستگاه باقی مانده با پیشنهاد و معرفی وزیر اقتصاد، ناظران مالی اجرای برنامه هفتم توسعه در دستگاه های باقیمانده مشخص خواهند شد. همچنین در ادامه این نشست و طبق آیین نامه برنامه هفتم توسعه در هر یک از نشست های شورای عالی راهبری این برنامه، یک فصل از برنامه هفتم در شورا و تکالیف قانونی برای پنج سال آینده به همراه گزارش اولویت بندی و اقدام های جاری با عنوان آن فصل مطرح می شود که در این نشست اولویت بندی احکام و موضوعات فصل انرژی شامل اهداف کمی اولویت دار وزارت نفت و نیرو و سازمان انرژی اتمی، احکام اولویت دار وزارتخانه های نفت و نیرو، وضع آیین نامه های اجرایی اولویت دار وزارتخانه های نیرو و نفت و سازمان انرژی اتمی، تکالیف سامانه ای، گزارش اقدام های صورت گرفته از سوی دستگاه های اجرایی، چالش ها و موانع اجرای برنامه هفتم توسعه مطرح  و پیشنهادها ارائه شد.

 

وزیر امور اقتصادی و دارایی:

برای رشد اقتصادی منتظر افزایش قیمت نفت نباشیم

وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: نباید برای رشد اقتصادی منتظر افزایش قیمت نفت باشیم و باید ابزارهای غیر ارزی برای رشد اقتصادی را تقویت کنیم.

عبدالناصر همتی در همایش تأمین مالی تولید از بنگاه داری به بنگاه سازی با بیان اینکه رشد اقتصادی در سال های گذشته بیش از ۳ درصد نبوده است، اظهار کرد: شرایط نااطمینان در اقتصاد نخستین لطمه را به تولید و اقتصاد می زند، بنابراین باید نااطمینانی را کوتاه کنیم و اثر آن را بر تولید کاهش دهیم.

وی افزود: در سه ماه گذشته در وزارت اقتصاد مصوبات خوبی در خصوص صندوق پروژه یا شیوه نامه سرمایه گذاری بالادستی نفت و گاز، زنجیره مالی تأمین کالا و غیره داشتیم که همگی مهم است و در عمل خواهیم دید همه اینها می توانند بخشی از مشکلات تأمین مالی را حل کنند.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه دولت تنگنای نقدینگی را درک کرده و تصمیم های لازم را گرفته است، تصریح کرد: نباید برای رشد اقتصادی منتظر افزایش قیمت نفت باشیم و باید ابزارهای غیر ارزی برای رشد اقتصادی را تقویت کنیم.

 

سخنگوی دولت:

افزایش ۴۰ درصدی قیمت بنزین تکذیب شد

سخنگوی دولت برخی خبرسازی ها مبنی بر تصمیم دولت برای افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت بنزین در سال آینده را تکذیب کرد و گفت: بحث های کارشناسی در دولت برای قیمت حامل های انرژی در جریان است.

فاطمه مهاجرانی با بیان اینکه تاکنون در دولت هیچ تصمیمی درباره افزایش قیمت بنزین اتخاذ نشده است، اظهار کرد: بحث های کارشناسی در دولت در زمینه قیمت حامل های انرژی در جریان است و برنامه دولت هم آماده سازی افکار عمومی در خصوص تصمیم های احتمالی برای حامل های انرژی است. وی گفت: دولت همان طور که قبلاً اعلام کرده بود در خصوص قیمت حامل های انرژی مردم را غافلگیر نخواهد کرد.

 

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد:

تاثیر توقف مازوت سوزی در کاهش آلودگی هوای ۳ کلان شهر

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه قرار نبود با توقف مازوت سوزی در سه نیروگاه، آلودگی هوای تهران هم کاهش یابد، گفت: با این حال نقش مازوت در آلودگی هوای سه کلان شهری که مازوت سوزی در آنها متوقف شد ،محرز بود. شینا انصاری به توقف مازوت سوزی در سه نیروگاه و سه استان اشاره و بیان کرد: قرار نبود با توقف مازوت سوزی در سه نیروگاه، آلودگی هوای تهران هم کاهش یابد، چون منابع انتشار آلایندگی در کلان شهرها متفاوت است و براساس همان نیز تصمیم می گیریم. وی با بیان اینکه منبع تصمیم گیری ما سیاهه انتشار آلایندگی است، افزود:  نقش ذرات معلق در هوای تهران به منابع متحرک برمی گردد که سهم ۵٨ درصدی دارد، از این رو باید تمرکز بر خروج خودروهای فرسوده باشد، بنابراین اولویت در تهران و شهری مانند مشهد منابع متحرک از جمله اسقاط و نوسازی خودروهای فرسوده و توسعه حمل ونقل عمومی است.رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تأکید کرد: در ۹۰ روز گذشته تلاش ها مبنی بر این بود که مسائل را در چارچوب اسناد بالادستی و قوانین پیش ببریم و در بخش های مختلف هم پاسخگو باشیم. از این رو در سه نیروگاه حذف مازوت را داشتیم، همچنین پیگیر بحث آموزش و فرهنگ سازی هم در معاونت آموزش و مشارکت های مردمی هستیم.

انصاری با تأکید بر اینکه مشکلات محیط زیستی بسیار گسترده است، تصریح کرد: این مشکلات در چند دهه ایجاد شده و اینکه انتظار داشته باشیم در یک دوره کوتاه این مسائل برطرف شوند واقع بینانه نیست، اما تلاش خود را به کار خواهیم گرفت. برای نمونه بحث نیروگاه ها و تلاش برای کاهش آلودگی نشان می دهد اقدام های مشخصی در حال شکل گرفتن است.

 

صادرات نفت عربستان به بالاترین سطح در 3 ماه اخیر رسید

داده های مؤسسه جودی نشان می دهد صادرات نفت خام عربستان در ماه سپتامبر به بالاترین سطح در سه ماه اخیر رسیده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، بر اساس داده های منتشرشده مؤسسه جودی

 (Joint Organizations Data Initiative)، صادرات روزانه نفت عربستان در ماه سپتامبر ۸۰ هزار بشکه افزایش یافت و از ۵ میلیون و ۶۷۱ هزار بشکه در ماه اوت به ۵ میلیون و ۷۵۱ هزار بشکه رسید. در همین حال، تولید روزانه نفت خام عربستان از ۸ میلیون و ۹۹۲ هزار بشکه در ماه اوت به ۸ میلیون و ۹۷۵ هزار بشکه در ماه سپتامبر کاهش یافت. داده ها نشان می دهد تولید روزانه نفت خام پالایشگاه های عربستان در این ماه با ۳۵ هزار بشکه افزایش به ۲ میلیون و ۷۵۶ هزار بشکه رسید، حال آنکه مصرف روزانه نفت خام با ۲۹۶ هزار بشکه کاهش به ۵۱۸ هزار بشکه رسیده است.

عربستان و دیگر اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) ارقام مربوط به صادرات ماهانه نفت خود را به مؤسسه جودی ارائه می کنند تا در وب سایت این مؤسسه منتشر شود. از سوی دیگر، اوپک با اشاره به افت تقاضا در چین، هند و مناطق دیگر، پیش بینی خود را درباره رشد تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۴ کاهش داد که چهارمین کاهش پیاپی در چشم انداز سال ۲۰۲۴ این سازمان تولیدکننده به شمار می رود. آژانس بین المللی انرژی هم پیش بینی می کند حتی در صورت تداوم کاهش تولید نفت خام از سوی اعضای اوپک و متحدانش (اوپک پلاس)، عرضه جهانی نفت در سال ۲۰۲۵ بیش از یک میلیون بشکه در روز فراتر از تقاضا خواهد بود.

 

توقف تولید بزرگ ترین میدان نفتی غرب اروپا به دلیل قطع برق

شرکت اکینور نروژ از توقف تولید نفت از میدان یوهان سوردراپ به دلیل قطع برق خبر داد.

به گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت اکینور اعلام کرد که به دنبال قطع برق در بخش خشکی، تولید نفت از میدان «یوهان سوردراپ» نروژ، بزرگ ترین میدان نفتی در غرب اروپا، متوقف شده است. پس از انتشار این خبر، روند افزایشی قیمت نفت در معامله های روز دوشنبه که به دلیل تشدید درگیری های نظامی بین روسیه و اوکراین ایجاد شده بود، باز هم ادامه یافت. قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال تا ساعت ۱۵ و ۴۷ دقیقه روز دوشنبه به وقت گرینویچ با یک دلار و ۸۸ سنت یا ۲.۶۵ درصد افزایش به ۷۲ دلار و ۹۲ سنت برای هر بشکه رسید. در همین حال نفت خام دبلیوتی آی آمریکا با یک دلار و ۷۸ سنت یا ۲.۶۶ درصد افزایش با قیمت ۶۸ دلار و ۸۰ سنت برای هر بشکه داد و ستد شد. یکی از سخنگویان شرکت اکوینور گفت: اقدام ها برای ازسرگیری تولید در این میدان در حال انجام است، اما هنوز مشخص نیست که تولید نفت چه زمانی ازسر گرفته می شود.  وی افزود: قطع برق به دلیل برخاستن دود از یک ایستگاه مبدل برق در بخش خشکی که برق را به فاز یک توسعه «یوهان سوردراپ» ارسال می کند، رخ داد. به گفته وی، وضع به سرعت مشخص شد، اما تولید نفت را در سراسر میدان «یوهان سوردراپ» به طورموقت متوقف کرد.

وزیر نفت نفت اعلام کرد

افزایش تولید نفت گاز و بنزین با تلاش کارکنان وزارت نفت

وزیر نفت گفت: همزمان با افزایش تولید در بخش بالادستی صنعت نفت، در حوزه پایین دست نیز با تدابیر اندیشیده شده همچون افزایش خوراک پالایشگاه ها و تغییر در فرآیندهای پالایشی، همکاران من موفق به افزایش قابل توجه تولید گازوئیل و بنزین کشور شدند که از آنها قدردانی می کنم. محسن پاک نژاد با تأکید بر اینکه امسال از اوایل آبان دمای هوا نسبت به مدت مشابه پارسال ۳ تا ۳.۵ درجه سردتر شده است، اظهار کرد: به ازای هر یک درجه کاهش دما، مصرف گاز کشورمان ۲۵ میلیون مترمکعب (معادل تولید یک فاز پارس جنوبی) افزایش می یابد، از این رو مصرف گاز در بخش خانگی به طور متوسط حدود ۹۰ تا ۹۳ میلیون مترمکعب در روز نسبت به پارسال افزایش داشته است. به عبارت دیگر ما یک ماه زودتر به استقبال فصل سرد  و مباحث مربوط به مدیریت سوخت زمستانی رفته ایم.

لازم است نیروگاه ها و صنایع به سمت سوخت مایع بروند

وی با اشاره به اینکه افزایش مصرف گاز خانگی به آن معناست که برای ادامه تولید در بخش نیروگاهی و صنایع لازم است به سمت سایر سوخت های مایع جایگزین برویم، افزود: خوشبختانه تدابیر لازم برای سوخت رسانی به نیروگاه ها و صنایع عمده اندیشیده شده است. وزیر نفت با تأکید بر اینکه هم اکنون در بخش پالایشگاه های نفتی در حوزه تأمین سوخت مایع تلاش زیادی می شود، تصریح کرد: از وزارت نیرو نیز درخواست این است تا در زمینه استفاده از سوخت معادل که مجموعه ای از گاز، گازوئیل و نفت کوره را شامل می شود، به نحوی مدیریت انجام شود که از سقف مشخص بالاتر نرود. پاک نژاد همچنین خطاب به مدیران و دست درکاران صنایع عمده کشور افزود: پیشنهاد بنده به صنایع عمده  این است که با توجه به ناترازی ها، در ماه های سرد سال به سمت استفاده از سوخت های مایع جایگزین گاز بروند.

نظارت کامل بر رعایت دمای مجاز ساختمان های وزارت نفت

وی با تأکید بر اینکه دستورهای لازم برای استفاده بهینه از انرژی به تمام شرکت های زیرمجموعه وزارت نفت ابلاغ شده است، گفت: اخیراً شخصی را برای نظارت بر نحوه اجرای این دستورعمل ها تعیین کرده ام تا دمای اتاق های ساختمان وزارتخانه و سایر زیرمجموعه ها در حد مجاز باشد. این دستورعمل ها در مورد استفاده از برق مصرفی نیز لازم الاجراست.

وزیر نفت خطاب به مردم شریف ایران اظهار کرد: از همه شما عزیزان درخواست می کنم برای حفظ پایداری شبکه گازرسانی کشور در مصرف انرژی صرفه جویی کنید، زیرا  کاهش یک درجه ای دمای محیط خانه ها در کاهش مصرف گاز سهم بسزایی خواهد داشت و این کاهش دمای محیط خانه را از منزل شخصی خودم شروع کرده ام.

 

برای عبور از زمستان آماده ایم

تولید روزانه ۸۴۰ میلیون مترمکعب گاز در پالایشگاه های ایران

مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران با اشاره به اینکه پالایشگاه ها نقش مهمی در تولید گاز در اقصی نقاط کشور دارند، گفت: اکنون روزانه ۸۴۰ میلیون مترمکعب گاز در پالایشگاه های کشور تولید می شود. محمدرضا جولایی در بازدید از پالایشگاه گاز ایلام با بیان اینکه بیش از ۷۵ درصد سبد انرژی کشور را گاز طبیعی تشکیل می دهد، گفت: پالایشگاه های گاز طبیعی مجموعه ای صنعتی متشکل از واحدهای فرآیندی، تأسیساتی، ذخیره سازی و... است که گاز ترش دریافتی را برای مصارف خانگی، تجاری، صنعتی، صادراتی و غیره پالایش می کنند.

تولید 600 میلیون مترمکعب گاز در پارس جنوبی

وی با اشاره به اینکه اوضاع عادی در همه زمینه ها در پالایشگاه گاز ایلام وجود دارد، افزود: انتظار می رود در فصل سرد این پالایشگاه بتواند منطقه غرب کشور و محدوده ای را که از پیش برای آن طراحی شده است، به طور کامل گازرسانی کند تا فصل زمستان بدون قطعی گاز سپری شود. مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه پالایشگاه گاز ایلام از نظر تجهیزات و تأسیسات در وضع مطلوبی است، ادامه داد: گزارش های مدیرعامل و هیئت رئیسه این پالایشگاه همگی نشان از موفقیت آمیز بودن تعمیرات اساسی امسال دارد و با این شرایط، این پالایشگاه برای تولید پایدار گاز به طور کامل آماده است.

جولایی با بیان اینکه تعمیرات اساسی اکنون در همه پالایشگاه های گاز کشور تکمیل شده و برای تولید گاز آماده هستند، گفت: با این حال شرایط می طلبد که آحاد مختلف مردم در اقصی نقاط کشور با توجه به برودت هوا و کمک به رونق اقتصادی، در مصرف گاز صرفه جویی کنند.

وی بیان کرد: هم اکنون در کشور روزانه ۸۴۰ میلیون مترمکعب گاز تولید می شود، اما با توجه به اینکه امسال فصل سرد سال یک ماه ونیم زودتر آغاز شده و از اواخر مهرماه، شاهد افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع جزء بوده ایم، این شرایط، شبکه گاز کشور را با مشکل روبه رو کرده است.

مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه هم اکنون مصرف گاز بخش خانگی و تجاری ۴۷۰ تا ۵۰۰ میلیون مترمکعب است، تأکید کرد: اگر مصرف گاز در همین مقدار مدیریت شود و هموطنان در اقصی نقاط کشور صرفه جویی کنند، محدودیت های کمتری برای صنایع عمده ایجاد خواهد شد.

گام های قابل قبول در زمینه تولید محصولات پنج گانه

روح الله نوریان، مدیرعامل شرکت پالایش گاز ایلام نیز در این بازدید با بیان اینکه این پالایشگاه از ابتدای سال ۱۴۰۲ تاکنون در زمینه تولید محصولات پنجگانه، گام های قابل قبولی برداشته و بالاتر از تعهد ایجادشده تولید داشته است، گفت: این شرکت روزانه بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار مترمکعب گاز به شبکه سراسری تزریق کرده است.

وی با اشاره به اینکه در این پالایشگاه به ترتیب قابلیت اطمینان ۹۹.۵ درصد، قابلیت در دسترس بودن ۹۹.۵ درصد و اثربخشی ۹۸.۲ درصد است، افزود: پالایشگاه گاز ایلام برای تولید پایدار و حداکثری در فصل سرما آمادگی دارد.

مدیرعامل پالایشگاه گاز ایلام در پایان از شناسایی ۱۸ عنوان پروژه ساخت بار اول در این پالایشگاه خبر داد و تصریح کرد: از این تعداد پروژه، ۱۶ عنوان برای استعلام به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارسال و تاکنون تأییدیه سه پروژه دریافت شده است.

 

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران تاکید کرد:

تحقق توسعه متوازن و پایدار با تکمیل زنجیره

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: صنعت پتروشیمی ایران با توسعه متوازن و گسترش صنایع تکمیلی می تواند هدف گذاری های انجام شده در مسیر توسعه را محقق کند.

حسن عباس زاده روز دوشنبه (۲۸ آبان) در دیدار با کارکنان مدیریت توسعه صنایع پایین دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اظهار کرد: توسعه صنعت در تمام بخش ها باید با جدیت پیگیری شود و به این منظور همه فعالان صنعت پتروشیمی باید به توسعه صنایع تکمیلی با توجه به ظرفیت های موجود در کشور توجه کنند.

وی با بیان اینکه توسعه استانی صنایع تکمیلی افزون بر اشتغال زایی می تواند سبب ایجاد ارزش افزوده بیشتری شود، گفت: توسعه صنایع پایین دستی را باید با جدیت پیگیری و اجرا کرد و در این مسیر شرکت ملی صنایع پتروشیمی آماده هرگونه همکاری است.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: قیمت گذاری و تنظیم بازار از مهم ترین فعالیت های مدیریت توسعه صنایع پایین دستی به شمار می رود و باید با ورود به بحث توسعه برای تکمیل زنجیره ارزش نیز اقدام هایی مؤثر و اجرایی انجام شود.

عباس زاده با تأکید بر وجود ظرفیت های مناسب برای سرمایه گذاری در صنایع تکمیلی گفت: می توان سبد محصولات پتروشیمی را با همکاری هلدینگ ها و شرکت های پتروشیمی با هدف تولید محصولات نهایی متنوع کرد.

وی به تجربه عرضه های اعتباری از سوی مجتمع های پتروشیمی اشاره و تصریح کرد: عملکرد شرکت ملی صنایع پتروشیمی و پایش مستمر بازار سبب شد نیازهای صنایع تکمیلی به خوراک تأمین شود و بازگشت رونق به صنایع تکمیلی پتروشیمی را شاهد باشیم.

 

کارگاه آموزشی مدیریت سیلاب زنی آب برگزار شد

نخستین گام برای تزریق آب به بزرگ ترین میدان نفتی

کارگاه «مدیریت سیلاب زنی آب و ازدیاد برداشت از میدان های نفتی به عنوان بخشی از پروژه نخستین پایلوت تزریق آب در میدان اهواز - بنگستان» با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت و مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران به مدت پنج روز برگزار شد.

کارشناسان شرکت ملی نفت خیز جنوب، مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت و برخی استادان دانشگاه های کشور در کنار پژوهشگران پژوهشگاه صنعت نفت در این کارگاه، با تجربه های بین المللی سیلاب زنی آب به میدان های نفتی، با هدف ازدیاد برداشت آشنا شدند.

چگونگی طراحی و انجام عملیات سیلاب زنی در میدان های مختلف نفتی کشور در این کارگاه آموزشی به بحث و بررسی کارشناسانه گذاشته شد.

این کارگاه، بخشی از پروژه نخستین پایلوت تزریق آب در میدان اهواز- بنگستان است که پژوهشگاه صنعت نفت، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران در حال انجام مراحل تحقیقاتی، مطالعاتی و عملیاتی آن هستند.

میدان نفتی اهواز، بزرگ ترین میدان نفتی ایران، با  بیش از ۶۵ میلیارد بشکه ذخیره درجا و ۳۷ میلیارد بشکه ذخیره قابل برداشت، سومین میدان بزرگ نفتی جهان است.

 

با انجام اقدام های اصلاحی مؤثر روی میدان های نفتی محقق شد

افزایش ۲۴ هزار بشکه تولید نفت در منطقه آغاجاری

مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری گفت: با انجام اقدام های اصلاحی مؤثر روی چاه ها و میدان های نفتی و تاسیسات عملیاتی ۲۴ هزار بشکه در روز به تولید شرکت نفت و گاز آغاجاری افزوده شد. سید محسن دهبان پور بیان کرد: همسو با اجرای تعهدهای تولید در شرکت نفت و گاز آغاجاری با انجام اقدام های اصلاحی درون چاهی، تزریق نیتروژن، استفاده از دستگاه فرآورش سیار (MOS) و تکمیل رینگ فرازآوری با گاز بیش از ۲۴ هزار بشکه در روز به تولید افزوده شد. وی افزود: با توجه به تأکید مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و اجرای تعهدهای تولید، بررسی وضع چاه ها در هشت میدان تحت سرپرستی این شرکت بررسی و با تلاش شبانه روزی مهندسی تولید شرکت آغاجاری و گروه های پشتیبانی مناطق نفت خیز جنوب اقدام های اصلاحی انجام شد. مدیرعامل شرکت نفت و گاز آغاجاری افزود: در همین زمینه با پیگیری مستمر مجموعه مدیریت فنی و عملیات شرکت و تعمیرات اساسی مناطق نفت خیز جنوب نیز تعمیرات اساسی پیش گرمکن H100 واحد نمک زدایی رگ سفید یک با موفقیت انجام و امکان بازگشایی و فرآورش چاه های بسته با دبی ۱۶ هزار بشکه نفت نمکی در میدان های رگ سفید یک و رامشیر فراهم شد. با انجام اقدام های اصلاحی و استفاده از ظرفیت دستگاه فرآورش سیار، همچنین تعمیرات اساسی پیش گرمکن H100 واحد نمک زدایی رگ سفید یک در مجموع بیش از ۲۴ هزار بشکه به تولید شرکت نفت و گاز آغاجاری افزوده شد.

 

برگزاری نخستین دوره آموزشی استقرارهوش مصنوعی در سازمان

نخستین دوره آموزشی «راهنمای عملی استقرار هوش مصنوعی در سازمان» باحضورمدیران کل نظام فنی، اجرایی و ارزشیابی طرح های حوزه معاونت مهندسی، پژوهش و فناوری وزارت نفت و اداره کل توسعه فناوری اطلاعات، امنیت و دولت هوشمند و دیگرمتخصصان و خبرگان ستادی وزارت نفت در ساختمان آموزش شهید تندگویان وزارت نفت برگزارشد. هوش مصنوعی مولد، ابزارها وسکوهای پیاده سازی هوش مصنوعی، بررسی موارد موفق پیاده سازی هوش مصنوعی درسازمان ها، بلوغ هوش مصنوعی،حکمرانی هوش مصنوعی و ابعاد آن،همچنین اخلاق درهوش مصنوعی،اصول تهیه اسناد بالادستی در حوزه هوش مصنوعی و ریسک های پیاده سازی نامناسب هوش مصنوعی، از جمله سرفصل های ارائه شده در این دوره آموزشی است. دوره آموزشی راهنمای عملی استقرارهوش مصنوعی درسازمان،20 لغالیت22 آبان ماه با تدریس استراتژیست هوش مصنوعی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درساختمان آموزش شهید تند گویان وزارت نفت برگزارشد.

در نشست مشترک مدیران عامل صنعت پتروشیمی با معاون اول رئیس جمهور مطرح شد

قول های مساعد برای رفع نگرانی

مشعل ظرفیت تولید محصول در صنعت پتروشیمی در برنامه هفتم توسعه، باید از 96 میلیون تن کنونی به 132میلیون تن برسد و تحقق این هدف، نیازمند الزام ها و زیرساخت هایی است که با تعامل و همکاری بخش های مختلف در دولت می تواند به انجام برسد؛ اگرچه صنعت پتروشیمی طی سال های گذشته نشان داده که برای رفع نیازهای خود به منظور تولید، نه منتظر شرکت های خارجی مانده و نه دولت؛ اما برای تحقق اهداف عالی خود در مسیر شکوفایی هرچه بیشتر اقتصاد ملی، خوب است روی تعامل و هم افزایی با هردو بخش حساب کند. براین اساس، مدیران ارشد صنعت پتروشیمی پیش قدم شدند تا با معاون اول رئیس جمهور دیدار مشترکی داشته باشند. این دیدار چندی پیش با حضور محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور برگزار و از سوی وی قول های مساعدی به فعالان صنعت پتروشیمی کشور داده شد.

صنعت پتروشیمی، نقشی کلیدی و مهم در تولید و افزایش ثروت ملی دارد و به عنوان پیشران اقتصادی کشور، در ارتقای ارزش افزوده، اشتغالزایی و اقتصاد ملی  از اهمیت بسیاری برخوردار است. این بخشی از صحبت های آغازین محمدرضا عارف است  که در نشست با مدیران ارشد صنعت پتروشیمی کشور به آن اشاره و تاکید شد.

  هوش مصنوعی یک الزام است

عارف افزود: هیچ راهی جز اینکه به جایگاه اول در صادرات محصولات پتروشیمی در منطقه برسیم، وجود ندارد؛ زیرا این صنعت نیروهای علمی برجسته ای در اختیار دارد که مزیت مهمی برای پتروشیمی ایران در مقایسه با کشورهای جهان، بویژه همسایگان محسوب می شود.

معاون اول رئیس جمهور با اشاره به نیاز150میلیارد دلاری سرمایه گذاری خارجی برای تحقق رشد ۸درصدی در برنامه هفتم توسعه افزود: پتروشیمی از مهم ترین بخش های اقتصادی برای ورود سرمایه گذاری خارجی است و بازار بسیار خوبی را برای محصولات شرکت های ایرانی دراین حوزه در جهان ایجاد خواهد کرد.

عارف با مهم برشمردن بهره گیری ازفناوری های پیشرفته درصنعت کشور، بویژه پتروشیمی افزود: با توجه به تغییرات سریع و گسترده فناوری در جهان، باید با فناوری های منطبق با مقتضیات روز دنیا حرکت کرد و پتروشیمی همواره در بهره گیری از فناوری های روز دنیا، پیشرو بوده است.

 وی تصریح کرد: باید در نظر داشت که نگاه سنتی به هیچ عنوان هزینه های تولید و اجازه رقابت در بازارهای جهانی را نمی دهد و استفاده از فناوری های پیشرفته، بویژه هوش مصنوعی که به کارآمدی بالاتر و کاهش هزینه ها کمک زیادی می کند، یک الزام است.

عارف توجه به «تحقیق و توسعه» در صنعت را نیز یک الزام اساسی و مهم برشمرد و تاکید کرد: موضوع تحقیق و توسعه در صنعت، نه هزینه؛ بلکه سرمایه گذاری است که به بازدهی و سود بشدت بالای شرکت ها و صنایع منجر می شود. برای نمونه شرکت های خودروسازی مهم در صنعت جهان ۳درصد از فروش خود را برای تحقیق و توسعه قرار می دهند که در کشور از این موضوع غفلت شده و نگاه تشریفاتی به موضوع مهم تحقیق و توسعه آسیب زاست؛ البته خوشبختانه بخش پتروشیمی به این موضوع مهم توجه کافی داشته و باید در ادامه، جدی تر به آن نگاه کنند.

 اولویت دادن به  دیپلماسی تجاری

معاون اول رئیس جمهوری همچنین با اشاره به برنامه دولت چهاردهم برای تربیت یکهزار نیروی کیفی و تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت ۱۰۰ نیروی شایسته برای مدیریت عالی کشور در این طرح اظهار کرد: نگاه دولت در این طرح به بنگاه های بزرگ بخش خصوصی است؛ این نیروها می توانند هم در صنعت استفاده شوند هم در حاکیمت؛ اگر در حاکمیت نیز حضور پیدا کنند، به دلیل شناخت کافی ازمسائل و مشکلات صنایع بزرگ و پیشران ازجمله پتروشیمی، بسیاری ازمشکلات این بخش ها حل می شود.

عارف به اهمیت دیپلماسی تجاری و بی توجهی به آن در سال های گذشته اشاره و تاکید کرد: دولت چهاردهم، نگاه جدی به صادرات و اهمیت دیپلماسی تجاری و اقتصادی کشور دارد و پتروشیمی ها به دلیل نقش مهمی که در صادرات غیرنفتی دارند، می توانند در این زمینه به دولت کمک کنند.

معاون اول رئیس جمهور در پایان نشست با مدیران ارشد صنعت پتروشیمی کشور، به معاون هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیس جمهور دستور داد تا کارگروه پشتیبانی از صنعت پتروشیمی با ساز و کار جدید و ترکیبی از سرپرست شرکت توسعه صنایع پتروشیمی، دبیرکل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی، معاونان وزیر صنعت، معدن و تجارت و اقتصاد، معاونان روسای سازمان برنامه و بودجه بانک مرکزی به همراه چند تن ازمدیران عامل شرکت های بزرگ پتروشیمی تشکیل و با برگزاری جلسات منظم به بررسی مشکلات کلان و راهکارهای حل مسائل این حوزه پرداخته وگزارش آن  نیز به معاون اول رئیس جمهور ارائه شود.

آگاهی دولت به اهمیت و جایگاه صنعت پتروشیمی

احمد مهدوی ابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران در گفت وگو باخبرنگار «مشعل» با اشاره به برگزاری این نشست مشترک مدیران ارشد پتروشیمی با معاون اول رئیس جمهور گفت: دولت در شروع کار خود است و جلسه مشترک مدیران ارشد پتروشیمی با معاون اول رئیس جمهور می تواند راهگشا باشد.

وی با اشاره به نشست یک ساعت و نیمه مدیران صنعت پتروشیمی با معاون اول و ارائه گزارش کامل درباره این صنعت به وی گفت: در این گزارش به نقش صنعت پتروشیمی در رشد اقتصادی کشور، همچنین تحقق رشد 8 درصدی سالانه در برنامه هفتم و رشد 23 درصدی سالانه تاکید شده است. چالش های این صنعت، بویژه در بحث ناترازی گاز ضرورت تامین خوراک واحدهای پتروشیمی، دیگرمواردی است که به آنها اشاره شد.

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران با تاکید بر استقبال معاون اول رئیس جمهور ازبرگزاری این جلسه و ارتباط با مدیران ارشد پتروشیمی ها افزود: پیرو تاکید وی بر اهمیت پتروشیمی به عنوان  صنعتی پیشران و پرمزیت، حمید پاداش، معاون هماهنگی اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیس جمهوری مامور شد تا نشست های منظمی با فعالان این عرصه برگزار و خواسته های صنعت پتروشیمی ها پیگیری شود.

مهدوی افزود: این دولت بخوبی با واقعیت های صنعت پتروشیمی و جایگاه آن آشناست ومسئولان اجرایی آن،  بویژه معاون اول رئیس جمهور بخوبی می دانند که صنعت پتروشیمی در سال های تحریم، چه کمک هایی داشته و در ارزآوری برای کشور پیشرو بوده است.

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران با اظهار امیدواری درباره نتایج این نشست مشترک و قول های مساعد داده شده برای حل مشکلات پتروشیمی ها افزود: می دانیم که ناترازی یک شبه و با معجزه حل نمی شود و باید از چند مسیر و راهکار جداگانه اقدام شود که یکی از مهم ترین آنها افزایش سرمایه گذاری است. شرکت های پتروشیمی در این مسیر گام برداشته اند؛ اما فرایند صدور مجوزها در دولت و ازسوی وزارت نفت باید تسریع شود.

او افزود: یکی از موضوعات مهم دیگر در فرایند کاهش ناترازی، صرفه جویی و مصرف بهینه است که  پتروشیمی ها در این مورد هم اقدام های خوبی انجام داده یا در دست اجرا دارند. به عنوان نمونه برای تبدیل نیروگاه ها به نیروگاه های سیکل ترکیبی و بالا بردن راندمان کار آمادگی داریم.

قول دولت برای تعدیل ارز نیمایی

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی ایران به کارنامه درخشان پتروشیمی ها درحوزه تامین ارز برای کشور اشاره کرد و گفت: پتروشیمی ها همه تعهدات ارزی خود به دولت و بانک مرکزی را انجام داده اند و قرار شد برای استفاده از ارزسهمیه  پتروشیمی ها در پروژه های تولیدی و توسعه ای، همکاری شود.مهدوی درباره طرح موضوع  تعدیل ارز نیمایی با معاون اول رئیس جمهوری نیز گفت: این تعدیل به آن معناست که قیمت ارز نیمایی با بازار معاملات تفاوت زیادی  نداشته باشد تا در این میان، عده ای به دنبال ارز نیمایی نروند و از آنجا که این موضوع از سیاست های کلی دولت است، نسبت به اجرایی شدن هرچه زودتر آن موافقت به عمل آمد.مدیران ارشد پتروشیمی اردیبهشت امسال دیدار مشابهی با محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی داشتند. این نشست مشترک، با هدف کمک به رشد تولید، با استفاده از ظرفیت های بورس و زمینه سازی برای رفع مشکلات و ایجاد انگیزه برای سرمایه گذاری های غیرمستقیم بورسی برگزارشد. در این جلسه به مواردی همچون موضوع قانون های پایه مادر مثل قانون مالیات های مستقیم، توجه به ابزارهای مالی در برنامه توسعه تاکید شد و اینکه اصلاح قانون به نحوی باشد تا از اخذ مالیات مضاعف یا مالیاتی که باعث حذف انگیزه سرمایه گذاران می شود، جلوگیری شود.

بی تردید صنعت پتروشیمی، به دلیل ایجاد ارزش افزوده بالا در تولید محصولات راهبردی، نقش و جایگاهی مهم در میان دیگر صنایع ایفا می کند و دولت چهاردهم نیز با وقوف کامل به ظرفیت های این صنعت، تلاش خود را برآن معطوف داشته  تا با تعامل هرچه بیشتر با فعالان این عرصه، مسیر حرکت آن را هموارتر سازد.

 

 

 

افزایش 30 میلیون مترمکعبی گاز در کمتر از ۱۰۰ روز فعالیت دولت چهاردهم رقم خورد

تــلاش  تمام قد برای  رفــاه  مردم

مشعل        تلاش وزارت نفت به ثمر نشست و در کمتر از 100 روز عمر دولت چهاردهم، 30 میلیون مترمکعب معادل مصرف گاز دو استان کشور به تولید انرژی ارزشمند افزوده شد. حمید بورد، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اعلام افزایش تولید گاز کشور گفته است: موفق شدیم با اضافه کردن برخی چاه های جدید به مدار تولید از ابتدای دولت چهاردهم، حدود ۳۰ میلیون مترمکعب به تولید گاز کشور اضافه کنیم. این افزایش تولید در میدان مشترک پارس جنوبی و حوزه عملیاتی شرکت نفت مناطق مرکزی به ویژه در جنوب استان فارس بوده است.

موضوع ناترازی گاز که ازهمان نخستین روزهای استقرار دولت چهاردهم به عنوان یکی از دغدغه های اصلی مطرح شد و از ابرچالش های پیش روی صنعت نفت کشور بوده است،   تدابیر ویژه و اقدام های به موقع وزارت نفت موجب شده است تا کشور در این مقوله تا حدودی از آن فاصله بگیرد.

پیگیری تمام قد برای کاهش گاز

مواجهه با ناترازی حدود۲۵۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز یعنی معادل تولید حداقل ۸ تا ۹ فاز پارس جنوبی، بخشی از عملکردی بود که در بخش گاز به عنوان میراث تلخ از دولت سیزدهم تحویل گرفته شد؛ با این حال از همان آغاز فعالیت و استقرار وزارت نفت در دولت جدید، محسن پاک نژاد در قامت وزیر نفت، شرکت های تابعه را تمام قد برای حل ناترازی گاز مامور کرد تا ماه های پیش رو به ویژه در فصل زمستان، بدون دغدغه و نگرانی برای مردم همراه باشد. شناسایی دقیق مسائل، مشکلات و به بیانی دقیق تر، کم کاری های گذشته، ازهمان آغاز فعالیت به شکل کارشناسی و بسیج امکانات، در دستور کار قرار گرفت و تدابیر لازم نیز اندیشیده شد.اقدام های اساسی همچون افزایش تولید گاز و فراورده های نفتی، توسعه زیرساخت های انتقال ناوگان فراورده های نفتی به منظور مدیریت هرچه بهتر مصرف انرژی بخشی از فعالیت ها بوده است.حال حمید بورد با اشاره به پیچیدگی های فرایند تولید گاز گفته است: شرکت ملی نفت ایران وظیفه تولید گاز در بخش بالادست صنعت نفت را به عهده دارد و با اقدام هایی که انجام شد، تولید گاز افزایش یافته است. آنچه در برنامه محسن پاک نژاد، وزیر نفت در زمینه حل ناترازی تولید و مصرف گاز در مقطع یک ساله مورد توجه قرار گرفته است، اجرای مستمر پروژه های نگهداشت ميادين گازی ازجمله حفاری های تعميراتی و درون ميدانی در میدان گازی پارس جنوبی به منظور افزايش توليد نهايی روزانه 6ميليون مترمکعب گاز، احداث مجموعه های جمع آوری و تفکيک تابناک دی و آغار، راه اندازی کارخانه NGL-3100 با هدف جمع آوری گازهای مشعل منطقه دهلران، راه اندازی ایستگاه های تقويت فشار در حال ساخت شامل ایستگاه های تقويت فشارهما، وراوی و ایستگاه های پيش تراکم 900 و 1000، تکمیل فاز 11 پارس جنوبی، اجرای طرح های زودهنگام ميادين دی، آغار، توس، خارتنگ با ظرفيت 23 ميليون مترمکعب در روز، همچنین انعقاد قرارداد آغاز فعاليت اجرايی واحدهای نم زدایی پالايشگاه فراشبند و شيرين سازی پالايشگاه پارسيان با ظرفيت 40 ميليون مترمکعب در روز و برنامه های کوتاه مدت جمع آوری گازهای مشعل با ظرفيت چهار ميليون مترمکعب در روز را شامل می شود.

از دیگر اقدام هایی که در دستور کار قرارگرفته است، فعالیت های تعمیراتی برای تولید حداکثری در فصل زمستان است که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به این موضوع تاکید کرده است: شرکت ملی نفت ایران همه تلاش خود را برای تولید حداکثری گاز انجام داده است و نگرانی بابت تولید گاز حداکثری تا پایان سال نداریم.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به سرمای زودرس هوا در پاییز امسال افزود: هر درجه کاهش دمای هوا، تقریبا ۲۵ میلیون مترمکعب به مصرف گاز اضافه می کند که نشان دهنده مصرف غیربهینه گاز است.

ضرورت صرفه جویی با توجه به شکاف تولید و مصرف

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه میانگین تولید گاز نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش یافته است، افزود: افزایش ۳۰ میلیون مترمکعبی تولید گاز نیز در آبان صورت گرفته است که سرمای زودرس هوا را در کشور شاهد بودیم. این مقدار افزایش تولید، عدد بسیار بزرگی است و می تواند مصرف گاز دو یا سه استان کشور را پوشش دهد تا مشکلاتی که در گذشته در برخی استان های شمال و شمال شرق کشور رخ داد، تکرار نشود. درحال حاضر متوسط توليد گاز غني کشور از مجموع ميادين فعال درخشکی و دريا به حدود هزار ميليون مترمکعب در روز می رسد که این میزان تکافوی نيازهای بخش خانگی، تجاری، صنايع، نیروگاه ها، پتروشیمی ها و تزريق گاز به ميادين نفتي را نمی دهد؛ به نحوی که در ماه های اوج مصرف، با متوسط کسری حدود 250ميليون مترمکعب در روز مواجه خواهيم بود. در صورت ادامه روند کنونی شکاف ميان توان توليد و مصارف مورد نياز، بيش از اين افزايش پيدا خواهد کرد، زیرا افزون بر رشد مصارف بخش های مختلف بويژه بخش های خانگی و صنايع با افت توان توليد در ميادين گازی نیز روبه رو خواهیم بود؛ از این رو با توجه به اهميت رفع تراز منفي توليد، اين مهم باید با اقدام های کوتاه مدت و بلندمدت مديريت شود.

بورد گفت: مقدار گاز تولیدی کشور بسیار بالاست و روزانه بالای یک میلیارد مترمکعب گاز تولید می کنیم و با آنکه جزو سه کشور برتر دنیا در تولید گاز هستیم، اما بالا بودن مصرف است که سبب مشکلاتی در تأمین گاز برخی بخش ها می شود. ایران با آنکه دومین دارنده ذخایر گازی دنیا شناخته می شود و مطابق آمارهای بین المللی، در سال ۲۰۲۳ با تولید ۲۹۲ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی، پس از آمریکا و روسیه، در رتبه سوم تولیدکنندگان برتر گاز در جهان قرار گرفته، اما مجموعه ای از عوامل مختلف آن را با معضل ناترازی گاز همراه ساخته است. در یک نمونه مصرف گاز طبیعی ایران به عنوان سومین تولیدکننده گاز، ۳.۵ برابر دنیاست. از موضوع های مهم در کمک به کاهش و حل ناترازی گاز، صرفه جویی است که عزمی همگانی از منازل تا ادارات و دیگر بخش ها را می طلبد و به عنوان وظیفه شهروندی باید آن را در دستور کار قرار دهیم. در همین زمینه مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران  از مردم درخواست کرده است که حتماً در مصرف صرفه جویی کنند؛ هرچند در سال های گذشته برخی شهرهای شمال و شمال شرق کشور به علت مصرف بالا، در تأمین گاز دچار مشکل شدند. به گفته وی، اگر مردم حداکثر ۱۰ درصد در مصرف گاز صرفه جویی کنند، می توانیم دوره سرد امسال را به نحو مطلوبی پشت سر بگذاریم و تأمین گاز مناسبی برای صنایع و نیروگاه ها نیز داشته باشیم.

وزارت نفت در بخش های بالادست و پایین دست، همه تلاش  خود را بر آن معطوف داشته است تا ناترازی گاز را به شکلی که هم اکنون وجود دارد، مرتفع سازد، اما نکته مهم این است که افزایش تولید را نباید تنها راه چاره برای عبور از این تله دانست. بی تردید، توجه به مدیریت مصرف بهینه گاز نیز می تواند عاملی مهم در رفع ناترازی باشد و این نگاه و نگرش است که باید در مردم ایجاد و تقویت شود. رسانه های جمعی در فضاهای دیداری، شنیداری، مکتوب و مجازی می توانند با تولید محتواهایی در خصوص ناترازی گاز و مصرف بهینه این حامل انرژی، اثرگذار ظاهر شوند و با همسویی در سیاست های کلان بخش تامین و توزیع انرژی، این پرونده را برای همیشه ببندند. 

رشد بی رویه مصرف بخش تولید را نشانه می گیرد

سنگینی سبد سوخت بر دوش گاز

مهناز محمدی  چندین سال است که تولید گاز ثابت است و با آنکه در زمینه تولیدآن گاز تلاش های خیلی زیادی صورت گرفته، اما همواره رشد افسارگسیخته مصرف گاز در کشور بخش تولید را نشانه گرفته است. در سال های اخیر توجه به موضوع تولید در بخش های بالادست و پایین دست، شرایط تامین نیاز مصرف کنندگان را در جایگاهی مناسب قرار داده است که این موضوع نشان از تلاش های بی دریغ کارکنان صنعت گاز در بخش های مختلف دارد .

در حال حاضر زنجیره تامین گاز از تولید تا توزیع، در آمادگی کامل قرار دارد و برنامه های اجرایی آن مطابق اهداف موردنظر در جریان است. با ورود سرما به کشور همواره صنعت گاز کشور در آرایش زمستانی قرار می گیرد. فصل سرما که همیشه از آذرماه آغاز می شود، امسال یک ماه زودتر از راه رسید و 11 استان سردسیر کشور با کاهش 12 درجه ای دما، یکباره در آبان ماه در وضعیت زمستانی قرار گرفتند؛ استان هایی که از لحاظ دسترسی به منابع گاز و میزان گاز طبیعی تولیدی کشور، کمتر از 25 درصد برخوردار هستند، زیرا حدود 75 درصد از منابع تولید گاز کشور در جنوب قرار دارد و کاهش دما در منطقه ای صورت گرفته است که این میزان گاز باید به آنجا انتقال داده شود .

مصرف 85 درصدی مشترکان خانگی در فصل سرما

 مطابق اعلام مسئولان همزمان با آغاز فصل سرما، مصرف گاز نیز در بخش خانگی افزایش یافته، ضمن آنکه مصرف برق خانگی هم افزایش یافته است. طبق اعلام سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، در ماه های سرد سال، حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد گاز تحویلی به خطوط لوله از سوی مشترکان خانگی و تجاری و صنایع غیرعمده، حمل ونقل و کشاورزی مصرف می شود، اما در همین زمان باید به بخش های دیگر ازجمله صنایع عمده هم گازرسانی شود؛ به همین دلیل در ماه های سرد، روزانه حدود ۳۰۰میلیون مترمکعب ناترازی ایجاد می شود، بنابراین باید سوخت مایع جایگزین شود.

پیوستن 900 هزار مشترک به جمع مصرف کنندگان گاز

هرچند صنایع علاقه دارند از گاز طبیعی به عنوان سوخت استفاده کنند، اما اولویت نخست وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران در روزهای سرد، تأمین گاز بخش های خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده است.

توسعه بخش خانگی و رشد جمعیت در کشور انکارناپذیر است.بر اساس اعلام مسئولان، در سال جاری نسبت به سال قبل، 900 هزار مشترک به جمع مصرف کنندگان گازاضافه شده است . اگر در اوج مصرف، هر مشترک روزانه به طور میانگین20 مترمکعب گاز مصرف کند، مصرف این حامل انرژی برای این تعداد مشترک 18 تا 20میلیون مترمکعب گاز خواهد بود و این رقم تقریبا معادل یک فاز پارس جنوبی می شود.

رشد نامتعارف مصرف برق خانگی

یکی از رخدادهایی که همزمان با رشد مصرف گاز در کشور شاهد آن هستیم، رشد مصرف برق است . طبق اعلام نهادهای مربوط به این حوزه، امسال رشد افسارگسیخته ای در بخش برق صورت گرفته که این موضوع حاکی از افزایش مصرف گاز در نیروگاه های کشور است، زیرا 86 درصد سبد سوخت نیروگاه های کشور از گاز تامین می شود. در سال جاری، رشد مصرف گاز در بخش خانگی سه تا سه و نیم درصد و در بخش برق نیز هفت تا هشت درصد بوده است.

تحویل 10 میلیون مترمکعب گاز بیشتر به نیروگاه ها

بر اساس اعلام مسئولان، از ابتدای امسال تا 15 آبان ماه روزانه 10میلیون مترمکعب گاز بیشتر به نیروگاه ها تحویل شده است. سوخت مصرفی نیروگاه ها شامل نفت گاز، نفت کوره و گاز است که 86 درصد این سبد سوختی، گاز بوده است. از سوی دیگر، بیش از 70 درصد سبد سوخت کشور را گاز تشکیل می دهد؛ بنابراین گاز طبیعی نقش بسیار بالایی در تامین نیازهای مردم دارد.

مصرف گاز آبان 1403 معادل آذر 1402

بررسی مقایسه مصارف گاز بخش خانگی ، تجاری صنایع غیر عمده و حمل ونقل در سال 1402 نشان می دهد که در آبان سال گذشته 333 میلیون مترمکعب گاز در این بخش مصرف شده است که نسبت به میانگین 4 سال قبل از آن، کاهش روزانه 47 میلیون مترمکعبی را نشان می دهد.در آذرماه همان سال، با مصرف 490 میلیون مترمکعب کاهش روزانه 27 میلیون مترمکعب گاز نسبت به میانگین چهار سال قبل آن در این بخش ثبت شده است. در دی ماه 1402 نیز با مصرف 535 میلیون مترمکعب شاهد کاهش روزانه 47 میلیون مترمکعب گاز در بخش خانگی، تجاری صنایع غیرعمده و حمل ونقل نسبت به میانگین 4 سال قبل آن هستیم.

در بهمن ماه با مصرف 556 میلیون مترمکعب گاز در بخش خانگی، تجاری، صنایع غیرعمده و حمل ونقل کاهش روزانه 19 میلیون مترمکعب نسبت به چهار سال قبل آن در این بخش به ثبت رسیده است.در اسفندماه همان سال(1402) با مصرف 559 میلیون مترمکعب افزایش روزانه 99 میلیون مترمکعب گاز در این بخش نسبت به میانگین 4 سال قبل آن به وقوع پیوسته است.

بررسی این آمارها موید این نکته است که به جز اسفندماه، از آبان تا بهمن ماه شاهد سرمای متعادل بوده ایم بنابراین، سال 1402 به هیچ عنوان نمی تواند مبنای مقایسه برای مصرف گاز سال 1403 قرار گیرد؛ به دلیل اینکه در 5 سال گذشته، گرم ترین سال بوده و فقط اسفندماه سال 1402 سرما افزایش یافته است.

مصرف گاز در آبان ماه امسال در بخش خانگی برابر با آذر سال 1402 است؛ به گونه ای که پیش بینی می شود تا پایان آبان ماه سال جاری،مصرف گاز بخش خانگی به 500 میلیون مترمکعب برسد .

تحویل 57 میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه ها

در قوانین بالادستی از جمله در قانون هوای پاک، قوانین مربوط به شورای عالی انرژی و برنامه هفتم توسعه بر صرفه جویی در مصرف انواع انرژی از جمله گاز طبیعی تاکید شده است.

در این میان یکی از نقاط هدف برای صرفه جویی، نیروگاه های کشور هستند که بر صرفه جویی در مصرف سوخت آنها تاکید ویژه ای شده است. بر اساس آمارهای اعلام شده، از ابتدای امسال تا نیمه آبان ماه، شرکت ملی گاز ایران بیش از 57 میلیارد مترمکعب گاز به این بخش تحویل داده که این موضوع نشان دهنده رشد فزاینده تحویل گاز به بخش نیروگاهی و افزایش مصرف آن است.

پایه اصلی سوخت نیروگاه ها بر مبنای نفت کوره است

پایه اصلی سوخت نیروگاه ها بر مبنای نفت کوره است، زیرا در گذشته گازی وجود نداشته است که نیروگاه ها از آن به عنوان سوخت استفاده کنند؛ بنابراین مصرف سوخت مایع برای نیروگاه ها چندان مخاطره انگیز نیست. بررسی آمارهای مربوط به سال های گذشته محیط زیست نشان می دهد نیروگاه ها در زمان مصرف سوخت مایع کمترین سهم در آلودگی کلانشهرها را داشته اند و بیشتر آلودگی ها مربوط به بخش های دیگری از صنایع بوده است.

صرفه جویی معادل 2 میلیارد لیتر سوخت مایع

 بیشترین ذخیره نفت گاز نیروگاه های کشور بین سه تا سه و نیم میلیارد لیتر است. این رقم در مقابل 57 میلیارد مترمکعب گازی که به نیروگاه ها اختصاص یافته است، رقم بزرگی نیست. اگر مطابق برنامه های پیش بینی شده صرفه جویی در بخش سوخت مایع نیروگاه ها صورت بگیرد، حدود دو میلیارد لیتر ذخیره سوخت مایع در شرایط بهتری قرار می گیرد.

از سوی دیگر در هفت ماه ابتدایی سال که وارونگی هوا در کشور وجود ندارد و نیروگاه هایی که محدودیت های محیط زیستی ندارند، مانند نیروگاه های نکا و ایرانشهر مسئولان می توانند سوخت مایع بیشتری مصرف کنند که این اقدام می تواند در زمستان مصرف سوخت را مدیریت کند .

 

 

 

 

 

 

 

اجرای طرح هایی که مصرف افسارگسیخته سوخت را مهار می کند

پیشتازی  گــــاز  در بهینه سازی

مهناز محمدی:  رشد فزاینده مصرف گاز در کشور زنگ های خطر برای آینده این سوخت پاک را به صدا درآورده است. سال گذشته، ۲۴۹ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در کشور مصرف شد که نسبت به سال پیش از آن (۱۴۰۱) ۷ میلیارد مترمکعب افزایش نشان می داد. از مجموع این مقدار گاز مصرف شده، ۱۱۹میلیارد مترمکعب، سهم بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده، ۵۱ میلیارد مترمکعب سهم صنایع عمده و ۷۹ میلیارد مترمکعب گاز تخصیص یافته به نیروگاه ها بوده است. اگرچه سال 1402 سال گرم تری نسبت به سال قبل از آن بوده است، اما به نظر می رسد اجرای طرح های بهینه سازی در همه بخش های مصرف، تا حدودی می تواند مانع مصرف افسارگسیخته گاز طبیعی در کشور باشد. گزارش پیش رو، به فعالیت های شرکت ملی گاز ایران به اجرای طرح های بهینه سازی مصرف سوخت پرداخته است که در ادامه می خوانید.

مدیریت انرژی و کربن شرکت ملی گاز ایران حدود یک سال  می شود که در مجموعه  این شرکت شکل گرفته است.   وظیفه ذاتی شرکت ملی گاز ایران فرآورش، انتقال و توزیع گاز طبیعی است و موضوع هایی مانند مدیریت مصرف و بهینه سازی مصرف سوخت، در شرح وظایف ذاتی شرکت ملی گاز ایران نیست، اما بنا به ضرورت در اقتضائات کشور و با توجه به ناترازی انرژی در حوزه های مختلف انرژی(گاز، برق و برخی فراورده های نفتی) مجموعه ای با عنوان مدیریت انرژی و کربن در شرکت ملی گاز ایران شکل گرفت.

تشریح وظایف

فعالیت های این مدیریت در دو بخش، معاونت بهینه سازی مصرف گاز در حوزه مشترکین و معاونت مدیریت مصرف و کاهش انتشار کربن در صنعت گاز صورت می گیرد. معاونت  مدیریت مصرف و کاهش انتشار کربن، موضوع کاهش انتشار کربن و بهینه سازی مصرف انرژی را پیگیری می کند و بخش دیگر آن(بهینه سازی مصرف گاز) حوزه مشترکین از خانگی و تجاری گرفته تا نیروگاهی، صنعت سیمان و دیگر صنایع پرمصرف مثل صنایع فولادی و... را پوشش می دهد.

پذیرش در بورس

تاکنون اقدام های ویژه ای  در حوزه زیرساخت بهینه سازی شرکت ملی گاز صورت گرفته است که مهم ترین آن راه اندازی بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست در حوزه گاز طبیعی است؛ به گونه ای که بهمن ماه سال گذشته، مدیریت انرژی و کربن شرکت ملی گاز ایران موفق شد شرایط پذیرش گواهی های صرفه جویی گاز در بورس انرژی را مهیا کند و در تیرماه ۱۴۰۳رونمایی از این گواهینامه ها انجام و معاملات آن در بازار انرژی نیز آغاز شد.

تامین مالی طرح های بهینه سازی

تامین مالی در طرح های بهینه سازی به دلیل پایین و ارزان بودن قیمت انرژی در کشور ما توجیه اقتصادی پیدا نمی کند و بسیاری از مشترکان راضی به پرداخت هزینه های بهینه سازی نمی شوند. برای عبور از این چالش، آیین نامه ای در سال ۱۳۹۶ تحت عنوان آیین نامه بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست به تصویب هیئت وزیران وقت رسید. در این آیین نامه ابزاری که برای تامین مالی پروژه بهینه سازی در نظر گرفته شده، گواهی صرفه جویی انرژی است که در حوزه گاز طبیعی، گواهی صرفه جویی گاز طبیعی نامیده می شود؛ به این معنا که  باسرمایه گذاری که در طرح های بهینه سازی سرمایه گذاری می کند، به ازای صرفه جویی محقق شده گواهی صرفه جویی گاز دریافت می شود که می توان   این گواهینامه را در بورس انرژی به فروش رساند. در حقیقت  منابع مالی که در صرفه جویی گاز هزینه شده است، به سرمایه گذاران پرداخت می شود. از سوی دیگر با عرضه این گواهی  در بورس، گاز طبیعی برای خریداران این حواله ها پیش فروش می شود.

عرضه 43 میلیون مترمکعب گاز در بورس انرژی

در حال حاضر بر اساس اعلام مسئولان از ابتدای تیرماه تا نیمه آبان ماه، نزدیک به ۴۳ میلیون مترمکعب گاز از طریق این گواهینامه ها به فروش رسیده است. قیمت گذاری بسته به شرایط بازار و مشورت هایی که از فعالان بازار صورت می گیرد و تقاضاهایی که وجود دارد، به صورت یک تفاهم بین خریدار و فروشنده که شرکت ملی گاز ایران است، تعیین می شود و با همان قیمت تعیینی در بورس عرضه می شود.  با عرضه این گواهی  در بورس، افزون بر عرضه، تقاضا نیز تقویت می شود. زمانی که این گواهی های صرفه جویی به فروش می رسید، شرکت ملی گاز ایران بر اساس تعهدی که برای تحویل گاز داده بود، باید آن را تحویل خریدار می داد و این موضوع در برخی فصول سال که مشکل تامین گاز  وجود دارد و صنایع با محدودیت مواجه می شوند، می تواند برای صنایع بسیار مفید باشد. شرکت ملی گاز نسبت به تحویل گاز در دوره اوج مصرف به دارندگان گواهی صرفه جویی پایبند است، ضمن آنکه در اسناد بالادستی از جمله مصوبه شورای عالی انرژی به تحویل گاز بر اساس این گواهی ، تاکید شده است. بر این اساس، برای سرمایه گذاری در حوزه بهینه سازی، اطمینان خاطر به وجود می آید که اگر در طرح های بهینه سازی سرمایه گذاری و گواهی صرفه جویی دریافت شود، می تواند در قبال آن مقدار گاز صرفه جویی شده، گاز را دریافت کند. از سوی دیگر با تحقق بازگشت سرمایه برای سرمایه گذارانی که علاقه مند به سرمایه گذاری در حوزه های بهینه سازی مصرف گاز هستند، میل و رغبت ایجاد می شود و مشارکت سرمایه گذاری در این بخش افزایش می یابد. درحال حاضر طبق اعلام مسئولان، چندین شرکت فعال در حوزه فولاد و پتروشیمی تقاضاهایی برای مشارکت و سرمایه گذاری در این طرح ها دارند. در حقیقت با سرمایه گذاری این شرکت ها در طرح های بهینه سازی، گواهی صرفه جویی برای آنها صادر می شود و مقدار گاز صرفه جویی شده را می توانند از طریق بورس انرژی، خریداری کنند.

صدورگواهی  برای بهسازی موتورخانه ها

پیش تر، شرکت ملی گاز ایران با مجوزی که از معاونت برنامه ریزی وزارت نفت دریافت کرده بود،در اجرای طرح بهسازی موتورخانه ها اقدام به صدور گواهی  صرفه جویی کرده بود (صدور این گواهی  برای نخستین بار درکشور به صورت محدود انجام شد) این کار به عنوان یک طرح آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت و نتایج مثبتی هم در پی داشت.   تاکنون هیچ سابقه ای در این زمینه وجود نداشته و شرکت ملی گاز ایران در این عرضه پیشتاز بوده است. گواهی صرفه جویی در بخش موتورخانه ها، نخستین گواهی  بود که در این زمینه صادرشده است. این گواهی به منظور آشنایی بیشتر سرمایه گذارها با این موضوع  و طراحی فرایندهای شرکت ملی گاز ایران بر اساس طرح بهینه سازی صورت گرفت. این موضوع با توجه به اهمیت گاز طبیعی در سبد سوخت کشور و جایگاه آن در رفع نیاز مصرف کنندگان، به صورت مطمئن اجرا شد.

احیای ماده 26 اصلاح الگوی مصرف انرژی

به موازات فعالیت های زیرساختی برای سرمایه گذاری در طرح های بهینه سازی شرکت ملی گاز ایران، بخش مدیریت انرژی و کربن این شرکت اجرای ماده ۲۶ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی را که مغفول مانده بود، احیا کرد. در این قانون استاندارد مصرف، بازده و مصرف ويژه انرژي و دیگر ویژگی های فني در كليه تجهيزات، فرآيندها و سامانه های انرژي بر كه به نحوي با مصرف انرژي مربوط می شود، مورد تاکید قرار گرفته است. بر اساس این قانون واحدهاي صنعتي ملزم به رعايت معيارها و مشخصات موضوع ماده (11) قانون بوده و موظفند گزارش سالانه رعايت معيارها و مشخصات فني و استاندارد اجباري مذكور را به وزارتخانه های نيرو و نفت ارائه کنند. از سوی دیگر، وزارتخانه های نفت و نيرو نیز موظفند معيارها و مشخصات فني موضوع ماده (11) قانون را براي فرایندهای جديد عرضه و تبديل انرژي لحاظ کنند؛ قانونی که وزارت نفت، شرکت ملی گاز ایران را در صنایع گازبر ملزم به نظارت بر اجرای آن کرده است و صنایعی که بیش از حد مجاز، گاز مصرف کنند، مشمول پرداخت جریمه می شوند. مطابق برنامه هفتم توسعه، جرایم مربوط به مصرف گاز به صورت پلکانی لحاظ شده است و مصرف کنندگان بیش از حد مجاز، باید جرایم این افزایش پلکانی را پرداخت کنند.  یکی از ابزارهای تسویه این جرایم گواهی های صرفه جویی گاز است که بر مبنای مدلی که در بازار جهانی کربن وجود دارد، از آن الگوبرداری شده است؛ به این معنا که صنایع، خودشان بهینه مصرف و معیار مصرف انرژی را رعایت کنند که جریمه به آنها تعلق نگیرد و اگر بالاتر از معیار، انرژی مصرف کنند، به بازار بورس بروند و گواهی صرفه جویی گاز سرمایه گذاران در این حوزه را خریداری کنند. به هر دلیلی اگر فردی که مشمول این جرایم شده است، این گواهی را از بازار بورس تهیه نکند، قیمت گاز را باید براساس جرایم صادراتی پرداخت کند. طبق اعلام مسئولان، درحال حاضر گواهی صرفه جویی گاز در بورس بسیار طرفدار دارد و در فصولی که صنایع با قطع گاز مواجه هستند، بسیار مورد استقبال قرار می گیرد.

تامین مالی طرح های بهینه سازی

به موازات این فعالیت ها در خصوص بهینه سازی مصرف گاز در کشور، مطابق قانون تامین مالی تولید و زیرساخت که اردیبهشت ماه سال جاری به دستگاه های دولتی ابلاغ شد، شرکت ملی گاز ایران با صدور گواهی  بهینه سازی، تامین مالی  این طرح ها را از طریق بورس انرژی فراهم می کند. به طور مثال، بسیاری از شرکت های دانش بنیان که طرح های خوبی در حوزه بهینه سازی، به خصوص در بخش گلخانه ای کشاورزی و صنعتی دارند و منابع مالی کافی ندارند، می توانند از این طریق اقدام به تامین مالی طرح های خود کنند.   از سوی دیگر، طبق بررسی هایی که روی صنایع صورت گرفت، برخی استان ها به عنوان قطب بهینه سازی مشخص شدند؛ برای مثال، استان فارس به عنوان قطب بهینه سازی صنعت سیمان در کشور مشخص شده است. بر این اساس شرکت های دانش بنیان، سازمان ملی استاندارد و مراکز دانشگاهی موظفند ظرفیت های بهینه سازی را در صنعت سیمان شناسایی کنند و در این زمینه بسته های پیشنهادی سرمایه گذاری برای بهینه سازی صنعت سیمان در قالب بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست  را عرضه کنند تا این موضوع به کل صنایع سیمان کشور تعمیم داده شود. مشابه این اقدام در صنعت فولاد، کاشی و سرامیک، آجر، بخش های کشاورزی و گلخانه ای و... صورت گرفته است.

بهسازی موتورخانه ها

یکی دیگر از اقدام های شرکت ملی گاز ایران در حوزه بهینه سازی مصرف سوخت، بهسازی موتورخانه هاست که بر اساس مصوبه شورای اقتصاد از سال 1399 به شرکت ملی گاز ایران ابلاغ و به همین منظور سامانه ای از سوی شرکت ملی گاز ایران در این زمینه راه اندازی شد که اقدام هایی به صورت رایگان مثل تعویض عایق ها، لوله ها و تنظیم مشعل موتورخانه ها در بخش های مختلف خانگی، تجاری، گردشگری و صنعتی صورت پذیرفت، به گونه ای که به گفته مسئولان، تاکنون ، بالغ بر ۹۴ هزار واحد موتورخانه در سراسر کشور بهسازی  شده اند و این فعالیت در نقاط مختلف کشور ادامه دارد. بنا بر مصوبه شورای اقتصاد، پیش بینی می شود که حدود ۵۵۲ میلیون مترمکعب از طریق بهسازی موتورخانه ها صرفه جویی گاز صورت پذیرد.

مدیریت بهینه سازی

مدیریت انرژی و کربن شرکت ملی گاز ایران در زمینه بهینه سازی و کاهش مصرف انرژی در صنعت گاز ایران نیز اقدام هایی در دستور کار خود دارد و دراین زمینه طرحی به وزارت نفت ارائه داده و موافقت های اولیه با این موضوع انجام شده است. اجرای این موضوع کاهش مصرف انرژی و بهینه سازی و به تبع آن، کاهش انتشار کربن را در پی خواهد داشت.

لزوم فرهنگ سازی

به هر جهت به نظر می رسد اقدام های بهینه سازی در صنعت گاز ایران موضوعی تعاملی است که دولت و جامعه ذی نفعان را دربر می گیرد و لزوم اجرای آن به صورت برد- برد می تواند   منافع  دوطرف را تامین کند. از آنجا که مدیریت مصرف، شامل اجرای سیاست های قیمتی، سیاست های غیر قیمتی شامل مقررات حمایتی، فرهنگ سازی و اعطای گواهی  صرفه جویی می شود، به نظر می رسد نقش فرهنگ سازی و اصلاح الگوی مصرف نیز می تواند بسیار تعیین کننده باشد؛ به گونه ای که می تواند از نسلی به نسل دیگر منتقل شود.

معاون وزیر نفت در آیین بهره برداری از واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز:

کیفیت فدای کمیت نمی شود

  70 درصد ظرفیت تولید بنزین پالایشگاه های کشور یورو ۴ و ۵ است

مشعل  واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز با ظرفیت ۵ هزار بشکه در روز با هدف ارتقای کیفی محصول بنزین این پالایشگاه و تولید روزانه یک میلیون و 650 هزار لیتر   بنزین یورو 5 با حضور

محمدصادق عظیمی فر، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران به بهره برداری رسید.

دوشنبه، 28 آبان امسال، رویدادی دیگر در کارنامه کاری پالایشگاه نفت شیراز ثبت شد و آن بهره برداری از واحد ایزومریزاسیون این پالایشگاه بود؛ پروژه ای که نتیجه اش، ارتقای کیفی محصول بنزین این پالایشگاه و تولید روزانه  یک میلیون و 650 هزار لیتر  بنزین یورو 5 است. معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش در مراسم راه اندازی واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز با تاکید بر اهمیت این واحد در ارتقای شاخص های سلامت و محیط زیست شهر شیراز گفت:۷۰ درصد ظرفیت تولید بنزین و حدود ۶۴ درصد نفت گاز پالایشگاه های کشور یورو ۴ و ۵ است. محمدصادق عظیمی فر با بیان اینکه قانون هوای پاک، وزارت نفت را ملزم کرده که طی سه سال همه فراورده کشور باکیفیت یورو ۴ و ۵ تولید شود، گفت: در دولت چهاردهم، افزون بر تکمیل طرح های با پیشرفت بالا، اجرای طرح های ارتقای کیفی نفت کوره در اولویت قرار خواهد گرفت.

تلاش برای فائق آمدن به ناترازی

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با بیان اینکه ناترازی فراورده، دامن کیفیت فراورده را نیز گرفته است، تصریح کرد: تلاش کردیم با افزایش ۸ میلیون لیتری تولید بنزین در پالایشگاه های کشور که حدود ۸ درصد تولید بنزین کشور است، کیفیت را فدای کمیت نکنیم. عظیمی فر  افزود: تلاش می کنیم با توسعه سهم سی ان جی، زیرساخت های انتقال فراورده و اجرای طرح های مبارزه با قاچاق سوخت بر ناترازی فائق آییم و مصرف را مدیریت کنیم. به گفته وی، یکی از دلایل توسعه نیافتن صنعت پالایش، بی توجهی به حکمرانی و تنظیم روابط مالی است و اجرای قانون تنفس خوراک در دولت چهاردهم برای پروژه های پالایشی که نخستین آن در پروژه های پالایشگاه شیراز اجرایی خواهد شد، نقش مهمی در رفع موانع مالی و افزایش سودآوری در صنایع پالایشی خواهد داشت. وی به خط لوله پارس در استان فارس اشاره کرد و یادآورشد: پیمانکار خط لوله پارس تا آخر امسال انتخاب و عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد که از تردد روزانه ۴۰۰ تانکر در جاده های این استان جلوگیری می شود.

تأمین ۹۰ درصدی قطعات از داخل کشور

حمیدرضا دهقان، مدیرعامل پالایشگاه نفت شیراز نیز در این مراسم به تأمین ۹۰ درصد قطعات واحد ایزومریزاسیون این پالایشگاه از سازندگان داخلی اشاره کرد و افزود: این طرح به منظور اجرای قانون هوای پاک انجام شده که تأثیرات زیست محیطی بسیاری از جمله ارتقای کیفیت بنزین تولیدی در این پالایشگاه به یورو ۵ دارد. سرمایه گذاری انجام شده در این طرح ۳۲ میلیون دلار بوده و ظرفیت واحد روزانه ۵ هزار بشکه است. مدیرعامل پالایشگاه نفت شیراز با اشاره به اینکه کاتالیست مورد استفاده در این واحد، برای نخستین بار در کشور مورد استفاده قرار گرفته است، افزود: در صورت استفاده سایر پالایشگاه ها از تجربیات این شرکت در زمینه استفاده کاتالیست مذکور، سالانه از خروج ۴۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری می شود.  به گفته دهقان، دستیابی به اکتان بالاتر، احیا پذیر بودن کاتالیست و ایجاد یک رفرنس برای سایر پالایشگاه های کشور از جمله شاخص های کاتالیست واحد ایزومریزاسیون این پالایشگاه به شمار می آید. در این طرح ۲ میلیون نفر- ساعت کار بدون حادثه رقم خورده که رکورد محسوب می شود. دهقان افزود: پروژه کیفی سازی نفت گاز این پالایشگاه نیز با سرمایه گذاری ۱۸۳ میلیون دلار، ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

نقش مهم واحد ایزومریزاسیون درتعدیل ناترازی

شرکت پالایش نفت شیراز به منظور اهداف راهبردی خود در زمینه تولید و عرضه سوخت پاک و افزایش کیفیت بنزین تولیدی، از سال ۹۸ نسبت به احداث واحد ایزومریزاسیون به ظرفیت ۵ هزار بشکه در روز اقدام کرده است. هدف کلی اجرای این طرح، ارتقای درجه آرام سوزی (عدد اکتان) بنزین نهایی تولید پالایشگاه از ۸۷ به ۹۱ و کاهش بنزن موجود در آن در سطح استاندارد ملی است. واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز نقش مهمی در تعدیل شرایط ناترازی سوخت دارد که دانش فنی این واحد در سال ۱۳۹۷ از شرکت UOP اخذ و اجرای آن از طریق یک قرارداد EPC دنبال شد. هدف کلی ایجاد این واحد، افزایش ۲۰ درصدی بنزین تولیدی پالایشگاه، ارتقای درجه آرام سوزی (عدد اکتان) بنزین نهایی تولیدی پالایشگاه، کاهش بنزن آن در سطح استاندارد ملی به کمتر از یک درصد، کاهش مواد آروماتیکی به کمتر از ۳۵ درصد، همچنین کاهش گوگرد بنزین تولیدی به کمتر از ۲ پی پی ام (80 درصد بهتر از میزان مجاز در استاندارد یورو 5) و کاهش آلاینده های زیست محیطی است.

ظرفیت این واحد معادل ۷۹۵ هزار لیتر در روز و تولید فعلی آن روزانه ۵۴۰ هزار لیتر است که با راه اندازی این واحد، کیفیت بنزین تولیدی نیز به استاندارد یورو ۵ می رسد و تولید روزانه یک میلیون و ۶۵۰ هزار لیتر بنزین یورو ۵ در پالایشگاه شیراز محقق خواهد شد. سرمایه گذاری انجام شده در این پروژه ۳۲ میلیون یورو بوده و قرارداد آن با ظرفیت ۵ هزار بشکه در روز از اسفند سال ۱۳۹۸ با پیمانکار ایرانی منعقد شده است. پیش راه اندازی و راه اندازی واحد از تیر امسال آغاز شد و دوم مهر سال ۱۴۰۳ به بهره برداری رسید.

استفاده از نسل جدید کاتالیست

هم اکنون این واحد توانسته به تمام اهداف تعریف شده از قبیل اکتان بالاتر و بنزن کمتر دست یابد و تولید بنزین یورو ۵ را به سبد محصولات خود اضافه کند. اجرای قانون هوای پاک و ایفای مسئولیت اجتماعی در حوزه صیانت از محیط زیست، ارتقای کیفیت مشخصات بنزین تولیدی به استاندارد یورو 5 و تلاش برای ارتقای سلامت جامعه از اهداف اجرای این طرح به شمار می آید.       استفاده از نسل جدید کاتالیست برای نخستین بار در کشور و حذف ماده شیمیایی مصرفی پرکلرواتیلن از زنجیره فرایند و پیامد آن رفع وابستگی پالایشگاه به واردات 100 درصدی ماده مزبور، از مشخصات این طرح محسوب می شود.  حذف کاستیک از چرخه فرایند و در پی آن، حذف کامل پسماندهای مربوطه، سهولت در راهبری واحد حذف کامل خوردگی و در نهایت دوام تجهیزات و تولید لیسانس واحد تصفیه نفتای سبک برای نخستین بار در کشور از دیگر ویژگی های این طرح است.  نصب و راه اندازی این واحد به صورت کاملا ایمن و بدون هیچ گونه حادثه ناتوان کننده و تلفات بوده و در دوران کرونا بدون توقف و تعطیلی صورت گرفته است.

اهمیت واحد ایزومریزاسیون

به روزرسانی جریان های هیدروکربن سبک در پالایشگاه ها، کارخانه های پتروشیمی و کارخانه های فراوری گاز و نفت، همچنان در کاربردهای تجاری روند افزایشی دارد؛ زیرا تقاضای جهانی برای بنزین در دهه گذشته رشد زیادی را تجربه کرده است. مقررات سختگیرانه فزاینده ای که در بیشتر مناطق جهان وضع شده، باعث افزایش تقاضا برای سوخت های پاک می شود.

در نتیجه، ترکیب شیمیایی بنزین به میزان بیشتری با استفاده از فرایندهای ایزومریزاسیون تنظیم شده است.

 این مقررات شامل بسیاری از ابتکارات سوخت پاک مثل حذف تدریجی سرب، به حداقل رساندن محتوای بنزن، آروماتیک و الفین و افزودن اکسیژن به بنزین می شود. ایزومریزاسیون نفتای سبک، نقش کلیدی در برآوردن تقاضای اکتان در استخر بنزین برای سوخت های پاک و گریدهای بنزین درجه یک دارد. مواد اولیه نفتای کم اکتان، بسته به پیکربندی فرایند، نوع کاتالیزور و شرایط عملیاتی به ایزومریت با عدد اکتان بین 80 تا 93 تبدیل می شوند.

 ایزومریزاسیون شامل ایزومریزاسیون اسکلتی یک پارافین به پارافین بسیار شاخه دار با همان عدد کربن است. پارافین های با شاخه های زیاد، اعداد اکتان بالاتری دارند. با این حال، به دلیل ماهیت خود ایزومریزاسیون، ممکن است برخی اجزای نفتا را نیز تحت تأثیر قرار دهد و همچنین باعث اشباع آروماتیک ها شود. به عقیده کارشناسان، فرایند ایزومریزاسیون، یکی از اقتصادی ترین روش های موجود برای کاهش محتوای بنزن در بنزین است.

اقدام نسنجیده ای که ذخیره سوخت نیروگاهی را به هاله از ابهام فرو برد

دود بی تدبیری های گذشته در چشم مردم

مشعل|  اینکه صرفا براساس چه نوع نگرش و دیدگاهی، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران در دولت سیزدهم، طی ماه های تیر و مرداد امسال، بیش از 1.3 میلیارد لیتر فراورده نفت گاز(گازوئیل) را وارد رینگ صادراتی بورس کرد، نکته ای است قابل تامل و مهم که انتظار می رفت در انجام آن، منش و نگاه ملی و درعین حال روحیه مسئولیت پذیری که از مولفه های اثربخش در کارآمدی دولت ها محسوب می شود، بسیار پررنگ باشد و در صدر همه امور قرار گیرد. این نگاه ملی و روحیه مسئولیت پذیری، به واقع فرازهایی از یک تکلیف راهبردی است که هرگونه غفلت و سهل انگاری از آن، سعادت و رفاه عموم جامعه را با مشکل رو به رو می سازد. از این منظر، عرضه نابهنگام این حجم از فراورده نفت گاز در بورس، بدون توجه به تبعات جبران ناپذیر آن، اکنون شرایطی را ایجاد کرده که نیروگاه ها به ناچار به خاموشی های مدیریت شده رو آورده اند و این اقدام نسنجیده مدیریت پالایش و پخش فراورده های نفتی دولت سیزدهم و عواقب مترتب بر آن، باعث شد تا دود این بی تدبیری ها به چشم مردم برود.             

تامین سوخت مایع نیروگاه ها در فصل زمستان، از مهم ترین دستورکارهای شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران است. به همین منظور، برنامه ریزی ها برای تامین نفت گاز مکفی در مخازن نیروگاه ها باید تا اواخر تابستان تداوم یابد. این در حالی است که امسال برخلاف رویه سال های گذشته، در اقدامی قریب الوقوع، حجم عمده ای از نفت گاز مورد نیاز نیروگاه ها درماه های ابتدایی تابستان، روانه بازارهای صادراتی شد تا مجموعه پالایشی دولت سیزدهم، با وجود کارآمدی تلاشگران عرصه سوخت رسانی، تلاش خدمت رسانان این عرصه را در دولت چهاردهم زیر سوال ببرد؛ اقدامی که از دید رسانه ها پوشیده نماند و مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی نیز بر اساس آمار و ارقام اعلامی بر آن صحه گذاشت.

 

مهر تایید  بر کمبود سوخت مخازن

مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بر کاهش ذخایر سوخت نیروگاهی در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۳ مهر تایید زد. آمارها نشان می دهد که طی ۶ماه نخست امسال (۱۴۰3) ذخیره سازی گازوئیل در نیروگاه های کشور، نسبت به مدت مشابه پارسال، بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است. دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور تبصره (۳) نفت و روابط مالی آن با دولت آورده است: «مصرف سوخت مایع در نیروگاه های حرارتی افزایش یافته و ذخایر گازوئیل و نفت کوره نیروگاه ها در ۶ ماه اول ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه پارسال کاهش یافته و افزایش ناترازی گاز و تامین نشدن سوخت مایع جایگزین، چالش هایی را برای تامین برق در زمستان به وجود آورده است.

بر اساس آمارها، موجودی مخازن ذخیره سازی گازوئیل نیروگاه های کشور در فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد و شهریور امسال به ترتیب ۶۶۷، ۸۱۲، ۱.۱۶۹، ۱.۴۵۴، ۱.۸۰۹، ۱.۶۵۸ میلیون لیتر بوده که در مقاسیه با پارسال بشدت کاهش یافته است. موجودی مخازن گازوئیل نیروگاه های کشور در ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد و شهریور ۱۴۰۲ به ترتیب ۱.۷۶۶، ۲.۳۶۳، ۲.۷۱۳، ۲.۹۸۷، ۳.۱۷۴، ۲.۸۵۹ میلیون لیتر بوده است.

در مجموع طی ۶ ماه امسال، موجودی مخازن گازوئیل نیروگاه های ایران (۷ میلیارد و ۵۶۹ میلیون لیتر) نسبت به پارسال (۱۵ میلیارد و ۸۶۲ میلیون لیتر) ۸ میلیارد و ۲۹۳ میلیون لیتر کاهش داشته که از کاهش ۵۲ درصدی ذخیره سازی گازوئیل در بازه زمانی یادشده حکایت دارد.

 

2.6 میلیارد لیتر پایین تر از سطح ذخایر

به گواه ارقام اعلامی وزارت نفت، سطح ذخایر نفت گاز و نفت کوره نیروگاهی در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ نسبت به ۳۱ مرداد ۱۴۰۲، در مجموع ۲.۶ میلیارد لیتر پایین تر بوده که دلیل این میزان کاهش سطح ذخایر به ماه های پایانی دولت سیزدهم باز می گردد. به نحوی که بیش از 1.3 میلیارد لیتر نفت گاز تولیدی پالایشگاه آبادان در رینگ صادراتی بورس انرژی عرضه شده و ۴۷۱ میلیون لیتر آن معامله می شود.

این غفلت و بی توجهی، شورای اقتصاد را بر آن داشت تا نسبت به رفع ناترازی در تولید و مصرف انرژی راهکارهای اضطراری و کوتاه مدت را در اولویت قرار دهد. بر این اساس، بند 8 مصوبه شورای اقتصاد، وزارت نفت را مکلف کرده تا با همکاری گمرک جمهوری اسلامی ایران و سازمان ملی استاندارد، نسبت به واردات نفت گاز اقدام کند. طبیعتا دولت برای جبران کسری سوخت مخازن از طریق واردات، باید قیمت بالاتری بپردازد که از این منظر نیز متحمل بار مالی چند میلیون دلاری خواهد شد.

افزون بر کاهش سطح ذخایر سوخت نیروگاه ها، سرمای زودهنگام و تعویق در برنامه تعمیراتی پالایشگاه های گازی نیز مزید بر علت شد و شرایط  دشواری را همزمان با بحران ناترازی موجود، پیش روی صنعت نفت دولت چهاردهم قرار داد. با این اوصاف، اقدام های هوشمندانه مجموعه پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران برای مقابله با موانع و چالش ها، نشان داد که می توان با بهره مندی از ظرفیت های موجود و حداقلی، به همراه چاشنی اراده و همت بالا بر سختی ها فائق آمد و بر خلاف مسیری که مدیران و متولیان تامین و توزیع سوخت دولت سیزدهم برای افشا شدن ابعاد وسیع تر ناترازی چیده بودند، حرکت کرد و به پیشرفت های قابل قبولی نیز دست یافت.

رشد 98 درصدی تحویل سوخت نیروگاهی

براساس تازه ترین آمار و ارقام اعلامی از سوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، تحویل سوخت مایع نیروگاهی در ۲۲ روز ابتدایی آبان امسال در مقایسه با مدت مشابه پارسال با رشد 98 درصدی همراه بوده که این مسأله نشان می دهد وزارت نفت به تمامی وظایف خود در زمینه تولید و تحویل سوخت نیروگاهی در موعد مقرر عمل کرده است. در ۳۱ روز شهریور امسال، حجم تحویل نفت گاز نیروگاهی نسبت به سال گذشته، ۳۰ درصد افزایشی بوده، یعنی در شهریور امسال به طور میانگین، روزانه ۲۱ میلیون لیتر نفت گاز به نیروگاه ها تحویل شده که این عدد در سال گذشته، ۱۶ میلیون لیتر بوده است.

همچنین در این ایام، به طور میانگین روزانه ۲۴ میلیون لیتر نفت کوره به نیروگاه های کشور تحویل شده که این عدد در سال گذشته (۱۴۰۲) با ۱۳.۵ میلیون لیتر تحویل روزانه، ۷۴ درصد افزایش یافته است. بنابراین در مجموع طی شهریور ۱۴۰۳، مجموع سوخت مایع نسبت به پارسال ۵۰ درصد افزایش تحویل را نشان می دهد. در مهر امسال، مقدار تحویل نفت گاز نسبت به مهر سال ۱۴۰۲ برابر بوده؛ اما مقدار نفت کوره تحویلی، ۷۹ درصد افزایش یافته است.

در ۲۲ روز آبان ۱۴۰۳، به طور میانگین روزانه ۴۲ میلیون لیتر نفت گاز به نیروگاه های کشور تحویل داده شده که این عدد در سال گذشته ۱۹.۷ میلیون لیتر بوده است. در واقع ۱۱۳ درصد نفت گاز بیشتری در مقایسه با مدت مشابه پارسال در اختیار نیروگاه ها قرار گرفته است. در نفت کوره نیز ۷۶ درصد افزایش تحویل رقم خورده که در مجموع طی ۲۲ روز آبان امسال، ۹۸ درصد سوخت مایع بیشتری تحویل نیروگاه های کشور شده است.

کسری جبران ذخایر با راهکارهای افزایشی

افزایش تولید انواع فراورده های نفتی به عنوان تنها و مهم ترین راه حل برای جبران کسری ذخایر، در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت. بخشی از مخازن خالی سوخت مایع اعم از نفت گاز و نفت کوره با افزایش تولید به ترتیب 5 و 6 میلیون لیتر در روز ازسوی پالایشگاه ها طی بازه زمانی کوتاه دو ماهه، تا حدودی جبران شد. از طرفی برنامه کیفی سازی سوخت مازوت در پالایشگاه ها که در دولت سیزدهم با پیشرفت پایینی همراه بود، طی نشست ها و جلسات متعدد بررسی و در اولویت دستورکارها گنجانده شد. با این اصاف در واکاوی اقدام ها و تمهیدات صنعت پالایش کشور ذکر این نکته ضروری است که این مجموعه توانست با اتکا به توان و ظرفیت داخل و عزم جدی کارکنان، مقدار تولید را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و بحران ایجاد شده از سوی دولت سیزدهم را خنثی کرده و ورق را به نفع خود برگرداند.

ایمن سازی زیرساخت های حمل ونقل ریلی و جاده ای در هفته های نخست استقرار دولت چهاردهم، یکی از آن دست مواردی بود که خلأ آن بشدت احساس می شد. پیش بینی ها حکایت از آن داشت که امسال به مراتب تحویل سوخت مایع نیروگاهی نسبت به سال های قبل بیشتر باشد و به همین دلیل، عزم و تلاش ها بر مبنای تامین بی وقفه و پایدار سوخت و البته در سریع ترین زمان ممکن استوار شد. تصمیم گیری برای ورود تعدادی مخزندار ریلی در صدر اولویت ها قرار گرفت، به طوری که در مهر امسال 212 مخزندار ریلی با هماهنگی مسئولان راه آهن جمهوری اسلامی به شبکه ناوگان حمل ونقل ریلی افزوده شد.

ورود این تعداد دستگاه افزون بر نوسازی و روزآمدی شبکه توزیع سوخت، سبب می شود تا فراورده های نفتی مورد نیاز، بویژه در فصل زمستان پیش رو، بدون توقف تامین شود. بی شک رویکرد متولیان تامین و توزیع سوخت مبنی بر افزایش سهم حمل ونقل ریلی با توسعه زیرساخت ها، تسریع در عملیات سوخت رسانی، حفظ پایداری شبکه تامین و توزیع، کاهش آلودگی محیطی و حوادث جاده ای را رقم می زند.

از طرف دیگر، نرخ کرایه ناوگان حمل ونقل جاده ای از آن دست موضوع های مغفول مانده ای است که چندان صرفه اقتصادی نداشته و به محلی برای اعتراض و مناقشه رانندگان نفتکش ها مبدل شده بود. خوشبختانه با تمهیدات مدیران شرکت پالایش و پخش فراورده های نفتی و طی رایزنی های مکرر با مسئولان و دست درکاران سازمان برنامه و بودجه، این مسأله مرتفع و موانع بودجه ای آن نیز حل وفصل شد.

حذف سوخت رسان ها با اتصال نیروگاه ها به شبکه انتقال

سوخت اصلی نیروگاه های کشور، گاز طبیعی است؛ اما در مواقعی که آن هم بیشتر در فصول سرد سال و پیشی گرفتن مصرف بر تولید و اولویت گازرسانی به بخش خانگی حادث می شود، نیروگاه ها نیاز مبرمی به سوخت مایع به عنوان سوخت جایگزین پیدا می کنند. براین اساس، سوخت رسانی به نیروگاه ها غالبا از طریق تانکرهای سوخت رسان یا خطوط انتقال فراورده انجام می شود. با توجه به اینکه امکان رساندن سوخت مورد نیاز نیروگاه ها در فصل سرما، آن هم به وسیله نفتکش با مخاطرات بی شماری به لحاظ محیط زیستی، فنی و جاده ای همراه است، بنابراین شبکه خطوط لوله می تواند تا حد بسیار زیادی از بار اتفاقات ناگوار بکاهد. با این اوصاف، اتصال نیروگاه ها به شبکه خطوط انتقال از برنامه های راهبردی صنعت پالایش کشور محسوب می شود که با هدف پایداری سوخت رسانی در فصول سرد سال، کاهش هزینه های انتقال و کاهش قاچاق سوخت همراه است.

براساس برنامه ریزی ها و تکالیف اتخاذ شده، ۱۱ نیروگاه جدید به شبکه خطوط لوله انتقال نفت و فراورده متصل می شوند که از این میان، نیروگاه نکا در سال ۱۴۰۱ به بهره برداری رسید و 4 نیروگاه دیگر نیز تا پایان امسال وارد چرخه انتقال خواهند شد. نیروگاه کاشان از جمله نیروگاه هایی است که تا پایان آبان ماه به بهره برداری می رسد، ضمن آنکه هم اکنون خط لوله اتصال این نیروگاه به شبکه خطوط لوله احداث شده است.

همچنین خط لوله اتصال نیروگاه هنگام بندرعباس در مرحله انعقاد قرارداد است و خط لوله اتصال نیروگاه ایسین بندرعباس به شبکه خطوط لوله کشور در مرحله انجام مطالعات اولیه و تهیه نقشه قرار دارد. نیروگاه سمنگان سیرجان نیز از طریق یک خط لوله ۲ هزار و ۶۵۰ متری به شبکه خطوط لوله کشور متصل خواهد شد که نقشه برداری این پروژه نیز انجام شده و بزودی مناقصه آن برگزار خواهد شد.

پروژه اتصال نیروگاه شریعتی مشهد نیز به طول ۱۴ کیلومتر هم اکنون در مراحل تهیه نقشه و تحصیل اراضی است، همچنین پیش بینی شده، نیروگاه لوشان گیلان نیز اواخر امسال یا اوایل سال آینده به شبکه خطوط لوله کشور متصل شود. نیروگاه تابان یزد نیز جزو نیروگاه هایی است که طبق برنامه مقرر، به شبکه خطوط لوله کشور متصل شود و بزودی مناقصه این پروژه نیز برگزار خواهد شد.

چهار نیروگاه کاشان، هنگام، ایسین بندرعباس و سمنگان سیرجان تا پایان امسال به شبکه خطوط لوله کشور متصل خواهند شد و به احتمال زیاد، اتصال نیروگاه های شریعتی مشهد، لوشان گیلان و تابان یزد به ابتدای سال آینده موکول خواهد شد. نیروگاه آذرخش علی آباد، نیروگاه خرم آباد لرستان و نیروگاه سرو چادرملوی یزد به ترتیب در تیرماه، مرداد و شهریور امسال به شبکه سراسری خطوط لوله انتقال فراورده های سوختی متصل شده اند.

در واقع با اتصال همه این ۱۱ نیروگاه به شبکه سراسری خطوط لوله انتقال فراورده های نفتی، از جابه جایی سالانه بالغ بر 1.5 میلیارد لیتر فراورده نفتی با تانکرهای جاده پیما جلوگیری و تردد صدها تانکر از جاده های برون شهری کشور حذف خواهد شد.

راه اندازی فاز نخست خط لوله جدید

راه اندازی زودهنگام فاز نخست خط لوله جدید 26 اینچ بندرعباس-رفسنجان نیز از دیگر اقدام های قابل توجه صنعت پالایش است که کمک شایانی به تسهیل روند انتقال سوخت به نیروگاه ها می کند. با توجه به موضوع ناترازی فراورده های نفتی، راه اندازی این خط لوله، برای شبکه انتقال بسیار حساس و حیاتی است و باید در سریع ترین زمان ممکن به بهره برداری برسد که خوشبختانه این اتفاق نیزممکن شده است.

با اجرای این پروژه که امنیت انرژی و تامین پایدار سوخت کشور را افزایش می دهد، امکان ارسال روزانه 48 میلیون لیتر فراورده های نفتی به نقاط مرکزی و شمالی کشور فراهم خواهد شد. افزایش ۱۰۰ درصدی ظرفیت انتقال فراورده های نفتی تولیدی شرکت پالایش نفت بندرعباس و شرکت نفت ستاره خلیج فارس به مراکز مهم کشور به وسیله این خط، از دیگر اهداف اصلی  طرح مذکور به شمار می رود، ضمن آنکه این میزان انتقال نقش مهمی در صرفه جویی سوخت از محل کاهش ترددهای جاده ای ایفا خواهد کرد.

در پایان باید توجه داشت، صیانت از فراورده و توزیع مناسب آن در کشور، از وظایف تعریف و تبیین شده سازمانی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران است. این شرکت در مسیر انجام فعالیت های خود، انواع فراورده نفتی را از مبادی تولید دریافت و به وسیله خط لوله، مخزندار ریلی، نفتکش جاده پیما و بانکرینگ به مجاری عرضه و انبارهای ذخیره سازی منتقل می کند. این حجم گسترده و در عین حال پراکندگی فعالیت ها، محصور در یک نقطه یا مکان مشخص نیست و تمامی بخش ها اعم از خشکی، دریایی و هوایی را شامل می شود. از این منظر می توان دریافت که چه عملیات وسیع و گسترده ای در طول شبانه روز و در جای جای کشور انجام می گیرد تا تامین و توزیع بدون هیچ وقفه و دغدغه ای انجام شود.

بی شک انتقال این میزان حجم عظیم و گسترده از فراورده های نفتی در سایه وفاق و نگاه ملی رقم می خورد. باید از هرگونه سنگ اندازی و ایجاد وقفه در چرخه حساس انتقال سوخت پرهیز کرد. ناترازی انرژی، واقعه ای نیست که ناغافل و یک شبه رخ داده باشد؛ بلکه در طول سالیان متمادی و براساس تصمیم های گاه نادرستی بوده که اکنون اوضاع کشور را تا حدودی نابه سامان کرده است، از این رو می طلبد همگان دست به دست  هم داده تا از این بحران پیش آمده آن هم بر پایه تصمیم های اصولی و کارآمد براحتی عبور کرد.

طراح و برنامه نویس نرم افزار مدیریت نگهداری و تعمیرات  در  منطقه خارگ از ابتکار خود می گوید

خلق فرصت از دل تحریم

مشعل      سیدسعید مدنی پور: در سال های اخیر به دلیل تحریم های ظالمانه و جلوگیری از ورود ارز و تجهیزات با فناوری بالا به صنعت نفت کشور، نگهداری اصولی و بهینه تجهیزات و ماشین آلات موجود که گاه طول عمر بالایی دارند، موضوعی مهم و ضروری است، آنقدر که متخصصان نفتی را به سمت وسویی هدایت کرد تا نیازهای این صنعت را با تکیه برتوانمندی های خود مرتفع سازند. عابدرضافرهادی پور، جوان علاقه مند، خوش ذوق و مبتکردر واحد برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات شرکت نفت فلات قاره ایران منطقه عملیاتی خارگ مشغول به کاراست و طرح خلاقانه اش در حوزه برنامه نویسی، به صرفه جویی در هزینه های نگهداری در بستر تعمیرات پیشگیرانه و جلوگیری از توقف ناگهانی ماشین آلات انجامیده است.با این جوان خوش فکر در شرکت نفت فلات قاره  گفت وگویی انجام شده است که در ادامه می خوانید.

لطفا خودتان را معرفی کنید.

عابدرضا فرهادی پور، متولد سال1360 در شهرمرودشت استان فارس و دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک با گرایش تبدیل انرژی از دانشگاه سراسری یاسوج هستم. افزون بر این، دکترای مدیریت حرفه ای کسب و کار (DBA) دارم وچندین مقاله علمی درحوزه نفت و گازهم درکنفرانس های داخلی و بین المللی و مجله های معتبر ارائه کرده ام.این مقالات درحوزه هایی همچون بهینه سازی انرژی در تجهیزات نفت و گاز بوده که با مشارکت همکاران و راهنمایی های اساتید دانشگاه تهیه وارائه شده است.درحوزه بهینه سازی عایق های حرارتی ساختمان، کوره ها و سیستم های تصفیه آب کارخانه سیمان نیز، طرح های مطالعاتی و اجرایی انجام داده ام.

 از ورود  خود به صنعت نفت بگویید؟

با توجه به تجربه فعالیت های قبلی و سابقه کار در صنایع سیمان و نظام مهندسی ساختمان، همواره به دنبال انتخاب صنایعی فراگیرتر با ابعاد فنی تر بودم تا اینکه در سال 1385 در آزمون جامع و مصاحبه شرکت ملی نفت برای کار در مناطق عملیاتی شرکت پایانه های نفتی و شرکت ملی حفاری ایران پذیرفته شدم اما به دلایل شخصی، امکان حضور دراینگونه مناطق را نداشتم. در نهایت با شرکت در آزمون ورودی سال 1388 وارد صنعت نفت شدم و درهمان سال به عنوان مهندس تعمیرات مکانیک کارخانه NGL جزیره خارگ در شرکت نفت فلات قاره ایران مشغول به کارشدم. به دلیل محدودیت اجرایی پروژه درخارگ، حدود سه سال در راه اندازی کارخانه NGL جزیره سیری همکاری داشتم و سپس به مجتمع درود 3 جزیره خارگ منتقل و در واحد تعمیرات مکانیک مشغول خدمت شدم.

با توجه به تجارب اجرایی حوزه تعمیرات مکانیک و علاقه به اجرای سیستم های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه، درسال 1395 به توصیه مدیر وقت منطقه، به عنوان کارشناس تعمیرات پیشگیرانه درواحد برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات، ادامه فعالیت دادم و در حال حاضر هم به عنوان جانشین رئیس این واحد مشغول فعالیت هستم.

 واحد برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات چه ماموریتی را عهده دار است؟

واحد برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات یکی از زیر مجموعه های مدیریت نگهداری و تعمیرات است که در چند بخش نقش بسیار موثر و کارآمدی درپیشبرد اهداف نگهداری و تعمیرات دارد. درمجموع، این واحد متولی تهیه، کنترل و تحلیل اطلاعات حاصل از فرایندهای نگهداری و تعمیرات واحد های عملیاتی به منظور پیش بینی پذیر کردن وکنترل اقدام های مورد نیاز مجموعه های نت است. به اختصار می توان به ساماندهی درخواست کارهای تعمیراتی شامل اولویت بندی و پیگیری انجام کارها، کنترل و گزارش مصرف کالاها، ثبت و پیگیری کلیه برون سپاری های منطقه، ارائه گزارش های واحد های تعمیراتی به صورت روزانه، هفتگی و ماهیانه، اجرای سیستم های نگهداری پیشگیرانه و پایش وضعیت تجهیزات کارخانه ها، زمان بندی و ارائه برنامه تعمیرات اساسی سالیانه و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد. 

 درباره نرم افزاری که طراحی کرده اید و ایده اولیه آن بگویید.

با توجه به نیازها و گستردگی فعالیت های مرتبط با فرایند استخراج و پالایش نفت، لازم است تا حجم گسترده ای از اطلاعات نگهداری و تعمیراتِ تجهیزات در کلیه مراحل استخراج تا صادرات، تهیه، بررسی و اقدام های لازم نیزبه صورت اصلاحی یا تعریف پروژه های مختلف انجام شود. با توجه به افزایش حجم فعالیت های ناشی از فرسودگی تجهیزات، اهمیت به کارگیری فرایندهای نگهداری و تعمیرات اضطراری، بیشترنمایان و این مهم تجزیه وتحلیل اطلاعات، تشخیص اولویت بندی بررسی موضوعات را نیازمند به کارگیری سامانه های جامع ومتمرکز نرم افزاری کرده است. از جمله دلایل اصلی اقدام برای طراحی نرم افزار و به نوعی بومی سازی آن می توان به توقف اجرای پروژه مدیریت یکپارچه نگهداری و تعمیرات (CMMS ) در شرکت نفت فلات قاره ایران اشاره کرد.

البته این پروژه به دلایلی به نتیجه نرسیده است و اقدام های مربوط به نگهداری تجهیزات به صورت گزارش های جداگانه درسطح مناطق و واحدهای تعمیراتی انجام می شود واین استفاده نکردن از سیستم های یکپارچه به هدررفت منابع و نبود نظارت و کنترل دقیق بر اجرای فرایندهای مورد نیاز سازمان منجرخواهد شد.

با توجه به ظرفیت و توانمندی های کارکنان واحد برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات منطقه خارگ، با پیگیری و همراه با اقدام های انجام شده در خصوص پروژه CMMS در ستاد، فعالیت های لازم داخل منطقه به منظور شناسایی تجهیزات، اولویت بندی و به کارگیری ظرفیت های نرم افزاری انجام شد.

با وجود احساس نیاز به سامانه جامع، ازسال 1393 وتهیه نسخه های اولیه، درسال 1396 با تعریف ماژول های مختلف و حسب زمان بندی کارگیری سامانه های مورد نیاز، اقدام به طراحی و تولید آنها انجام شد و با تکمیل اطلاعات و زیرساخت های لازم، امروز یک مجموعه نرم افزار نسبتا کامل در زمینه نگهداری و تعمیرات با قابلیت های اجرای تحت شبکه و دسترسی محلی درحال بهره برداری است.

 پیش از این چه فرایندی برای جمع آوری داده ها طی می شد؟

پیش تر ثبت وضبط اطلاعات به صورت سنتی و دستی انجام می شد و در زمان نیاز به استفاده مجدد از اطلاعات، با دشواری زیادی همراه بود (به دلیل ثبت سلیقه ای و نداشتن قالب یکسان در نوبت های مختلف کاری) ناگفته نماند درطراحی تولید این نرم افزار،راهنمایی های یکی ازهمکاران اجرایی واحد تعمیرات مکانیک (وهب کازرونی) نیز بسیارمهم و موثر بود.

 این نرم افزار دارای چه ماژول هایی است؟

رایانه های اصلی و مستقل از مدار الکترونیک (ماژول های) این نرم افزار شامل نگهداری پیشگیرانه (PM)، پایش وضعیت تجهیزات دوار (CM)، دستورکارهای تعمیراتی (WO)، مدیریت نیروی انسانی (HM)، راهبری برون سپاری (COM)و قطعات یدکی تجهیزات مورد نیاز(SPM) است که بر اساس استاندارد (ISO-14224 2016) طراحی ومتناسب با شرایط فعالیت های اقماری شرکت وفرایندها بومی سازی شده است. همچنین ماژول های تعمیرات اساسی (OVM)، گزارش گیری یکپارچه تعمیراتی (TRM) و کنترل پروژه (CPM) در حال تست های نهایی است و در مدت زمان کمی قابلیت اجرا و به کارگیری بر اساس اطلاعات موجود را خواهند داشت.

 رضایت و موفقیت این برنامه چه میزان بوده است؟

با به کارگیری برخی ماژول های اولیه نرم افزار در مجتمع درود 3 در ابتدای راه اندازی و سپس به کارگیری سایر ماژول ها در واحد برنامه ریزی تعمیرات، نتایج بسیار خوبی در تمام زمینه ها حاصل شد.

به عنوان مثال صرفه جویی در میزان مصرف روانکارها و قطعات مصرفی و مشخص کردن گلوگاه های برون سپاری ها باحذف گردش کارهای غیرضروری و زمان بر، کاهش مصرف کاغذ و ... ازنتایج رضایت بخش و موفقیت آمیز این نرم افزار است. با توجه به حجم اطلاعات تجهیزات با اجرای بیش دو هزار نفر -ساعت، آخرین وضعیت بیش از یکهزار و 700 تجهیز در قالب دو هزار و 200 فعالیت دستگاه در حال ثبت و به کارگیری هستند.

 آیا نمونه مشابه این برنامه در دیگر شرکت های نفتی وجود دارد؟

به طور کل نرم افزارهای نگهداری و تعمیرات متنوع و زیادی در تمام صنایع از جمله نفت و گاز وجود دارد که معمولا بر اساس فرمت های مشخص و کلی نگهداری و تعمیرات طراحی و تهیه شده اند. باید توجه داشت که اساس شکل گیری سیستم های نت عمدتا درحوزه های صنعتی دارای خط تولید فرآیند ثابت مانند خودروسازی است و به مرور  زمان به صورت همسان سازی شده، در بقیه صنایع به کار گرفته شده اند.

 چه  نوآوری و مؤلفه ای باعث متمایز شدن این برنامه شده است؟

استفاده از استاندارد و بومی سازی بر اساس شرایط کار اقماری به همراه طراحی و به کارگیری نرم افزار در طول اجرای فرآیندهای واقعی موجود با شناسایی روش های اصلاحی روی الگوریتم می تواند نوآوری و متمایز بودن این مجموعه را نشان دهد.

 طراحی این برنامه چقدر زمان برده است؟

از زمان طراحی اولیه تا تهیه نسخه های نهایی ماژول ها بیش از 18 ویرایش وجود دارد که حدود 10 سال پیش آغاز شده و به نظر بنده با توجه به پتانسیل های موجود امکان به روز کردن و تهیه ماژول های متنوع و جدید کماکان وجود دارد. البته این موضوع به حمایت و شناخت کلیه همکاران و به ویژه مدیران ارشد و میانی سازمان از اهمیت به کارگیری چنین سامانه ای نیاز دارد.

 درباره طراحی و زبان برنامه نویسی نرم افزار بگویید؟

این نرم افزار تحت ویندوز و با استفاده از زبان برنامه نویسی VB و قابلیت به کارگیری دیتابیس های

2024-2010  ACCESS و SQL SERVER 2012-2022 طراحی شده و در حال استفاده است.

 در اجرای این پروژه با چه مشکلات و چالش هایی روبه رو بودید؟

عمده مشکلات اجرای پروژه های نگهداری و تعمیرات مربوط به همراهی و همکاری واحد های اجرایی است که همیشه با مقاومت دربرابر هدفمند کردن گزارش ها همراه هستند. خوشبختانه باهمراهی همکاران اجرایی، این موضوع تا حد بسیار زیادی و پس از مشاهده نتایج مرتفع شده است. اما در زمینه طراحی و اجرای نرم افزار عمده چالش ها مربوط به کمبود زمان به دلیل همزمانی با فعالیت های روزمره شغلی بود به طوری که در بسیاری مواقع، این اقدام ها در وقت استراحت و پس از زمان کار انجام شده است. همچنین با توجه به اینکه تخصص من در زمینه طراحی و تولید نرم افزاربسیار محدود بوده، زمان طراحی و تولید اولیه، کمی زمان بر شد وبا همراهی با یک تیم متخصص، هم کمیت و هم کیفیت کار می توانست بسیاربیشتر شود.

 در پایان اگر نکته ای باقیمانده بفرمایید؟

با توجه به برنامه ریزی های انجام شده و به کارگیری افراد توانمند در این زمینه و شناسایی و بهینه سازی ساختار و الگوریتم ها، در آینده تولید نسخه تحت وب بر اساس استانداردهای مهندسی نرم افزار قابل پیگیری و اجرا خواهد بود.

 موضوع دیگری هست که بخواهید به آن اشاره کنید؟

از همه همکارانی که با مشاوره های دلسوزانه خود در مراحل مختلف اجرای این پروژه، از طراحی تا راه اندازی، همکاری و همراهی کردند، قدردانی می کنم.

شرکت ملی نفت ایران

فراخوان ارسال مقاله به بیست وپنجمین کنگره جهانی نفت

بیست وپنجمین کنگره جهانی نفت و انرژی آوریل سال ۲۰۲۶ میلادی در عربستان سعودی و با موضوع «مسیرهایی به سوی آینده انرژی برای همه «Pathways to an energy future for all» برگزار می شود. این رویداد برای دومین بار در طول تاریخ ۹۰ ساله کنگره جهانی نفت و پس از کنگره سال ۲۰۱۱ در دوحه قطر، در خاورمیانه برگزار خواهد شد. مهم ترین پرسش در این کنگره، چگونگی گذار صنعت انرژی به آینده ای است که در آن بتوان برای چالش های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی، پاسخ مناسبی ارائه کرد. در این رویداد، رهبران صنعت انرژی از سراسر جهان از جمله سران کشورها، وزرا، مدیران عامل، رؤسای سازمان های بین المللی، همچنین مهندسان، دانشگاهیان و جامعه غیردولتی حضور می یابند تا با آخرین تحولات در حوزه سیاست گذاری، فناوری، پژوهش و ایده پردازی ها در راستای بهبود هرچه بیشتر این صنعت آشنا شوند. در همین زمینه کمیته برنامه ریزی بیست وپنجمین کنگره جهانی نفت انرژی از تمام فعالان و پژوهشگران این صنعت دعوت کرده است چکیده مقالات پیشنهادی خود را ذیل سرفصل های تعیین شده، برای بررسی و داوری حداکثر تا تاریخ دوم می ۲۰۲۵ میلادی (۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴) از طریق لینک زیر ارسال کنند. شرکت ملی نفت ایران به عنوان متولی امور مربوط به شورای جهانی نفت انرژی در جمهوری اسلامی ایران از تمام فعالان حقیقی و حقوقی زیست بوم فناوری و نوآوری نفت و انرژی کشور دعوت می کند مقالات مرتبط با سرفصل ها، موضوع های کنگره را برای داوری به کنگره جهانی مذکور ارسال کنند. چکیده مقالات تو از سوی کمیته جهانی برنامه ریزی بررسی و در صورت انتخاب، نتایج از طریق ایمیل و تا تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۲۵ (۹ تیر ۱۴۰۴) به نویسندگان اطلاع داده می شود.

پذیرفته شدگان دسترسی کامل به برنامه پنج روزه شامل برنامه فنی، راهبردی و منطقه نمایشگاه را دریافت خواهند کرد.

 

شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان

تقویت زیرساخت های سوخت رسانی

مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان از به کارگیری ۳۷ نیروی بهره بردار به صورت موقت در انبارهای نفت شهید حاج قاسم سلیمانی رفسنجان و شهید احمدی روشن کرمان خبر داد.

هوشنگ غلامی گفت: با تدابیر مدیران شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در خصوص اضافه شدن خط لوله ۲۶ اینچ انتقال فرآورده های نفتی به منظور تسهیل در عملیات سوخت رسانی و افزایش ظرفیت بارگیری فراورده های نفتی، مقررشد ۳۴ نفر نیروی بارگیری فصلی موقت در انبار نفت رفسنجان و سه نیرو در انبار نفت کرمان به کارگیری شود.

مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه کرمان با بیان اینکه این انبارها از مهم ترین و راهبردی ترین انبارهای نفت جنوب شرق کشور است، اظهار کرد: با اضافه شدن این خط به چرخه عملیات سوخت رسانی کشور افزون بر تسهیل در تأمین سوخت مورد نیاز استان کرمان، سوخت نیروگاه ها و استان های همجوار نیز تأمین می شود.

 

   شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی

تولید روزانه بیش از 600  میلیون مترمکعب 

 

سرپرست شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی با تشریح عملکرد این مجموعه با بیان اینکه نخستین تولید و شیرین سازی رسمی گاز طبیعی از پالایشگاه دوم پارس جنوبی (فازهای ۲و3)در سال 1380 آغاز شد، ادامه داد: در آن زمان خوراک دریافتی از سکوهای میدان مشترک پارس جنوبی روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب بود و40میلیون مترمکعب در روز گاز طبیعی تولید و شیرین سازی می شد؛ این حجم هم اکنون به تولید روزانه ۶۱۳ میلیون مترمکعب در پالایشگاه های سیزده گانه  این مجتمع رسیده است.

غلامعباس حسینی با بیان اینکه از ابتدای امسال تاکنون توانسته ایم با انجام تعمیرات اساسی شاخص و پیاده سازی اقدام های نوآورانه، همکاری با شرکت های دانش بنیان و سازندگان داخلی، ارسال گاز شیرین به خط سراسری، تأمین خوراک پتروشیمی های مستقر در پارس جنوبی، حجم صادرات محصولات و... نقش بسیار مهم و راهبردی در رشد اقتصادی کشور ایفا کنیم، گفت: هم اکنون پروژه کاهش سوختن مشعل از مهم ترین پروژه های اجرایی سال ۱۴۰۳ در بزرگ ترین مجتمع تولید گاز کشور است.

برنامه ریزی دقیق تعمیرات اساسی

وی گفت: تعمیرات اساسی همه پالایشگاه های این مجتمع در سال ۱۴۰۳با برنامه ریزی دقیق و با تلاش و متخصصان و کارکنان، چهارم اردیبهشت ماه با پالایشگاه دوازدهم آغاز و هفتم آبان با تعمیرات اساسی پالایشگاه پنجم با موفقیت پایان یافت.

سرپرست مجتمع گاز پارس جنوبی ادامه داد: هدف اصلی فرایند تعمیرات اساسی پوشش دهی همه آیتم های مورد نیاز بهره برداری و مهندسی، به منظور اطمینان از پایداری تولید گاز در فصل سرما با تمرکز بر رعایت مسائل ایمنی است.

حسینی تأکید کرد: در تعمیرات اساسی امسال در پالایشگاه های پارس جنوبی، به منظور افزایش اثربخشی و کارایی تجهیزات، بیش از 22 هزار دستگاه انواع تجهیز ثابت، شیرآلات، تجهیزات برقی و ابزاردقیق در 189روز، بازرسی، تعمیر، نوسازی و ارتقای سیستم شد. حسینی به حجم گاز دریافتی از سکوهای پارس جنوبی از ابتدای امسال تاکنون اشاره و اعلام کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون، با همت و تلاش متخصصان و کارکنان پارس جنوبی بیش از130میلیارد مترمکعب گاز از سکوها دریافت و وارد پالایشگاه های مجتمع گاز پارس جنوبی شده است.

 

  شرکت مهندسی و توسعه نفت

تولید نفت از میدان سپهر و جفیر به ۵۱ هزار بشکه رسید

تولید از هفت میدان سپهر و جفیر با وارد مدار شدن چاه شماره ۷ میدان جفیر به ۵۱ هزار بشکه در روز رسید. نصرالله زارعی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت گفت: با همت و تلاش همکاران شرکت متن و هفت شرکت گسترش انرژی پاسارگاد، چاه شماره ۷ طرح توسعه میدان های سپهر و جفیر وارد مدار شد و تولید از این میدان ها به حدود ۵۱ هزار بشکه نفت در روز رسید. وی افزود: برنامه افزایش تولید تکلیفی شرکت مهندسی و توسعه نفت تا پایان امسال بیش از ۶۲ هزار بشکه در روز از محل طرح توسعه میدان های سپهر و جفیر است. مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت ادامه داد: در دو ماه اخیر با ورود دو حلقه چاه جدید، تولید میدان های سپهر و جفیر از ۴۰ هزار بشکه به حدود ۵۱ هزار بشکه نفت در روز افزایش داشته است و با برنامه ریزی های انجام شده تا پایان سال به اهداف تولیدی مشخص شده خواهیم رسید.

 

 افزایش تولید ۱۲ هزار بشکه ای در سال ۱۴۰۳

احمد محمدی، مدیرعامل شرکت اکتشاف، هفت توسعه و تولید پاسارگاد نیز اعلام کرد: چاه جفیر ۷ طرح توسعه میدان نفتی سپهر و جفیر از ۲۶ آبان با تولید تقریبی روزانه ۵ هزار بشکه به مدار آمد که سبب شد تولید میدان نفتی سپهر و جفیر از مرز ۵۰ هزار بشکه در روز عبور کند. وی با بیان اینکه این سومین چاه میدان سپهر و جفیر است که از ابتدای سال ۱۴۰۳ وارد مدار تولید شده است، افزود: با احتساب چاه جفیر ۷، مجموع تولید روزانه اضافه شده در میدان سپهر و جفیر در سال جاری بیش از ۱۲ هزار بشکه است که عدد قابل توجهی در بخش بالادست صنعت نفت محسوب می شود. محمدی ویژگی مهم تولید در میدان نفتی سپهر و جفیر را مخزن پرفشار و پیچیده و نحوه طراحی چاه های آن در چنین شرایطی با استفاده از توان داخلی عنوان و تصریح کرد: افزایش تولید نفت از یک میدان تا بیش از ۵۰هزار بشکه در روز کار بسیار مهم و بزرگی است که در همه جای دنیا موفقیت بزرگی محسوب می شود. میدان های نفتی سپهر و جفیر در منطقه غرب کارون در جنوب غربی شهر اهواز واقع شده است.

 

شرکت انتقال گاز ایران

اتصال نیروگاه گیلان به خط لوله جدید گاز

مدیر منطقه ۹ عملیات انتقال گاز از اتصال نهایی انشعاب نیروگاه گیلان به خط لوله جدید گاز ۴۲ اینچ پره سر - چلوند خبر داد.

محی الدین مفخمی گفت: عملیات اتصال نهایی نیروگاه پره سر به خط ۴۲ اینچ تازه احداث شده محدوده پره سر - چلوند با تلاش همکاران خطوط لوله منطقه۹ عملیات با موفقیت انجام شد. وی افزود: پس از انجام هماهنگی های لازم با دیسپچینگ منطقه، برشکاری سرد خط لوله ۱۶ اینچ نیروگاه پره سر نیز انجام و سپس عملیات جوشکاری به منظور ایجاد ارتباط بین خط ۱۶ اینچ مذکور و خط لوله جدید ۴۲ اینچ اجرا شد. مدیر منطقه ۹ عملیات انتقال گاز با اشاره به اینکه پس از عملیات ایجاد رابط، تخلیه هوا و تزریق گاز به خط لوله ۱۶ اینچ نیروگاه و رابط انجام شد، تصریح کرد: در تأسیسات شیر بین راهی پره سر روی خط ۴۲ اینچ و بخش پره سر تا اسالم این خط نیز تزریق گاز انجام و عملیاتی شد. مفخمی یادآور شد: با ایجاد این رابط، امکان انتقال گاز بیشتر به ورودی تأسیسات چلوند از طریق خط ۴۰ اینچ اول سراسری فراهم شد و تأمین گاز نیروگاه پره سر از خط لوله جدید ۴۲ اینچ محقق می شود و این عملیات بهینه سازی و افزایش بازده انتقال گاز را به دنبال خواهد داشت. خط لوله جدید ۴۲ اینچ پره سر - چلوند در محدوده مرکز بهره برداری خطوط لوله گاز رشت شهریور امسال احداث و اتصال نهایی آن با موفقیت اجرا شد.

 

  شرکت ملی حفاری ایران

نوسازی ناوگان حفاری در دستور کار قرار گرفت

مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران با بیان اینکه افزایش بهره وری از ۶۷ درصد به ۹۰ درصد با رعایت الزامات مجموعه مقررات حفاری اولویت برنامه های پیش روی این شرکت است، گفت: طرح نوسازی و بازسازی ناوگان عملیات حفاری و خدمات فنی از محل اعتبار تخصیصی از سوی شرکت ملی نفت ایران در دستور کار است.

مهران مکوندی درباره برنامه ها و اهداف کلان شرکت ملی حفاری ایران، گفت: طرح نوسازی و بازسازی ناوگان عملیات حفاری و خدمات فنی از محل اعتبار تخصیصی از سوی شرکت ملی نفت ایران هدف گذاری و همسو با آن راهکارهای دیگر در جهت استفاده از ظرفیت های موجود در دستور کار این شرکت است.

وی با اشاره به اینکه کاهش زمان انتظار دستگاه های حفاری از ۲۰ درصد به شه درصد نقطه مطلوب در افزایش راندمان کار شرکت ملی حفاری ایران است، افزود: تحقق این امر رضایت مندی بیشتر کارفرماها، شتاب بخشی در اجرای عملیات حفاری، رشد درآمدزایی و تحقق برنامه های صنعت نفت در بخش نگهداشت و افزایش تولید نفت و گاز را در پی دارد.

مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران سرلوحه قرار دادن ضوابط و مقررات ایمنی، بهداشت و محیط زیست را از اصلی ترین سرفصل های مدیریت های مختلف در تمامی سطوح شرکت ملی حفاری ایران خواند و گفت: در این ارتباط انتظار می رود تمهیدات لازم برای کنترل و نظارت های مورد نظر، اتخاذ و جلسات کمیته عالی ایمنی به صورت منظم تشکیل شود. مکوندی به موضوع چابک سازی ساختار شرکت ملی حفاری ایران با توجه به رفع محدودیت ها اشاره و افزود: تحقق اجرای این طرح سبب رشد، تعالی و اعتلای افزون این شرکت خواهد شد.

وی با تاکید بر استفاده حداکثری از توانمندی های سازندگان و شرکت های دانش بنیان داخلی، گفت: شرکت ملی حفاری ایران با سازندگان و شرکت های دانش بنیان، مراکز علمی و پژوهشی، دانشگاه ها و پارک های علم و فناوری در سال های اخیر به نحو مطلوب تعامل داشته، به طوری که این هم افزایی دستاوردهای مهمی در زمینه ساخت دکل های حفاری، بومی سازی قطعات و تجهیزات کاربردی در صنعت حفاری به ارمغان آورده است و این روند باید با شتاب بیشتری استمرار یابد.

مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران تصریح کرد: آموزش های تخصصی و عمومی، رسیدگی به مسائل رفاهی کارکنان، انضباط اداری و مالی، شایسته سالاری و جوانگرایی از سرفصل های برنامه های مورد اهتمام در دوره جدید در این شرکت است.

شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه زاهدان

آمادگی کامل برای ورود به فصل سرما

مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان گفت: به منظور عبور ازفصل سرد سال، تمهید ات لازم و ذخیره سازی مناسب سوخت انجام شده است.

قربانعلی مردانی بااشاره به ذخیره سازی مناسب سوخت درانبارهای منطقه و توزیع نفت سفید در بین خانوارهای فاقد گازشهری بیان کرد: با برگزاری نشست ها و پیگیری ازشرکت های توزیع کننده گازمایع در زمینه حمل و توزیع سهمیه گازمایع مشترکان،امید است مشکلی دراین زمینه  نداشته باشیم.

وی درباره توزیع نفت سفید خانوارهای فاقد گاز نیز گفت: سهمیه نفت سفید مرحله سیزدهم به مقدار ۳۰۰ لیتراین خانوارها درحال توزیع است وبا پایان مهلت توزیع این مرحله، سهمیه جدید درسامانه دریافت فرآورده (سدف) بارگذاری می شود.

مدیرشرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان بااشاره به برگزاری نشست های برگزار شده با وزارت صنعت، معدن، تجارت (صمت) وشرکت های توزیع کننده گازمایع، تصریح کرد: سهمیه مورد نیاز تأمین شده است و شرکت های توزیع کننده گازمایع نیز برای حمل و توزیع آن از شرایط مناسبی برخوردارند.

مردانی به ناترازی تولید ومصرف سوخت درکشوراشاره وبا تاکید براهمیت مدیریت منابع انرژی افزود: مدیریت منابع انرژی افزون بر اصلاح ساختار الگوی مصرف دربخش های مختلف و بهینه سازی در سطح کلان کشور، به مشارکت  افراد جامعه نیاز دارد.

مدیر شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان، پایداری فرآورده های نفتی رامبنای پایداری دیگر انرژی ها ومنابعی ازجمله برق و آب دانست وگفت: با مدیریت مصرف انرژی می توانیم به حفظ و صیانت از فرآورده های نفتی و حفظ سرمایه های ملی کمک کنیم.

 

هزینه کرد

 ۵۰۰ میلیارد تومانی در پروژه های محیط زیستی

معاون پشتیبانی پتروشیمی شهید تندگویان گفت: تاکنون نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان در پروژه های محیط زیستی این شرکت هزینه شده و به همین مقدار نیز پروژه های جدید در آینده تأمین اعتبار شده است.

روح الله نصیری در بازدید عیسی پورسلیمی، معاون قضایی دادگستری استان خوزستان و ایرج سلیمانی، رئیس محیط زیست شهرستان ماهشهر از پروژه سیستم تصفیه و بازیافت آب بلودان برج های خنک کننده کارخانه PTA2  (بلودان کولینگ)و رآکتورهای بی هوازی واحد CF این مجتمع پتروشیمی از تعامل سازنده سازمان محیط زیست و دادگستری شهرستان تقدیر کرد و گفت: اهمیت محیط زیست در صنعت پتروشیمی، حفظ و صیانت از آن  وظیفه شرعی و اخلاقی و فراتر از وظیفه قانونی است.

وی افزود: با وجود آلایندگی ذاتی شرکت های پتروشیمی همه همکاران در این شرکت همت خود را به منظور کاهش آلودگی ها و رسیدن به صنعت سبز به کار برده و از همه ابزارهای موجود و ظرفیت های لازم استفاده کرده اند.

معاون پشتیبانی پتروشیمی شهید تندگویان گفت: تاکنون نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان در پروژه های محیط زیستی این شرکت هزینه و به همین مقدار نیز در پروژه های جدید در آینده تأمین اعتبار شده است.

امین ملک زاده، رئیس مجتمع پتروشیمی شهید تندگویان هم در این بازدید درباره مواد اولیه، فرایند تولید و معرفی گریدهای PET ،PTA POY و چادر مشکی توضیحاتی داد. وی همچنین جزئیاتی از محصولات پایین دستی حاصله از گریدهای مجتمع مانند گرید بطری، البسه ورزشی، پارچه رومبلی، پرده و... ارائه داد.

وی با اشاره به گشایش کلانتری ۱۴ شهرستان بندر ماهشهر در شهرک طالقانی در مهر امسال گفت: این کلانتری با اعتباری بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال ساخته شد که حدود ۵۰ درصد از اعتبار مورد نیاز آن از سوی شرکت پتروشیمی شهید تندگویان و همسو با مسئولیت های اجتماعی تأمین شده است و نشان از تعهد شرکت در این زمینه دارد.

عیسی پورسلیمی، معاون قضایی دادگستری استان خوزستان در پایان این بازدید ضمن تشکر از تلاش های سال های اخیر پتروشیمی شهید تندگویان در کاهش آلایندگی ها و تبدیل شدن به یک شرکت پاک، سبز و حامی محیط زیست، آمادگی در زمینه رفع موانع تولید و تسهیل پروژه های محیط زیستی این پتروشیمی را اعلام کرد.

 

شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران

نصب ۶ هزار دستگاه پرداخت الکترونیکی در جایگاه ها

مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی گفت: به منظور رقابتی کردن فرایند پرداخت الکترونیکی بهای سوخت در جایگاه ها و جلوگیری از انحصار، رضایت مندی مردم، افزایش ضریب پایداری عملیات سوخت رسانی، تسریع در پرداخت بهای سوخت در جایگاه ها، تفاهم نامه ای با بانک ملی برای ساخت و نصب شش هزار دستگاه پرداخت الکترونیکی بهای سوخت امضا شده است. کرامت ویس کرمی اظهار کرد: با توجه به تکرار بروز نقص فنی در سامانه فعلی پرداخت الکترونیکی بهای سوخت در جایگاه ها، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی برای ایجاد رقابت در این حوزه (پرداخت الکترونیکی بانکی) و ارائه خدمات مطلوب تر، همچنین رضایت مندی مشتریان و البته افزایش ضریب پایداری سامانه پرداخت الکترونیکی بهای سوخت، با دیگر بانک ها وارد مذاکره شده (از طریق ارسال دعوت نامه برای تمامی بانک ها) تا در صورت تمایل، دستگاه پرداخت الکترونیکی بهای سوخت مطابق با استانداردهای شرکت را تهیه و در جایگاه های عرضه سوخت نصب کنند. وی افزود: یکی از این بانک ها، بانک ملی است که تفاهم نامه ای با این بانک منعقد شده و مسئولان این بانک بیان کرده اند مطابق با استانداردی که ارائه شده، شش هزار دستگاه از سوی این بانک ساخته و در جایگاه ها نصب می شود. مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی با بیان اینکه قرار است نخستین سری این دستگاه ها طی دو هفته آینده در جایگاه های عرضه سوخت نصب شوند، تصریح کرد: از این رو جایگاه ها به دو سامانه مجهز می شوند، یکی سامانه پرداخت الکترونیکی بانک ملت که تاکنون موجود بوده و دیگری پر داخت الکترونیکی بانک ملی که در صورت بروز اختلال در یکی، دیگری به مشتریان خدمات ارائه می دهد.

 

شرکت پالایش گاز فجر جم

کاهش ۷۰ درصدی سوختن گازهای مشعل 

مدیرعامل شرکت پالایش گاز فجر جم از کاهش ۷۰ درصدی سوختن گازهای مشعل در این مجموعه خبر داد.

سیدمحمدمهدی هاشمی گفت: در ۶ ماه نخست امسال نسبت به زمان مشابه پارسال، این شرکت کاهش بیش از ۷۰ درصدی سوختن گازهای مشعل را ثبت کرد.

وی اهتمام به کاهش انتشار آلاینده ها به محیط زیست را از اولویت های مهم شرکت پالایش گاز فجر جم دانست و تصریح کرد: در شش ماه نخست سال امسال، ۲.۵ میلیون استاندارد مترمکعب گاز به مشعل ارسال شد که این رقم در شش ماه نخست پارسال، حدود ۱۱ میلیون استاندارد مترمکعب بود. مدیرعامل شرکت پالایش گاز فجر جم اعلام کرد: همه تلاش مدیریت عملیات و مهندسی رسیدن به حداقل شرایط سوختن گازهای مشعل در این شرکت است و در این مسیر کارهای مهمی در حال اجرا قرار دارد.

هاشمی افزود: شرکت پالایش گاز فجر جم میان شرکت های پالایشی در سال ۱۴۰۱ موفق به کسب رتبه دوم در شاخص نسبت انتشار گاز مشعل به ازای خوراک ورودی شده است.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد که این شرکت با تدابیر و اقدام های انجام شده بتواند رتبه نخست کاهش انتشار گاز مشعل را دوباره میان شرکت های پالایشی کسب کند.

 

 شرکت ملی پخش فراورده های نفتی

منطقه میاندوآب

واریز ۷ هزار میلیارد ریال به خزانه از فروش مرزی سوخت

سرپرست شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه میاندوآب گفت: فروش فرآورده های بنزین و نفت گاز در جایگاه های مرزی این منطقه به بیش از هفت هزار میلیارد ریال در هفت ماه امسال رسید.

ابراهیم پوریزدانی اظهار کرد: در این مدت به منظور جلوگیری از قاچاق فراورده های نفتی، کنترل و فروش نفت گاز با اجرای طرح باک پر در جایگاه های مرزی مستقر در تمرچین (پیرانشهر) و کیله (سردشت) و به کارگیری سیستم های نرم افزاری جدید و کنترل و نظارت بازرسان اعزامی از سوی این منطقه برای باک سوخت کامیون ها و خودروهای سواری در حال تردد در این مرزها بیش از ۷ هزار میلیارد ریال فرآورده نفتی (بنزین و نفت گاز) به فروش رفته است.

وی با اشاره به فعالیت دو جایگاه مرزی تمرچین (پیرانشهر) و کیله (سردشت) در منطقه میاندوآب بیان کرد: روزانه بیش از ۵۰۰ کامیون سنگین در این دو بازارچه مرزی تردد می کنند.

سرپرست شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه میاندوآب با بیان اینکه بیشترین مقدار فروش سوخت مربوط به مرز تمرچین (پیرانشهر) است، افزود: درآمد حاصل از فروش این مقدار فرآورده های نفتی در هفت ماه امسال به حساب خزانه دولت واریز شده است.

پوریزدانی تأکید کرد: فروش سوخت به قیمت تعادلی در مناطق مرزی یکی از راهکارهای مؤثر است که می تواند بر روند کاهش قاچاق بنزین و نفت گاز با توجه به اختلاف قیمت بالای آن با کشورهای همسایه، تأثیر بسزایی در رشد اقتصادی کشور و کمک به طرح های حمایتی دولت از مرزنشینان و رونق بازارچه های مرزی داشته باشد. شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه میاندوآب با داشتن هشت ناحیه و ۱۰۳ جایگاه عرضه فرآورده های نفتی و سی ان جی، وظیفه سوخت رسانی به ۱۱ شهرستان جنوب استان آذربایجان غربی را به عهده دارد.

 

پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس

کاربردی سازی هوش مصنوعی در تحول دیجیتال صنایع

سمینار کاربردی سازی هوش مصنوعی در تحول دیجیتال صنایع به همت شرکت پالایش نفت ستاره خلیج فارس برگزار شد.

در این سمینار موضوعاتی با محوریت تحول دیجیتال، هوش مصنوعی، دوقلوی دیجیتال، نگهداری و تعمیرات پیش بینانه و پردازش تصویر ارائه و نشست های تخصصی میز فناوری همراه با مسابقه نیز برگزار شد. در سمینار کاربردی سازی هوش مصنوعی در تحول دیجیتال صنایع که در آخرین روز آبان ماه برگزار شد، کارگروه هوش مصنوعی شرکت پالایش نفت ستاره خلیج فارس و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و فعالان این حوزه در استان هرمزگان و کشور دیدگاه های خود در این زمینه را مطرح کردند.

گفت وگو با پرکارترین نویسنده صنعت نفت ایران

42 جلد کتاب؛ ثمره 37 سال کار

مشعل محمدرضا نفری، از همکاران بازنشسته صنعت نفت ایران در شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. او که سال 1329 در تهران به دنیا آمده و تحصیلات تکمیلی خود را در رشته شیمی به پایان رسانده، نزدیک به 37 سال در مناطق مختلف کشور به شرکت ملی صنایع پتروشیمی خدمت کرده است. نفری، طی سال ها فعالیت خود، با توجه به شرایط موجود و نیازهایی که در حوزه پتروشیمی با آن مواجه بوده، تصمیم به نگارش و انتشار تجربه های خود در این زمینه می گیرد. همچنین با توجه به کمبود منابع فارسی در حوزه صنایع پتروشیمی، تعدادی از کتاب های انگلیسی زبان را به فارسی ترجمه کرده، به گونه ای که تا به امروز، تالیفات و ترجمه های او به 42 عنوان کتاب می رسد.  با این همکار بازنشسته، دیداری داشتیم و در فرصتی کوتاه، پای خاطرات او از 37سال خدمت در شرکت ملی صنایع پتروشیمی نشستیم.

  از چه زمانی به شرکت ملی صنایع پتروشیمی پیوستید؟

همکاری من با شرکت ملی صنایع پتروشیمی از سال 1352 و زمانی که دانشجوی کارشناسی ارشد رشته شیمی بودم، شروع شد. آن زمان کارم را با بخش آزمایشگاه پتروشیمی بندرامام شروع کردم.  بلافاصله بعد از استخدام در این شرکت، برای کارآموزی به پتروشیمی شیراز منتقل شدم و سه ماه در آزمایشگاه این شرکت مشغول به فعالیت بودم تا اینکه اطلاعیه ای با مضمون طرح افزایش نیروی انسانی صنایع پتروشیمی منتشر شد. در این اطلاعیه آمده بود: "شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در نظر دارد آزمونی را برای لیسانسه های شیمی، فیزیک و ریاضی برگزار کند." در این آزمون شرکت کردم و بعد از گذشت 2 سال تحصیل در دانشکده نفت آبادان، به عنوان مهندس پتروشیمی کارم را در این شرکت ادامه دادم. زمانی که در دانشکده نفت آبادان مشغول به تحصیل بودم، مدرک کارشناسی ارشد رشته شیمی را از دانشگاه تهران دریافت کردم. بعد از فارغ التحصیلی از دانشکده نفت، به همراه چند تن از دوستان به پتروشیمی ماهشهر منتقل شدیم. 37سال در مناطق مختلف شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران خدمت کردم و در نهایت سال 1389 بازنشسته شدم.

  چه انگیزه ای باعث شد در کنار کار و مسئولیت روزانه، به ترجمه و تالیف کتاب در حوزه کاری خود روی بیاورید؟

آن زمان، شرکتی به نام "نالکو"، مواد شیمیایی را برای استفاده در برج های خنک کننده و دیگ های بخار، در اختیار شرکت های مختلف قرار می داد. به یاد دارم در آن دوره، گاهی مشکلاتی پیش می آمد که برای رفع این مشکلات از راه علمی، با کمبود منابع، بخصوص به زبان فارسی مواجه بودیم. به همین دلیل تصمیم گرفتم همزمان با کار در واحد آب، برق و بخار، مطالعاتم را در زمینه های مختلف گسترش دهم. این مطالعه و تحقیق سبب شد یافته های خود را ابتدا به صورت جزوه و بعدها به صورت کتاب در اختیار علاقه مندان بگذارم؛ البته این روند همچنان در زندگی من ادامه دارد.

  این کمبود منابع و ترجمه تا چه اندازه احساس می شد؟

در سال 1358 زمانی که در پتروشیمی رازی کار می کردم، بعد از گذشت 2 ماه از تعمیرات اساسی واحد آمونیاک، چند مبدل حرارتی دچار جرم گرفتگی شد. من که به عنوان مهندس فرایند آب در آن مجموعه مشغول به کار بودم، با دیگر کارشناسان و مدیران، جلسات مختلفی را برای حل این مشکل برگزار کردیم. ابتدا حدس می زدیم که مشکل پیش آمده، به دلیل وجود آب یا مواد شیمیایی در مبدل ها باشد؛ اما چون در پتروشیمی رازی، 2 واحد آمونیاک با ظرفیت روزانه یکهزار تن فعال بود، فکر کردم که مشکل نمی تواند از آب و مواد شیمیایی باشد. بعد از نمونه برداری و آزمایش های مختلف متوجه شدیم که کلر در نمونه های جمع آوری شده آب، یا بسیار کم است یا اصلا وجود ندارد. از این رو تصمیم گرفتیم چهار مبدلی را که دچار مشکل شده بود، باز کنیم. پس از این کار، فهمیدیم که مبدل های مورد نظر لجن زده که این اتفاق، معمولا به دلیل بروز آلودگی رخ می دهد و منشا آن می تواند روند کلرزنی و ایجاد اختلال در آن باشد. به همین دلیل بعد از بررسی های مورد نظر متوجه شدیم که نزدیک به یک ماه است از کلر استفاده نشده است. درنهایت با انتخاب بهترین راه حل، مشکلات طی 10 روز برطرف شد.

 این، اولین شست وشوی شیمیایی بود که از سوی خود کارکنان انجام می شد و یکی از بزرگ ترین کارهایی بود که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در این حوزه صورت می گرفت؛ زیرا این کار را پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یک شرکت آمریکایی انجام می داد.  هر بار که چنین شرایطی پیش می آمد، سوال های بسیاری در ذهنم شکل می گرفت؛ اما منابع علمی مناسبی که به زبان فارسی ترجمه شده باشد، در دسترس نبود تا بتوانم پاسخ سوالاتم را پیدا کنم. زمانی که در چنین شرایطی قرار می گیرید، نه تنها سعی می کنید سطح آزمایش ها را گسترده تر کنید؛ بلکه تلاش می کنید بهترین استفاده را از منابع موجود داشته باشید. همین مساله سبب می شود تا تجربه های جدید و راهکارهای قابل توجهی بیابید.

  در کنار کسب تجربه، تحقیق و مطالعه تا چه اندازه موفق به انتقال یافته های خود به دیگر کارکنان شدید؟

بعد از این اتفاق، رئیس مجتمع پتروشیمی رازی درباره مشکل اصلی، سوالی پرسید که در پاسخ گفتم مشکل اصلی، کمبود آموزش مناسب است. کارکنان از نظر انجام کارهای فرایندی بسیار قوی هستند؛ اما در زمینه آب، اطلاعات چندانی ندارند. به همین دلیل تصمیم گرفته شد آموزش های لازم به کارکنان داده شود که مسئولیت برگزاری آن، به من محول شد. من هم جزوه ای را برای انتقال اطلاعات مفید تهیه کردم تا بتوانم کلاس های آموزشی مناسبی را درباره برج های خنک کن و مشکلات احتمالی برگزار کنم. پتروشیمی رازی 8 واحد خنک کننده داشت و این کلاس ها برای واحدهای مختلف به صورت جداگانه برگزار می شد. درنتیجه برگزاری این کلاس ها، دقت و توجه اپراتورها افزایش قابل توجهی یافت. بعد از مدتی با توجه به تجربه هایی که به دست آورده بودم، جزوه دیگری درباره کنترل های شیمیایی دیگ های بخار تهیه و دوره های آموزشی آن را برگزار کردم.به یاد دارم در دوران جنگ تحمیلی، پالایشگاه گاز هاشمی نژاد(خانگیران) در سرخس از پتروشیمی رازی در خواست همکاری کرد تا تعدادی از کارکنان واحد تعمیرات و بهره برداری، بخصوص در زمینه آب به این پالایشگاه اعزام شوند. در گروه انتخابی برای حضور در خانگیران، من نیزبه عنوان سرپرست حاضر بودم.طی یک سال و نیمی که سرپرستی گروه را به عهده داشتم، برج خنک کن این پالایشگاه که کاملا زنگ زده بود، از طریق اسیدشویی تعمیر شد؛ البته در ابتدا پیشنهاد اسیدشویی مخالفانی داشت؛ زیرامعتقد بودند که سیستم خنک کننده نمی تواند در برابر اسیدشویی مقاوم باشد؛ اما این کار با موفقیت انجام شد.

   رفع خوردگی در پالایشگاه ها تا چه اندازه بر پایه تحقیقات شما شکل گرفت؟

آنچه طی این سال ها درباره خوردگی انجام داده ام، تلفیقی از دانسته هایی است که بخشی از آن براساس تحقیقات و برخی نیز با مطالعه منابع خارجی به دست آمده است؛ چون رشته اصلی من شیمی است و کسانی که در این رشته تحصیل کرده اند، با بسیاری از واکنش ها و مسائل شیمیایی آشنایی دارند.

 با توجه به اینکه به عنوان مهندس ناظر استفاده از مواد شیمیایی روی برج های خنک کن فعالیت می کردم، اگر مشکلی در زمینه استفاده از مواد شیمیایی پیش می آمد، می توانستم بخوبی از پس حل آن برآیم. برای موفقیت در این کار حتما باید مطالعات جانبی انجام می دادم، درحالی که طی آن سال ها، منابع داخلی و فارسی بسیار کم بود و باید از مقاله ها و کتاب های خارجی استفاده می کردم. به همین دلیل، به صورت کلی اطلاعات من برای پیشبرد کار؛ تلفیقی از اطلاعات اولیه دانشگاهی، مطالعات جانبی و نظارت بر امور عملیاتی در محل بود.

  از چه زمانی تصمیم گرفتید به صورت متمرکز، تحقیقات و ترجمه های خود را در قالب کتاب منتشر کنید؟

زمانی که کار خود را در پتروشیمی اراک شروع کردم، تصمیم گرفتم مطالعاتم را ادامه دهم. در کنار آن از من خواسته شد با آموزش شرکت گاز همکاری داشته باشم. به همین دلیل تصمیم گرفتم برای ارائه آموزش مناسب، جزوه دیگری آماده کنم، از این رو 2 جزوه قبلی آموزشی را که درباره دیگ های بخار و برج های خنک کننده تهیه کرده بودم، به همراه مطالبی درباره تصفیه آب، به صورت کتابی با عنوان «تکنولوژی آب در صنعت» نوشتم تا آن را برای شرکت گاز تدریس کنم.

 بعد از آن نیز کتابی درباره شست وشوی شیمیایی دستگاه ها منتشر کردم که این کتاب نیز در شرکت گاز تدریس شد. سپس برای دوره آموزشی مربوط به پروژه تصفیه پساب های صنعتی، به میلان ایتالیا رفتم و در آنجا نیز تجربه های خوبی کسب کردم.

در ادامه خدمت خود طی سال ها حضور در پتروشیمی، روی تصفیه آب، تصفیه پساب های صنعتی و خوردگی تجربیاتی به دست آوردم، ضمن اینکه نیازهای عملیاتی را که ممکن بود پیش بیاید، شناسایی و از طریق ترجمه کتاب های خارجی، تجارب شخصی و استفاده از کتاب های موجود، به عنوان کتاب منتشر کردم.

یکی دیگر از نکاتی که باید به آن اشاره کرد، این است که خانواده من در تهران زندگی می کردند و من در اراک مشغول به کار بودم، از این رو در طول هفته و در زمان استراحت بعد از پایان کار روزانه، شروع به کار تالیف و ترجمه کتاب های مختلف می کردم که اولین کتابم در سال 1377 و به صورت گسترده منتشر شد.

 در ابتدا، نوشتن برایم یک کار حاشیه ای بود؛ اما بعدها به کار اصلی من تبدیل شد، به گونه ای که پس از گذشت چند سال از بازنشستگی، همچنان در حوزه نگارش کتاب فعالیت دارم. از سال 1377 به بعد، سالی یک کتاب یا بیشتر منتشر کردم که تا زمان بازنشستگی در سال 1389، تعداد آنها به 22جلد رسید و از بازنشستگی تا به امروز نیز، نزدیک به20 جلد کتاب دیگر را به نگارش درآورده ام که بخشی از آنها، تالیف و بخشی دیگر هم ترجمه بوده است؛ البته برای ترجمه و نگارش کتاب ها، همیشه به دنبال سوژه هایی بودم که مناسب مخاطب باشد و بتواند از آن استفاده کند.

  در پایان بفرمایید مهم ترین کتابی که تا امروز منتشر کرده اید، چه نام دارد و موضوع آن چیست؟

از جمله کتاب هایی که بخشی از آن را ترجمه کردم و همچنان از این اتفاق بسیار راضی هستم، مرجع مهمی در زمینه پساب های صنعتی است که من توانستم به چاپ چهارم آن دسترسی پیدا کنم. برای ترجمه این کتاب، چون زمان زیادی به بازنشستگی ام نمانده بود، فرصت کمی در اختیار داشتم و باید از همه زمان ها بجز زمان کاری ، نهایت بهره را می بردم. این کتاب در سال 1389 و با نام «مهندسی فاضلاب» منتشر شد و هم اکنون در اختیار صنعت پتروشیمی است.

رد پای انگلیس در سطح بندی کارگران و کارکنان پالایشگاه نفت آبادان

ترفند ی برای کاهش نیرو

مشعل     صنعت نفت پس از ملی شدن   با تغییرات زیرساختی زیادی مواجه شد که یکی از آنها تغییر در جایگاه و نوع کارهای واگذار شده به کارگران و نیروهای ایرانی در پالایشگاه نفت آبادان بود. در میان خاطرات کارکنان قدیمی صنعت نفت به برخی از این تغییرات اشاره شده که یکی از آنها حسن کتیبه است. کتیبه از جمله نیروهای صنعت نفت بوده که با تحصیل در انگلستان به عنوان یکی از کارکنان سطح بالا در پالایشگاه نفت آبادان و زیرمجموعه های دیگر آن مشغول به کار بوده و خاطرات او به همت انتشارات اداره کل روابط عمومی وزارت نفت در کتاب «پالایشگاه آبادان؛ آنچه گذشت ... » آمده است. در شماره1176 مشعل، به بخش هایی از خاطرات حسن کتیبه درباره نحوه آموزش و کلاس های فنی برای کارآموزان تازه کار اشاره شد. در این شماره نیز به بخشی دیگر از خاطرات وی با مضمون تعییراتی که کارکنان پالایشگاه آبادان پس ازخروج انگلیسی ها از پالایشگاه آبادان و آمدن امریکایی ها شاهد آن بودند، اشاره شده است.

زمان برگشت ما از دوره های آموزشی در انگلستان، همزمان با ملی شدن صنعت نفت و جایگزینی کنسرسیوم ایرانی و انگلیسی بود. در نتیجه وضع کارکنان انگلیسی و نحوه کار در پالایشگاه نفت آبادان تغییراتی داشت. پس از ملی شدن صنعت نفت، همه کارکنان انگلیسی و خانواده های آنان و دیگر کارکنان هندی که توسط انگلیسی ها به آبادان آمده بودند، ایران را با کشتی ترک کردند و پست های اشغالی آنان و خانه های بریم و دیگر قسمت ها خالی شد. صدور نفت خام و مواد تصفیه شده، از آبادان به بندر معشور (ماهشهر) متوقف شد. کشتی جنگی انگلیس به نام «موریشس» در بخش عراقی اروندرود و روبه روی در اصلی  پالایشگاه لنگر انداخته و شایع شده بود که چتربازان انگلیسی در جزیره قبرس (واقع در دریای مدیترانه) برای انجام هر گونه عملیات نظامی آماده هستند.

اگرچه در آن زمان پالایش و صادرات به طور کامل متوقف شد اما کار پالایشگاه فقط تصفیه نفت نبود؛ زندگی کارکنان به خدمات دیگری وابسته بود که شرکت نفت آن را پایه گذاری کرده بود. تهیه آب خوردن، یخ و اکسیژن و خدمات و حفاظت  از خانه ها، تولید برق، سرویس تلفن، فعالیت استخرها و زمین های ورزشی و باشگاه های آبادان، نگهداری باغ و چمن، راهنمایی و رانندگی، اتوبوس و ماشین های خدماتی شرکت و... از جمله این خدمات بود.

در ابتدا کار من در قسمت تعمیر تلمبه های مواد، در بخش کارخانه گاز و روغن سازی بود، اما با رفتن انگلیسی ها کار آنجا متوقف شد و مرا به کارخانه یخ و اکسیژن و گاز CO2 منتقل کردند. در آن زمان در هیچ خانه ای حتی در بریم، یخچال وجود نداشت و زندگی کارکنان با نیم قالب یخ در روز می گذشت؛ به هر خانه صندوقی یخی داده شده بود تا غذاهای مختصر خراب شدنی و شیشه های آب را برای خنک شدن درون آن قرار دهند.

دو کارخانه به فاصله ۲۰ متر از هم قرار داشت.   رئیس کارخانه یخ و اکسیژن با اینکه بیسواد بود، اما به خوبی به نحوه کار ماشین آلات تعمیر و تهیه یخ و اکسیژن آگاهی داشت، اما من بی اطلاع بودم. کار آنجا تنها تعمیرات نبود، بلکه راه اندازی و تهیه محصول و تعمیرات یکجا انجام می شد؛ در دیگر قسمت های پالایشگاه، بخش تولید از تعمیرات جدا بود، اما در این دو کارخانه همه کارها زیر نظر یک نفر اداره می شد. این انتخاب مسئول هم از روش های انگلیسی ها بود. آنها تجربه را مهم تر از سواد می دانستند و البته ترکیب این دو بهترین روش برای انجام کار و دستیابی به نتیجه بود.

اهمیت چند کارخانه در کنار پالایشگاه نفت

چگونگی فعالیت کارخانه یخ سازی به این صورت بود که حوضچه ای را با آب و کلسیم کلراید پر می کردند و در نتیجه آب نمکی در آن حوضچه تشکیل می شد. سپس قالب های فلزی گالوانیزه را با آب خوردن پر کرده و درون حوضچه قرار می دادند؛ به طوری که آب نمک وارد قالب های فلزی حاوی آب خوردن نمی شد و فقط دور آن را احاطه می کرد. در ضمن دورتر از حوضچه ها، کمپرسورهای آمونیاک کار گذاشته بودند که آمونیاک پرفشار را بعد از خنک کردن با ریزش آب روی لوله های آن، با لوله به درون حوضچه ها فرستاده و از فشار آنها کم می کردند. افت فشار باعث زیاد سردشدن آمونیاک در لوله ها می شـد و دمای آب نمک داخل حوضچه با تماس به بیرون این لوله به زیر صفر می رسید، اما چون آب نمک یخ نمی زند، قالب های پر از آب خوردن بسیار سرد می شد و به این ترتیب، آب درون قالب ها يخ می زد. پس از این مرحله قالب ها را در حوضچه آب دیگری قرار می دادند و با کمی گرم کردن قالب ها، یخ از درون آنها جداشده و در انبار مخصوصی با درجه حرارت زیر صفر، نگهداری می شد تا در زمان مشخص توزیع شود.

در قسمت تهیه اکسیژن نیز هوای اتمسفر را پس از فشار در کمپرسورهای قوی درچهار مرحله که به سه هزار پوند در هر اینچ مربع می رسید، به داخل برج تقطیر می فرستادند و در طبقات مختلف اکسیژن از نیتروژن هوا جدا شده و وارد مخزن مخصوص می شد. سپس اکسیژن را با فشار به داخل کپسول های مخصوص نگهداری اکسیژن می فرستادند. فشار درون این کپسول ها دوهزار پوند بر هر اینچ مربع بود و به طور عمده از آن برای برش و یا جوش دادن فلزات استفاده می کردند. بعضی از کپسول های کوچکتر نیز برای استفاده در هواپیما و بیمارستان کاربرد داشت.

در کارخانه تهیه CO2، اسید سولفوریک را روی پودر گوش ماهی دریایی می ریختند و گاز متصاعد شده از ترکیب اسید با آن پودر را که CO2 بود، با فشار به داخل کپسول های مخصوص آتش نشانی تزریق می کردند؛ از این کپسول ها برای خاموش کردن سیم های آتش گرفته برق استفاده می کردند. در آن سال ها هنوز جزیره خارگ به منظور بارگیری نفت احیا نشده بود و شرکت نفت گوش ماهی ها را از آنجا می آورد.

مدت دو سال گذشت و در این زمان فقط یک دستگاه تقطیر به کوشش متخصصان ایرانی به راه افتاده بود و برای مصرف داخلی نفت چراغ، بنزین، گازوئیل و کمی قیر تهیه می کرد و بقیه دستگاه های پالایش خوابیده بود. در کل، در زمان ملی شدن صنعت نفت و سپس قرارداد با کنسرسیوم و آمدن بعضی انگلیسی های قدیمی، آمریکایی ها و هلندی ها، به مدت پنج سال در کارخانه یخ و اکسیژن و گاز CO2 بودم. 

ورود ایرانی ها به رده بالای اداری

با انعقاد قرارداد کنسرسیوم تغییرات عظیمی به وجود آمد؛ نخستین کار، کاهش تعداد نیروی انسانی بود. در آن زمان حدود ۲۵ هزار نفر در آبادان کار می کردند اما به تدریج با بازنشسته کردن پیش از موعد یک عده و با دادن سالی دو ماه حقوق که بر پایه سالیان خدمت فرد بود، این تعداد را کم کردند. به طور مثال اگر کسی ۲۰ سال سابقه کار داشت، به ازای این مدت، مبلغی بالغ بر۴۰ ماه پاداش می گرفت که در ظاهر مبلغ بدی نبود، اما بعد از آن، بیکاری گریبانگیر او و امثال او می شد. عده ای را هم به دیگر مؤسسات دولتی در حال تأسیس مانند سد دز منتقل کردند. این کار تا آنجا ادامه یافت که با آوردن پیمانکاران، تعداد کارگران در مدت ۲۰ سال به چهارهزار نفر رسید.از همان ابتدا کارهای صنعتی از غیر صنعتی تفکیک شد و در نتیجه آن، کارهای پایه که به تهیه فرآورده نفتی منجر می شد و به پالایشگاه، انبارها و اسکله بارگیری اختصاص داشت، در اختیار کنسرسیوم قرار گرفت و کارهای غیر صنعتی مانند امور فرهنگی، رفاهی، خدمات و... که شامل کارهایی همچون نگهداری و تعمیر خانه ها باشگاه ها، رستوران، استخر و بخش ورزشی بود، به شرکت ملی نفت ایران سپرده شد.

با ملی شدن صنعت نفت و رفتن انگلیسی ها، منطقه بریم خالی شد؛ بنابراین، خانه های ایــن منطقه را که مختص انگلیسی ها بود، یک در میان به کارمندان ارشد پالایشگاه اختصاص دادند. این کار به دو دلیل انجام شد. یکی تأمین امنیت محل و دیگر اینکه با آمدن متخصصان خارجی، بریم به طور یکدست به آنان اختصاص نیابد. این کار در بخش اداری نیز اتفاق افتاد؛ پیش از آن ایرانیان تا اندازه محدودی  در پست های اداری ارتقا یافتند و تا درجه معاونت رئیس پالایشگاه پیش رفتند و کمی پس از آن در پست ریاست پالایشگاه نیز انجام وظیفه کردند.همچنین کم کم به همه کارمندان امکانات رفاهی از جمله یخچال و اجاق گاز دادند و با تعطیل کردن کارخانه یخ سازی، خانه ها را با کولرهای گازی مجهز کردند. میان بریم میانه و سه گوش بریم که خالی بود، خانه های کارمندی از پیش ساخته برپا و در آنجا استخر شنا ایجاد شد. خانه ها نیز بر حسب رتبه اداری و پایه حقوق به کارمندان و کارگران اختصاص یافت. کم کم فرودگاه و هتل در آبادان ساختند. همچنین ارتباط هوایی مستقیم از آبادان به چند کشور برقرار شد و سفر را آسان تر کرد.

مخالفان رتبه بندی

رتبه بندی مشاغل از ویژگی های دوران تصدی شرکت نفت انگلیس و ایران بر صنعت نفت به شمار می رفت. اما  با ملی شدن صنعت نفت تغییر کرد. پیش از ملی شدن صنعت نفت کارکنان ایرانی شرکت نفت به سه طبقه تقسیم می شدند؛ کارگران، کارمندان دون پایه و کارمندان ارشد و هر سال بر حسب فعالیت، اضافه حقوقی به آنها تعلق می گرفت. با آمدن کنسرسیوم، طبقه بندی بر پایه سیستم آمریکایی پایه گذاری شد. سوای کارگران، کارمندان از رتبه ۱ تا ۲۰ طبقه بندی شدند که از رتبه ۱۰ تا ۲۰کارمندان ارشد بودند. اما مدیران از سطحی بالاتر،کارمندان طبقه بندی نشده به شمارمی آمدند و به چهار درجه A,B,C,D تقسیم می شدند.هر کارمند باید گزارش کارکرد خود را در مدت هشت ساعت کار روزانه در برگه یا فرم مخصوصی یادداشت می کرد تا بر اساس نوع کار، اهمیت و ارزش و مخاطرات آن درجه بندی شده و طبق آن درجه بندی رتبه شخصی آنها تعیین می شد. این کار طبق استاندارد آمریکایی انجام می گرفت و زمانی که به اجرا درآمد، باعث نارضایتی شدید کارمندان شد. حتی بعضی تحمل آن را نداشتند و استعفا کردند. اما این ترک خدمت ها درست همان چیزی بود که کنسرسیوم آمریکایی می خواست. هدف کنسرسیوم کاهش تعداد کارکنان بود. ناگفته نماند که رتبه های ۱ تا ۲۰ فقط چند سالی برقرار بود و بعدها به ۱ تا ۱۳ تغییر کرد و بعد از رتبه ۱۳ مدیران جزء کارمندان طبقه بندی نشده قرار می گرفتند.

سرمربی تیم فوتبال صنعت نفت آبادان :

لیگ برتری می شویم

سرمربی تیم فوتبال صنعت نفت آبادان گفت: قطعا به لیگ برتر صعود خواهیم کرد و هواداران نگران این موضوع نباشند.

فراز کمالوند، سرمربی تیم فوتبال صنعت نفت آبادان در بخشی از صحبت های خود در جمع خبرنگاران بیان کرد: ما امسال برای یک هدف تلاش می کنیم و آن هدف چیزی جز صعود به لیگ برتر که خواسته هواداران ماست، نیست. امسال در تمام خطوط آمار مناسبی داشته ایم و در ۹ بازی نیز دروازه خود را بسته نگه داشتیم که این نشان از هماهنگی خوب بین مدافعان است. ضمن اینکه در خط دروازه مهره قابل اعتمادی داریم. در خط حمله هر سه مهاجم ما هشت گل به ثمر رسانده اند، هر چند انتظار از آنها بیشتر است که با تمرین های بیشتر این مشکل را رفع خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه بین تیم های لیگ یکی بیشترین خلق موقعیت را داریم، افزود: البته در زدن ضربات آخر بی دقت هستیم که از بازی بعد این مشکل باید برطرف شود. متاسفانه تمام تیم های لیگ یک، برابر ما به بازی تاخیری و کاملا دفاعی روی می آورند و در چنین بازی هایی نتیجه گرفتن بشدت سخت می شود.

کمالوند با اشاره به مصدومیت بازیکنانش توضیح داد: در سمت راست مهرداد هدایتیان را به دلیل پارگی رابط صلیبی از دست دادیم و ابوالفضل عکاشه نیز چهار ماه محروم شد و حسین سنگرگیر نیز مصدوم شد تا در این پست، بهترین های خود را از دست بدهیم. به طور حتم در نیم فصل دوم چند بازیکن، بخصوص در خط حمله جذب خواهیم کرد تا نتایج بهتری نسبت به نیم فصل اول کسب کنیم. به طور یقین ما یکی از تیم های صعود کننده به لیگ برتر خواهیم بود. اکنون فقط سه امتیاز با صدر جدول فاصله داریم که این فاصله براحتی جبران خواهد شد.

وی خواستار حمایت بیشتر هواداران آبادانی از تیم صنعت نفت شد و گفت: هواداران از اتفاقات سه سال اخیر ناراحت هستند و به نوعی با این تیم در قهر به سر می برند، در حالی که اکنون ما به حمایت آنها نیاز داریم. اگر هواداران روز بازی ورزشگاه را پر کنند، قطعا بازیکنان تیم انگیزه بیشتری می گیرند، ضمن اینکه به حریفان استرس وارد خواهد شد. متاسفانه در حالی که ما شانس زیادی برای صعود به لیگ برتر داریم، برخی با هدف خاص به دنبال تخریب تیم هستند، اکنون زمان حمایت از تیم است و نباید بازیکنان را وارد حاشیه کنند.

 

پیروزی پالایش نفت آبادان در هفته سوم بسکتبال زنان

هفته سوم لیگ برتر بسکتبال زنان با پیروزی تیم پالایش نفت آبادان برابر فراور شریف سبز به پایان رسید.

هفته سوم لیگ برتر بسکتبال زنان با برگزاری چهار دیدار پیگیری شد و تیم های پالایش نفت آبادان، آکادمی سحر، گروه بهمن و گاز تهران به پیروزی رسیدند. گروه بهمن که مدافع عنوان قهرمانی است، مقابل فولاد هرمزگان به میدان رفت و با نتیجه ۵۸ بر ۴۷ به برتری رسید. آکادمی سحر هم برابر داتیس یزد قرار گرفت و توانست با نتیجه ۹۵ بر ۲۹ به برتری برسید.

نتایج هفته سوم لیگ بسکتبال زنان به شرح زیر است:

فراور شریف سبز ۳۹ - ۷۹ پالایش نفت آبادان

آکادمی سحر ۹۵ - ۲۹ داتیس یزد

فولاد هرمزگان ۴۷ - ۵۸ گروه بهمن

پاس تهران ۵۶ - ۶۷ گاز تهران

 

برد پرگل ملی حفاری در لیگ برتر فوتسال زنان

تیم ملی حفاری در هفته هشتم لیگ برتر فوتسال زنان به برتری رسید.

در هفته هشتم لیگ برتر فوتسال زنان تیم ملی حفاری در یک بازی خارج از خانه با نتیجه ۴ بر یک به برتری رسید. ملی حفاری اکنون با ۹ امتیاز در رده پنجم جدول قرار دارد.

 

مسابقات کارکنان زیر 44 سال صنعت پتروشیمی برگزار شد

دوازدهمین دوره مسابقات سراسری فرهنگی - ورزشی کارکنان ۴۴ سال و پایین تر صنعت پتروشیمی، با حضور ورزشکارانی از پتروشیمی های سراسر کشور به میزبانی تبریز برگزار شد. در این دوره از مسابقات امید باشت باوی، رییس روابط عمومی دفتر مرکزی پتروشیمی شازند سه مدال طلا در سه رشته مختلف شنای 50 متر پروانه در رده سنی 31 سال و 32 سال، 50 متر قورباغه در رده سنی 31 و 32 سال و همچنین شنای ۲۵×۴ متر آزاد تیمی زیر 36 سال کسب کرد و به عنوان بهترین شناگر مسابقات صنایع پتروشیمی معرفی شد. سایر نتایج تیم شنا کارکنان زیر ۴۴ سال پتروشیمی شازند در سری مسابقات صنایع پتروشیمی عبارت است از:

 رده سنی زیر ۳۰ سال

 محمد شاطری: مقام دوم ۵۰ متر آزاد، مقام دوم۵۰ متر کرال پشت و مقام اول ۲۵×۴ آزاد تیمی

محمدرضا نجیمی: مقام اول ۵۰ متر قورباغه، مقام اول ۵۰ متر پروانه و مقام دوم ۲۵×۴ مختلط تیمی

رده سنی ۳۲-۳۱ سال

 فرشید رضایی: مقام دوم ۵۰ متر آزاد، مقام سوم ۵۰ متر کرال پشت و مقام دوم ۲۵×۴ مختلط تیمی

 رده سنی ۳۴-۳۳ سال

وحید رحمانی: مقام اول ۵۰ متر آزاد، مقام اول ۵۰ متر پروانه و مقام دوم ۲۵×۴ مختلط  تیمی

محمد بیات: مقام اول ۵۰ متر کرال پشت، مقام سوم ۵۰ متر قورباغه و مقام دوم ۲۵×۴ مختلط تیمی

رده سنی ۳۶-۳۵ سال

مهدی باقری:  مقام سوم ۵۰ متر آزاد، مقام اول ۲۵×۴ آزاد تیمی

یعقوب حیدری:  مقام دوم ۵۰ متر کرال پشت، مقام سوم ۵۰ متر قورباغه و مقام اول ۲۵×۴ آزاد تیمی

رده سنی ۴۲-۴۱ سال

محمود کارگر:  مقام سوم ۵۰ متر آزاد

در پایان این دوره از مسابقات، تیم شنا کارکنان زیر ۴۴ سال پتروشیمی شازند پس از تیم های پتروشیمی امیرکبیر و پتروشیمی تبریز با کسب ۳۴۷ امتیاز برای اولین بار در جایگاه سوم قرار گرفت. این مسابقات در چهار مرحله و با حضور 700 نفر از ورزشکاران، مربیان و سرپرستان از ۶۴ تیم مختلف در 10 رشته ورزشی شامل آمادگی جسمانی، تنیس روی میز، فوتسال، شنا، والیبال، تیراندازی، دارت، شطرنج، بسکتبال و دوومیدانی برگزار شد.

 

رویارویی شطرنج بازان گاز و دانشگاه علوم پزشکی ایلام

نخستین مسابقه دوستانه شطرنج بازان پیشکسوت شرکت پالایش گاز ایلام و دانشگاه علوم پزشکی ایلام برگزار شد.

 مسابقه رفت وبرگشت شطرنج استاندارد (60 دقیقه به علاوه 30 ثانیه) ویژه کارکنان شرکت پالایش گاز ایلام و دانشگاه علوم پزشکی این استان باحضور12بازیکن و درقالب 2 تیم برگزارشد.

دور رفت مسابقه با برتری تیم دانشگاه علوم پزشکی و دور برگشت نیز با تساوی 2 تیم رقم خورد.

دراین مسابقات ستار خدابخش، سعید سارایی، ابراهیم عزیزیان، مجتبی عبدی،حسین محمودی و روح الله حیدری برای تیم شطرنج پالایشگاه گازایلام، بازی کردند. محمد نیکوکار به عنوان مربی و بهروز اعتقادی نیزسرپرستی را به عهده داشتند.

 

برگزاری مسابقات سراسری جانبازان و معلولان شرکت ملی نفت ایران 

مسابقات سراسری جانبازان ومعلولان شرکت ملی نفت ایران (منطقه جنوب) بامعرفی قهرمانان در بندرعباس پایان یافت.

مسابقات سراسری جانبازان و معلولان شرکت ملی نفت ایران (منطقه جنوب) با حضور 600 ورزشکار و کادر اجرایی در قالب چهار رشته ورزشی تنیس روی میز، شطرنج، شنا و دارت و رقابت 7 شرکت بهره بردار نفت و گازگچساران، آغاجاری، مسجدسلیمان، مارون، کارون، اروندان و ستاد اهواز به میزبانی شهر بندرعباس برگزار شد.

نتایج نهایی این مسابقات به این شرح است:

دارت

مقام اول: نفت آغاجاری (الف)

مقام دوم: ستاد اهواز

مقام سوم: نفت و گاز گچساران

شنا

مقام اول: ستاد اهواز

مقام دوم: نفت آغاجاری

مقام سوم: نفت و گاز گچساران

تنیس روی میز

مقام اول: ستاد اهواز

مقام دوم: نفت و گاز گچساران

مقام سوم: کارون

شطرنج

مقام اول: نفت و گاز گچساران

مقام دوم: ستاد اهواز

مقام سوم: نفت آغاجاری

تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی رکوردی جدید ثبت می کند

پرش برای تکرار  قهرمانی

مشعل|  باشگاه ورزشی پارس جنوبی از سال 1401 اقدام به تشکیل تیم والیبال ساحلی کرد و با اولین حضور تیم والیبال خود در لیگ برتر والیبال ساحلی، موفق به کسب مقام قهرمانی شد. این تیم در حال حاضر با پشت سر گذاشتن چهارمین فصل از مسابقات لیگ برتر والیبال ساحلی، در تلاش است تا بتواند همچنان مدافع عنوان قهرمانی خود باشد. رضا عصاری نائینی، سرمربی و رسول مقیمی، سرپرست این تیم در تلاشند که با هدایت و راهنمایی بازیکنان خود، بهترین نتیجه را در این دوره به دست آورند.

عبدالحامد میرزاعلی، عباس پورعسگری، ابوالفضل اوجاقلو، علیرضا صفری هولاری، مهیار ایمانخوانی و ابراهیم محمدزاده، بازیکنان و حسن دشتی به عنوان مدیر اجرایی در این تیم حضور دارند. با رسول مقیمی، سرپرست تیم درباره شکل گیری و آینده ای که برای این تیم در فصل جاری پیش بینی می کند، گفت وگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.

پیش از هر چیز درباره شرایط کنونی تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی در لیگ برتر بگویید.

تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی، امسال دومین حضور خود در لیگ برتر والیبال ساحلی کشور را تجربه می کند؛ البته تیم ما توانسته در این حضور، عنوان قهرمانی را به دست آورد که این اتفاق، نشان می دهد عملکرد بسیار خوبی داشته ایم، به گونه ای که دو بازیکن اصلی تیم به تیم ملی والیبال ساحلی دعوت شدند و با توانایی بالایی که داشتند، بازی های خوبی را هم در مسابقات بین المللی ارائه دادند.

این روزها، درگیر مسابقات فصل جدید لیگ برتر والیبال ساحلی (چهارمین فصل  لیگ برتر) هستیم و با توجه به بازی هایی که پشت سرگذاشته ایم، هم اکنون در رده دوم جدول قرار داریم. امیدوارم بتوانیم طی 9 هفته برگزاری مسابقات، بهترین نتیجه را به دست آوریم و قهرمان لیگ شویم.

این 9 هفته شامل مرحله مقدماتی و پلی آف است و تیم ها براساس امتیازهایی که طی این مدت به دست می آورند، به مسابقات رده بندی و فینال راه پیدا می کنند و در نهایت قهرمان لیگ مشخص می شود.

با توجه به موفقیت هایی که این تیم به دست آورده، تا چه اندازه امکانات لازم، هم برای برگزاری مسابقات و هم برای آموزش در نظر گرفته شده است؟

باشگاه ورزشی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی، با توجه به ظرفیت های شناسایی شده کارکنان و فرزندان آنها در رشته والیبال، بویژه والیبال ساحلی، با مساعدت مدیرعامل وقت سازمان، زمینی برای والیبال ساحلی در نظر گرفته که با تلاش مدیران این مجموعه، امیدوارم زمین مورد نظر بزودی احداث شود و بتوانیم میزبانی بخشی از مسابقات لیگ برتر والیبال ساحلی  در عسلویه را به عهده بگیریم.

البته احداث چنین زمینی، تنها به منظور میزبانی مسابقات یا تمرین های تیم نیست؛ بلکه به دنبال آن هستیم که یک آکادمی والیبال ساحلی نیز راه اندازی کنیم تا بتوانیم استعدادهای این رشته ورزشی را در بین کارکنان، فرزندان آنها و افراد بومی بیابیم و با آموزش و تمرین مناسب، والیبال ساحلی را در این منطقه گسترش دهیم.

چه چیز سبب شد که باشگاه پارس جنوبی، برای شکل گیری تیم والیبال ساحلی سرمایه گذاری لازم را انجام دهد؟

تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی از سال 1401 شکل گرفت. در این سال، مدیران وقت تصمیم گرفتند نمایندگان ورزش پارس جنوبی در لیگ برتر والیبال ساحلی نیز حضور داشته باشند که با این تصمیم، تیم توانست عنوان قهرمانی را به دست آورد. با توجه به ظرفیت موجود رشته والیبال ساحلی در پارس جنوبی، فکر می کنم این تصمیم، از بهترین کارهایی بود که انجام شد و بهترین نتیجه هم به دست آمد.

از نظر شما، مهم ترین دلیل مقام قهرمانی یک تیم تازه تاسیس در اولین حضور خود در لیگ برتر چه بود؟

لازم است این مسأله را توضیح بدهم، بازیکنانی که در زمان شکل گیری تیم در اختیار گرفتیم، برخلاف بازیکنان تیم های دیگر از اعضای تیم ملی نبودند؛ بلکه زمانی که تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی تشکیل شد، شانس بسیار کمی برای قهرمانی آن در لیگ برتر پیش بینی می شد؛ زیرا آن زمان به دلیل تشکیل دیرهنگام تیم، نمی توانستیم ازبازیکنان حرفه ای یا عضو تیم ملی استفاده کنیم؛ اما کم کم و با موفقیت هایی که در طول لیگ برتر به دست آمد (که البته بخش اعظم این موفقیت به دلیل نظم حاکم در تیم بود)، توانستیم قهرمان شویم. نباید فراموش کرد که مدیران پارس جنوبی، بخوبی از این تیم حمایت کردند و این حمایت ها در فصل جدید نیز ادامه دارد و امیدوارم بتوانیم در پایان فصل چهارم لیگ برتر والیبال ساحلی، باز هم موفق عمل کنیم.

با توجه به چنین ظرفیتی، تا چه اندازه در زمینه استعدادیابی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اقدام کرده اید؟

طی سال جاری، فدراسیون والیبال برای شکوفایی و پرورش استعدادهای جدید اعلام کرده که تیم های والیبال ساحلی باید سه بازیکن زیر 19سال را به فهرست ورزشکاران خود اضافه کنند. به همین دلیل تصمیم گرفته شد، در شهرستان های عسلویه و بوشهر به دنبال استعدادهای تازه نفس باشیم. پس از آن، از تعدادی از علاقه مندان استان بوشهر تست گرفته و ورزشکارانی از این شهرستان ها به تیم اضافه شد که یکی از آنها از فرزندان کارکنان است. هریک از این ورزشکاران جوان، استعداد خوبی در والیبال ساحلی دارند که بی شک می توانند ظرفیت این ورزش را در پارس جنوبی افزایش دهند.

تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی تا چه اندازه می تواند در این فصل از عنوان قهرمانی خود دفاع کند؟

هرچند تنها چند هفته از برگزاری فصل جدید لیگ برتر والیبال ساحلی می گذرد؛ اما سطح مسابقات نسبت به سال گذشته بسیار تغییر کرده و تیم ها، بازی های حرفه ای و سطح بالایی را از خود نشان می دهند، به طوری که از 9 تیم حاضر در لیگ برتر، 7 تیم با آمادگی کامل در مسابقات حضور دارند.

رقابت ها در این فصل آن قدر نزدیک شده که نمی توان پیش بینی کرد کدام تیم قرار است در مسابقه پیش رو، برنده باشد؛ اما از میان تیم های حاضر، فکر می کنم تیم بافق یزد با توجه به سرمایه گذاری که در خرید بازیکنان شاخص داشته، تا الان بخوبی عمل کرده است.

 ما نیز 2 بازیکن بااخلاق و حرفه ای داریم که تا امروز نتایج خوبی را در مسابقات رقم زده اند. به هر حال، حضور تیم های حرفه ای در این فصل سبب شده تا یک لیگ پویا و جذاب را تجربه کنیم. به همین دلیل نمی توان از حالا درباره اینکه چه تیمی قهرمان می شود یا تیم ما می تواند از جایگاه خود دفاع کند یا خیر؟ صحبت کرد. تیم والیبال پارس جنوبی تمام تلاش خود را می کند تا با استفاده از بازیکنان و مربیان حرفه ای، بتواند در پایان، عملکرد خوبی در این فصل از خود نشان دهد و برای قهرمان شدن تلاش خواهد کرد.

اگر در این دوره نیز قهرمان لیگ شوید، چقدر امکان حضور در مسابقات آسیایی را خواهید داشت؟

برای حضور در مسابقات آسیایی والیبال ساحلی، اول باید قهرمانی لیگ را به دست آوریم؛ البته بعد از آن باید دید که امکان صدور مجوز از سوی وزارت نفت برای چنین حضوری وجود دارد یا خیر.

اکنون ورزشی مانند والیبال ساحلی، چه جایگاهی در کشور دارد؟

ایران، اولین کشوری است که لیگ برتر والیبال ساحلی را به صورت متمرکز برگزار کرده و بعد از آن دیگر کشورهای دنیا نیز تصمیم به برگزاری لیگ گرفتند. بسیاری از کشورها مانند استرالیا که به نوعی والیبال ساحلی از آنها آمده، مسابقات خود را به صورت تور برگزار می کردند؛ اما این روزها بسیاری از کشورها نیز تصمیم به برگزاری لیگ والیبال ساحلی گرفته اند. با تمام این شرایط، والیبال ساحلی در ایران مانند یک نهال تازه است که به توجه بیشتری برای رشد بهتر نیاز دارد.

البته طی سه سال گذشته، این رشته ورزشی رشد خوبی داشته و جایگاه خوبی در میان مردم پیدا کرده است، به گونه ای که برای برخی مسابقات فصل، پخش زنده تلویزیونی داشته ایم و امیدوارم این رشته جذاب و مهیج  به جایگاهی که باید، برسد.

اگر نکته دیگری باقی مانده، بفرمایید.

لازم می دانم از سخاوت اسدی، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس؛ محمد موسوی، مدیر منابع انسانی این سازمان؛ ایرج ایری، مدیرعامل باشگاه پارس جنوبی؛ جلودارزاده، جانشین ورزش پارس جنوبی و مجید توانایی، رئیس ورزش قهرمانی سازمان که با حمایت های خود، سهم ویژه ای در عملکرد و موفقیت های تیم والیبال ساحلی پارس جنوبی داشته اند، قدردانی کنم

حاج صفی رکورددار بیشترین برد با تیم ملی

فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال، فهرست بازیکنان با بیشترین برد را اعلام کرده که نام احسان حاج صفی نیز در میان سایر بازیکنان دیده می شود. کریستیانو رونالدو با پیروزی در لیگ ملت های اروپا برابر لهستان به رکورد ۱۳۲ برد با پیراهن تیم ملی پرتغال رسید و از هم تیمی پیشین خود در رئال مادرید، یعنی سرخیو راموس عبور کرد. نکته جالب فهرست بیشترین برد در بازی های ملی، حضور احسان حاج صفی است که با ۹۰ برد در رده بیستم قرار دارد. حاج صفی 2 هفته قبل توانست برای آ.ا.ک گلزنی کند و به عنوان بهترین بازیکن هفته در لیگ یونان انتخاب شود. در رده دوم زلسون مارتینس از المپیاکوس با ۳۵.۱ امتیاز و پاناژوتیس ویچوس از لواداکو با ۳۴ امتیاز در رده سوم قرار دارند. سایت اسپورتال یونان نیز با تمجید از درخشش این بازیکن ایرانی نوشت: حاج صفی اکنون در34سالگی، انعطاف خود را برای تطبیق با نیازهای گروه نشان می دهد. او تاکنون در هشت بازی (چهار بازی در مقدماتی لیگ کنفرانس و چهار بازی در سوپرلیگ) به طور میانگین سه تکل موفق در هر بازی داشته و ثبات در خط دفاعی را افزایش داده است. افزون بر این، توانایی احسان حاج صفی در خلق موقعیت ، او را به بازیکن کلیدی آ.ا.ک تبدیل کرده است.

 

هالند؛هر بازی یک گل و چند رکورد

روند درخشان ارلینگ هالند در سال ۲۰۲۴ با هت تریک در آخرین بازی های ملی سال جاری به همراه تیم ملی نروژ ادامه دارد.

ارلینگ هالند در دیدار با تیم ملی فوتبال قزاقستان، سومین هت تریک خود را در این فصل به ثبت رساند. مهاجم تیم ملی نروژ در بازی مقابل قزاقستان، سه بار در دقایق ۲۳، ۳۷ و ۷۱ گلزنی کرد. او سال ۲۰۲۴ در مجموع شش هت تریک برای تیم ملی نروژ و منچسترسیتی به ثبت رساند که آمار چشمگیری است. ارلینگ هالند تقریباً در هر بازی تیم ملی نروژ، به طور میانگین یک گل زده است. او از سال ۲۰۱۹ برای تیم ملی کشورش بازی می کند و اکنون بهترین گلزن تاریخ این تیم شده است. آقای گل 2 فصل اخیر لیگ برتر طی این مدت، در ۳۹ بازی ۳۸ گل به ثمر رسانده است. او سال ۲۰۲۴ در10 بازی ملی، ۱۱ گل به ثمر رسانده و توانسته با هفت گل زده، آقای گل این فصل لیگ ملت ها نیز باشد. مهاجم نروژی اکنون باید خیلی زود در اردوی منچسترسیتی حاضر شود تا برای بازی های مهم پیش روی همشهری ها آماده شود. منچسترسیتی که نتایج خوبی در هفته های اخیرکسب نکرده، باید در دیداری حساس در لیگ برتر، به مصاف تاتنهام برود و سپس با لیورپول بازی کند.

 

مرد هویجی بدون باخت قهرمان تنیس جهان شد

مرد اول تنیس جهان با شکست قاطع تمامی رقبای خود به عنوان قهرمانی آخرین رویداد فصل تنیس جهان در تورین ایتالیا دست یافت.

در جریان دیدار نهایی رقابت های تنیس پایان فصل در تورین ایتالیا، یانیک سینر، ستاره ۲۳ ساله تنیس جهان از ایتالیا برابر تیلور فریتس آمریکایی در 2 ست و با نتایج مشابه ۶ بر ۴ به برتری رسید و جام قهرمانی را میان تشویق بی امان هموطنان خود بالای سر برد. نایب قهرمان دوره قبل این رقابت ها، در مرحله گروهی نیز با همین نتیجه موفق به شکست فریتس شده بود. سینر که به دلیل علاقه زیاد به هویج، لقب مرد هویجی دارد، پیش از رسیدن به فینال این رقابت ها، به ترتیب برابر آلکس دمینار استرالیایی، تیلور فریتس آمریکایی، دنیل مدودف روس وکسپر رود نروژی بدون از دست دادن حتی یک ست، صاحب برتری شده بود؛ اتفاقی تاریخی که آخرین بار ایوان لندل ستاره دنیای تنیس در دهه ۸۰ میلادی موفق به انجام آن شده بود.

 

دعوت ۲۲ تکواندوکار به اردوی تیم ملی

 

دور جدید تمرین های تیم ملی تکواندو از 10 آذر با حضور22 تکواندوکار آغاز می شود.

با تصمیم سازمان تیم های ملی تکواندو، دور جدید تمرین های تیم ملی از 10 آذر در محل خانه تکواندو برگزار خواهد شد. بر همین اساس، کادر فنی تیم ملی با حضور در رقابت های لیگ برتر و نظارت بر همه مسابقات برگزارشده، اسامی ۲۲ تکواندوکار را برای حضور در دور جدید تمرین های آماده سازی تیم ملی اعلام کردند. یاسین ولی زاده، سامان ضیایی، ابوالفضل زندی، مهدی حاج موسایی، علیرضا حسین پور، متین رضایی، حامد اصغری، امیرسینا بختیاری، امیررضا صادقیان، محمدحسین یزدانی، امیرمحمد رحمانی، محمدحسین زاهدی، سعید فتحی، محمدحسن پلنگ افکن و دانیال تاجرزاده از لیگ برتر، همچنین مهدی رزمیان، سینا محترمی، امیرمحمد اشرافی و علی اکبر ابراهیمی با کسب مدال طلا و نقره نوجوانان جهان به همراه میرهاشم حسینی، آرین سلیمی و مهران برخورداری 22 تکواندوکاری هستند که به اردوی آماده سازی دعوت شدند و روز10 آذرماه باید خود را به کادر فنی معرفی کنند. کادرفنی تیم ملی تکواندو ایران  نیز با نظارت بر هفته های آتی لیگ برتر، شرایط حضور تکواندوکاران شایسته در اردوی تیم ملی را فراهم خواهد کرد. هدایت تیم ملی به عهده مجید افلاکی به عنوان سرمربی است.

 

 

ایران آمریکا را شکست داد

تیم ملی ایران در ادامه رقابت های جام جهانی فوتبال هفت نفره در اسپانیا، با شکست آمریکا به مرحله نیمه نهایی راه یافت.

رقابت های جام جهانی فوتبال هفت نفره در بارسلون اسپانیا در حال برگزاری است و تیم ملی ایران در مرحله یک چهارم نهایی با نتیجه 3 بر صفر آمریکا را شکست داد و راهی مرحله نیمه نهایی شد. در این دیدار حسین تیزبر (2 گل) و مهدی بخشی گلزنی کردند.

 

7 جلسه محرومیت برای شوخی توهین آمیز با سون

بازیکن تاتنهام به دلیل شوخی غیرمنتظره اش با سون هیونگ مین، هفت جلسه از همراهی تیمش محروم شد. رودریگو بنتانکور، هافبک اروگوئه ای تاتنهام، به دلیل شوخی توهین آمیزش با سون هیونگ مین، ستاره کره جنوبی، هفت جلسه محروم شد. اتحادیه فوتبال انگلیس در بیانیه ای اعلام کرد که این بازیکن ۱۰۰ هزار پوند (۱۲۶هزار دلار)نیز جریمه شده است. بنتانکور دریک برنامه تلویزیونی گفته بود: «همه کره ای ها شبیه هم هستند.» این اظهارنظر با بازتاب منفی گسترده ای روبه رو شد و ملی پوش اروگوئه را ناچار کرد که به طور علنی از هم تیمی اش در تاتنهام عذرخواهی کند. بنتانکور از سون بابت اظهارنظرش عذرخواهی کرد.

 

2 مدال دیگر آسیا برای دختران سنگ نورد ایران

2 نماینده سنگ نوردی ایران به مدال طلا و نقره مسابقات قهرمانی آسیا دست پیدا کردند.

در ادامه مسابقات سنگ نوردی نوجوانان و جوانان قهرمانی آسیا که به میزبانی هندوستان در حال برگزاری است، دختران ایران 2 مدال دیگر کسب کردند تا تعداد مدال های ایران به چهار برسد. سارینا غفاری که در ماده بولدرینگ مدال طلا کسب کرده بود، در مرحله نهایی ماده لید رده سنی جوانان هم با کسب رتبه اول به مدال طلا دست پیدا کرد. در این ماده و این رده سنی، سنگ نوردانی از ژاپن، دوم و سوم شدند. افزون بر این، مهدیسا حمیدنژاد در مرحله نهایی ماده لید رده سنی نوجوانان A به مدال نقره رسید. این ورزشکار در ماده بولدرینگ رده سنی نوجوانان A ، مدال نقره کسب کرده بود. در ماده لید و این رده سنی سنگ نوردانی از ژاپن و اندونزی اول و سوم شدند.

 

هت تریک سامیار عبدلی و کسب برنز قهرمانی آلمان 

سامیار عبدلی، شناگر ایرانی در مسابقات قهرمانی آلمان، برای سومین بار رکوردشکنی کرد و موفق به کسب مدال برنز در ماده ۵۰ متر آزاد شد.

این شناگر ایرانی مسابقات قهرمانی آلمان در شهر ووپرتال را در ماده 50 متر آزاد استخر مسافت کوتاه ۲۵ متر با کسب مقام سوم و مدال برنز به پایان رساند. مدال برنز ماده ۵۰ متر آزاد این مسابقات در شرایطی برای سامیار عبدلی به ارمغان آمد که پس از رکوردشکنی در مرحله مقدماتی با زمان ۲۱ ثانیه و ۹۷صدم ثانیه در مرحله فینال نیز با ثبت زمان ۲۱ ثانیه و ۸۷ صدم ثانیه دوباره رکورد ملی این ماده را بهبود بخشید. سامیار عبدلی در ماده ۵۰ متر قورباغه نیز با زمان ۲۷ ثانیه و ۵۶ صدم ثانیه، رکورد ملی این ماده را شکسته بود تا سه بار رکورد ملی ایران را به نام خود ثبت کند.