مخالفت روسيه و اوپک با درخواست ترامپ
هيچ رقمي براي افزايش توليد در کميته نظارتي اوپک و غيراوپک مطرح نشد
ایران پلاست در ایستگاه دوازدهم
تــــداوم تــــوسعه در پارس جنوبي
گام برداشتن در مسير انتقال بهرهور
آتشنشانان جان برکفان صنعت نفت
سرمايهگذاري با فناوري 100 درصد ايراني
آييننامه نظام استانداردسازي در صنعت نفت ايران ابلاغ شد
«پولیش کمپ» يادگاری از جنگ جهانی دوم
پاسدارى از فرهنگ عاشورا در سيره معصومان
تير و کمان نفت اميديه پشتوانه تيم ملي
مخالفت روسيه و اوپک با درخواست ترامپ
اوپک و روسيه درخواست ترامپ براي افزايش فوري توليد نفت را رد کردند. به گزارش خبرگزاري رويترز از الجزيره، عربستان و روسيه روز يکشنبه (يکم مهرماه) هرگونه افزايش فوري توليد نفت را منتفي دانستند و در عمل، درخواست دونالد ترامپ، رئيس جمهوري آمريکا براي افزايش توليد نفت را رد کردند.
خالد الفالح، وزير انرژي عربستان، پيش از برگزاري نشست کميته وزارتي نظارت بر توافق جهاني کاهش توليد نفت، گفت: من بر قيمت ها تأثير نمي گذارم.
وي افزود: عربستان ظرفيت مازاد براي افزايش توليد نفت را دارد، اما اکنون اين اقدام ضروري نيست.
وزير انرژي عربستان افزود: اطلاعاتي که من دارم، نشان مي دهد که شرايط عرضه نفت در بازارها کافي است؛ هيچ پالايشگري را در جهان نمي شناسم که دنبال نفت بگردد و نتواند آن را بيابد. الکساندر نواک، وزير انرژي روسيه نيز اعلام کرد: هيچ گونه افزايش فوري توليد ضروري نيست. با اين همه، وي تأکيد کرد که جنگ تجاري ميان چين و آمريکا و همچنين تحريم هاي آمريکا ضد ايران، چالش هايي جديد براي بازار نفت ايجاد مي کنند. الفالح اعلام کرد دستيابي به پايبندي 100 درصدي به توافق جهاني کاهش توليد نفت، هدف اصلي است و بايد در دو تا سه ماه آينده به اين هدف دست يافت. وي افزود: ما اجماع داريم که بايد کمبود توليد را جبران کنيم و به پايبندي 100 درصدي دست يابيم؛ اين يعني اين که در صورت وجود تقاضا، بايد بسيار بيشتر از سطح توليد کنوني خود توليد کنيم. وزير انرژي عربستان گفت: مهم ترين مسئله، به کشورهاي توليدکننده مربوط نمي شود، بلکه به پالايشگران و تقاضا مربوط مي شود. ما در عربستان تقاضايي براي نفت بيشتري که توليد نکرده باشيم، مشاهده نکرده ايم.
ترامپ مسئول افزايش قيمت نفت است نه اوپک
وزير نفت عمان اعلام کرد که ترامپ بيش از اوپک در افزايش قيمت نفت نقش دارد. به گزارش خبرگزاري بلومبرگ، در واکنش به تکرار اتهام هاي دونالد ترامپ، رئيس جمهوري آمريکا، مبني بر مقصر بودن سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) در افزايش قيمت نفت، محمد بن حمد الرمحي، وزير نفت و گاز عمان، اعلام کرد: ترامپ مسئول اصلي افزايش قيمت نفت است.
وي گفت: سخنان اخير (ترامپ) بيشتر از تصميم هاي اوپک در دو نشست اخير، بر افزايش قيمت نفت تأثير دارند؛ من اين مسئله را «افزايش قيمت ناشي از واشينگتن» مي نامم.
قيمت نفت در سال جاري ميلادي 18 درصد افزايش قيمت داشته؛ اين در حالي است که عربستان با پيروي از درخواست ترامپ، موضع خود براي ادامه محدوديت توليد را رها کرد و به همراه متحدانش، براي افزايش يک ميليون بشکه اي توليد نفت تلاش کرد.
رئيس جمهوري: آمریکا قادر نیست فروش نفت ایران را به صفر برساند
رئيس جمهوري گفت: آمريکا قادر نيست فروش نفت ما را به صفر برساند، اين کار امکان پذير نيست و ادعايي توخالي و پوچ است.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني رياست جمهوري، دکتر حسن روحاني روز دوشنبه (دوم مهرماه) در گفت وگويي با شبکه تلويزيوني ان بي سي آمريکا گفت: آمريکا ابتدا بايد همان پلي را که با تهديد، تحريم و خروج از برجام تخريب کرده بسازد تا ما به شرايط نخست برگرديم و به اين ترتيب فضاي مناسبي ايجاد شود و دو کشور بتوانند براي آينده خودشان برنامه ريزي بکنند.
وي در پاسخ به پرسشي درباره ميزان اثرگذاري تحريم ها بر اقتصاد ايران افزود: تحريم از يک سو فشار به مردم کشور ما بوده، اما از سوي ديگر زمينه صادرات بهتر شده است و توليد ملي ما هم در بسياري از زمينه ها حرکت بسيار خوبي را در دوران تحريم آغاز کرده است. همه تلاش آمريکا بر اين است که مقررات تجارت بين المللي را زير پا بگذارد و به کشورهاي ديگر و شرکت ها فشار وارد کند که آنها برخلاف مقررات بين المللي با ايران رابطه نداشته باشند.
روحاني در پاسخ به اين که ايالات متحده آمريکا به طور روشن گفته که مي خواهد صادرات نفت ايران را به صفر برساند، آيا معتقديد که چنين اتفاقي رخ مي دهد و چگونه چنين اتفاقي را مي بينيد، تصريح کرد: آمريکا در عمل آنچه در نوامبر بايد انجام بدهد، پيشاپيش انجام داده است. يعني در همين سپتامبر فشارهاي خود را به همه کشورهاي خريدار نفت ما وارد کرده است، بنابراين ظاهرش اين است که نوامبر نرسيده است، اما در واقع در ماه سپتامبر آنچه بنا بود در نوامبر عمل شود، عمل شده است.
رئيس جمهوري ادامه داد: آمريکا قادر نيست فروش نفت ما را به صفر برساند، اين کار امکان پذير نيست و اين ادعاي توخالي و پوچي است که آمريکا انجام مي دهد. سرانجام در اين مسير ممکن است فشارهايي بر ما وارد شود، اما آمريکا حتما به اهدافش نمي رسد.
وي عنوان کرد: اگر آمريکا بخواهد براي تحريم نفت ايران از زور استفاده کند به طور حتم پاسخ مناسب خواهد ديد، ما قدرت آن را داريم که آبراه هاي خودمان را امن و آزاد نگه داريم. در طول قرن ها ايران نقش بسيار تأثيرگذار در حفظ امنيت آبراه خليج فارس، تنگه هرمز و درياي عمان داشته است و نقش خود را همچنان حفظ مي کند. اين هشدار نيست، بلکه واقعيتي است که چنانچه آبراه خليج فارس بايد امن و آزاد باشد، بايد براي همه باشد.
روحاني افزود: به نظر من آمريکايي ها از بسياري از تعهدهاي بين المللي و توافق هاي چندجانبه در يکسال اخير خارج شده اند از توافق تغييرات اقليمي پاريس گرفته تا نفتا و قراردادهايي که در پسيفيک داشتند، تا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، به نظر من زير پا گذاشتن پيمان ها بدون دليل و با دلايل واهي به نفع آمريکا نخواهد بود، آمريکايي ها در بلندمدت ضرر مي کنند.
صادرات نفت ايران به هيچ کشوري جز کره جنوبي قطع نشد خواب آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران هیچگاه تعبیر نمی شود
وزير نفت با تاکيد بر اين که خريد نفت هيچ کشوري به جز کره جنوبي از ايران قطع نشده است، تاکيد کرد: خواب آمريکا براي به صفر رساندن صادرات نفت ايران هيچگاه تعبير نمي شود. به گزارش خبرنگار شانا، بيژن زنگنه، روز دوشنبه (دوم مهرماه) در حاشيه گشايش رسمي دوازدهمين نمايشگاه بين المللي ايران پلاست که در محل دائمي نمايشگاه هاي بين المللي تهران در حال برگزاري است، به پرسش هاي خبرنگاران پاسخ گفت. وي درباره نشست روز يکشنبه (يکم مهرماه) کميته مشترک وزارتي نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غيراوپک (JMMC) در الجزاير اظهار کرد: در اين نشست بر پايبندي به سهميه ها تاکيد شد و هيچ بحثي درباره افزايش توليد مطرح نشد. وزير نفت به اين پرسش که آيا حذف نفت ايران براي کوتاه مدت امکان پذير است، پاسخ داد: حذف نفت ايران در ميان مدت امکان پذير نيست، اما در کوتاه مدت آمريکايي ها مسائلي در ذهن شان هست تا اگر شده حتي براي يک ماه به صورت نمادين صادرات نفت ايران را به صفر برسانند، اما اين خواب هيچگاه تعبير نمي شود.
زنگنه درباره اين که افزايش نيافتن توليد اعضاي اوپک و غيراوپک در نشست الجزاير چه پيامي براي آمريکا دارد، تصريح کرد: اوپک، سازماني مستقل است و شاخه اي از وزارت انرژي امريکا نيست و ديروز هم گفتم صحبت آقاي ترامپ که گفته ما امنيت برخي کشورهاي منطقه خليج فارس را تامين مي کنيم و بقاي عمر آنها بستگي به حمايت و تلاش ما (آمريکا) دارد، بزرگ ترين توهين به ملت ها و کشورهاي دوست آمريکا در منطقه است و اميدوارم که در اقدام هايشان نشان دهند که چقدر مستقل هستند.
وي درباره اين که نشست الجزاير چه دستاوردي داشته است، گفت: آنچه در الجزاير حاصل شد اين بود که هيچ کشوري پاسخ مثبتي به صحبت هاي آقاي ترامپ نشان نداد و تقريبا اوپک و حتي کشورهاي غيرعضو اوپک هم اعلام کردند اکنون نيازي به افزايش توليد نيست و اين را اگر نگوييم شکست سخت؛ به طور حتم هيچ دستاوردي براي آقاي ترامپ نداشته است. زنگنه درباره اين که آيا به جز کره جنوبي، کشور ديگري واردات نفت از ايران را قطع کرده است، افزود: برخي کشورها خريد نفت از ايران را کاهش داده اند، اما هيچ کشوري خريد نفت خود از ايران را متوقف نکرده و تنها کره جنوبي است که براي سه ماه پياپي از ايران نفت نخريده است.
احتمال احياي کارت سوخت
وزير نفت درباره عرضه نفت خام در بورس که پرسش يکي از خبرنگاران بود، گفت: سران سه قوه با عرضه نفت خام در بورس موافق هستند، همچنين هيئت دولت در حال بررسي فرآيندهاي اجرايي آن است.
زنگنه ادامه داد: به دليل حساسيت هاي اين موضوع اعلام شد که عرضه نفت در بورس 20 درصد ريالي و 80 درصد ارزي به طور آزمايشي و محدود در بورس عرضه شود و پس از ارزيابي نتايج، تصميم بعدي گرفته مي شود.
وي درباره عرضه خرده محموله ها در بورس هم اظهار کرد: عرضه خرده محموله ها مشخص است و تا حدود 40 هزار بشکه مي توانيم عرضه کنيم. وزير نفت درباره انتقادها به برگزاري نمايشگاه ايران پلاست هم اظهار کرد: انتقادها ارتباطي به برگزاري نمايشگاه ندارد و اگر فردي هم گله داشته باشد، بيشتر مربوط به فعاليت هاي بازرگاني پايين دستي پتروشيمي است که چندان ربطي به شرکت هاي پتروشيمي ندارد.
زنگنه تصريح کرد: شرکت هاي پتروشيمي براي عرضه محصولات خود در بورس ابلاغيه دريافت مي کنند که قيمت آنها هم مشخص است؛ به تازگي هم امکاناتي فراهم شده است که رقابت بهتري بين آنها باشد.
وي با بيان اين که در يک تا دو ماه اخير بورس تقريبا عرصه فعاليت تعدادي دلال بوده و کالا و مواد اوليه به دست توليدکننده واقعي نمي رسيد، افزود: پارسال 250 هزار تن مواد اوليه در بورس عرضه کرديم و بازار هم تعادل داشت. امسال هم همان مقدار عرضه کرديم، اما بالاي يک ميليون تن تقاضا براي آن وجود داشت که نشان دهنده تقاضاي رانتي است که به منظور توليد نبوده و سامانه هم نمي تواند آن را شناسايي کند. وزير نفت با تاکيد بر اين که قرار شد از نظر قيمتي ديگر سقفي براي رقابت در بورس نباشد تا فعاليت ها عادلانه تر انجام شود و در اين صورت فکر مي کنم قيمت نهايي براي مصرف کننده پايين بيايد، افزود: همچنين قرار است قيمت خوراک واحدهاي پتروشيمي متناسب با تغييراتي که در نرخ ارز حاصل شده، مقداري تغيير کند.
زنگنه در پاسخ به پرسشي مبني بر احياي کارت سوخت براي کنترل قاچاق آن از کشور هم اظهار کرد: احتمال دارد کارت سوخت براي کنترل قاچاق، دوباره احيا شود.
ترامپ؛ مسئول افزايش قيمت نفت
وزير نفت در بخش پاياني پرسش هاي نمايندگان رسانه ها در حاشيه آيين گشايش رسمي دوازدهمين نمايشگاه ايران پلاست باز هم به پرسشي درباره نشست ديروز کميته مشترک وزارتي نظارت بر توافق اوپک و غيراوپک (JMMC) پاسخ داد: در بيانيه پاياني نشست صحبتي درباره افزايش توليد نشده است و حتي برخي وزيران اوپک و غيراوپک اعلام کردند بازار نيازي به عرضه جديد ندارد.
وي توييت ترامپ را بزرگ ترين توهين به کشورهاي منطقه دانست و تاکيد کرد: البته هيچ پاسخي به اين توييت آقاي ترامپ داده نشده است. اگرچه ممکن است هر کشوري کار خود را انجام دهد (افزايش توليد نفت)، اما اين موضوع هيچ ارتباطي به اوپک ندارد. زنگنه با تاکيد بر اين که اوپک مسئول تصميم هايش است و براي اتخاذ آنها به اجماع نياز دارد، يادآور شد: خوشبختانه با پيگيري ها و مکاتبات انجام شده و گفت وگوهايي که همکاران من داشتند، آنچه پيش بيني مي شد در الجزيره اتفاق افتاد. وزير نفت با بيان اين که قيمت نفت، تابع بازار است و هم اکنون نمودار قيمت به سمت بالاست، تصريح کرد: البته دليل افزايش قيمت نفت به دليل فشارهاي آمريکاست و آقاي ترامپ مسئول آن است و ما (اوپک) هيچ وقت به دنبال افزايش قيمت در بلندمدت نبوديم.
تلاشمان اين است صادرات نفت کم نشود
زنگنه درباره صادرات نفت هم اظهار کرد: ما در يک جنگ اقتصادي سرد و خشن ازسوي آمريکا هستيم و تلاشمان اين است توليد و صادرات نفت ايران کم نشود.
وي در پاسخ به اين که آيا شرکت هاي خارجي هم مي توانند از بورس، نفت خام خريداري کنند، اظهار کرد: در بورس هيچ محدوديتي نداريم، بايد 10 درصد را اول و پيش از برداشت نيز حتما 20 درصد ريالي را پرداخت کنند، 80 درصد ارزي هم همان طور که پيش تر گفتم بايد ارزيابي شود.
وزير نفت با بيان اين که مشکلي در تامين خوراک واحدهاي پتروشيمي وجود ندارد، درباره نمايشگاه ايران پلاست هم اظهار کرد: اين رويداد فرصتي است تا شرکت هاي داخلي و خارجي براي گسترش همکاري ها گفت وگو کنند.
به گفته وي، بخش ايراني نمايشگاه ايران پلاست نسبت به بخش خارجي فعال تر است که البته اين موضوع به دليل مشکلات پيش آمده، طبيعي است.
وزير نفت، وضع صنعت پتروشيمي را رو به رشد عنوان کرد و با بيان اين که توليد محصولات پتروشيمي نسبت به پارسال 7 تا 8 درصد رشد داشته است، تصريح کرد: امسال اتان بيشتري در اختيار مجتمع هاي پتروشيمي قرار مي گيرد و تلاشمان اين است که با وجود مشکلات، صادرات را افزايش دهيم.
ترامپ متهم اصلي افزايش قيمت نفت است
وزير نفت گفت: متهم اصلي افزايش قيمت و بي ثباتي بازار نفت، آقاي ترامپ و سياستهاي اخلالگر و غيرقانوني ايشان است. به گزارش ايرنا، بيژن زنگنه روز چهارشنبه (چهارم مهرماه) در حاشيه نشست هيئت دولت در جمع خبرنگاران گفت: رئيس جمهوري آمريکا که خود عامل اصلي بالا رفتن قيمت نفت و بي ثباتي در بازار است، انگشت اتهام خود را به سوي سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) گرفته، در حالي که اوپک همه ظرفيت و توان خود را براي توليد به کار گرفته است. وي افزود: آقاي ترامپ مي کوشد هم صادرات نفت ايران را کاهش دهد و هم قيمتها بالا نرود، در حالي که اگر مي خواهد بازار باثبات باشد، بايد دست از منطقه خاورميانه و دخالتهاي بيجا و تنشزاي خود بردارد و مانع توليد و صادرات نفت خام ايران نشود.
وزير نفت ادامه داد: ديشب امانوئل ماکرون، رئيس جمهوري فرانسه در جريان سخنراني خود در هفتاد و سومين نشست سالانه مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيز به صراحت به اين موضوع اشاره کرد. وي در پاسخ به پرسشي درباره بيانيه کشورهاي «1+4» در قبال صادرات نفت ايران نيز گفت: 2 طرف بايد بتوانند اين موضوع را عملياتي کنند و به اعتقاد من طرف ها اراده سياسي لازم را براي اجراي اين کار دارند. وزير نفت تاکيد کرد که اروپاييها در اين مسئله جدي هستند و مي خواهند اين کار انجام شود.
وي تصريح کرد: اکنون توان توليد کشورهاي عضو اوپک بيش از آنچه امروز توليد ميکنند نيست و اگر کشوري حرفي خلاف اين مي زند مستند نيست.
مديرکل روابط عمومي وزارت نفت:کره جنوبي براي 3 ماه پياپي از ايران نفت نخريده است
مديرکل روابط عمومي وزارت نفت با تاکيد بر اين که کره جنوبي حدود سه ماه پياپي است که هيچ واردات نفتي از ايران نداشته است، گفت: کره جنوبي نخستين کشوري است که در پي اعمال تحريم هاي يک جانبه آمريکا عليه ايران، به طور کامل واردات نفت از ايران را قطع کرده است.
کسري نوري روز يکشنبه (يکم مهرماه) درباره گفته هاي مکرر سفير کره جنوبي در تهران مبني بر اين که همکاري هاي شرکت هاي نفتي کره اي با ايران ادامه دارد، پاسخ داد: هر چند ما همچون گذشته علاقه مند به توسعه همکاريها با کره جنوبي در همه زمينه هاي ممکن در صنعت نفت هستيم، اما متاسفانه کره جنوبي واردات نفت از ايران را متوقف کرده است. وي يادآور شد: حدود سه ماه پياپي است که کره جنوبي هيچ واردات نفتي از ايران ندارد. هند، کره جنوبي و ژاپن سه کشور آسيايي خريدار نفت از ايران هستند. سئول تا پيش از قطع واردات نفت از ايران روزانه به طور ميانگين حدود 180 هزار بشکه نفت از ما مي خريد.
نماينده ايران در هيئت عامل اوپک: هيچ رقمي براي افزايش توليد در کميته نظارتي اوپک و غيراوپک مطرح نشد
نماينده ايران در هيئت عامل اوپک گفت: هيچ رقمي براي افزايش توليد در نشست کميته مشترک وزارتي نظارت بر توافق کاهش عرضه اوپک و غيراوپک (JMMC) مطرح نشد.
حسين کاظم پور اردبيلي که براي شرکت در نشست کميته مشترک وزارتي نظارت بر توافق کاهش عرضه سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) و غيراوپک (JMMC) در الجزيره به سر مي برد، در گفت وگويي کوتاه با خبرنگار شانا اظهار کرد: در اين نشست پايبندي اوپک و غيراوپک به ترتيب 118 و 119 درصد اعلام شده است.
وي افزود: اعضاي حاضر در اين نشست تاکيد کرده اند که به توافق کاهش توليد 100 درصد پايبند باشند. توليدکنندگان نفت عضو و غيرعضو اوپک سال 2016 توافق کردند توليد نفت خام خود را در مجموع حدود يک ميليون و 800 هزار بشکه در روز کاهش دهند، اين توافق تا پايان ماه دسامبر 2018 معتبر است.
کشورهاي حاضر در توافق تصميم گرفتند به منظور نظارت بر حسن اجراي مصوبه هاي نشست هاي اوپک و نشست هاي مشترک اوپک و غيراوپک و بررسي ميزان پايبندي توليدکنندگان به سهميه ها و تعهدها، کميته اي متشکل از چند کشور عضو و غيرعضو اوپک تشکيل دهند که هرچند وقت يک بار نشست هاي فني با حضور کارشناسان و نشست هاي وزارتي با حضور وزيران کشورهاي عضو کميته برگزار مي شود.
کميته مشترک وزارتي نظارت بر برنامه کاهش عرضه اوپک و غيراوپک (JMMC) متشکل از وزيران کشورهاي کويت، عربستان، ونزوئلا، الجزاير، روسيه و عمان است. امارات هم به عنوان رئيس دوره اي اوپک در اين نشست ها حضور دارد.
ايران آماده همکاري با ارمنستان در زمينه سوآپ انرژي است
رئيس جمهوري بر ارتقاي روابط اقتصادي با ارمنستان همپاي روابط سياسي تاکيد کرد و گفت: در زمينه سوآپ انرژي آماده همکاري با ايروان هستيم. به گزارش ايرنا، دکتر حسن روحاني، عصر روز سه شنبه (سوم مهرماه) به وقت نيويورک در حاشيه هفتاد و سومين نشست سالانه مجمع عمومي سازمان ملل متحد، در ديدار با نيکول پاشينيان، نخست وزير ارمنستان گفت: خوشبختانه اعتماد خوبي بين دو دولت و ملت وجود دارد، اما برخلاف ظرفيت ها و توانمندي هاي گسترده دو کشور، سطح همکاري هاي اقتصادي تهران - ايروان مطلوب نيست. وي افزود: ظرفيت هاي گسترده در دو کشور، ايجاب مي کند که روابط اقتصادي همپاي روابط سياسي ارتقا يابد. براي ارتباط با درياي سياه از طريق ارمنستان و گرجستان اهميت قائل هستيم و کريدور جنوب و شمال در اين زمينه اهميت فوق العاده اي دارد. رئيس جمهوري با تاکيد بر اين که تهران از نظر خدمات فني و مهندسي آماده تکميل اين کريدور و شاهراه است، تصريح کرد: تقويت همکاري بخش هاي خصوصي دو کشور ضروري است و ما آماده ايم بخش خصوصي را براي فعاليت تجاري در ارمنستان تشويق و براي سرمايه گذاري ارمنستاني تسهيلاتي فراهم کنيم. نخست وزير ارمنستان نيز در اين ديدار گفت: آماده توسعه روابط با جمهوري اسلامي ايران هستيم و بايد از همه ظرفيت ها در مسير توسعه اين همکاري ها و ايجاد جهش در روابط، به ويژه در حوزه اقتصادي بهره گرفت. پاشينيان با تاکيد بر ضرورت اجراي سريع تر طرح هاي توافق شده ميان دو کشور افزود: بايد طرح هاي جديدي را براي گسترش همکاري ها طراحي کرد و اکنون زمان اجراي توافق هاي گسترده ميان دو کشور به ويژه در حوزه سوآپ انرژي است. ما همچنين علاقه منديم در زمينه کريدور ارتباطي جديد که ما را به خليج فارس متصل مي کند، همکاري
داشته باشيم.
فروش نفت ايران به نفع صلح جهاني
رئيس جمهوري فرانسه گفت: اگر تحريم ها عليه ايران برداشته شود و اين کشور بتواند نفت خام خود را در بازارهاي جهاني بفروشد، قيمت هاي جهاني نفت کاهش مي يابد و اين روند به نفع صلح جهاني است. به گزارش خبرگزاري رويترز از سازمان ملل متحد، امانوئل ماکرون روز سه شنبه (سوم مهرماه) در جريان سخنراني خود در هفتاد و سومين نشست سالانه مجمع عمومي سازمان ملل متحد در واکنش به انتقادهاي دونالد ترامپ، رئيس جمهوري ايالات متحده آمريکا، درباره قيمت هاي بالاي نفت خام گفت: اگر دوباره تحريم ها عليه ايران وضع نمي شد، قيمت هاي جهاني نفت خام تا اين حد بالا نرفته بود.
وي افزود: چنانچه ترامپ منطقي فکر کند، مي بيند که در صورت فروش نفت از سوي ايران، قيمت نفت مناسب خواهد شد، در غير اين صورت، مناقشه اي در منطق وجود دارد که من پاسخي براي آن ندارم. اين واقعيت اقتصادي است و به قانون عرضه و تقاضا مربوط مي شود.
تداوم واردات گاز ترکيه از ايران
رئيس جمهوري ترکيه اعلام کرد که اين کشور با وجود اصرار آمريکا مبني بر اعمال تحريم هاي سخت عليه ايران، به واردات گاز از ايران ادامه مي دهد.
رجب طيب اردوغان، رئيس جمهوري ترکيه در گفت وگوي اختصاصي با رويترز، درباره حمايت ترکيه از ايران اعلام کرد که کشورش به رغم تحريم هاي يک جانبه آمريکا عليه جمهوري اسلامي، به واردات گاز ايران ادامه خواهد داد.
وي پيش از اين نيز با بيان اين که ترکيه در برابر فشارها و تهديدهاي آمريکا عقب نشيني نمي کند و به واردات گاز از ايران ادامه مي دهد، اعلام کرده بود: هنگامي که باراک اوباما (رئيس جمهوري پيشين آمريکا) در آن زمان با ما صحبت کرد، به او گفتم «متأسفم، اما ما از ايران گاز طبيعي مي خريم.» عقيده رئيس جمهوري ترکيه بر اين است که «اگر نتوانم از ايران خريد کنم، از چه جاي ديگري بايد گاز طبيعي بخرم؟»
پاسخ وزارت نفت به ادعاي کوتاهي در فروش نفت
اداره کل روابط عمومي وزارت نفت در اطلاعيه اي اعلام کرد: وزارت نفت از مدت ها پيش بدون هياهو، همه راه هاي مطمئن فروش نفت را بررسي کرده و تمهيدات لازم را در نظر گرفته است تا در شرايط سخت تحريم بتواند در حد مقدورات براي فروش نفت اقدام کند. به گزارش شانا، در اين اطلاعيه آمده است: به تازگي برخي افراد در اظهاراتي مدعي شده اند «در حالي که بازار تشنه نفت ايران است، وزارت نفت به عمد از فروش نفت خودداري مي کند!» در اين باره لازم است نکاتي به آگاهي عموم برسد. هر چند که شايد نگاهي به نام و پيشينه افرادي که چنين دروغ هاي بزرگي را به زبان مي آورند، ضرورت پاسخگويي به آنها را منتفي کند، اما از آنجا که به نظر مي آيد در پس اين جريان سازي ها، اهداف ديگري نهفته است، به اطلاع افکار عمومي مي رسانيم که وزارت نفت از مدت ها پيش بدون هياهو، همه راه هاي مطمئن فروش نفت را بررسي کرده و تمهيدات لازم را در نظر گرفته است تا در شرايط سخت تحريم بتواند در حد مقدورات نسبت به فروش نفت اقدام کند. لازم است مدعيان کم کاري وزارت نفت، اطلاعات دقيق و مستند اين مشتريان «تشنه» را که مي گويند وزارت نفت از فروش نفت به آنها خودداري کرده، براي رسيدگي به وزارت نفت، کميسيون ذي ربط مجلس شوراي اسلامي، سازمان بازرسي کل کشور و ديگر مراجع ذي صلاح ارائه کنند، در غير اين صورت بهتر است شرايط دشوار تحريم را عرصه حرکات ايذايي و تسويه حساب هاي سياسي قرار ندهند. خواست وزارت نفت اين است که در اين شرايط دشوار و نبرد سنگين اقتصادي با آمريکا بتواند نفت را در حداکثر مقدار ممکن به فروش برساند، اما ترديد نداريم که در اين راه مردم هرگز راضي نخواهند شد وزارت نفت تسليم فضاسازي و فشارهاي برخي دوستان بابک زنجاني شود تا به بهانه دور زدن تحريم ها ثروت ايران را به يغما برند.
مي دانيم که اين روزها عاشقان و تشنگان زيادي براي تصاحب نفت ايران وجود دارند، اما آنچه براي وزارت نفت اهميت دارد، اطمينان از دريافت وجه حاصل از فروش نفت است. وزارت نفت بار ديگر اعلام مي کند که به غير از افرادي همچون بابک زنجاني که شايد اين روزها دوباره وسوسه شده اند نفت کشور را در اختيار گرفته و پرداخت پول آن را به شيوه ها و آينده اي موهوم حواله دهند، آمادگي دارد به همه مشتريان مطمئن، به هر ميزان که مايل باشند، نفت بفروشد.
پيام تسليت وزير نفت در پي حادثه تروريستي اهواز
وزير نفت در پيامي به خانواده هاي داغدار حمله تروريستي صبح روز شنبه (31 شهريورماه) اهواز تسليت گفت. به گزارش شانا، متن پيام بيژن زنگنه، وزير نفت، به شرح زير است:
إنا لله و إنا إليه راجعون
«شهادت جمعي از هموطنان عزيزمان در اقدام تروريستي در شهر اهواز موجب تاثر و تالم فراوان شد. اين اقدام خبيثانه که بي گمان دل هر انسان فهيم، آزاده و ميهن پرستي را به درد مي آورد ضرورت هوشياري و انسجام ملي را دوچندان مي کند. ضمن آرزوي علو درجات براي جان باختگان اين حادثه تروريستي که در ماه محرم جامه شهادت بر تن کردند براي خانواده هاي داغدار از درگاه خداوند طلب صبر و اجر دارم».
وزير نفت در آستانه روز ملي آتش نشاني و ايمني تاکيد کرد: ضرورت تقويت سامانههاي نظارتي براي پيشگيري از حوادث
وزير نفت در پيامي ضمن تبريک روز ملي آتشنشاني و ايمني گفت: تقويت سامانههاي نظارتي براي پيشگيري از حوادث ضروري است و اين مهم جز با اشاعه انضباط صنعتي در همه واحدهاي سازماني محقق نميشود.
متن پيام بيژن زنگنه، وزير نفت به اين شرح است:
هفتم مهرماه يادآور پايمردي و جانفشاني آتشنشانان پالايشگاه آبادان است که به پاس تجليل از رشادت شهيدان آتشنشان اين پالايشگاه در دفاع مقدس به عنوان روز ملي آتشنشاني و ايمني نام گذاري شده است. اهميت ذاتي و حياتي صنعت نفت کشور ايجاب ميکند تا افزون بر حفاظت از تاسيسات و سرمايههاي فيزيکي اين صنعت بزرگ، از نيروي انساني آن که از جايگاهي ارزشمند و والا برخوردار است، به درستي صيانت شود. درسآموزي از حوادث گذشته چه در سطح دنيا و چه در سطح صنعت نفت کشور حاکي از لزوم پايبندي عميق کارکنان به ويژه مديران ارشد به موازين HSE، ضرورت گسترش و تقويت سامانههاي نظارتي و کنترل دقيق عمليات به عنوان حلقه نهايي پيشگيري از حوادث است و اين مهم جز با اشاعه و تعميم انضباط صنعتي در کليه واحدهاي سازماني به خصوص تاسيسات عملياتي، در اولويت قرار دادن آموزش مستمر و رعايت دقيق الزام و ضوابط ايمني در همه سطوح، اقدامهاي پيشگيرانه با مشارکت کليه کارکنان و جلوگيري از فعاليتهايي که ريسک آن به درستي مديريت نشده محقق نميشود. خوشبختانه امروز رويکرد صلاحيت حرفهاي در تربيت نيروي انساني کارآمد مورد توجه قرار گرفته و به ياري خداوند در سال جاري طرح تربيت و توانمندسازي فرماندهان صحنه حوادث صنعت نفت با معيارهاي تخصصي صلاحيت حرفهاي به اجرا درآمد که انتظار ميرود در همه شرکتهاي تابعه و شرکتهاي واگذار شده به بخش غيردولتي نيز استمرار يابد. در خاتمه از زحمات و تلاشهاي آتشنشانان فداکار صنعت نفت قدرداني ميکنم و از همه همکاران عزيز و مديران صنعت نفت انتظار دارم با توجه به شرايط حساس کنوني که کشورمان در معرض توطئه و تحريم نابخردانه و ظالمانه آمريکا قرار گرفته است، ضمن تاکيد بر اقدامهاي پيشگيرانه، ايمني را به عنوان يک ارزش بنيادين سرلوحه همه امور قرار داده و با اتخاذ تدابير لازم (تخصيص منابع، تدوين و جاريسازي رويهها و دستورعملهاي کاري و برنامهريزي آموزشهاي اثربخش)، سطح آمادگي سازماني در مواجهه با شرايط اضطراري را ارتقا داده و فرآيند توليد و پايداري تاسيسات را تداوم بخشند.
ایران پلاست در ایستگاه دوازدهم
مشعل رخداد بزرگ صنعت پتروشيمي با عنوان «نمايشگاه ايران پلاست» دوازدهمين سال برگزاري را نيز به مدت چهار روز ( 2 تا 5 مهر ماه) با حضور شرکت هاي داخلي و خارجي و با شعار رونق کسب و کار جهاني صنعت پلاستيک پشت سرگذاشت.
برگزاري دوازده دوره نمايشگاه و استقبال شرکت هاي مختلف در آن، نشان از اهميت رويدادي دارد که در زمره بزرگترين رويداد صنعت پلاستيک در منطقه خاورميانه به شمار مي رود و در بين نمايشگاه هاي معتبر صنعت پلاستيک جهان طبقه بندي مي شود. طبق اعلام دبيرخانه نمايشگاه، بيش از 230 تاجر و 15 هيئت اقتصادي از 13 کشور خارجي (عراق، جمهوري آذربايجان، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، ارمنستان، ترکيه، تونس، کنيا، هند،سريلانکا، ويتنام و لبنان ) در دوازدهمين دوره نمايشگاه ايران پلاست حضور دارند. همچنين 22 کشور (سوريه، امارات متحده عربي، چين، قزاقستان، اوکراين، ازبکستان، ترکيه، ارمنستان، عراق، افغانستان، روسيه، غنا، کنيا، تانزانيا، ايتاليا، فرانسه، آلمان، اکراين ،روماني، اسپانيا، کانادا و کلمبيا) در اين دوره از نمايشگاه، داراي بازديدکننده انفرادي بودند.
رقابت خارجي ها
گشت و گذاري در اين دوره از نمايشگاه بين المللي، چشم بادامي هاي چيني را پر تعدادتر نشان مي داد و گويي فعالان هندي اين عرصه هم در رقابت با آنان بودند. در اين ميان نمي شد از حضور پرتعداد نمايندگان آلمان و ايتاليا در غرفه ها به سادگي گذشت. مجموعه مشاهدات نشان مي داد که جذابيت بازار ايران به ميزاني است که به آساني نمي توان به آن دست رد زد و بسياري را حتي در شرايط پيش از تحريم، در حال ارزيابي شرايط حضور و باقي ماندن در اين بازار قرار داد.
به اعتقاد برگزارکنندگان، برگزاري دوازدهمين دوره نمايشگاه بين المللي ايران پلاست با يک ويژگي منحصر به فرد همراه بوده و با افزايش قيمت ارز، توجيه اقتصادي صادرات محصولات غير نفتي از جمله محصولات پليمري و پلاستيکي پيدا کرده و همزمان با اعمال محدوديت هاي غير قانوني نفتي ايران، صادرات محصولات و فراورده هاي مرتبط با صنايع تکميلي پتروشيمي، عملا مي تواند بخشي از کاهش درآمد حاصل از صادرات نفت کشور را جبران کند.
حضور پررنگ داخلي ها
قدرت گرفتن صنعت پلاستيک کشور، تنها يکي از مزاياي برگزاري اين نمايشگاه بود. علاوه بر اين در سايه برگزاري اين نمايشگاه، تشکل هاي مختلفي نيز به منظور حضور موثرتر بخش هاي مختلف صنايع پلاستيک شکل گرفت که زمينه ساز رقابت روزافزون و رونق بيشتر اين صنعت شد.
تحولات و روند رو به بهبود صنعت پلاستيک را علي محمد بساق زاده، مدير طرح هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي اين گونه روايت مي کند که ميزان توليد پليمر در کشور، از نخستين دوره نمايشگاه تاکنون که دوازدهمين دوره اين نمايشگاه سپري شد، رشد 10 برابري را تجربه مي کند.
همچنين تعداد مجتمع هاي پتروشيمي پليمري از چهار مجتمع در سال 1381 به عدد 27در سال 97رسيده است که اين رشد، نشان دهنده اهميت صنعت پلاستيک، نياز داخل و جهاني و رشد ايجاد شده در اين زمينه است. افزون بر آن، ايران هم اکنون 21 طرح پليمري ديگر در کشور در حال اجرا دارد.
آمار و ارقامي که بيانگر حضور گسترده و پرقدرت توليدکنندگان داخلي فعال در عرصه صنعت پلاستيک است که پرتعداد بودن شان در نمايشگاه، خود گواهي بر رتبه مناسب ايران در اين صنعت است. برخي توليدکنندگان داخلي معتقدند، در صنعت پلاستيک توان رقابت با خارجي ها را دارند و ايران در اين حوزه به پيشرفت هاي قابل توجهي دست يافته است؛ البته در اين ميان نمي توان از مشکلات آنان به آساني گذشت که حرف هاي شان از جنس مشکلات ارزي، تحريم و شرايط اقتصادي است. برخي هم اذعان مي کنند که تحريم باعث مي شود به توليد داخل توجه بيشتري شود و توليدکنندگان داخلي قوي تر شوند؛ هر چند آنان موافق تعاملات بين المللي براي دستيابي به فناوري روز دنيا و مراوده با کشورها و شرکت هاي مطرح روز هستند.
چهار گروه در نمايشگاه
نمايشگاه در چهار گروه مواد اوليه، کالاهاي ساخته شده و نيمه ساخته، ماشين آلات و تجهيزات و خدمات برگزار شد که با نگاهي جزيي تر به اين محصولات، با اهميت آن در بخش هاي مختلف زندگي آشناتر مي شويم.
مواد اوليه
انواع آلياژهاي پليمري - پلي استايرن - اتيلن و پلي اتيلن - انواع پلي آميدها - انواع مستربچ - پلي پروپيلن ها - آلياژهاي پي بي تي - کوپليمرها - پلي يورتان – آميزه هاي پي وي سي - الاستومرها - انواع افزودني ها - انواع رزين ها - انواع پودر و گرانول - ترکيبات قالب گيري – روان کننده ها - استابيلايزرها- انواع استئارات - مواد خام براي صنايع پلاستيک– رنگدانه ها - انواع پرکننده ها – چسب ها - الياف مصنوعي - پاک کننده ها و مواد اوليه براي صنايع مرتبط
کالاهاي ساخته شده و نيمه ساخته
انواع محصولات پي وي سي، يوپي وي سي و پلي پروپيلن - شرينک، فيلم و ورق - انواع محصولات بسته بندي - نوار، طناب و نخ - انواع بطري هاي پت، انواع ظروف خانگي و صنعتي - پروفيل و محصولات لاستيکي و سيليکوني - قطعات لاستيکي صنعتي- الياف - قالب - انواع پوشش و روکش - قطعات و محصولات فايبرگلاس - انواع مخازن و بشکه - پالت و جعبه - انواع تسمه و واشر- توري و شبکه - لوله و شلنگ - قطعات و محصولات کامپوزيت - انواع فوم و محصولات اسفنجي- انواع محصولات عايق بندي و درزگير- قطعات و محصولات تزريقي - چرم مصنوعي - قطعات تمام شده براي صنايع خانگي، ساختمان، خودرو و بسته بندي و انواع محصولات يکبار مصرف
ماشين آلات و تجهيزات
انواع ميکسر- غلتک - خردکن و آسياب - فيلتر- خطوط کامپاوندينگ و بازيافت - انواع کوره هاي صنعتي - ماشين آلات و خطوط اکسترودر و اکستروژن – ماشين هاي قالب گيري، ريخته گري و تزريق - انواع پرس- ماشين هاي پرکن- ماشين هاي برش و خم کن - انواع ماشين هاي چاپ – ماشين آلات جوش پلاستيک - ابزار و تجهيزات کنترل فرايند، کنترل دما، کنترل فشار و ساير ابزار کنترلي، اندازه گيري و تستر- تجهيزات حمل و نقل و انتقال مواد - تجهيزات اتوماسيون و روبوتيک - ماشين آلات شرينک پک و ساير ماشين آلات و تجهيزات بسته بندي - انواع خنک کننده و گرم کننده - کمپرسورها – سيستم هاي تصفيه – دستگاه هاي اندازه گيري و تست - ساير ماشين آلات و تجهيزات و قطعات جانبي مرتبط
خدمات
نشريات تخصصي – سيستم هاي نرم افزاري و اطلاع رساني - خدمات پس از فروش - خدمات فني و مهندسي - خدمات بسته بندي - خدمات حمل و نقل- خدمات طراحي - خدمات آزمايشگاهي - خدمات مشاوره - خدمات پژوهشي و نرم افزاري - خدمات توليدي ، بازرگاني ، صادرات و واردات، خدمات حفاظتي - خدمات پيمانکاري و اتحاديه ها و انجمن هاي علمي، تجاري و حرفه اي
ايران پلاست از آغاز تا امروز
ايستگاه دوازدهم نمايشگاه بين المللي ايران پلاست، بهانه اي شد تا مروري مختصر به 11 دوره سال هاي قبل داشته باشيم و بدانيم که صنعت پتروشيمي ايران، با همه فراز ونشيب ها، همچنان مسيرتوسعه را طي مي کند و امروز در نقطه اي قرار دارد که «نه» گفتن کشورها و شرکت هاي خارجي به اين صنعت آسان نيست.
11 دوره رابا هم مرور مي کنيم.
دوره نخست- 1381
هر چند پيش از برگزاري ايران پلاست و در سال هاي قبل از شروع دهه 80، نمايشگاه هايي در صنعت پلاستيک و لاستيک برگزار مي شدند؛ اما شروع نمايشگاه تخصصي در صنعت پلاستيک را بايد در سال 1381 با برگزاري ايران پلاست اول دانست. ايران پلاست اول در روزهاي 19 تا 23 آذر 1381 برگزار شد. در دوره اول نمايشگاه 71 شرکت خارجي از 18 کشور جهان به همراه 223 شرکت داخلي شرکت داشتند.
دوره دوم - 1382
دومين دوره نمايشگاه ايران پلاست به فاصله يک سال پس از دوره نخست، يعني در سال 1382 برگزار شد که شاهد حضور 171 شرکت خارجي از 21 کشور دنيا بود. تعداد شرکت کننده هاي داخلي نمايشگاه نيز از عدد 223 در دوره قبل به 287 در اين دوره و نيز تعداد نماينده هاي گروهي کشورهاي خارجي از عدد 1 در دوره قبل به عدد 4 در اين دوره رسيد. پيشرفت و ارتقاي سطح برگزاري ايران پلاست در اين دوره به حدي رسيد که رايفن هاوزر، رئيس نمايشگاهK آلمان به ايران آمد و از ايران پلاست ديدن کرد.
دوره سوم - 1383
دوره سوم با حفظ ساختار برگزاري دوره هاي قبل و البته بهبود برخي شاخص هاي نمايشگاهي نظير افزايش تعداد شرکت هاي داخلي به عدد 342، در کنار حضور 220 شرکت خارجي از 21 کشور، در روزهاي 23 تا 29 آذر سال 1383 برگزار شد. در اين دوره تعداد سالن هاي نمايشگاهي به عدد 10 رسيد.
دوره چهارم - 1384
دوره چهارم ايران پلاست به فاصله يک سال از دوره سوم 12 تا 15 آذر 1384 برگزار شد.
دوره چهارم ايران پلاست با حضور 290 شرکت خارجي از 22 کشور و نيز 392 شرکت ايران همراه بود.
دوره پنجم - 1385
ايران پلاست پنجم در 16 تا 20 آبان 1385 برگزار شد. آمارهاي منتشر شده نشان مي دهد که در ايران پلاست پنجم 650 شرکت شامل 390 شرکت داخلي و 260 شرکت خارجي از 20 کشور آلمان، اتريش، تايوان، کره جنوبي، چين، ايتاليا، ترکيه، فرانسه، اسپانيا، هلند، مالزي، مصر، امارات، عربستان، سوييس، ژاپن، استراليا، سوئد، کانادا و هند شرکت کردند. بيشترين تعداد حضور از يک کشور، مربوط به کشور آلمان با 47 شرکت کننده است. در رتبه هاي بعدي کشور چين با 39 ، تايوان با 29 و ايتاليا با 28 شرکت قرار گرفتند.
دوره ششم - 1387
تعداد شرکت کنندگان در اين نمايشگاه به عدد 503 کاهش يافت. از اين ميان 366 شرکت داخلي و 137 شرکت خارجي از 13 کشور (بنا بر آمار 6 کشور به صورت ملي و 7 کشور از طريق نمايندگان خود) در ايران پلاست ششم حضور داشتند.
دوره هفتم - 1389
هفتمين دوره نمايشگاه بين المللي ايران پلاست 2 تا 5 تيرماه 1389، بـا حضور شرکت هاي داخلي و خارجي برگزار شد. اين نمايشگاه درمقايسه با نمايشگاه ششم، شاهد رشد چشمگير در مشارکت شرکت هاي خارجي، داخلي و افزايش فضاي نمايشگاهي و همچنين تعداد شرکت هاي مشارکت کننده بود.
دوره هشتم - 1391
ايران پلاست هشتم با شعار نمايش نوآوري ها و توسعه همکاري 14 تا 17 آبان سال 1391 برگزار شد.از جمله سياست هاي اين دوره نمايشگاه ايران پلاست، مي توان به جذب بازديدکننده خارجي، عقد قراردادها و تفاهم نامه ها، تبليغات تخصصي گسترده، جذب شرکت ها با نوآوري بالا و ايجاد نمايشگاه دائمي در فضاي مجازي اشاره کرد. هشتمين نمايشگاه ايران پلاست، ميزبان نمايندگاني از حدود 20 کشور جهان بود.
کشورهاي چين ، ترکيه ، تايوان و هند به صورت پاويون و نمايندگاني از ساير کشورها از جمله آلمان، اتريش و ايتاليا و... در نمايشگاه حضور داشتند. اين دوره از نمايشگاه با حضور حدود 600 شرکت ايراني و خارجي در فضايي به وسعت 20 هزار متر مربع برگزار شد.
دوره نهم - 1393
نهمين نمايشگاه بين المللي ايران پلاست از 3 تا 7 مهرماه برگزار شد. در اين دوره رکورد ميزان حضور تعداد شرکت ها در نمايشگاه شکسته شد و750 شرکت داخلي و خارجي از 13 کشور ايتاليا، اتريش، ترکيه، تايوان، کره جنوبي، چين و هند به صورت پاويون و انگلستان، آلمان، اسپانيا، يونان، هلند و امارات به صورت مستقل، در نهمين دوره نمايشگاه بين المللي ايران پلاست حضور داشتند، ضمن آن که دراين دوره فضاي اختصاص داده شده به شرکت هاي خارجي، نسبت به دوره گذشته چهار برابر شده بود.
دوره دهم - 1395
دهمين دوره نمايشگاه بين المللي ايران پلاست 25 تا 29 فروردين با شعار «کسب و کار جهاني» برگزار شد و بيش از 900 شرکت شامل 500 شرکت خارجي و 400 شرکت داخلي در آن حضور يافتند. در دوره دهم نمايشگاه، براي نخستين بار در تاريخ برگزاري ايران پلاست، تعداد شرکت هاي خارجي از شرکت هاي ايراني پيشي گرفت.
در اين دوره، براي نخستين بار در طول برگزاري اين نمايشگاه بين المللي، تعداد کشورهاي حاضر در نمايشگاه ايران پلاست، به عدد بي سابقه 25 کشور رسيد و شرکت هايي از آسيا، اروپا، اقيانوسيه و آفريقا براي حضور در نمايشگاه ايران پلاست، غرفه در اختيار گرفتند.
حضور 13 کشور اروپايي، 10 کشور آسيايي، يک کشور آفريقايي و يک کشور از قاره اقيانوسيه، از نکات قابل توجه در اين نمايشگاه بود. در مجموع شرکت هايي از آلمان، اتريش، ايتاليا، فرانسه، انگليس، اسپانيا، جمهوري چک، سوييس، هلند، دانمارک، لهستان، روسيه، بلژيک، چين، کره جنوبي، تايوان، هند، سنگاپور، ترکيه، امارات متحده عربي، عراق، بحرين، پاکستان، آفريقاي جنوبي و استراليا در فهرست کشورهاي حاضر در نمايشگاه ايران پلاست قرار داشتند.
به اين ترتيب، فضاي اختصاص داده شده به شرکت هاي خارجي در اين دوره، به عدد بي سابقه 8 هزار مترمربع که حدود 2.5 برابر دوره قبل بود، رسيد. درمجموع نمايشگاه اين دوره، در فضاي مفيدي به وسعت 26 هزار مترمربع برگزار شد.
بازديد تجار 19 کشور از ايران پلاست دهم
نخستين بار 200 نفر از تجار حوزه پلاستيک از 19 کشور (هند، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، تاجيکستان، عراق، بنگلادش، سوريه، قزاقستان، چين، ترکيه، سريلانکا، ميانمار (برمه)، جمهوري آذربايجان، تونس، کنيا، بلاروس، امارات متحده عربي و ارمنستان) از اين نمايشگاه بازديد کردند.
دوره يازدهم - 1396
يازدهمين دوره نمايشگاه بين المللي ايران پلاست 2 تا 5 مهر 1396 و با شعار «کسب و کار جهاني» برگزار شد و بيش از 1100 شرکت شامل 530 شرکت خارجي و 570 شرکت داخلي در آن حضور يافتند.
در اين نمايشگاه تعداد کشورهاي حاضر در نمايشگاه ايران پلاست به عدد 24 کشور رسيد و شرکت هايي از آسيا و اروپا براي حضور در نمايشگاه ايران پلاست، غرفه در اختيار گرفتند.
فضاي اختصاص داده شده به شرکت هاي خارجي در اين دوره به عدد 9 هزار و 700 مترمربع رسيد. درمجموع اين دوره در فضاي مفيدي به وسعت 36 هزار مترمربع برگزار شد.
ايران، شريک خوب شرکت هاي خارجي
بي اغراق نيست اگر بگوييم ايران، يکي از کشورهاي مطرح در حوزه صنعت پلاستيک در منطقه است و رشد شرکت هاي فعال در اين حوزه و تلاش آنها براي کسب بيشتر بازارهاي جهاني باعث شده است که بسياري از شرکت هاي خارجي، همچنان براي همکاري با ايراني ها در اين زمينه علاقه مند باشند. آنچه در دوازدهمين نمايشگاه بين المللي صنعت پلاستيک، بيش از هر چيزي نمايان بود، اعتماد شرکت هاي خارجي به شرکت هاي ايراني براي تجارت بود. آنها ايراني ها را شرکايي خوب و صادق براي همکاري مي دانستند و معتقد بودند که ايراني ها، باکيفيت ترين محصولات پلاستيکي را در منطقه توليد مي کنند. بيژن زنگنه، وزير نفت هم در حاشيه افتتاح اين نمايشگاه گفته بود که صنعت پتروشيمي، وضعيت رو به رشدي دارد. اين يعني سينگال هاي مثبت به شرکت هاي خارجي براي همکاري با ايران.
صداقت شرکاي ايراني
دوازدهمين نمايشگاه بين المللي ايران پلاست نشان داد که اگرچه تعداد شرکت هاي خارجي در نمايشگاه نسبت به سال گذشته کاهش يافته بود؛ اما مزيت نسبي ايران در بخش انرژي چيزي نيست که شرکت هاي خارجي بتوانند از آن چشم پوشي کنند، بويژه در صنعت پلاستيک که ايران از کشورهاي مدعي رقابت در آن است.
حضور 15 هيئت تجاري از 13کشور و همچنين بازديدهاي انفرادي سرمايه گذاران خارجي، حاکي از اين است که حضور بازار پلاستيک ايران همچنان براي شرکت هاي خارجي مقرون به صرفه است؛ اما اين همه آنچه که آنها را واداشته تا با وجود تهديدهاي گاه و بي گاه ترامپ عليه ايران، به ايران بيايند و با سرمايه گذاران ايراني مذاکره کنند، نيست. زماني که با شرکت هاي خارجي صحبت مي کردم، بيشتر آنها به کيفيت بالاي محصولات پلاستيک ايران اشاره مي کردند و معتقد بودند که ايراني ها يکي از باکيفيت ترين محصولات پلاستيکي را در منطقه توليد مي کنند. آنها از صداقت شرکاي ايراني در معامله ها مي گفتند و تاکيد مي کردند که اگرچه آمريکا سعي مي کند ايران را از بازار انرژي دنيا حذف کند، اما مي توانيم با استفاده از سازوکارهايي، همکاري هايمان را توسعه دهيم.
آينده روشن ايران در صنعت پلاستيک
جم ارگوونلي، نماينده فروش و بازاريابي يک شرکت ترکيه اي که از همکاري با شرکت هاي ايراني راضي است، آينده روشني را پيش روي بازار پلاستيک ايران مي بيند و علاقه مند به توسعه همکاري ها با شرکت هاي ايراني است.
عباسف رستمعلي آلسکاروويچ، نماينده شرکت ترکمنستاني هم زماني که از او درباره همکاري با ايراني ها مي پرسم، به همکاري بلند مدت خود با شرکت هاي ايراني اشاره مي کند.
توسعه روابط تجاري با ايران براي اين شرکت از آن رو داراي اهميت است که رستمعلي آلسکاروويچ، صنعتگران پلاستيک ايراني و بازار آن را قابل اعتماد مي داند و مي گويد: شرکت هاي ايراني، محصولات با کيفيت ارائه مي کنند، اين درحالي است که به دليل مزيت نسبي ايران در بخش انرژي، قيمت هاي آنها هم مقرون به صرفه است.
ايران، انتخاب اول ماست
اکو الرحمان، نماينده هيئت تجاري اقليم کردستان هم به کيفيت بالاي توليد محصولات پلاستيکي ايران اشاره مي کند و مي گويد: ايران در توليد محصولات صنعت پلاستيک، بويژه مواد اوليه آن در منطقه بي همتاست.
اين هيئت اقليم کردستاني، مواد اوليه توليد محصولات پلاستيکي شان را از ايران تامين مي کنند و همواره ايران، اولويت نخست آنها براي تامين مواد اوليه توليد ظروف يکبار مصرفشان است. زماني که از او مي پرسم آيا امکان واردات مواد اوليه از ساير کشورها نيز براي شما فراهم است، مي گويد: بله قطعا اين امکان را داريم، اما تا امروز بازار ايران تنها بازار مورد اعتماد ما بوده و ترجيح مي دهيم همکاري خود را با ايران ادامه دهيم.
البته الرحمان به پاره اي ازمشکلات براي خريد و واردات مواد اوليه از ايران اشاره مي کند و مي گويد:از جمله موانع ما در حال حاضر، قيمت نامتعادل مواد اوليه و نوسان هاي پياپي و به دنبال آن افزايش غيرقابل پيش بيني قيمت مواد مورد نياز است.
شرکاي قابل اتکايي در ايران داريم
امسال 17 شرکت آلماني که در حوزه ماشين آلات و قطعات صنعت پلاستيک فعال هستند، در نمايشگاه حضور داشتند، زماني که از اينا فِتکِته (Ina Vettkötter) از اعضاي شاخه ماشين آلات پلاستيک و لاستيک انجمن وي دي ام اي (VDMA) آلمان و يکي از مسئولان هماهنگي پاويون اين کشور، درباره آينده همکاري آلماني ها با ايراني ها در صنعت پلاستيک مي پرسم، او به پاره اي از مشکلات که ناشي از محدوديت هاست، اشاره مي کند؛ اما مي گويد: شرکت هاي آلماني تمايل زيادي به مشارکت با طرف ايراني دارند.
آلماني ها شرکاي قابل اتکايي در ايران دارند، ضمن اين که تقاضاي رو به رشد بازار ايران براي توليدات پلاستيکي، برخورداري از نيروي جوان و تحصيلکرده باعث شده تا آلماني ها بازار ايران را رو به رشد بدانند.
آمريکا همه تلاش خود را در ماه هاي گذشته به کار برده است تا سرمايه گذاران خارجي را از حضور در ايران منع کند؛ اما اتحاديه اروپا هم دستان خود را به نشانه تسليم در مقابل آمريکا بالا نگرفته و اعلام کرده که با خروج آمريکا از برجام، هنوز روح برجام زنده است و اين اتحاديه از سرمايه گذاري در ايران حمايت مي کند.
زماني که به اين موضوع درباره آينده همکاري شرکت هاي آلماني با ايراني ها و تاثير محدوديت ها بر فعاليت آينده اشاره مي کنم، فتکته ابراز اميدواري مي کند که اتحاديه اروپا و دولت آلمان بتوانند با ايستادن در کنار يکديگر، گام هاي موثري در مسير تسهيل روابط و تامين منافع همگان بر دارند.
برت شولت، نماينده يک شرکت آلماني، هدف اصلي از شرکت در اين نمايشگاه را شناخت هرچه بيشتر شرکت هاي ايراني فعال در حوزه توليد و صادرات مواد اوليه اعلام کرد. زماني که از پرسيدم، موفق شديد به هدفتان دست يابيد؟گفت: فکر مي کنم دست پيدا کرديم. اين را هم مي دانم که برخي از شرکت هاي معتبر، براي آشنايي، ايجاد ارتباط و همکاري در حوزه توسعه واردات غير نفتي و بهبود فضاي کسب و کار آمده اند.
آئوگوستو دي جاچينتو (Augusto Di Giacinto)، مدير بخش توسعه بازرگاني سفارت ايتاليا (Trade Commissioner) و رئيس پاويون اين کشور هم مي گويد: شرکت هاي ايتاليايي حاضر در اين دوره، عموما فناور محور هستند و مي توانند با ارائه پيشرفته ترين و به روز ترين تجهيزات و فناوري هاي خود به صنعت پتروشيمي ايران، اين کشور را در رسيدن به اهداف صادراتي خود ياري دهند.
دي جاچينتو افزود: با رفع دشواري هاي مرتبط با انجام معاملات بانکي و انتقال پول، اميدواريم برقراري روابط ميان دو کشور تسهيل شود.
اگرچه تعداد شرکت هاي خارجي حاضر در دوازدهمين نمايشگاه بين المللي ايران پلاست، نسبت به سال گذشته آن کاهش يافته؛ اما با همه تهديدها، بازديدکننده هاي خارجي همچنان در حال بررسي بازار ايران براي سرمايه گذاري هستند.
گفت وگوی معاون وزیر با تولیدکنندگان
رضا نوروززاده، معاون وزير نفت در امور پتروشيمي در حاشيه دوازدهمين نمايشگاه بين المللي ايران پلاست و بازديد از غرفه ها، به گفت وگو با توليدکنندگان پرداخت و در جريان جزييات فعاليت آنان قرار گرفت و حرف هايشان را شنيد. مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي، در گفت وگو با توليدکنندگان و فعالان اين صنعت در خصوص وضع بازار و تمهيدات انديشيده شده براي بهبود شرايط کنوني گفت: شرکت ملي صنايع پتروشيمي Npc نقش حاکميتي دارد وتنظيم بازار وظيفه ما نيست. وي افزود: شرکت ملي صنايع پتروشيمي، تنها تامين خوراک را به عهده دارد که تاکنون به وظيفه خود عمل کرده و بازار در زمينه تامين مواد اوليه مشکلي ندارد. مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي ادامه داد: مشکل موجود بازار ، ناشي از مديريت تقاضا و توزيع است که ما براي تنظيم بازار در کنار وزارت صنايع قرار گرفتيم و اعلام کرديم که شرکت ملي صنايع پتروشيمي، کنترل عرضه کف بازار را با ارائه ليست اعداد و ارقام عرضه سال گذشته مي تواند به دست گيرد. نوروززاده اعلام کرد: وضع نابسامان بازار، ناشي از تقاضاي کساني است که جواز تاسيس داشتند؛ اما توليدکننده نبودند و اين افراد با اختلاف قيمت ارز، اکنون متقاضي خريد هستند. وي افزود: با توجه به شرايط بازار به وزارت صمت پيشنهاد داديم که ليست توليدکنندگاني را که از ما مواد مي خرند، پايش کند و ليست سه ماهه اول سال 96 را به عنوان مبنا قرار دهد و طبق خريد سال گذشته به آنها سهميه تعلق گيرد. همچنين براي برخي افراد که اعلام مي کنند ما تازه به توليد رسيده ايم و يا اينکه پارسال از بازار خريد مي کرديم، پيشنهاد داديم که با بازديد از کارخانه و تاييد واحد توليدي، آنها را به ليست متقاضيان اضافه کنند و يا براساس اظهارنامه مالياتي آنها محصول ارائه دهند. نوروززاده اظهار اميدواري کرد که طبق ليست جديد تهيه شده در وزارت صمت، مشکل بازار تا ماه مهر و آبان تا حدود زيادي رفع شود.
نمایشگاه ایران پلاست، فرصتی مناسب برای تعامل میان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان
مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي، اين نمايشگاه را فرصت مناسبي براي تعامل ميان توليدکنندگان و مصرف کنندگان خواند. وي گفت: از زمان آغاز به کار نمايشگاه ايران پلاست از ابتدا تا امروز، شاهد رشد حضور شرکت ها در اين نمايشگاه بوده ايم که اين نشانه رونق و حرکت رو به جلوي صنعت پتروشيمي است. مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي در ادامه درباره صادرات صنعت پتروشيمي اظهار کرد: خوشبختانه يکي از منابع خوب صادراتي، محصولات پتروشيمي است و روند رو به رشدي را در اين زمينه شاهد هستيم. وي در ادامه شرکت هاي پتروشيمي را پيشتاز عرضه ارز در کشور خواند و گفت: با دستور وزير نفت به منظور حمايت از دولت، همه واحدهاي پتروشيمي در حال عرضه ارز به سامانه «نيما» هستند.
امضای تفاهمنامه ایران و فرانسه
دومين روز نمايشگاه بين المللي ايران، شاهد امضاي تفاهمنامه همکاري ميان ايران و فرانسه بود. اتحاديه لاستيک و پلاستيک فرانسه و گروه صنعتي بارز، به منظور انتقال دانش، آموزش و طراحي تايرهاي روز، تفاهمنامه همکاري امضا کردند. دنيز ويان، مديرعامل اتحاديه لاستيک و پلاستيک فرانسه هم با ابراز اميدواري نسبت به توسعه همکاري ميان اين اتحاديه و گروه صنعتي بارز ادامه داد: با توجه به اهميت مولفه هاي زيست محيطي، اين آمادگي را داريم تا به اين گروه در بازيافت تاير کمک کنيم. پرويز اخوان، مديرعامل گروه صنعتي بارز نيز در اين مراسم با اشاره به چشم انداز فعاليت اين شرکت گفت: براساس برنامه ريزي انجام شده بنا داريم سالانه 12 محصول جديد توليد کرده و حجم صادرات خود را به 100 ميليون دلار تا افق 1404 افزايش دهيم. وي افزود: به همين منظور و پس از ماه ها مذاکره با فرانسوي ها، تصميم گرفتيم براي افزايش توان طراحي توليد تايرها مطابق با استانداردهاي روز اروپا و اخذ اين استانداردها و طراحي و توليد تايرهاي نسل جديد، تفاهمنامه همکاري امضا کنيم. مديرعامل گروه صنعتي بارز با بيان اين که با فناوري فعلي متعلق به بارز، تنها شرکتي هستيم که تاييديه استاندارد پژو فرانسه براي سايزهاي 185/65R 15 P674 OPTIDRIVE را دريافت کرده ايم، گفت: همچنين اين تاير استاندارد EMARK آلمان را نيز اخذ کرده است. لطفي، مديرعامل گروه شستا نيز در اين مراسم، با بيان اين که برگزاري نمايشگاه ها مرکز تبادل نظر و تبادل تجربيات ميان کشورها و شرکت هاست، گفت: انتظار داريم بعد از خروج آمريکا از برجام، کشورهاي عضو اتحاديه اروپا در مبادلات تجاري، توسعه تکنولوژي و انتقال تجربيات بازرگاني، کماکان ماندگار باشند. وي افزود: با توجه به گستردگي فعاليت اتحاديه لاستيک و پلاستيک فرانسه، انتظار داريم امضاي اين تفاهمنامه زمينه هاي ديگري را براي گسترش همکاري ها درحوزه هاي ديگر فراهم کند. روغني، مدير صادرات و بازرگاني گروه صنعتي بارز نيز در اين نشست، سهم گروه بارز از بازار تاير سواري در ايران را 25 درصد اعلام کرد و افزود: در سه سال اخير هر سال 10 هزار تن به ميزان توليد اين گروه اضافه شده است، ضمن اينکه فروش هم از رشد چمشگيري برخوردار بوده است. روغني از جمله اهداف اين شرکت را گسترش بازارهاي صادراتي اعلام کرد و افزود: سال گذشته نزديک به هفت ميليون دلار تاير صادر کرديم و بنا داريم امسال اين ميزان را به 12 ميليون دلار برسانيم.
تــــداوم تــــوسعه در پارس جنوبي
رويکرد عاقلانه اهميت بخشي به توسعه ميادين مشترک نفتي و گازي کشور طي 20 سال گذشته، ادبيات رشد اقتصادي کشور را معنا و مفهومي ديگر بخشيد. خلق ارزش افزوده و ثروت آفريني از منابع خدادادي هيدروکربوري همچون نفت، گاز و ميعانات گازي در اين ميادين در بازه زماني دو دهه اخير، اقتصاد کشور را دگرگون ساخت و به جرات مي توان گفت قرارگيري اين مولفه در انديشه مديريت کلان نفتي کشور، روند شکوفايي اقتصادي کشور را در مسير صعود قرار داد.
بخش قابل توجهي از اين منابع در بزرگترين مخزن گازي جهان نهفته است که بر اساس قرارگيري مرزهاي آبي با نام هاي «پارس جنوبي» و «گنبد شمالي» به دو پاره نامساوي، ميان ايران و قطر تقسيم شده است؛ اگرچه در سال هاي گذشته، كشور قطر كه سهم بيشتري از اين ميدان عظيم دارد، با اتكا به شراكت با شرکت هاي مطرح بين المللي، ساخت تأسيسات ال ان جي را دنبال كرد و در برداشت بيشتر گاز از اين مخزن مشترك به توفيقاتي دست يافت؛ اما با برنامه ريزي هاي وزارت نفت در چند سال اخير و تزريق درست منابع مالي بر اساس اولويت بندي توسعه فازهاي باقيمانده اين ميدان، صنعت نفت و گاز كشور در برداشت از منابع گازي مشترك خليج فارس موفقيت هاي بزرگي به دست آورد، به طوري كه با برداشته شدن موانع پيش رو، طرح هاي توسعه فازهاي 24گانه پارس جنوبي، يكي پس از ديگري به بهره برداري رسيد و در حال حاضر به جز فاز 11 كه قرارداد توسعه آن با شركت فرانسوي توتال متأثر از خروج آمريكا از برجام و به دنبال آن كناره گيري اين شركت قرار گرفته است، توسعه فازهاي 13، 14 و 22-24 در مراحل نهايي تكميل پروژه قرار دارند.
مطـابق بــا وعده مجريان طرح هاي در حال توسعه پارس جنوبي، پکيج دريايي اين فازها تا پايان سال جاري تکميل شده و بخش پالايشگاهي آن نيز تا پايان سال 98 به اتمام مي رسد. همچنين محمد مشکين فام، مديرعامل شرکت نفت و گاز پارس به تازگي وعده افزايش ظرفيت برداشت روزانه گاز از پارس جنوبي را داده و پيش بيني كرده است که تا پايان سال جاري، برداشت روزانه 5/3 ميليارد فوت مکعب گاز ترش از فازهاي 13، 14 و 22-24 پارس جنوبي محقق شود.
آخرين مراحل پيشرفت توسعه فاز 13
در بخش خشکي فاز 13 تاکنون دو رديف شيرين سازي پالايشگاه اين فاز به بهره برداري رسيده است که به تدريج پس از رسيدن به ظرفيت کامل در مجموع روزانه يک ميليارد فوت مکعب گاز را شيرين سازي کرده و به شبکه سراسري ارسال خواهدکرد. رديف نخست شيرين سازي گاز پالايشگاه فاز 13 که در آخرين روزهاي اسفندماه سال گذشته راه اندازي شد، در حال حاضر روزانه 9 ميليون مترمکعب گاز ترش را فرآوري مي کند و دومين رديف اين پالايشگاه نيز ابتداي خردادماه سال جاري به بهره برداري رسيد و با توليد بيش از هفت ميليون مترمکعب گاز در مدار قرار دارد.
هدف از توسعه فاز 13 پارس جنوبي توليد روزانه 56 ميليون و 600 هزار مترمکعب گاز غني، 75 هزار بشکه ميعانات گازي، 400 تن گوگرد و توليد سالانه 05/1 ميليون تن ال پي جي و يک ميليون تن اتان است.
به گفته پيام معتمد، مجري طرح توسعه فاز 13 پارس جنوبي، دو رديف ديگر فرآورش گاز شيرين اين طرح تا پايان شهريور امسال آماده بهره برداري مي شود که ظرفيت توليد گازشيرين در اين بخش را به 50 ميليون مترمکعب خواهد رساند. در مجموع پالايشگاه فاز 13 پيشرفت فيزيکي قابل توجهي را پشت سر گذاشته است. در بخش ساخت سکوهاي چهارگانه اين فاز نيز سکوي 13B تا پايان شهريورماه و عرشه هاي دريايي 13A و 13C و 13D پس از پايان مراحل ساخت آماده بارگيري و نصب در موقعيت مخزني خود مي شوند.
آخرين مراحل پيشرفت توسعه فاز 14
تکميل ساخت پالايشگاه فاز 14 با برخورداري از پيشرفت قابل قبول به انتهاي سال 98 موکول شده است. در حال حاضر همه قطعات مورد نياز اين بخش سفارش گذاري و تأمين شده و بخشي از آن به پالايشگاه فاز 14 منتقل شده است.
حميدرضا مسعودي، مجري طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبي پيش بيني کرده است که نخستين رديف شيرين سازي اين پالايشگاه در نيمه دوم سال 98 به بهره برداري برسد.
اما بخش دريايي اين فاز از پيشرفت مطلوبي برخوردار است و به گفته مجري طرح توسعه اين فاز، بخش دريايي فاز 14 پارس جنوبي تا پايان سال جاري تکميل مي شود.
سکوي 14A نخستين عرشه دريايي اين فاز که از سوي شرکت ايزوايکو در يارد صنعتي بندرعباس ساخته شد، ارديبهشت امسال نصب و راه اندازي شد و هم اکنون در مدار توليد قرار دارد.
سکوي دوم 14B طرح توسعه فاز 14 نيز در يارد ايزوايکو با پيشرفت قابل قبولي در حال ساخت است و پس از تکميل عمليات حفاري در موقعيت دريايي اين سکو، تا پايان سال جاري آماده نصب و راه اندازي خواهد شد.
عمليات نصب سکوي اقماري 14c، دومين سکوي طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبي پس از انجام مراحل ساخت، بارگيري و انتقال با موفقيت در موقعيت مخزني خود انجام شد.
سکوي اقماري 14C به وسيله شناور FLB124 روز 10 شهريورماه از يارد صنعتي صدرا (بوشهر) روانه آب هاي خليج فارس شده بود. وزن اين سازه دريايي 2200 تن است که پس از تکميل مراحل آماده سازي، روي سه پايه خود قرار گرفت.
به گفته حميدرضا مسعودي، مجري طرح توسعه فاز 14 پارس جنوبي، اين سکو با ظرفيت توليد روزانه 500 ميليون فوت مکعب معادل 14.1 ميليون مترمکعب بزودي عملياتي خواهد شد. همه عمليات ساخت، بارگيري، انتقال و نصب سکوي 14C و همچنين عمليات خط لوله، حفاري و ساخت پالايشگاه بخش خشکي اين طرح ازسوي متخصصان داخلي انجام شده است.
همچنين مراحل ساخت سکوي 14D نيز بر اساس اولويت زمان بندي در حال انجام است و همزمان با تکميل حفاري چاه هاي توسعه اي مربوط به اين عرشه، آماده بارگيري از يارد صدرا و نصب در خليج فارس مي شود.
آخرين مراحل پيشرفت توسعه فاز 22-24
فاز 22، 23 و 24 پارس جنوبي که معادل 2 فاز استاندارد از فازهاي 24گانه پارس جنوبي است، دو رويداد مهم را تا پايان شهريور امسال پيش رو دارد.
سکوي دريايي 22 اين فاز اوايل خردادماه سال جاري با موفقيت نصب شد و به گفته فرهاد ايزدجو، مجري طرح توسعه فاز 22-24 پارس جنوبي، پيش بيني مي شود با پايان عمليات حفاري در دريا، راندن لوله هاي CRA و راه اندازي از سوي تيم هاي فني ويژه، تا پايان آبان ماه 97 به بهره برداري برسد.
ساخت عرشه دريايي 24A اين فاز تا پايان شهريورماه به پايان مي رسد و آماده بارگيري از يارد صنعتي صدرا در بوشهر به سوي آبهاي خليج فارس مي شود. در ادامه تکميل بخش دريايي اين فاز و عمليات بارگيري و نصب سکوهاي باقيمانده نيز عرشه 23 و 24B در نوبت هاي بعدي قرار مي گيرند.
طرح توسعه فاز 22-24 پارس جنوبي در بخش خشکي و پالايشگاهي نيز براساس برنامه در جريان است.
اولين رديف شيرين سازي پالايشگاه اين فاز اسفند سال گذشته، راه اندازي و آماده دريافت گاز ترش از ميدان گازي پارس جنوبي شد و توليد گاز شيرين از اين واحد فرآورشي درخردادماه سال جاري آغاز شد. اولين رديف شيرين سازي پالايشگاه فاز 22-24 هم اکنون با دريافت گاز ترش از فازهاي 6، 7 و 8 پارس جنوبي، بيش از هفت ميليون مترمکعب گاز شيرين را به خط ششم سراسري گاز تزريق مي کند.
به گفته مشکين فام، مديرعامل شرکت نفت و گاز پارس رديف دوم شيرين سازي اين پالايشگاه تا پايان مردادماه آماده بهره برداري مي شود. بر اساس برنامه زمان بندي کارفرما و پيمانکاران پروژه در حال توسعه فازهاي 22-24 پارس جنوبي، هر چهار رديف شيرين سازي پالايشگاه اين فاز تا پايان سال 97 به طور کامل به بهره برداري مي رسد.
نيروگاه 500 مگاواتي سيكل تركيبي پارس جنوبي
پروژه احداث نيروگاه سيکل ترکيبي عسلويه، به عنوان نخستين طرح مكانيزم توسعه پاك (CDM) در پارس جنوبي و با هدف الحاق ايران به توافقنامه تغييرات اقليمي پاريس به سازمان ملل معرفي و در مراحل پاياني ثبت در نهاد آب و هواي سازمان ملل قرار دارد .
با تكميل نيروگاه سيكل تركيبي، بخشي از برق مورد نياز پالايشگاه هاي منطقه پارس2 شامل فازهاي 12، 13، 14، 19، 22 تا 24 و آبگير اين منطقه تامين خواهد شد.
محمدمهدي توسلي پور، مجري طرح هاي نيروگاهي و خطوط انتقال نيرو شركت نفت و گاز پارس اعلام كرد که اين طرح در حال حاضر از پيشرفت قابل قبولي برخوردار است و پيش بيني مي شود با انجام تعهدات پيمانكار، سنكرون، نخستين واحد نيروگاه سيكل تركيبي تا پايان سال جاري انجام و آماده تحويل به بهره بردار شود.
بندر صادراتي و خدماتي تمبك
عمليات احداث بندر صادراتي و خدماتي تمبك كه تنها بندر خدماتي شركت ملي نفت ايران در سايت پارس (2) خواهد بود، از فروردين سال 1393 آغاز شده و هم اكنون مطابق با برنامه زمان بندي در حال ساخت است. احداث دو پست اسکله صادرات ال پي جي هر کدام با توانايي پهلودهي به کشتي هايي با ظرفيت بارگيري 50 هزارتن گاز مايع، احداث يک پست اسکله مدرن و مکانيزه صادرات گوگرد با ظرفيت بارگيري دو هزار تن در ساعت براي شناورهاي تا پنجاه هزار تن (DWT)،احداث دو انبار ذخيره سازي گوگرد هر کدام با ظرفيت 43 هزار تن گوگرد، احداث دو موج شکن غربي (به طول 2969 متر) و شرقي (به طول 1757 متر) به صورت كيسوني و سنگريزه اي، احداث واحد 149 فازهاي پالايشگاهي 24-22 براي انتقال ال پي جي به منظور صادرات و احداث تاسيسات صنعتي TOP DECK در دستور كار اين طرح قرار دارد که با هدف صادرات فرآورده هاي توليدي ال پي جي پالايشگاه هاي گازي در حال ساخت است. همچنين مقرر است ساختمان هاي اداري و صنعتي به مساحت 2 هزار مترمربع در اين طرح احداث شود.
بندر خدماتي و صادراتي تمبك در پارس جنوبي با عمق حداکثر 35 متر، عميق ترين بندر ايران و خليج فارس به شمار مي آيد و بر اساس تعهد پيمانكار و برنامه زمان بندي مشخص شده، پيش بيني مي شود بهره برداري از پست هاي اسلكه صادرات ال پي جي تا پايان سال 97 محقق شود.
پايان کار
در حال حاضر، از مجموع 40 سکوي پيش بيني شده به منظور توسعه کامل ميدان گازي پارس جنوبي، تعداد 26 سکو شامل 252 حلقه چاه به مرحله بهره برداري رسيده اند و روزانه حدود 570 ميليون مترمکعب گاز و بيش از 500 هزار بشکه ميعانات گازي از اين ميدان عظيم توليد مي شود. با راه اندازي تمامي فازهاي ميدان پارس جنوبي انتظار مي رود، توليد از اين ميدان افزايش چشمگيري يابد، اما در اين ميان بايد توجه کرد که تکميل فازهاي پارس جنوبي به معناي پايان کار در اين ميدان عظيم مشترک نيست؛ بلکه به معناي شروع سخت تر از آغاز است. بررسي تغيير وضع و رفتار مخزن در شرايط کنوني و پيش بيني در آينده و همين طور لايه هاي ديگر پارس جنوبي از ديگر مواردي است که بايد در دستور کار قرار گيرد. همچنين انتقال گاز از ميدان هاي مجاور، به نحوي که تراز توليد پارس جنوبي، فشار گاز و حجم توليد ميعانات گازي خيلي سريع افت نکند، از ديگر اقدام هاست.
براي استاندارد سازي عمليات هاي منطقه 5 برنامه ريزي شده است گام برداشتن در مسير انتقال بهره ور
منطقه پنج عمليات انتقال گاز به عنوان يکي از گلوگاه هاي انتقال گاز کشور با 102 هزار کيلومتر مربع گستردگي، شامل استان پهناور فارس و قسمت هايي از استان هاي کهگيلويه و بويراحمد، بوشهر و يزد مي شود. عدم تناسب فعاليت هاي منطقه و پست هاي سازماني، تغيير شهر مبدا تاسيسات خاوران و صفاشهر، ممنوعيت جذب نيروي ارکان ثالث جديد و مشکلات مربوط به کمبود نيرو و پرداخت فوق العاده جنوب به کارکنان قرارداد مستقيم از چالش هاي ستاد اين منطقه به شمار مي آيد. قرارگرفتن خط لوله 16 اينچ بيد بلند شيراز در حريم شهرستان گچساران، لزوم احداث و جابه جايي محل استقرار مرکز بهره برداري شيراز، عدم کارايي مناسب شيرهاي بين راهي خطوط لوله، محدوديت هاي ديسپچينگ براي قطع يا کاهش فشار گاز نيز از جمله چالش هاي عملياتي منطقه پنج به شمار مي آيند.
مدير منطقه پنج عمليات انتقال گاز با بيان اينکه روزآمد کردن تجهيزات و نرم افزارهاي کاربردي از اولويت هاي منطقه به شمار مي آيد، ادامه مي دهد: استانداردسازي و تجهيز اتاق سرور، استاندارد سازي رک ها و اتاق هاي مخابرات در سطح منطقه، سفارش خريداري San storage و Tape و موارد مربوط به بک آپ گيري از سرورها، خريداري هاردهاي پشتيبان سرور، به روز رساني و رفع ايراد از نرم افزار بريد، به روزرساني سرورهاي منطقه، افزايش پهناي باند اينترنت، راه اندازي اينترنت وايرلس کمپ بعثت و شهرک فراشبند، به روز رساني آنتي ويروس، ارتقاي شبکه ارتباطي از حالت مودم به فيبر نوري و راديو و راه اندازي و مکانيزه کردن نرم افزار انبار تجهيزات از جمله اقدام هاي مهم بوده است.
به گفته ولي اله فرخي، اين منطقه با شرکت هاي دانش بنيان و پارک هاي علم و فناوري همکاري نزديکي دارد و طي سال هاي گذشته در زمينه هاي پوشش لوله هاي داراي نشتي يا خوردگي با استفاده از کامپوزيت، کنترل ولوهاي LBV و مانيتورينگ خط، با شرکت هاي دانش بنيان مجموعه پارک علم و فناوري همکاري داشته و در حال پيگيري است.
پژوهش در خدمت عمليات
در ادامه، سرپرست معاونت مهندسي منطقه پنج عمليات انتقال گاز درباره فعاليت هاي پژوهشي اين منطقه مي گويد: با توجه به اجراي عمليات هات تپ در کشورهاي پيشرفته، شوراي پژوهش منطقه با همکاري دانشگاه صنعتي شيراز در نظر دارد از قابليت هاي جديد اين فرآيند استفاده کند.
حبيب الله نفيسي نيا با بيان اينکه براي اجراي عمليات هات تپ بايد فشار خط را کاهش دهيم، ادامه مي دهد: در کشورهاي پيشرفته، بدون کاهش فشار خط عمليات هات تپ اجرا مي شود. اين عمليات با نرم افزار تحت پايش و کنترل قرار مي گيرد و اجراي آن به اين شکل باعث مي شود که مشکلات و تنش هايي که درباره کاهش فشار داريم، متوقف شود.
به گفته وي، هم اکنون اين طرح نهايي شده و به زودي در قالب پلن، قيمت و موارد درخواستي اعلام و پس از تاييد، اقدام به امضاي قرارداد خواهيم کرد. در قالب پروژه هاي پژوهشي درصدد هستيم چالش ها و مشکلات عملياتي منطقه را کاهش دهيم و در اين مسير از زيرساخت هاي دانشگاهي و آموزشي شيراز بهره مي گيريم.
از سوي ديگر، با پارک علم و فناوري شيراز وارد مذاکره شده ايم تا بتوانيم از ظرفيت شرکت هاي اين پارک نيز، استفاده کنيم. بسياري از شرکت هاي دانش بنيان پارک علم و فناوري شيراز، مي توانند در مسائل اجرايي به عنوان مشاور و پيمانکار با ما همکاري داشته باشند که هم اکنون در حال شناسايي اين شرکت ها هستيم.
سرپرست معاونت مهندسي منطقه پنج عمليات انتقال گاز يادآور مي شود: از ابتداي ورود به واحد مهندسي، براساس مدل SWOT، اهدافي را تعيين کرده ايم تا براساس چهار پارامتر اصلي نقاط قوت، ضعف، تهديدها و فرصت ها، بتوانيم در بازه زماني به جايگاه قابل قبول برسانيم. چارت سازماني با وسعت منطقه، حجم خطوط و تعداد ايستگاه هاي تقويت فشار گاز تناسب ندارد بااين حال با اتخاذ تمهيداتي، سعي کرده ايم از اين مشکلات عبور و در مسير انتقال پايدار گاز ،گام برداريم.
نفيسي نيا درباره استقرار ISO50001 و کاهش مصرف انرژي در منطقه مي گويد: براساس برنامه هاي تعريف شده، تامين برق مورد نياز 22 پست نگهباني از طريق انرژي هاي نو در دستور کار منطقه قرار گرفته است.
فراشبند 10 در مسير افزايش ظرفيت انتقال گاز کشور
در ادامه، معاون عمليات ايستگاه هاي منطقه پنج مي گويد: پارسال، تعميرات اساسي 20 دستگاه توربوکمپرسور و بازرسي همه دستگاه هاي ثابت از جمله اسکرابرها و کولرهاي گاز، آزمايش و بازرسي متعلقات برق و انجام تعمير و نگهداري شبکه برق ايستگاه هاي تقويت فشار براي انتقال گاز پايدار انجام شده است.
به گفته رامين نيک خلق، در زمينه تامين قطعات و تجهيزات مورد نياز منطقه، تاکنون قرارداد ساخت قطعات بليدها و نازل هاي توربين با شرکت هاي داخلي امضا شده است.
معاون عمليات ايستگاه هاي منطقه پنج با اشاره به پروژه هاي اين منطقه در مسير خودکفايي مي گويد: ساخت متعلقات ابزار دقيق و متعلقات برقي مانند کنترلر، ساخت مولدهاي ديزل و باطري شارژرها، ساخت ديفيوزر اگزوز توربين، تعمير کارت هاي الکترونيکي مورد نياز و... از جمله فعاليت هاي اين منطقه درمسير تحقق سياست هاي اقتصاد مقاومتي به شمار مي آيد.
برنامه هاي تعميراتي سال 97 به روز شد
در ادامه، معاون عمليات خطوط لوله منطقه پنج مي گويد: در قالب تعميرات اساسي سال گذشته، دو شير 56 اينچ را تعويض کرده ايم. براساس گزارش هاي پيگراني، تعميرات 15 نقطه از خط دوم سراسري و 253 سرجوش خط لوله سوم سراسري نيز انجام شده است.
به گفته ابوالفضل ظهيري، افزون بر اين، احداث دو ايستگاه حفاظت کاتديک، نصب شير خط لوله دالان، فلنچ گذاري واحدهاي فراشبند 10، پروژه اتصال خط لوله 30 اينچ سروستان به خط هشتم سراسري، انجام بيش از 20 هات تپ و پيگراني 400 کيلومتر از خطوط منطقه، از ديگر فعاليت هاي سال گذشته اين معاونت به شمار مي آيد. براي نخستين بار، سال 96، پروژه اسليوگذاري از سوي پيمانکار انجام شده است.
وي درباره برنامه هاي اين معاونت در حوزه حريم خطوط لوله مي گويد: بيشتر مشکلات حريم در محدوده شيراز، جهرم و نورآباد است که براي پيشگيري، با همکاري واحدهاي حراست و حقوقي پيش از فصل کاشت اقدام به پاکسازي محدوده تحصيل اراضي، باندهاي فعال و غير فعال خط لوله مي کنيم. در اين زمينه، چهار مورد تغيير کلاس روي خطوط 10 اينچ و 16 اينچ پتروشيمي و 6 اينچ و 10 اينچ پالايشگاه داشته ايم.
نيروي انساني، اصلي ترين سرمايه هر سازمان
در ادامه، رييس روابط عمومي منطقه پنج عمليات انتقال گاز مي گويد: فعاليت در مناطق عملياتي که انتقال دهنده درصد بالايي از انرژي مورد نياز کشور هستند، بسيار پرهيجان بوده و اين عمليات که در گستره وسيع جغرافيايي انجام مي شود، انسان را به وجد مي آورد.
به گفته مهدي دهقاني، روابط عمومي به عنوان انعکاس دهنده فعاليت هاي سازمان بايد در اين کار حساس نقشي بي بديل ايفا کند و از طرفي با همان اولويت به وظايف درون سازماني که بسيار با اهميت بوده، بپردازد. وي با اشاره به فعاليت هاي روابط عمومي در حوزه کنترل و فرهنگ سازي رعايت حريم ايمن خطوط لوله تاکيد مي کند: در بحث رعايت حريم خطوط لوله و تاسيسات و اطلاع رساني جهت پيشگيري از تجاوز به اين حرايم با اقدام هاي تبليغي و تشکيل جلسات مستمر با مسئولان استاني براي به حداقل رساندن اين تجاوزات گام برداشته مي شود که در صورت عدم پيشگيري، احتمال بروز حوادث را نيز مي تواند در بر داشته باشد. علاوه بر آن، روابط عمومي طرح هايي نظير هميار حريم در بخش مدارس روستاها و توزيع اطلاعيه ها و هشدارهاي لازم ، همکاري مطلوبي با بخش کنترل حريم دارد. رييس روابط عمومي منطقه پنج عمليات انتقال گاز با اشاره به برگزاري نظرسنجي از سوي اين واحد اعلام مي کند: نظرسنجي هاي مستمر به منزله پيام هاي عصبي سلسله اعصاب براي اطلاع يابي از ارکان قوت بخش سازمان است و در حوزه هايي نظير تکريم ارباب رجوع برون و درون سازماني، خدمات رفاهي، مراسم ها، جشن ها و گستره وسيعي از خدمات ارائه شده به صورت منظم و بر اساس استراتژي هاي تدوين شده انجام مي شود تا ميزان رضايت و موفقيت ها سنجيده شود. آخرين نظرسنجي انجام شده نيز در زمينه برگزاري جشن هاي دهه مبارک فجر در مراکز است که نشان مي دهد خوشبختانه رضايت مطلوب حاصل شده است. دهقاني با بيان اينکه روابط عمومي منطقه پنج، در حوزه هاي مختلفي موفق به کسب رتبه هاي برتر شده است، يادآور مي شود: کسب رتبه نخست جشنواره انتخاب روابط عمومي برتر صنعت نفت در سال 81، انتخاب بسيجي نمونه سال 88 در سطح بسيج ادارات، کسب رتبه دوم در نخستين جشنواره برترين هاي عمليات انتقال گاز در سال 90، کسب رتبه نخست گزارش تحليلي سامانه تجميع گزارش عملکرد روابط عمومي هاي صنعت نفت در سال 91، کسب رتبه برتر رشته برنامه ريزي در ششمين جشنواره روابط عمومي هاي برتر صنعت نفت در سال 93 و کسب رتبه غرفه برتر در نهمين نمايشگاه نفت، گاز و پتروشيمي استان فارس درسال 93، تنها بخشي از افتخارهاي اين روابط عمومي در سال هاي مختلف به شمار مي آيد. وي ادامه مي دهد: ايجاد سيستم يکپارچه ذخيره سازي و دسترسي به توليدات روابط عمومي مهمترين برنامه براي بهره مندي حداکثري از توانمندي بالاي همه کارکنان در بخش هاي مختلف و حذف رويه هاي زائد و چابک سازي سيستم است که نقش موثري در ايجاد روابط عمومي يکپارچه الکترونيک خواهد داشت.
رييس روابط عمومي منطقه پنج عمليات انتقال گاز در پايان تاکيد مي کند: اصلي ترين سرمايه هر سازمان، نيروي انساني است که اين مهم در روابط عمومي به لحاظ دخيل بودن هنر در فعاليت ها، اثري دوچندان دارد. در اين خصوص از ديرباز تاکنون سياست اصلي بر توانمندسازي کارکنان و کار گروهي قرار داشته که موفقيت هاي حاصل شده نيز از همين محل نشات گرفته است. نکته مهم ديگر، برنامه ريزي براي تسري اين انديشه به منظور به کارگيري همه افراد سازمان در فعاليت هاي گوناگون با توانمند سازي آنان است.
گزارش «مشعل» از کم وکيف چرخه سوخت در منطقه کردستان سوخت رساني در سه فصل
سعيد محمدبيگي سوخت رساني با توجه به شرايط جغرافيايي و اقليمي در هر منطقه، ماهيتي متفاوت دارد؛ به ويژه آن که آن منطقه مرزمشترکي هم با کشورهاي همسايه داشته باشد. کردستان، ازجمله استان هايي است که هم به لحاظ جغرافيايي واقليم وهم به دليل مرزمشترک با عراق، موقعيتي خاص و ويژه دارد. درسفربه کردستان، ازچگونگي سوخت رساني دراين استان بافريدون ياسمي، مديرشرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کرد ستان، گفت وگو کرده ايم. با راهنمايي ياسمي که بيش از10سال سابقه مديريت سوخت رساني در استان کردستان را به عهده دارد، بازديد از پايانه هاي مرزي باشماق و بانه و فعاليت هاي سوخت رساني در اين مناطق نيز در دستورکار قرار مي گيرد. گزارش پيش رو درسه فصل تنظيم شده است: فصل نخست آن به فعاليت هاي سوخت رساني درمنطقه کردستان، فصل دوم به کم وکيف سوخت رساني در پايانه هاي مرزي اين استان و فصل سوم نيز به گفت وگو با کارکنان اختصاص دارد.
فصل نخست: گفت وگو با مديرشرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان
ياسمي را از قبل مي شناسم. اين دومين باري است که ظرف سه سال گذشته با وي گفت وگو مي کنم. اهل کرمانشاه است. با بيش ازسه دهه فعاليت درصنعت نفت که تجربه اي ارزشمند به شمارمي آيد. کردستان را خوب مي شناسد واين شناخت به سابقه 10 ساله فعاليتش در اين استان برمي گردد. باوجود مشغله فراوان که ماهيت کاراوست، دردفترکارش پذيرايمان مي شود.
نخست از کردستان و موقعيت ويژه آن با توجه به داشتن مرزمشترک با کشور عراق بگوييد.
کردستان، استاني سردسير درغرب کشور است که ازشمال به استان هاي آذربايجان غربي و زنجان، ازشرق به همدان و ازجنوب به کرمانشاه محدود مي شود. ويژگي خاص اين استان وجود230 کيلومتر(آبي-خاکي)مشترک با کشور عراق است؛ بنابراين، سردسيربودن ومرزمشترک رامي توان دو عامل مهم براي اين منطقه برشمرد؛ عواملي که سوخت رساني نيزمتاثر از آنهاست و از آنجا که به نوعي با اقتصاد و معيشت ساکنان اين استان غربي گره خورده، حساسيت بالايي را براي آن ايجاد کرده است. اين استان درانتهاي خط لوله گاز قرارگرفته است و وجود جاده هاي سخت گذر و پيچ در پيچ به ويژه درارتفاعات سوخت رساني را به ويژه درفصل زمستان با اهميت مي کند. همه آنچه گفته شد براي اين است که تامين و توزيع سوخت درچنين استاني با چنين ويژگي هايي، به برنامه ريزي دقيق نياز دارد و اين مهم با پشتيباني ستاد وتلاش همه جانبه همکارانم درمجموعه شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان انجام مي شود.
گازرساني و توسعه اين شبکه تاچه حد توانسته است از حجم فعاليت هاي شما درحوزه توزيع سوخت مايع بکاهد؟
خوشبختانه با فعاليت هايي که دراين حوزه انجام شده است، بخش گسترده اي از استان کردستان زيرپوشش شبکه گاز قرار گرفته اند و طبيعي است اين حجم گازرساني، بر توزيع سوخت تاثير بگذارد، البته آن را متوقف نمي کند، زيرا دراستان کردستان نقاط سخت گذري وجود دارد که براي پخت و پز وگرمايش هنوز نيازمند سوخت مايع هستند، همچنين نيروگاه ها و صنايع عمده به ويژه درفصول سرد سال که تامين گازبخش خانگي دراولويت قرارمي گيرد، به سوخت مايع نياز دارند. باتوجه به تسهيلات مالي هم دولت ازچند سال قبل براي توسعه گازرساني دربخش صنعتي قائل شده، حذف سوخت مايع و گازرساني در اين بخش شتاب بيشتري به خود گرفته است، به طوري که هم اکنون 70درصد واحدهاي مرغداري استان کرستان گازطبيعي را جايگزين سوخت مايع کرده اند و اين گام مثبتي درجهت آزاد سازي سوخت و صادرات آن به شمار مي آيد. فعاليت هاي گازرساني و سوخت رساني مانند دو باز و عمل مي کنند و هريک جايگاه خود را دارند.
هم مرز بودن با کشور عراق رايک «ويژگي» خوانديد، دراين مورد توضيح بيشتري مي دهيد؟
همان طورکه پيش تراشاره شد، استان کردستان ازسمت غرب با کشور عراق همسايه است؛ همسايه اي با230کيلومتر مرز مشترک که حساسيت خود را دارد؛ به اين معنا که بايد مراقبت هاي خاصي بود تا از خروج خارج ازشبکه رسمي سوخت و ايجاد پديده «قاچاق» پيشگيري وجلوگيري شود. افراد سود جوهميشه مترصد فرصت هستند که از برخي عوامل مانند اختلاف قيمت در اين سو وآن سوي مرز استفاده کنند و سودي سرشار روانه جيب هاي خود سازند. باشماق درمريوان وسيران بند دربانه، پايانه هاي عرضه سوخت شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي هستند که عوامل سودجود در آنها تلاش مي کنند سوخت مايع (نفت گاز- نفت سفيد) را به آن سوي مرز هدايت کنند، اما هوشياري وتعامل تنگانگ عوامل نظارتي داخل مجموعه (شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان) وبيرون ازمجموعه (هنگ مرزي، نيروي انتظامي و. . . ) فعاليت اين دسته ازافراد سوجود را ابتر کرده به طوري که قاچاق فرآورده هاي نفتي دراين منطقه به کمترين حد رسيده است. وظيفه شرکت ملي پخش دراين منطقه، توزيع مطلوب و بدون وقفه سوخت است چه در داخل شهرها و روستاهايي که نيازمند آن هستند وچه درپايانه هاي مرزي که موضوع مرزمشترک با کشورهمسايه وجود دارد. اين يک تکليف است که بايد به درستي انجام شود.
چه راهکارهايي به کار گرفته ايد تا قاچاق سوخت دراستان کردستان کاهش يابد؟
اختلاف آشکار قيمت، يکي ازعوامل مهم و به عبارتي جذابيت اصلي در پديده قاچاق سوخت است که اگر اين جذابيت نباشد، سود آوري نيزازميان مي رود. براي رسيدن به اين هدف راهکارهاي مختلفي ازجمله «منطقه اي کردن سهميه سوخت درحوزه حمل ونقل» برنامه ريزي شده وشرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان به عنوان نخستين منطقه درميان 37 منطقه آن را اجرا کرده است.
درباره «منطقه اي کردن سهميه سوخت» توضيح بيشتري مي دهيد؟
شرايط جغرافيايي استان کردستان، وجود مرز مشترک با کشور عراق و نبود سوخت در جايگاه هاي اين کشور (به ويژه اقليم کردستان عراق) عواملي هستند که سيستم توزيع بنزين شهرستان هاي ياد شده را متاثر از خود مي ساخت؛ ازاين رو با توجه به بررسي هاي ميداني، نحوه ميزان دريافت سوخت وسايل نقليه وافزايش غيرمنطقي مصرف بنزين درشهرستان هاي بانه ومريوان، طرح «منطقه اي کردن سهميه سوخت» درجايگاه هاي اين دو ناحيه اجرا و موجب شد مصرف سوخت دراين شهرهاي مرزي چرخه منطقي پيدا کند. سهميه بندي سوخت درحوزه هاي کشاورزي وصنعت نيزانجام شد؛ به طوري که مثلا درحوزه صنعت باسهميه بندي سوخت و منطقي شدن آن، دوره زماني جوجه ريزي از 60 روز به 51 روز کاهش يافت.
درباره راهکارهاي کاهش قاچاق سوخت مي گفتيد، لطفا ادامه دهيد؟
احياي صادرات نفتگاز يا گازوئيل در قالب برگزاري مزايده و فروش آن به تعاوني مرزنشينان، يکي ديگرازراهکارهايي است که با اجراي آن تلاش شده است تاعلاوه بر ايجاد فضاي سالم اشتغال براي مرزنشينان، جذابيت وکشش قيمتي سوخت تا آنجا کاهش يابد که جاذبه اي براي قاچاق فرآورده هاي نفتي باقي نماند. مزايده فروش مرزي به تعاوني مرزنشينان براي نخستين بار، بنابر پيشنهاد شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان به کارگروه سوخت استان درمنطقه کردستان اجراشده است واين شيوه (فروش سوخت به روش مزايده) هم اکنون نيزدرديگر مناطق مرزي کشور اجرا مي شود.
نکته مهم درباره اين است که مزايده فروش سوخت فقط منحصر به کارگزار و تعاوني مرزنشينان بومي استان است.
اين روش فروش سوخت چه نفعي براي مرزنشينان دارد؟
حسن انجام اين کاراين است که درآمد حاصل از فروش سوخت به روش مزايده به تعاوني مرزنشيان، به حساب مرزنشينان واريز مي شود؛ به طوري که درمزايده اخير، 80ميليون ليترفرآورده نفتي به تعاوني مرز نشينان تحويل و تعاوني مرزنشينان نيز سود حاصل از فروش آن را (يک ميليون و 118هزارتومان براي هر خانوارساکن در شعاع 20 کيلومتري مرزکردستان عراق) از طريق بانک عامل به حساب 18هزار و 103 خانوارواريز کرده است. اين روال که ضمن کاهش چشمگيرقاچاق سوخت وافزايش امنيت نوار مرزي، به معيشت مرزنشينان نيزکمک کرده است، باشدت وحدت بيشتري ادامه خواهد يافت.
همکاري شما باديگرسازمان ها ومتوليان مبارزه باقاچاق سوخت چگونه است؟
بدون ترديد مبارزه با چنين پديده اي نيازمند همکاري سازمان ها و دستگاه هاي متولي است. شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي اگرچه مسئوليت مستقيمي در مبارزه با قاچاق سوخت ندارد، اما به لحاظ وظيفه ذاتي خود با دستگاه ها وسازمان هاي متولي، تعامل وهماهنگي خوبي دارد. انجام گشت هاي مشترک باهماهنگي دستگاه هاي ذيربط و کميسيون مبارزه باقاچاق، موجب شده است فعاليت خاطيان درمنطقه به کمترين ممکن برسد ودرسايه اين همکاري ها شرايط خوبي درحوزه پيشگيري از قاچاق سوخت برقرار شده است.
به تازگي يکسان سازي قيمت سوخت را با هدف پيشگيري از قاچاق سوخت پياده سازي کرده ايد، فرايند اين کار چگونه است؟
کردستان، کرمانشاه، مياندوآب و اروميه، مناطقي هستند که با کشور عراق مرز مشترک دارند و
از آنجا که وجود نرخ هاي مختلف فروش مرزي در پايانه هاي مرزي و بازارچه هاي مرزي آنها مشکلات عديده اي را در داخل و خارج مرز ايجاد مي کرد، يکسان سازي نرخ فروش مرزي به عنوان راهکاري براي حل اين مشکل در نظر گرفته شد. بنابراين طرح، هرچهارمنطقه به دليل همجواري با مرزعراق، فرآورده هاي نفتي را بانرخي يکسان (براساس اعلام و ابلاغ کارگروه نرخ فروش مرزي) عرضه خواهند کرد و اين راهکار مي تواند درکاهش تحلفات احتمالي و قاچاق سوخت تاثير بسزايي داشته باشد.
پيشنهاد ديگري هم براي کاهش قاچاق سوخت و تخلفات ناشي از آن داريد؟
درکنار فعاليت هايي که هم اکنون انجام مي شود، پيشنهاد ديگري نيز وجود دارد که مي تواند به سلامت هرچه بيشتر چرخه توزيع و کاهش تخلفات دراين کمک بسزايي کند وغيرفعال کردن کارت سوخت کاميون هاي ايراني خروجي از مرز و فعال کردن آنها پس از بازگشت به کشور است. اين مهم مانع ازآن مي شود که کارت سوخت وسيله نقليه مزبور را فرد ديگري استفاده کند. افزايش صادرات مرزي نيز مي تواند عامل و راهکار ديگري باشد که علاوه برافزايش انگيزه درکارگزاران وتعاوني مرزنشينان، سد راهي براي قاچاق سوخت باشد. يک پيشنهاد ديگر اين است که تمهيدي در نظر گرفته شود تا بتوان به نيازسوخت شهروند آن سوي مرز، درحد متعارف و با نرخ شناور مرزي پاسخ داد. اين مهم مي تواند در پيشگيري از قاچاق سوخت موثر باشد که البته نيازمند سازکاري دقيق است. پيشنهاد آخرهم اين است که بتوان درآن سوي مرز ايران و درخاک عراق، جايگاهي داشت و سوخت را با نرخ شناورمرزي، به کاميون هاي ترانزيت وترانشيب عرضه کرد. اين پيشنهادها نيازمند بررسي درمديريت بازرگاني و تامين و توزيع شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي است که در صورت صلاحديد براي بررسي بيشتر و تصميم گيري به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز انتقال داده مي شود.
اجازه دهيد برگرديم به موضوع تامين سوخت وتوزيع آن درمنطقه کردستان، دراين باره چه توضيحي داريد؟
بنزين، نفت سفيد، نفت کوره، نفت گاز، ال پي جي، فرآورده هايي هستند که دراين منطقه توزيع مي شود. وجود 230 دستگاه نفتکش جاده پيما و بهره گيري ازاين ناوگان موجب شده است تا 70درصد انواع فرآورده هاي نفتي ازاين طريق و بقيه تامين سوخت نيز به وسيله خطوط لوله موجود متصل به انبارهاي نفت انجام شود.
سوخت رساني در پايانه هاي مرزي چگونه انجام مي شود؟
در مرزباشماق مريوان که نقطه صفر مرزي است، سه جايگاه عرضه سوخت که دوباب سياراست و در مرز سيران بند نيزيک جايگاه سيار فعاليت مي کنند تاسوخت مورد نيازکاميون هاي عبوري (ترانزيت)و ترانشيب ازاين مرزها را به قيمت مصوب تعيين شده ازسوي شوراي نرخ گذاري استان عرضه کنند.
منظور از ترانشيب چيست؟
منظورکاميون هايي است که وارد خاک ايران مي شوند و امکان سوختگيري براي آنها درمرز با نرخ مصوب اعلامي ازسوي کارگروه سوخت استان فراهم شده است. اين کاميون ها پشت به پشت کاميون هاي ايراني مي ايستند و بارکاميون ايراني را درمرز تخليه و به سوي (عراق) حمل مي کنند. سوخت رساني به کاميون هاي ترانزيت و ترانشيب به شيوه هايي همچون باک پر(فول باک) و ديپ زني ديجيتال (اندازه گيري سوخت موجود درباک بادستگاه) انجام مي شود. دراين روش ها، قيمت سوخت با توجه به در نظر گرفتن قيمت آن در سوي ديگرمرز، بنابراعلام شوراي نرخ گذاري سوخت استان، محاسبه، دريافت و به خزانه دولت واريز مي شود. اين روش هاي عرضه سوخت موجب شده است تا از قاچاق فرآورده هاي نفتي درپايانه هاي مرزي استان کردستان به نحو مطلوبي پيشگيري شود.
استان کردستان به لحاظ کشاورزي به ويژه کشت گندم وتوت فرنگي زبانزد است، سوخت ادوات کشاورزي براي جلوگيري ازمصرف غير واقعي آن چگونه تامين مي شود؟
مصرف سوخت واقعي دراين حوزه نيز، يکي ديگرازمواردي است که مورد توجه قرار دارد. توجه ازآن جهت که سوخت درچرخه واقعي خود قرار گيرد و ازقاچاق آن جلوگيري شود. براي اين کار نيز راهکاري در نظر گرفته شده و آن تخصيص سوخت به ادوات کشاورزي براساس سطح زمين زيرکشت است. جهاد کشاورزي استان مکلف است سوخت موردنيازبخش کشاورزي را براساس فرمول يادشده به شرکت ملي پخش اعلام کند تا سهميه سوخت ادوات کشاورزي بنابردرخواست وزارت جهاد کشاورزي تخصيص داده شود. اين مهم موجب شده است مصرف سوخت دربخش کشاورزي نيز واقعي باشد و ازعرضه خارج از شبکه رسمي توزيع جلوگيري شود. آمارها نشان مي دهد درنيمه نخست امسال نه افزايش مصرفي درحوزه تخصيص سوخت به بخش کشاورزي ايجاد شده ونه کاهش مصرفي؛ به عبارتي مصرف سوخت واقعي و براساس سطح زمين زيرکشت انجام شده است.
تجربه توزيع نفت سفيد به روش الکترونيکي (اي تي ام) را داشته ايم و موفق هم بوده است؛ به طوري که هم اکنون بيش از 23 هزارمشترک سهميه نفت سفيد خود را با اين روش دريافت مي کنند. هم اکنون نيزبه دنبال آن هستيم که اين تجربه موفق(توزيع الکترونيک نفت گاز) را به عنوان نخستين منطقه درحوزه تخصيص سوخت به ادوات کشاورزي پياده کنيم.
صحبت ازنفت سفيد و توزيع آن شد. ورود به نيمه دوم سال وسرد شدن تدريجي هوا، اهميت اين فرآورده رابه ويژه درمناطق سخت گذر و کوهستاني و فاقد گاز دوچندان مي سازد. در اين باره چه اقدام هايي انجام شده است تامردم فصول سرد سال را بدون مشکل سپري کنند؟
پيش تر نيزاشاره شد که استان کردستان درانتهاي شبکه خطوط انتقال گاز قرار دارد واين موضوع نيازمند آن است که تمهيداتي قبل از آغاز فصل سرما در نظر گرفته شود. با توجه به کوهستاني بودن منطقه کردستان و سخت گذر بودن جاده هاي مواصلاتي آن به ويژه درفصل زمستان، تلاش مي شود توزيع نفت سفيد ازطريق فروشندگي هاي روستايي مستقردرمناطق مرتفع وکوهستاني، پيش ازشروع دوره سرما انجام شود. بيش از60 نازل سيار آماده به کاراست تا درصورت ضرورت (افت فشار يا قطع احتمالي گاز) روي تانکرهاي سيارنصب و از آنها براي توزيع نفت سفيد استفاده شود. در مجموع بايد بگويم هيچ نگراني ازاين بابت وجود ندارد چون پيش از شروع دوره سرما، ذخيره سازي مناسبي دراين حوزه انجام مي شود.
ارائه خدمات مطلوب درجايگاه هاي عرضه سوخت نيز، يکي ازمطالبات مهم شهروندان است. براي پاسخ گويي به اين مهم چه کرده ايد؟
مجاري عرضه بنزين، حکم ويتريني را دارند که بايد چيدماني زيبا داشته باشند؛ درعين حال مراجعان به آن نيز بايد شاهد برخوردي مطلوب و سوخت رساني ايمن در آن باشند. براي ارزيابي يک جايگاه عرضه سوخت، شاخص هايي دربخش هاي مختلف ازجمله ايمني، سلامت تجهيزات، نصب دوربين مدار بسته نماسازي، محوطه سازي، برخورد مطلوب کارکنان بامراجعان به جايگاه و ...) در نظرگرفته مي شود و برهمين اساس، بازديد ازآنها نيزدرمقاطع زماني مختلف به وسيله گروه هاي بازرسي انجام مي شود. شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ضمن تامين به موقع سوخت مورد نيازجايگاه ها براي عرضه به مردم، پايش دقيق ومستمر آنها را نيزبا جديت پيگيري مي کند تا ازهرگونه تخلف احتمالي جلوگيري شود.
روابط عمومي نيز دراين زمينه بنابرمسئوليتي که درحوزه اطلاع رساني و تبليغات به عهده دارد، با انجام فعاليت هاي فرهنگي-تبليغي، در ارائه خدمات مطلوب به شهروندان و مسافران نقش آفرين ظاهر شده است.
کردستان يکي از مناطق هم مرز با کشورعراق است و همه ساله شماري زائر به ويژه در موسم اربعين براي زيارت به کربلاي معلي مشرف مي شوند، براي اين مهم چه تمهيداتي در نظر گرفته شده است؟
باتوجه به اين که همه ساله در ايام اربعين حسيني، زائراني از استان هاي آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي، اردبيل، گيلان و زنجان از مسير بيجار و سقز وارد سنندج مي شوند و از طريق کرمانشاه و ايلام خود را به کربلا مي رسانند، شرکت پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان نيز آمادگي هايي را براي تامين و توزيع مناسب سوخت خودروها در نظر مي گيرد تا زائران امام حسين(ع) مشکلي از اين نظر نداشته باشند. هم اکنون نيز تعدادي جايگاه عرضه سوخت وگروه هاي نظارتي مشخص شده اند تا در اين ايام (اربعين حسيني) به نحو مطلوبي ارائه خدمات کنند. درکنارآمادگي جايگاه هاي استان و جايگاه هاي مشخص شده براي خدمات رساني درايام اربعين، دوباب جايگاه سيار نيز پيش بيني شده است که در صورت نياز از آنها نيز استفاده خواهد شد. به جزموارد پيش گفته، 60نازل سيارکه هم اکنون درانبارهاي نفت موجود است و در صورت بروز حوادث غيرمترقبه ازآنها استفاده مي شود، آماده است تا درصورت لزوم با متصل کردن آنها به نفتکش هاي جاده پيما (با رعايت مسائل ايمني) در اربعين حسيني از آنها استفاده شود.
طبيعت زيباي کردستان وجاذبه هاي گردشگري آن، همچنين وجود بازارچه هاي مرزي مثل بانه ومريوان، سوخت رساني رابه ويژه درموسمي مانند تعطيلات نوروز و تابستان متفاوت مي سازد، تامين و توزيع سوخت در چنين موسمي راچگونه مديريت مي کنيد؟
به نکته خوبي اشاره کرديد. استان کردستان جاذبه هاي گردشگري زيبايي دارد مانند تفرجگاه «آبيدر» در شهرستان سنندج، «خانه کرد» درهمين شهرستان، درياچه زريوار در شهرستان مريوان و رودخانه هايي که در نقاط مختلف اين استان جاري هستند. همچنين بازارچه هاي مرزي بانه و مريوان که قطب هاي اقتصادي استان کردستان به شمار مي آيند. اين ها و ده ها جاذبه طبيعي ديگرگردشگران عاشق طبيعت رابه اين استان مي کشاند. بنابراين، کردستان را مي توان منطقه اي گردشگرپذير دانست که تامين سوخت از اين منظر نيزدرآن مهم است. پيش تر نيز اشاره شد، تامين و توزيع سوخت در چنين استاني باچنين ويژگي هايي، برنامه ريزي دقيق و تلاشي منسجم را مي طلبد، اين برنامه ريزي بنابه تجربه وتلاش مجموعه همکاران نه تنها درموسمي مانند نوروز و تابستان بلکه درتمام ايام سال انجام مي شود تا مسافراني که به اين ديار سفرمي کنند، دغدغه اي براي تامين سوخت خود نداشته باشند. اين برنامه ريزي درحوزه سوخت رساني هوايي نيز انجام مي شود تا مسافراني که با هواپيما به استان کردستان سفر مي کنند، مشکلي از اين بابت نداشته باشند.
در آخر نکته ديگري هم هست که بخواهيد به آن اشاره کنيد؟
مطلب خاصي نيست جز اين که همه فعاليت هايي که به آنها اشاره شد، تنها با يک هميت گروهي امکان پذير است. فعاليت هاي که روز و شب يا تعطيل و غيرتعطيل نمي شناسد و يک روحيه همدلي و بسيجي را مي طلبد که خوشبختانه درشرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان همچون ديگر مناطق حاکم است. صحبت با ياسمي، طولاني شد جز اين هم انتظار نبود؛ چون فعاليت هاي شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران که منطقه کردستان نيزبخشي از آن به شمار مي رود، گسترده است. طبق برنامه قرار بر اين بود به منظورادامه تهيه گزارش، سپيده صبح روز بعد به مرز باشماق عزيمت کنيم و ياسمي سفارش هاي لازم را کرد سفارش هايي در باب هماهنگي و احتياط جاده اي ...
فصل دوم: باشماق، پايانه اي براي همه فصول
هوا هنوز تاريک و سنندج تقريبا درخواب است. ديري نمي پايد که يداله زندي رئيس روابط عمومي شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي منطقه کردستان به همراه محمد صاعدي (راننده شرکت) از راه مي رسند و بي معطلي جاده مريوان، پيش رويمان قرار مي گيرد.
دقايقي درسکوت مي گذرد و زندي که خود اهل اين استان است، سکوت را مي شکند و مي گويد:جاده سنندج- مريوان را بارها طي کرده است؛ هر بار به دليلي..
اوادامه مي دهد: کار در روابط عمومي سخت است به خصوص درچنين نقاطي که حساسيت هاي خود را دارد.اماعشق به کارسختي ها را کم رنگ و گاه بي رنگ مي سازد.
خنکاي صبح، آرام بخش است و نسيم صبحگاهي پوستت را نوازش مي دهد. راه طولاني و تقريبا 300 کيلومتر است. جاده اي پيچ در پيچ که با بالا آمدن خورشيد زيبايي اش دو چندان مي شود. يکباره خودروها درآن قطار مي شوند و اندکي بعد دوباره آرام مي گيرد. اين خاصيت جاده است. مقصد معلوم است، باشماق که با سنندج به لحاظ زماني سه ساعت فاصله دارد. مرزي مشترک با عراق که در آن سويش سليمانيه است. صاعدي پيش مي راند، جاده راخوب مي شناسد مي گويد11سالي مي شود که راه جاده را در پيش گرفته است.
او که از درد پا رنج مي برد مي گويد: رانندگي شغلي است که وهله اول ساده به نظر مي رسد اما خيلي انرژي بر است چون در طول مسير همه حواست بايد جمع جاده باشد.
ساعت ازپي ساعت گذشته وخورشيد هم بالا وبالاترآمده است. تا باشماق درشهرستان مريوان، راهي نمانده است. تنهايک توقف کوتاه براي صرف صبحانه درکنار گذرجاده اي که نسيمي خنک روحت را جلا مي دهد و ساعتي بعد باشماق. وقتي نامي ازمريوان به ميان مي آيد، درياچه زيباي زريوار به ذهن متبادر مي شود، اما باشماق راشايد کمترکسي بشناسدجز رانندگاني که در مسيرآن تردد و محموله هاي تجاري به کشورعراق را حمل مي کنند. باشماق، بازارچه مرزي است درجوار روستايي به همين نام که در 17 کيلومتري غرب شهرستان مريوان قراردارد. سوخت گيري خودروها درمرزهاي کشورکه غالب آنها کاميون هاي و تريلرهاي حامل محموله هاي تجاري براي صادرات به آن سوي مرزهستند، خود داستاني است باپيچيدگي هاي خاص که شامل مرز باشماق نيز مي شود. دراين باره حسن دليرکانسبي که متصدي عمليات ناحيه مريوان است، توضيحاتي ارائه کرد، توضيحاتي کمي وکيفي ازجنس سوختگيري در پايانه مرزي باشماق.
از چگونگي سوخت گيري در پايانه مرزي باشماق بگوييد؟
اين پايانه مرزي محل عبور کاميون ها و تريلرهايي است که کالاهاي تجاري را به سمت عراق حمل مي کنند( کاميون هاي ترانزيت) همينطور محلي است که درآن کاميون هاي عراقي کالاي تجاري حمل شده تااين پايانه راتحويل مي گيرند؛ بي آن که وارد خاک کشور ما شوند. ( کاميون ها و تريلرهاي ترانشيب)
براي کاميون ها و تريلرهاي ترازيت درمرز باشماق جايگاهي تعبيه شده است که سوخت گيري را انجام دهند. نکته مهم درسوختگيري آنها نوع محاسبه سوخت دريافتي است. وقتي کاميون يا تريلي که عازم خاک عراق است و براي سوخت گيري وارد جايگاه مي شود، بايد فرآيندي را طي کند به اين ترتيب که در وهله نخست باک آن به وسيله ديپ ديجيتال اندازه گيري و ليتراژسوخت موجود در باک مشخص مي شود. بامشخص شدن موجودي باک، مقدارسوخت دريافتي بانرخ اعلامي از سوي کميسيون استانداري محاسبه و به وسيله دستگاه کارت خوان از راننده دريافت و با برگه تسويه حساب از جايگاه خارج مي شود. اين برگه تسويه حساب، سندي است که راننده با ارائه آن به عوامل شرکت ملي پخش مستقر درنقطه صفر مرزي (مرز باشماق) مي تواند از مرز خارج شود. درفرايند سوخت گيري دومرحله پايش سوخت انجام مي شود. يکي زماني که کاميون وارد جايگاه مي شود و ديگري زماني است که از مرز خارج مي شود. با توجه به حضور برخي افراد سودجو درمرز، کنترل نهايي نيزبه وسيله ناظران مستقر در مرزباشماق که باجايگاه نزديک به 500متر فاصله دارد، انجام مي شود. اگر راننده اي تخلف کرده و مقدار سوخت اندازه گيري شده در جايگاه با مقدار سوخت خروجي ازمرز همخواني نداشته باشد، جريمه وکارت سوخت فرد متخلف نيز به مدت يک ماه و حداکثر دو ماه باطل مي شود.
کنترل و پايش سوخت براي کاميون ها زمان بر است؟
با توجه استفاده ازديپ هاي ديجيتالي براي اندازه گيري مقدار سوخت داخل باک کاميون ها، زمان سوخت گيري يک کاميون از لحظه ورود به جايگاه تا لحظه خروج آن خيلي کوتاه است. تراشه الکترونيکي موسوم به «تگ» که مشخصاتي نظير شماره پلاک کاميون، اندازه باک مربوط به خودرو درآن ثبت شده است، در اختيار راننده قراردارد که با ارائه آن به دفترجايگاه و رويت مشخصات کاميون توسط متصدي دفتر جايگاه، محاسبه وجه سوخت درکسري ازثانيه انجام، برگه تسويه حساب صادر و به راننده ارائه مي شود.
سوختگيري براي کاميون ها و تريلرهاي ترانشيب چگونه است؟
وقتي کاميون هاي حامل کالا به مرز مي رسند، کالاي خود را درمحوطه ترانشيب منت به صورت پشت به پشت درکاميون عراقي تخليه مي کنند. دراين روش صادرات کالا، کاميون عراقي در نقطه مرزي کالا را تحويل مي گيرد و وارد خاک ايران نمي شود.
درمحوطه ترانشيب منت يک جايگاه سيارمستقر است که سوخت کاميون هاي عراقي را به نرخ شناور اعلامي ازسوي استانداري دراختيار آنها قرار دهد.
درسوخت گيري کاميون هاي ترانشيب، کاميون هاي عراقي بايد باهرمقدار سوختي که وارد خاک ايران مي شوند با همان مقدار سوخت خارج شوند؛ مگراين که ازجايگاه ايران با تعرفه نرخ شناورسوختگيري کرده ومدارک آن موجود نيزباشد. اگرسوخت باک آن در لحظه خروج با زمان ورود به محوطه «ترانشيب منت» همخواني نداشته باشد، به معناي تخلف است و در اين صورت، سوخت مازاد به هرمقدارکه باشد براساس نرخ مصوب شناورمحاسبه و مابه التفاوت وجه به عنوان جريمه از راننده دريافت مي شود.
در پايانه مرزي باشماق چند جايگاه سوخت فعاليت مي کند؟
دراين نقطه مرزي سه جايگاه(يک باب ثابت و دو باب سيار) با 15 نازل سوختگيري کاميون ها را انجام مي دهند. روزانه به طورميانگين 300 تا 400 دستگاه کاميون ترانزيت دراين پايانه مرزي سوخت گيري مي کنند و سوخت با نرخ شناوربه کاميون هاي ترانشيب عراقي عرضه و مبالغ دريافتي به خزانه دولت واريز مي شود.
همکاري شما با مجموعه هايي چون هنگ مرزي يا گمرک چگونه است؟
گمرک، نقطه ورودوخروج است؛ بنابراين به منظورسهولت در کار و جلوگيري از ازدحام، همکاري خوبي بايد ميان دستگاه هاي مستقر درمرز وجود داشته باشد وخوشبختانه اين تعامل وجود دارد. در زمينه پايش هاي کنترلي نيزميان کارکنان شرکت ملي پخش فرآورده هاي نفتي مستقردرمرزباشماق باهنگ مرزي وديگر دستگاه هاي نظارتي همکاري خوبي وجود دارد.
درپايان اگر سخني داريد، بيان بفرماييد؟
کار درمناطق مرزي سخت است به ويژه آن که اگر کمبود نيرو در آن وجود داشته باشد. شمار نفراتي هم اکنون در مرز باشماق در مجموعه شرکت ملي پخش با دل و جان کار مي کنند، کافي نيست و انتظار مي رود از نظر تامين نيروي انساني توجه بيشتري شود.
فصل سوم: گپي با کارکنان پايانه سوخت مرزي باشماق
کارکنان منطقه مرزي باشماق سربازان ناپيدايي درچرخه سوخت گيري در اين منطقه از کشور هستند که نبايد آنها را ناديده گرفت.
کار در اين نقاط سخت است و طاقت فرسا، سرما و گرما نمي شناسد. نکته اي که بهاءالدين شکراني که در اتاقکي تعبيه شده در مرز به فعاليت مشغول است، به آن اشاره دارد.
شکراني، مسئول دفتر بخش کاميون هاي ترانشيب مرز باشماق است و با لباسي که نورآفتاب رنگ و رويش را همچون چهره اش، برده است کار مي کند تا روزي اهل و عيال را فراهم کند.
اوهم ازنحوه فعاليتش درحوزه مسئوليتي خود درمرز مي گويد، تقريبا همان مطالبي که کانسبي متصدي عمليات ناحيه مريوان گفته بود. شکراني 37 ساله مانند خيلي از هم سن و سال هاي خود دوست دارد موقعيتي بهتر داشته باشد اما باز زبان به شکر مي گشايد و مي گويد: هزينه هاي زندگي بالاست، بايد ساخت.
گزارش «مشعل» از بيمارستان نفت تهران اورژانس ويترين بيمارستان
سميه راهپيما- اين جمله را بارها شنيده ايم: «حادثه هيچگاه خبر نمي کند»؛ اما با اقدام هاي سريع و به موقع، مي توان از آثار جبران ناپذير آن جلوگيري کرد. در اين ميان اورژانس، يکي از بخش هايي است که در کاهش اين آثار، نقشي بسيار مهم و حياتي به عهده دارد؛ زيرا ثانيه هاي اوليه بعد از حادثه، در نجات جان بيمار تعيين کننده هستند و آن قدر اهميت دارند که به آن «ثانيه هاي طلايي» گفته مي شود. پزشک بايد در مدت يک دقيقه، بيماري را تشخيص و اقدام به مداوا کند، از اين رو مي توان گفت که واحد اورژانس، يکي از مهم ترين قسمت هاي يک بيمارستان است که همواره استرس هايي را براي کارکنان آن به همراه دارد. بنابراين بايد مديريت استرس داشته باشند تا بتوانند در شرايط بحراني، بهترين تصميم را براي نجات جان بيمار بگيرند. به دليل اهميت اين موضوع، هفته نامه «مشعل»، روز اورژانس را بهانه اي دانست تا به بخش اورژانس بيمارستان نفت تهران برود و از اقدام هايي که در اين بخش انجام مي شود، گزارشي تهيه کند.
«واحد اورژانس بيمارستان نفت تهران در 24 ساعت شبانه روز با امکانات لازم، پاسخگوي نياز درماني خانواده صنعت نفت است و با حضور پزشکان متخصص مقيم داخلي، جراحي، اطفال، زنان، بيهوشي و اورژانس، از دقت در تشخيص و درمان، کيفيت خدمات رساني و نتيجه گيري مطلوب و همچنين خدمات رساني سريع برخوردار است که در مقايسه با بيمارستان هاي غيردانشگاهي سراسر تهران، بيمارستاني با اين تعداد پزشک مقيم و آماده خدمات دهي در اورژانس وجود ندارد.» اين بخشي از صحبت هاي علي شاه آبادي، رئيس اورژانس بيمارستان نفت تهران است.
به گفته او، «اورژانس بيمارستان نفت تهران، با دارا بودن بخش هاي بستري و سرپايي، راديولوژي، مراقبت هاي احيا و ترياژ، ماهانه 6 هزار بيمار به آن مراجعه مي کند که رضايتمندي بيمار و همراه وي در دستور کار اين بخش قرار دارد.»
شاه آبادي ادامه مي دهد: «گاهي اوقات، با برانگيختگي بيمار در بخش اورژانس، به دليل شدت بيماري و انتظار براي رسيدگي سريع، شاهد برخوردهاي کلامي هستيم. به همين دليل سعي شده از همکاراني با شخصيت آرام، پاسخگو و مطلع در اين بخش استفاده شود. اين رفتارها باعث شده اورژانس بيمارستان نفت تهران، رتبه اورژانس درجه يک را در ارائه امکانات و خدمات دهي کسب کند.»
زنگ احيا
اورژانس از مهم ترين و حساس ترين واحدهاي درماني در هر بيمارستان به شمار مي رود و به نوعي اين بخش، ويترين يک بيمارستان است و عملکرد مناسب آن مي تواند تمام فعاليت بيمارستان را به نحو مطلوب افزايش دهد.
ليلا خليلي، سرپرستار اورژانس بيمارستان نفت تهران در اين باره مي گويد: «ورودي اورژانس با واحد ترياژ شروع مي شود. در اين قسمت با روش ESI سطح وخامت حال بيمار اولويت بندي شده و بر اساس آن، بيمار به قسمت هاي سرپايي يا بستري فرستاده مي شود. دو پزشک طب اورژانس در اين بيمارستان داريم که به صورت شيفت بندي 24 ساعته بيماران را ويزيت مي کنند، همچنين برخورداري اين مرکز از خدمات پزشک مقيم داخلي، متخصص قلب، اطفال، زنان، جراحي و... به صورت 24 ساعته از ديگر مزيت هاي آن به شمار مي رود که بيشترين تردد کاري آنها به واحد اورژانس است.»
به گفته او، «در اورژانس 22 پرستار، چهار بهيار، هشت کمک بهيار و چهار منشي حضور دارند که 24 ساعته خدمات ارائه مي دهند. معمولاً در هر نوبت صبح، عصر و شب 6 پرستار حضور دارند. مدت زمان روزکار آنها هشت ساعت، عصر پنج ساعت و شب 12 ساعت است. اين واحد از دو قسمت بستري و سرپايي تشکيل شده که بخش بستري شامل 15 تخت است و تمام آنها به مانيتور مجهز هستند و هفت تخت فعال سرپايي دارد.»
خليلي با بيان اينکه اهميت خدمت رساني به موقع با رعايت ايمني بيمار و ارتقاي بهبود کيفيت براي ما بسيار مهم است، ادامه مي دهد: «تکريم ارباب رجوع بسيار مهم است، از اين رو بايد ارتباطي صحيح و درست با بيمار و همراه آن برقرارشود؛ زيرا بيماران ما اورژانسي هستند و ماهيتشان فرق مي کند و ارتباط صحيح مي تواند باعث ايجاد جلب اعتماد و اطمينان به کارکنان و پزشک شود. به عبارت ديگر مهم ترين مساله در بخش اورژانس، ارتباط صحيح است که بخشي از آن به تکريم ارتباط رجوع باز مي گردد.»
در ابتداي ورود بيمار به بخش اورژانس، وضعيت وي از سوي پرستار با سابقه که دوره هاي ترياژ و مهارت هاي ديگر را گذرانده است، مورد بررسي قرار مي گيرد، اين که آيا در سطح يک قرار دارد يا اينکه بايد اقدام هاي اوليه احيا (CPR) براي او انجام شود يا خير؟ اگر بيمار به احيا نياز داشت، زنگ مخصوصي که براي اتاق احيا در نظر گرفته شده، به صدا در مي آيد و کساني که بايد اقدام هاي لازم را انجام دهند، در مدت يک دقيقه خود را به اين قسمت مي رسانند و خدمات احيا را انجام مي دهند. وي در اين زمينه مي گويد: «پرستار قبل از اينکه بخواهد اطلاعات بيمار را وارد سيستم کند، سريع زنگ احيا را به صدا در مي آورد و پزشک طب اورژانس به همراه پرستاراني که از قبل براي آن روز مشخص شده اند، در کمتر از يک دقيقه بر بالين بيمار حاضر مي شوند و اقدام هاي اوليه را انجام مي دهند. اين تيم بايد اقدام صحيح را در سريع ترين زمان ممکن انجام دهند، به همين دليل پرستاران ما دوره هاي مختلف آموزش ترياژ، تفسير نوار قلب، احيا و... را گذرانده اند و در کنگره هاي مديريت بحران و مديريت ترياژ، براي به روز کردن دانش خود شرکت مي کنند.»
او در ادامه به تفاوت اورژانس بيمارستان نفت تهران با اورژانس ديگر بيمارستان هاي خصوصي و دولتي اشاره مي کند و مي گويد: «تفاوت اصلي اورژانس بيمارستان نفت تهران با بيمارستان هاي ديگر، در مدت زمان ارائه خدمات است. بيماران در اين مرکز سريع پذيرش و تا 6 ساعت تعيين تکليف مي شوند و در صورت نياز به بستري، به بخش هاي بستري بيمارستان ارجاع داده مي شوند، ضمن آنکه تهيه دارو به عهده همراه بيمار نيست و خدمات اکو، اسکن و... نيز داخل بيمارستان انجام مي شود.»
سال گذشته بيشتر کساني که به بخش اورژانس بيمارستان نفت تهران مراجعه کردند، دچار ناراحتي هايي چون درد در قفسه سينه، عفونت ريه، سنگ کليه، بالا بودن فشار خون و خونريزي گوارشي بودند که امسال نيز اين موارد تکرار مي شود. در اين باره خليلي مي گويد: «سال گذشته بيش از 66 هزار مراجعه کننده در قسمت بستري و سرپايي داشتيم و طي پنج ماه نخست امسال نيز نزديک به 30 هزار نفر به اين دو قسمت مراجعه کرده اند.»
خاطرات تلخ و شيرين
استفاده از تخصص و توانايي پزشک اورژانس، از اقدام هاي نويني است که طي چند سال اخير در بيمارستان هاي کشور آغاز شده و باعث افزايش بازده کاري در اين بخش شده است. متخصص اورژانس، پزشکي است که تخصص او، انجام تمام اقدام هاي اورژانسي بيماري هاي مختلف را در بر مي گيرد. اين امر علاوه بر اينکه سرعت تشخيص را بالا مي برد، ضريب خطا را در حد قابل توجهي کاهش مي دهد.
همچنين وجود متخصص طب اورژانس، از سرگرداني بيمار جلوگيري مي کند و بيمار بد حال را نجات مي دهد. با توجه به اينکه در اورژانس همه اقدام ها در جلوي چشم بيمار و همراهان وي صورت مي گيرد، وجود اين متخصص، نقش به سزايي در آرامش مراجعه کننده دارد.
در اين باره حميد مرشدي، پزشک طب اورژانس بيمارستان نفت تهران مي گويد: «طب اورژانس، تنها رشته پزشکي است که براي آن ميدان جنگ، شرايط حاد اجتماعي و... تعريف شده و قادر است در اين زمينه ها، راهکارهاي پزشکي و رواني ارائه کند. وجود متخصص طب اورژانس، بسيار بااهميت است و در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي همواره سعي شده تمام بيمارستان ها از متخصصان اين رشته استفاده کنند که خوشبختانه بيمارستان نفت تهران، به عنوان يکي از بيمارستان هاي پيشرو در اين زمينه فعال است. »
به گفته او «بر اساس دستور عمل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي کشور، تمامي بيمارستان ها براي ارزيابي، بايد طب اورژانس داشته باشند؛ اما چون تعداد متخصصان اين رشته بسيار کم است، سعي وزارت بهداشت بر اين است که اين متخصصان را آموزش دهد و بيمارستان هاي دانشگاهي به دليل مراجعه کنندگان زيادي که به بخش اورژانس دارند، متقاضي استفاده از طب اورژانس هستند.» او در ادامه به دو خاطره از دوران کاري خود اشاره مي کند و مي گويد: « کار در اورژانس خاطره هاي تلخ و شيرين بسياري دارد که هر کدام از آنها به نوعي براي ما آموزنده هستند. به عنوان مثال دختر بچه 5-4 ساله اي را به دليل سقوط از ارتفاع زياد به اينجا آوردند. چهره اين دختر بسيار معصوم بود و ما تمام تلاش خود را کرديم تا جانش را نجات دهيم؛ اما متاسفانه نشد. تمام کساني که در آن قسمت مشغول احياي اين کودک بودند، بعد از فوت او گريه کردند. يک خاطره ديگر به مادر بارداري باز مي گردد که هنگام تشنج، ايست قلبي کرده بود. بر اساس دستور عملي که داريم بايد در اين شرايط، ظرف 5 دقيقه شکم بيمار را باز و کودک را خارج کنيم. وقتي اين کار را شروع کرديم، قلب مادر برگشت، اما به علت خونريزي مغزي به کما رفت. همزمان ضربان قلب کودک نيز ايستاد که به محض به دنيا آمدن نوزاد، او را نيز احيا کرديم. مادر را به بخش مراقبت هاي ويژه فرستاديم؛ اما کودک 24 ساعت بعد فوت کرد.»
ترياژ، واحد اطلاع رساني نيست
آزاده تيرداد، پرستار اورژانس بيمارستان نفت تهران نيز درباره واحد ترياژ مي گويد: «در اين واحد، بيماران را به قسمت هاي مختلف بر اساس سطح بندي يک تا پنج ارجاع مي دهيم. سطح يک، براي بيماري است که بايد 100 درصد از خدمات اورژانس استفاده کند و به احيا نياز دارد. بيمار سطح دو نيازمند اقدام سريع اورژانسي است و براي انجام اقدام هاي سريع به اين قسمت فرستاده مي شود. بيمار سطح سه کسي است که به بخش اورژانس فرستاده مي شود و خدمات لازم بايد طي مدت زمان مشخصي ارائه شود، اما بيماران سطح چهار و پنج کساني هستند که به صورت سرپايي ويزيت مي شوند و مدت زمان بيشتري براي ويزيت آنها وجود دارد و بايد به پزشکان عمومي مراجعه کنند.» او در ادامه به سختي هاي کار در واحد ترياژ مي پردازد و ادامه مي دهد: «متاسفانه برخي بيماران فکر مي کنند که واحد ترياژ، مسئوليت اطلاع رساني دارد، در حالي که اين واحد بر اساس شرايط حال بيمار، او را به قسمت هاي مختلف ارجاع مي دهد.»
تيرداد مي افزايد: «بيماران ما به اين دليل که به صورت دائم به ما مراجعه مي کنند، هنوز تفکرشان بر اين است که بايد بر اساس سيستم 20 سال پيش خدمات ارائه دهيم. به عنوان مثال نوبت دهي، سيستمي شده؛ اما اين را نمي توانند بپذيرند، يا اينکه بيماران اعزامي داريم که به صورت سيستمي نوبت نگرفته اند و روزي که بيمار به اين مرکز مي آيد، مشخص نيست که پزشک متخصص در بيمارستان حضور داشته باشد. اين افراد توقع دارند از طريق اورژانس مشکل آنها حل شود، در حالي که بايد به کلينيک ها مراجعه کنند.»
اهميت کار پرستار اورژانس
فاطمه حاج کاظمي، جانشين سرپرستار بخش اورژانس بيمارستان نفت تهران نيز مي گويد: «حجم کاري در واحد اورژانس زياد است؛ اما کسي آن را نمي بيند، زيرا همه فکر مي کنند کار پرستار اورژانس، يعني آزمايش گرفتن و... که اين تفکر اشتباه است؛ چون وقتي بيماري به اين واحد مراجعه مي کند، اول پرستار بر بالين او حاضر مي شود و انجام اقدام هاي اوليه با اوست. پزشک، بيمار را مي بيند و مي رود و اين پرستار است که در کنار مريض مي ماند و از آنجا که بيمار و همراه او به طور مداوم فقط با او سروکار دارند، از اين رو پرستار بايد به جاي راديولوژيست، آزمايشگاه و... پاسخگو باشد که اين تفکر اشتباه است.»
در پايان اين گزارش بايد گفت؛ کساني که در بخش اورژانس کار مي کنند، بايد روحيه بالايي داشته باشند تا بتوانند در کوتاه ترين زمان، بيماري را تشخيص و براي درمان اقدام کنند. اين واحد، يکي از پررفت و آمدترين قسمت هاي بيمارستان است و به نوعي ويترين يک بيمارستان به شمار مي رود؛ زيرا تمام فعاليت هايي که در اين قسمت انجام مي شود، قابل مشاهده است، از اين رو بايد به تمام کساني که در اين حرفه فعاليت مي کنند، «خدا قوت» گفت.
7مهر، روز آتش نشاني و ايمني گرامي باد آتش نشانان جان برکفان صنعت نفت
سميه راهپيما سال 1359 بود که پالايشگاه آبادان در جنگ ايران و عراق از سوي دشمن مورد حمله هوايي قرار گرفت. پس از اين اتفاق، آتش نشانان براي اطفاي حريق وارد عمل شدند؛ اما اين بار تنها آتش دشمن نبود، بلکه در حين اطفاي حريق، بار ديگر اين پالايشگاه بمباران شد و تعداد زيادي از آتش نشانان در اين حادثه شهيد شدند. حدود 20 سال پس از اين اتفاق، يعني در سال 1379، ستاد هماهنگي امور ايمني آتش نشاني کشور پيشنهاد داد تا به بهانه اين اتفاق، 7 مهر به عنوان روز ملي آتش نشاني و ايمني نامگذاري شود و شوراي عالي انقلاب فرهنگي نيز آن را تصويب کرد. به بهانه اين روز ،هفته نامه «مشعل» گزارشي از فعاليت هاي آتش نشاني و ايمني صنعت نفت تهيه کرده است که مشروح آن را در ادامه مي خوانيد:
جنگ آتش نشانان با آتش تمامي ندارد و وقتي صداي آژير را مي شنوند، لحظه اي را براي رسيدن به محل حادثه تلف نمي کنند تا هر چه زودتر براي نجات اين صنعت، دل به حادثه بزنند. رشادت هاي آتش نشانان، داستان هاي فراواني دارد که موضوع بسياري از آنها ايثار و از خود گذشتگي است. آتش نشانان، يادآور شجاعت ها و از جان گذشتگي هاي انسان هاي بزرگي از جنس ايثار هستند که با تلاش و کوشش خود به زندگي مردم، ايمني و آرامش ميدهند. يکي از افرادي که ساليان سال است در بخش آتش نشاني و ايمني صنعت نفت فعاليت مي کند، محمد پورراکي است که اکنون سمت معاون ايمني و آتش نشاني اداره کل اچ اس اي وزارت نفت را به عهده دارد. او در خصوص تاريخچه روز ايمني و آتش نشاني مي گويد: «به دليل رشادت کارکنان پالايشگاه آبادان در دوران جنگ تحميلي روزي را به نام روز ايمني و آتش نشاني نامگذاري کرده اند و سابقه تشکيل نخستين ايستگاه آتش نشاني در صنعت نفت ايران به 90 سال پيش بازمي گردد.» او به برنامه هاي روز ايمني و آتش نشاني از سوي اين معاونت اشاره مي کند و ادامه مي دهد: «هر سال پيام وزير نفت را به شرکت ها ارسال مي کنيم و با توجه به اهميتي که ايشان به موضوع ايمني مي دهند، سعي مي کنيم هر سال اين پيام را از سوي وزير ابلاغ کنيم.» به گفته پورراکي، «براي امسال سياست ها و خط مشي هايي از جمله صلاحيت حرفه اي، فرماندهان صحنه و اچ اس اي پيمانکاران را در وزارتخانه دنبال مي کنيم و روز ايمني و آتش نشاني، پيامي است تا شرکت ها اين موارد را سر لوحه کار خود قرار دهند.» به گفته او، « برنامه هايي براي کنترل حوادث صنعت نفت مشخص کرده ايم که از آن جمله مي توان به تربيت فرماندهان صحنه، بازبيني ايمني پيش راه اندازي( PSSR)، برنامه ريزي منابع سازماني (ERP)، طرح جامع اچ اس اي منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس جنوبي، ايمني و هوانوردي فرودگاه صنعت نفت، کميته هاي تخصصي ايمني و آتش نشاني، بازديدها، راهنماها و ابلاغيه هاي دستور عمل هاي اچ اس اي اشاره کرد که هر کدام از آنها زير برنامه هايي دارد.» پورراکي مي گويد: «وقتي حادثه اي در صنعت اتفاق مي افتد، نقشه راهي داريم که بر اساس آن نخست فرم اطلاع رساني اوليه برايمان ارسال مي شود و بعد از آن، بر اساس مهم بودن حادثه بازديد ميداني داريم و گزارش اوليه را تهيه مي کنيم در ادامه نيز به دنبال گزارش ثانويه مي رويم و بعد از تکميل، آن را به وزير نفت ارائه مي دهيم، ضمن آنکه پايان هر گزارش نيز درس آموزي از حوادث داريم.»
ايمني؛ کاهش خسارت هاي مالي
از آنجا که بروز هر حادثه در صنعت نفت، علاوه بر صدمات انساني، باعث وارد آمدن خسارت هاي مالي، آسيب به محيط زيست ، آسيب هاي اجتماعي و حتي خدشه دار کردن برند و اعتبار شرکت ها مي شود، پيشگيري از حوادث از طريق آموزش کارکنان ، بازديد و مميزي هاي دوره اي ، به کارگيري و نظارت بر استانداردهاي طراحي، عملياتي و... جزو ماموريت ها و اولويت هاي کاري امور ايمني و آتش نشاني شرکت ملي صنايع پتروشيمي به شمار مي رود. سعيد باغباني، سرپرست مديريت اچ اس اي شرکت ملي صنايع پتروشيمي ايران در اين باره مي گويد: «براي جلوگيري از حوادث و کاهش خسارت هاي ناشي از آن، وظيفه اي مهم و اساسي به عهده داريم که با حصول اطمينان از عملکرد ايمن در کار، مي توان از حوادث بهداشت و محيط زيست پيشگيري کرد.» او با بيان اينکه براي پيشبرد اهداف ايمني، زير هدف هايي در نظر گرفته ايم، ادامه مي دهد: «مهمترين اين زيرهدف ها، تامين نيازمندي ها و تجهيزات است که براي تحقق اين امر بايد ابزار و تجهيزات را تامين کنيم و سطح دانش کارکنان و متوليان را در واحد ايمني افزايش دهيم. همچنين بايد رفتارها را تحت کنترل قرار دهيم که در اين زمينه انجام مميزي ها براي حصول اطمينان از رعايت مقررات، دستورعمل ها و ايمن بودن شرايط ضروري است، ضمن آنکه ايجاد کميته هاي تخصصي نيز بسيار راهگشاست..» باغباني مي افزايد:« درحوزه ايمني و آتش نشاني برنامه هايي را در دست داريم که از آن جمله مي توان به تدوين الزام ها و دستورعمل هاي سيستم مديريت ايمني فرايند (PSM)، تدوين دستورعمل هاي عملياتي (SOP) در حوزه آتش نشاني و مديريت ايمني فرايند، تدوين راهنماي ارزيابي و مطالعات کيفي ريسک QRA شرکت هاي پتروشيمي، تدوين دستورعمل تعيين صلاحيت نيروهاي ايمني و آتش نشاني و برنامه آموزشي ارتقاي آنها و تدوين معيارها و ضوابط ايمني و آتش نشاني فاز 3 صنايع تکميلي منطقه عسلويه اشاره کرد.»
درس آموزي از حوادث
ماني عبداله زاده، مدير اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران نيز در خصوص ارتقاي سطح ايمني و آتش نشاني اين شرکت مي گويد: «براي ارتقاي سطح ايمني و آتش نشاني با بررسي هاي کارشناسي و کاستي سنجي هاي انجام شده در سطح شرکت ملي نفت ايران و بررسي وضعيت ايمني و آتش نشاني شرکت هاي معتبر بين المللي، برنامه ها و پروژه هاي زيادي به صورت کوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت تعريف کرده ايم. پروژه نخست، مميزي و ارزيابي وضعيت آتش نشاني شرکت ملي نفت ايران بر اساس استانداردهاي معتبر بين المللي است. با انجام اين پروژه، وضعيت آتش نشاني اين شرکت بر اساس استاندارد NFPA مشخص و سپس براي استانداردسازي و ارتقاي آن، راهکارهاي مناسبي بر اساس استاندارد ارائه مي شود. همچنين وضعيت ايمني و آتش نشاني چهار تاسيسات خشکي و دريايي مورد ارزيابي قرار مي گيرد. پروژه ديگري که در دست انجام است، بازنگري و تدوين مقررات ايمني تخصصي شرکت ملي نفت ايران است. مقررات ايمني تخصصي اين شرکت به سال 1353 مربوط است که با توجه به تغيير استانداردها، فناوري و... به بازنگري نياز داشت که اين مهم در حال انجام است و ا ين مقررات طي 6 ماه آينده در سطح شرکت ابلاغ مي شود.»
او ادامه مي دهد: «دو پروژه ديگر نيز آسيب شناسي سيستم مديريت اچ اس اي و ارزيابي عملکرد اچ اس اي شرکت هاي تابعه شركت ملي نفت ايران با رويکرد PSM و تعيين حريم ايمني خطوط لوله، تاسيسات و چاه ها(بخش خشكي) است که اهميت بسزايي در ارتقاي سطح ايمني دارد. مناقصه اين دو پروژه نيز انجام شده و منتظر اعلام برنده مناقصات هستيم، ضمن آنکه به منظور نوسازي ناوگان آتش نشاني، خريد 64 دستگاه خودروي آتش نشاني شركت هاي تابعه نيز در دست انجام است. مراحل پاياني پروژه ارزيابي ريسک حريق ( FRA) ميدان نفتي آزادگان شمالي نيز با همکاري شرکت مهندسي و توسعه نفت و يکي از شرکت هاي ذيصلاح داخلي نيز در حال انجام است که نتايج اين مطالعات، به ارتقاي سطح ايمني و آتش نشاني طرح هاي توسعه اي کمک شاياني مي کند.» عبداله زاده ادامه مي دهد: «امسال بر اساس بررسي هاي كارشناسي و تجزيه و تحليل حوادث سال هاي اخير از سوي اين مديريت و با همكاري اداره آموزش مركزي، بسته دوره هاي آموزشي الزامي مرتبط با درس آموزي حوادث شامل 6 دوره آموزشي تعريف و براي اجرا به شركت هاي فرعي و تابعه ابلاغ شده است كه در حال برنامه ريزي و نظارت بر فرايند اجراي آنها هستيم.»
بهره مندي از آموزش فرماندهان صحنه
محمدرضا يوسفي پور، رئيس اچ اس اي شرکت ملي گاز ايران نيز مي گويد: «براي پايش وضعيت آمادگي کارکنان اچ اس اي، مانورهاي عملياتي و آتش نشاني در سطح شرکت هاي تابعه به مناسبت روز ايمني و آتش نشاني برگزار مي شود، همچنين براي بررسي وضعيت آمادگي کارکنان ايمني و آتش نشاني، مانورهاي علمياتي و آتش نشاني در سطح شرکت هاي تابعه برگزار خواهد شد.» به گفته او «اين مديريت در نظر دارد از ماموريت فرانسه همکاران شرکت هاي تابعه در دوره «فرماندهي صحنه» حداکثر استفاده را ببرد، از اين رو از حدود دو ماه گذشته جلسه هايي با همکاران اعزامي تشکيل شده تا براي تمامي آتش نشانان شرکت گاز و حتي شرکت هاي تابعه وزارت نفت، نشستي عمومي با هدف ترويج موضوعات آموخته شده برگزار شود، ضمن آنکه اقدام هاي فرهنگي و اطلاع رساني از طريق شبکه هاي اينترانت داخلي، تهيه فايل هاي آموزشي و برگزاري جلسه هاي کميته هاي اچ اس اي را نيز در دستور کار داريم.» يوسفي پور ادامه مي دهد: «شرکت ملي گاز ايران چهار دسته فعاليت عملياتي در بخش پالايش، انتقال، شبکه توزيع گاز و همچنين پروژه هاي عمده ملي در دستور کار دارد که عبارتند از يکپارچه سازي اقدام ها مبتني بر ريسک، اقدام هاي مبتني بر ارزيابي انطباق و پايش، آماده به کار بودن سيستم هاي ايمني و آتش نشاني و ايمني پيش راه اندازي (PSSR).» او در ادامه به آموزش هاي حوزه اچ اس اي اشاره مي کند و مي افزايد:« اين آموزش ها در دو دسته انجام مي شود، دسته اول به کارکنان اچ اس اي مربوط است که به منظور ارتقاي سطح علمي و تخصصي اين گروه از کارکنان، به عنوان اعضاي خانواده بزرگ اچ اس اي، هر ساله دوره هاي مختلفي برگزار مي شود. دسته دوم نيز آموزش دوره هاي کاربردي براي تمامي کارکنان است، به طوريکه دوره هاي ايمني و آتش نشاني از اولويت بالايي برخوردار است. هر ساله طيف وسيعي از آموزش هاي عمومي با موضوع ايمني، آتش نشاني و اطفاي حريق(تئوري و عملي) برگزار مي شود که بر اساس آخرين ارزيابي سالانه اچ اس اي شرکت هاي تابعه، تاکنون حدود 700 هزار نفر ساعت دوره هاي آموزشي در حوزه ايمني و آتش نشاني برگزار شده است. علاوه بر دو دسته کارکنان فوق، شرکت ملي گاز ايران نيز در سال هاي گذشته در تمام مراکز استان هاي مهم، نسبت به فرهنگ سازي ايمني، بويژه براي پيمانکاران اقدام کرده که در اين زمينه 12 هزار نفر ساعت در سال 92 و 19 هزار نفر ساعت نيز در سال 95 آموزش اچ اس اي داشته است و در سال جاري نيز با حضور کارکنان پيمانکار براي 25 هزار نفر ساعت، نشست هاي آموزشي، هم انديشي و درس آموزي حوادث گذشته برگزار خواهد شد.»
تست ميداني فوم آتش نشاني
ايرج کلهري، مدير اچ اس اي شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ايران نيز مي گويد: «يکي از حياتي ترين اقلام مورد نياز واحدهاي آتش نشاني براي اطفاي حريق، مواد توليد کف آتش نشاني (فوم آتش نشاني) است که تا قبل از سال 1392 شرکت هاي زير مجموعه به علت نداشتن رويه و ضعف عوامل خريد، پس از تهيه و خريد با مشکلاتي روبه رو مي شدند. با توجه به اهميت اين موضوع، از آن سال تاکنون با ايجاد کميته اي تخصصي متشکل از خبرگان و افراد با تجربه در حوزه آتش نشاني، ساختارنظام يافته و رويه اي يکسان براي تهيه و خريد انواع فوم هاي آتش نشاني فراهم شده است.»
به گفته او «حوادث منجر به فوت در سطح پالايش و پخش به صورت فني بررسي شده و در قالب درس آموزي از حوادث به تمامي شرکت هاي زير مجموعه ارسال مي شود تا ضمن تجزيه و تحليل آن از تکرار در ساير شرکت ها جلوگيري شود.»
کلهري با اشاره به مميزي هاي ايمني و آتش نشاني مي گويد: «براي مقايسه عملکرد شرکت هاي زير مجموعه با استانداردها و دستورعمل ابلاغي، گروه مميزي همه ساله به شرکت هاي مذکور اعزام و عملکرد آن ها رتبه بندي شده و ضمن صدور اقدام هاي اصلاحي، از شرکت هاي برتر در روز ايمني و آتش نشاني تقدير و تشکر معنوي و مادي مي شود.»
در پايان مي توان گفت، آموزش و فرهنگ سازي براي افزايش مهارت هاي کارکنان ايمني و آتش نشاني صنعت نفت، بسيار مهم و حياتي است، به گونه اي که در آموزش مي توان نکات آموزنده از حوادث سال هاي گذشته را با عنوان درس آموزي از حوادث مورد بررسي و آموزش قرار داد تا به اين طريق با کاهش خطرات انسان ساخت روبه رو باشيم. ايمني و آتش نشاني در صنعت نفت، از اهميت بسزايي برخوردار است، به گونه اي که براي ارج نهادن به تلاش هاي بي وقفه کارکنان اين حوزه، روزي به عنوان «روز ايمني و آتش نشاني» در تقويم رسمي کشور در نظر گرفته شده که مصادف با 7 مهر ماه است.
گفت و گوي «مشعل» با مدير بهينه سازي انرژي در بخش ساختمان سرمايه گذاري با فناوري 100 درصد ايراني
مشعل - سميه راهپيما - مديريت بهينه سازي مصرف انرژي در بخش ساختمان در ابتداي سال 1380 با توجه به سهم بالاي اين بخش در مصرف انرژي کشور، در شرکت بهينه سازي مصرف سوخت تشکيل شد. بررسي هاي صورت گرفته در سال 1379 بيانگر اين واقعيت بود که بخش خانگي با سهمي 40 درصدي از کل انرژي مصرفي کشور، بالاترين سهم را در ميان ساير بخش هاي اقتصادي به خود اختصاص داده که از اين ميان بيشترين ميزان مصرف مربوط به گاز طبيعي و بيشترين ارزش انرژي مصرفي نيز مربوط به نفت سفيد بوده است. مقايسه مصرف انرژي بين ساختمان ها ي کشور با مقدار متناظر آن در کشورهاي توسعه يافته، گوياي فاصله زياد اين دو مقدار بود که اين تفاوت، تجديد نظر اصولي در سياست هاي مصرف انرژي در بخش ساختمان را ضروري مي ساخت؛ هر چند به دليل پايين بودن بهاي انرژي در کشور، مصرف کنندگان هزينه گزافي را نمي پردازند؛ اما با در نظر گرفتن اين نکته که يارانه انرژي از سوي دولت پرداخت مي شود، براحتي مي توان دريافت که صرفه جويي در مصرف انرژي از ديد کلان و ملي چه فوايدي به همراه خواهد داشت. بر اين اساس سياست ها و برنامه هاي بخش ساختمان به منظور دستيابي به اهداف بهينه سازي مصرف انرژي در کشور پيگيري شد که در اين ميان مي توان به تبليغات و ارائه اطلاعات، تدوين مقررات و استانداردها، تحقيق، توسعه، سازماندهي بهينه سازي مصرف انرژي و اعطاي امتيازات، تشويق هاي مالياتي و وام ها اشاره کرد. بر اساس اهميت اين موضوع، هفته نامه «مشعل» گفت وگويي با رضا شادرخ راد، مدير بهينه سازي انرژي در بخش ساختمان شرکت بهينه سازي مصرف سوخت تهيه کرده است که مشروح آن را در ادامه مي خوانيد:
اکنون در بخش ساختمان طرح هاي ماده 12 دنبال مي شود. اين طرح ها به کجا رسيده است؟
کشور ما با توجه به تنوع آب و هوايي، با مصرف بالاي انرژي در بخش ساختمان روبه روست، طبق آخرين ترازنامه منتشر شده در سال 94 ميزان مصرف انرژي در بخش خانگي و تجاري حدود 53 ميليارد متر مکعب بوده است و روزانه به طور متوسط 146 ميليون متر مکعب مصرف داشته ايم. اين ميزان براي ماه هاي سرد سال به 290 ميليون متر مکعب رسيده که عدد خيره کننده اي در بخش ساختماني به شمار مي رود. با در نظر گرفتن شاخص مصرف انرژي مي توان شاخصي را تعريف کرد که بر اساس آن ميزان مصرف انرژي به ازاي هر متر مربع ساختمان مسکوني يا تجاري سنجيده مي شود، بنابراين مي توان گفت که در کشورمان با توجه به تنوع اقليمي متوسط، شاخص مصرف انرژي در بخش مسکوني 430 کيلو وات ساعت به متر مربع است که اين ميزان در حوزه اداري به بيش از 570 کيلو وات ساعت به متر مربع مي رسد که شامل برق و گاز طبيعي مي شود. ميزان مصرف سالانه گاز طبيعي بخش مسکوني حدود 26 متر مکعب گاز به ازاي هر متر مربع زيربناست که اين ميزان در بخش تجاري و اداري به 25 متر مکعب گاز طبيعي در سال مي رسد. بر اساس استانداردهاي جهاني، ميزان مصرف انرژي در بخش مسکوني و تجاري در کشورمان بالاست، زيرا در سبد انرژي ساختمان، حدود 63 درصد گاز طبيعي در بخش مسکوني و نزديک به 50 درصد در بخش تجاري مصرف مي شود. از اين رو شرکت بهينه سازي مصرف سوخت از سال 1392 با توجه به ظرفيت بالاي موجود در بخش ساختمان، اولين طرح ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت پذير با عنوان ارتقاي کارايي 600 هزار دستگاه از موتورخانه هاي کشور تعريف شد و از اين سال به بعد به دنبال گرفتن مصوبات و نهايي کردن قراردادها، روش اندازه گيري صحه گذاري صرفه جويي گاز و کارهاي پيش قرارداد در چارچوب مصوبه شوراي اقتصاد بوديم تا اين که در سال 1396موفق به امضاي قرارداد با سرمايه گذاران داخلي حوزه صرفه جويي شديم. اين قرارداد به صورت ESCO است؛ به اين شکل که سرمايه گذاران عامل صرفه جويي در ساختمان هاي هدف، اقدام هاي بهينه سازي مصرف سوخت را انجام مي دهند و بر اساس خط مبناي مصرف گاز حداقل 2 سال گذشته ساختمان ها، بعد از اجراي راهکارهاي بهينه سازي ، صرفه جويي انرژي محاسبه مي شود . ما در واحد اندازه گيري و صحه گذاري (M&V)، به سرمايه گذار عامل صرفه جويي به ازاي هر متر مکعب گاز صرفه جويي شده، 13 سنت يا معادل ريالي آن را تا حداکثر 60 ماه در اقساط سه ماهه پرداخت مي کنيم. ميزان پرداخت هاي يارانه به سرمايه گذار در سقف سرمايه گذاري انجام شده، در ساختمان هايي است که راهکارهاي بهينه سازي مصرف سوخت در آنها انجام مي شود.
چه برنامه هايي در زمينه بهينه سازي بخاري ها داريد؟
با توجه به اين که 80 درصد گرمايش کشور به وسيله بخاري تامين مي شود، براي ارتقاي بازده بخاري کشور، طرحي با عنوان« کمک به جايگزيني و اسقاط يک ميليون دستگاه بخاري مرسوم با بخاري هاي گازسوز دودکش دار راندمان بالا (هرمتيک) » تهيه کرده ايم که با استفاده از اين طرح، ميزان صرفه جويي بسيار بالايي را شاهد خواهيم بود. اکنون بخاري هاي با راندمان D و پايين تر در کشور توليد و توزيع مي شود و بخاري هايي که در اين طرح مد نظر داريم، بخاري هاي با رتبه A است.
اکنون ميزان مصرف انرژي بخاري هايي که در منازل و اماکن عمومي در کشورمان نصب مي شود، در محاسبه هايي که انجام داده ايم، براي هر دستگاه بخاري نزديک به 1225 متر مکعب گاز طبيعي است. بخاري هاي هرمتيک (نسل سوم بخاري هايي که توسعه پيدا کرده اند)، به جاي اين که تامين هواي احتراق را از داخل اتاق انجام دهند، از طريق دودکش دو جداره، هواي احتراق را از بيرون تامين مي کنند و داخل لوله بخاري پيش گرم مي شوند که با اين روش بازده سيستم گرمايشي کشور بشدت بالا مي رود. طبق آزمايش هاي انجام شده و رتبه انرژي که دارد، يک بخاري هرمتيک با رتبه A، تقريبا در طول فصل سرما 600 متر مکعب گاز طبيعي مصرف مي کند.
بخاري هرمتيک چه مزايايي دارد؟
اين نوع بخاري افزون بر کاهش مصرف سوخت و راندمان بالا، مزاياي زيادي دارد که از آن جمله مي توان به کاهش خطر مرگ خاموش اشاره کرد. اين نوع بخاري با توجه به اين که هواي احتراق را از بيرون تامين مي کند، هيچ مشکلي در زمينه کمبود اکسيژن و مرگ هاي خاموش ندارد؛ زيرا ديگر هوايي از داخل مصرف نمي شود که ميزان دي اکسيد کربن و منوکسيد کربن افزايش يابد.از ديگر مزاياي اين بخاري، جداره سرد آن است؛ زيرا بدنه آن پلاستيکي بوده و خطراتي مانند سوختگي و... مصرف کنندگان را تهديد نمي کند.
چگونه به فکر توليد بخاري هاي هرمتيک افتاديد؟
بر اساس مقررات ملي ساختمان، نصب بخاري در اماکن عمومي که هوا را از داخل تامين مي کنند، ممنوع است، از اين رو سازمان نوسازي مدارس براي گرمايش مدارس به پکيج و شوفاژ روي آورد که بسيار پر هزينه بود. طبق گزارش هاي دريافتي، سازمان نوسازي مدارس، بيش از 10 ميليون تومان براي گرمايش يک کلاس درس هزينه مي کرد که پيش بيني مي شود با توليد بخاري هاي هرمتيک، قيمت اين نوع بخاري پايين تر از 2 ميليون تومان باشد.
در اين طرح قرار است در بازه هاي زماني سه ماهه و به صورت يکنواخت براي هر بخاري 204 دلار کمک بلاعوض شود، يعني به مدت سه سال و هر 3 ماه يک بار به شرکت و نهادي که بخاري را تهيه و آماده مي کند، 17 دلار داده شود تا قيمت بالاي بخاري براي مصرف کننده کاهش يافته و با صرفه باشد.
چه برنامه اي در سال 97 در دستور کار داريد؟
قصد داريم تا پايان سال 99، يک ميليون بخاري را تعويض کنيم که در صورت رسوخ فناوري در بازار، امکان افزايش اين عدد وجود دارد. طرح ماده 12 بيش از اين که به نفع سرمايه گذار و مصرف کننده باشد، به نفع دولت است؛ زيرا با کاهش مصرف انرژي در بخاري ها، دولت يارانه کمتري را در فصل سرد پرداخت مي کند؛ بنابراين پيش بيني مي کنيم با اجراي طرح بخاري هاي هرمتيک، يک ميليون بخاري تعويض شود که از اين تعداد 200 هزار دستگاه در امسال ، 300 هزار دستگاه در سال 98 و 500 هزار دستگاه نيز در سال 99 تعويض خواهد شد و به اين ترتيب به ازاي هر يک دستگاه بخاري 600 متر مکعب در سال صرفه جويي خواهد شد که پس از اجراي کامل طرح ، شاهد صرفه جويي سالانه 600 ميليون متر مکعب گاز طبيعي با اجراي کامل طرح خواهيم بود.
آيا برنامه اي براي موتور خانه ها در سال 97 داريد؟
امسال ارتقاي بازده30 هزار موتورخانه را در دستور کار داريم و بيش از 40 راهکار براي آن در نظر گرفته ايم. همانطور که مي دانيد، شاخص انرژي در بخش ساختمان بالاست و در بخش موتورخانه دچار معضل بزرگ بازده تجهيزات موجود در موتورخانه ها هستيم که حدود 50 درصد است؛ اما امروز در دنيا سيستم هاي نوين گرمايشي به صورت مرکزي استفاده مي شود و اين ميزان بازده حدود 95 درصد است. به عبارت ديگر گرمايش مرکزي ساختمان ها در دنيا به صورت فناوري سيستم هاي پيکج مرکزي و سيستم هاي بويلر چگالشي است، اکنون در اروپا نصب بويلرهاي چگالشي در تمام ساختمان ها اجباري است و اگر کسي بخواهد موتورخانه مرکزي داشته باشد، طبق مقرراتي که وجود دارد، بايد بـويـلــرهـــاي چگالشي نصب کند. بويلرهاي چگالشي نسبت به بويلرهاي معمولي حدود 40 تا 45 درصد بازده بيشتري دارند، از اين رو دو سال پيش، شرکت بهينه سازي مصرف سوخت در 10 ساختمان و باشگاه زير مجموعه شرکت ملي نفت بويلرهاي چگالشي نصب کرده که شاهد کاهش حدود 50 درصدي مصرف انرژي در ساختمان ها هستيم.
براي ارتقاي بازده موتورخانه ها چند راه حل وجود دارد. نخست طرح تعويض موتورخانه ها با سيستم هاي چگالشي با بازده بالاست؛ اما چون 50 درصد ساخت اين بويلرها توليد داخل نيست، در اين زمينه با افزايش قيمت ها روبه رو هستيم.
دومين راهکاري که در ساختمان ها اجرا خواهيم کرد، طرح CCHP (توليد همزمان سرمايش، گرمايش و توان) در ساختمان هاي اداري، تجاري و عمومي، ساختمان هايي است که مصرف انرژي بالايي در 24 ساعت دارند. براي اين طرح نيز 3 تا 4 ساختمان انتخاب شده که طبق ماده 12، اولين ساختمان، مجتمع ورزشي - آموزشي محمود آباد است.مزيت طرح ياد شده اين است که وقتي گاز وارد اين سيستم مي شود، تقريبا 90 درصد بازده خواهيم داشت که از اين ميزان، بيش از 40 درصد به برق و نزديک به 50 درصد نيز به حرارت تبديل مي شود.
راهکار ديگري که براي ساختمان ها داريم، شامل تمامي راهکارهاست، از جمله کنترل هوشمند، عايق کاري تاسيسات موتورخانه، معاينه فني موتورخانه، تعويض پنجره و... است و هر کدام از اين راهکارها را صاحب ساختمان يا سرمايه گذار عامل صرفه جويي در ساختمان اجرا مي کند که هزينه آن از سوي شرکت بهينه سازي مصرف سوخت قابل پرداخت خواهد بود. از اين رو تاکنون 8 قرارداد با شرکت هاي مختلف امضا کرده ايم و اين کار شروع شده است.
چگونه بر کارها نظارت داريد؟
ما چارچوبي داريم که در آن، سرمايه گذار عامل صرفه جويي، در سامانه به سما (www.behsama.ir )ثبت نام مي کند. در اين سامانه ابتدا از سوي واحد اندازه گيري و صحه گذاري، خط مبناي ساختمان بر اساس مصرف گاز گذشته ترسيم مي شود و شرکت هاي سرمايه گذار عامل صرفه جويي، بر اساس خط مبناي ساختمان و پيشنهادي که دارند، به شرکت بهينه سازي پيشنهاد خود را ارائه مي کنند. بعد از آن موافقتنامه اي بين سرمايه گذار عامل صرفه جويي و مشتري (صاحب ساختمان) مبادله مي شود. براي ساختماني که انتخاب شده ، واحد اندازه گيري و صحه گذاري بر روند اجراي راهکارها، محاسبه صرفه جويي و... نظارت مي کند و بعد از اتمام، ديگر کاري با سرمايه گذار عامل صرفه جويي نداريم و قبض هاي گاز و خط مبناي ساختمان در واحد اندازه گيري و صحه گذاري ملاک مي شود و فاصله بين خط مبنا و مصرف واقعي که صورت گرفته است، به عنوان صرفه جويي به سرمايه گذار عامل صرفه جويي پرداخت خواهد شد.
آيا برنامه اي براي حمايت از کالاي داخلي داريد؟
طرح ماده 12 به طور غير مستقيم، کمکي به توليد کنندگان داخل است و اکنون 4 تا 5 پيمانکاري که در اين طرح براي سرمايه گذاري آمده اند، با فناوري 100 درصد ايراني کار مي کنند.
اکنون بيشتر ساختمان هايي که ساخته مي شود، بر اساس استانداردهاي انرژي نيست. در اين زمينه چه کاري انجام داده ايد؟
برنامه اي که امسال در شرکت بهينه سازي مصرف سوخت داريم، اين است که تا کنون طرح هاي تعريف شده، براي ساختمان ها ي موجود بوده است. متاسفانه در هنگام ساخت ساختمان و نصب تجهيزات سرمايشي و گرمايشي، از سوي بهينه سازي هيچ نظارتي روي ساختمان ها نمي شود و متاسفانه ساختماني هايي که به صورت جديد ساخته مي شود، ميزان انرژي آن ها بالاتر از ساختمان ها ي قديمي است.
در حال حاضر مبحث 19 مقررات ملي ساختمان را داريم که متاسفانه تا امروز از سوي مهندسان ناظر و شهرداري ها دنبال نشده است. براي رفع اين مشکل، امسال بحث رتبه بندي ساختمان ها را در برنامه کاري داريم تا از طريق سازمان نظام مهندسي در ساختمان هاي جديد، شاخص هاي انرژي رعايت شود.
طبق گفته شما اگر ساختماني رتبه بهينه سازي را نگيرد، پايان کار به او داده نمي شود.
همانطور که مي دانيد، در حوزه ساختمان چهار وزارتخانه به صورت مستقيم همکاري دارند؛ وزارت صنايع و معادن تجهيزات و کالاهاي ساختماني را مي سازد؛ وزارت راه و شهرسازي و همچنين وزارت کشور از طريق شهرداري ها و وزارت نفت و نيرو نيز گاز ، برق و آب را تامين مي کنند، از اين رو تمام آن ها با هم يک کار را انجام مي دهند.
آيا برنامه اي در زمينه لوازم خانگي داريد؟
در حال حاضر از طريق استانداردها و کمک به اداره استاندارد و تدوين استاندارد تجهيزاتي که مصرف گاز دارند، همکاري مي کنيم. امسال شرکت ملي نفت ايران قول مساعد داده تا تامين اعتبار صورت گيرد و بتوانيم در تدوين استانداردهاي لوازم خانگي فعال شويم. در لوازم خانگي روي سيستم هاي بخاري فعال هستيم و در يک دوره نيز روي مشعل ها فعاليت داشتيم.
آييننامه نظام استانداردسازي در صنعت نفت ايران ابلاغ شد
وزير نفت، آييننامه نظام استانداردسازي صنعت نفت را به منظور تعيين، بازنگري و نظارت بر حسن اجراي استانداردهاي صنايع نفت، گاز، پتروشيمي و پالايش ابلاغ کرد. دراين آيين نامه که ازسوي بيژن زنگنه به قائممقام و معاونان وزير، همچنين مديران کل و رؤساي واحدهاي مستقل ستادي وزارت نفت ابلاغ شده، مديريت و راهبري فرآيند استانداردسازي و نظارت براجراي آن در صنعت نفت ايران با محوريت معاونت مهندسي، پژوهش و فناوري وزارت نفت، ايجاد زمينه مناسب در وزارت نفت و شرکت هاي اصلي و فرعي تابعه براي همکاري با سازمان ملي استاندارد ايران و کليه ذي نفعان در بخشهاي دولتي و غيردولتي در فرآيند استانداردسازي صنعت نفت و ايجاد زمينه مناسب در وزارت نفت و شرکتهاي اصلي و فرعي تابعه براي نظارت بر اجراي استانداردهاي صنعت نفت ايران هدف گذاري شده است. براساس آييننامه ابلاغي ازسوي وزير نفت، ارکان اصلي استانداردسازي در صنعت نفت ايران، شوراي سياستگذاري استاندارد، معاونت مهندسي، پژوهش و فناوري وزارت نفت، کميته هاي استانداردسازي در شرکتهاي اصلي و کميته هاي تخصصي استاندارد است. در اين آييننامه، ترکيب اعضا و شرح وظايف هر يک از اين ارکان تشريح شده است. آييننامه نظام استانداردسازي در صنعت نفت ايران در اجراي بند «3» از جزء «الف» ماده (3) قانون وظايف و اختيارات وزارت نفت و تبصره هاي «1» و «3» از ماده (3) و ماده (4) قانون تقويت و توسعه نظام استاندارد ابلاغ شده و موضوع اين آييننامه با برخي اسناد بالادستي از جمله بخشي از بند «ج» سياست هاي کلي اصل 44 قانون اساسي با عنوان توسعه و ارتقاي استانداردهاي ملي و انطباق نظامهاي ارزيابي کيفيت، بند «24» سياستهاي کلي اقتصاد مقاومتي با عنوان «افزايش پوشش استاندارد براي کليه محصولات داخلي و ترويج آنها»، بندهاي «3»، «16»، «17» و «30» قانون برنامه ششم توسعه جمهوري اسلامي ايران و «قانون تقويت و توسعه نظام استاندارد» مصوب مجلس شوراي اسلامي مرتبط است.
محکوميت حادثه تروريستي اهواز از سوي تشکل وزارت نفت
درپي حادثه تروريستي اهواز تشکل فرزندان شاهد شاغل در صنعت نفت کانون با صدور بيانيه اي، اين جنايت را محکوم کرد. متن اين بيانيه به اين شرح است:
بسم رب الشهدا والصديقين
مايـادگاران شـهدا و ايـثارگران ايران اسلامي شهادت جمعي از نيروهاي مسلح جان برکف و مردم شهيد پرور اهواز را به دست عوامل مزدور استکبار جهاني و دولت هاي رو به زوال منطقه به پيشگاه حضرت ولي عصر (ارواحنا فداه)، مقام معظم رهبري، ملت شريف ايران و مردم قهرمان خوزستان تسليت عرض نموده وازدرگاه ايزدمنان براي شهداي اين حادثه تروريستي همنشيني با سيدالشهدا(ع) وبراي مجروحين عزيز اين حادثه، شفاي عاجل مسئلت داريم. درادامه اين بيانيه آمده است: ضــمن محکوم کردن جنايت ددمنشانه اعلام مي داريم تا پاي جان در راه ارزش هاي والاي نـظام مـقدس جــمهـوري اسـلامي ايستاده و دوباره بيعت خود رابـا رهبــر عــزيزمان وخون پـاک و مطـهر شــهدا اعــلام مي داريم و يقين داريم اين نــظام با اين خونــ هاي پــاک مستحکم تر به راه خود ادامه خواهد داد.
اعلام فراخوان ارزيابي و توسعه دفاتر مديران و معاونان حوزه وزارتي صنعت نفت
مرکز توسعه مديريت صنعت نفت به منظور تقويت کادر رؤساي دفاتر مديران و معاونان حوزه وزارتي، انتخاب رئيس دفتر حرفهاي را در دستور کار قرار داده و به اين منظور فراخواني اعلام کرده است.
در فراخوان طرح ارزيابي و توسعه دفاتر مديران و معاونان حوزه وزارتي صنعت نفت که از سوي مرکز توسعه مديريت اين صنعت اعلام شده، آمده است: همه کارکنان رسمي، قرارداد مدت معين و مدت موقت واجد شرايط ميتوانند از تاريخ هفتم تا هفدهم مهر ماه امسال با مراجعه به سامانه portal.nioc.ir نسبت به ثبتنام اقدام کنند. سکونت در تهران، حداکثر سن 40 سال، مدرک تحصيلي حداقل کارشناسي و حداقل سه سال سابقه کار در صنعت نفت به عنوان شرايط اوليه ثبتنام در اين سامانه عنوان و در بخش مهارتهاي مورد نياز، به مهارتهايي از جمله زبان انگليسي در سطح چهار مهارت (Intermadiate)، مهارت رايانه (آشنايي با مباني رايانه، استفاده از اينترنت و توانايي کار با نرمافزارهاي Word، Windows در حد خيلي خوب، توانايي کار با نرمافزارهاي Excel و Powerpoint در حد خوب و مهارت تايپ در حد خيلي خوب)، مهارت دفتري، مهارت انجام مکاتبات اداري و آشنايي با امور دفتري و ثبت، بايگاني، چاپ و ارسال اسناد اداري و... اشاره شده است.
علاقه مندان براي کسب اطلاعات بيشتر ميتوانند به سايت مرکز توسعه مديريت صنعت نفت به نشاني Http: //cipmd.mop.ir يا Http: //portal.nioc.ir مراجعه کنند.
شروع به کار مجدد سامانه ثبت نام متقاضيان طرح نظام / امريه
برابر اعلام اداره کل آموزش، برنامه ریزي نیروي انسانی و تحول اداري وزارت نفت، سهمیه مشمولین وظیفه طرح نظام/امریه مجدداٌ پس از 18 ماه از سوي ستاد کل نیروهاي مسلح برقرار شد و بر همین اساس سامانه پذیرش طرح نظام صنعت نفت به آدرس www. pmhr.mop.ir از آبان ماه سال جاري به منظور ثبت درخواست متقاضیان فعالیت خود را از سر می گیرد. متقاضیان می توانند همچون سال هاي گذشته، اول تا دهم ماه هاي زوج سال به سامانه مذکور مراجعه و در صورت دارا بودن شرایط مندرج در سامانه، نسبت به ثبت نام اقدام کنند. این اداره همچنین اعلام کرده است: با توجه به اعلام سازمان نظام وظیفه در خصوص «عدم امکان تمدید تاریخ اعزام مشمولان» از سوي سازمان مذکور، متقاضیان می بایست نسبت به تهیه برگ اعزام مربوط به آن دوره اقدام و سپس در سامانه ثبت نام کنند. در دوره آبان ماه سال جاري فقط افرادي مجاز به ثبت نام هستند که برگ اعزام به خدمت 1/12/97 و یا 1/2/98 را دریافت کرده باشند.
معاينات طب صنعتي در دوره هاي سالانه انجام مي شود
رئيس درمانگاه اداره مرکزي وزارت نفت بابيان اين که معاينات طب صنعتي در گذشته براي کارکنان پالايشگاه ها ومناطق عملياتي سالانه و براي کارکنان واحدهاي ستادي هرسه سال يک بارانجام مي شد، اکنون براي همه به صورت سالانه انجام خواهد شد. اکبرملکي بيرجندي با اشاره به اين که در انجام اين معاينات، چکاب هاي بهداشتي و پزشکي کاملي صورت مي گيرد، تاکيد کرد: کارکنان نيز با درک ضرورت و اهميت اين معاينات در سلامت جسمي و روحي خود، لازم است به طور منظم طبق برنامه اعلام شده براي انجام معاينات طب صنعتي مراجعه کنند. وي با بيان اين که ارائه خدمات معاينات دوره اي کارکنان درسال 97 نسبت به سال گذشته حدود 15 درصد افزايش مي يابد، افزود: سال گذشته نزديک به56 درصد از کارکنان براي انجام معاينات دوره اي به اين درمانگاه مراجعه کرده بودند و پيش بيني مي شود امسال اين ميزان به سطح 80 درصد افزايش يابد. به گفته وي، مسئوليت انجام معاينات دوره اي براي حدود پنج هزار نفر از کارکنان درهشت شرکت و سازمان به عهده درمانگاه اداره مرکزي وزارت نفت است. به گفته وي، کارکنان شرکت ملي نفت ايران، ستاد وزارت نفت، شرکت ملي مهندسي و ساختمان نفت، شرکت مهندسي و توسعه نفت(متن)، شرکت ملي گاز، شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي ايران، شرکت نفت خزر و ستاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت تحت پوشش درمانگاه اداره مرکزي نفت قرار دارند.
راه اندازي توربوپمپ تاسيسات تزريق آب منطقه سيري
به همت کارکنان تعميرات مکانيک منطقه سيري و همکاري واحدهاي ابزار دقيق و نيروگاه، تعمير و رفع اشکال توربوپمپ تاسيسات تزريق آب به سکوي ايلام، در مدت چهار روز انجام و توربوپمپ وارد سرويس شد. اين توربوپمپ درسال هاي اخيربه علت افزايش حرکت محوري شفت پمپ و خارج شدن ازمحدوده مجاز، به وسيله حسگرهاي Axial Movement نصب شده در بخش thrust bearing به طور پيوسته ازسرويس خارج مي شد. بنابربررسي اوليه، به دليل عملکرد نامناسب کنترل ولو وچک ولو نصب شده درخروجي پمپ، کنترل ولو و کاليبراسيون حسگرهاي حرکت محوري تعويض و چک ولو نيز رفع اشکال شد، اما به دليل خارج ازحد مجازبودن حرکت محوري کلي، استفاده از پمپ با ظرفيت کامل فراهم نشد. ساعت کارکرد بالاي پمپ و ضرورت تعميراساسي آن موجب شد تصميم به تعويض کارتريج آن ازطريق برون سپاري گرفته شود، اما قيمت هاي بالاي شرکت هاي تعمير کننده اين گونه پمپ ها (دو تا چهارميليارد تومان) موجب شد تعميراين پمپ به وسيله واحد تعميرمکانيک منطقه سيري در دستور کار قرار گيرد. نبودابزارهاي ويژه پمپ وبرخي قطعات يدکي، همچنين پيچيدگي تعمير اين نوع پمپ ها از سويي و بي نتيجه ماندن تماس باشرکت هاي سازنده آن براي دريافت اطلاعات فني بيشتر، تعمير پمپ را با مشکل مواجه و نتيجه اين شد که بدون انجام تعمير اساسي وتعويض کارتريج، باقراردادن Filler Plate باضخامت محاسبه شده ونصب آن درمحل مناسب، حرکت محوري کلي پمپ تا محدوده مجاز کاهش يابد ومشکل پمپ بر طرف شود. توربوپمپ يادشده يکي ازدو توربوپمپ تاسيسات تزريق آب ايلام است که آب را براي تزريق درچاه هاي ميدان اسفند پمپاژمي کند واهميت بالايي در توليد نفت دارد.
اين پمپ هم اکنون با ظرفيت کامل و بدون اشکال در تاسيسات تزريق آب منطقه سيري فعاليت مي کند.
بازگشايي مجتمع آموزشي شهداي شرکت ملي حفاري ايران
همزمان با آغازسال تحصيلي جديد، مجتمع آموزشي شهداي شرکت ملي حفاري ايران بازگشايي شد و يک هزار و 500 دانش آموز در کلاس هاي درس اين مجتمع حاضر شدند. در مراسمي که به همين منظور برگزار شد، بهمن شهرياري، فرمانده ناحيه بسيج دانشآموزي استان خوزستان ضمن تبريک آغازسال تحصيلي جديد گفت: همراهي خانوادهها با دانشآموزان درنخستين روزحضور آنان درکلاسهاي درس بااهميت است و اين نشان ازارتباط نزديک ميان اولياي دانشآموزان و کادر آموزشي و اجرايي مدرسه دارد. وي افزود: خانواده و مدرسه براي دانشآموز در برابر رويدادهايي که در يک جامعه اتفاق ميافتد، بايد ايجاد مصونيت کند، زيرا پس از خانواده، مدرسه خانه دوم دانشآموز است. شهرياري با اشاره به نقش معلمان در رشد و شکوفايي دانشآموزان گفت: يکي از مواردي که همگام با کسب علم و دانش لازم است مورد توجه خانوادهها و متوليان مدرسه باشد، افزاش سطح سواد رسانهاي دانشآموزان است و در اين زمينه، آموزش و مهارتها بايد فراگير باشند. محمدرضا تاکايدي، قائم مقام مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران نيزبا تبريک سال تحصيلي جديد و بازگشايي مدارس وقدرداني ازدست در کاران مجتمع براي آماده سازي آن افزود: بيشتر دانشآموزان اين مجتمع فرزندان کارکنان شرکت ملي حفاري ايران هستند وتلاش شده که با ايجاد امکانات وکادر آموزشي مجرب، سطح آموزش دانشآموزان تحت پوشش افزايش يابد. درحاشيه اين آيين علي جباري، نماينده مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران و مدير مجتمع آموزشي شهداي شرکت ملي حفاري نيزگفت: مجتمع شهداي اين شرکت داراي 6 واحد آموزشي شامل دو مدرسه ابتدايي پسرانه ودخترانه، دو دبيرستان دوره اول پسرانه و دخترانه و دو دبيرستان دوره دوم پسرانه و دخترانه است. وي افزود: درسال تحصيلي جديد اين مجتمع با دارابودن 220 کادر آموزشي، يک هزار و 500 دانشآموز درمقاطع ابتدايي و دبيرستان را زير پوشش دارد.
ضرورت اصلاح الگوهاي بهداشت و درمان
مديرعامل شرکت نفت خزر بر افزايش سلامت کارکنان با به کار گيري راهکارهاي عملياتي و اجرايي براي اصلاح الگوها در حوزه بهداشت و درمان تاکيد کرد.
علي اصولي درجلسه تجزيه وتحليل نتايج معاينات طب صنعتي کارکنان نفت خزرکه با حضور دکترسميع، رئيس سازمان بهداشت ودرمان صنعت نفت برگزار شد،افزود: سلامت و پيشگيري موضوع مهمي درارتقاي سلامت کارکنان وسازمان است که بايد به آن توجه ويژه داشت. وي با قدرداني از سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت و همکاري اين مجموعه براي ارتقاي سلامت کارکنان نفت گفت: شرکت نفت خزر براي تقويت روابط با اين سازمان درجهت سلامت هرچه بيشتر کارکنان خود آماده همکاري است. وي تصريح کرد: با تعامل همكاران درمجموعه سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت بايد راهكارهاي عملياتي به منظوراصلاح الگوهاي نادرست موجود به كار گرفته شود. دكتر حبيب الله سميع نيز دراين جلسه با استقبال از همکاري با شرکت نفت خزراظهار کرد: حفظ سلامت كاركنان وخانواده هاي آنان وظيفه اصلي سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت است و براساس سياست هاي تعيين شده، با انجام فعاليت هاي پيشگيرانه و فرهنگ سازي در زمينه تغيير الگوهاي زندگي براي حفظ سلامتي كاركنان تلاش مي کند.
وي ادامه داد: سازمان بهداشت و درمان فقط سياست گذار بوده و مجري اصلي خود شركت ها هستند و مطالبه اصلي سازمان كه همان مسائل پيشگيرانه و بهداشتي است، محقق شود.
39 ميليون ليتر صرفه جويي درمصرف بنزين
مديرشرکت ملي پخش منطقه چهارمحال و بختياري از صرفه جويي بيش از 39 ميليون ليتر بنزين با جايگزيني گازطبيعي فشرده(سي ان جي) در اين حوزه عملياتي خبر داد. جعفرسالاري نسب با بيان اين که درپنج ماه نخست امسال 39ميليون و 404هزارمترمکعب سي ان جي عرضه شده است، افزود: با عرضه اين مقدارسي ان جي دربازه زماني ياد شده، به همين ميزان در مصرف بنزين صرفه جويي شده است. وي بازديدهاي دوره اي و رعايت استانداردهاي سوخت رساني را عاملي موثر در افزايش ضريب ايمني خدمات درمجاري عرضه سوخت سي ان جي، ترغيب شهروندان به استفاده از اين سوخت پاک و در نتيجه، صرفه جويي درمصرف بنزين اعلام کرد. سالاري نسب باتاکيد برادامه روند بازديدهاي ادواري ازجايگاه هاي عرضه سي ان جي تصريح کرد: در اين بازديدها مطابق باچک ليست هاي سازمان استاندارد، وضع جايگاه هابه منظورارتقاي سطح ايمني، بررسي و اقدام هاي لازم براي بهبود کيفيت عملکرد جايگاه ها پيگيري مي شود. وي گفت: هم اکنون 67 باب جايگاه عرضه سوخت در استان چهارمحال و بختياري فعاليت مي کنند که 21 باب آن تک منظوره سي ان جي و18باب نيز دو منظوره(سي ان جي وبنزين)است
ايمن سازي خط لوله منشعب از تأسيسات سيرجان
با نصب پايل درکيلومترهاي 4 و 5 مسير خط هشت اينچ انتقال فرآورده نفتي، انشعاب تأسيسات سيرجان ايمن سازي شد. سيدامين آل طه، رئيس نگهداري و تعميرات خط منطقه دراين باره گفت: با توجه به مجاورت مسيردسترسي به خط انتقال فرآورده 8 اينچ انشعاب تأسيسات سيرجان به رودخانه هاي فصلي وايجاد فرسايش شديد درمسير ورودي اين خط انتقال،خط لوله مزبوربا استفاده از لوله هاي مستعمل 10 اينچ با اجراي پايل فلزي،ايمن سازي شد. آل طه با اشاره به اين که پايل کوبي در کيلومتر 4 و 5 انشعاب تأسيسات سيرجان انجام شده است، افزود:علاوه بر عمليات مزبور،ساخت حوضچه آرامش بعد ازپايل رسوب گذاري و پيشگيري از تخريب و آسيب به خطوط نيز اجرا شده است.
از سرگيري اجراي طرح گازرساني به نيروگاه چابهار
مدير گازرساني شرکت ملي گازايران از آغاز دوباره طرح گازرساني به نيروگاه چابهار خبر داد. سعيد مومني با بيان اين که پيمانکار بخش خصوصي متولي گازرساني باسي ان جي به نيروگاه چابهارمسئول تاخيرچند ماهه اين طرح است، افزود: ادامه اجراي اين طرح (گازرساني به نيروگاه چابهار) با رفع موانع از سر گرفته شده است. وي درباره علت تاخير گازرساني به نيروگاه چابهار گفت: قراربود تامين گازاين نيروگاه تا زمان رسيدن خط انتقال گازايرانشهر- چابهار، به وسيله سي ان جي تامين شود، اما با به عهده گرفتن شرکت سرمايه گذار، اين طرح دستخوش اختلاف هايي باسرمايه گذارخارجي و تاخير در عمليات گازرساني به نيروگاه چابهار شد. مومني باتاکيد بر آغاز مجدد طرح گازرساني به نيروگاه چابهار، تصريح کرد: بخش عمده اي از تجهيزات مورد نياز براي اجراي طرح تامين و زيرساخت هاي محل احداث تجهيزات نيز درحال تکميل است. به گفته مديرگازرساني شرکت ملي گاز، قرارداد ميان شرکت ملي گاز و بخش خصوصي براي اجراي طرح گازرساني به نيروگاه چابهار از طريق سي ان جي در قالب قرارداد ساخت و بهره برداري (بي. او. او) است وتا زمان اجرايي شدن اين طرح، نيروگاه چابهارهمچنان از سوخت مايع استفاده خواهد کرد.
گازرساني 77 واحد صنعتي در 6 ماه امسال
77 واحد صنعتي استان لرستان درنيمه نخست امسال با هزينه بيش از 20 ميليارد ريال از گاز طبيعي بهره مند شدند. غلامرضا لطفعليان، مديرعامل شرکت گازاستان لرستان با اشاره به اين مصرف گازصنايع استان لرستان سالانه 120ميليون مترمکعب گاز برآورد شده است، افزود: اين حجم گاز، جايگزين حدود 150ميليون ليتر نفت گاز خواهد شد. وي افزود: هم اکنون بيش از يک هزار و 300واحد صنعتي در استان از گازطبيعي استفاده مي کنند که عمده ترين آنها کارخانه سيمان، نيروگاه درود و چند مرکز انتقال نفت است. لطفعليان بابيان اين که پارسال، صنايع استان بيش از 481ميليون متر مکعب گاز مصرف کردند، تصريح کرد: گازطبيعي افزون براقتصادي بودن، موجب افزايش بازدهي فعاليت هاي صنعتي وتقويت زيرساخت هاي استان خواهد شد.
«پولیش کمپ» يادگاری از جنگ جهانی دوم
احمد کعبي فلاحيه تاريخ شهر آبادان، مانند بسياري از شهرهاي صنعتي ديگر، با قوميت ها و مليت هاي مختلفي پيوند خورده است. مكان هايي چون سيك لين، مسجد برمه اي ها، كليساها و برخي كمپ هاي متعلق به خارجي ها شاهدي بر اين مدعاست. با اين همه، شايد كمتر كسي در مورد «پوليش كمپ» و علت نامگذاري آن اطلاعات دقيقي داشته باشد. در خاطرات حسين مکي، از اعضاي هيات خلع يد در جريان ملي شدن صنعت نفت آمده است: «11 محل اقامت اين هيات در آبادان، در جايي نزديك به «پوليش کمپ» بود. اين کمپ در منطقه بوارده جنوبي و تقريبا در کنار اروند رود قرار داشت و فاصله محل اقامت هيات اعزامي خلع يد تا اين کمپ، فقط صد متر بود. مردم عادي به دليل قديمي بودن اين کمپ، اطلاع درستي از ريشه تاريخي آن ندارند، حتي ضمن پرس و جو از مردم کوچه و بازار به اين پاسخ برخوردم که شايد نام جايي باشد که ماشين ها را در آنجا، با ماده خاصي مي شستند تا جلا پيدا كنند و پوليش شوند! ولي صد البته که واژه پوليش، در اينجا به معناي «جلا دادن» نيست. پوليش کمپ، در واقع به يک ماجراي تاريخي تلخ برمي گردد. پوليش به معناي نژادِ «پـُل» و منظور، مردم كشور لهستان است که در نقشه هاي جغرافيايي به «پولند» معروف است، يعني سرزمين نژاد پُل. مانند ايرلند، تايلند و ...
بنا بر اين، اصطلاح پوليش به معناي «لهستاني» يا اهل لهستان است و پوليش کمپ، يعني کمپ لهستاني ها، اما چه شد كه اين مكان، كمپ لهستاني ها نام گرفت؟
در زمان جنگ جهاني دوم، تعداد زيادي از مردم آواره لهستان که بر اثر جنگ، خانه و کاشانه خود را از دست داده بودند، به اميد يافتن پناهگاهي به سوي اروپاي شرقي راه افتادند. از ميان اين افراد، عده اي از طريق ترکيه و عده اي ديگر از مرزهاي جنوبي شوروي به خاک ايران راه يافتند. لهستاني ها پس از ورود به ايران، در چند شهر عمده مانند تهران، اصفهان، اهواز و ... متمرکز شدند و در اين شهرها ماندند.
از ميان آن دسته از لهستاني هاي آواره كه گذارشان به استان خوزستان افتاده بود، گروهي به آبادان منتقل شدند و طبيعي بود كه با توجه به امكانات شركت نفت، در يكي از كمپ هاي اين شركت كه در منطقه بوارده جنوبي و در کنار اروند قرار داشت، اسكان داده شوند. از اين زمان بود كه اين منطقه به پوليش كمپ مشهور شد.
بسياري از لهستاني هاي آواره، حتي پس از جنگ نيز هيچ گاه به سرزمين خود باز نگشتند؛ چون از کشورشان ويرانه اي بيش باقي نمانده بود. لهستاني هاي مقيم ايران در همين جا ماندند و در همين سرزمين به خاک سپرده شدند؛ هر چند امروزه در آبادان نشانه اي از آنها نيست؛ اما مي دانيم كه دو گورستان در خوزستان، يكي در خرمشهر و ديگري در اهواز وجود دارد كه به آنها نسبت داده مي شود، حتي برخي آمارها، از به خاك سپرده شدن حدود 100 لهستاني در اهواز خبر مي دهد.
به هر حال، پوليش كمپ پس از ماجراي جنگ جهاني دوم، کاربردهاي ديگري يافت، ولي اين نام روي آن منطقه ماند و بعدها با اندک تعميراتي، به محل اسکانِ کارکنان نفتي در همان منطقه تبديل شد.»
موزه اي بر ساحل خليج تگزاس
موزه نفت «اوشن استار» که روي يک دکل حفاري دريايي به همين نام در ساحل خليج مکزيک قرار دارد، بازديدکنندگان را به تماشاي صنايع فراساحلي نفت و گاز از مرحله لرزه نگاري تا حفاري و توليد مي برد.
موزه و مرکز آموزش سکوي حفاري فراساحلي «اوشن استار»، در بندر گالوستون در ايالت تگزاس واقع شده است. خليج تگزاس از مهم ترين مناطق اکتشاف و توليد نفت در جهان به شمار مي رود و گالوستون در فاصله يک ساعتي از شهر هيوستون تگزاس، پايتخت نفتي اين منطقه قرار دارد. سکوي نفتي «اوشن استار» در سال 1969 براي ناوگان شرکت اکتشاف و حفاري اقيانوس (ODECO) ساخته شد. اين شرکت در دوران فعاليت 30 ساله خود در خليج مکزيک در سواحل تگزاس و لوييزيانا حدود 200 چاه را حفر کرد و اکنون سکوي «اوشن استار» چند سالي است که از سرويس خارج شده است. در سال 1999 سازمان غيرانتفاعي مرکز انرژي فراساحلي (OEC) با کمک هاي مالي بخش خصوصي، اين سکو را براي اهداف موزه اي و آموزشي دراختيار گرفت و «اوشن استار» طي دو سال تلاش مداوم، به يک موزه نفت و گاز فراساحلي تبديل شد. بازديد کنندگان از «اوشن استار» با ورود به عرشه، ابتدا از طريق يک ويدئو با فناوري هاي فراساحلي نفت و گاز آشنا مي شوند و سپس در طبقات مختلف موزه، مراحل گوناگون لرزه نگاري، حفاري و توليد نفت در درياها را از نزديک مشاهده مي کنند. مشاهده دستگاه حفاري و نحوه کار آن در طبقه نخست و سپس آشنايي با دستگاه هايي که عمليات حفاري در آب هاي عميق را از دور هدايت مي کنند (ROVs) در ساير طبقات، از ديگر نکات جالب اين موزه است. مدل هاي شبيه سازي شده از سکوهاي توليد، ابزارها و قطعات حفاري، همچنين نمايش هايي از حفاري، لرزه نگاري و خدمات توليد از چاه و نگهداري آن، به توضيح روند فعاليت هاي اکتشاف و توليد نفت براي بازديدکنندگان کمک مي کند. پس از يک تور علمي- تفريحي در داخل موزه، بازديدکنندگان مي توانند با سوار شدن بر دستگاه بالابري به نام اسکاي واک که در سکوهاي دريايي مورد استفاده قرار مي گيرد، از طبقات بالاي سکوي حفاري ديدن کنند. بازديد از اين موزه و مرکز آموزشي، بويژه از سوي گروه ها و تورهاي دانش آموزي و دانشجويي با استقبال فراوان رو به رو شده و اين موزه در افزايش سطح دانش و آگاهي آنان در مورد پيشرفت علوم و فناوري ها نقشي بسزا داشته است.
مخازن پرچی 70 ساله در قلب موزه نفت مشهد
انبار شماره (يک) مشهد در سال 1320 در محل چهارراه مقدم طبرسي با عنوان شرکت نفت انگليس و ايران ساخته شد. پس از ملي شدن صنعت نفت با عنوان شرکت نفت ايران، ناحيه خراسان شروع به فعاليت کرد. اين انبار با مساحت 59 هزار مترمربع در نزديک ترين محل به مشهد داراي مخازن قديمي پرچي است که زماني از طريق راه آهن، نفت کوره مور نياز استان را تامين مي کرد. طي بازديد کارشناسان موزه از فضاي محوطه انبارها و تاسيسات آن، اين انبار براي اختصاص به موزه نفت مناسب تشخيص داده شد.
شهر مشهد، به عنوان يکي ازمحورهاي مواصلاتي منطقه شرق کشوراز سابقه فراواني در زمينه توزيع وپخش فراورده هاي نفتي برخوردار است و به عنوان قطب زيارتي کشور و به دليل حضور خيل کثير زائران، موقعيت مناسبي براي ايجادموزه به شمار مي رود.
اهدای بيش از 50 شی قديمی به موزه نفت
بيش از 50 شيء مورد استفاده در مكان هاي اداري و منازل شركتي صنعت نفت كه قدمت آنها به چند دهه مي رسد، از سوي كانون بازنشستگان اصفهان به موزه نفت اهدا شد. كانون بازنشستگان صنعت نفت اصفهان، در ادامه همكاري هاي خود با مديريت موزه ها و مركز اسناد صنعت نفت، تعدادي شيء قديمي را كه ازسوي اعضاي اين كانون و پيشكسوتان نفتي تهيه شده، به موزه نفت اهدا كرد. از جمله اين اشياء مي توان به دستگاه توليد برق براي تلفن هاي دستي بياباني، دستگاه اندازه گيري مخزن، زنگ اخبار قديمي كه در منازل شركتي مورد استفاده قرار مي گرفته است، چكش هاي چوبي انگليسي ضد جرقه، تقسيم هاي برق سراميكي، قفل ها و دستگيره هاي قديمي و انواع تجهيزات و لوازم برقي و تعميراتي اشاره کرد. كانون بازنشستگان اصفهان پيشتر نيز اسناد، مدارك و تصاويري را مربوط به گذشته صنعت نفت، به موزه نفت اهدا كرده بود.
گفتني است، كانون بازنشستگان اصفهان، از جمله فعال ترين كانون هاي صنعت نفت كشور است كه بسياري از پيشكسوتان نفتي، بويژه پيشكسوتاني از شهرهاي جنوبي و نفت خيز كشور كه دوران بازنشستگي را در شهر اصفهان مي گذرانند، در آن عضويت دارند.
پيمانه فلزي
قدمت: 1340 خورشيدي
محل نگهداري: گنجينه اشياء تهران
پيمانه هاي فلزي در انواع مختلف براي جابه جايي مقادير مشخصي از سيالات مانند روغن و نفت به کار گرفته مي شد
آشنايي با برترين مترجم هاي نفتي به مناسبت روز جهاني ترجمه بيت الحکمه در نفت
مشعل - اگر 1200 سال پيش، بيت الحکمه در جهان اسلام کتاب هاي سرياني، پهلوي، سانسکريت و يوناني را ترجمه کرد و نهضت ترجمه در ميان مسلمانان شهرتي عالمگير يافت، 1100 سال بعد در مقياسي کوچک تر، صنعت نفت مامن و ماواي بسياري از بزرگترين نويسندگان و مترجمان ايراني بوده است. مترجماني که با يادآوري نام تک تک آنها، مشهورترين کتاب هاي حوزه علوم انساني و هنر و ادبيات را به خاطر مي آوريم. در ميان کارکنان نفت و به خصوص روابط عمومي آن، مترجمان شهيري وجود داشته است که مي توان گفت نهضت ترجمه معاصر ايران همزمان با آغاز قرن چهاردهم خورشيدي به دست و ذهن آنها پيش رفته است. متن پيش رو بزرگان زيادي را ياد کرده است. بزرگاني که هر چند در اينجا، سخن از توانايي شان در ترجمه است و به سويه هاي مترجمي شان توجه شده، اما در حوزه هاي نويسندگي و تاليف، يد طولايي داشته اند.
بيداري در خواب آشفته
محمدعلي موحد، مورخ و پژوهشگر برتر صنعت نفت، دوم خرداد سال 1302 در شهر تبريز ديده به جهان گشود. تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در مدارس اتحاد نوبر و تدين تبريز گذراند. در سال 1319 به اخذ ديپلم متوسطه در رشته ادبي نايل آمد.وي به دليل علاقه شخصي، رشته حقوق را در دانشکده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران تا درجه دکترا در حقوق خصوصي دنبال کرد. آنگاه براي آشنايي بيشتر با مباحث حقوق بين الملل به انگلستان عزيمت کرد و زير نظر پروفسور جنينگيز در دانشگاه کمبريج و پروفسور شوراتزنبرگر در لندن به عنوان دانشجوي محقق به مطالعه پرداخت. نخستين کار نوشتاري موحد در زمينه کتاب با ترجمه کتابي حجيم با عنوان «رحله ابن بطوطه» رقم خورد که در سال 1336 پيش از سفر به اروپا انتشار يافت. کاري که مترجم جوان را مانند هر نويسنده تازه کار نگران واکنش صاحب نظران مي کرد.سابقه خدمتي دکتر موحد در صنعت نفت با سفر به آبادان پيوند مي خورد. دست تقدير کارمند جوان و از راه رسيده را در سال 1329 مقارن با ملي شدن نفت به دفتر روابط عمومي نفت آبادان کشاند و پس از خلع يد انگليسي ها در سال 1332 بر مسند سردبيري روزنامه اي دولتي نشاند که در کشاکش حوادث پرفرود و فرازآن دوران، انتشار مي يافت. موحد اوايل بهمن 1332 در اداره حقوقي تهران با مديريت فواد روحاني مشغول به کار مي شود. وي نظر به شايستگي و لياقتي که در بخش حقوقي از خود نشان داد، خيلي زود به بالاترين درجات همچون مدير امور حقوقي، رئيس امور هماهنگي قراردادهاي بين المللي، مشاور عالي رئيس هيئت مديريه، مشاور ارشد و عضو اصلي هيئت مديره شرکت ملي نفت نايل آمد. او به لحاظ اقتضاي شغلي، درباره تاريخ نفت هم دست به قلم شده و مهمترين کتاب را در دو جلد با عنوان «خواب آشفته نفت، دکتر مصدق و نهضت ملي ايران» در مرداد 1378 روانه بازار کتاب داشته است.
چهار مقاله درباره آزادي، نوشته آيزايا برلين، 1344
بهگوات گيتا، 1344
ماليات سرانه و تاثير آن در گرايش به اسلام، نوشته دانيل دنت، 1358
خزران، نوشته آرتور کستلر، 1361
سفرنامه ابن بطوطه، 1370
عدالت و انرژي، نوشته ايوان ايليچ، موسسه مطالعات بين المللي انرژي، 1373
فصوص الحکم ترجمه، توضيح و تحليل، 1386
آقا معلم در نفت
حسن کامشاد 4 تيرماه 1304 در خانواده اي بازاري در اصفهان ديده به جهان گشود. پس از طي تحصيلات دوره ابتدايي در مهر ماه 1318 پدرش خواست شغل بازار را برايش اختيار کند و تاجر پوست و روده شود.درسال 1324 در واپسين جنگ جهاني دوم براي شروع زندگي دانشجويي در تهران ماوا گزيد و تحصيل خود را در رشته حقوق اختيار کرد. نطفه پيوند کامشاد با شرکت نفت در سال 1327 در آبادان منعقد شد. پس از اخذ دانشنامه ليسانس در همان سال به استخدام شرکت نفت آبادان درآمد و مسئوليت اداره مسکن ناحيه نوساخته بهار و خانه هاي کارگري آنجا را به عهده گرفت. اقامت در آبادان بيشتر از يک سال و چند ماهي طول کشيد که به شرکت نفت اهواز و سپس به اداره آموزش مسجدسليمان انتقال يافت و براي نخستين بار در نقش «آقا معلم» ظاهر شد. کار او در اين دوران تدريس زبان انگليسي به کارآموزان ايراني و تدريس زبان فارسي به پرستاران تازه استخدام انگليسي بود.کار قلمي کامشاد در زمينه کتاب در همين دوران و با ترجمه کتاب «تام پين» آغاز مي شود.سال 1338 در اداره روابط عمومي کنسرسيوم نفت، تصدي قسمت نگارش را به عهده گرفت. وظايف عمده اين قسمت نگارش، تنظيم و انتشار هفته نامه خبري شرکت هاي عامل نفت به زبان انگليسي، تهيه برنامه هاي نفتي هفتگي براي راديو ايران، نگارش کتاب هاي آموزنده درباره صنعت نفت، نظارت بر انتشارات و فيلم نامه ها، تماس با دانشگاه ها و مجامع فرهنگي، برگزار کردن سخنراني و تهيه برنامه هاي تبليغاتي بود.
تاريخ چيست؟ اثر اي. چ.کار، 1351
امپراتور، اثر ريشارد کاپوشينسکي، 1367
مورخ و تاريخ، اثر آرنولد توين بي، 1370
استفاده و سوءاستفاده از تاريخ، اثر پيتر خيل، 1372
دنيل دفو، اثر جيمز ساذرلند، 1372
خاورميانه: دو هزار سال تاريخ، اثر برنارد لوئيس، 1381
استالين مخوف، اثر مارتين ايميس،1382
سرگذشت فلسفه، اثربراين مگي، 1378
از آمريکا تا دل نفت ايران
اسماعيل فصيح، نويسنده و مترجم صنعت نفت دوم اسفند سال 1313 به عنوان دوازدهمين فرزند خانواده ارباب حسن و توران خانم در محله در خونگاه تهران زده شد. تحصيلات ابتدايي را در دبستان عنصري به پايان رساند و در دبيرستان رهنما تحصيلات متوسطه را دررشته طبيعي در سال 1332 گذراند. در آن دوران دولت مصدق به علت تنگناي اقتصادي با دريافت 50 تا 100 تومان از مشمولين خدمت سربازي، معافيت مي داد، فصيح نيز فرصت را غنيمت شمرد و با پرداخت 100 تومان خدمت سربازي را خريد و معاف شد. پس از معافيت از نظام و يکي دو سال کار و تدريس، براي ادامه تحصيلات از راه استانبول و پاريس رهسپار آمريکا شد و در دو رشته دانشگاهي؛ از دانشگاه مونتانا ادبيات انگليسي و شيمي ليسانس گرفت. شهريور 1342، به پيشنهاد نجف دريابندري به استخدام صنعت نفت درآمد و در هنرستان صنعتي شرکت نفت اهواز در نقش مدرس مشغول به کار شد.درشرايطي که اولين کتاب او به بازار عرضه مي شد، فصيح طي ماموريتي پژوهشي براي تحصيلات تکميلي در مقطع فوق ليسانس، به اتفاق همسر بار ديگر گذرش به آمريکا افتاد و دررشته زبان و ادبيات انگليسي فارغ التحصيل شد. پس از بازگشت مجدد به ايران براي تدريس به دانشکده نفت آبادان راه يافت و سال ها در اين کسوت اداي وظيفه کرد. فصيح با بسته شدن دانشکده نفت آبادان در پي آغاز جنگ تحميلي عراق با ايران، به تهران آمد. در 47 سالگي در سمت استاديار زبان انگليسي تخصصي، پس از 19 سال کار در شرکت به ناگزير بازنشسته شد. وي از آن پس گهگاه به تدريس در دوره هاي آموزشي شرکت نفت مي پرداخت.
جنگ اسپانيا، کوبا و پيدايش امپرياليسم آمريکا 1902-1895، اثر فيليپ اس، فرنر، 1362
ماندن دروضعيت آخر، اثر هربس، امي بيورک، 1368
خودشناسي با روش يونگ، تکنيک «رفوواژه» م اثر ايکل دانيلز، 1372
تحليل رفتار متقابل، اير اريک برن، 1388
مردي در سرود و سکوت
ابوالقاسم حالت سال 1298 در تهران در خانواده اي مذهبي به دنيا آمد. تحصيلات متوسطه را در دبيرستان مروي به انجام رساند. در کودکي مدتي را به نقاشي و موسيقي پرداخت.در بهار 1327 به استخدام شرکت نفت درآمد و به اداره انتشارات آبادان رفت. در نشريات «خبرهاي روز» و «اخبار هفته» که در اداره انتشارات آبادان چاپ مي شد، به تدوين مطالب ادبي و تفريحي و موضوعاتي چون: روحيه ايرانيان و ايستادگي در برابر اجانب پرداخت. ابوالقاسم حالت به سه زبان عربي، انگليسي و فرانسوي تسلط کامل داشت و چندين کتاب از نويسندگان انگليسي و عربي را ترجمه کرد. تير ماه 1336 با همسر خود پس از گردش کوتاه در سوريه و لبنان و مصر عازم اروپا شد و بسياري از شهرهاي مشهور اروپا را از نظر گذراند. يازده سال را در نفت آبادان با نوشتن سپري کرد. در سال 1338 از نفت آبادان به تهران انتقال يافت و در اداره روابط عمومي شرکت ملي نفت ايران کارهاي ذوقي، ادبي و هنري خود را در قالب نوشتن مقاله، ساخت شعر، ترانه و سرود آزمود. سرود جمهوري اسلامي نخستين سرودي بود که از سوي وي در آغاز انقلاب اسلامي ساخته شد و تا سال هاي متمادي در کشور اجرا و پخش مي شد. همچنين مديريت نشريه صنعت نفت و رياست اداره روابط مطبوعاتي از جمله مسئوليت هاي حالت در اداره روابط عمومي شرکت ملي نفت محسوب مي شود.
ترجمه تاريخ کامل ابن اثير در ده جلد
تاريخ فتوحات مغول، نوشته ج.ج.ساندرز
تاريخ تجارت، اثر دريک، ن سيمونز
جادوگر شهر زمرد، اثر ال.فرانک باوم
بازگشت به شهر زمرد، اثر ال، فرانک باوم
پسر ايراني (سرگذشت واقعي داريوش سوم و اسکندر) اثر ماري رنولت
مرد نفتي در ميدان فلسفه
منوچهر بزرگمهر در آذر 1289 در تهران، در خانواده اي متنفذ و اهل علم ديده به جهان گشود. پدرش ميرزا يوسف خان بزرگمهر ملقب به «عليم السلطنه» از پزشکاني بود که دوره طب را در فرانسه گذرانده و در دوران سلطنت احمدشاه شهره بود. در سال 1310 براي ادامه تحصيل در رشته حقوق به انگلستان رفت و با اخذ درجه ليسانس در اين رشته از دانشگاه بيرمنگام، به ايران بازگشت. آشنايي او با صنعت نفت در خاک آبادان رقم خورد و از سال 1321 تا 1333 به طول انجاميد. بزرگمهر در آن ايام علاوه بر فعاليت هاي حقوقي، برابر سمت رئيس اداره حقوقي شرکت نفت انگليس و ايران، در حوزه قلم با مطبوعات نيز فعاليت هايي داشته است. منوچهر بزرگمهر پس از 13 سال اشتغال در نفت آبادان، به تهران انتقال يافت و به مدت ده سال در سال هاي 1345 تا 1355 مشاور حقوقي کنسرسيوم و مدتي را رئيس آن اداره بود. بزرگمهر ضمن اشتغال در نفت، به فعاليت هاي فرهنگي و آموزشي خود مي پرداخت و تدريس در دانشگاه را در اولويت کاري قرار مي داد. او چندين سال از 1341 تا 1345 در مقاطع مختلف از جمله: فوق ليسانس و دکتراي فلسفه دانشکده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران و بعضي دانشکده هاي ديگر به تدريس متون فلسفي به زبان انگليسي و منطق جديد و فلسفه تحليلي همت گماشت. تحصيل در اروپا و تسلط به زبان انگليسي، بزرگمهر را به مطالعه و ترجمه آثار فيلسوفان تجربي مذهب انگليسي و فلاسفه جديد غرب و نيز تاليف موضوعات فلسفي سوق داد و از اين رهگذر چهارده کتاب فلسفي به قلم او به زبان فارسي با انگيزه و هدف ايجاد امکان بيشتر براي مطالعات تطبيقي متفکران ايران، تاليف و ترجمه شد.
رساله درباره فهم انساني، اثر جان لاک، 1335
فلسفه نظري، جلد دوم، منتخباني از آثار: جرج بارکلي، ديويد هيوم، امانوئل کانت، آرتور شوپنهاور، فردريک نيچه، ويليام جيمز، 1343
مسائل فلسفه، اثر برتراندراسل، 1347
ژان پل سارتر، اثر موريس کرنستن، 1350
وينگنشتاين، يوستوس هارت ناک، 1351
کانت، اثر فردريک کاپلستون، 1360
تاريخ فلسفه، جلد ششم، از ولف تا کانت، اثر فردريک کاپلستون، 1375
صنعت گاز؛ خلف پیر کهنسال نفت
بهره برداري از گاز طبيعي يکي ديگر از حوزه هاي فعاليت صنعت نفت در يکصدسال گذشته، به ويژه در سال هاي اخير است که طي آن، توجه به گازفزوني يافت، همچنان که بهره برداري از گاز طبيعي در سطح جهان نيز به مراتب جوان تر از نفت بوده و تا سال هاي جنگ جهاني دوم، در مقابل نفت خام يک منبع انرژي درجه دو محسوب مي شد.
روزگاران کهن
در ايران، هر چند آشنايي با گاز طبيعي به روزگاران بسيار کهن بازمي گشت و استفاده از اين منبع سوخت در آتشکده هاي معروف ايران مرسوم بود، اما بهره برداري صنعتي از آن، نسبت به نفت خام با تاخيري بسيارآغاز شد.
ساليان متمادي، گاز به همراه نفت خام از مخازن نفتي ايران خارج و به دليل در اختيار نبودن فناوري استفاده از آن (همچنان که تا امروز نيز متاسفانه در مناطقي شرايط به همان ترتيب سابق است!)
اين سوخت ارزشمند بدون استفاده سوزانده مي شد! نه شرکت نفت انگليس و ايران و نه کنسرسيوم نفتي، اقدامي براي ايجاد صنعت گاز در ايران به عمل نياوردند. شرکت هاي عضو کنسرسيوم علاوه بر اين به شرکت ملي نفت ايران نيز، فرصت چنين استفاده اي نمي دادند و اين وضع تا سال 1344 خورشيدي ادامه داشت.
سرماي شديد شوروي
در اين سال، در جريان ديدار سران دو کشور ايران و اتحاد جماهير شوروي، آن کشور تقاضاي خريد گاز از ايران را مطرح نمود. يک سال قبل از آن در سال 1343 شرکت ملي نفت شروع به يک سلسله مطالعات مهندسي و اقتصادي دقيق درباره اجراي طرح هاي گازرساني به شهرها و همچنين صادرات آن به خارج کرده بود که با ارائه درخواست شوروي، اين برنامه ريزي جدي تر شد.
سرماي شديد شوروي آنقدر وحشتناک بود که توليد چاه هاي باکو کفاف چرخيدن چرخ صنعت و استفاده از گاز براي گرمايش را نمي داد، از اين رو شوروي در مقابل درخواست ايران براي ساخت کارخانه ذوب آهن، درخواست خريد گاز ايران را مطرح کرد. سرانجام در دي ماه 1344 خورشيدي قراردادي بين شوروي و ايران منعقد شد و پس از آن کارشناسان روسي براي احداث کارخانه ذوب آهن وارد ايران شدند. از سوي مقابل مقدمات ارسال گاز به شوروي نيز از جانب شرکت ملي نفت ايران فراهم شد. نظر به اين که اجراي قرارداد ياد شده مستلزم ايجاد سازماني مجهز بود، شرکت ملي نفت ايران تصميم گرفت براي تمرکز امور گاز و تهيه، توزيع، فروش و صادرات آن يک شرکت فرعي تاسيس کند. به اين ترتيب در اسفنده ماه 1344 شرکت ملي گاز ايران با سرمايه اي معادل هفتصد ميليون ريال که تمامي آن متعلق به شرکت ملي نفت بود تاسيس شد.
شعله هاي فروزان
در آن هنگام توجه ويژه اي به گاز نمي شد، در مناطق نفت خيز که روزگاري شعله هاي آتش جاودان درآتشکده هايش شهره بود اين بار شعله هاي آتش فروزان در کنار چاه هاي نفت و تاسيسات نفتي را در مقابل چشمان مسافراني قرار مي داد که شب هنگام با هواپيماها از فراز خوزستان مي گذشتند تصميم برنامه ريزان و مديران ارشد صنعت نفت ايران بود که اين شعله ها هر چه زودتر خاموش شوند، تصميمي که تا اجرايي شدن فاصله فراواني داشت، چرا که در جريان کاوش ها، مياديني از گاز طبيعي کشف شد که استفاده از آنها به مراتب ساده تر از بازيافت گاز همراه نفت در چاه هاي نفتي بود.
در ابتدا هدف قرار داد ايران و شوروي در مورد گاز طبيعي اين بود که مقدار عمده اي از گازهاي توليدي همراه با نفت خام در مناطق نفت خيز جنوب جمع آوري و پس از انجام عمليات تفکيک مايعات و تصفيه گاز از مواد اسيدي، گاز خشک با مشخصات معيني تهيه و به وسيله خط لوله به مرز ايران و شوروي فرستاده شود، اما کشف ميادين گازي، منابع سهل الوصول تري را در اختيار ايران قرار داد که صادرات آن به مراتب کم هزينه تر بود.
علاوه بر آن، ميادين آغاجاري و مارون نيز براي تامين گاز مدنظر قرار گرفتند پس از جمع آوري گاز در اين مناطق، قسمت مايع آن در دستگاه هاي بازيافت مايعات گاز که در مجاورت ميادين ساخته شده بود، از گاز جدا شده و گاز خشک آماده ارسال مي شد.
پاي در راه گاز
اولين نمونه از اين دستگاه هاي بازيافت در فروردين 1349 در مجاورت ميدان نفتي مارون افتتاح شد که توانايي داشت به طور روزانه از هفتصد ميليون فوت مکعب گاز جمع آوري شده، حدود بيست و پنج تا سي هزار بشکه مايعات گازي تفکيک و گاز خشک را ارسال کند.
پس از آن چندين دستگاه ديگر بازيافت گاز در اهواز و مناطق ديگر احداث شد و گاز خشک خروجي اين دستگاه ها به وسيله کمپرسورهايي فشرده و به دستگاه پالايشي که در منطقه بيدبلند در چهل کيلومتري شمال شرقي آغاجاري ساخته شده بود، ارسال مي شد. پالايشگاه گاز بيدبلند در آذرماه 1350 خورشيدي افتتاح شد. اين پالايشگاه گاز خشک را به خط لوله گازي که از بيدبلند تا مرز شوروي در شهرآستارا احداث شده بود، منتقل مي کرد.
اين مسير طولاني شاه لوله گاز ايران به شوروي بود که از بيدبلند تا ساوه چهل و دو اينچ قطر داشت و از ساوه با خط لوله اي به قطر چهل اينچ به سمت قزوين و دره سفيد و نهايتا استان گيلان ادامه پيدا مي کرد. شاه لوله گاز از آنجا، مسيري نزديک به ساحل را تا کناره دريا در آستارا طي مي کرد و گاز ايران را به شوروي مي رساند. در کنار اين طرح، شرکت ملي گاز ايران به شناسايي ميادين ديگر گاز طبيعي در نقاط مختلف کشور نيز اقدام کرد. در 120 کيلومتري مشهد و در محلي به نام خانگيران واقع در 22 کيلومتري سرخس، يک ميدان گاز طبيعي بسيار غني کشف شد که شرکت ملي گاز از سال 1348 طرحي براي بهره برداري آن در نظرگرفت، ميداني که بعدها به منبع اصلي سوخت نيروگاه توليد برق در شهرستان نکا تبديل شد.
در قشم نيز در سال هاي اواخر دهه پنجاه يک منبع گاز کشف شد و شرکت ملي گاز طرحي را براي انتقال گاز از اين منبع به شهرهايي واقع در جنوب شرقي کشور تحت بررسي قرارداد. در ارديبهشت ماه 1351 قانوني به قانون توسعه صنعت گاز به تصويب مجلسين ايران رسيد که براساس آن شرکت ملي گاز ايران اجازه پيدا کرد براي انجام عمليات در زمينه گاز با شرکت هاي مختلف داخلي و خارجي وارد مذاکره شود. پس از آن بود که براي اکتشاف گاز در منطقه کنگان شرکت ملي گاز در سال 1352 با همکاري شرکت هاي آمريکايي، ژاپني و نروژي به تاسيس شرکتي به نام Gas natural liquefied kangan اقدام نمود تا مطالعات جهت بهره برداري از گاز طبيعي اين منطقه را آغاز و عملياتي کند. اکتشاف و صادرات گاز پس از آن آشنايي روزافزون يافت.
شکوفايي بيشتر
سال هاي انقلاب و پس از دوران جنگ تحميلي مقداري اين روند را کند کرد اما امروز پس از پايان جنگ و با اجراي طرح هاي متعدد توسعه، به ويژه در منطقه عسلويه، گاز ايران جايگاه واقعي خود را در ميان منابع انژي جهان يافته است. امروزه پالايشگاه ها و شرکت هاي متعدد مرتبط با گاز و زير مجموعه شرکت ملي گاز ايران از جمله: شرکت گاز استان بوشهر، خراسان جنوبي، شرکت مهندسي و توسعه گاز ايران، شرکت پالايش گاز بيد بلند، فجر جم، سرخون و قشم، ايلام، شرکت صادرات گاز، شرکت انتقال گاز ايران و مديريت هاي متعدد، ديگر ارکان صنعت گاز در کشور را تشکيل مي دهند. از سوي ديگر، عسلويه در جنوبي ترين نقطه ايران بر فراز ميدان گاز پارس جنوبي به بزرگ ترين تاسيسات گاز منطقه تبديل شده است. ميدان گازي پارس جنوبي خود يکي از پديده هاي بي نظير انرژي در دنياست که بزرگ ترين منبع گازي مستقل جهان محسوب مي شود.اين ميدان روي خط مرزي ايران و قطر در آب هاي نيلگون خليج فارس و به فاصله يکصدوپنج کيلومتري ساحل جنوبي ايران قرار دارد.
برگرفته از کتاب جستارهايي کوتاه بر تاريخ بلند نفت در ايران، فرشيد خداداديان
چند سکانس تاريخي از صنعت نفت ايران
راه اندازي صنعت نفت در ايران باعث شد تا تمدن غرب و جهان صنعتي در سرزميني تاريخي اما دور افتاده و برخوردار از جامعه اي سنتي نمايان شود و اين بخش از ايران را رنگ و لعابي تازه ببخشد.
پيش از آن، در غرب، انقلاب صنعتي شيوه معيشت مردم را تغيير داده و رفته رفته رفاه، آسايش و بهره مندي از اختراعات و ابداعات جديد را وارد زندگي کرده بود، به همين دليل در زمانه اي که مردم اکثر نقاط جهان و از جمله ايران با اقتصاد خود معيشتي و متکي به زحمت، تلاش و مرارت زندگي مي کردند، غربي ها با انقلاب صنعتي يک مرحله از ساير همنوعان خود جلوتر رفته، ضمن برخورداري از امکانات پيشرفته، به رفاه و راحتي بيشتر در زندگي مي انديشيدند. با حضور غريبان کاشف نفت در جنوب ايران، طبيعي بود که اين امکانات و مزاياي رفاهي در اين منطقه به نمايش درآيد و ضمن اينکه بسياري را مسحور خود کند، رفته رفته باعث شود تا اين مناطق از نظر مدنيت از ساير نقاط ايران متمايز شده و با رونق اقتصادي، مقصد مهاجرت بسياري از ايرانيان شود، بديهي است که فعاليت اقتصادي نوين، معيشت افراد بومي منطقه را نيز تغيير داد و آنان را از زندگي خود معيشتي عشايري به بهره مندي از مزاياي معيشت صنعتي و رفاه همراه با آن رهنمون ساخت و اين تاثير که از تغيير نوع معيشت آغاز شد با تاثير بر فرهنگ، اخلاقيات و منش زندگي اجتماعي، شرايط تازه اي را براي ايشان به همراه آورد. مدنيت و شهرنشيني، استفاده از آب لوله کشي، برق و امکانات بهداشتي و حداقل مشاهده و تجربه بسياري از مظاهر مدنيت و رفاه اجتماعي باعث شد مردم اين خطه از سرزمين ايران در اثر ارتباط مستقيم با منشا اين امکانات، تفاوت هاي اساسي فرهنگي با مردم مناطق ديگر پيدا کنند و در زمانه اي که در بسياري از نقاط ايران هنوز از اتومبيل و قطار خبري نبود، مناطق صنعتي جنوب از جاذبه هايي برخوردار شد که بسياري از جويندگان کار را وادار به مهاجرت به اين منطقه و دلبسته آن مي کرد!
بهداشت نسبي، درآمد مناسب و کار فني که به شکوفايي بسياري از استعدادهاي نهفته در ميان ايرانيان ساکن در اين خطه منجر مي شد، به همراه مظاهر تمدن و مدنيت غربي همچون سينما، باشگاه ها، محيط هاي آموزشي و ورزشي از عوامل موثري بود که مردم اين ديار را حتي از ساير هموطنان خود در آن ظرف زماني خاص نيز متمايز مي ساخت.
نفت و فرهنگ
اعجاز صنعت نفت، تبديل جامعه عشايري بدون پيش زمينه علمي و فني به نيروي متخصص فني بود، تحولي که در اثرآموزش و در عين بهره گيري از استعدادهاي آنان به وجود آمد.
هر چند استعمارگران غربي از گماردن ايرانيان در مشاغل حساس و کليدي هراس داشتند، اما ايراني ها به قول کارکنان قديمي، کار را از آنها مي ربودند و رفته رفته به کارشناساني مجرب تبديل مي شدند. تاثير صنعت، به مدنيت و مظاهر صنعتي و رفاهي محدود نبود و حتي در زبان و گويش مردم جنوب نيز آثار آن ديده مي شد.
واژه هاي بسياري به وسيله کارمندان و کارگران شرکت نفت وارد لهجه و گويش مردم جنوب شد که امروز نيز رايج است. هر چند صنعت نفت در خطه جنوب بيشتر ريشه دواند، آثار و پيامدهاي آن نيز افزايش يافت و مردم اين ديدار بيش از پيش تحت تاثير فرهنگ نوين صنعتي ناشي از فعاليت هاي نفتي قرار گرفتند.
آشنايي بسياري از افراد که حتي سواد خواندن و نوشتن نداشتند با زبان انگليسي يکي ديگر از تحولاتي است که در اثر حضور صنعت نفت در جنوب رخ داد، ضمن اين که بروز خلاقيت و شکوفايي استعداد صنعتي بين جوانان اين ديار نيز اکثرا از طريق فعاليت در صنعت نفت عينيت يافت.
به اين ترتيب بسياري از ايرانيان ساکن مناطق نفت خيز، در آن ظرف زماني و مکاني خاص که بسياري از کشورهاي همجوار حتي نام برخي امکانات، خدمات و اختراعات و ابداعات را نشنيده بودند، با فرهنگ عصر جديد آشنايي نسبي و حال و هوايي متفاوت پيدا کرده بودند.
با گسترش دامنه اين تغييرات به ساير مناطق و آميزش فرهنگ صنعت نفت با فرهنگ ديرينه باستاني و اسلامي ايران، صنعت نفت و گردش کار آن در نظام اداري کشور به عنوان يک الگو مطرح و خاستگاه بسياري از تحولاتي شد که در نظام اداري کشور به وقوع پيوست و موجبات ارتقاي سطح خدمت رساني در زمينه هاي مختلف را فراهم کرد.
صنعت نفت ايران در حالي يکصدمين سال تولد خود را طي کرد که طي اين مدت فرازوفرودهاي فراواني را پشت سر گذاشته، اما پويا و زاينده، همچنان تامين بخشي مهم از نيازهاي اقتصادي اين سرزمين را بر عهده دارد.
نفت در جنوب
مسجدسليمان زادگاه يکصدساله نفت در ايران و خاورميانه، همچنان نفت و گاز دارد و علاوه بر توليد گاز ترش از آن که منبع اصلي ماده خام تاسيسات پتروشيمي محسوب مي شود، چاه هاي نفت و گاز آن نيز همچنان در حال توليد هستند.
شرکت ملي مناطق نفت جنوب که مسجدسليمان بخشي از آن محسوب مي شود با دارا بودن چهل و پنج واحد بهره برداري، چهل و هفت واحد تقويت فشار و تزريق گاز، واحد گاز و گاز مايع، هجده واحد نمک زدايي فعال و بيش از دوازده هزار کيلومتر خط لوله جرياني و اصلي، به تنهايي حدود هشتاددرصد نفت توليدي کشور را رهبري مي کند.
پالايشگاه آبادان که نخستين پالايشگاه نفت در خاورميانه محسوب مي شود در حال حاضر با ظرفيت بيش از چهارصد هزار بشکه در روز همچنان بزرگ ترين واحد پالايش کشور به شمار مي آيد و ساخت پالايشگاه دوم اين شهر نيز در حال انجام است.
علاوه بر آبادان، پالايش و پخش فراورده هاي نفتي از کرمانشاه، تهران، اصفهان و بندرعباس تا تبريز و از شيراز و لاوان تا اراک در تمامي کشور شبکه خود را گسترانده و پويا و فعال به پيش مي رود.
اين شبکه پالايشگاهي امروز با ظرفيتي فراتر از 5/1 ميليون بشکه در روز، توليد انواع فراورده هاي نفتي را بر عهده دارد. خطوط لوله که شريان اصلي نفت و گاز محسوب مي شود و همزمان با احداث خط لوله اي از مسجدسليمان به آبادان تولد يافت، امروزه شبکه عظيمي به طول بيش از سيزده هزار کيلومتر را از قطر شش تا سي وشش اينچ تشکيل مي دهد. صنايع جانبي نفت نيز طي اين مدت رشد قابل توجهي داشته اند، فعاليت در زمينه گاز و پتروشيمي گسترش چشمگير يافته و ايران در حال حاضر به عنوان کشوري صاحب صنعت و داراي قدرت سرمايه گذاري و ساخت تاسيسات گاز و پتروشيمي در منطقه شناخته مي شود.
تولد پتروشيمي
در صنايع پتروشيمي با بيش از 30 مجتمع بزرگ و کوچک و توليد سالانه بيش از 25 ميليون تن، اين صنعت را در جايگاه دومين توليدکننده فراورده هاي پتروشيمي منطقه خاورميانه قرار داده است، با اجراي طرح هاي توسعه صنعت گاز در منطقه اقتصادي- انرژي پارس در عسلويه، نقطه عطفي تازه در تاريخ يکصدساله صنعت نفت در حال ترسيم و تمدني تازه در آستانه شکل گيري است.
طي يک قرن حيات صنعت نفت صدها هزارتن از مردان و زنان سخت کوش و توانمند از اين سرمايه ملي پاسداري و در جريان رويدادها و حوادث تلخ و شيرين آن نقش آفريني کرده اند. بسياري از آنان امروز روي در نقاب خاک کشيده اند که يادشان گرامي باد، اما براساس آمار هم اکنون حدود 45 هزار باز نشسته، از نسل هاي مختلف شاغلان که عمدتا بين 30 تا 60 سال گذشته همراه اين صنعت و خدمتگزار آن بوده اند، در قيد حيات و دلبسته و وابسته خانه اصلي خود باقي مانده اند.
در مقابل، هم اکنون نزديک به 90 هزار تن از کارکنان رسمي صنعت نفت با تلاشي تحسين انگيز در حال ساختن فردايي بهتر براي اين صنعت استراتژيک و امانت دار وديعه اي هستند که يکصدسال با تاريخ اين مرز و بوم آميخته و در آويخته است.
امر به معروف و نهى از منكر در نهضت امام حسين (ع) پاسدارى از فرهنگ عاشورا در سيره معصومان
مطالعه تاريخ اسلام و متون دينى درباره امام حسين (ع) و جايگاه بىبديل او در هندسه فرهنگ اسلامى معلوم مىكند كه نخستين حافظ و مروج فرهنگ عاشورا پيامبر اكرم اسلام (ص) جد بزرگوار اباعبداللَّه (ع) بوده است. پيامبر (ص) از همان روز نخست ولادت امام حسين (ع) با بيان سرگذشت آن حضرت، نهال شجره طيبه فرهنگ حسينى و عاشورايى را در سرزمين ذهن و ضمير پيروان خود كاشته و با اشك ديدگان آبيارى کرده است. حضرت محمد (ص) در مناسبتهاى مختلف با رفتار و گفتار خود، حسين (ع) و سرنوشت ويژهاش را به جهانيان و پيروان خود معرفى كرده است. ائمه شيعه و پيشوايان معصوم نيز با تأسى از سيره نبوى بر پاسداشت و ماندگارى حماسه حسينى و فرهنگ عاشورا اهتمام تمام داشتهاند. اميرمؤمنان على (ع) در بيانات و مناسبتهاى فراوانى از شهادت امام حسين (ع) و حوادث عاشوراى سال 61 ه. ق خبر داده اند، از جمله يكى از اهالى كوفه به نام هرثمه كه در جنگ صفين همراه حضرت بود، هنگام برگشت به منزلش، به همسر شيعهاش چنين گفت: نمىخواهى از مولايت ابوالحسن برايت صحبت كنم؟ او وارد كربلا شد، آنجا نمازى خواند، آنگاه سر از تربت كربلا بلند كرد و فرمود: شگفتا چقدر خوشبويى اى خاك، حتماً اقوامى از تو محشور مىشوند كه بى حساب وارد بهشت خواهند شد. امام حسن (ع) نيز در بستر شهادت، وقتى سر بر دامن برادرش حسين(ع)داشت، با ديدن اندوه برادر به وى فرمود:
لا يَوم كَيَومكَ يا ابا عَبدِاللَّهِ يَزدَلِفُ الَيكَ ثَلاثونَ الفٍ رَجُلٍ انَّهُم مِن امَّةِ جَدِّنا وَ يَنتَحِلُونَ دَينَ الاسلامِ وَ يَجتمَعوُنَ عَلى قَتلِكَ وَ سَفكِ دَمِكَ...
يعنى: [حسينم!] هيچ روزى چون روز [شهادت] تو نيست! سى هزار نفر به تو نزديك مىشوند، آنها از امّت جدّمايند و ادعاى پيروى از دين اسلام دارند؛ در حالي كه براى كشتن تو و ريختن خون تو گرد مىآيند. ديگر امامان معصوم نيز با عمل و سخن خود مدافع فرهنگ عاشورا بودند و با هدايت و راهنمايى آنان بود كه نام و نشان محرم سال 61 هجري و حماسه جاويد عاشورا در طول اين حدود پانزده قرن در ميان مسلمانان بلكه همه مردم جهان باقى مانده است. تورق تاريخ زندگانى پيشوايان معصوم تشيع، راهكارهاى فراوانى براى پاسدارى از فرهنگ عاشورا معرفى مىكند كه مهم ترين آنها را برمي شمريم:
زيارت سيدالشهدا(ع):
ائمه (عليهم السلام) پيوسته پيروان و دوستان خود را به زيارت سالار شهيدان سفارش كردهاند روايات پرشمار در اين باره نشان مىدهد كه زيارت حضرت ابا عبداللَّه (ع) تأثير عميقى در زنده ماندن نام و مرام سرور آزادگان حسين (ع) دارد و عامل اساسى براى آشنايى و تقرب شيعيان با فرهنگ عاشورايى و الگوگيرى از آن حماسهآفرين جاودان است. رواياتى كه به زيارت امام حسين(ع) فرا مىخوانند، خود به چند دسته قابل تقسيم هستند:
الف) رواياتى كه زيارت را واجب و ضرورى مىدانند:
امام صادق (ع): اگر كسى از شما تمام طول عمرش حج بجا آورد، اما حسين پسر على (ع) را زيارت نكند، حقى از حقوق خداوند و رسول خدا (ص) را وانهاده است، زيرا حق حسين (ع) از سوي خداوند بر هر مسلمانى فريضه واجب است.
ب) رواياتى كه زيارت را برابر تمامى ارزشها بلكه برتر مىدانند: در نظرگاه اسلام اعمال فراوانى از ارزش برخوردارند؛ اعمالى از قبيل: حج، عمره، آزاد كردن بردگان، جهاد و....
دستهاى از روايات، زيارت سالار شهيدان را با تعبير «افضل الاعمال» در رديف بالاترين و باارزشترين اعمال عبادى قرار دادهاند.
ج) احاديثى كه در مناسبتهاى مختلف مانند روز عرفه، عاشورا، ماههاى شعبان، رجب، رمضان و شبهاى قدر، اعياد فطر و قربان و نيمه شعبان و... مسلمانان را به زيارت سالار شهيدان ترغيب مىكنند.
د) احاديث ديگرى كه زيارت امام حسين (ع) را عامل برآورده شدن حاجتها و برطرف شدن بلايا و مشكلات معرفى كردهاند.
ه) روايات فراوانى كه به بيان ثواب و آثار زيارت امام حسين (ع) پرداختهاند.
و) مجموعه رواياتى كه آداب زيارت و وظايف زائران را تعليم دادهاند.
ز) مجموعه ديگرى كه مجازات و عواقب ناگوارِ كسانى را بيان مىكنند كه زيارت سرور آزادگان را- با وجود امكانات و قدرت- وانهادهاند.
برپا کردن مجالس عزادارى
توصيه به برپايى مجالس عزاى حسينى، شيوه كارآمد ديگرى براى ماندگارى فرهنگ عاشورا است. امامان معصوم شيعه(عليهم السلام) همواره پيروان خود را به اقامه چنين محافلى سفارش مؤكد کرده اند. ريّان فرزند شَبيب مىگويد: روز نخست محرم بر امام هشتم (ع) مهمان شدم و از فيض حضورش بهره گرفتم. حضرت (ص) به من فرمود: محرم ماهى است كه اقوام پيشين به پاس حرمت آن، جنگ و ستم را در آن حرام كرده بودند، اما امت اسلام [زمان امام حسين(ع)] حرمت ماه محرم و حرمت پيامبر اسلام (ص) را پاس نداشتند و فرزندان رسول خدا (ص) را كشتند و زنان خاندان رسول را اسير گرفتند و ثروتشان را به يغما بردند، خدا آنان را هيچ گاه نيامرزد! اى پسر شيب! هرگاه خواستى بر از دست دادن چيزى (و كسى) اشك بريزى، براى امام حسين (ع) گريه كن! روايات بىشمارى شهادت مىدهند كه امامان (ع) در ماه محرم محزون بوده و مجلس عزا براى سالار شهيدان و ياران وفادارش برگزار مىكردند. امام باقر (ع) هم وصيت فرمود دَه سال در مِنى براى امام حسين مجلس عزا برپا كنند.
تقدير از شاعران عاشورايى:
به دليل تأثير شگرفى كه زبان شعر در رساندن پيام دارد، پيشوايان شيعه براى جاودان ساختن فرهنگ عاشورا، به شعر و شاعران و مرثيه سرايانِ حماسه عاشورا اهميت ويژهاى دادهاند. سخنان فراوانى كه امامان (عليهمالسلام)براى تشويق و بزرگداشت شاعران ولايتمدار و علاقهمند به نهضت حسينى بيان كردهاند، نشانگر علاقه و اهتمام آن عالى مقداران به اين هنر ادبى است. اشارهاى كوتاه به نمونههايى از اين سخنان مؤيد گفته ما است: امام صادق (ع) به جعفر بن عفان طائى فرمود: به من خبر رسيده كه شما درباره امام حسين (ع) شعر مىگويى و خوب هم مىگويى. گفت: بله. سپس شعرش را براى حضرت خواند. حضرت و اطرافيانش گريستند. تا آنجا كه اشكها بر صورت و محاسنش جارى شد. بعد فرمود: اى جعفر به خدا سوگند كه فرشتگان مقرب خداوند اينجا سخنت درباره حسين (ع) را شنيدند و واقعاً گريه كردند، چنانكه ما گريستيم و حتى بيشتر. اى جعفر، خداوند به خاطر تمامى اين لحظه (ساعت) بهشت را بر تو واجب كرده و تو را آمرزيد. آنگاه فرمود: بر تو نيفزايم؟ گفت: چرا، اى آقاى من. فرمود: كسى نيست كه براى حسين (ع) شعرى بگويد و بگريد و بگرياند مگر آنكه خداوند بهشت را بر وى واجب فرموده، او را مىآمرزد.
گريه امامان (ع) براى سالار شهيدان
اشك، مقدسترين و معنوىترين پيام است كه نظير ديگرى نمىتواند رسالت آن را به زيبايى آن به انجام رساند. گريه بر مظلوميت اباعبداللَّه(ع) و ياران رشيدش، در بردارنده پيام محبت، عشق و شيفتگى به آن عزيزان در خون خفته است. اشك، اعلان وفادارى و پيمان ولايى با سرور آزادگان و رادمردان حسين (ع) است. اشك بر حسين (ع) اعلام ستيز با ظلم و ظالم و بى عدالتى و تبعيض است. ابراز تولاى امام حسين (ع) ممكن است در قالب سرودن اشعار، شعارهاى انقلابى، برپايى مجلس عزا و... انجام شود، اما دانههاى مرواريدى اشك هايى كه از درون دل هاى سوزان شيعه و شيفته امام مىجوشد و بر پهناى صورت جارى مىشود، صادقانهترين و نابترين نماد محبت و ولايت است. ائمه (ع) هم خود در سوگ شهيدان كربلا اشك مىريختند و هم پيروان خود را به گريه و ندبه تشويق مىكردند. از امام صادق (ع) نقل است كه على بن الحسين، امام سجاد (ع) حدود 40 سال بر پدرش گريست. حضرت پس از سفر كربلا روزها روزه مىگرفت و شبها به عبادت بر مىخاست. هرگاه زمان افطار، خادم غذا و آب برايش مىآورد و در برابرش مىنهاد، از وى تقاضا مىكرد: مولاى من غذايت را بخوريد. حضرت (ص) مىفرمود: پسر رسول خدا را گرسنه شهيد كردند. پسر رسول خدا را تشنه كشتند و اين سخن را مكرر تكرار مىكرد و مىگريست. آنقدر گريه مىكرد كه غذا از دانههاى اشكش تر و آب با اشك چشمانش ممزوج مىشد. حضرت پيوسته چنين بود تا به ديدار خداوند شتافت. ائمه (عليهم السلام) علاوه بر گريهاى كه خود در ماتم اباعبداللَّه (ع) داشتند، ديگران را نيز به گريه و گرياندن و حالت گريه گرفتن براى مصيبت كربلا سفارش مىفرمودند. امام باقر (ع) مىفرمايد: امام سجاد (ع) پيوسته مىفرمود:هر مؤمنى كه چشمانش براى شهادت حسين بن على(ع) اشك بريزد، آن مقدار كه بر صورتش جارى مي شود، خداوند در برابر، وى را در خانهاى از بهشت جاى دهد. امام صادق (ع) فرمود:گريه و بىتابى در همه امور براى بنده ناروا است مگر گريه و بىتابى براى حسين فرزند على (ع) كه او در انجام آن پاداش دارد. امام رضا (ع) نيز فرمود:بر كسى مانند حسين (ع) بايد گريست، زيرا گريه براى او گناهان بزرگ را فرو مىريزد.
سجده بر تربت كربلا در نماز
امامان اهل بيت (ع) در نمازهاى خود بر خاك كربلا سجده مىكردند؛ زيرا سجده بر تربت سرور آزادگان و سالار شهيدان در واقع سر گذاشتن بر آستان آزادگى، عشق به خدا و ايثار و جانبازى در راه خدا است. سجده بر تربت ابا عبداللَّه(ع) يادآورى و مشاهده زيباترين تابلوى بندگى و معاشقه با معبود يگانه است. يادآور زمانى است كه حسين (ع) در گودى قتلگاه افتاده و ترنّم زيبا و وصف ناپذير «رِضىً بِرِضَاكَ، تَسلِيماً لَامرِك لَا مَعبُودَ لِى سِوَاكَ يَا غِياثَ المُستَغِيثِين» را زمزمه مىكرد. تربت كربلا همان خاك مقدسى است كه پيامبر اعظم (ص) پس از بوييدن آن با اشك چشم خطاب به آن فرمود: «طوبى لك من تربة» خوشا به حالت اى خاك. معاويه پسر عمار مىگويد: امام صادق (ع) كيسه زرد رنگى داشت كه مقدارى از تربت كربلا در آن بود، هنگام نماز، حضرت آن را بر سجاده مىريخت و بر آن سجده مىكرد. سپس فرمود: سجده بر تربت اباعبداللَّه(ع) حجابهاى هفت گانه را مىدَرد و سبب قبولى نماز مىشود. نقل ديگرى اين چنين است: امام صادق (ع) بر چيزى جز تربت حسين (ع) سجده نمىكرد و اين به دليل ابراز تذلل و فروتنى در مقابل خداوند بود. پيشوايان بزرگ شيعه با عمل و سخن خود درباره تربت سيدالشهداء استحباب سجده بر خاك كربلا را به شيعيان خود آموختند. از همين جاست كه فقيهان فرهيخته عالم تشيع به مستحب بودن سجده بر تربت سرور آزادگان حسين (ع) فتوا دادهاند.
نشر معارف و احكام الهى، دستاورد حماسه حسينى
تبليغ تعاليم دينى و احكام اسلامى، رسالت بزرگ پيامبر اعظم(ص) و جانشينان بر حق آن حضرت است. فراگيرى احكام ناب اسلامى و آموزههاى قرآنى جز از سرچشمه زلال عترت طاهره ممكن نيست. به اين دليل، رسول خدا (ص) بارها مردم را به تمسك به قرآن و عترت سفارش كرد. حديث ثقلين در منابع روايى عامه و خاصه شهره است بعد از ارتحال پيامبر (ص) با انحراف ولايت و رهبرى امت، تلاش فراوانى از سوى غاصبان خلافت صورت گرفت تا خاندان پيغمبر(ص) را از حوزه زعامت و رهبرى دينى جامعه اسلامى كنار نهند و آنان را از انجام رسالت خطير تبليغ معارف و احكام الهى باز دارند. اين تلاش از صدر اسلام آغاز شد و تا زمان امام باقر و صادق و حتى بعدها نيز ادامه يافت. شهادت امام حسين(ع) و زنده نگهداشتن ياد و خاطرههاى عاشوراييان از سوى امامان (عليهم السلام) سبب شد زمينه مناسبى فراهم شود تا تودههاى مسلمان با عترت پيامبر و خاندان نبوت ارتباط مستمر پيدا كنند و در نتيجه فرصتهايى براى نشر و ترويج آموزهها و احكام الهى فراهم شود. البته اين فرصت در عصر امام باقر و صادق (عليهماالسلام) كه مصادف با انقراض سلطه اموى و مروانى بود، بيشتر و بهتر فراهم شد.
حمايت از جنبشهاى حامى نهضت عاشورا
مكتب جاويد عاشورا، دانشگاه بزرگى است كه انسانهاى آزادىخواه، حق طلب، عدالتجو و ظلم ستيز بسيارى را در تاريخ ماندگار خود روشنى بخشيد و تربيت کرد. نهضتهاى آزادىبخش و استقلال طلب زيادى در ساليان و قرون بعد از محرم سال 61 هجرى قمرى در جهان به ويژه دنياى اسلام اتفاق افتاد كه به اعتراف رهبران و هاديان آنها همه متاثر از شخصيت امام حسين (ع) و به پيروى از قيام خونين كربلا بودهاند. با گذشت اندكى از جريان عاشورا، كوفيان تائب (توابين) با سردمدارى سليمان بن صرد خزاعى در كوفه با شعار «يالثارات الحسين» به پا خاستند. بعدها در سال 63 ه. ق مردم مدينه با هدايت عبداللَّه فرزند حنظله غسيل الملائكه عليه حاكميت ظالمانه يزيد قيام كردند و شهداى بسيارى در اين راه دادند و فجايع بسيارى را در اين راه متحمل شدند كه در تاريخ اسلام به «واقعه حرّه» شهرت دارد. به سال 66 ه. ق مردم كوفه بار ديگر به رهبرى مختار بن ابى عبيده ثقفى عليه حكومت يزيد قيام كردند و در آن عبيداللَّه بن زياد را در نهر خازر موصل كشتند و بسيارى از عوامل حوادث عاشورا را به سزاى جنايات خود رساندند. اين قيام سبب شادمانى امام سجاد (ع) و بازماندگان شهيدان كربلا شد. قيامهاى زيد فرزند امام سجاد (ع) و محمد و ابراهيم پسران عبداللَّه بن حسن نيز در اين باره قابل يادآورى است. جنبشها و انقلاب هاي ديگر از حماسه جاويد اباعبداللَّه الهام گرفتهاند، از جمله در عصر جديد مهاتما گاندى، رهبر فقيد هند نيز به اين مىباليد كه انقلاب استقلال جويانه در هند را از امام حسين (ع) آموخته است. سرانجام آنكه، در پايان هزاره دوم ميلادى- قرن بيستم- انقلاب بزرگ اسلامى ايران به رهبرى سلاله پاك امام حسين (ع) نيز وامدار قيام خونين سرور آزادگان (ع) است. معمار بزرگ انقلاب حضرت امام خمينى (ره) نيز به اين افتخار مىكرد كه «عاشورا روز حماسه و تولد جديد اسلام و مسلمانان است.» و در سخن ديگرى فرمود: «محرم و صفر است كه اسلام را زنده نگاه داشته است.»
نتيجه سخن
پاسدارى از فرهنگ غنى عاشورا رسالت بزرگى است بر شانه كارگزاران و متوليان امور فرهنگى جامعه اسلامى ما، به ويژه روحانيان معظم.پديده گرانسنگ بزرگداشت نهضت عاشورا نيز مانند ساير پديدههاى دنيا، دچار افراط و تفريط شده، در معرض انحطاط و انحراف قرار مىگيرد. از اين رو، بر عالمان دينى و اصحاب سخن و قلم است كه براى مرزبانى و حراست از اين ميراث گرانبها از آن مراقبت با آفات و آسيبها مبارزه کنند و راههاى مناسب و كارآمد حفظ و استمرار آن را به امت اسلامى و شهروندان جامعه دينى ارائه کنند.
كلام امام حسين (ع)
اهل بيت(ع)، معلمان ملائكه
اَىّ شَىْءٍ كُنْتُمْ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللّهُ عَزّوَجَلّ آدَمَ (ع)؟ قَالَ كُنّا اَشْبَاحَ نُورٍ نَدُورُ حَوْلَ عَرْشِ الرّحْمنِ فَنُعَلّمُ لِلْمَلاَئِكَةِ التّسْبِيحَ وَ التّهْلِيلَ وَ التّحْمِيدَ
از امام حسين (ع) پرسيده شد: «قبل از اينكه خداوند عزّوجل آدم (ع) را خلق كند، شما چه چيزى بوديد؟ فرمود: ما شبحهايى از نور بوديم كه بر گرد عرش خدا مىچرخيديم و به ملائكه درس تسبيح و توحيد و ستايش خدا را مىآموختيم»
(بحار الانوار، ج 57 ص 311 ح1 )
همراه با شهيدان كربلا
نصر بن أبي نيزر
يكي از شهداي كربلا كه در برخي کتاب هاي تاريخي با عنوان «أبناء بعض ملوک الأعاجم» (نوادگان پادشاهان عجم) نام برده اند و احتمال ايراني بودن او وجود دارد؛ نصر بن ابى نيزر است. وى از خدمت گزاران و ياران امام على، امام حسن و امام حسين(عليهم السلام) به شمار مي رفت. او در کودکى به دست پيامبر(ص) اسلام آورد و به آن حضرت (ص) و نيز امام على(ع) و فاطمه زهرا(س) و فرزندان آن دو بزرگوار خدمت کرد. نصر، جنگ جويى شجاع بود. او همراه امام حسين(ع) از مکه به کربلا آمد و با دشمنان ايشان به نبرد پرداخت و به شهادت رسيد.
ايام حسيني
يارى طلبى حبيب بن مظاهر از بنى اسد
در شب ششم، حبيب بن مظاهر اسدى به اذن امام حسين(ع) براى آوردن ياور و كمك، به قبيله بنى اسد رفت. اسديان پذيرفتند و حركت كردند، اما جاسوسان به عمر سعد خبر دادند و او عده اى را فرستاد تا مانع آنها شوند؛ از اين رو درگيرى رخ داد كه در اين ميان جمعى از بنى اسد شهيد و زخمى و بقيه ناگزير به فرار شدند و حبيب به خدمت حضرت(ص) آمد و ماجرا را تعريف كرد.
نخستين محاصره فرات در كربلا
به نقلى در اين روز عمر سعد، شبث بن ربعى خبيث را همراه سه هزار مرد سفاك با كوبيدن طبل و دهل كنار فرات فرستاد كه اطراف آن را به محاصره درآوردند.
تراكم لشكر يزيد در كربلا
در اين روز لشكر زيادى براى جنگ با حضرت اباعبدالله(ع) جمع شدند.
احكام ويژه محرم
سوال:آيا قمهزنى جايز است؟
پاسخ: با توجه به اينكه قمهزدن در زمان حاضر، به علت عدم قابليت پذيرش و نداشتن هيچ گونه توجيه قابل فهم، باعث وهن و بدنام شدن مذهب مىشود، بايد از آن خوددارى کرد.
سوال:زنجيرزدن به بدن- همان گونه كه برخى مسلمانان انجام مىدهند- چه حكمى دارد؟
پاسخ: اگر به نحو متعارف و به گونهاى باشد كه از نظر عرفى از مظاهر حزن و اندوه در عزادارى محسوب شود، اشكال ندارد.
نگاهي به آيين هاي سنتي عزاداري سالار شهيدان در چهارگوشه ايران (بخش دوم) داغ تاریخی یک عشق
فرهنگ عاشورا و عزاداري براي سيد و سالار شهيدان، حضرت امام حسين(ع) از سابقه اي ديرينه در ايران برخوردار است. آيين هاي عاشورايي در چهارگوشه ايران قدمت بسيار زيادي دارند. آيين هايي که هر کدام با رنگ ها، نشانه ها، نواها و معناهاي خود، روح مذهبي ايراني را به نمايش مي گذارند. تعداد اين آيين ها بسيارند. در مطلب پيش رو به تعدادي از آنها نگاهي انداخته ايم. تلاش مي شود تا در بخش هاي ديگر، آيين هاي عاشورايي بيشتري را از نظر بگذرانيم.
سنگ زني و طوق گرداني
اين آيين ديرين همه ساله در ششمين روز ماه محرم در روستاي اعلاء در جنوب سمنان برگزار مي شود و اهالي اين روستا، روستاهاي اطراف و علاقه مندان به اهل بيت(ع) از شهر سمنان، به ياد مظلوميت و شهادت حضرت اباعبدالله الحسين(ع) به سوگواري مي پردازند. آيين سنگ زني که خاص اين روستاست، ريشه اي 100 ساله دارد و به عزاداري روستاي اعلاء سمنان حال و هوايي ويژه داده است و عزاداران هنگام سنگ زني، نواي «عطشان حسين، مظلوم حسين» سر مي دهند. اين آيين با عنوان سنگ زني در استان سمنان و به شماره 83 در سال 1388 در فهرست ميراث معنوي کشور به ثبت رسيده است. سنگ زني يکي از شيوه هاي سنتي عزاداري ماه محرم در برخي نقاط استان سمنان است که در اين شيوه از 2 سنگ يا 2 چوب، کوچک و دايره اي شکل، يا سنگ هايي به اندازه کف دست با قطر تقريبي هفت سانتي متر استفاده مي شود. سنگ زنان همراه با آهنگ نوحه به منظور تعزيت شهادت مظلومان کربلا، سنگ ها را در 2 شيوه تک ضرب و سه ضرب به هم مي زنند. علاوه بر روستاي اعلا، در روستاهاي صالح آباد شاهرود، کهن آباد آرادان و شهرهاي دامغان، سرخه، بسطام و بيارجمند، اين آيين همه ساله در ايام دهه محرم اجرا مي شود.
نخل گرداني
با پايان يافتن نماز ظهر عاشورا، کهن ترين آيين عزاداري مردم يزد در سوگ سرور و سالار شهيدان، حضرت اباعبدالله الحسين(ع) و ياران و خاندان ايشان، برگزار مي شود و صدها نخل بر شانه هاي مردم عزادار يزد، به حرکت در مي آيند. نخل که سازه اي چوبي و هر تکه از اين سازه نماد و مضموني از واقعه کربلاست، نماد تابوت امام حسين (ع) است، تابوتي که هرگز وجود نداشت تا وجود نازنين اين امام همام، درون آن قرار گيرد. نخل برداري نيز، تشييع نمادين براي شهداي کربلاست، امام و شهدايي که تشييعي متفاوت از همه انسان ها داشتند، تشييعي که به جاي آنکه پيکر بر شانه هاي عزاداران قرار گيرد. نخل ها از اولين روز محرم سياهپوش مي شوند و روز عاشورا با حضور خيل عزاداران حسيني در سراسر استان يزد بر دوش عزاداران قرار مي گيرند و آنگاه آرام و خرامان مي چرخند و دوباره بر جاي خود مي نشينند. نخل سازه اي چوبي است که با چوب اسکلت بندي شده است. براي پايه هاي آن، چهار قطعه چوب به صورت عمودي در چهار طرف و براي بلند کردن آن چند قطعه چوب به صورت افقي تعبيه شده است. براي بستن آن، تعدادي از خدام حسينيه از صبح هشتم محرم دست به کار مي شوند. آنها روي پارچه مشکي و در جلو و عقب آن، خنجر، آيينه هاي بزرگ و نيز يک سازه چوبي به شکل سرو در جلو و عقب نصب مي کنند که اين کار تا ظهر روز نهم محرم (تاسوعا) ادامه مي يابد.
مشعل گرداني
آيين مشعل گرداني نجفي هاي مقيم قم، از جمله اين آيين هاست که به منظور يادآوري آتش زدن خيمه هاي امام حسين(ع) شب هاي هفتم، هشتم و نهم محرم پس از نماز مغرب و عشا از حسينيه نجفي هاي قم واقع در خيابان گذر خان شروع مي شود و عموم مردم همراه دسته عزاداري به سمت حرم حضرت معصومه(س) براي عرض تسليت به اين بانوي بزرگوار حرکت مي کنند. مشعل گرداني از سال 1350 همزمان با راه اندازي حسينيه نجفي ها در قم کليد خورد. حتي مي توان مدعي شد اين تنها مشعل گرداني در ايران است.72 مشعل به شکل مثلثي روي يک علم افقي سوار شده اند به طوري که مشعل مياني بزرگترين ميله و پايه را نسبت به مشعل هاي کناري دارد. مشعل شکلي کشتي و مثلثي دارد و به دليل آنکه در دوران گذشته چراغي نبوده مشعل هايي روشن مي کردند و به سمت حرم امام حسين(ع) مي رفتند و دسته عزا پشت آن حرکت مي کرده و اين مشعل ها در آن دوران حالت هدايت گري داشته است. وي معتقد است 72 مشعل يادآور 72 يار امام حسين(ع) است که شعله اي به ياد هر يک از آنها در اين شب ها روشن مي شود. دسته عزاداري مربوط به مشعل گرداني همراه با نوحه خواني بر سر و سينه خود مي زنند، اشک عشق از چشمانشان جاري مي شود تا ارادت و محبت خود را به اين خاندان بيش از پيش نشان دهند.
سينه زني جنوبي
عزاداري براي سيدالشهدا و يارانش در بوشهر را شايد بتوان متفاوت ترين نوع آن در ايران دانست. عاشورا در بوشهر همراه با نوحه هاي جان سوز، نواي سنج و دمام است. نواي غم انگيزي که با کوب آن، قلب عزاداران به درد مي آيد و با هر بيت از نوحه، سوز دلشان بيشتر. سينه زني آنان نيز ديدني است نظمي که براي احترام در عزاداري خود رعايت مي کنند بدين صورت است که سينه زنان 5 تا 20 حلقه به دور نوحه خوان تشکيل داده و به صورت دايره وار و هماهنگ با نواي نوحه مي چرخند. هر نفر با دست چپ، کمر فرد کناري را گرفته و با دست راست خود سينه مي زند، شالي هم که بر کمر خود بسته به معناي همکاري و کمر همتي است که براي برگزاري هرچه بهتر عزاي حسين بسته اند. از دور که هيئت را نگاه مي کني، شکوه و عظمت اين نوع از سينه زني را در يکي شدن افراد با هم مي يابي، يکي شدن دل هاي عزاداري که در کنار هم نام حسين را فرياد مي زنند تا صدايشان باهم به عرش برسد. به پايان مراسم که نزديک مي شوند، همان زماني که سينه زني اوج گرفته، نوحه خوان پس از يک مکث کوتاه با صداي رسا مي گويد واحد و گروه سينه زن يک صدا جواب مي دهند الله واحد و نوحه خوان، نوحهِ واحد را مطابق و مناسب با روز عزا مي خواند.
چمري نوازي
با شروع روز عاشورا در اولين ساعات روز صداي ساز و دهل با نواي سوزناک و غم انگيزي موسوم به نواي «چمريونه» عزاداران حسيني را به حضور در دستجات و هيئت عزاداري دعوت مي کند. «چمر»، «چمري» يا «چمريونه» موسيقي و آهنگ اندوه باري است که در سوگ و عزاي افراد بزرگ در ريتمهاي متفاوت و به وسيله «سرنا» و «دهل» نواخته مي شود.پيام آيين «چمر» علاوه بر بيان اوج اندوه مردمان اين سرزمين، حامل پيغامي است براي ساير افراد؛ به نوعي که با اجراي اين مقام از موسيقي عزا همه خواهند فهميد که بزرگي از ميان ايل يا طايفه عزادار مرده است.صبح عاشورا در بيشتر شهرهاي لرستان با صداي سوزناک «چمريونه» آغاز مي شود و همه زمين و زمان بر حادثه اي مي گريند که سال هاست سرنا و دهل لرستان را به چمري نواختن خو داده است. عزاداران فراخوانده شده با حضور در تکيه هاي محله و «گل مالي» کردن خود گرد آتش مي ايستند تا از سرما محفوظ مانده و شروع به سينه زني و عزاداري مي کنند. سرما و گرما و تابستان و زمستان ندارد. تنها چيزي که مردم را در غم حسين گل اندود کرده عشق است و محبتي که مردمان لر به اهل بيت و حسين(ع) و ابوالفضل(ع) دارند. غم و ماتمي که اين فضاي روحاني دارد، بيش از آن است که بتوان در چند سطر آن را معنا کرد، بايد باشي و ببيني تا بداني غم و ماتم نواي «چمريونه» چگونه دوستداران حسين (ع) را به کوچه ها و هيئت ها مي کشاند.
تشت گذاري
آيين تشت گذاري يکي از قديمي ترين سنت ها و مناسک ايراني است که در آستانه ماه محرم برگزار مي شود. اين آيين سه روز پيش از آغاز محرم طي تشريفات خاص و پرشور برگزار مي شود. مردم زنجان معتقدند اين سنت با الهام از اقدام سالار شهيدان و يادآور رفتار جوانمردانه امام حسين(ع) است. براساس روايت ها ايشان در روز 27 ذي حجه آب مشک ها را در تشت ها ريخته و لشکر حر و اسبان سپاه او را سيراب مي کند. تشت هايي که در اين آيين مورد استفاده قرار مي گيرد، از جنس برنز يا مس است. بعد از عزاداري ريش سفيدان و عاشقان حسين (ع) در هر محله تشت ها را به دوش حمل کرده و وارد مسجد مي شوند و حاضران در مجلس به احترام آن به پا خاسته و در مقابل آنها سينه زني مي کنند و نواي الدخيل يا ابوالفضل سر مي دهند. پس از آن ريش سفيدان با دور زدن در مسجد، تشت ها را سرجاي خود قرار مي دهند و تشت ها را از آبي که در کوزه ها بر دوششان حمل کرده اند پر مي کنند. روشن کردن شمع و نوشيدن آب متبرک از اين تشت ها همراه سوگواري از ديگر اعمال اين آيين است. بعداز اتمام آيين، مردم آب هاي موجود در تشت ها را به عنوان تبرک به خانه هايشان برده و ميان اقوام تقسيم مي کنند.
يادآوري سلامت گوش در آستانه هفته جهاني کم شنوايي و ناشنوايي ناشنوایی در کمین است
مشعل- شايد تجربه اين حرف که شنيدن بهتر است يا ديدن؟ براي مخاطبي که سالم است و به همه حسهاي خود دسترسي دارد، سخت باشد اما آيا تا به حال فکر کرده ايد که بين حس هاي پنج گانه کدام مهمتر است. بسياري از آنهايي که شنوايي خود را مادرزادي يا در اثر بيماري و سختي کار از دست داده اند، مي گويند شنيدن مهمتر از ديدن است و بسياري که بينايي را از دست داده اند، معتقدند بينايي مهمترين حس است، اما در هر حالتي تواناييشان در حسهاي ديگر تقويت شده است. ناشنوايي و کم شنوايي که سالهاست در همين روزها (هشتم مهر – 28 سپتامبر) براي خود يک روز جهاني دارد، به عنوان يکي از مشکلات و چالش هاي جدي سلامت بشر شناخته شده و براي کاهش آن راه هاي شناخت و جبران فراوان در نظر گرفته اند. برقراري ارتباط که مهمترين عامل در يادگيري و آموزش و ساير توانايي هاي افراد است وابسته به توانايي در شنيدن است. ناشنوايان و کم شنوايان بيشترين مشکل را در تعامل و ارتباطات اجتماعي و همچنين ناآگاهي از حقوق خود دارند. دوم تا هشتم مهر ماه هر سال به عنوان هفته حمايت از ناشنوايان شناخته شده و دراين مدت به روش هاي مختلف احقاق حقوق ناشنوايان، شناسايي و بهبود مشکلات و موانع بر سر زندگي روزانه آنها و نيز فراهم آوردن شرايط تحصيل، اشتغال و زندگي برابر با ساير افراد جامعه فکر و رسيدگي مي شود.
ببينيد علائم کم شنوايي را داريد ؟
اگر درباره کم شنوايي نگران هستيد ، بهتر است بدانيد که حدود هشتصد ميليون نفر در سراسر دنيا به درجاتي از کم شنوايي مبتلا هستند و حدود نيمي از اين افراد نسبت به کم شنوايي خود آگاهي ندارند. در حقيقت بسياري از افراد مبتلا به کم شنوايي مشکل خويش را بدون درمان مناسب رها مي کنند و در نتيجه کيفيت زندگي آنها آسيب جدي مي بيند. اما براي اينکه بدانيد کم شنوايي داريد يا نه اين سوالات را پيگيري کنيد. اينکه آيا از ديگران درخواست تكرار گفته هايشان را داريد ؟ آيا هنگام صحبت کردن با تلفن مشکل شنيدن داريد؟ آيا صداي تلويزيون يا راديو را بلندتر از حد معمول مي کنيد تا به راحتي بشنويد؟ آيا صداي ديگران را مي شنويد ولي قادر به تشخيص گفتار آنها نيستيد؟ آيا در گوش خود صداي زنگ يا وزوز احساس مي کنيد؟ البته بسياري از اين موارد ارتباط مستقيم با سن دارند و از ميان سالي بيشتر مي شوند. در نتيجه بايد در ارتباط با پزشک شنوايي خود را اندازه گيري کنيد.
پيش زمينه هاي آسيب
انواع عفونت ها در اثر ابتلا به بيماري هاي سرخجه، آنفلوانزا، سرخک و اريون و علل وراثتي از بدو تولد يا بعد از 20 سالگي جزو عوامل ژنتيکي و پزشکي ابتلا به ناشنوايي و کم شنوايي است که با پيشگيري و درمان مي توان از وقوع آنها کاست و يا اثراتش را کم کرد. ضربه هايي مانند سيلي، سوانح رانندگي، برخورد اجسام مختلف به سر و گوش، اختلالات سيستم عصبي، اختلالات عروقي، مصرف برخي داروها هم به ممکن است به کم شنوايي منجر شود، اما بخش قابل توجهي از کم شنوايي و ناشنوايي در اثر شنيدن صداهاي بلند و به مدت طولاني رخ مي دهد. بر اين اساس صداهاي بلند بيش از حد مجاز يعني صداهايي که حداکثر 85 دسيبل آن هم در مدتي حدود 8 ساعت کار مداوم خسارت هاي جبران ناپذيري به گوش مي زند. کم شنوايي به دو صورت موقت و دائم خود را نشان مي دهد که در حالت موقت با استراحت و در مدت 24 ساعت شنوايي برمي گردد، اما در حالت دائم طولاني مدت ادامه دارد. در شرايط شغلي پر آسيب که افراد در محيط هايي با صدايي با 85 دسيبل فعال هستند، حداکثر 8 ساعت در روز بايد در محيط باشند، اما اگر شدت صدا بالاتر رود، ساعت کار بايد به نصف برسد و به همين نسبت بايد بين افزايش صدا و ضدت آن رابطه عکس ادامه داشته باشد. در عين حال استفاده از لوازم حفاظتي مي تواند آسيب صدا را کاهش دهد.
آستانه گوش دردتان کجاست؟
صداهايي در آستانه 30-35 دسيبل خوب و عادي است، حداكثر سروصداي خارج محل مسكوني 60-65 دسيبل است و حداكثر مجاز قرارگيري در معرض سروصدا، 85 دسيبل و آن هم در ساعاتي مشخص است. در شرايطي که گوش شرايط حفاظتي ندارد، براي هر 5 دسيبل افزايش بايد زمان ماندن در محل صدا را کم کرد. يعني حداكثر 8 ساعت براي 90 دسيبل، حداكثر 4 ساعت براي 95 دسيبل، حداكثر 2 ساعت براي 100 دسيبل و حداكثر 15 دقيقه براي 115 دسيبل در 24 ساعت است و در عين حال هرگونه سروصداي بالاي 140 دسيبل غير مجاز است. آستانه درد گوش در 120-130 دسيبل است اما از همان 85 دسيبل آسيب به اعصاب شنوايي شروع مي شود.
آلودگي محيطي و مشکل شنوايي
اگر در محيط هاي صنعتي فعال هستيد اين را هم بايد بدانيد که صدا کردن در گوش، احساس گرفتگي گوش، خستگي رواني و جسماني، احساس ناراحتي عمومي در پايان هر روز و ماندگاري آن را بايد جدي بگيريد و اجازه ندهيد بيماري تبديل به عادت شود يا مخفي بماند. در عين حال بدانيد که مسموميت با اکسيد کربن، مسموميت مزمن با سرب، تماس با فسفر، دي سولفيد کربن، جيوه و بعضي از رنگها عوارض شنوايي جدي ايجاد مي کند.
محيط صنعت نفت براي گوش شما
درصورتي که شما نتوانيد به خوبي صحبت هاي معمولي همکارتان را که تنها در فاصله يک متري شما ايستاده است، بفهميد يعني در محيط کار شما صداهاي زيان آور وجود دارد. در واقع در محيط هاي داراي صداي زيان آور، شما مجبوريد براي برقراري ارتباط با همکارتان در فاصله يک متري، با صداي بلندتر از معمول صحبت کنيد.و اين مسئله آسيب هاي جدي به شنوايي شما وارد خواهد کرد.
طب شنوايي را جدي بگيريد
در قوانين طب کار انجام ارزيابي اوديومتري و شنوايي افراد قطعي بايد انجام شود و براي آن دوره هاي 6 ماهه را در نظر گرفته اند که بايد آنها را جدي بگيريد. بسياري از کارکنان صنعت نفت به خصوص در مناطق عملياتي در محيط هايي صنعتي و در معرض انواع صداي آزار دهنده و يا سموم قرار دارند که بايد با رعايت موارد ايمني و اصلاحي احتمال خسارت و آسيب را به حداقل برسانند. بسياري از شرکتهاي زيرمجموعه وزارت نفت که در معرض انواع آسيب شدت صدا و احتمال کم شنوايي کارکنان خود هستند موظف به رعايت موارد ايمني و اصلاحي هستند اما در اولويت خود کارکنان بايد نسبت به اين مسائل حساسيت نشان دهند چرا که اين عارضه يکباره ايجاد نمي شود و مشمول مرور زمان و کم توجهي کارکنان مي شود. در کنار اين موارد، خودتان هم مي توانيد با استفاده از ابزار در دسترس، اين عوارض احتمالي را کاهش دهيد. چند نوع وسيله حفاظت شنوايي وجود دارد که معروف ترين آن «ايرپلاگ» است که در داخل مجراي گوش قرار مي گيرد و «ايرماف» که مانند هدفون روي گوش قرار مي گيرد.هر کدام از اين ابزارها طريقه مصرفي دارند که بايد آن را ياد بگيريد.
گفت و گوي «مشعل» با سرپرست تيم پالايش گاز ايران، تنها نماينده فوتبال بانوان نفت در ليگ برتر اکبرزاده: مي توانيـم قهرمـان شـويم
مشعل تيم فوتبال بانوان پالايش گاز ايلام، تنها نماينده نفتي ها در ليگ برتر فوتبال بانوان ايران است. پالايش گازي ها اگر چه قهرمان فوتبال بانوان ايران نشده اند، اما در پايان هر فصل، يک نماينده در جمع برترين هاي فوتبال بانوان ايران داشته اند از جمله خانم گلي مسابقات که به مهاجم اين تيم تعلق گرفت يا اينکه به عنوان تيم اخلاق فصل معرفي شدند. پالايش گازي ها به حمايت بيشتري نياز دارند تا با توجه به ظرفيتي که دارند، بتوانند نماينده شايسته تري در فوتبال بانوان ايران براي نام نفت باشند. در آستانه شروع مسابقات ليگ برتر فوتبال بانوان ايران، با الهه اکبرزاده، سرپرست تيم فوتبال پالايش گاز ايلام هم کلام شديم که صحبت از حمايت و روزهاي بهتر داشت تا بتوانند بازهم مانند گذشته، نماينده شايسته اي درفوتبال بانوان نفت باشند.
در فصلي که گذشت، مثل سال هاي گذشته نتوانستيد در جمع 4 تيم برتر قرار بگيريد؟
فوتبال بالا و پايين زيادي دارد و بعضي مواقع، روي خوشش را به شما نشان نمي دهد. مصدوميت بي موقع بازيکنان، شرايط بد زمين بخصوص زمين تختي ايلام که استاندارد نيست، ما را خيلي اذيت کرد و نبود انگيزه کافي، استفاده نکردن بازيکنان از موقعيت هاي گل و... دست به دست هم داد و باعث شد نتوانيم در جمع چهار تيم برتر قرار بگيريم.
براي فصل جديد به همان تيم هميشگي تبديل مي شويد؟
هيچ تيمي دوست ندارد که نتيجه نگيرد و ما هم از اين قضيه مستثنا نيستيم. نزديک به 3 هفته است که از مديريت پالايشگاه و امور ورزش، برنامه جديد و شرايط حضور در ليگ را به ما داده اند و براساس آن برنامه ريزي مي کنيم تا بتوانيم با تيم خوبي وارد مسابقات شويم. فوتبال فقط داخل زمين نيست؛ بلکه شما خارج از مستطيل سبز هم به حمايت نياز داريد تا نتيجه بگيريد.
منظورتان حمايت مديران است؟
مسلما همين است. خوشبختانه آقاي داري پور، مديرعامل جديد پالايشگاه، مديري ورزش دوست هستند و قرار است از تيم حمايت هاي بيشتري شود. وقتي مديران حمايت کنند، مطمئنا بازيکنان انگيزه بيشتري پيدا کرده و مي توانند نتايج بهتري در مسابقات بگيرند؛ البته مدير امور ورزش پالايشگاه هم از حاميان تيم فوتبال بانوان هستند و حمايت مي کنند تا بتوانيم بهترين نتايج را کسب کنيم.
براي امسال استارت زده و تمرين ها را شروع کرده ايد؟
همانطور که گفتم، تازه سه هفته است که تکليف تيم براي حضور در فصل جديد مشخص شده است. همانطور که مي دانيد، با توجه به بخشنامه جديد وزير نفت، مديران به دنبال فراهم کردن شرايطي بودند که تيم بتواند در مسابقات حضوري شايسته داشته باشدکه بالاخره با برنامه ريزي هاي صورت گرفته، تکليف ما برا ي حضور در فصل جديد مشخص شد و ماهم به دنبال جمع کردن تيم و جذب بازيکن براي شروع کار و تمرين ها در فصل فصل جديد هستيم.
پس با اين اوصاف هنوز شروع نکرديد و اين تاخير، در هفته هاي ابتدايي مسابقات براي شما مشکل ايجاد نمي کند؟
خوشبختانه مسابقات ليگ برتر فوتبال بانوان امسال، به دليل حضور تيم هاي ملي جوانان و نوجوانان در رقابت هاي آسيايي، به جاي مهر ماه در اواخر آبان ماه شروع مي شود که فکر مي کنم 28 آبان باشد. بنابراين همين دير شروع شدن مسابقات، باعث شد ما متضرر نشويم و بتوانيم به موقع خودمان را به مسابقات برسانيم؛ البته بازهم عقيده دارم که همين الان هم دير است و ما مي توانستيم زودتر شروع کنيم؛ ولي با توجه به عقب افتادن مسابقات، زياد به مشکل نمي خوريم.
بازيکنان جديد جذب شده اند و آيا تغييراتي هم داشته ايد؟
با توجه به شرايط جديد، کمي کار ما سخت شده؛ ولي از آنجا که بازيکنان عرق خاصي به تيم داشتند، قبول کردند که با شرايط جديد بمانند. اين بچه ها، همه تيمشان را دوست دارند؛ البته بعضي ها از جمع ما جدا شدند و در صدد هستيم چند جايگزين خوب داشته باشيم؛ اما با تمام اين اوصاف و انگيزه و علاقه اي که بازيکنان به تيمشان دارند، با حمايت مسئولان مي توانيم به همان تيم مدعي قبل تبديل شويم. منطقه ايلام از مناطق محروم و دلخوشي مردم فقط به ورزش است، بخصوص بانوان. به همين دليل حمايت مسئولان مي تواند باعث دلگرمي، رشد و توسعه و پيشرفت ورزش در اين خطه شود.
کادر فني هم تغييراتي دارد؟
کادر فني ما تغييراتي ندارد، يعني فاطمه حياتي به عنوان سر مربي و ندا عزيزي هم به عنوان مربي کنار تيم هستند و در فصل جديد، هدايت تيم را به عهده خواهند داشت.
با تمام اين اوصاف، امسال پالايش گاز ايلام مي تواند در جمع سه تيم برتر ليگ قرار بگيرد؟
تيم ما ظرفيت بالايي دارد و بايد بگويم بچه ها همه دوست دارند که مقام خوبي کسب کنند. فقط کمي حمايت و انگيزه مي خواهند تا بتوانند بهتر بازي کنند و نتايج بهتري بگيرند. 12 تيم در رقابت ها حضور دارند که بعضي از آنها به لحاظ مالي، خيلي متمول و بهتر از ما هستند؛ ولي در فوتبال همه چيز پول نيست؛ البته تاثيرگذار است؛ ولي اگر شما به يک تيم توجه کنيد و با حمايت هاي خود به بازيکنان انگيزه بدهيد، مطمئنا مي تواند روي سکو برود. پالايش گاز ايلام، تنها نماينده فوتبال نفت در ليگ برتر فوتبال بانوان ايران است. براي همين عقيده دارم اگر به ما توجه بيشتري شود، مي توانيم افتخارات بيشتري براي نفت کسب کنيم.
اگر صحبت خاصي باقي مانده، بفرماييد؟
شرايط سخت شده و تيم ها همه رو به جلو حرکت مي کنند. اگر همپاي آنها حرکت نکنيم، مطمئنا جا مي مانيم. پس بايد موازي آنها گام برداريم. شرايط سخت را درک مي کنيم وحاضريم به خاطر نام نفت با مسائل کنار بياييم؛ اما در مقابل، از ما حمايت کنند تا با توجه به ظرفيت و عرق بچه ها به تيم، بتوانيم در فصل جديد نتايج شايسته اي بگيريم. تيم پالايش گاز ايلام مي تواند حتي قهرمان شود و اين مهم با دادن انگيزه به بازيکنان و حمايت کامل صورت مي گيرد.
کوهنوردان گاز خراسان رضوي رقم زدند اهتزاز پرچم حسيني بر فراز دماوند
از سوي جمعي از کوهنوردان شرکت گاز خراسان رضوي، پرچم متبرک حسيني بر فراز مرتفع ترين قله ايران به اهتزاز درآمد.
در اين صعود که در فضايي معنوي و همراه با ذکر مصيبت سيد و سالار شهيدان انجام شد، بيش از 9 نفر از اعضاي تيم کوهنوردي شرکت گاز خراسان رضوي به نام هاي ايماني فر، يزداني، واحدثاني، براتي، اعتمادي، اميدبخش، سيد محمد و سيد اکبر موسوي و آشوري شرکت داشتند.
کوهنوردان شرکت گاز خراسان رضوي پس از سه روز موفق به فتح قله دماوند شدند. اختلاف ارتفاع، شرايط جوي خاص و مسير سنگلاخي، از مهمترين مسائل پيش روي کوهنوردان گاز خراسان رضوي در صعود به دماوند بود؛ اما به دليل آمادگي جسماني اعضا و تمرين هاي از پيش انجام شده، بدون مشکل انجام شد.
صعود كوهنوردان گاز به قله علم كوه
گروه كوهنوردي شركت مهندسي و توسعه گاز ايران، در اواخر شهريور ماه ، طي يك برنامه ورزشي در ارتفاعات كلاردشت مازندران به قله 4850 متري علم كوه صعود كردند.
اعضاي تيم كوهنوردي اين شركت، با هدف تقويت قواي جسماني و در هوايي سرد كه توام با وزش باد بود، توانستند به دومين قله مرتفع ايران صعود کنند.
قله علم كوه به دليل مسير سخت گذري که دارد، فني ترين قله ايران به شمار مي رود و صعود به آن، پس از 6 ماه برنامه ريزي و آماده سازي اعضا از لحاظ جسماني و پزشكي، با موفقيت كامل انجام شد.
قهرماني فرزندان نفتي در اسکيت و ژيمناستيک
فرزند نفتي با درخشش در مسابقات ژيمناستيک موفق شد بر سکوي قهرماني تکيه بزند.
هليا قاسمخاني، هشت ساله، فرزند عليرضا قاسمخاني از کارکنان دانشکده نفت تهران، در ششمين دوره مسابقات ژيمناستيک قهرماني کشور جام دوستي در استان گلستان، در سطح يک که در مرداد ماه 97 برگزار شد، شرکت کرد و توانست با در خشش در اين رقابت ها عنوان قهرماني را از آن خود کند.
او در بخش انفرادي، دوم شد و در بخش تيمي نيز توانست به مقام قهرماني دست پيدا کند.
گفتني است، هليا قاسمخاني با مربيگري ماهرو قنبري، از مربيان برجسته کشور، اين عناوين را به دست آورده است.
فرزند همکار نفتي در مسابقات قهرماني اسکيت سرعت شهرستان اردبيل، مقام اول را به خود اختصاص داد.
سودا ميرزايي، فرزند علي اکبر ميرزايي از کارکنان شرکت نفت منطقه اردبيل در مسابقات قهرماني اسکيت سرعت شهرستان اردبيل که در سالن ورزشي 17 شهريور اين شهرستان برگزارشد،به مقام قهرماني دست پيدا کرد.
وي پيش از اين هم در مسابقات ويژه گراميداشت هفته دولت در استان اردبيل، موفق به کسب مقام سوم اين رشته شده بود.
قابل ذکر است، علي اکبر ميرزايي، پدر سودا ميرزايي نيز از ورزشکاران پيشکسوت برجسته رشته تکواندو استان و از استادان و قهرمانان اين رشته ورزشي است.
تير و کمان نفت اميديه پشتوانه تيم ملي
مشعل صنعت نفت ايران براي سرمايه گذاري هاي عظيم و فعاليت هاي گسترده خود در امر ورزش، تيم هاي زيادي را تحت پوشش دارد که بيشتر اين تيم ها، مقام هاي کشوري و بين المللي زيادي را به ارمغان آورده و بارها با عناوين مختلفي که کسب کرده اند، باعث شادي مردم ايران شده اند. يکي از اين رشته ها، تير و کمان است که در شهر اميديه، تيمي با عنوان «نفت اميديه»، سال هاست با استفاده از توانايي جوانان بومي استان خوزستان به استعداد يابي و پرورش آنها مي پردازد، بدون اينکه ادعايي داشته و حرف چنداني از آن به ميان آمده باشد. تيمي که هرگز با بريز و بپاش تيم هاي ديگر در ليگ برتر تير و کمان ميانه اي نداشته، اما سال هاست توانسته خود را بالانشين نگه دارد و عناوين خوبي به دست آورد. مهم تر آنکه ورزشکاران زيادي را به تيم ملي و به طور کلي به تير و کمان کشور فرستاده است.
پيشينه نفت اميديه
تيم تير و کمان نفت اميديه از بهمن 1389 در اين شهرستان و با تجهيزات آموزشي شروع به کار کرد. از ابتدا با هدف استعداديابي و توجه به علاقه مندان به تيروکمان در خوزستان کارش را جلو برد و در سال هاي گذشته توانست با جوانان بومي، نتايج مطلوبي را به دست آورد. تيم نفت اميديه در سال 93 عنوان نايب قهرماني ليگ برتر تيروکمان را از آن خود کرد و در سال 96 هم عنوان سومي را کسب کرد. اين تيم در همه اين سال ها، اما رقيبي جدي براي ساير تيم هاي حاضر بوده و همواره توانسته با بسياري از بزرگان جدال کند.
احداث نخستين سالن اختصاصي تيرو کمان
ورزش تير و کمان در ايران با امکانات نسبتا محدودي مواجه است. از اين رو مسئولان باشگاه نفت اميديه از همان ابتدا، چون با هدف آموزش و پرورش استعدادها کار خود را شروع کرده بودند، تنها سالن اختصاصي تير و کمان را در ايران ساختند؛ سالني که بارها و بارها ازسوي فدراسيون تيروکمان براي مسابقات مختلف مورد بهره برداري قرار گرفت و فوايد ارزنده اي براي اين ورزش در داخل کشور داشت. اگرچه حدود يک ماه پيش، دومين سالن اختصاصي تيرو کمان در شهر اراک افتتاح شد، اما هرگز نمي توان خدماتي را که در سال هاي گذشته، نفت اميديه با داشتن چنين سالني به تير و کمان کشور ارائه کرده، ناديده گرفت.
تحويل ملي پوش به تير و کمان
نفت اميديه در همه سال هاي گذشته، از جوانان با استعداد خوزستاني و البته فرزندان کارمندان شرکت نفت در ترکيب خود استفاده کرده و در رده هاي سني مختلف بسيار موفق ظاهر شده است. اين تيم با هدايت بهزاد فولادوند از نوجوانان تا بزرگسالان، ورزشکاران زيادي را جذب کرد و با بها دادن به آنها توانست اين ورزشکاران را به سطح بالايي برساند. توجه به ورزشکاران، مهم ترين فاکتور در نفت اميديه بوده و به همين دليل در سال هاي گذشته، ورزشکاران زيادي از اين تيم به تيم هاي مختلف ملي رسيده اند و توانسته اند در مسابقات بين المللي نيز مدال آور شوند. نمونه بارز آنها غلامرضا رحيمي بود که در رقابت هاي پارالمپيک 2016 موفق شد مدال به گردن بياويزد و باعث خوشحالي ايرانيان شود. باشگاه نفت اميديه از اين نمونه ها کم نداشته و روند گذشته، تاکنون ادامه دارد؛ روندي که در سال هاي آينده، بازهم منجر به رخ دادن اتفاق هاي خوب در تير و کمان کشور مي شود.
نبود مسابقات بين المللي
مشکلي که باشگاه هاي تيرو کمان در سراسر جهان با آن مواجه هستند، نبود مسابقات بين المللي در اين رشته است. در عرصه باشگاهي، تيرو کمان مثل رشته هاي پرمخاطب تر، هيچ مسابقات قاره اي يا جهاني ندارد و همه چيز به رده ملي منجر مي شود. چه بسا اگر مسابقات باشگاهي بين المللي وجود داشت، تيم نفت اميديه مي توانست علاوه بر داخل کشور، در مسابقات برون مرزي نيز حرف هاي زيادي براي گفتن داشته باشد. به همين دليل ورزشکاران اين تيم، با انگيزه بالا سعي مي کنند خود را به تيم هاي ملي تير و کمان برسانند تا در عرصه ملي، به عنوان نماينده ايران، به مسابقات برون مرزي اعزام شوند.
بهزاد فولادوند، سرمربي تيم تيرو کمان نفت اميديه: کسب موفقيت با تکيه بر جوانان و نيروهاي بومي
بهزاد فولادوند، سرمربي تير و کمان نفت اميديه، مردي است که از ابتداي حضور اين تيم در ورزش کشور زحمات زيادي کشيده و نقش عمده اي در کسب موفقيت هاي ساليان گذشته دارد. او با دلسوزي فراوان، کارش را در رشته تير و کمان بخوبي انجام داده و شاگردان زيادي را براي ورزش کشور تربيت کرده است.گفت وگو با فولادوند را در ادامه مي خوانيد:
از شرايط تيم تير و کمان نفت اميديه بگوييد؟
تيم ما در سال هاي گذشته، با روال مشخص کارش را جلو برده و هميشه با استفاده از توانايي فرزندان کارمندان شرکت نفت و البته جوانان بومي استان خوزستان، توانسته روزهاي خوبي را پشت سر بگذارد که اميدواريم بتوانيم در آينده نيز شرايط بهتري را رقم بزنيم.
در همه اين سال ها چرا به فکر جذب ملي پوشان نيفتاديد؟
هميشه هدف و برنامه ما، استعداديابي و پرورش آن بوده است. البته بودجه مان نيز چنين اجازه اي به ما نداده؛ اما من از کار کردن با جوان ها لذت مي برم و خوشحالم که توانستيم با تکيه بر همين ورزشکاران، در عرصه تربيت و سازندگي موفق عمل کنيم.
چه پيشنهادي براي بهتر شدن تيم داريد؟
مسئولان وزارت نفت ايران و باشگاه نفت اميديه، تلاش زيادي براي اين رشته ورزشي کرده اند و من واقعا از زحمات سال هاي قبل آنها تشکر مي کنم. ضمن اينکه درخواست مي کنم اجازه حضور فرزندان کارمندان وزارت نفت هم در مسابقات تيرو کمان صادر شود، هرچند که اگر اين اتفاق نيفتد نيز با قدرت کار مي کنيم و اميدوارم بتوانيم جواب اعتماد مديران را بدهيم.
درخشش نفتي ها در فوتبال پايه کشور
تيم هاي فوتبال اميد، جوانان نفت اهواز و پارس جنوبي جم که در رقابت هاي ليگ برتر اميد و جوانان کشور حضور دارند، روزهاي خوبي را سپري مي کنند و با درخشش در اين رقابت ها در زمره مدعيان قهرماني قرار دارند.در همين زمينه تيم فوتبال اميد نفت اهواز در هفته دوم ليگ برتر اميدهاي كشور با نتيجه 4 بر صفر بر تيم البدر بندر كنگ غلبه كرد. در اين بازي كه در ورزشگاه شهرك نفت اهواز برگزار شد، تيم نفت با گل هاي علي مرواني (2گل)، اميد لطيفي و امين دادمهر حريف خود را با شكست بدرقه كرد.
تيم فوتبال پارس جنوبي هم در همين هفته با دو گل، ملوان بندر انزلي را شکست داد. گل هاي پارس جنوبي جم را در اين ديدار محمدامين فقيه و ابراهيم صالحي به ثمر رساندند.تيم هاي نفت اهواز و پارس جنوبي جم، رتبه هاي دوم و سوم جدول را به خود اختصاص دادند.تيم فوتبال نفت اهواز در هفته دوم ليگ برتر جوانان باشگاه هاي كشور، مقابل البدر بندر كنگ به تساوي 1 بر 1 دست يافت. در اين بازي عادل آرقند، تنها گل تيم نفت اهواز را به ثمر رساند و نفت اهواز با اين تساوي، در رتبه دوم جدول قرارگرفت.
نايب قهرماني همکار نفتي در المپيك آسيا و اقيانوسيه
کارمند شرکت بهره برداري نفت و گاز مارون موفق شد با درخشش در رقابت هاي بين المللي وزنه برداري، پرچم نفت را به اهتزاز درآورد.
جهانفر دانش، از كاركنان شركت بهره برداري نفت و گاز مارون که در مسابقات المپيك آسيا و اقيانوسيه شرکت کرده بود، توانست در رشته وزنه برداري رده پيشکسوتان، با غلبه بر پولاد سرد به مدال نقره بازي هاي المپيك آسيا و اقيانوسيه دست يابد و نايب قهرمان شود.
او با اين که از ناحيه زانو دچار مصدوميت بود، پس از رقابت با حريفاني از چين، ژاپن، استراليا، نيوزلند، كره، هندوستان، مالزي، سنگاپور، ازبكستان و قزاقستان موفق شد دردسته 85 كيلوگرم مردان 40 تا 45 سال، بعد از رقيب چيني، سكوي دوم اين رقابت ها را ازآن خود كند.
يکه تازي بانوان تاسيسات دريايي در هند بال
بانوان هندباليست تاسيسات دريايي، مدافع عنوان قهرماني ليگ برتر هندبال باشگاه هاي ايران در فصل جديد هم مثل فصل گذشته، يک تيم بي رقيب هستند و تمام حريفان خود را شکست مي دهند. تاسيسات دريايي که از آنها به عنوان گزينه اصلي قهرماني نام برده مي شود، در هفته چهارم ليگ برتر هندبال باشگاه هاي ايران در بوشهر، مهمان تيم پترو آموت پويا بوشهر بود که توانست اين تيم را در يک بازي جذاب، با نتيجه قاطع 34 بر 25 شکست دهد.
تيم هندبال نفت و گاز گچساران، ديگر نماينده نفتي ها در اين رقابت ها، در ديداري نفسگير با يکي ديگر از مدعيان قهرماني، با نتيجه نزديک 32 بر 31 بازي را به تيم شهيدچمران لارستان واگذار کرد. تاسيسات دريايي با 8 امتياز، صدر نشين است و نفت و گاز با 4 امتياز در رتبه سوم قرار دارد.
هدف تکرار قهرماني است
زهرا ابراهيمي، سرمربي تيم هندبال بانوان تاسيسات دريايي، بعد از پيروزي در بوشهر و ادامه صدرنشيني گفت: در ليگ برتر، هيچ تيمي ضعيف و از پيش باخته نيست. همه تيم ها براي پيروزي به زمين مي آيند. براي همين نبايد هيچ تيمي را دست کم گرفت. شما براي قهرماني بايد همه را شکست دهيد؛ چرا که اگر چنين نباشد، به هدف خود نمي رسيد. او درباره بازي و تيم حريف نيز گفت: بوشهري ها تيم خوبي بودند و در طول بازي، ما را اذيت کردند؛ ولي بچه ها با اجراي برنامه هاي تاکتيکي که در تمرين با آنها بسيار کار مي کنيم، بازي خود را به حريف ديکته کردند و با نتيجه خوب برنده شدند.ابراهيمي درباره اينکه امسال هم اميد اول قهرماني هستند، گفت: هنوز زود است در اين خصوص صحبت کنيم، چون دو رقيب سخت به نام هاي نفت و گاز گچساران و شهيد چمران لارستان داريم، بنابراين نبايد زود قضاوت کرد؛ اما هدف ما تکرار قهرماني است.
هفته تلخ براي فوتبال و فوتسال نفت
فوتبال نفت در هفته اي که گذشت، روزهاي خوبي را سپري نکرد و بايد گفت در تمام رده ها، از ليگ برتر گرفته تا ليگ دسته دوم و حتي فوتسال تيم هاي نفتي، نتوانست نتيجه لازم را بگيرد. در ليگ برتر فوتبال ايران 3 تيم نفت مسجد سليمان، پارس جنوبي جم و نفت آبادان به حريفان خود باختند. در ليگ دسته دوم، نفت گچساران براي دومين بار شکست خورد و در فوتسال هم ملي حفاري اهواز دوباره شکست خورد تا در جدول سقوط داشته باشد.
يادي ازشمس و مولوي در آستانه « روز مولانا » حیلت رها کن عاشقا
در آسمان شعر و ادب فارسي چند ستاره درخشان ترينند و اگر بناي عشق و عرفان را ملاک بگذاريم، جلال الدين محمد بلخي معروف به مولانا درخشان ترين ستاره است. مولانا شاعر قرن هفتم و زاده بلخ است و در قرن هاي مختلف او را به عناوين مختلفي مثل «مولانا خداوندگار»، «مولوي رومي» و «ملاي رومي» خوانده اند؛ از شاعراني که آوازه نام و آثار او به همه دنيا رسيده و آثارش به زبانهاي مختلفي ترجمه شده است و گفته مي شود از بيش از 200 سال قبل تاکنون اين آثار به زبان هاي ديگر درآمده است و بسياري از متفکران و بزرگان ادبي دنيا روي آثار مولانا بررسي داشته اند.
مولانا در سالهاي عمر خود آثار زيادي برجاي گذاشت که « مثنوي معنوي»، «غزليات شمس»، «رباعيات»، «فيه ما فيه»،«مکاتيب»و «مجالس سبعه» مهمترين آنها و همان طور که آشکار است، بسياري از اين آثار تحت تاثير ورود فردي به نام «شمس» در زندگي اوست. مولانا سفرها و اتفاقات زيادي در دوران زندگي خود دارد، اما داستان آشنايي مولانا با شمس و تاثيراتي که شمس در زندگي او گذاشت، حديثي مفصل دارد.
هر چند که مولوي در طول زندگي شصت و هشت ساله خود با بزرگاني همچون محقق ترمذي، شيخ عطار، کمال الدين عديم و محي الدين عربي حشر و نشرهايي داشته و از هر کدام توشه اي براندوخته ولي هيچکدام از آنها مثل شمس تبريزي در زندگيش تاثير گذار نبوده تا جايي که رابطه اش با او شايد از حد تعليم و تعلم بسي بالاتر رفته.
انسان مولانا ، انساني والاست
مولانا انسان را در ميانه جبر و اختيار تعبير مي کند و انسان موجودي آزاد است که خليفه خدا در روي زمين است. آزادي مهم ترين جوهري است که در ذات همه انسان ها وجود دارد و يکي از شاخصه ها و ويژ گي هاي بارز آدم هاست. «انسان» آثار مولانا آزاده اي است که به نيروي انديشه و تفکر خويش انتخاب مي کند و به کشف روابط اشيا و هستي دست مي زند، اما نگاه مولانا به آزادي، وسيله اي براي کشف خلاقيت هاي بشر است؛ وسيله اي که او را اجازه مي دهد به هر دريچه اي سرک بزند و با کشف رموز هستي همان گونه که بهتر مي داند، بينديشد و زند گي کند. او در گوشه اي از آثار خود مي گويد: «اي برادر تو همه انديشه اي/ مابقي خود استخوان و ريشه اي» اما مولانا براي انسان در جايگاهي برتر و منزه تر از عقل و آزاد انديشي، حاکميت «دل» را مطرح مي کند. مولانا انسان را به مراتب بزرگ تر از اين صفت ها مي داند و دل را آيينة تمام نمايي مي داند که مي تواند تجلي گر تمام رموز و اسرار هستي باشد.
شمسي که مولانا شناخت
محمد بن علي بن ملک داد تبريزي ملقب به شمس الدين يا شمس تبريزي از صوفيانِ ايراني هم دوره با مولانا است که مريدان او مجموعه اي از گفته هاي او را به نام «مقالات شمس تبريزي» گردآوري کرده اند. شمس عادت به نوشتن نداشت و گفته هاي او را مريدانش مي نوشتند؛ از اين رو جز آنچه در مقالات شمس آمده، بايد او را در نوشته ها و اشعار مولانا شناخت. رابطه اي را که ميان شمس و مولانا در اين سال ها به وجود آمده بود، افسانه مريدي و شاگردي و يا حداقل عدم تطابق اين روابط با معيارهاي عادي و شناخته شده بشري دانسته اند. همان سان که قدما نتوانستند به راز پيوند معنوي مولانا و شمس واقف شوند، معاصران و امروزيان نيز در تحليل اين رابطه چيزي براي گفتن ندارند و برخي نيز ره افسانه زده اند. بيشترين درکي که از اين ارتباط برجاي مانده اين است که اگر مولانا آن کرامات دروني را نداشت، اثر و نوري را که شمس بر جانش گذاشت، جذب نمي کرد و اين گونه اشعار و کلماتش جهانگير نمي شد. شمس در بياني مي گويد: «چون به سوي کعبه نماز مي بايد کرد، فرض کن آفاق عالم جمله جمع شدند، گرد کعبه حلقه کردند و سجود کردند. چون کعبه را از ميان حلقه بگيري، نه سجود هر يکي سوي همدگر باشد؟ دل خود را سجود کرده اند.»شمس تربيت سالکان مستعد را وسيله اي براي تزکيه و تکميل خود مي دانست. بنابراين رابطه شمس و مولانا بر خلاف پندار عامه رابطه اي يک جانبه نبود بلکه هر دو بر يکديگر اثر گذاشتند.
پیری مثبت چیست؟
پیری یا کهنسالی مثبت، اصطلاحی است که برای توصیف فرایند حفظ یک نگرش مثبت، احساس خوب داشتن در مورد خود، سالم نگه داشتن خود و مشارکت در امور زندگی در دوره سالمندی از آن استفاده می شود. سالمندی در اغلب موارد با بسیاری از تجارب با ارزش همراه است؛ اگرچه این دوره از زندگی فرد ، در واقع زمانی است که تغییرات قابل توجهی هم ممکن است در آن رخ بدهد. به عنوان مثال، برخی افراد ممکن است در دوران کهولت و سالمندی با تغییراتی در عملکرد جسمی، شبکه های اجتماعی، اشتغال و حتی تجربه از دست دادن شریک زندگی خود مواجه شوند که با افزایش سن، احتمال روبه رو شدن با چنین شرایطی به مراتب بیشتر و متداول تر است. حفظ یک نگرش مثبت نسبت به فرایند پیری و کهنسالی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که این امر به شما اجازه می دهد تا همواره به داشتن احساسی خوب نسبت به زندگی و محیط پیرامون تان ادامه دهید و در زمانی که با چرخه دیگری از زندگی خود روبه رو می شوید، بتوانید خود را کنترل کنید.
چالش های سالمندی
افراد همزمان با افزایش سن، ممکن است به دوره پیری مثبت وارد یا از آن خارج شوند و در این میان، آنهایی که پیری مثبتی را تجربه می کنند، زندگی طولانی تر و البته سالم تری خواهند داشت و از یک زندگی با کیفیت و خوب لذت خواهند برد. بنابراین حفظ سلامت و تندرستی، حفظ شبکه ها و فعالیت های اجتماعی، احساس غم و اندوه، اطمینان از امنیت مالی، کاهش تحرک، افزایش وابستگی به دیگران از چالش های دوران سالمندی است که افراد باید ببینند چگونه می توانند در دوران پیری این چالش ها را مدیریت کنند.
راهبردهایی برای سالمندی مثبت
همواره روش هایی برای جلوگیری، به تاخیر انداختن یا مدیریت برخی چالش های فیزیکی، روانی، اجتماعی و فردی که افراد ممکن است همگام با پیر شدن، با آنها روبه رو شوند، وجود دارد که به برخی از آنها می پردازیم:
حفظ یک رویکرد مثبت: نحوه احساس شما نسبت به خودتان و روند پیری می تواند روی چگونگی نحوه نگرش تان به زندگی یا حتی فرصت هایی که این زندگی در اختیار شما قرار می دهد، تاثیر بگذارد. اگر شما به عنوان یک فرد بتوانید در انتخاب خود آزاد باشید و روی جوانب مهم زندگی خود کنترل داشته و در فعالیت های زندگی شرکت کرده و از آنها لذت ببرید، به مراتب احساس خوشایندتری از خود خواهید داشت و از زندگی خود در این دوران نیز لذت بیشتری خواهید برد.
حفظ ارتباطات: تعامل و روابط اجتماعی، همواره با روند پیری مثبت و خوشبینی نسبت به زندگی مرتبط است. حفظ شبکه های اجتماعی از طریق عضویت در کلوپ ها، مشارکت در کارهای داوطلبانه و ارتباط با افراد خانواده، سبب تشویق شما به داشتن روابط اجتماعی و تعامل با دیگران می شود و از منزوی شدن تان جلوگیری کرده و سبب افزایش سلامت روانی و فیزیکی شما خواهد شد.
فعال نگه داشتن ذهن و مغز: فعال و هشیار نگه داشتن مغز، سبب افزایش سلامت روانی و پیری مثبت در فرد می شود. داشتن ذهنی فعال می تواند با فعالیت های ساده ای مانند کتاب خواندن، یادگیری یک کار یا دلمشغولی ساده یا انجام فعالیت هایی با محوریت «یافتن مشکل» مانند حل جدول انجام شود. یادگیری یک مهارت جدید همواره تمرین مناسبی برای مغز است؛ چرا که این عضو مهم، بدن را به کار وا می دارد.
انجام کارهای داوطلبانه : بسیاری از افراد سالمند، انجام کارهای پاره وقت یا کارهای داوطلبانه را امری بسیار مفید می دانند؛ چرا که با این کار، آنها در واقع چیزی را به جامعه اطراف خود می دهند. هر نوع کاری می تواند به حفظ سلامت ذهن شما کمک کند و در عین حال سبب ایجاد یک شبکه اجتماعی در خارج از منزل یا محیط خانواده شما شود.
شادی و سالمندی منافاتی با هم ندارند
پدربزرگ ها و مادربزرگ ها معمولا حوصله سروصدا، تماشاي فيلم، رفتن به پارك يا حضور در مهماني ها را ندارند. وقتي هم قرار است همه اعضاي فاميل دور هم جمع شوند، خستگي و پيري را بهانه مي كنند و تنها در خانه مي مانند. اين رفتار سالمندان، براي خيلي ها عادي شده و آنها پذيرفته اند كه فرد سالمند بايد تنها، بي حوصله و بي انگيزه باشد؛ غافل از اين كه شايد اين حالات زنگ خطري باشد براي نزديك شدن تدريجي افسردگي؛ آن طور كه متخصصان مي گويند، افسردگي مي تواند براحتي دامان سالمندان را بگيرد؛ اما نبايد تصور كنيم همه افراد در دوران سالمندي با اين مشكل مواجه مي شوند.
سلامت جسمي، در درجه اول
سالمندان در درجه اول بايد به فكر حفظ سلامت جسمي خود باشند؛ چون همان طور كه گفته شد، بروز بيماري هاي مختلف در سنين سالمندي، شايع تر بوده و مي تواند احتمال بروز افسردگي را افزايش دهد. علاوه بر اين، ورزش كردن حتي در سنين سالمندي هم بسيار مفيد است و مي تواند به سالمندان كمك كند؛ بنابراين فرد سالمند با توجه به توانايي جسماني و امكاناتي كه در اختيار دارد، مي تواند مشغول ورزش و فعاليت جسمي شود. به عنوان مثال، ممكن است توانايي فردي به او اجازه پياده روي بدهد، در حالي كه سالمند ديگري حتي بتواند بدود يا ورزش هاي سنگين تري را انجام دهد.
يک کار خوب و ماندگار
والدين مسن دوست دارند با فرزندان خود حرف بزنند و از گذشته براي شان تعريف و آنها را نصيحت کنند. بنابراين از آنها بخواهيد که خاطراتشان را بنويسند، اگر توان نوشتن ندارند، برايشان ضبط کنيد و اگر توانستيد اين خاطرات را برايشان چاپ کنيد. باور کنيد با اين کار، شور و شوق را به آنها برمي گردانيد و روحيه آنها را تقويت مي کنيد.
محيط شادي براي شان مهيا کنيد
شايد دست و پايشان درد کند، به ياد گذشته بيفتند و حسرت بخورند، دوستان و آشنايان از دست رفته شان را ياد کنند و غصه بخورند و... همه اينها به علاوه اين که ديگر مثل گذشته سر کار نمي روند يا ديگر محور تصميم گيري نيستند، عواملي است که آنها را به سمت افسردگي سوق مي دهد. پس اگر دوستشان داريد، سعي کنيد با فراهم کردن فضايي شاد از دردها و غصه هايشان بکاهيد، به عنوان مثال چند روز جلوتر، سالگرد تولدشان را جشن بگيريد و آنها را سورپرايز کنيد، به افتخار آنها مهماني هاي بيشتري بدهيد، نوه ها که هميشه مايه شادي و نشاط هستند را بيشتر به خانه شان ببريد، سعي کنيد هر روز با تلفن و پيامک به يادشان باشيد و...
براي مطالعه و يادگيري دير نيست
مطالعه، يادگيري يك زبان جديد در دوران سالمندي و معاشرت و افزايش فعاليت هاي اجتماعي نيز به پيشگيري از بروز افسردگي در سالمندان كمك مي كند. همچنين خوب است اين نكته را هم در نظر داشته باشيد كه بهتر است فرد سالمند، با توجه به توانايي جسماني و فكري اش مشغول انجام كاري شده و مسئوليتي را بپذيرد؛ بيكار نبودن و مسئوليت داشتن، حتي اگر جزئي و اندك باشد، مي تواند كمك موثري به حفظ سلامت روان سالمندان كند.
فناوري روز را به آنها ياد بدهيد
*شايد کم سواد باشند و دير ياد بگيرند، اما سعي کنيد با استفاده از فناوري روز مخثل پيامک و... را به آنها ياد بدهيد. يک کامپيوتر قديمي برايشان بگيريد و طرز استفاده از اينترنت را به آنها ياد دهيد، موج هاي جالب راديو را براي شان يادداشت کنيد، وقت شروع برنامه هاي شاد و جذاب تلويزيون به آنها زنگ بزنيد و راهنمايي شان کنيد تا کدام کانال را بگيرند. مطمئن باشيد که آنها دلشان مي خواهد بدانند که اين تلفن همراه و کامپيوتر چه دارد که همه، اين گونه مات و مبهوتش مي شوند!
مدیریت استرس
استرس، يک بخش طبيعي زندگي است. با آنکه داشتن مقداري کم از استرس حتي مي تواند سودمند واقع شود، اما زماني که ميزان اين استرس افزايش پيدا مي کند و روش هاي معمول رويارويي با آن جوابگو نيست، همين استرس مي تواند براي انسان مضر باشد. علائم استرس در ميان انسان ها کاملا متفاوت است. استرس بالا در فرد مي تواند باعث بروز علائم احساسي، رفتاري و حتي جسمي شود. به علاوه، استرس بالا مي تواند وضعيت رفاهي فرد را نيز به خطر بيندازد و سيستم ايمني بدن او را مختل کند و در نتيجه احتمال روبه رو شدن فرد با مشکلات جسمي و روحي را نيز افزايش دهد. تغييرات عمده مربوط به پيري در افراد مي تواند سبب ايجاد استرس هاي کوتاه مدت يا استرس هاي مزمن در او شود. استرس مي تواند به واسطه گرفتاري هاي روزمره يا در نتيجه مشکلات در روابط افراد يا حتي تطابق فرد با زندگي در دوران بازنشستگي، نگراني او از وضعيت مالي يا دچار شدن به يک بيماري مزمن به وجود بيايد. در اين ميان، دور نگه داشتن خود – تا آنجا که ممکن است – از استرس و يادگيري آنکه چگونه مي توان به صورتي موثر با آن روبه رو شد و پرهيز از استرس هاي غير ضروري، مي تواند فرايند پيري مثبت را براي فرد به ارمغان آورد. چند روشي که مي توان از آنها براي مديريت استرس و روبه رو شدن با آن به صورت روزمره از آن استفاده کرد، عبارتند از:
مثبت فکر کردن: تمرکز بر راهبردهاي مثبت و استفاده از روش هايي که در گذشته براي تسکين استرس جواب داده اند. روش هايي مانند حل مشکل يا تبيين يک سري اهداف شخصي.
مراقبت از خود: به عنوان مثال، انجام برخي فعاليت هاي جسمي، داشتن خواب مناسب و خوردن غذاي خوب.
درخواست حمايت: به عنوان مثال، به اشتراک گذاشتن آنچه در فکر داريد با يک دوست يا اعضاي خانواده، چرا که آنها ممکن است بتوانند به شما در خصوص راهبردهايي که مي خواهيد به کار بگيريد، کمک کنند.
ايجاد آرامش: اين کار را مي توان از طريق نفس عميق کشيدن، مديتيشن و تکنيک هاي تمدد اعصاب به منظور آرام کردن ذهن و بدن انجام داد.
خانه هوشمند چیست?
عوامل خطرسازی وجود دارد که ممکن است در طی روز، به سالمندان آسیب بزند. در ابتدا باید این عوامل را معرفی و بررسی کرده و سپس نقش خانه هوشمند در کنترل و برطرف کردن آنها را بیان کنیم.
1) روشنایی هوشمند مخصوص سالمندان
به جرات می توان گفت که زمین خوردن و شکستگی های ایجاد شده، یکی از علت های مهم مرگ و میر و آسیب های شدید در سالمندان است. پس کاملا واضح است که باید عوامل زمین خوردن را از سر راه سالمندان برداشت. به عبارت دیگر می توان گفت که یکی از شایع ترین عوامل زمین خوردن سالمندان، تاریکی محیط اطراف آنهاست. زمانی که آنها در نیمه های شب، برای رفتن به دستشویی یا به دلیل قدم زدن بر اثر بی خوابی از اتاق خارج شده و وارد فضای تاریک بیرون اتاق می شوند، خطر زمین خوردن هر لحظه آنها را تهدید می کند.در خانه هوشمند، بدون نیاز به حرکت برای فشار دادن کلید چراغ، فقط با یک گوشی موبایل و روی تختخواب، می توان فضای اطراف را روشن کرد. پس به وسیله روشنایی هوشمند، احتمال زمین خوردن سالمندان را به میزان زیادی کاهش دهید تا آنها بتوانند روزهای بیشتری از زندگی لذت ببرند.
2) سنسور هوشمند در و پنجره مخصوص سالمندان
یکی دیگر از مشکلاتی که همواره سالمندان را تهدید می کند، بروز بیماری های ناشی از ضعف سیستم ایمنی است. معمولا سالمندان به دلیل کهولت سن و ضعف در دستگاه سیستم ایمنی، بیشتر از سایر افراد در معرض بیماری قرار می گیرند. این افراد حتی ممکن است با یک باد ملایم هم سرما خورده و بیمار شوند.در یک خانه هوشمند اگر در فصول سرد سال در و یا پنجره ای نا خواسته باز مانده باشد، سنسورهای هوشمند بسرعت به ساکنین هشدار می دهد. بنابراین با وجود مزایای بی شمار ساختمان هوشمند، نیازی به تحرک نیست و در هر جایی از منزل که باشید، می توانید با گوشی موبایل خود در و پنجره را ببندید.
3) سنسور دود و آتش در خانه هوشمند
آتش سوزی، یکی از خطراتی است که سالمندان یا افراد تنها را تهدید می کند. ممکن است یک فرد سالمند بعد از اتمام پخت و پز یادش برود که اجاق گاز را خاموش کند. از آن جا که بویایی انسان ها با بالا رفتن سن کم می شود، فرد نمی تواند بوی گاز را تشخیص دهد. در این صورت، خطر انفجار و آتش سوزی بالا می رود. سنسورهای هوشمند اعلام حریق کمک می کند تا فرد از خطر آتش سوزی در امان باشد.
4) جلوگیری از ورود سارقان در خانه هوشمند
سالمندان، یکی از اقشار کم توان و ضعیف جامعه هستند. حال فرض کنید این افراد کم توان، مورد هجوم هم واقع شوند. طبعا نمی توانند عکس العمل سریع و مناسب نشان دهند. پیشرفت فناوری و تجهیزات هوشمند در ساختمان ها، می تواند کمک بزرگی به افراد کند. با استفاده از تجهیزات و سنسورهای هوشمند در و پنجره، این امکان وجود دارد که به محض شکسته شدن شیشه و ورود غیر مجاز، به ساکنان آن ساختمان هشدار داده شود تا آنها بتوانند بلافاصله با پلیس تماس بگیرند.
حتی می توان آیفون های تصویری هوشمند نصب کرد. با این امکان می توان هر گونه رفت و آمد غیر مجاز و مشکوک جلوی در ورودی منزل بسرعت تشخیص داده می شود.
راهنمای استفاده از صفحات نشریه مشعل
- بزرگنمایی یا کوچک نمایی تصاویر : Scroll (غلطک) ماوس
با امکان جابجایی پس از بزرگنمایی صفحات
- دسترسی به متن خبر: دابل کلیک روی تصاویر صفحات