انتقال پايدار گاز در استان هاي غربي کشور
توسعه گـاز توسعه رفاه
مشعل- مهدي مهرابي- خردادماه پارسال بود که صادرات گاز به عراق به عنوان يکي از مشتريان جديد ايران آغاز شد. برپايه قراردادي که ميان ايران و عراق امضا شده بود، صادرات گاز از منطقه نفت شهر آغاز شد و براساس برنامه در جريان است. منطقه هفت عمليات انتقال گاز، به عنوان يکي از مناطق دهگانه شرکت انتقال گاز ايران، افزون بر انتقال گاز به مبادي مصرف غرب کشور، وظيفه بهره برداري از ايستگاه اندازه گيري صادرات گاز به عراق را نيز به عهده دارد و با توجه به پروژه هاي در دست احداث شرکت ملي گاز ايران، شاهد افزايش طول خطوط و تعداد ايستگاه هاي تقويت فشار گاز اين منطقه خواهيم بود. براساس برنامه هاي تعريف شده و در دست اجرا، با تکميل خطوط لوله ششم و نهم سراسري و خطوط فرعي ديگر در منطقه هفت عمليات انتقال گاز، حجم خطوط لوله به حدود 6 هزار کيلومتر خواهد رسيد.
مدير منطقه هفت عمليات انتقال گاز با اشاره به چالش هاي اين منطقه مي گويد: اختلاف ساختار سازماني و تفاوت در چارت سازماني منطقه در قياس با مناطق مشابه، از چالش هاي اين منطقه به شمار مي آيد. امين عبادي با بيان اينکه بزرگترين چالش شرکت انتقال گاز ايران را مي توان در قالب منابع انساني و مسائل عملياتي بررسي کرد، تاکيد مي کند: در حوزه منابع انساني، ضعف ساختار سازماني مناطق عملياتي انتقال گاز در قياس با ديگر شرکت هاي تابعه شرکت ملي گاز ايران و شرکت ملي نفت ايران و در بعد عملياتي نيز، نبود هماهنگي لازم ميان طراح و بهره بردار از يک سو و تحويل و تحول پروژه هاي ناتمام به شرکت انتقال گاز ايران، از سوي ديگر، از بزرگترين چالش هاي شرکت انتقال به شمار مي آيند. به گفته وي، شرکت انتقال گاز ايران براي دستيابي به جايگاه واقعي بايد ضمن بهره گيري از دانش روزآمد دنيا در زمينه تعميرات و نگهداري خطوط لوله و ايستگاه هاي تقويت فشار، براي انتقال اقتصادي گاز، با شناسايي شاخص هاي بهره وري نسبت به ايجاد سيستم هايي به منظور افزايش بهره وري و کنترل هزينه ها در روش هاي تعميرات و نگهداري که فاقد بهره وري است، اقدام کند.
مدير منطقه هفت عمليات انتقال گاز با اشاره به همکاري اين منطقه با شرکت هاي دانش بنيان و پارک هاي علم و فناوري اعلام مي کند: در قالب بازارهاي علم و فناوري، فعاليت هاي مشتركي ميان پارك علم و فناوري استان همدان و منطقه هفت عمليات انتقال گاز انجام شده است. اين منطقه در قالب اقدامي مشترك در بازار علم و فناوري و ضمن بررسي طرح هاي موجود در بازار علم در زمينه حمايت از افرادي كه داراي طرح و ايده نو بوده اند، بررسي هاي لازم را رقم زده و در اين زمينه رويكرد منطقه حمايتي بوده است. عبادي در پايان تاکيد مي کند: با توجه به اينکه سختي کار و فعاليت هاي کارکنان مناطق عمليات انتقال گاز، به ويژه همکاران بخش هاي عملياتي براي بيشتر هموطنان ناشناخته است، از عملکرد روابط عمومي در خصوص اطلاع رساني فعاليت ها قدرداني و پيشنهاد مي کنم در صورت امکان از رسانه هاي عمومي نيز به منظور شناسايي عملكرد همکاران عملياتي استفاده شود.
تعميرات اساسي توربين هاي گاز در داخل
در ادامه، مدير پيشين منطقه 7 عمليات انتقال گاز با اشاره به چالش هاي اين منطقه مي گويد: بزرگ ترين چالش در اين منطقه، توسعه بسيار سريع حجم تاسيسات و خطوط در آينده بسيار نزديک است که به تقويت سازمان اجرايي و زير ساخت لازم نياز دارد. در صورت توانمند سازي پيمانکاران داخلي مي توان از خدمات آنان در بخش هاي مختلف در قالب برون سپاري پروژه هاي بهره برداري و تعميرات نگهداري استفاده کرد.
به گفته پيمان خضرائي، بزرگترين چالش در شرکت انتقال گاز ايران با توجه به سياست هاي کلان وزارت نفت مبني بر کوچک کردن حجم دولت و واگذاري خدمات و تعمير نگهداري و عمليات بهره برداري به پيمانکاران است که در اين زمينه با کمبود پيمانکاران با تجربه به ويژه در زمينه بهره برداري از خطوط و تاسيسات تقويت فشار روبه رو هستيم.
شرکت انتقال گاز ايران با توجه به سياست گذاري ها و برنامه هاي راهبردي، همچنين اقدام هاي اخير انجام شده که مديون ديدگاه و تلاش هاي مديرعامل است، با بهره گيري از دانش و علم روز و تلفيق آن با تجربه هاي موجود براي توانمندسازي بدنه اجرايي، ستادي و عملياتي خود، گام هاي موثري برداشته و با حمايت سازمان هاي بالادستي و استمرار اين حرکت، موفقيت، رشد شرکت و دستيابي به اهداف کلان که همانا انتقال پايدار، ايمن و اقتصادي گاز است، حاصل خواهد شد. در اين زمينه، توجه به مسائل زيست محيطي، ملاحظات اقتصادي و بهينه کاري فعاليت ها نيز طبعا بسيار موثر و کارآمد است.
خضرائي با اشاره به برنامه هاي اين منطقه در حوزه حفظ حريم خطوط لوله تاکيد مي کند: با سرکشي، گشت مداوم و دوره اي، همچنين تشکيل کميته حريم تلاش شده است به کنترل و نگهداري حريم هاي خطوط لوله و پاکسازي محدوده تعرض شده به حريم خطوط و تاسيسات، حداکثر توجه لازم صورت بگيرد.
وي ادامه مي دهد: از آنجا که بر اساس تجربه و آسيب شناسي به عمل آمده، عمده تجاوزها به حريم، ناشي از ناآگاهي مردم بوده است، منطقه هفت عمليات انتقال گاز در زمينه افزايش آگاهي و نهادينه کردن فرهنگ رعايت حريم خطوط لوله، اقدام هايي شامل چاپ کتابچه هاي ايمني و رعايت حريم خطوط لوله و توزيع در مدارس شهرها و روستاهاي حاشيه خطوط انتقال گاز، ارسال پيام هاي رعايت حريم به صورت زيرنويس برنامههاي تلويزيوني، ديوارنويسي مدارس شهرها و روستاهاي حاشيه خطوط لوله انجام داده است. وي در ادامه با اشاره به بهره گيري از روش ها و نرم افزارهاي نوين عملياتي در منطقه مي گويد: اين منطقه با بهره گيري از نرم افزارهاي مديريت نگهداري و تعميرات؛ ثبت اطلاعات، مشخصات و سوابق خطوط لوله در نرم افزار GIS در بخش عملياتي، همچنين نرم افزارهاي PDMS و داشبوردهاي مديريتي و نرم افزارهاي بودجه و مالي، توانسته است در فرآيندهاي اجرايي خود کارآمدتر عمل کند و کنترل بهتر و دقيق تري را در وظايف محوله انجام دهد.
خضرائي يادآور مي شود: در قالب تعميرات اساسي سال گذشته (اورهال) 40 هزار ساعت يکي از توربين هاي تاسيسات اراک، جابه جايي engine core توربين دوم تاسيسات اراک با تاسيسات نور، همچنين اصلاحاتي در سيستم F&G توربين هاي زاريا در ايستگاه هاي فامنين و بيجار انجام شده است. همچنين نصب و راه اندازي يک دستگاه ژنراتور برق در ايستگاه فامنين و تعميرات اساسي کمپرسورهاي هوايار در ايستگاه هاي همدان و بيجار، طراحي، نصب و راه اندازي سيستم آنتي آيسينگ در ايستگاه هاي فامنين و بيجار را براي اولين بار در كشور انجام داده ايم.
وي با اشاره به همکاري با شرکت هاي داخلي در خصوص تامين اقلام مورد نياز تعميرات اساسي اظهار مي کند: خوشبختانه توانمندي برخي شرکت هاي داخلي در زمينه ساخت قطعات، نياز ما را از وابستگي به کشورهاي خارجي بر طرف کرده است. براي مثال ساخت قطعات مصرفي Hot section توربين هاي MAN، ساخت 100 درصد قطعات Cold Section مربوط به توربين هاي MAN، مهندسي معکوس و شروع به ساخت يک ست از پره هاي Hot section توربين هاي MAN، برنامه نويسي سيستم کنترل کمپرسورهاي هوا از سوي شرکت هاي داخلي، از جمله اين موارد بوده است.
به گفته مدير پيشين منطقه هفت عمليات انتقال گاز، در زمينه ساخت قطعات يدکي توربين ها و همچنين ادوات ابزار دقيق سيستم هاي کنترل و PLCها نيز، از تجربيات و دانش شرکت هاي داخلي و دانش بنيان بهره گيري شده است.
اجراي قراردادهاي نوين BOT در منطقه 7
در ادامه، معاون مهندسي و خدمات فني منطقه هفت عمليات انتقال گاز با اشاره به فعاليت هاي پژوهشي اين منطقه مي گويد: تاکنون تفاهمنامه هايي با واحد پژوهش دانشگاه هاي بوعلي، صنعتي و آزاد همدان امضا و همکاري با دانشگاه رازي کرمانشاه و دانشگاه آزاد اراک را نيز آغاز کرده ايم. به عنوان نمونه يك مورد طرح اينترنشيپ (INTERNSHIP) با دانشگاه صنعتي همدان براي لانچر 30 اينچ بيجار- دهگلان انجام شد.
بابک موگويي يادآور مي شود: اين همکاري ها بيشتر در حوزه هاي فني و عملياتي و علوم انساني بوده است. از سوي ديگر، حمايت از پايان نامه هاي دانشجويي براساس نيازهاي منطقه نيز در دستور کار قرار دارد. اين دانشجويان از سوي واحدهاي پژوهش دانشگاه به منطقه معرفي و پس از بررسي در کميته پژوهش منطقه، پروپوزال هايشان تاييد و پس از آن قرارداد امضا مي شود. سال گذشته، دو پايان نامه از پنج مورد پايان نامه به پايان رسيده و در دانشگاه مربوطه دفاع شده است.
به گفته وي، پروژه هايي که در مديريت پژوهش شرکت ملي گاز ايران تعريف شده، به واحدهاي پژوهش دانشگاه ها ارائه مي شود.
معاون مهندسي و خدمات فني منطقه هفت عمليات انتقال گاز در ادامه با اشاره به فعاليت هاي اين منطقه در حوزه اقتصاد مقاومتي اعلام مي کند: در اين بخش توانسته ايم اورهال 40 هزار ساعته توربين هاي MAN را که پيش از اين با 14 ميليارد تومان هزينه از سوي شرکت هاي خارجي انجام مي شد، با همکاري معاونت هاي مهندسي، ايستگاه ها و حمايت ستاد انتقال گاز با قيمت به مراتب كمتري انجام دهيم.
موگويي ادامه مي دهد: در حوزه اقتصاد مقاومتي و خودکفايي، تهيه شناسنامه فني نيز انجام شده است. با توجه به استقرار IPCMMS و مديريت نت، تهيه شناسنامه فني اقلام تاسيسات تقويت فشار گاز به پايان رسيده و تهيه شناسنامه فني خطوط نيز مراحل پاياني را طي مي کند. براساس استاندارد ISO14224، اطلاعات از تجهيزات و قطعات برداشت و در اين نرم افزار درج شده، همچنين سيستم GIS مستقر شده است.
همکاري با شرکت مپنا در تعويض core engine و راه اندازي مجدد واحد هاي A و C تاسيسات تقويت فشار گاز فامنين، تهيه طرح FVHD اصلاح سيستم F&G (سيستم مردين به سيستم سانکو) براي بالا بردن ايمني کارکرد توربين، طراحي و نصب سيستم آنتي آيسينگ واحد هاي ZORYA در تاسيسات فامنين و بيجار و بومي سازي قطعات repair cit توربين MAN با استفاده از توان داخلي، از ديگر فعاليت هاي حوزه اقتصاد مقاومتي بوده است.
وي اعلام مي کند: در مجموع شناسنامه فني يکهزار و 499 تجهيز در بخش تاسيسات استخراج و در سيستم تغذيه شده است و براي چهار هزار و 200 کيلومتر خط لوله تحت پوشش منطقه نيز، حدود هفت هزار و 180 مورد اطلاعات و مشخصات فني برداشت و در نرم افزار IPCMMS تغذيه شده است.