پروژه های مدیریت نظارت بر طرح های عمرانی مناطق نفت خیز در استان بوشهر
تقویت سرانه های پایتخت انرژی کشور
مشعل وزارت نفت ايران از گذشته تا امروز وظيفه خود مي داند تا پيامدهاي حضور خود را در مناطق نفت خيز جبران کند. اين پيامدها مي تواند به دليل عبور و استقرار تجهيزات و تاسيسات نفت براي مدت کوتاه يا بلند مدت باشد يا براي حضور طولاني مدت چند هزار نفر از کارکنان خود و در همه اين موارد لازم است اثرات مثبت و منفي حضور را رصد کند. مجموعه مديريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز در حدود 17 سال فعاليت خود بسياري از طرح هاي بهداشتي، درماني، علمي، فرهنگي، خدماتي، رفاهي و... را در مناطق نفت خيز با کمک نهادها و ارگان هاي مسؤول و بنا بر درخواست هاي ارائه شده انجام داده است. اين طرح ها علاوه بر طرح هايي است که در سفر مقام معظم رهبري و رئيس جمهوري و به تأييد هيأت وزيران مي رسد و لازم است اجرايي شوند. عمده فعاليت هاي اين مديريت در استان هاي خوزستان، بوشهر، فارس و کهگيلويه و بويراحمد است، زيرا بر اساس سياست هاي وزير نفت و وظايف CSR وزارت نفت، توسعه مناطق نفت خيز در اولويت است.
پيش از آغاز دولت يازدهم و دوازدهم 2 درصد از درآمد نفت به طرح هاي کمک به عمران مناطق نفت خيز و مناطق محروم تعلق داشت، اما هم اکنون، اين بودجه به استانداري ها ارجاع داده شد و در مذاکراتي که با کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلامي صورت گرفت، قرار شد افزون بر آن 2 درصد، يک درصد هم به «بخش کمک به عمران مناطق محروم رئيس جمهوري» و يک درصد هم به« مديريت کمک به عمران مناطق نفت خيز » تعلق گيرد که اين موضوع، سبب شتاب گيري روند اجراي پروژه ها شد. ضمن اينکه اجراي اين پروژه ها ازسوي دستگاه هاي تخصصي انجام شده و اين مديريت جداي از تامين اعتبار، صرف تکميل پروژه، نقش نظارت بر آن را نيز به عهده دارد و شايد تنها ردي که از خودش باقي مي گذارد، همان جمله کوتاه «اهدايي نفت» در کنار معرفي آن پروژه باشد. جمله اي کوتاه که در بسياري از پروژه ها يا فراموش و يا کنار گذاشته مي شود و ديگر ممکن است مخاطب بيروني نداند اين پروژه با همان پول نفت، امروز در دسترس آنهاست.
يکي از استان هاي پر کار و پردغدغه براي اين معاونت، استان بوشهر است که با وجود حضور يکپارچه و سنگين صنايع نفت و گاز و پتروشيمي در آن، به خدمات حمايتي نفت نياز دارد. طرح هاي بهداشتي، درماني، علمي، فرهنگي، خدماتي و متفرقه اي که در اين سال ها اجرايي شده، بلافاصله به سازمان مربوطه ارجاع و تحويل و شروع به بهره برداري شده اند. اين معاونت آخرين به روزرساني طرح هاي تکميل شده از سال 92 تاکنون را انجام داده که مي توان بخشي از آنها را در قالب يک گزارش ارائه کرد.
بر اين اساس در سال 95 به سفارش سازمان نوسازي مدارس، يک ساختمان آموزشي براي کودکان استثنايي برازجان به مساحت 550 متر و 2 ساختمان 200 متر مربعي براي کتابخانه و آزمايشگاه دبيرستان حضرت زينب (س) شهر سيراف آماده و تحويل شده اند. همچنين براي تجهيز و به روزرساني مراکز آموزشي شهرستانهاي بوشهر، گناوه و ديلم هم به درخواست وزارت علوم و فناوري تامين اعتبار شده است که شامل 10 مدرسه در اين شهرستان ها مي شود.
در همين مدت حدود 5 سال براي تکميل سالن ورزشي چند منظوره جزيره خارگ، احداث و تجهيز پارک و فضاي سبز روستاي شيرينو، سالن ورزشي محمد عامري و تجهيز سالن هاي ورزشي آبدان و بردستان نيز کمک مالي و تامين اعتبار و به وزارت ورزش و جوانان به عنوان دستگاه بهره بردار تحويل شده است.
بابک دارابي، سرپرست مديريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز در توضيح اين گزارش به خبرنگار «مشعل» گفت: در ميان اين پروژه، سهم پروژه هاي زيرساختي همچون اجراي اصلاح معابر روستايي و شهري بيش از موارد ديگر بوده است. در ميان اين پروژه ها 55 پروژه کمک به اصلاح و بهسازي محورها و معابر روستايي يا بين شهري همراه با ايجاد سيل بند و ابنيه نظير پل اجرا شده است که پس از تکميل به بنياد مسکن و شهرسازي تحويل شده و در حال حاضر و در اين چند سال اخير مورد استفاده مردم اين مناطق بوده است. افزون بر اين، طرح هايي همچون تکميل راه اهرم – برازجان- گناوه – ديلم به طول 218 هزار متر، کمک به بهسازي بلوار ورودي شهداي خليج فارس دلوار، کمک به تعريض جاده روستايي حاجي آباد – احمدآباد و اتصال به اتوبان، کمک به تکميل محور شهنياء – دوراهي بردخون نيز، از جمله پروژه هاي مرتبط با همين بخش بوده که در سال هاي 96 و 97 تکميل و تحويل اداره راه و شهرسازي شده است. وي افزود : از ميان اين پروژه هاي تکميل و تحويل شده، هفت پروژه کمک به احداث و تجهيز خانه بهداشت و درمان، مراکز درماني، خريد آمبولانس، تکميل آزمايشگاه و تجهيز دانشگاه علوم پزشکي بوشهر نيز اجرا و تحويل دانشگاه علوم پزشکي شده است. در کنار اين موارد مي توان به نوسازي بيمارستان کنگان و احداث بيمارستان در دير به عنوان دو پروژه قابل توجه اشاره کرد که امروز ساکنان اين مناطق از خدمات اين مجموعه ها برخوردارند. سرپرست مديريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز در ادامه گفت: برخي خدمات هم به صورت موردي صورت گرفته که شامل خريد يکهزار کانکس براي زلزله زدگان در سال 92 مي شود. اين کانکس ها جزو تعهدهاي سفر هيات دولت به استان بوشهر بوده است که به کميته امداد امام خميني(ره) تحويل داده شده است. همچنين احداث بازارچه ماهي فروشان و صيادان در جزيره خارگ و شهر بوشهر و کمک به شبکه آبرساني روستايي و اجراي پروژه هاي آبخيزداري در مناطق مطالعه شده نيز جزو اين پروژه ها بوده است.
بر اساس اين گزارش، در سه سال گذشته مجموعه مديريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز شروع به اجراي طرحي جديد در حوزه آموزش و تقويت بنيه آموزشي دانش آموزان را کليد زد و برنامه هاي آموزشي جهت توانمندسازي بوميان مناطق متاثر از نفت را در قالب کلاس هاي آموزشي و کنکور شروع کرد که اين برنامه همچنان هم ادامه دارد.
با توجه به همه اين اقدام هاي بهداشتي، درماني، علمي، فرهنگي، خدماتي، رفاهي و... سرانه هاي مختلف رفاهي و خدماتي اندکي تغيير کرده، اما همچنان نياز به توسعه دارند. بر اين اساس، طبق اعلام مديريت نظارت بر طرح هاي عمراني مناطق نفت خيز، اين سرانه ها هنوز در شهرستان هاي استان بوشهر کمتر از سرانه هاي کشوري است؛ به نحوي که به عنوان نمونه در شهرستان کنگان با بيش از 60 هزار نفر جمعيت سرانه هاي آموزشي، ورزشي، فرهنگي و بهداشتي به ترتيب 5.50، 0.56، 0.002، 0.014 متر است. در شهرستان جم نيز با بيش از 31 هزار نفر جمعيت سرانه هاي آموزشي، ورزشي، فرهنگي و بهداشتي به ترتيب 5.90، 0.79، 0.022 و 0.016 متر است.
بسياري از سالن هاي ورزشي آماده شده در قالب همين پروژه ها که براي بانوان ساخته شده اند، اما همزمان محلي براي دورهمي هاي مردمي و جشن ها هم شده است. اگرچه ساکنان اين مناطق در بيشتر ماه هاي سال روزهايي گرم و خيلي گرم دارند، اما ساعاتي از روز که هوا اندکي خنک مي شود، گروه هاي ورزشي و محله ها و مدارس به اين سالن هاي ورزشي و فضاي باز مدارس و زمين هاي چمن مي آيند. هنوز برخي از اين سالن ها بعد از بهره برداري، پيمانکار اجرايي دستگاه بهره بردارشان انتخاب نشده و مردم منتظرند تا درهاي اين سالن هاي ورزشي به روي آنها باز شوند.
مناطق شهرستان هاي استان بوشهر علاوه بر مشکلات اقتصادي و معيشتي و کمبود شغل که در همه نقاط کشور وجود دارد، در سال هاي گذشته دچار مشکل کم آبي و خشکسالي هم هستند. بسياري از سيل بندها و طرح هاي آبخيزداري اجرا شده در اين مناطق توانسته بخشي از اين مشکلات را براي روستاييان و کشاورزان جبران کند يا کاهش دهد، اما همچنان اين مشکلات وجود دارند. با توجه به حضور شرکت هاي بزرگ با نيازهاي قابل توجه و حضور کارکنان از نقاط مختلف کشور، افزايش جمعيت مناطقي از استان بوشهر از جمله، عسلويه، کنگان، دير و جم در اين سال ها مشهود بوده و به همين دليل بسياري از اين نيازها براي جبران حضور نيروهاي اضافه شده به منطقه به واسطه پروژه ها بوده و به همين دليل لازم است در افزايش سرانه هاي خدماتي و رفاهي اهتمام جدي تري صورت گيرد.