مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمالغرب تاکید کرد:
نگاهی نو بر پیکره منابع انسانی
مشعل در همان ابتدای گفت وگو که حدود دو ساعت به طول انجامید، سوالات بی شماری مطرح شد و به قول معروف از هر دری صحبت به میان آمد؛ از برنامه ها و دستاوردهای دو ساله شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمالغرب، میزان انتقال فراورده و وجود ظرفیت های خالی، صیانت از محیط زیست و چالش انشعابات غیرمجاز، ساخت توربین ها و اتکا به توان داخل و در نهایت منابع انسانی و چالش های آن. آنقدر بر منابع انسانی تاکید دارد که معتقد است، سازمان های موفق در جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص، دانش مدار، بسیار هوشمندانه عمل می کنند. می گوید: «مادامی که نگاهی نو بر پیکره منابع انسانی حاکم شود و به عنوان، اصلی بی بدیل مورد تاکید قرار گیرد، قطعا آینده ای روشن و امیدوارکننده را می توان متصور بود.» و افسوس می خورد از اینکه «دیگر کمتر می توان نیروی انسانی سابق را در صنعت نفت یافت. آدم های دلبسته به کار و فعالیت که صدای توربین ها برایشان از هر نوع موسیقی خوشایندتر جلوه می کرد و تمام هم و غمشان اعتلای صنعت نفت بود و بس.»
از لابه لای صحبت هایش اطراف سرمایه انسانی و دغدغه اش برای مغفول ماندن اصل جانشین پروری در صنعت نفت، می توان دریافت که مدیر توانمند و باتجربه ای است؛ از آن دست مدیرانی که نمی توان نظریاتش را نادیده انگاشت. لیسانس برق خود را از دانشگاه پلی تکنیک تهران گرفته و اواخر اردیبهشت سال 1374 نیز به عنوان کارآموز وارد پالایشگاه اصفهان شده است. تجربه کار در واحدهای تعمیرات مهندسی عمومی و طرح ها را در کارنامه کاری خود دارد و بیش از 11 سال هم در شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمال به عنوان رئیس ابزار دقیق مشغول به فعالیت بوده است. او هم اکنون به عنوان مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمالغرب فعالیت می کند. مشروح گفت وگو با علی جعفرآقایی، مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمالغرب را در ادامه می خوانید.
اگر موافق باشید، همین ابتدا اشاره ای گذرا به فعالیتهای تعریف شده در شرکت خطوط لوله منطقه شمالغرب و اهمیت آن به لحاظ راهبردی داشته باشید.
درباره مختصات جغرافیایی خطوط لوله منطقه شمالغرب باید عنوان کنم که این منطقه، نزدیک به 2 هزار کیلومتر رشته لوله دارد که از استان های البرز، قزوین، زنجان، آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل عبور می کند. مرکز و ستاد منطقه در 13 نقطه جغرافیایی گسترده شده و مجهز به 4 تلمبه خانه، 6 مرکز انتقال فراورده های نفتی و 9 ایستگاه مخابراتی است که ایستگاه ها خدمات مورد نیاز خود را از شرکت مخابرات دریافت می کنند. کل خطوط لوله منطقه شمالغرب بر اساس دسته بندی های انجام شده از مبدا ری تا تبریز با دو رشته خط لوله 14 و 16 اینچ، از مبدا تبریز به اردبیل 12 و 10 اینچ و از مبدا تبریز به ارومیه با سه رشته خط لوله با قطرهای 14، 10 و 8 اینچ مجزا شده اند.
از آنجا که انتقال پایدار و بی وقفه فراورده های نفتی به عنوان ماموریت اصلی شرکت های 12گانه خطوط لوله و مخابرات نفت ایران تعریف شده است، این مسؤولیت اخیر نیز در صدر برنامه شرکت خطوط لوله منطقه شمالغرب قرار دارد. سوخترسانی به 4 استان شمال غربی کشور از جمله زنجان، اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی، تامین خوراک نفت خام پالایشگاه تبریز، تامین بخشی از خوراک نفتا پتروشیمی تبریز و تامین سوخت مایع نیروگاه های سبلان اردبیل، سلطانیه زنجان و سیکل ترکیبی ارومیه جزو وظایف محوله شرکت خطوط لوله مخابرات منطقه شمالغرب در نظر گرفته شده است؛ البته یک رشته خط لوله 14 اینچ به موازات خط لوله 10 اینچ تبریز-میاندوآب به عنوان ادامه خط لوله اتیلن غرب برای انتقال مواد مورد نیاز پتروشیمی تبریز در اختیار این واحد صنعتی است.
در باب بخش دوم سوال، باید این نکته را یادآور شد؛ به طور کلی اهمیت راهبردی خطوط لوله انتقال نفت خام و فراورده های نفتی به عنوان حیاتی ترین بخش صنعت نفت را نمی توان تنها محدود به یک منطقه دانست. تمامی تاسیسات نقل و انتقالات فراورده های سوختی که در گستره پهناور جغرافیایی کشور پراکنده هستند، هر کدام ویژگی ها و خصوصیات مختص به خود را دارند؛ اما آنچه که در این زمینه حائز اهمیت است، توجه ویژه، برنامه ریزی دقیق و حساب شده در این حوزه است تا باوجود مشکلات فراوان، همچنان رو به توسعه و پیشرفت گام بر دارد. در این بین اما آنچه که شاید منطقه شمالغرب را نسبت به دیگر مناطق تا حدودی متمایز کند، طولانی بودن و بعد مسافت رشته خطوط، همچنین تراکم جمعیت بالا در این منطقه از کشور است. این منطقه به لحاظ وسعت و طول رشته خطوط، جزو چهار منطقه بزرگ شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران قرار گرفته و از این نظر سهمی بیشتر از یک دوازدهم را از آن خود کرده است.
حجم و میزان انتقال نفت خام و انواع فراورده های نفتی در سال 1401 و دو ماهه ابتدای امسال را بفرمایید. این میزان چند درصد از فراورده و نفت انتقالی در کشور را شامل می شود؟
در سال 1401، در مجموع بیش از 13 میلیارد و 632 میلیون لیتر نفت و فراورده از این منطقه منتقل شده که از این میزان، بیش از 6 میلیارد و 151 میلیون لیتر نفت خام و بیش از ۶ میلیارد و ۶۶۵ میلیون لیتر فراورده بوده است و این میزان، حدود ۹ درصد از کل نفت و فراورده انتقالی کشور را تشکیل می دهد. همچنین خوراک ارسالی به پالایشگاه نفت تبریز در سال 1401، رقمی افزون بر ۶ میلیارد و ۱۵۰ میلیون لیتر نفت خام بوده است. مضاف آنکه پارسال نیز در مجموع ۸۵۰ میلیون لیتر فراورده به عنوان سوخت مایع به سه نیروگاه مهم این منطقه ارسال شده است.
اما در دو ماهه نخست امسال، در مجموع ۸۰۱ میلیون و ۴۸۱ هزار لیتر نفت خام و یک میلیارد و ۶۷ میلیون لیتر فراورده از طریق خطوط لوله این منطقه منتقل شده است. هم اکنون انتقال نفت خام با بهره گیری از ظرفیت کامل خطوط و انتقال فراورده با حدود ۸۰ درصد از ظرفیت انتقال خطوط این منطقه انجام می شود و حدود ۲۰ درصد ظرفیت خالی، معادل یک و نیم میلیارد لیتر نیز برای انتقال فراورده در این منطقه وجود دارد.
غالبا از توربین ها به عنوان موتور محرک و قلب تاسیسات مراکز انتقال فراورده یاد می کنند. در حال حاضر توربین ها در چه وضعی قرار دارند و با توجه به فعالیت انجام شده برای ساخت این دست از تجهیزات، ظرفیت سازندگان ایرانی را چگونه ارزیابی می کنید؟
همانطور که بدرستی اشاره شد، جان سیستم مراکز انتقال مواد سوختی، پمپ ها و توربین ها هستند. در حوزه استحفاظی منطقه شمالغرب در 4 نقطه برای انتقال فراورده از توربین استفاده می شود که البته هم اکنون به 3 نقطه کاهش پیدا کرده است و بزودی با نصب توربین جدید، نقطه ای را که از امکانات و تجهیزات خالی مانده، پوشش خواهیم داد.
هرچند ماهیت توربین ها خارجی است؛ اما چون به مرور زمان مستهلک شده اند، تجهیزات داخلی و در اصل، هسته مرکزی آن ازسوی سازندگان ایرانی ساخته و با همان کیفیت روی توربین ها نصب شده اند.
قطع به یقین این اقدام سازندگان ایرانی، مایه مباهات و دلگرمی است و اصلا ارتباطی به مسائل تحریم و نوسانات نرخ ارز ندارد.