گاز انقلابی ترین صنعت ایران
مشعل- صنعت گاز ايران، با توجه به فعاليت هاي گسترده اي که همسو با گازرساني به مناطق سخت گذر، بومي سازي و تامين انرژي مورد نياز بخش هاي مختلف انجام داده، انقلابي ترين صنعت پس از پيروزي انقلاب اسلامي به شمار مي آيد. نشست خبري حسن منتظر تربتي، مديرعامل شرکت ملي گاز ايران، روز شنبه (22 دي ماه) به مناسبت چهلمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي با خبرنگاران برگزار شد. معاون وزير نفت، در ابتداي اين نشست، از خدمات مديران پيشين شرکت ملي گاز ايران و همکاران اين شرکت در نقاط دورافتاده کشور براي توسعه اين صنعت و گازرساني به بخش هاي مختلف، همچنين از خبرنگاران براي اطلاع رساني درباره مصرف بهينه و ايمن گاز قدرداني کرد. در ادامه، گزيده اي از مهم ترين محورهاي اين نشست را که با هدف تشريح فعاليت هاي شرکت ملي گاز ايران در طول چهل سال گذشته برگزار شد، مي خوانيد.
توليد و فرآورش گاز در ايران تا سال 1368 شمسي، روزانه تنها 35 ميليون مترمکعب بود در حالي که اکنون به بيش از 800 ميليون متر مکعب در روز رسيده است. شناسايي مخازن گازي از سال 68 به بعد آغاز شد و طبق آمار ارائه شده در خصوص ذخايرگاهي ايران و گاهي روسيه، به عنوان نخستين کشورهاي دارنده گاز در جهان شناخته شده اند.
صنعت گاز، بومي ترين صنعت است چراکه قبل از انقلاب، همه تجهيزات مرتبط با گاز از خارج کشور تامين مي شد، اما هم اکنون بيش از 90 درصد اقلام مورد نياز صنعت گاز را سازندگان داخلي توليد مي کنند که همکاري تنگاتنگي با آنان داريم.
با توجه به 40 سالگي انقلاب اسلامي ايران، پيشرفت هاي چشمگيري در صنعت گاز از جمله توسعه گازرساني به شهرها و روستاها و گاز دارشدن بخش عمده اي از نيروگاه هاي کشور حاصل شده؛ به طوري که روند توسعه اين صنعت، متمايز از بقيه صنايع کشور ديده مي شود.
واحد سازنده ماده بودارکننده گاز در آينده نزديک با حضور رييس جمهوري افتتاح مي شود. دانش فني و تجهيزات ساخت اين ماده بودارکننده تا پيش از اين تنها در اختيار کشورهاي روسيه و فرانسه بود، اما خوشبختانه با کوشش فرزندان اين مرز و بوم، موفق به توليد اين ماده شديم و اين مهم به برکت انقلاب اسلامي محقق شده است. هم اکنون ايران توانايي توليد سالانه بيش از 800 تن مواد بودار کننده گاز (مرکاپتان) را دارد که افزون بر تأمين نيازهاي داخل، امکان صادرات آن نيز وجود دارد و اين يکي از بهترين خبرهايي است که در آستانه 40 سالگي انقلاب مي توانيم به مردم بدهيم.
بخش عمده مصرف سوخت نيروگاه ها در سال هاي گذشته مربوط به سوخت هاي مايع گازوييل و مازوت بود، اما با افزايش تحويل گاز به آنها در مصرف سوخت هاي مايع، صرفه جويي شده است. پيش بيني مي شود مجموع تحويل گاز به نيروگاه ها تا پايان سال 97، به بيش از 70 ميليارد مترمکعب افزايش يابد.
در سال 96، حدود 37 درصد گاز در بخش نيروگاهي، 25 درصد در بخش خانگي، 4 درصد براي مصارف سي ان جي، 30 درصد در صنايع عمده و چهار درصد از سوي بخش عمومي مصرف شده که با اختصاص گاز به وسايل نقليه توانسته ايم حدود 20 تا 22 ميليون ليتر در مصرف بنزين نيز صرفه جويي کنيم.
هم اکنون97 درصد جمعيت شهري و 81 درصد جمعيت روستايي از نعمت گاز برخوردارند و در مجموع اين ميزان به 94 درصد جمعيت کل کشور رسيده است.
در گذشته دريافت گاز از ترکمنستان براي تامين گاز مناطق شمالي کشور بسيار اهميت داشت، اما با توسعه شبکه گازرساني اکنون به گاز اين کشور وابستگي نداريم و قادر هستيم گاز را از ترکمنستان گرفته و به کشورهاي هدف تحويل دهيم.
تا پيش از به ثمر رسيدن انقلاب شکوهمند اسلامي تنها چند شهر و روستا از نعمت گاز برخوردار بودند، اما پس از انقلاب، گازرساني روندي پر شتاب و گسترده گرفت؛ به گونه اي که هم اکنون يک هزار و 139 شهر و 27 هزار و 197 روستا از نعمت گاز برخودارند.
گاز در تمام دنيا به عنوان کالايي پيشرو در صنعت در نظر گرفته مي شود، زيرا باعث توسعه صنعتي مي شود، براي مکران نيز همين اتفاق افتاد.
از سال 94 تا کنون يک هزار و 234 ميليارد تومان از محل دريافت عوارض از سوي شرکت ملي گاز ايران براي نوسازي تجهيزات گرمايشي مدارس به آموزش و پرورش پرداخت شده است.
فرصت هاي زيادي براي صادرات گاز ايران به اروپا از مسير عراق، سوريه و ترکيه و ساير کشورها وجود دارد، هرچند مساله مهم ما يافتن بازارهاي هدف در اروپاست.
در سال هاي گذشته با افت فشار گاز در ماه هاي سرد سال روبه رو بوديم، اما با توجه به افزايش توليد، اکنون چنين نگراني هايي وجود ندارد.
در داخل شهر زاهدان بايد يک هزار و 350 کيلومتر شبکه گاز احداث کنيم که تاکنون 473 کيلومتر آن اجرا و گاز تزريق شده است و 400 کيلومتر ديگر هم در دست اجراست. دو قرارداد 250 کيلومتري در مرحله مناقصه قرار دارد که با اجراي اين پروژه، همه شهر زاهدان زير پوشش شبکه گاز قرار مي گيرد و روند احداث و بهره مندي عموم مردم اين شهر شتاب بيشتري خواهد گرفت.
در بخش گازرساني، ايجاد همه شرايط تنها در اختيار ما نيست. اگر با سرعت نسبت به توسعه شبکه گازرساني داخل شهر زاهدان اقدام مي شد، مشکلاتي مانند ترافيک پيش مي آمد، اما در جلسه مشترک با استاندار سيستان و بلوچستان قرار شد که تمهيدات لازم براي توسعه سريع تر شبکه گازرساني شهر زاهدان اتخاذ شود.
توسعه روابط با ترکمنستان و گسترش همکاري هاي گازي با اين کشور و همه کشورهاي همسايه براي ما مهم است. سوآپ گاز از سوي بخش خصوصي انجام مي شود و مذاکرات براي امضاي قراردادهاي جديد سوآپ نيز در حال انجام است. شرکت ملي گاز ايران توان دريافت و سواپ روزانه 35 تا 40 ميليون مترمکعب گاز از ترکمنستان را دارد.
ايران امن ترين و به صرفه ترين مسير براي صادرات گاز است. در موضوعات صادراتي هميشه دو وجه وجود دارد؛ يکي بازار مصرف و ديگري توان توليد در کشور؛ ما اکنون در نقطه اي ايستاده ايم که اين اطمينان خاطر براي اروپايي ها ايجاد شده که ايران قادر به صادرات گاز به اروپا و تامين گاز آنهاست.
روزانه بيش از 800 ميليون مترمکعب گاز در کشور توليد مي شود که از نظر حرارتي معادل روزانه 5 ميليون بشکه نفت خام است. رشد سالانه مصرف گاز 6 درصد است و نيازهاي داخلي به طور کامل برطرف شده و گاز مازاد بر مصرف خانگي براي صادرات و يا تحويل به صنايع مختلف اختصاص مي يابد.
ايران زيرساخت هاي لازم را براي صادرات گاز به کشورهاي همسايه دارد. صادرات به عراق از دو مسير بغداد و بصره انجام مي شود که با توجه به شرايط کشور عراق در فصل تابستان حجم صادرات به اين کشور افزايش مي يابد. دريافت مطالبات از اين کشور نيز هم اکنون در قالب يورو دريافت مي شود.