نياز انسان به دين
د ين پژوهان و پژوهشگران تاريخى با توجه به اسنادبه جاماند ه از د وران كهن و نيز با استنادبه اين واقعيّت كه گرايش به د ين و خد ا، د رونى و فطرى است، اظهار مىد ارندكه د ين، همزادبشر بود ه و او د يند ارى، پرستش و گرايش د ينى را از روز نخست زند گى، آغاز كرد ه است. بالاتر از اين، چنانكه از كتب آسمانى بر مىآيدود ر قرآن كريم به عنوان متقنترين كتاب وحيانى آمد ه است، نخستين انسان، آد م ابوالبشر (ع)، پيامبر الهى بود ه است.
اينها نشان مىد هدكه انسان از جهات مختلف به د ين، نيازمنداست و اين نيازمند ي ها حتى براى انسانهاى نخستين و اقوام بد وى فاقدفرهنگ و تمد ن هم قابل د رك و فهم بود ه است؛ زيرا د يند ارى و سرسپرد گى به فرامين د ينى و الهى، ارضا كنند ه يكى از ابتد ايىترين و مهمترين نيازهاى روحى و روانى انسان، يعنى «حس مذهبى» يا «حس پرستش» است كه به گواه روان شناسان، بعديا ابعاد ى از روح آد مى را تشكيل مىد هد . انسان با ارضاى- هر چندناقص- اين حسّ باطنى و غريزه فطرى، ضريب آرامش روحى و سلامت روانى و نيز اطمينان خاطرش را بالا مىبرد .
نقشهاى تعيين كنند ه د يگر د ين «جهت د ار كرد ن زند گى و معنا د ار ساختن آن» و نيز«ايجاداميدبه آيند هاى روشن» و سامان بخشى به نظام اجتماعى و د ر شكل پيشرفتهاش «تأمين عد الت و برقرارى عد الت اجتماعى، سياسى، فرهنگى و اقتصاد ى» است.
با توجه به جايگاه مهم و حياتى د ين د ر زند گى ماد ى و معنوى بشر است كه مبارزات د ين ستيزان و طاغوتها هرگز نتوانسته د ين و خد ا پرستى را از صحنه زند گى انسان خارج كند . همچنان كه تلاش و مبارزه برخىد انشمند ان علوم تجربى و پيروان مكاتب ماد ى د ر اين عصر نيز نتوانسته جايگزينى براى د ين، پيد ا و مرد م را از د ين رويگرد ان كند ؛ با اين كه د ين ستيزان هيچ گاه از مبارزه با د ين به كلى د ست نکشيد ه و صحنه زند گى فرد ى و اجتماعى بشر را براى حاكميت مطلق د ين (و مذهب) راستين خالى نکرد ه اندو د ر هر د ورهاى كوشيد هاندتا با نفوذ د ر ميان د يند اران، آنان را د چار تفرقه و تشتّت آرا و عقايدكرد ه و به فرقهها و مذاهب گوناگون تقسيم كنندتا بتوانندبه مصد اق اين روش شيطانى و استعمارى «تفرقه بيند از و حكومت كن» آنان را د رگير «جنگ مذهب» كنندو خودبر گرد ه آنها سوار شوند !
چيزى كه شيطان صفتان و د نياخواهان را د ر رسيد ن به اين هد ف شوم كمك کرد ه، جهل، ناد انى و تعصبات قومى و قبيله اي تود ه مرد م بود ه است.
بر اين اساس، هنگامى كه اسلام د ر جزيرة العرب پايهريزى شدو وحد ت و همبستگى بر محور «كلمه توحيدو رهبرى پيامبر (ص) و خاند ان او» سرلوحه د عوت اين د ين آسمانى قرار گرفت، بنيانگذار آن از هيچ كوششى د ر اين زمينه فرو گذار نكردو امت اسلامى را از پيد ايش تفرقه و جد ايى د ر صفوف آنان و د ر نتيجه، تزلزل اين بنا برحذر د اشت.
امّا متأسفانه خصلتهاى باقيماند ه از د وران جاهليت (د نياخواهى و رياستطلبى برخى سران قبايل و جهل و ناد انى و تعصب قبيله اي برخي مرد م) موجب شد ه كه از نخستين روز ارتحال پيامبر اكرم(ص)، ابرهاى تاريك تفرقه و جد ايى، سايه شوم خودرا بر پيكره نوبنيان جامعه اسلامى بگستراندو پايههاى وحد ت مسلمانان د ر اند يشه و عمل را سست و لرزان كند . با گذشت زمان و تحريك و تشويق آشكار و نهان حكام جور اموى و عباسى، اين روندشد ت يافت و د رنتيجه، مذاهب گوناگونى پد يدآمدكه رود ر روى همقرار گرفتندو به تكفير و حتى كشتار يكد يگر پرد اختند .
از آنجا كه آشنايى با اد يان و مذاهب، ما را د ر پىبرد ن به حقانيت اسلام ناب محمد ى (ص) و پافشارى و استوارى د ر آن بيشتر و بهتر يارى مىكند ،از اين رو، د ر چندشماره از نشريه «مشعل»، به معرفى اد يان توحيد ى و ابراهيمى و معتقد ات د ينىشان مي پرد ازيم و سپس خوانند گان گرامي را بامهمترين مذاهب اسلامى- كلامى يعنى شيعه، اهل حد يث، معتزله، اشاعره و... آشنا مي کنيم.
امامزاد ههاشم (ع)
بارگاه مطهر امامزاد ه هاشم (ع)د ر 30 کيلومتري جنوب شهر رشت و د ر محور اصلي رشت به رود بار واقع شد ه است. اين امامزاد ه از نواد گان حضرت علي ابن ابيطالب (ع) است و به اعتقاداهالي منطقه، از فرزند ان موسي بن جعفر (ع) محسوب مي شود . نسب امامزاد ههاشم(ع) بر اساس شجره نامه موجود ، به محمدحنيفه بن امام علي بنابي طالب (ع)مي رسد . براساس تحقيقات به عمل آمد ه، ايشان ابوهاشم علي الحسني از علويان روحاني سد ه چهارم هجري است.
تقسيم کار
نوبت کار خانواد گي که رسيد ، پيامبر(ص) اين گونه پيشنهادکرد : «کارهاي بيرون با علي(ع)، کارهاي د اخل خانه با فاطمه (س). فاطمه(س) گفت: فقط خد ا مي د اندکه اين تقسيم کار چقد ر خوشحالم کرد .علي(ع) اما فقط بيرون خانه کار نمي کرد . روزي پيامبر(ص) آمدود يدکه د ختر و د اماد ش با هم نشسته اندوعد س پاک مي کنند .گفت: «خد ا به مرد ي که د ر خانه به همسرش کمک مي کند ، به اند ازه موهاي تنش ثواب عباد ت مي د هد .»
مجموعه آثار علامه حسن زاد ه آملي (حفظه الله)
مجموعه آثار علامه حسن زاد ه آملي (حفظه الله) شامل متن کامل 50 عنوان کتاب با 60 جلدد ر موضوعات عرفانى، اخلاقى، فلسفى، منطقى، كلامى، تفسير روايى و.. است که از سوي مرکز تحقيقات علوم اسلامي د ر اختيار علاقه مند ان قرار د اد ه شد ه است.
سوال:قرآن برتر است يا اهل بيت(عليهم السلام)؟
پاسخ: وقتي از برتري د و چيز نسبت به يكد يگر سخن به ميان مي آوريم، بايدد ليل برتري را هم ذكر كنيم. يعني بايدمشخص كنيم كه اگر يكي از اين د و چيز بر د يگري برتري د ارد ، اين برتري از چه لحاظ است؛ زيرا اين د و چيز ممكن است ابعادمختلفي د اشته و هر يك از ابعادنيز به مقايسه و نسبت سنجي نياز د اشته باشد . مثلا وقتي مي پرسيم طلا برتر است يا انسان؟! بايدمشخص كنيم كه از كد ام نظر به د نبال برتري هستيم؟ آيا از نظر ارزش مالي بحث مي كنيم؟يا از لحاظ زيبايي و يا ماند گاري و... مقايسه بين قرآن و عترت، نيز همين حالت را د ارد . يعني قرآن و عترتجنبه ها و جهات مختلفي د ارندكه مي توان به نسبت هر يك از اين جهات آنها را با هم مقايسه کرد .بررسي تفصيلي همه جهات و جنبه هاي قرآن و عترت، فرصت د يگري را مي طلبدو د ر اينجا به اين سخن آيت الله جواد ي آملي اشاره مي كنيم كه د ر تفسير تسنيم فرمود ه اند : « عترت طاهرين گرچه به لحاظ مقام هاي معنوي و د ر نشئه باطن از نظر بزرگان د ين مانندصاحب جواهر و كاشف الغطاء از قرآن كمتر نيستندو سخن بلنداميرالمؤمنين(ع) « مَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ آيَةٌ هِيَ أَكْبَرُ مِنِّي»نيز گواه اين مد عاست؛ اما از نظر نشئه، ظاهر و د ر مد ار تعليم و تفهيم معارف د ين، قرآن كريم ثقل اكبر و آن بزرگواران ثقل اصغرندو د ر اين نشئه جسم خودرا نيز براي حفظ قرآن فد ا مي كنند .» بنابراين اگر از نظر ظاهري و د ر مد ار تعليم و تفهيم، قرآن و عترت را مقايسه كنيم، قرآن كريم ثقل اكبر و عترت ثقل اصغر است و ممكن است اين برتري به آن سبب باشدكه طبق حد يث ثقلين، مسلمان ها به تمسك و پيروي از ثقلين (قرآن و عترت) د عوت شد ه اندو روشن است كه تبعيت از كلام و فعل خالق و خد ا بر تمسك و پيروي از كلام و فعل ولي خد ا از لحاظ رتبه، تقد م و برتري د اردو حقيقت قرآن نيز، كلام و فعل خد است. از اين رو بر كلام و فعل ولي خد ا و عترت پيامبر (ص) برتري د ارد ؛ اما از لحاظ اينكه كد اميك از اين د و آيهنشانه، برتري پرورد گار هستند ، بايدبگوييم همان طور كه كلمات و جملات قرآن، آيه و نشانه وجودپرورد گار هستند ، رفتار و سيره عترت نيزنشانه وجودپرورد گار است، آن هم نشانه و علامتي ناطق، بنابراين به قرآن ناطق مشهور شد ه اند. حضرت علي (ع) فرمود ه اند :...«عترت مي تواندآيه و نشانه برتري نيز باشد .»
برگزاري نوزد همين نشست مسئولان ستاداقامه نماز صنعت نفت
نوزد همين نشست مسئولان ود بيران ستاداقامه نماز، رابطان فرهنگي مناطق 10 گانه، مسئولان قرارگاه هاي فرهنگي و رؤساي کارگروه هاي تخصصي ستاداقامه نماز وزارت نفت به ميزباني شرکت ملي نفت وگاز پارس برگزار شد .
به گزارش پايگاه اطلاع رساني ستاداقامه نماز وزارت نفت، د ر ابتد اي اين نشست الهي، مشاور مد ير عامل شرکت نفت وگاز پارس ضمن خوشامد گويي به حاضران، برگزاري اين نشست را د ر نفت وگاز پارس، اقد ام مبارک وتاثير گذاري برشمردوابراز اميد واري کرد ، تلاش ها براي ترويج و توسعه فرهنگ اقامه نماز د ر صنعت نفت مضاعف شود . سپس علي آباد ي، مد ير منابع انساني شرکت نفت و گاز پارس نيز از فعاليت هاي د يني، فرهنگي و قرآني د ر اين شرکت و نيز از روندفعاليت هاي شرکتگزارشي براي حاضران ارائه کرد . براساس د ستور جلسه نوزد همين نشست، ابتد ا د کتر مجيد ي، د بير شوراي فرهنگي ستاداقامه نماز وزارت نفت ضمن تشريح اهد اف نشست نوزد هم، توضيحاتي نيز د رباره تغييرات جاري د ر ستاداقامه نماز ارائه و از مسئولان اقامه نماز د ر خواست کردهمت خودرا براي اجراي برنامه هاي ستاداقامه نماز به ويژه موضوع آموزش فراگير وهمگاني قرآن که جزء مهم ترين د غد غه هاي وزير نفت است، مضا عف کنند . د ر اد امه اين نشست ربيعيان، رئيس د ارالقرآن وزارت نفت هم توضيحاتي د ر خصوص اجراي طرح آموزش روخواني وروانخواني قرآن د ر سطح صنعت نفت و آماد ه شد ن بسترها و زيرساخت هاي آن ارائه کرد .
تبيين د ستورعمل سايت اقامه نماز، فضاهاي مجازي و توسعه پايگاه اطلاع رساني ستاداقامه نماز تا سطح زير پورتال هاي رابطان مناطق 10گانه کشوري و امکان بارگذاري مطالب و اخبار و گزارش ها از سوي ستادهاي اقامه نماز با د ريافت کدکاربري وکلمه عبور، بخش د يگري از برنامه هاي اين نشست بودکه ازسويحجت الاسلام محمد پور، رئيس کارگروه رسانه و تبليغ ستاداقامه نماز وزارت نفت ارائه شد .
ارائه گزارش رؤساي قرارگاه هاي سه گانه ستاداقامه نماز و رابطان فرهنگي مناطق10گانه بخش پاياني اين نشست بود .
صدآيه
صدد رس (3)
كنش وواكنش
وَ لْيَخْشَ الَّذينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا قَوْلًا سَد يد اً
(سوره نساء آيه 9)
كسانى كه اگر پس از خويش، فرزند انى ناتوان برجاى مىگذارند ، بر (فقر آيند ه) آنان بيم د ارند ، بايدكه از خد ا بترسندو سخن عاد لانه و به ثواب گويند .
نتيجه ستم به يتيمان
يكى از احتمالاتى كه د ر تفسير آيه موردبحث، د اد ه شد ه اين است که قرآن به كسانى كه چون بميرند ، يتيمانى ضعيف از آنان بر جاى مىماند ، هشد ار مىد هدكه اگر شما مىترسيدفرزند ان يتيمتان موردظلم و ستم د يگران واقع شوندو د وست د اريدكه با فرزند ان تان چنين نشود ، پس تقوا پيشه كنيدو خود تان به يتيمانى كه زيرد ستتان هستند ، ظلم نكنيدتا بعداز مرگ شما به يتيمان تان ستم نشود . علاوه بر آن، خودشما نيز به فرزند ان تان ستم نكنيدو با وصيت بيش از ثلث، از ميزان ارثى كه بايدبه آنان برسد ، مكاهيدو آنان را به فقر و تنگد ستى د چار نكنيد .
قانون كنش و واكنش
هر عملى، د اراى آثارى متناسب با آن عمل است؛ آثار بعضى اعمال محد وداست و فقط به عملكنند ه مىرسد ، د ايره اثر بعضى اعمال وسيع تر است و علاوه بر عملكنند ه، به بستگان او نيز مىرسدو آثار بعضى اعمال د يگر اجتماع را فرا مىگيرد . اين سنتى الهى و حقيقتى عجيب د ر جهان خلقت است كه قرآن از آن خبر د اد هاست. قرآن د رباره اعمال نوع اول مىفرمايد :هر مصيبتى كه به شما برسد ، نتيجه اعمال خودشماست. د ر مورداعمال نوع د وم، د ر د استان حضرت موسى (ع) و آن مردالهى مىفرمايد :«آن د يوار كه «تعمير كرد يم»، از آن د و يتيم د ر شهر بودكه زير آن گنجى براى آنان بودو پد رشان مردصالحى بود ، پس خد اونداراد ه كرد ه بودكه آن د و يتيم بزرگ شوندو گنجشان را استخراج كنند .» ظاهر اين آيه مىرساندكه چون پد ر آنان مردصالحى بود ه، رحمت خد اوندشامل حال فرزند انش نيز شد ه است.د ر مورداعمال نوع سوم خد اوندد ر قرآن نيز فرمود ه است: «از فتنههايى (كه آثار سوء آن) فقط د امن ظالم را نمىگيرد(بلكه فراگير است) اجتناب كنيد .» آيه شريفه موردبحث نيز به همين سنت الهى اشاره د اردو مىفرمايد : «از ظلم به يتيمان كه زير د ست شمايندبپرهيزيد ، چه اينكه واكنش اين ظلم آن خواهدبودكه اگرفرزند ان شما يتيم شد ند ، زير د ست د يگران موردستم واقع مىشوند . همچنان كه رسيد گى و عطوفت نسبت به يتيمان د يگران، موجب رسيد گى و لطف نسبت به يتيمان خودانسان مىشود .»
اد امه د ارد ...
شهيدفتح الله شيرين آباد ي
شهيدفتح الله شيرين آباد ي د ر سال 1363 واردشرکت ملي نفت ايران شد . شور و شوق حضور د ر جبهه هاي نبردحق عليه باطل، او را به سوي جبهه ها کشاند . او پس از چندبار حضور د ر عملياتمختلف سرانجام د ر 20 د ي ماه 1365 د ر کربلاي شلمچه به خيل شهيد ان پيوست. پد ر شهيدد ر باره اش مي گويد : «مهرباني وي با كود كان زايد الوصف بود . تعصب و غيرت د يني او زبانزدخاص و عام بودو د ر سلام كرد ن هميشه گوي سبقت را از د يگران مي ربود .» د ر بخشي از وصيت نامه شهيدآمد ه است: «د ر كنار اند يشيد ن به ماد يات، لحظه اي هم به روز رستاخير فكر كنيدو با خودبيند يشيدو ببينيدبراي آنجا چه كرد ه ايد . آيا چيزي د اريديا ند اريد ؟ د ر بخش د يگري از وصيت نامه خود،وي از د وستان د ور و نزد يك مي خواهدكه نماز را سبك نشمارند .
سوديا مشروع است يا نامشروع. سودمشروع که گرفتن و تصرف د ر آن جايز است، سود ي است بر آمد ه از کسب مشروع مانندد ادوستدغير ربايي و سودنامشروع که د ريافت وتصرف د ر آن حرام است، سودتجارت هاي نامشروع، سودقرض د ر صورت شرط کرد ن، سودمعاملات ربوي، شرط بند ي و قمار را شامل مي شود.
بيمه با تربت کربلا
وقتي کتابخانه آيت الله العظمي مرعشي نجفيبنا مي شد ، ايشان به معمار گفتند : «وقتي که پي را کند يدو خواستيدبتن بريزيد ، مرا خبر کنيد . ايشان تشريف آورد ندو چهار گوشه اين زمين را تربت سيدالشهد ا (ع) ريختند . يکي از آقايان از حکمت اين کار سوال کرد . فرمود ند :«من با اين کار، افراد ي را که به اين کتابخانه مي آيند ، بيمه مي کنم تا از طريق خواند ن کتاب هاي اين کتابخانه، انحرافي حاصل نکنند .» د ر چهار مد رسه اي که براي طلاب ساختندنيز همين کار را انجام د اد ندوگفتند: طلبه هايي را که د ر اين مد ارس د رس مي خوانند ، بيمه مي کنم تا از مسير ائمه اطهار (عليهم السلام) راه شان را جد ا نکنند .»