در گفت وگو با مسئول پزشکی خانواده بهداشت و درمان شمالغرب صنعت نفت مطرح شد:
9 هزار نفر زیر چتر سلامت
مشعل واحد سلامت خانواده بهداشت و درمان صنعت نفت شمالغرب کشور خدمات گسترده ای همسو با سیاست های وزارت نفت ارائه می دهد و اکنون 9 هزار و 529 نفر جمعیت تحت پوشش ساکن در تبریز دارد که از این تعداد 8 هزار و 179 نفر دارای پرونده الکترونیک سلامت خانواده هستند. سه پزشک خانواده، دو مراقب سلامت و یک ماما عهده دار رسیدگی به وضعیت سلامت این افراد هستند. در حال حاضر خدمات مراقب سلامت برای سنین زیر 5 سال، 6 تا17 سال (نوجوان)، 18 تا29 سال(جوانان)، 30 تا 59 سال (میانسالان) و سالمندان بالای 60 سال بر اساس دستورالعمل های ستاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت برگرفته از دستورالعمل مراقبت کشوری است. بررسی عوامل خطر در گروه های سنی فوق آموزش چهره به چهره مراجعان، غربالگری بیماری های مزمن غیر واگیر و برخی سرطان های شایع، ارجاع به متخصصین در صورت نیاز، پیگیری مراجعات افرادی که در زمان مقرر مراجعه نکرده اند، از سایر خدمات این واحد به شمار می رود. مریم احضار، مسئول پزشکی خانواده بهداشت و درمان شمالغرب صنعت نفت کشور در گفت وگو با خبرنگار «مشعل» به کم وکیف فعالیت های این مرکز درمانی– بهداشتی پرداخته است.
تا پایان سال 1401 در واحد سلامت خانواده شمالغرب مراقبت هایی انجام شده است که از جمله آنها می توان به معاینات 23 درصدی کودکان، 29 درصدی نوجوانان، 58.8 درصدی جوانان، 88 درصدی میانسالان، 64.4 درصدی سالمندان، 33 درصدی مراقبت زنان در سنین باروری، 35 درصدی مراقبت زنان منوپوز(پاپ اسمیر، سونوگرافی و...) و 100 درصدی مراقبت بارداری و پس از زایمان اشاره کرد. مسئول پزشکی خانواده بهداشت و درمان شمالغرب صنعت نفت کشور با اشاره به این مطلب می گوید: نوجوانان فقط در ایام تعطیلات تابستان می توانند برای مراقبت های دوره ای مراجعه کنند؛ به همین دلیل در سال 1402 نامه ای به ادارات تابعه نفت تبریز ارسال شد و در این خصوص اطلاع رسانی صورت گرفت. با توجه به اینکه در این مرکز واحدهای سلامت روان، دندانپزشکی، کلینیک تغذیه، آزمایشگاه و ادیومتری نیز دایر است، نوجوانان علاوه بر خدمات پزشک خانواده و پرستاری خانواده، از تمامی این امکانات می توانند استفاده کنند.
مریم احضاری همچنین با اشاره به دوره های آموزشی برگزار شده درسال گذشته می افزاید: طی سال، دوره های آموزشی مختلفی برای جمعیت زیر پوشش برگزار می شود، این دوره ها در سال 1401 عبارتند از: ناباروری و باروری سالم، ارتقای کیفیت زندگی و خود مراقبتی زنان شاغل، مراقبت سالمندی، تغذیه مناسب برای سالمندی خوب، پیامدهای تک فرزندی، سرطان های شایع زنان و بهداشت روان و بهزیستی.
به گفته او، دوره های آموزشی مراقبت قلب و عروق، نیمه اول شهریور امسال می شود و طرح شناسایی افراد با ریسک بالای20 سال از سیستم سینا نیز از ابتدای امسال تا کنون اجرا شده است.
ترویج فرزندآوری
مسئول پزشکی خانواده بهداشت و درمان شمالغرب صنعت نفت کشور یکی از برنامه های این مرکز را شناسایی افراد دارای مشکلات باروری و ترغیب فرزند آوری بیان و اظهار می کند: چهار نفراز زنان با نازایی اولیه و شش نفر با نازایی ثانویه را شناسایی کرده و اطلاع رسانی به مراقبین سلامت و پزشکان خانواده برای موارد جدید را به واحد سلامت باروری گزارش می دهند.
احضاری ادامه می دهد: آموزش چهره به چهره به زنان، کلاس آموزشی گروهی در اسفند ماه 1401 در مورد برنامه ریزی برای بارداری به موقع و مراقبت های قبل و حین بارداری و نیز عوامل موثر در افزایش شانس باروری برگزار شد.
او با بیان اینکه برای آموزش علل نازایی و ناباروری اقدام هایی انجام داده ایم، می گوید: ارائه مشاوره و بررسی علل نازایی در افراد شناسایی شده، ارائه کتابچه شیوه زندگی و ناباروری به موارد شناخته شده، تعامل با متخصص زنان، ارجاع در صورت نیاز به مراکز طرف قرارداد نازایی تبریز را نیز بررسی کردیم. در این میان دو مورد نازایی ثانویه موفق به بارداری شدند.
مسئول پزشکی خانواده بهداشت و درمان شمالغرب صنعت نفت کشور با بیان اینکه شناسایی مادران تک فرزند را در دستور کار قرار داده ایم، ادامه می دهد: ترویج فرزندآوری را با آموزش4 مورد شناخته شده و ارائه کتابچه مشکلات تک فرزندی را سال گذشته دنبال کردیم.
احضاری شناسایی مادران، اطلاع رسانی به مراقبین سلامت و پزشکان خانواده که موارد جدید را به واحد سلامت باروری گزارش دهند، از دیگر گام ها در ترغیب فرزندآوری بیان می کند و می گوید: تمامی بانوان متاهل و دختران بالای 18 سال برای مراقبت های مربوطه به واحد سلامت باروری ارجاع می شوند، ضمن آنکه مراقبت های پیش از بارداری، بارداری، پس از زایمان، مراقبت زنان منوپوز برای مراجعین انجام می شود.
آموزش، ضرورتی برای روزآمدی
او با تاکید بر آموزش به عنوان یک ضرورت همیشگی برای اعضای تیم سلامت خانواده تصریح می کند: به منظور ارتقای سطح دانش، اعضای تیم سلامت خانواده در طول سال در دوره های آموزشی و وبینارهای مرتبط با فعالیت های خود شرکت می کنند. وی افزود: تهیه فهرست بیماران مبتلا به دیابت با A1c بالای 9 و «ال دی ال» های بالا، فراخوان اختصاصی با هدف آموزش و راهنمایی برای کاهش خطرهای دیابت و چربی خون بالا در صدر فعالیت های تیم سلامت خانواده این مرکز قرار دارد.
خدمات رسانی به 3 استان
استان های تحت پوشش بهداشت و درمان صنعت نفت شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل است و کارکنان ایستگاه های تقویت فشار گاز نیک پی (زنجان) و آستارا و چلوند(گیلان) نیز تحت پوشش بهداشت و درمان منطقه هستند.
به گفته احضاری، بهداشت و درمان صنعت نفت شمال غرب کشور دارای یک مرکز سلامت سطح 3 خانواده (پلی کلینیک به صورت صبح و عصر از ساعت 7 و 30 دقیقه تا 22 دایر است) و یک مرکز سلامت سطح 2 خانواده (ارومیه از ساعت 7 و 30 دقیقه تا 15 و 30 دقیقه دایر است) و دو مرکز سلامت کار سطح 2 (مراکز سلامت کار شرکت پالایش نفت و پتروشیمی تبریز به صورت 24 ساعته است) و 7 مرکز سلامت سطح یک (ایستگاه های خطوط لوله منطقه 8 عملیات انتقال گاز تبریز، مرند، مرگنلر، هشترود، تکاب و نوردوز و مرکز سلامت سطح یک انتقال نفت ترکمنچای) است. طبق برنامه ریزی ها در سال جاری 4 مرکز سلامت سطح یک ایستگاه های نیک پی، اردبیل، چلوند و بازرگان نیز راه اندازی خواهد شد.
او با اشاره به گروه پرستاری و مامایی و اورژانس بهداشت و درمان صنعت نفت شمالغرب کشور ادامه می دهد: این گروه متشکل از 22 پرستار، سه ماما و دو نفر فوریت پزشکی است. در بخش اورژانس مرکز سلامت سطح 3 خانواده در هر شیفت دو پرستار انجام وظیفه کرده و جمعیتی بیش از 10 هزار نفر از خدمات پرستاری مرکز فوق بهره مند می شوند. در حوزه سلامت خانواده سه مراقب سلامت (یک نفر پرستار و دو نفر ماما) با پزشکان خانواده همکاری می کنند و در حوزه سلامت کار مرکز تخصصی طب کار، یک نفر پرستار با پزشک طب کار همکاری دارد.
به گفته احضاری، در مراکز سلامت سطح 2 و سطح یک در هر شیفت یک نفر پرستار انجام حضور دارد و در معاینات طب صنعتی پرستاران با پزشکان صنعتی همکاری می کند.
مسئول خانواده بهداشت و درمان صنعت نفت شمال غرب کشور با بیان اینکه در طول سال حدود 25 ماموریت معاینات طب صنعتی به شهرستان ها انجام می شود، می گوید: در هر ماموریت سه نفر پرستار بهمراه پزشک طب کار حضور دارند. سالیانه حدود هفت هزار نفر از کارکنان تحت پوشش معاینات طب صنعتی قرار می گیرند که حدود چهار هزار نفر از سوی تیم سیار طب صنعتی معاینه می شوند.
احضاری تاکید می کند: پرستاران با توجه به فرم های ارزیابی کمی و کیفی هر سه ماه یک بار ارزیابی می شوند و امتیاز به دست آمده بر شایستگی سالیانه و تخصیص اضافه کاری تاثیر مستقیم دارد؛ البته فعالیت های آموزشی از جمله تدریس و شرکت فعال در کلاس ها نیز در میزان اضافه کاری و ارزیابی پرستاران دخالت مستقیم دارد.