آشنایی با بیماری های شایع فصل سرد سال (بخش دوم)
زمستان فقط آنفولانزاندارد
مشعل: باآغاز فصل زمستان بيماري هاي زيادي ممکن است سراغ مان بيايند، بيماري هايي که شايد مشهورترين شان سرماخوردگي و گلودرد باشد ولي تنوع آنها خيلي بيشتر از اينهاست. اما جاي نگراني هم نيست چرا که با آگاهي از برخي مسائل پيشگيرانه و درماني مي توانيم از تيررس اين بيماري ها دور باشيم و فصل سرد را نه تنها مريض نباشيم و نشويم که با نشاط تر از هر فصل ديگر سال، فعاليت هاي روزانه مان را انجام دهيم. کافي است باور کنيد که اصلا جبري در کار نيست و لزومي ندارد که با ورود به زمستان دچار بيماري و مريضي زمستاني شويم. پس اگر کارمند يا محصل يا دانشجو، که حوصله دردسر مرخصي گرفتن و غيبت هاي کلاسي و امتحاني را نداريد، بخش دوم اين مطلب را از دست ندهيد.
بيماري قلبي
شايد هيچ کس جز بيماران قلبي و عروقي به اين مطلب واقف نباشد که سرما موجب افزايش ضربان قلب و بروز سکته قلبي مي شود، اما مقالات بسياري در اين خصوص منتشر شده که نشان مي دهد بيماري هاي قلبي در فصل زمستان تا 30 درصد افزايش مي يابد. متخصصان قلب و عروق بر اين باور هستند که افراد به خصوص کساني که زمينه ابتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي را دارند بايد علاوه بر مراقبت ار بيماري هاي قلبي از ابتلا به بيماري هاي ويروسي مانند سرماخوردگي و آنفلوآنزا نيز پيشگيري کنند، زيرا اين ويروس ها مي تواند قلب را نيز درگير کند. سرما موجب افزايش اسپاسم يا گرفتگي عضله قلب و افزايش جريان خون مي شود که اين عوامل موجب افزايش احتمال ابتلا به نارسايي قلبي و سکته مي شود. نتايج بسياري از تحقيقات نشان مي دهد بيماران مبتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي و افرادي که زمينه ابتلا به اين بيماري ها را دارند نبايد زماني که هوا به شدت سرد مي شود ورزش کنند و در معابر شهر تردد غير ضروري داشته باشند. آنفلوآنزا و سرماخوردگي از ديگر فاکتورهاي ابتلا به بيماري هاي قلبي در فصل سرد است، ويروس هاي اين بيماري مي تواند وارد قلب و آن را درگير کند اما از طرفي برخي ويروس ها در اين فصل مي تواند قلب را درگير و باعث التهاب عضله قلب و التهاب پرده دور قلب شود.
سينوزيت
از بارز ترين ويژگي هاي فصل زمستان کاهش دما ست که اين موضوع موجب مي شود افراد خود را گرم نگه دارند و در محيط هاي بسته بمانند که اين امر و از طرف ديگر استفاده از بخاري ها موجب کاهش رطوبت بدن و خشک شدن مخاطات مي شود که تمام اين مسائل موجب بروز بيماري هاي مختلف مي شود. ضمن اينکه ابتلا به سرماخوردگي و آنفلوآنزا نيز زمينه ابتلا به بيماري هاي ديگر مانند سينوزيت را فراهم مي کند. سينوزيت به دو دسته حاد و مزمن تقسيم بندي مي شود. نوع حاد اين بيماري به دنبال عفونت دستگاه تنفسي فوقاني و ابتلا به بيماري هايي مانند سرماخوردگي و آنفلوآنزا رخ مي دهد در واقع مي توان گفت اگر بيماري فردي بيش از 10 روز به طول انجاميد بايد به سينوزيت شک کرد مگر اينکه خلاف آن ثابت شود. افرادي که به نوع مزمن اين بيماري مبتلا هستند در تمام طول سال از علائم بيماري رنج مي برند اما بايد به خاطر داشته باشند سرما و قرار گرفتن در معرض آن علائم اين بيماري را تشديد و منجر به عود آن مي شود.
اوريون
کودکان وقتي در يک محيط بسته مانند مهد کودک، مدرسه و . . . کنار هم قرار مي گيرند، احتمال بروز بسياري از بيماري هاي عفوني و ويروسي در آنها تشديد مي شود که در فصل سرما اين مساله از شدت بيشتري برخوردار مي شود. اوريون نيز يکي از بيماري هاي ويروسي است که بيشتر کودکان را درگير مي کند. اين بيماري غدد بزاقي فرد را درگير کرده و علائم اوليه آن مانند سرماخوردگي خفيف از جمله تب، سردرد، بي قراري، بي اشتهايي، ورم بناگوش و لوزه ها و گوش درد است. هرچند وجه مشترک همه اين بيماري ها سرماي فصل است اما نمي توان زمستان را به دليل شيوع اين بيماري ها دوست نداشت زيرا در اين فصل ميوه هايي مانند نارنگي، پرتغال، ليمو شيرين، شلغم و . . . به وفور ديده مي شود که تمام اين ميوه ها داراي مقدار زيادي کلسيم است و مصرف آن مي تواند علاوه بر پيشگيري از تمام اين بيماري اثرات درماني نيز داشته باشد، در واقع زمستان علاوه بر بيماري، درمان هاي آن را نيز همراه خود مي آورد.
ذات الريه
ذات الريه همان التهاب ريه هاست که بيشتر در زمستان رخ مي دهد. ويروس آنفولانزا يکي از شايع ترين علل ذات الريه هاي ويروسي است و از آنجا که آنفولانزا اغلب در زمستان رخ مي دهد بنابراين ذات الريه هم بيشتر در زمستان اتفاق مي افتد. اين باعث مي شود کيسه هاي هوايي کوچک در ريه هاي شما (alveoli) با مايع پر شوند. اين همراه با پاسخ ايمني بدنتان که گلبول هاي سفيد را براي مبارزه با عفونت به منطقه ارسال مي کند، مي تواند تنفس را خيلي سخت کند. اکثر افراد سالم در يک تا سه هفته بهبود مي يابند، با اين حال اين بيماري مي تواند زندگي افراد در معرض خطر همچون کودکان و افراد مسن را تهديد کند.
خشکي پوست
با وجود اينکه بسياري افراد سرماخوردگي و آنفلوآنزا را جزو بيماري هاي شايع نيمه دوم سال مي دانند اما بايد گفت زمستان با خود بيماري هاي ديگر مانند خشکي پوست را نيز به همراه دارد. کاهش دما و وزش باد در فصول سرد سال موجب خشکي و آسيب رسيدن به پوست مي شود به گونه اي که پوست افراد متورم، پوسته پوسته، خشک و فرد به شدت احساس ناراحتي مي کند به همين دليل همواره پزشکان به استفاده از کرم هاي مرطوب کننده توصيه مي کنند. به افراد توصيه مي شود در فصول سرد سال از کرم هاي مرطوب کننده براي جلوگيري از خشکي پوست استفاده کنند، تاکيد مي کند که علاوه بر اين افراد مي توانند با مصرف ميوه و سبزيجات آب مورد نياز بدن را تامين کنند.
توصیه های سلامتی
آب بنوشيد
اين مسئله حقيقت دارد که ما در زمستان به اندازه تابستان آب نمي نوشيم. البته دليل اين مسئله ربطي به تشنگي ما ندارد. در واقع علت اينکه احساس تشنگي کمتري داريم آن است که تمايل داريم فعاليتهاي کمتري در هواي سرد انجام دهيم. تحقيقات نشان مي دهد بدن ما طي زمستان براي هيدراته نگه داشتن خون به دو ليتر آب نياز دارد. از طرفي کم آبي بدن هم مي تواند به ساير مشکلات نظير مشکلات کليوي، سوهاضمه و. . . بينجامد. فراموش نکنيد که نوشيدن آب کمتر و کافئين بيشتر به هيچ وجه روش مناسبي براي مبارزه با سرما نيست. در کنار اين نکته، رعايت نکات زير هم به شما کمک مي کند زمستان را با دردسر کمتري پشت سر بگذاريد.
در فضاي بسته بمانيد
در جايي که برف زيادي مي بارد، ماندن در خانه گزينه خوبي است. همچنين پياده روي درشب هم ايده مناسبي محسوب مي شود. قدم زدن در پارک در طول زمستان باعث افزايش جريان خون شده و به بهبود خون رساني به اندام هاي مختلف کمک مي کند.
اين نکته را آويزه گوش کنيد
خشک کردن لباس ها داخل خانه، باعث مي شود بسياري از ترکيبات آلي متغير داخل خانه منتشر شود که اين موضوع هم مي تواند به افزايش مشکلات تنفسي در بچه ها و افراد مسن بينجامد. بهتر است براي انجام اين کار، کمي پنجره را باز بگذاريد.
به اندازه کافي پروتئين بخوريد
با شروع فصل سرما بيشتر ما تمايل داريم غذاهاي چرب و پرکالري مصرف کنيم؛ در حالي که بايد در فصل زمستان همه گروه هاي غذايي را در برنامه روزانه گنجاند. همچنين در زمستان گوشت، سبزيجات وماهي را به مقدار مناسب مصرف کنيد.
سيستم ايمني بدن را تقويت کنيد
آيا براي سرماخوردگي و سرفه در زمستان عادت به مصرف داروهاي بدون نسخه داريد؟ با اينکه اين داروها مي توانند باعث تسکين علائم بيماري شوند، اما تا حد زيادي بر سيستم ايمني شما هم تاثير منفي گذاشته و باعت تضعيف سيستم ايمني بدن تان مي شود.
ضد آفتاب بزنيد
در طول زمستان پرتوهاي آفتاب درست مثل تابستان به پوست آسيب وارد مي کند، بنابراين براي حفاظت پوست از آفتاب سوختگي ها و کاهش احتمال سرطان پوست در طول زمستان، سعي کنيد از کرم ضد آفتاب مناسب استفاده کنيد.
ساعت خوابتان را تنظيم کنيد
وقتي زمستان مي آيد، همه ما دوست داريم در جاي گرم و نرمي مثل زير پتو بخوابيم. به علاوه دوست داريم ساعات بيشتري را براي خوابيدن در صبح صرف کنيم. خوابيدن زياد در صبح يا چرتهاي طولاني باعت برهم خوردن چرخه خواب و بيداري مي شود.
تفاوت سرماخوردگي و آنفولانزا
اين دو بيماري داراي علائم يکساني هستند براي همين تشخيص آن از يکديگر براي افراد معمولي قابل درک نيست به همين دليل افراد بايد به محض مشاهده علائم اوليه به پزشک عمومي براي معاينه مراجعه کنند. علائم سرماخوردگي به مدت يک هفته ادامه دارد و فرد بدون مصرف دارو به صورت خودبه خودي بهبود مي يابد و شدت علائم بيماري از قبيل تب، آبريزيش بيني، عطسه و . . . در اين بيماري بسيار خفيف است اما در بيماري ويروسي آنفلوآنزا علائم با شدت بالايي بروز مي يابد و فرد دچار دردهاي عضلاني شديد، تب بالا، اختلال در دستگاه تنفسي و . . . مي شود و فرد حتما بايد تحت نظر پزشک داروهاي مورد نياز را دريافت کند.