ناترازیها را ایجاد نکردهایم، وارث آنها هستیم
سرمایه گذاری برای افزایش ظرفیت 250 میلیون متر مکعبی تولید گاز
همراهی سیانجی و الپیجی با بنزین
رکـــوردزنی ۲ میلیارد و ۸۲۳ میلیون لیتری
اشتغال زایی ماندگار در هاب انرژی
از قلب نیروگاه بوشهر تا پالایشگاه نهم
مدیریت کربن در دوستی با محیط زیست
یک تمــــــاس با درمان فاصله دارید
تداوم صادرات نفت نتیجه تلاش کارکنان
مسعود کیمیایی و «عشق در انفرادی»
قهرمانی تیم کشتی فرنگی ایران در المپیک دانشآموزی
رئیس جمهوری:
رئیس جمهوری گفت: با این روند ناترازی ها، کشور قابل اداره نیست. ما این ناترازی ها را ایجاد نکرده ایم، بلکه وارث آنها هستیم، با این حال مردم بحق از ما توقع حل این ناترازی ها را دارند و دولت نیز در این زمینه در حال تلاش است.
مسعود پزشکیان در نشستی با نمایندگان احزاب و تشکل های مردمی با اشاره به ضرورت تغییر رفتار سازمانی، درباره راهکار اصلی تحقق این هدف گفت: دولت با تغییر افراد اصلاح نمی شود، تغییر رفتار سازمانی نیز در مدت یک یا دو سال محقق نخواهد شد، بلکه به یک دهه زمان نیاز دارد. بر اساس تحقیقات علمی، هیچ سازمانی بر اساس رفتار یک مدیر، تغییر رفتار نمی دهد.
وی با اشاره به تلاش دولت برای حل مشکلات اجتماعی افزود: مسائل اجتماعی به صرف نسخه نوشتن حل نمی شود. ما برای حل مشکلاتی از جمله کمبود مدارس، مشکلات معیشتی، اشتغال و ناترازی ها برنامه داریم، اما صرف برنامه داشتن برای حل مشکلات کفایت نمی کند. دستورعمل برای حل مشکلات وجود دارد، اما اجرا چندان راحت نیست.
رئیس جمهوری با بیان اینکه برای رفع ناترازی در زمینه تأمین برق، توسعه خطوط ریلی و تکمیل کریدورها برنامه های مناسبی تهیه شده است، تصریح کرد: هرکس می تواند کمکی کند به میدان بیاید، یک بخش را در اختیار بگیرد و مشکلات آن را حل کند. اگر کسی برنامه ای برای حل ناترازی ها دارد، آن را می پذیریم، اما این مشکل صرفاً با دستورعمل حل نمی شود، زیرا راه حل آن بسته به هر منطقه و اقلیم فرق دارد و نمی شود یک نسخه برای همه مناطق کشور نوشت و اجرا کرد. ما در حال تهیه برنامه بر اساس وضع هر منطقه کشور هستیم.
پزشکیان اظهار کرد: می توانیم در زمینه سرمایه گذاری، حل ناترازی ها، مدیریت های میانی و سیاست خارجی نشست برگزار کنیم و شما پیشنهاد و راه حل های خود را ارائه کنید.
وزیر نفت بیان کرد: اطمینان دارم کمیته مشترک نظارتی اوپک پلاس (JMMC) با بهره گیری از تجربیات خود در زمینه ارزیابی دقیق تحولات بازار نفت، کشورهای عضو را برای نقش آفرینی فعال، دقیق و همراه با احتیاط در بازار نفت یاری می کند. وزیر نفت در پنجاه و نهمین نشست کمیته مشترک نظارتی اوپک پلاس (JMMC) از طریق ویدیوکنفرانس با تبریک فرارسیدن بهار طبیعت و عید سعید فطر از تلاش های صورت گرفته از سوی کشورهای اوپک پلاس، به ویژه رئیس و نایب رئیس این کمیته برای حفظ انسجام و تقویت همکاری ها در شرایط حساس کنونی بازار نفت قدردانی و بر اهمیت نقش و جایگاه این کمیته برای حفظ ثبات و توازن بازار نفت تأکید کرد.
محسن پاک نژاد در حاشیه این نشست در گفت وگو با خبرنگار شانا در خصوص شرایط کنونی بازار نفت بیان کرد: همان طور که همه ما می دانیم، جهان امروز با ابهام های متعددی از جمله تأثیر اعمال تعرفه های تجاری بر اقتصاد جهان، تغییر زنجیره تأمین و تنش های ژئوپلیتیک مواجه است؛ با این حال زمینه هایی برای خوش بینی نیز وجود دارد.
وی با بیان اینکه بر اساس آخرین گزارش ماهانه بازار نفت اوپک، رشد اقتصادی جهان برای سال های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ به ترتیب ۳.۱ و ۳.۲ درصد و رشد تقاضای جهانی نفت برای هر دو سال ۱/۴ میلیون بشکه در روز پیش بینی شده است، تصریح کرد: اطمینان دارم که کمیته مشترک نظارتی اوپک پلاس در مسیر پیش رو، با بهره گیری از تجربیات خود در زمینه ارزیابی دقیق تحولات بازار نفت، کشورهای عضو را برای نقش آفرینی فعال، دقیق و همراه با احتیاط در بازار نفت یاری می کند.
رئیس کنفرانس اوپک تأکید کرد: من مطمئن هستم که مجموع بحث ها و تبادل نظرات در این نشست ها، نقش مهمی در نظارت مؤثر بر اجرای تصمیم های اوپک پلاس و پایبندی به سطوح تولید توافق شده ایفا می کند؛ موضوعی که در این شرایط حساس برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان نفت و در مجموع اقتصاد جهان بسیار حیاتی است.
وزیر نفت با اعلام برگزاری نشست با سفرای کشورهای خارجی درهفته جاری تأکید کرد: ایران از حضور کشورهای خارجی به ویژه همسایگان در صنعت نفت ایران استقبال می کند.
محسن پاک نژاد درحاشیه دیدار با سعد عبدالله سعد آل محمود الشریف، سفیر قطر در ایران در گفت وگو با شانا درباره محور این دیدار اظهار کرد: در این دیدار، زمینه های همکاری مشترک میان دو کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
وی با بیان اینکه از وزیر انرژی قطر برای حضور در نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی که به زودی برگزار می شود، دعوت به عمل آمد، افزود: همچنین هفته آینده نشستی با محوریت معاونت بین الملل و بازرگانی وزارت نفت و با حضور جمع زیادی از سفرای کشورهای خارجی برگزار می شود. در این نشست شرکت ملی نفت ایران گزارشی از ابعاد مختلف نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ارائه می دهد.
وزیر نفت هدف از این نشست را دعوت از سفرا و وزرای مرتبط برای بازدید از نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی برای جلب مشارکت سرمایه گذاران بین المللی، به ویژه کشورهای همسایه عنوان کرد.
پاک نژاد با بیان اینکه در گفت وگو با سفیر قطر، دعوت کردیم تا کشور متبوع شان در حوزه های مورد علاقه دو طرف، به ویژه در بخش سرمایه گذاری و همکاری های مشترک، حضور داشته باشد، تأکید کرد: ایران از حضور قطر در پروژه های مختلف به ویژه طرح های نفتی استقبال می کند.
وزیر نفت همچنین درباره برگزاری رویداد «تحول در سرمایه گذاری و توسعه بالادست نفت و گاز ایران» هم گفت: این رویداد دوشنبه دوم اردیبهشت در سالن اجلاس سران برگزار می شود که برای آن از سفرای کشورهای خارجی نیز دعوت به عمل آمده است. در این رویداد، بیش از ۲۰۰ بسته سرمایه گذاری به ارزش بیش از ۱۳۰ میلیارد دلار معرفی و در نشست های تخصصی، جزئیات این فرصت ها برای سرمایه گذاران تشریح می شود.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بیانیه ای ضمن اعلام حمایت قاطع از وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، تحریم های آمریکا علیه صنعت نفت را محکوم کردند.
در متن این بیانیه که به امضای بیش از ۲۵۰ نفر از نمایندگان رسیده است و روز (سه شنبه ۱۹ فروردین) در نشست علنی مجلس شورای اسلامی قرائت شد، آمده است:
ملت شریف و بزرگ ایران اسلامی، بار دیگر دولت مستکبر و سلطه گر آمریکا در ادامه سیاست های خصمانه، ظالمانه و ضدایرانی خود، با صدور فرمان تحریم علیه وزیر محترم نفت جمهوری اسلامی ایران نشان داد دشمنی این رژیم با ملت ایران نه به علت عملکرد اشخاص یا دولت ها، بلکه به سبب ایستادگی این ملت بزرگ بر اصول عزت، استقلال و مقاومت در برابر نظام سلطه است.
ما نمایندگان ملت ایران در مجلس شورای اسلامی با قاطعیت و از موضع اقتدار، ضمن محکومیت شدید این اقدام خصمانه و غیرقانونی آمریکا، حمایت همه جانبه خود را از وزیر نفت، مجموعه مدیران و کارکنان خدوم و تلاشگر وزارت نفت و تمامی خدمت گزاران صدیق به ملت ایران در حوزه اقتصاد و انرژی اعلام می داریم.
بدون تردید، تحریم وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران که هم اکنون ریاست دوره ای سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) را به عهده دارد، نه تنها نقض آشکار حقوق بین الملل و اصول حاکم بر روابط دیپلماتیک و اقتصادی کشورهاست، بلکه نشانه روشنی از بی اعتقادی آمریکا به هرگونه قانون، اخلاق و سازوکارهای مشروع جهانی است.
آمریکا با این اقدام، بار دیگر چهره واقعی خود را به عنوان دشمن دیرینه ملت ایران و ناقض صلح و امنیت جهانی به نمایش گذاشت. آنها که سال هاست با اعمال شدیدترین تحریم ها و فشارهای اقتصادی، جنگ رسانه ای و تهدیدهای نظامی و سیاسی تلاش کرده اند اراده ملت ایران را بشکنند، امروز با تحریم مسئول عالی رتبه صنعت نفت کشور که نماد استقلال اقتصادی و حفظ منافع ملی ایران است، نشان دادند از پیشرفت، مقاومت و موفقیت های جمهوری اسلامی ایران در عرصه های منطقه ای و بین المللی به ستوه آمده اند.
ایالات متحده آمریکا باید بداند که تحریم وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، نه نشانه اقتدار، بلکه نشانه ضعف، استیصال و شکست راهبردهای غلط آن کشور در برابر عظمت ملت ایران است. صنعت نفت جمهوری اسلامی ایران، طی سال های گذشته، باوجود شدیدترین فشارهای خارجی، با اتکای به توان و تخصص داخلی، توانسته است مسیر توسعه صنعت نفت و گاز، افزایش صادرات، خودکفایی در بخش های راهبردی و مقابله با توطئه های اقتصادی دشمن را با قدرت ادامه دهد و این تحریم نه تنها موجب عقب نشینی نخواهد شد، بلکه موجب انگیزه مضاعف برای گسترش دستاوردهای ملی خواهد بود.
ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی با الهام از رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و در چارچوب وظایف قانونی و شرعی خود اولاً، تحریم وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران را به شدت محکوم کرده و آن را فاقد هرگونه وجاهت قانونی و حقوقی می دانیم و از عملکرد مدبرانه وزیر نفت در مسیر صیانت از منافع ملی، تقویت اقتصاد مقاومتی و مقابله با فشارهای دشمن حمایت قاطع می کنیم. ثانیاً مجلس شورای اسلامی در همراهی با دولت و مردم، آماده است با وضع قوانین مقتضی و حمایت های همه جانبه، مسیر پیشرفت صنعت نفت و گاز و شکستن زنجیره تحریم های ظالمانه را تسهیل کند.
مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت، ایجاد جریان های ارتباطی مثبت و پایدار میان سازمان و روابط عمومی را گامی اساسی برای مدیریت بهتر بحران ها و دستیابی به اهداف سازمانی دانست و گفت: شبکه ارتباطی میان شرکت های تابعه وزارت نفت برای استفاده از همه ظرفیت ها به بهترین شکل باید تقویت شود.
مجید بوجارزاده در انتخابات پنجمین دوره شورای هماهنگی مدیران روابط عمومی منطقه یک صنعت نفت با تأکید بر اهمیت تقویت سیاست های کلی روابط عمومی های صنعت نفت اظهار کرد: دستاوردها و اتفاق های مهمی در صنعت نفت طی هفت ماه گذشته رخ داد که برخی از آنها به دلیل همزمانی در انتقال دولت، جدید و پیچیده بود.
وی با اشاره به ورود به فصل سرما در آغاز به کار دولت چهاردهم و مشکلات عدیده ای که وجود داشت، افزود: سرما در سال ۱۴۰۳ زودتر از همیشه آغاز شد و در مقایسه با سال های گذشته، میانگین دما در کل کشور حدود ۳.۵ درجه کاهش داشت. این کاهش دما در برخی ماه ها بیشتر بود که مواجهه با آن نیاز به برنامه ریزی دقیق و فوری برای تأمین انرژی کشور را بیشتر کرد.
مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت ادامه داد: در این زمینه آنچه مهم بود، انسجام و هماهنگی کامل بدنه وزارت نفت با هدایت، راهبری و درایت وزیر نفت و انتصاب مدیران متخصص و باتجربه در حوزه های مختلف بود که سبب شد صنعت نفت در ایفای وظایف خود در زمستان سخت گذشته سربلند باشد.
بوجارزاده همچنین برضرورت تقویت شبکه های ارتباطی در صنعت نفت تأکید و تصریح کرد: شبکه ارتباطی میان شرکت های تابعه را باید قوی تر کرد تا از ظرفیت های موجود در بخش های مختلف به بهترین شکل استفاده شود. برای رسیدن به این هدف، استفاده از فناوری های نوین مانند هوش مصنوعی و ابزارهای ارتباطی پیشرفته ضروری است.
وی با اشاره به نقش کلیدی روابط عمومی در مدیریت بحران های صنعت نفت اظهار کرد: روابط عمومی باید به عنوان مرکز هماهنگی عمل کند و انسجام میان بخش های مختلف را فراهم سازد، همچنین استفاده از مشاوران متخصص در این حوزه می تواند به بهبود عملکرد و ارتقای اثربخشی این بخش کمک کند.
وی با تأکید بر اینکه مدیریت بحران های مرتبط با تأمین انرژی، نیازمند هماهنگی کامل میان تمام بخش های صنعت نفت است، گفت: هوشیاری و آمادگی، چابکی و هماهنگی با سیاست های دولت و سازمان نیز از دیگر مواردی است که روابط عمومی های صنعت نفت باید به آن توجه کنند.
نقشه راه صنعت نفت برای تحقق شعار سال کلید خورد
مشعل| «سرمایه گذاری برای تولید» عنوان شعاری است که از سوی رهبر معظم انقلاب برای سال 1404 نام گذاری و تدبیر شد تا نقشه راه جدیدی برای کشور به ویژه در حوزه اقتصاد ایران و معیشت مردم پیش رو قرار گیرد و در مسیر توسعه و پیشرفت، روزنه ای متفاوت را شاهد باشد. به یقین، تلاش برای تحقق شعار سال جدید می تواند دریچه های تازه و پرامیدی را فراروی اقتصاد کشور در فراسوی مرزها قرار دهد؛ به طوری که با جذب وهدایت سرمایه های داخلی و خارجی، افزون بر ارزش افزوده، مسیری تازه برای خلق ثروت در جاده اقتصاد جهانی باز شود.
صنعت نفت به عنوان پیشران توسعه اقتصادی کشور، نقشی مهم و موثر در توسعه، اشتغال و رشد اقتصادی دارد؛ از این رو حرکت در مسیر توسعه آن می تواند شاخص های مهم اقتصادی را بهبود ببخشد. با این حال توسعه این صنعت که از نظر حجم ذخایر هیدروکربوری، ظرفیت های عظیمی را شامل می شود، نیازمند جذب سرمایه و چشم به راه سرمایه گذاران است؛ صنعت نفت این ظرفیت را دارد که سرمایه گذاری در آن ظرف ٥ تا ٦ سال قابل بازگشت باشد و به افزایش درآمد کشور بینجامد؛ از این رو وزارت نفت بارها اعلام کرده که پذیرای سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای توسعه بخش بالادست صنعت نفت و گاز با هدف کمک به حفظ و ارتقای ضریب امنیت عرضه انرژی جهان برای سال ها و دهه های پیش روست.
اگر چه ظلم تحریم های یک جانبه سال ها و دهه های زیادی است که صنعت نفت را نشانه رفته است، اما این صنعت از مسیر توسعه بازنمانده و به عنوان موتور محرکه اقتصاد ایران، ضمن تامین انرژی کشور، در تامین رفاه عمومی و معیشت مردم نیز نقش آفرینی کرده است، پس بیراه نیست که از ارکان مهم در مسیر تحقق شعار «سرمایه گذاری برای تولید» به شمار آید. با توجه به اینکه سرمایه گذاری، از نیازهای اصلی این صنعت راهبردی برای توسعه و نگهداشت تولید نفت و گاز است. وزارت نفت در دهه های گذشته در غیاب شرکت های خارجی کوشیده است تا همسو با خنثی سازی تحریم ها، به شرکت های داخلی اعتماد و تکیه و در این مسیر، افزون بر هدایت منابع صندوق توسعه ملی که توانایی سرمایه آفرینی پایدار را دارد، پای بیمه ها، بانک ها و حتی هلدینگ های پتروشیمی را هم به صحنه سرمایه گذاری باز کند.
از آنجا که صنعت نفت از جاذبه های اصلی برای سرمایه گذاران به شمارمی رود؛ رکنی مهم برای تامین امنیت سرمایه به شمار می رود، همواره کوشیده است تا مشوق هایی برای سرمایه گذاران در نظر گیرد.
محسن پاک نژاد، وزیر نفت دولت چهاردهم نیز با درک اهمیت و ضرورت موضوع سرمایه گذاری اعلام کرده است که صنعت نفت ایران گنجینه ای از فرصت های سرمایه گذاری است که شامل توسعه میدان های گازی و نفتی، احداث پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی می شود؛ نرخ بازده سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران بسیار جذاب است، اما تحقق این فرصت ها نیازمند مشارکت بانک ها و بازارهای مالی است تا فعالان این حوزه بتوانند قراردادها را به نتیجه برسانند.
پاک نژاد همچنین در برنامه خود به این مهم اشاره کرده است که افزایش سرعت توسعه و تولید از میادین نفت و گاز کشور، در وهله نخست نیازمند رشد انعقاد قراردادها و واگذاری طرح های توسعه ای بالادستی بوده که این موضوع هم نیازمند اقدام های اساسی همچون اعمال بهبودهای لازم در قوانین و مقررات حاکم به منظور تسهیل فرایند واگذاری قراردادها، کاهش زمان دوره مذاکرات قراردادها از طریق چابک سازی ساختار شرکت ملی نفت ایران و تلاش برای کاهش زمان صدور مجوزها از سوی نهادهای مرتبط، افزایش جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی از طریق جذاب تر کردن سرمایه گذاری در بالادستی نسبت به سایر بخش های اقتصاد است.
صنعت نفت تنها در حوزه شرکت ملی نفت به منظور اجرای طرح های توسعه ای و نگهداشت توليد در ميادين نفتی و گازی خود طی حدود هشت سال آينده نيازمند حدود 124 ميليارد دلار منابع مالی است که تامين اين حجم از منابع را
از روش های مختلف از جمله منابع داخلی، بازار پول و سرمايه، صندوق توسعه ملی، قراردادهای سرمايه گذاری و ... در برنامه ریزی قرار دارد.
به منظور اجرای به موقع طرح ها ضروری است تا پايان دولت چهاردهم حدود 80 ميليارد دلار دراين بخش سرمايه گذاری شود و وزارت نفت بنا دارد آن را از منابع داخلی، قرارداد سرمایه گذاری آی پی سی، قراردادهای سرمایه گذاری بیع متقابل EPC/F و همچنین صندوق توسعه ملی تامین کند. افزون بر آن در افق بلندمدت نيز وزارت نفت در مسیر تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه اقتصادی، برنامه ريزی جامعی در حوزه های مختلف بالادست و پايين دست صنعت نفت انجام داده است. در حوزه بالادست، طرح های نگهداشت توليد و توسعه ميادين نفتی و گازی، توسعه ظرفيت ذخيره سازی و طرح جمع آوری گازهای مشعل در اولويت و در حوزه پايين دست نيز طرح های توسعه و كيفي سازی پالايشگاه های نفتي، توسعه ظرفيت ذخيره سازی روزمينی و زيرزمينی گاز، توسعه صنعت پتروشيمی و توسعه خطوط لوله و ایستگاه ها در دستور كار قرار گرفته است.
تنها در بخش نگهداشت و افزايش توليد نفت وگاز که با اجرای مجموعه آن و توسعه ميادين نفتی در 29 ميدان مستقل و 15 ميدان مشترك، توان توليد نفت خام كشور به ميزان 6/4 ميليون بشكه در روز مطابق اهداف قانون برنامه هفتم پيشرفت خواهد رسيد كه تحقق آن نيازمند سرمايه گذاری به ميزان حدود 46 ميليارد دلار (شامل 10 ميليارد دلار براي اجرای طرح های نگهداشت توليد و 36 ميليارد دلار براي طرح های توسعه) است.
همچنين با اجرای مجموعه طرح هاي نگهداشت و توسعه ميادين گازی در 21 ميدان مستقل و 6 ميدان مشترك، توليد روزانه گاز خام به 1340 ميليون متر مكعب در روز مطابق اهداف قانون برنامه هفتم پيشرفت افزايش خواهد يافت كه در اين خصوص نيز حدود 75 ميليارد دلار سرمايه گذاری (22 ميليارد دلار براي اجراي طرح های نگهداشت توليد و 53 ميليارد دلار براي طرح های توسعه) مورد نياز است.
اجراي مجموعه اين طرح ها در ميادين نفتي و گازی نيازمند حدود 120 ميليارد دلار سرمايه گذاری است كه برای تحقق آن، استفاده از روش های متنوع از جمله جذب منابع مالی و سرمایه گذاری صنايع انرژي بر و پتروشيمي ها در میادین مستقل گازی با استفاده از ظرفیت های بند (ب) ماده ۱۵ برنامه هفتم پیشرفت، تاسیس صندوق تضمین صنعت نفت با مشارکت بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی، سازمان بورس و شبکه بانکی در چارچوب قانون تامین مالی تولید و زیرساخت ها به منظور صدور تضامین مورد نیاز برای تامین مالی از طریق بازار پول و سرمایه، اهرم سازی منابع حساب سرمایه گذاری نفت و گاز موضوع بند (ب) ماده 14 قانون برنامه هفتم پیشرفت جهت حمایت از سرمایه گذاری در طرح ها و پروژه های نفتی، انتشار و استفاده از گواهی سپرده کالایی نفت خام به منظور پرداخت مطالبات بخش غیردولتی در طرح هاو پروژه های نفتی و گازی و نیز تامین مالی طرح ها و پروژه های بالادستی مدنظر قرار گرفته است.
به منظور تحقق اهدافی که به آنها اشاره شد، 16 پروژه از مجموع 32 پروژه مربوط به طرح نگهداشت و افزايش توان توليد در قالب EPD/EPC و 9 قرارداد توسعه در چارچوب قراردادهاي جديد بالادستي (IPC) در حال اجراست. همچنين 6 قرارداد با مجموع سرمايه گذاری 7/14 ميليارد دلار منعقد شده و در مرحله تنفيذ است و 9 قرارداد جديد به ارزش 8/7 ميليارد دلار در همين چارچوب قراردادهای IPC در حال مذاكره و پيگيری است وسال 1404 منعقد خواهند شد.
همچنین برای ايجاد توازن در شبكه توليد و مصرف گاز طبيعي كشور و افزايش پايداري و امنيت عرضه گاز در كشور به خصوص در دوره هاي اوج مصرف اجرای، طرح های ذخيره سازی گاز در برنامه وزارت نفت قرار گرفته است. در اين زمينه هم اکنون 6 طرح ذخیره سازی گاز طبیعی شامل سه طرح در مرحله توسعه و سه طرح در فاز اکتشاف در دست اجرا قرار دارد. همچنین شرکت ملی نفت ایران میادین جدیدی را در سه دسته/اولویت به عنوان طرح های آتی ذخیره سازی گاز طبیعی معرفی کرده است. در حوزه پتروشيمی، با تكميل 61 طرح در دست اجرا با سرمايه گذاری حدود 24 ميليارد دلار، ظرفيت توليد محصولات پتروشيمی از 96 به 5/131 ميليون تن در سال مطابق قانون برنامه هفتم توسعه اقتصادی افزايش خواهد يافت. در اين خصوص تاكنون 12 ميليارد دلار از 24 ميليارد دلار مورد نظر هزينه شده و در صورت تكميل طرح ها، حدود 13 ميليارد دلار به درآمد حاصل از فروش محصولات پتروشيمي كشور افزوده خواهد شد.
در زمینه تولید و توسعه ظرفیت پالایشگاهی کشور، وزارت نفت از بدو استقرار دولت چهاردهم و با توجه به محدودیت های تامین مالی و همچنین اولویت های شبکه تامین و توزیع سوخت کشور، اقدام به پایش و اولویت بندی 27 طرح توسعه پالایشگاه/پتروپالایشگاه دارای مجوز خوراک کرد که در نهایت 7 طرح با سرمایه گذاری باقیمانده 1/3 میلیارد یورو انتخاب شد؛ با بهره برداری از این طرح ها، ظرفیت پالایشی کشور به میزان 550 هزار بشکه در روز افزايش خواهد يافت.
در زمينه ارتقا و کیفی سازی محصولات پالایشگاه های موجود، طرح های اولویت دار قابل بهره برداری تا پایان دولت چهاردهم درمجموع 7 طرح با برآورد سرمایه گذاری باقیمانده حدود 2/4 میلیارد یورو بوده که در 5 پالایشگاه کشور در حال انجام است. به منظور افزايش توان تامين فراورده هاي نفتی، صرفه جويی در مصرف سوخت، همچنين كاهش تردد نفتكش ها و در نتيجه كاهش حوادث و سوانح، طرح های مختلفی در حوزه توسعه خطوط لوله انتقال فراورده دردست پيگيری و اقدام است. با بهره برداری از طرح های دردست اقدام و برنامه ریزی شده تا سال 1407 با مجموع سرمايه گذاري افزون بر 37 همت و 128 ميليون يورو، طول خطوط لوله انتقال نفت خام به میزان 615 کیلومتر (معادل 12 درصد) و طول خطوط لوله انتقال فراورده به میزان 2323 کیلومتر (معادل
موارد یادشده، از اهمیت موضوع سرمایه گذاری در صنعت نفت در حوزه های مختلف حکایت دارد و می تواند ترسیم کننده نقش مهم وزارت نفت در تحقق شعار سال باشد.
با تکیه بر چنین رویکردی، وزارت نفت دولت چهاردهم از بدو تشکیل دولت، اقدام های توسعه ای را در اولویت کاری قرار داده و شاهد دستاوردهای مناسبی در این زمینه بوده است. توجه به اهمیت تكمیل و راه اندازی طرح ها و پروژه های وزارت نفت و لزوم شتاب دهی به پیشرفت طرح ها و رفع موانع و مشكلات پیش روی آنها، از همان آغاز استقرار دولت چهاردهم مورد توجه قرار گرفت. تاكنون تعدادی از طرح های مهم و راهبردی صنعت نفت از جمله افزایش تولید نفت خام به میزان 250 هزار بشكه در روز، طرح فشار افزایی میدان گازی پارس جنوبی، طرح توسعه یكپارچه میدان آزادگان، طرح توسعه میدان آذر و طرح توسعه میدان مسجدسلیمان تعیین تكلیف شد. همچنین با تكمیل و رفع موانع برخی طرح های اولویت دار كه بلاتكلیف مانده بودند، بهره برداری از این طرح ها آغاز شد.
از دیگر اقدام های مهم و راهبردی که وزارت نفت دولت چهاردهم در دستور کار قرار داد و نهایی کرد، قرارداد حدود ۱۷ میلیارد دلاری برای ساخت، نصب و راه اندازی سکوهای فشارافزایی گاز پارس جنوبی با شرکت های داخلی بوده است تا با این اقدام در مسیر پیشگیری از بحران گازی در دهه های آینده حرکت شود.
بر اساس این قراردادها، شرکت پتروپارس قرار است هاب های ۱ و ۷ را به ارزش حدود ۴.۸ میلیارد دلار، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا،هاب های ۳ و ۶ به ارزش بیش از ۴.۹ میلیارد دلار، شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (اویک) هاب های ۲ و ۵ به ارزش حدود ۴.۸ میلیارد دلار و گروه مپنا (شرکت نیرپارس) نیز هاب ۴ به ارزش بیش از ۲.۳۶ میلیارد دلار را اجرا کنند. درمجموع ارزش قرارداد این هفت هاب حدود ۱۷ میلیارد دلار خواهد بود.
بر اساس جزئیات ارائه شده، هر هاب فشارافزایی در این طرح شامل چند فاز و منطقه می شود، به طوری که هاب یک شامل فازهای ۱۲A، ۱۱B، ۱۲B و ۱۱A، هاب دوم شامل فازهای ۱۵، ۱۶، ۳ و ۲۱، هاب سوم شامل فازهای ۱، ۵، ۱۷ و ۱۸، هاب چهارم شامل فاز ۲، ۱۹C، ۱۹AB، ۲۰ و ۶، هاب پنجم شامل فازهای ۱۳AB، ۱۰، ۱۳BD و ۱۴AC، هاب ششم شامل فازهای ۱۱، ۲۲، ۲۴A، ۲۳، ۲۴B و ۱۴BD و هاب هفتم شامل فازهای ۴، ۷، ۸ و ۹ پارس جنوبی است. بر اساس این قرارداد قرار است ۱۴ سکوی فشارافزای گاز برای فازهای پارس جنوبی تعریف، ساخته، نصب و راه اندازی شود.
سکوهای فشارافزا با ظرفیت ۲ میلیارد فوت مکعب قابلیت فشارافزایی به میزان ۹۰ بار دارند. هدف ایران این است که سکوی فشارافزا را در یاردهای ساحلی خود بسازد، اما از آنجا که این سکو حدود ۲۰ هزار تن وزن خواهد داشت و در ایران سابقه و تجربه مهندسی تفصیلی، ساخت و نصب سکو با وزن بیش از ۷ هزار تن وجود ندارد، بنابراین باید زیرساخت های موجود را در کشور ارتقا داد.
طراحی پیچیده، ضرورت چیدمان درست تجهیزات، رعایت مسائل ایمنی و امور عملیاتی، از ویژگیهای این سکوی فشارافزا به شمار می آید. برای نصب این سکوها نیز باید از روش فلوت اور (Float Over) استفاده شود. طراحی مفهومی و پایه سکوی تقویت فشار گاز در پارس جنوبی از سوی مشاور بین المللی انجام شده تا به الگویی درست و دقیق برای بهره مندی ایران در فازهای پارس جنوبی بدل شود.
هر سکو چهار کمپرسور ۳۰ مگاوات نیاز دارد و هرچقدر امکان تأمین ساخت داخل وجود داشته باشد، از پیمانکاران و سازندگان ایرانی استفاده می شود. وزن سکوهای پیش بینی شده به گونه ای است که امکان ساخت در داخل کشور وجود داشته باشد.
از دیگر طرح های مهم صنعت نفت که در دوره کوتاه سپری شده از وزارت نفت دولت پزشکیان به ثمر نشست، می توان به طرح افزایش تولید نفت از میدان مشترک یادآوران اشاره کرد که تولید روزانه ۴۲ هزار بشکه نفت را هدف گذاری کرده است و با سرمایه گذاری ۳۵۰ میلیون دلار آغاز شد. براساس این طرح، حفاری ۲۴ حلقه چاه در این میدان مشترک نفتی انجام می شود؛ میدان آزادگان از دیگر پروژه های کلیدی این منطقه است که به همت پیمانکاران داخلی به افزایش تولید رسیده است و به زودی با بهره برداری از فاز دوم آزادگان، تولید این میدان به ۵۵۰ هزار بشکه در روز می رسد.
در بخش میادین غرب کشور نیز شاهد فعالیت موثری بوده ایم. از جمله طرح های مهم در این بخش با هدف افزایش تولید نفت و تحقق توسعه میدان های نفتی کشور، آغاز رسمی طرح توسعه سه میدان نفتی سومار، سامان و دلاوران (در مناطق کمتر توسعه یافته غرب کشور) است که زمستان سال گذشته اجرایی شد. حجم نفت درجای این سه میدان بیش از ۴۱۰ میلیون بشکه تخمین زده و پیش بینی می شود که با روند توسعه این میادین طی ۵۵ ماه، سودآوری ۱.۶ میلیارد دلاری (طی ۲۰ سال) برای کشورمان محقق شود.
افزون بر آن با توجه به اهمیت راهبردی مقوله سرمایه گذاری در صنعت نفت، با آغاز به کار دولت چهاردهم، مذاکرات پیچیده و پیگیری های مدیران ارشد صنعت نفت سبب شد تا سرانجام مجوز پرداخت تسهیلات به شرکت ملی نفت ایران به مبلغ ۳ میلیارد دلار از طریق بانک های عامل اخذ شود.
این مهم، با هدف افزایش تولید نفت خام میدان های هیدروکربوری به مقدار ۲۵۰ هزار بشکه در روز از تولید پایه یک میلیون و ۹۳۹ هزار بشکه در روز به ۲ میلیون و ۱۸۹ هزار بشکه در روز انجام می شود. در عین حال بانک مرکزی نیز مجاز شد تا به تشخیص خود با استفاده از انواع راهکارها نسبت به تأمین مالی این طرح اقدام کند.
در آبان ۱۴۰۳ نیز، شورای ملی تأمین مالی در ششمین نشست خود شیوه نامه تأمین مالی قراردادهای بالادستی نفت و گاز را تصویب و وزیر اقتصاد به عنوان رئیس شورای این شیوه نامه را برای اجرا به دستگاه ها ابلاغ کرد. بر اساس مفاد این شیوه نامه، شرکت ملی نفت ایران عواید، منافع و حقوق قراردادی متعلق به بخش خصوصی و غیردولتی را در مراحل مختلف قرارداد برای استفاده از ابزارهای مختلف بازارهای پول و سرمایه، شناسایی و به نهادهای مالی ارائه خواهد کرد.
امکان استفاده بخش خصوصی و غیردولتی از ابزارهایی همچون انواع صکوک، صندوق پروژه، گواهی سپرده کالایی نفت خام، حواله تحویل نفت خام، گواهی تعهد پرداخت و انواع تسهیلات بانکی به منظور تأمین مالی این دسته از قراردادها، از نتایج و مزایای این شیوه نامه است که برای نخستین بار امکان استفاده از سرمایه های خرد مردمی را برای توسعه میدان های نفتی و گازی را فراهم می کند.
همزمان با اعلام شعار «سرمایه گذاری برای تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب برای سال 1404 وزارت نفت به عنوان پیشگام در تحقق این شعار گام برداشته و رویداد تحول در سرمایه گذاری و توسعه در بالادست نفت و گاز ایران را تدارک دیده است که قرار است در آن بیش از ۲۰۰ فرصت سرمایه گذاری در حوزه شرکت ملی نفت ایران معرفی شود. ظرفیت سرمایه گذاری پروژه های معرفی شده در این رویداد بیش از ۱۳۵ میلیارد دلار است که فرصت های موجود در میدان های نفتی و پروژه های بالادستی حدود ۱۰۰ پروژه همچنین ۱۰۰ فرصت سرمایه گذاری دیگر مربوط به زنجیره ارزش صنعت نفت است که تحت مدیریت و رهبری شرکت ملی نفت ایران تعریف شده اند.
این رویداد از سوی مدیریت سرمایه گذاری و کسب و کار برگزار می شود که ماموریت زمینه سازی برای به کارگیری دانش و تخصص ایرانی و جهانی در کنار تامین منابع مالی داخلی و خارجی، برای بهره برداری مطلوب از ذخایر نفت وگاز و تولید ثروت برای کشور را در دستور کار دارد و از اهداف آن کسب جایگاه رقابتی برتر منطقه ای در توسعه میادین و تولید نفت و گاز از طریق جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی، تسهیل سرمایه گذاری و ایجاد جذابیت از طریق تعامل مستمر و نزدیک، تشخیص و درک بهنگام نیازهای متنوع سرمایه گذاران، شرکا و ... در قالب ارائه بسته های سرمایه پذیری و راهکارهای جامع برای خلق مزیت رقابتی پایدار با هدف نفوذ و کسب سهم از سرمایه گذاران داخل و خارجی با اتخاذ رویکرد برد - برد و منصفانه است.
با چنین ماموریتی یکی از اهداف برگزاری رویداد بزرگ ملی سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران، معرفی صندوق تضمین صنعت نفت به عنوان اقدامی بزرگ برای تأمین مالی طرح ها و پروژه های نفتی است، در این زمینه توافقنامه هایی با حضور بانک ها امضا می شود که نقش مهمی در جذب سرمایه ها به صنعت نفت ایفا می کند.
معرفی فرصت های سرمایه گذاری و تأمین مالی طرح های شرکت ملی نفت ایران در حوزه های توسعه میدان های نفتی و گازی، جمع آوری گازهای مشعل، ساخت واحدهای فراورشی سریع الاحداث، احداث ایستگاه های تقویت فشار گاز، پروژه های آبسازی، احداث خطوط لوله و مخازن ذخیره سازی نفت خام، طرح توپک رانی هوشمند، تولید و انتقال برق، طرح های بهینه سازی، ارائه جذابیت های اقتصادی جدید به منظور سرمایه گذاری در طرح های شرکت ملی نفت ایران، تبیین ابعاد قراردادهای IPC به منظور توسعه میدان های نفتی و گازی، تبیین ابعاد قراردادهای مشارکت های عمومی خصوصی و ارائه ظرفیت های تأمین مالی قراردادهای سرمایه گذاری شرکت ملی نفت ایران، از محورهای اصلی این رویداد هستند. همچنین نشست های تخصصی از جمله نشست تخصصی شرکت های اکتشاف و تولید، فرصت های توسعه میدان های نفتی، فرصت های توسعه میدان های گازی و... در این رویداد برگزار می شود.
بدون شک استقبال مناسب از این گردهمایی می تواند حیات تازه ای برای صنعت نفت باشد که سال های مدیدی است از تزریق سرمایه ای در خور و شایسته بازمانده است. به موازات آن اتکا به توان داخل و فضای پایدار بین المللی هم می تواند در آینده نزدیک شرکت های داخلی و خارجی را دوشادوش هم در هموار کردن راه توسعه تقویت کند.
نفت، صنعتی است با دریایی از ظرفیت برای سرمایه گذاری در آن؛ ظرفیتی مهم که سرمایه گذاری در آن می تواند چشم انداز روشنی را برای حضور بیش از پیش ایران در بازارهای بین المللی رقم بزند.
فضای کنونی کشور در حوزه اقتصاد به گونه ای است که توجه بیش از پیش به سرمایه گذاری در همه بخش های آن به ویژه صنایع مهم و بنیادی همچون نفت با توجه به شعار امسال که از سوی مقام معظم رهبری "سرمایه گذاری برای تولید" نام گذاری شده است، می تواند پنجره های مهم و متعددی را برای حضور قوی تر ایران درصحنه اقتصاد بین الملل باز کند.
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در گفت و گو با «مشعل» تشریح کرد
لیلا مهداد رهبر معظم انقلاب اسلامی، شعار سال را «سرمایه گذاری برای تولید» نامگذاری کردند؛ نامگذاری که می تواند راهبردی اساسی برای غلبه بر چالش های اقتصادی ایران به حساب بیاید. در این میان، صنعت نفت و گاز در قامت ستون اصلی اقتصاد کشور از اهمیت راهبردی برخوردار است؛ چراکه با ظرفیت بالای خود می تواند بخش عظیمی از درآمدهای ارزی کشور را تامین کند. در عین حال، صنعت نفت تامین کننده انرژی پایدار برای صنایع دیگر است، ضمن اینکه تامین زنجیره تولید در صنایعی مانند فولاد، سیمان، پتروشیمی و... را هم به عهده دارد و هرگونه خلل در تامین این انرژی، همه بخش های کشور را با مشکل جدی روبه رو خواهد ساخت. به همین دلیل، کاهش و توقف سرمایه گذاری در بخش های مختلف صنعت نفت، بخصوص توسعه میادین جدید و فرسودگی زیرساخت ها، خسارت های جبران ناپذیری را به دنبال دارد. وزارت نفت در دوران سخت تحریم و فشار کشورهای خارجی توانسته است خلأ سرمایه گذاری خارجی را به شکل های مختلفی پر کند و روند توسعه در پارس جنوبی و حوزه های عملیاتی صنعت نفت را طی این سال ها، به خصوص در سال جدید که به همین موضوع اختصاص یافته، ادامه دهد. در ادامه، گفت وگوی «مشعل» با تورج دهقان، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس را می خوانید که یکی از محورهای اصلی آن موضوع سرمایه گذاری در بخش های مختلف میادین پارس جنوبی است.
ورود به حوزه ساخت داخل و ساخت بار اول در شرکت نفت و گاز پارس و در کل صنعت نفت، موضوع تازه ای نیست و این مهم به ویژه با اعمال تحریم های ریشه دار بین المللی،سال هاست که در طرح های متعددی همچون خط انتقال گوره به جاسک انجام شده است. در پروژه خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک، بیش از 50 کالای ساخت اول، در صنعت نفت تولید شد که نشان دهنده توانمندی صنعت نفت ایران است. با وجود مشکلات ناشی از تحریم ها و نبود امکان اجرای قراردادهای خارجی، توانسته ایم با همکاری های داخلی و تأمین اقلام اصلی، بخصوص لوله ها، این پروژه را پیش ببریم.
اواسط سال 98 عملیات اجرایی این طرح بزرگ نفتی شروع شد و در تیر سال 1400 به مرحله تحویل نفت در سواحل رسید. در فاز نخست این پروژه، 350 هزار بشکه ظرفیت ایجاد و خطوط لوله و برق مورد نیاز احداث شد. این پروژه در کمتر از 2 سال با 90درصد پیشرفت به اجرا درآمد و درواقع خط لوله انتقال نفت خام گوره - جاسک توانست رکورد اجرای یک پروژه بزرگ را کمتر از مدت زمان مورد انتظار ثبت کند.
این پروژه شامل یکهزار کیلومتر خط لوله 42اینچ سرویس ترش، پنج ایستگاه پمپاژ 25 مگاواتی، تأسیسات بارگیری، تجهیزات حدود 300 کیلومتر خط انتقال برق و 11 پست برق 40 کیلومتری است که نشانه ای از حجم بالای آن به شمار می رود.
خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک، طرح ملی به ارزش 2 میلیارد دلار است، آن هم با ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون بشکه. معتقدم که چنین دستاوردهایی باید به عنوان معیار و الگوی ارزیابی در نظر گرفته شوند تا بتوانیم از قابلیت های فناوری، بهره برداری بیشتری داشته باشیم. واقعیت این است که پروژه های عظیم اینچنینی می توانند به توسعه فناوری و رشد اقتصادی کشور کمک کنند.
ویژگی برجسته این طرح، استفاده از تولیدات داخلی است. درواقع بیش از 95درصد تجهیزات و کالاهای مورد نیاز این طرح از داخل کشور تأمین شده است. نکته قابل تامل اینکه، این پروژه نه تنها از توان داخلی بهره گرفته؛ بلکه زمینه توسعه و ارتباط بیشتر ظرفیت های داخلی را هم فراهم کرده است. مهم ترین دستاورد این پروژه، ایجاد ظرفیت صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت بدون نیاز به عبور از تنگه هرمز است، از این رو معتقدم که این دستاورد بزرگ، نشان دهنده توانمندی های صنعت نفت ایران است و باید به عنوان یک معیار برای ارزیابی پروژه های آینده مورد استفاده قرار گیرد؛ اما معرفی و تمرکز کافی بر این پروژه انجام نشده و در حالی که طبق چشم انداز 20ساله کشور، باید رتبه نخست منطقه را در صنعت نفت کسب می کردیم، تاکنون نتواسته ایم به این هدف برسیم.
در برخی موارد، فرایندهای نظارتی (رگولاتوری) مانع از اتخاذ تصمیم های کلیدی در زمان مناسب شده و فرصت های مهمی از دست رفته است. کارشناسان صنعت نفت معتقدند که حتی در شرایط سخت اقتصادی نیز می توان با تمرکز بر توانمندی های داخلی، موانع را برطرف کرد و رشد اقتصادی را سرعت بخشید.
با توجه به حساسیت فعالیت شرکت نفت و گاز پارس ، سهم این شرکت از تولید ناخالص داخلی چقدر تخمین زده می شود؟
شرکت نفت و گاز پارس جنوبی، سالانه از تولید ناخالص داخلی کشور، سهم 100میلیارد دلاری دارد. واقعیت این است که بجز فاز های نخست میدان مشترک پارس جنوبی که شرکت های بین المللی آن را توسعه دادند، توسعه این میدان در دیگر فاز ها به همت شرکت های ایرانی انجام شده است.
طی سال های گذشته، عمده فعالیت های نفت و گاز پارس، معطوف به توسعه و تولید از میدان مشترک پارس جنوبی بود، تا جایی که 7میلیون مترمکعب ظرفیت جدید تولید گاز ایجاد شده و امسال رکورد 716میلیون مترمکعب تولید روزانه به ثبت رسیده که نسبت به سال گذشته 10میلیون مترمکعب افزایش داشته است.
این مقدار گاز از 39سکوی دریایی، بیش از 300حلقه چاه و 13پالایشگاه در قالب 24 فاز برداشت می شود؛ البته بیش از 70درصد گاز مصرفی کشور را تأمین می کند. همچنین بیش از 40درصد ظرفیت تولید بنزین و نزدیک به 50درصد خوراک صنایع پتروشیمی و نیروگاه ها و 50درصد گاز تحویلی به نیروگاه های کشور از پارس جنوبی تأمین می شود.
حدود 90میلیارد دلار سرمایه گذاری در بخش بالادستی پارس جنوبی طی بیش از 2 دهه گذشته انجام شده و امروز ظرفیت تولید گاز در این منطقه، به بیش از 700میلیون مترمکعب در روز رسیده است؛ البته در چارچوب برنامه هفتم توسعه، کشور به 250میلیون مترمکعب ظرفیت جدید برای تولید گاز در پنج سال آینده نیاز دارد که بخش عمده این مسئولیت، به عهده شرکت نفت و گاز پارس خواهد بود و به همین دلیل نیاز به سرمایه گذاری بیشتری در این منطقه داریم. درآمد ارزی این بخش 100 میلیارد دلار در سال تخمین زده شده که نشان می دهد پارس جنوبی نقشی راهبردی در اقتصاد کشور دارد.
ناترازی، فاصله میان تولید و مصرف است. هر میزان این فاصله بیشتر باشد، وضعیت وخیم تر است. بنابراین یا باید تولید را افزایش بدهیم یا مصرف را کاهشی کنیم. یک راهکارترکیبی هم برای مدیریت ناترازی وجود دارد. نکته قابل تامل این است که سیستم یکپارچه ای باید انرژی کشور تا بخش های مختلف مصرف و عرضه انرژی را مدیریت کند. این در حالی است که در صنعت نفت، بیشتر فعالیت ها بر توسعه و تولید متمرکز هستند. با این توضیح، برای اینکه بتوانیم ناترازی را جبران کنیم، برنامه های توسعه ای همچون توسعه میادین کیش، پارس شمالی، بلال و... را در نظر گرفته ایم که طی سال های آینده اجرا خواهند شد. بحث بعدی، جلوگیری از افت فشار است که این شرکت برای آن هم برنامه هایی دارد و مقدمات آن را فراهم شده که بزودی شاهد برگزاری مناقصات و انعقاد قراردادهای جدید خواهیم بود.
سوخت های جایگزین نقش موثری در رفع ناترازی ایفا می کنند
مشعل| برخی کشورها برای تأمین امنیت انرژی و تعدیل مصرف سوخت کشور در بخش عمومی و صنعتی تدابیر مختلفی به کار می گیرند. تنوع بخشی به سبد سوخت مصرفی در خودروهای سبک، یکی از موضوع هایی است که از سال ها قبل در ایران به آن توجه و اقدام هایی نیز در این باره انجام شده؛ اقدام هایی همچون بهینه سازی فنی خودروهای ساخت داخل، برخی مالیات ها و عوارض سالانه که برای خودروها و بزرگراه ها پیش بینی شد و البته نتوانست نتایج مورد نظر را محقق کند. در این میان تنوع بخشی به سبد سوخت به عنوان یکی از اصلی ترین راهکارها در حوزه تأمین امنیت عرضه سوخت خودروها همچنان مطرح است و از آغاز به کار دولت چهاردهم با جدیت دنبال می شود.
استفاده از ظرفیت های مختلف برای تولید سوخت جدید، افزون بر دو سوخت اصلی بنزین و سی ان جی به عنوان یک راهکار در دولت های مختلف پیگیری شده است. در عین حال اگرچه از تولید و مصرف سی ان جی در کشور بیش از دو دهه می گذرد، اما مصرف آن در کشور هنوز به مقدار لازم و اثرگذار نیست؛ در حالی که درکشورهای دیگر، متناسب با نوع خودروها از سوخت هایی مانند دیزل، بیودیزل، اتانول، گاز طبیعی، ال پی جی و برق برای خودروهای شخصی و عمومی استفاده می شود.
برای جایگزینی سوخت های جدید لازم است تدابیری کاربردی و قابل اجرا اندیشیده شود؛ البته باید تاکید کرد که پیشنهاد هر یک از انواع سوخت های جایگزین باید متناسب با مزیت های نسبی ما در تامین سوخت در کشور باشد.
متنوع سازی سبد سوخت و کاهش سهم بنزین در برنامه های توسعه پنجم و ششم مورد توجه بوده وحالا در برنامه هفتم توسعه نیز بر آن تاکید و راهکارهایی اجرایی برای آن پیش بینی شده است. آنطور که در آمارهای رسمی اعلام شده، در سال های 1401 و 1402 بیش از ۴۰ درصد به مصرف بنزین افزوده شده؛ به گونه ای که این سوخت هم اکنون بیش از ۸7 درصد از سبد سوخت بخش حمل ونقل سبک کشور را به خود اختصاص داده است. در این زمینه مالک شریعتی، نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به الزام هایی که در برنامه هفتم توسعه برای متنوع سازی سبد سوخت کشور پیش بینی شده است، گفت: رفتن به سمت تنوع سبدسوخت، انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است. ایران تامین کننده و تولیدکننده حامل های انرژی مانند بنزین، ال پی جی وسی ان جی است و در این موارد مزیت نسبی دارد و همزمان می تواند از برق هم برای خودروهای برقی استفاده کند.
در دولت چهاردهم و با توجه به اولویت گذاری که وزارت نفت در موضوع ناترازی انرژی در دستور کار قرار داده، متنوع سازی سبد سوخت خودروهای عمومی و شخصی نیز در دستور کار جدی قرار گرفته است. محمدصادق عظیمی فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با تاکید بر ضرورت متنوع سازی سبد سوخت اظهار کرد: در دولت چهاردهم با چند طرح پالایشی مانند طرح ایزومریزاسیون پالایشگاه شیراز، واحد هیدروکراکر پالایشگاه آبادان و اصلاحات فرایندی در پالایشگاه ها، ۱۰ میلیون لیتر به تولید بنزین و ۱۱ میلیون لیتر به تولید نفت گاز کشور افزوده شد، اما با افزایش تولید، مشکل ناترازی درسوخت مایع حل نمی شود.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل افزایش مصرف بنزین در این سال ها، کاهش مصرف سوخت های جایگزین مانند سی ان جی بوده است، افزود: سال گذشته میانگین مصرف سی ان جی در کشور روزانه ۲۲ میلیون مترمکعب بوده که این رقم امسال به ۱۸ میلیون متر مکعب در روز رسیده است. در واقع ۴ میلیون لیتر از مصرف بنزین کشور که امسال افزایش داشته، ناشی از کاهش مصرف سی ان جی بوده است؛ بنابراین باید سوخت های جایگزینی مانند سی ان جی و ال پی جی را توسعه دهیم و زیر ساخت های آن را نیز فراهم کرده ایم.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با اشاره به استفاده از ال پی جی در سبد سوخت حمل ونقل کشور بیان کرد: بخش قابل توجهی از سبد سوخت حمل و نقل کشورهای همسایه، ال پی جی است و براساس محاسبه های اقتصادی اگر بتوانیم تنها ۳ میلیون تن از ال پی جی را که سوختی مازاد در کشور است و به کشورهای دیگر صادر می شود، جایگزین بنزین کنیم، سالانه منابع مالی قابل توجهی ذخیره می شود که تحولی بزرگ در ذخیره منابع مالی کشور و جلوگیری از ناترازی به همراه دارد.
عظیمی فر با بیان اینکه سالانه رقم قابل توجهی از منابع ملی صرف واردات بنزین می شود، یادآور شد: شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت با دیدگاه راهبردی در حوزه مدیریت مصرف سوخت و با همکاری یکدیگر در زمینه نوسازی ناوگان حمل و نقل، افزایش استاندارد تولید خودروهای داخلی و متنوع سازی سبد سوخت می توانند نقش مؤثری برای مقابله با ناترازی سوخت در دولت چهاردهم داشته باشند.
وی از آغاز سیاست گذاری های مؤثر برای متنوع سازی سبد سوخت کشور گفت و افزود: بر اساس پیش بینی تا پایان سال ۱۴۰۳ به طور میانگین ۷۱ درصد فراورده های نفتی (حدود ۱۸۵ میلیون لیتر) در بخش حمل ونقل مصرف می شود و رشد سالانه مصرف فراورده در بخش حمل ونقل حدود ۷ درصد است؛ باید گفت که ۵۳ درصد ناوگان خودرویی کشور فرسوده است و مصرف سوخت این خودروهای فرسوده حدود دو تا سه برابر میانگین مصرف جهانی است.
معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران با تأکید بر اینکه در سبد سوخت مصرفی بخش حمل ونقل به تنوع سبد سوخت به خوبی توجه نشده است، یادآور شد: سال ۱۳۹۹ سند تأمین انرژی بخش حمل ونقل در افق ۱۴۲۰ از سوی شورای عالی انرژی کشور تدوین و تصویب شد و بر اساس این سند، سهم سی ان جی در سبد سوخت بخش حمل ونقل در افق ۱۴۲۰ باید به ۲۳ درصد برسد. متأسفانه سهم سی ان جی از ۲۳ میلیون مترمکعب با سهم ۱۲ درصدی در ۶ ماه ۱۴۰۰ به حدود ۱۹ میلیون مترمکعب با سهم ۶. ۵ درصدی در ۶ ماه ۱۴۰۳ کاهش یافته است.
عظیمی فر با اشاره به اینکه کاهش توجه به مقوله سی ان جی از عوامل مهم کاهش مصرف سی ان جی در سبد سوخت کشور است، تصریح کرد: خوشبختانه امروز با سیاست گذاری های مؤثر این مهم میسر شده است تا مواردی مانند فعال کردن طرح رایگان دوگانه سوز کردن خودروهای عمومی، بهره برداری از جایگاه های جدید و ساخت ۱۰۰ جایگاه جدید سی ان جی در کشور را آغاز کنیم.
وی با اشاره به موضوع اضافه شدن سوخت زیستی بایواتانول به سبد سوخت کشور گفت: خوشبختانه طرح تولید بایواتانول زاگرس در استان کرمانشاه به بهره برداری رسیده است و هم اکنون در مرحله تست محصول قرار دارد. همچنین با اجرای بایواتانول شرکت سوخت سبز زاگرس (ایدرو) روزانه ۲۰۰ هزار لیتر در روز اتانول به جای محصولات شیمیایی برای اکتان افزایی بنزین استفاده می شود.
عظیمی فر با تأکید بر اینکه این طرح، طرحی زیست محیطی است که به بحث متنوع سازی سبد سوخت کمک می کند و اثرات قابل توجهی روی بهبود کیفیت هوا از منظر بهبود سوخت خواهد داشت، افزود: امیدواریم هدف گذاری قانون برنامه هفتم توسعه کشور برای اسقاط ۵۰۰ هزار ناوگان فرسوده در کشور محقق شود و راندمان خودروهای تولیدی داخل نیز در دستور کار قرار گیرد.
با توجه به پیگیری های شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران درچند ماه شروع به کار دولت چهاردهم، طرح هایی از جمله بهره برداری همزمان از 12 جایگاه عرضه سی ان جی با هدف متنوع سازی سبدسوخت در استان های آذربایجان شرقی، کرمان، اصفهان، لرستان، خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان آغاز شد.
پس از دو دهه تلاش برای توسعه سی ان جی در شهرهای بزرگ، در حال حاضر ۲ هزار و ۶۰۰ جایگاه در کل کشور فعال است که با احتساب تعداد تقریبی ۴. ۴ میلیون خودروی گازسوز در کشور، می توان گفت که به ازای هر ۱۸۰۰ خودرو یک جایگاه وجود دارد.
بر اساس آمار در حال حاضر سهم سی ان جی در کل کشور کمتر از 5. 2 درصد از کل مصرف گاز طبیعی است و حدود 5. 14 درصد از کل مصرف بخش حمل ونقل سبک کشور با بیش از ۱۹ میلیون مترمکعب در روز، به سی ان جی اختصاص دارد.
با سرمایه گذاری های جدید در این حوزه می توان امیدوار بود که این سهم در حداقل دو سال آینده تغییراتی چشمگیر داشته باشد و مصرف کنندگان بیشتری را به سمت این سوخت سوق دهد وحجم بیشتری از مصرف سرانه بنزین کشور کاسته شود و سبد سوخت به تعادل نسبی برسد. در کنار اقدام های وزارت نفت برای افزایش تعداد جایگاه های های عرضه سی ان جی، تولید خودروهای دوگانه سوز و افزایش تمایل مردم به استفاده از این خودروها نیز اهمیت دارد. قرار است در ابتدای سال 1404 قرارداد تولید ۴۵ هزار دستگاه خودروی تاکسی و وانت دوگانه سوز با شرکت ایران خودرو و ۳۰ هزار دستگاه خودروی تاکسی و وانت بار دوگانه سوز با شرکت زامیاد به ارزش ۴۵ میلیون دلار امضا شود.
یکی دیگر از سوخت های جایگزین که می بایست در سال های گذشته به عنوان جایگزین در چرخه مصرف سوخت قرار می گرفت، ال پی جی است.
در برنامه های توسعه، اضافه شدن ال پی جی به سبد سوخت کشور مورد تاکید قرار گرفته بود، اما جز برخی اقدام های پراکنده، تغییری در روند مصرف این مدل از سوخت را شاهد نبودیم. در قانون برنامه هفتم توسعه که متنوع سازی سبدسوخت در دستور کار جدی قرار دارد، احداث جایگاه های ال پی جی در نزدیکی پالایشگاه هایی که مازاد ال پی جی بر مصرف داخلی دارند، نیز در دستور کار است.
بر اساس آمار شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران، از ابتدای سال (1403) تاکنون روزانه ۷ هزار و ۳۰۰ تن ال پی جی در کشور تولید و ۲ هزار و ۹۰۰ تن ال پی جی توزیع شده است.
هم اکنون ظرفیت بسیار خوبی درباره مازاد بر نیاز داخلی در گاز مایع وجود دارد و می توان از این فرصت برای متنوع سازی سبد سوخت خودروها استفاده کرد. اقدام مهمی که شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران درچندماه شروع به کار دولت چهاردهم انجام داده و به زودی به ثمر می نشیند، تدوین استاندارد جایگاه های ال پی جی است که تا پایان امسال مکان یابی مناسب برای احداث جایگاه های توزیع آن انجام می شود.
مصرف بنزین در تعطیلات نوروزی نسبت به مدت مشابه سال قبل 15 درصد رشد داشته است
مشعل هر ساله در ایام تعطیلات نوروز، بیشترین رکورد سفرهای داخلی و به تبع آن، بیشترین میزان توزیع و مصرف بنزین در کشور رقم می خورد. نوروز امسال نیز با توجه به تقارن آن با ماه مبارک رمضان، با دو موج سفردر قبل و بعد از عید سعید فطر مواجه بود. طبق اعلام ستاد سفرهای نوروزی از ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین امسال، ۳۶ میلیون و ۵۱۹ هزار و ۶۷۱ نفر به نقاط مختلف کشور سفر کردند که بیشتر آن مربوط به استان های مازندران، گیلان، خراسان رضوی و اصفهان بود؛ بخش قابل توجهی از این سفرها جاده ای و با خودروی شخصی صورت گرفت که باید بنزین مورد نیاز در شهرها و جاده های بین شهری تامین می شد؛ مسئولیتی که شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران به عنوان حلقه ای از یک زنجیره در شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی به انجام آن مبادرت کرد، به طوری که در طول این تعطیلات، با تلاشی بی وقفه و تمهیداتی برنامه ریزی شده، به توزیع مقادیر قابل توجهی سوخت پرداخت و رکورد مصرف بیش از 2میلیارد و 800 میلیون لیتر بنزین را به ثبت رساند.
بنا بر اعلام شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، در کنار تامین سوخت، رکوردهای مختلفی در خصوص مصرف بنزین در ایام نوروز به ثبت رسید، به طوری که بالاترین رکورد مصرف بنزین، 164.4 میلیون لیتر بود که در 29 اسفند ثبت شد و کمترین رقم مصرف آن نیز به روز اول فروردین با 114 میلیون و 800 هزار لیتر مربوط می شود. این شرکت در آماری که یک هشدار و تلنگری جدی نیز محسوب می شود، اعلام کرد، در ایام تعطیلات نوروزی (از ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴) ۲ میلیارد و ۸۲۳ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر بنزین در سراسر کشور توزیع و به عبارتی مصرف شد که رشد حدود ۱۵درصدی مصرف این فراورده راهبردی و مهم را در مقایسه با نوروز 1403 نشان می دهد. شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران همچنین اعلام کرد که روند ارائه خدمات و تامین سوخت در حدود 21 روز تعطیلات نوروزی بدون توقف و بدون بروز هیچ گونه خللی با بهره گیری از ظرفیت ناوگان حمل مواد سوختی برای عرضه منظم سوخت در جایگاه ها انجام شد. بر این اساس، در نوروز امسال و در فاصله زمانی ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین، میانگین مصرف بنزین ۱۳۴ میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر بود که در مقایسه با میانگین مصرف ۱۲۳ میلیون لیتر در مدت مشابه پارسال (۲۵ اسفند ۱۴۰۲ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۳) حدود ۹ درصد رشد داشته است. بنا بر اعلام کرامت ویس کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، در تعطیلات نوروزی امسال، استان های فارس، اصفهان، خوزستان، خراسان رضوی، مازندران و گیلان بیشترین رشد مصرف بنزین را به خود اختصاص دادند. این در حالی است که تهران، به عنوان پایتخت، همچنان جایگاه نخست مصرف کلی بنزین در کشور را دارد.
ازآنجا که ایام نوروز، زمان اوج مصرف بنزین و فراورده های نفتی است، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی در کنار اقدام های لازم برای تامین سوخت زمستانی، برنامه ریزی مفصلی را برای تامین نیاز سوخت سفرهای نوروزی انجام داده بود که طی این مدت، این روند بدون توقف اجرایی شد. مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران، در همان روزهای ابتدایی فروردین ماه با اشاره به ذخیره سازی سوخت در انبار شهرهای مختلف، بخصوص استان های شمالی کشور تاکید کرد که جای هیچ نگرانی در تامین و توزیع سوخت وجود ندارد و تمام جایگاه های عرضه سوخت این استان ها از نظر موجودی بنزین، شرایط مطلوبی دارند. به گفته وی، برای روانی در امر توزیع سوخت در بیش از ۴۵۰۰ جایگاه عرضه سوخت مایع، بنزین و گازوییل و ۲۵۰۰ جایگاه CNG آمادگی لازم ایجاد شده بود. مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران با اعلام اینکه در نیمه دوم سال 1403، تولید بنزین در پالایشگاه های کشور حدود ۸ میلیون لیتر در روز افزایش داشت و به سبب آن، ذخایر بنزین کشور برای تعطیلات نوروز به طور قابل توجهی تقویت شد، افزود: ناوگان حمل ونقل جاده ای با افزایش تعداد نفتکش های جاده پیما در ایام تعطیلات نوروز، نقشی کلیدی در انتقال سوخت به موقع و تخلیه آن در جایگاه های عرضه ایفا کردند. همچنین به منظور اطمینان از جابه جایی و نظارت دقیق بر تامین و توزیع منظم سوخت، نشست های هماهنگی با شرکت ها و پیمانکاران حمل ونقل نیز انجام شد. با توجه به اتخاذ تدابیر همه جانبه از سوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی به عنوان یکی از حلقه های مهم زنجیره تامین و توزیع سوخت و همچنین تلاش شبانه روزی کارکنان این بخش از صنعت نفت، ایام نوروز که همزمان با ماه مبارک رمضان بود و چند موج سفرهای نوروزی را به همراه داشت، به خوشی و بدون بروز مشکل به پایان رسید. در پی همین تلاش ها بود که محمدصادق عظیمی فر، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران در پیامی از تلاش کارکنان این مجموعه برای سوخت رسانی مستمر در زمستانی که گذشت، تقدیر کرد و از آنها خواست همین روند پرشور و غیرتمندانه را در مسئولیت خطیر تأمین سوخت ایام نوروز ادامه دهند. وی تاکید کرد که در نتیجه زحمات و تلاش کارکنان صنعت پالایش و پخش در سال ۱۴۰۳ و نوروز 1404 رکوردهای قابل توجهی در تولید، انتقال و توزیع انواع فراورده های نفتی به ثبت رسید.
در مدت اجرای برنامه های شرکت ملی پخش فراورده های نفتی برای تامین سوخت زمستانی و در ادامه، تامین سوخت برای تعطیلات نوروزی، اقدام های اصلاحی و تکمیلی با هدف تامین و تولید در پالایشگاه ها، انجام ذخیره سازی سوخت در انبارها، تکمیل و رفع چالش در ناوگان توزیع انجام شد. همچنین طی همین مدت، پایش جایگاه های سوخت به گونه ای منظم در دستور کار قرار گرفت تا هیچ جایگاهی برای خدمات رسانی به مسافران از ادامه فعالیت باز نماند. نقش مناطق 37گانه شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران با راهبری ستاد را نباید از نظر دور داشت. این مناطق، بویژه در استان هایی که پذیرای شمار زیادی از مسافران نوروزی بودند، به گونه ای عمل کردند تا مشکلی در حین سفر برای مسافران به وجود نیاید. این مناطق با آمادگی هایی که پیش از شروع سفرها کسب کرده بودند، توانستند خدمات مطلوبی در حوزه کاری خود ارائه دهند و کارنامه 1403 را به پایان برسانند و با آمادگی بیشتری وارد نوروز 1404 شوند.
به گفته فضل الله اکبری، مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان، همه جایگاه های عرضه سوخت این استان در ایام نوروز فعال بودند و اقدام های مورد نظر برای توزیع مناسب و بدون وقفه سوخت در آنها صورت گرفت. وی با بیان اینکه منطقه اصفهان، یکی از راهبردی ترین مناطق کشور و یک منطقه بزرگ عملیاتی است که در شاهراه حیاتی کشور قرار گرفته است، افزود: ۲۹ شهرستان تحت پوشش شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان قرار دارد، ضمن آنکه ۳۷۴ جایگاه عرضه سوخت فعال و ۱۶۴ جایگاه عرضه سی ان جی نیز در این منطقه در زمینه سوخت رسانی فعالیت می کنند. وی با بیان اینکه شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان شامل ۱۳ ناحیه است، اضافه کرد: در پایانه انبار نفت شهید منتظری این منطقه، به عنوان بزرگ ترین، مجهزترین و مکانیزه ترین پایانه نفتی کشور روزانه ۴۰ تا ۵۰ میلیون لیتر انواع فراورده بارگیری می شود که ۳۵ میلیون لیتر آن در داخل استان توزیع می شود. این مقادیر ۱۳ میلیون لیتر نفت گاز، ۹ میلیون لیتر بنزین، ۸ تا ۹ میلیون لیتر نفت کوره و یک تا ۲ میلیون لیتر نفت سفید را دربر می گیرد، ضمن آنکه روزانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار مترمکعب سی ان جی در این استان توزیع می شود.
علی اصغر اصغری، مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه خراسان رضوی هم به ذخیره سازی های مناسب انجام شده از روزهای پایانی سال اشاره کرد و گفت: ۳۰۵ جایگاه عرضه سوخت در منطقه فعال است که بنا بر بازدیدهای اختصاصی که از ابتدای اسفند ۱۴۰۳ از آنها داشتیم، تعمیر تلمبه ها، نظافت نمازخانه ها و سرویس های بهداشتی در دستور کار قرار گرفت. مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه خراسان رضوی با اشاره به اینکه مشهد، دورترین مرکز استان از مبادی تأمین سوخت در کشور است که این موضوع، اهمیت تأمین پایدار سوخت را در این شهر دوچندان می کند، گفت: ۸۵ جایگاه عرضه سوخت در شهر مشهد فعال است و ۵ جایگاه سوخت رسان سیار نیز در این شهر پیش بینی شده که در مواقع لزوم، در مبادی ورودی شهر سوخت رسانی انجام شود.
گیلان نیز از جمله استان هایی است که در مقطعی مثل نوروز، مسافران زیادی را به خود می بیند. مجتبی شکوری، مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه گیلان با بیان اینکه با ذخیره سازی مناسب سوخت در تمام جایگاه های عرضه این منطقه، روند خدمت رسانی به مسافران نوروزی محقق شد، گفت: ۱۳۴جایگاه عرضه سوخت و ۱۰۰ جایگاه عرضه سی ان جی در این منطقه فعال است که از این تعداد جایگاه های سی ان جی، ۶۱ باب تک منظوره و ۳۹ باب دومنظوره هستند. این جایگاه ها در تمام مدت تعطیلات نوروز پایش شدند تا خللی برای عرضه سوخت ایجاد نشود.
تورج امانی، مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه چالوس نیز با بیان اینکه طبق تمهیدات اندیشیده شده و بازرسی های لازم، ضریب سوخت رسانی به خودروها در منطقه چالوس افزایش داشته است، اظهار کرد: 6۰ جایگاه فعال در منطقه وجود دارد که از هفته دوم اسفند(۱۴۰۳) مجدد پایش ها روی این جایگاه ها انجام شد تا خدمات رسانی مطلوب به صورت کمّی و کیفی به مسافران صورت گیرد. همچنین نازل های موجود در این منطقه به صورت دوره ای از نظر کمیَ و کیفی کنترل شد.
اسدالله طاهری، مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه فارس نیز با بیان اینکه این شهر یکی از مقاصد اصلی مسافران نوروزی است که تأمین سوخت بدون هیچ مشکلی انجام شد، گفت: این منطقه با ۱۶ ناحیه و ۳۷ شهرستان، ۳۳۰ جایگاه عرضه بنزین و ۱۳۳ جایگاه عرضه سی ان جی در این منطقه فعال است که فقط ۶۰ جایگاه (بنزین و سی ان جی) در شهر شیراز قرار دارد. وی گفت: استان فارس جاذبه های فراوانی دارد که در اوقات مختلف سال بویژه ایام نوروز، مسافران زیادی به آن سفر می کنند. به همین دلیل لازم است تا جایگاه های عرضه سوخت در این استان به طور دائم پایش شود تا خللی در سوخت رسانی برای مسافران پیش نیاید.
علی اصغر چاغروندی، مدیر شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه اهواز به عنوان منطقه ای که علاوه بر مسافران نوروزی، میزبان تیم های راهیان نور است، گفت: با توجه به اقدام های صورت گرفته، سوخت رسانی به ناوگان حمل ونقل اردوهای راهیان نور به بهترین نحو صورت گرفت، ضمن آنکه در تأمین سوخت مورد نیاز مسافران نوروزی نیز در این ایام مشکلی نداشتیم. وی با اشاره به اینکه این منطقه شامل ۱۰ ناحیه و ۲۴۷ جایگاه عرضه سوخت مایع، همچنین ۷۷ جایگاه عرضه سی ان جی است، افزود: سوخت مورد نیاز منطقه از ماهشهر و پالایشگاه آبادان تأمین می شود و در حال حاضر علاوه بر نیروگاه های اهواز، تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه های تهران، دماوند، پرند، صبای قم، زاگرس و دالاهو کرمانشاه نیز از سوی این منطقه صورت می گیرد.
اگرچه در ابتدای هر سال، بیش از هر چیز رکوردزنی در میزان مصرف بنزین به چشم می آید و در جای خودش قابل توجه و پیگیری است؛ اما از زاویه ای دیگر باید به تولید و تأمین این میزان سوخت و تلاش ها برای بالا بردن ظرفیت های پالایشی و تامین و توزیع سوخت نیز توجه داشت. ظرفیت پالایشی و در ادامه توزیع سوخت، سایه به سایه با مصرف شتابان در حال افزایش است. علیرضا آرمان مقدم، معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران بتازگی اعلام کرده که با راه اندازی پالایشگاه های آدیش جنوبی و مهر خلیج فارس تا پایان سال 1404، ظرفیت پالایشی کشور روزانه ۱۸۰ هزار بشکه دیگر افزایش می یابد. می توان گفت که اگرچه صنعت پالایش کشور روند سرمایه گذاری و توسعه خوبی را در پیش گرفته، با این حال لازم است که در حوزه مصرف و بهینه سازی آن و افزایش راندمان نیروگاه ها تلاش و برنامه ریزی بیشتری صورت گیرد.
شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی
مهناز محمدی | بیش از 70 درصد گاز کشور در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی به دست توانمند نیروی انسانی تولید می شود که با جان و دل به این صنعت خدمت می کنند؛ آنان که تولید پایدار و ایمن را در این شرکت رقم زده و توانسته اند در حرکت چرخ های عظیم اقتصاد کشور نقش بسزایی ایفا کنند. به گفته مهدی ذوقی، سرپرست مدیریت منابع انسانی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، توجه به موضوع نیروی انسانی باید به طور ویژه سرلوحه فعالیت های این صنعت قرار گیرد، زیرا این مجتمع به عنوان هاب انرژی، نقش مهمی در تولید گاز کشور دارد. ذوقی دکترای مدیریت دولتی با گرایش منابع انسانی دارد و از سال 1386 به استخدام شرکت ملی گاز ایران درآمده است. با او درباره وضعیت نیروی انسانی در این مجتمع و مسائل مربوط به این حوزه به گفت وگو پرداخته ایم که در ادامه می خوانید.
شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی 3 هزار و 650 نفر نیروی رسمی و نزدیک به 3 هزار نفر نیروی جذب شده از طریق بند دال(تبدیل وضعیت) دارد که در قالب نیروهای رسمی طبقه بندی می شوند؛ درمجموع نزدیک به 20 هزار نفردر این مجتمع فعالیت می کنند که حدود 7 هزار نفر از آنها رسمی، 500 نفر قرارداد مستقیم و مدت معین و 11 هزار و 300 نفر نیروی پیمانکاری هستند. با حذف سمت های سازمانی، یک عدم توازن در ساختار سازمانی مجتمع گاز پارس جنوبی ایجاد و این موضوع بازنگری شد.
این عدم توازن نیرو در13پالایشگاه و یک مدیریت عملیات مشترک وجود داشت، اما با بازنگری در ساختار سازمان، این تعادل برقرار و مشخص شد که در هر پالایشگاه چه تعداد نیروی رسمی، قراردادی و پیمانکار فعالیت می کنند. از این بابت که نیروهای رسمی و غیررسمی خود را مشخص کرده ایم، شرایط خوبی داریم و تنها شرکتی هستیم که اندازه سازمانمان مشخص شده است و می توانیم در قبال کمبود و تراز منفی نیرو، مطالبه جذب داشته باشیم. در این مجتمع گاز، هر پالایشگاه با توجه به واحدها و فناوری هایی که در آن وجود دارد، ساختار رسمی و غیررسمی دارد.
فاز اول و مهم ترین کار در مدیریت منابع انسانی، شناخت ظرفیت نیروهاست با این هدف که از وضع موجود ارزیابی داشته باشیم و نقطه مطلوب را در ذهن خودمان و مدیران هدف گذاری و متناسب با آن نیز نقشه راه رسیدن به وضعیت مطلوب را ترسیم کنیم.
ذی نفعان مختلفی شامل نیروهای رسمی، قراردادی و پیمانکار در این مجتمع حضور دارند. محل سکونت این افراد متفاوت است. نیروهای اقماری در کمپ های مسکونی ساکن هستند، همچنین شماری از همکاران با خانواده هایشان در شهرک مسکونی پارس جم سکونت دارند. هر کدام از این بخش ها چالش های مربوط به خودشان را دارند و مدیریت این طیف جمعیتی، کار گسترده ای است؛ به ویژه در حوزه پشتیبانی که پیمان های مختلف با موضوع های مختلفی در آن وجود دارد نیاز به راهبری، ساماندهی و مدیریت است.
در حوزه نیروهای پیمانکار، یکی از موارد مهم، به موضوع مطالبات مربوط می شود که البته در این بخش اقدام های خوبی انجام شده؛ دستورعمل هایی درباره یکسان سازی پرداخت حقوق و مزایای جانبی نیز تدوین و مواردی مانند شمولیت بیمه و مالیات هم در دست بررسی است. پیرو این موضوع نیز جلسه ای با حضور معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزیر نفت و شورای تامین استان برگزار و درباره مطالبات نیروهای پیمانکار تبادل نظر و متناسب با آن کارگروهی به منظور پیگیری مطالبات این نیروها تشکیل شد که نتایج آن در زمان مقتضی اعلام می شود.
برای جذب نیروهای پیمانکاری، دو مرحله آزمون در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی برگزار شده است. یک مرحله قبل از ورود من به این مجتمع بوده است که تلاش شد نفرات جذب شده فعالیت خود را شروع کنند. مرحله دوم این آزمون برای جذب 500 نفر نیروی پیمانکاری با مشکلات و چالش هایی مواجه بود که این موضوع با همکاران مربوطه در وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران مطرح و با رفع این چالش، وضعیت افراد جذب شده تعیین تکلیف شد.
از بهمن ماه امسال کمیته های مصاحبه در مرکز آموزش شهید بهشتی جم تشکیل شده است تا افراد ارزیابی و مصاحبه شوند.
درمجموع در دو آزمون 858 نفر نیروی پیمانکاری جذب این مجتمع خواهند شد؛ این ظرفیت به دلیل اقماری شدن همکاران با شرایط دو هفته کار و دو هفته استراحت ایجاد شده است.
پیش تر، نیروهای اقماری دو هفته کار و یک هفته استراحت می کردند، اما اکنون همه نیروهای بخش فنی، دو هفته کار و دو هفته استراحت می کنند. دلیل جذب این تعداد نیرو خلأ دو- دو کردن آنهاست. از سوی دیگر به نمایندگان نیروی پیمانکاری و مدیران منابع انسانی پالایشگاه ها تاکید شده است که به شرایط مختلف این نیروها به صورت ویژه رسیدگی کنند.
از 15 فروردین ماه 1402 ساختار سازمانی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی تغییر یافت و مدیریت عملیات و برنامه ریزی به این ساختار اضافه شد، همه نیروها منتظر سمت سازمانی شدند. هم اکنون 3 هزار و 650 نفر نیروی رسمی در این مجتمع فعالیت می کنند؛ البته به جز نیروهای جذب شده براساس بند «د» که به تازگی استخدام رسمی شده اند.
بسیاری از نیروهای رسمی قبل از این منتظر سمت یا بلاتکلیف بودند. ساختار سازمانی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی 6هزار و 283 نفر است که 3 هزار و 650 نفر آنها رسمی هستند و در ساختار جدید، جانمایی و همگی تعیین تکلیف شده اند.
همه الزام های یک نیرو در سازمان منوط به سمت سازمانی است. یکی از موارد مهمی که پیگیری شده، تعیین تکلیف مطالبات کارکنان منتظر سمت است. سقف حقوق نیز متناسب با سمت سازمانی است و همه همکاران در این زمینه نیز تعیین تکلیف شده اند.
با توجه به فعالیت های انجام شده در این زمینه، 98 درصد نیروها از این نظر تعیین تکلیف شدند. حدود 30 نفر هنوز تعیین تکلیف نشده اند و 220 تا 230 نفر نیز منتظر سمت هستند. سمت های کلیدی در مراحل تصویب خواهی و استعلام قرار دارند و بازگشایی برای آنها باید در وزارت نفت انجام شود.
شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی سازمان جوانی است که نیروهای آن در سال 1377 و 1378 جذب این مجتمع شده اند و در مقایسه با دیگر شرکت های نفتی، از نظر خروج نیروها و بازنشسته شدن آنها، وضعیت خوبی دارد و به دلیل جوان بودن سازمان، خروجی افراد و بازنشستگی در آن کم است.
نیروهایی که به سن بازنشستگی می رسند و از سازمان خارج می شوند یا اگر سمت بلاتصدی وجود داشته باشد، با ارزیابی هایی که انجام می شود، نفرات، شناسایی و برای ارزیابی(متناسب با شغل و سمت) در مرکز ارزیابی مدیران به ستاد تهران معرفی می شوند. نفراتی که در آستانه بازنشستگی قرار می گیرند، در بازه زمانی سه ماهه، ارزیابی جانشین آن فرد انجام می شود و در قالب طرح های جانشین پروری، نفرات جدید برای پذیرش در مسئولیت لیست جدید آماده می شوند.
تقریبا از زمان احداث پالایشگاه پنجم به بعد در حوزه زیرساخت، ایجاد کمپ ها و توسعه شهرک های مسکونی کاری انجام نشده، البته نیرو اضافه شده، اما زیرساخت های سکونتی مناسب برای آنها احداث نشده، به عبارتی توسعه غیرصنعتی همگام با توسعه صنعتی انجام نگرفته است. طی این سال ها ظرفیت تولید افزایش یافته است، اما به توسعه زیرساخت های مسکونی توجه نشده است.توجه به زیرساخت ها از اولویت های مهم است و پیرو آن اقدام های خوبی در این زمینه انجام خواهد شد.
ایجاد استراحتگاه شیرینو از برنامه هایی است که در حال آماده سازی زمین آن هستیم. مدیریت مهندسی مجتمع گاز پارس جنوبی، متولی ساخت مجموعه ای در آن منطقه است.
فاز یک این مجموعه دارای300 اتاق با 600 تخت است که بخشی از نیروها در آنجا ساماندهی خواهند شد.
این مجتمع در چهار فاز طراحی شده است و به هر فاز 600 تخت اضافه می شود، به طوری که در چهار فاز، 2 هزار و 400 تخت خواهیم داشت.
ساخت این مجموعه در مرحله پیمان سپاری است و تا اوایل سال آینده پیمانکاران مشخص و پس از این مرحله عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد.
یکی دیگر از موارد در دست پیگیری، ایجاد واحدهای مسکونی در شهرک پارس جم است که 500 واحد مسکونی در دو فاز را شامل می شود. زمین در اختیار شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی قرار گرفته است و منازل مسکونی آن در دو فاز 300 واحدی و 200 واحدی ساخته خواهد شد.
برای خانواده کارکنان نیز برنامه هایی در دستور کار قرار گرفته که تکمیل گروه های کاری از آن جمله است. این گروه ها مواردی را که نیازمند تقویت است، مشخص کرده اند. در زمینه آموزش و مستغلات انجام این امور زمان بر است.
توجه به ورزش کارکنان از دیگر اولویت های این شرکت به شمار می آید که در این زمینه، استخر این مجتمع بازسازی و دهه فجر امسال به بهره برداری مجدد رسید.
برنامه هایی هم به منظور استفاده افراد از سالن ها و امکانات ورزشی که در شهرک پارس جم وجود دارد، در دستور کار قرار گرفته است و تا به نتیجه رسیدن آنها این موارد پیگیری می شوند.
توسعه تصفیه خانه ها و فضای سبز در کمپ های مسکونی از دیگر برنامه هاست. اگر بتوانیم زیرساخت های اقامتی را افزایش دهیم، جذب عمومی در حوزه نیروی رسمی و پیمانکاری خواهیم داشت؛ البته موضوع های دیگر مانند حقوق و مزایای شغلی و یا سقف حقوق، دیگر دغدغه هایی است که در زمره مطالبات همکاران قرار دارد.
براساس اسناد بالادستی موجود، شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی باید 50 درصد نیروهای فنی - تخصصی خود را به جذب نیروهای بومی اختصاص دهد. در آزمون امسال که فقط در استان بوشهر برگزار شد، در مرحله اول 323 نفر جذب شدند.
این مجتمع گازی در اشتغالزایی ساکنان منطقه نقش بسیار ویژه ای داشته و با اداره کل اشتغال منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس نیز تعامل بسیار خوبی دارد، به طوری که جذب نیرو را بدون دریافت معرفی نامه از این اداره کل قبول نمی کند.
در حوزه پشتیبانی و عمومی، ظرفیت این مجتمع از نیروهای بومی تامین می شود. در بخش نیروهای فنی نیز50 درصد آن بومی هستند و این موضوع در آزمون ها رعایت می شود.
در مشاغل اداری و پشتیبانی از بانوان استفاده می شود و تا آنجا که مقدور باشد، به اشتغال آنها با اولویت افراد بومی منطقه کمک خواهد شد. در این مجتمع گازی، از تمام ایران میزبان هموطنان هستیم؛ حتی نفراتی از روستاها نیز در این مجتمع مشغول به کار هستند.
شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی تولید بیش از 70 درصد گاز کشور را به عهده دارد و نیاز است امکانات آن نیز متناسب با این موضوع دیده شود. در این مجتمع به عنوان هاب انرژی، نیروهایی فعالیت می کنند که خانواده شان در شهرک جم ساکن و نیازمند توجه بیشتر و ویژه تر هستند
داستان مدیری متعهد که مسیر شغلی را
مهناز محمدی| علیرضا حقوقی، رئیس بهره برداری پالایشگاه نهم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، با بیش از دو دهه تجربه در صنعت نفت، گاز و انرژی، داستانی از تلاش، تعهد و موفقیت را رقم زده است؛ مسیری حرفه ای که از نیروگاه اتمی بوشهر تا مدیریت تیم بهره برداری پالایشگاه نهم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، پر از دستاوردهای چشمگیربوده است. در این گزارش، نگاهی داریم به زندگی حرفه ای و شخصی این مدیر پرتلاش که با عشق به کار و تعصب به نیروی انسانی، الگویی قابل توجه است.
حقوقی،از سال ۱۳۷۹ در صنعت نفت و گاز مشغول به کار است. او با بیش از ۲۳ سال تجربه، امروز یکی از چهره های شاخص در حوزه بهره برداری و تولید گاز در کشور محسوب می شود. پالایشگاه نهم تحت فعالیت او، روزانه ۹۰ میلیون مترمکعب گاز دریافت و ۸۰ میلیون مترمکعب آن را به خط سراسری گاز تزریق می کند. این پالایشگاه همچنین روزانه ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی تولید می کند که نشان دهنده ظرفیت بالای تولید و مدیریت کارآمد در این مجموعه است.
حقوقی پیش از حضور در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، تجربه ای ارزشمند در نیروگاه اتمی بوشهر داشته است. او به مدت ۵ سال در نیروگاه اتمی بوشهر به عنوان کارشناس بهره برداری فعالیت داشته است و حتی چهار سال برای آموزش به روسیه اعزام شده بود. این تجربه ها به او کمک کرد تا مهارت های فنی و مدیریتی خود را تقویت کند و امروز به عنوان یکی از مدیران موفق در صنعت نفت شناخته شود.
وی می گوید: پالایشگاه نهم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، یکی از مهم ترین مراکز تولید گاز در کشور است. این پالایشگاه، گاز را از 7 نقطه فازهای 12 A و B ، سکوی 11 B، 14 A ، B، C،D پارس جنوبی به انضمام خط پنجم از پالایشگاه چهارم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی دریافت می کند.
با ورود روزانه ۹۰ میلیون مترمکعب گاز به این پالایشگاه، ۸۰ میلیون مترمکعب آن به خطوط سراسری تزریق می شود. از این مقدار، ۵ میلیون مترمکعب را پتروپالایش کنگان برداشت می کند و ۷۵ میلیون مترمکعب به خط سراسری انتقال می یابد. این حجم از تولید گاز، نقش حیاتی در تأمین انرژی کشور، به ویژه در فصل زمستان ایفا می کند.
به گفته رئیس بهره برداری پالایشگاه نهم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، افزون بر گاز، پالایشگاه نهم روزانه ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی تولید می کند. این میعانات به عنوان یکی از محصولات جانبی فرایند پالایش گاز، نقش مهمی در صنایع پتروشیمی و صادرات دارد. این پالایشگاه دارای چهار واحد گوگردسازی است که در حال حاضر دو واحد آن در حال تعمیرات است؛ با وجود این، روزانه ۱۵۰ تن گوگرد دانه بندی شده در آن تولید می شود و با پایان تعمیرات یکی از واحدها، تولید گوگرد به ۲۶۰ تا ۲۷۰ تن در روز افزایش خواهد یافت.
حقوقی می گوید: یکی از اقدام های شاخص در پالایشگاه نهم، برنامه ریزی دقیق برای تعمیرات اساسی سالانه است. تمام مشکلات عملیاتی، نظرهای بهره برداری، مهندسی و طرح های اصلاحی جمع آوری شده و در قالب برنامه های تعمیرات اساسی اجرا می شوند. تعمیرات اساسی با دقت و همکاری کامل کارکنان انجام می شود و پس از اتمام، واحدها به سرعت به چرخه تولید بازمی گردند. این رویکرد سبب شده است که پالایشگاه نهم با کمترین توقف ها به تولید پایدار خود ادامه دهد.
وی با بیان اینکه کار در بخش بهره برداری پالایشگاه نیازمند دقت، مسئولیت پذیری و تعهد بالاست، می گوید: کوچک ترین اشتباه می تواند به توقف کامل واحدها بینجامد؛ به همین دلیل، روزانه ۳ تا ۴ ساعت نشست های داخلی برگزار می شود تا اشتباه های جزئی بررسی و به دستورعمل های اجرایی تبدیل شود. این رویکرد باعث شده است که پالایشگاه نهم با وجود چالش ها، همچنان به تولید پایدار خود ادامه دهد.
حقوقی به عنوان یک مدیر متعهد و متعصب به کار، همواره بر اهمیت نیروی انسانی و حفظ تجهیزات تأکید و با افتخار از همکارانش اینگونه یاد می کند: لذت کار در کنار چنین تیمی بی نظیر است؛ شعار من این است؛اول حفظ جان کارکنان، دوم حفظ تجهیزات و سوم تولید. اگر خون از انگشت کسی بیرون بیاید، تا آخر عمر نمی توانیم خودمان را ببخشیم؛ اگر تجهیزات را از دست بدهیم، تولید را هم از دست خواهیم داد؛ بنابراین کارکنان، تجهیزات و تولید برای من هر سه مهم هستند. ما نمی توانیم بپذیریم که جان کسی به خطر بیفتد یا تجهیزات آسیب ببینند. تولید به هر قیمتی برای ما معنا ندارد، بلکه تولید در کنار حفظ جان و تجهیزات است که اهمیت دارد.
این تعصب و حرفه ای گری در تمام جنبه های کار او مشهود است؛ روزانه چندین ساعت را به نشست های داخلی با همکارانش اختصاص می دهد تا اشتباه های جزئی را که ممکن است به توقف فعالیت پالایشگاه منجر شود، بررسی و برطرف کند. این رویکرد سبب شده است که پالایشگاه نهم همواره با حداکثر ظرفیت کار کند.
علیرضا حقوقی افزون بر موفقیت های حرفه ای، در زندگی شخصی نیز فردی موفق است. او سه فرزند دارد که هر یک در زمینه های مختلف مانند مهندسی عمران و دندانپزشکی فعالیت می کنند. او با افتخار می گوید: بچه های سالمی تحویل جامعه داده ام و این برای من بسیار مهم است. من شکست را قبول ندارم و این را به بچه هایم هم القا کرده ام. همسرم نیز زحمت زیادی برای خانواده کشیده است.
حقوقی با بیش از دو دهه تجربه در صنعت نفت و گاز، آموزه های بسیاری را در طول این سال ها کسب کرده است. او تأکید می کند کار در این صنعت نیازمند تصمیم گیری سریع و دقیق است. هر تصمیم درست می تواند خط تولید را حفظ کند و این چالش ها بخشی از لذت کار در صنعت نفت و گاز است.
او معتقد است که این شغل به شخصیت فردی و توانایی های مدیریتی بالا نیاز دارد.پالایشگاه نهم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی با مدیریت علیرضا حقوقی و تیم متعهدش، نمونه ای از تلاش بی وقفه و مسئولیت پذیری در صنعت نفت و گاز است.
با برنامه ریزی دقیق و تعهد بالا، این پالایشگاه به تولید پایدار گاز و میعانات گازی ادامه می دهد و نقش کلیدی در تأمین انرژی کشور ایفا می کند. دقت و مسئولیت پذیری، کلید موفقیت این تیم در حفظ خط تولید و دستیابی به اهداف است. او نمادی از تعهد، تعصب و حرفه ای گری در صنعت نفت و گاز ایران است. مسیر حرفه ای او از حضور در نیروگاه اتمی بوشهر تا مدیریت پالایشگاه نهم، پر از تلاش و دستاوردهای چشمگیر است.
توجه او به نیروی انسانی و تجهیزات، الگویی برای همکارانش است و نشان می دهد که با عشق به کار و تعصب، می توان بر هر چالشی غلبه کرد.
نگاهی به اقدام های زیست محیطی صنعت پتروشیمی برای حضور در بازارهای جهانی
مشعل صنعت پتروشیمی در چند دهه فعالیت خود، همراه با روند توسعه ای، توجه ویژه ای به محیط پیرامونی و توسعه پایدار همراه با محیط زیستی پاک داشته و در این مسیر، اقدام های مهم و ارزشمندی انجام داده که خاموشی فلرهای روشن و حرکت در مسیر مدیریت کربن، اصلی ترین و مهم ترین آنهاست. خاموشی مشعل در پتروشیمی ها و بخش های دیگر صنعت نفت، جدا از تحقق کاهش خام سوزی و جلوگیری از هدررفت سرمایه های کشور، این صنعت را به سمت عملکردی پاک سوق داده که مدیریت کربن، از مهم ترین نتایج چنین رویکردی در صنعت پتروشیمی به شمار می رود.
جریان مدیریت کربن در صنعت نفت با پیشروی پتروشیمی ها از حدود 10 سال قبل شروع شده است. با این حال برخی شرکت های پتروشیمی، اقدام های چشمگیر و جدی تری در این مسیر انجام داده اند. این شرکت های فعال درصنعت پتروشیمی، خود را ملزم کرده اند که برای ادامه حضور در رقابت جهانی، الزام های بین المللی را در کاهش انتشار کربن رعایت کنند. از این رو در این مسیر علاوه بر خاموشی مشعل های داخلی خود، بر رعایت الزام های زیست محیطی در مسیر صادرات نیز تاکید دارند که حمل و نقل دریایی بدون کربن، یکی از آنهاست. این موضوع در آینده صادرات محصولات، قیمت تمام شده و انتقال و حمل محصولات پتروشیمی تاثیر زیادی دارد. بر اساس آخرین سیاست ها هزینه سوخت فسیلی کشتی ها تا سال ۲۰۳۰ دو برابر و قیمت هر تن کربن بیش از ۱۰۰ دلار در سال ۲۰۳۵ و ۴۰۰ دلار در سال ۲۰۵۰ برآورد شده است. همچنین اتحادیه اروپا، نظام تجارت انتشار گازهای گلخانه ای خود را برای پوشش انتشار کربن بخش حمل ونقل دریایی از سال جاری میلادی (2025) گسترش داده و شدت گازهای گلخانه ای سوخت های نفتی مورد استفاده در تجارت Eurelated را از طریق مقررات سوخت دریانوردی (Maritime FuelEU) تشدید کرده است.
در کنار شرکت های پتروشیمی که هر کدام به شکل مجزا اقدام های اصلاحی را برای مدیریت کربن انجام می دهند، مجموعه هایی همچون شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی و پژوهشگاه صنعت نفت نیز اقدام های ارزشمندی را به نتیجه رسانده اند. ناصر نوح جاه، مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با اشاره به وضع قوانین مالیاتی سخت گیرانه بر انتشار کربن اظهار کرد: صنعت پتروشیمی، سهم قابل توجهی در میزان انتشار دی اکسیدکربن دارد و در سال ۲۰۲۳، سهم این صنعت در کشور حدود ۱۳۰ میلیون تن و در سطح جهانی نیز بیش از 2 میلیارد تن بوده است.
وی بر اهمیت تولید محصولات کم کربن و تأثیر آن در رقابت پذیری شرکت های پتروشیمی تأکید کرد و گفت: شرکت هایی که در این مسیر پیشگام شوند، جایگاه برند برتر و دوستدار محیط زیست را به دست آورده و توجه بازار را به خود جلب خواهند کرد.
بر این اساس، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، از سال ۱۳۹۰ تحقیقاتی گسترده را در زمینه مدیریت کاهش کربن شروع کرده که البته با شروع تحریم ها، این تلاش ها با محدودیت های زیادی مواجه شده است. یکی از این موارد، تأمین مواد جاذب برای واحدهای آمونیاک کشور بوده است. به دلیل تحریم ها، تأمین برخی مواد ضروری مانند محلول های جاذب CO2 که به صورت انحصاری عرضه می شدند، برای پتروشیمی های کشور ازجمله رازی، کرمانشاه و پردیس دشوار شد و در نتیجه، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، پروژه ای را برای بومی سازی این ترکیبات آغاز کرد. در نتیجه این تلاش ها، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به تولید نمونه های داخلی دست یافت و در حال حاضر این محصول در شرکت های پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی دیگر از اقدام های اصلاحی شرکت های پتروشیمی برای مدیریت کاهش کربن، بهینه سازی شرایط جذب و بازیافت CO2 برای کاهش مصرف انرژی و افزایش کارایی سیستم ها بوده است. در همین خصوص، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در سال ۱۳۹۵ پروژه ای را برای بهبود عملکرد برج جذب پتروشیمی مروارید اجرا کرد که به کاهش میزان CO2 ورودی و بهبود راندمان جذب منجر شد.
این موفقیت در سال های بعد نیز ادامه یافت و در سال ۱۴۰۲، ترکیب جدیدی معرفی شد که در مقایسه با نمونه های خارجی عملکرد قابل توجهی داشت.
علاوه بر این موارد، می توان به راه اندازی نخستین واحد بازیافت CO2 در پتروشیمی کرمانشاه در سال 1400 اشاره کرد. هدف این پروژه، جایگزینی حلال های سنتی با ترکیبات جدیدی بود که علاوه بر افزایش کارایی جذب، مشکلاتی مانند خوردگی تجهیزات و تخریب حلال را کاهش دهد. بررسی های آزمایشگاهی و شبیه سازی های انجام شده نشان داد که فناوری جدید ارائه شده از سوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی می تواند مصرف انرژی را کاهش داده و بهره وری سیستم را بهبود بخشد که همه این موارد در کاهش مصرف کربن اثرگذار است. در حال حاضر هم شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی قصد دارد تا در سال 1404 در یک مقیاس نیمه صنعتی، فرایندهای جذب و بازیافت CO2 را بهینه سازد و اطمینان بیشتری در استفاده از فناوری های داخلی به صنعت پتروشیمی بدهد.
یکی دیگر از حوزه های عملکردی در مدیریت کربن، پژوهشگاه صنعت نفت است که طی سال های اخیر در کنار اقدام های پژوهشی، روش های جدیدی را برای کاهش انتشار کربن شناسایی کرده که تبدیل CO2 به متانول، یکی از این موارد بوده است. یکی از موثرترین روش ها در مدیریت کربن، تبدیل دی اکسید کربن مازاد به محصولات مفید از جمله متانول است که چین در این مسیر بسیار پیشروست. استفاده از هیدروژن در این فرایندها می تواند به کاهش میزان کربن تولیدی کمک کند، به طوری که در فرایند تولید متانول به روش هیدروژناسیون، میزان کربن کاهش چشمگیری می یابد. تولید متانول تولیدی در این روش که به متانول سبز معروف است، هزینه های بالایی دارد و هنوز در مقیاس صنعتی به طور گسترده در دسترس نیست؛ اما در آینده با توجه به نیازهای صنعتی، روش های اقتصادی برای آن پیدا می شود.
یکی از موضوع های مهم در کنفرانس آب و هوای سازمان ملل (COP) که هر ساله در کشورهای مختلف برگزار می شود، کاهش انتشار کربن است که در چند سال اخیر روش های محدودکننده و ایجابی برای کاهش انتشار کربن از سوی شرکت ها و صنایع مختلف بررسی و اعلام می شود. در COP 28 موضوع حرکت به سمت استفاده از سوخت های پاک تر در صنعت حمل ونقل دریایی، مورد تاکید قرار گرفت و آن طور که کارشناسان اعلام کرده اند، در COP 29 نیز این روند ادامه خواهد داشت. عرفان افاضلی، مشاور کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، با تاکید بر اینکه لازم است شرکت های صنعتی، بخصوص پتروشیمی ها از آخرین مکانیسم های تنظیم مرز کربن در اروپا و روند های تشویقی و محدود کننده آگاه شوند، افزود: این مکانیسم که تحت عنوانCBAM ( تنظیم کربن) شناخته می شود، از سال ۲۰۲۳ به صورت داوطلبانه آغاز شده و از ۲۰۲۶ برای 5 محصول شامل فولاد، آلومینیوم، سیمان، هیدروژن و کود شیمیایی اجرایی خواهد شد. این موضوع زنگ خطری برای بخش خصوصی و دولتی ایران است؛ زیرا صادرکنندگان باید میزان انتشار کربن محصولات خود را اعلام کنند، در غیر این صورت مشمول پرداخت مالیات کربن در مرزهای اتحادیه اروپا خواهند شد.
مشاور کمیسیون انرژی اتاق ایران با تأکید بر وضعیت صنایع ایران در شاخص های توسعه پایدار اظهار کرد: شدت مصرف انرژی و میزان تولید گاز دی اکسید کربن در کشور ما بسیار بالاست. علاوه بر این، نبود برنامه های یکپارچه و عدم بهره برداری از منابع مالی بین المللی، از دیگر چالش های این حوزه است. در عین حال، بازارهای کربن در حال رقابت با بازار پتروشیمی هستند، به نحوی که ارزش بازار جهانی پتروشیمی در سال ۲۰۲۲ حدود ۶۱۹ میلیارد دلار بود، درحالی که ارزش بازار کربن در همان سال به ۹۴۲ میلیارد دلار رسید. این اختلاف نشان می دهد که بازارهای کربن بسرعت در حال رشد هستند و ایران باید در این حوزه فعال تر شود.
افاضلی درباره اقدام های دیگر کشورها در این زمینه تصریح کرد: عربستان در سال ۲۰۲۳ بازار داوطلبانه کربن خود را راه اندازی کرده و تا سال ۲۰۳۵ قصد دارد ۴۴ میلیون تن دی اکسید کربن را از طریق فناوری CCS (فناوری جذب و ذخیره کربن) جذب کند. همچنین چین، بزرگ ترین بازار ETS (بازار تجارت کربن) دنیا را در اختیار دارد و در سال ۲۰۲۴ بازار داوطلبانه کربن خود را نیز راه اندازی کرده است.
بر اساس اعلام شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال 1402 میزان انتشار کربن صنعت پتروشیمی ایران، حدود 42 میلیون تن بود که معادل 24 درصد از کل انتشار کربن در صنعت نفت و 4. 6 درصد از انتشارکربن در کل کشور است. این رقم با توجه به افزایش تولید و ورود شرکت های جدید، پیش بینی می شود تا سال 2035 به بیش از 100 میلیون تن برسد. با این حال اقدام های اصلاحی قابل توجهی از سوی شرکت های مختلف در حال پیگیری و اجراست که از جمله آنها می توان به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای تولید برق، بخار و ایجاد سیستم پایش انتشار (MRV) اشاره کرد. در کنار این موارد، شرکت ملی صنایع پتروشیمی صندوق کربن زدایی داخلی را ایجاد کرده است. این صندوق با تأمین منابع از 50 درصد پتروشیمی های داخلی و 50 درصد از منابع جی سی اف، از اقدام های داوطلبانه برای کاهش انتشار کربن و پیشبرد اهداف کربن زدایی حمایت خواهد کرد.
ثبت بیش از یک میلیون و 460 هزار مراجعه در سامانه سلامت نگار نفت
مشعل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، با دارابودن ۹ بیمارستان ملکی، ۶۱ مرکز ملکی درمانگاهی سلامت خانواده، ۵۸ درمانگاه طرف قرارداد، ۳ پلی کلینیک و بیش از ۱۶۰ مرکز پزشکیاری در سطح کشور، همواره تلاش کرده است به ۵۱۱ هزار نفر جمعیت تحت پوشش خود که ۳۴۰ هزار نفر آنان دارای پرونده الکترونیک سلامت هستند، بهترین خدمات را ارائه کند. این تلاش ها باعث شده که این سازمان، بویژه در سال ۱۴۰۳، در اعتباربخشی ملی، رتبه های نخست را به دست آورد. سید عبدالحمید شجاع، مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در گفت وگو با خبرنگار "مشعل" با اشاره به این موضوع گفت: در سال ۱۴۰۳، با برنامه ریزی گسترده، اقدام های لازم برای نوسازی و تجهیز مراکز درمانی، ارتقای خدمات تخصصی و جذب متخصصان انجام شد. این اقدام ها نقش مهمی در بهبود سطح خدمات درمانی و کاهش اعزام بیماران به مراکز درمانی غیرسازمانی خواهد داشت.
سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، باسابقه ای یکصد ساله، خود را در برابر تأمین سلامت کارکنان و خانواده های آنان پاسخگو می داند و برای تحقق این هدف، در مناطق پیرامونی تأسیسات نفتی و عملیاتی، مراکز درمانی ایجاد کرده و با تمام توان به خدمت رسانی مشغول است.
عبدالحمید شجاع،مدیر عامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت درباره اقدام های انجام شده در سال ۱۴۰۳ گفت: با هدف ارتقای سطح خدمات درمانی به مراجعان و کادر وزارت نفت، تجهیزات پزشکی مطابق با آخرین فناوری های روز خریداری شده است. خرید این تجهیزات که فراتر از اختیارات مناطق بود، پس از بررسی کارشناسان و صدور حدود هزار مجوز، از سوی مناطق انجام شد؛ اما تجهیزات سرمایه ای را که در حد معاملات کلان بود، سازمان به طور مستقیم از طریق برگزاری مناقصه خریداری کرد و به مناطق ۱۶گانه بهداشت و درمان تحویل داد.
وی افزود: نوسازی و بازسازی در حوزه تجهیزات پزشکی، شامل بخش های جراحی قلب، ارتوپدی، اورولوژی، داخلی، چشم پزشکی و زنان بوده است. دستگاه های سونوگرافی، اکوکاردیوگرافی، تست های لاپاراسکوپی، آرتروسکوپی، دستگاه فیکو (مورد استفاده در جراحی های چشم) همچنین دستگاه های تصویربرداری ثابت و پرتابل (سی آرم) تجهیزات خریداری شده ای هستند که در مراکز مختلف درمانی نفت از جمله گچساران، سرخس و اصفهان مورد استفاده قرار گرفته اند، همچنین بیمارستان نفت آبادان نیز در مرحله تجهیز قرار دارد و با تأمین تجهیزات کلان، در سال آینده آماده افتتاح خواهد شد. مناطق عملیاتی اهواز، آبادان، خارک، بوشهر، گچساران، آغاجاری، مسجدسلیمان و تهران بیشترین سهم از این تجهیزات را دریافت کرده اند، بنابراین می توان گفت که با برخورداری از این تجهیزات، سطح ارائه خدمات بهداشتی درمانی در این مناطق نسبت به سال های گذشته بشدت بهبود یافته است.
شجاع با اشاره به بهبود زیرساخت های فیزیوتراپی در سراسر کشور تصریح کرد: در بخش آزمایشگاه های تخصصی قلب و جراحی قلب، نوسازی و بازسازی گسترده ای انجام شده، همچنین تجهیزاتی نظیر سی تی آنژیو، MRI و سی تی اسکن در اوایل سال ۱۴۰۳ نصب و راه اندازی شده اند. وی افزود: در بیمارستان های نفت تهران و اهواز، علاوه بر بازسازی بخش های بستری و ارتقای هتلینگ، تجهیزات اتاق های عمل و لاپاراسکوپی نیز به روزرسانی شده که این اقدام ها افزایش ظرفیت تخت های اتاق عمل، افزایش تعداد جراحی ها و کاهش وابستگی به بیمارستان های طرف قرارداد را به دنبال خواهد داشت.
مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در ادامه گفت: فهرست متخصصان و فوق تخصص ها در تمام مناطق کشور به روزرسانی شده و متخصصان مورد نیاز هر منطقه تأمین شده اند. این امر باعث شده است که نیاز بیماران به مراجعه به تهران کاهش یابد. همچنین در سال ۱۴۰۳، ضریب اشغال بیمارستان ها ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یافته و افتتاح بیمارستان های جدید در آبادان و گچساران نیز در دستور کار قرار گرفته است.
وی با اشاره به فعال سازی مجدد مرکز جراحی محدود شاهین شهر در اصفهان اظهار داشت: این مرکز که مدتی در وضعیت انفعالی قرار داشت، دوباره راه اندازی خواهد شد. همچنین مطالعات کارشناسی بیمارستان میرداماد تهران انجام شده که در صورت حل مسائل زیرساختی، پروژه ساخت آن در همان مکان قبلی آغاز خواهد شد.
مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت همچنین درباره تعرفه های پزشکی و پرستاری در سال ۱۴۰۳ توضیح داد: علاوه بر به روزرسانی تعرفه های پزشکان، تعرفه پرستاران نیز اجرایی شده و پرداخت های مربوطه انجام خواهد شد. همچنین، باتوجه به سطح بالای تحصیلات و مدارک کارکنان بخش بهداشت و درمان در وزارت نفت، سازمان در حال تلاش برای همسان سازی رتبه های سازمانی با سایر بخش های وزارتخانه است.
شجاع در ادامه این گفت وگو به گزارش سلامت خانواده در سال ۱۴۰۳ پرداخت و گفت: تعداد کل مراقبت های انجام شده از ابتدای سال که از سوی پزشک مراقب سلامت، کارشناس تغذیه، دندانپزشک و ادیومتر در سامانه سلامت نگار ثبت شده، در مجموع یک میلیون و ۴۶۰ هزار مراقبت بوده است. همچنین از ۱۹۷ پزشک صبح کار درمانگاه، ۱۸۳ پزشک و از ۲۱۳ پرستار درمانگاهی، ۱۷۲ پرستار در تیم سلامت خانواده مشغول به فعالیت هستند، ضمن اینکه از ۴۱ نفر شاغل در اورژانس درمانگاه ها، ۶۱ کارشناس مامایی و ۲۲ کارشناس تغذیه در درمانگاه های سلامت خانواده فعالیت دارند. به گفته شجاع، در میان مراجعه کنندگان به بهداشت و درمان صنعت نفت در سطح کشور، ۴۵ هزار و ۶۱۱ نفر معادل ۱۱ درصد جمعیت نفتی، به دیابت ابتلا دارند که از این تعداد، نزدیک به ۴۱ هزار نفر غیروابسته به انسولین و ۴ هزار و ۷۰۰ نفر وابسته به انسولین هستند. همچنین ۲ هزار و ۳۷۵ نفر دچار بیماری قلبی، ۶۷ هزار نفر دارای فشارخون، ۳۱ هزار نفر مبتلا به چربی خون بوده و بیش از ۱۰ هزار نفر از چاقی رنج می برند. شجاع درباره تعداد جراحی های انجام شده در سال 1403 نیز گفت: در این بازه زمانی بیش از 24 هزار و 400 نوع جراحی در مناطق مختلف درمانی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت انجام شده ست.
مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در ادامه این گفت وگو به اهمیت برگزاری شورای عالی پزشکی و ارائه خدمات مناسب تأکید کرد و گفت: در سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۹ هزار و ۹۳۸ پرونده در شورای عالی پزشکی مورد بررسی قرار گرفته که از این تعداد، ۱۰ هزار و ۱۸۹ پرونده غیردارویی و 9 هزار و 750 پرونده دارویی بوده است.
استقرار نسخه نویسی الکترونیک در تمام مراکز سرپایی و سلامت خانواده که در بیشتر مناطق به پرونده الکترونیک سلامت بیمار متصل است و امکان ثبت نسخه و رویت همزمان مراقبت ها و نتایج آزمایش ها در پرونده الکترونیک بیمار با یک نرم افزار واحد (سلامت نگار) وجود دارد، فعال کردن 2 مرکز سلامت خانواده در شهر یزد و گرگان، برگزاری همایش رؤسای سلامت خانواده مناطق و بررسی اهداف برنامه های عملیاتی و چالش ها، مشکلات و پیشنهادات مناطق برای پیشبرد اهداف ارتقای سلامت خانواده، از جمله فعالیت های انجام شده طی سال 1403 بود که شجاع به آنها نیز اشاره ای داشت.
وی همچنین تدوین برنامه عملیاتی سلامت خانواده در سال ۱۴۰۳ و برگزاری جلسات آنلاین ویدئوکنفرانس با هر منطقه برای بررسی تک تک برنامه ها، حضور سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت (به عنوان یکی از سازمان های پیشرو و موفق در استقرار برنامه سلامت خانواده در کشور) در جلسه برنامه کشوری پزشکی خانواده در فرهنگستان علوم پزشکی را از فعالیت های انجام شده در سال 1403 عنوان کرد.
اجرای برنامه های عملیاتی سلامت خانواده با نگرش ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری ها، کنترل عوامل خطر بیماری های مزمن غیرواگیر (قلبی عروقی، دیابت، فشارخون، چربی خون و چاقی) و ارائه بسته های خدمتی مراقبت از تمام اعضای خانواده برحسب سن و جنس و منطبق با بسته های خدمتی وزارت بهداشت از دیگر فعالیت های سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت بود که شجاع به آنها اشاره کرد.
وی افزود: ارائه مراقبت های مورد نیاز بانوان در سنین باروری و مادران باردار و همچنین مراقبت ادغام یافته مادر و کودک با هدف قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، همکاری در پیاده سازی قانون حمایت از جوانی جمعیت به صورت تهیه آمارهای مربوط و شرکت در همایش ها و جلسات مرتبط و تأکید بر اجرایی شدن این قانون در مراکز بهداشت خانواده در سطح سازمان، تمدید تفاهمنامه همکاری پزشک خانواده با وزارت بهداشت، اجرای برنامه مراقبت خانواده های افراد با مشاغل ویژه (اقماری، شغل های پرخطر و...)، شرکت در معاینات ویژه مدیران و تهیه پرونده سلامت خانواده برای تمامی اعضای خانواده مدیران صنعت نفت و پیگیر اجرایی شدن دستورعمل نحوه پرداخت هزینه های بیماران خاص با استخراج آمار این بیماران از سامانه سلامت نگار در سطح سازمان از دیگر برنامه هایی بود که در سال ۱۴۰۳ اجرایی شدند.
عملکرد سلامت کار و اچ اس ای در سال ۱۴۰۳
مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت درباره عملکرد سلامت کار و اچ اس ای در سال ۱۴۰۳ گفت: در این سال، مجموعا ۱۶۱ هزار و ۶۴۶ پرونده خدمات سلامت کار به ثبت رسیده که شامل ۶ هزار و ۳۵۵ پرونده بدو استخدام، ۳ هزار و ۴۵۹ پرونده ویژه و موردی و ۱۲۱ هزار و ۵۵ پرونده معاینات دوره ای است. همچنین، به منظور افزایش سطح آمادگی فوریت های پزشکی در حوادث صنعتی و شرایط اضطراری، ۶۰ جلسه کمیته مدیریت بحران و پدافند غیرعامل در مناطق و ستاد سازمان برگزار شد که حاصل آن، بیش از ۶۱۰ مصوبه بوده است.وی در ادامه افزود: از دیگر اقدام های مهم در حوزه اچ اس ای می توان به توسعه و استقرار دستورعمل های پدافند زیستی (پشه آئدس)، بیماری های واگیردار، دستورعمل های پدافند شیمیایی و خدمات فوریت های پزشکی CBRNE اشاره کرد. همچنین، پیگیری برای تأمین آنتی دوت گاز H2S، توسعه سامانه پایش نظام مراقبت سندرمیک و سامانه هشدار سریع شناسایی اپیدمی های احتمالی، در بیش از ۱۰۰ مرکز بهداشت درمانی انجام شده است.
شجاع در ادامه گفت:سایر اقدام های مهم این حوزه شامل به روزرسانی ساختار فرماندهی صحنه (ICS) در ۱۶ منطقه کشور، برگزاری دوره مدیریت مصدومان حوادث شیمیایی برای مدیران بهداشت و درمان صنعت نفت (۲۵۰۰ نفر- ساعت آموزش)، برگزاری بیش از ۲۵ مانور آمادگی در شرایط اضطراری، به روز رسانی تجهیزات ۲۰۰ مرکز فوریت های پزشکی، مدیریت نیروی انسانی فوریت های پزشکی در بیش از ۵۰۰ واحد از تأسیسات مناطق عملیاتی و ارائه خدمات بالگرد امداد در مناطق اهواز و عسلویه و توسعه ناوگان آمبولانس های مراکز بهداشت و درمان (۹۷ دستگاه) است.
مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت درباره برنامه های آتی توضیح داد: در سال آینده، افزایش پوشش خدمات و تکمیل پرونده الکترونیک برای جمعیت واجد شرایط، سامان دهی نظام ارجاع و نسخه نویسی منطقی، استقرار نظام مراقبت سندرمیک و گزارش دهی بیماری های واگیردار حاد، افزایش رضایتمندی مراجعان و برنامه ریزی برای ارتقای سواد سلامت در جمعیت تحت پوشش، از مهم ترین اهداف سازمان است.
وی همچنین تأکید کرد: به منظور افزایش رضایتمندی کارکنان بهداشت و درمان، برنامه هایی مانند ساماندهی کارانه پزشکان خانواده، تدوین نرم افزار محاسبه پرداخت کارانه پرستاران، اجرای برنامه های ارتقای سلامت کارکنان و پیشگیری از فرسودگی شغلی ادامه خواهد یافت.
مشعل» از سامانه ارتباطی 1519 بیمارستان تخصصی نفت تهران گزارش می دهد
لیلا مهداد تهران، خیابان حافظ، خیابان سرهنگ سخایی، بیمارستان تخصصی نفت. آسانسور، طبقات مغز و اعصاب، رادیولوژی و... را پشت سر می گذارد تا بالاخره درهای نقره ای اش به روی دنیای کوچک ساکنان طبقه ششم باز می شود؛ دنیایی خلاصه شده در چند اتاق. کمی آن طرف تر از درهای نقره ای، جاکفشی، دمپایی هایی را در خود جای داده. موکت سرمه ای رنگی هم از کنار جاکفشی، خودش را پهن کرده و تا انتهای سالن روی زمین فرش شده؛ هرچند این موکت، کف اتاق ها را هم اشغال کرده تا شکل و شمایل خانه به اینجا بدهد. خانواده1519، ساکنان طبقه ششم بیمارستان تخصصی نفت هستند؛ زنان و مردانی گوش به زنگ.
قصه آنها به نیمه های دهه 90 برمی گردد. روزگاری که تصمیم ها بر آن شد تا بخش مرکز پاسخگویی(کالسنتر) بیمارستان سر پا شود. قبل از هر کاری باید کارهای سخت افزاری و فیزیکی شروع می شد، بعد نوبت به جذب نیرو می رسید؛ کارهایی که در سال 1395 به انجام رسیدند. تقویم به سال 1396 که رسید، کارکنان شروع به کار کردند. به وقت نوپایی مرکز تماس، 6 کارمند مشغول به کار بودند تا به مرور زمان نیروهای تازه نفس به آنها اضافه شدند. نیروها قبل از عضویت در مرکز تماس، آموزش هایی را پشت سر می گذاشتند تا بدانند درد هر بیماری را کدام متخصص درمان می کند و به واسطه آن، کلینیک ها از ازدحام جمعیت، خلقشان تنگ نشود. درواقع این چنین بود که سامانه تلفنی 1519 متولد شد.
اتاق انتهایی، مختص مدیریت است؛ زهره محمدی لاری با عنوان مدیریت نظامت. اتاقی چند در چند که کفش را تسلیم موکت سرمه ای کرده. اولین تصویر از این اتاق که به یاد می ماند، برگ های سبزی هستند که از دل گلدان های سنگی بیرون زده اند. مانیتور سفید هم کنار گلدان های سنگی خودنمایی می کند تا به هر بیننده ای بفهماند اینجا اتاق خانم مدیر است؛ زنی که در ابتدای امر، خواهری را در حق دختران و پسران این مرکز تماس تمام کرده و به گفته اعضای آن، مدیری است دلسوز و البته خوش رو: «با جرأت مدعی می شوم در میان چند بیمارستان خصوصی، بیمارستان تخصصی نفت هم صاحب کالسنتر است.» به گفته ارزیاب های وزارت بهداشت، ارزیابی بیش از 400 بیمارستان نشان داده، بیمارستان تخصصی نفت، صاحب کالسنتری با استاندارد پیشرفته است: «اینجا کالسنتر بیمارستان و کل مجموعه بهداری و بهداشت و درمان نفت تهران است.» به گفته مدیریت نظامت، نوبت دهی کل کلینیک ها و پاراکلینیک های بیمارستان را 1519 به عهده دارد.
روز کاری اعضای کالسنتر، با صدای زنگ تلفن شروع می شود و با تماس به پایان می رسد؛ تماس هایی که یا ورودی اند یا خروجی . ورودی ها، تماس بیماران است برای سوال درباره کلینیک ها یا گرفتن نوبت. تماس های خروجی هم شامل کنسلی ها و تغییر ساعت هایی است که اتفاق می افتند: «در این تماس ها، اعضای کالسنتر با بیمار تماس می گیرند و کنسلی یا تغییر ساعت را اطلاع می دهند.» کالسنتر، تماس هایی را هم از بخش های بیمارستان دارد: «قبل از راه اندازی کالسنتر، وضعیت این گونه بود که بیماری که از بخش ترخیص می شد، چند روز بعد باید برای ویزیت دوباره مراجعه می کرد. در چنین شرایطی بیمار مجبور بود در صف هایی طولانی معطل بماند تا در پایان لیست، نوبتی به او داده شود.» زهره محمدی لاری می گوید: «کالسنتر به همه این موارد نظم داده و برای همه بخش ها برنامه ریزی دارد.» یکی از کارهای دیگری که در کالسنتر هر روز به سرانجام می رسد، ثبت نوبت های آندوسکوپی، کولونوسکوپی و... است: «برخی آزمایش ها به آمادگی قبلی نیاز دارند و زمان بر هستند. در این موارد، زمان دقیق حضور اطلاع رسانی می شود. اگر کنسلی هم بود، حتما بیمار دیگری جایگزین می شود تا اتلاف وقتی اتفاق نیفتد.»
تقویم به دی ماه 1402 که رسید، نوبت دهی اینترنتی فعال شد: «تماس ها و پشت خطی ها افزایش پیدا کرده بودند، حتی آمار کسانی که نمی توانستند وارد صف انتظار شوند هم بالا رفته بود. در نتیجه سایت نوبت دهی اینترنتی راه اندازی شد.»
به گفته محمدی لاری، ساعت انتظار برای مان ارزشمند است؛ کل ساعتی که تماس گیرنده معطل می شود تا به ما وصل شود. درواقع از زمانی که در صف انتظار قرار می گیرد تا زمانی که به یکی از زیرشاخه ها وصل می شود. طبق آمار موجود، مهر 1402 بیماران در مجموع 4 هزار و 577 ساعت در همه شاخه ها معطل شدند: « مهر 1403 ساعت معطلی رسید به یکهزار و 461 ساعت که تقریبا 3هزار ساعت در وقت بیماران صرفه جویی داشتیم.» مدیریت نظامت مرکز پاسخگویی بیمارستان تخصصی نفت تهران معتقد است که به روزرسانی پایگاه داده ها در همه زیرشاخه ها و مدیریت شان، با کالسنتر است: «با همین رویه توانسته ایم یکسری از فرایندها را تسهیل کنیم.» با شروع روند نوبت دهی اینترنتی، در زمان تماس گیرنده ها صرفه جویی و صف انتظارها هم کوتاه تر شد: «هرچند هنوز بیمارانی داریم که نمی توانند نوبت بگیرند که دلیل آن هم به شلوغی خط ها برمی گردد.»
اینجا در کالسنتر، کنار دوستی ها و صمیمیت ها، قوانین حرف اول را می زند. یکی از قوانین سفت و سخت، از دست نرفتن حتی یک تماس است: «دی ماه پارسال از 29هزار تماس ورودی به 100درصد آنها پاسخ داده شد. این 100درصد، آنهایی هستند که توانسته اند وارد صف انتظار شوند.» یکی دیگر از قوانین آن است که کارکنان موظفند تا پایان کار تماس گیرنده، پاسخگو باشند: «ما از انتقادها و پیشنهادها استقبال می کنیم. کالسنتر در درخت واره، عدد 6 را دارد، بنابراین بعد از اتمام تماس ها، تماس گیرنده می تواند پیام بگذارد.» پیام تماس گیرنده ها همگی شنیده می شود: «این پیام ها مستقیم برای من و رئیس بهداشت و درمان تهران فرستاده می شوند. در مواردی که احساس کنیم به بررسی و نظارت مستقیم نیاز دارند، پیگیری لازم انجام می شود تا آن انتقاد یا شکایت و حتی پیشنهاد به نتیجه برسد. درواقع هیچ موضوعی رها نمی شود.»
کار اعضای خانواده 1519 کنترل کیفی می شود: «کنترل کیفی کار کارکنان هر بخش براساس خواسته های همان مرکز صورت می گیرد.» خواسته های بخش کالسنتر را خانم محمدی لاری با استانداردهای موجود در این حوزه تعیین کرده: «اینجا کارها درجه بندی و برای هرکدام، درصدی در نظر گرفته شده است.» بنابرنظر مدیریت نظامت، نمره 2 در هریک از سنجه ها بالاترین نمره است: «1.99 و 1.98 هم برای مان قابل قبول است؛ اما به کسی که 1.97 بگیرد، تذکر داده می شود و باید آموزش مجدد ببیند.» هرچند شاید به وقت روزهای ابتدایی کار، عضوی نمره 1.97 کسب کند؛ اما با کسب تجربه در میان اعضای کالسنتر، کمتر کسی است که نمره 1.97 بگیرد: «خدا را شکر 90درصد بچه ها نمره 2 ارزیابی را کسب می کنند.»
تماس های کالسنتر شنود می شوند: «در پایان هر تماس، سیستم اعلام می کند تا تماس گیرنده به اپراتور از یک تا 5 نمره بدهد. تماس ها ماهانه شنود می شوند تا مشخص شود که اپراتور چرا نمره بد گرفته؛ چون گاهی اوقات اپراتور نمره پایین می گیرد برای اینکه نوبت زود برای بیمار ثبت نکرده.» بنا به گفته محمدی لاری، به تعداد کلینیک ها اضافه و پزشکانی هم برای کار در آنها جذب شده اند؛ اما همچنان کار فشردگی های خاص خود را دارد: «خدا را شکر انجام تصویربرداری ها به روز شده. لیست سونوگرافی ها دو، سه ماهه بود؛ اما در حال حاضر طی یک هفته به بیمار نوبت داده می شود. به تعداد دستگاه های ام آر آی هم اضافه شده. در گروه های ارتوپدی، اولین نوبت، همین دو روز آینده است و درواقع نوبت دهی ها به روز شده اند. کلینیک ها تقویت شده و مشکل خاصی وجود ندارد، مگر اینکه پزشک خاصی مدنظر بیمار باشد.»
10 نفر در مخابرات برای خدمات رسانی آماده به خدمت هستند، 16نفر هم در کالسنتر: «از این تعداد هفت نفر مربوط به کارکنان پذیرش هستند؛ البته ناظم ها را هم داریم.» ناظم ها، کسانی هستند که رفت وآمد زیادی در کالسنتر ندارند و حضوری، در پذیرش ها مشغول به کارند: «بچه های کالسنتر ایام تعطیل نیستند و پنجشنبه ها هم تا ساعت 2 پشت میزهای شان خدمت رسانی می کنند.» هرچند تیم مخابرات در همه ایام تعطیل و غیر تعطیل، سر کار حاضر می شود و 24ساعته در حال خدمت است: «تا سال گذشته، تیم کاملا زنانه بود؛ اما به دلیل شیفت های شب، مردها هم اضافه شدند.»
در حال حاضر چهار مرد شیفت شب را به عهده گرفته اند: «چهار مرد نمی توانند تمام ماه را پشتیبانی کنند.
مدیریت نظامت، رسالت کالسنتر را پاسخ دهی بهینه عنوان می کند: «می خواهیم جامعه هدفمان راضی باشد.» مدعی نیستند، بی نقص کار می کنند: «مدعی نیستیم، هیچ مشکلی نداریم. به این مساله واقفیم که نیازمند جذب نیرو هستیم تا صف های انتظار کوتاه تر شود.» محمدی لاری یک پیشنهاد و شاید یک خواسته از اهالی نفت دارد، اینکه بیشتر از نوبت دهی اینترنتی استفاده کنند تا بازنشستگان یا آنهایی که سررشته کمتری از فناوری دارند، راحت تر بتوانند با 1519 تماس بگیرند.
اتاقی است چند در چند متر؛ شبیه به همه اتاق هایی که در هر کجای دنیا و در میانه هر ساختمانی جا خوش کرده. مرز میان اتاق با دنیای بیرونش، دری است که روزگاری رنگ سفید بر آن پاشیده اند؛ اما در آن همه سفیدی که چشم را می زند، برگه A4 که با فونت درشتی رویش نوشته اند، «مخابرات»، خودنمایی می کند. یکی از دیوارها، پنجره ای را در دلش جای داده. دیوارهای باقی مانده هم به تسخیر میز و صندلی ها درآمده اند. اولین میز و صندلی اتاق مخابرات، سهم «مهدی درگاهی» شده؛ مردی بالابلند با موهایی حالت دار. گویی به وقت تولد، لبخند بر چهره اش حک شده تا با اولین برخورد، جزو مردمان خوش رو به نظر بیاید: «به نظرم قلب هر بیمارستانی، مخابرات آن است. از اینجا تماس بیماران با بیمارستان برقرار می شود.» بندگان خدا پشت خط تماس به انتظار می نشینند تا صدای عزیزی را که در یکی از طبقات بیمارستان بستری شده، بشنوند و جویای حالش باشند. گاهی هم سروکارشان با یکی از بخش های بیمارستان است: «همه این موارد یعنی کارمان اهمیت دارد.»
*خط ها اشغال اند، دوباره برایتان وصل می کنم.
آن سوی خط، فریادی در فضا می پیچد، فریادی از عصبانیت شاید هم از سر استیصال.
*اگر قطع شد، دو، سه دقیقه دیگر دوباره تماس بگیرید.
فریاد هنوز فروکش نکرده و می خواهد همه ناکامی هایش را سر اپراتور این سوی خط خالی کند.
*عزیز، حتما امکان تماس برای تان فراهم خواهد شد، نگران نباشید.
فریاد آن سوی خط آرام تر شده و با زبانی پدرانه به دنبال دلجویی است.
*سرتان سلامت.
تماس قطع شده و همچنان لبخندی به پهنای صورتش روی لبانش نقش می بندد: «ما اینجا سروکارمان با صداهاست. باید صبور باشیم و همه تمرکزمان را به صداهایی که می شنویم، بدهیم تا بتوانیم بهترین واکنش را داشته باشیم.» وقتی قرار بر سروکله زدن با آدم ها باشد، آن هم همه روزه، باید روابط اجتماعی تان را قوت ببخشید. کار وقتی سخت تر می شود که درد یا به جان مخاطبتان افتاده و طاقتش را طاق کرده یا از درد عزیزی حوصله اش سر رفته و با کوچک ترین چیزی، چون کوه آتشفشان شروع به غرش می کند: «تلاش مان این است که وظیفه مان را با کمترین خطا انجام بدهیم.»
پای عشق و علاقه که به میان می آید، سخت ترین کارها، آسان می شود. «درگاهی» هم از همان روزهای اول دلباخته کارش شده: «با عشق کار کنید، سختی معنایی ندارد.» هر دقیقه خطی به صدا درمی آید و صدایی یا گلایه دارد یا خواسته ای: «در مخابرات، شما پشت میز نشسته اید و خبری از کار فیزیکی نیست و بیشتر ذهن اپراتور درگیر است.»
روزگار و سختی هایش، دلخوری ها و گلایه ها، ترافیک و اجاره بهای خانه ای نقلی گوشه این شهر بزرگ، بخشی از زندگی این مردان و زنانی است که ساعاتی از عمرشان را در اتاق مخابرات سر می کنند: «زندگی و مسائلش گاهی اوقات ما را هم بی حوصله می کند. یک روزهایی، ما هم مثل همه آدم ها عصبانی هستیم، خلق مان سرجایش نیست؛ اما در همان روزها هم باید با انرژی پاسخگو باشیم.»
اتاق روبه روی مخابرات، به زنانی تعلق دارد که دور هم جمع شده اند تا بخش پذیرش جانی تازه بگیرد؛ اتاقی فرش شده با موکتی سرمه ای. میز و صندلی ها هرکدام خود را به دیواری رسانده برای تکیه دادن. میز و صندلی «مهرو مدنی» روبه روی درِ و کنار دیواری جاخوش کرده، دخترکی سرزنده و شاد: «7 سال و اندی است که اینجا کار می کنم.» به واسطه یکی از بستگانش با این کار آشنا شده؛ زمانی که 21سال بیشتر نداشته و آرزوهایش را در رشته روانشناسی دنبال می کرده: «کارشناسی روانشناسی دارم.» «مهرو» دختر «مدنی»ها هنوز رخت بخت بر تن نکرده: «با کارم مشکلی ندارم.»
نوبت دهی کلینیک ها با زنان این بخش است. بیماری که گذرش به یکی از کلینیک های بیمارستان می افتد، بخش پذیرش زمان مراجعه اش را تعیین می کند: «اگر پزشک خاصی هم مدنظرشان باشد، زمان مراجعه شان به کلینیک را متناسب با حضور آن پزشک در نظر می گیریم.» بخشی از تماس های پذیرش، به بخش های مختلف بیمارستان مربوط است: «این تماس ها برای نوبت دهی به بیمارانی است که در بخش های مختلف بستری هستند و در آینده باید دوباره ویزیت شوند. ما نوبت آنها را برای ویزیت ثبت می کنیم.» تماس های متعدد و مکرر هم کار را کمی سخت کرده برایشان؛ هرچند در چهره های بشاش آنها خبری از کلافگی و خستگی نیست: «آدم هایی که با عصبانیت تماس می گیرند، کم نیستند؛ اما ما در هر شرایطی باید با صبوری و آرامش جواب بدهیم.» این زنان در چنین شرایطی، تنها به این می اندیشند که طرف مقابل شان یا بیمار است یا عزیزی را به کادر درمان بیمارستان سپرده تا دردهایش را التیام ببخشند. «مهرو» از خانواده «مدنی» به وقت فراغت، زمانی را در باشگاه سر می کند و روزهایی هم پیاده روی می کند تا فکرش را از تمام استرس ها و تنش ها آزاد کند: «این کار بدون علاقه، شدنی نیست.»
میز و صندلی سمانه از طایفه «برخورداری»ها در انتهای اتاق به یکی از دیوارها تکیه زده: «پنج سال می شود که اینجا کار می کنم.» خیلی اتفاقی متوجه شده که بیمارستان نفت به نیرو نیاز دارد: «مدارکم را ارائه دادم و در آزمون شرکت کردم. بعد از آن هم مصاحبه داشتم و بالاخره اینجا استخدام شدم.»
سمانه برخورداری، قبل از اینجا تجربه چنین کاری را نداشته: «تا حدودی می دانستم کار به چه شکل است.» قبل از اینکه با تیم پذیرش کار کند، در مخابرات ایفای نقش می کرده: «چند ماهی می شود که جابه جا شده ام.» سه ماهی است که سمانه برخورداری، حس مادر شدن را تمرین می کند: «وارد ماه سوم بارداری شده ام.»
مدیریت خانه، مراقبت از طفلی که قرار است چند ماه دیگر وارد زندگی اش شود و مسئولیت هایش، کار را کمی برایش سخت کرده است؛ اما می گوید: «با برنامه ریزی سعی کرده ام همه این ها را مدیریت کنم.»
چندصباحی است که شیفت صبح کار می کند و زمان مشخصی باید در محل کارش حاضر باشد. برای همین، مدیریت کارهای خانه کمی راحت تر از گذشته شده. وقتی یکی از زنان 1519 باردار می شود، همکاران او مانند خواهر یا مادر، هوایش را دارند تا دوران بارداری را راحت تر بگذراند: «ما اینجا یک خانواده کوچک داریم.» برخورداری و همکارانش، از وقتی نوبت دهی اینترنتی راه افتاده، کمی کارهای شان سبک شده: «اینجا همه چیز خوب است. خانم محمدی تمام تلاشش را می کند تا همه چیز خوب پیش برود.»
امروز «لاله شیرازی»، یکی از زنان پژوهشگاه صنعت نفت، راوی داستانش برای «مشعل» است
لیلا مهداد: در گوشش اذان و اقامه را که خواندند، «لاله» نامیدندش از تبار زنان و مردان «شیرازی». تقویم به اسفند 1354 رسیده بود که خانواده «شیرازی» قند در دل شان آب شد از آمدن نورسیده شان. در یکی از خانه های تهران، چشم به این دنیا گشود و شد فرزند دوم خانواده. هرچند بعد از خود، شاهد تولد فرزند آخر خانه هم بود. اصالتش به سرزمین سرسبز طالقان و علاقه اش به نفت به دوران دبیرستان برمی گردد، همان روزهایی که دلشوره انتخاب رشته داشت و برای آینده خواب های شیرین می دید و رویاهای دور و دراز می بافت. اغلب همکلاسی هایش مثل او واهمه آینده را داشتند و می خواستند برای رشته ای پشت صندلی های دانشگاه بنشینند که هم نان و آب داشته باشد و هم جایگاه اجتماعی خوبی برایشان رقم بزند. مسئولان دبیرستان آوردن مشاور را پیشنهاد دادند تا دختران را در دوراهی انتخابشان راهنمایی کند. مرد راهنما به دختران دبیرستانی گفته بود، رشته ای را انتخاب کنند که در وهله اول دوستش داشته باشند و در گام بعد، دردی از کشور دوا کند. اینگونه بود که «لاله شیرازی» عاشق نفت شد و در دانشگاه، مهندسی شیمی خواند. «لاله» با شهرت «شیرازی»، لیسانس را در دانشگاه شیراز خواند و برای فوق لیسانس، دانشجوی امیرکبیر شد. در آینده اما تصمیم گرفت دکترا را هم در همان امیرکبیر تمام کند: «در همه این مقاطع در رشته مهندسی شیمی تحصیل کردم.»
نام خانوادگی «شیرازی» نسل به نسل آمده تا رسیده به این دختر خانواده «شیرازی»: «اصالت مان شیرازی نیست و جالب اینکه تا زمانی که دانشگاه شیراز قبول شدم، هرگز شیراز را ندیده بودم.» دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز بود که متوجه شد در آباده شیراز اغلب دختران را «لاله» یا «آلاله» می نامند: «آن چهار سال، بهترین دوران زندگی ام بود.» طبق تقویم، سال 1384 رخت بخت تن کرد و همسر یکی از هم دانشگاهی هایش شد: «همسرم یک مقطع بالاتر بود در همین رشته مهندسی شیمی.» همسر «شیرازی» در پروژه های نفتی حضور دارد؛ اما در یک شرکت خصوصی.
چهارسال بعد از شروع زندگی مشترکش به سال 1388 برای اولین بار حس مادر شدن را تجربه کرد، دورانی که در مقطع دکترا تحصیل می کرد: «دفاع دکترایم با تولد دخترم همزمان بود.» دختر پر انرژی روزهای دانشجویی که آرزوهای بزرگ و کوچکی در سر می پروراند، حالا برای یک دختر و یک پسر مادری می کند: «دخترم کلاس نهم است و پسرم کلاس ششم.» «شیرازی» و همسرش هر دو در یک رشته تحصیل کرده اند و حوزه فعالیتشان یکی است، پس حتی به وقت استراحت و حضور در خانه هم از نفت و پروژه هایی که باید به سرانجام برسانند، حرف می زنند: «در کارها با هم مشورت می کنیم. در مواردی من به او کمک می کنم و در زمینه هایی او همفکری می دهد. این همزبانی برایم خوشایند است.»
صحبت از نفت و کارهایی که در پالایشگاه ها متداول است، برای دختر و پسر «شیرازی» جذاب است: «داستان نفت خوشایند بچه هاست. دخترم امسال باید تعیین رشته کند، با اینکه دوست دارم در رشته ریاضی درس بخواند؛ اما در این مساله دخالت نمی کنم. حدسم این است با توجه به جوی که در جامعه حاکم است، به سمت رشته تجربی برود.» مادر، نگران آینده دخترک است؛ دلواپسی از آینده ای که در انتظار اوست: «متقاضی رشته تجربی و در ادامه پزشکی در جامعه بالاست. اگر دخترم وارد این رشته شود، راه سختی در پیش دارد.»
بچه ها خیلی زود بزرگ می شوند و به مراحل حساس زندگی شان می رسند. اولین انتخاب تعیین کننده شاید برایشان انتخاب رشته تحصیلی است و بعد هم نوبت به دانشگاهی می رسد که دوست دارند در آن تحصیل کنند. شغلی که قرار است از پس خرج و برج زندگی شان بربیاید و در نهایت هم انتخاب شریک زندگی. مراحلی که پدر و مادرها در گذشته، با فراغ بال و با هیجان تک تک شان را پشت سر گذاشته اند؛ اما حالا که نوبت به بچه ها رسیده، واهمه کوچک ترین اشتباه غم به دل شان می نشاند و روزهایی را مرور می کنند که با آنها حس مادر و پدرش شدن را تجربه می کردند: «روزهای شیرین و در عین حال سختی بود. دختر و پسرم 3سال تفاوت سنی دارند و این کار را برایم کمی سخت کرده بود.» نوه اول از «لاله شیرازی» پدر و مادربزرگ را سر شوق آورده بود. برای همین همیار دخترشان شدند تا هم مادری کند و هم از پس مسئولیتی که در پژوهشگاه به عهده گرفته بود، بربیاید: «تا آخرین روزی که برای زایمان رفتم، می آمدم سرکار. بعد رفتم برای مرخصی زایمان. دخترم 6 ماهه بود که برگشتم؛ دقیقا فردای 6ماهگی فرزندم سرکار بودم.» «شیرازی» برای بار دوم که مادر شد، تصمیم گرفت از مهد سر کار استفاده کند: «6 صبح باید بچه را آماده می کردم و با خودم می بردم سرکار. هم دلم برای خودم می سوخت و هم برای بچه.»
«لاله» از خانواده «شیرازی»ها 24سال سابقه خدمت دارد: «سال 1379 جذب شرکت مهندسی مشاور نارگان شدم و تا سال 1382 آنجا بودم.» این زن نفتی هم از طریق جذب نخبگان وارد دنیای نفت شده: «از اول هم در پژوهشگاه مشغول به کار شدم.» هربار که به شرکت مهندسی می اندیشد، آن را تجربه شیرینی می بیند در دفتر خاطرات زندگی کاری اش: «در آنجا کار مهندسی انجام می دادیم و این تجربه خوبی برایم بود.» البته از زمان ورودش به پژوهشگاه، روزها و ماه هایش پُر شده از پروژه هایی که باید به سرمنزل مقصود برسند تا باری از زمین برداشته شود: «در پروژه های بزرگ بسیاری مشغول بودم و در برخی از آنها مسئولیت پروژه به من سپرده شده بود.»
«شیرازی» صحبت از محیط کار که می شود، لبخند بر لبش می نشیند: «کار در پژوهشگاه دلپذیر است. محیط کار پویایی داریم و این کار را جذاب و دلنشین می کند.» کم شدن بودجه پژوهشگاه، گویی کمی از پویایی پژوهشگاه کاسته؛ چون زیر سایه بودجه کم، پروژه ها کمتر از گذشته شده اند: «قبل از این، طرح های بسیاری را با نفت به سرانجام می رساندم؛ اما همچنان کار در پژوهشگاه برایم خوشایند است.» نقش مادری و همسری جزو اولویت هایش است و در همه این سال هایی که این دو نقش را به عهده گرفته، تلاشش این بوده که بهترین «لاله شیرازی» باشد؛ بهترین مادر و بهترین همسر: «در میان دوستان و همکارانم شهره ام به اینکه بچه هایم اولویت اولم هستند؛ البته وقتی سرکارم، همه حواسم را می دهم به کار و با دل و جان کار می کنم.» بهترین خود بودن در چند بعد از زندگی، کار را سخت می کند، اینکه هم کارمند خوب و وظیفه شناسی باشید و هم در خانه برای اعضای خانواده بهترین خود را ارائه دهید: «کار سختی است؛ اما این سختی را دوست دارم.» همسرش در حد توان همراه و همیار «شیرازی» است: «البته او اغلب اوقات دیر به خانه می آید و من بیشتر کارها را انجام داده ام.»
این زن عاشق چالش و هیجان به واسطه دکترا، عضو هیات علمی است و در قامت استادیار پژوهش پایه 17 در عرصه علم آموزی به دانشجویان فعالیت می کند: «در دوره ای که ما وارد دانشگاه شدیم از 30 دانشجو 4 نفر دختر بودند الان شرایط متفاوت از گذشته شده و ترکیب دانشجویان تقریبا 50-50 است.» «شیرازی» و هم دانشگاهی هایش به واسطه تجربه ای که در دانشگاه داشتند، آموخته اند که چطور با آقایان رقابت سالم داشته باشند: «در دانشگاه در اقلیت بودن دختران به واسطه تعدادشان زیر سایه توانمندی ها از بین می رود؛ چون معیار ارزیابی در فضای دانشگاهی، توانمندی و پشتکار دانشجوست نه جنسیتش؛ هرچند اغلب رتبه های برتر مختص دختران است.» به باور «شیرازی» وقتی نوبت به فضای کار و رقابت برای جایگاه های شغلی می رسد، نگاه ها تغییر می کند و دیگر معیار، توانمندی نیست و برای همین بیشتر مواقع آقایان از زنان پیشی می گیرند: «در محیط کار گویی این به یک فرهنگ بدل شده که آقایان در اولویت اند، حتی برای ارتقای جایگاه شغلی و...» طی سال هایی که روی برگه های تقویم خط خوردند و جلو رفتند، پروژه های بسیاری شروع شدند و به خط پایان رسیدند: «در پروژه های متعددی حضور داشتیم و با آقایان همکاری کردیم. در برخی پروژه ها همکار بودیم و در برخی دیگر زنان، مسئول پروژه بودند. از نظر کاری و همکاری خدا را شکر هیچگاه مشکلی وجود نداشته و تعامل و همکاری وجود دارد.»
6سالی تا بازنشستگی وقت دارد؛ اما برنامه ریزی برای آن روزها، آسودگی خاطر را گره زده به نیاز بچه ها در آن دوران: «در بازه ای دوست داشتم با همسرم در همین زمینه بیرون از صنعت نفت کار را ادامه بدهیم؛ اما بچه ها و نیازهایشان اولویتم هستند. وقتی بازنشسته شوم، دخترم دانشجوست و پسرم کنکور دارد. باید براساس نیاز آنها در همان برهه تصمیم بگیرم.» اغلب آنهایی که از صنعت نفت بازنشسته می شوند، جذب شرکت های خصوصی می شوند که در این عرصه فعالیت می کنند: «اغلب این شرکت ها، متقاضی بازنشسته ها هستند تا از تجربیات آنها در پروژه ها بهره ببرند یا در قامت مشاور آنها را در کنار شرکت داشته باشند.» «شیرازی» حرف بازنشستگی که به میان می آید، فی البداهه ایده ای نو به ذهنش می رسد: «بازنشستگی شاید دورانی باشد که آدم ها به علاقه مندی هایی که داشتند و هیچ گاه اعتنایی به آنها نکردند، بپردازند؛ ورزش کردن، سفر رفتن و... همه این علاقه مندی ها در میان دغدغه های زندگی اغلب گم می شوند و از یاد می روند.»
مادران، اهرم اصلی خانه اند. «شیرازی» با قاطعیت روی این نقش تاکید دارد و می گوید: «بیشتر مادران شاغل، از استراحت وخواب شان می زنند تا به مسئولیت هایشان برسند. من هم همین کار را می کنم. در همه این سال ها کمترین عدم حضور را در محل کارم داشتم.» «لاله» دختر «شیرازی»ها هیچ گاه برای زندگی از کارش نزده و همین طور به عکس: «تمام تلاشم این بوده بچه ها به علاقه مندی هایشان بپردازند؛ البته به اندازه وسع ام. اگر این کارها را برای بچه ها نکنم، عذاب وجدان می گیرم.» «شیرازی» هم مثل بسیاری از مادران دوست داشته ساعات شبانه روز بیشتر از 24ساعت باشد. شاید وقت بیشتری می توانست برای خودش دست وپا کند: «زمان مان محدود است برای همین مجبورم از علاقه ها و استراحت خودم بزنم. گاهی اوقات کمتر از 6ساعت می خوابم.» از آنجایی که «شیرازی» دختر اسفندماه است به گفته خودش، کمال گراست: «از آنجایی که عضو هیات علمی ام، باید زمانی را هم صرف خواندن کتاب ها و مقالات کنم برای همین از وقت خوابم کم می کنم.»
سومین جشنواره سلامت پتروشیمی بعد از10 سال برگزار شد
مشعل: فعالیت در بخش های مختلف صنعت نفت، به خصوص در مناطق عملیاتی به دلیل وجود شرایط سخت شغلی، می تواند برای کارکنان آن، مشکلاتی را در حوزه سلامت به وجود آورد. به همین دلیل است که سلامت کارکنان و ارائه آموزش های لازم برای ارتقای سطح آگاهی آنها و خانواده ها از موارد مهمی است که توجه ویژه ای به آنها می شود. بخش های مختلف این صنعت از جمله شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، برنامه هایی را در این حوزه تعریف و تدوین کرده اند که برگزاری جشنواره سلامت با حضور حسن عباس زاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و دیگر مدیران پتروشیمی در ماهشهر از آن جمله است. این گزارش اشاره ای دارد به این جشنواره که سومین دوره آن پس از 10 سال در ماهشهر برگزار شده است.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با توجه به اهمیت سلامت کارکنان خود، سومین دوره جشنواره سلامت صنعت پتروشیمی را با توجه به نیازها و اولویت های این حوزه در بندر ماهشهر برگزار کرد.
مراسم افتتاحیه این جشنواره با حضور پررنگ مدیران پتروشیمی همراه بود و برخی از مسئولان و مدیران عامل مجالی پیدا کردند تا درباره اهمیت سلامت کارکنان در صنعت پتروشیمی مطالبی بیان کنند.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران گفت: کارکنان پتروشیمی، بهترین و مهم ترین سرمایه های این صنعت هستند که باید برای سلامت آنها تلاش گسترده ای شود.
عباس زاده با بیان اینکه بیش از هر چیز باید به موضوع سلامت روان کارکنان توجه شود، خطاب به مدیران مجموعه پتروشیمی گفت: از شما می خواهم که حال کارکنان خود را بد نکنید؛ بلکه با گوش دادن به سخنان و خواسته های آنها سعی کنید حال آنها را خوب کنید.
وی تاکید کرد: به عنوان یک مدیر باید به حرف کارکنان گوش کرد تا سلامت روان آنها به سمت مثبت سوق داده شود. نباید فراموش کرد که سلامت روان و توسعه آن، ربطی به هزینه کردن ندارد؛ بلکه باید با توجه و گوش دادن به حرف کارکنان، سلامت روان آنها را تامین کرد.
عباس زاده گفت: موضوع دیگری که باید به آن توجه شود، تغییر سبک زندگی کارکنان هنگام حضور در نوبت های طولانی کار است. به این معنا که کارکنان باید در شرایطی قرار بگیرند که در ساعت های طولانی نوبت کاری های روزانه و شبانه از وفاق با یکدیگر و حضور در فضای شاد کاری لذت ببرند.
وی درباره خدمات صنعت پتروشیمی در حوزه حفظ محیط زیست اظهار کرد: صنعت پتروشیمی، سرمایه گذاری خوبی برای جمع آوری گازهای مشعل و خاموشی آنها انجام داده است. پتروشیمی مارون پروژه بزرگی در این زمینه دارد که حدود ۴۰۰ میلیون دلار در حوزه بهسوزی و جمع آوری گازهای مشعل هزینه کرده است.
عباس زاده گفت: پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس نیز 1.1 میلیارد دلار برای جمع آوری گازهای مشعل هزینه کرده که با این کار، بخشی از خوراک پتروشیمی بندر امام و پتروشیمی گچساران تامین خواهد شد، همچنین این مهم به بهبود محیط زیست طبیعی و انسانی نیز منجر خواهد شد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با اشاره به اینکه 10 سال در استان خوزستان خدمت کرده است، تاکید کرد: استان خوزستان، مهد اقوام ایرانی به شمار می رود و احترام به سنت اقوام ایرانی در آن یک وظیفه است.
وی گفت: توجه به مسئولیت های اجتماعی نیز موضوع مهم دیگری است که خوشبختانه اقدام های خوبی در این زمینه انجام شده و فعالیت در حوزه جنگل کاری و ساخت بیمارستان از آن جمله است.
به گفته عباس زاده، در برنامه هفتم توسعه نیز طرح هایی برای تولید محصولات مورد نیاز بخش بهداشت و درمان دیده شده که خدمات رسانی صنعت پتروشیمی به حوزه سلامت کشور از آن جمله است.
شهرام احمدی، مدیرکل بهداشت، ایمنی و محیط زیست وزارت نفت نیز با اشاره به اینکه سلامت، موضوع بسیار کلیدی و یکی از مؤلفه های مهم در همه دولت ها و کشورهاست، سلامت شغلی را یکی از اهداف برگزاری این جشنواره برشمرد.
وی با تاکید بر اینکه سلامت با درمان تفاوت بسیار دارد، تصریح کرد: سلامت شامل هر اقدامی است که منجر به پیشگیری از بیماری می شود.
احمدی گفت: در صنعت نفت عوامل بسیار زیادی بر سلامت کارکنان در پی ماهیت شغل تاثیرگذار است. به همین دلیل نظام سلامت شغلی در صنعت نفت جهان مورد توجه قرار دارد.
وی با بیان اینکه چارچوب سیاست های بهداشت حرفه ای در صنعت نفت، خطوط راهنما و ضوابط مورد نیاز این حوزه با توجه به الگوی نظام مدیریت سلامت ایجاد و به شرکت های تابعه ابلاغ شده است، افزود: در این خصوص سه عامل سازمان، کارکنان و خانواده ها باید نقش خود را برای رسیدن به اهداف به درستی ایفا کنند تا بتوانیم به سلامت شغلی دست یابیم.
محمدرضا مطیری، مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی گفت: جشنواره سلامت صنعت پتروشیمی به نوعی نماد تعهد این صنعت در زمینه توسعه سلامت در جامعه است.
وی با بیان اینکه در سال های گذشته با همکاری
شرکت های پتروشیمی، سیاست های صحیح در حوزه توسعه سلامت تبیین و تلاش های بسیاری نیز برای اجرایی شدن آن انجام شده است، تصریح کرد: نباید فراموش کنیم که صنعت پتروشیمی هر قدر که مهم باشد، سلامت کارکنان از آن مهم تر است و نباید به خطر بیفتد.
مطیری با اشاره به اینکه رعایت اصول بهداشت حرفه ای خط قرمز ما است، بیان کرد: تمام تلاش خود را کرده ایم تا با اجرای برنامه های مدون و سرمایه گذاری در حوزه سلامت عمومی، شاخص های مربوط به این بخش را در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بهبود بخشیم.
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی گفت: با وجود پیشرفت های چشمگیر صنعت پتروشیمی در حوزه سلامت، همچنان چالش هایی مثل فاکتورهای ارگونومی و روانی و ریز فاکتورهای قلبی عروقی وجود دارد؛ البته در کنار توجه به این مسائل، درخصوص بهبود سلامت روان کارکنان نیز وارد عمل خواهیم شد.
وی با اشاره به اینکه از طرح های نوآورانه در زمینه سلامت حمایت و دعوت به همکاری می شود، اظهار کرد: سلامت عمومی جامعه محلی، یک وظیفه اخلاقی و قانونی است که تلاش می کنیم با استفاده از فناوری های پاک و کاهش مصرف انرژی، آثار مثبت فعالیت های پتروشیمی بر سلامت جامعه را به بیشترین حد برسانیم.
امین امرایی، مدیرعامل گروه پتروشیمی مارون که به دلیل کسالت موفق به حضور در این مراسم نشده بود، در پیامی با ابراز خوشحالی از برگزاری چنین جشنواره ای اظهار کرد: موفقیت و پیشرفت صنعت پتروشیمی، بیش از هر چیز به سلامت و تندرستی نیروی انسانی وابسته است. سلامت فقط نبود بیماری نیست؛ بلکه یک حالت کامل از رفاه جسمی، روانی و اجتماعی است.
وی تصریح کرد: در پتروشیمی مارون، به این باور رسیده ایم که توجه به سلامت کارکنان و جامعه، یک سرمایه گذاری بلندمدت است، از این رو تلاش کرده ایم با ایجاد محیط کار ایمن و سالم، همچنین اجرای برنامه های آموزشی و مشاوره ا ی و ارائه خدمات بهداشتی مناسب، به ارتقای سلامت همکاران و خانواده هایشان کمک کنیم.
امرایی با اشاره به اینکه برگزاری این جشنواره فرصتی برای دور هم جمع شدن است، بر اشتراک گذاری تجربیات و دانش متخصصان برای نوآوری های جدید در حوزه سلامت تاکید کرد.
داوود عمادی، رئیس بهداشت، ایمنی محیط زیست و پدافند غیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز به عنوان دیگر سخنران جشنواره سلامت صنعت پتروشیمی گفت: با توجه به طیف وسیع محصولات پتروشیمی کارکنان خواه ناخواه در معرض مخاطرات شغلی قرار می گیرند. به همین دلیل باید تلاش چند برابری برای سلامت آنها شود.رئیس اچ اس ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با بیان اینکه این شرکت سیاست گذاری قابل توجهی در حوزه توسعه سلامت در صنعت پتروشیمی دارد، افزود: برگزاری سومین جشنواره سلامت صنعت پتروشیمی نیز براساس استراتژی ها و سیاست گذاری های کلان صورت گرفته است. وی تصریح کرد: این جشنواره با اهداف مختلفی برگزار شد؛ اما هدف اصلی آن ترویج سبک زندگی سالم و آموزش آن است، به گونه ای که کارکنان و خانواده آنها بتوانند اطلاعات مناسبی در زمینه خود مراقبتی به دست آورند.عمادی گفت: به همین دلیل در کنار نمایش دستاوردها و فعالیت شرکت های پتروشیمی در حوزه سلامت، تلاش کردیم تا مشارکت خانواده ها را در این خصوص داشته باشیم.
در حاشیه برگزاری سومین جشنواره سلامت پتروشیمی، مرحله سوم کاشت درخت حرا در گستره 500هکتاری منطقه خور ماهشهر با حضور حسن عباس زاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران آغاز شد.
پیش تر در مرحله اول، 600 هکتار و در مرحله دوم نیز 500 هکتار درخت حرا در این منطقه کاشته شده بود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران کاشت درختان حرا را بخشی از مسئولیت های اجتماعی شرکت پتروشیمی برشمرد و از شرکت پتروشیمی مارون برای مشارکت در این طرح تشکر کرد.
عباس زاده با اشاره به کاشت درخت حرا در بخش های مختلف با مشارکت صنعت نفت تصریح کرد: صنعت پتروشیمی همسو با سیاست عمل به مسئولیت اجتماعی خود، از سال گذشته این کار را در عسلویه آغاز کرد و بزودی این مهم را در منطقه مکران هم اجرایی می کند.
وی تصریح کرد: پتروشیمی افزون بر تلاش برای تولید محصول، در حوزه مسئولیت های اجتماعی و توسعه فضای سبز نیز نقش پررنگی دارد و پیشرو است. در مقاطعی نیز برای حل مشکل ریزگردها کمک هایی کرده ایم و اگر سازمان های متولی به کمک صنعت پتروشیمی نیاز داشته باشند، در کنارشان خواهیم بود.
ماندانا آقابیگی، رئیس بهداشت مدیریت اچ اس ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی و معاون مدیریت این شرکت درباره برگزاری این نمایشگاه بعد از گذشت 10 سال و لزوم برگزاری دوباره آن به خبرنگار «مشعل» گفت: هدف از برگزاری چنین نمایشگاهی، تلاش برای ارتقای سطح فرهنگ سلامت میان کارکنان و خانواده آنهاست.
وی افزود: پیش از این قرار بود هر دو سال یک بار نمایشگاه سلامت در پتروشیمی برگزار شود؛ اما به دلیل تغییرات اجتناب ناپذیر از جمله شیوع کرونا، این نمایشگاه نزدیک به 10 سال برگزار نشد.
آقابیگی تصریح کرد: با توجه به احساس نیاز به برگزاری نمایشگاه و انتقال فرهنگ سلامت به کارکنان، احیای دوباره این نمایشگاه در دستور کار قرار گرفت، از این رو این نمایشگاه در فضایی پویا و شاد همراه با آموزش های لازم به کارکنان پتروشیمی و خانواده آنها برگزار شد.
وی در پاسخ به این پرسش که نبود آگاهی مناسب نسبت به سلامت میان کارکنان تا چه اندازه نمود پیدا کرده است، توضیح داد: شرکت ملی صنایع پتروشیمی همسو با سیاست های اداره کل اچ اس ای وزارت نفت، برنامه هایی را در زمینه بهداشت و سلامت دنبال می کند و الزاماتی را برای آن طراحی، هدف گذاری و تدوین کرده است.
آقابیگی با اشاره به اینکه مشابه این نمایشگاه در عسلویه نیز برگزار شده است، تصریح کرد: با ایجاد فضای جذاب و پویا برای خانواده ها و کارکنان توانستیم توجه مخاطبان را به نمایشگاه جلب کنیم و این خود یک موفقیت به شمار می رود که نشان می دهد می توانیم به هدفی که مدنظر داریم دست یابیم.
شرکت پایانه های نفتی ایران
مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران، تداوم صادرات نفت را نتیجه تلاش های بی وقفه کارکنان این صنعت خواند و گفت: ما همواره برای حفظ پایداری صادرات نفت، بهبود عملکرد و ارتقای زیرساخت ها تلاش می کنیم. عباس اسدروز با اشاره به مأموریت شرکت پایانه های نفتی ایران در پشتیبانی و تداوم پایدار تولید نفت و گاز کشور گفت: پایانه های نفتی به عنوان حلقه پایانی زنجیره ارزش صنعت نفت، نقطه اتصال عملیاتی با مشتریان داخلی و خارجی است و وظیفه حیاتی در تضمین کیفیت و دقت صادرات نفت کشور دارد. وی با تأکید بر اهمیت توجه به مقتضیات محیطی و انتظارهای شرکت ملی نفت ایران و سیاست های وزیر نفت اعلام کرد: شرکت پایانه های نفتی ایران باید در تمام شرایط، پاسخگوی نیازهای مرتبط با صادرات نفت باشد، این شرکت در اسکله های ثابت، گوی های شناور و کشتی های فعال در آب های آزاد، وظایف عملیاتی خود را به شکلی مؤثر انجام می دهد. مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران با اشاره به اهمیت مدیریت علمی و نیروی انسانی گفت: این شرکت یک سازمان مأموریت گراست که موفقیت آن به دارایی های فیزیکی و نیروی انسانی وابسته است؛ توسعه سازمانی باید بر اساس مدیریت علمی و بهبود زیرساخت های فیزیکی مانند خطوط لوله، مخازن و اسکله ها انجام شود.
اسدروز با بیان اینکه در ماه های گذشته، چند پروژه تعمیرات مخازن آغاز شده که در آینده نزدیک یک مخزن یک میلیون بشکه ای آماده بهره برداری می شود، افزود: این اقدام ها همسو با تقویت زیرساخت های راهبردی انجام می شود. وی با اشاره به رویکرد راهبردی محور شرکت پایانه های نفتی گفت: مدیریت راهبردی به معنای طراحی محیط آرمانی و مسیر دستیابی به آن است. ما با استفاده از نقشه ذهنی و روش های علمی، اهداف بلندمدت سازمان را برنامه ریزی و اجرا می کنیم. مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی افزود: این شرکت در استان های مختلف ازجمله خوزستان، بوشهر و جاسک فعالیت دارد و فرایندهای دریافت، ذخیره سازی، اندازه گیری و صادرات نفت خام به طور مستمر انجام می شود. اسدروز تداوم صادرات نفت ایران را نتیجه تلاش های بی وقفه کارکنان این صنعت دانست و با تأکید بر اینکه ما همواره برای حفظ پایداری صادرات نفت، بهبود عملکرد و ارتقای زیرساخت ها تلاش می کنیم، اظهار کرد: شرکت پایانه های نفتی ایران با برنامه ریزی دقیق و تمرکز بر بهبود زیرساخت ها و نیروی انسانی، نقش حیاتی خود را در صنعت نفت کشور حفظ کرده است و تلاش می کند به اهداف تعیین شده دست یابد.
زمان رویداد تحول در سرمایه گذاری و توسعه در بالادست صنعت نفت و گاز، به عنوان یکی از مهم ترین گردهمایی های تخصصی برای معرفی فرصت های جدید سرمایه گذاری در میدان های نفت و گاز کشور تغییر کرد.رویداد «تحول در سرمایه گذاری و توسعه در بالادست نفت و گاز ایران» که با هدف معرفی بیش از ۲۰۰فرصت سرمایه گذاری در بخش بالادستی صنعت نفت و گاز برنامه ریزی شده بود، به دلیل تغییرات در برنامه ریزی به تعویق افتاد و در تاریخ دوم اردیبهشت ۱۴۰۴ در تهران برگزار می شود.در این رویداد، تازه ترین سیاست ها و برنامه های شرکت ملی نفت ایران در زمینه توسعه میدان های نفتی و گازی، تأمین مالی پروژه های بالادستی، انواع قراردادهای جدید از جمله قراردادهای IPC و الگوهای مشارکت عمومی - خصوصی تشریح می شود. علاقه مندان برای ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر می توانند به وبگاه مدیریت سرمایه گذاری و کسب وکار شرکت ملی نفت ایران به نشانی investment.nioc.ir مراجعه کنند.
مدیر منطقه عملیاتی خارگ از موفقیت چشمگیر متخصصان شرکت نفت فلات قاره ایران در افزایش تولید میدان درود خبر داد و گفت: این دستاورد که روزهای پایانی اسفند ۱۴۰۳ و همزمان با سالروز ملی شدن صنعت نفت به ثمر نشست، نتیجه ماه ها تلاش بی وقفه برای راه اندازی پروژه گازرسانی سه حلقه چاه در این میدان است.
علیرضا متعالی با بیان اینکه با افزایش تولید آب در میدان درود و بهره برداری از لایه های سنگین تر نفتی، ضرورت گازرانی برخی چاه ها بیش از پیش احساس می شد، افزود: هرچند پروژه اصلی گازرانی میدان در دست مطالعه است، اما با تعریف پروژه های کوچک تر، گازرانی تعدادی از چاه ها آغاز شده بود؛ با این حال چاه های جنوبی جزیره به دلیل نبود زیرساخت های لازم از این امکان بی بهره بودند.وی گفت: با اجرای مسیرها و اتصالات مورد نیاز، رفع اشکال های کنترلی توربوکمپرسورها و راه اندازی سیستم های قطع اضطراری پس از تعمیرات تخصصی و پیچیده، این بخش از پروژه با موفقیت عملیاتی شد.
مدیر منطقه عملیاتی خارگ با بیان اینکه با تکمیل این مرحله و دریافت تجهیزات مورد نیاز طی سه ماه آینده، امکان گازرانی همه شش چاه فراهم می شود، تصریح کرد: پس از انجام تعمیرات لازم روی خطوط گازرانی در خشکی و دریافت مجوز بهره برداری، گازرانی پنج چاه دیگر نیز نیمه نخست سال آینده از سر گرفته می شود. متعالی تأکید کرد: هرچند ارزش اقتصادی افزایش تولید نفت به مراتب بیشتر از گاز همراه آن است، اما این رشد تولید گاز نیز با توجه به نیازهای مصرف، خوراک پتروشیمی خارگ را در سه ماه آینده تقویت می کند. وی همچنین از پیشرفت تعمیرات زیرآبی خط لوله ابوذر در عمق ۴۰ متری خبر داد و گفت: با رفع نشتی در ۹نقطه از این خط لوله و تکمیل مراحل پایانی تعمیرات، بهره برداری مجدد آن به زودی آغاز می شود که خود به افزایش خوراک غنی پتروشیمی کمک می کند.
مدیر منطقه عملیاتی خارک با اشاره به شرایط جوی نامساعد زمستان و خرابی دریا، این حجم از تعمیرات را رکوردی بی سابقه در سال های اخیر خواند و گفت: بخش تکمیلی تعمیرات این خط برای اردیبهشت برنامه ریزی شده و به موازات آن، اجرای خط اصلی جایگزین میدان ابوذر از سوی پیمانکار در حال انجام است که با اتمام آن، تولید پایدار از این میدان تضمین می شود.
مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه جنوب شرق از انتقال بیش از ۲۲ میلیارد لیتر انواع فراورده نفتی در سال ۱۴۰۳ خبر داد که نشان دهنده رشد ۱۴درصدی نسبت به سال قبل است.
مصطفی علیزادبراهین اظهار کرد: انتقال ایمن و پایدار فراورده های نفتی از مبادی تولید (پالایشگاه بندرعباس و ستاره خلیج فارس) تا مبادی مصرف (سه استان کرمان، یزد و بخش هایی از استان های اصفهان و تهران) انجام شده است. مقدار انتقال از ۱۹میلیارد و ۲۰۰ میلیون لیتر در ۱۴۰۲ به ۲۲میلیارد و ۸۱ میلیون لیتر رسیده است. وی همچنین از افزایش تعداد نیروگاه های متصل به شبکه خطوط لوله انتقال سوخت خبر داد و گفت: دو نیروگاه واقع در استان یزد (نیروگاه سیکل ترکیبی یزد و شیرکوه) و نیروگاه سیکل ترکیبی باغین در استان کرمان از سوی این منطقه از بستر خطوط لوله سوخت رسانی شد. پارسال با اتصال نیروگاه سرو چادرملو این تعداد به چهار نیروگاه افزایش یافت.
مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه جنوب شرق تصریح کرد: برای تداوم فعالیت این نیروگاه ها و تأمین برق پایدار و مستمر ۸۲۵ میلیون و ۵۳۹ هزار لیتر نفت گاز ارسال شد که نسبت به پارسال با توجه به اضافه شدن نیروگاه جدید رشد ۷ درصدی را نشان می دهد.
سوخت رسانی خطوط حوزه استحفاظی منطقه جنوب شرق شامل خط ۲۶ اینچ اصلی و خط ۲۶ اینچ جدیدالاحداث دوم مسیر بندرعباس - رفسنجان، خط ۱۴ اینچ لوپ و اصلی مسیر رفسنجان - کرمان، خط ۱۶ و ۲۰اینچ مسیر رفسنجان - یزد و خط تازه احداث ۲۰ اینچ مسیر نائین - کاشان - ری است که بیش از یکهزار و ۷۰۰ کیلومتر، از استان کرمان، یزد و بخشی از استان های اصفهان و تهران و به صورت غیرمستقیم استان سیستان و بلوچستان را شامل می شود.
معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران از راه اندازی پالایشگاه های آدیش جنوبی و مهر خلیج فارس تا پایان امسال خبر داد و گفت: با راه اندازی این پالایشگاه ها ظرفیت پالایشی کشور روزانه ۱۸۰هزار بشکه افزایش می یابد. علیرضا آرمان مقدم در برنامه تلویزیونی میز اقتصاد با اشاره به بررسی روند وضعیت صنعت پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در سال جدید همگام با شعار سال، یعنی سرمایه گذاری برای تولید گفت: مصرف بنزین در سال ۱۴۰۳ به صورت میانگین حدود ۱۲۴ میلیون لیتر بوده است و در بازه زمانی تعطیلات نوروز مقدار مصرف بنزین از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز نیز پیشی گرفت، به نحوی که در روز ۲۹ اسفند ۱۴۰۳، مصرف بنزین به بیش از ۱۶۰میلیون لیتر رسید که رکوردی بی سابقه در تاریخ مصرف بنزین بود. وی با اشاره به اینکه به موازات رشد شتابان مصرف، باید افزایش تولید نیز انجام شود، افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سه پالایشگاه اراک، بندرعباس و ستاره خلیج فارس در کشور احداث شد و افزایش تولیدی که هم اکنون شاهد آن هستیم، محصول تولیدات این پالایشگاه هاست. افزون بر آن پروژه های توسعه ای نیز اعم از طرح های کیفی سازی فراورده های نفتی به منظور افزایش مقدار تولید تعریف و اجرا شد که هم اکنون در بیشتر پالایشگاه ها این طرح ها نهایی و محصولات بنزین و گازوییل با مشخصات یورو تولید می شود.
معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران از مصرف بی رویه به عنوان یکی از مهم ترین چالش های پیش روی صنعت پالایش کشور یاد کرد و گفت: موضوعی که در آینده نگران آن هستیم، وضع مصرف و اعتقاد ما این است که در این بخش مردم هم مقصر نیستند، زیرا امکان استفاده از ناوگان حمل ونقل عمومی آنگونه که راننده مجاب شود، به جای استفاده از خودروی شخصی از ناوگان عمومی استفاده کند، وجود ندارد و مصرف به صورت فزاینده و بی رویه رو به افزایش خواهد بود. آرمان مقدم با بیان اینکه اگر این روند ادامه یابد، در آینده نه چندان دور با چالش های بسیاری روبه رو می شویم، تصریح کرد: تعداد پروژه هایی که به عنوان پروژه های پتروپالایشگاهی از آن نام برده می شود، به جز پالایشگاه مروارید مکران، مابقی فعالیت خاصی ندارند و متوسط پیشرفت آنها حدود ۲ تا ۳ درصد است. وی حجم سرمایه گذاری مورد نیاز برای یک پتروپالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکه ای را معادل ۸ تا ۱۲ میلیارد دلار تخمین زد و اظهار کرد: تأمین این مقدار سرمایه با توجه به شرایط حال حاضر کشور سخت و دشوار است. بازار سرمایه، تسهیلات بانکی و آورده سرمایه گذاران ازجمله ابزارهای تأمین مالی پروژه ها به حساب می آید که با این اوصاف بیشتر سرمایه گذاران امیدوارند از طریق فاینانس بخش زیادی از سرمایه مورد نیاز را تأمین کنند که این اتفاق نیفتاده است.
معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران همچنین با بیان اینکه پروژه مروارید مکران حدود ۱۰ درصد پیشرفت دارد که عملیات اجرایی برای احداث واحدهای اصلی هنوز آغاز نشده است، افزود: پالایشگاه آدیش جنوبی، از دیگر طرح های پالایشی است که هم اکنون از پیشرفت ۹۰درصدی برخوردار است و انتظار داریم در سال ۱۴۰۴ این پروژه به بهره برداری برسد. وی با اشاره به این که این پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه در روز ظرفیت پالایشی را افزایش می دهد، افزود: البته هدف از احداث این پالایشگاه، تولید فراورده بنزین نیست، اما ۲.۵ تا ۳ میلیون لیتر در روز تولید نفت گاز خواهد داشت. آرمان مقدم با بیان اینکه ظرفیت پالایشی کشور بیش از۱۸۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت، گفت: پالایشگاه آدیش جنوبی با ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در نیمه نخست امسال به بهره برداری می رسد و پالایشگاه مهر خلیج فارس با ظرفیت روزانه ۱۲۰ هزار بشکه میعانات گازی در دستور کار قرار دارد که امیدواریم این پروژه نیز تا پایان امسال اجرایی شود. طرح های کیفی سازی فرآورده های نفتی، پروژه سی سی آر و تسویه پساب در پالایشگاه تهران، از دیگر پروژه های در دست اجراست.
سرپرست شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران گفت: پروژه فاز دوم ذخیره سازی گاز در مخزن شوریجه از مرز ۵۴درصد پیشرفت عبور کرده و هم زمان در بخش های روزمینی، زیرزمینی و ساخت تجهیزات اصلی در حال اجراست.
بهنام میرزایی با اشاره به اینکه پروژه فاز دوم ذخیره سازی گاز در مخزن شوریجه هم اکنون در مسیر اجرا قرار دارد و فرایندهای مرتبط با حوزه های روزمینی، زیرزمینی و ساخت تجهیزات اصلی توربوکمپرسور به موازات یکدیگر در حال انجام است، اظهار کرد: این طرح توسعه نقش بسیار مهمی در تأمین پایداری گاز مناطق شمال و شمال شرق کشور دارد و اجرای آن از اولویت های شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران به شمار می رود. وی تصریح کرد: پروژه فاز دوم ذخیره سازی گاز مخزن شوریجه در خانگیران، با مشارکت بخش خصوصی و در قالب مدل BOT (ساخت، بهره برداری و انتقال) و براساس تعهدات دو طرف، مطابق با برنامه مشخصی در حال اجراست. بر پایه این گزارش، قرارداد BOT مرتبط با شرکت مپنا در چارچوب ضوابط قانونی و پس از بررسی های فنی دقیق منعقد شده و بر اساس آن تأمین مالی پروژه برعهده سرمایه گذار است. پیشرفت پروژه با تأمین اعتبار مورد نیاز مطلوب است و ظرفیت ذخیره سازی گاز کشور با اجرای این پروژه به طور محسوسی افزایش می یابد.
شرکت پتروشیمی بندر امام(ره) در سال ۱۴۰۳ با دریافت ۳.۵ میلیون تن انواع خوراک، بالاترین مقدار خوراک در هفت سال اخیر را دریافت کرد. یکی از مؤلفه های کلیدی در طرح توسعه ای بندر امام نوین، تثبیت پایدار خوراک است. شرکت پتروشیمی بندر امام(ره) در سال ۱۴۰۳ با دریافت حدود ۳ میلیون و ۵۰۰هزار تن انواع خوراک، نه تنها رشدی بیش از ۵۰ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ را ثبت کرد، بلکه رکورد هفت ساله دریافت خوراک را نیز شکست. این مجتمع در بخش خوراک ان جی ال نیز جهشی چشمگیر داشته است؛ به طوری که مقدار دریافت این خوراک از ۴۰ هزار بشکه در روز در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۸۰ هزار بشکه در روز در سال ۱۴۰۳ رسید. این موفقیت با دریافت ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن ان جی ال در سال ۱۴۰۳، رکوردی جدید در هفت سال اخیر ثبت و سهمی کلیدی در افزایش تولید این مجموعه ایفا کرد.
دستاوردهای اخیر در زمینه تأمین خوراک در چند سال اخیر حاصل برنامه ریزی دقیق و سرمایه گذاری های هدفمند در بخش های مختلف از جمله تعمیرات اساسی و تأمین قطعات ان جی ال های مناطق نفت خیز جنوب به ارزش بیش از ۵ هزار میلیارد ریال، سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری در پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس، تزریق ۶۵ میلیون یورو در پروژه پتروپالایش دهلران بوده است. افزایش دریافت خوراک در این مجتمع سبب شده در سال ۱۴۰۳ با ثبت رکوردی دیگر، تولید خود را به حدود ۴.۸۷۳ میلیون تن برساند که بالاترین مقدار تولید در شش سال اخیر این مجموعه به شمار می رود.
سینما در یک نگاه
مسعود کیمیایی، کارگردان بزرگ سینمای ایران به زودی فیلم جدید خود را با عنوان «عشق در انفرادی» جلوی دوربین می برد.
این کارگردان سینما چهار سال بعد از ساخت فیلم- سریال «خائن کشی» با جدیدترین پروژه خود با عنوان «عشق در انفرادی» به عرصه کارگردانی بازمی گردد. «عشق در انفرادی» از فیلم نوشت های جدید مسعود کیمیایی است که بتازگی در مسیر تولید قرار گرفته و قرار است کیمیایی آن را در بهار 1404 جلوی دوربین ببرد. نام این فیلم موقتی است و به احتمال زیاد تغییر می کند. علی اوجی مانند ساخته قبلی کیمیایی، تهیه کننده این فیلم است. مسعود کیمیایی کارگردان جریان ساز سینمای ایران، تاکنون 30 فیلم بلند سینمایی ساخته است و «عشق در انفرادی» سی و یکمین ساخته او محسوب می شود.
رئیس جمهوری در دیدار با استاد علی نصیریان تصریح کرد: دولت چهاردهم تا آنجا که بتواند، به هنر کشور کمک خواهد کرد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری کشورمان در این دیدار با بیان اینکه «دولت چهاردهم تا آنجا که بتواند، به هنر کشور کمک خواهد کرد»، درباره کمبود فضاهای لازم برای تمرین گروه های هنری و اجراهای نمایشی، تصریح کرد: برای استفاده هنرجویان از فرهنگسراها و ظرفیت های دیگری که در دولت و شهرداری ها وجود دارد، حتماً تلاش می کنیم با تعامل امکانات لازم برای این بخش را تأمین کنیم.
استاد علی نصیریان در این ملاقات تاریخچه ای از اجرای نمایش در ایران ارائه کرد و با انتقاد از برخی نگاه های منفی به هنر نمایش و تئاتر گفت: ما را به سیاه نمایی متهم می کنند، اما واقعیت این است که وظیفه تئاتر به نمایش کشیدن مشکلات و ضعف هاست؛ البته سینما و تئاتر نمی توانند راه حل ارائه کنند، ارائه راه حل به عهده تماشاچیان است تا با لمس مشکلی که نمایش آن را با ابزار هنر و درگیر کردن احساس نشان داده، برای مشکلات راهکار پیدا کنند؛ در واقع، تئاتر چهار رکن دارد؛ نویسنده، کارگردان، بازیگر و تماشاچی که از تئاتر درس می گیرد و تصریح کرد: وقتی مشکلات را از طریق نمایشنامه در ضمن درگیر شدن احساساتش لمس می کند، به دنبال راه حل می رود.
در این جلسه استاد علی نصیریان برای پزشکیان دو بیت شعر را به شکل آواز خواند و یک بشقاب منقش به اثری هنری را به نمایندگی از اهالی تئاتر به رئیس جمهوری هدیه داد. رئیس جمهوری نیز یک تابلوی خطی نفیس و یک تابلو فرش به استاد نصیریان هدیه کرد.
همزمان با اکران نوروزی فیلم سینمایی «پیش مرگ» در سینماها، اکران سیار این فیلم در شهرهای فاقد سینما آغاز شد. فیلم سینمایی «پیش مرگ» به کارگردانی علی غفاری و تهیه کنندگی آرش زینال خیری که این روزها در سینماهای سراسر کشور در حال اکران است و سیمرغ بهترین فیلم از نگاه مخاطبان را کسب کرده، اکران سیار خود را در شهرهای فاقد سینما و مراکز فرهنگی آغاز کرد. همچنین همزمان از پوستر و تیزر ویژه اکران سیار این فیلم که طراحی و ساخت آن به ترتیب برعهده احمد طهماسبی و مهدی اولادوطن بوده است، رونمایی شد. فیلم سینمایی «پیش مرگ» روایتی از قهرمانی و دلاوری سردار مظلوم سپاه شهید سعید قهاری در نبرد با پژاک در غرب کشور است و بازیگرانی همچون مهدی نصرتی، الناز ملک، حسام منظور، ساناز سعیدی، عبدالرضا نصاری، مهیار شاپوری، بهرام ابراهیمی، محمد اشکان فر، سیروس سپهری و آرش آصفی در آن به ایفای نقش پرداخته اند. علاقه مندان برای هماهنگی اکران سیار فیلم سینمایی «پیش مرگ» در مساجد، کانون های فرهنگی و دانشگاه های سراسر کشور می توانند به سایت esayar.ir مراجعه کنند. این فیلم محصول بنیاد فرهنگی روایت فتح و تهیه شده در انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس، توسط پخش بهمن سبز در سینماهای سراسر کشور در حال اکران است.
بهرام افشاری، بازیگر مطرح سینمای ایران، با دو فیلم «هفتاد سی» به کارگردانی بهرام افشاری و «سال گربه» مصطفی تقی زاده، نه تنها در جذب مخاطب موفق عمل کرد، بلکه جایگاه خود را به عنوان یکی از بازیگران و کارگردان های پول ساز سینمای ایران تثبیت کرد. به همین دلیل سال 1403 را می توان «سال بهرام افشاری» نامید. البته یادآور می شویم که بهرام افشاری همچنان با بازی در نقش بهتاش در سریال «پایتخت» در افزایش مخاطبان این سریال موفق بوده است.
مستند «میراث» به کارگردانی میرمحمد نجفی در بخش مسابقه جشنواره بین المللی مستند هات داکس کانادا رقابت می کند. فیلم مستند بلند «میراث» به کارگردانی میرمحمد نجفی و تهیه کنندگی محسن استادعلی در اولین حضور جهانی خود در بخش مسابقه بلند سی ودومین جشنواره بین المللی فیلم هات داکس پذیرفته شد. همچنین همزمان با اعلام رسمی اسامی فیلم های جشنواره، از پوستر «میراث» که توسط شهرام ملک زاده طراحی شده است، رونمایی شد. مستند ۷۳ دقیقه ای «میراث»، قصه رابطه و زندگی سه نسل از یک خانواده ای است که به بهانه گذشته مشترکشان کنار یکدیگر روزگار می گذرانند. این فیلم محصول موسسه «کارگاه فیلم مستند» است و پخش بین المللی آن به عهده شرکت «رفت فیلم» است. عوامل فیلم «میراث» عبارتند از: طراح، فیلمبردار و کارگردان: میرمحمد نجفی، تدوین: بابک حیدری، طراحی و ترکیب صدا: علیرضا علویان، موسیقی: پژمان خلیلی، رنگ آمیزی تصاویر: حمیدرضا فطوره چیان، فرهاد طالبی نژاد، مجری طرح: نسرین عبدی، دستیار کارگردان: میثم امراللهی، طراح پوستر: شهرام ملک زاده، عکاس: مهتاب استادعلی، پخش بین الملل: رفت فیلم، تهیه کننده: محسن استادعلی و محصول کارگاه فیلم مستند. سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم مستند هات داکس (Hot Docs) به عنوان بزرگ ترین و مهم ترین رویداد مستند در آمریکای شمالی از تاریخ ۲۴ آوریل تا چهارم می ۲۰۲۵ (۴ تا ۱۴ اردیبهشت) در تورنتوی کانادا برگزار می شود. «اوزاک یوللار» ساخته سارا خاکی و محمدرضا عینی محصول مشترک ایران، آمریکا، هلند، آلمان، کانادا، قطر، شیلی و «بالاتر از ابرهای اسیدی» ساخته علی عسگری محصول ایران و لوگزامبورگ نیز در بخش نمایش جهان جشنواره فیلم هات داکس به روی پرده خواهند رفت.
با میزبانی از یک میلیون و۵۰ هزار مخاطب و فروشی نزدیک به ۹۸ میلیارد تومان در تعطیلات نوروز، سینمای ایران سال جدید را با افزایش ۱۷ درصدی مخاطبان و ۶۰ درصدی فروش به نسبت زمان مشابه سال قبل آغاز کرد.
همزمان با پایان یافتن تعطیلات سال نو و با توجه به میزبانی از یک میلیون و ۴۲ هزار و ۴۶۵ مخاطب طی ۱۳روز نخست سال جاری، سینماهای سراسر کشور با میانگین بهای بلیت ۸۸ هزارتومانی به فروشی معادل ۹۷میلیارد و ۸۰۳ میلیون و ۳۴۳ هزار تومان دست پیدا کردند. این در حالی است که در بازه زمانی مشابه سال گذشته با میزبانی از ۸۹۲ هزار و ۴۲۸ مخاطب و فروش ۶۱ میلیارد و ۷۵۴ میلیون و ۸۹۲ هزارتومانی، سینمای ایران سال جدید را با توجه به تعطیلات شب های قدر در روزهای نخست سال، با رشد ۱۷ درصدی مخاطب و ۶۰درصدی فروش آغاز کرد. همچنین با توجه به آمار احصا شده از استقبال مخاطبان در سراسر کشور و تنوع ژانری شامل آثار اجتماعی، کمدی، کودک و نوجوان، دفاع مقدس و اجتماعی به ترتیب استان های تهران با ۴۸۱,۴۳۸ مخاطب، خراسان رضوی با ۱۱۳,۱۶۱ مخاطب، اصفهان با ۷۴,۲۴۸ مخاطب، البرز با ۵۴,۸۶۲ مخاطب و فارس با ۶۲,۱۷۵ مخاطب به عنوان ۵ استان پرمخاطب در سیزده روز نخست سال معرفی شدند. فیلم «دایناسور» به کارگردانی مسعود اطیابی و تهیه کنندگی محمد شایسته با ۳۴۹,۲۲۵ مخاطب و فروش 33 میلیارد و283 میلیون و 342 هزار تومان، در تبه نخست اکران نوروزی قرار گرفت. همچنین فیلم های «کوکتل مولوتوف» به کارگردانی حسین امیری دوماری و تهیه کنندگی محمد کمالی پور با ۱۷۵,۳۰۵ مخاطب و فروش 17میلیارد و 228 میلیون و 530 هزار تومان، «موسی کلیم الله» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا و تهیه کنندگی سیدمحمود رضوی با ۱۶۸,۸۹۱ مخاطب و فروش 15 میلیارد و 324 میلیون و 999 هزار تومان در رتبه های بعدی اکران نوروزی قرار گرفتند.
تیم تیراندازی شرکت گاز استان همدان در مسابقات استانی خوش درخشید
مشعل: منیژه کاظمی، یکی از ملی پوشان قدیمی رشته تیراندازی کشور است که بعد از پایان فعالیت حرفه ای خود به عنوان ورزشکار، تصمیم گرفت تجربیاتش را به عنوان مربی به نسل جوان منتقل کند. این ملی پوش پیشکسوت هم اکنون هدایت و آموزش علاقه مندان به رشته تیراندازی در شرکت گاز استان همدان را به عهده دارد. با این مربی و ورزشکار درباره ورزش تیراندازی و استعدادهایی که در شرکت گاز استان همدان وجود دارد، گفت وگویی داشتیم که با هم می خوانیم.
سال 1370 وارد این رشته شدم و 2 سال بعد به تیم ملی رفتم و در مسابقات مختلف برون مرزی از جمله مسابقات قهرمانی آسیا و قهرمانی جهان حاضر شدم. در سال 2000 نیز به عنوان نماینده بانوان ایرانی در المپیک سیدنی شرکت کردم.
در آن سال ها، ورزش قهرمانی بانوان چندان مدال آور نبود؛ ضمن اینکه تیراندازی هم تنها رشته ای بود که بانوان ورزشکار خارجی در مسابقات آن شرکت می کردند، اما طی سال های اخیر خوشبختانه به ورزش بانوان توجه ویژه ای شده و با بهره گیری از تجربیات مربیان خارجی در کلاس جهانی، همچنین تامین تجهیزات و امکانات لازم برای ورزش حرفه ای در رشته های مختلف، شرایطی فراهم آمده تا بانوان ایرانی بتوانند در سطح جهانی و در رشته های مختلف حضور پررنگی داشته باشند که در این میان، رشته تیراندازی موفقیت های قابل توجهی هم به دست آورده است.
من قبل از ازدواج در تیم ملی بازی می کردم. در سن 21 سالگی با همسرم که از کارکنان شرکت گاز استان همدان است، ازدواج کردم و دو فرزند پسر دارم. پسر بزرگم متولد سال 1380 است و به دلیل قد بلندی که دارد، مناسب فعالیت در رشته تیراندازی نیست، اما ورزش های دیگر را دنبال می کند. پسر کوچکم به تیراندازی علاقه مند است که سعی می کنم در سن مناسب او را برای کسب مهارت و آمادگی در چنین رشته ای راهنمایی و حمایت کنم.
خیر، من نایب رئیس هیأت تیراندازی و مربی تیم تیراندازی شرکت گاز استان همدان هستم، ضمن اینکه به عنوان مربی تیم هیأت تیراندازی استان همدان هم فعالیت می کنم.
این شرکت تیمی که به صورت حرفه ای در لیگ تیراندازی فعالیت داشته باشد، ندارد؛ اما ورزشکارانی که در آن آموزش دیده اند، به عنوان اعضای تیم هیأت استان در لیگ دسته یک حضور دارند و فصل گذشته توانستند مقام های قابل توجهی در لیگ دسته یک تیراندازی کسب کنند.
10 سال پیش پیشنهاد فعال شدن رشته تیراندازی در شرکت گاز استان همدان را مطرح کردم که در پی آن، یک سالن بسیار کوچک که تنها چهار خط تمرین داشت، با تجهیزاتی نظیر2 قبضه تپانچه بادی و 2 قبضه تفنگ بادی در اختیار ما قرار داده شد. شرکت در آن دوران تلاش زیادی کرد تا بتواند سلاح بیشتری برای تمرین ما بگیرد، اما از آنجا که امکان ورود سلاح قانونی براساس ضوابط اداری بسیار سخت است و همچنین تامین آن به بودجه بالایی نیاز دارد، عملا این اتفاق نیفتاد. با این حال، در این سال ها شاهد همکاری بسیار خوب شرکت گاز این استان بوده ایم. ورزش تیراندازی ابتدا در بخش بانوان فعال بود؛ اما نزدیک به 2 سال است که این رشته برای آقایان نیز در شرکت گاز استان همدان فعال شده است.
سالنی که در حال حاضر آقایان و خانم ها در آن تمرین می کنند، فضایی قدیمی است؛ هرچند امکان انتقال مکان تمرین وجود دارد، اما از آنجا که این سالن، هم در دسترس علاقه مندان است و هم امنیت لازم را برای نگهداری تجهیزات دارد، تصمیم گرفته شد تمرین ها با همین امکانات انجام شود.
دخترانی که در استان همدان و در سالن شرکت گاز این استان ورزش تیراندازی می کنند، استعدادهای قابل توجهی هستند؛ چراکه با همین امکانات موجود، از تیراندازان شاخص هیأت تیراندازی استان همدان به شمار می روند. تلاش می کنیم تمامی رده های سنی این رشته را که شامل 10 سال تا بالای 50 سال است، پوشش دهیم. (البته برخی با تجهیزات شخصی نزدیک به 700 میلیون تومان تمرین می کنند) خوشبختانه پیشینه ورزش تیراندازی در استان همدان بسیار خوب است و مربی که برای مردان در نظر گرفته شده از مربیان حرفه ای به شمار می رود. با این حال استقبال آقایان از رشته تیراندازی در مقایسه با خانم ها کمتر است که شاید یکی از مهم ترین دلایل آن، این باشد که ورزش های جذاب تری برای آقایان وجود دارد.
بله، در صورتی که بتوانیم تجهیزات لازم را که همان تفنگ بادی است تامین کنیم، دختران ظرفیت لازم برای تشکیل یک تیم مستقل با حمایت شرکت گاز استان همدان را دارند؛ اما با همین شرایط هم، دختران تیرانداز از استعداد بسیار بالایی برخوردار هستند و براحتی می توانند به سطح کشوری راه یابند.
سال گذشته در مسابقات لیگ دسته یک، هیأت تیراندازی استان همدان برای رشته های تپانچه بادی و تفنگ بادی تیم معرفی کرد که مربیگری آن، به عهده من بود. هفت تیرانداز برای هر رشته معرفی کردیم که از این میان، یکی از نوجوانان تیم گاز به نام رها عزیزی در رشته تپانچه بادی به اردوی استعدادیابی تیم ملی نوجوانان نیز دعوت شد. در رشته تفنگ بادی نیز از هفت شرکت کننده، چهار تیرانداز از دختران گاز استان همدان بودند که این موضوع بیانگر وجود استعدادهای خوب در این حوزه است.
یکی از مهم ترین نکاتی که باید در این حوزه به آن توجه شود، بحث آموزش است؛ زیرا استعدادهای قابل توجهی در شرکت گاز وجود دارد. در شرکت ملی گاز، یک سال در میان، مسابقاتی با رده سنی مختلف برگزار می شود که ای کاش با توجه به استعدادهای موجود، شرایطی فراهم شود تا علاوه بر این مسابقات، مسابقات قهرمانی کشوری شرکت های تابعه نیز برگزار شود.
تیم تیراندازی شرکت گاز استان همدان در مسابقات استانی خوش درخشید
مشعل: منیژه کاظمی، یکی از ملی پوشان قدیمی رشته تیراندازی کشور است که بعد از پایان فعالیت حرفه ای خود به عنوان ورزشکار، تصمیم گرفت تجربیاتش را به عنوان مربی به نسل جوان منتقل کند. این ملی پوش پیشکسوت هم اکنون هدایت و آموزش علاقه مندان به رشته تیراندازی در شرکت گاز استان همدان را به عهده دارد. با این مربی و ورزشکار درباره ورزش تیراندازی و استعدادهایی که در شرکت گاز استان همدان وجود دارد، گفت وگویی داشتیم که با هم می خوانیم.
سال 1370 وارد این رشته شدم و 2 سال بعد به تیم ملی رفتم و در مسابقات مختلف برون مرزی از جمله مسابقات قهرمانی آسیا و قهرمانی جهان حاضر شدم. در سال 2000 نیز به عنوان نماینده بانوان ایرانی در المپیک سیدنی شرکت کردم.
در آن سال ها، ورزش قهرمانی بانوان چندان مدال آور نبود؛ ضمن اینکه تیراندازی هم تنها رشته ای بود که بانوان ورزشکار خارجی در مسابقات آن شرکت می کردند، اما طی سال های اخیر خوشبختانه به ورزش بانوان توجه ویژه ای شده و با بهره گیری از تجربیات مربیان خارجی در کلاس جهانی، همچنین تامین تجهیزات و امکانات لازم برای ورزش حرفه ای در رشته های مختلف، شرایطی فراهم آمده تا بانوان ایرانی بتوانند در سطح جهانی و در رشته های مختلف حضور پررنگی داشته باشند که در این میان، رشته تیراندازی موفقیت های قابل توجهی هم به دست آورده است.
من قبل از ازدواج در تیم ملی بازی می کردم. در سن 21 سالگی با همسرم که از کارکنان شرکت گاز استان همدان است، ازدواج کردم و دو فرزند پسر دارم. پسر بزرگم متولد سال 1380 است و به دلیل قد بلندی که دارد، مناسب فعالیت در رشته تیراندازی نیست، اما ورزش های دیگر را دنبال می کند. پسر کوچکم به تیراندازی علاقه مند است که سعی می کنم در سن مناسب او را برای کسب مهارت و آمادگی در چنین رشته ای راهنمایی و حمایت کنم.
خیر، من نایب رئیس هیأت تیراندازی و مربی تیم تیراندازی شرکت گاز استان همدان هستم، ضمن اینکه به عنوان مربی تیم هیأت تیراندازی استان همدان هم فعالیت می کنم.
این شرکت تیمی که به صورت حرفه ای در لیگ تیراندازی فعالیت داشته باشد، ندارد؛ اما ورزشکارانی که در آن آموزش دیده اند، به عنوان اعضای تیم هیأت استان در لیگ دسته یک حضور دارند و فصل گذشته توانستند مقام های قابل توجهی در لیگ دسته یک تیراندازی کسب کنند.
10 سال پیش پیشنهاد فعال شدن رشته تیراندازی در شرکت گاز استان همدان را مطرح کردم که در پی آن، یک سالن بسیار کوچک که تنها چهار خط تمرین داشت، با تجهیزاتی نظیر2 قبضه تپانچه بادی و 2 قبضه تفنگ بادی در اختیار ما قرار داده شد. شرکت در آن دوران تلاش زیادی کرد تا بتواند سلاح بیشتری برای تمرین ما بگیرد، اما از آنجا که امکان ورود سلاح قانونی براساس ضوابط اداری بسیار سخت است و همچنین تامین آن به بودجه بالایی نیاز دارد، عملا این اتفاق نیفتاد. با این حال، در این سال ها شاهد همکاری بسیار خوب شرکت گاز این استان بوده ایم. ورزش تیراندازی ابتدا در بخش بانوان فعال بود؛ اما نزدیک به 2 سال است که این رشته برای آقایان نیز در شرکت گاز استان همدان فعال شده است.
سالنی که در حال حاضر آقایان و خانم ها در آن تمرین می کنند، فضایی قدیمی است؛ هرچند امکان انتقال مکان تمرین وجود دارد، اما از آنجا که این سالن، هم در دسترس علاقه مندان است و هم امنیت لازم را برای نگهداری تجهیزات دارد، تصمیم گرفته شد تمرین ها با همین امکانات انجام شود.
دخترانی که در استان همدان و در سالن شرکت گاز این استان ورزش تیراندازی می کنند، استعدادهای قابل توجهی هستند؛ چراکه با همین امکانات موجود، از تیراندازان شاخص هیأت تیراندازی استان همدان به شمار می روند. تلاش می کنیم تمامی رده های سنی این رشته را که شامل 10 سال تا بالای 50 سال است، پوشش دهیم. (البته برخی با تجهیزات شخصی نزدیک به 700 میلیون تومان تمرین می کنند) خوشبختانه پیشینه ورزش تیراندازی در استان همدان بسیار خوب است و مربی که برای مردان در نظر گرفته شده از مربیان حرفه ای به شمار می رود. با این حال استقبال آقایان از رشته تیراندازی در مقایسه با خانم ها کمتر است که شاید یکی از مهم ترین دلایل آن، این باشد که ورزش های جذاب تری برای آقایان وجود دارد.
بله، در صورتی که بتوانیم تجهیزات لازم را که همان تفنگ بادی است تامین کنیم، دختران ظرفیت لازم برای تشکیل یک تیم مستقل با حمایت شرکت گاز استان همدان را دارند؛ اما با همین شرایط هم، دختران تیرانداز از استعداد بسیار بالایی برخوردار هستند و براحتی می توانند به سطح کشوری راه یابند.
سال گذشته در مسابقات لیگ دسته یک، هیأت تیراندازی استان همدان برای رشته های تپانچه بادی و تفنگ بادی تیم معرفی کرد که مربیگری آن، به عهده من بود. هفت تیرانداز برای هر رشته معرفی کردیم که از این میان، یکی از نوجوانان تیم گاز به نام رها عزیزی در رشته تپانچه بادی به اردوی استعدادیابی تیم ملی نوجوانان نیز دعوت شد. در رشته تفنگ بادی نیز از هفت شرکت کننده، چهار تیرانداز از دختران گاز استان همدان بودند که این موضوع بیانگر وجود استعدادهای خوب در این حوزه است.
یکی از مهم ترین نکاتی که باید در این حوزه به آن توجه شود، بحث آموزش است؛ زیرا استعدادهای قابل توجهی در شرکت گاز وجود دارد. در شرکت ملی گاز، یک سال در میان، مسابقاتی با رده سنی مختلف برگزار می شود که ای کاش با توجه به استعدادهای موجود، شرایطی فراهم شود تا علاوه بر این مسابقات، مسابقات قهرمانی کشوری شرکت های تابعه نیز برگزار شود.
راهنمای استفاده از صفحات نشریه مشعل
- بزرگنمایی یا کوچک نمایی تصاویر : Scroll (غلطک) ماوس
با امکان جابجایی پس از بزرگنمایی صفحات
- دسترسی به متن خبر: دابل کلیک روی تصاویر صفحات