جزييات احداث تاسيسات فرآورشي افزايش برداشت ميدان آزادگان جنوبي از زبان مديرعامل شرکت «متن»
گام رو به جلو برای افزایش برداشت نفت خام
سعيد محمد بيگي برداشت حداکثري ازميادين مشترک به عنوان سياستي کلي و تعريف شده از سوي وزارت نفت، از اولويت هاي مهم اين وزارتخانه است که در چارچوب صيانت ازمنافع ملي به آن توجه ويژه مي شود. به اين منظور، احداث تاسيسات فرآورشي سيار باهدف افزايش برداشت از ميدان نفتي آزادگان جنوبي در دستور کار قرار گرفته است. با توجه به آغازشمارش معکوس براي بهره برداري ازاين واحد فراورشي، تورج دهقاني، مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت(متن) دراين باره توضيحاتي ارائه کرده است که مي خوانيد.
خيرمقدم و تبريک به مناسبت چهلمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي، همچنين تشکر از اصحاب رسانه به خاطر مسئوليت آنها در روشنگري و تنوير افکارعمومي و نشان دادن تلاش هاي صنعت نفت درحوزه هاي مختلف، مواردي است که تورج دهقاني، مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت(متن) درشروع صحبت هاي خود به آنها اشاره دارد. دهقاني اهل مصاحبه نيست و بيشترقائل به اين است که طرح و پروژه اي به نتيجه برسد وسپس درباره آن حرف زده شود. آرام وشمرده و اول ازهمه، از اهميت ميادين مشترک نفتي و بهره برداري از آنها سخن مي گويد.
وي باتاکيد براين نکته که بهره برداري ازميادين مشترک، دراولويت سياست هاي کلي نظام قراردارد و ازسوي مقام معظم رهبري نيز در چارچوب ابلاغيه اي نيز به آن توجه شده است، ادامه مي دهد: اين مهم (بهره برداري ازميادين مشترک)سرفصل ماموريت هاي وزارت نفت درهمه دولت ها بوده و در دولت کنوني نيز به آن، اهتمام ويژه شده ودستاوردهاي خوبي هم داشته است.
مديرعامل شرکت متن بااشاره به اين که توسعه ميدان هاي مشترک و بهره برداري ازآنها، موضوعي مهم وتلاش ها معطوف ومتمرکز به آن است، مي افزايد: ميادين مهمي مثل آزادگان(شمالي وجنوبي) ياران(شمالي وجنوبي)، يادآوران و ميدان هاي ديگري درحوزه عملياتي شرکت مهندسي و توسعه نفت قرار دارند.
وي ادامه مي دهد: دراين چارچوب، افزايش هاي مرحله اي که دريکي دو سال گذشته ايجاد شده، توليد نفت رابه سطح قابل قبولي رسانده است و تلاش مي شود افزايش توليد هاي مرحله اي بعدي نيزبرنامه ريزي و درباره آنها اقدام هاي لازم انجام شود.
مديرعامل شرکت مهندسي وتوسعه نفت، اين مقدمه را گفت تا بابيان اهميت توسعه ميدان هاي نفتي، به طرحي با عنوان «احداث تاسيسات فرآورشي سيار» درميدان نفتي آزادگان جنوبي بپردازد. تاسيساتي که احداث آن با هدف افزايش برداشت از اين ميدان نفتي دردستور کار قرار گرفته است و نويد آن را هم داد که درهمين ماه يعني بهمن، بهره برداري از آن آغاز شود.
دهقاني تصريح کرد احداث تاسيسات فرآورشي سياردر ميدان آزادگان جنوبي درمراحل پاياني است. خبرخوب وخوشحال کننده اي است و اهالي صنعت نفت به ويژه در بالادست مي دانند که ازدياد توليد نفت ازميدان چه طعمي دارد والبته چه سختي هايي را بايد براي آن متحمل شد.
ويژگي هاي افزايش ظرفيت مرحله اي
دهقاني درباره ويژگي هاي افزايش ظرفيت مرحله اي مي گويد: در حوزه غرب کارون ميادين نفتي بزرگي وجود دارد که مي توانند توليد چند صد هزار بشکه اي (درپيک توليد) داشته باشند.
براي اين که خواب سرمايه به حداقل برسد و با کمترين ميزان سرمايه گذاري، بيشترين سودآوري ايجاد شود، افزايش مرحله اي توليد در دستور کار قرارگرفته است.
يکي از روش هاي اين نوع افزايش توليد، با روش سيستم توليد ازطريق فرآورشي سيار است که روشي بديع و نوين به شمار مي آيد و مهم ترين ويژگي آن «زمان» است چون فرآيند توليد، در زمان کوتاهي انجام مي شود. با استفاده ازچنين روش هايي مي توان اقتصاد قوي تري را درطرح ها و روش اجراي آنها به کاربگيريم؛ به همين دليل، اين سياست به صورت جدي در دستور کار قرار گرفته است. وي ادامه مي دهد: سياست افزايش توليد مرحله اي و گام به گام ازميدان هاي نفتي، امري فني– اقتصادي است با دو ويژگي؛ نخست آن که همزمان با ازدياد برداشت از ميدان، شناخت از ميدان نيز بيشتر مي شود و بر اساس اين شناخت مي توان درباره توسعه بعدي، تصميم هاي بهتر و دقيق تري گرفت. دومين ويژگي هم اين است که درروش مزبور، خواب سرمايه کاهش مي يابد و پروژه، اقتصادي تر انجام مي شود. اين مزيت فني– اقتصادي به ما مي گويد که فاز به فاز و پلکاني، افزايش توليد داشته باشيم.
دهقاني تاکيد مي کند: به عنوان يک سياست کلي، اقتصاد پروژه ايجاب مي کند که توسعه ميدان با اين روش افزايش توليد انجام شود.
آثار اقتصادي و اجتماعي
مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت با اشاره به برداشت کنوني نفت از ميدان نفتي آزادگان جنوبي ادامه مي دهد: سال گذشته در دومقطع زماني درميدان آزادگان جنوبي افزايش توليد داشتيم.
دهقاني براي اين که درباره توليد روزانه 50 هزاربشکه نفت ازيک ميدان نفتي، مفهومي تر و ملموس ترصحبت کرده باشد، مي گويد: به اين موضوع مي توان از دومنظر توجه کرد. يکي جنبه درآمد زايي آن و ديگري زحمات وسختي هايي که براي رسيدن به چنين عددي يا بيشتر بايد متحمل شد.
وي کسب درآمد روزانه نزديک به سه ميليون دلار(بااحتساب هربشکه 60 دلار)راجنبه اقتصادي توليد 50 هزاربشکه اي ازيک ميدان نفتي بر مي شمارد ومي افزايد: باحسابي سرانگشتي، درآمد حاصل از اين ميزان توليد نفت درسال به حدود يک ميليارد دلار مي رسد که رقم کوچکي نيست.
متناسب با اين درآمد زايي، دربخش بالادستي نيز در مقطع توسعه و تعريف يک پروژه اين چنيني، فرصت هاي شغلي زيادي ايجاد مي شود که با وجود کاهش در دوره بهره برداري، شکلي دائمي تربه خود مي گيرند.
اما جنبه ديگرافزايش توليد نفت ازيک ميدان نفتي مثل آزادگان جنوبي با افزايش توليد روزانه 50هزاربشکه، ابعاد و آثار اجتماعي آن است. به ديگرمعنا، با ايجاد اشتغال به ويژه با رويکردهاي اجتماعي که وزارت نفت سر لوحه خود قرار داده است، توسعه اجتماعي منطقه با توسعه ميدان و افزايش ظرفيت توليد نيز رقم مي خورد.
توسعه اجتماعي، بخش جداناپذير توسعه اقتصادي است و روند اقدام هاي وزارت نفت در تعريف واجراي پروژه ها در سال هاي گذشته، بيانگر جهت گيري به همين سمت وسوبوده است.
مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت ادامه مي دهد: توسعه اجتماعي يکي از مقوله هاي مهم و همواره مورد توجه وزارت نفت به ويژه درچند سال اخيربوده و اين شرکت نيز آن را در پروژه هاي خود ازجمله غرب کارون لحاظ کرده است.
استفاده از ظرفيت هاي بومي و افزايش سهم اشتغال
دهقاني استفاده ازظرفيت هاي بومي را گامي درجهت توسعه اجتماعي برمي شمارد و تاکيد مي کند: درحوزه عملياتي غرب کارون، سهم اشتغال مردم بومي منطقه افزايش چشمگيري داشته وتلاش شده است حتي در حوزه هايي که امکان استفاده ازپيمانکاران خارج ازمنطقه وجود دارد، از پيمانکاران بومي بهره گرفته شود.
وي تصريح مي کند: درپروژه هايي که اين شرکت مسئوليت انجام آنها را به عهده دارد، استفاده از توانمندي وظرفيت هاي داخلي چه در حوزه تامين کالا وچه درحوزه بهره گيري از نيروهاي ايراني، اولويتي مهم است.
به گفته وي سهم به کارگيري بوميان منطقه در پروژه هاي شرکت متن به خصوص درمشاغلي که امکان جذب آنها وجود دارد بسيار افزايش يافته است وغالب پيمانکاران به کار گرفته شده دربخش هاي مختلف، بومي منطقه و بيشتر خوزستاني هستند.
مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت، ايجاد کارگاه هاي خدمات فني در اندازه هاي متوسط را که بتوانند خدمات مستمري را دراجراي طرح ها ارائه بدهند، گامي ديگر درحوزه توسعه اجتماعي مي خواند و ادامه مي دهد: تلاش براين است که با ايجاد زيرساخت هاي مختلف در اجراي پروژه ها، شرکت هاي خدماتي نيز فعال شوند؛ اين مهم هم به ما کمک مي کند که براي دريافت خدمات کوچک، نگاه مان به بيرون ازمنطقه نباشد وهم به پويايي اجتماعي و رونق اقتصادي منطقه کمک مي کند.
دهقاني با مهم برشمردن اين هدف مي گويد: باهماهنگي مشاور اجتماعي وزير نفت و معاون مهندسي شرکت متن، برنامه اي ترسيم شده است که ايجاد کارگاه هاي ارائه دهنده خدمات فني متوسط يا کوچک بومي با شتاب بيشتري انجام شود تا بتوان درحين بهره برداري، خدماتي را ازآنها دريافت کرد.
اقتصاد مقاومتي با رويکرد ظرفيت هاي داخلي
اقتصاد مقاومتي با توجه به ابلاغيه مقام معظم رهبري مبني براستفاده حداکثري از توليدات داخلي و تعامل بيش ازپيش با سازندگان و توليدکنندگان ايراني با هدف کاهش و بعضا قطع وابستگي به ويژه درشرايط کنوني موضوع مهم ديگري است که مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت در پي پرسشي به آن مي پردازد.
دهقاني مي گويد: شايد الان نتوان عدد و رقم دقيق و مستندي ارائه کرد اما مسلم اين است که در سال هاي گذشته رويکرد تامين منابع، کالا وخدمات از شرکت هاي داخلي به ويژه کالاهايي که ازخارج وارد مي شد، بسيار چشمگير بوده است.
وي با تاکيد بر تغيير رويکرد تامين از داخل به جاي خريد خارجي، ادامه مي دهد: هرجا که زمينه اي براي تامين کالا از داخل وجود داشته، حتي اگر موردي بوده است، آن را در دستور کار قرار داده ايم.
ديگر برنامه ها
«شرکت مهندسي و توسعه نفت درحوزه غرب کارون، طرح هاي متعددي انجام داده که فاز نخست آنها يا تمام شده و يا درمراحل نهايي است.»
اين پاسخ دهقاني به پرسشي درباره ديگر برنامه ها و فعاليت هاي شرکت مهندسي و توسعه نفت است ودرتکميل آن مي گويد: براي اجراي فاز دوم توسعه درغرب کارون بايد برنامه داشت و آن را پيگيري کرد.
وي ادامه مي دهد: طي چندسال اخير، با شرکت هاي مختلف مذاکراتي انجام شد که در مقاطعي تا مرحله انعقاد قرارداد وحتي مقدمات انعقاد قرارداد پيش رفت اما بنابه شرايطي، چشم انداز مورد انتظارحاصل نشد.
دهقاني ادامه مي دهد: درچنين شرايطي وزارت نفت بيکارننشسته وتلاش کرده است ضمن ايجاد زمينه ورود شرکت هاي توانمند به ويژه درحوزه ازدياد برداشت وفناوري آن، شرکت هاي «E&P» را دراين حوزه ايجاد و تقويت کند.
مديرعامل متن به مذاکرات، توافق ها ودر پي آن، تفاهمنامه هاي امضا شده با شرکت هايE&P در سطح شرکت ملي نفت ايران، اشاره و تصريح مي کند: غالب موارد اخير به مرحله پيشنهاد، نهايي سازي و حتي به قرارداد رسيده است.
غرب کارون، عرصه ارتقاي توانمندي داخلي
وي ادامه مي دهد: ممکن است درفرآيند هاي ازدياد برداشت به فناوري ها و دانش روز دنيا نيازداشته باشيم اما درحوزه فعاليت هاي جاري با توجه به توانمندي هايي که درحوزه هاي مختلف (تجهيزات سرچاهي، دوره چاهي، کيسينگ، شيرآلات مختلف باکلاس هاي مختلف، حتي تجهيزات دوار...) ايجاد شده است، مي توان از ظرفيت هاي داخلي بهره گرفت.
دهقاني با اشاره به اين موضوع که باوجود مذاکره باشرکت هاي خارجي، بهره گيري ازظرفيت هاي داخلي به عنوان يک سياست کلي ادامه خواهد داشت وبا وجود موانع پيش رو، تقويت خواهد شد، مي گويد: هم ازحضور شرکت هاي خارجي استقبال مي کنيم هم به توانمندي هاي داخلي اعتماد داريم و معتقديم غرب کارون بايد عرصه ارتقاي توانمندي داخلي باشد.
درپروژه هايي مانند آزادگان جنوبي که باپيمانکاران داخلي انجام مي شود، پروژه با سرعت پيش مي رود وکندي درآن مشاهده نمي شود.
منافع ملي در اولويت است
مديرعامل شرکت مهندسي وتوسعه نفت، منافع ملي و صيانت از آن را در اجراي طرح ها اولويت مهمي مي داند.
وي مي گويد: سياست وزارت نفت اين نيست که فرصت سوزي شود و فرصت هاي داخلي را معطل نگه دارد؛ به طورحتم، منافع ملي دراولويت قراردارد.
دهقاني به نکته مهمي اشاره و تصريح مي کند: ميادين نفتي مانند غرب کارون مزيتي مهم براي کشور محسوب مي شود و بخش بزرگي از تامين انرژي وصنايع دنيا به آن وابستگي دارد؛ اما يک مزيت و واقعيت مهم ديگري هم وجود دارد و آن توسعه ميادين با اتکا به توان داخل است. واقعيتي که در سال هاي گذشته به واسطه تجربه حاصل شده است.
وي مي گويد: اگرتصميم بگيريم که همه ميادين نفتي را توسعه دهيم، اين مهم از لحاظ فني و اقتصادي با اتکا به توانمندي هاي داخلي، قابل تحقق است. هرجا که تلاش و همت کرده ايم بر محدوديت ها فائق آمده ايم.
دهقاني براين نکته هم تاکيد دارد که نفت، صنعتي بين المللي است و تصميم گيري درباره توسعه آن متناسب با شرايط کشور ودرقالب منافع ملي انجام مي شود.
همه حرف هاي مديرعامل شرکت مهندسي وتوسعه نفت، رنگ «ملي» داشت؛ رنگ صيانت از منافع ملي با اتکا به ظرفيت هاي داخلي، رنگ استقلال و البته استقبال از فناوري هاي روز دنيا در چارچوبي به همين رنگ. رنگ ايران.