نفت در مديريت سيل خوزستان نمره قبولي گرفت
تدوين طرح جامع توسعه صنايع پايين دستي پتروشيمي
ایمان به سازندگان داخلی با باور توانستن
ماده 12 بر پایه اقتصاد مقاومتی است
رکورد 70 میلیون نفر ساعت کارکرد امن
سبکسازي قديميترين سکوي خليجفارس
جايگزيني تاکسيهاي فرسوده باتاکسيهاي برقي
عيد فطر و پرهيز از کج راههها
نخبهپروري و استعداديابي به جاي مدالآوري
قدرداني معاون سازمان پدافند غيرعامل کشور از وزارت نفت
معاون انرژي سازمان پدافند غيرعامل کشور ضمن قدرداني از تلاش شرکت هاي تابع وزارت نفت در شرايط بحراني سيل در استان خوزستان اعلام کرد: نفت در مديريت سيل استان خوزستان نمره قبولي گرفت. محمدعلي مطيعي در نشست بررسي پيامدهاي سيل در تاسيسات نفتي که نهم خردادماه امسال به ميزباني اين شرکت و با حضور مديران عامل و نمايندگان شرکت هاي تابع وزارت نفت در استان خوزستان برگزار شد، عنوان کرد: تلاش زيرمجموعه هاي وزارت نفت براي کمک رساني به مناطق سيل زده استان خوزستان قابل تحسين بوده است.
در اين نشست، احمد محمدي، مديرعامل شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب هم گزارشي از اقدام هاي اين شرکت در مديريت شرايط اضطراري سيل ارائه داد و گفت: فعاليت هاي اين شرکت در اين حوزه از 27 اسفندماه 97 آغاز شد و اين فعاليت ها به صورت شبانه روزي در دو جبهه نگهداشت تاسيسات و راهبري توليد و پشتيباني از مردم و امدادرساني به مناطق سيل زده تداوم يافت.
وي افزود: در چنين شرايطي همه شرکت هاي نفتي با همدلي، هم افزايي و هماهنگي با ستاد بحران استانداري خوزستان، افزون بر انجام وظايف ذاتي، در زمينه عمل به مسئوليت هاي اجتماعي نيز، تلاش زيادي انجام دادند. محمدي با اشاره به جاري شدن ميلياردها مترمکعب آب در خوزستان گفت: با وجود حجم زياد آب و غرق آب شدن بسياري از تاسيسات و خطوط لوله، با تمهيداتي که انديشيده شد و پايش مستمر آنها، خوشبختانه هيچگونه حادثه زيست محيطي در حوزه صنعت نفت رخ نداد و اين موضوع کارنامه درخشاني براي وزارت نفت است.
سيدباقر مرتضوي، مديرکل، بهداشت، ايمني و محيط زيست وزارت نفت نيز اعلام کرد: هدف از تشکيل اين نشست، بررسي پيامدهاي سيل از سوي رئيس محترم جمهوري است که کار بررسي ها در استان هاي گلستان و لرستان انجام شد و بررسي ابعاد سيل در خوزستان نيز با تشکيل نشست ها در سازمان هاي مختلف آغاز شده است.
وي افزود: در نشست هايي که با سازمان هاي مختلف در ارتباط با بررسي پيامدهاي سيل برگزار شد، همه سازمان ها از عملکرد شرکت هاي نفتي ابراز رضايت کردند و مديريت شرايط اضطراري در نفت مي تواند به الگويي کشوري تبديل شود. در ادامه اين نشست، مديرعامل شرکت بهره برداري نفت و گاز اروندان، قائم مقام مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران، رئيس بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز، مديرعامل شرکت گاز استان خوزستان، مدير خطوط لوله و مخابرات منطقه خوزستان، مديرعامل شرکت پخش فرآورده هاي نفتي خوزستان و فرمانده حوزه مقاومت بسيج شهيد تندگويان (وزارت نفت - جنوب) نيز به ارائه گزارش فعاليت هاي انجام شده در سيل استان خوزستان پرداختند.
با هدف جايگزيني 140 هزار تاکسي فرسوده انجام شد
تفاهم نامه سه جانبه همکاري جايگزيني تاکسي هاي فرسوده با تاکسي هاي برقي ميان شرکت بهينه سازي مصرف سوخت، سازمان تاکسيراني شهر تهران و شرکت خودروسازان جنوب امضا شد. اين تفاهم نامه با هدف اجراي طرح جايگزيني 140 هزار تاکسي فرسوده با تاکسي هاي گاز سوز/ هيبريدي/ برقي به منظور ورود تاکسي هاي برقي به ناوگان حمل ونقل عمومي پايتخت به صورت آزمايشي، ميان محسن دلاويز، مديرعامل شرکت بهينه سازي مصرف سوخت، عليرضا قنادان، مديرعامل سازمان تاکسيراني شهر تهران و سيامک حجت، مديرعامل شرکت خودروسازان جنوب امضا شد. تاکسي هاي برقي داراي مزيت کاهش مصرف سوخت، کاهش آلايندگي زيست محيطي و توسعه کمي و کيفي ناوگان پاک برقي در تاکسيراني شهر تهران است. پس از اجراي آزمايشي، اين طرح در مقياس بزرگ تر از نظر تعداد و گستره جغرافيايي در سطح استان تهران و کشور در چارچوب اجراي بخشي از تعهدهاي «طرح جايگزيني 140 هزار تاکسي فرسوده با تاکسي هاي گاز سوز/ هيبريدي/ برقي» مصوب شوراي اقتصاد، اجرايي خواهد شد.
تشکيل 16 تيم عالي متناسب با نيازهاي فناورانه ارائه شده در مسير هوشمندسازي صنعت نفت، از دستاوردهاي سومين دوره رويداد استارت آپ هوشمندسازي در صنعت نفت، گاز، پالايش و پتروشيمي ايران بود. اين رويداد از سوي شتاب دهنده تخصصي آي تک ITECH (نخستين و تنها شتاب دهنده تخصصي انرژي) و با هدف کمک به شکل گيري، ايجاد و رشد اکوسيستم استارت آپ در صنعت نفت، گاز و انرژي برگزار شد. بيان نيازهاي فناورانه، ايده پردازي و اعتبارسنجي ايده ها و تيم سازي و پيوستن به شبکه کارآفريني، از جمله فعاليت هاي اصلي در طول اجراي اين رويداد بوده است. استقبال بي نظير اکوسيستم استارت آپ خوزستان و تشکيل 16 تيم عالي متناسب با نيازهاي فناورانه ارائه شده در مسير هوشمندسازي صنعت نفت، گاز، پالايش و پتروشيمي از دستاوردهاي برپايي اين رويداد است. سومين دوره رويداد استارت آپ هوشمندسازي در صنعت نفت، گاز، پالايش و پتروشيمي ايران با مشارکت دانشگاه صنعت نفت، شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب، ستاد انرژي معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري و پارک علم و فناوري خوزستان در اهواز با استقبال بي نظير اکوسيستم استارت آپ خوزستان برگزار شد.
پژوهشگاه صنعت نفت و شرکت مديريت پروژه هاي صنعتي ابدال (مپصا) تفاهم نامه همکاري امضا کردند.
آزمايش هاي مطالعات الگوسازي ژئومکانيک، مطالعه آسيب سازندي در مغزه، فناوري هاي ازدياد برداشت نفت و گاز از مهم ترين مسائل اين تفاهم نامه است.
بر اساس اين گزارش، توسعه فناوري هاي صنعت نفت، تجاري سازي، فروش خدمات و کالاها و فناوري هاي پژوهشگاه در داخل و خارج از کشور، از ديگر مسائلي به شمار مي آيد که قرار است با امضاي اين تفاهم نامه پيگيري شود.
جعفر توفيقي، رئيس پژوهشگاه صنعت نفت در حاشيه امضاي اين تفاهم نامه گفت: در پژوهشگاه علاقه به توسعه شبکه هاي همکاري وجود دارد و هيچ گاه تنها به امکانات داخلي سازمان بسنده نخواهيم کرد، زيرا صنعت نفت از يک سو با چالش هاي بسيار روبه روست و از سوي ديگر از زيرساخت ها و نيروي انساني باتجربه بهره مي گيرد، از اين رو سياست اصلي اين سازمان توسعه شبکه ها و شناسايي ظرفيت ها در مراکز تحقيقاتي و دانشگاهي است.
وي ادامه داد: امکانات و زيرساخت هاي بسيار مناسبي در شرکت هاي خصوصي و پژوهشگاه وجود دارد که اين اشتراکات مي تواند به انجام پروژه هاي مشترک بزرگي در سطح کشور منجر شود و بسياري از معضلات صنعت را نيز برطرف سازد.
در ادامه عبدالحسين شريفي، مديرعامل شرکت مپصا با تاکيد بر اينکه اين شرکت به دنبال هم افزايي در داخل کشور است، تصريح کرد: بيشتر فعاليت هاي اين مجموعه در زمينه بالادستي است و چنانچه حمايت هاي بيشتري از اين شرکت انجام شود، در زمينه طراحي نرم افزارهاي مرتبط و فعاليت هاي آزمايشگاهي مي تواند توانمندي هاي خود را توسعه بخشد.
وي اظهار کرد: شرکت هاي خارجي به دنبال فعاليت هاي علمي و پژوهشي با کيفيت بالا و هزينه پايين هستند، از اين رو مجموعه ما مي تواند با ايجاد هم افزايي مناسب و استفاده از امکانات پژوهشگاه صنعت نفت به اهداف تعيين شده دست يابد.
مديرعامل شرکت مپصا به همکاري صنعت و دانشگاه نيز اشاره کرد و گفت: شرکت مپصا با بيشتر دانشگاه هاي کشور تفاهم نامه همکاري امضا کرده است و اين موضوع از يک سو مي تواند دانشگاه ها را با فرآيندهاي اجرايي و مجموعه ما را با دانش روزآمد دنيا آشنا کند و از سوي ديگر مي تواند زمينه ساز اقدام هايي موثر براي کشور باشد.
عضو کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي:
عضو کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي عنوان کرد که برخي به دنبال افشاي برنامه وزارت نفت براي دور زدن تحريم ها هستند و به دنبال آن هستند که بگويند وزارت نفت آرايش جنگي نگرفته است.
به گزارش ايلنا، جلال ميرزايي با اشاره به طرح استيضاح وزير نفت و انتقادها عليه وي گفت: يک جرياني به زنگنه فشار مي آورند که براي دور زدن تحريم ها چه کردي؟ گويي مي خواهند برنامه وزارت نفت براي دور زدن تحريم ها را افشا کنند و از آن طرف دنبال اين هستند که بگويند وزارت نفت آرايش جنگي نگرفته، اين در حالي است که کاملا در جريان مجموعه اقدام ها براي صيانت از منافع کشور، برخورد با تحريم ها و چگونگي حفظ بيت المال هستند.
وي افزود: برخي افراد از اينکه زنگنه راه بخور بخور را براي عده اي مسدود کرده است، ناراحت هستند و گرنه مي دانند که وي با نهادهاي امنيتي در سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، وزارت اطلاعات و دبيرخانه شوراي امنيت ملي نهايت همکاري را دارد و مسائل را مديريت مي کند. عضو کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي تاکيد کرد: رفتارهاي اين افراد مشکوک است و بايد در ارتباط با نحوه عملکردشان در نهادهاي امنيتي پيگيري انجام شود.
وي با اشاره به طرح پرونده کرسنت از سوي منتقدان گفت: بايد يک گروه کارشناسي اين قرارداد و پرونده را بازخواني کند و ببيند اقدام هايي که در آن زمان براي اجرايي نشدن قرارداد انجام شد چقدر به منافع کشور صدمه زد، همين افراد امروز هم وزير نفت را به باد انتقاد مي گيرند که چرا گاز مجاني به پاکستان نمي دهيد.
ميرزايي تاکيد کرد: رفتار اين عده در ارتباط با کرسنت خسارت محض بود، زيرا ظرفيت هاي حقوقي آن قرارداد و منافع ملي کشور را به خاطر منافع شخصي و جناحي ناديده گرفتند.
نماينده مردم سنقر و کليايي در مجلس شوراي اسلامي:
نماينده مردم سنقر و کليايي در مجلس شوراي اسلامي گفت: وزير نفت براي اجرايي شدن طرح پتروشيمي سنقر سنگ تمام گذاشت.
سيدجواد حسيني کيا روز پنجشنبه (9 خردادماه) در آيين آغاز عمليات اجرايي طرح پتروشيمي سنقر با قدرداني از زحمات وزير نفت براي ساخت اين طرح گفت: آقاي زنگنه براي طرح پتروشيمي سنقر سنگ تمام گذاشت و آبروي خود را براي اين طرح گذاشت.
وي افزود: هلدينگ خليج فارس با ورود به اين منطقه، زمينه را براي تبديل سنقر به قطب پليمري فراهم کرده است.
توليد نفت روسيه در ماه مه امسال به پايين ترين حد خود در 11 ماه اخير رسيد. به گزارش خبرگزاري رويترز از مسکو، آمار وزارت انرژي روسيه روز يکشنبه (12 خردادماه) نشان داد توليد نفت اين کشور در ماه مه امسال به 11 ميليون و 110 هزار بشکه در روز رسيد که پايين ترين سطح از ماه ژوئن سال 2018 ميلادي تاکنون به شمار مي آيد. کاهش توليد نفت روسيه به طور عمده ناشي از تعطيلي خط لوله دروژبا در اين کشور به دليل آلودگي کلر بوده است. طبق آمار وزارت انرژي روسيه، صادرات نفت اين کشور به وسيله خط لوله در ماه مه به 4 ميليون و 209 هزار بشکه در روز کاهش يافت، در حالي که اين رقم در ماه آوريل امسال 4 ميليون و 494 هزار بشکه در روز بود.
اين آمار همچنين نشان مي دهد توليد گاز روسيه در ماه مه امسال به 63 ميليارد و 280 مترمکعب (معادل 2 ميليارد و 40 ميليون متر مکعب در روز) رسيد که کمتر از ماه پيش از آن است.
يک کارشناس اقتصادي اعلام کرد بازارهاي جهاني دوباره ميان ترس از کمبود نفت و ترس از رکود اقتصادي درگير شده اند. به گزارش روزنامه عرب نيوز از رياض، با توجه به قوي بودن عوامل بنيادين بازار، به نظر مي رسيد افت قيمت نفت در هفته گذشته توجيهي نداشته باشد، اما بازارها دوباره در بحبوحه کمبود عرضه از يک سو و رکود اقتصادي از سوي ديگر، گير افتاده اند. بر اساس نظرسنجي رويترز، در ماه مه امسال، توليد نفت اوپک به 30 ميليون و 170 هزار بشکه در روز رسيد. با وجود کاهش ذخيره سازي نفت در آمريکا براي نخستين بار در چند هفته اخير، قيمت ها کاهش يافتند. افت قيمت نفت به طور عمده به دليل نگراني هاي مربوط به اقتصاد کلان بود و اختلاف تجاري آمريکا و چين همچنان بر جو رواني بازارهاي جهاني نفت سايه انداخته است. با اين همه، واردات نفت چين به رقم بي سابقه 10 ميليون و 200 هزار بشکه در روز رسيده و يک ميليون و 200 هزار بشکه نسبت به پارسال افزايش يافته است و اين مسئله نگراني ها را درباره تأثير منفي جنگ تجاري بر تقاضاي نفت، کمرنگ تر مي کند. يکي از دلايلي که هنوز بازارها با کمبود نفت روبه رو نشده اند، اين است که پالايشگران آسيايي 2 تا 3 ميليون بشکه از ظرفيت توليد خود را به دليل عمليات نگهداري، تعطيل کرده اند و اين مسئله تا ماه ژوئن ادامه مي يابد. اين عمليات نگهداري، از عوامل مؤثر در کاهش نسبي تقاضا بوده است. از آنجا که پالايشگران آسيايي حدود 60 درصد از نفت خود را از خليج فارس تأمين مي کنند، قيمت نسبي انواع نفت خام ترش بالا بوده است. با راه اندازي دوباره واحدهاي اين پالايشگاه ها، آنها خريد نفت خام ترش را از سر مي گيرند.
دولت هنگ کنگ هشدارهاي آمريکا را درباره تجارت نفتي با ايران را رد و تاکيد کرد که تنها به تحريم هاي اعمال شده ازسوي سازمان ملل متحد پايبند خواهد بود. به گزارش روزنامه اکونوميک ژورنال، هنگ کنگ هشدار مبني بر وضع تحريم عليه اين کشور از سوي آمريکا را به دليل صدور اجازه توقف و ارائه خدمات نفتکش هاي ايراني در پايانه اين کشور رد کرد. اداره بازرگاني و توسعه اقتصادي هنگ کنگ اعلام کرد که دولت اين منطقه تحريم هاي وضع شده از سوي شوراي امنيت سازمان ملل متحد را به طور کامل اجرا مي کند، اما اين شورا هيچ محدوديتي براي صادرات نفت ايران وضع نکرده است.
از سوي وزير نفت و همسو با برنامه اقتصاد مقاومتي انجام شد
بيژن زنگنه، وزيرنفت، اولويت سال 98 چهار شرکت اصلي وزارت نفت و معاونت امور مهندسي، پژوهش و فناوري را همسو با برنامه ملي اقتصادي مقاومتي براي اجرا ابلاغ کرد. تکميل ظرفيت و راه اندازي فازهاي 13، 14 و 22 تا 24 پارس جنوبي، افزايش ظرفيت توليد نفت خام ميدان هاي مشترک غرب کارون، و احداث خط لوله گوره - جاسک و پايانه صادراتي نفت خام در بندر جاسک از جمله اولويت هاي شرکت ملي نفت ايران بوده که از سوي وزير نفت به مسعود کرباسيان، مديرعامل شرکت ملي نفت ايران ابلاغ شده است. تکميل گازرساني به استان سيستان و بلوچستان و نقاط صنعتي و نيروگاهي، گازرساني به يک ميليون خانوار شهري و روستايي و گازرساني به 7600 واحد توليدي و صنعتي مصرف کننده سوخت مايع، از جمله اولويت هاي شرکت ملي گاز ايران بوده که از سوي وزير نفت به حسن منتظر تربتي، مديرعامل اين شرکت ابلاغ شده است.
اولويت هاي شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي نيز، توسعه و تثبيت ظرفيت پالايشگاه آبادان، ساخت مجتمع پالايشگاهي سيراف و احداث خط لوله جديد بندرعباس - سيرجان – رفسنجان تعريف شده که از سوي وزير نفت به عليرضا صادق آبادي، مديرعامل اين شرکت ابلاغ شده است. تکميل و بهره برداري از مجتمع هاي پتروشيمي متانول بوشهر (فاز 1)، متانول کاوه و الفين ايلام نيز، از اولويت هاي شرکت ملي صنايع پتروشيمي به شمار مي آيد که از سوي بيژن زنگنه به بهزاد محمدي، مديرعامل اين شرکت ابلاغ شده است. اولويت هاي معاونت امور مهندسي، پژوهش و فناوري وزارت نفت نيز، تجاري سازي ساخت و توليد 10 قلم کالاي پرمصرف صنعت نفت در داخل کشور با محوريت بخش خصوصي تعريف شده که از سوي وزيرنفت به سعيد محمدزاده، معاون امور مهندسي، پژوهش و فناوري وزارت نفت ابلاغ شده است.
معاون وزير نفت در امور پتروشيمي خبر داد:
مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي گفت: طرح جامع توسعه صنايع پايين دستي پتروشيمي در اين شرکت در حال تدوين است. بهزاد محمدي، روز پنجشنبه (9 خردادماه) در آيين آغاز عمليات اجرايي طرح پتروشيمي سنقر با بيان اينکه يکي از مهمترين برنامه هاي ويژه وزارت نفت توسعه صنايع پايين دستي پتروشيمي است، گفت: ساخت اين طرح متناسب با شرايط منطقه برنامه ريزي و اجرا مي شود و اميدواريم با تلاش هلدينگ خليج فارس در بازه زماني 12-14 ماه شاهد بهره برداري از اين طرح باشيم. وي، پتروشيمي را صنعتي جذاب و رو به جلو در دنيا معرفي کرد و گفت: اين صنعت در حال رشد، داراي تنوع و تعدد محصولات پتروشيمي است و با استفاده از فناوري هاي نو در اين صنعت مي توانيم با شتاب بيشتري در مسير توسعه حرکت کنيم. مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي با اشاره به اينکه رشد سالانه نفت خام در جهان يک درصد است و اين رقم در صنعت پتروشيمي تا 9 درصد است، ادامه داد: حجم تجارت صنعت پتروشيمي در جهان سالانه 3800 ميليارد دلار است که ما نيز با توجه به ذخاير سرشار نفت و گاز مي توانيم صنعت پتروشيمي کشور را با شتاب بيشتري توسعه دهيم. محمدي تصريح کرد: چهار عنصر خوراک، دانش و فناوري، سرمايه و بازار براي ايجاد يک طرح، از مهمترين عوامل به شمار مي آيد و از اين رو ما نيز برنامه گذاري جامع و مفصلي را با هدف تحقق جهش دوم صنعت پتروشيمي با توجه به تنوع خوراک هاي در دسترس انجام داده ايم. وي گفت: هم اکنون 55 مجتمع پتروشيمي در ماهشهر، عسلويه و ديگر مناطق کشور با ظرفيت 65 ميليون تن در حال فعاليت است که از اين ميزان 31 ميليون تن از محصولات قابل فروش است و حدود 22 ميليون تن نيز به مقاصد مختلف جهان صادر مي شود.
معاون مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران در امور فني و مهندسي از انجام 4 هزار و 251 متر حفاري جهت دار و افقي روي 10 حلقه چاه در دو ماه نخست امسال در مناطق نفت خيز کشور خبر داد. مهران مکوندي با بيان اينکه حفاري افقي و جهت دار از شيوه هاي روزآمد صنعت حفاري است، گفت: افزون بر حفاري جهت دار و افقي، حفاري 163 متر مغزه گيري از سه حلقه چاه محقق شد که در کسب اطلاعات جامع از مخازن نفت و گاز بسيار با اهميت است. وي با تاکيد بر اينکه هر يک از خدمات تخصصي - فني و ويژه حفاري در اجراي عمليات حفر چاه هاي نفت و گاز نقش اساسي و مکمل زنجيره فرآيند کار دارد، گفت: 67 مورد عمليات نمودارگيري درون چاهي، 78 مورد نمودارگيري سطحي و 55 عمليات تکميل چاه در اين چارچوب انجام شده که در مجموع شامل 200 عمليات تخصصي است. معاون مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران در امور فني و مهندسي گفت: در حوزه مديريت خدمات فني از ابتداي فروردين تا پايان ارديبهشت، 851 عمليات شامل 181 مورد سيمانکاري، 21 مورد عمليات اسيدکاري ويژه، 386 مورد عمليات تزريق پذيري، 47 مورد خدمات لوله مغزي سيار، 78 مورد عمليات آزمايش چاه با ساقه مته و 12 مورد عمليات کامل و ويژه حفاري با هوا انجام شده است. مکوندي افزود: 10 عمليات حفاري کامل و ويژه به روش فروتعادلي (UBD) به متراژ 340 متر، 84 عمليات لوله گذاري چاه، 13 مورد نصب آويزه و 19 مورد آزمايش بهره دهي چاه، از ديگر موارد خدمات فني و مهندسي است که از سوي اين شرکت در دو ماه نخست امسال هنگام عمليات حفاري و تعمير چاه هاي نفت وگاز به شرکت هاي متقاضي و کارفرمايي ارائه شده است.
اطلاعيه شماره 4 شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران
شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران در اطلاعيه اي اعلام کرد که عرضه بنزين به خودروها از 20 مردادماه امسال فقط با ارائه کارت هوشمند سوخت انجام مي شود.
در اطلاعيه شماره 4 اين شرکت آمده است: «در اجراي سياست هاي دولت و مجلس شوراي اسلامي، عرضه بنزين در جايگاه هاي عرضه سوخت سراسر کشور از تاريخ 20 مردادماه امسال فقط با ارائه کارت هوشمند سوخت، امکان پذير خواهد بود. براساس اين اطلاعيه، آن دسته از صاحبان خودروها که کارت هوشمند سوخت خود را گم کرده و بر اساس فراخوان پيشين شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران، اطلاعات خود را در سامانه دولت همراه درج و با طي کردن فرآيند لازم، شماره حساب کارت اعتباري خود را ثبت کرده اند، نيازي به ثبت نام دوباره ندارند و کارت هوشمند سوخت آنها بر اساس ثبت نام پيشين، صادر و از سوي شرکت ملي پست ايران به آنها تحويل داده خواهد شد. اين دسته از هموطنان هزينه صدور کارت سوخت المثني را برابر تعرفه مصوب ، هنگام دريافت کارت، به مأموران شرکت ملي پست ايران پرداخت خواهند کرد.
همچنين اگر عده اي از هموطنان که کارت هوشمند سوخت خود را گم کرده اند و در فراخوان پيشين از طريق سامانه دولت همراه ثبت نام نکرده اند، مي توانند با مراجعه به دفاتر پليس +10 و يا سامانه دولت همراه (به ترتيبي که متعاقبا اعلام مي شود)، براي صدور کارت هوشمند سوخت المثني اقدام کنند.
با حکم معاون وزير نفت در امور پالايش و پخش
معاون وزير نفت در امور پالايش و پخش، در حکمي امير وکيل زاده را به عنوان مديرعامل شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران منصوب کرد.
در حکم عليرضا صادق آبادي خطاب به وکيل زاده آمده است: «نظر به تخصص، تعهد و تجارب جنابعالي به موجب اين حکم به سمت مديرعامل شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران منصوب مي شويد.
اميد است با اتکال به نيروي لايزال الهي و بهره گيري از تجارب کارکنان و کارشناسان متعهد آن شرکت و تعامل مناسب با مديران پرتلاش آن مجموعه در انجام وظايف محوله موفق و مويد باشيد.
فرصت را مغتنم شمرده و از خدمات جناب آقاي سيدمحمدرضا موسوي خواه، کمال تشکر را داشته و توفيق روزافزون ايشان را از خداوند متعال خواستارم.»
مديرعامل شرکت ملي پالايش و پخش فراورده هاي نفتي در حکمي ديگر سيد محمدرضا موسوي خواه را به عنوان مشاور و نماينده ويژه خود در کارگروه پيشگيري و مقابله با قاچاق و عرضه خارج از شبکه فراورده هاي نفتي منصوب کرد.
انواع کاتاليست هايي که قلب فرآيندهاي پالايشگاهي و پتروشيمي است، با بهره گيري از دانش فني جوانان نخبه دانشگاهي در داخل کشور بومي سازي شد و به مرحله توليد و بهره برداري رسيد. اين دستاورد در مجموعه اچ ان تي ايجاد شده و هم اکنون ظرفيت توليد کاتاليست هاي آن به حدود سالانه 10 هزار تن رسيده است.
همچنين دانش فني فرآيندهاي توليد هگزان پليمري و توليد استايرن مونومر از متانول و توليد PBR بر اساس فناوري بومي شده و به مرحله بهره برداري رسيده است. در اين مجموعه همچنين با تکيه بر جوانان نخبه دانشگاهي و صنعت گر، توانمندي ايجاد دانش هاي فني خاص مورد نياز کشور به وجود آمده که بومي سازي دانش فني توليد کک سوزني براي توليد الکترودهاي گرافيتي يکي از اقدام هاي انجام شده است.
در احکامي از سوي مجمع عمومي شرکت ملي نفت ايران صورت گرفت
مجمع عمومي شرکت ملي نفت ايران اعضاي دوره جديد هيات مديره شرکت ملي حفاري ايران را منصوب کرد. در نشست مجمع عمومي شرکت ملي نفت ايران که به طور فوق العاده به رياست مسعود کرباسيان و با حضور اعضا تشکيل شد، سيدعبدالله موسوي به عنوان عضو اصلي، رئيس هيات مديره و مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران منصوب شد. همچنين بر اساس صورت جلسه مجمع، بابک زنگنه، صادق قرباني، علي دقايقي و مهران مکوندي به عنوان اعضاي اصلي و مسعود افشار و حميدرضا خوشايند به عنوان عضو علي البدل منصوب شدند. شرکت ملي حفاري ايران، يکي از شرکت هاي بالادستي زير مجموعه شرکت ملي نفت ايران است که بخش وسيعي از عمليات حفاري و خدمات يکپارچه فني و مهندسي مرتبط با صنعت حفاري را به صنعت نفت کشور ارائه مي دهد.
دو حلقه چاه توسعه اي نفت در منطقه عملياتي سروستان و سعادت آباد شرکت بهره برداري نفت و گاز زاگرس جنوبي راه اندازي شد.
حميد ايزدي، مديرعامل شرکت بهره برداري نفت و گاز زاگرس جنوبي اعلام کرد: با هدف دستيابي به برنامه هاي افزايش و نگهداشت توليد، دو حلقه چاه توسعه اي نفت در منطقه عملياتي سروستان و سعادت آباد راه اندازي شد و به بهره برداري رسيد. وي افزود: اين دو حلقه چاه از اواخر ارديبهشت ماه امسال به طور رسمي راه اندازي شد و هم اکنون براي تثبيت مقدار توليد روزانه، رفتار چاه ها ازسوي مديريت امور فني شرکت بهره برداري در حال مطالعه و بررسي است.
مديرعامل شرکت بهره برداري نفت و گاز زاگرس جنوبي با اشاره به اينکه منطقه عملياتي سروستان و سعادت آباد، تنها منطقه نفت خيز تحت نظارت شرکت بهره برداري نفت و گاز زاگرس جنوبي است، يادآور شد: نفت توليدي اين منطقه عملياتي پس از فرآورش براي تامين خوراک به پالايشگاه شيراز ارسال مي شود.
ميدان نفتي سروستان در 110 کيلومتري جنوب شرقي شيراز و ميدان نفتي سعادت آباد در 20 کيلومتري شمال ميدان سروستان واقع شده است. منطقه عملياتي سروستان و سعادت آباد، يکي از پنج منطقه عملياتي شرکت بهره برداري نفت و گاز زاگرس جنوبي و تنها منطقه عملياتي نفتي اين شرکت به شمار مي رود.
تشريح اقدام هاي زيست محيطي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس
مشعل سال 95 بود که وزير نفت برنامه هاي اچ اس اي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس را براي اجرا به مديران عامل شرکت هاي اصلي و تابعه وزارت نفت ابلاغ کرد و دراين ميان، سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس تحت نظر مديريت اچ اس اي شرکت ملي نفت ايران، مسؤوليت مستقيم اجراي برنامه هاي مصوب را به عهده گرفت و شرکت هاي اصلي و فرعي و ساير شرکت هاي مستقر در منطقه (اعم از دولتي و خصوصي) موظف به همکاري کامل به آن سازمان شدند. دکتر مهدي تنها زيارتي، رئيس محيط زيست منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس در گفت وگو با «مشعل» به تشريح اقدام هاي انجام شده در اين مسير پرداخت. خبر خوب آنکه پروژه احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه عسلويه در قالب دو سايت به سرمايه گذار واگذار شده است و پروژه در برنامه زماني 24 ماهه به پايان و به بهره برداري خواهد رسيد و با اتمام آن، يکي از معضلات و چالش هاي منطقه حل خواهد شد. بحث تاثيرات زيست محيطي و هوا که مي شود، زيارتي مي گويد: «در حوزه آلاينده هاي آروماتيک که مردم دغدغه خطرات سرطان زايي را دارند، اعلام مي کنم که ما در خارج از فنس هاي عملياتي، بالاتر از حدود محيط زيست نيستيم. مردم مي توانند اين آرامش خاطر را داشته باشند که براساس پايش هايي که با نظارت سازمان حفاظت محيط زيست در حال انجام است، از بابت ترکيبات آروماتيک تهديدي براي سلامت آنها وجود ندارد. هشت ايستگاه پايش داريم که هزينه هر کدام يک ميليارد تومان و هزينه راهبري سالانه هر کدام از آنها حدود 250 ميليون تومان است. اين ايستگاه ها در خارج از فنس هاي عملياتي شرکت هاي منطقه قرار دارند وما براي اينکه بتوانيم پاسخگوي مردم باشيم، هواي محيط هاي غير صنعتي را پايش مي کنيم. » او ادامه مي دهد: «براساس مصوبه هيات مديره سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، در تمامي طرح هاي جديد که قرار است در منطقه سرمايه گذاري شود، در صورت برخورداري از فلر، حتما بايد از تکنولوژي زيرو فلر استفاده کنند.» متن کامل اين گفت وگورا در ادامه مي خوانيد:
در ابتدا بايد اين نکته را مورد اشاره قرار دهم که توسعه صنعتي همراه با تاثيراتي بر محيط پيراموني بوده و اين مساله اجتناب ناپذير است. حوزه مشترک ايران و قطر و شرايط منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس ايجاب مي کرد که در برهه اي از زمان، وزارت نفت به شکل ضرب الاجلي، توسعه بهره برداري حداکثري از ثروت ملي که کشور همسايه مي توانست سهم بيشتري از آن را برداشت کند، در دستور کار قرار دهد. امروز وزارت نفت براي کاهش آثار و مضرات زيست محيطي ناشي از صنعت در منطقه، برنامه هاي ويژه اي را تدارک ديده است. در پاسخ به سوال شما بايد يادآوري کنم که وزير نفت در سال 95 ابلاغيه اي را براي اهداف و برنامه هاي زيست محيطي پارس جنوبي ابلاغ کرد که براساس آن مکلف به44 برنامه خاص و ويژه محيط زيست شديم. در اين زمينه، سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، متولي اجراي اين برنامه ها و سازمان محيط زيست، شرکت ملي نفت و وزارت نفت، مسؤول پايش اين برنامه ها شدند. اين موارد از همان سال در راستاي عمل به وظيفه مسؤوليت اجتماعي در دستور کار قرار گرفت و هدفگذاري ما تحقق آن بوده است.
يکي از بزرگترين اقدام هايي که پس از ابلاغيه سال 95 وزارت نفت در دستور کار قرار گرفت، احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس بود. وجود پسماند در فرايند پالايش گاز و توليد، اجتناب ناپذير و براساس قانون مجلس، توليدکننده خود، عهده دار امحاي آن است. سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس به نمايندگي از وزارت نفت، خود را مقيد به احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه دانست. در اين مسير براي انجام مطالعات مکان يابي براساس الزام هاي سازمان محيط زيست، پروژه اي براي مکان يابي مجتمع با همکاري دانشگاه شهيد بهشتي آغاز شد. در گام بعدي، در قالب پروژه اي ديگر، تمامي پسماندهاي شرکت ها شناسايي و طراحي مفهومي مجتمع انجام شد. در مرحله سوم مطالعات ارزيابي اثرات زيست محيطي احداث مجتمع پسماند تعريف و در نهايت منجر به صدور مجوز احداث اين مجتمع از سوي سازمان محيط زيست و همچنين اداره محيط زيست استان بوشهر شد. پس از انجام فراخوان کشوري از سوي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، سرمايه گذار آن در قالب کارگروهي با همکاري سازمان محيطزيست، وزارت نفت، شرکت ملي نفت ايران و سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس شناسايي و زمين ها به آن واگذار شد.
پروژه احداث مجتمع مديريت پسماندهاي صنعتي و ويژه عسلويه در قالب دو سايت«دفن مهندسي و بهداشتي پسماندهاي غيرقابل بازيافت و سايت«بازيابي مواد و انرژي اين پسماندها سرمايه گذار واگذار شده و پروژه در بازه زماني 24 ماهه به پايان و به بهره برداري خواهد رسيد و با اتمام آن يکي از معضلات و چالش هاي منطقه حل خواهد شد. سرمايه گذار، اين پروژه را با مشارکت شرکت خارجي اجرا خواهد کرد.
پروژه دوم همسو با ابلاغيه وزير نفت در حوزه پساب و فاضلاب صنعتي است. خوشبختانه مجتمع هاي پتروشيمي سايتيک از زمان راه اندازي، تصفيه خانه متمرکز داشتند و شرکت پتروشيمي مبين، مسؤوليت پذيرش پساب هاي ساير پتروشيمي هاي بالادست را عهده دار بوده و بايد گفت که در حوزه پساب هاي پتروشيمي سايتيک با مشکل خاصي مواجه نبوديم، براي پتروشيمي هاي سايت 2 نيز پيگير هستيم تا انشاءالله با راه اندازي تصفيه خانه متمرکز پتروشيمي دماوند، امکان مديريت پساب هاي پتروشيمي سايت (2) نيز فراهم شود. تا قبل از راه اندازي تصفيه خانه دماوند، پتروشيمي مبين، با ايجاد ظرفيت جديد درحال دريافت فاضلاب هاي پتروشيمي هاي جديد سايت دو است؛ اما در بخش پالايشگاه هاي گازي، تصفيه خانه هاي آنها از زمان راه اندازي نمي توانستند استانداردهاي سازمان حفاظت محيط زيست را براي تخليه به دريا محقق کنند، ازاين رو همواره چالش هاي زيادي را ميان محيط زيست، بخش صنعتي و جوامع محلي شاهد بوده ايم. سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس در اين بخش نيز ورود کرده و با همکاري شرکت نفت و گاز پارس به عنوان نماينده شرکت ملي نفت براي احداث پالايشگاه ها، شرکت مجتمع پارس جنوبي به عنوان نماينده شرکت ملي گاز براي راهبري مجتمع ها و اچ اس اي وزارت نفت و شرکت ملي نفت و همه گروه ها را متقاعد کرد و در قالب کارگروهي تصميم بر احداث تصفيه خانه هاي تکميلي براي پالايشگاه هاي گاز شد، با هدف اينکه خروجي شان به استانداردهاي مورد نظر سازمان محيط زيست برسد. در اين زمينه با يک مشاور خارجي عقد قرارداد و مطالعات انجام شد. براساس نتيجه مطالعات در منطقه پارس (يک) (پالايشگاه هاي قديمي) مقرر شد، در هر پالايشگاه يک تصفيه خانه تکميلي اختصاصي براي آن پالايشگاه احداث شود. همچنين در پارس (2) نيز که پالايشگاه هاي 12 تا 24 قرار دارند، مقرر شد يک تصفيه خانه متمرکز احداث و پيش تصفيه در هر پالايشگاه انجام شود.
موضوع آلودگي هوا، هميشه از بحث هاي پرچالش منطقه بوده و بيشتر ذينفعان با ديدن فلرها در منطقه، مدعي آلوده شدن هوا هستند. فلر، يک واحدي براي تامين ايمني پالايشگاه است. براي مجتمع هاي پتروشيمي و پالايشگاه، وجود شبکه فلر ضروري است، چون در شرايط غير طبيعي تجهيز ايمن براي ارسال گاز و خوراک دريافتي با هدف دفع خطراتي چون انفجار و انتشار گازهاي سمي فلراست. بايد اين نکته را يادآوري کنم که گازهاي ناشي از احتراق مي تواند خطرات خاص خود را داشته باشد. براي پايش اين مساله و تعريف برنامه اصلاحي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، هشت ايستگاه پايش آنلاين آلودگي هوا را که سال ها خريداري شده بود، از شرکت نفت و گاز پارس تحويل گرفت و راهبري آن را عهده دار شد. اين هشت ايستگاه از مدت ها قبل در سرويس قرار گرفته و داده هاي آن براي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس و سازمان محيط زيست قابل دسترس بوده و از طريق آن، وضعيت آلودگي هوا قابل پايش است. بنابراين در زمينه مبارزه با آلودگي، ما دست روي دست نگذاشتيم و جوامع محلي را به عنوان شهرها و روستاها که بيشترين اعتراض از سوي آنها بوده است، در نظر داشته ايم. براي اينکه بدانيم وضعيت هواي ساکنان مناطق همجوار منطقه چگونه است، علاوه بر ايستگاه هاي موجود پروژه اي ديگر در سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس تعريف شد که کل مناطق مسکوني اعم از شهرها و روستاهاي مجاور منطقه راتقسيم بندي کرده و براي هر چهارکيلومتر مربع، يک ايستگاه پايش هوا به روش غيرفعال با همکاري آزمايشگاه مرجع اتحاديه اروپا تحت پايش قرار گرفت.
اين ايستگاه ها از منطقه کنگان آغاز مي شود و تا فرودگاه بين المللي خليج فارس ادامه مي يابد که تمامي مراکز جمعيتي و بخش ها و روستاهاي همجوار را در برمي گيرد. چند آلاينده مهم و معيار شامل دي اکسيدگوگرد ( SO2)، دي اکسيدنيتروژن ( No2) و بنزن را به روش غيرفعال پايش مي کنيم، يعني آلاينده جذب يک جاذب مي شود و به آزمايشگاه مي رود و مورد آناليز قرار مي گيرد. اين ايستگاه ها اکنون درحال بهره برداري هستند. داده هاي موجود مويد اين نکته است که در مناطق مسکوني همجوار منطقه صنعتي، برخي آلاينده ها مثل بنزن که از سوي سازمان بهداشت جهاني، سرطان زاي درجه (يک) شناخته شده، هيچ مشکلي وجود ندارد. ما نگران اين بوديم که بنزن در شهرها و روستاهاي همجوار که مردم زندگي بلندمدت دارند، بالاتر از ميزان استاندارد باشد که داده هاي ما نشان مي دهد در همه مناطق و ايستگاه هاي خارج از فنس هاي صنعتي و در بخش هاي غيرصنعتي و مسکوني ميزان بنزن پايين تر از ميزان استاندارد محيط زيست ايران و همچنين استاندارد بهداشت جهاني است. ميزان استاندارد تعيين شده از سوي سازمان محيط زيست پنج ميکروگرم به ازاي هر مترمکعب است که دراين بخش متوسط ماهانه بنزن بالاتر از سه ميکروگرم به ازاي مترمکعب را هيچگاه شاهد نبوده ايم و اين آرامش خاطر را براي مجموعه وزارت نفت به وجود آورده که ذي نفعان آن که مردم هستند، در معرض مواجهه با بنزن بالاتر از استاندارد قرار ندارند. در زمينه ساير آلاينده ها بايد اشاره کنم که دي اکسيدنيتروژن( NO2) هم خوشبختانه پايين از ميزان استاندارد است، اما برخي ترکيبات مثل دي اکسيدگوگرد ( SO2) بالاتر از ميزان استاندارد است. در اين زمينه هم پس از مشخص شدن ميزان انحراف آن از استاندارد، سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي به عنوان نماينده وزارت نفت براي رساندن ميزان دي اکسيدگوگرد (So2) در هواي منطقه وارد عمل شد و با تشکيل کارگروهي با عنوان کارگروه فلرينگ و بهبود کيفيت هوا در منطقه تمهيدات لازم را اتخاذ کرد. اين کارگروه متشکل از کارشناسان و مديران ارشد شرکت هاي پالايشگاه هاي گاز در قالب مجتمع گاز پارس جنوبي وشرکت نفت و گاز پارس است. بايد اعلام کنم که از مسير تصميمات اتخاذ شده، تمام منابع و دلايل انتشار دي اکسيدگوگرد(So2) شناسايي و براي هر کدام برنامه عملياتي احصاء شده و بودجه آن نيز در مرحله تدوين است. در يک برنامه زمان بندي پنج ساله، بايد پروژه ها به مرحله اي برسند که ميزان دي اکسيدگوگرد(So2) هواي محيط به پايين تر از حد مجاز محيط زيست برسد و اين مهم در قالب سند راهبردي بهبود کيفيت هواي منطقه عسلويه به کارگروه ملي بهبود کيفيت هوا که با دستور هيات دولت تشکيل شده، ارائه شده است تا انشاءالله پس از تصويب در کارگروه ملي به هيات دولت براي تصميم گيري ارائه شود.
بيشتر دي اکسيدگوگرد (So2)هواي منطقه، به دليل اين است که واحدهاي بازيافت گوگرد پالايشگاه هاي جديدبه طور کامل در سرويس قرار ندارند. در واقع دو مشکل وجود دارد. واحدهاي بازيافت گوگرد پالايشگاه هاي گازي قديم در سرويس قرار دارند؛ اما براساس تکنولوژي هاي قديمي، ميزان راندمان آن حدود 95 درصد است. ما اولويت نخست را وارد مدار کردن واحدهاي بازيافت گوگرد پالايشگاه هاي جديد قرار داديم که تمامي آنها به يک واحد تکميلي در بازيافت گوگرد مجهز بوده و تمام خروجي هاي واحد بازيافت گوگرد را دريافت و مجدد به گوگرد تبديل مي کند. با اين اقدام راندمان اين واحدها به بالاي 99 درصد مي رسد. با به سرويس آمدن اين واحدها براساس برآورد ما ميزان دي اکسيدگوگرد (So2) در محيط به حد مجاز مي رسد؛ اما باز هم تاکيد کرديم که پالايشگاه هاي قديمي نيز بايد برنامه هاي اصلاحي و تکميلي را براي پايين رساندن دي اکسيدگوگرد (So2) آماده و اعلام کنند. بنابراين سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، شرکت توليدکننده آلودگي در سطح منطقه نيست؛ اما به عنوان زبان گوياي مردم با صنعت و نماينده وزارت نفت براي حفظ پايدار سه رکن اصلي توسعه يعني صنعت، اجتماع و محيط زيست، به طور مداوم با صنعت در مذاکره بوده و پيگير مطالبات مردم و ديگر ذي نفعان است.
در حوزه آلاينده هاي آروماتيک که مردم دغدغه خطرات سرطان زايي را دارند، اعلام مي کنم که ما در خارج از فنس هاي عملياتي، بالاتر از حدود محيط زيست نيستيم. مردم مي توانند اين آرامش خاطر را داشته باشند که براساس پايش هايي که با نظارت و استاندارد محيط زيست در حال انجام است، از بابت ترکيبات آروماتيک، تهديدي براي سلامت آنها وجود ندارد. هشت ايستگاه پايش داريم که هزينه هر کدام يک ميليارد تومان است و 250 ميليون تومان در سال هزينه راهبري آن است. اين ايستگاه ها در خارج از فنس هاي عملياتي شرکت هاي توليدي و در سطح مناطق غير صنعتي قرار دارند و ما براي اينکه بتوانيم پاسخگوي مردم باشيم، هواي آن مناطق را پايش مي کنيم.
برخي ادعاها حاکي ازآن است که شاهد سقط جنين، سرطان و تولد نوزادهاي ناقص الخلقه در شهرستان هاي کنگان، دير و عسلويه هستيم که يکي از مهمترين دلايل آنها آلودگي شرکت هاي پتروشيمي است. اين موضوع را تاييد مي کنيد؟
خير. چرا که براساس داده ها و آمار دريافتي از دانشگاه علوم پزشکي استان بوشهر، پس از بررسي اين موضوع اعلام شد که هيچ شواهدي دال بر بالاتر بودن نرخ سرطان، سقط جنين و تولدهاي ناقص الخلقه در شهرستان عسلويه، دير و کنگان نسبت به ديگر شهرستان هاي استان بوشهر وجود ندارد. اين سوال بتازگي پس از مصوبه هيات دولت در خصوص آلودگي هواي عسلويه، در جلسه اي با حضور استاندار استان، از رئيس دانشگاه علوم پزشکي استان بوشهر پرسيده شد و ايشان گفتند که ما در دانشگاه علوم پزشکي چنين مسأله اي را تاييد نمي کنيم.
در فنس هاي عملياتي، با قشر ديگري از مردم مواجه هستيم. استانداردهاي محيط زيست بسيار سختگيرانه است، ميزان بنزن براي استاندارد محيط زيست پنج ميکروگرم و براي مواجهه شغلي به 1600 ميکروگرم مي رسد. استاندارد محيط زيست مي گويد که بايد تمام طول عمر انسان و همه دوره هاي زندگي انسان ها را از زمان جنيني تا کهنسالي ديد و علاوه بر انسان ها ديگر مخلوقات خداوند يعني ديگر زيست مندان ، گياهان و جانداران را در نظربگيريم. تمام پرسنل مراکزتوليدي به شکل مستمر، تحت پايش هاي طب صنعتي قرار دارند و هر انحراف از آن، در پرونده ثبت مي شود. کارکنان ساعات مشخصي از روز را در مواجهه با هوا قرار دارند. براساس اندازه گيري، در صورت ميزان مواجهه بيشتر کارکنان، براي آنان تجهيزات حفاظت فردي از جمله ماسک، فيلتر و... درنظر گرفته مي شود و متناسب با نتايج پاراکلينيکي منتج از طب صنعتي اقدامات کنترلي مناسب توصيه مي شود؛ ولي مردم و ديگر زيست مندان اين امکان را ندارند؛ بنابراين استانداردهاي محيط زيست بسيار سختگيرانه تر از استانداردهاي بهداشت حرفه اي براي شاغلا ن است. به هر رو در داخل فنس هاي صنعتي هم ميزان آلاينده ها در حال پايش است. يکي ديگر از پروژه ها اين است که همه داده هاي ايستگاه هاي پايش و همه خروجي پايش هاي آنلاين روي دودکش و تصفيه خانه شرکت ها در قالب يک نرم افزار جامع داده هاي آلودگي محيط زيستي منطقه در حال تجميع قرار دارد و اين نرم افزار در اختيار سازمان محيط زيست و محيط زيست استان و شهرستان و همه صنايع قرار مي گيرد که در جريان آن باشند.
فلر همه جاي دنيا، چالش ميان جوامع محلي و صنعتي است. فلر به عنوان نماد آلودگي ديده مي شود و همه فکر مي کنند تمام آلودگي از آن است. براساس گزارش سازمان هاي بين المللي، نقش فلر در آلودگي هوا نسبت به ساير آلاينده هاي يک صنعت، کمتر از 20 درصد است؛ اما فلر به عنوان شاخص ديده مي شود. طراحي فلرها در پالايشگاه هاي گاز از زمان طراحي بدون دود بودند. فلرهاي برخي پتروشيمي هاي قديمي، بدون دود نبوده که موظف شدند برنامه عملياتي خود را در اين زمينه اعلام کنند. بايد اين اطمينان را بدهم که براساس مصوبه هيات مديره سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس، در تمامي طرح هاي جديد که قرار است در منطقه سرمايه گذاري شود، در صورت برخورداري از فلر، حتما بايد از تکنولوژي زيرو فلر استفاده کنند. همزمان شرکت نفت و گاز پارس با همکاري يک شرکت خارجي، پروژه اي را تعريف کرده تا براساس آن، تمام پتانسيل هاي کاهش فلر که به شکل عملياتي قابل اجرا هستند، در پالايشگاه هاي گاز شناسايي شوند و با ارائه راهکار و برنامه اجرايي در اختيار ما قرار گيرند و پس از تاييد پروژه هاي جديد، اجرايي شوند. بايد اين نکته را هم يادآوري کنم که کاهش 70 درصدي ميزان فلرينگ در تمام پالايشگاه هاي گازي در برنامه پنجساله اتفاق افتاده است. اکنون تمام اين پالايشگاه ها براساس داده هاي اعلام شده از سوي شرکت ها، پايين تر از حدود طراحي فلرينگ هستند.
در حوزه دريا نيز چند پروژه تعريف کرديم که يکي از آنها ارزيابي ريسک دفع پساب هاي صنعتي تخليه شده به درياست که با همکاري دانشگاه و مجتمع گاز پارس جنوبي درحال انجام است و براساس آن ميزان آلاينده هاي پساب ارزيابي و مدل سازي مي شود. افزون بر آن در حال تمهيد براي تجهيز برنامه گشت زني دريايي هستيم. برنامه ريزي ما اين است که اداره محيط زيست سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس را به يک شناور تجهيز کنيم که با گشت زني، در صورت مواجهه با تخليه پساب از سوي شرکت ها، متخلفان شناسايي و با آنان برخورد شود. به اين موارد، بايد برنامه ريزي سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس براي محيط زيست طبيعي را هم مورد اشاره قرار دهم. توسعه فضاي سبز منطقه همواره از برنامه هاي ما بوده و در اين مسير، سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس 1260 هکتار فضاي سبز ايجاد کرده است. همچنين براساس توافقنامه منعقد شده ميان وزارت نفت و سازمان منابع طبيعي و امور جنگل ها با محوريت توسعه فضاي سبز منطقه، قرار است سازمان منابع طبيعي و امورجنگل ها به عنوان متولي 110 هکتار توسعه فضاي سبز را با تامين هزينه از سوي وزارت نفت عملياتي کند.
گفت و گو با مديرتامين کالاي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران
سعيد محمد بگي تامين و توليد اقلام و تجهيزات مورد نياز کشوربا تکيه بر توانمندي توليد کنندگان وسازندگان داخلي، موضوع مهمي است که مقام
معظم رهبري همواره برآن تاکيد داشته اند وحسب منويات معظم له، جهت تحقق بخشي آن، گام هايي دربخش هاي مختلف ازجمله صنعت نفت برداشته شده است. شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران با شبکه اي افزون بر 14 هزار کيلومتر، درسراسر کشور، يکي از زيربخش هاي زيربنايي و مهم صنعت نفت است که به گفته ابوالقاسم زماني، مديرتامين کالاي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران، «پيش قراول ساخت داخل با اتکا به سازنده داخلي به شمار مي آيد.» آنچه در پي مي آيد، مشروح گفت وگو با وي در باره ساخت داخل و حمايت از سازنده داخلي است.
وقتي صحبت از ساخت داخل مي شود بايد به دوجنبه توجه شود؛ يکي جنبه ارزشي کالا و ديگري اجزاي تشکيل دهنده آن.
براي مثال، کالاي نهايي مانند پمپ، زنجيره و مجموعه اي ازچند صد قطعه است. اين پمپ را درصورتي مي توان داخلي ناميد که همه قطعات تشکيل دهنده وهمه مراحل ساخت آن مربوط به همان کشورباشد، اما از آنجا که مواداوليه برخي محصولات بايدازخارج تامين شود، چنين رويه اي تقريبا درهيچ جاي دنيا وجود ندارد و کشورما هم از اين قاعده مستثني نيست.
وظيفه اصلي اين مديريت درمجموعه شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ايران، تامين اقلام و تجهيزات مورد نيازاين صنعت دربخش هاي مختلف آن است براي مثال تامين ماشين آلات، قطعات يدکي، لوازم مصرفي و... به عهده اين مديريت است که در قالب يک فرآيند (درخواست تا تامين) ا نجام مي شود.
درشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران سيستم يکپارچه اي تعريف شده است که همه بخش ها به آن دسترسي دارند.
کالاي مورد تقاضاي واحدها(مديريت مهندسي طرح ها، مديريت مخابرات ، معاونت فني و...) از طريق اين سيستم يکپارچه ثبت و به مديريت کالاي شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت اعلام مي شود.
قطعه، کالا يا تجهيزمورد تقاضاي واحدها درصورت موجود بودن درانبار، طي فرآيندي از انبار ترخيص و به واحد درخواست کننده تحويل مي شود.
در صورتي که کالا يا تجهيزي درخواست شود و در انبار موجود نباشد، بايد فرآيند ديگري که شامل اعلام تقاضا ازسوي مديريت برنامه ريزي، تامين بودجه و اعتبارات مالي، تاييد امورمالي است، طي وحسب آن به تامين تقاضاي درخواستي اقدام شود.
سال گذشته تقريبا به عموم تقاضاهاي داخلي اعلام شده به مديريت کالاي شرکت خطوط لوله ومخابرات پاسخ مثبت داده واقلام مورد نياز تامين شد؛ البته دربخش هايي هم با توجه به نوسان هاي ارزي وتغييرات گاه لحظه اي نرخ ها، درتامين برخي اقلام، مشکلاتي به وجود آمد که البته راهکاري براي آن در نظرگرفته ومشکل برطرف شد تا چرخ چرخه صنعت انتقال نفت خام و فرآورده هاي نفتي لحظه اي ازحرکت بازنايستد.
با توجه به اين که تامين کنندگان حاضربه قبول چنين ريسکي (تامين کالا با وجود نوسان هاي ارزي)نبودند، مقررشد خريدهاي داخلي، به صورت ارزي– ريالي انجام شود.
درحوزه خريدهاي خارجي هم سال گذشته اقلام مورد نياز واحدهاي سفارش دهنده با وجود مشکلات ناشي ازتحريم هاي بين المللي با تمرکز روي تامين کنندگان داخلي به صورت واسطه تامين شد و تامين کنندگان براي تامين کالاي مورد نيازبه صورت واسطه عمل کردند؛ البته برخي اقلام مورد نيازصنعت انتقال نيز توامان تامين مي شود.
به اين معناست که وقتي به تامين کننده سفارش کالايي داده مي شود، در کنار آن، سفارش ساخت داخل آن نيزبه او داده مي شود؛ يعني وقتي کالايي را ازخارج وارد مي کند، در ساخت داخل آن نيزمتمرکزشود.
سال گذشته فراخواني ازسازندگان داخلي انجام و نمايشگاهي ازاقلام مورد نيازصنعت انتقال نفت و فراورده هاي نفتي در تاسيسات ري برپا و در آن خواسته شد تا اقلامي را که از خارج وارد مي شود و توانايي ساخت آنها در داخل وجود دارد، به مديريت کالاي خطوط لوله اعلام کنند.
در بيشتر موارد سازندگان و تامين کنندگان، اقلام موردنياز صنعت انتقال نفت خام و فرآورده هاي نفتي را به صورت «توامان» تامين کرده اند؛ به اين معنا که اگر قطعه يا تجهيزي را از خارج وارد کرده اند، ساخت آن در داخل کشورراهم مورد توجه قرارداده اند و با تکيه بر توان داخل در جهت تقويت صنعت انتقال نفت کشور گام برداشته اند.
اتکا به توانمندي هاي داخلي هرکشور رامي توان برگ برنده آن دانست به ويژه درشرايط کنوني که کشورهاي زورمداربااعمال تحريم هاي ظالمانه، مي کوشند با بستن دروازه هاي اقتصاد، مشکل آفريني کنند.
سال گذشته 70فقره سفارش گذاري به مبلغ 54ميلياردو123ميليون تومان به اضافه494هزار يورو در حوزه خريد داخلي انجام شده که شامل اقلامي مانند شيرآلات، باطري هاي خاص، لوازم ابزاردقيق، الکترونيک، مواد روان کننده، بي سيم، همچنين لوازم آتش نشاني (فوم و البسه) خودرو، انواع کابل وفيلتر است.
سال گذشته، همچنين به ساخت داخل(باراولي) 89قلم کالا درقالب 13فقره سفارش، مشتمل بر 10هزار858 قطعه، اقدام شد.
درحوزه خريدخارجي نيزدرمقطعي که برجام فضاي تازه اي بازکرد، با گشايش اعتبارات اسنادي، يک دستگاه توربين وارد کشورشد.
ساخت داخل برخي اقلام حساس مانند قطعات توربين به دليل قلت آنها براي سازنده داخلي صرفه اقتصادي ندارد؛به سازندگان اين نويد داده شد که توربين دربخش هاي مختلف صنعت نفت کاربرد دارد ومشتمل برقطعاتي است که اگرتوليدکننده داخلي مشابه آن را بسازد و به تاييد مديريت کالاي شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت برسد، قطعه يا قطعات ساخته شده به معاونت مهندسي وزارت نفت اعلام مي شود و در پي آن بخش هايي مانند شرکت ملي مناطق نفتخيزجنوب، شرکت نفت مناطق مرکزي و...که توربين اساس کارآنهاست، ملزم به استفاده و حمايت ازاين توليد داخلي خواهند شد.اين راهکارموجب مي شود هم ساخت چنين قطعاتي براي توليد کننده داخلي مقرون به صرفه شود وهم حمايت از توليد کننده داخلي و ساخت داخل، شکل واقعي تري به خود بگيرد.
درحوزه تعميرات نيزشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران حتي سر آمد است و شايد بتوان گفت اين شرکت پيش ازبخشنامه وزيرنفت مبني به کارگيري شرکت هاي داخلي، به اين حوزه ورود کرده است. شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ايران به زعم خود همواره حمايت هاي همه جانبه اي از توليدکنندگان وسازندگان داشته است و آنها نيزبه اين حمايت ها اذعان دارند.
نکته مهم دراين چرخه پژوهش است. معمولا عمده زماني که براي ساخت يک کالا صرف مي شود، به اين بخش مرتبط است. ازآنجا که اطمينان به کالايي که براي نخستين بارساخته مي شود، سخت است ومشخص هم نيست که کالاي ساخته شده قابليت استفاده داشته باشد. به نظرمي آيد بخش هاي دولتي مانند نفت بايد دراين حوزه(پژوهش و فناور)که اهميت بسزايي درچرخه ساخت وتوليد دارد، حمايت بيشتري از سازندگان وتوليد کنندگان انجام دهند.
درصنعت نفت، ظرفيتي به نام پژوهشگاه صنعت نفت وجود دارد که از توان علمي و فني بالايي برخوردار است و مي تواند به سازندگان وتوليدکنندگان داخلي کمک هاي بسياري کند.براي مثال وقتي کالايي خريداري مي شود که بايد براي آن استاندارد گرفته شود، چراازاين ظرفيت (پژوهشگاه صنعت نفت) استفاده نشود.
راهکارهاي اجرايي دربرخي حوزه ها مانند تعميرات وساخت داخل به معاونت مهندسي وزارت نفت ارائه شده است که اين معاونت با بررسي و اعلام نتيجه آنها مي تواند کمک کند تاچترحمايتي ازسازنده وتامين داخلي بازتر شود.
درفراخوان سال گذشته بسياري از سازندگان درمفاد قرارداد ساخت يک قطعه يا کالا، درمواردي مانند بيمه وشيوه هاي پرداخت (تسويه حساب) نگراني هايي داشتد که البته واقع بينانه هم بود. به آنها بايد اطمينان داده مي شد تا براي ساخت کالايي خاص که مصرف آن درکشورمحدود است يا براي توليد کالايي که به مواد اوليه و ارز براي وارد کردن آن دارد، مشکلي از نظرخريد و پرداخت هاي مالي وجود ندارد.
انعقاد قراردادهاي ارزي– ريالي، شيوه اي حمايتي ازتوليد کنندگان و سازندگان داخلي است که به آنها اين اطمينان را مي دهد هم پرداخت هاي مالي بدون مشکل انجام مي شود و هم کالاي ساخته شده براي صنعت، ضمانت خريد خواهد داشت.
اين شيوه قراردادي (ارزي – ريالي) با توجه به نوسان هاي ارزي موجود، مورد استقبال سازندگان و توليد کنندگان قرارگرفت و راهي رابراي حرکت رو به جلو درجهت تامين منافع دوطرف(صنعت خط لوله و سازندگان) بازکرد.
قراردادهاي ارزي–ريالي با نسبت 30 درصد ارزي و 70 درصدريالي تنظيم و اين امکان ايجاد مي شود که مبلغ بخش ارزي قرارداد عينا به صورت ارزي به سازنده پرداخت شود و ازآنجا که اطمينان خاطري را براي تامين کنندگان کالا به همراه دارد، مورد استقبال قرار گرفته است.
هم اکنون تعداد زيادي ازشرکت هاي توليد کننده و سازنده داخلي با شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ايران کارمي کنند، اما پيشنهاد مي شود اين شرکت ها با تشکيل کنسرسيوم، هريک دربخش تخصصي خود به ساخت داخل و رونق توليد کمک کنند.
يکي از مواردي که مي تواند به رشد تکاملي تامين کنندگان اقلام مورد نياز صنعت انتقال کمک کند، تشکيل کنسرسيوم است.
وقتي چند توليد کننده با هم يکي مي شوند، در اصل توان سرمايه اي و توليد خود را بالا برده اند.
براي مثال توربين متشکل ازقسمت هاي مختلفي است که هريک از اعضاي کنسرسيوم با توجه به تخصصي که دارند، مي تواند سازنده بخشي از آن باشد. هم اکنون فعاليت اين شرکت ها به صورت کنسرسيوم نيست دليل آن هم نبود باور درکار گروهي و تعريف روشن از آن است.
قطعات مورد نيازدرشرکت خطوط لوله و مخابرات نفت مشتمل بر10 هزارقطعه است که اگردسته بندي شوند، در10گروه قرار خواهند گرفت.
اين شرکت با توجه به تعامل سازنده اي که ازساليان پيش ميان اين شرکت و سازندگان وتوليد کنندگان وجود دارد، موفق شده است دربسياري ازحوزه ها ورود ودر حمايت از ساخت داخل پيش قراول باشد.
اين شرکت هم اکنون تا حد بسيار زيادي اقلام و تجهيزات مودر نياز خود را با اتکا به توليدکنندگان و سازندگان داخلي تامين مي کند و همان طور که پيش تر گفته شد، در 10 گروه کالايي، متکي بر توانمندي داخلي است.
براي مثال شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت ايران درحوزه شيرآلات خريد خارجي ندارد و از توليدات داخل بهره مي برد.
درباره لوله نيزمشکلي وجود ندارد وتوليدات داخلي دراين صنعت استفاده مي شود.
در بخش محرکه شيريا همان اکچويتور نيز چند شرکت وارد کار شده اند تا ساخت آن در داخل انجام شود.
دربرخي موارد هم مانند ساخت پيگ هوشمند گام هايي برداشته شده است تا به نياز صنعت خطوط لوله و مخابرات نفت پاسخ گويد.
هم اکنون درساخت پيگ هوشمند براي توپک راني در لوله هاي با قطر 18اينچ نيز فعاليت هايي درمعاونت مهندسي وزرات نفت درجريان است.
با توجه سياست هاي کلان کشور وبه تبع آن وزارت نفت، شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت نيز درجهت حمايت ازساخت داخل، از سال ها پيش، پاي دراين مسيرگذاشته است؛ به طوري که هم اکنون بيش از80 درصد اقلام موردنياز خود رابااتکا به داخل تامين وتلاش مي کنداين سهم راافزايش دهد.
سازندگان و توليد کنندگان داخلي رابايد يک فرصت بسيار خوب ديد وقتي صنعت خط لوله از خارج قطع اميد مي کند، بايد به سمت داخل روي آورد و سازنده و توليد کننده داخلي هم بايد با درک حساسيت هاي اين صنعت، خود را ملزم کند تامحصولي باکيفيت به مشتري و مصرف کننده خود تحويل دهد.
به توليد کنندگان داخلي وتوانمندي آنها ايمان داريم امااين مستلزم آن است که آنها نيز خود را باور داشته باشند که مي توانند درساخت داخل نقش آفرين باشند.
شرايطي که به واسطه تحريم هاي بين المللي ايجاد شده، تهديدها رابه فرصت تبديل کرده وموجب شده است تا حتي در برخي حوزه ها مانند کننده تعميرات توربين که پيش تروابستگي بسياري به شرکت هاي سازنده آن داشتيم، توانسته ايم صادرکننده خدمات دراين حوزه باشيم نه وارد کننده آن.
امروز، ديوار انحصارگري درکشور شکسته شده است و در بسياري موارد سازندگان و توليدکنندگان ايراني به درجه اي از بالندگي رسيده اند که نياز و وابستگي به بيرون مرزها به کمترين سطح ممکن رسيده است.
اين رشدوبالندگي بايد ادامه يابد و توليد کنندگان وسازندگان داخلي نيز بايد با نهادينه کردن باور «توانستن» کشور رادرمسيررشد روزافزون قرار دهند.
پوشش 13 درصد خطوط لوله کشوردر منطقه 7 انتقال گاز
مشعل منطقه 7 عمليات انتقال گاز با دارا بودن چهارهزار و 821 کيلومتر خط لوله در اندازه هاي 2 تا 56 (اينچ) بيش از13 درصد از خطوط لوله درحال بهره برداري كشور را تحت پوشش دارد که اين متراژ با اتمام پروژه هاي خطوط لوله 56 اينچ در حال احداث، به پنج هزار و 500 کيلومتر مي رسد. اين منطقه با گستره150 هزار كيلومترمربع، فعاليت خود را از ارديبهشت 1388 به طور رسمي آغاز کرده است. منطقه 7، به عنوان يکي از مناطق راهبردي در شرکت انتقال گاز ايران داراي بالاترين نرخ رشد و توسعه است. منطقه 7 عمليات انتقال گاز به مركزيت شهر همدان مسؤوليت دريافت، تقويت فشار و انتقال گاز به استان هاي مركزي، لرستان، كردستان، كرمانشاه، ايلام، همدان و بخشي از استان هاي آذربايجان غربي، قزوين و زنجان را به عهده دارد. گستردگي خطوط در مساحت 150 هزار كيلومتر مربع همراه با انتقال گاز به بيشترين تعداد ايستگاه هاي CGS کشور بين مناطق ده گانه، از ويژگي هاي مهم منطقه 7 عمليات انتقال گاز به شمار مي رود و اين حجم دارايي فيزيکي، توان بسيار بالايي را براي نگهداري و تعميرات اين خطوط نياز دارد.
مدير منطقه 7 عمليات انتقال گاز مي گويد: «سال گذشته در مجموع حدود 30 ميليارد مترمکعب گاز از اين منطقه منتقل شده، حدود پنج هزار کيلومتر پيگراني و سه هزار و 660 کيلومتر نيز نشت يابي صورت پذيرفته است.»
امين عبادي درباره همکاري با شرکت هاي داخلي براي تامين اقلام مورد نياز تعميرات اساسي مي افزايد: «به منظور تامين قطعات مورد نياز در اورهال هاي انجام شده روي توربوکمپرسورها، همچنين بسياري از تعميرات انجام گرفته با بيش از10 شرکت داخلي که از شرکت هاي توانمند و دانش بنيان بوده اند، همکاري هاي موثري صورت گرفته است.»
او اعلام مي کند: «برقراري گشت هاي منظم حريم از سوي نيروهاي حراست منطقه، انجام رايزني و هماهنگي هاي لازم با نهادهاي نظارتي استان هاي تحت پوشش منطقه نظير استانداري ها، فرمانداري ها و... هماهنگي هاي ماهانه با همکاران عملياتي مراکز بهره برداري خطوط لوله در سطح منطقه مبني بر يکپارچه سازي مسائل مربوط به حريم همچون اخطاريه ها، استعلام ها و گزارشات تجاوز؛ تغذيه تمامي اطلاعات حريم خطوط لوله در سيستم GIS شرکت انتقال گاز با امکان گزارش گيري دقيق و به روزرساني اطلاعات سيستم GIS به صورت ماهانه، از فعاليت هاي منطقه در حوزه حفظ و نگهداري خطوط لوله به شمار مي آيد.»
عبادي با اشاره به اقدام هاي اين منطقه در زمينه تحقق شعار سال مي گويد: «در راستاي منويات مقام معظم رهبري، در اين منطقه عملياتي در سال حمايت از کالاي ايراني، اقدام هاي مهمي از قبيل خودكفايي در زمينه ساخت 165 قلم كالا با منشا خارجي با اقدام هاي ساخت داخل و بومي سازي كالاهاي مورد نياز با بهره مندي از توانمندي هاي شركت هاي دانش بنيان و تامين 467 قلم كالا از كالاهاي مازاد شركت هاي تابع ملي گاز انجام شده است.» در آينده نيز در قالب تفاهم نامه پژوهشي منعقد شده با شركت جوان (VIRA) واقع در شهر همدان در زمينه هاي مختلف و كارهاي پژوهشي متناسب، ارتباط برقرار خواهد شد.»
عبادي با اشاره به برخي افتخارهاي كسب شده از سوي كاركنان اين منطقه عملياتي مي گويد: در سال 97 در اولين المپياد بهره برداران شركت انتقال گاز ايران رتبه دوم و در سنجش نظام سلامت اداري شركت ملي گاز ايران نيز رتبه دوم را به دست آورده ايم، همچنين به عنوان نخستين منطقه در بين ساير مناطق ده گانه انتقال گاز نسخه جديد سيستم مديريت IMS را جاري سازي و مستقر و در زمينه هاي غير فني نيز همچون حوزه هاي ورزشي افتخاراتي از جمله مقام اول رشته تيراندازي در المپياد ورزشي شركت ملي گاز ايران را كسب كرده ايم.
در ادامه، معاون عمليات خطوط لوله منطقه 7 مي گويد: «تدوين برنامه هاي تعميراتي شامل برنامه هاي، پيش بيني نشده، اضطراري براي نگهداشت و پايداري شبکه انتقال گاز، از جمله فعاليت هاي تعريف شده اي است که خوشبختانه به صورت 100 درصدي محقق شده است.»
پرويز زرين تاکيد مي کند: «در بخش تامين قطعات و تعميرات مورد نياز در خطوط لوله سعي بر استفاده حداکثري از توان و توليد داخل بوده است و در بخش هاي حفاظت کاتدي شيرآلات و اقلام مورد نياز تعميرات خطوط لوله از قبيل الکترود، دستگاه هاي برش و... از اين ظرفيت بهره گرفته ايم.»
معاون عمليات خطوط لوله منطقه 7 با اشاره به فعاليت ها در حوزه حفظ و نگهداري حريم خطوط لوله ميگويد: «بازديد مستمر و کنترل مراکز بهره برداري و واحدهاي عملياتي از حريم خطوط لوله و تاسيسات، تهيه گزارشات مصور و ثبت در سامانه GIS، پاسخ به استعلامات حريم از طريق نرم افزار GEGIS و بازديد تيم اخطاريه به متجاوزين حريم و همکاري در جاري سازي اقدامات فرهنگي و تشريح الزامات و موارد حريم از طريق مدارس و روستاهاي واقع در حوالي خط لوله، از جمله برنامهها در حوزه حفظ حريم خطوط لوله به شمار مي آيد.»
در ادامه، معاون مهندسي وخدمات فني منطقه 7 مي گويد: «برنامه هاي تعميرات اساسي منطقه به دو دسته کلي برنامه هاي نگهداري و تعميرات خطوط لوله و برنامه هاي نگهداري و تعميرات تاسيسات تقويت فشار تقسيم مي شود.»
بابک موگويي اعلام مي کند: «حضور در ارزيابي تعالي سازماني (مدل صنعت گاز کشور) براي کسب سه ستاره، موفقيت در کسب گواهينامه هاي استانداردهاي مديريتي ويرايش 2015، موفقيت در پيادهسازي مديريت فرايندها (ابلاغي شرکت انتقال گاز) با پيشرفت بيش از 40 درصد، موفقيت و پياده سازي در مديريت استراتژي منطقه (استخراج نقاط ضعف، قوت، تهديدها و فرصت ها و BSC هاي همه واحدها و برنامه ريزي براي اقدامات و فعاليت هاي آتي منطقه با توجه به نتايج حاصله)، اقدام براي پيادهسازي نظام آراستگي در 5 واحد مجزاي منطقه (با پيشرفت بيش از 70 درصد)، شروع به پياده سازي مديريت دانش (به صورت بومي شده منطقه و با پيشرفت حدود 25 درصد) و... از جمله فعاليت هاي اين معاونت به شمار مي آيد.»
معاون مهندسي وخدمات فني منطقه 7 با اشاره به فعاليت ها در حوزه حمايت از کالاي ايراني و تحقق سياست هاي اقتصاد مقاومتي تاکيد مي کند: «خودكفايي در زمينه ساخت 165 قلم كالا با منشا خارجي با اقدامات ساخت داخل و بومي سازي كالاهاي مورد نياز از سوي شركت هاي دانش بنيان، تامين 467 قلم كالا از كالاهاي مازاد شركت هاي تابع ملي گاز و مناطق عمليات انتقال گاز درسال 96 و 6 ماهه نخست سال 97 كه ارزش روز آنها چندين برابر ارزش دفتري آنهاست، استفاده از کامپوزيت در تعميرات خطوط لوله به صورت ONLINE بدون تخليه خط و... را مي توان از جمله فعاليت هاي اين معاونت در حوزه تحقق سياست هاي اقتصاد مقاومتي برشمرد.»
به گفته موگويي، يكي از مهمترين ابعاد فعاليت هاي امور پژوهش، ارتباط با شركت هاي دانش بنيان و دانشگاه هاي كشور است و بايد در زمينه هاي مختلف قطب هاي علمي شناسايي و ارتباط برقرار شود. واحد پژوهش منطقه 7 تاكنون با واحد پژوهش دانشگاه هاي بوعلي سينا، صنعتي همدان، علوم پزشكي همدان، آزاد اسلامي واحد ملاير، آزاد اسلامي واحد همدان، آزاد اسلامي واحد اراك، رازي کرمانشاه ارتباط داشته است.
او يادآور مي شود: «مشخصات همه تجهيزات تاسيسات تقويت فشار و خطوط لوله در سطح منطقه، به کمک استاندارد ISO14224 و ساختار 9 سطحي پيشنهاد شده در اين استاندارد شناسايي و طبقه بندي شده است.»
در ادامه، معاون عمليات ايستگاه هاي منطقه 7 مي گويد: «تعميرات اساسي در سال 97 بسيار گسترده بوده است و مهمترين فعاليتها شامل اورهال يك دستگاه کمپرسور گاز تاسيسات اراک، جابه جايي يک دستگاه توربين MAN و راه اندازي آن در حوزه هاي برق و مکانيک و ابزاردقيق، تعويض، نصب و راه اندازي يك دستگاه توربين و همچنين نصب باسداکت در تاسيسات فامنين، جايگزين کردن حسگرهاي IR با کاتاليستي در سيستم F&G در تاسيسات فامنين و بيجار و... مي شود.»
او تاکيد مي کند: «براي تامين قطعات مورد نياز در اورهال هاي انجام شده روي توربوکمپرسورها و همچنين بسياري از تعميرات انجام شده چه به صورت اضطراري يا به صورت تعميرات دورهاي از خدمات شرکت هاي داخلي به طور گسترده استفاده مي شود.»
معاون عمليات ايستگاه هاي منطقه 7 يادآور مي شود: «حجم فعاليت هاي انجام شده به قدري گسترده است که امکان عنوان همه آنها در اين مصاحبه وجود ندارد، اما خاطرنشان مي کنم در راستاي پايداري تاسيسات منطقه و انتقال مستمر گاز در حوزه عمليات ايستگاه هاي تقويت فشارگاز با وجود کمبود نيروي انساني، تلاش ها و زحمات بسياري از سوي کارکنان مجموعه کشيده مي شود و با اتکا به دانش فني و اعتماد به نسل جوان و با انگيزه، اميدواريم هرروز شاهد موفقيت و اعتلاي روزافزون شرکت انتقال گاز در راستاي وظايف محوله اش باشيم.»
در ادامه، رئيس روابط عمومي منطقه 7 عمليات انتقال گاز درباره فعاليت هاي روابط عمومي در حوزه فرهنگسازي «حريم» تاکيد مي کند: «در حوزه فرهنگ سازي حريم خطوط لوله، منطقه 7 عمليات انتقال گاز داراي برنامه جامع ميان مدت و کوتاه مدت است که هرساله بخشي از فعاليت هاي در نظر گرفته شده را طبق افق ترسيم شده، عملي مي کند.»
بهروز بيگدلي مجرد ادامه مي دهد: «ديوار نويسي مدارس روستاهاي مجاور حريم خطوط لوله با هماهنگي ادارات کل آموزش وپرورش استان هاي غربي کشور همراه با درج شعائر حفظ حريم خطوط لوله، اخذ مجوز نشر کتاب دانستني هاي انتقال گاز و چاپ، انتشار و توزيع آن در مدارس شهرها و روستاهاي مجاور حريم خطوط لوله، آگاهي سازي از قوانين حريم خطوط لوله با درج آگهي هاي زيرنويس و پخش آن از شبکه هاي استاني استان هاي غربي کشور همراه با درج شعائر حفظ حريم خطوط لوله، رايزني و برنامه ريزي با گروه هاي فرهنگي وهنري براي استفاده از ظرفيت هاي فرهنگي، هنري در زمينه فرهنگ سازي حفظ حريم خطوط لوله و حضور آنها در تعدادي از روستاهاي واقع شده در حريم خطوط لوله و... از جمله برنامه هاي روابط عمومي در حوزه فرهنگسازي حفظ و نگهداري حريم خطوط لوله به شمار مي آيد.»
رئيس روابط عمومي منطقه 7 عمليات انتقال گاز يادآور مي شود: «انجام نظرسنجي هاي علمي و بهره برداري از آن جزو فعاليت هاي شاخص روابط عمومي منطقه است؛ به نحوي که فعاليت هاي انجام شده در اين بخش آنچنان موثر و کارآمد بوده که در هفتمين جشنواره روابط عمومي هاي برتر وزارت نفت طبق اعلام نظر داوران حائز رتبه يک در بين تمامي روابط عموميهاي وزارت نفت و روابط عمومي منطقه مفتخر به دريافت لوح تقدير از سوي وزير شد.»
به گفته بيگدلي مجرد، از مهمترين نظرسنجي هاي انجام شده مي توان به سنجش متغيرهايي همچون مشارکت پذيري، همکاري با منطقه و... قبل و بعد از فرهنگ سازي حريم خطوط لوله، پرداخت که نتايج به طرز بارزي گوياي بالا رفتن سطح مشارکت و همياري در بين ساکنين حريم خطوط لوله است.
او اعلام مي کند: «در حوزه اطلاع رساني، براي نخستين بار در منطقه، نشست خبري مدير منطقه با دعوت از 27 رسانه فعال در سطح استان همدان اعم از مديران مسؤول و سرپرستان نشريات محلي، استاني و کشوري، خبرگزاري ها، صدا و سيما و فعالان رسانه هاي مجازي برگزار شد. در حوزه برگزاري همايش نيز با فراخوان و جمع آوري آثار علمي – پژوهشي همکاران بسيجي منطقه، اولين همايش تجليل از محققان، مخترعان و مبتکران بسيجي منطقه برگزار شد».
بيگدلي مجرد در پايان تاکيد مي کند: «مهندسي مجدد وظايف سازماني در راستاي تسهيل در امور و پاسخگويي بهينه به ذينفعان، از جمله برنامه ها در مسير چابک سازي و پويايي روابطعمومي است.»
گفت وگوي «مشعل» با رئيس پژوهش و فناوري شرکت بهينه سازي مصرف سوخت:
سميه راهپيما در برنامه چهارم توسعه، محوريت دانايي، شعار اصلي برنامه بود و اين امر در به وجودآمدن ساختارهاي دانا محور و تقويت اين مهم در سطح دستگاه هاي دولتي نيز نقش دارد. تبلور دانايي محوري در زيرساخت هاي توسعه صنعتي، در تقويت و حمايت از پژوهش و فناوري نمايان مي شود. بر همين اساس و به منظور تحقق بند «ب» ماده 46 قانون مزبور، دولت موظف شده براي برپا سازي نظام جامع پژوهش و فناوري، نسبت به ساماندهي نظام پژوهش و فناوري كشور (تا پايان سال اول برنامه چهارم) از طريق تعيين اولويت ها، هدفمند كردن اعتبارات و اصلاح ساختاري واحدهاي پژوهشي اقدام کند و بر اساس بند «ج» همين ماده، نوسازي شيوه هاي مديريت بخش پژوهش ازجمله ايجاد شبكه هاي واحدهاي پژوهش و فناوري همگن به عنوان دستگاه هاي اجرايي با مأموريت توزيع هدفدار و بهينه اعتبارات تحقيقاتي و نظارت و پايش فعاليت ها در زمينه هاي علمي مربوطه، با تكيه بر شاخص هاي جهاني را به انجام برساند. در بند « ه» ماده 46 دستگاه هاي اجرايي نيز مکلف شدند يک درصد و حداکثر تا 4 درصد از اعتبارات هزينه اي خود را به منظور انجام امور پژوهشي هزينه کنند. از اين رو واحد پژوهش و فناوري شركت بهينه سازي مصرف سوخت، در ارديبهشت سال 86 براي جهت دهي و بهبود مستمر فعاليت هاي شركت در حوزه پژوهش و توسعه فناوري هاي بهينه سازي انرژي در بخش هاي صنعتي، خانگي، تجاري و حمل و نقل تشكيل شد که پس از تشكيل اين واحد، تمامي فعاليت هاي پژوهشي شرکت در اين واحد متمرکز شدند. در اين زمينه عقيل براتي، رئيس پژوهش و فناوري شرکت بهينه سازي مصرف سوخت مي گويد: « ماهيت اصلي شرکت بهينه سازي مصرف سوخت، پژوهشي / مطالعاتي است. به عبارت ديگر، وظيفه اصلي اين شرکت، انجام مطالعات، شناسايي فناوري ها، تدوين دستورعمل ها و استانداردها و ساير فعاليت هاي مرتبط، به منظور اجراي اقدامات و پروژه هايي است که هدف آنها کاهش شدت انرژي و افزايش سهم انرژي هاي تجديد پذير حرارتي در کشور باشد.» به گفته او «با توجه به سياستگذاري هاي شرکت در زمينه فعاليت هاي پژوهشي و آينده پژوهي فناوري ها، به دنبال بومي کردن دانش فني فناوري هاي مورد نياز کشور در حوزه هاي کاري شرکت هستيم. بنابراين مي توان گفت که مهمترين قسمت در حوزه کاري پژوهش و فناوري، توسعه فناوري هاي نوين با هدف کاهش شدت انرژي در سطح کشور است، ضمن آنکه در فعاليت هاي مطالعاتي و سياستگذاري نيز کمک مي کنيم تا به نيازهاي پژوهشي واحدهاي عملياتي پاسخ داده شود.»
براتي ادامه مي دهد: «پايش هايي در سطح کشور داريم که بر اساس آن، نيازها ي فناورانه حوزه انرژي را شناسايي و در اين زمينه پروژه هايي تعريف مي کنيم. از سوي ديگر، با شناسايي نيازهاي فناورانه و غير فناورانه حوزه انرژي، براي آنها برنامه ريزي کرده و پروژه هاي انتقال فناوري / بومي سازي فناوري برايشان تعريف مي کنيم، البته در سال جاري شوراي پژوهش شرکت راه اندازي مي شود تا مکاني براي تدوين راهبردهاي پژوهش و فناوري شرکت باشد. » رئيس پژوهش وفناوري شرکت بهينه سازي مصرف سوخت مي گويد: « از ابتداي آغاز به کار واحد پژوهش و فناوري، پروژه هاي پژوهشي زيادي داشتيم که در اين ميان مي توان به دستيابي به دانش فني سامانه ميکرو سي اچ پي(MCHP) بر مبناي موتور گاز سوز داخلي اشاره کرد که سال گذشته با موفقيت به پايان رسيد. اکنون در حال پيگيري تجاري سازي محصول و اصلاح تعرفه هاي برق و گاز براي اين سامانه ها هستيم تا به صورت گسترده مورد استفاده قرار گيرد. اکنون، دانش فني محصول آماده است؛ اما به دليل فقدان تعرفه هاي مربوطه و نبود قوانين براي خريد برق در مقياس ميکرو مشکلاتي داريم که پيگير حل آن هستيم.»
براتي با بيان اينکه سه پروژه فناورانه را در دستور کار داريم، ادامه مي دهد: «يکي از اين پروژه ها توسعه دانش فني ميکرو توربين گازي در محدوده تواني 60-30 کيلووات است که يک فناوري راهبردي براي کشور محسوب مي شود و در حوزه هاي مختلفي از جمله ساختمان، حمل و نقل و صنعت (بويژه صنعت نفت) به بهينه سازي مصرف انرژي و افزايش بهره وري کمک شاياني خواهد کرد، ضمن اينکه در نظر داريم قيمت تمام شده محصول را به حداقل 30 درصد کمتر از نمونه هاي وارداتي مشابه برسانيم. پروژه دوم، طراحي و توسعه سامانه پمپ حرارتي گاز سوز(GHP) است که با استفاده از سرريز دانشي به دست آمده در پروژه ميکرو سي اچ پي و کاهش حدود 25 درصد هزينه اجرا خواهد شد.در صورت دستيابي به دانش فني مربوطه و تجاري سازي آن، مي توان با بازده بسيار بالاتري از نيروگاه ها، سرمايش مورد نياز در فصل تابستان را با استفاده از گاز طبيعي توليد کرد. براتي مي افزايد: «کشور ما منابع گازي زيادي دارد، اما نمودار مصرف گاز ما بشدت متغير است. در فصل زمستان مصرف گاز افزايش پيدا مي کند و در فصل تابستان، استفاده زيادي از گاز در بخش ساختمان نداريم که يکي از راهکارها براي حل اين موضوع، توليد سرمايش از گاز طبيعي است. در گذشته اين کار از طريق چيلرهاي جذبي انجام مي شد؛ اما ضمن بازده پايين اين سيستم هاي جذبي، در مناطق مرطوب و جنوبي کشور نيز محدوديت داشتيم که با استفاده از فناوري تراکمي و روز دنيا يعني GHP، مي توان ضمن برطرف کردن محدوديت سيستم هاي جذبي، با راندمان بالايي از گاز طبيعي، سرمايش توليد کرد. با بومي شدن اين فناوري انتظار داريم قيمت نهايي محصول براي مصرف کننده نسبت به نمونه خارجي، کاهش 40 درصدي داشته باشد. از طرف ديگر نيز اين سيستم ها مي توانند با بازده بسيار، گرماي مورد نياز در فصل زمستان را تامين و نيازهاي حرارتي ساختمان را در فصول گرم و سرد سال تامين کرده و به هموار کردن نمودار مصرف گاز در بخش ساختمان کمک کنند. ميزان آلايندگي اين سيستم ها در مقايسه با سيستم هاي حرارتي مورد استفاده در ساختمان ها و نيز نيروگاه هاي کشور، بسيار پايين تر بوده و داراي ويژگي هاي زيست محيطي بسيار جذابي است.» رئيس پژوهش وفناوري شرکت بهينه سازي مصرف سوخت، پروژه سوم در دست اقدام را طراحي و ساخت سرمشعل هاي ديگ ها (در ظرفيت هاي مختلف) براي موتورخانه هاي ساختمان هاي مسکوني، تجاري و اداري بيان مي کند و مي افزايد:« اين پروژه در طرح ماده 12 با عنوان ارتقاي کارايي 600 هزار موتورخانه، کاربرد خواهد داشت و مي تواند کاهش مصرف سوخت موتورخانه به ميزان حدود 10-5 درصد و کاهش آلايندگي به ميزان حداقل 30 درصد را به همراه داشته باشد. هم اکنون، سر مشعل هاي مورد استفاده در موتورخانه هاي کشور طراحي قديمي بوده و آلايندگي بالايي دارند. ما در اين پروژه به دنبال آن هستم که سرمشعل هاي با طراحي جديد و روز دنيا براي سيستم هاي گرمايشي توليد کنيم و در پايان نقشه هاي ساخت و ساير اطلاعات مورد نياز براي توليد اين سر مشعل ها را در اختيار توليد کنندگان داخلي خواهيم گذاشت.براي اين پروژه ها مصوبات شوراي پژوهش شرکت نفت و نيز هيات مديره شرکت ملي نفت اخذ شده و در گام بعد برآنيم تا با کسب موافقت شوراي پژوهش و هيات مديره شرکت بهينه سازي، قراردادهاي مربوط را منعقد کنيم. پروژه هاي ديگري نيز در دست پيگيري هستند که در مرحله مطالعات کارشناسي و مذاکره قرار دارند.» او خاطر نشان کرد: «پيش بيني مي کنيم ظرف چند ماه آينده بتوانيم اين پروژه ها را به قرارداد برسانيم.»
براتي با بيان اينکه پژوهش تنها در زمينه فناوري نيست، مي گويد: «طرح پيشگيري و کاهش استرس و افسردگي شغلي کارکنان شرکت را نيز در دستور کار داريم. هدف از اجراي اين طرح، سنجش اثرات منفي حاصل از استرس هاي شغلي است که با برخي تمرين هاي ذهن آگاهي و تن آرامي مي توان آنها را کاهش داد. فرسودگي شغلي در ميان کارکنان، بخصوص در شرکت هاي دولتي شايع است، از اين رو بر اساس فراخوان داده شده، کارمندان شرکت بهينه سازي مي توانند به صورت داوطلبانه در طرحي که به اين منظور تدارک ديده شده، شرکت کنند.» به گفته او «تبلور اقتصاد مقاومتي در شرکت بهينه سازي مصرف سوخت در ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت پذير و ارتقاي نظام مالي کشور، مشاهده مي شود. نيازهاي پژوهشي مورد نياز شرکت بهينه سازي مصرف سوخت با هدف اجراي طرح هاي ماده 12، از سوي واحد پژوهش و فناوري و با همکاري مديريت هاي اجرايي شرکت شناسايي مي شوند و راهکارهاي مناسب براي آنها تمهيد مي شود. در حال حاضر بخش قابل توجهي از تجهيزات مورد نياز اين طرح ها(يا قطعات مورد نياز براي ساخت تجهيزات مربوطه) وارداتي است که با توجه به پتانسيل هاي کشور در زمينه هاي مختلف و دسترسي به مواد اوليه و نيروي کار ارزان قيمت، با بومي سازي و ساخت داخل بسياري از اين تجهيزات، به طور متوسط 25 تا 50 درصد کاهش قيمت و اشتغالزايي مناسبي خواهيم داشت.»
رئيس پژوهش و فناوري شرکت بهينه سازي مصرف سوخت در ادامه به محور فعاليت هاي پژوهش و فناوري اين شرکت مي پردازد و مي گويد: «از جمله اين محورها مي توان به اين موارد اشاره کرد: بهينه سازي مصرف سوخت و توسعه فناوري هاي نوين در سيستم هاي گرمايشي و سرمايشي در ساختمان ها و صنايع، فناوري ها و شيوه هاي نوين همسو با بهينه سازي مصرف سوخت در وسايل نقليه سبك و سنگين و حمل و نقل ريلي (راه آهن و مترو)، توسعه و به كارگيري انرژي هاي تجديدپذير (به منظور تامين نيازهاي حرارتي) با هدف تحقق مديريت سبز، بهينه سازي مصرف سوخت و به كارگيري سامانه ها و رويكردهاي نوين انرژي در بخش كشاورزي، فناوري هاي بازيافت و استفاده از حرارت اتلافي در صنايع انرژي بر، اقتصاد و تحليل بازار خريد طرح هاي صرفه جويي انرژي در ايران (مبتني بر ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت پذير و ارتقاي نظام مالي كشور)، مدل سازي فني خريد صرفه جويي انرژي با به كارگيري فناوري هاي مختلف (اندازه گيري و صحه گذاري صرفه جويي انرژي)، آينده پژوهي فناوري هاي حوزه انرژي، انتقال فناوري و كسب دانش فني در حوزه انرژي، روش هاي تامين مالي و مسائل حقوقي در حوزه قراردادهاي مبتني بر عملكرد صرفه جويي انرژي (EPC)، برنامه ريزي انرژي و فرهنگسازي (الگوهاي مصرف) با هدف استفاده بهينه از منابع انرژي كشور و نقش استراتژي هاي بهينه سازي مصرف انرژي در ايفاي تعهدات بين المللي زيست محيطي كشور.»
براتي در پايان، از دانشجويان مقطع تحصيلات تکميلي رشته هاي مرتبط خواست تا با مراجعه به وب سايت شرکت- بخش حمايت از پايان نامه هاي دانشجويي- ضمن مطالعه دستورعمل حمايت از پايان نامه ها، در صورتي که موضوع پايان نامه شان با محورهاي گفته شده، همسو است، فرم پيشنهاد موضوع پايان نامه را تکميل و به منظور بهره مندي از حمايت مالي مربوط، ارسال کنند. او خاطرنشان مي کند: «افراد واجد شرايط بنياد ملي نخبگان نيروهاي مسلح براي اجراي پروژه هاي جايگزين سربازي (سرباز نخبه) که علاقه مند به اجراي پروژه هاي خود در حوزه هاي مذکور هستند، مي توانند با طي مراحل مربوط، به اين شرکت معرفي شده و پروژه جايگزين سربازي خود را در شرکت بهينه سازي مصرف سوخت اجرا کنند.»
در گفت و گو با رئيس اچ اس اي شرکت نفت فلات قاره ايران مطرح شد:
سميه راهپيما زماني موضوع اچ اس اي به داشتن لباس کار و کلاه ايمني محدود بود؛ اما امروز اين مساله مفهوم گستردهتري دارد. آموزش نيروهاي ايمني در حوزه هاي فرايندي ضرورتي اجتناب ناپذير است و دستيابي به آن به بهره مندي از دانش و مفاهيم مختلف ايمني نياز دارد. به عبارت ديگر در بيشتر شرکت هاي نفتي از جمله شرکت نفت فلات قاره ايران که در آن مجموعهاي از فعاليتها و عمليات صنعتي و غيرصنعتي انجام مي شود، ضرورت دارد براي تحقق اهداف اچ اس اي، همه عمليات ها همزمان ديده شوند. از اين رو نگاه مديريت اچ اس اي نبايد تنها به فعاليت هاي صنعتي و فرايندي محدود باشد؛ بلکه فعاليت هاي غيرصنعتي مانند فعاليت هاي فرودگاهي و هوانوردي، فعاليت هاي دريايي، ايمني نواحي غيرصنعتي و مسکوني و... نيز بايد در اين زمينه مدنظر قرار گيرد. براي جويا شدن از فعاليت ها و اقدام هاي انجام شده در شرکت نفت فلات قاره ايران، با ايمان شيريان پور، رئيس اچ اس اي اين شرکت به گفت و گو نشستيم که مشروح آن را در ادامه مي خوانيد:
با ورود به سال 98 بايد گفت که در شاخص هاي حوادث، رکورد 70 ميليون نفر ساعت کار بدون حادثه عملياتي و فرايندي منجر به فوت را در چهار سال گذشته زده ايم و اميدواريم بتوانيم اين شاخص را تا 100 ميليون نفرساعت نيز برسانيم. اين آمار نشان مي دهد که با توجه به محدوديت هايي که داريم، توانستيم در داخل سازمان و واحدهاي مختلف عملياتي، اين فرهنگ را گسترش دهيم، به گونه اي که اکنون نگاه توليد بدون حادثه در شرکت حاکم شده است.
براي تسري حفاظت از محيط زيست در مناطق مورد حفاظت شرکت نفت فلات قاره ايران، پروژه هاي متعددي را در برنامه خود داشته و داريم. يکي از آنها جمع آوري پيت هاي نفتي50 ساله در جزيره خارگ است و در اين زمينه با پژوهشگاه صنعت نفت قراردادي امضا کرده ايم. بر اساس اين پروژه پيت هاي نفتي، در اين منطقه جمع آوري و خاک هاي آلوده زيست پالايي و گياه پالايي مي شود. اين روند در جزيره لاوان نيز دنبال مي شود، ضمن آنکه در زمينه ارتقاي پساب صنعتي نيز با پژوهشگاه صنعت نفت قرارداد بسته ايم. مدت زمان اجراي اين پروژه سه سال بوده که از 6 ماه گذشته آغاز شده است.
نزديک به 15سال است که سيستم مديريت يکپارچه IMS را استقرار داده ايم. همانطور که مي دانيد، اين سيستم استانداردي است که شامل سيستم مديريت کيفيت 9001 ISO، سيستم مديريت محيط زيست ISO14001، سيستم مديريت ايمني و بهداشت حرفه اي 18001 OHSAS و سيستم مديريت انرژي 50001 ISO مي شود .
اگر به دنبال استقرار سيستم مديريت يکپارچه اچ اس اي هستيم که شرکت هاي بزرگ آن را دنبال مي کنند، پايه آن از IMS است. به نظر من اگر شرکتي نتواند گواهينامه IMS بگيرد، اساسا اچ اس اي ندارد.
در زمينه چالش ها بايد گفت تا زماني که تکنولوژي نداشته باشيم و تجهيزات سخت افزاري خود را نوسازي نکنيم، نمي توانيم بگوييم که IMS جواب نداده است؛ اما زماني که به سمت اصلاح فرايندها برويم، به IMS پرداخته شده است. يکي از اقدام هاي خوبي که شرکت نفت فلات قاره ايران انجام داد، اصلاح فرايند انتخاب پيمانکاران و رقابتي تر شدن آن بود و بايد شرکت هايي بيايند که گوشه چشمي به اچ اس اي داشته باشند. ضمن آنکه بايد نگاه فرهنگي داشته باشيم. طي پنج سال اخير به موضوعات اچ اس اي پرداخته شده؛ اما تا رسيدن به ايده آل راه زيادي داريم. کاهش حوادث را شاهد بوده ايم؛ اما اين روند بايد حفظ شود.
از 7 -6 سال پيش تا کنون، پروژه پساب صنعتي را دنبال مي کنيم که در اين زمينه از سيستم هاي CFU استفاده مي کنيم. به هر حال شرکت نفت فلات قاره ايران از جمله پيشتازان در طراحي، نصب و استقرار سامانه هاي تصفيه پساب صنعتي در سکوها و مناطق عملياتي خود است. به مرور زمان و با توجه به تغيير شرايط مخازن نفتي و سختگيري در الزام هاي زيست محيطي، معيارهاي جديد تري از جمله تصفيه تکميلي را براي دور ريزي در نظر گرفته ايم، ضمن آنکه در جزيره سيري، ارتقاي پساب هاي صنعتي را در قالب يک پروژه پژوهشي به صورت پايلوت دنبال مي کنيم.
در جزيره قشم نيز برنامه تزريق پساب در چاه هاي نفتي را داريم و به دنبال چاه هاي مناسب دفعي هستيم. در اين باره شناسنامه پروژه ابوذر نيز تهيه شده و بخشي از پساب هاي سکوي ابوذر در يک سال آينده در چاه هاي دفعي اين ميدان تزريق خواهد شد.
منتظر اعتبار براي تامين تجهيزات مقابله با آلودگي هاي نفتي هستيم، ضمن آنکه دو پروژه مديريت آلاينده هاي هوا و مديريت کربن را در برنامه داريم و پروژه جامع استقرار سامانه هاي پايش لحظه اي در منطقه عملياتي خارگ، براي خروجي دودکش هاي فرايندي کارخانجات مورد توجه قرار گرفته است. همچنين شرح کار جامع مربوط به فازهاي تکميلي پروژه مديريت کربن در منطقه عملياتي خارگ در دست تدوين است و پايش هاي آنلاين را براي کنترل آلودگي پساب و افزايش بهره وري آب طبق استاندارد، مدنظر داريم.
بر اساس برنامه اي که داريم، پايش آنلاين آلاينده ها در مرداد 98 و پايش آنلاين پساب ها نيز در مهر 98 آغاز خواهد شد.
در مديريت ريزش منابع هيدروکربوري نيز مقابله با سوانح زيست محيطي را مدنظر قرار داده ايم، از اين رو برنامه عملياتي به کارگيري و راهبري دو فروند شناور OSRV چند منظوره براي آمادگي در شرايط اضطراري مقابله با آلودگي هاي نفتي در مناطق عملياتي را در دستور کار داريم، ضمن آنکه پروژه جامع استقرار سيستم هاي پايش از راه دور در سکوهاي دريايي براي گزارش دهي حوادث زيست محيطي و تامين تجهيزات و ادوات مقابله با آلودگي هاي نفتي و بازديد سه ماه يک بار و مميزي سالانه مباحث زيست محيطي در مناطق عملياتي شرکت نفت فلات قاره ايران را نيز دنبال مي کنيم.
گازهاي همراه ميادين فروزان، ابوذر، خارگ و بهرگان در ان جي ال هم اکنون سوزانده مي شود و پيش بيني مي کنيم که با راه اندازي کارخانه ان جي ال خارگ در يکي، دو سال آينده، گاز سوزانده شده در اين ميدان هاي نفتي نداشته باشيم. با راه اندازي پالايشگاه هنگام در يک سال و نيم گذشته، شاهد کاهش 10 درصدي گازهاي سوزانده شده هستيم.
يکي از پروژه هاي مورد بحث ما که به نتيجه رسيده، کارخانه ان جي ال در جزيره سيري است. در اين پروژه عمده گازهايي که پيش از اين در فلر سوزانده مي شد، اکنون به بوتان، پروپان و ميعانات تبديل شده و بخشي از آن که 20 ميليون فوت مکعب است، به نيروگاه کيش فرستاده مي شود.
در زمينه پساب نيز اگر تزريق به چاه هاي دفعي در ميدان ابوذر راه اندازي شود، کاهش 10 درصدي پساب دورريز را در شرکت خواهيم داشت. همچنين در صورت تامين اعتبار لازم، با طراحي و اجراي تصفيه هاي تکميلي در واحدهاي پساب صنعتي موجود به عنوان يک راه حل در برخي ميدان ها و در نظر گرفتن چاه هاي دفعي براي تزريق بخشي ديگر از پساب ها در ميادين ديگر، اميدواريم در حوزه مديريت پساب صنعتي به سطح استاندارد برسيم.
به جرات مي توانم بگويم که در دو يا سه موضوع، از بسياري شرکت هاي تابع نفت جلوتر هستيم که يکي از آنها موضوعات جديد و نوين ايمني است. در اين باره استقرار مديريت ايمني فرايند (PSM) را دنبال مي کنيم و نخستين شرکتي هستيم که از چند سال گذشته، شرکت هاي معتبر و صاحب سبک را براي مميزي وضعيت موجود فرايند ايمني به کار گرفته ايم. با همکاري دانشگاه صنعتي شريف، نرم افزار سامانه مديريت بحران را پايه گذاري کرده ايم که به صورت پايلوت در منطقه سيري انجام خواهد شد و از اين طريق با ستاد، ارتباط آنلاين خواهد داشت. اين سامانه قابليت هاي زيادي از جمله پيش بيني شرايط آتي حادثه، شبيه سازي آن و شرايط دسترسي به افراد درگير در بحران را خواهد داشت.
مديريت بحران، بخش نرم افزار و سخت افزار دارد. سخت افزار، تجهيزات است و بايد سيستم ها و تجهيرات ايمني آتش نشاني به روز و نوسازي شود و قابليت مقابله با حوادث را داشته باشد. از اين رو در سيستم هاي ثابت تجهيزات آتش نشاني تعميرات، بازسازي و نوسازي را اجرا مي کنيم و شناسنامه پروژه هاي مربوط تدوين شده و در مراحل مختلف يا تامين اعتبار شده يا در کميته هاي فني در حال بحث و بررسي است . براي تهيه اعتبار تجميعي مورد نياز در اين شناسنامه، تقريبا 900 ميليارد تومان هزينه نياز است که از اين ميزان 400 ميليارد تومان تامين اعتبار شده و مابقي نيز در آينده محقق مي شود.
تمام حوادث مهم خود را طي چند سال گذشته بازخواني کرده ايم و از روي آنها انيميشن آموزشي ساخته ايم. مديريت اچ اس اي پيمانکاران را نيز داريم و هيچ پروژه اي بدون نظارت اچ اس اي راه اندازي نخواهد شد. بر اساس قانون مصوبه گرفته ايم تا اچ اس اي در کميته هاي فني و بازرگاني عضو باشد و بتواند در تعيين انتخاب پيمانکار و شرح وظايف از مرحله تصويب تا اجرا نظارت کند.
در زمينه راه اندازي پلنت ها نيز يک سال و نيم گذشته مدل PSSR يا بازنگري شرايط ايمني پيش از راه اندازي را در پالايشگاه هنگام، پيگيري کرديم. بر اساس اين مدل، مجريان پروژه ها بايد در تمام مراحل راه اندازي با اچ اس اي همکاري داشته باشند تا از اين طريق، شرايط ايمني لحاظ شوند. علاوه بر آموزش اچ اس اي پيمانکاران بهتر است براي مديران ارشد نيز دوره هاي آموزشي کپسولي و فشرده داشته باشيم تا با موضوع اچ اس اي بيشتر آشنا شوند.
همچنين به دنبال نرم افزارPM براي تعميرات پيشگيرانه و نگهداري تجهيزات آتش نشاني هستيم که در قرارداد آتي ايمني و آتش نشاني به صورت پايلوت دو تا سه سايت را براي بحث تامين و نگهداري سيستم ها و تجهيزات آتش نشاني در نظر خواهيم گرفت.
کار بزرگي که از 16-15 سال پيش در شرکت نفت فلات قاره ايران انجام شد، سيستم هاي مجوز کار است. اين سيستم به فرهنگ هاي کاري در مناطق نظم مي دهد و همه واحدها مانند بهره برداري، تعميرات و اچ اس اي يا متناسب با شرايط عملياتي واحدهاي عمليات دريايي و واحدهاي اداري درگير مي شوند تا سيستم هاي مجوز کار بر مبناي ارزيابي ريسک صادر شود. يکي از دلايلي که باعث شده تعداد حوادث منجر به فوت ما کاهش يابد، به توسعه، استقرار، تمرکز و افزايش حساسيت روي سيستم هاي مجوز کار (PTW) بازمي گردد.
بخشي از فعاليت ما شامل نظارت بر عمليات هوانوردي است. اکنون مسؤوليت ايمني فرودگاه هاي ملکي بهرگان، لاوان و سيري و پروازهاي هلي کوپتري را داريم، ايمني شناور، سکوهاي خشکي و ايمني بارگيري، کمپ مسکوني نيروها نيز با سازمان اچ اس اي شرکت نفت فلات قاره ايران است. اين امور به نوبه خود تنوع ريسک، فعاليت ها و حجم کار نظارتي سازمان اچ اس اي مناطق عملياتي را نشان مي دهد. به عبارت ديگر، عمليات صنعتي، غيرصنعتي، بارگيري و فعاليت هاي هوايي و دريايي را انجام مي دهيم و خوشبختانه تا کنون مشکل خاصي نداشته ايم.
فقدان حوادث با توجه به شاخص هايي که در ابتداي بحث عنوان شد، نشان مي دهد که روند برخورد، نظارت و فرهنگ سازي اچ اس اي با وجود محدوديت ها، توانسته رشد قابل توجهي در تمام زمينه ها داشته باشد و همکاران ما در مناطق عملياتي بويژه در سازمان اچ اس اي به صورت شبانه روزي در تلاش براي نظارت بر اين امور هستند.
در زمينه حريق تاکنون دو کار انجام شده است، به طوري که سيستم RBC و هم بندسازي مخازن (سيستم هاي ايمني مقابله با صاعقه) را با همکاري واحدهاي مختلف عملياتي پياده کرده ايم. همچنين پروژه خريد و تجهيز سيستم هاي پمپاژ آب حريق با ظرفيت و دبي (MEGA FLOW) بالا را تعريف و تدوين کرده ايم که مطالعات پايه آن هم اکنون از سوي مديريت مهندسي ساختمان در حال انجام است تا اگر مخزني با مشکل اساسي يا حريق تمام سطح (FULLSURFACE FIRE) مواجه شد، به سمت اطفاي حريق کارآمد، پيشرفته و به روز برويم.
تهيه شناسنامه تجهيزات ايمني و آتش نشاني هلي دک سکوهاي عملياتي و پيگيري خريد آنها با مديريت تدارکات را نيز در دستور کار داريم. سازمان هواپيمايي کشوري روي هلي دک هاي ما براي استانداردسازي سختگيري مي کند و ما نيز به دنبال استانداردسازي هستيم تا خريد تجهيزاتمان بر اساس استانداردهاي روز دنيا باشد.
بررسي شرايط و استانداردهاي شناورهاي آتش خوار در دريا و برنامه خريد ماشين هاي آتش نشاني در خشکي را نيز داريم. در حال حاضر استانداردي براي تعيين تعداد و نوع شناورهاي آتش خوار به صورت شفاف و روشن وجود ندارد و بايد استانداردهايي در اين زمينه تدوين شود تا بر اساس آن متناسب با حجم سکو و توليد آن و ميزان هيدروکربوري که روي سکو وجود دارد، شناور آتش خوار در نظر گرفته شود. در کشور توان ساخت شناورهاي آتش خوار را داريم که در شرايط بحران بويژه دريا، د ر کنترل اطفاي حريق و نشت گاز بسيار موثر است. به همين منظور مقرر شده، جلسات فني مشترکي با سازمان بنادر و دريانوردي براي تدوين استانداردهاي شناورهاي آتش خوار در تاسيسات نفت و گاز دريايي برگزار شود.
اکنون دوره هاي آموزشي از حالت سنتي که در حد آتش نشاني بوده، به ايمني، آتش نشاني و اچ اس اي تغيير کرده است. شعار ما در اين مقطع آن بود که يک نيروي ايمني، بايد سيستم هاي فرايندي و عملکرد ايمني مرتبط با خود را بشناسد. از سوي ديگر نفرات بهره برداري بايد ايمني را کامل بدانند که براي حصول اين امر، براي نفرات بهره برداري نيز دوره هاي ايمني برگزار کرديم تا با نکات ايمني در حوزه کاري خود آشنا شوند. از سوي ديگر دوره هاي فرايندي و عملياتي را نيز بايد براي نفرات ايمني برگزار کنيم. تاکنون دوره هاي آموزشي با سيستم F&G، آشنايي با سيستم هاي اطفا و آموزش هاي چهارگانه دريايي را برگزار کرده ايم. يکي از مشکلات ما در آموزش اين است که افراد بايد براي اين کار از محيط کارشان خارج شوند، از اين رو تمهيداتي در نظر گرفته شد تا در مناطق عملياتي آموزش ها، کاربردي باشد. همچنين آموزش مجازي را نيز در تيرماه امسال راه اندازي خواهيم کرد.
ضمن آنکه آموزش مجازي را در کميته سلامت راه اندازي کرده ايم تا همه اعضاي اين کميته بتوانند از بهداشت حرفه اي و عمومي استفاده کنند، از اين رو چند سرفصل را معرفي کرديم که در سيستم بارگذاري خواهد شد.
تاکنون 5 دوره از کميته سلامت تشکيل شده و در آن مباحث نيروي انساني، اچ اس اي، زيرمجموعه منابع انساني و... مطرح شده است.
بر اساس آخرين بازرسي ايمني صورت گرفته، مشخص شد که 30 درصد مناطق از نظر ايمني، تيم ها، تجهيزات و سيستم هاي اعلان و اطفاي حريق، طبق استانداردهاي جهاني هستند، 55 درصد در ناحيه زرد قرار دارند که اگر حفظ و نگهداشت نشوند، به ناحيه قرمز خواهند رفت و حدود 15 درصد هم در ناحيه قرمز قرار دارند که بايد در يک واکنش فوري، به سمت بازسازي و نوسازي بروند.
اکنون براي بازسازي و نوسازي حدود 900 ميليارد تومان اعتبار نياز داريم که تاکنون 400 ميليارد تومان آن اخذ شده است .
با توجه به فرهنگ سازي هاي صورت گرفته، نگاه به اچ اس اي گسترده تر شده و در بخشنامه وزارت نفت نيز بخش هزينه کرد اچ اس اي مستثنا بوده است. بنابراين در اين مسير، نيازمند حمايت و پيگيري بيشتر هستيم.
بايد حساسيت مديران به رعايت استانداردهاي اچ اس اي زياد شود؛ زيرا با جان مردم در ارتباط است. از اين رو به شرکت هاي بيمه گفته ايم که قبل از قرارداد، ارزيابي ريسک داشته باشند .
متاسفانه موضوع اچ اس اي تا رسيدن به ايده آل و استانداردهاي جهاني فاصله زيادي داشته و هنوز نهادينه نشده است که اميدوارم با تغيير نگاه مديران ارشد و آموزش هايي که داريم، اين مشکلات برطرف شود.
شرکت نفت فلات قاره ايران
رئيس سکوي بهرگانسر ازپايان عمليات سبک سازي سکوي بهره برداري بهرگانسر به عنوان قديمي ترين سکوي خليج فارس خبر داد. محمد رنجبرافزود: جداسازي تجهيزات سنگين روي سکوي قديم ازسازه و انتقال آن به مناطق خارک و بهرگان، ازجمله موارد سبک سازي اين سکو به شمار مي روند که با انجام کارگروهي منسجم انجام شده است. وي تصريح کرد: عمليات سبک سازي سکوي بهره برداري بهرگانسر در فرايندي مدون ومنطبق با استانداردهاي بالاي ايمني شرکت نفت فلات قاره ايران درکمترين زمان ممکن انجام شده است. رنجبر با بيان اين که عمليات سبک سازي سکوي بهره برداري بهرگانسر در سالروز آزادسازي خرمشهر پايان يافته است، تصريح کرد: اين عمليات با انجام4500نفر- ساعت کاربدون حادثه ، دردو نوبت کاري وبانظارت مستمر مسؤولان منطقه بهرگان انجام شده است. رئيس سکوي بهرگانسراظهارکرد: شناسايي و جداسازي نقاط مرزي ميان تجهيزات و خطوط لوله درحال بهره برداري ازتجهيزات و خطوط لوله قابل برچيدن سکوي بهره برداري قديم شامل اسپيدگذاري بيش از 20 سرلوله و فلنج هاي 2 تا 18اينچ، تخليه، شست وشو وپاکسازي همه ادوات و مسيرهاي توليد نفت اعم ازسه واحد تفکيک کننده، دو واحد برج شيرين سازي نفت خام، ايستگاه تلمبه خانه، سرشاخه هاي ورودي نفت به کارخانه، مسيرهاي خروجي نفت وگاز کارخانه، اسکرابرهاي گاز و واحد سوخت رساني توربين ها ازجمله موارد انجام شده در اين عمليات است. رنجبر، انجام محاسبات و تهيه برنامه اجرايي پروژه از جمله محاسبات وزني، تدوين برنامه جابه جايي بارهاي سنگين و قطعات و ادوات دور از دسترس با توجه به وضع قرارگيري تجهيزات در نقاط مختلف سکو، همچنين صدور پروانه کارهاي مجزاي سرد و گرم مطابق با دستورعمل شرکت نفت فلات قاره بر پايه اسناد ارزيابي ريسک و برنامه جابه جايي بارهاي حجيم و سنگين را بخش ديگري از فعاليت هاي انجام شده در عمليات سبک سازي سکوي بهرگانسر خواند. وي تصريح کرد: جداسازي، بارگيري و انتقال تجهيزات به بارج ماکان 5 و شناورهاي پشتيبان و تدارکاتي منطقه بهرگان نيز از ديگر اقدام هاي انجام شده در اين عمليات سخت و پيچيده بوده است.
با انجام عمليات کابل اندازي اسکله صادرات نفت خام جزيره سيري، کابل هاي برق دلفين هاي شماره 8، 9 و 10 اين اسکله که بر اثر باد و طوفان هاي اخير دچارخرابي وقطع جريان برق شده بود، باموفقيت جايگزين شد. دراين عمليات که باهماهنگي مناطق عملياتي سيري و لاوان انجام شد، با استفاده ازشناورهاي غواصي «ال عمار» وخدماتي «ال نيبراس 1 » و قايق بندگير «سارينا»، ابتدا کابل سه فاز 35×3 پوشش دار از دلفين 8 به دلفين 9 به متراژ 300 متر و سپس به دلفين 10 به متراژ 150 متر با عبور از مسير کف دريا متصل شد. درمرحله دوم عمليات نيزازدلفين 7 به8 به متراژ 150 متر کابل اندازي و مهار کابل ها ازسطح آب تا بستر دريا در پنج نقطه انجام شد. کابل اندازي دلفين 4 به 3 به طول 150 متر نيز در ارديبهشت ماه امسال از سوي همين گروه انجام شده بود.
اين عمليات با توجه به لزوم وجود جريان برق دربخش بالايي دلفين هاي اسکله براي راه اندازي وينچ هاي طناب گير ومهارتانکرهاي سوخت رسان، با هماهنگي منطقه لاوان براي اعزام تيم غواصي و واحدهاي عمليات دريايي، برق، همچنين تعميرات و بازسازي دريايي منطقه سيري در کوتاه ترين زمان ممکن انجام شده است. اقدام هاي بعدي شامل اتصال کابل ها درتابلوهاي مربوطه و برقراري جريان برق، بلافاصله پس از فراهم شدن مقدمات آن از سوي کارشناسان واحد برق انجام مي شود.
منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس
مديرعامل سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس با اشاره به کريدور تاسيساتي اين منطقه گفت: با سرمايه گذاري دراين بخش، علاوه برتکميل زنجيره توليد محصولات پايين دستي پتروشيمي، 15هزارشغل ايجاد مي شود.
سيد پيروز موسوي در نشست با نخبگان اين سازمان با بيان اين که تکميل کريدور تاسيساتي صنايع پايين دستي از ماموريت هاي مهم سازمان است، گفت: درصورت تکميل اين کريدور، بسياري ازصنايع درمنطقه مستقر خواهند شد و موجب مي شود که علاوه بر توسعه اشتغال، درآمد کشور نيز از اين بخش افزايش يابد.
وي با اشاره به زيرساخت هاي منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس براي جذب سرمايه گفت: دسترسي آسان به خوراک و نزديکي به طيف متنوعي از محصولات پتروشيمي مي تواند نقش مهمي در توسعه صنايع تکميلي و پايين دستي ايفا کند.
موسوي تصريح کرد: درصورت تحقق اين امر زنجيره اي کامل از محصولات در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس توليد خواهد شد.
مديرعامل سازمان منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس جلوگيري از خام فروشي وافزايش صادرات کالاهاي غيرنفتي را ازديگر اهداف تکميل کريدور منطقه برشمرد و تاکيد کرد: کشورما ظرفيت بالايي براي تامين نيازهاي خود دارد، ازاين روبه منظورجلوگيري ازخام فروشي محصولات، بايد به صورت جدي درصدد توسعه صنايع تکميلي باشيم.
شرکت بهره برداري نفت وگاز آغاجاري
مجموعه آموزشي سامانه انتقال راديويي مايکروويو ديجيتال SDH به منظور ارتقاي سطح دانش فني کارکنان فناوري و ارتباطات در شرکت بهره برداري نفت وگاز آغاجاري راه اندازي شد.
يحيي اتابک، رئيس اداره فناوري و ارتباطات شرکت بهره برداري نفت و گاز آغاجاري گفت: با توجه به راه اندازي دو لينک راديومايکروويو ديجيتال SDH بين ايستگاه هاي راهبردي اميديه به پاسارگاد و سربند براي بهبود وضع ارتباطات تلفني تاسيسات نفت وگاز، ايجاد زيرساخت شبکه تترا وخطوط انتقال ديجيتال 2 مگابيت برثانيه (E1)، مجموعه آموزشي اين سيستم درشرکت آغاجاري راه اندازي شد.
اتابک ادامه داد: اين مجموعه آموزشي از دو سايت تشکيل شده که معادل يک لينک راديو نقطه به نقطه است.
رئيس اداره فناوري و ارتباطات شرکت بهره برداري نفت وگاز آغاجاري گفت: از ديگر موارد استفاده اين سيستم آموزشي امکان شبيه سازي ترکيب بندي کارت هاي مورد استفاده و پيکربندي نرم افزاري آنها در يک سايت است. وي تصريح کرد: اين مجموعه آموزشي شرايطي را فراهم کرده است تا نيروهاي جوان ضمن آشنايي باتجهيزات آنالوگ، همزمان سامانه هاي راديويي ديجيتال را نيز فراگيرند وباصيانت ازدارايي هاي سازمان، افزون بر کاهش هزينه ها، بهترين وضع نگهداري ممکن ازتجهيزات واستفاده بهينه از آنها را در حال و آينده رقم بزنند.
پالايشگاه اصفهان
قرارداد ساخت واحد تصفيه نفت کوره پالايشگاه اصفهان به ارزش حدود 600 ميليون يورو، بين اين پالايشگاه و شرکت ايراني نارگان امضا شد. عليرضا صادق آبادي، معاون وزير نفت در امور پالايش و پخش، در آيين امضاي اين قرارداد گفت: تصفيه وکاهش نفت کوره و تبديل آن به فراورده هاي باارزش تر، يکي از اولويت هاي برنامه ريزي شده شرکت ملي پالايش وپخش فراورده هاي نفتي است که اميدواريم قرارداد پالايشگاه اصفهان فتح بابي براي اجراي اين پروژه در ديگر پالايشگاه هاي کشور شود.
وي با اشاره به اين که پروژه کاهش نفت کوره در پالايشگاه آبادان در فازهاي دوم وچهارم آن دردست اجراست، افزود: اميدواريم پالايشگاه هاي تهران، تبريز و بندرعباس که حجم قابل توجهي نفت کوره توليد مي کنند، بتوانند چنين پروژه اي را دنبال کنند. مرتضي ابراهيمي، مديرعامل شرکت پالايش نفت اصفهان افزود: براي واحد تصفيه نفت کوره، پيش تر قراردادي بايک شرکت خارجي امضا شده بود که به دليل تحريم ها، اين شرکت خارجي کنار رفت وبابرگزاري مناقصه ، شرکت ايراني «نارگان» برنده و جايگزين شد. وي ارزش پروژه را حدود 600 ميليون يورو عنوان واظهار کرد: تلاش ما اين است که اين طرح به وسيله شرکت ايراني، امکانات ايراني وبا استفاده از منابع داخلي به ثمر برسد. فريدون کيهاني، مديرعامل شرکت نارگان به عنوان مجري اين پروژه نيز باابراز خرسندي از توجه به توانايي هايي شرکت هاي داخلي، مدت اجراي اين قرارداد را 36 ماه اعلام کرد.
شرکت گاز استان فارس
6443 اشتراک رايگان به طور رايگان در استان هاي فارس ومرکزي به مددجويان کميته امداد خميني (ره)، بهزيستي، خانواده شهدا، جانبازان، ايثارگران و اماکن مذهبي واگذار شده است. غلامعباس حسيني، مديرعامل شرکت گاز استان فارس گفت: به منظور اجراي ماده 80 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، 5769 اشتراک گاز به مجموعه مددجويان کميته امداد، سازمان بهزيستي، مساجد و اماکن مذهبي و ايثارگران در سال 97 واگذار شده است. وي افزود: ازاين تعداد، حدود 3765 اشتراک مربوط به خانواده هاي تحت پوشش کميته امداد، 1265 مشترک تحت پوشش سازمان بهزيستي، 229 اشتراک مربوط به اماکن مذهبي شامل مساجد و حسينيه ها، اماکن اقليت هاي مذهبي و حوزه علميه و بقيه مربوط به خانواده هاي ايثارگران است.
محمدرضا سميعي، مديرعامل شرکت گاز استان مرکزي نيز از واگذاري تعداد 674 انشعاب گاز رايگان به جانبازان، مددجويان کميته امداد امام خميني (ره) و بهزيستي درسطح اين استان در سال گذشته خبر داد و گفت: اين واگذاري همسو درجهت تحقق مسؤوليت اجتماعي انجام شده است.
سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت
مديرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت از فعاليت 35 مرکز مشاوره بهداشت و درمان در سطح کشور خبر داد و گفت: تکليف وزارت نفت در برنامه ششم توسعه ارائه خدمات بهداشتي و درماني در مناطق ميزبان پروژه هاي توسعه اي صنعت نفت است. حبيب الله سميع، در نشست شوراي سياست گذاري چهارمين همايش مسؤوليت اجتماعي صنعت نفت با بيان اين که از جمله نيازهاي اساسي مردم بومي هر منطقه، ارائه خدمات بهداشتي و درماني است، گفت: هم اکنون 35 مرکز مشاوره از سوي سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در سطح کشور فعال است که محور اصلي فعاليت اين مراکز مشاوره، تحکيم بنيان خانواده براي حل مشکلات و چالش هاي موجود در مناطق همجوار نفتي است. وي بر ضرورت انجام مسؤوليت اجتماعي ازسوي وزارت نفت در برنامه ششم توسعه تاکيد و اظهارکرد: طبق اين برنامه وزارت نفت موظف است در مناطقي که فعاليت هاي توسعه اي انجام مي دهد نسبت به ارائه خدمات بهداشتي و درماني به مردم بومي منطقه اهتمام ويژه داشته باشد.
شرکت مهندسي و توسعه نفت
با موافقت وزير نفت، 16 روستاي همجوار طرح هاي شرکت مهندسي و توسعه نفت گازرساني مي شود. شهرام فرضي، مشاوراجتماعي شرکت مهندسي و توسعه نفت (متن) با بيان اين که کاهش تعارضات اجتماعي ومديريت آن ازجمله ابعاد مختلف مسؤوليت اجتماعي شرکت متن است، افزود: توجه موثر به شناسايي نيازهاي واقعي واهتمام در برآورده سازي درخواست هاي اصلي ساکنان محلي، سبب همراهي آنها با اهداف توسعه اي شرکت متن خواهد شد. وي افزود: به جريان انداختن و تسريع در موضوع گازرساني روستاهاي منطقه عملياتي غرب کارون، ازجمله اقدام هايي است که پيش بيني مي شود سهم بسزايي در افزايش تعاملات بدنه اصلي مردم و شرکت متن به مثابه نماينده شرکت ملي نفت ايفا کند. مشاوراجتماعي مديرعامل شرکت مهندسي و توسعه نفت ازجمله محدوديت هاي موجود درموضوع گازرساني به روستاهاي منطقه غرب کارون را پراکندگي روستاها از يکديگر برشمرد وتصريح کرد: اگر تاکنون اقدامي در اين باره انجام نشده است، به دليل جمعيت کم برخي روستاها و پراکندگي آنها از يکديگر بوده است. فرضي افزود: بنابر برنامه ريزي هاي انجام شده، ازميان 75روستا که در منطقه طرح هاي عملياتي غرب کارون وجود دارند، 16روستا در اولويت گازرساني قرار گرفته اند. به گفته وي، اجراي اين پروژه در دو فاز مجزا پيش بيني شده است.
سرپرست طرح توسعه ميدان نفتي مسجد سليمان ازاستفاده از فناوري هاي نو در طرح توسعه ميدان مسجدسليمان با هدف کاهش هزينه ها خبرداد. سينا سپهري از توليد نفت اين تاسيسات پس از بازسازي و راه اندازي دوباره آن خبر داد و افزود: استفاده از فناوري هاي نو در طرح توسعه ميدان مسجدسليمان با هدف کاهش هزينه ها و بومي سازي تجهيزات مورد نياز در دستور کار قرار گرفته است. وي گفت: استفاده از لوله غيرفلزي (RTP) به عنوان خطوط لوله جرياني با هدف حذف ريسک آلودگي محيط زيست ناشي از نشتي خطوط و کاهش هزينه، استفاده از پوشش FBE درلوله هاي مغزي براي نخستين بار در ايران با هدف افزايش بازه زمان توليد از چاه ها و کاهش هزينه تعمير و تعمير شيرهاي ايمني SSSV از سوي شرکت هاي صاحب صلاحيت در داخل ايران با هدف کاهش زمان تامين اين اقلام و جلوگيري از خروج ارز را از جمله فناوري هاي مورد استفاده در طرح مسجد سليمان برشمرد.
رکورد 47ميليون نفر- ساعت کارکرد بدون حادثه منجر به فوت در طرح توسعه ميدان نفتي آذر در 9 سال اخير ثبت شد. کوروش رضازاده، رئيس اچ اس اي شرکت مهندسي و توسعه نفت با بيان اين که استقرار، توسعه وفرهنگ سازي نظام مديريت اچ اس اي درتوسعه ميدان هاي نفتي ضروري و اجتناب ناپذيراست، افزود: دست درکاران طرح توسعه ميدان نفتي آذر با رعايت اين اصول توانستند به رکوردي کم سابقه در سطح صنعت نفت و گاز کشور دست يابند. وي اظهار کرد: درطرح توسعه ميدان نفتي آذر با تکيه بر تجزيه و تحليل و کنترل هرچه دقيق تر حوادث جزئي، همچنين رعايت دقيق الزام ها و استانداردهاي ايمني، 47 ميليون نفر - ساعت کارکرد بدون حادثه فوتي از سال 89 تاکنون ثبت شده است که ازتوجه کارکنان وپيمانکاران آن به الزام هاي اچ اس اي حکايت دارد. رضازاده به تاثير برگزاري دوره هاي مختلف آموزشي کارآمد در 9 سال گذشته اشاره و تصريح کرد: رعايت اصول و الزام هاي ايمني، دقت و مسؤوليت پذيري کارکنان طرح، از مهم ترين عوامل در ثبت اين حد نصاب است و دستيابي به اين مهم جز از طريق استقرار کارآمد نظام مديريت اچ اس اي و تمرکز برمسائل اين نظام ميسر نيست.
خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه لرستان
پس از وقوع سيلاب ويرانگر دراستان لرستان، بيش از63هزارنفر - ساعت عمليات بدون حادثه براي بازسازي و ترميم خطوط آسيب ديده ناشي از سيل در اين منطقه انجام شد. محمد نوريزدان، رئيس اچ اس اي و پدافند غيرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه لرستان گفت: با توجه به هشدارسازمان هواشناسي، ماشين آلات سنگين شامل بيل مکانيکي، کمرشکن و آيخوف پيش از وقوع سيلاب در مراکز انتقال نفت شهداي تنگ فني و شهيد سيفي (آسار)مستقر شدند و همزمان نيز، نشست هاي مديريت بحران با حضور گروه هاي واکنش دراين مراکز برگزار شد تا آمادگي کامل پيش از وقوع بحران وجود داشته باشد. وي افزود: پيش از حادثه، همه ولوهاي خطوط در اطراف رودخانه هاي سيمره، کشکان و پل بابا براي جلوگيري ازنشت احتمالي مواد به رودخانه ازسوي کارکنان بهره برداري مراکزعملياتي يا همکاران حراست بسته و خط 10 اينچ پل باباحسين به تاسيسات نيز کاملا تخليه شد. رئيس رئيس اچ اس اي و پدافند غيرعامل شرکت خطوط لوله ومخابرات نفت منطقه لرستان ادامه داد: با وقوع سيلاب اول درچهارم و پنجم فروردين ماه امسال، همه گروه هاي واکنش در سطح منطقه و مراکز انتقال نفت به حال آماده باش درآمدند و نشست مديريت بحران با حضور مدير منطقه، معاونان عملياتي، فني و مخابراتي و همچنين رؤساي واحدهاي فني و ستادي تشکيل شد. وي افزود: پس ازسيلاب دوم، به خطوط انتقال در بستر رودخانه هاي کشکان، ناصروند وسيمره، همچنين فيبرنوري خسارت وارد شد که با حضور150نفرو14ساعت کار شبانه روزي، عمليات بازسازي نقاط آسيب ديده آغاز شد. نوريزدان گفت: مديريت ريسک واجراي کامل اقدام هاي کنترلي براي جلوگيري از بروز خطرها شناسايي شده سبب شد عمليات ترميم بدون هرگونه حادثه ناتوان کننده به پايان برسد.
شرکت نفت مناطق مرکزي ايران
نخستين دوره کنترل فوران چاه (سطح 4)با استاندارد IWCF درمرکز آموزش محمود آباد برگزار شد. دراين دوره آموزشي 6 روزه (دوم تا هفتم اردييهشت) با استفاده از دستگاه پيشرفته شبيه ساز،کنترل فوران چاه با استاندارد ياد شده به کارکنان عملياتي شرکت نفت مناطق مرکزي ايران آموزش داده شد. اين دوره آموزشي زير نظر شرکت ملي نفت ايران،با رعايت استانداردهاي بين المللي تجهيزات و بهره گيري ازمدرسان با مدرک تحصيلي بين المللي باسطح کيفي بالا در فضاي آموزشي بهره مند از امکانات رفاهي، برگزار شده است. بنابربرنامه ريزي،تا پايان امسال بيش از 30 دوره کنترل فوان چاه و Well Intervention و چاه پيمايي درسطوح مختلف در مرکز آموزش محمود آباد برگزار خواهد شد.
شرکت بهينه سازي مصرف سوخت
شرکت بهينه سازي، سازمان تاکسيراني تهران و شرکت خودروسازان جنوب با هدف جايگزيني تاکسي هاي فرسوده با تاکسي هاي برقي، تفاهم نامه همکاري امضا کردند. اين تفاهم نامه با هدف اجراي طرح جايگزيني 140 هزار تاکسي فرسوده با تاکسي هاي گازسوز/ هيبريدي/برقي به منظور ورود تاکسي هاي برقي به ناوگان حمل ونقل عمومي پايتخت به صورت آزمايشي، ميان محسن دلاويز، مديرعامل شرکت بهينه سازي مصرف سوخت، عليرضاقنادان، مديرعامل سازمان تاکسيراني شهر تهران و سيامک حجت، مديرعامل شرکت خودروسازان جنوب امضا شد. تاکسي هاي برقي داراي مزيت کاهش مصرف سوخت، کاهش آلايندگي زيست محيطي و توسعه کمي و کيفي ناوگان پاک برقي در تاکسيراني شهر تهران است.
پس ازاجراي آزمايشي، اين طرح درمقياس بزرگ تر ازنظر تعداد و گستره جغرافيايي در سطح استان تهران و کشور در چارچوب اجراي بخشي از تعهدهاي «طرح جايگزيني 140هزارتاکسي فرسوده با تاکسي هاي گازسوز/ هيبريدي/ برقي» مصوب شوراي اقتصاد، اجرايي خواهد شد.
مديرعامل شرکت بهينه سازي مصرف سوخت بر بهره برداري بهينه از توانمندي و ظرفيت شرکت هاي استارت آپ و دانش بنيان به منظور دستيابي به دانش فني و بومي سازي فناوري هاي انرژي کارآمد تاکيد کرد.
محسن دلاويز درنخستين نشست شوراي پژوهش اين شرکت با تاکيد بر اهميت اهداف و فعاليت هاي اين شورا گفت: مهم ترين رسالت شوراي پژوهش، تدوين راهبردهاي پژوهشي و فناورانه و جهت دهي اثربخش به فعاليت هاي شرکت در حوزه پژوهش و فناوري است.
وي ادامه داد: بايد به آينده پژوهي در حوزه فعاليت شرکت و همگامي با تازه ترين دستاوردهاي فناورانه توجه کرد.
مديرعامل شرکت بهينه سازي مصرف سوخت همچنين برهمکاري با دانشگاه ها به منظورپاسخ گويي به نيازهاي پژوهشي شرکت بهينه سازي مصرف سوخت تاکيد کرد.
دراين نشست مديرعامل شرکت بهينه سازي مصرف سوخت احکام اعضاي شوراي پژوهش شرکت بهينه سازي مصرف سوخت را نيزاعطا کرد.
شرکت نفت مناطق مرکزي ايران
مديربرنامه ريزي شرکت نفت مناطق مرکزي ايران از ادامه روند توسعه فاز دوم ميدان گازي تنگ بيجار خبر داد.
شهريار آقايي با بيان اين که پروژه توسعه فاز دوم منطقه عملياتي تنگ بيجار براساس برنامه ريزي ها با حفاري پنج حلقه چاه جديد دنبال مي شود، افزود: عمليات حفاري يک چاه پايان يافته، دو حلقه چاه در حال حفاري و دو چاه ديگر نيز در حال آماده سازي براي حفاري است.
وي براستفاده از دانش و فناوري داخلي و تامين قطعات و تجهيزات مورد نياز از شرکت هاي داخلي در انجام پروژه توسعه فاز دوم ميدان گازي تنگ بيجار تاکيد کرد.
ميدان گازي تنگ بيجار يکي از ميدان هاي گازي حوزه فعاليت شرکت بهره برداري نفت و گاز غرب از شرکت هاي تابع شرکت نفت مناطق مرکزي ايران است که در 70 کيلومتري جنوب غربي شهر ايلام و 10 کيلومتري نوار مرزي ايران و عراق قرار گرفته است.
پخش فراورده هاي نفتي منطقه البرز
متخصصان داخلي براي نخستين بار درکشور موفق به آزمون نشر صوتي (اکوستيک اميشن) روي مخازن يکي از جايگاه هاي عرضه سي ان جي منطقه البرز شدند. ابراهيم توسلي، مديرشرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي منطقه البرز با بيان اين که از آزمون نشرصوتي (اکوستيک اميشن)مي توان براي تشخيص وموقعيت معيوب درمخازن گازطبيعي فشرده (سي ان جي) استفاده کرد، افزود: اين آزمون روشي پيشرفته در زمينه آزمون هاي غير مخرب است که درمحدوده گسترده اي از جمله بازرسي مخازن زيرفشار فلزي، سيستم هاي لوله کشي و راکتورها کاربرد دارد. وي تاکيد کرد: اين آزمون به طور پايلوت نخستين بار درجايگاه دو منظوره زنگنه، با حضور نمايندگاني از سازمان استاندارد، بازرسي فني شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي ايران، کارشناسان واحد سي ان جي شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي منطقه البرز و مجري طرح انجام و مقررشد صحت سنجي آزمون اکوستيک اميشن با مقايسه ديگر آزمون هاي مرجع بررسي شود. توسلي با اشاره به اين که هم اکنون آزمون هيدرو براي مخازن انجام مي شود، اظهار کرد: در اين روش بايد همه مخازن در جايگاه باز و به شرکت هاي آزمون گير منتقل و پس از تاييد، دوباره به جايگاه ارسال و نصب شود. مدير شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي منطقه البرز گفت: در روش «اکوستيک اميشن» آزمون درمحل انجام مي شود ونيازي به جابه جايي مخازن، صرف هزينه و زمان زياد نيست.
خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه جنوب شرق
رئيس واحد مهندسي خوردگي فلزات شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه جنوب شرق از به کارگيري سيستم روکش کامپوزيت تقويت ورق کف مخزن براي نخستين بار در اين منطقه خبر داد. اصغر طالبي زاد با بيان اين که کف مخزن سقف شناور 403 مرکز انتقال نفت رفسنجان دچارخوردگي محيطي شده بود و تعويض ورق کف و تعمير مکانيکي آن افزون برهزينه زياد، موجب تنش هاي مکانيکي، تغيير خواص متالورژي ودر نتيجه ازدست دادن مشخصات اوليه مي شد، افزود: براي اين منظور سيستم روکش کامپوزيتي براي تقويت ورق کف اين مخزن استفاده شد ومخزن مذکور پس از اجرا و انجام تست کيفي و کمي لازم در مدار بهره برداري قرار گرفت. وي کاهش هزينه تمام شده، ايمني بالا، نبود نياز به جوشکاري، همچنين سهولت در نصب، کاهش وزن افزايش عمر استفاده و کاربري بالا را از ويژگي هاي استفاده از پوشش کاپوزيت در مخازن انتقال فرآورده برشمرد. طالبي زاد تاکيد کرد: سيستم روکش کامپوزيتي، روش تاييدشده حفاظت مخازن ذخيره سازي وديواره هاي فولادي انتقال فراورده هاي نفتي در برابرآسيب هاي ناشي ازخوردگي و عوامل محيطي به شمار مي رود که براي نخستين بار به منظور تقويت ورق هاي کف مخازن، در حوزه عملياتي شرکت خطوط لوله ومخابرات جنوب شرق استفاده شده است.
شرکت گاز استان اصفهان
مديرعامل شرکت گاز استان اصفهان با اشاره به سهم 10 درصدي استان اصفهان از فروش گاز درکشور گفت: سالانه 21 ميليارد مترمکعب گاز طبيعي دراين استان توزيع و مصرف مي شود. سيدمصطفي علوي با بيان اين که هم اکنون 8.3درصدانشعابات گازکشور معادل يک ميليون و يکصد هزارانشعاب دراستان اصفهان نصب شده است، اظهار کرد: بيش از8.8 درصد مشترکان کشور، معادل يک ميليون و800 هزار مشترک در اين استان از گاز طبيعي بهره مند هستند.
وي همچنين با اشاره به اجراي8.1 درصدي شبکه گازکشور(26 هزار کيلومتر) دراستان اصفهان تصريح کرد: هم اکنون از يک هزار و 445 روستاي مشمول گازرساني، 1339روستا واز107شهراستان، 104 شهر گازرساني شده است. علوي با اشاره به اين که 99.6 درصد از خانوارهاي شهري و 95درصد خانوارهاي روستايي استان اصفهان ازگاز بهره مند هستند، افزود: 35 درصد گاز اين استان در بخش صنعت، 35 درصد در بخش نيروگاهي، 20 درصد در بخش خانگي، همچنين 6درصد در حوزه پالايشگاه، دو درصددربخش تجاري ودو درصد نيز در بخش حمل ونقل مصرف مي شود.
شرکت گاز استان کردستان
مديرعامل شرکت گاز استان کردستان گفت: در طول سال، بيش از 95 درصد ازسوخت نيروگاه توليد برق سيکل ترکيبي سنندج با گازطبيعي تامين مي شود. احمد فعله گري با بيان اين که تامين سوخت نيروگاه سيکل ترکيبي توليد برق شهرستان سنندج با گازطبيعي است، اعلام کرد: پارسال مصرف گاز طبيعي استان کردستان دربخش هاي خانگي، تجاري، صنعتي و نيروگاهي حدود سه ميليارد مترمکعب بوده است. وي با اشاره به مصرف روزانه سه تا چهارميليون مترمکعبي گازاين نيروگاه تاکيد کرد: مصرف نيروگاه سنندج پارسال، حدود 894 ميليون مترمکعب بوده است که 30 درصد از کل گاز مصرفي استان را شامل مي شود. مديرعامل شرکت گازاستان کردستان با تاکيد بر تداوم تامين گازطبيعي بخش نيروگاهي درتمام سال، گفت: 95 درصد ازکل سوخت مورد نياز نيروگاه توليد برق سيکل ترکيبي سنندج با گاز طبيعي تامين مي شود. به گفته فعله گري، اين نيروگاه تنها درمقاطع کوتاه و مدتي محدودي با مصرف کننده درصد بسيار کمي ازسوخت مايع است.
شرکت ملي حفاري ايران
سامانه بومي سازي شده بالابري دستگاه حفاري دريايي شهيد مدرس در آب هاي ساحلي خارک راه اندازي شد و در مدار عمليات قرار گرفت. سيدعبدالله موسوي، مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران، درآيين بهره برداري ازاين دستاورد گفت: راه اندازي سامانه بومي سازي شده بالابري دستگاه حفاري دريايي به منظور خودکفايي، خوداتکايي، برنامه هاي اقتصاد مقاومتي و تکيه بر توانمندي داخلي است که نشان مي دهد هيچ محدوديتي نمي تواند روند توسعه صنعت نفت در ايران را متوقف کند. وي با بيان اين که بنابرمحاسبات، بازسازي دستگاه حفاري شهيد مدرس از سوي شرکت ها و پيمانکاران خارجي دوميليون يورو هزينه داشت، افزود: با استفاده از توان داخلي سازمان و 15 ميليارد ريال هزينه، از خروج اين مقدار ارز از کشور جلوگيري شد. موسوي بااشاره به آمادگي اين دکل براي فعاليت دريکي از ميدان هاي نفتي درگستره عملياتي شرکت نفت فلات قاره ايران گفت: دستگاه حفاري شهيد رجايي نيزکه هم اکنون در موقعيت پارس جنوبي استقرار دارد، براي بازسازي وتعميرات اساسي (اورهال) به يکي از ياردهاي تعميراتي انتقال داده مي شود. بر اساس اين گزارش، دستگاه حفاري دريايي شهيد مدرس يک سال به دليل نبود کارايي اين سيستم زمين گير شده بود که در مدت سه ماه طراحي، ساخت و تامين قطعات و تجهيزات لازم محقق و در مدت دو ماه کارهاي اجرايي و نصب آن انجام و پس از آزمايش هاي ميداني راه اندازي شد.
معاون مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران در عمليات حفاري از حفر و تکميل 17حلقه چاه نفت و گاز در دو ماه نخست امسال در مناطق خشکي و دريايي کشور خبر داد. محمد آل خميس گفت: ازاين 17حلقه چاه، هشت حلقه توسعه اي - توصيفي و 9 حلقه ديگر نيز تعميري - تکميلي بوده است. وي افزود: ازمجموع چاه هاي حفرشده 12حلقه در گستره عملياتي شرکت ملي مناطق نفت خيزجنوب، يک حلقه درشرکت نفت مناطق مرکزي و چهارحلقه در قالب پروژه اي تکميل شده و در اختيار شرکت هاي متقاضي قرار گرفته است. معاون مديرعامل شرکت ملي حفاري ايران در عمليات حفاري با اشاره به اين که درمدت پيش گفته 25 هزار و 348 متر حفاري ثبت شده است، اظهارکرد: هم اکنون 13 دستگاه حفاري در حال جابه جايي در موقعيت هاي عملياتي است. وي گفت: دستگاه 35 فتح ازجمله دکل هايي است که پس ازکاريابي به زودي دريکي ازحوزه هاي نفتي تحت مسؤوليت شرکت نفت مناطق مرکزي به کارگيري مي شود.
رئيس پدافند غيرعامل و مديريت بحران شرکت ملي حفاري از اختصاص چهار دستگاه تانکر آب رساني به بخش غيزانيه براي تامين آب آشاميدني ساکنان اين منطقه و روستاهاي اطراف خبر داد. رضا الاسوند گفت: پيرو اعلام فرمانداري اهواز مبني بر درخواست بخشداري غيزانيه با توجه به تکميل نشدن پروژه خط انتقال آب منطقه و نزديک شدن فصل تابستان، اين اقدام همسو با مسؤوليت هاي اجتماعي شرکت ملي حفاري ايران انجام مي شود. وي افزود: در اين زمينه چهار دستگاه تانکر آب رساني 16 هزار ليتري تا پايان شهريورماه تامين آب آشاميدني اين منطقه را با همکاري بخشداري به عهده خواهند داشت.
رئيس پدافند غيرعامل و مديريت بحران شرکت ملي حفاري اظهار کرد: در موقعيت عين دو اهواز نيز براساس درخواست معاون خدمات شهري شهرداري اهواز و اعلام مديريت بحران استانداري خوزستان يک دستگاه پمپ گازوئيلي براي تخليه آب و هدايت آن به کانال در اين موقعيت اختصاص داده شد.
پخش فراورده هاي نفتي منطقه سبزوار
معاون فني و عملياتي شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي منطقه سبزوار از احداث هشت جايگاه عرضه بنزين و سي ان جي در اين حوزه عملياتي خبر داد. رضا نيک نظربا بيان اين که ساخت اين مجاري عرضه سوخت با همکاري بخش خصوصي انجام مي شود، دسترسي آسان شهروندان و زائران علي ابن موسي الرضا(ع)به فراورده هاي نفتي، همچنين کاهش ترددهاي درون شهري را ازاهداف مهم درساخت اين جايگاه ها عنوان کرد. وي درصد پيشرفت ساخت جايگاه هاي ياد شده را 20تا 95 درصد عنوان و اظهار کرد: با توجه به روند پيشرفت عمليات دراين جايگاه ها ، پيش بيني مي شود بهره برداري از پنج جايگاه امسال آغاز شود. نيک نظر درباره موقعيت جغرافيايي اين هشت جايگاه نيزگفت: سه جايگاه در مسيرسبزوار به بردسکن وچهار جايگاه نيز در شهرک هاي توحيد و صنعتي خاوران، کمربندي جنوب سبزوار ومسيرجاده روداب واقع شده اند. به گفته معاون فني و عملياتي شرکت ملي پخش فراورده هاي نفتي منطقه سبزوار، يک جايگاه ديگر که دومنظوره است، درمسير خروجي سبزواربه خوشاب واقع شده است.
شرکت بهره برداري نفت وگاز مارون
مديرعامل شرکت بهره برداري نفت وگازمارون از آغاز ايمن سازي چهار خط لوله مهم اين شرکت به منظور افزايش ضريب ايمني و پيشگيري از ريسک نشت اين خطوط خبر داد. حميد کاويان گفت: براساس گزارش بازرسي فني وخوردگي فلزات مبني برلزوم ايمن سازي چهارخط ازخطوط لوله انتقال نفت وگازشرکت مارون، اين مهم دردستور کارقرارگرفت تا نگراني ازبابت ناايمن بودن خطوط و تاسيسات باقي نماند. وي افزود: ايمن سازي2350 مترازخط 8اينچ چاه هاي مخزن خامي مارون ، 3400 مترازخط 12 اينچ گازخروجي وخط 6 اينچ انتقال مايعات گازي درايستگاه تقويت فشار گازمجتمع صنعتي شماره 5مارون، همچنين خط 20 اينچ انتقال گاز واحدهاي شرق مارون به واحد گاز و گاز مايع 400 در دستور کار قرار گرفته است. کاويان با بيان اين که در فرايند اين عمليات 3555 مترمکعب خاکبرداري انجام شده است، مقاوم سازي و غلاف گذاري را از ديگراقدام هاي ايمن سازي خطوط لوله ياد شده برشمرد.
پالايشگاه تبريز
مديرعامل شرکت پالايش نفت تبريز گفت: واحد قيرسازي پالايشگاه تبريز به هيچ عنوان آلايندگي ندارد و يکي از واحدهاي تکميلي اين پالايشگاه نيزهمسو باتکميل زنجيره تامين، توزيع و محصولات راه اندازي شده است. غلامرضا باقري ديزج گفت: اين واحد يکي از راهکارهاي جايگزين براي مقابله با طرح هاي تحريمي بوده و با توجه به اين که جايگزين توليد نفت کوره است، طرحي زيست محيطي نيز به شمار مي آيد. وي افزود: واحد قير سازي پالايشگاه نفت تبريز با رعايت کامل اصول و قوانين فعاليت مي کند وپس ازانجام کنترل ها و بازديدهاي کارشناسي لازم، مجوزهاي قانوني ازمراجع ذي صلاح استاني وکشوري دريافت کرده است. مديرعامل شرکت پالايش نفت تبريز با اشاره به اين که واحد قيرسازي پالايشگاه تبريزتوجيه زيست محيطي، امنيتي، فني واقتصادي دارد، تصريح کرد: پالايشگاه نفت تبريزبراي دوسال پياپي رتبه نخست زيست محيطي را درميان پالايشگاه هاي کشور به دست آورده که گواه براهتمام جدي آن در صيانت از محيط زيست و حرکت در مسير توسعه پايدار است.
رمضان و روزه دركلام مقام معظم رهبري
هر عيد فطري، براي انسانِ مسلمانِ آگاهِ هوشيار، مي تواند يک روزِ عيدِ حقيقي باشد. روز شروعِ دوباره زندگي معنوي و روحي؛ مثل بهار براي گياهان و درختان. انساني که ممکن است در طول سال دچارِ انواع آلودگيها و گناهان شود و انساني که بر اثر هواي نفس و خصلتها و صفات زشت، خود را تدريجاً از ساحتِ رحمتِ الهي دور کرده است، هر سال از طرف پروردگار عالم از يک فرصت استثنايي برخوردار مي شود و آن فرصت، ماهِ مبارک رمضان است. در طول ماه رمضان، دلها نرم مي شود، روح ها تلألؤ و درخشندگي پيدا مي کند، انسان ها آماده قدم نهادن در وادي رحمتِ خاصه الهي مي شوند و هر کس به قدر استعداد، همت و تلاش خود، از ضيافت عظيم الهي برخوردار مي شود. بعد از آن که اين ماه مبارک به پايان رسيد، روزِ شروعِ سال جديد، روز عيد فطر است. يعني روزي که انسان مي تواند با استفاده از دستاوردهاي ماه رمضان، راه مستقيم الهي را پيش گيرد و از کج راهه ها پرهيز کند
پرسش: آيا پرداخت زكات فطره بر كسي كه توان مالي ندارد، واجب است؟
پاسخ: اگر فقير باشد، زكات فطره بر او واجب نيست و اگر سه كيلو گندم و مانند آن و يا قيمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زكات فطره بدهد و چنانچه افرادي تحت تكفل دارد، ميتواند آن را به قصد فطره، بين نفرات خانواده دست گردان كنند و بهتر است نفر آخر، آن را به كسي بدهد كه از خودشان نباشد.
پرسش: زكات فطره را بايد از قوت متعارف داد، يا قوت شرعي؟
پاسخ: اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اينها داده شود، كفايت ميكند و منحصر به قوت غالب نيست.
پرسش: مقدار فطره چقدر است؟
پاسخ: شخص بايد براي خودش و كساني كه نان خور او محسوب ميشوند، براي هر نفر سه كيلو از خوراك مردم (مانند گندم، جو، خرما، كشمش، برنج، ذرت و يا مانند اينها) و يا پول يكي از آنها را به مستحق بدهد.
پرسش: اگر شخص فطره را كنار بگذارد، ميتواند از آن استفاده كند و بعد به جاي آن مال ديگري بگذارد؟
پاسخ: خير، بايد همان را كه كنار گذاشته، براي فطره بدهد.
معرفي کتاب و نرم افزار
کتاب «روزهاي شادي مسلمانان»، توصيف و تحليلي از «اعياد اسلامي» است. نويسنده وجود عيدهاي مختلف در اسلام را پاسخي به نيازهاي طبيعي بشر به شادي و تفريح دانسته و معتقد است اعياد اين امکان را فراهم مي آورد که مسلمانان همديگر را ملاقات و به يکديگر نيکي کنند و از احوال هم مطلع شوند که رضايت خداوند را به دنبال خود دارد. اين کتاب در پنج فصل با عناوين عيد فطر، عيد قربان، عيد جمعه، عيد مبعث رسول خدا(ص) و عيد غدير سامان داده شده و در هر کدام از فصل ها درباره فلسفه نام گذاري، علت فضيلت و اعمال عبادي مخصوص آن مطالبي آورده شده است
واژه «تأويل» در اصل، از ماده «اوْل» بهمعناى بازگشت است كه به باب تفعيل رفته و معناى «بازگرداندن» را مىدهد. صاحب قاموس مىنويسد: «كلام او را تأويلنمود» يعنى: آن را برگردانيد و ارزيابى و تفسير كرد. كلمه تأويل بهمعناى تعبير خواب و به معناىرجوع و برگرداندن به يك مرجع و مأخذ است. بنابراين، تأويل قرآن يعنى: مرجع و مأخذى كه معارف قرآن از آنجا گرفته شده و مآل و مرجَع قرآن به آن است.
واژه تأويل در شانزده آيه قرآن كريم آمده است. موارد استعمال تأويل را در اين آيات مىتوان چنين برشمرد:
1- تأويل قرآن: البته آياتى كه در آن تأويل به قرآن نسبت داده شده، به دو صورت است: در آيه 7 سوره آل عمران، تأويل به آيات متشابه نسبت داده شده و در آيه 53 سوره اعراف و آيه 39 سوره يونس تأويل به كل قرآن نسبت داده شده است.
2- تعبير خواب: در سوره يوسف، چند مرتبه اين كلمه بهمعناى رؤيا و خواب آمده و تأويل رؤيا بهمعناى تعبير خواب استعمال شده است.
3- حقيقت و واقعيت اعمال: در آياتى، كلمه تأويل به حوادث و اتفاقات نسبت داده شده و بهمعناى حقيقت و واقعيت آن قضايا آمده است؛ مانند داستان موسى و خضر (ع) كه حضرت خضر از واقعيت اعمالى كه انجام داده به «تأويل» تعبير مىكند.
4- عاقبت و سرانجام: در بعضى آيات نيز كلمه «تأويل» در معناى لغوى خود استعمال شده است؛ مانند آيه 35 سوره اسراء كه مىفرمايد: پيمانه را تمام دهيد و با ترازوى درست وزن كنيد كه اين بهتر و عاقبتش نيكوتر است.
با دقت و توجه در آياتى كه لفظ «تأويل» در آنها آمده، معلوم مىشود كه «تأويل» از قبيل معنا و مدلول لفظ نيست. بهعنوان مثال، حضرت يوسف(ع) در خواب ديد كه خورشيد، ماه و يازده ستاره بر او سجده كردند. بعدها كه پدر، مادر و برادرانش در پيشگاه او سجده شكر براى خدا به جا آوردند، اين كار آنان را تأويل خواب خود دانست و حال آنكه ماجراى خواب او هيچگونه دلالت ظاهرى بر اين واقعه ندارد. يا مثلا، پادشاه مصر در خواب، هفت سال قحطى را به اين صورت ديد كه هفت گاو چاق بهوسيله هفت گاو لاغر خورده مىشوند.
بنابراين، معلوم مىشود كه تأويل حقيقتى است خارجى كه بهصورت خاصى براى بيننده جلوه مىكند.
در قصه حضرات موسى و خضر (عليهماالسلام)، تأويلى كه حضرت خضر(ع) اظهار مىكند، حقيقتى است كه كارهايى را كه او انجام داده از آن سرچشمه مىگيرد.
همچنين آيهاى كه به درستى و راستى در كيل و وزن دستور مىدهد، تأويلش حقيقت و مصلحتى است عمومى كه اين فرمان بر آن تكيه دارد و تحقق دهنده آن است و از آن نشأت مىگيرد و مآل و مرجعش بدان است. بنابراين، تأويل هر چيزى، حقيقتى است كه آن چيز از آن سرچشمه مىگيرد و آن چيز به نحوى تحقق دهنده و حامل و نشانه آن است.
اين معنا درباره قرآن مجيد نيز جارى است، زيرا اين كتاب مقدس از حقيقت و معنويتى سرچشمه مىگيرد كه از قيد ماده و جسمانيت و لفظ و عبارت، آزاد و از مرحله حس بالاتر است.
اگر در آيات نزول قرآن دقت كنيم، درمىيابيم كه آيات كريمه براى قرآن دو مقام اثبات مىكند: مقام مكنون كه از مَسِّ مسكنندگان (جز مطهّرين) مصون است و مقام تنزيل (نازل شده) كه براى مردم قابل فهم است. به آيات ذيل توجّه كنيد:
«وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآناً عَرَبِيّاً لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ»
سوگند به كتاب مبين، ما آن را قرآنى فصيح و عربى قرار داديم تا شايد شما تعقّل كنيد و آن در امّالكتاب (لوح محفوظ) نزد ما بلندپايه و استوار است.
«إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ لَايَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ تَنزِيلٌ مِن رَبِّ الْعَالَمِينَ»
بهدرستى كه آن قرآن كريمى است كه در كتاب محفوظى جاى دارد و جز پاكان نمىتوانند به آن دست يابند. آن از سوى پروردگار عالميان نازل شده است.
«كِتابٌ احْكِمَتْ اياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكيمٍ خَبيرٍ»
اين كتابى است كه آياتش استحكام يافته، سپس تشريح شده و از نزد خداوند حكيم و آگاه (نازل شده) است.
علّامه طباطبائى ذيل اين آيه شريفه مىنويسد:
منظور از احكام آيات، ربط آيات جدا شده از يكديگر به هم و ارجاع آيات آخر به اولش است؛ بهگونهاى كه بازگشت همه به امر واحد بسيطى است كه داراى اجزا و ابعاض نيست.سپس مىنويسد: اين آيات مىخواهد بفرمايد كه قرآن كريم نزد خداى تعالى، مرتبهاى بالاتر از سطح افكار بشرى داشته و خداى تعالى براى اينكه ما انسانهاى عادى آن را بفهميم، به مرتبهاى پايين آورده كه قابل فهم و تفقّه بشر عادى باشد. بنابراين، تأويل قرآن يعنى: حقيقت بلندمرتبهاى كه مافوق فهم بشر است و در كتاب مكنون، محفوظ و مصون است و اصل و مآل و مرجع اين كتاب شريف است. در آيه 7 سوره آلعمران، علم به تأويل قرآن، مختص خدا شمرده شده است، اما در آياتى ديگر، مثل آيه 80 سوره واقعه، «مطهّرون» را مسكننده و دريابنده حقيقت قرآن معرفى مىكند و مطهّرون هم مطابق آيه تطهير عبارتند از: پيامبر (ص) و اهل بيت او (عليهم السلام) بنابراين، علاوه بر خداوند، پيامبر (ص) و اهل بيت (عليهم السلام) نيز عالِم به تأويل هستند، اما خداوند بالذات و بهطور استقلالى و پيامبر(ص) و اهل بيت (عليهم السلام) به خواست خدا، همانگونه كه علم غيب كه استقلالًا منحصر به خداوند است، اما به اذن او، پيامبر(ص) و اهل بيت (عليهم السلام) نيز علم به غيب دارند.
عيد فطر يکي از دو عيد بزرگ در سنت اسلامي است که درباره آن احاديث و روايات بيشمار وارد شده است. مسلمانان روزه دار که ماه رمضان را به روزه داري به پا داشته و از خوردن و آشاميدن و بسياري از کارهاي مباح ديگر امتناع ورزيده اند، اکنون پس از گذشت ماه رمضان در نخستين روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند مي طلبند، اجر و پاداشي که خود خداوند به آنان وعده داده است.
اميرالمؤمنين علي(ع) در يکي از اعياد فطر خطبه اي خوانده اند و در آن مؤمنان را بشارت و مبطلان را بيم داده اند.
اي مردم! اين روز شما روزي است که نيکوکاران در آن پاداش مي گيرند و زيانکاران و تبهکاران در آن مايوس و نا اميد مي شوند و اين شباهتي زياد به روز قيامتتان دارد، پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جايگاه نماز عيد شدن به ياد آوريد خروجتان از قبرها و رفتنتان را به سوي پروردگار و با ايستادن در جايگاه نماز به ياد آوريد ايستادن در برابر پروردگارتان را و با بازگشت به سوي منازل خود، متذکر شويد بازگشتتان را به سوي منازلتان در بهشت برين، اي بندگان خدا، کمترين چيزي که به زنان و مردان روزه دار داده مي شود اين است که فرشته اي در آخرين روز ماه رمضان به آنان ندا مي دهد و مي گويد:
«هان!بشارتتان باد، اي بندگان خدا که گناهان گذشته تان آمرزيده شد، پس به فکر آينده خويش باشيد که چگونه بقيه ايام را بگذرانيد.»
عارف وارسته ميرزا جواد ملکي تبريزي درباره عيد فطر آورده است: «عيد فطر روزي است که خداوند آن را از ميان ديگر روزها برگزيده است و ويژه هديه بخشيدن و جايزه دادن به بندگان خويش ساخته و آنان را اجازه داده است تا در اين روز نزد حضرت او گرد آيند و بر خوان کرم او بنشينند و ادب بندگي بجاي آرند، چشم اميد به درگاه او دوزند و از خطاهاي خويش پوزش خواهند، نيازهاي خويش به نزد او آرند و آرزوهاي خويش از او خواهند ونيز آنان را وعده و مژده داده است که هر نيازي به او آرند، بر آورده و بيش از آنچه چشم دارند به آنان ببخشند و از مهرباني و بنده نوازي، بخشايش و کارسازي در حق آنان روا دارد که گمان نيز نمي برند.»
روز اول ماه شوال را به اين سبب عيد فطر خوانده اند که در اين روز، امر امساک و صوم از خوردن و آشاميدن برداشته و رخصت داده شد که مؤمنان در روز افطار کنند و روزه خود را بشکنند. فطر و فطور به معناي خوردن و آشاميدن، ابتداي خوردن و آشاميدن است و نيز گفته شده است که به معناي آغاز خوردن و آشاميدن است، پس از مدتي از نخوردن و نياشاميدن. ابتداي خوردن و آشاميدن را افطار مي نامند و از اين رو است که پس از اتمام روز و هنگامي که مغرب شرعي در روزهاي ماه رمضان، شروع مي شود انسان افطار مي کند يعني اجازه خوردن پس از امساک از خوردن به او داده مي شود.
عيد فطر داراي اعمال و عباداتي است که در روايات معصومين(ع) به آنها پرداخته شده و ادعيه خاصي نيز آمده است.
از سخنان معصومين(ع) چنين مستفاد مي شود که روز عيد فطر، روز گرفتن مزد است. در اين روز مستحب است که انسان بسيار دعا کند و به ياد خدا باشد و روز خود را به بطالت و تنبلي نگذراند و خير دنيا و آخرت را بطلبد.
و در قنوت نماز عيد مي خوانيم:
بارالها! به حق اين روزي که آن را براي مسلمانان عيد و براي محمد(ص) ذخيره و شرافت و کرامت و فضيلت قرار دادي از تو مي خواهم که بر محمد و آل محمد درود بفرستي و مرا در هر خيري وارد کني که محمد و آل محمد را در آن وارد کردي و از هر سوء و بدي خارج سازي که محمد و آل محمد را خارج ساختي، درود و صلوات تو بر او و آنها، خداوندا، از تو مي طلبم آنچه بندگان شايسته ات از تو خواستند و به تو پناه مي برم از آنچه بندگان خالصت به تو پناه بردند.
در صحيفه سجاديه نيز دعايي از امام سجاد(ع) به مناسبت وداع ماه مبارک رمضان و استقبال عيد سعيد فطر وارد شده است:
پروردگارا! بر محمد و آل محمد درود فرست و مصيبت ما را در اين ماه جبران کن و روز فطر را بر ما عيدي مبارک و خجسته بگردان و آن را از بهترين روزهايي قرار ده که بر ما گذشته است که در اين روز بيشتر ما را مورد عفو قرار دهي و گناهانمان را بشوئي و خداوندا بر ما ببخشايي آنچه در پنهان و آشکارا گناه گردانيم ... خداوندا! در اين روز عيد فطرمان که براي مؤمنان روز عيد و خوشحالي و براي مسلمانان روز اجتماع و گردهمايي قرار دادي از هر گناهي که مرتکب شده ايم و هر کار بدي که کرده ايم و هر نيت ناشايسته اي که در ضميرمان نقش بسته است به سوي تو باز مي گرديم و توبه مي کنيم، توبه اي که در آن بازگشت به گناه هرگز نباشد و بازگشتي که در آن هرگز روي آوردن به معصيت نباشد. بارالها! اين عيد را بر تمام مؤمنان مبارک گردان و در اين روز، ما را توفيق بازگشت به سويت و توبه از گناهان عطا فرما.
در روز عيد فطر مأمون از حضرت رضا (ع)خواست كه بر مرکب سوار شوند و در مجلس عيد حاضر شوند و خطبه بخوانند تا دل مردم مطمئن شود و مقام آن جناب را دريابند و بواسطه اين دولت مبارك خوشحال شوند. در جواب حضرت رضا(ع) فرمود تو مي دانى ما با هم چه قرار داريم؟ مأمون پيغام داد من مي خواهم با اين كار موضوع وليعهدى پيش سپاهيان و فرماندهان و سربازان ثابت شود و مطمئن و خوشحال شوند سرانجام در اين باره چند مرتبه پيغام فرستاد.
وقتى خيلى اصرار كرد حضرت رضا(ع) فرمود: اگر مرا معاف دارى بهتر است در صورتى كه معذورم ندارى همان طورى كه پيغمبر اكرم (ص) و علي مرتضى (ع)خارج مي شد، خارج خواهم شد. مأمون گفت: هر طور مايلى، خارج شو. مأمون به فرماندهان و مردم دستور داد كه صبح زود در خانه حضرت رضا (ع)جمع شوند. مردم سر راه حضرت رضا (ع)نشستند، از زن و مرد و بچه ها حتى روى پشت بامها رفتند. سرلشكران نيز درب خانه ايستادند.
خورشيد كه طلوع كرد، حضرت رضا(ع) غسل كرد و عمامهاى سفيد از پنبه به سر بست و يك سر آن را روى سينه انداخت و يك سرش را بين دو شانه، دامن به كمر زد و بعد به غلامان خود دستور داد كه مثل من بكنيد عصايى به دست گرفت و خارج شد. ما جلوى آن جناب بوديم، پاهايش برهنه بود كه شلوار خود را تا نصف ساق پا بالا زده بود.
همين كه از جاى خود حركت كرد و ما مقابلش ايستاده بوديم، صورت به طرف آسمان بلند كرد و چهار مرتبه گفت: اللَّه اكبر چنين به نظر ما آمد كه در و ديوار و آسمان با او هم صدا شدند. سپاهيان و سپهداران بر در خانه خود را در لباس زمين آراسته و غرق در سلاح به زيباترين صورت آماده بودند همين كه ما از منزل خارج شديم، پاى برهنه با دامن و شلوار بالا زده. حضرت رضا(ع) بر در خانه ايستاده فرمود:
«اللَّه اكبر اللَّه اكبر اللَّه اكبر على ما هدانا اللَّه اكبر على ما رزقنا من بهيمة- الانعام و الحمد للَّه على ما ابلانا»
صدا با اين تكبيرها بلند كرد و ما نيز با صداى بلند هم آهنگ شديم.مرو از گريه و ناله به لرزه آمد. سه مرتبه اين تكبير را گفت. تمام فرماندهان از اسبها به زير آمده چكمه هاى خويش را از پا درآوردند وقتى چشمشان به حضرت رضا (ع) افتاد، مرو يكپارچه گريه شد مردم نمي توانستند از گريه و ناله خوددارى كنند.حضرت رضا(ع) در هر ده قدم مي ايستاد و چهار تكبير مي گفت. مثل اينكه در و ديوار و آسمان با او هم صدا هستند. اين خبر به مامون رسيد. فضل بن سهل ذو الرياستين به او گفت: اگر حضرت رضا (ع) به اين وضع تا مصلى برود، مردم فريفته او مي شوند، صلاح اين است كه تقاضا كنى برگردد. مأمون كسى را فرستاد و تقاضا كرد كه برگردد حضرت رضا(ع) كفش هاى خود را خواست پوشيد و برگشت.
نگاهي به فعاليت هاي مرکز اسناد صنعت نفت از سال 1393 تا پايان فروردين 98
پيشينه توجه به اسناد و مدارك آرشيوي و بايگاني صنعت نفت را بايد از زمان صدور بخشنامه 15 بهمن سال 1348 و پس از آن تصويب دستورعمل «ارزشيابي اسناد و مدارك» در سال 1375 مبني بر «جلوگيري از تراكم تدريجي اسناد و مدارك، پرونده ها، اوراق زائد و راكد» بررسي كرد؛ اما لزوم ايجاد تشكيلاتي در وزارت نفت تا بتواند فراتر از حيطه اين دستورعمل با شناسايي، گردآوري، حفاظت و نگهداري، پردازش و ساماندهي مجموع اسناد نفت، از هويت تاريخي و جايگاه بلند مجموعه صنعت نفت پاسداري كند، احساس مي شد. در همين زمينه، وزير وقت نفت، بيژن زنگنه طي بخشنامه 189944- 1/ 28 به تاريخ 26/4/93، دستور راه اندازي مديريت موزه ها و مرکز اسناد صنعت نفت را صادر کرد. اكنون، اسناد صنعت نفت به عنوان بخش مهم اين مديريت، با بهره گيري از تجارب مديران، كارشناسان و صاحبنظران حوزه اسناد كشور، در حال گردآوري، ساماندهي، پردازش و اطلاع رساني در سطح وزارت نفت و شركت هاي اصلي و فرعي است. در گزارش پيش رو، اهم فعاليت هاي مرکزاسناد از بدو تأسيس تا پايان فروردين 98 ارائه شده است. يکي از مهم ترين و در عين حال دشوارترين فعاليت ها در اين مرکز، شناسايي سندها از طريق برقراري ارتباط از دور و نزديک با شرکت هاي زير مجموعه صنعت نفت است. از بدو تأسيس اين مركز، مکاتبات و ارتباطات گسترده اي با مراکز نفتي و اسنادي کشور برقرار شده که حاصل آن، تهيه و ارسال بيش از 700 مورد نامه و گزارش به مبادي ذي ربط بوده است. در کنار آن، مأموريت ها و بازديدهاي انجام شده، منجر به شناسايي حجم وسيعي از سندهاي متني و غير متني موجود در صنعت نفت شد. بررسي اين حجم وسيع، مرکز را به سندهاي ارزشمندي با قدمت بيش از يكصد سال رساند. در ادامه، نتايجي که از اين مکاتبات و بازديدها به دست آمده است، ارائه مي شود.
طي پنج سال گذشته، مرکز اسناد صنعت نفت، اقدام به شناسايي و انتقال بيش از 32 هزار و 167 پرونده از شرکت هاي نفتي کرده است. عمده اين سندها، از پالايشگاه آبادان منتقل شده که بالغ بر 20 هزارپرونده است و حاوي اسناد ذي قيمتي ازتاريخ يکصدساله نفت ايران و پالايشگاه آبادان است. پس از آن، دفتر وزارتي با 3هزار و 600 پرونده و پرونده هاي موضوعي مناطق نفت خيز جنوب با 2 هزار و 706 پرونده، بيشترين اسناد اين مرکز را شامل مي شود. عمر قديمي ترين سندهاي منتقل شده، بالغ بر 115 سال و مربوط به تيم اکتشاف و حفاري دارسي در ايران است. هم اکنون با تعدادي از شرکت ها نيز مذاکراتي براي بازديد از بايگاني هاي راکد انجام شده تا پيش از رسيدن آسيب بيشتر به اسناد باقيمانده، شناسايي، ارزشيابي و به مرکز اسناد صنعت نفت منتقل شوند.
پس از فراهم آوري اوليه اسناد از شرکت هاي مختلف نفتي، ارزيابي، مجموعه سازي و فهرست نويسي سندهاي مجموعه، از بهار سال 96 آغاز شد. تاکنون يک ميليون و 630 هزار و 573 برگ از اين اسناد (فارسي و انگليسي) فهرست نويسي شده است. در حال حاضر، 7 نفر فهرست نويس در دو بخش فارسي و لاتين مشغول به کار هستند. با توجه به اهميت اين اسناد و همچنين لزوم ساماندهي الکترونيکي آنها در يک بانک اطلاعات به روز و کارآمد براي استفاده پژوهشگران داخل و خارج، نرم افزار پارس آذرخش خريداري شده که مراحل نصب و راه اندازي آن در دست انجام است.
آرشيو عکس بخش ديداري- شنيداري مرکز اسناد صنعت نفت، يکي از غني ترين و منحصر به فردترين مراکز نگهداري عکس هاي صنعت نفت است. تاكنون بيش از225 هزار فايل ديجيتالي و اقلام فيزيكي ديداري و شنيداري از طريق اين مركز جمع آوري شده است، از مهم ترين آنها مي توان به عکس هايي با قدمت اکتشاف نفت تا تحولات پيش از انقلاب، نقش نفت در جنگ تحميلي و دستاوردهاي پس از انقلاب اشاره كرد. بخش عمده اي از اين فايل هاي ديجيتال از روابط عمومي وزارت نفت به اين مرکز منتقل شده است. قدمت فيلم هاي موجود در اين بخش، به پس از انقلاب بازمي گردد. عکسبرداري از نشست ها و نمايشگاه ها، اسکن نگاتيوها و خدمات دهي به مراجعان، از ديگر کارهاي در دست انجام در اين بخش است.
حفظ، نگهداري و مرمت اين گنجينه ارزشمند از تاريخ صنعت نفت ايران، يکي از اصلي ترين مأموريت هاي مرکز اسناد صنعت نفت است. متأسفانه، وضعيت نگهداري برخي از اين سندهادر گذشته بسيار نامطلوب بود. به همين منظور، بخش کوچکي با حداقل امکانات تأسيس شد. 359 هزار و 828 برگ از اين سندها، طي اين مدت ضدعفوني شده است. با توجه به قدمت بالاي برخي از سندها و اهميت تاريخي آنها، لزوم تقويت اين بخش بيش از پيش احساس مي شود.
طي 5 سال گذشته، بالغ بر 199 هزار و 11 برگ از سندهاي اين مرکز اسکن شده است. تا پايان فروردين امسال تنها يک نيروي انساني و يک دستگاه در اين بخش مشغول به کار بود. با افزايش امکانات اين بخش اعم از نيروي انساني و دستگاه هاي مورد نياز، سرعت اسکن سندهاي موجود براي آرشيو و بارگذاري در نرم افزار بانک اطلاعاتي، افزايش قابل توجهي پيدا خواهد کرد.
در کنار مرکز اسناد صنعت نفت، وجود يک کتابخانه تخصصي با محوريت تاريخ نفت، مي تواند به محققان و پژوهشگران کمک کند تا با ابعاد مختلف اين صنعت عظيم بهتر آشنا شوند. به همين منظور کتابخانه تخصصي تاريخ نفت در درون مرکز اسناد شکل گرفت و تاکنون بيش از يک هزار و 704 عنوان کتاب با محوريت تاريخ نفت ايران و بيش از 74 نشريه نفتي، از ابتداي کشف نفت تاکنون گردآوري و ساماندهي و آرشيو الکترونيک بخشي از کتاب ها، مقالات و نشريات تهيه شده است. انتقال اطلاعات اين کتابخانه به نرم افزار پارس آذرخش در آينده نزديک صورت خواهد گرفت. اين کتابخانه، داراي کتاب هاي تاريخي نايابي در حوزه اکتشاف و ملي شدن صنعت نفت است که تاکنون مورد توجه بسياري از محققان و پژوهشگران قرار گرفته است.
- يک نمايشگاه دائمي اسناد در پژوهشگاه قديم صنعت نفت، واقع در ساختمان 36 داير است که تاکنون مورد بازديد بازنشستگان صنعت نفت، مسؤولان اداره تشکيلات و روش ها، کميسيون ارزشيابي و کميته ملي ثبت حافظة جهاني قرار گرفته است.
- نمايشگاه عکس «ساختمان شرکت ملي نفت، نخستين آسمان خراش ايران» از تاريخ 23 بهمن تا سوم اسفند سال 95.
- چهاردهمين نمايشگاه بين المللي نفت و انرژي کيش،2- 5 بهمن سال 96.
- بيست و سومين نمايشگاه بين المللي نفت، گاز و پتروشيمي 16- 19 ارديبهشت سال 97.
- همکاري در برگزاري نمايشگاه رونمايي از اسناد ارزنده و تاريخي مديريت اکتشاف در چهلمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي، 19 تا 22 اسفند سال 97.
- بيست و چهارمين نمايشگاه بين المللي نفت، گاز و پتروشيمي 11-14 ارديبهشت سال 98.
- نشست «اسناد آرشيوهاي جهاني و تاريخ نفت ايران» با حضور دکتر مجيد تفرشي، 13اسفند سال 96.
- برگزاري نشست تاريخ پزشکي در صنعت نفت با مشارکت فرهنگستان علم پزشکي، 17 دي سال 97.
- نشريه اي تخصصي با عنوان «نفت نامه» در مرکز اسناد صنعت نفت طراحي و تهيه شده که تاکنون دو نسخه از آن، به صورت محدود منتشر شده است.
سحرگاه پنجم خرداد سال 1287 خورشيدي، مته حفاري در چاه شماره يك مسجد سليمان، به نفت رسيد. اين واقعه به عنوان نخستين فوران نفت در ايران و خاورميانه كه جنبه اقتصادي داشت و استحصال نفت را به صورت تجاري ممكن مي ساخت، در تاريخ ثبت شد. به همين بهانه مطلب زير با اقتباس ازگزارش هفتگي حفاري چاه شماره يك در نفتون مسجد سليمان در هفته منجر به اكتشاف نفت به تاريخ مي 1908 نگاشته شده است. اصل اين سند در مخازن مركز اسناد صنعت نفت نگهداري مي شود. با هم مي خوانيم:
در سال 1280 خورشيدي (1901 ميلادي) و با وساطت «آنتوان کتابچي خان» تبعه گرجي الاصل ايراني، قراردادي بين دربار ايران و شخصي به نام ويليام ناکس دارسي در تهران امضا شد. به موجب اين قرارداد که به امضاي مظفرالدين شاه نيز رسيد، اکتشاف و بهره برداري از نفت ايران به استثناي پنج استان شمالي، به مدت 60 سال به دارسي واگذار شد. دارسي بلافاصله با مشارکت شرکت انگليسي نفت برمه، شرکتي را با نام شرکت نفت انگليس و ايران تاسيس کرد. به موجب اين قرارداد، شاه 20 هزار پوند نقد و 20 هزار پوند ديگر به صورت سهم دريافت مي کرد، همچنين 16 درصد از سود خالص سالانه به او تعلق مي گرفت؛ هر چند اين شرط اخير بعدها موجب اختلاف و منازعه شد.
پس از تاسيس شرکت و استقرار امکانات فني در ايران، مهندسان شرکت در بخش هاي غربي و جنوب غربي ايران، شروع به اکتشاف و حفاري کردند. ابتدا در سال 1902 چاه شماره يک را در منطقه چياسرخ حفر کردند که نتايج حاصل از آن نااميد کننده بود. سال بعد چاه شماره (2) حفر شد که به شناسايي يك ميدان نفتي انجاميد؛ اما گويا مقدار آن، اقتصادي نبود. دارسي در سال 1903 با نگراني گفت: «هر کيسه ظرفيتي دارد و من دارم ته کيسه خود را مي بينم.»
در سال 1905، تقريبا چهار سال پس از کسب امتياز از شاه در تهران، وصلت بين نفت برمه و دارسي در لندن انجام شد که توافق آنان «سنديکاي امتياز» را به وجود آورد. عمليات دارسي تابع شرکت نفت برمه شد و خود دارسي هم مديريت شرکت جديد را به عهده گرفت.
پس از تاسيس سنديکاي امتياز، کاوش و اکتشاف نفت به جنوب باختري ايران منتقل شد. با نظارت جرج رينولدز، چاه هاي منطقه چياسرخ بسته و کارگاه تعطيل شد و اکتشاف ابتدا به منطقه ماماتين در نزديکي رامهرمز و سپس به ميدان نفتون در مسجدسليمان انتقال يافت. کار حفاري و عمليات در مسجدسليمان بسيار سخت و طاقت فرسا بود. رينولدز در توصيف آب و خوراک آنجا گفته بود: «مدفوع گاو و گوسفند روي آب شناور است. هضم موادي که براي تهيه خوراک در اينجا وجود دارد، آنقدر سخت است که براي حفظ سلامت و بهداشت لازم است شخص دندان هاي طبيعي بسيار محکم يا دندان هاي مصنوعي داشته باشد.» منطقه حفاري جديد، چراگاه زمستاني ايل بختياري بود. در سال 1905 رينولدز با عده اي از بختياري ها قرار گذاشت که در برابر دريافت مبلغي هنگفت و سهمي از منافع، حفاظت عمليات امتياز را عهده دار شوند.
مسجدسليمان، منطقه حفاري، آخرين تير ترکش تيم رينولدز بود. رينولدز دچار بزرگترين دشواري تدارکاتي بود. نخست، مشکل نبودن جاده وجود داشت. بايد با قبول انواع خطرها، از جمله باران هاي سيل آسا، که نتيجه کوشش هاي شش ماهه را شست و برد، بيابان ها را مي پيمود و سرانجام جاده مي کشيد و تجهيزات به محل حمل و در ژانويه 1908 حفاري در اين «آخرين» منطقه آغاز مي شد.
اما زمان براي سنديکاي امتياز بسرعت سپري مي شد. شرکت نفت برمه از کندي پيشرفت کار و هزينه زياد ناخرسند بود. به نظر معاون شرکت، ممکن بود همه کوشش ها به هدر برود. تمام اين عوامل موجب اختلاف بين دارسي و شرکت نفت برمه شده بود. در آوريل سال 1908، هيات مديره شرکت نفت برمه به دارسي اطلاع داد که پول تمام شده و اگر خود او نيمي از وجه مورد لزوم را نپردازد، کار متوقف خواهد شد.
برمه وقتي پاسخي از دارسي دريافت نکرد، در 14 مه 1908 به رينولدز اخطار داد که وقت اجراي طرح پايان يافته يا نزديک به اتمام است و او بايد آماده برگشتن باشد. همچنين به وي دستور داده شد که دو چاه مسجدسليمان را از 1600 پا بيشتر حفاري نکند: «اگر در آن عمق نفت پيدا نشد، از عمليات دست بکشيد. کار را تعطيل و تجهيزات را هرچه مي توانيد به محمره حمل کنيد تا از آنجا به برمه برده شود.» اما نامه به علت اوضاع آشفته پست، تا چند هفته به رينولدز نرسيد. رينولدز که مردي سرسخت بود، انتظار چنين تاخيري را داشت؛ زيرا در مدتي که نامه در راه بود، کوشش در حفاري رو به افزايش نهاد و هيجاني ايجاد شد. از يکي از چاه ها بوي گاز طبيعي برمي خاست. در اين بين سر مته باز و در حفره چاه گم شد. در گرمايي که در سايه به 110 درجه فارنهايت مي رسيد، چند روز به جست وجوي سر مته پرداختند.
حفاري به سنگ خارا رسيده بود و با وجود درخشش شديد آفتاب، بخار گازي که از چاه برمي خاست، ديده مي شد. بامداد 26 مه 1908 (5 خرداد 1287) کمي بعد از ساعت 4 صبح، آرنولد ويلسون، افسر سواره نظام با فريادي از خواب پريد و به محل حفاري شتافت. فوراني از نفت که شايد تا 50 پا بالاتر از دکل حفاري مي رسيد، حفارها را از نظر پنهان کرده بود و امکان داشت گاز همراه با آن، کارگران را خفه کند.
سرانجام اکتشاف به نتيجه رسيده و تنها دو روز مانده به تاريخ امضاي قرارداد امتياز به دست شاه در هفت سال پيشتر، نفت به دست آمده بود. در آخرين برگ از گزارش هاي حفاري چاه شماره (يک) که از دوم تا 26 مه 1908 را در برمي گيرد، آمده است: «فوران شديد نفت به ارتفاع 1179 پا»
اسناد گزارش هاي حفاري چاه شماره (يک) در مخازن مرکز اسناد صنعت نفت نگهداري مي شود.
تهيه گزارش از: مركز اسناد صنعت نفت
«نفت سفيد» به عنوان يكي از سوخت هاي پُركاربرد در زندگي روزمره مردم، در اتاقكي در پمپ بنزين دروازه دولت تهران توزيع مي شد. اين پمپ بنزين قديمي تهران كه در حال حاضر آخرين مراحل بازسازي را از سر مي گذراند، بزودي براي بازديد عموم گشايش خواهد يافت.
در فروشندگي هاي نفت مستقر در پمپ بنزين ها به طور معمول غير از نفت سفيد، محصولات ديگري با پايه هاي نفتي از جمله روغن موتور، حشره كش ها (با نشان امشي و...) و موارد ديگر نيز عرضه مي شد. فضاي اين فروشندگي با استفاده از المان ها و ماكت ها بازسازي شده است.
عكس از: مسلم عباسي
براي بررسي کاربردهاي نفت در ايران باستان بايد به اين نکته توجه داشته باشيم که استفاده از اين سيال ارزشمند آن هم در روزگار باستان منوط به در دسترس بودن آن در آن روزگار بوده است و طبيعتا مي بايست ايرانيان باستان براي استفاده از نفت اصولا بدان دسترسي داشته باشند.هر چند اکتشاف و بهره برداري از منابع نفتي امري مربوط به قرون جديد است. اما برخي منابع از بهره برداري و اکتشاف نفت در چين باستان خبر مي دهند در اين زمينه در کتاب رئيس نفت مي خوانيم:
«چيني ها در 600 سال قبل از ميلاد توانسته بودند نوعي ساده از حفاري ضربه اي را ابداع کنند و بعدها با تکامل آن امکان حفاري تا عمق دوهزار پا ميسر گرديد.»
آنچه باعث شد ايرانيان باستان و همچنين ساکنان بين النهرين به اين سيال ارزشمند دسترسي داشته باشند چشمه هاي خودجوش نفت بوده است؛ چشمه هايي طبيعي از نشت نفت بر روي سطح زمين.
همچنان که از ريشه واژه نفت مشخص است. به عقيده زبان شناسان نفت از کلمه اوستايي (نپتا) گرفته شده است که کلدانيان و اعراب آن را زبان مادري گرفته و (نفتا) خوانده اند. پتروليوم (petroleum) واژه لاتين هم ارز نفت است که از دو کلمه پترا (petra) به معني سنگ و (oleum) به معناي روغن گرفته شده است.
نفت در زبان هاي مختلف به شکل ذيل است:
Petrol: کاتالايي
Petrelai: يوناني
Petroleum: لاتين
همان گونه که پيش تر گفتيم، نفت در واقع از مواد هيدروکربني است که به صورت طبيعي عمدتا در سنگ هاي رسوبي واقع مي گردند. پتروليوم مي تواند به صورت فازهاي مختلف، از جمله فاز گازي، نظير گاز طبيعي، فاز مايع، نظير نفت خام و فاز جاد، مانند قير در خلل و فرج و شکستگي هاي سنگ ها تجمع يابد.
نفت خام، مخلوطي طبيعي از هيدروکربن هاي مايع است که هم در مخازن زيرزميني و هم در سطح، بعد از گذر از تفکيک کننده هاي مختلف به صورت مايع باقي مي ماند.
داستان چشمه
خواص فيزيکي و شيميايي هيدروکربن براي مهندسين مخزن و توليد بسيار مهم است زيرا خواص فيزيکي وشيميايي و هيدروکربن، بر روي حرکت سيالات درون مخزن و مقدار واقعي توليد هيدروکربن تاثير خواهد گذاشت. انباشته شدن مواد هيدروکربني در زير سطح زمين در سنگ هايي صورت مي گيرد که توانايي نگهداري و انتقال سيالات را داشته باشند. اين سنگ ها، مخزن ناميده مي شوند. تجمع مواد هيدروکربني به صورت اقتصادي در سنگ مخزن منوط به وجود عوامل متعددي است. به طور کلي وجود پنج عامل براي تجمع اقتصادي نفت و گاز لازم و ضروري است. اين پنج عامل عبارتند از:
1-سنگ منشا بالغ که توليد هيدروکربن کرده است که سنگ دانه ريز غني از مواد آلي که در حرارت معيني به بلوغ رسيده و داراي نفت و گاز قابل بهره برداري است.
2-سنگ مخزن که بتواند هيدروکربن را در داخل خود جا دهد و داراي تخلخل (توان ذخيره) و تراوايي (توان انتقال) باشد.
3-مهاجرت هيدروکربن بين سنگ منشا و سنگ مخزن عملي باشد.
4-پوشش سنگ ناتراوا که از خروج نفت از داخل سنگ مخزن جلوگيري کند.
5-تله نفتي که در آن نفت به صورت اقتصادي متمرکز گردد.
نفت پس از توليد و تجمع به صورت هاي مختلفي گسترش مي يابد. در کل توده هاي نفتي بر حسب آن که در سطح زمين ظاهر شوند يا در داخل طبقات زيرزميني مدفون و محبوس شده باشند به گروه هاي مختلفي تقسيم مي شوند.
در سطح زمين مواد نفتي در محل هاي مساعد از طريق شکستگي ها و بازشدگي ها، همواره به سطح زمين رسيده و بر آن جاري مي شوند و از آنجا گسترش هاي سطحي گاز يا مايع را تشکيل مي دهند. در اين گسترش هاي سطحي مواد هيدروکربني به صورت مايع و گاز، همراه مواد تخريب يافته سر راه، به سطح مي رسند و از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره کرد:
سرچشمه نفت: مواد نفي ممکن است به صورت گاز يا مايع از طريق درزها، شکاف ها، سطوح گسلي، سطوح دگرشيبي و يا سطوح چينه بندي طبقات به صورت چشمه نفت، در سطح زمين ظاهر مي شوند.
گل فشان ها و جريان هاي گلي: گل فشان ها گازهاي پرفشار در حال فوراني هستند که همراه آب، گل، خرده سنگ ها و گاهي اوقات هم نفت مايع، از مجاري اي که به سطح زمين راه باز کرده اند، خارج مي شوند.
در پاره اي ديگر از موارد گسترش هاي سطحي به صورت مايعات بسيار غليظ و گاهي هم به شکل خميري ديده مي شوند، اين قبيل نفت ها، تحت نام هاي مختلف از قبيل تار، آسفالت، موم، پيچ و قيرهاي سخت و شکننده معرفي مي شوند و شامل موارد زير هستند:
نفت هاي جامد پراکنده: نفت آغشته به مواد رسوبي، به طور مختلف در مجاورت اتمسفر قرار گرفته و به تدريج اکسيد و به مرور سخت تر شود.
مجتمع هاي نفتي رگه اي: گروهي از هيدروکربن هاي جامد، به صورت رگه هايي حفره ها و فضاهاي خالي داخل طبقات را اشغال کرده اند.
بيرون آمدن گازهاي طبيعي زيرزميني به سطح زمين نيز همانند بروز نفت به سطح زمين، از پديده هاي مهم بوده است و توسط ميزان بيرون آمدن گاز طبيعي، مي توان در مورد پتانسيل کانسارهاي هيدروکربني، اطلاعات باارزش و مهمي به دست آورد. ولي تشخيص و تفکيک اين گازها خيلي ساده نيست تا بدانيم آيا اين گاز مربوط به گاز مردابي يا گاز زغال سنگ و يا گاز مربوط به نفت است. از وجود هيدروکربن هاي رديف بالا، مي توان گفت که اين گاز از نوع زيرزميني است.
چشمه هاي خودجوش نفت و گاز که قديمي ترين مظاهر اين سيالات را در مقابل چشم ايرانيان باستان قرار داده است با چنين روشي ايجاد شده بودند.
فشار گاز، نيروي محرکه و بالا آورنده سيال در تمامي چشمه هاي خودجوش نفت است. در غالب مخازن نفت و گاز موجود در مخازن، تحت فشار به خصوص آن مخزن قرار دارند. يعني وقتي که چاهي در يک مخزن نفتي حفر مي شود، در نتيجه فشار موجود در چاه، نفت بالاي چاه و حتي تا سطح زمين نيز مي تواند بالا بيايد که به اينگونه مخازن در اصطلاح مخازن خود توليد مي گويند.
در اين رابطه چون گاز نسبت به نفت قدرت گسترش زيادي دارد در نتيجه کاهش فشار مخزن ممکن است گاز مايع را به حالت گازي شکل درآورد و گاز حل شده در نفت از حالت محلول خارج مي شود. لذا حجم قسمت گاز افزايش مي يابد و اين حالت به نگهداري و تنظيم فشار چاه در موقع استخراج به مدت طولاني کمک مي کند به اين گاز اصطلاحا گاز جهنده مي گويند. اگر چند نوع فاز گازي يا مايع در سنگ هاي ذخيره وجود داشته باشد، به طوري که قبلا شرح داده شد، نفوذپذيري از اندازه خلل و فرج و تخلخل تبعيت نخواهد کرد بلکه به ميزان ارتباط ساير فازها نيز بستگي خواهد داشت. نفوذپذيري موثر در واقع نفوذپذيري يک فاز در ارتباط با ساير فازها را براي ما نشان مي دهد. مثلا اگر در خلل و فرج 40 درصد آب و 60 درصد نفت موجود باشد در آن صورت نفوذپذيري نفت کمتر از زماني خواهد بود که تمامي خلل و فرج از نفت پر شود، يعني 100 درصد اشباع از نفت باشد.
اگر در يک مخزن نفتي کمتر از 40 تا 50 درصد آب در اطراف دانه هاي کاني ها موجود باشد و وقتي که مقدار آن بين 40 تا 50 درصد و يا بيشتر برسد. در آن صورت نمي توانيم به مدت طولاني فاز پيوسته نفت را داشته باشيم و قطرات نفت همراه با آب مي توانند جريان پيدا کنند و اگر مقدار نفت کم باشد در اين صورت نفت به صورت قطرات کوچک در خلل و فرج سنگ ذخيره باقي خواهد ماند و آب از کنار آن عبور خواهد نمود. از سنگ هاي ذخيره نفت و گاز از نوع کربناتي تا زماني که درجه اشباع نفتي بين 30 الي 40 درصد و بيشتر باشد چون چسبندگي گاز کمتر است و خيلي راحت از کنار آب عبور مي کنند، لذا مي توان فقط گاز استخراج نمود و در درجه بالاتري از اشباع شدگي، گاز همراه نفت جريان يافته و در درجه اشباع نفتي حدود 55 درصد، نفت و گاز نفوذپذيري مشابهي خواهند داشت.گسترش هاي مواد نفتي در زيرزمين، در مقاطع قائم و همچنين پهنه هاي جغرافيايي و براساس اصول زمين شناسي ولي عمدتا از نظرارزش اقتصادي آنها طبقه بندي مي گردند. اين تقسيمات شامل: مخازن نفتي، ميدان هاي نفتي و حوضه هاي نفتي مي باشند. از آنجا که در اين طبقه بندي ملاحظات زمين شناسي و حتي جغرافيايي مدنظر هستند، لذا در تعاريف موجود برحسب مواد استفاده و محيط هاي مختلف جغرافيايي اختلاف نظر بين متخصصان ذي ربط وجود دارد و تعاريف مورد بحث استاندارد بين المللي واحدي ندارند.
حوضه نفتي، منطقه يا محدوده جغرافيايي است که در آن ميدان ها و مخازن نفتي متعددي وجود دارد و همه آنها در يک مجموعه زمين شناسي مربوط به شرايط محيطي و رسوبي معين و مستقل گرد آمد ه اند. حوضه هاي نفتي با ويژگي هاي چينه شناسي و طبقات خاص خود مشخص شده و از ساير حوضه ها بدين لحاظ متمايز مي گردند. مانند حوضه زاگرس در غرب و جنوب غرب ايران و منطقه خليج فارس يا حوضه قفقاز در آذربايجان.
هر گاه تعدادي مخزن و ميدان در يک محيط زمين شناسي قرار داشته باشند، به اين مجموعه ايالت يا ناحيه و يا حوضه گفته مي شود. اصطلاح اخير از ديدگاه زمين شناسان در نواحي مختلف متفاوت است. اين توضيحات از آن رو ضروري آمده تا بيان نماييم چشمه هاي نفت چگونه شکل گرفه و جريان يافته اند. چشمه هاي نفت و گاز و قير طبيعي در جاهاي مختلف ايران و خصوصا مناطقي که بعدها به مناطق نفت خيز ايران موسوم شدند بسيار قابل توجه است. مهم ترين اين چشمه ها را مي توانيم در منطقه مسجدسليمان ببينيم. جايي که همين چشمه هاي نفت کاوشگران را تشويق نمود به اکتشاف نفت در منطقه بپردازند و سرانجام اولين چاه نفت ايران و خاروميانه در آن به بهره برداري رسيد. مسجدسليمان در شمال شرقي استان خورستان و در 125 کيلومتري اهواز واقع شده است. ارتفاع متوسط در محدوده اين شهرستان 362 متر از سطح درياست.
در کاوش هاي باستان شناسي، آثاري کهن مربوط به زندگي غارنشيني و دوران ماقبل تاريخ در اين سرزمين کشف شده است. ضمنا برخي اعتقاد دارند که در همين مکان بوده که هوشنگ پيشدادي در اثر برخورد دو سنگ چخماق با هم نشت گاز در سطح زمين، شعله و آتش را براي اولين بار کشف کرده است. اين خطه در دوران اساطيري، کيانيان، عيلامي ها، مادها، پارس ها، سلوکيان، اشکانيان و ساسانيان داراي اهميت فراواني بوده است. برخي معتقدند مسجدسليمان زادگاه چيش پيش بوده است. اين شهر در قرن هشتم قبل از ميلاد جزو سرزمين عيلام بوده و در دوران پارس ها «پارسوماش» ناميده مي شد. در قرون وسطي نيز «تلفر» ناميده مي شد، سپس به «جهانگيري» و «ميدان نفتون» معروف شد.بعد از اينکه آثار آتشکده سرمجسد مشخص شد و پس از بازديد رضاخان از اين اثر تاريخي در سال 1305 خورشيدي به «مسجدسليمان» تغيير نام يافت. انگليسي ها در دوراني که شرکت نفت ايران و انگليس در منطقه فعاليت مي کرد، به اين شهر M.I.S مي گفتند که اختصار Masged- Soleyman است.در شهرستان مسجدسليمان و حومه چشمه هاي فراوان نفت و گاز وجود دارد که مهم ترين آن در مرکز شهر تا امروز نيز موجود و نفت و گاز از آن متصاعد است. همين چشمه هاي طبيعي بودند که سرپرست کاشفان نفت در ايران، جورج رينولدز را به مسجدسليمان رهنمون ساخت.
حيرت رينولدز هنگامي بيشتر شد که چشمه هاي خودجوش نفت و گاز را در منطقه مشاهده کرد و جوشش قير را از دل زمين ديد. شايان ذکر است که اين جوشش تاکنون وجود دارد و در مسجدسليمان و حومه آن قابل رويت است. تمامي اين نشانه ها او را تشويق کرد تا به اين فکر بيفتد که در عين نااميدي سرمايه گذار و همکارانش شايد براي آخرين بار ضربات مته حفاري خود را بر اين منطقه وارد کند. حفاري روزها و روزها ادامه پيدا کرد و آنچه پيش آمد، نشان داد که احساس رينولدز به وي دروغ نگفته بود!
ساعت چهار صبح بيست و ششم مه 1908 ميلادي (برابر با پنجم خرداد 1287) رينولدز در حالي که خارج از چادر خود در هواي آزاد آرميده بود از صداي نامانوس چاه بيدار شد. اندکي بعد نفت با فشار زياد فوران کرد. حفاران و کارگران سر از پا نمي شناختند. آنها دور دکل حلقه زدند و به رقص و پايکوبي پرداختند. نزديک به هفت سال کار طاقت فرسا در عين نااميدي و در آخرين روزها و ساعات به نتيجه رسيده بود. رينولدز براي کنسولگري بريتانيا در بوشهر تلگراف زد: «مفتخرم گزارش کنم امروز صبح ساعت چهار به وقت ايران نفت در عمق 1180 پايي از چاه شماره يک مسجدسليمان فوران کرد. جزييات ديگر متعاقبا اعلام خواهد شد.»
به عنوان نمونه ديگري در اين زمينه مي توانيم به کوه سوخته در اميديه آغاجاري اشاره کنيم. ميدان آغاجري يکي از مشهورترين ميدان هاي نفتي خاورميانه است که در سال 1315 به وسيله شرکت سابق نفت انگليس و ايران کشف شد. چهره سطحي ميدان آغاجاري از يکسري لايه هاي چين خورده در سازنده هاي گچساران، ميشان و آغاجاري تشکيل شده است. به همين علت گاز در لايه هاي غيرمخزني سازند گچساران تجمع حاصل کرده يا به سطح زمين راه يافته است. کوهي در اين ناحيه وجود دارد که محل نشت گاز به سطح زمين بوده است. اين ميدان در 90 کيلومتري جنوب شرقي اهواز واقع شده و در اين ميدان مخازن نفت و گاز است. مردم محلي اعتقاد دارند که کوه سوخته اميديه قبلا آتش جاودان بوده است. آنها اين کوه را زوهيت مي نامند که با واژه آتش زوهر در باور باستاني زرتشتيان قابل مقايسه است. اين کوه بنا به گفته معتمدان و ريش سفيدان محلي نامش زوهيت بوده و از گذشته دور تاکنون بارها آتش گرفته است.در حال حاضر روستايي در مجاورت اين کوه به نام حيط زبيد (زوهيت) ساخته شده است. آنها اظهار مي دارند که در سال هاي گذشته از بالاي اين کوه شعله هاي آتش به ارتفاع بسيار بلند به رنگ آبي مايل به سبز زبانه مي کشيده است (در فصل زمستان و در حين بارندگي ها اثر اين آتش نمايان تر بوده است). در بازديد از بالاترين نقطه اين کوه آثاري از آجر و سفال زمان پيش از اسلام و آثاري از ديوار مخروبه ساختماني (احتمالا آتشکده يا آتشگاه) به چشم مي آيد که گوياي قدمت وجود و شناسايي اين محل در دوره پيش از اسلام است. کوه سوخته اميديه در 120 کيلومتري شهر اهواز و 12 کيلومتري شمال شرق اميديه در کنار جاده اين شهر به بندر ديلم واقع شده و ارتفاع آن از سطح دريا حدودا 110 است. کارشناسان گروه سطح الارضي معاونت زمين شناسي گسترشي شرکت ملي مناطق نفت خيز جنوب (NISOC) در همين ماه سال 1384 و آذر ماه سال 1385 موفق شدند از نزديک به تماشاي عجايب و شگفتي هاي کوه سوخته بنشينند. مشاهدات اين گروه به اين شرح در سايت مناطق نفت خيز جنوب منتشر شد:
«سروصورت اين کوه از دور سوخته و دودزده است، به همين دليل آن را کوه سوخته مي نامند.
- در قله کوه در اثر زمين لرزه يا رانش زمين شکاف باز و عميقي ايجاد شده که دهانه اصلي خروج گاز بوده و آتش شعله ور است.
- علاوه بر شکاف اصلي، دهانه هاي کوچک متعدد ديگري حول و حوش دهانه اصلي وجود دارد که از آنها گاز به خارج راه پيدا مي کند.
- سازند هاي تشکيل دهنده کوه (سازند تبخيري گچساران و سازند مارني ميشان) در اطراف دهانه اصلي خروج گاز تا شعاع زيادي سوخته و پخته شده، به طوري که پاي فرد به راحتي در آن فرو مي رود (سنگ ها پوک و کم وزن شده اند).
- بلورهاي زردرنگ گوگرد در محل هاي خروج گاز متبلور شده اند که يکي از پديده هاي تماشايي آن است.
- در برخي مکان ها رشته هايي از بلورهاي گوگرد زردرنگ، لايه هاي تيره زيرين خود را مفروش کرده اند.
- از کمرکش کوه تا آوج آن زمين گرم و داغ است.
- دود داغ از منافذ سازندهاي زمين شناسي بيرون مي زند.
- بوي گاز سولفيد هيدروژن شبيه بوي تخم مرغ گنديده در جهت ورزش باد به مشام مي رسد.
- از سمت شمال غرب به سمت جنوب شرق همانطور که به فعاليت تراست آغاجاري افزوده مي شود، گچ ترش هاي غيرفعال به گچ ترش هاي فعال تبديل مي شود.
- در محل هايي که گچ ترش غيرفعال گسترش بيشتري دارد، رنگ کوه به سفيدي گراييده است.
- فسيل هاي درون آهک هاي مارني سازند ميشان در اثر حرارت سوخته شده و رنگي متفاوت از متن اصلي سنگ به خود گرفته اند.»
چشمه هاي طبيعي قير در منطقه ماماتين واقع در 25 کيلومتري شمال شرق رامهرمز، يکي ديگر از مظاهر اين چشمه هاي طبيعي در استان خوزستان هستند. از رودخانه اي که در بسترش به جاي آب، قير طبيعي مي بينيد، تپه هايي که صدها شعله رنگي آتش در جاي جاي آن چشم هر بيننده اي را خيره مي کند.چشم انداز طبيعي ناشي از تلفيق چشمه آب گوگردي در همجواري با چشمه قير و مواد نفتي، ترکيب رنگي زيبايي را ساخته است. در همان محل نيز، کوره هاي سنگي دست سازي از دوران گذشتگان برجاي مانده که براي آب کردن قيرهاي جامد ساخته شده اند. انگليسي ها، نخستين بار براي اکتشاف نفت و ساخت نخستين چاه به اين منطقه آمدند، اما به دليل محدوديت فناوري منطقه موفق به کشف نفت نشدند، سپس به مسجدسليمان رفتند و چاه شماره يک نفت را در آنجا ساختند.از ديگر نمونه هاي اين نوع چشمه ها در انديکاي مسجدسليمان و منطقه اوقيلک بهبهان به چشم مي خورد. در جاي ديگر، اهالي روستاي قالند از منطقه بهبهان هنوز هم براي اندود کردن بعضي ظروف دست ساز خود از جمله ظروف بزرگ، نگهداري نان خشک و همچنين طبيبان محلي براي گرفتگي عضلات و شکسته بندي از محتويات اين نهرها استفاده مي کنند.در مناطق مختلف خوزستان، بوشهر، لرستان و... از اين نمونه چشمه هاي خوجوش فراوان هستند. چشمه هايي که مي توانيم احتمال فراوان دهيم از روزگار باستان وجو داشته اند و نخستين نمونه هاي آشنايي مردمان آن روزگار با نفت، گاز و قير محسوب مي شوند.
زيباترين جاده هاي ايران (قسمت اول)
شبنم اعماري سرزمين پنهاور و زيبايمان ايران به کشور چهار فصل مشهور است؛ کشوري که در زمان هاي مختلف سال در هر گوشه از آن مي توان فصلي متفاوت را تجربه کرد و از ديدن مناظر و جاذبه هايش لذت برد. سفر جاده اي برخلاف سفر با قطار يا هواپيما، يکي از ارزان ترين و بهترين سفرهاست که انتخاب بيشتر مردم ايران است. در اين مطلب قصد داريم شما را با سفرهاي جاده اي و زيباترين جاده هاي ايران آشنا کنيم. پس اگر اهل گشت و گذار و جاده گردي هستيد، خواندن اين مطلب را از دست ندهيد.
وقتی حرف از جاده های زیبای ایران به میان می آید، اولین جاده ای که به ذهنمان می رسد، جاده چالوس یکی از زیباترین و محبوب ترین جاده های ایران است؛ مسیری که انتخاب بسیاری از مسافران برای رفتن به شمال است. این جاده با آن پیچ و خم های خطرناک، کوه ها، قله ها و رودخانه های زیبایش به اندازه ای جذاب و دیدنی است که خود به تنهایی یک جاذبه طبیعی محسوب می شود. آنچه جاده چالوس را از دیگر جاده های ایران متمایز کرده، تلاش کارگرانی بود که به سختی و با زحمت زیاد توانستند تونل هایی در مسیر کرج- چالوس حفاری کنند. شاید ندانید که حفاری و ساخت تونل کندوان سه سال طول کشید.
در مسیر این جاده زیبا می توانید از جاذبه هایی همچون باغ لاله گچسر، سد امیرکبیر، تونل دست کند کندوان، رود چالوس، دهکده یوش و سیاه بیشه دیدن کنید.
اين جاده که در هر فصلي از سال زيبايي هاي منحصر به فرد خود را دارد، يکي ديگر از جاده هاي زيباي ايران است. بهشتي غيرقابل توصيف که براي درک آن، بايد حتما سري به اين جاده بزنيد. جاده اي که با چشم اندازهايي مسحورکننده ، رانندگي را از هر زمان ديگري برايتان لذت بخش تر مي کند تا قدم به قدم مجبور به توقف شويد و زيبايي هاي بي بديل اين جاده جنگلي را در دوربين تان ثبت کنيد. با ورود به جاده هميشه مه آلود اسالم - خلخال گويا پا به منطقه اي رويايي گذاشته ايد که لحظه به لحظه چهره اي متفاوت پيش روي شما قرار مي دهد. با دور شدن از اسالم و در پيچ و خم هاي جاده دشت هاي سرسبز، مناظر شگفت انگيز و درختان سر به فلک کشيده اي مي بينيد که لذت سفر جاده اي را برايتان دوچندان مي کند. رودخانه هميشه خروشان اين جاده هم بر جذابيت هاي آن افزوده است.
در گذر از اين جاده و در مسيرهاي فرعي آن، جاذبه هايي همچون درياچه، آبشار، گلزار و حيات وحش ديده مي شود که در نوع خود بي نظير است. در چشمه آبگرم کيوي هم که در نزديکي خلخال قرار گرفته، مي توانيد تني به آب بزنيد.
جاده های کوهستانی استان کرمانشاه با طبیعت متفاوتی که دارند، یکی از دیدنی ترین جاده های ایران به شمار می آیند. بکرترین مسیری که در این استان می توانیم به آن اشاره کنیم، خروجی بابا یادگار از جاده کرند غرب به سرپل ذهاب است. با ورود به این جاده در دو سمت خود، درختان زیبای بلوط و تپه های سبز و زردرنگی می بینید که شما را محو تماشای خود می کند. دیواره های سنگی عجیبی در این مسیر وجود دارد که شکلی اسطوره ای به جاده داده اند. در این جاده خطرناک کوهستانی، می توانید با ایستادن در کنار انبوه درختان میوه پررنگ و لعاب، عکس های به یادماندنی بگیرید.
در این مسیر اسطوره ای، دیدن آبشار گمنام ریجاب را که کنا جاده بابا یادگار است، از دست ندهید.
این گردنه محاصره شده در مه، منطقه ای تماشایی است که در میانه های جاده آستارا به اردبیل قرار گرفته است. به این دلیل نام حیران بر آن نهاده اند که با ورود به این جاده از زیبایی های چشم نوازش حیرت زده می شوید و زمان از دستتان در می رود. اولین چیزی که هنگام عبور از گردنه حیران نظرتان را به خود جلب می کند، پوشش جنگلی آن است که رفته رفته و در طول مسیر، مراتع و کلبه های زیبایی دیده می شود که با مه احاطه شده اند، منظره ای زیبا که شما را غرق در رویا می کند.
از جاذبه های این منطقه هم می توان به پارک ملی هیرکان، روستای حیران، روستای کشفی، جنگل فندقلو و... اشاره کرد.
جاده ساحلی چابهار- بریس
آنچه در بدو ورود به این جاده ساحلی جلوه گری می کند، سواحل صخره ای است که در ابتدای مسیر دیده می شود. صخره هایی که سوراخ های عمیقی در آنها بر اثر فرسایش آب ایجاد شده است. برخورد امواج دریا به این صخره ها و پرتاب آب به آسمان منظره ای وصف نشدنی را خلق کرده که به آن موج افشان می گویند. جاده ساحلی چابهار - بریس دنیایی از شگفتی های تاریخی، مناظر طبیعی و گونه های جانوری خاص است. غروب دیدنی این جاده در کنار بافت قدیمی آن و وجود کوه های سر به فلک کشیده مینیاتوری و دریای زیبایش پیوندی میان دریا و طبیعت به وجود آورده که برای هر مسافری شگفت انگیز است.
جاذبه های این مسیر تالاب لیپار، جنگل حرا و کوه های مینیاتوری است که می توانید در این منطقه از آنها دیدن کنید.
این جاده که در شمال غربی و در امتداد رود ارس قرار دارد، از محدوده ارسباران آغاز می شود و در جلفا به پایان می رسد. در طول مسیر این جاده مرزی شما در یک سمت خود جنگل های انبوه و زیبا را می بینید و در طرف دیگر رود ارسی که حس زندگی به آدم منتقل می کند. دیدنی ها، مناظر بکر و دست نخورده، جاده کوهستانی و پر از گردنه در کنار رودخانه با عظمت ارس، احساسی را در شما ایجاد می کند که شاید تا به حال آن را تجربه نکرده باشید. در جاده مرزی ارس- جلفا، جاذبه های تاریخی و طبیعی زیادی دیده می شود که لذت گشت و گذار را دوچندان می کند. در این جاده مرزی می توانید از کلیساهای تاریخی، آبشار ماهاران، پارک کمتال، روستای اشتبین، بازارچه مرزی جلفا و... دیدن کنید.
این مسیر که جاده ای 25 کیلومتری در دل جنگل است، کلاردشت را به عباس آباد وصل می کند. عبور از این مسیر جنگلی فوق العاده زیبا که در هر فصلی از سال جلوه ای خاص و رنگارنگ دارد، به قدری هیجان زده تان می کند که سر از پا نمی شناسید. پیچ و خم های این مسیر با آن آب و هوای خنک و دلپذیر، آدم را سرحال می کند. در این جاده مناظر بکر و دست نخورده ای می بینید که دلتان نمی آید به راحتی از کنار آنها عبور کنید. اگر تصمیم گرفتید جایی در این تکه از بهشت شمال توقف کنید و اندکی قدم بزنید و غرق در رویا شوید، حواستان باشد خوردن ازگیل، ولیک، انار، عشقه، تمشک و آلوچه (گوجه وحشی) را امتحان کنید تا سفرتان چیزی کم نداشته باشد.
در این منطقه دیدن دریاچه ولشت، پارک جنگلی خرماچال و... را هم فراموش نکنید.
نگاهي به رسم هاي رمضاني در ايران
هفته پيش به بخش هايي از آيين هاي زيباي ايرانيان در ماه رمضان اشاره کرديم؛ آيين هايي که با تلفيق هنرمندانه دين و فرهنگ، آداب و رسوم زيبايي را در ماه مهماني خداوند خلق کرده اند. رسومي که هر کدامشان حکايت گر مهمان نوازي، نوع دوستي و علاقه مندي به توحيد و خداپرستي را در تمام ايرانيان نمايان مي کند. چه ماهي براي نمايش بندگي و عبوديت خداوند بالاتر و بهتر از رمضان است. بخش دوم و پاياني آيين هاي روزه داري را با هم مي خوانيم.
استان مازندران
هنوز آداب و رسومی چون سحری خوانی در مازندران وجود دارد. سحری خوانان با حرکت در کوچه پس کوچه های روستا، مردم را برای سحر بیدار می کنند و در قدیم، سحر خوانان با به راه افتادن در کوچه و محلات بانوای خوش، روزه داران را بیدار می کردند و می خواندند، «سحر شد بپا خیز هنگام نماز است» و همسایه ها نیز با این آواز دیگران را برای سحری بیدار می کردند. در قدیم به علت نبود امکانات مانند برق، روشنایی، دستگاه های رسانه ای و خستگی مردم به خاطر کار در شالیزار و فعالیت های کشاورزی ممکن بود که عده ای، سحر را خواب بمانند؛ بنابراین بعضی از مؤمنان با گرفتن حلب خالی در یکدست و چوب در دست دیگر با چوب روی حلب می کوبیدند و با فریاد «سحر برخیز»، «سحر برخیز که صبح صادق آمد»، مردم را برای خوردن سحر و روزه گرفتن از خواب، بیدار می کردند و اگر همسایه ای چراغ یا به گفته مازندرانی ها، لمپ پا (چراغ گردسوز) یا فانوس همسایه را خاموش می دید، بلافاصله بر در خانه می کوبیدند و او را از سحر، آگاه می کردند. در مناطق کوهستانی استان مازندران و در روستاهای دوردست شهرستان سوادکوه و کوه های دو هزار شهرستان تنکابن و منطقه بندپی شهرستان بابل و به ویژه در چهاردانگه و دودانگه و روستاهای اتو، لاجیم، ولوپی، پیر نعیم، امیرکلا، ولوکش، سی پی سوادکوه و روستاهای دیگر، سنت حسنه سحر خوانی همچنان ادامه دارد.
بسیاری از مردم مازندران برای برآورده شدن آرزوها و ارتباط معنوی باخدا سه روز مانده به ماه مبارک رمضان را روزه می گیرند. در مازندران افرادی که حاجتی داشته باشند، برای برآورده شدن آن نذر ختم انعام کرده و برای این کار از کسانی که در قرائت قرآن تبحر دارند، دعوت می کنند و هنگام خواندن قرآن مقداری نمک، چند قرص نان و چند ظرف آب در سینی بزرگی می گذارند و در مجلس قرار می دهند. نذر حلوا از دیگر نذورات مردم این منطقه است که در شب ۱۵ ماه مبارک رمضان هم زمان با میلاد امام حسن مجتبی(ع) زنان به عنوان نذر، قند، چای، خرما و زغال به مسجد می برند که این کار تا پایان ماه مبارک رمضان ادامه دارد. مازندرانی ها سحر را نمی خوابند، زیرا نماز نافله شب می خوانند و به ویژه مناجات حضرت امیر(ع) در مسجد امیر را به نام «مولا یا مولا» زمزمه می کنند.
استان قم
یکی از این آداب و رسوم قدیم قمی ها «کلوخ اندازون» است. طبق این رسم، در شب آخر ماه شعبان، مردم در جوی آب که کنار امامزاده شاه محمد قاسم(ع) وجود داشت و به «خندق» معروف بود، کلوخ هایی پرت می کردند و از خداوند برای روزی گسترده و کمک در ماه مبارک رمضان مدد می گرفتند.
در زمان های گذشته به این صورت ساختمان سازی نبود و معمولا از درشکه برای رفت و آمد استفاده می کردند. یکی از دلایل ایجاد گلدسته ها این بوده که چراغ هایی روی آن می گذاشتند تا کسانی که گم شده اند، راهشان را پیدا کنند. در ایام ماه مبارک رمضان کسانی که صدای بلندی داشتند، بالای همین گلدسته ها دعای سحر و اذان و مناجات می خواندند که در اصطلاح به آنها «پیشخوان» گفته می شد.
در قدیم عده ای از مردم قم به صورت داوطلبانه برای بیدارکردن همسایه ها و اهالی محل طبل زنی می کردند. سحرخیزی در ایام ماه رمضان عادت زیبایی بود که همه اهالی خانواده با هم در آن شریک بودند و سحر تنها مختص افراد روزه دار نبود.
استان سمنان
یکی از زیباترین آیین های معنوی در شاهرود و مجن، شوخوانی(شب خوانی) یا سحر خوانی است که متأسفانه امروز به دلیل ارتقای وسایل ارتباط جمعی و پیشرفت زندگی مدرن، کمرنگ شده است. شوخانی رسمی دیرین است که طی آن، مردم از ساعتی مانده به اذان صبح روی بام خانه ها و مساجد رفته و با صدای دل نشین شوخوانی یا سحر خوانی، مردم را بیدار می کنند. البته در اکثر نقاط شهرستان، شوخوان ها، با نواختن طبل و شیپور، شو خوانی خود را تکمیل می کردند و از ابیات و اشعار کهن و مذهبی برای بیدار کردن مردم بهره می بردند تا به این شکل ایام ماه رمضان، با دیگر ایام سال تفاوت داشته باشد. شو خوانی را همراه با طبل و شیپور زمانی انجام می دهند که همه برای تناول سحری بیدار شوند. روزگاری با روشن کردن آتش بر پشت بام ها و نوای اشعار مذهبی و طبل زدن، فرارسیدن زمان تناول سحری در ماه مبارک رمضان به مردم اعلام می کردند.
یکی دیگر از آیین های معنوی شاهرود، دوخت کیسه مراد هم زمان با روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان است. زنان شاهرودی در این روز و در فاصله بین نماز ظهر و عصر مساجد، کیسه ای کوچک را می دوزند و یک سکه به عنوان تبرک در آن قرار می دهند تا این کیسه مراد، برایشان ذخیره ای بابرکت در طول سال و در سفرهای زیارتی باشد. افرادی که حاجت آنها برآورده می شود، در سال بعد حتماً مقداری پارچه و نخ و سوزن می آورند و بین دیگر خانم های حاضر در نماز جماعت تقسیم می کنند. از سوی دیگر پرداخت زکات فطره به فقرای محله و همچنین توزیع خرما نذری هم زمان با نماز مغرب و عشا در مساجد از دیگر رسوم ماه رمضان است.
استان زنجان
مردم زنجان روزه گرفتن در دهه اول ماه مبارک رمضان را«یوقوشا داشینان- چیخماق» (حرکت در سربالایی تند کوه با بار سنگ)، ده روز دوم این ماه را«یوقوشا کرپیجینن چیخماق» (بالارفتن از دامنه کوه با بار خشت) و روزه داری در دهه سوم این ایام پربرکت را «انیشه قاشماق سو ایچماق کیمیندی» (پایین آمدن از دامنه کوه مثل آب خوردن است) تعبیر می کنند.
به اعتقاد مردم زنجان، در ماه مبارک رمضان اعضای بالغ خانواده ها از ثواب روزه های کله گنجشکی( به زبان محلی«طبقه اوروجی») کودکان و افراد نابالغ برخوردار می شوند. زنجانی ها معتقدند ثواب روزه های کله گنجشکی کودکان و افراد نابالغ به پدر و مادرها هم می رسد؛ به همین دلیل والدین، کودکان خود را به گرفتن روزه های نصفه روز تشویق می کنند و در مقابل هر روزه کله گنجشکی مبلغی را به عنوان جایزه به فرزند خود می دهند و در اصطلاح آن ثواب را می خرند.
زنجانی ها در شب های قدر نیز همچون حالا که به پایتخت نشینان شور و شعور حسینی شهرت یافته اند در سوگ پدر بی نظیر سید و سالار شهیدان می نشستند و با برپایی آیین های ویژه و خاصی از قبیل دعا و نیایش، شرکت در محافل معنوی دعای جوشن کبیر، اقامه نماز هفت قل هواللهی، حضور درمساجد و تکایا و قرآن سرگرفتن، ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه مبارک رمضان را عزاداری می کنند.
استان گیلان
شاید نتوان خیلی دقیق درباره قدمت شیرینی «رشته خوشکار» نظر داد اما بر اساس اطلاعات موجود، این شیرینی با قدمتی ۳۰۰ ساله در منطقه گسکرات به ویژه بخش «طاهر گوراب» صومعه سرا طبخ می شود و بهترین رشته ریزان- اصطلاحی برای افرادی که رشته این شیرینی را آماده می کنند- در این منطقه وجود دارد و حتی در برخی خانواده ها رشته ریزی به عنوان شغل آبا و اجدادی درآمده است. ماه رمضان که شروع می شود نه تنها در منطقه طاهر گوراب که در تمام نقاط استان به ویژه شهر رشت بساط رشته خوشکار پزی علم می شود و بسته به کیفیت محصولی که ارائه می شود، هر مغازه مشتریان خاص خود را دارد. این شیرینی مخصوص سفره های افطار و بیشترین تولید آن هم در همین ایام است، اما نوع و کیفیت مواد تشکیل دهنده آن، تأثیر زیادی در استقبال مشتریان دارد. رشته خوشکار از دو محصول رشته و خوشکار تشکیل شده که معمولا به صورت پیوسته نام برده می شود. «رشته» همان ترکیب آرد و برنج و آب و شیر به تنهایی است که روی سینی مسی ریخته می شود و «خوشکار» به رشته میان پر می گویند. قدیم ترها برنج را خیس کرده و وقتی نرم شد، آن را آسیاب می کردند تا آرد برنج یکدستی به دست آید و همان آرد برنج را برای تهیه رشته مورد استفاده قرار می دادند اما امروزه بیشتر از آرد برنج آماده استفاده می کنند.
استان خراسان رضوی
خراسانی ها اغلب در مساجد و تکایا و بسیاری از منازل جلسه های ختم قرآن برگزار می کنند، هر چند جلسه های ختم قرآن تنها به ماه رمضان اختصاص ندارد و در تمام ماه های سال برپا می شود، اما در ماه رمضان انگار صفا و جلوه ای دیگر دارد. مشهدی ها معتقدند قرائت قرآنی را که در ماه رمضان آغاز می کنند باید حتماً تا آخر ماه تمام کنند وگرنه مقروض می شوند و هر کس در جزء آخر قرآن نوبتش به سوره توحید رسید، به سایر شرکت کنندگان در دوره قرآن شیرینی می دهد.
در روزگاران قبل، نه تنها در خراسان رضوی بلکه در بسیاری از نقاط ایران، برای بیدار شدن در سحرهای ماه رمضان و تشخیص وقت سحر از وسایل و روش های گوناگون از جمله ستارگان، بانگ خروس، صدای نقاره، طبل و شیپور، توپ در کردن استفاده می کردند که غیر از این موارد کوبیدن به دیوار همسایه و پخش صدای مناجات از گلدسته های مساجد از دیگر روش های بیدار شدن در سحر بود. اگرچه امروز از وسایل الکترونیکی برای بیدار شدن در سحرگاه استفاده می شود، اما آنچه سالیان درازی است با اهالی خطه خورشید همراه و مهمان لحظات سحر آنهاست، نوای جان افزای نقاره زنی حرم رضوی است و هنوز هم جسم و جان زائران و مجاوران را جلا می دهد.
بازار طبخ شله مشهدی، شله زرد، آش رشته، سوپ و پخش آن بین اهالی محل و نیازمندان در ماه مبارک رمضان در خراسان رضوی داغ است، در این میان اما شاید شله مشهدی برای مردم درسایر نقاط ایران جذاب تر باشد. شله مشهدی، غذای معروف مشهدی هاست که سایر مردم ایران نیز کم و بیش با آن آشنا هستند و در ایامی همچون ماه رمضان پای ثابت برخی سفره هاست و بیشتر برای وعده افطار مورد استفاده روزه داران قرار می گیرد، زیرا مردم معتقدند شله غذایی سنگین بوده و سبب تشنگی روزه دار در طول روز می شود.
در سال های گذشته به دلیل نبود وسایل نوین ارتباطی همانند تلوزیون و رادیو، مردم از شب خوانی برای بیدار کردن یکدیگر در سحر استفاده می کردند؛ به این ترتیب که با مشت کوبیدن به دیوار همسایه و درآوردن صدای طبل، دهل و صدای ظروف یکدیگر را مطلع می کردند. در شب خوانی ها، همسایه ای که زودتر بیدار می شد، همسایه های دیگر را نیز بیدار می کرد، برخی ها نیز با صدای خروس بیدار می شدند و اصطلاحا «خروس خوان» از خواب بر می خواستند و با روشن شدن چراغ ها که نشانه بیدار شدن روزه داران بود، دیگر طبلی زده نمی شد.
تاريخچه توليد سرکه به يک هزار سال پيش برمي گردد. يکي از فراورده هاي طبيعي که در بيشتر خانه هاي ايراني پيدا مي شود. بيشترين کاربرد سرکه در ايران، استفاده از آن به عنوان چاشني غذا و تهيه انواع ترشي ها و سالادهاست. سرکه مصلح بسياري از غذاهاست و طبيعتي سرد و خشک دارد. مصلح آن نيز شيريني هاي طبيعي و روغن بادام شيرين است.
در روايت ها و احاديث مختلف در منابع طبي جامع ايراني بر استفاده از سرکه تاکيد شده است. فراموش نکنيد که سرکه کاربردهاي درماني زيادي دارد. همانطور که مي دانيد، سرکه به دو روش مختلف توليد مي شود؛ در روش اول، سرکه را از ميوه ها تهيه مي کنند. ميوه هايي که داراي کربوهيدرات بالايي هستند مثل سيب، خرما و انگور و.... در روش دوم کارخانه ها براي تهيه اين محصول از همان ابتدا ترجيح مي دهند از الکل کمک بگيرند که از آن به عنوان سرکه صنعتي ياد مي شود. با اين مقدمه کوتاه در ادامه به انواع سرکه و کاربردهاي آن اشاره خواهيم کرد، چاشني پرطرفداري که در تمام خانه ها پيدا مي شود و مصارف زيادي دارد.
استفاده از سركه در كنار وعده هاي غذايي باعث رقيق شدن خون مي شود و به تجزيه چربي ها و دفع سموم كمك مي کند و کلسترول بد خون را کاهش مي دهد.
اسيد سيتريك موجود در سركه، به هضم و جذب کلسيم موجود در مواد غذايي کمک مي کند و در سوخت و ساز بدن بسيار موثر است.
مصرف سركه باعث از بين بردن باكتري هاي مضر سيستم گوارشي مي شود. بنابراين افرادي كه در سيستم گوارشي خود با مشكلاتي مثل نفخ، يبوست، دل درد و... مواجه هستند، مي توانند با مصرف سركه به رفع اين مشكلات کمک کنند.
سركه مي تواند ترشح اسيد معده را متعادل و از بروز گاز معده جلوگيري كند.
سركه در رفع جرم دندان و التهاب لثه موثر است. همچنين براي رفع بوي بدن دهان و سفيدي دندان ها مي توان هفته اي يك بار دندان ها را با مسواک آغشته به سركه مسواک زد.
سرکه در کاهش وزن نيز مي تواند تاثيرگذار باشد، البته به شرط آنکه فرد از رژيم غذايي مناسبي جهت كاهش وزن پيروي كند.
بخور سرکه رقیق شده در رفع سرماخوردگی و گرفتگی بینی ناشی از آن موثر است و سردردی را که در اثر بدی هوای محیط، بخار حمام و زیادی صفرا ایجاد شده است، رفع می کند.
سركه تاثیر زیادی در از بین بردن بوی عرق بدن، قارچ و ورم پا دارد، همچنین از سرکه می توان برای رفع احساس گرفتگی پاها استفاده کرد.
این ماده یک ضدعفونی كننده قوی است و می تواند به عملكرد سم زدایی کبد کمک کند و صفرا را از بین ببرد.
سركه دوامی نامحدود دارد. این ماده حتی اگر بعد از مدتی كدر شود و رسوب كند، باز هم خاصیت خود را از دست نمی دهد.
سرکه دارای خواص ضدمیکروبی است و به عنوان یک عامل پاک کننده طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از خاصیت های مهم سرکه، افزایش سطح حساسیت به انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم و افرادی است که در آستانه ابتلا به دیابت قرار دارند.
سرکه در حفظ سطح قند خون موثر است و اسید استیک موجود در این ماده به پایین آوردن قند خون کمک می کند.
سرکه سياه، برنج، مالت و نيشکر
سرکه انواع مختلفي دارد که از جمله آنها مي توان به سرکه سياه چيني (نوعي سرکه کهنه حاصل از برنج، گندم، ارزن و ذرت خوشه اي يا مخلوطي از آنها که سياه رنگ است و مزه مالت دارد)، سرکه برنج (در آشپزي شرق و جنوب شرقي آسيا بسيار معمول است و به رنگ هاي سفيد، زرد کمرنگ، قرمز يا سياه وجود دارد)، سرکه مالت (از جو تهيه مي شود و رنگ قهوه اي روشن دارد)، سرکه نيشکر (از عصاره گياه نيشکر تهيه مي شود و در فيليپين، فرانسه و آمريکا معمول است. رنگ آن زرد پررنگ يا قهوه اي طلايي است که مزه اي مطبوع دارد).
سرکه به پايين آمدن سطح تري گليسيريد کمک مي کند. با مصرف سرکه مي توان از برخي مشکلات ناشي از کلسترول بالا مانند حمله قلبي و سکته مغزي جلوگيري کرد.
مصرف سرکه به اين دليل که در افزايش سلامت مغز موثر است، بسيار توصيه شده است.
سرکه سرشار از مواد مغذي از جمله ويتامين B1، ريبوفلاوين و نمک هاي معدني است. اگر مي خواهيد بدنتان عملکرد سالمي داشته باشد، مصرف سرکه را فراموش نکنيد.
سرکه به کاهش خارش و درد شهرت است. سرکه سفيد را به آب حمام خود اضافه کنيد تا خارش پوست را کاهش دهد.
يکي از بهترين خواص سرکه، کمک به کاهش آفتاب سوختگي است. براي کاهش آفتاب سوختگي، ترکيبي از سرکه سفيد و آب را بر پوست آسيب ديده بماليد.
سرکه کشمش (در ترکيه توليد مي شود، در آشپزي خاورميانه مصرف دارد و داراي رنگ قهوه اي کدر با مزه ملايم است)، سرکه خرما (به طور سنتي در نواحي خاورميانه تهيه مي شود)، سرکه عسل (کمياب است) و...
علاوه بر سرکه هايي که به آنها اشاره کرديم، انواع ديگري هم وجود دارد، مثل سرکه بالزاميک، سرکه انگور، سرکه سيب و... که مصارف استفاده از آنها در بسياري از خانواده هاي ايراني متداول است.
بالزاميک: اين سرکه خوش طعم کمي گران است. دليل گراني اين محصول هم مدت زمان طولاني تهيه آن است. سرکه هرچه شيرين تر باشد، عمر طولاني تري دارد. سرکه بالزاميک بيشتر براي سالادهاي استفاده مي شود. از اين سرکه گران براي چاشني انواع سالاد سبز، پيش غذاها و پنيرها استفاده مي شود.
سرکه سفيد و قرمز :معروف ترين سرکه در دنيا سرکه سفيد و قرمز است، چاشني که از انگور تهيه مي شود. از سرکه انگور مي توان براي درست کردن انواع ترشي، به عنوان چاشني غذا و انواع سالادها استفاده کرد. سرکه سفيد و قرمز که بسيار اقتصادي و ارزان، از گذشته تاکنون در ميان خانواده هاي ايراني از محبوبيت زيادي برخوردار بوده است.
سرکه سيب: اين سرکه که از سيب به دست مي آيد، از سرکه هاي ارزان است و طعم بسيار دلچسبي دارد. همچنين گزينه مناسبي براي بهداشت پوست و مو نيز محسوب مي شود.
سركه علاوه بر اينکه مصرف خوراكي دارد و بيشترين كاربرد آن هم تهيه انواع ترشيجات است، اما از خواص دارويي اش نبايد به راحتي گذشت. يك ليوان سرکه سرشار از املاح معدني و ويتامين هاست و 33 كالري انرژي دارد.
استفاده از سركه در تهيه انواع ترشي ها و سالادهاي فصل باعث خوشمزگي، تحريك اشتها و ترشح بيشتر شيره گوارشي مي شود و به هضم غذا کمک مي کند. از سوي ديگر، سالادهايي كه با ترشيجاتي نظير سركه طعم مي گيرند، سالم ترين و مغذي ترين نوع سالاد هستند، چون اين طعم ها باعث جذب بيشتر مواد ويتاميني و پروتئيني موجود در مواد سالاد مي شوند؛ از اين رو استفاده از سركه در تهيه سالادهاي فصل توصيه مي شود.
مصرف سرکه برای مبتلایان به ضعف اعصاب، درد مفاصل و زخم معده توصیه نمی شود.
سرکه صنعتی در مقایسه با سرکه طبیعی خاصیت چندانی ندارد. رنگ اصلی این سرکه ها سفید است که با رنگ مصنوعی کاراملی، برخی از آنها را به رنگ سرکه های خانگی درمی آورند. برای اینکه این سرکه ها مدت زمان بیشتری بمانند، در تهیه آنها از مواد نگه دارنده استفاده می کنند. استفاده از سرکه های صنعتی برای مصارف خانگی و تهیه انواع ترشی به هیچ وجه توصیه نمی شود.
مطمئنا برايتان پيش آمده که گاهي اوقات از سرفه هاي گاه و بي گاه و البته بي دليل خسته شده باشيد. سرفه هايي که اعصابتان را بهم مي ريزد و مشکلاتي را برايتان ايجاد مي کند. در ادامه گياهاني را به شما معرفي مي کنيم که به شما کمک مي کند تا از شر اين سرفه ها خلاص شويد.
شنبليله: تنگي راه هاي تنفس را از بين مي برد و سرفه هاي خلط آور را کاهش مي دهد.
ريشه شيرين بيان: سرفه ها و گلودرد ناشي از بيماري يا حساسيت را تسکين مي دهد.
فراسيون سفيد (گياهي گلدار از خانواده نعناعيان): شما مي توانيد با اين گياه سرفه خود را درمان کنيد. فراسيون سفيد به عنوان ماده اي خلط آور گرفتگي راه تنفس را برطرف مي کند و سرفه هاي خشک را تسکين مي دهد.
ليمو و عسل: محلول آب ولرم، ليمو و عسل، تسکين دهنده و رفع کننده سرفه است.
جينسينگ: اين گياه از بروز سرماخوردگي و آنفلوانزا پيشگيري مي کند و شدت علايم آن را کاهش مي دهد.
رازيانه: در طب هندي، از رازيانه براي درمان بيماري هاي متعددي استفاده مي شود، از جمله سرفه به علت برونشيت، آنفلوانزا و بيماري ريوي. پس شما با استفاده از اين گياه مي توانيد سرفه تان را درمان کنيد.
آويشن: آويشن يکي ديگر از سبزيجاتي است که دمنوش آن براي رفع سرفه خشک مفيد است.
زنجبيل: زنجبيل يکي از گياهاني است که فوايد بسياري دارد. از مهم ترين خواص آن مي توان به درمان سرفه خشک و درمان سرماخوردگي اشاره کرد.
اکاليپتوس يا نعناع: يکي از موثرترين روش ها براي درمان سرفه خشک بخور است. استفاده از بخور باعث مرطوب شدن بيني، گلو و سيستم تنفسي مي شود و با ايجاد مخاط، سرفه خشک مزمن و شديد را از بين مي برد. بخور اکاليپتوس علاوه بر درمان سرفه خشک و سرماخوردگي، هواي خانه را هم ضدعفوني مي کند.
تاثیرهای باورنکردنی گیاهان در زندگی
شبنم اعماري گياهان علاوه بر زيبايي محيط باعث سلامت جسم و روح انسان مي شوند و همه کساني که اطراف خود از گل و گياه بهره مي برند، انرژي خوبي از گياهان دريافت مي کنند. نگهداري گل و گياه در خانه هاي آپارتماني و کوچک امروز، بدون آن حياط هاي خاطره انگيز ديروز که پر از شمعداني هاي رنگارنگ بود، شايد نتواند جاي خالي باغچه هاي قديمي پر از گل و درخت را برايمان پر کند، اما مي تواند باعث شادابي شود و حس آرامش را به ما منتقل کند. همين دليل کافي است تا در آپارتمان هاي کوچک بي روحمان جايي را براي نگهداري گل و گياه در نظر بگيريم و از فوايد آن سود ببريم.
نگهداري گل و گياه در خانه باعث شادي مي شود و مثبت انديشي را تقويت مي کند. تحقيقات نشان داده است بيماراني که در بيمارستان بستري هستند، اگر مقابلشان گل باشد، زودتر خوب مي شوند. داشتن گل بنفشه (کاهش استرس و حفظ آرامش)، پيچک (شادي آور) و... به شما کمک زيادي در حفظ آرامش مي کند و شادي و خوشحالي را برايتان به ارمغان مي آورد.
افزایش تمرکز و تقویت ضریب هوشی
گیاهان علاوه بر بالا بردن تمرکز باعث تقویت ضریب هوشی نیز می شوند. پژوهشگران می گویند شاخ و برگ های طبیعی گیاهان، ظرفیت ما برای توجه جهت دار - مدت زمانی که می توان روی یک کار متمرکز شد - را که معمولا بسیار پایین است، تقویت می کنند.
نگهداري از گل و گياه هم لذت بخش است هم باعث آرامش انسان مي شود. وقتي چشمتان به گل و گياه هاي داخل خانه مي افتد، از نظر رواني تاثير زيادي روي مغزتان مي گذارد و باعث افزايش روحيه در شما مي شود و در مواقعي که عصباني هستيد، کمک زيادي به کنترل خشمتان مي کند.
همان طور که گفتیم، گل و گیاه فواید زیادی برای انسان دارد. علاوه بر این، شاید دانستن اینکه گل چه کاربردی در جوامع مختلف دارد، هم برایتان جالب باشد. در بیشتر کشورهای اروپایی رسم است کسانی که به مهمانی شام دعوت می شوند، برای تشکر از میزبان چند شاخه گل هدیه می دهند. در آفریقای جنوبی هدیه دادن گل تنها در مراسم کریسمس مرسوم است. مصری ها تنها در مراسم یادبود فردی که به تازگی از دنیا رفته از گل استفاده می کنند.در ژاپن گل ها معنای مختلفی دارند. گل داوودی و شکوفه گیلاس از محبوب ترین گل های اهدایی ژاپنی هاست. گل داوودی در این کشور نشانه طول عمر است. آنها در مراسم بازنشستگی افراد یک دسته گل داوودی هدیه می دهند و این گونه برای او آرزوی زندگی طولانی می کنند. اهدای شکوفه گیلاس هم یادآور زندگی زودگذر است که نباید آن را سخت گرفت و باعث آزار و اذیت دیگران شد.یونانی ها هم اولین کسانی بودند که برای گل های مختلف معانی مشخصی تعریف کردند. بعد از یونانی ها، رومی ها نیز از این روش بهره بردند. سایر مردم جهان نیز رفته رفته این فرهنگ را پذیرفتند. در کشور ما هم گل ها کاربردهای مختلفی دارند و هر گل به عنوان نوعی نماد و نشانی مشخص مورد استفاده قرار می گیرد.
کمتر کسی است که نداند گیاهان باعث تصفیه هوا می شوند و تاثیر زیادی بر سلامت دارند. گل های آپارتمانی با جذب دی اکسیدکربن و تبدیل آن به اکسیژن می توانند نقش مهمی در پاکسازی هوای خانه ایفا کنند. گیاهان این توانایی را دارند که 78 درصد از سموم موجود در هوا را از بین ببرند. در محیط های بسته سمومی مثل فرمالدئیدها، مونواکسیدکربن و... وجود دارد که از طرق مختلف (لاک ناخن، رنگ ها، چرم های مصنوعی، جوهر پرینتر و...) وارد زندگی ما می شوند، سمومی که در طولانی مدت سلامتتمان را به خطر می اندازند، اما با نگهداری گیاهان آپارتمانی در محل زندگی می توان اثرات زیانبار آنها را کاهش داد. نگهداری بامبو، پیچک، فیکوس، زنبق نخل مرداب در پاکسازی هوا کمک شایان توجهی می کند.
نگهداری از گیاهان و مراقبت از آنها برای ذهن بسیار مفید است. مهربانی و عشق ایجاد می کند و در درمان استرس و جلوگیری از پرخاشگری بسیار تاثیرگذار است. روان شناسان زیست محیطی بر این باورند که وجود گیاهان سبز در خانه و محل کار نه تنها باعث می شود افراد کارشان را به بهترین شکل انجام دهند، بلکه به شادتر بودن آنها در محیط کار نیز کمک می کند. کاهش حواس پرتی، افزایش خلاقیت، بهبود حالات روحی و روانی و... از مزایای دیگر نگهداری از گل و گیاه است.
گياهاني چون هفت گياه زنبق، بامبو، آفتابگردان، بوگونيا، آلوئه ورا، داوودي و آگلونما داراي خاصيت درماني هستند. اين گل هاي آپارتماني را مي توانيد در خانه نگه داريد و از فوايد آنها استفاده کنيد.
از بين اين گياهان، بامبو به رسيدگي خاصي نياز ندارد، ضمن اينکه مي تواند بيشترين تاثير را در پاکيزگي هواي خانه داشته باشد. از زنبق و آفتابگردان هم که به دو شکل شاخه اي و ريشه اي هستند، غافل نشويد، البته نوع ريشه اي آنها تاثير بيشتري در تصفيه هواي خانه دارد. پس يادتان نرود؛ خريدن گل، کاشتن گل و گياه و نگهداري از آن، باعث برانگيخته شدن احساس شادي، آرامش، طراوت، مثبت انديشي، دوري از غم و اندوه و حفظ سلامتي مي شود.
برخی از گیاهان معطر و خانگی با ایجاد گاز در محوطه آپارتمان به دور شدن حشرات موذی از محیط زندگی کمک می کنند. گیاهان خوشبو و معطر مانند گل مریم، اسطوخودوس، بادرنجبویه و ریحان که معمولا عمر کوتاهی دارند، برای دفع حشرات مفید هستند.
منبع انرژی
بعضی از گیاهان مثل گل داوودی منبع انرژی هستند و حس خوبی را به ساکنان خانه می دهند. چینی های باستان هم می گویند اگر در آستانه جدایی هستید، در منزل سرخس نگهداری کنید. این کار باعث می شود انرژی منفی از بین برود و آرامش همراه با انرژی مثبت به شما منتقل شود.
شاید باور نکنید، اما گیاهان باعث کاهش سروصدا می شوند، به همین خاطر وقتی ساختمان هایی مملو از گل وگیاه می بینیم، احساس می کنیم که سروصدای کمی در این ساختمان ها وجود دارد و آنها غرق در سکوت هستند.
براساس تحقیقات پژوهشگران گل ها و گیاهان آپارتمانی می توانند با افزایش رطوبت و کاهش گرد و غبار مشکلاتی مثل خستگی، سرفه، گلودرد و سایر علائمی که با سرماخوردگی مرتبط هستند را تا ۳۰ درصد کاهش دهند.
براي کساني که در کلانشهرها زندگي مي کنند، هيچ چيز مثل ديدن گل و گياه در خانه، اطراف آن و محل کار لذت بخش نيست؛ لذتي که البته با ديدن گل ها و گلدان هاي پژمرده خيلي زود رنگ مي بازد. روش هايي وجود دارد که مي توان با استفاده از آنها به شاداب کردن گياهان پژمرده کمک کرد. در ادامه برخي از اين روش ها را آورده ايم.
تعويض گلدان: گياه خود را به يک گلدان با خاک تازه منتقل کنيد. بهتر است گلدان جديد کمي بزرگ تر از قبلي باشد. اين فضا به ريشه هاي گياه فضاي کافي براي رشد را مي دهد.
غذارساني بهتر: گياهان هم مانند تمام موجودات زنده به غذا نياز دارند. جايگزيني خاک جديد با خاک قديمي و با کيفيت تر روش مناسبي است. براساس راهنماي پيشنهادي روي بسته غذايي گياه به آن غذارساني کنيد. مراقب باشيد بيش از حد نياز گياه به آن غذارساني نکنيد.
نور خورشيد : با اينکه نور خورشيد براي گياه خوب است، اما گياه پژمرده را نبايد يک دفعه مقابل نور قرار دهيد. نور 100درصد غيرمستقيم خورشيد تا زماني که گياهتان از پژمردگي درآيد، کافي است.
آب زياد: رايج ترين اشتباهي که افراد انجام مي دهند اين است که نمي دانند زمان خواب گياهان چه زماني است، از اين رو هميشه به آن آب مي دهند. از آب دادن بيش از حد به گياه بپرهيزيد تا گل مورد علاقه تان خراب نشود.
از بين بردن آفت:اگر برگ يا ساقه گياه شما ضعيف يا خال دار ديده مي شود، شايد آفت به آن زده باشد. به آرامي محلول آب و صابون را روي برگ ها بکشيد تا از شر آفت گياه راحت شويد.
نگاه جديد در ورزش نفت
مشعل اين روزها نگاه ورزش در نفت فقط به ورزش قهرماني و همگاني معطوف نيست؛ بلکه به دنبال تحولاتي بنيادي است که به طور حتم ضمن توزيع عادلانه سرانه ورزش، استفاده بهينه از اماكن و تجهيزات ورزشي و ... سلامت، شادابي و پويايي را نيز براي خانواده بزرگ صنعت نفت به ارمغان خواهد آورد. اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي وزارت نفت، به عنوان باني ورزش در اين وزارتخانه خواستار تحقق اين موضوع است و حتي با نظارت بر عملکرد ادارات ورزش و رصد کردن آنها به دنبال تحقق زود تر اين موضوع است. به همين منظور نگاه اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي به گزارشي که در هفته نامه«مشعل» از عملکرد ورزش نفت و گاز گچساران در سال 97 به چاپ رسيد، نشان مي دهد که اين اداره چه ميزان در کار خود مصمم است.
اداره کل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي در گزارش خود در اين خصوص به نکات قابل توجهي اشاره دارد که با نگاه اين اداره به برنامه سال 98 ورزش گچساران شروع مي شود:
به نظر مي رسد سال 1398 در ورزش نفت و گاز گچساران، سال تحول ورزش نفت در زمينه ورزش همگاني و كاركنان در كنار توجه به مسؤوليت اجتماعي در مقوله بومي پروري باشد كه اميدواريم اين چشم انداز با برنامه ريزي و همت مديران و دست در كاران ورزش نفت و گاز گچساران، نتايج درخشاني را به ارمغان آورد.
اين عباراتِ پاياني گزارش بررسي كارنامه ورزش شركت نفت و گاز گچساران در سال 1397 است كه در شماره 921 هفته نامه «مشعل» منتشر شد.
در گزارش ياد شده اين موضوع مورد اشاره قرار گرفته كه در تركيب تيم هاي قهرماني شركت نفت و گاز گچساران از بازيكنان بومي استفاده شده و اين شركت از مدال آوري به «نخبه پروري» و «استعداديابي» تغيير استراتژي داده است. با اجرايي شدن اين طرح، شركت نفت و گاز گچساران در برخي رشته ها حدود 95درصد بازيكنان تيم هاي قهرماني را از چهره هاي شركتي و بومي در اختيار گرفته است.
طرح استفاده از ورزشكاران بومي و شركتي در تركيب تيم هاي قهرماني از سال 1390 در اداره كل ورزش وزارت نفت با جديت بيشتري نسبت به سال هاي گذشته دنبال شد تا اينكه در سال 1391 طي ابلاغيه اي به 4شركت اصلي و شركت هاي تابعه تكليف شد كه اين سياست را به طور كامل به مرحله اجرا برسانند. بنابراين از سال 1391 تاكنون اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي همواره با برگزاري كارگروه هاي تخصصي متعدد و با حضور متخصصان ورزش وزارت نفت و همچنين نظارت تام بر اجراي طرح، جزئيات اجرايي شدن آن را مورد تأكيد قرار داده است.
اكنون بسياري از شركت ها، شاهد نتايج اين طرح و درخشش چهره هاي مستعد شركتي و بومي، در تيم هاي رسمي ورزشي هستند.
شركت نفت و گاز گچساران كه در اين گزارش مورد اشاره قرار گرفته، تنها يكي از شركت هايي است كه اين طرح را به مرحله اجرا درآورده و ديگر شركت ها هم به دليل ارائه گزارش هاي حاصل از نظارت و پيگيري هاي مستمر امور ورزش شركت ملي نفت به اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي وزارت نفت و تأكيد بر استعداديابي به جاي در اولويت قرار دادن مدال آوري، چهره هاي مستعد بسياري را شناسايي كرده اند.
تأكيد بر استعدايابي ورزشكاران شركتي و بومي هم به عنوان برنامه اي در حوزه ورزش و هم به عنوان ايده اي در زمينه مسؤوليت اجتماعي، اكنون در شركت هاي مختلف در حال اجراست و از نقاط تمركز فعاليت هاي معاونت تربيت بدني اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي هم محسوب مي شود.
به عبارت ديگر، ايجاد وحدت رويه و نهادينه کردن روش هاي علمي و استاندارد در زمينه شناسايي ، پرورش و حمايت مادي و معنوي از استعدادهاي ورزشي در خانواده صنعت نفت (ورزش همگاني) به منظور پشتوانه سازي براي ورزش قهرماني، يكي از نقاط تمركز در معاونت تربيت بدني اين اداره كل به شمار مي آيد.
از ديگر نكاتي كه از سوي شاهرخ داودي، رئيس امور ورزش شركت بهره برداري نفت و گاز گچساران، در گزارش شماره 921 «مشعل» مورد اشاره قرار گرفته، توجه به مقوله سلامت كاركنان است. وي در اين باره گفته است: «در اين زمينه در تدارك اجراي طرح پايش سلامت كاركنان و خانواده هاي آنها در سطح منطقه گچساران هستيم كه در رايزني هاي اوليه، اجراي آن آغاز شده و طي هفته هاي آينده، اعتبار سنجي و نحوه دقيق اين پايش، بيشتر مورد بررسي كارشناسي قرار خواهد گرفت و تلاش مي شود در سال جاري به مرحله عملياتي برسد.»
طرحي كه رئيس امور ورزش شركت بهره برداري نفت و گاز گچساران از آن سخن گفته، از اولويت هاي سياستگذاري شده در شوراي عالي ورزش وزارت نفت است(حلقه سلامت، شناسنامه ورزشي كاركنان و خانواده آنها) كه طي مدت اخير از سوي اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي به 4شركت اصلي ابلاغ و به طور جدي نظارت و پيگيري مي شود.
با حضور كارشناسان خبره حوزه هاي ورزش، سلامت،اچ اس اي و روابط كار و مددكاري اجتماعي، کار گروه هاي تخصصي و نشست هاي متعددي در اداره كل ورزش وزارت نفت (اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي وزارت نفت) با عنوان حلقه سلامت و به رياست معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني وزارت نفت برگزار شد و در سال 1394 با ابلاغ راهبردهاي صنعت نفت در ورزش از سوي وزير نفت، تدوين و اجراي شناسنامه و حلقه سلامت در دستور كار شركت هاي اصلي و تابعه قرار گرفت.
طرح پايش و سنجش سلامت، به عنوان اولين قدم در فرايند حلقه سلامت شناخته مي شود كه در تعدادي از شركت ها در حال اجراست و در برخي شركت ها هم مقدمات اجرايي شدن را پشت سر مي گذارد.
همان طور كه نويسنده گزارش «مشعل» در شماره 921 اشاره كرده، ورزش وزارت نفت در سال پيش رو به مدد فعاليت ها و طرح هايي كه در سال هاي گذشته آغاز شده يا در مرحله اجراست، با تحولي بنيادين روبه رو خواهد شد.
تحولاتي كه در صورت اجراي كامل طرح هاي مورد تأكيد اداره كل سلامت، تربيت بدني و مسؤوليت اجتماعي، به طور حتم ضمن توزيع عادلانه سرانه ورزش، استفاده بهينه از اماكن و تجهيزات ورزشي و ... سلامت، شادابي و پويايي رابراي خانواده بزرگ صنعت نفت به ارمغان خواهد آورد.
پيشكسوت فوتبال نفت اهواز در مراسمي با حضور مدير عامل باشگاه فرهنگي -ورزشي مناطق نفت خيز جنوب و تعدادي از پيشكسوتان فوتبال مورد تجليل و قدرداني قرار گرفت.
تجليل و قدرداني از سال ها تلاش، تحمل سختي ها و زحماتي که چهره هاي قديمي ورزش مناطق نفت خيز جنوب در سال هاي دور براي رشد و پيشرفت اين عرصه مهم اجتماعي در زمينه هاي همگاني و قهرماني متحمل شده اند، سنت پسنديده اي است که باشگاه فرهنگي - ورزشي مناطق نفت خيز جنوب انجام مي دهد. به همين منظور در طول سال با حضور مديرعامل اين باشگاه، ملاقات هاي مختلفي با قديمي هاي تمام رشته هاي ورزشي که اکنون پيشکسوتان ورزش نفت و کشور محسوب مي شوند، ياد و خاطره حضور موثر آنها در ورزش زنده نگه داشته شده و به رسم يادبود، از آنان قدرداني مي شود. اسماعيل گرمسيري، يکي از چهره هاي قديمي ورزش مناطق نفت خيز جنوب در رشته پرمخاطب و پرطرفدار فوتبال است که به پاس ياد آوري سال ها خدمات ارزنده وي به ورزش صنعت نفت بويژه رشته فوتبال، مديرعامل و معاونان باشگاه مناطق نفت خيز در محل تمرين هاي وي حضور يافته و از گرمسيري تجليل کردند. هدايت يزدي، مديرعامل باشگاه فرهنگي - ورزشي مناطق نفت خيز جنوب در جمع پيشکسوتان ورزش و در حضور اين پيشکسوت قديمي فوتبال در سخناني گفت: پيشکسوتان ورزشي، ولي نعمت ما هستند و حضور آنها در ميادين ورزشي موجب تشويق جوانان به محيط و ميادين ورزشي مي شود.
ديدار با پيشکسوتان عرصه ورزش، همگان را به وجد مي آورد و به هنگام ملاقات آنها احساس مي کنيم که داراي پشتوانه محکمي هستيم و اميدواريم اين امر پسنديده که از سوي اين باشگاه در دستور کار قرار گرفته، همچنان تداوم داشته باشد. يزدي در ادامه با تقدير از پيشکسوتان ارزنده ورزش صنعت نفت در رشته هاي مختلف، گفت: بايد از توانمندي و تجربيات پيشکسوتان استفاده حداکثري شود؛ زيرا اين موضوع براي رسيدن به اهداف مهم در عرصه ورزش لازم است.
همچنين بايد حضور پيشکسوتان در کنار ورزشکاران و جوانان در ميادين ورزشي پررنگ باشد و براي رسيدن به اهداف جامعه ورزش، استفاده حداکثري از توانمندي هاي اين قشر با تجربه و ميدان ديده ضروري است.برقراري ارتباطي دائمي و تعامل با پيشکسوتان از مهمترين اولويت هاي اين باشگاه محسوب مي شود و بايد اهتمام ويژه اي وجود داشته باشد و با برنامه ريزي دقيق، براي تحقق اين موضوع گام هاي موثري برداشته شود. در ملاقات و تجليل از اسماعيل گرمسيري، چهره هاي نام دار ورزش استان و صنعت نفت در سال هاي نه چندان دور نيز حضور داشتند.
با هدف شناخت استعداد هاي بومي و نيز فرزندان شرکتي براي رشد و توسعه ورزش نفت، يک دوره جشنواره استعداديابي تنيس خاکي در مدارس صنعت نفت گچساران برگزار شد.
شاهرخ داودي، رئيس امو ورزش نفت و گاز گچساران با تاييد اين خبر گفت: اين جشنواره با همکاري امور ورزش، اداره آموزش نفت گچساران و هيات تنيس خاکي شهرستان برگزار شد که با استقبال خوبي از سوي رده هاي سني مختلف بخصوص فرزندان نفتي مواجه شد.
داودي در ادامه با اشاره به هدف از برگزاري اين جشنواره عنوان کرد: از آنجاکه در ورزش نفت هدف، شناخت و پرورش استعداد ها از سنين پايين است، اين طرح با هدف شناسايي استعدادهاي بومي و فرزندان نفتي در اين رشته برگزار مي شود و نفرات برگزيده به عضويت تيم هاي رده هاي سني تنيس خاکي نفت درخواهند آمد تا زير نظر مربيان مجرب، آموزش هاي لازم را ببينند و براي تيم هاي نفتي افتخارآفريني کنند.
تيم هندبال آقايان نفت و گاز گچساران، طي سال هاي گذشته به يکي از قطب هاي هندبال ايران تبديل شده و همواره در کورس قهرماني قرارد اشته است تا جايي که حتي در آسيا به عنوان نماينده ايران، پرچمدار هندبال کشور بوده و هندباليست هاي زيادي را به تيم ملي معرفي کرده است. اين تيم در آخرين اردوي تيم ملي ، بازهم سهميه دارد.
ميلاد قلندري، بازيکن هندبال نفت و گاز گچساران که فصل خوبي را با اين تيم در ليگ برتر سپري کرد، به تيم ملي بزرگسالان دعوت شد.
اين اردو براي اعزام به مسابقات المپيک 2020 قطر درتهران برگزار مي شود.
از استعفا و ابقاي مديرعامل تا انتخاب سرمربي جديد و خروج تيم از مسجد سليمان
تيم فوتبال نفت مسجد سليمان، فصل پر فراز و نشيبي را در ليگ برتر فوتبال ايران سپري کرد. از تعويض چند باره سرمربي گرفته تا مدير عامل و مشکلات مالي همه و همه دست به دست هم داد تا اين تيم تا آستانه سقوط پيش برود. البته حواشي و مشکلات بعد از پايان فصل هم دست از سر اين تيم بر نداشت و قرارنيست تمام شدني باشد. در حالي که همه تيم ها در حال استراحت و تجديد قوا براي حضوري بهتر در فصل آينده به سر مي برند، حواشي جديد اين تيم با استعفاي مدير عامل شروع شد و سپس انتخاب سرمربي جديد و اظهار نظرهاي متفاوت در اين ارتباط و نيز خروج تيم نفت از مسجدسليمان به خاطر وضعيت زمين و نبود هتل، بلاي جان نفتي هاي مسجد سليمان شد.
هنوز خوشحالي بقا در مسجد سليمان به پايان نرسيده بود که خبر استعفاي مدير عامل همه را شوک زده کرد. مهران نصيريان دوست که همزمان با عنوان مدير توسعه منابع انساني، مدير عامل باشگاه نفت مسجد سليمان هم است، به دليل پاره اي از مشکلات از سمت مدير عاملي خود در نفت مسجد سليمان استعفا کرد. نصيريان دوست مي گويد: خودم را مديون مردم و هواداران تيم نفت مسجدسليمان مي دانم، اما به دليل خستگي كار، بيشتر از اين نمي توانم به فعاليت خود به عنوان مديرعامل و عضو هيات مديره ادامه بدهم و به طور رسمي استعفا کردم؛ البته اكنون بيشتر از اين نمي توانم توضيحاتي ارائه دهم؛ اما اگر لازم باشد در آينده همه حرف هايم را بيان مي كنم. مديرعامل باشگاه نفت مسجدسليمان با اشاره به اينكه دين خود را به تيم نفت مسجدسليمان ادا كردم، افزود: زماني كه مسؤوليت اين تيم را قبول كردم، نفت مسجدسليمان شرايط خوبي در ليگ يك نداشت؛ اما با تلاش ساير دوستان عنوان قهرماني ليگ يك را به خود اختصاص داديم و امسال توانستيم جايگاه مان را در ليگ برتر حفظ كنيم و تا حدي به اهدافمان برسيم؛ اگر چه در اين فصل برخي چالش ها به وجود آمد. وي با بيان اينكه نفت مسجدسليمان متعلق به مردم است و اميدوارم هوادارن مثل هميشه پشتيبان اين تيم باشند، گفت: با توجه به اينكه مدير منابع انساني شركت نفت مسجدسليمان هستم، همچنان از اين تيم پشتيباني مي كنم؛ اما ديگر نمي خواهم مديرعامل اين تيم باشم و انتظار دارم كه اعضاي هيات مديره با استعفاي من موافقت كنند و بپذيرند كه ديگر من نباشم.
زمان زيادي از استعفاي مدير عامل نگذشت که در همين ارتباط، جلسه هيات مديره با حضور تمام اعضا برگزار شد و با استعفاي مدير عامل موافقت نشد. حسين فرجي، يکي از اعضاي هيات مديره نفت مسجدسليمان طي گفت وگويي با تاييد اين خبر گفت: در جلسه اي که برگزار شد؛ کل اعضاي هيات مديره نفت در اين تيم ابقا شدند و به خاطر توانمندي ها و آرامشي که نصيريان دوست به تيم انتقال داد، با استعفاي ايشان موافقت نشد و همچنان مدير عامل تيم باقي ماند.
مديرعامل باشگاه نفت مسجدسليمان در واکنش به ابقاي خودش گفت: اعضاي هيأت مديره باشگاه استعفاي من را نپذيرفتند و من هم فعلاً کارم را ادامه مي دهم تا ببينيم بعداً چه پيش خواهد آمد. من فعلاً در باشگاه هستم تا وضعيت مشخص شود. به دليل مشغله کاري و شرايط خاصي که داشتم، از سمتم استعفا کردم و قصد رفتن داشتم؛ اما بعد از اينکه استعفايم در هيأت مديره مطرح شد،اعضاي هيأت مديره با استعفاي من موافقت نکردند.
مدير عامل در سمت خود ابقا؛ اما حاشيه بعدي گريبانگير تيم شد. گويا نفتي ها نبايد زياد خوشحال شوند. خبري در رسانه ها منتشر شد که نفت از مسجد سليمان مي رود! و به اهواز منتقل خواهد شد و علت آن، زمين نامناسب و نبود هتل عنوان شد. مديرعامل باشگاه نفت مسجد سليمان در واکنش به اين موضوع گفت: اين مسأله صحت ندارد. متأسفانه فضاي مجازي با همه محاسني که دارد، معايب زيادي هم دارد که يکي از آنها همين انتشار اخبار بي پايه و اساس است. تيم نفت مسجدسليمان براي مردم شهر است و اين تيم از سال ها قبل براي اين مردم درست شده و قرار نيست به جاي ديگري منتقل شود. اگر قرار باشد اين تيم به شهر ديگري منتقل شود که ديگر نامش نفت مسجدسليمان نخواهد بود. اينها تصورات ذهني برخي افراد است که عملي نخواهد شد.
حالا مدير عامل تثبيت شده و تيم نفت در مسجد سليمان مي ماند؛ ولي تيم سرمربي ندارد. درهمين باره خبري منتشر شد که گزينه هاي هدايت تيم نفت مسجدسليمان در ليگ برتر نوزدهم مشخص شدند. قرارداد فيروز کريمي که موفق شد نفت را در ليگ برتر نگه دارد، با اين تيم تا پايان ليگ برتر بود و حالا مسؤولان اين باشگاه در تلاش هستند تا بتوانند جانشين مناسبي براي کريمي پيدا کنند. به همين دليل باب مذاکره با چند مربي را باز کردند. فيروز کريمي، سرمربي پيشين نفت مسجدسليمان، محمود فکري که اين تيم را به ليگ برتر آورد، مهدي تارتار سرمربي تيم پارس جنوبي و سيروس پورموسوي سرمربي اسبق تيم استقلال خوزستان از جمله گزينه هاي اين تيم هستند تا يک نفر از بين اين نفرات هدايت نفت مسجدسليمان را برعهده بگيرد.
مديرعامل تازه ابقا شده بعد از تکذيب اولين خبر، حالا به انتخاب سرمربي جديد واکنش نشان داد.
نصيريان دوست درباره انتخاب سرمربي نفت مسجدسليمان گفت: تا 10 روز آينده دراين باره جمع بندي نهايي را انجام خواهيم داد. بايد برنامه ريزي خوبي داشته باشيم و به همين دليل تلاش خواهيم کرد که سرمربي تيم انتخاب و معرفي شود. ما فعلاً گزينه خاصي مدنظر نداريم؛ اما از بين مربياني که به ما نزديک هستند، يک نفر را به عنوان سرمربي تيم انتخاب خواهيم کرد.منابع مالي ما به گونه اي است که هر مربي نمي تواند اينجا کار کند و فعلاً 4 گزينه داريم تا تصميم گيري نهايي را انجام دهيم. به هر حال ما بايد شرايط باشگاه را در نظر بگيريم و گزينه هاي ما هم بايد با شرايط باشگاه کنار بيايند.تا زماني که همه چيز قطعي نشود، اسم کسي را رسانه اي نخواهيم کرد. براي همين اين 4 اسم را نه تاييد و نه تکذيب مي کنم.
با وجود صحبت هاي مدير عامل نفت، محمود فکري يکي از 4 گزينه، شانس بيشتري براي هدايت تيم دارد، چرا که در مسجد سليمان از مقبوليت بالايي برخوردار است. او در شرايطي گزينه اول هدايت اين تيم درنظر گرفته شده که توانسته اين تيم را در رقابت هاي فصل گذشته ليگ يک به مقام قهرماني برساند؛ اما در عين ناباوري همراه با اين تيم ادامه نداد. به همين دليل او از پايگاه مردمي بسيار قوي در شهر مسجد سليمان برخورداراست و به احتمال زياد سکان هدايت اين تيم را به عهده خواهد گرفت. فکري در اين زمينه مي گويد: هنوز به صورت رسمي صحبت خاصي انجام نشده؛ اما هم مسؤولان شرکت نفت و هم مردم شهر مسجدسليمان به من لطف زيادي دارند و ارتباط خوبي بين ما برقرار است؛ اما از جاهاي ديگر فشار مي آورند که من به نفت مسجدسليمان نروم. اين مسأله باعث شده تا مسؤولان شرکت نفت بابت انتخاب من تحت فشار باشند. اگر قسمت باشد، من به نفت مسجدسليمان بروم، با تمام وجود تلاش مي کنم مردم شهر و مسؤولان شرکت نفت را خوشحال و سربلند کنم و اگر هم قسمت نبود، به اين تيم بروم دعاي خير من پشت اين تيم خواهد بود.
آخرين سرمربي تيم نفت مسجد سليمان که موفق شد اين تيم را در ليگ برتر نگه دارد، بعد از فکري شانس بالايي براي هدايت نفتي ها دارد. فيروز کريمي در اين خصوص مي گويد: من براي ادامه حضور، شرايطم را اعلام کردم و ديگر انتخاب با خودشان است. کريمي در حالي که پنج هفته به پايان مسابقات باقي مانده بود، تيم را در اختيار گرفت و به هرحال اجازه نداد تا نفت مسجد سليمان به ليگ يک سقوط کند. کريمي درباره اينکه آيا کارش با نفت مسجد به اتمام رسيده است، گفت: من شرايط را به مسؤولان در مسجد سليمان اعلام کردم. گفتم اگر شرط هاي من را بپذيريد، تيمي را در ميانه جدول تحويل خواهم داد که ديگر استرس افتادن به ليگ يک را نخواهند داشت و در عين حال درجايگاهي قرار خواهيم گرفت که در شان فوتبال مسجد سليمان است، اگر هم نخواستند که ديگر حرفي باقي نمي ماند.
گروه كوهنوردي شركت ملي نفت ايران با هدف توسعه ورزش همگاني و نيز با هدف تقويت قواي جسماني کارکنان در چهارمين برنامه كوهپيمايي از تقويم ورزشي خود که با ماه مبارك رمضان همزمان شد، در تاريخ هشتم خرداد به ارتفاعات رشته کوه البرز( قله پهنه حصار ) در ارتفاع 3750 متري از سطح دريا صعود کرد.
10 نفر از کوهنوردان شرکت ملي نفت ايران با هماهنگي هاي به عمل آمده از ساعت 17 به سمت ارتفاعات پهنه حصار حركت کردند و پس از 3 ساعت کوهپيمايي به قله رسيدند. کوهنوردان پس از رسيدن به قله در همان ارتفاع مراسم افطار را بجا آوردند.کوهنورداني که به ارتفاعات پهنه حصار صعود کردند، عبارتنداز:
عبدالله امامي، فريدون ابوقداره، سيد بهرام صفوي، اله يار الياسي، مهدي دياني، بهروز نوروزي، ابوالفضل اردستاني، رضا قاسمي، بهنام جداييان (مربي گروه) و حسين باقرزاده (سرپرست گروه)
سرمربي تيم فوتسال حفاري اهواز مي گويد: بودجه شان نسبت به سال گذشته کمتر شده و تصميم باشگاه استفاده از بازيکنان بومي است.
يعقوب مراغي، سرمربي جديد تيم فوتسال ملي حفاري اهواز، در مورد آخرين وضعيت اين تيم گفت: از روز شنبه هفته گذشته ما تمرين هاي خود را از نظر بدنسازي و تست آمادگي جسماني از بازيکنان شروع کرديم و انشاءالله تا روز سه شنبه همين هفته در اردو هستيم و سپس قرار است به مدت يک هفته در شهر بروجن چهارمحال و بختياري اردوي خود را برپا کنيم.
سرمربي ملي حفاري در پاسخ به اين سوال که آيا توانسته اند بازيکن مدنظر خود را جذب کنند، گفت: بله، تقريبا با 80 درصد از بازيکنان فصل قبل به توافق رسيديم و با توجه به اينکه باشگاه به جوانگرايي و استفاده از بازيکنان بومي روي آورده، سعي کرديم تمام بازيکنان خود را از ليگ يک و آنهايي که خدمت سربازي شان به اتمام رسيده و بازيکناني مثل فريد نمازي از تيم الوسط عراق، محسن محمدزاده از مقاومت البرز و محمد ربيع حاوي از رسالت مازندران را از سراسر کشور جذب کنيم.
سرمربي حفاري اهواز همچنين در رابطه با بودجه باشگاه گفت: بودجه باشگاه نسبت به سال گذشته کمتر شده و ما توانستيم با بازيکنان هم با همان بودجه درنظر گرفته شده باشگاه به توافق برسيم. اميدوارم بتوانيم سال خوبي داشته باشيم و مثل گذشته به مرحله پلي آف صعود کنيم.
هدايت يزدي، مديرعامل باشگاه فرهنگي - ورزشي مناطق نفت خيز جنوب با حضور در سالن وزنه برداري ونيز سالن کشتي مجموعه ورزشي شهرک نفت اهواز از نزديک تمرين تيم هاي نوجوانان، جوانان و تيم کشتي بزرگسالان باشگاه نفت را زير نظر گرفت.
مديرعامل باشگاه فرهنگي ورزشي مناطق نفت خيز جنوب ضمن بازديد از تمرين تيم نوجوانان و جوانان گفت: بدانيد که شما قهرمانان آينده اين باشگاه و کشور هستيد که بايد پرچم ايران را در ميادين و رقابت هاي بين المللي بالا ببريد ومسؤولان ورزش مناطق نفت خيز در هرشرايطي از اميدها و آينده هاي وزنه برداري حمايت و پشتيباني خواهند کرد. او در ادامه با حضور در تمرين تيم کشتي، ضمن تقدير از تلاش ورزشکاران و تيم کشتي اين باشگاه، براي آنان آرزوي موفقيت و پيروزي کرد و گفت: نتايج درخشان شما ورزشکاران در مسابقات در سطوح مختلف، باعث غرور جامعه ورزش است و انتظار داريم شما ورزشکاران با تلاش و درخشش در اين تمرين ها، علاوه بر حفظ سلامت، در ميادين مختلف نيز حضور پيدا کرده و براي کشور و صنعت نفت افتخار آفرين باشيد.
به بهانه 24 خرداد، روز جهاني اهداي خون
مشعل در جوامع بشري، بسياري از رفتارهاي حمايتي وجود دارد که ممکن است در هر کشور، با شرايط متفاوت، سخت و يا همراه با هزينه سنگين صورت گيرد؛ يکي از اين رفتارهاي حمايتي اهداي خون است که در کشور ما، به عکس بسياري از کشورها، رايگان و بدون هزينه هاي جانبي انجام مي شود و هموطنان مان اين کار را نه تنها با رضايت انجام مي دهند؛ بلکه درمواقع خاص و حوادث و بحران هاي اجتماعي، اين کمک چند برابر مي شود. گفته شده که در هر 3 ثانيه، يک نفر به دريافت خون نياز دارد که 20 درصد از دريافت کنندگان آن، کودکان مبتلا به سرطان، تصادفي يا بيماران تحت عمل جراحي هستند. بنابراين فرد اهداکننده خون به وسيله يک سوزن و در مدت زماني کم، مي تواند زندگي 3 انسان را نجات دهد. مهم ترين نکته در انتقال خون، اطمينان از سلامت فرد اهدا کننده خون است تا از انتقال ناخواسته بيماري از اهدا کننده به گيرنده خون جلوگيري شود. با وجود انجام تمامي آزمايش هاي طبي که براي اطمينان از صحت و سلامت خون اهدايي صورت مي گيرد، خود فرد اهدا کننده نيز بايد از سلامت خود آگاهي و اطمينان کامل داشته باشد.
افرادی که دچار بیماری هایی همچون ایدز، هپاتیت، ابولا و سایر بیماری های خطرناک قابل انتقال از طریق خون هستند، نباید خون اهدا کنند که تعداد این افراد نسبت به سایر افراد جامعه، زیاد نیست و بیشتر مردم می توانند برای اهدای خون اقدام کنند؛ چرا که این کار، علاوه بر کمک و نوع دوستی، مزایایی هم برای سلامت فرد اهداکننده دارند که در ادامه به برخی از آثار اهدای خون می پردازیم:
-هموکروماتوز، نوعی عارضه است که به علت جذب بیش از حد آهن در بدن ایجاد می شود. این عارضه یا علل ارثی و ژنتیکی دارد یا ممکن است بر اثر کم خونی یا اختلالات دیگر ایجاد شود که اهدای منظم خون می تواند به کاهش مقدار اضافی آهن خون کمک کرده و از بروز این عارضه در فرد جلوگیری کند.
-اهدای خون خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش می دهد؛ زیرا از این طریق، بدن پاکسازی می شود و مواد سمی و ایجادکننده سرطان تا حد زیادی تولید نمی شوند.
-با اهدای خون، خطر ابتلا به بیماری های قلبی و کبدی ناشی از میزان زیاد آهن در بدن کاهش می یابد. داشتن رژیم غذایی غنی از آهن بویژه پروتیین های حیوانی می تواند سطح آهن را در بدن افزایش دهد و از آنجا که تنها مقادیر محدودی از آهن می تواند جذب بدن شود، آهن اضافی در قلب، کبد و پانکراس ذخیره می شود که این خود سیروز و نارسایی کبد، آسیب به پانکراس یا اختلالات قلبی مانند ریتم نامنظم قلب را به دنبال دارد. بنابراین اهدای منظم خون کمک می کند تا سطح نرمال آهن خون حفظ شود و در نتیجه ریسک ابتلا به بیماری های مختلف کاهش پیدا کند.
-اهدای خون منظم سبب کاهش وزن اهدا کنندگان می شود. به همین دلیل افراد چاق یا دارای اضافه وزن می توانند از اهدای خون به عنوان یک روش کمک درمانی برای کاهش وزن خود بدون هیچ خطری استفاده کنند تا خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در آنها کاهش پیدا کند.
-پس از اهدای خون، بدن شروع به فعالیت برای پرکردن گویچه های خونی و تامین مقدار مورد نیاز خون می کند که این کار باعث تولید سلول های جدید خونی و کمک به افزایش سلامت بدن می شود.
بسیاری از افراد در مورد شرایط اهدای خون اطلاعات کافی ندارند یا حتی در این مورد ترس هم دارند؛ اما خوب است بدانید که اهدای خون درد یا مشکل خاصی به همراه ندارد و زمان کمی را از شما می گیرد. برای اهدای خون باید حداقل سن 18 سال تمام و حداكثر 60 سال و حداقل وزن هم 50 كيلوگرم باشد. فواصل اهدا خون هر 8 هفته يكبار است؛ البته مشروط به آنكه تعداد دفعات آن در طول يكسال برای آقایان از 4 بار و برای خانم ها از 3 بار تجاوز نکند. برای اهدای خون باید اصل كارت شناسايي (شناسنامه، گواهينامه، گذرنامه) را به همراه داشته باشید. همچنین در صورتی که آلرژی خاصی دارید یا داروی خاصی مصرف می کنید یا تزریق فراورده های خونی، عمل جراحي داشته اید، باید با پزشک مشورت کنید. در صورتی که فرد، سابقه رفتارهاي پر خطر (تماس جنسي خارج از چارچوب خانواده) خالكوبي، حجامت، تاتو، زردي يا يرقان (در خود یا خانواده) و یا مسافرت به مناطق آندميك مالاريا داشته باشد، باید برای اهدای خون با پزشک خود مشورت کند.
در مورد اهدای خون نگاهی سنتی وجود دارد که حجامت را با اهدای خون یکی می داند و حتی در مواردی حجامت را بهتر از اهدای خون برمی شمارد. در ادامه این دو مقوله را با هم مقایسه می کنیم. در حجامت، خون از پشت کمر و از مویرگ ها در سطح پوست خون گرفته می شود، ولی اهدای خون از رگ اصلی و از دست گرفته می شود. در کشورها و فرهنگ های مختلف، تکنیک های متفاوتی از حجامت وجود دارد. اولین روش، این گونه است که خون قسمتی از بدن را که آسیب دیده، می گیرند و از بیمار مراقبت می کند؛ اگر چه مزایای حجامت، در علم پزشکی شناخته شده نیست؛ اما این روش می تواند در بسیاری از بیماری ها بسیار موثر باشد، چینی ها هم از این روش برای پاکسازی بدن خود استفاده می کنند.
حجامت باعث می شود تا بافت هایی که در زیر فنجان قرار می گیرد، آزاد شود و به آرام کردن عضلات آنها کمک می کند و جریان خون بخوبی افزایش می یابد. همچنین حجامت و گرفتن خون از قسمت های شکمی بدن بیمار، در بهبود تنش و استرس نیز به فرد کمک می کند.
خون حاصل از حجامت از بافت ها استخراج می شود، پس سمی است و دور ریخته می شود؛ اما در اهدای خون، خون کاملا تازه و خالص است و می توان آن را به شخص بیمار تزریق و اهدا کرد. در فرایند حجامت، معمولا فشار روی مویرگ های پوستی افزایش می یابد و خون از قسمت مکش یا همان ساکشن، خارج و درون فنجان جمع می شود. در این شرایط، مویرگ های انتهایی پاره می شوند. اما در اهدای خون،سوزن کوچکی در رگ های بزرگ خونی وارد می شود.
بنابراین به طور کلی می توان گفت که با اهدای خون به افراد و بیماران کمک می شود؛ اما در حجامت بسیاری از بیماری ها در بدن فرد درمان می شود.
شبانگاهان، نام يکي از آلبوم هاي معروف موسيقي کلاسيک ايراني اثر عبدالحسين مختاباد است که در سبک سنتي ايراني تهيه شده و داراي 8 آهنگ است و بسياري از مردم، مختاباد را با همين آلبوم مي شناسند. اين آلبوم يکي از معروف ترين آلبوم هاي مختاباد است که بيشتر با شعرهاي حافظ تنظيم شده است. پرويز ياحقي، آهنگساز اين آلبوم و فريدون شهبازيان هم آن را براي ارکستر تنظيم کرده است.
در انتـظار تو چشــمم ستاره بـاران است خـزان دل به امـيـد گـلي بـهـاران اسـت
چـگونـه صـبر کنم درد بي تـو بـودن را که ناشکيب ترين درد عشق هجران است
در اين دو روزه عمر از چه رو ز هم دوريم که بي وفـايي ما بـازتــاب حرمـان اسـت
بـدون عشـق کـجا مي توان شـکوفا شـد که شادمـانـي مـا ديـدن عـزيـزان اسـت
به باغ مـهر و محـبت جـهان ما زيـباست وگرنه بي خبري از عشق، مثل زندان است
کويـر تشـنه دل هاي ما چه مي خـواهـد جز اينـکه يکسـره در انتـظار باران اسـت
کـجـايـي اي مـه مـهر آشـناي «آزرده» کـه بـر دلـم رخ تـو آفـتـاب تابـان اسـت
بيـا بـه ديـدن من اي بـهـار جـان پـرور که بهر مقـدم تو ارمـغان من جـان اسـت
غلامرضا شادماني، بازنشسته صنعت نفت
کلاه قرمزي و پسرخاله، يکي از پرفروش ترين فيلم هاي کمدي دهه 70 بود که هنوز هم طرفداران خود را دارد. کلاه قرمزي که بزرگ شده، مشغول تحصيل است، اما بازيگوشي هايش سبب مي شود تا از مدرسه اخراج شود. تلاش او براي اينکه شغلي به دست آورد نيز نتيجه اي عايد او نمي کند تا اينکه از طريق تماشاي تلويزيون و ديدن برنامه آقاي مجري، تصميم مي گيرد روانه تهران و تلويزيون شود. کلاه قرمزي به تهران، نزد پسرخاله مي رود و با کمک او راهي تلويزيون مي شود و در آنجا به خاطر علاقه زيادش به آقاي مجري سعي مي کند تا موانع ازدواج او را از بين ببرد؛ اما خود باعث مشکلاتي ديگر مي شود. اين فيلم به کارگرداني ايرج طهماسب در سال 1373 توليد شد.
مدير مدرسه اي در کلکته هندوستان، اين نامه را چند هفته قبل از شروع امتحانات براي والدين دانش آموزان فرستاده است:
والدين عزيز
امتحانات فرزندان شما بزودي آغاز مي شود. من مي دانم شما چقدر اضطراب داريد که فرزندان تان بتوانند به خوبي از عهده امتحانات بر آيند. اما لطفا در نظر داشته باشيد که در بين اين دانش آموزان يک هنرمند وجود دارد که نيازي به دانستن رياضيات ندارد. يک کارآفرين وجود دارد که نيازي به درک عميق تاريخ يا ادبيات انگليسي ندارد. يک موزيسين وجود دارد که کسب نمرات بالا در شيمي برايش اهميتي ندارد. يک ورزشکار وجود دارد که آمادگي بدني و فيزيکي برايش بيش از درس فيزيک اهميت دارد. اگر فرزندتان نمرات بالايي کسب کرد، عالي است. در غير اين صورت، لطفا اعتماد به نفس و شخصيتش را از او نگيريد. به آنها بگوييد مشکلي نيست، آن فقط يک امتحان بود و آنها براي انجام چيزهاي بزرگتري در زندگي به دنيا آمده اند. به آنها بگوييد فارغ از هر نمره اي که کسب کنند، شما آنها را دوست خواهيد داشت و آنها را قضاوت نخواهيد کرد. لطفا اين را انجام دهيد تا ببينيد چگونه فرزندان تان جهان را فتح خواهند کرد. يک امتحان يا نمره پايين نبايد آرزوها، استعداد و اعتماد به نفس آنها را فدا کند و در پايان، لطفا فکر نکنيد که دکترها و مهندسان تنها انسان هاي خوشحال و خوشبخت روي زمين هستند.
با احترام فراوان / مدير مدرسه
زويا پيرزاد، نويسنده اين کتاب متولد 1331 آبادان است. اين کتاب، اولين رمان پيرزاد است که تا امروز جزو پرفروش هاي سال هاي مختلف بوده و جايزه هوشنگ گلشيري را براي «بهترين رمان سال» به خاطر کيفيت زمينه و شخصيت هاي رمان، دريافت کرده است.
داستان کتاب درباره زن ارمني-ايراني به نام کلاريس است که داستان روزمره زندگي خصوصي اش را روايت مي کند. زني ارمني که به عنوان يک اقليت در ايران و همچنين در ميان اطرافيان خود، محسوب مي شود. او وظايف روزانه خانه داري اش را بخوبي انجام مي دهد؛ اما احساس مي کند در زندگي اش گمشده است. زماني که همسايه جديد آنها يک مادربزرگ اشراف زاده، همراه پسر و نوه اش از راه مي رسند، زندگي خانوادگي اش نيز دچار نوسان مي شود. زبان ساده، نثر گويا و انتقال احساس زنانگي، اين کتاب را به رماني محبوب در نزد مخاطبان و منتقدانش تبديل کرده است. شيوه پيرزاد در شخصيت پردازي اين رمان، به صورت ارائه صريح شخصيت ها، با ياري گرفتن از شرح و توضيح مستقيم از سوي شخصيت اول داستان يعني کلاريس است. او با تحليل و شرح رفتار شخصيت هاي رمان، آنها را به خواننده معرفي مي کند. گفت وگوهاي رمان نيز براساس نقل قول هايي است که کلاريس از سوي شخصيت هاي داستان مطرح مي کند. کلاريس، بي وقفه در حال حرف زدن است، او در زمان حال زندگي مي کند و با دنياي پيرامون خود در ارتباط است، نقش خود را در زمان و مکان حال مي داند و ما را از تمام جزييات زندگي روزمره اش آگاه مي سازد. در بخشي از کتاب مي خوانيم: «پرده را کشيدم و دوباره رفتم کنار آرتوش نشستم. «سيمونيان را مي شناسي؟» گفت: «اميل سيمونيان؟» از زير يکي از تشکچه هاي راحتي لنگه جوراب چرکي را کشيدم. مال آرمن بود. «اسم کوچکش را نمي دانم. » بعد يادم افتاد که شايد هم خودش باشد. «اسم دخترش اميلي است. » روزنامه ورق خورد. «از مسجد سليمان منتقل شده قسمت ما. زنش مرده. با مادر و دخترش زندگي مي کند. بعد از گارنيک چشممان به اين يکي روشن. » به روزنامه نگاه کردم، منتظر که حرفش را ادامه بدهد. خبري که نشد لنگه جوراب به دست رفتم توي راحتي چرم سبز، کنار پنجره نشستم. چند لحظه بعد به صداي يکنواخت کولر ها گوش دادم»
به بهانه روز جهانی کودکان کار و خیابان
چطور با کودکان کار و خیابان حرف بزنیم و برای آموزششان تلاش کنیم؟
مشعل: کودکان کار، ديگر به بخشي از المان هاي شهري تبديل شده اند و شهرهاي بزرگ و چراغ هاي قرمز و چهارراه هاي اصلي بدون اين کودکان در حالي که دستفروشي مي کنند، گل مي فروشند و يا آويزان خودروهاي عبوري هستند، قابل تصور نيستند. اين بچه ها ساعت کاري ندارند؛ از صبح تا شب در خيابان ها ديده مي شوند و برنامه اي براي زندگي جز پول در آوردن در طول روز براي جبران محروميت و يا حتي کتک نخوردن از کارفرمايشان ندارند. کتک خوردن از پدر و مادر يا کسي که کارفرمايشان شده و به آنها کار و جاي خواب داده، برايشان عادي است. اين کودکان، معمولا دچار ضعف جسمي و مبتلا به انواع بيماري هاي پوستي هستند و علاوه بر اين در معرض انواع آسيب هاي جسمي و روحي و بيماري هاي خطرناک قرار دارند. بر اساس آمار اعلام شده از سوي مراکز رسمي، نرخ ابتلاي کودکان کار و خيابان به ايدز 45 برابر نسبت به افراد عادي در جامعه بيشتر است. بر اساس آمار سازمان بهزيستي، بيشترين آمار کودکان کار و خيابان مربوط به گروه سني 6 تا 11 سال است، بنابراين مي توان گفت که اغلب کودکان خياباني، به دليل اينکه از سنين پايين کودکي زندگي در خيابان را تجربه مي کنند، از شانس يک زندگي رشد دهنده درکنار خانواده محروم شده اند و فرصت رشد و تکامل در کنار خانواده را از دست داده اند. بسياري از اين کودکان حق اصلي خود در تحصيل را نيز به دليل الزام به کار از دست مي دهند و همين بي سوادي، عاملي قطعي براي ماندگاري آنها در خيابان است. شايد اگر اين کودکان شرايط تحصيل داشته باشند، بتوانند متفاوت از زندگي والدين خود، شرايطشان را تغيير دهند؛ اما اين بي سوادي مهري بر تکرار زندگي تاسف آور والدينشان مي شود. در سال هاي گذشته، گروه هاي مختلف مردمي و دانشجويان تلاش کردند تا خلأ هاي ناشي از اجرا نشدن درست قانون در مورد کودکان کار و حق تحصيل آنها را پر کنند. بسياري از اين کودکان فاقد شناسنامه و والدين مشخص و قابل اتکا هستند، به همين دليل، شرايط و توان تحصيل ندارند. در عين حال بسياري از آنها هم از مهاجران غير ايراني هستند، اين مراکز غير رسمي آموزشي توانسته براي کودکان کار بخشي از اين شرايط را جبران کند. به عنوان نمونه انجمن حمايت از کودکان کار، طرح آموزش با هدف سوادآموزي، مهارت آموزي، توانمندسازي، بالا بردن عزت نفس و خودباوري در کودکان کار را در دستور کار دارد و کودکان تحت پوشش انجمن هر روز به مدت 4 ساعت در کلاس هاي درسي و مهارتي شرکت مي کنند. هزينه هاي اين دوره ها نيز از سوي خيراني که با آنها در ارتباط هستند، جمع مي شود و در عين حال معلمان و کادر آموزشي هم افرادي داوطلب هستند. بسياري از اين مراکز مردمي و غير دولتي، دوره هاي مختلف کلاس هاي آموزشي فوتبال، موسيقي، تئاتر، مجسمه سازي و ... را در کنار دوره هاي آموزشي و سواد آموزي براساس توانايي کودکان کار برايشان برگزار مي کنند تا شايد يکي از استعدادهاي آنها، جدا از تحصيل شکوفا شود و بتوانند شغلي براي خود به دست بياورند. در بسياري از موارد ديده شده که اين کودکان پس از تحصيلات ابتدايي، به دليل شرايط سخت زندگي ادامه تحصيل را مناسب خود نمي دانند و يا بر اين باورند که تحصيلات به درد زندگي آنها نمي خورد. از اين رو در بسياري از اين مراکز آموزشي تلاش شده تا براي گروه هاي سني نوجوان که تحصيلات ابتدايي دارند، آموزش فني و حرفه اي مرتبط با کسب و کار و آموزشي که ايجاد يک شغل را به دنبال داشته باشد، در نظر گرفته شود، با اين هدف که اين کودکان اگر شرايط ادامه تحصيل ندارند، بتوانند با مهارت آموزشي در يکي از شغل ها وارد بازار کار شده و ديگر مجبور به حضور در خيابا ن ها نباشند. در بيشتر موارد هم تلاش شده تا کمک هايي که به کودکان کار مي شود، با مشارکت خود آنها باشد و حتي خودشان در تامين هزينه ها و اجراي برنامه ها دخالت داشته باشند. از سوي ديگر با توجه به اينکه بسياري از اين کودکان در شرايطي نامساعد و غير استاندارد زندگي کرده و بزرگ شده اند، از حداقل هاي آموزش و اطلاع از نياز اجتماعي برخوردارند، به عبارتي روش صحيح زندگي کردن را نمي دانند. در جريان اين آموزش ها اين کودکان علاوه بر تقويت عزت نفس و اعتماد به خود، ياد مي گيرند که به کسي اجازه ندهند از آنها به اشکال مختلف سوء استفاده کند. آنها معمولا به دليل شرايط پايين اجتماعي و محروميت نسبت به احقاق حقوقشان، کوتاه مي آيند، در صورتي که نبايد اينگونه باشد، به همين دليل در اين مراکز به اين کودکان موارد مختلف تضييع حقوق و زمينه هاي جلوگيري از آن را آموزش مي دهند.
اما وقتي با يک کودک کار و خيابان که احيانا ظاهر و رفتار مورد قبول ما را هم ندارد، مواجه مي شويم، بايد چگونه برخورد کنيم تا علاوه بر رعايت احترام متقابل، اين کودکان هم آسيبي نبينند؟ در ادامه برخي از موارد لازم در ارتباط با کودکان کار را بازگو مي کنيم که هر کدام در شرايط متفاوتي کاربرد دارند.
*عکس گرفتن از آنها بدون اجازه کار درستي نيست، ولي مي توانيد با انداختن يک عکس دو نفري، سلفي و شوخي کردن نشان دهيد که از بودن با آنها خوشحاليد و قصد نداريد از آنها به عنوان سوژه اي در شبکه هاي اجتماعي استفاده کنيد.
*بهتر است لباس، خوراکي يا پول به آنها ندهيد؛ چون اين کار از سر دلسوزي است و به طور ناخودآگاه روحيه گدايي و وابستگي را در آنها تقويت مي کند.
*دلسوزي بيجا نکنيد و وارد فضاي شخصي آنها نشويد. سوال هايي نپرسيد که مجبور بشوند دروغ بگويند. درباره محل زندگي شان کنجکاوي نکنيد. آنها حتي اگر خانواده هم داشته باشند، مجبورند دروغ بگويند و اين سوالات آنها را بيشتر در شرايط تعارض قرار مي دهد.
*ممکن است اين کودکان رفتار ناهنجار داشته باشند؛ اما تا جايي که مي توانيد از رفتار خشن و تند با آنها يا ناسزا گويي جلوگيري کنيد. يادتان باشد که اين کودکان شيشه پاک کن يا گل فروش يا اسفند دود کن از ساعات اوليه روز در خيابان هستند و بيشتر عمرشان را در محيط هايي پر آسيب مي گذرانند.
*آنها را ناديده نگيريد و بي اعتنا نباشيد. اين کار باعث مي شود از مردم نااميد شوند و اعتمادشان به جامعه را از دست بدهند. اين بچه ها در صورت بروز مشکل نمي دانند بايد به چه فرد يا مرکزي مراجعه کنند. پس اگر در صورت بروز مشکل، شما هم بي توجه باشيد، آنها هيچ پناهي ندارند.
*اگر آنها چيزي مي فروشند يا کاري مثل شيشه پاک کردن انجام مي دهند، با آنها مثل يک فروشنده برخورد کنيد تا شخصيت و غرورشان حفظ شود.
* نگذاريد ازشما گدايي کنند. اگر به شما التماس مي کنند، توضيح بدهيد بايد جنسي را که مي فروشد، ببينيد که لازم داريد يا نه؟ اجناس بي کيفيت را نخريد. يادتان باشد که شما مددکار اجتماعي نيستيد و لااقل مثل يک انسان مي توانيد با اين بچه برخورد کنيد
* از کلمات مودبانه استفاده کنيد. اين کودکان در محيط نا امن و پر آسيب خيابان چيزي غير از فحش و جمله هايي که مناسب سن آنها نيست، نمي شنوند و ياد نمي گيرند. پس اگر ما با احترام برخورد کنيم، متوجه مي شوند که همه مثل هم نيستند و افراد متفاوتي در اطرافشان زندگي مي کنند.
اپلیکیشن های ورزش در خانه
چند دقيقه ورزش ساده در روز مي تواند چند کيلوگرم کاهش وزن برايتان به ارمغان آورد. Home Workouts مجموعه اي از اين ورزش هاي ساده خانگي را به شما آموزش مي دهد که مي توانيد بدون وسيله يا با تکيه بر صندلي و ديوار منزل انجام بدهيد. براي آنکه حين ورزش تمرکزتان روي صفحه موبايل نباشد، اپليکيشن به صورت صوتي راهنمايي تان مي کند تا از ريتم حرکت نيفتيد. Home Workouts ورزش هاي هفت دقيقه اي و کوتاه آموزش مي دهد و پيش و پس از انجام ورزش ها به شما مي گويد که چگونه بدن تان را گرم کنيد و حرکات کششي انجام دهيد. خانم هاي خانه دار، سالمندان و ميانسالان کم تحرک، مخاطبان اصلي اين اپليکيشن هستند. هر چند که تمام افراد داراي اضافه وزن هم مي توانند از آن براي رسيدن به تناسب اندام کمک بگيرند. نصب و برنامه هاي اين اپليکيشن رايگان است و روي سيستم عامل اندرويد فعال مي شود.
30Day Fitness Challenge از سوي مربيان ورزش حرفه اي طراحي شده و تلاش مي کند که با آموزش حرکات درست، شما را به وزن و اندام ايده آل برساند. ورزش هاي اين اپليکيشن داراي سه سطح هستند، آسان و متوسط و حرفه اي. بسته به شرايط جسمي که داريد، بايد سطح مناسب را براي خودتان برگزينيد. اپليکيشن، زمان ورزش کردن را به شما يادآوري مي کند و مي توانيد پس از هر بار ورزش، وزن تان را در آن وارد کرده تا پيشرفت خود را روي نمودار ببينيد. نصب اين اپليکيشن، مراحل و برنامه هاي آن رايگان است و روي سيستم عامل iOS و اندرويد فعال مي شود.
مراسم راهپيمايي روز جهاني قدس سال 1398 روز جمعه 10 خردادماه علاوه بر شهر تهران در بيش از 950 شهر و مسيرهاي منتهي به ميعادگاه هاي نماز جمعه برگزار شد.
عکس: محمدرضا عباسي خبرگزاري مهر
راهنمای استفاده از صفحات نشریه مشعل
- بزرگنمایی یا کوچک نمایی تصاویر : Scroll (غلطک) ماوس
با امکان جابجایی پس از بزرگنمایی صفحات
- دسترسی به متن خبر: دابل کلیک روی تصاویر صفحات