پیامدهای تاخیر در ضخامت سنجی مخازن
مشعل: نفت، از صنايع پيچيده و با ريسک بالاست که بروز حوادث در آن می تواند خسارت های جاني و مالي جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. در طول تاريخ، حوادث زيادي در اين صنعت رخ داده که پيامدهاي فراواني دربر داشته است. از این رو اهميت درس آموزی از حوادث و سوانح در اين صنعت، براي شناسايي مناطق پرريسک چند برابر می شود. همانطور که می دانید، دانش به دست آمده درباره علل حادثه، می تواند اجازه استقرار اقدام های پيشگيرانه و کاهش دهنده حوادث در محل را صادر کند، ضمن آنکه بازخورد ناشي از آن نیز باعث بهبود رفتار ايمني در افراد مستقر در فضاي صنعت نفت خواهد شد. با بهره مندی از نکات «درس آموزی از حوادث»، می توان از نوع وقايع ناخواسته تشديدکننده و بازدارنده آن، عواقب احتمالي وقايع ناخواسته و... به اقدام های کنترلي که می تواند عواقب ناشي از حوادث را محدود کند، دست يافت. به دليل اهميت اين موضوع، هفته نامه «مشعل» با انتشار مطالبی با هدف «درس آموزی از حوادث صنعت نفت ايران و جهان»، گامي در مسير کاهش حوادث برمی دارد. در ادامه، درس آموزی از حادثه «پارگی دیواره مخزن» در يکي از مناطق عملياتي را می خوانید.
عصر یک روز کاری و با آغاز کار شیفت جدید، هنگام راه اندازی واحدهای عملیاتی پالایشگاه (پس از پایان تعمیرات اضطراری روی خطوط آب خنک کننده)، مخزن سقف شناوری خارجی با سرویس Cold Stops، از ناحیه کورس دوم بدنه، دچار پارگی و نشت می شود. نشت، به دنبال شکست اولیه دیوار مخزن، آغاز و پس از گذشت 15 دقیقه با ایجاد شکاف عمودی از کورس اول تا زیر سقف، محتویات مخزن به طور ناگهانی در محوطه دایک، تخلیه و بلافاصله مشتعل می شود.
به دلیل تجهیز نبودن مخزن و محوطه دایک به سیستم آشکارساز(F&G)، نشت مایعات و بخارات قابل اشتعال در زمان ریزش به محوطه دایک، شناسایی نمی شود. بنابراین به دلیل ریزش محتویات مخزن آسیب دیده و سرریز شدن به خارج از دایک، حجم زیادی از مایعات نفتی از طریق کانال های سطح الارضی در محوطه زیر مخازن کروی مجاور وPipe Rack، منتشر شده و آتش بسرعت به سایر قسمت های پالایشگاه گسترش می یابد.
در بررسی حادثه مشخص شد که مخزن حادثه دیده از 14 سال قبل، ضخامت سنجی نشده و دچار پارگی شدید در ناحیه کورس دوم بوده و ضخامت دیواره تا 3 میلی متر کاهش یافته است.
آیا می دانستید؟
خوردگی تجهیزات فرایندی، به طور حتم پتانسیل ایجاد نشت، پارگی، انفجار و آتش سوزی بزرگ با پیامد وسیع و وخیم را دارد.
هرگونه تغییر در عملیات و فرایند که به افزایش نرخ خوردگی بینجامد، باید به طور دقیق شناسایی و کنترل شود.
شما چه کاری می توانید انجام دهید؟
بر اساس استاندارد API 653، انجام بازرسی و ضخامت سنجی دوره ای مخازن الزامی است و نتایج حاصل از این بازرسی ها، باید مبنای کار تعمیرات اساسی قرار گیرد.
تغییرات عملیاتی در واحدهای بهره برداری می تواند عامل ایجاد نواقص پنهان در تجهیزات و در نهایت شکست تجهیز و بروز حادثه منجر شود.
دایک مخازن به عنوان یک سیستم حفاظت غیرفعال، نقشی بسیار مهم در پیشگیری از سرریز شدن محتویات مخازن به بیرون از محوطه مخزن دارد، از این رو حفظ ارتفاع دیواره ها و گنجایش دایک ضروری است.با توجه به میزان خوردگی آب، بخصوص در مخازن و ظروف عملیاتی، ضروری است که نسبت به تخلیه مستمر آب جدا شده در مخازن و ظروف عملیاتی اقدام شود.